โดย มโนศqเrยวบงอา...
TRANSCRIPT
ชชวาล วงคสาร (อ.นท)
วทยาลยพยาบาลและสขภาพ มรภ.สวนสนนทา
พย.บ.(เกยรตนยม) มหาวทยาลยราชธาน อบลฯ
ปร.ด.(การบรหารพยาบาล) กำลงศกษา มหาวทยาลยครสเตยนพย.ม. (การพยาบาลผใหญ) ม. หวเฉยวเฉลมพระเกยรต
นตศาสตร ภาคบณฑต (กำลงศกษา) ม. ธรรมศาสตร
การศกษา
การศกษาเฉพาะทางการพยาบาล :
2. การพยาบาลผปวยฟอกเลอดดวยไตเทยม มหาวทยาลยนวมนทราธราช
1. การพยาบาลหองสวนหวใจและการตรวจรกษาพเศษ สถาบนโรคทรวงอก กรมการเเพทย
3. ศาสตรและศลปการสอนพยาบาล จฬาลงกรณมหาวทยาลย
4. การพยาบาลผสงอาย มหาวทยาลยมหดล
สาขาการพยาบาลผใหญและผสงอาย
facebookData link
มโนทศนเกยวกบผสงอายและหลกการพยาบาลผสงอาย
(ลขสทธภาพถายเพอการสอนเทานน)เผยเเพร มกราคม ๒๕๖๑
Line
โดย
บรรยายเเก นกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑต
ชนปท ๒ รนท ๑๐ ณ CHN, SSRU
๙ มกราคม ๒๕๖๑ เวลา ๑๓.๐๐ - ๑๖.๐๐ น.
1.1 แนวคดเกยวกบผสงอาย- ความหมาย/ประเภท....ตามองคการอนามยโลก- โครงสรางประชากร/สถานการณ....ของโลก/ไทย- แนวโนมดานปจจย/สาเหตผลกระทบ....เกยวกบการเปลยนเเปลงโครงสรางประชากร
1 ชวโมง/ 4 ขอ
อภปราย+บรรยาย
บอก/ อธบายความ / เเยกแยะประเภท/ เเนะนำ / จดประเภท/ วเคราะหอธบายรปภาพ….ตามเอกสารประกอบหวขอ 1.1 ได
Scope Topic Objective
1.2 แนวคดเกยวกบการพยาบาลผสงอาย- แนวคด/ การพยาบาลผสงอาย/ นวตกรรม- ระบบการดเเล/ระบบสนบสนนทางสงคม- เจตคต/จรยธรรม- การดเเลผดเเล / ครอบครว/ สงคม
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
1 ชวโมง/ 4 ขอ
อภปรายกลม/นำเสนอ
บอก/ อธบายความ / เเยกแยะประเภท/ เเนะนำ / จดประเภท/ วเคราะหอธบายรปแบบการดแลได
- นโยบายรฐบาล / กระทรวงสาธารณสข - พร.บ. ผสงอาย ฉบบท 2 / กฏหมายทเกยวของ
- แผนพฒนาผสงอายไทย
อภปราย
1 ชวโมง/ 4 ขอ
บอก/ อธบายความ / เเนะนำการประยกตใชใหสอคลองกบสถานกา รทกำหนดใหได
2
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
เมอนำเอกสารไปใชงานกรณาอางอง
ชชวาล วงคสาร.(2561). มโนทศนเกยวกบผสงอายและหลกการพยาบาลผสงอาย.สไลดประกอบการสอน : วทยาลยพยาบาลและสขภาพ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.[ออนไลน] เขาถงจาก ;http://www.teacher.ssru.ac.th/chutchavarn_wo/ (9 มกราคม 2561)
แนวคดเกยวกบผสงอายKeywords: แผนพฒนาผสงอายไทย
มโนทศนการพยาบาลผสงอาย เจตคตและจรยศาสตรตอผสงอาย
“……………” หาเปน pdf รปแบบตพมพในวารสารสบคนเพม:
ทมา : http://www.teacher.ssru.ac.th/chutchavarn_wo/
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
คำนยาม สถานการณ ผลกระทบ
กบโครงสรางประชากรสงอาย
4
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ผสงอาย หมายถง บคคลซงมอายเกนกวาหกสบปบรบรณขนไป และมสญชาตไทย
(พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ.2546)
ผสงอาย คอ ประชากรทงเพศชายและเพศหญงซงมอายมากกวา 60 ปขนไป
(องคการสหประชาชาต)ยโรป& อเมรกา คอ ประชากรทงเพศชายและเพศหญง
ซงมอายมากกวา 65 ปขนไป(WHO,2017)
ความหมาย
5
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ระดบความสงอาย
** ผสงอายวยตอนกลางและผสงอายมากมเพมขนและเปนหญงมากกวาชาย
วยตน 60-69 ป 60-75 ป วยกลาง 70-79 ป 75-85 ป วยปลาย >80 ป > 85
(พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ.2546)
ชาย หญง
6
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ระดบสงคมสงอายแบงออกเปน 3 ระดบ (UN,2017 )ดงน
การมประชากรอาย 60 ปขนไปมากกวา 10% ของประชากรทงประเทศ หรอมประชากรอายตงแต 65 ป เกน 7% ของประชากรทงประเทศ
Ageing Society /Aging Society
เมอมประชากรอาย 60 ปขนไป เพมขนเปน 20% หรอประชากรอาย 65 ป ขนไป เพมเปน 14% ของประชากรทงประเทศ
Aged Society
สงคมทมประชากรอาย 65 ปขนไป มากกวา 20% ของประชากรทงประเทศ
Super-Aged Society
7
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวโนมการเปลยนแปลงประชากร สงอายโลก
8
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวโนมการเปลยนแปลงประชากร สงอายโลก
9
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวโนมการเปลยนแปลงประชากร สงอายโลก
10
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวโนมการเปลยนแปลงประชากร สงอายโลก
11
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวโนมการเปลยนแปลงประชากร สงอายโลก
12
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวโนมการเปลยนแปลงประชากร สงอายโลก
(ผลการคาดประมาณจำนวนประชากรไทย พ.ศ. ๒๕๕๓-๒๕๘๓ สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, ๒๕๕๕)
ประชากรรวม 64.6 ลานคน< 15 ป = 18.8 %
15-64 ป = 66.5 %> 60 ป = 14.7 %
ป 2556
13
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวโนมการเปลยนแปลงประชากร สงอายโลก
14
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
สถานการณประชากรไทย
14
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวโนมการเปลยนแปลงประชากร สงอายโลก
(ผลการคาดประมาณจำนวนประชากรไทย พ.ศ. ๒๕๕๓-๒๕๘๓ สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, ๒๕๕๕)
ประชากรรวม 66.3 ลานคน< 15 ป = 16.2 %15-64 ป = 62.5 %> 60 ป = 21.3 %
ป 2566
15
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวโนมการเปลยนแปลงประชากร สงอายโลก
ประชากรรวม 65.7 ลานคน< 15 ป = 14.2 %15-64 ป = 57.3 %> 60 ป = 28.5 %
ป 2576
(ผลการคาดประมาณจำนวนประชากรไทย พ.ศ. ๒๕๕๓-๒๕๘๓ สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, ๒๕๕๕)
17
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวโนมการเปลยนแปลงประชากร สงอายไทยจำนวน (ลานคน) %ประชากรผสงอาย
ทมา : มเตอรประเทศไทย * ขอมล 22 ตลาคม 2558
2554 2555 2556 2557 2558
7.4 11.50%
8.2 12.74%
9.4 14.57%
10.0 15.44% 10.5
16.09%*
18
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวโนมการเปลยนแปลงประชากร สงอายไทย
4.03 7.2%
4.82 8.1%
5.73 9.2%
6.62 10.2%
7.64 11.5%
9.10 13.2%
10.78
15.3%
14.45 20.0%
2533 2538 2543 2548 2553 2558 2563 2568
19
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
Silver Population
20
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
2015 2050 2010 Under 15 60 +
World 7 349 472 9 725 148 11 213 317 26 12
Southeast Asia 633 490 792 139 769 404 27 9
Brunei Darussalam 423 546 489 23 8
Cambodia 15 578 22 545 23 928 32 7
Indonesia 257 564 322 237 313 648 28 8
Lao PDR 6 802 10 172 10 411 35 6
Malaysia 30 331 40 725 40 778 25 9
Myanmar 53 897 63 575 56 026 28 9
Philippines 100 699 148 260 168 618 32 7
Singapore 5 604 6 681 5 593 16 18
Thailand 67 959 62 452 41 604 18 16
Timor-Leste 1 185 2 162 3 234 42 7
Viet Nam 93 448 112 783 105 076 23 10
Country/Area Mid Year population (thousands)
Percentage of population (Mid 2015)
21
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
วเคราะหสถานการณประเทศไทย
คำถามวเคราะหปจจยและผลกระทบจากปรมดประชาการ
1.ประเทศไทยเปนสงคมผสงอายระดบไหน เมอไร
2. ปรมดประชากรในป 2563/2576 จะตางจากปรมดกอนหนานอยางไร
3. ปรมดประชากรบอกอะไรทานบาง/ อยางไร
22
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
วเคราะหผลกระทบจากการเพมขนของวยสงอาย
ครอบครว
สงคม
ชมชน
บคคล
ประเทศ
โลก
ออกเเบบการดแลใหเกด Active Ageing
นานทสด
Functional Stabilisations
- นโยบายสาธารณสข- นโยบายสาธารณะ
หลกเลยงไมได คอ ภาวะพงพง
23
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
หนวยงานทรวมดเเลผสงอายในประเทศไทย
หนวยงานทดำเนนงานo กระทรวงสาธารณสข o กระทรวงพฒนาสงคม และความมนคงของมนษย o กระทรวงมหาดไทย o กระทรวงแรงงาน หนวยงานวางแผนผสงอาย
o สำนกงานสถตเเหงชาต o สำนกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจ และสงคมเเหงชาต o สภาผสงอาย
หนวยเกยวกบขอมลและวจยผสงอายo สภาวจยเพอพฒนาประเทศไทย o สภาวจยเพอพฒนาผสงอายไทย o สถาบนวจยประชากรเเละสงคม มหดล o วทยาลยประชากรศาสตร จฬา o สถาบนการศกษาตางๆ
24
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
วเคราะหจดเเขง/จดออนในการดแลผสงอายไทย
จดแขง จดออน
- ผ ส ง อ า ย ม ก า รศกษา สตปญญาและทกษะทนำมาแลก เ ป ลยน /ตอ ยอดสการพฒนาทรวดเรว
- เปนเมองพทธ ทมความ กตญญเปนทตง
- อตราการเพมของประชากรนอยลง/วยเเรงงานตองแบกรบภาระทางเศรษกจและสงคมมากขน
- ตองอาศยเเรงงานขามชาตมาดแลกอใหเกด“ทารณฆาต”จากความตางทางวฒนธรรมมากขน
- ขาดการวางแผนดานงบประมาณในการดแลผสงอาย
25
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ปรากฏการณใหมจากการเพมขนของผสงอายไทย
Ageing Society / Aged / Super Aged
New Pressure
New Needs
New Culture26
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
กฎหมาย นโยบาย และมาตรการ
ทสนบสนนตอผสงอาย
27
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
สรางจตสำนกใหคนสงคมตระหนกถงผสงอายในฐานะบ ค ค ล ท มประโยชนตอสงคม
ใหปร ะช าก รทกคนตร ะหนกถงความสำคญของการเตรยมการและมการเตรยมการเขาสการเปนผสงอายทมคณภาพ
ใหผสงอายดำรงช ว ต อ ย า ง มศกดศร พงตนเองไดมคณภาพชวตและมหลกประกน
ใหประชาชน ครอบครว ชมชน องคกรภาครฐและเอกชนมสวนรวมในภารกจดานผสงอาย
ใหมกรอบและแนวทางปฏบตสำหรบสวนตางๆ ในสงคมทงภาคประชาชน ชมชน องคกรภาครฐและเอกชนทปฏบตงานเกยวกบผสงอายไดปฏบตงาน
อยางประสานและสอดคลองกน
1. แผนผสงอายแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ.2545-2564)มวตถประสงค ดงน
28
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
1. แผนผสงอายแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ.2545-2564)ม 5 ยทธศาสตร ดงน
ดานการเตรยมค ว ามพ ร อมของประชากรเพอวยสงอายทมคณภาพ
ดานการสงเสรมผสงอาย
ดานระบบคมครองทางสงคมสำหรบผ
สงอาย
ดานการบรหารจดการเพอการ
พฒนางานดานผสงอายระดบชาต และพฒนาบคลากรดานผสงอาย
ดานการประมวลและพฒนาองคความร
ดานผสงอาย และการตดตามประเมนผลการดำเนนการตามแผนผสงอายแหงชาต
29
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
2. พรบ. ผสงอาย พ.ศ. 2546❑National plan for older persons: *Revision of Second National Plan
for Older Person 2009
30
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
2. พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ.2546ไดบญญตใหผสงอายมสทธไดรบการคมครอง สงเสรมและสนบสนนตามกฎหมาย ตามมาตรา 11
1. ไดรบบรการทางการแพทยและการสาธารณสขทจดไวโดยใหความสะดวกและรวดเรวแกผสงอายเปนกรณพเศษ
2. ไดรบการศกษา การศาสนาและขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการดำเนนชวต
3.ไดรบการสงเสรมการประกอบอาชพหรอฝกอาชพทเหมาะสม
4. ไดรบการพฒนาตนเอง และการมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม การรวมกลมในลกษณะเครอขายหรอชมชน
5. ไดรบการอำนวยความสะดวกและความปลอดภยโดยตรงแกผสงอายในอาคาร สถานท ยานพาหนะ หรอการบรการสาธารณะอน
31
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
2. พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ.2546 (ตอ)
6.ไดรบการชวยเหลอดานคาโดยสารยานพาหนะตามความ เหมาะสม
7. ไดรบการยกเวนคาเขาชมสถานทของรฐ8. ไดรบการชวยเหลอในกรณทไดรบอนตรายจากการถกทารณกรรมหรอถกแสวงหาประโยชนโดยมชอบดวยกฎหมายหรอถกทอดทง
9. ไดรบการใหคำแนะนำ ปรกษา หรอดำเนนการอนทเกยวของในทางคดหรอในทางการแกไขปญหาครอบครว
10. ไดรบการจดหาทพกอาศย อาหาร และเครองนงหมใหตามความจำเปนอยางทวถง
32
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
2. พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ.2546 (ตอ)
11. ไดรบการสงเคราะหเบยยงชพตามความจำเปนอยางทวถงและเปนธรรม
12. ไดรบการสงเคราะหในการจดการศพตามประเพณ13. ไดรบบรการอนๆ ตามทกรรมการผสงอายแหงชาตประกาศกำหนดนอกจากนยงไดบญญตใหผเกยวของกบผสงอาย ไดรบสทธทางภาษตามมาตรา 16 และ 17 ดงน
16. ผทบรจาคเงนหรอทรพยสนใหแกกองทนผสงอายแหงชาต มสทธนำไปลดหยอนในการคำนวณภาษเงนได หรอไดรบการยกเวนภาษ สำหรบทรพยสนทบรจาคแลวแตกรณ
17. ผทอปการะเลยงดบพการซงเปนผสงอายทไมมรายไดเพยงพอแกการยงชพ มสทธไดรบการลดหยอนภาษตามหลกเกณฑและเงอนไขทกำหนดในประมวลรษฎากร
33
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
3. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550
หมวด 3 สทธและเสรภาพของชนชาวไทย มาตรา 30 บคคลยอมเสมอกนในกฎหมายและไดรบความคมครองตามกฎหมายเทาเทยมกน ชายและหญงมสทธเทาเทยมกน การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคลเพราะเหตแหงความแตกตาง ในเรองถนกำเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย ความพการ สภาพทางกายหรอสขภาพ สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคม ความเชอทางศาสนา การศกษาอบรม หรอความคดเหนทางการเมองอนไมขดตอบทบญญตแหงรฐธรรมนญ จะกระทำมได
34
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
3. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 (ตอ)
หมวด 3 สทธและเสรภาพของชนชาวไทย
มาตรา 40 เดก เยาวชน สตร ผสงอาย หรอผพการ หรอทพพลภาพ ยอมมสทธไดรบความคมครองในการดำเนนกระบวนพจารณาคดอยางเหมาะสม และยอมมสทธไดรบการปฏบตทเหมาะสมในคดทเกยวกบความรนแรงทางเพศ
35
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ
มาตรา 53 บคคลซงมอายเกนหกสบปบรบรณและไมมรายไดเพยงพอแกการยงชพ มสทธไดรบสวสดการ สงอำนวยความสะดวกอนเปนสาธารณะอยางสมศกดศรและความชวยเหลอทเหมาะสมจากรฐ
3. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 (ตอ)
36
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ มาตรา 80 รฐตองดำเนนการตามแนวนโยบายดานสงคม การสาธารณสข การศกษา และวฒนธรรม ดงตอไปน
(1) คมครองและพฒนาเดกและเยาวชน สนบสนนการอบรมเลยงดและใหการศกษาปฐมวย สงเสรมความเสมอภาคของหญงและชาย เสรมสรางและพฒนาความเปนปกแผนของสถาบนครอบครวและชมชน รวมทงตองสงเคราะหและจดสวสดการใหแกผสงอาย ผยากไร ผพการหรอทพพลภาพ และผอยในสภาวะยากลำบาก ใหมคณภาพชวตทดขนและพงพาตนเองได
3. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 (ตอ)
37
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
3. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 (ตอ)
หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ มาตรา 84 รฐตองดำเนนการตามแนวนโยบายดานเศรษฐกจ ดงตอไปน
(4) จดใหมการออมเพอการดำรงชพในยามชราแกประชาชนและเจาหนาทของรฐอยางทวถง
38
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
4. นโยบายดานสาธารณสข
1. พฒนางานสาธารณสข ตามแนวพระราชดำร และโครงการเฉลมพระเกยรตเพอเทดพระเกยรตพระบรมวงศานวงศ
2. เพมคณภาพระบบหลกประกนสขภาพ เพอใหประชาชนไดรบบรการทมคณภาพ มาตรฐาน ทวถง เปนธรรม สรางระบบบรหารจดการทมเอกภาพ
3. เรงรดมาตรการสรางสขภาพโดยมเปาหมาย เพอลดอตราปวย ตาย และผลกระทบจากโรคไมตดตอเรองรง เชน เบาหวาน ความดน หวใจ หลอดเลอดสมอง และมะเรง
4. เรงรดดำเนนการคมครองผบรโภคดานสขภาพ ตลอดจนอาหารปลอดภย
5. เตรยมความพรอม พฒนาระบบเฝาระวง เตอนภย การจดการทมประสทธภาพ ทนการณ เมอเกดภยพบตโรคระบาด และภยธรรมชาต
6. จดใหมการดแลกลมเปาหมายเฉพาะ ไดแก กลมเดก กลมสตร กลมผสงอาย กลมผพการ รวมถงกลมเปาหมายเฉพาะอน เชน แรงงานขามชาต7. สรางแรงจงใจและพฒนาขดความสามารถของอาสาสมครสาธารณสขทกคนโดยสนบสนนอปกรณพนฐานทจำเปนในการปฏบตภารกจฯ
39
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
4. นโยบายดานสาธารณสข (ตอ)
8.สรางแรงจงใจแกบคลากรสาธารณสขทกระดบฯ และความกาวหนาในวชาชพทเปนธรรม สรางกลไกพฒนาสมพนธทดระหวางผใหและผรบฯ
9. เพมการลงทนในระบบบรการทกระดบ ทงดานโครงสรางพนฐาน และอปกรณการแพทยทจำเปน มงเนนการพฒนาหนวยบรการปฐมภมทงในเขตเมองและเขตชนบท
10. สงเสรมการใชการแพทยแผนไทย และการแพทยทางเลอก ในระบบบรการสาธารณสขทกระดบ
11. สงเสรมการจดบรการสขภาพนานาชาต และระบบโลจสตกส โดยไมกอใหเกดผลกระทบกบบรการสขภาพโดยรวมของคนไทย
12. สนบสนนความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนในการจดบรการสขภาพ13. พฒนาระบบขอมลสขภาพใหมคณภาพ และบรการขอมลสขภาพสำหรบประชาชนฯ14. พฒนา ผลกดนและการบงคบใชกฎหมายใหเออประโยชนตอการสนบสนนการดำเนนงานฯ
15. จดตงศนยบำบด ฟนฟ ผเสพ ผตดยาเสพตด ควบคม ปองกนการใชสารตงตนในการผลตยาเสพตดและเฝาระวงการแพรระบาดของสารเสพตดชนดใหม
16. จดใหมการสอสารสาธารณะดานสขภาพเพอใหขอมลความรแกประชาชนอยางทวถง
40
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
Principle for Older person
Nursing Care
41
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
“….that branch of Special Nursing concerned with the ☯ clinical (physical & mental) ☯ rehabilitative ☯ social ☯ preventive aspects of illness and health in the Ageing”
How /Who is “Geronto” Nursing ??
42
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
R-A-M-P-S
▪ Reduced body reserve พลงสำรองรางกายลดลง
▪ Atypical presentation อาการแสดงทไมแนนอน
▪ Multiple pathology มหลายโรคในเวลาเดยวกน
▪ Polypharmacy ไดรบยาหลายชนด
▪ Social adversity ปญหาดานสงคม
ลกษณะเฉพาะของผสงอายทแตกตางจากผปวยทวไป
43
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
➢ ภาวะหกลม Instability (Fall)
➢ การสญเสยความสามารถในการเดน Immobility
➢ สตปญญาเสอมถอย Intellectual impairment
➢ ปสสาวะอจจาระราด Incontinence
➢ เบออาหาร Inanition
➢ เกดภาวะแทรกซอนไดงาย Iatrogenesis
Geriatric Syndrome
“Big I’s”
44
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
1.Decline in physiologic function & reserve
2.Disease
Symptoms - weakness - fatigue - anorexia - undernutrition - weight loss Signs - physiologic changes - balance & gait - deconditioning
- falls, - immobility - delirium - injury - acute illness - hospitalization - disability - dependency - death
> >
Pathophysiology of geriatric syndrome
45
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
• Stroke • Diabetes • Depression • Pneumonia • Heart failure
Internal Medical Nursing
• Falls • Dementia • Malnutrition • End-of-life care • Urinary incontinence
Geriatric Nursing Care
(Wenger N et al. Ann Intern Med 2003; 139: 740-47. )
46
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
Comprehensive Geriatric Nursing Assessment in Older person
Medical Cognition Function Communicationaction
SocialPresenting symptom or illness
- Detials - Functional Impact - Systemic review
Past MedicalHistory
- Risk Factor - Screening status - Health promotion activities
Medications
- Indications - Effect -Comprehension - Compliance - Polypharmacy
- Dementia - Confusion - Moods - Alcohol -Substance - Abuse
- ADL - IADL - Life style - Recent life change
-Rehabilita tive potential
-Langauge -Hearing -Vision
Environment
-Current Living -Adaptive -Accessibility -Hazards
Socio-Eco.
-Family -Caregiver -Finance -Network -Social support -Service health requirement -Ageing receive
Usually Assessment
Comprehensive Geriatric Assessment(Apply from : functional community screening resource primary care doctor, March 2011; WHO,2017) 47
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
Health care system for
the Older person Care
48
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
กรอบแนวคดการจดบรการ/ระบบการดแลผสงอาย
✓Accessibility ✓Continuity of Care ✓Integrated Care ✓Holistic Care ✓Co-ordination of Care
• Home Care • Institutional Care • Community Care • Long-Term Care
ระบบการดแลผสงอายกรอบแนวคดการจดบรการ
50
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แผนแมบทการพฒนาการแพทยและสาธารณสขการดแลสขภาพผสงอาย
Healthy Ageing
Primary Preventions
Treatment Reha
bilit
atio
ns
Leadership/Governance
Service Delivery/Diversity IT
WorkforceDrug/ Technology
Finance
“เขาถง ทวถง เปนธรรมนำสสขภาพด”
51
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
การออกแบบการบรการสขภาพผสงอายแบบ Institutional Care
Source: Apply from Hasekawa, NMS, Japan
Hospital
Rehabilitative care Facility
Rehabilitative careAcute care
Nursing care Facility
Clinic
Death
Multiple diseases Multiple continuous episodes
Chronic care
Palliative care Facility
Palliative care
AgeingLong-term care
Success full Ageing
52
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
การออกแบบการบรการสขภาพผสงอายแบบ Community Care
ประสาน Care Managerสำรวจ Care Manager/พยาบาล/พชส./อสส./ชมชนวเคราะห Care Manager
วนจฉยสขภาพผสงอายในชมชน
ด เสยง ปวย
Conference Case/ Situation Analysis
Health Data Record
Community Folders
ไดรบมาตรฐานเขาถงครอบคลมเเละเปนธรรม
Ageing finally needs
NursingProcess
StandardAgeing
Care
Nursing Outcome
4M management
ผสงอายสข
ภาพด
พงตนเองได
นานทสด
53
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
การออกแบบการบรการสขภาพผสงอายแบบ Community Care
• สรางความตระหนกใหประชาชนเหนความสำคญของผสงอาย
• สรางความเขมแขงและสงเสรมศกยภาพของชมชนโดยใหชมชนมสวนรวมในงานดแล
สขภาพจตผสงอาย: เพอนชวยเพอน
• พฒนาศกยภาพบคลากรใหสามารถสงเสรมสขภาพจตและปองกนปญหาสขภาพจตผสงอาย
ในชมชน
• สงเสรมการรวมกลมในการทำกจกรรมเพอสงเสรมสขภาพจตผสงอาย
• การสงเสรมการทำงานใหกบผสงอาย งานทสรางรายได/งานบำเพญประโยชน
• สรางนวตกรรมใหมๆในการดแลสขภาพจตผสงอาย / การทาำงานรวมกนสรางภาคเครอขาย
54
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
Illness
-Ideas
-Feeling
-Function
-Expectation
Person -Life cycle -Family of origin -History
Diseases
Family -Family system -Family life cycle
Context -Culture -Work -School -Health care system
การออกแบบการบรการสขภาพผสงอายแบบ Home Health Care
55
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
การออกแบบการบรการสขภาพผสงอายแบบ Long-Term Care
• เปนระบบบรการสขภาพรวมกบระบบการบรการทางสงคม
AgeingFrailty
Long Term Care (Hospital/Community)
Nursing Home
Residential Home
Assisted Living Facility
Assisted Living Facility
Palliative
Palliative
Hospice Death
56(ทมา : กลนกรองและสรปโดย ชชวาล วงคสาร)
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
สรปเปรยบเทยบความเเตกตางการดแลรปแบบตางๆประเภท การดแล ผรบบรการ ระดบการดแล
1. บานพกคนชรา(Residential Home)
-ชวยเหลอ ADL -ดแลจตสงคม -พยาบาลเยยมเมอผสงอายตองการ -บรการทพกและอาหาร
-ผสงอายดแลตนเองไดเเตมฐานะยากจน -ขาดคนดแล -ไมสามารถอยกบครอบครวได
ตำ
2. สถานทใหการชวยเหลอเพอดำรง
ชวต(Assisted Living )
-ระบบขอความชวยเหลอฉกเฉน -นกสงคมสงเคราะหเยยมเมอผสงอายตองการ -บรการทพกและอาหาร
-ผสงอายมขอจำกดทางดานรางกายเกยวของกบความพการ บางสวน
3.สถานบรบาล (Nursing Home)
-บรการทางการพยาบาล 24 ชม. -ชวยดาน ADL + Mobility -ดเเลทดแทนเกอบทงหมด
-กลมเปราะบาง/ มโรคเรอรง -มภาวะทพลภาพดานรางกาย - บกพรองในการรบร
สง
4.ดแลระยะยาวในสถานพยาบาล(LTC)
-ดเเลแบบใกลชดดานการเเพทยและการพยาบาล
-ผสงอายหลงภาวะวกฤต/ระยะพกฟนยงตองพงพง สงสด
5.สถานดแลระยะสดทาย
(Hospice)- Palliative Nursing Care
-ผสงอายโรคมะเรงระยะสดทาย - สมองเสอมระยะสดทาย สงสด
57(Apply from: Standard & Poors,2010)
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
โครงการพฒนาระบบ ดแลระยะยาวดานสาธารณสขสำหรบผสงอาย
ทมภาวะพงพงในพนทตำบล Long Term Care (การบรหารจดการงบ 600 ลานบาท)
ประเดนยทธศาสตร/ภารกจหลกพฒนาสขภาพกลมวย (กจกรรมเนนหนกกระทรวง)
เปาหมาย: ผสงอายตดบาน ตดเตยงในชมชน 100,000 ราย ทกจงหวด ทกอำเภอ 1,000 พนท
การจดสรรเงน:600 ลานบาท 500 ลานบาท สำหรบกองทนสขภาพทองถน
100 ลานบาท สำหรบหนวยปฐมภม
กลไกการดำเนนงาน
สวนกลาง
โครงสรางการบรหารจดการ บทบาท Core Function ตดตามผลลพธ
มคณะกรรมการรวม สธ.แลสปสช.“คณะกรรมการนโยบาย
-ออกกฎระเบยบ /จดทำคมอแนวทาง/มาตรฐานการดำเนนงาน/
พฒนาบคลากร / อบรม Care
เขตบรการสขภาพ/สสจ./ รพศ./รพท.
มคณะกรรมการ
สนบสนนระดบ
จงหวดทชดเจน
-ชแจงแนวทางการดำเนนงาน -คดเลอกพนทเปาหมาย -สนบสนนการดำเนนงาน/ องคความร/อบรม Care giver/ M&E
- ตามกลไก 5 x 5 -6 เดอน CG 5,000คน / ดแล OP 30% -9 เดอน CG 6,000คน / ดแล OP 60% -12เดอน CG 10,000คน / OP 100% -รายงานตามระบบรายงาน
ระดบอำเภอ/พนทมคณะกรรมการ/ นายอำเภอเปนประธาน /CM เปนเลขาฯ
ประเมนคดกรอง /จดทำCare plan / ปฏบต
งานตามแผนการดแล / รายงาน
ตำบล LTC ผานเกณฑ รอยละ 40 (KPI)
- ตามกลไก 5 x 7 - การตรวจราชการ ปกตและจากหนวยงานภายนอก
การออกแบบการบรการสขภาพผสงอายแบบ Long-Term Care
58
Group 1: Can take care them selves
Group 2: Restrict on Activity
of Daily LivingDeathGroup3:
Dependent
Intensive Long term Care
Ageing Health
Service
Outcome
Goal Indicator
GoalActive and
Healthy Aging
Status:
-Dependency Ratio (ADL)
-Disease Statistic
Process Indicators
Service: -Access -Efficiency
• The screening / assessment, care planning to find health issues. • Get a promotion, disease prevention, health care and rehabilitation
to be effective. • Strengthening family and community involvement in local long-term
care.
• Dependency ratio decreased and good health behaviors (10 years indicator period) • Incidence of disease burden and significantly reduced (5 year indicator period)
1. Health 2. Social & Environment 3. Other Factors : Education, etc.
Conceptual Framework of
Older person care
Decreased of Dependent ratio of the older person
- Health prevention - Health education / skills development body and mind. - Promoting Social Participation
Early Detection
-Screening
-Assessment
Healthy
Caring, treatment, refer,
rehabilitation
Increased of Independent ratio of the older person
(สถาบนเวชศาสตรผสงอาย กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข )
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
สธ.
พม. มหาดไทย สสส. สช. สวรส. เอกชน
ศนยพฒนาคณภาพชวต ผส.
Care manager Care givers
ผสงอายท AมภาวะพAงพง
๕๐๐ ลบ.ซJอบรการ
๑๐๐ ลบ.(on top) บรการ LTC ในหนวยบรการ
หมายเหต ชดสทธประโยชนบรการ LTC ดานสาธารณสขตามท8คณะอนกรรมการพฒนาระบบ การดแลระยะยาวสาหรบผสงอายท8มภาวะพ8งพงฯ หรอ สปสช.กาหนด
เครอขาย
รพ.และ
รพ.สต.
สนบสนนบรการ LTC ใน
พJนทAบรการเชงรกทAศนยฯ
บรการเชงรกทAบาน
บรการเชงรกทAบาน
กองทนหลกประกนสขภาพ อปท.
สปสช.
ระบบบรการสขภาพระยะยาวดานสาธารณสขสำหรบผสงอายทมภาวะพงพงในประเทศไทย พ.ศ. 2559 (600 ลานบาท)
60
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
Frailty Index
FunctionalAbility
ADL
Service
Nurse’sActivity
การดแลผสงอายตามความเสอม : บทบาทพยาบาล
GAP ofNursing
Care
Healthy
กลม 1ยงเเขงแรง
กลม 2มโรคประจำตว ตาย
- Health prevention
- Health education / skills development
body and mind.
- Promoting Social Participation
Early Detection
-Screening
-Comprehensive geriatric
Assessment
Harmony
Not frailty Earlyfrailty Frailty
LongTermCare
Geriatric syndrome ชดเจนขน
Specialisedlong term care
(Dementia/Palliative)
กลม 3ตดเตยง พการ
Dependent
หนวยบรการสขภาพ ผสงอาย
คลนกดแลรกษาโรคสงอาย (Geriatric Clinic)
LTC Clinic / Special LTC Unit/ Palliative Care Unit
ดแล รกษา สงตอ ฟนฟสภาพ {Institution/Community (PCU, Family Care Team, Ageing Manager, LTC)}
ปองกน&สงเสรมทวไป
จดตงชมรมดแลเฉพาะ
คดกรอง GS
- ปองกนเเละสงเสรมสขภาพรายบคคล - คดกรองกลมอาการผดปกต - ดแลรวมรกษา GS และโรคประจำตว - สขศกษา / พฒนากายใจเฉพาะราย - step up / step down care
ดเเลรวมฟนฟสภาพAcute / Palliative care
3rd Preventions slower degenerative diseases
Intensive Prevention
& Promotion
- PP ชะลอการพงพง
- พฒนามาตรฐานการพยาบาลเพอดแล
Geriatrice Syndrome ใหไดครบทกดาน
- ใหการดแล GS ดวยนวตกรรม
เผยเเพรความร GS ไปทกแผนก
61
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
Frailty
(Rockwood and Colleagues,2005)
หมายถง ภาวะเปราะบาง ทเกดจากการลดลงดานพลงงาน ความสามารถทางกายภาพ การรบรและสขภาพทกอใหเกดความเสยง อนเปนผลจากการทำหนาทของรางกายทเสอมลง การเปลยนเเปลงทางอารมณและสงคม เทยบกบชวงชวตทผานมา
ผสงอายทมภาวะเปราะบางตองมอาการ > 3 ขอใน 5 ขอ ดงน1. นำหนกลด 3 กโลกรมหรอมากกวา 5% ของนำหนกตวในรอบ 1 ปทผาน
มา โดยไมตงใจหรอไมทราบสาเหต2. มความรสกเหนอย หมดแรงงายกวาปกต3. มภาวะกลามเนอออนเเรง4. เดนชาลง5. การออกแรงในชวตประจำวนลดลง
(Fried et al,2001)
62
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
1. การบรการทางสาธารณสข - บรการการตรวจคดกรอง ประเมนความตองการดแล - บรการดแลทAบาน บรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค, - บรการกายภาพบาบด, บรการกจกรรมบาบด และอปกรณเครAองชวยทางการแพทย
บทบาทพยาบาลกบการทำงานเชงรกในการดแลแบบ LTC
2. บรการดานสงคม เชน ประสานงานกบทมสหสาขาเพ8อบรการชวยเหลองานบาน การปฏบตกจวตรประจาวน , บรการ อปกรณชวยเหลอทางสงคม ,กจกรรมนอกบาน และอ8นๆ
3. สรางศนยพฒนาคณภาพชวตผสงอาย - จดทาขอมลและแผนดแลกลมเปาหมายเปนรายคน - ฝกอบรม (In service training) และบรหาร Care giver ใหบรการเชงรก - ใหบรการ Day care (ฟSนฟและกจกรรมบาบด)
63
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ระบบการดแลผสงอายในอนาคต
• Intermediate Care or Transitional Care
• Respite Care
• Program of Nursing Specialty in Long Term Care Nurse
Manager
ระบบการดแลในสถานการณภยพบต (disaster) ภยธรรมชาต
• ระบบการดแลในสถานการณผนผวนทางการเมอง ความรนแรง เหต
กอการราย ภาวะสงคราม
• ระบบการดแลในประชาคมอาเซยน
64
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แผนบรณาการพฒนาสขภาพกลมวยสงอาย 2558-67 (10 ป)
เปาประสงคกระทรวงสาธารณสขอายคาดเฉลย ไมนอยกวา ๘๐ ป
และมสขภาพด ไมนอยกวา ๗๒ ป
ผสงอายสามารถดแลตนเอง สามารถดำเนนชวตประจำวนไดอยางเหมาะสม และมพฤตกรรมสขภาพทพงประสงค
เปาหมาย
1 . รอยละของผสงอายทตองการความชวยเหลอ ในการดำเนนกจวตรประจำวนพนฐาน 2.รอยละของผสงอายมพฤตกรรมสขภาพทพง ประสงค
เกณฑวด
Activity of Daily Living : ADL
เครองมอวด
ยทธศาสตรท 1 ยทธศาสตรท 2 ยทธศาสตรท 3
สนบสนน / ส งเสรมสขภาพ / ป อ ง ก น ปญ ห าสขภาพทพบบอย/ คดกรอง GS
พฒนาเชอมโยงร ะ บ บ บ ร ก า รส ข ภ า พ จ า กสถานบรการสชมชน
พฒนาการมสวนร ว ม ข อ ง ส ถ า นพยาบาล ชมชน ทองถน ในการดแลสขภาพผสงอาย
กลยทธหลกในการออกแบบการปฏบตการพยาบาล1 . ค ด ก ร อ ง ป ญ ห าสขภาพผสงอายแบบองครวม2. วเคราะหจำแนกกลมผสงอายเพอการดแลทเหมาะสมตามสภาพปญหา3.พฒนามาตรฐานการ ดพยาบาล GS4 . เ ป ล ย น เ เ ป ล งพฤตกรรมเสยงทางสขภาพ
1 . เ รมจากคดกรอ งปญหาสขภาพผสงอายทพบบอย + GS
2. ตดตอประสานงานสงตอเพอการรกษาทเหมาะสม กบสถานพยาบาล ชมชน ทองถน
1.สงเสรมชมชนทองถน ครอบครวในการดแลผสงอายแบบองครวม2.ดแลสขภาพผดแลผปวทมภาวะพงพง3.ดแลสงเเวดลอมใหเหมาะสม
65
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
สวสดการเเละการสนบสนนทางสงคม
เพอการดแลผสงอาย
66
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
สวสดการสงคม (Social Welfare) The Nation Association
Social Workers (NASW) ใหความหมายวา เปนระบบของ
ประเทศเกยวกบโครงการ ผลประโยชนและบรการทชวย
ใหประชาชนไดพบกบความตองการดานสงคม เศรษฐกจ
การศกษา สขภาพอนามย เพอใหสามารถใชชวตและคงอย
ในสงคมไดอยางปกตสข
(Charles Zastron, 1996, p. 6 อางถงใน ศศพฒน ยอดเพชร, 2549, หนา 26)
สวสดการสงคม
67
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
สวสดการสงคม คอ ระบบการจดบรการสงคม เพอแกไขปญหาสงคมอน
เนองมาจาก ▪การทประชาชนไมสามารถดำรงชวตในสงคมได ▪ไมสามารถปรบตวเขากบระบบของสงคม และ ▪ไมสามารถปฏบตหนาททางสงคมของตนเองได ▪บรการดงกลาวตองตอบสนองความตองการพนฐานของประชาชน
และความมนคงทางสงคมในระดบมาตรฐาน ▪เปนการพฒนาคณภาพชวตของประชาชน
(ศศพฒน ยอดเพชร, 2549)
สวสดการสงคม
68
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
1. การประกนสงคม (Social Insurance)
2. การชวยเหลอสาธารณะ (Public Assistance)
3. บรการสงคม (Social Services)
3.1 สขภาพอนามย
3.2 การศกษา
3.3 ทอยอาศย
3.4 การมงานทำและมรายได
3.5 บรการสงคม
3.6 นนทนาการ
ลกษณะสวสดการสงคม
69
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
แนวคดในการจดสวสดการสงคมสำหรบผสงอาย
• Residual Model (บรรเทาปญหา) คอ การให ความช วยเหลอจากภาครฐ เมอบคคลและครอบครว ไมสามารถชวยเหลอตวเองไดแลว เชน ไทย
• Institutional Model คอ การจดบรการชวยเหลอโดยคำนงถงสทธทางสงคมและความรบผดชอบทางสงคม เชน สวเดน
• การบรรเทา/ แกไข ปญหาเฉพาะหนา – กรมประชาสงเคราะห ตอมา
เนนการพงพาตนเองกอน (Deinstitutionalization)
สวสดการในสงคมไทย
70
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ระบบสวสดการสงคมสำหรบผสงอายในประเทศไทย
แบบมกฏหมายรองรบ• ระบบบำเหนจบำนาญขาราชการ • กองทนบำเหนจบำนาญขาราชการ • กองทนประกนสงคม • กองทนสำรองเลยงชพ • กองทนผสงอาย
แบบไมเปนทางการ• ระบบสวสดการชมชน เชน กลมสจจะวนละบาท
• กองทนฌาปนกจ
ระบบทกำลงพฒนา• ระบบบำนาญแหงชาต โดยกองทนการออมแหงชาต (กอช) ซงเปนนตบคคล
–ระดบขนและจำนวนเงนทสมทบในแตละวย
»อาย 20-30 ป ออม 100 บาท ไดรบสมทบจากรฐบาล 50 บาท
»กลาวคอ ออม 100 บาท ในวนทอายครบ 20 ป จะกลายเปน 200,000 บาท ในวนอายครบ 60 ป
»อาย 30 ป 1 เดอน – 50 ป ออม 100 บาท ไดรบสมทบจากรฐบาล 80 บาท
»อาย 50 ป 1 เดอน – 60 ป ออม 100 บาท ไดรบสมทบจากรฐบาล 100 บาท
• การจายเบยยงชพผสงอายแบบขนบนได
(รบกบการปกครองสวนทองถน ไมเกยวกบรายได
กรณยายทอยใหไปลงทะเบยนใหไปจะเเจงไม
เกนพฤศจกายน *** จะไดรบในปงบฯ ถดไป)
71
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ระบบสวสดการสงคมสำหรบผสงอายในประเทศไทย (ตอ)
แบบมกฏหมายกำหนดเปนนโยบายสาธารณะ
ดาน สทธ/การจดบรการการแพทยและสาธารณสข 70 ป ไมตองรอคว
รถไฟแหงประเทศไทยรถไฟแหงประเทศไทย ลดคาโดยสารทกชนตลอดทาง ทกสาย (ไมรวมคาธรรมเนยม)
เฉพาะเดอนมถนายน-กนยายน โดยผสงอายไมตองเขาแถวรอซอตว มทนงรอรบตว
พนกงานชวยยกสมภาระและปฐมพยาบาลเมอเจบปวย
การรถไฟฟาขนสงมวลชนแหง
ประเทศไทย (mrt)ลดคาโดยสารครงราคา
บรษทระบบขนสงมวลชนกรงเทพ
จำกด (มหาชน) (รถไฟฟา BTS) จดลฟตบรการทสถานหมอชต สยาม อโศก ออนนช และ ชองนนทร
72
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ดาน สทธ/การจดบรการองคการขนสงมวลชนกรงเทพ (ขสมก.)
ลดคาโดยสารครงราคา (ไมรวมคาธรรมเนยม) ตลอดวน และมทนงสำรองเฉพาะ
บรษทขนสงจำกด (บขส.) ลดคาโดยสารครงราคา (ไมรวมคาธรรมเนยม) จดทนงพกผอนและ
หองสขา
การบนไทย ลดคาโดยสาร 15% เฉพาะชนประหยด และเทยวบนภายในประเทศ
อำนวยความสะดวกขนเครองเปนลำดบแรก
การบนกรงเทพ (บางกอก
แอรเวย)
ลดคาโดยสาร 5% ชนประหยด เฉพาะเทยวบนภายในประเทศ
อำนวยความสะดวกขนเครองเปนลำดบแรก
ระบบสวสดการสงคมสำหรบผสงอายในประเทศไทย (ตอ)
73
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ระบบสวสดการสงคมสำหรบผสงอายในประเทศไทย (ตอ)
ดาน สทธ/การจดบรการสายการบนนกแอร /
แอรเอเชย
อำนวยความสะดวกขนเครองเปนลำดบแรก
หนวยงานทรบผดชอบ
ทาอากาศยานทกแหง จดบรการสงอำนวยความสะดวก ไดแก ลฟต โทรศพท ทางลาด
หองสขา มมพกผอน
การทางพเศษแหง
ประเทศไทย
จดบรการหองนำเฉพาะทดานดนแดง ดานสขมวท 62 และดานบางนา
ผสงอายตองแจงและแสดงบตรประจำตวประชาชนตอเจาหนาทกอน
ซอตวโดยสารบรการขนสงสาธารณะ
การทาง พ เศษแ หง
ประเทศไทย
จดบรการหองนำเฉพาะทดานดนแดง ดานสขมวท 62 และดานบางนา
ผสงอายตองแจงและแสดงบตรประจำตวประชาชนตอเจาหนาทกอน
ซอตวโดยสารบรการขนสงสาธารณะ
74
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ระบบสวสดการสงคมสำหรบผสงอายในประเทศไทย (ตอ)
ดาน สทธ/การจดบรการ
การชวยเหลอในทาง
คด
ใหคำแนะนำ ปรกษา ความรทางกฎหมาย จดหาทนายความ
ชวยเหลอ สนบสนนคาใชจายในการใหความชวยเหลอ วา
ความ แกตางคด และไดรบการดแลจากอาสาสมครคมครอง
สทธและเสรภาพในพนท
ดานการชวยเหลอผ
สงอายทถกทารณ
กรรม
ชวยเหลอผสงอายจากการถกทารณกรรม ถกทอดทง เปนเงน
ไมเกน 500 บาท
ผเลยงดบดา มารดา ไดรบการลดหยอนภาษเงนได จำนวน 30,000 บาท ตอผสง
อาย 1 คน
75
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
เจตคต เเละ จรยธรรม
ในการดเเลผสงอายสมยใหม
76
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
เจตคตกบการดแลผสงอายหมายถง จตวญญาณของพยาบาลทมตอผสงอาย อนเปนเเรงขบทเเทจรงทเกบ ซอนไวภายใน (ความคด ความรสก อารมณ การวางแผน) ซงมทงทางบวกและทางลบ ซงยงไมปรากฏออกมาใหเหนเปนพฤตกรรม (จรยศาสตร)
(ทมา : กลนกรองและสรปโดย ชชวาล วงคสาร)
Myth
ความเชอผดๆเกยวกบผสงอาย
ปจจยทมผลตอเจตคตStereotype
แงคดมมมอง จนกอเกดภาพ
ในใจ
Prejudice
พนฐานกรอบการคด (สงคม วฒนธรรม กฏหมาย สภาพ
แวดลอม)
Discrimination
การแบงแยก ซงจะเเปลผนตาม
Stereotype
(Hummert, M.L.,2011)
มโนจรยศาสตรกบการสรางสรรค
คณธรรม
จรยธรรม บนได 2 ขนนำความเจรญสชวต
คณ !! มคณธรรมแลวหรอยง
ขยน ประหยด ซอสตย มวนย สภาพ สะอาด สามคค มนำใจ
พฤตกรรมในเงาธรรม
ความจรงทเปนความด ทเปนคำสอนใหเกดพฤตกรรมทเปนประโยชน
เอกสทธเเหงตน การทำประโยชน การไมทำอนตราย การบอกความจรง
การรกษาความลบ ความเสมอภาคและยตธรรม
คานยมตามหลกธรรม
การพยาบาลผสงอาย
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
(ทมา : กลนกรองและสรปโดย ชชวาล วงคสาร)78
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
“วยาคต”กบการดแลผสงอายวยาคต = Ageism : อคตตอความสงอาย
แก ชราภาพ หวดอ นาเบอ ไมอดทน
ขหงดหงด คดชา เขาใจยาก
ตามโลกไมทน
มอคตตอผสงอาย ผสงอายคดลบตาม เกดภาพในใจ กอเกดอคตตอตนเอง
คณคาตนเองลดลง
แยกตว
Cognitive degernative
Frailty(ประยกตจาก : กมลชนก ขำสวรรณ, 2555)
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ทานจะประยกตใชหลกจรยศาสตรในการดแลผสงอายไดอยางไร
หลกการจรยศาสตร 6 ประการ1. การทำประโยชน2. การไมทำอนตราย3. ความเสมอภาค4. การบอกความจรง5. การเคารพเอกสทธ6. การรกษาความลบ
แนวคดทางจรยศาสตร
1. เอออาทร 2. ความรวมมอ 3. ความรบผดชอบ 4. การทำหนาทเเทน
(Fry & Johnstone, 2002)
80
หลกจรรยาบรรณวชาชพ ICN1. มความรบผดชอบ2. ใหขอมลอยางเพยงพอกอนใหเซนยนยอม3. รกษาความลบ4. ใชวจารณญาณแลกเปลยนขอมล
(ชชวาล วงคสาร และคณะ , 2557 )
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
การดเเลผดแลผสงอายสมยใหม
81
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
สมรรถนะจำเปนตอการดแลผสงอายของพยาบาลวชาชพ
ม 6 ดาน (กตตพร เนาวสวรรณ และคณะ, 2560) ดงน
1. จรยธรรม2. การพยาบาลแบบองครวม3. สงเสรมสขภาพและปองกนโรค4. การจดการดแลเฉพาะราย5. การเสรมสรางพลงอำนาจ6. การประยกตใชหลกฐานเชงประจกษ
ขอตวเเทนนกศกษา 2 คน อธบายการนำสมรรถนะขางตนไปใชดแลผสงอาย พรอมยกตวอยางประกอบ
82
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
- การพยาบาลดวยนวตกรรม- การพยาบาลในวฒนธรรมทหลากหลาย- การจดการขอมลทบงชเนองานทางการพยาบาล- การใชกระบวนการพยาบาลในการดแลเฉพาะ
ความทาทายสำคญของการพยาบาลผสงอายยคใหม คอ อะไร ?
เพม
83
ควร
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
การดเเลผดเเล / ครอบครว/ สงคม
(The Change Foundation’s ,2016;
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ญาตผดแลใครกตามทเปนญาตคสมรสหรอเพอน/เพอนบาน เปนบคคลซง
มความสมพนธกนและใหการชวยเหลอผสงอายหรอผใหญทม
ภาวะเรอรงหรอพการ อาจเปนผดแลหลกหรอผดแลรองอาศย
อยบานเดยวกนหรอไมไดอาศยอยบานเดยวกนกบผรบการดแล
ผรบการดแล (care recipient)
ผสงอายทมภาวะเรอรงทตองการการชวยเหลอในกจวตรประจำวนใหทำหนาทได กจกรรมการชวยเหลออาจเปนการดแลสวนบคคล เรองยา การรกษาพยาบาล ฟนฟสภาพ การเฝาระวง การเดนทาง และการจดการเงน
ความหมาย
39 ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ความตองการญาตผดแลในสงคมสงวย• ภาวะเจบปวยเรอรง• การเขาสสงคมสงอาย• ภาวะทพพลภาพ /ความพการ • ผดแลผปวยสมองเสอม• ความกาวหนาทางวทยาศาสตรเทคโนโลย
•เปนแหลงสนบสนนสำคญของผสงอาย
• รบผดชอบในการดแลตอบสนองความตองการเกอบทงหมด
•สวนใหญมความพงพอใจในบทบาททรบผดชอบ
• มผลตอสขภาพของผดแล ความสามารถในการทำหนาทเสอมถอย
• มผลตอความตองการทางสงคมอน ๆ เชน งานอาชพ รายได
โดดเดยว แยกจากสงคม การเงนผดแล
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ผดแลหลกผดแลรอง
การระบ บคคลผดแล
• ผดแลอาจไมตระหนกวาเปนผดแล • เปนหนาทของครอบครวคอบรณาการอยในหนาทของ
ครอบครว • คนหาผดแลซงเปนสมาชกในครอบครว
• คดกรองคนทรบผดชอบดแล• คนหาความเสยงของปญหาทางกาย จตใจ สงคม• นดหมายหรอสงตอใหเหมาะสม• ประเมนอยางเปนระบบ
? ทำไมตองระบ
? ? จะระบอยางไร
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
การประเมนผดแลผสงอาย• การตระหนกถงผดแลเปนสวนหนงในการดแล• ประเมนสน ๆ เกยวกบความตองการ ประเมนอยางเปนระบบ
• ตระหนกวาบางครอบครวอาจมความยงยาก• การสงตอไปยงบคลากรทเกยวของ• การประเมนผล
การประเมนครอบครว
• ไดเหนความเขมแขง ความออนแอ/เปราะบาง• มงทการชวยเหลอทตองการและผลลพธทสมาชกในครอบครวตองการ
• ใหการสนบสนนและแสวงหาเพอรกษาสขภาพและสขภาวะของผดแล
• บรบททางสงคมวฒนธรรม
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
หลกการเบองตนสำหรบการประเมนผดแล
• ครอบครวเปนสวนสำคญในการดแลสขภาพและการดแลระยะยาว
• การประเมนผดแลควรจะรวมถงความคดของครอบครวเปนศนยกลางทคำนงถงความตองการของผรบการดแลและผดแล
• การประเมนผดแลเพอวางแผนการดแลและการมสวนรวมของผดแล
• การประเมนผดแลครอบคลม multidimension และประเมนเปนระยะเพอขอมลททนสมย
• รฐและบรษทประกนควรตระหนกและรวมคาเบกจายในการประเมน
• ผประเมนมความรทกษะเฉพาะ
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ขนตอนการประเมนผดแลผสงอาย1.กอนการประเมนผดแล : ดทวตถประสงค
-คนหาผดแลหลกและผดแลทไมเปนทางการอน
-ความสมพนธของผดแลกบผรบการดแล สงแวดลอมทางกายภาพ การเงน
-การรบรของผดแลในเรองสขภาพ
-การทำหนาทของผรบการดแล
-คานยมของผดแลความชอบ (สงคมวฒนธรรม)
-ผลทตามมาจากการดแล (การรบรความทาทาย ประโยชน)
-ทกษะของผดแล/ความร
-แหลงประโยชน
3. ใชขอมลในการวางแผน4. การบำบดชวยเหลอ : ความร ทกษะความเครยด แหลงประโยชน บทบาท
2. การประเมน
5. ประเมนตาม ขอ 2 อยางตอเนอง
39 ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
ดานสขภาพ ดานทอยอาศย ดานรายได
มสขภาพดอยในสถานทรวมกนตางวยมระบบดแล
เพยงพอตอการยงชพ
มนคง 3 ดาน
“ประเทศไทยตองมงสสงคมสงอายทมพลง”สรป
91
1.กมลชนก ขำสวรรณ. (2555). ผสงอายทยงคณประโยชนในจงหวดกาญจนบร. วารสารสงคมภวฒน คณะ
สงคมสงเคราะหศาสตรและสวสดการทางสงคม มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต, (3)3; -
2. ชชวาล วงคสาร,อทยวรรณ พงษบรบรณ. (2557) .กฎหมายและจรรยาบรรณวชาชพการพยาบาลและกฎหมายอนท
เกยวของ. กาญจนบร : เอน พ เพรส .
3. ศศพฒน ยอดเพชร. (2549). สวสดการผสงอาย: แนวคดและวธการปฏบตงานสงคมสงเคราะห. กรงเทพฯ: มสเตอร
กอปป.
4. พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ. 2546 และ พ.ศ. 2560. [ออนไลน] เขาถงจาก :http://www.ratchakitcha.soc.go.th/
DATA/PDF/2560/A/131/36.PDF
5. สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2556). ผลการคาดประมาณจำนวนประชากรไทย
พ.ศ. ๒๕๕๓-๒๕๘๓. กรงเทพ ; โรงพมพเดอนตลา
6. Anbacken, E. & Kinoshita, Y. (eds.)(2008). Older people in an international local context: The case of Japan
and Sweden. Stockholm: Vardalstiftelsen.
7. Fried L, P, et al. (2001)Frailty in older adults: evidence for a phenotype:J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2001
Mar;56(3):M146-56.
8. Hummert M, L. (2011). Age Stereotypes and Aging. in Handbook of the psychology of Ageing (seven
edition): A volume in Handbooks of Aging Pages 249–262.
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
เอกสารอางอง
92
8. Jitramontree N, Thayansin T. (2013). Social Welfare for Older Persons in Thailand: Policy and Recommendation. J Pub.
Health Dev, 11(3): 39-47.
9. Rockwood and Colleagues. (2005).A global clinical measure of fitness and frailty in elderly people.CMAJ. 2005 Aug 30;
173(5): 489–495. doi: 10.1503/cmaj.050051
10. Standard & Poors. (2010). Global Ageing 2010: An Irreversible Truth. United Nations General Assembly Resolution 46/91.
11.The Change Foundation’s .(2016).Family Caregiver Assessment in Health Care Settings : Literature Review and
Environmental Scan Project [Online]Available :www.changefoundation.ca/site/wp.../Caregiver-Assessment-Summary-
FINAL.pdf
12.United State . (2017). Ageing. [Online] Available: thttps://esa.un.org/unpd/wpp/Publications/Files/WPP2017_KeyFindings.pdf
ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel : 095-8499-681 / Line: nutt-chut / E-mail: [email protected]
เอกสารอางอง (ตอ)
เมอนำเอกสารไปใชงานกรณาอางองชชวาล วงคสาร.(2561). มโนทศนเกยวกบผสงอายและหลกการพยาบาลผสงอาย.สไลดประกอบการสอน : วทยาลยพยาบาลและสขภาพ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.[ออนไลน] เขาถงจาก ;http://www.teacher.ssru.ac.th/chutchavarn_wo/ (9 มกราคม 2561)
93