a study of cost reduction techniques for tilapia feeding ... · a study of cost reduction...

51Burapha Journal of Business Management Vol.6 No.1

51

การศกษาแนวทางการลดตนทนการเลยงปลานลในกระชง กรณศกษากระชงปลานลในจงหวดมหาสารคาม

A Study of Cost Reduction Techniques for Tilapia Feeding Farm In the Case of Fish Farms in Mahasarakham Province

สพตรา ตงวเชยร1*และ ปวนา กองจนทร2

Supatra Tangvichien1*and Paweena Kongchan2

บทคดยอ การศกษาครงนมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบตนทนการเลยงปลาในกระชงของกจการและตนทนการเลยงปลาในกระชงตามแบบจ าลองสถานการณการลดตนทน ดวยการใชอาหารสตวแทนอาหารเมดส าเรจรป โดยเกบรวบรวมขอมลจากการสมภาษณผเลยงปลา 3 กจการ ไดแก กจการท 1 ผเลยงปลา 50 กระชง กจการท 2 ผเลยงปลา 30 กระชง และกจการท 3 ผเลยงปลา 20 กระชง และขอมลทตยภมเพอค านวณตนทนการเลยงปลาตามกระบวนการเลยงปลา 2 กระบวนการหลก ไดแก กระบวนการสรางโครงแพและกระชง และกระบวนการเลยงปลา ซงประกอบดวย การเลยงปลาขนาด 100 -200 กรม และการเลยงปลาขนาดตลาด ผลการศกษา พบวา ตนทนการเลยงปลาดวยอาหารสตวของทงสองกจกรรมการเลยงต ากวาตนทนการเลยงปลาดวยอาหารเมดส าเรจรป ในกจกรรมการเลยงปลาขนาด 100-200 กรม ตนทนการเลยงดวยอาหารเมดส าเรจรปของกจการท 1 กจการ 2 และกจการท 3 ดงน 348 ,000 บาท/50 กระชง, 204 ,600 บาท/30 กระชง และ 93,600 บาท/20 กระชง ตามล าดบ ซ งการเล ยงปลาดวยอาหารสตวท าใหตนทนการเล ยงลดลงรอยละ 38.82, 42.42, และ 34.21 ตามล าดบ ในกจกรรมการเลยงปลาขนาดตลาดตนทนการเลยงดวยอาหารเมดส าเรจรปของกจการท 1 กจการ 2 และกจการท 3 ดงน 1,344,000 บาท/50 กระชง369,600 บาท/30 กระชง และ 280,800 บาท/20 กระชง ตามล าดบ การเลยงปลาดวยอาหารสตวท าใหตนทนลดลงรอยละ 40.14, 39.31, และ 34.33 ตามล าดบ ค าส าคญ : ตนทนการเลยงปลาในกระชง, ตนทนตามแบบจ าลองสถานการณการลดตนทน, อาหารสตวแทนอาหารเมดส าเรจรป *Corresponding author E-mail: [email protected] 1นกศกษาปรญญาโท คณะบรหารธรกจและการบญช มหาวทยาลยขอนแกน 2 ผชวยศาสตราจารย คณะบรหารธรกจและการบญช มหาวทยาลยขอนแกน

52 วารสารการจดการธรกจ มหาวทยาลยบรพา ปท 6 ฉบบท 1

52

Abstract

The objective of this study was to compare the cost of fish farming in cages as practiced by businesses to the cost of fish farming in cages based on a cost reduction model which uses animal feed instead of fish pellets. Three fish farmers were interviewed, namely, the first enterprise (50 cages), the second enterprise (30 cages), and the third enterprise (20 cages). Secondary data was collected for cost calculation. The cost of fish farming is divided into two main processes: cages building and two periods of fish farming including fishes of 100-200 grams of size and market-sized fish. The results showed that the cost of feeding with animal feed during the two periods of fish farming was lower than the cost of feeding with fish pellets. In the period of farming fishes of 100-200 grams of size, cost of feeding with fish pellets of enterprise 1, enterprise 2, and enterprise 3 were 348,000 baht/50 cages, 204,600 baht/30 cages, and 93,600 baht/20 cages, respectively. While, feeding with animal feed decreased the cost by 38.82 percent, 42.42 percent, 34.21 percent, respectively. In the period of farming market-sized fish, cost of feeding with fish pellets of enterprise 1, enterprise 2, and enterprise 3 were 1,344,000 baht/50 cages, 369,600 baht/30 cages, and 280,800 baht/20 cages, respectively. While, feeding with animal feed decreased the cost by 40.14 percent, 39.31 percent,34.33 percent, respectively. Keywords: cost of fish farming in cages, cost reduction model, animal feed instead of fish pellets

53 บทน า ธรกจการเลยงปลาน าจดในกระชงมแนวโนมเตบโตสงขน เนองจากเปนทนยมของผบรโภค จงท าใหเกษตรกรหนมาเพาะเลยงปลาเพอเปนอาชพหลกและบรโภคในครวเรอนเพมมากขน จากสถตกรมประมง ปลาน าจดทผลตไดในประเทศมปรมาณ 688,300 ตน คดเปนมลคา 26,750 ลานบาท (โพซชนนง, 2550) ในธรกจการเลยงปลาน าจด มอย 2 รปแบบคอ รปแบบธรกจเจาของคนเดยว และธรกจทท าสญญาซอขายกบบรษท ซงการท าธรกจทมการท าสญญาซอขายกบบรษทนน เกษตรกรจะไดรบปจจยการผลต เชน ลกพนธปลา อาหารปลา วตามน จากบรษท ซงมราคาคอนขางแนนอน และมรปแบบในการเลยงเปนไปตามทบรษทก าหนด ในขณะทกจการรปแบบเจาของคนเดยวนน กจการตองจดหาปจจยการผลตเอง ซงมราคาผนผวนขนลงตามราคาตลาด ดงนนกจการจ าเปนตองหาวธการในการควบคมตนทนปจจยผลผลต เพอลดความเสยงในการเกดภาวะขาดทนจากการด าเนนธรกจ จากสาเหตดงกลาวไดมผศกษาเกยวกบแนวทางการลดตนทนการเลยงปลาไว จากงานวจยทผานมาพบวา มการแนะน าใหมการสรางกระชงไมไผซงมตนทนทถกกวากระชงเหลก การอนบาลลกปลาขนาดเลกแทนการซอพนธปลาทมขนาดใหญ (ชาญณรงค แนนอดร, 2552) และ การใชวตถดบอาหารสตวทดแทนอาหารเมดส าเรจรป โดยวธการสรางสตรอาหารจากวตถดบทองถน (คณะเกษตรศาสตรและทรพยากรธรรมชาต มหาวทยาลยพะเยา , 2555; สถาบนวจยอาหารสตวน าจด, ม.ป.ป.; ประมข ฤๅแกวมา, ม.ป.ป.) แตงานวจยดงกลาวนน ไมไดศกษาถงตนทนทเกดขนจากแนวทางการลดตนทนวาเปนจ านวนเทาไหร แมกระทงงานวจยทางดานบญชทมการศกษาเกยวกบตนทนการเลยงปลานล (ศภรตน ฉตรจรยเวศน , 2544; ระไว ทองประดบเพชร, 2547; เกวลน หนฤทธ, 2556) ไมไดมการศกษาตนทนของแนวทางการลดตนทน มแคการค านวณหาตนทนในการเลยงปลา นอกจากนในการเลยงปลา ตนทนทสงทสด คอ ตนทนคาอาหาร (เกวลน หนฤทธ, 2556) หากศกษาและค านวณตนทนของแนวทางการลดตนทนการเลยงดวยคาอาหารจะเปนประโยชนอยางมากตอเกษตรกรผเลยงปลา ผวจยจงสนใจศกษาตนทนการเลยงปลากระชงของกจการในแตละกจกรรม และตนทนตามแบบจ าลองของสถานการณตามแนวทางการลดตนทน โดยเลอกศกษากลมผเลยงปลานลในกระชงบานดนด า อ าเภอเมอง จงหวดมหาสารคาม จ านวน 3 กจการ ทมจ านวนกระชงทแตกตางกน ไดแก กจการท 1 เลยงปลาจ านวน 50 กระชง กจการท 2 เลยงปลาจ านวน 30 กระชง และกจการท 3 เลยงปลาจ านวน 20 กระชง เนองจากกลมผเลยงปลานลนมรปแบบการด าเนนธรกจเจาของคนเดยว ซงประสบปญหาเรองการควบคมตนทนปจจยการผลต และ 3 กจการนมขนาดการเลยงทแตกตางกน อาจสงผลตอตนทนทแตกตางกน ดงนนผวจยจงใชกลมผเลยงปลานลในกระชงบานดนด า เปนตนแบบในการศกษาใหกจการอนๆใชเปนแนวทางในการตดสนใจเบองตนกอนท าการลงทน วตถประสงค เพอเปรยบเทยบตนทนการเลยงปลาในกระชงดวยอาหารเมดส าเรจรปและตนทนการเลยงปลาในกระชงตามแบบจ าลองสถานการณการลดตนทนดวยการใชอาหารสตวแทนอาหารเมดส าเรจรป


53 บทน า ธรกจการเลยงปลาน าจดในกระชงมแนวโนมเตบโตสงขน เนองจากเปนทนยมของผบรโภค จงท าใหเกษตรกรหนมาเพาะเลยงปลาเพอเปนอาชพหลกและบรโภคในครวเรอนเพมมากขน จากสถตกรมประมง ปลาน าจดทผลตไดในประเทศมปรมาณ 688,300 ตน คดเปนมลคา 26,750 ลานบาท (โพซชนนง, 2550) ในธรกจการเลยงปลาน าจด มอย 2 รปแบบคอ รปแบบธรกจเจาของคนเดยว และธรกจทท าสญญาซอขายกบบรษท ซงการท าธรกจทมการท าสญญาซอขายกบบรษทนน เกษตรกรจะไดรบปจจยการผลต เชน ลกพนธปลา อาหารปลา วตามน จากบรษท ซงมราคาคอนขางแนนอน และมรปแบบในการเลยงเปนไปตามทบรษทก าหนด ในขณะทกจการรปแบบเจาของคนเดยวนน กจการตองจดหาปจจยการผลตเอง ซงมราคาผนผวนขนลงตามราคาตลาด ดงนนกจการจ าเปนตองหาวธการในการควบคมตนทนปจจยผลผลต เพอลดความเสยงในการเกดภาวะขาดทนจากการด าเนนธรกจ จากสาเหตดงกลาวไดมผศกษาเกยวกบแนวทางการลดตนทนการเลยงปลาไว จากงานวจยทผานมาพบวา มการแนะน าใหมการสรางกระชงไมไผซงมตนทนทถกกวากระชงเหลก การอนบาลลกปลาขนาดเลกแทนการซอพนธปลาทมขนาดใหญ (ชาญณรงค แนนอดร, 2552) และ การใชวตถดบอาหารสตวทดแทนอาหารเมดส าเรจรป โดยวธการสรางสตรอาหารจากวตถดบทองถน (คณะเกษตรศาสตรและทรพยากรธรรมชาต มหาวทยาลยพะเยา , 2555; สถาบนวจยอาหารสตวน าจด, ม.ป.ป.; ประมข ฤๅแกวมา, ม.ป.ป.) แตงานวจยดงกลาวนน ไมไดศกษาถงตนทนทเกดขนจากแนวทางการลดตนทนวาเปนจ านวนเทาไหร แมกระทงงานวจยทางดานบญชทมการศกษาเกยวกบตนทนการเลยงปลานล (ศภรตน ฉตรจรยเวศน , 2544; ระไว ทองประดบเพชร, 2547; เกวลน หนฤทธ, 2556) ไมไดมการศกษาตนทนของแนวทางการลดตนทน มแคการค านวณหาตนทนในการเลยงปลา นอกจากนในการเลยงปลา ตนทนทสงทสด คอ ตนทนคาอาหาร (เกวลน หนฤทธ, 2556) หากศกษาและค านวณตนทนของแนวทางการลดตนทนการเลยงดวยคาอาหารจะเปนประโยชนอยางมากตอเกษตรกรผเลยงปลา ผวจยจงสนใจศกษาตนทนการเลยงปลากระชงของกจการในแตละกจกรรม และตนทนตามแบบจ าลองของสถานการณตามแนวทางการลดตนทน โดยเลอกศกษากลมผเลยงปลานลในกระชงบานดนด า อ าเภอเมอง จงหวดมหาสารคาม จ านวน 3 กจการ ทมจ านวนกระชงทแตกตางกน ไดแก กจการท 1 เลยงปลาจ านวน 50 กระชง กจการท 2 เลยงปลาจ านวน 30 กระชง และกจการท 3 เลยงปลาจ านวน 20 กระชง เนองจากกลมผเลยงปลานลนมรปแบบการด าเนนธรกจเจาของคนเดยว ซงประสบปญหาเรองการควบคมตนทนปจจยการผลต และ 3 กจการนมขนาดการเลยงทแตกตางกน อาจสงผลตอตนทนทแตกตางกน ดงนนผวจยจงใชกลมผเลยงปลานลในกระชงบานดนด า เปนตนแบบในการศกษาใหกจการอนๆใชเปนแนวทางในการตดสนใจเบองตนกอนท าการลงทน วตถประสงค เพอเปรยบเทยบตนทนการเลยงปลาในกระชงดวยอาหารเมดส าเรจรปและตนทนการเลยงปลาในกระชงตามแบบจ าลองสถานการณการลดตนทนดวยการใชอาหารสตวแทนอาหารเมดส าเรจรป


54 กรอบแนวคดการวจย การศกษาและเปรยบเทยบตนทนการเลยงปลาของกจการและตนทนตามแบบจ าลองของสถานการณแนวทางการลดตนทน คอ การใชอาหารสตวทดแทนอาหารเมดส าเรจรปซงก าหนดใหกจการผลตอาหารทดแทนเอง โดยผลตอาหารจากวตถดบอาหารสตว ประกอบดวย ปลาปน กากถวเหลอง ร า ขาวโพด เปนตน ซงวตถดบอาหารทใชในการผลตอาหารเองมระดบโปรตนทเทากบอาหารเมดส าเรจรปทกจการใช ใชแรงงานจ านวน 2 คน คาแรงงานทางตรงของกจการ ค านวณตามมาตรฐานคาแรงงานขนต า 300 บาท (ประกาศคณะกรรมการคาจาง เรอง อตราคาจางขนต า ฉบบท 7, 2555) ผลตอาหารเดอนละหนงครง มวสดอปกรณทใชในการผลตและคาใชจายในการผลต ประกอบดวย เครองช ง เครองบดเนอ ถงมอ กะละมง เปนตน โดยใชแนวคดการค านวณตนทน แบบจ าแนกตนทนตามลกษณะสวนประกอบของผลตภณฑ(Cost of a Manufactured Product)และพฤตกรรมตนทน(Cost Behavior)ประกอบดวย ตนทนวตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง และคาใชจายในการผลต โดยคาวตถดบทางตรงและคาแรงงานทางตรงจะถกจดสรรเขาเปนตนทนทางตรง สวนคาใชจายในการผลตจะถกจดสรรเขาเปนตนทนทางออม ตามความสามารถในการตดตามตนทนโดยใชระบบตนทนชวง (Process cost system) ในการค านวณตนทนตอหนวย ตนทนทงหมดเฉลยเปนตนทนตอหนวยทผลตได ดงภาพท 1

ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

*หมายเห ต วตถด บทางตรง (Direct Material: DM), แรงงานทางตรง (Direct Labour: DL), ค าใชจ าย ในการผล ต (Manufacturing Overhead: MOH)


55 ทบทวนวรรณกรรม จากการศกษางานวจยทเกยวของกบแนวทางการลดตนทนการเลยงปลานลในกระชง และศกษาเกยวกบโครงสรางตนทนแบงเปน 2 ลกษณะ ดงน 1. กระบวนการเลยงปลากระชง ในกระบวนการเลยงปลานลในกระชง ประกอบดวยกระบวนการหลกๆ 2 กระบวนการคอ การสรางโครงแพและกระชง และกระบวนการเลยงปลา โดยกระบวนการเลยงปลานลในกระชงควรแบงการเลยงออกเปนหลายๆชวง เพอความสะดวกในการจดการดแล ลดระยะเวลาในการเลยงในแตละชวงใหสนลง ทงนเพอใหไดรบผลตอบแทนทดยงขน ซงสามารถแบงเปนขนตอนตางๆ ไดดงน กระบวนการท 1 การสรางโครงแพและกระชง การเลยงปลานลในกระชง ไดมการพฒนาการสรางกระชงหลายรปแบบแตกตางกนออกไปในแตละทองถน โดยสวนประกอบของการสรางกระชงสามารถแบงออกไดเปน 4 สวน ดงตอไปน (อภชาต ศรสะอาด และทองพล วรรณโพธ, 2556) 1) โครงสรางหรอโครงแพ ใชส าหรบเปนทแขวนลอยตวกระชงหรอเพอท าใหกระชงคงรปอยไดและแขงแรงพอ สามารถตานทานกระแสน าและคลนลมไดด เพอทกระชง จะไดไมเคลอนไหวมากวสดทใชในการสรางโครงกระชงสามารถใชวสดไดหลายอยาง แตควรค านงถงลกษณะภมประเทศและสงแวดลอมเปนส าคญดวย เชนเหลกหรอทอประปาไมแปรรปไมไผหรอไมเปง 2) ตวกระชง เปนสวนทรองรบและขงปลาใหอยในพนทจ ากดทก าหนดไว วสดทใชมตงแตเนออวนจ าพวกไนลอน โพลเอททลน ซงมทงแบบมปมและไมมปม หรอใชวสดจ าพวกไม

3) ทนลอย เปนสวนทชวยพยงใหกระชงสามารถลอยน าอยไดวสดทใชเปนทนมหลายชนดการเลอกใชควรค านงถงวสดทหาไดในทองถนและมราคาถกมความสะดวกในการซอมแซม งานไดทนทานและสามารถลอยน าไดด

4) ตมถวงน าหนก ใชประโยชนส าหรบตรงแพทใชแขวนลอยกระชง โดยใชเชอกหรอสายสลงคยดแพกระชงทง 4 มม แลวใชตมถวงโดยฝงลงสพนดนทองน า และใชเพอตรงเนออวนของกระชงใหตงอยเสมอ เมอมกระแสน าและกระแสลมพดกระชงอวนกจะไมไปรวมตวไปอยทมมใดมมหนง กระบวนการท 2 การเลยงปลาในกระชง ซงสามารถแบงออกไดเปน 4 ขนตอนการเลยง (กรมประมง, 2549) ไดแก ขนตอนท 1 การเลยง/อนบาลลกปลาขนาดเลก เปนการเรมเลยงหลงจากลกปลา ฟกออกจากไขประมาณ 2-7 วน หรอลกปลาทถงไขแดงยบใหมๆมขนาดประมาณ 1 กรม ลงเลยงในกระชง ใชระยะเวลาประมาณ 7-8 สปดาห (ประมาณ 49-56 วน) จะไดปลาขนาดประมาณ 10 กรม การเลยง/อนบาลลกปลาขนาดเลกระยะนลกปลายงไมมเพศทชดเจนเปนชวงทระบบสบพนธจะเรมพฒนาสามารถแปลงเพศปลานลได การแปลงเพศปลานลเปนการแปลงเพศจากเพศเมยเปนเพศผ หรอการท าใหเปนหมน โดยการเรมใหกนอาหารผสมฮอรโมน 17 alpha methyl testosterone (17 MT) เปนเวลา 21 วน ขนตอนท 2 การเลยงลกปลาขนาดปลาวยรนการเลยงลกปลาขนาด 25-30 กรมเปนการอนบาลจากลกปลาวยออน โดยเลยงในกระชงมงสฟาประมาณ 5-6 สปดาห (ประมาณ 49-56 วน) ควรใหอาหารทมปรมาณโปรตนสงไมนอยกวา 25%


56 ขนตอนท 3 การเลยงปลาขนาด 100-200 กรมเปนการเลยงหลงจากอนบาลปลาได 12-14 สปดาห เลยงลกปลาวยรนใหมขนาดน าหนก 50-100 กรม เพอสงตอไปยงผเลยงปลาขนาดตลาด ใชระยะเวลาประมาณ 5 สปดาห (ประมาณ 35 วน) ขนตอนท 4 การเลยงปลาขนาดตลาดใชระยะเวลาในการเลยงประมาณ 9-10 สปดาห (ประมาณ 63-70วน) ควรใหอาหารเมดชนดลอยน าทมคารโบไฮเดรตเปนแหลงพลงงาน และมโปรตนประมาณ 25% 2. โครงสรางตนทนการเลยงปลา จากการศกษาโครงสรางตนทนการเลยงปลาโดยสวนใหญจะศกษาโครงสรางตนทนและผลตอบแทน ซงประกอบดวยตนทนคงท ไดแก คาเสอมราคากระชง คาเสอมราคาวสดอปกรณ คาเสยโอกาสเงนลงทนคงท และตนทนผนแปร ไดแก คาพนธปลา คาอาหารปลา คาวตามน คายา คาแรงงานในครวเรอน คาใชจายในการจบปลา คาซอมแซมกระชง คาเสยโอกาสเงนลงทนผนแปร ในโครงสรางตนทนนพบวา ตนทนในการเลยงปลาทสงทสดคอ คาอาหารปลา รองลงมาคอคาพนธปลา โดย ศภรตน ฉตรจรยเวศน (2544)ไดศกษาตนทนและผลตอบแทนการเลยงปลานลแปลงเพศในกระชงในแมน ามล จ.อบลราชธาน จ านวน 30 ราย พบวาตนทนการเลยงเฉลย 1,157.75 บาท/ลบ.ม. หรอ 26.42 บาท/กก. โดยแยกเปนตนทนผนแปรรอยละ 97.40 และตนทนคงทรอยละ 2.60 คาใชจายทส าคญทสด คอคาอาหารปลา สงถงรอยละ 76.30 ของตนทนทงหมด ก าไรสทธ 376.83 บาท/ลบ.ม. หรอ 8.58 บาท/กก. และ เกวลน หนฤทธ (2556) ไดศกษาการเลยงปลานลในกระชงจงหวดอบลราชธาน ป 2556 ของกลมเกษตรกรผเลยงปลานลในกระชงแมน ามล ในอ าเภอวารนช าราบ จงหวดอบลราชธาน ในชอกลมวสาหกจชมชนเลยงปลากระชงบานทาลาด โดยมขนาดกระชง 2 ขนาด คอ 3 x 6 x 2.5 เมตร และ 2.5 x 5.5 x 2.5 เมตร พบวา ตนทนการเลยงปลาอยท 52,755.23 บาท/กระชง/รน สวนใหญเปนคาอาหารปลา คดเปนรอยละ 76.85 รองลงมาเปนคาพนธปลา รอยละ 11.37 และอนๆ อกรอยละ 11.78 คดเปนตนทนตอกโลกรม 55.83 บาท นอกจากนไดมการศกษาโครงสรางตนทนการเลยงสตวประเภทอนๆ และมการศกษาโครงสรางตนทนเกยวกบพชในลกษณะทมตนทนคลายกน คอตนทนและผลตอบแทนโดย ชลลดา ชะโลมกลาง (2552) ไดศกษาการสรางตนแบบในการค านวณตนทนการผลตสกรของโครงการเพมพนศกยภาพการบรหารและจดการฟารมสกร มหาวทยาลยแมโจ ใชวธการเกบรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณแบบเจาะลกประธานกรรมการโครงการเพมพนศกยภาพการบรหารและจดการฟารมสกร และพนกงานธรการซงท าหนาทในการบนทกบญชและค านวณตนทนการผลตสกรตงแตการเลยงสกรนมจนโตเปนพอพนธแมพนธสกร พบวามตนทนทงสนจ านวน 5,620.08 บาทตอพอพนธแมพนธ ประกอบดวยตนทนคาอาหาร ตนทนคาแรงทใชในการเลยงสกร และตนทนคาใชจายฟารม สวน พรรณนภา รอดวรรณะ (2550) ศกษาการวเคราะหตนทนน านมดบของเกษตรกรและสมาชกสหกรณโคนมในประเทศไทย ตนทนการผลตน านมดบ ไดแก ตนทนคาอาหาร คาแรธาต คาแรงงานของเจาของกจการและคาแรงงานลกจาง คายา คาเวชภณฑ รวมตนทนการผลตโคนม 80,909.94 บาท และในสวนโครงสรางตนทนเกยวกบพช สขใจ ตอนปญญา (2554) ศกษาตนทนและผลตอบแทนในการลงทนปลกขาวของเกษตรกรหม 5 ต าบลหวดง อ าเภอเมอง จงหวดพจตร ประกอบดวยตนทนวตถดบ ตนทนคาแรงงาน และตนทนคาใชจายในการผลต โดยมการจ าแนกตนทนดงกลาวตามพฤตกรรมของตนทน คอการจ าแนกเปนตนทนผนแปรและตนทนคงท ซงตนทนเฉลยตอไรมการปนสวนโดยใชจ านวนไรเปนเกณฑในการปนสวนคาใชจาย


57 จากการศกษาโครงสรางตนทนดงกลาว พบวา ไมไดมการจ าแนกตนทนตามลกษณะสวนประกอบของผลตภณฑ (Cost of a Manufactured Product) และพฤตกรรมตนทน (Cost Behavior) ท าใหไมทราบถงตนทนทเกดขนในแตละกระบวนการ และตนทนในแตละกจกรรมการเลยงปลา ซงการจ าแนกตนทนตามลกษณะสวนประกอบของผลตภณฑ และพฤตกรรมตนทนนนจะประกอบดวย ตนทนวตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง และคาใชจายในการผลต โดยคาวตถดบทางตรงและคาแรงงานทางตรง จะถกจดสรรเขาเปนตนทนทางตรง สวนคาใชจายในการผลตจะถกจดสรรเขาเปนตนทนทางออม ตามความสามารถในการตดตามตนทนโดยใชระบบตนทนชวง (Process cost system) ในการค านวณตนทนตอหนวย จะท าใหทราบถงตนทนทเกดขนในแตละกระบวนการเลยงปลา 3. แนวทางการลดตนทนการเลยงปลานลในกระชง จากการทบทวนวรรณกรรม ผวจยเสนอแนะแนวทางหรอวธการในการลดตนทนการเลยงปลาหลายวธ ไดแก การสรางกระชงดวยไมไผ การลดตนทนการอนบาลลกปลาขนาดเลกแทนการซอพนธปลาทมขนาดใหญการลดตนทนคาอาหารคายา โดยการวางแผนการเลยง การปรบเปลยนเวลาการใหอาหาร (ชาญณรงค แนนอ ดร, 2552) ส าหรบการลดตนทนคาอาหาร คณะเกษตรศาสตรและทรพยากรธรรมชาต มหาวทยาลยพะเยา (2555) ศกษาการผลตอาหารสตวน าอยางงายจากวตถดบทองถน โดยใชวธรปสเหลยม จากวตถดบสองชนดถาตองการผลตอาหารปลานลจ านวน 100 กโลกรม ใหมระดบโปรตน 25% ควรใชวตถดบอาหารสตวคอปลาปน และขาวโพด ประมข ฤๅแกวมา (ม.ป.ป.) ศกษาการท าอาหารปลาอยางงายเพอลดตนทนในการเลยงสตวน า โดยการน าวสดทหางายในพนท เชน ร าออน ปลายขาวบด ขาวโพด ใบกระถน และปลาปน มาผลตอาหารสตวน าใชเองแบบงายๆ ซงไดเสนอสตรอาหารส าหรบปลานลไว 2 สตร สตรท 1 ประกอบดวยปลาปน 5 สวน กากมะพราว 30 สวน กากถวเหลอง 45 สวน ร า 18 สวน สารเหนยว 2 สวน และสตรท 2 ประกอบดวยปลาเปด 30 สวน ร า 70 สวน และเสนอการค านวณสตรอาหารโดยใชวธรปสเหลยมส าหรบการผลตอาหารสตวน า

จากการศกษาพบวา งานวจยสวนใหญมการศกษาเพยงน าเสนอแนวทางการลดตนทนและบอกวธการขนตอนในการผลตอาหารและวตถดบทใชในการผลต เพอเปนทางเลอกใหกบเกษตรกรกลมผเลยงปลา แตไมไดน าเสนอขอมลตนทนทเกดขนในแตละแนวทางการลดตนทน ซงอาจท าใหเกษตรกรขาดขอมลเบองตนในการตดสนใจปรบเปลยนแนวทางการเลยง ระเบยบวธวจย ในการศกษาครงนผวจยจงเลอกกลมเปาหมายเพอใชในการสมภาษณและสงเกตการณโดยใชวธการเลอกแบบเจาะจง (Purposive sampling) ซงเปนกลมเกษตรกรผเลยงปลานลในกระชงบานดนด า อ าเภอเมอง จงหวดมหาสารคามกลมเกษตรกรนมการด าเนนธรกจแบบครอบครว มจ านวน 3 กจการ 3 ขนาด คอ ผประกอบกจการขนาดใหญ จ านวน 50 กระชง ผประกอบกจการขนาดกลาง จ านวน 30 กระชง และผประกอบกจการขนาดเลก จ านวน 20 กระชง โดยกลมเปาหมายทใชในการสมภาษณและสงเกตการณมเจาของกจการ จ านวน 3 คน ซงเปนทงเจาของกจการและเปนผเลยงปลา ประกอบกบแรงงานในครวเรอนอกจ านวน 5 คน นอกจากนนยงมการสมภาษณเจาหนาทศนยวจยและพฒนาประมงจงหวดมหาสารคามจ านวน 2 คน และผเชยวชาญดานการเลยงปลาเปนระยะเวลามากกวา 10 ป จ านวน 4 คน รวมเปนจ านวนทงหมด 14 คนซงแตละคนมบทบาทหนาทในการให


58

การสราง

โครงแพและกระชง

กระบวนการเลยงปลาวยรนเปนปลาขนาด 100-200 กรม

กระบวนการท 1 กระบวนการท 2

ขนตอนท 3 ขนตอนท 4 กระบวนการเลยงปลาขนาด 100-200 กรมเปนปลาขนาดตลาด

1. วตถดบทางตรง 2. คาแรงงานทางตรง 3.คาใชจายในการผลตผนแปร

คาใชจายในการผลตคงท ปนเขาสกจกรรม โดยใชระยะเวลาการเลยงในแตละกจกรรมเปนตวฐาน

โอนตนทน 1. วตถดบทางตรง 2. คาแรงงานทางตรง 3.คาใชจายในการผลตผนแปร

1. วตถดบทางตรง 2. คาแรงงานทางตรง 3.คาใชจายในการผลตผนแปร

ตนทนรวม/รน

ขอมลในแตละเรองทแตกตางกน เนองจากแตละคนมประสบการณและองคความรทแตกตางกน ซงจะเปนประโยชนตองานวจย ดงน

1. น าขอมลทไดจากการรวบรวมขอมลปฐมภมและทตยภม ซงเปนขอมลจากการสมภาษณเจาของกจการ และผทมประสบการณความรในเรองการเลยงปลา ขอมลจากการศกษาเอกสาร ต ารา ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ มาสรปกระบวนการในการเลยงปลา และวาดผงกระบวนการในการเลยงปลา เพอใหเหนกระบวนการและระยะเวลาการเลยงทชดเจนขนมาจ าแนกคาใชจายและวาดผงกระบวนการในการเลยงปลา โดยการน าเอาขอมลทไดมาสรปกระบวนการด าเนนงานและคาใชจายของกจการทเกดขนจรง

ภาพท 2 แสดงกระบวนการเลยงปลานลของกจการ

2. จ าแนกคาใชจายทเกยวของโดยการจ าแนกตนทนตามลกษณะสวนประกอบของผลตภณฑ การจ าแนกตนทนตามพฤตกรรมของตนทน และการจ าแนกตนทนตามความสามารถในการตดตามตนทนในแตละกระบวนการเลยงปลา โดยจะประกอบไปดวยตนทนหลกๆคอ วตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง และค าใชจายในการผลต 3. น าคาใชจายมาจดสรรลงในกระบวนการเลยงปลาและค านวณตนทนทเกดขนในการเลยงปลาของกจการทง 3 กจการ 4. น าขอมลทไดจากการรวบรวมขอมลปฐมภมและทตยภม ในเรองแนวทางการลดตนทนในการเลยงปลา มาค านวณหาตนทนตามแบบจ าลองของสถานการณตามแนวทางการลดตนทน โดยการใชวตถดบอาหารทดแทนอาหารเมดส าเรจรป แบงตนทนการผลตอาหารใชเองออกเปน วตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง และคาใชจายในการผลต ซ งวตถดบทางตรงค านวณสตรวตถดบอาหารโดยวธ เขยนรปส เหล ยมจตรสของเพยรสน (Pearson’ssquare method) 5. เปรยบเทยบตนทนการเลยงปลาของกจการกบตนทนตามแนวทางการลดตนทนวเคราะหผลทไดจากการศกษา สรปผลการศกษาวจยและน าเสนอผลการศกษาวจย


59 ผลการวจย จากการศกษาแนวทางการลดตนทนการเลยงปลานลในกระชงของเกษตรกรกลมผเลยงปลานลในกระชง จงหวดมหาสารคาม จ านวน 3 กจการ พบวา แตละกจการมกระบวนการเลยงทไมแตกตางกน แบงออกเปน 2 กระบวนการ คอ กระบวนการสรางโครงแพ และกระชง และกระบวนการเลยงปลา ซงกจการมกระบวนการเลยงปลาอย 2 กจกรรม ไดแก กจกรรมท 3 การเลยงปลาขนาด 100-200 กรม และกจกรรมท 4 การเลยงปลาขนาดตลาด

ในกระบวนการท 1 กระบวนการสรางโครงแพและกระชง ประกอบดวย คาแรงงานในการท ากระชง คาวสดอปกรณในการสรางกระชง สวนในกระบวนการท 2 กระบวนการเลยงปลา คาใชจายทเกดขนสวนใหญมาจาก คาอาหารปลา คาลกพนธปลา คายา คาวตามน ถอเปนคาใชจายในการผลตผนแปร สวนคาใชจายในการผลตคงท คอ คาเสอมราคากระชง คาเสอมราคาวสดอปกรณ ดงนนสามารถค านวณตนทนการเลยงปลาของกจการไดดงตารางท 1 ตารางท 1 แสดงตนทนคาใชจายทงหมดในกระบวนการท 2 ของทง 3 กจการ

ตนทนการเลยงปลาของกจการ กจการท 1 (50 กระชง)

กจการท 2 (30 กระชง)


กจกรรมท 3 การเลยงปลา ขนาด 100-200 กรม วตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง คาใชจายในการผลต ตนทนรวมกจกรรมท 3

557,100.00 60,000.00 9,016.56

646,116.56

352,100.00 34,800.00 5,567.60

392,467.60

155,040.00 18,000.00 2,992.44

176,032.44 กจกรรมท 4 การเลยงปลา ขนาด ตลาด วตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง คาใชจายในการผลต ตนทนรวมกจกรรมท 4

1,358,000.00 184,000.00 20,707.10

1,562,707.10

374,400.00 110,600.00 15,301.70

504,301.70

284,520.00 75,000.00 10,548.98

370,068.98 ตนทนรวมกจกรรมท 3+4 ปรมาณผลผลต (ก.ก.) ตนทนการเลยง/น าหนกปลา 1 ก.ก. (บาท)

2,208,823.66 40,000.00

55.22

896,769.30 15,300.00

58.61

546,101.42 9,00.00

60.68

*หมายเหต ตนทนคาใชจายทเกดขนเปนตนทนทเกดขนจรงของทง 3 กจการ จากตารางท 1 พบวา ตนทนการเลยงปลาตอน าหนกปลา 1 กโลกรม กจการท 1 มตนทน 55.22 บาท กจการท 2 มตนทน 58.61 บาท และกจการท 3 มตนทน 60.68 บาท มตนทนสงทสด เนองจากเปนกจการขนาดเลก และกจการมการเลยงปลาไมเตมก าลงการผลต โดยกจการท 3 มการลงลกพนธปลา 600 ตว แตกจการท 1


60 และกจการท 2 ลงลกพนธปลา 1,000 ตว และ 800 ตว ตามล าดบ กจการท 3 ลงลกพนธปลาจ านวนนอยกวากจการอน ทงทมขนาดกระชงเทากบกจการอน การน าแนวทางในการลดตนทนตามแบบจ าลองสถานการณมาค านวณหาตนทนของแนวทางการลดตนทน พบวา ตนทนในการผลตอาหารเอง ประกอบดวย คาวตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง และคาใชจายในการผลต ซงวตถดบทางตรงใชอาหารสตวทดแทนอาหารเมดส าเรจรป การค านวณวตถดบโดยใชสตรอาหารท 1 คอสตรอาหารในระดบโปรตน 30% กรณใชวตถดบอาหารสตว 2 ชนดประกอบดวย ร า 62.50 กโลกรม และปลาปนจ านวน 37.50 กโลกรม (วรพงศ วฒพนธชย, 2536) มตนทนทเกดขนเปนจ านวน 1,667.63 บาท/100 กโลกรม และสตรท 2 คอสตรอาหารในระดบโปรตน 35% กรณใชวตถดบอาหารสตวมากกวา 2 ชนด ประกอบไปดวยปลาปน กากถวเหลอง จ านวน 30.77 กโลกรม และใชเมลดขาวโพดบด ร า และมนเสนจ านวน 12.82 กโลกรมมตนทนในการผลตเกดขนเปนจ านวน 1,758.07 บาท/100 กโลกรม รวมคาวตถดบทใชในการผลตกบคาแรงงานและคาใชจายวสดอปกรณในการผลตน าเสนอในตารางท 2 ตารางท 2 แสดงตนทนคาใชจายทงหมดในกระบวนการท 2 ของทง 3 กจการจากการน าแนวทางการลดตนทน

ตามแบบจ าลองสถานการณ ตนทนการเลยงปลาของกจการ กจการท 1

(50 กระชง) กจการท 2 (30 กระชง)



441,997.26 60,870.96 10,074.46

512,942.68

265,305.39 35,577.77 6,562.60

307,445.76

123,021.47 18,642.86 3,896.37

145,560.70 กจกรรมท 4 การเลยงปลา ขนาดตลาด วตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง คาใชจายในการผลต ตนทนรวมกจกรรมท 4

818,498.53 186,129.03 22,614.20

1,027,241.76

233,119.38 112,822.22 17,271.70

363,213.30

188,107.33 77,222.22 12,610.05

277,939.60 ตนทนรวมกจกรรมท 3+4 ปรมาณผลผลต (ก.ก.) ตนทนการเลยง/น าหนกปลา 1 กโลกรม (บาท)

1,540,184.44 40,000.00

38.50

670,659.06 15,300.00

43.83

423,500.30 9,000.00

47.06

*หมายเหต ตนทนคาใชจายทเกดขนเปนตนทนจากการน าแนวทางการลดตนทนตามแบบจ าลองสถานการณโดยการใชวตถดบอาหารสตวทดแทนอาหารเมดส าเรจรปมาจ าลองสถานการณกบตนทนจรงทเกดขนของกจการ


60 และกจการท 2 ลงลกพนธปลา 1,000 ตว และ 800 ตว ตามล าดบ กจการท 3 ลงลกพนธปลาจ านวนนอยกวากจการอน ทงทมขนาดกระชงเทากบกจการอน การน าแนวทางในการลดตนทนตามแบบจ าลองสถานการณมาค านวณหาตนทนของแนวทางการลดตนทน พบวา ตนทนในการผลตอาหารเอง ประกอบดวย คาวตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง และคาใชจายในการผลต ซงวตถดบทางตรงใชอาหารสตวทดแทนอาหารเมดส าเรจรป การค านวณวตถดบโดยใชสตรอาหารท 1 คอสตรอาหารในระดบโปรตน 30% กรณใชวตถดบอาหารสตว 2 ชนดประกอบดวย ร า 62.50 กโลกรม และปลาปนจ านวน 37.50 กโลกรม (วรพงศ วฒพนธชย, 2536) มตนทนทเกดขนเปนจ านวน 1,667.63 บาท/100 กโลกรม และสตรท 2 คอสตรอาหารในระดบโปรตน 35% กรณใชวตถดบอาหารสตวมากกวา 2 ชนด ประกอบไปดวยปลาปน กากถวเหลอง จ านวน 30.77 กโลกรม และใชเมลดขาวโพดบด ร า และมนเสนจ านวน 12.82 กโลกรมมตนทนในการผลตเกดขนเปนจ านวน 1,758.07 บาท/100 กโลกรม รวมคาวตถดบทใชในการผลตกบคาแรงงานและคาใชจายวสดอปกรณในการผลตน าเสนอในตารางท 2 ตารางท 2 แสดงตนทนคาใชจายทงหมดในกระบวนการท 2 ของทง 3 กจการจากการน าแนวทางการลดตนทน

ตามแบบจ าลองสถานการณ ตนทนการเลยงปลาของกจการ กจการท 1

(50 กระชง) กจการท 2 (30 กระชง)



441,997.26 60,870.96 10,074.46

512,942.68

265,305.39 35,577.77 6,562.60

307,445.76

123,021.47 18,642.86 3,896.37

145,560.70 กจกรรมท 4 การเลยงปลา ขนาดตลาด วตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง คาใชจายในการผลต ตนทนรวมกจกรรมท 4

818,498.53 186,129.03 22,614.20

1,027,241.76

233,119.38 112,822.22 17,271.70

363,213.30

188,107.33 77,222.22 12,610.05

277,939.60 ตนทนรวมกจกรรมท 3+4 ปรมาณผลผลต (ก.ก.) ตนทนการเลยง/น าหนกปลา 1 กโลกรม (บาท)

1,540,184.44 40,000.00

38.50

670,659.06 15,300.00

43.83

423,500.30 9,000.00

47.06

*หมายเหต ตนทนคาใชจายทเกดขนเปนตนทนจากการน าแนวทางการลดตนทนตามแบบจ าลองสถานการณโดยการใชวตถดบอาหารสตวทดแทนอาหารเมดส าเรจรปมาจ าลองสถานการณกบตนทนจรงทเกดขนของกจการ

61 จากการค านวณหาตนทนการเลยงปลาของกจการในการเลยงปลานลในกระชงและการหาแนวทางการลดตนทนการเลยงปลา โดยการใชวธการผลตอาหารปลาเองโดยน าวตถดบอาหารสตวทดแทนอาหารเมดส าเรจรปในระดบโปรตนทแตละกจการใชในแตละกจกรรมการผลตแลวนน สามารถเปรยบเทยบตนทนคาอาหารเมดส าเรจรปทเกดขนจรงกบตนทนตามแนวทางการลดตนทนโดยน าวตถดบอาหารสตวทดแทนอาหารเมดส าเรจรปในกจกรรมท 3 ดงตารางท 3 และกจกรรมท 4 ดงตารางท 4 ตารางท 3 เปรยบเทยบตนทนคาอาหารทเกดขนจรงกบตนทนตามแนวทางการลดตนทนในกจกรรมท 3

กจการ กระบวนการท 2 กจกรรมท 3

ตนทนคาอาหารปลาของกจการ

กจกรรมท 3 ตนทนคาอาหารตาม

แนวทาง

ผลตาง รอยละผลตาง

กจการท 1 กจการท 2 กจการท 3

348,000.00 204,600.00 93,600.00

212,897.26 117,805.39 61,581.47

135,102.74 86,794.61 32,018.53

38.82 42.42 34.21

จากตารางท 3 พบวา ตนทนคาอาหารปลากระบวนการเลยงท 2 กจกรรมท 3 ของกจการท 1 มตนทนคาอาหารปลาของกจการเปนจ านวน 348,000.00 บาท ตนทนคาอาหารตามแนวทางการลดตนทนเปนจ านวน 212,897.26 บาท มผลตางตนทนเทากบ 135,102.74 บาทคดเปนรอยละ 38.82 กจการท 2 มตนทนคาอาหารปลาของกจการเปนจ านวน 204,600.00 บาท ตนทนคาอาหารตามแนวทางการลดตนทนเปนจ านวน 117,805.39 บาท มผลตางตนทนเทากบ 86,794.61 บาท คดเปนรอยละ 42.42 และกจการท 3 มตนทนคาอาหารปลาของกจการเปนจ านวน 93,600.00 บาท ตนทนคาอาหารตามแนวทางการลดตนทนเปนจ านวน 61,581.47 บาท มผลตางตนทนเทากบ 32,018.53 บาท คดเปนรอยละ 34.21 ตารางท 4 เปรยบเทยบตนทนคาอาหารทเกดขนจรงกบตนทนตามแนวทางการลดตนทนในกจกรรมท 4

กจการ กระบวนการท 2 กจกรรมท 4

ตนทนคาอาหารปลาของกจการ

กจกรรมท 4 ตนทนคาอาหารตาม

แนวทาง

ผลตาง รอยละ

กจการท 1 กจการท 2 กจการท 3

1,344,000.00 369,600.00 280,800.00

804,498.53 224,319.38 184,387.33

539,501.47 145,280.62 96,412.67

40.14 39.31 34.33

จากตารางท 4 พบวา ตนทนคาอาหารปลากระบวนการเลยงท 2 กจกรรมท 4 ของกจการท 1 มตนทนคาอาหารปลาของกจการเปนจ านวน 1,344,000.00 ตนทนคาอาหารตามแนวทางการลดตนทนเปนจ านวน 804,498.53 บาท มผลตางตนทนเทากบ 539,501.47 บาทคดเปนรอยละ 40.14 กจการท 2 มตนทนคาอาหารปลาของกจการเปนจ านวน 369,600.00บาท ตนทนคาอาหารตามแนวทางการลดตนทนเปนจ านวน 224,319.38


62 บาท มผลตางตนทนเทากบ 145,280.62 บาท คดเปนรอยละ 39.31 และกจการท 3 มตนทนคาอาหารปลาของกจการเปนจ านวน 280,800.00 บาท ตนทนคาอาหารตามแนวทางการลดตนทนเปนจ านวน 184,387.33 บาท มผลตางตนทนเทากบ 96,412.67 บาท คดเปนรอยละ 34.33 อภปรายผล จากการศกษาแนวทางการลดตนทนการเลยงปลานลในกระชงของเกษตรกรกลมผเลยงปลานลในกระชง จงหวดมหาสารคาม จ านวน 3 กจการพบวา แตละกจการมกระบวนการเลยงทไมแตกตางกน แบงออกเปน 2 กระบวนการ คอ กระบวนการสรางโครงแพและกระชง และกระบวนการเลยงปลา ซงกจการมกระบวนการเลยงปลาอย 2 กจกรรม ไดแก กจกรรมท 3 การเลยงปลาขนาด 100-200 กรม และกจกรรมท 4 การเลยงปลาขนาดตลาด ซงแตละกระบวนการมคาใชจายดงน ในกระบวนการท 1 กระบวนการสรางโครงแพและกระชง ประกอบดวยคาแรงงานในการท ากระชง คาวสดอปกรณในการสรางกระชง สวนในกระบวนการท 2 กระบวนการเลยงปลา คาใชจายทเกดขนสวนใหญมาจากคาอาหารปลา คาลกพนธปลา คายา คาวตามน จากการค านวณตนทนการเลยงปลาตามแนวทางเดม พบวา ในกจกรรมการเลยงปลาขนาด 100-200 กรม กจการท 1 มตนทน 16.15 บาทตอกโลกรม กจการท 2 มตนทน 25.65 บาทตอกโลกรม กจการท 3 มตนทน 19.56 บาทตอกโลกรม ในกจกรรมการเลยงปลาขนาดตลาด กจการท 1 มตนทน 39.07 บาทตอกโลกรม กจการท 2 มตนทน 32.96 บาทตอกโลกรม กจการท 3 มตนทน 41.12 บาทตอกโลกรม โดยกจการท 3 ซงเปนผประกอบกจการขนาดเลกมตนทนในการเลยงสงกวากจการอน เนองจากกจการมการเลยงปลาไมเตมก าลงการผลต โดยกจการท 3 มการลงลกพนธปลา 600 ตว แตกจการท 1 และกจการท 2 ลงลกพนธปลา 1,000 ตว และ 800 ตว ตามล าดบ กจการท 3 ลงลกพนธปลาจ านวนนอยกวากจการอน ทงทมขนาดกระชงเทากบกจการอน การน าแนวทางในการลดตนทนมาค านวณหาตนทนของแนวทางการลดตนทน พบวากจการจะมตนทนในการผลตอาหารเอง ประกอบดวย คาวตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง และคาใชจายในการผลต ก ารค านวณวตถดบโดยใชสตรอาหารท 1 คอสตรอาหารในระดบโปรตน 30% กรณ ใชวตถดบอาหารสตว 2 ชนด ประกอบดวยร า 62.50 กโลกรม และปลาปนจ านวน 37.50 กโลกรม มตนทนทเกดขนเปนจ านวน 1,667.63 บาท/100 กโลกรม และสตรท 2 คอสตรอาหารในระดบโปรตน 35% กรณใชวตถดบอาหารสตวมากกวา 2 ชนด ประกอบไปดวยปลาปน กากถวเหลอง จ านวน 30.77 กโลกรม และใชเมลดขาวโพดบด ร า และมนเสนจ านวน 12.82 กโลกรม มตนทนในการผลตเกดขนเปนจ านวน 1,758.07 บาท/100 กโลกรม รวมคาวตถดบทใชในการผลตกบคาแรงงานและคาใชจายวสดอปกรณในการผลต พบวา ตนทนคาใชจายทงหมดของทง 3 กจการลดลง ดงนนตนทนการเลยงปลาตอน าหนกปลา 1 กโลกรม กจการท 1 มตนทน 38.50 บาท กจการท 2 มตนทน 43.83 บาท และกจการท 3 มตนทน 47.06 บาท เมอเปรยบเทยบตนทนคาอาหารปลาของกจการกบตนทนแนวทางในการลดตนทน พบวา ในกจกรรมการเลยงปลาขนาด 100-200 กรม กจการท 1 สามารถลดตนทนได 135,102.74 ผลตาง11.25 บาทตอกโลกรม รอยละผลตาง 38.82 กจการท 2 สามารถลดตนทนได 86,794.61 ผลตาง 18.08 บาทตอกโลกรม รอยละผลตาง 42.42 และกจการท 3 สามารถลดตนทนได 32,018.53 ผลตาง 8.89 บาทตอกโลกรม รอยละผลตาง 34.21 และกจกรรมการเลยงปลาขนาดตลาด กจการท 1 สามารถลดตนทนได 539,501.47 ผลตาง 11.24 บาทตอกโลกรม รอยละผลตาง 40.14 กจการท 2 สามารถลดตนทนได 145,280.62 ผลตาง 11.35 บาทตอกโลกรม รอย

63 ละผลตาง 39.31 และกจการท 3 สามารถลดตนทนได 96,412.67 ผลตาง 6.70 บาทตอกโลกรม รอยละผลตาง 34.33 อยางไรกตามการค านวณดงกลาวอาจมการเปลยนแปลงทางดานราคา ตามสภาวะทางเศรษฐกจ และระดบโปรตนทกจการน ามาใชในการเลยงปลา แตการน าไปใชนนเกษตรกรทน าไปใชควรค านงถงตนทนคาวตถดบ ตนทนคาแรงงาน และตนทนคาใชจายทเกดขนนดวย รวมถงการค านงถงประสทธภาพดวย ขอเสนอแนะ จากการด าเนนการวจย แนวทางการลดตนทนการเลยงปลานลในกระชง กรณศกษากระชงปลานลในจงหวดมหาสารคาม ครงน ผวจยมขอเสนอแนะตอกลมเกษตรกรและหนวยงานดงน

ขอเสนอแนะส าหรบงานวจย 1. เกษตรกรกลมผเลยงปลานลในกระชง ควรน าแนวทางทไดไปปฏบตและประเมนผล พรอมทงหา

แนวทางในการลดตนทนการเลยงปลาดวยสตรอาหารอนๆในครงตอไป 2. ควรท าการวจยเพอตดตามและประเมนผลการน าแนวทางการลดตนทนการเลยงปลาของเกษตรกร

กลมผเลยงปลานลในกระชงบานดนด าไปใช ขอเสนอแนะส าหรบงานวจยตอไป 1. ควรมการท าวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมในเรองแนวทางการลดตนทนการเลยงปลา เพอให

เกษตรกรสามารถเพงตนเองได 2. หนวยงานทเกยวของควรน าแนวทางการลดตนทนการเลยงปลาในครงนเปนแนวทางในการสงเสรมเกษตรกร จดโครงการเพอแนะน าแนวทางในการลดตนทนการเลยงปลาใหแกกลมเกษตรกรเพมเตม เอกสารอางอง เกวลน หนฤทธ. (2556). การเลยงปลานลในกระชงจงหวดอบลราชธาน ป 2556 . สวนเศรษฐกจการประมง

ส านกพฒนาและถายทอดเทคโนโลยการประมง. กรมประมง. (2549). การเลยงปลานลในกระชง. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย

จ ากด. กระทรวงแรงงาน. (2555). ประกาศคณะกรรมการคาจาง เรอง อตราคาจางขนต า ฉบบท 7. 10 ตลาคม 2555. คณะเกษตรศาสตรและทรพยากรธรรมชาต (2555). โครงการคลนกเทคโนโลยการผลตอาหารสตวน าอยางงายจาก

วตถดบทองถน. พะเยา: มหาวทยาลยพะเยา ชลลดา ชโลมกลาง. (2552). การสรางตนแบบในการค านวณตนทนการผลตสกรของโครงการเพมพนศกยภาพการ

บรหารและจดการฟารมสกร มหาวทยาลยแมโจ. คณะบรหารธรกจมหาวทยาลยแมโจ. ชาญณรงค แนนอดร. (2552). ปจจยทมผลตอการลดตนทนการเลยงปลานลในกระชงของกลมผเลยงปลานลใน

กระชง บานพกสขใจ เขอนล าปาว จงหวดกาฬสนธ: มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม นตยสารโพซชนนง. (2550). การเลยงปลาน าจดในกระชงผลตอบแทนสงแตพงระวงปจจยเสยง.


63 ละผลตาง 39.31 และกจการท 3 สามารถลดตนทนได 96,412.67 ผลตาง 6.70 บาทตอกโลกรม รอยละผลตาง 34.33 อยางไรกตามการค านวณดงกลาวอาจมการเปลยนแปลงทางดานราคา ตามสภาวะทางเศรษฐกจ และระดบโปรตนทกจการน ามาใชในการเลยงปลา แตการน าไปใชนนเกษตรกรทน าไปใชควรค านงถงตนทนคาวตถดบ ตนทนคาแรงงาน และตนทนคาใชจายทเกดขนนดวย รวมถงการค านงถงประสทธภาพดวย ขอเสนอแนะ จากการด าเนนการวจย แนวทางการลดตนทนการเลยงปลานลในกระชง กรณศกษากระชงปลานลในจงหวดมหาสารคาม ครงน ผวจยมขอเสนอแนะตอกลมเกษตรกรและหนวยงานดงน

ขอเสนอแนะส าหรบงานวจย 1. เกษตรกรกลมผเลยงปลานลในกระชง ควรน าแนวทางทไดไปปฏบตและประเมนผล พรอมทงหา

แนวทางในการลดตนทนการเลยงปลาดวยสตรอาหารอนๆในครงตอไป 2. ควรท าการวจยเพอตดตามและประเมนผลการน าแนวทางการลดตนทนการเลยงปลาของเกษตรกร

กลมผเลยงปลานลในกระชงบานดนด าไปใช ขอเสนอแนะส าหรบงานวจยตอไป 1. ควรมการท าวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมในเรองแนวทางการลดตนทนการเลยงปลา เพอให

เกษตรกรสามารถเพงตนเองได 2. หนวยงานทเกยวของควรน าแนวทางการลดตนทนการเลยงปลาในครงนเปนแนวทางในการสงเสรมเกษตรกร จดโครงการเพอแนะน าแนวทางในการลดตนทนการเลยงปลาใหแกกลมเกษตรกรเพมเตม เอกสารอางอง เกวลน หนฤทธ. (2556). การเลยงปลานลในกระชงจงหวดอบลราชธาน ป 2556 . สวนเศรษฐกจการประมง

ส านกพฒนาและถายทอดเทคโนโลยการประมง. กรมประมง. (2549). การเลยงปลานลในกระชง. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย

จ ากด. กระทรวงแรงงาน. (2555). ประกาศคณะกรรมการคาจาง เรอง อตราคาจางขนต า ฉบบท 7. 10 ตลาคม 2555. คณะเกษตรศาสตรและทรพยากรธรรมชาต (2555). โครงการคลนกเทคโนโลยการผลตอาหารสตวน าอยางงายจาก

วตถดบทองถน. พะเยา: มหาวทยาลยพะเยา ชลลดา ชโลมกลาง. (2552). การสรางตนแบบในการค านวณตนทนการผลตสกรของโครงการเพมพนศกยภาพการ

บรหารและจดการฟารมสกร มหาวทยาลยแมโจ. คณะบรหารธรกจมหาวทยาลยแมโจ. ชาญณรงค แนนอดร. (2552). ปจจยทมผลตอการลดตนทนการเลยงปลานลในกระชงของกลมผเลยงปลานลใน

กระชง บานพกสขใจ เขอนล าปาว จงหวดกาฬสนธ: มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม นตยสารโพซชนนง. (2550). การเลยงปลาน าจดในกระชงผลตอบแทนสงแตพงระวงปจจยเสยง.


64 ประมข ฤาแกวมา. (ม.ป.ป.). การท าอาหารปลาอยางงาย เพอลดตนทนการเลยงสตว. สกลนคร: ศ น ย ว จ ย แ ล ะ

พฒนาประมงน าจดสกลนคร. พรรณนภา รอดวรรณะ. (2550). การบญชเกษตรกรรม. จดหมายขาว สภาวชาชพในพระบรมราชปถมภ, 58(29),

12-14. มนวภา ผดงสทธ. (2558). การบญชตนทน. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: ฟสกสเซนเตอร. ระไว ทองประดบเพชร. (2547). การจดการผลต การเลยงปลานลในกระชง เขตอ าเภอกนทรวชย จงหวด

มหาสารคาม ป 2545 . รายงานการศกษาอสระปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาธรกจการเกษตร มหาวทยาลยขอนแกน.

วรพงศ วฒพนธชย. (2536). อาหารปลา. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: โอ.เอส.พรนตง เฮาส. ศภรตน ฉตรจรยเวศน. (2544). ตนทนและผลตอบแทนการเลยงปลานลแปลงเพศในกระชง ในแมน ามล จงหวด

อบลราชธาน . การประชมวชาการของมหาวทยาลยเกษตรศาสตรครงท 39 สาขาประมง สาขาอตสาหกรรมเกษตร. (220-227). กรงเทพ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สถาบนวจยอาหารสตวน าจด. (ม.ป.ป). แนวทางการลดตนทนอาหารสตวน า. ส านกวจยและพฒนาประมงน าจด: กรมประมง.

สขใจ ตอนปญญา. (2554). ตนทนและผลตอบแทนในการลงทนปลกขาวของเกษตรกรหม 5 ต าบลหวดง อ าเภอเมอง จงหวดพจตร.รายงานการศกษาคนควาอสระ ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต วชาเอกบญช คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

อนรกษ ทองสโขวงศ. (2555). การบญชตนทนเพอการบรหาร. ขอนแกน: โรงพมพมหาวทยาลยขอนแกน. อภชาต ศรสะอาด และทองพล วรรณโพธ (2556). หนงสอคมอการเลยงสตวน าและปลากระชงเงนลาน.

พมพครงท 1. กรงเทพฯ: นาคา อนเตอรมเดย. อชญา ไพค างาม. (2559). การบญชเกยวกบคาใชจายการผลต. ภาควชาบรหารธรกจ คณะธรกจมหาวทยาลยแมโจ.

a study of cost reduction techniques for tilapia feeding ... · a study of cost reduction...

Documents