a. c‹s‹mler‹ hareket ett‹rme ve durdurma b ...a. c‹s‹mler‹ hareket ett‹rme ve...

14
A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹ VARLIKLARI GÖZLEMLEYEL‹M D. VARLIKLARIN HAREKET ÇEfi‹TLER‹ FEN VE TEKNOLOJ‹

Upload: others

Post on 14-Feb-2020

14 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMAB. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LERC. HAREKETL‹ VARLIKLARI GÖZLEMLEYEL‹MD. VARLIKLARIN HAREKET ÇEfi‹TLER‹

FEN VE TEKNOLOJ‹

Page 2: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Kuvvet ve HareketTemel Kaynak 4

556688

Cisimler Nas›l Hareket Eder?Bir lokantaya

gitti¤imizde masayaoturmak için sandalyeyiçekerek hareket ettiririz.

Masadankalkt›¤›m›zda sandalyeyiiterek yerine yerlefltiririz.

‹tme ve çekmeeylemini yaparak varl›klar›hareket ettiririz. Varl›klar› itip çekerken birkuvvet uygular›z. O hâlde kuvvet birvarl›¤› hareket ettirmek ya da durdurmakiçin uygulad›¤›m›z itme ve çekmedir.

Al›flverifl yaparkenkulland›¤›m›z arabalar›hareket ettirmek için iteriz.

E¤ik bir zeminde h›zl›hareket eden arabay›yavafllatmak veyadurdurmak için kendimizedo¤ru çekeriz.

Hareketli bir cisme, hareket yönünez›t bir kuvvet uygulad›¤›m›zda cismiyavafllatabilir ya da durdurabiliriz.

H›zl› hareket eden ya dadönen cisimleri durdurmaktehlikelidir. Bize zarar verebilir.

‹tme ve çekme uygulayarakher cismi hareketettiremeyebiliriz.

I. Bozulan arabay› bir kifli itti¤indehareket etmedi.

II. Arabay› 3 kifli itti¤inde arabaharekete geçti.

III. Araba gittikçe h›zlan›yor.Uygulanan kuvvet küçükse cisim

hareket etmez.Uygulanan kuvvet artt›r›l›nca, cisim

harekete geçer ve gittikçe h›zlan›r.

• ‹tme ve çekme,yaflam›m›z›n heralan›nda vard›r.Rüzgârl› havalarda baz›cisimlerin uçufltu¤unu görürüz.Bunlar havan›n itme gücü ile hareket eder.Uçurtmalar da bu flekilde hareket eder.

‹nsanlar, havan›n itmegücünden yararlanarakyelkenliler, yel de¤irmenlerive rüzgâr tribünleri yapt›lar.

Yaflad›¤›m›z ortamda bulunan havaher zaman varl›klara itme uygular.Vücudumuz al›flt›¤› için bunu hissetmeyiz.

• ‹tme ve çekme uygulayarak hercismi hareket ettiremeyece¤imizi biliyoruz.Baz› makineler insanlar›n uygulayaca¤›kuvvetle hareketettirilemeyen cisimlerihareket ettirir. Örne¤in,limanlarda a¤›r yüklervinçlerle çekilerek gemilereyüklenir ya da indirilir.

A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA

I II III

Page 3: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Kuvvet ve Hareket FEN VE TEKNOLOJ‹

556699

B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER

Kuvvetin Cisimler Üzerindeki Etkileri Nelerdir?Kuvvet uygulayarak duran cismi

hareket ettirdi¤imizi biliyoruz. Kuvvetin,cisimleri hareket ettirmenin yan›ndadurdurma, döndürme, yön de¤ifltirme veflekil de¤ifltirme etkileri vard›r.

Ayr›ca hareketli cisimler kuvvetinetkisiyle h›zlan›r ya da yavafllar.

H›zlanma: Yuvarlanan birtopa aya¤›m›zla vurdu¤umuzdadaha h›zl› hareket eder.

Yavafl yavaflkapanan bir kap›y› elimizleitti¤imizde h›zlanarakkapan›r.

Hareket eden bir cisme,hareket yönünde bir kuvvet

uygulad›¤›m›zda cisim h›zlan›r. Yavafllama - Durma: Kapanmakta

olan kap›y› hareketinin z›työnünde çekersek yavafllarya da durur. Sürücüler,arabay› durdurmak ya dayavafllatmak için frene

basarak araban›n hareketinez›t yönde bir kuvvet uygular.

Bir cisme, hareketine z›t yönde birkuvvet uygulad›¤›m›zda cisim yavafllar yada durur.

Yön De¤ifltirme: Resimdeki çocuklartopu durdurmadanbirbirlerine at›yorlar.Alp topu att›¤›nda Sarpkendisine do¤ru gelentopa vurarak yönünüde¤ifltirir. Böylece topuCan’a atm›fl olur.

Hareket hâlindeki cisimlere kuvvetuygulad›¤›m›zda yön de¤ifltirebilir.

Döndürme: Sürücü direksiyona kuvvetuygulayarak döndürür. Yinekuvvet uygulayaraktornavida ile viday› s›k›flt›r›pç›kartabiliriz.

Kap›, pencere ve dolapkapaklar› menteflelerin etraf›nda dönerekhareket eder.

Birçok makine ve arac›n yap›m›ndakuvvetin döndürme etkisindenyararlan›lmaktad›r.

Kuvvet uygulanan cisimler döner.fiekil De¤ifltirme: Kuvvet

uygulayarak cisimlerin fleklinide¤ifltirebiliriz. Sünger, lastik,sarmal yay gibi cisimlere kuvvetuygulad›¤›m›zda flekilleri de¤iflirancak uygulanan kuvvetin etkisikalkt›¤›nda eski flekillerini al›r. Böylecisimlere esnek cisimler denir.

Sarmal yay› iki ucundan çekti¤imizdeyay›n boyu uzar. B›rakt›¤›m›zda eski fleklinial›r. Sarmal yay› çekerken uygulad›¤›m›zkuvvet büyük olursa yay esnekli¤inikaybeder, eski fleklini alamaz.

Bir demir çubu¤a kuvvetuygulad›¤›m›zda fleklinide¤ifltirebiliriz. Uygulad›¤›m›zkuvvet kalkt›¤›nda eski durumuna geridönemez. Böyle cisimlere esnek olmayancisimler denir.

Alp

Can

Sarp

Page 4: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Kuvvet ve HareketTemel Kaynak 4

557700

1. I. ‹tmeII. ÇekmeIII. Sallanma

Yelkenli gemilerin hareketinisa¤layan etki yukar›dakilerden hangisi yada hangileridir?

a. Yaln›z Ib. I, IIc. II, IIId. I, II, III

2.

Kuvvetin etkilerinin gösterildi¤i butablodan afla¤›daki yarg›lardanhangisine ulafl›lamaz?

a. Bir hareketli kuvvetin etkisiyleh›zlanabilir.

b. Kuvvet, hareketsiz varl›¤› hareketettirebilir.

c. fiekil de¤ifltirme etkisi sadecehareketsiz cisimlerde olur.

d. Hareketli cisimler kuvvetin etkisiyledurabilir.

3. Verilen kavram haritas›nda boflb›rak›lan yerlere afla¤›dakilerden hangisiyaz›lamaz?

a. Sallanmab. Durmac. Yön de¤ifltirmed. H›zlanma

4. Afla¤›dakilerden hangisi havan›nitmesi ile hareket eder?

a. tren b. yel de¤irmenic. uçak d. zeplin

5. fiekildeki iflçi e¤ikzeminde h›zlanmahareketi yapan arabay›yavafllatmak ya dadurdurmak için neyapmal›d›r?

a. Koflmal›d›r.b. Araban›n önüne geçmelidir.c. ‹tme hareketi yapmal›d›r.d. Arabay› kendine do¤ru çekmelidir.

C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LERTEST - 11

Kuvvetin EtkileriHareketli

CisimHareketsiz

Cisim

Yön de¤ifltirme ✔

Durma ✔

Yavafllama ✔

H›zlanma ✔

fiekil de¤ifltirme ✔ ✔

Harekete geçme ✔

Kuvvet

HareketYavafllama Dönme

sebepolur

Page 5: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Kuvvet ve Hareket FEN VE TEKNOLOJ‹

557711

6. Afla¤›dakilerden hangisi kuvvetinetkisi ile gerçekleflmez?

a. Odunun yanmas›b. A¤açlar›n rüzgârda sallanmas›c. Topun yuvarlanmas›d. Vidan›n dönmesi

7. fiekildeki radyoyuaçmak için kuvvetin hangietkisinden yararlan›r›z?

a. fiekil de¤ifltirmeb. Döndürmec. Yavafllamad. Durdurma

8. Afla¤›daki ifadelerden hangisiyanl›flt›r?

a. Her cismi iterek ya da çekerekhareket ettiremeyiz.

b. Hareket hâlindeki cisimlere kuvvetuyguland›¤›nda yön de¤ifltirebilir.

c. Hareketliye uygulanan etki hareketyönünde art›r›l›rsa h›zlan›r.

d. Kuvvet ile hareket aras›nda bir iliflkiyoktur.

9. I. BalonII. Cam macunuIII. Bak›r telIV. SilgiV. Yay

Yukar›dakilerden hangileri esnekmaddedir?

a. I, II b. III, IVc. I, IV, V d. II, III, V

10. Afla¤›dakilerden hangisindesarmal yaya daha çok kuvvetuygulanm›flt›r?

a. b.

c. d.

11. I. ‹tmeII. ÇekmeIII. Yön de¤ifltirmeIV. Dönme

Resimdeki çocuklaryukar›dakilerdenhangilerini uygulayarak topu hareketettiriyorlar?

a. I - II b. I - IIIc. II - IV d. III - IV

12. Bisikletle hareket eden bir çocukafla¤›dakilerden hangisini yapamaz?

a. dönme b. h›zlanmac. germe d. durma

13. I. DurmaII. H›zlanma

III. YavafllamaIV. Yön de¤ifltirme

A cismi ok yönündehareket ederken Ahmet flekildeki gibihareket yönüne z›t yönde bir kuvvetuygulad›¤›nda yukar›dakilerden hangisiya da hangileri gerçekleflebilir?

a. Yaln›z I b. Yaln›z IIc. I - III - IV d. I - II - III - IV

14. Afla¤›dakilerden hangisi kuvvetinetkisi kald›r›ld›¤›nda ilk hâline dönemez?

a. sünger b. lastikc. oyun hamuru d. sarmal yay

15. Afla¤›dakilerden hangisiningerçekleflmesinde kuvvet gerekli de¤ildir?

a. Topun potaya at›lmas›ndab. Buzun erimesindec. Okun yaydan f›rlat›lmas›ndad. Halterin kald›r›lmas›nda

Page 6: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Kuvvet ve HareketTemel Kaynak 4

557722

16. Kuvvet uygulanan bir cisminhareket etmemesi durumunda afla¤›dakiyarg›lardan hangisine ulafl›labilir?

a. Cismin çok küçük oldu¤ub. Uygulanan kuvvetin yetersiz oldu¤uc. Cismin çok hafif oldu¤ud. Uygulanan kuvvetin çok büyük

oldu¤u

17. I. Kap›n›n aç›l›p kapanmas›II. Çivinin çak›lmas›III. Bisiklet pedal›n›n hareketiIV. Sal›nca¤›n sallanmas›

Yukar›dakilerden hangisi ya dahangileri kuvvetin döndürme etkisi ilegerçekleflir?

a. Yaln›z I b. I - IIIc. II - III d. II - IV

18. Halat çekmece oynayan çocuklarkarfl› taraftaki arkadafllar›n› çekiyorlar.Çizgiyi geçen grup oyunu kaybedecektir.Her iki gruptaki çocuklar›n yeride¤iflmedi¤ine göre afla¤›dakiyarg›lardan hangisi do¤rudur?

a. Aslanlar grubu daha çok kuvvetuygulam›flt›r.

b. Çitalar grubu daha çok kuvvetuygulanm›flt›r.

c. Her iki grup da eflit kuvvetuygulam›flt›r.

d. Gruplardan biri hiç kuvvetuygulamam›flt›r.

19. Yukar›dan düflentopa elimizlevurdu¤umuzda topunhareket yönü ve türüafla¤›dakilerden hangisiolur?

Hareketin yönü Hareketin türüa. Yukar›ya Gittikçe h›zlanmab. Afla¤›ya Gittikçe yavafllamac. Yukar›ya Gittikçe yavafllamad. Afla¤›ya Gittikçe h›zlanma

20. I. Kuvvet cisimlerin fleklini de¤ifltirir.II. Kuvvet uygulanan cisimler döner.III. Kuvvet itme ve çekmedir.IV. Kuvvet cisimlerin yönünü

de¤ifltirir.Yukar›dakilerden hangisi ya da

hangileri her koflulda daima do¤rudur?a. Yaln›z Ib. Yaln›z IIIc. II - IVd. I - III - IV

Aslanlar Çitalar

Page 7: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Resimdeki çocuk tafl›n yerini de¤ifltirerek hareket ettirmifltir. Tafl›n eve göreyeri de¤iflmifltir.

Kuvvet ve Hareket FEN VE TEKNOLOJ‹

Hangi Varl›klar Hareketlidir?Yaflant›m›zda sürekli

hareket ederiz. Konuflurken,yaz› yazarken, yürürken,uyurken hep harekethâlindeyizdir.

A¤aca t›rmanan kedi,gökte uçan uçak, ip atlayançocuk hareketlidir.

Uyudu¤umuz yatak,kitapl›k dolab›, yerdeki hal› isehareketsizdir.

Canl› varl›klar›nkendileri hareketederler. Ancak Dünyahem kendi hem deGünefl’in etraf›ndadönerek hareket eder.Ay da Dünya’n›n etraf›nda dönerken Dünyaile birlikte Günefl etraf›nda da döner.

Hareketsiz görünen birçok cans›z varl›kd›flar›dan bir etki uyguland›¤›nda hareketeder. Örne¤in, yerde duran bir taflhareketsizdir. Aya¤›m›zla vurdu¤umuzdatafl› hareket ettirmifl oluruz.

Bir varl›¤›n baflka bir varl›¤a göre yerde¤ifltirmesini hareket olarak tan›mlar›z.

Canl› varl›k olan bitkiler dehareket eder ancak bitkilerinhareketleri di¤er canl›lardan farkl›d›r.Bitkiler kökleriyle suya ve topraktakimadensel maddelere, dallar› veyapraklar›yla da günefl ›fl›¤›nayönelerek hareket ederler. Baz›bitkiler yandaki bitki gibi bir çubu¤aya da a¤aca dolan›r, baz› bitkiler deayçiçe¤i gibi çiçe¤inin yönünügünefle göre de¤ifltirir.

Yaflant›m›zda hareketlerimizikolaylaflt›ran birçok araçtan yararlan›r›z.Bunlardan en önemlisi yaklafl›k alt› bin y›lönce icat edilen tekerlektir.

Tekerle¤i her gün kulland›¤›m›z bisiklet,araba, tekerlekli sandalye, sedye vb.araçlarda görebiliyoruz. Saat, dikiflmakinesi gibi birçok makine de tekerlektenyararlan›larak yap›lm›flt›r.

C. HAREKETL‹ VARLIKLARI GÖZLEMLEYEL‹M

yeri de¤iflti

hareketsizhareketsiz

hareketsiz hareketli

hareketsiz

557733

Page 8: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Kuvvet ve HareketTemel Kaynak 4

557744

Bir Varl›¤›n H›zl› Olup Olmad›¤›na Nas›l Karar Veririz?Varl›klar›n hareket etmesi yani yer

de¤ifltirmesi bir zaman dilimi (1 gün, 1 saat,1 dakika vb.) içinde olmaktad›r. Bir varl›¤›nne kadar zaman içinde ne kadar yerde¤ifltirdi¤ini tespit edersek o varl›¤›n h›z›hakk›nda karar verebiliriz.

Örne¤in, bir otomobil I. gün 1 saatte 90km yol gitmifltir. Ayn› otomobil II. gün 1

saatte 120 km yol alm›flt›r.Bu otomobil ayn›

süre içinde dahauzun yol gitti¤i için II.gün daha h›zl›d›r.Buna göre,

• Belli bir zaman aral›¤›nda bir cisimne kadar çok yol al›yorsa o kadar h›zl›d›r.

Resimdeki çocuk, havuzun bir ucundandi¤er ucuna ilk denemesinde 5 dakikadayüzüyor. ‹kinci denemesinde ise ayn› yeri 3dakikada yüzüyor.

• Hareket eden bir cisim bir yolu nekadar k›sa sürede al›yorsa o kadar h›zl›d›r.

Hareket eden varl›¤›n bir yolu almasüresi k›sald›kça h›z› artmaktad›r.

Günümüzde teknolojideki geliflmelerdaha h›zl› tafl›tlar›n üretilmesini sa¤lam›flt›r.Bu tafl›tlarla gidece¤imiz yere daha k›sasürede ulafl›r›z. Bizi gidece¤imiz yere enk›sa sürede götüren arac›n daha h›zl›oldu¤unu söyleyebiliriz. Bu nedenle en h›zl›ulafl›m arac› uçakt›r.

Otomobil, kamyonave traktöre göredaha h›zl›d›r.

Motorlu tafl›tlar, motorsuz tafl›tlardandaha h›zl› hareket eder. Örne¤in,motosiklet, bisiklete göre daha h›zl›d›r.

Motorlu araçlardan gücü fazla olandaha h›zl› hareket eder.

D. VARLIKLARIN HAREKET ÇEfi‹TLER‹

Page 9: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Kuvvet ve Hareket FEN VE TEKNOLOJ‹

557755

• Dura¤a yolcu almak için yaklaflan birotobüsün h›z› gittikçe azal›r. Otobüs budurumda yavafllayan hareket yapar.

• Otobüs durakta durdu¤unda h›z›yoktur. Hareket etmedi¤i için h›z› s›f›rd›r.

• Duraktan hareket eden otobüsgittikçe h›z›n› art›r›r. Bu durumda otobüsh›zlanan hareket yapar.

• Düz yolda yürürkenyokufl ç›kmaya bafllayanbir adam yavafllayanhareket yapar.

• Bu adam yokufl afla¤›inmeye bafllad›¤›ndah›zlanan hareket yapar.

Yukar›ya at›lan birtopun h›z› gittikçe yavafllar. Top afla¤›yado¤ru düflerken h›z› artar.

Cisimler Ayn› Hareketi mi Yapar?

Düz bir yoldakoflan çocu¤un hareketiile bir dire¤in etraf›ndadönen çocu¤unhareketi ayn› de¤ildir.

Birinci çocu¤unizledi¤i yol do¤rusald›r.‹kinci çocu¤un izledi¤iyol ise daireseldir.Saatin kollar› akrep veyelkovan da ikinci çocukgibi dönme hareketiyapmaktad›r.

Sal›ncaktaki çocuk ise sallanmahareketi yapar. Resimdeki sandalye ile desallanma hareketi yapabiliriz.

Yavafllayan hareket Duran cisim H›z = 0 (s›f›r)

H›zlanan hareket

Bir Cisim Hangi Durumlarda H›zlan›r ya da Yavafllar?

Page 10: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Kuvvet ve HareketTemel Kaynak 4

557766

1. Afla¤›daki ifadelerden hangisiyanl›flt›r?

a. Canl› varl›klar kendili¤inden hareketedebilirler.

b. Yer de¤ifltirmeyen, duran cisimhareketsizdir.

c. Bitkiler yön de¤ifltirme hareketiyapamaz.

d. Cans›z varl›klar bir etkiuyguland›¤›nda hareket edebilir.

2.

Resimdeki olaylar belli zaman dilimiiçinde gerçekleflmifltir.

Resimlere göre afla¤›dakilerdenhangisi do¤rudur?

a. Kufl hareketsizdir.b. Araba hareketlidir.c. Top hareketsizdir.d. Çocuklar hareketlidir.

3. Afla¤›daki cisimlerden hangisidaha kolay hareket eder?

a. b.

c. d.

4. Afla¤›daki olaylardan hangisibitkilerin kendili¤inden hareket etti¤inigöstermez?

a. Çiçek ve yapraklar›n günefleyönelmesi

b. Yapraklar›n rüzgârda sallanmas›c. Köklerin su ve minerallere uzanmas›d. Bitkilerin büyümesi ve çiçek açmas›

5. Afla¤›dakilerden hangisihelikoptere göre daha h›zl›d›r?

a. motosiklet b. otobüsc. gemi d. uçak

6. Afla¤›dakilerden hangisi düz yoldahareket eden bir otomobile göre dahah›zl› hareket edemez?

a. bisiklet b. motosikletc. uçak d. helikopter

7. Afla¤›daki otomobillerin 1 saattegittikleri yol verilmifltir. Buna göre hangisidaha h›zl› hareket etmifltir?

a. b.

85 km 111 km

c. d.

102 km 99 km

HAREKETL‹ VARLIKLARI GÖZLEMLEYEL‹M VARLIKLARIN HAREKET ÇEfi‹TLER‹TEST 12

Page 11: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Kuvvet ve Hareket FEN VE TEKNOLOJ‹

557777

8. Afla¤›da verilenlerden hangisido¤ru de¤ildir?

a. Belli bir zaman aral›¤›nda bir cisimne kadar çok yol al›yorsa o kadar h›zl›d›r.

b. Hareket eden bir cisim bir yolu nekadar k›sa sürede al›yorsa o kadar h›zl›d›r.

c. Hareket eden bir varl›¤›n bir yolualma süresi k›sald›kça h›z› artmaktad›r.

d. Hareket hâlindeki bir cismin h›z›hiçbir zaman de¤iflmez.

9. Resimdeki tren yolcu indirmek vebindirmek için istasyona yaklaflmaktad›r.Bu trenin yapt›¤› hareket türüafla¤›dakilerden hangisidir?

a. yavafllama b. h›zlanmac. sallanma d. dönme

10. Afla¤›dakilerden hangisindeh›zlanma hareketi söz konusudur?

a. Kavfla¤a yaklaflan otomobildeb. Yokufl ç›kan bisiklettec. Limana yanaflan gemided. Pistten kalkan uçakta

11. Afla¤›daki ifadelerden hangisiyanl›flt›r?

a. Duran cismin h›z› s›f›rd›r.b. At›lan top yere düflerken h›zlan›r.c. ‹nifl yapan helikopter h›zl› hareket

eder.d. Yokufltan yuvarlanan tafl h›zl›

hareket eder.

12. Yukar›daki çocuklar 1000 metrelikmesafeyi belirtilen sürelerde kofltular.Buna göre en h›zl› koflan çocukhangisidir?

a. Kemal b. Sabihac. Nurhan d. Mert

13. A¤açtan düflen bir elman›nhareket türü afla¤›dakilerden hangisidir?

a. yavafllamab. h›zlanmac. sallanmad. dönme

14. Afla¤›dakilerden hangisindehareket türü farkl›d›r?

a. b.

c. d.

Kemal 8 dakika

Sabiha10 dakika

Mert 5 dakika

Nurhan12 dakika

Page 12: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Kuvvet ve HareketTemel Kaynak 4

557788

15. Resimdeki çocukafla¤›daki hareketlerdenhangilerini yapabilir?

I. SallanmaII. DönmeIII. YavafllamaIV. H›zlanmaa. I - II b. I - II - IIIc. II - III - IV d. I - II - III - IV

16. Farkl› sürelerde gittikleri yolbelirtilen tafl›tlardan hangisi daha h›zl›hareket etmifltir?

a. Mavi araba - 1 saatte 90 kmb. Sar› araba - 2 saatte 140 kmc. K›rm›z› araba - 4 saatte 224 kmd. Siyah araba - 3 saatte 255 km

17. fiekildeki gibiyukar›ya do¤ru f›rlat›lanbilye A noktas›na ulaflm›flve tekrar geri gelmifltir.

I. H›zlanan hareketyapar.

II. A noktas›na gelince durur.III. Gittikçe yavafllayan hareket yapar.Bilyenin bu hareketi s›ras›nda

yukar›da belirtilen olaylar›n do¤rus›ralamas› afla¤›dakilerden hangisidir?

a. I - II - IIIb. II - I - IIIc. III - II - Id. III - I - II

18. Yukar›daki araba yar›fl›ndaarabalar›n h›z› için afla¤›dakilerdenhangisi söylenemez?

a. En h›zl› araba mavi arabad›r.b. K›rm›z› ve yeflil arabalar›n h›z› eflittir.c. Yeflil araba pembe arabadan

yavaflt›r.d. Pembe araba k›rm›z› arabadan

yavaflt›r.

19. Bisikletle kursa giden Erinç, 400 msonra yoruldu¤u için yolun kenar›ndaoturarak dinlendi. Kalan 300 metreyigiderken geç kald›¤› için acele etti.

Erinç’in bisikleti ile yapt›¤› harekettürleri s›ras›yla afla¤›dakilerdenhangisinde do¤ru verilmifltir?

a. H›zlanma - yavafllama - h›zlanmab. H›zlanma - h›zlanma - yavafllamac. Yavafllama - h›zlanma - yavafllamad. Yavafllama - h›zlanma - h›zlanma

20. Afla¤›dakilerin hangisinin hareketidi¤erlerinden farkl›d›r?

a. b.

c. d.

Page 13: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

1.

fiekildeki çocuk evden marketegitti¤inde ilk bulundu¤u yere göre kaçmetre yer de¤ifltirmifl olur?

a. 40 b. 130 c. 170 d. 300

2. Bir kifli bat›ya do¤ru 60 m yürüyor.Sonra ayn› yolda do¤uya do¤ru 25 myürüyor. Bu kifli ilk bulundu¤u yere görekaç metre yer de¤ifltirmifltir?

a. 85 b. 60 c. 35 d. 25

3. Bir tafl›t, birer saattlik zamandilimlerinde eflit uzunluklarda yol al›yor.Bu tafl›t›n h›z› için afla¤›dakilerden hangisisöylenebilir?

a. Gittikçe artm›flt›r.b. Önce artm›fl, sonra azalm›flt›r.c. Önce azalm›fl, sonra artm›flt›r.d. De¤iflmemifl, sabit kalm›flt›r.

4. Afla¤›daki ifadelerden hangisiyanl›flt›r?

a. Kuvvet uygulad›¤›m›z bütün cisimlerflekil de¤ifltirir.

b. Park etmek isteyen tafl›t yavafllayanhareket yapar.

c. Kuvvet uygulanan esnek cisim eskihâline dönebilir.

d. Tekerlek cisimlerin hareketlerinikolaylaflt›r›r.

5. Afla¤›daki olaylardan hangisindeitme söz konusudur?

a. b.

c. d.

6. Afla¤›dakilerden hangisininhareketi di¤erlerinden farkl›d›r?

a. Yukar›ya do¤ru at›lan topunb. Ekseni etraf›nda dönen Dünya’n›nc. Limandan ayr›lan geminind. Duvardan atlayan çocu¤un

7. Bir otobüsün dura¤a yaklaflmas›,duraktan yolcu almas› ve duraktanhareket etmesi durumlar›nda s›ras›ylaafla¤›dakilerden hangisi gerçekleflir?

a. Yavafllama - durma - h›zlanmab. H›zlanma - yavafllama - durmac. Durma - yavafllama - h›zlanmad. Yavafllama - h›zlanma - durma

8. Ayhan, flekildeki gibi topuyuvarlayarak kum tepesinin üzerinden di¤ertarafa geçiriyor. Bu durumda topun hareketiiçin afla¤›dakilerden hangisi söylenebilir?

a. H›zlan›r - yavafllar - dururb. Yavafllar - h›zlan›r - durur c. Durur - h›zlan›r - yavafllard. H›zlan›r - durur - yavafllar

9. Afla¤›daki ifadelerden hangisiyanl›flt›r?

a. Kuvvet hareket eden bir varl›¤›yavafllatabilir.

b. Esnek bir cisme kuvvet uyguland›¤›ndahiçbir zaman flekil de¤ifltirmez.

c. Hareketlinin, hareketine z›t yöndeuyguland›¤›nda durabilir.

d. Kuvvet hareketlinin yönünü de¤ifltirebilir.

10. ‹nsanlar çok büyük ve a¤›r yüklerivinçlerle hareket ettirirler.

Vinçler bu ifli afla¤›dakilerden hangisiile yapar?

a. durdurma b. itmec. çekme d. flekil e¤ifltirme

Kuvvet ve Hareket FEN VE TEKNOLOJ‹

557799

HAREKET VE KUVVET - ÜN‹TE TEST‹ 3✍

Page 14: A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B ...A. C‹S‹MLER‹ HAREKET ETT‹RME VE DURDURMA B. KUVVET, C‹S‹MLER‹N HAREKET‹N‹ VE fiEKL‹N‹ ETK‹LER C. HAREKETL‹

Kuvvet ve HareketTemel Kaynak 4

558800

11. I. Sarmal yay II. Çamur III. LastikYukar›dakilerden hangisi ya da

hangileri esnek maddedir?a. Yaln›z I b. I, IIIc. II, III d. I, II, III

12. Afla¤›daki yarg›lardan hangisiyanl›flt›r?

a. Hareket yönüne do¤ru itilen cisimh›zlan›r.

b. ‹terek her cismi hareket ettiremeyebiliriz.c. Uçurtma havan›n itme gücü ile

hareket eder.d. Her cismi kuvvet uygulayarak

durdurabiliriz.

13. Araban›n direksiyonunu hareketettirirken kuvvetin hangi etkisindenyararlan›r›z?

a. h›zlanma b. yavafllamac. döndürme d. itme

14. Afla¤›dakilerden hangisi hareketkavram› için uygun de¤ildir?

a. Kaleden at›lan topun kaleye göredurumu

b. Koflan çocu¤un eve göre durumuc. Otobüsteki oturan yolcunun otobüse

göre durumud. Uçan kuflun yuvaya göre durumu

15. fiekildeki düzenekte fleffafhortumun içine at›lan toplar›n hareketyönü oklarla gösterilmifltir. Toplar›nhareketi için afla¤›dakilerden hangisisöylenemez?

a. Mavi top h›zlan›r.b. Yeflil top yavafllar.c. Sar› top h›zlan›r.d. K›rm›z› top yavafllar.

16. Afla¤›dakilerden hangisinde farkl›bir hareket vard›r?

a. b. c. d.

17. Ebru, bir cismi gererek fleklinide¤ifltirdi. Uygulad›¤› kuvveti kald›r›ncacismin eski hâline döndü¤ünü gördü.Afla¤›dakilerden hangisi bu tür cisimlerinortak özelli¤idir?

a. k›r›lgan b. sertc. esnek d. berk

18. fiekildeki cisim okyönünde hareketetmektedir. Cismearkas›ndan bir itmekuvveti uyguland›¤›ndaafla¤›dakilerden hangisi ya da hangilerigerçekleflebilir?

I. H›zlan›r. II. Durur.III. Yavafllar. IV. Yön de¤ifltirir.a. Yaln›z II b. Yaln›z Ic. I - IV d. III - IV

19.

Yukar›daki tablo dört arac›n h›z› ileilgili bilgileri göstermektedir. Hangitafl›tlar›n h›z› eflittir?

a. I - II b. I - III c. II - IV d. III - IV

20.

Kutudaki sözcüklerle bir kavramharitas› oluflturulsa hangisi d›flar›da kal›r?

a. kuvvet b. döndürmec. h›z d. flekil de¤iflikli¤i

Tafl›tZaman(Saat)

Ald›¤› Yol(Kilometre)

I 5 450II 4 400III 3 270IV 2 240

• Kuvvet • fiekil de¤iflikli¤i• Döndürme • Durdurma• H›z • Yön de¤ifltirme