บทที + การประยุกต์ใช้...
TRANSCRIPT
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 64
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
บทท� บทท� 77 การประยกตใชการประยกตใชคอมพวเตอรดานคอมพวเตอรดานส�อผสมส�อผสม
วตถประสงคการเรยนรเชงพฤตกรรม
� ใหคานยามของเครอขายคอมพวเตอรได � บอกประเภทของเครอขายคอมพวเตอรและการเช�อมตอได � ระบถงองคประกอบท�ใชในการเช�อมตออนเทอรเนตได � อธบายถงความเรวในการเช�อมตออนเทอรเนตได � บอกประโยชนของการใชอนเทอรเนตได � อธบายวธการแกไขปญหาเบ-องตนเก�ยวกบการเช�อมตออนเทอรเนตได
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 65
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
ส�อผสมเปนส�งท�สาคญท�ใชในการกระจายสารสนเทศในชวตประจาวนนามาซ�งความสามารถในส�อขอมลไปยงผรบขอมลไดอยางมประสทธภาพ ยงถกนาไปใชในหลากหลายอาชพไมวาเปน ดานการบนเทง การสอน ธรกจ การพานชอเลกทรอนกส เพ�อเสรมประสทธภาพในงานดงกลาวใหเพ�มข-น 1. ความหมายของส�อผสม (Multimedia) ส�อผสม (Multimedia) คอ การนาเอาส�อ (Media) หลายชนดมารวมกนมาใชรวมกนเพ�อสงเสรมใหเกดประสทธภาพสงสดในการใชประโยชนในดานใดดานหน�ง ส�อ (Media) คอ ชองทางหรอเคร�องมอท�จดเกบเน-อหาสงตอไปยงผบรโภค ส�ออเลกทรอนกส (Electronic Media) คอ ส�อท�สามารถแปลงใหอยในรปแบบท�สามารถตดตอส�อสารไดในระยะไกล สามารถแบงได 2 รปแบบ
7. Analog telecommunication การส�อสารในรปแบบท�สญญาณอยในรปแบบท�เปนแอนาลอค เปนรปแบบดงเดม ตวอยางเชน การโทรศพท, วทยกระจายเสยง และทว
แอนาลอค คอ รปแบบขอมลตามธรรมชาตโดยท �วไป อยในรปของสญญาณความถ� มขอมลท�เรยงเปนสญญาณตอเน�อง ตวอยางเชน คล�นเสยง, แสง
8. Digital telecommunication การส�อสารโดยใชระบบคอมพวเตอรผานระบบเคร�อขาย
ดจตอล คอ การแทนขอมลรปแบบแอนาลอค โดยใชขอมลตวเลขแทนขอมลท�เกดข-นจรงตามธรรมชาต A ถกแทนดวยตวเลขในระบบของรหส ASCII เปน 65 A สามารถถกเกบเปนภาพโดยใชเปนจดภาพขาวดาเปนตารางขนาด 20x20 จดภาพ
A สามารถถกเกบเสยงในรปแบบของลาดบของตวเลขท�แทนถงเสยงท�เกดข-น 2. การประยกตและประโยชนของการใชงานส�อประสม อางองจาก : http://61.19.202.164/resource/courseware/multimediatechnology/ ส�อประสมสามารถนามาประยกตใชไดหลากหลายรปแบบ การประยกตใชส�อประสมกวางขวางมาก ตลาดของส�อประสมจงมมาก เทคโนโลยส�อประสมสามารถประยกตใชงานในสวนท�สาคญหลายสวน เชน
รปท� 2 แสดงพยญชนะตวแรกของภาษาองกฤษ A เกบดวยรปแบบรปดจตอล
รปท� 1 แสดงพยญชนะตวแรกของภาษาองกฤษ A
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 66
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
5. การประยกตในธรกจโดยประยกตใชรวมกบพานชยอเลกทรอนกสเพ�อสงเสรมกจกรรมในรานคาและอตสาหกรรม รานคาสามารถใชส�อประสมในการโฆษณา การสรางคาตาลอกแบบอเลกทรอนกส เพ�อดงดลกคาหรอสรางจตนาการใหสามารถเหนสนคาไดในรปแบบเสมอนจรง
6. การประยกตทางดานการศกษา สรางส�อการสอนนาเอาส�อผสมมาจงใจและใหผเรยนมความสนใจ รวมถงนามาชวยในการสอนทาใหผเรยนสามารถเขาใจส�งท�เรยนไดดย�งข-น
7. การประยกตในเร�องความบนเทงและนนทนาการ นาส�อผสมมาเพ�มมตของความบนเทงท�เกดข-นไมวาจะเปน ภาพยนตรหรอเกมส เพ�อเพ�มอรรถรสในการมสวนรวมกบบนเทงหรอนนทนาการท�เกดข-น
8. การประยกตใชส�อประสมกบงานนาเสนอ สรางใหเกดความประทบใจในการประชม ในองคกรหรอธรกจตางๆ
9. ประยกตใชในหลายสาขาอาชพ อาทเชน ภาครฐบาล การแพทย การประยกตใชส�อประสมมวงกวางขวางมากข-น สามารถนามาใชประโยชนในดานตางๆไดอกมาก
10. การสรางแหลงความร เชน สารานกรม การสรางหองสมด เพ�อใหบรการแกประชาชนในวงกวางมากข-น
3. ประเภทของส�อ ประเภทของส�อถกแบงออกเปน
3.1. Linear ส�อท�มรปแบบเน-อหาเปนลาดบ ตวอยางเชน ภาพยนตร เพลง ส�อจะถกสงผานถงผรบตามลาดบของเน-อเร�องหรอเน-อหาท�สรางข-น 3.2. Non-linear ส�อท�มเน-อหาข-นอยกบการตอบสนองของผใช (User interactivity) เน-อหามการเปล�ยนแปลงตามการตอบสนองของผรบส�อ ผรบส�อสามารถปรบเปล�ยนการแสดงผล หรอขอมลของส�อผานการตอบสนองท�เกดข-น ณ เวลาน -น รปแบบของส�อ แบบ Non-linear
4. รปแบบของส�อ (Multimedia form) รปแบบของส�อสามารถแบงไดหลาย รปแบบ ตวอยางของรปแบบท�มอยในปจจบนมดงตอไปน-
1. ขอความ (Text) 2. รป (Still image) 3. เสยง (Audio) 4. ภาพเคล�อนไหว (Animation) 5. ภาพยนตร (Video Footage) 6. การปฏสมพนธ (Interactivity)
ในแตละรปแบบดงกลาวมลกษณะของเน-อหา หรอการจดเกบท�แตกตางกนในบทน-จะกลาวถงส�อเหลาน-โดยแบงออกเปน ลกษณะของขอมล ชนดการจดเกบในรปแบบอเลกทรอนกส รปแบบการนาไปใชงาน ซอฟตแวรท�เก�ยวของ
4.1. ขอความ (Text) ขอความ เปนรปแบบขอมลพ-นฐานของมนษย ในอดตขอความเกดข-นจากการเขยนดวยมอในกระดาษหรอแผนใสในรปแบบท�เปนแอนาลอค แตในปจจบนรปแบบการจดเกบขอมลและส�อสารขอมลเปล�ยนจากแอนา
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 67
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
ลอคเปนแบบดจตอล จงทาใหขอมลสามารถเผยแพรไดงาย นาเอามาใชซ-าได รปแบบของการเกบขอความในรปแบบดจตอล ข-นอยกบการกาหนดมาตรฐานในการเกบ ตวอยางเชน ถาตองการเกบขอมลเปนตวอกษร I love computer. ในระบบมาตรฐานการเกบขอมลแบบ ASCII จะตองแทนดวยตวเลขเรยงลาดบดงตอไปน-
เม�อขอความอยในรปแบบตวเลขขอมลจะสามารถจดเกบหรอเคล�อนยายในรปแบบท�เปนดจตอลได
4.1.1. รปแบบของการแสดงผลตวอกษร (Font) การแสดงตวอกษรในเอกสารในระบบคอมพวเตอรจะแสดงโดยมรปแบบท�แตกตางกนตามรปลกษณท�ถกกาหนดเรยกวาฟอนต ฟอนตในอดตจะมมาพรอมกบระบบปฏบตการฟอนตท�ใชกนเปนทางการตวอยางเชน ตระกลฟอนต Angsana, Cordia และยงมฟอนตยอดนยมอกมาก ภายหลงชมชนนกออกแบฟอนตสรางฟอนตสาหรบคนไทยและเปดใหโหลดมาใชไดฟรโดยไมมคาใชจายใด ๆ สามารถเขาถงไดท� http://www.f0nt.com แตกยงคงมฟอนตอกมากท�จาเปนตองมสทธเพ�อใชงานฟอนต หมายถงถาตองการใชงานฟอนตเหลาน -นจาเปนตองซ-อสทธการใชงานฟอนตใหถกตองกอนจงนามาใชในธรกจและงานของตนได ตวอยางฟอนตท�มลขสทธ m เชน ตระกลฟอนต PSL ท�นยมใชในซอฟตแวร Photoshop
4.1.2. ขนาดและสไตลของตวอกษร ตวอกษรสามารถเปล�ยนขนาดได ขนาดของตวอกษรมหนวยเปนพอยต (Point: pt) 1 พอยตมขนาดเทากบ 1/72 น-วโดยในรายงานในมหาวทยาลยสวนใหญกาหนดขนาด 16 พอยต หรอ 2/9 น-ว โดยรปแบบของฟอนตสามารถเปล�ยนได 4 รปแบบ คอ ตวปกต “A” ตวหนา “A” ตวเอยง “A” และขดเสนใต “A” รปแบบดงกลาวน-สามารถผสมผสานกนไดตามความเหมาะสม
4.1.3. เอกสารท�เก�ยวของกบตวอกษร TXT รปแบบเอกสารท�เกบขอความเอกสารท�สรางโดยใชซอฟตแวรบรรณาธกร (Text Editor) ในแตระบบปฏบตการจะมซอฟตแวรท�แตกตางกน ในระบบปฏบตการวนโดวใช NotePad, EditPlus, Notepad++ DOC รปแบบเอกสารท�มการเกบท -งขอความและรปแบบของขอความเพ�อใหอยในรปแบบรายงานโดยสรางดวยซอฟตแวรของบรษทไมโครซอฟต ไมโครซอฟตเวรด (Microsoft Word) หรออาจใช โอเพนออฟฟต (OpenOffice.org) PDF รปแบบเอกสารพฒนาโดยบรษทอะโดบ (Adobe) เอกสารเหลาน-สามารถเปดอานไดในทกแพลตฟอรมโดยแสดงในรปแบบท�เหมอนกน
I l o v e c o m p u t e r .
73 32 108
111
118
101
32 99 111
109
112
117
116
101
114
46
รปท� 3 ตวอยางของรหสแอสกของคาวา "I love computer."
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 68
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
4.2. รปภาพ (Still Image)
รปภาพ เปนรปแบบของส�อในการตดตอส�อสารประเภทหน�ง มนษยสามารถเหนภาพไดตองพ�งพาแสง แสงในธรรมชาตจะสะทอนท�วตถและทาใหเกดสมาท�ตาของมนษย ในอดตมนษยสามารถเกบภาพไดโดยการวาดส�งท�เหน พฒนาเปนการถายรปโดยใชฟลมเนกกาทฟ หรอในชวงหลงสามารถเปล�ยนรปภาพเปนรปแบบแฟมท�เปนดจตอลไดโดยกลองดจตอล หลกการในการเกบรปในรปแบบดจตอลมหลากหลายรปแบบข-นอยกบการใชงาน ในการสรางรปภาพสามารถสรางได 2 วธ
2. รปท�เกดจากการรวมตวกนของส บตแมป (Bitmap Graphic) 3. รปท�เกดจากการใชองคประกอบเร�องเรขาคณตสรางเพ�อใหเกดเปนรปภาพ รปเวกเตอร (Vector
Graphic) 4.2.1. บตแมป
รปในโลกน-ประกอบดวยสมากมายหลากหลายระดบสอยในรปขอมลท�เปนแอนาลอค แมสในโลกน-แบงเปน 3 ส คอ แดง เขยว ฟา หรอ RGB โดยในการเกดสจะเปนการผสมสของท -ง 3 ส ในรปแบบดจตอล ภาพจะถกเกบในรปแบบท�เปนภาพบตแมป (Bitmap Graphic) มรปแบบในการเกบขอมลเปนจดสท�เรยงตอกนโดยแทน 1 จด หรอ 1 พกเซล (pixel) ดวยตวเลข 1 ชด สามารถแบงประเภทของภาพบตแมปไดเปนชนดตางๆ กนดงตอไปน- ประเภทของภาพบตแมป ภาพขาวดา การเกบขอมล 1 พกเซลจะมแค 2 คา เทาน -น คอ 1 สขาว และ 0 สดา รปขาวดาจะขาดรายละเอยดของส แตมผลทาใหขนาดของรปกระบวนการเกบขอมลสามารถเกบคาในรปแบบท�เปนบต 800 x 600 พกเซล จะใชพ-นท�ในการเกบขอมล 60 กโลไบต (800x600/8) ดงตวอยางในรปท� 4
ภาพระดบเทา 8 บต มการเกบขอมลเปนจดส สในแตละจดจะเปนสท�เกดจากการแบงสขาวไปยงสดาออกเปนสท�แตกตางกนท -งหมด 256 ส ดงตวอยางในรปท� 5
รปท� 4 ภาพถกเกบเปนสสองสคอ ขาวและดา สองระดบ
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 69
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
ภาพส มการเกบขอมลเปนจดส สในแตละจดจะเปนสท�เกดจากการแบงสแดง เขยว และน-าเงน (RGB) มคาระหวาง 0 – 255 สามารถแสดงสได 16,777,216 จงทาใหภาพท�เกดข-นมสเปนธรรมชาตมากข-น แตกมผลทาใหขนาดของรปมขนาดใหญเชนกนแสดงดงตวอยางในรปท� 6
อปกรณบนทกรปภาพบตแมป อปกรณท�ใชในการบนทกรปภาพบตแมปในปจจบนสามารถแบงออกไดเปน 2 อปกรณ คอ
1. กลองดจตอล (Digital Camera) เปนอปกรณบนทกภาพมหลกการทางานโดยเปล�ยนแสงท�สะทอนวตถผานรรบแสงใหโดยมตวรบแสง(Charge Coupled Device) ซ�งเปนอปกรณรบภาพท�ประกอบดวยเซลลไวแสงจานวนมาก อปกรณดงกลาวทาหนาท�แปลงภาพซ�งเปนสญญาณแอนะลอกไปเปนสญญาณ ดจตอล รปภาพดจตอลท�ไดจะถกเกบลงสอปกรณเกบขอมลตอไป ในรปท� 7 เปนตวอยางกลองดจตอลในปจจบนท�ไดพฒนาจนมขนาดและรปรางท�เลกจนสามารถพกพาไปไดอยางสะดวก
รปท� 6 ภาพถกเกบเปนส แดง(R) เขยว(G) น-าเงน(B) ในแตละแมสจะถกแบงเปน 256 ระดบ
รปท� 5 ภาพระดบเทา ถกเกบเปนสระดบเทา 256 ระดบ
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 70
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
2. สแกนเนอร (Scanner) เปนอปกรณท�ใชอาน หรอสแกนภาพ สแกนขอมลเอกสารตาง ๆ เขาสเคร�องคอมพวเตอรการแปลงขอมลแบบแอนะลอกใหเปนดจตอล ดวยการสองแสงไปยงวตถหรอเอกสารท�ตองการสแกน จากน -นแสงท�สองไปยงวตถจะสะทอนกลบมาและผานไปท� เซลลไวแสง ซ�งจะทาการตรวจจบความเขมของแสงท�สะทอนออกมาจากวตถและแปลงใหอยในรปของขอมล
ดจตอลดงตวอยางในรปท� 8 คณภาพและการจดเกบของรปภาพบตแมป คณภาพของรปภาพข-นอยกบความละเอยดของระดบสท�เกบไวในรปน -นๆ ย�งมระดบสเกบมากย�งทาใหรายละเอยดของสมเพ�มมากข-น ย�งมความละเอยดของจดสตอตารางน-วสงข-นกจะทาใหรปภาพน -นมความละเอยดสงข-นเชนเดยวกน มผลทาใหขนาดของแฟมขอมลมขนาดใหญข-นดวย จงมการคดรปแบบการเกบขอมลเพ�อใหเหมาะสมกบงานและชนดของรปภาพท�เกดข-น ในปจจบนมมากมายหลายชนด ท -ง BMP, GIF, JPG, PNG ความแตกตางของการเกบขอมลจะแบงไดโดย
4. ระดบของส
รปท� 7 กลองดจตอล
รปท� 8 อปกรณสแกนเนอร
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 71
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
5. ลกษณะการบบอด BMP เปนรปแบบแฟมท�ไมมการบบอด จงมผลทาใหขนาดของแฟมมขนาดใหญ ขอดของรปท�จดเกบในรปแบบแฟมท�เปน BMP คอ รายละเอยดจะครบถวน แตขอเสยคอมขนาดใหญมาก ไมเหมาะในการใชงานในอนเทอรเนต JPG เปนรปแบบแฟมท�มขนาดเลก เน�องจากมการบบอด และลดทอนรายละเอยดบางสวนทาใหรปมขนาดเลก เหมาะสมกบการเกบรปภาพท�เปนภาพถาย ภาพท�เกดจากธรรมชาต รายละเอยดของรปข-นอยกบระดบของคณภาพของรปภาพ ถาคณภาพดจะมขนาดแฟมท�ใหญกวาคณภาพของรปท�ดอยลงมา รปแบบน-นยมใชงานในอนเทอรเนตเน�องจากมขนาดเลกสามารถสงขอมลไดอยางรวดเรวเม�อเทยบกบรปแบบอ�นๆ มขอเสยในการเกบรปภาพท�เปนรปการตน หรอรปวาด เน�องจากจะทาใหรปแสดงออกมาแลวไมมความสม�าเสมอกน หรออาจเรยกวารปแตก GIF เปนรปแบบแฟมท�มขนาดเลกเกบรปภาพท�มระดบของส 256 ระดบจงทาใหรปท�เกบในรปแบบน-มรายละเอยดของสนอยกวาในรปแบบอ�นๆ ขอดคอทาใหไดภาพท�มขนาดเลก เหมาะสมในการเกบรปการตน ในบางคร -งจะพบวารปภาพบางรปท�มรปแบบเปน GIF จะเปนรปเคล�อนไหวอกดวย PNG เปนรปแบบแฟมท�สรางข-นมาทดแทนรปแบบแฟม GIF เน�องจากมปญหาดานสทธบตรการใชงานรป มลกษณะคลายคลงกบรปแบบของ GIF แตระดบสสามารถมไดสงกวา และนยมใชงานบนอนเทอรเนตเชนเดยวกน ซอฟตแวรท�นยมใชในการสรางภาพบตแมป Adobe Photoshop เปนซอฟตแวรยอดนยมในการแกไขตกแตงรปภาพ เปนซอฟตแวรของบรษท Adobe นยมใชงานท -งรานตกแตงภาพ รานสตกเกอร จนถงธรกจขนาดใหญ ขอดของซอฟตแวรเปนท�นยมจงทาใหมหนงสอใหศกษามากมาย ขอเสยของซอฟตแวรคอ กอนใชงานตองซ-อสทธการใชงาน ราคาของซอฟตแวรจะอยในชวงประมาณ 30,000-50,000 บาท GIMP เปนซอฟตแวรแบบโอเพนซอรสคอสามารถใชงานไดฟร มความสามารถเทยบเทากบ Adobe Photoshop มเมนเปนภาษาไทย สามารถใชไดหลายแพลตฟอรมท -ง Microsoft Windows, Linux และ MacOSX ซอฟตแวรมขนาดเลก แตมประสทธภาพสง สามารถดาวโหลดไดท� http://www.gimp.com Paint.Net เปนซอฟตแวรท�ใชในการตกแตงรปภาพเปนซอฟตแวรฟรแวรสามารถใชไดฟร ใชงานงาย สามารถดาวโหลดไดท� http://www.getpaint.net/ Paint Brush เปนซอฟตแวรท�ตดมากบ Microsoft Windows สามารถใชในการตกแตงรปไดบางสวน สามารถวาดและสรางรปแบบงายๆ ได
4.2.2. เวกเตอร (Vector Graphics) รปเวกเตอรเปนรปท�เกดจากการใชองคประกอบเร�องเรขาคณตประกอบกนจนเปนรปภาพ รปภาพเวกเตอรมความแตกตางกบรปภาพแบบบตแมป บตแมปเปนการเกบขอมลของรปเปนจดสของรป แตภาพเวกเตอรจะเกบทศทางสและองคประกอบอ�นดวยเรขาคณตดงน -นรปภาพเวกเตอรจงมความไดเปรยบในเร�องของการขยายและยอขนาดดงรปท� 9 จากรปเหนไดวาเม�อขยายรปท�จดเกบในท -งสองรปแบบจะไดผลลพธท�
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 72
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
แตกตางกน กลาวคอรปภาพท�จดเกบในรปแบบบตแมปเม�อขยายจะไดรปท�แตกเน�องจากขอมลจดสท�เกบไมสามารถขยายอกตามความตองการไดจงทาใหเหนเปนจดใหญ แตกตางกบรปภาพท�จดเกบในรปแบบเวกเตอรเม�อขยายสามารถขยายตามไดโดยไมมความแตกตางจากรปเดม เน�องจากรปเกบอยในรปสตรของคณตศาสตรจงสามารถคานวนใหมเม�อมความตองการขยายหรอยอขนาดทาใหรปภาพไมมผดแผกแตกตางจากรปเดมไมวาจะมขนาดเปนเทาใดกตาม อยางไรกตามรปเวกเตอรกยงคงมขอเสยเน�องจากรปเวกเตอรเกบในรปแบบคณตศาสตรจงไมเหมาะกบรปธรรมชาต หรอรปถาย แตจะเหมาะสมกบรปวาดรปการตนในปจจบนนยมในงานดานแอนเมชนท �วไป การสรางนตยสารส�งพมพโปสเตอร ปายโฆษณา
ซอฟตแวรท�นยมใชในการสรางภาพเวกเตอร Adobe Illustrator เปนซอฟตแวรของบรษทอะโดบ (Adobe) นยมนามาใชสรางภาพแบบเวกเตอร มความสามารถในการวาดภาพท�มลกษณะเปนลายเสนหรอเวกเตอร และยงสามารถรวมภาพกราฟฟกท�แตกตางกนได Inkscape คอซอฟตแวรโอเพนซอรสสาหรบสรางและแกไขภาพกราฟกสเวกเตอร สามารถทางานไดหลายระบบปฏบตการ เชน Windows, Mac OS X และ Unix-likeOS ภาพกราฟกสเวกเตอร โดยท �วไปคอคอมพวเตอรกราฟกสท�เกดจากการกาหนดพกดและการคานวณคาบนระนาบสองมต ซ�ง Inkscape เปนซอฟตแวรท�พฒนาตอยอดมาจาก Sodipodi ซ�งเปนซอฟตแวรในลกษณะเดยวกน CorelDRAW คอซอฟตแวรประยกตท�มความสามารถในการสรางและแกไขขอมลภาพกราฟกสเวกเตอร ผลตโดยบรษทโคเรล (Corel)
4.3. เสยง (Audio) เสยงท�มนษยสามารถไดยนในธรรมชาต มรปแบบสญญาณเปนความถ�อยในชวง 20 ถง 20,000 เฮรตซ (hertz ยอวา Hz หมายความวา รอบตอวนาท) ในระบบคอมพวเตอรเสยงจะเกดจากการดเสยง การดเสยงจะสงเคราะหเสยง เปล�ยนจากดจตอลเปนแอนาลอค ออกทางลาโพง ในทางกลบกน หากตองการเสยงจาก
รปท� 9 แสดงการเปรยบเทยบรปแบบเวกเตอรและบตแมป อางองจาก : http://en.wikipedia.org/wiki/File:VectorBitmapExample.svg
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 73
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
ธรรมชาตนาเขาสเคร�องคอมพวเตอร กตองผานไมโครโฟนแลวเขาสการดเสยง ในการจดเกบขอมลภายในคอมพวเตอรเสยงจะถกเกบอยในรปแบบท�เปนตวเลข และเกบอยในรปแบบท�เหมาะสมกบการใชงานตอไปเสยงเปนรปแบบหน�งของพลงงานในธรรมชาตอยในรปแบบของคล�นประกอบไปดวยแอมพลจด (Amplitude) และความถ� (Frequency) โดยสามารถว�งผานตวกลางไดดวยความเรวแตกตางกน เสยงเกดข-นดวยการส �นของวตถ
ตนกาเนดเสยงเกดไดจากการส �นของวตถผานส�อนาพาคล�นไมวาจะเปนอากาศหรอพาหะอ�นดวยความเรวท�แตกตางกนปกตในอากาศเสยงสามารถเดนทางดวยความเรว …... เสยงในธรรมชาตมความแตกตางกน เสยงแหลมทม ดงหรอเบา เกดมาจากตนกาเนดท�แตกตางกน เสยงแหลมเกดจากการส �นท�มความถ�สง เสยงทมเกดจากการส �นท�มความถ�ต�า ความดงเกดจากขนาดของแอมพลจดท�สง สวนความเบาเกดจากแอมพลจดท�นอย
4.3.1. เฮรตซคออะไร เฮรตซ เปนหนวยวดความถ� (องกฤษ: hertz ยอวา Hz) เปนหนวย SI ของคาความถ� โดย 1 Hz คอความถ�ท�เทากบ 1 คร -ง ตอวนาท (1/s) สตวแตละชนดมความสามารถในการรบเสยงท�ไมเทากน ระดบความถ�เสยงท�มนษยสามารถไดยนอยในชวง 20-20,000 Hz ความถ�ต�าจะเปนเสยงทมและความถ�สงจะเปนเสยงแหลม ยงมชวงความถ�ท�มนษยไมสามารถไดยน ความถ�ท�ต�ากวา 20 เฮรตซ ลงไปเรยกวา คล�นใตเสยง (Infra Sound) ความถ�ท�สงกวา 20000 เฮรตซ ข-นไปเรยกวา คล�นเหนอเสยง (Ultra Sound) ในเชงดนตรความถ�ของเสยงถกแบงชวงความถ�ออกเปนตวโนตท�แตกตางกนไดดงตารางท� 1
ระดบเสยง โด เร ม ฟา ซอล ลา ท โด
ค ว า ม ถ� (Hz)
256
288
320
341
384 427
480
512
ตารางท� 1 แสดงความถ�ในแตละระดบเสยง 4.3.2. เดซเบลคออะไร
รปท� 10 ตวอยางคล�นเสยงใน 2 หนวยเวลา
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 74
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
เดซเบล (decibel, dB) เปนหนวยวดเทยบอตราสวนระหวางปรมาณเสยง ใชสาหรบวดความดงของเสยง เดซเบลเปนหนวยวดท�ไมมหนวยเหมอนคาเปอรเซนต หนวยเดซเบลเปนหนวยท�สามารถแสดงคาสงและคาต�าเปรยบเทยบกนไดเน�องจากคานวณจากการหาลอการทม ชวงความดงเสยงท�ไมเปนอนตรายสาหรบมนษยอยชวงระหวาง 0-80
4.3.3. คณภาพรปแบบแฟมขอมลเสยง WAVรปแบบแฟมใชเกบเสยงท�มความคมชดและไมถกลดทอนคณภาพแตมผลทาใหขนาดใหญ พบไดในแผนเพลงท�ขายอยตามทองตลาด (12-15 เพลงตอแผนซด) เสยงมความคมชดสงท�สดในรปแบบแฟมขอมลท -งหมด แตกมขนาดใหญท�สดเชนกน MP3 (MPEG-1 Audio Layer 3) รปแบบแฟมท�มความนยมในการเผยแพรในอนเทอรเนตสงมากเน�องจากมการบดอดจนมขนาดเลก กวาการใชรปแบบการจดเกบท�เปน WAV แตยงไดคณภาพของเสยงไดเทยบเคยงโดยสวนใหญในแตละเพลงจะอยในขนาด 3 MB – 4 MB WMA (Windows Media Audio) รปแบบแฟมจดเกบเสยงท�สรางโดยบรษทไมโครซอฟต เปนท�นยมเชนเดยวกบรปแบบแฟม MP3 มขนาดในการเกบเพลงใกลเคยงกนและนยมนามาใชงานในอนเทอรเนต
4.3.4. ซอฟตแวรท�นยมใชในการจดการเสยง การจดการเสยงมซอฟตแวรท�ชวยในการจดการเสยงท�นยมอยมากมายหลายซอฟตแวร โดยสามารถใชซอฟตแวรเพ�อการตดตอเสยง เพ�มเอฟเฟคใหเสยง หรอเพ�อปรบคณภาพของเสยง ซอฟตแวรในปจจบนท�นยมตวอยางเชน Adobe Audition, Sound Forge Audio Studio หรอ Audacity (Opensource Software)
4.4. ภาพเคล�อนไหว (Animation) ภาพเคล�อนไหวเกดจากการนาเอารปภาพท�เตรยมไวหลายรปท�มความสมพนธกน มาเช�อมตอกนอาจเปนภาพวาดหรอภาพท�สรางข-นจากคอมพวเตอรแลวเปล�ยนภาพไปในชวงเวลาใดเวลาหน�งทาใหภาพน�งเหลาน -นกลายเปนภาพเคล�อนไหวดงเหมอนมชวต จดเร�มตนของภาพเคล�อนไหวเร�มจากนกวาดการตนวาดภาพการตนหลาย ๆ ภาพและนาเอาแตละภาพมาประกอบกนโดยสลบภาพภายใน 1 วนาท ในประเทศไทยมการนาภาพเคล�อนไหวมาใชดงตวอยางดงรปท� 11 จะเหนไดวาผจดสรางภาพเคล�อนไหวน-จะตองสรางรปท�มความตอเน�องกนและปรบเปล�ยนตามเวลาเม�อมการแสดงผลลกบอลจะกระโดดไดเสมอนกบวาลกบอลสามารถเคล�อนไหวไดจรง
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 75
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
4.4.1. ประเภทของภาพเคล�อนไหว
ภาพเคล�อนไหวสามารถแบงไดออกเปน 2 รปแบบ คอ ภาพเคล�อนไหว 2 มต ประกอบดวยรปท�อยในแกน x (กวาง) และ แกน y (ยาว) ดงรปท� 12 แตในภาพเคล�อนไหว 3 มต จะเพ�ม แกน z (ความหนาความสง) ดงรปท� 13
รปท� 11 แสดงรปลกบอลกระดอนพ-นตวอยางจาก http://www.angryanimator.com/tut/pic/001_bouncingball/bal01.gif
รปท� 12 มตของรปภาพท�เปน 2 มต ประกอบดวยแกน x และ แกน y
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 76
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
ภาพเคล�อนไหว 2 มต (2D) ภาพเคล�อนไหวท�แสดงในรปแบบ 2 มต ในอดตการสรางภาพเคล�อนไหวจะเปนการรางรปลงในกระดาษทละรปในลกษณะ2 มต หลงจากน -นนาเอารปท -งหมดท�รางเอาไวมาเรยงตอกนแลวเปล�ยนภาพดวยความเรวคงท�เกดเปนภาพเคล�อนไหวเกดข-น ในปจจบนการสรางภาพเคล�อนไหวมซอฟตแวรเขามาชวยในการสรางไดงายมากข-น ภาพเคล�อนไหว3 มต (3D) ภาพเคล�อนไหวท�แสดงในรปแบบ 3 มต ในปจจบนเกดข-นอยางแพรหลายเน�องจากมซอฟตแวรท�ใชในการสรางรปจาลอง (Model) เกดข-นอยางมากมายและแนวโนมการบรโภคภาพเคล�อนไหว 3 มตกสงข-นอยางรวดเรว ดงรปท� 14 เม�อสรางแบบจาลองเสรจส-นจะเปนกระบวนการสรางการเคล�อนไหวโดยการสรางทาทางและการเคล�อนไหวในแตละชวงเวลาดวยการยายตาแหนงของรป
จาลองเพ�อใหมการเคล�อนไหวดงมชวตจรง
4.4.2. ซอฟตแวรท�นยมใชในการสรางภาพเคล�อนไหว อะโดบ แฟลช (Adobe Flash) เปนซอฟตแวรท�ใชในการสรางส�อผสม การสรางเน-อหาเก�ยวกบแฟลชมความแพรหลายและนยมมากในปจจบน มความสามารถในการสรางภาพเคล�อนไหวในรปแบบ 2 มต
รปท� 14 แสดงรปแบบจาลอง 3 มต เขาถงไดท� http://www.blendermagz.com/wp-content/uploads/2009/05/dogmodeling.jpg
รปท� 13 มตของรปภาพท�เปน 3 มต ประกอบดวยแกน x, แกน y และแกน z
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 77
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
รวมถงสามารถผสานส�อประเภทตาง ๆ เขาดวยกนและสรางเปนผลงานใชในการเผยแพรทางเครอขายอนเทอรเนต ดงตวอยางเชน รปท� 15
รปท� 15 ตวอยางซอฟตแวรอะโดบ แฟลช
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 78
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
3D Studio Max เปนซอฟตแวรท�ใชในการสรางส�อผสมเอาไวใชสรางภาพเคล�อนไหวในรปแบบ 3 มต สามารถสรางโมเดล 3 มต และเคล�อนไหวโมเดลจนกลายเปนภาพเคล�อนไหวตอไป ขอดของซอฟตแวรเปนท�นยมจงทาใหมหนงสอใหศกษามากมาย ขอเสยของซอฟตแวรคอ กอนใชงานตองซ-อสทธการใชงาน ราคาของซอฟตแวรมราคาสง ดงรปท� 16 Blender เปนซอฟตแวรท�มความสามารถใกลเคยงกบ 3D Studio Max และยงสามารถใชในการสรางเกมส มขอดท�เปนซอฟตแวรโอเพนซอรส คอสามารถใชไดอยางเสร ขอเสยคอมหนงสอในทองตลาดนอยจงทาใหไ ม เ ป น ท� น ย ม ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ส า ม า ร ถ เ ข า ด ผ ล ง า น ไ ด ท� http://www.blender.org/features-gallery/gallery/art-gallery/
4.5. ภาพยนตร (Video Footage) ภาพยนตรเปนการใชเทคนคของการถายภาพตามเวลาท�คงท�จากน -นนาภาพท�ไดมาเรยงตอกนเพ�อใหไดภาพท�มการเคล�อนไหวและรวมเขากบเสยงโดยท �วไปมาตรฐานของจานวนของภาพท�ใชในการถายภาพยนตรคอ 24 ภาพตอวนาท (fps:frame per second) จงทาใหสามารถรบชมภาพยนตรไดอยางตอเน�อง ภาพยนตรเปนสวนหน�งของส�อผสมมผลอยางย�งเน�องจากส�อชนดน-มความสามารถในการเลาเร�องราวโดยไมจาเปนตองใชการอานและยงสามารถส�อกบผชมไดท -งภาพและเสยงสอดประสานทาใหเกดความเขาใจถงขอมลท�ตองการสงถงผรบไดอยางดท�สด
4.5.1. กลองวดโอท�ใชในชวตประจาวน
ร ป ท� 16ต ว อ ย า ง โ ป ร แ ก ร ม 3D Studio Max เ ข า ถ ง ไ ด ท� http://www.lifemi.com/products/LSH/Artist/Art_max_impex_b2.jpg
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 79
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
กลองถายวดโอ (Camcoder) สรางข-นมาเพ�อถายวดโอโดยเฉพาะคณภาพของวดโอข-นอยกบคณภาพของตวกลองโดยมหลากหลายขนาดต -งแตใชในหองประกาศขาวจนถงใชตามบาน ดงรปท� 17 รปแบบของการจดเกบขอมลในกลองถายวดโอเกบอยในรปแบบแฟมท�ผผลตน -นกาหนด โดยมส�อท�ใชในการเกบหลากหลายและแตกตางกนไป อาทเชน แผนดวด เมมโมรการด รวมถงการใชเทปวดโอขนาดเลกดวย คณภาพท�ไดจากกลองถายวดโอจะเปนคณภาพท�ดท�สดในกลองท -งหมดเน�องจากสรางเพ�อใชถายวดโอ
โดยเฉพาะ กลองดจตอล (Digital Camera) กลองดจตอลในทองตลาดเกอบทกรนมความสามารถในการบนทกภาพและวดโอได แลวแตรนและผผลตกลองเหลาน -นโดยจะถายไดเทยบเทากบกลองถายวดโอโดยอาศยเลนสของกลองถายภาพใชงานรวมกนและบนทกขอมลลงเมมโมรการด ขอดมความสามารถท -งถายภาพน�งและวดโอ โทรศพทมอถอ (Mobile Phone) โทรศพทมอถอมความสามารถท -งบนทกภาพและเสยงไดดวยตวเองแตคณภาพของภาพและเสยงท�ไดจากอปกรณจะมคณภาพต�า แตกเปนอกอปกรณหน�งท�สามารถสรางส�อผสมในชวตประจาวนของมนษยไดอยางมากมายเน�องจากทกคนตางกมโทรศพทมอถอประจาตวไวในทกโอกาสดงน -นอตราการเกดส�อประสมจากอปกรณชนดน-จงเกดมากข-นในชวตประจาวนดงรปท� 18
4.5.2. ซอฟตแวรท�นยมใชในการจดการวดโอ
การจดการวดโอมซอฟตแวรท�ชวยในการจดการวดโอท�นยมอยมากมายหลายซอฟตแวร โดยสามารถใชซอฟตแวรเพ�อการตดตอวดโอ
รปท� 17 กลองถายวดโอ
รปท� 18 โทรศพทมอถอ HTC Android
บทท� 7 การประยกตใชคอมพวเตอรดานส�อผสม
หนา 80
885101 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจาวน
เพ�มเอฟเฟคใหกบภาพในวดโอ ซอฟตแวรในปจจบนท�นยมตวอยางเชน Adobe Premiere Pro, Sony Vegas และ Microsoft Movie Maker
4.6. การปฏสมพนธ (Interactivity) การปฏสมพนธ (Interactive) คอ การโตตอบระหวางส�อประสมกบผใชโดยใชวธการใดกตามเพ�อดงดด หรอเพ�มประสทธภาพในการนาเอาขอมลไปสผใชอยางมประสทธภาพ 5. ส�อประสมและปญหาดานจรยธรรมธรรม เน�องจากเทคโนโลยท�กาวไกลการสรางและจดการส�อประสมสามารถทาไดงายข-นและเสมอนจรงมากข-นจงทาใหเกดประเดนปญหาทางสงคมมากมายยกตวอยางเชน
5.1. ประเดนจรยธรรมเก�ยวกบการตดตอภาพ การตดตอรปภาพไมวาจะเก�ยวกบทางการเมองหรอเปนภาพลามกอนาจารกอใหเกดปญหาทางสงคมมากมายดงเชน กรณท�เกดกบดาราหลายคน หรออาจกบนกการเมองเพ�อผลประโยชนทางการเมอง
5.2. ประเดนจรยธรรมเก�ยวกบการตดตอเสยง การตดตอเสยงเพ�อสรางความหวาดหว �นและความเขาใจผดเกดข-นในสงคมไทยยกตวอยางจากกรณของการตดตอเสยงของนายกอภสทธ m เวชาชวะ และไดนาคลปเสยงไปใชประโยชนทางการเมอง โดยกลาวหาวารฐบาลใชความรนแรงทารายประชาชน โดยแพทยหญงคณหญงพรทพย โรจนสนนท ผอานวยการสถาบนนตวทยาศาสตร ไดตรวจพสจนแลว รวมถงกองพสจนหลกฐานกตรวจพสจนถง 2 คร -ง พบวา คลปเสยงดงกลาวมการตดตอจรง