@@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... ·...

345
١ @ @òí†ìÈÛa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ @ @ïÛbÈÛa@áîÜÈnÛa@ñŠaŒë@@@@@@@@ @ @ô‹ÔÛa@âc@òÈßbu@@@@ @ @òîiÛa@òîÜ×@@@@@@@@@ @ @Áî݃nÛaë@òíìiÛa@ñŠa†⁄a@áÓ @ @@@@@@@@ @ @ @ @ @ @ وﺗﻨﻤﻴﺘﻪ اﻟﻔﻜﺮي اﻟﻤﺎل رأس إدارة اﻟﻤﻌﺎﺻﺮة اﻟﺘﺤﻮﻻت ﺿﻮء ﻓﻲ اﻟﺠﺎﻣﻌﻲ ﺑﺎﻟﺘﻌﻠﻴﻢ) ﻣﻘﺘﺮح ﺗﺼﻮر( @ @ †a‡Çg @ @bî« @åi ðݾa@‡îÇ@ÑÜ‚ @ @ @ @ @ŠìnׇÛa@Òa‹’g @O @ @Îbj—Ûa@@‡îÇ@‡¼c@æb›ßŠ @ @Áî݃nÛaë@òíìiÛa@ñŠa†⁄a@áÔi@ÚŠb“¾a@ˆbnþa @ @ @ Áî݃nÛaë@òíìiÛa@ñŠa†⁄a@À@êaŠìnׇÛa@òuŠ†@ÝîäÛ@ïÜîàØm@kÜİnß I@ ïÛbÇ@áîÜÈm@ñŠa†g @H @ @ @ @ @ïÈßb§a@âbÈÜÛ@ïãbrÛa@ïaŠ‡Ûa@Ý—ÐÛa @ QTRW M @ QTRX @L RPPW @

Upload: others

Post on 27-Jan-2020

9 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١

@@òí†ìÈÛa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@@@ïÛbÈÛa@áîÜÈnÛa@ñŠaŒë@@@@@@@@@@ô‹ÔÛa@âc@òÈßbu@@@@@@òîiÛa@òîÜ×@@@@@@@@@@

@Áî݃nÛaë@òíìiÛa@ñŠa†⁄a@áÓ@@@@@@@@@@@@@@@

إدارة رأس المال الفكري وتنميته بالتعليم الجامعي في ضوء التحوالت المعاصرة

) تصور مقترح( @@

†a‡Çg@@bî«@åiðݾa@‡îÇ@ÑÜ‚@

@@@

@ŠìnׇÛa@Òa‹’g@O@@Îbj—Ûa@@‡îÇ@‡¼c@æb›ßŠ@

@Áî݃nÛaë@òíìiÛa@ñŠa†⁄a@áÔi@ÚŠb“¾a@ˆbnþa@

@@

Áî݃nÛaë@òíìiÛa@ñŠa†⁄a@À@êaŠìnׇÛa@òuŠ†@ÝîäÛ@ïÜîàØm@kÜİnßI@ïÛbÇ@áîÜÈm@ñŠa†g@H@@@@

@ïÈßb§a@âbÈÜÛ@ïãbrÛa@ïaŠ‡Ûa@Ý—ÐÛa@QTRWM@QTRX@ç@LRPPW@â@

Page 2: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢

@

Page 3: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣

}ر فقرييخ من إلي لتا أ�زإ�ي لم بر{

FאWא٢٤E

Page 4: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٤

@

@õa‡çg@

אא

KKא،א،K

אאאאKKא،א،K

אאFאאEKKKאאKKא

אאKאFאE

،א،،،א،א

אKאא،א،

אאאKאאאאאא،אא

،K

Page 5: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٥

א،א،אאא،

،א،،א،א

،K،אאאא

אא،אאLïi‹¨a@‹ßbq،

אאאאאאאL@@@@ïàÃbØÛa@‡¼c@åi@çŒאא،،אא

אL@ÝîÔÇ@ñ¼א،@@@@ïãbàç‡Ûa@a@Ý،אאאאא

אאLïãbäíˆìÛa@îÈß@‡à«א،،אאאא

،KאאאאL@@@@@‡îÇ@‡¼c@æb›ßŠ

א،אא،אאאא،،א

،אאאא،אא،אאK

Page 6: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٦

אא@ðŠb£@æbİÜא@@@ÝîÔÇ@ñ¼א@@ïãbäíˆìÛa@‡à«א@@a@‡jÇ@@ð‡îà¨a@

אאאאKאאא

אאא@@@kîj¨a@áîça‹ig@åi@‡èÏאאאא،א@@@@ð‡îà¨a@a@‡jÇאאא

אאא،אאא،א،א

אא،א@@@@@@a@pbz’@åi@‡à«@kîİ©אא،Íöb–@弋Ûa‡jÇאא،ïã‹ÔÛa@ïÜÇאא@áîça‹ig@åi@‡èÏ

kîj¨a@N@

אאFK،אKאK،אK،אאKא

،אKאא،אאKאא،K،אK،אKאE

א،אאאאLאא،אאאאא

אא،،،אאאK

Page 7: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٧

òaŠ‡Ûa@˜ƒÜß@@

@òaŠ‡Ûa@æaìäÇZ ي امعي ف التعليم الج ه ب ري وتنميت ال الفك إدارة رأس الم ". تصور مقترح" . ضوء التحوالت المعاصرة

sybjÜÛ@êaŠìn׆@òÛbŠ : ðݾa@‡îÇ@ÑÜ‚@åi@bî« . çcòaŠ‡Ûa@Òa‡ : ديات والت والتح رز التح ي أب ث ف ى البح ة إل دفت الدراس ه

ا اإلطار شكل في مجمله ري، والتي ت ال الفك رأس الم ة ب ا عالق المجتمعية التي لهال الفكري والبحث في . العام لفهم المجال الموضوعي والمجتمعي إلدارة رأس الم

ى رأس المال الفكري آمفهوم حديث ظهر في ظل التحول نح صاد المبني عل و االقتاد . المعرفة ومدى أهميته للتعليم الجامعي المعاصر ا استهدفت الكشف عن أبع آم

ل ا تفعي ام به ات والتي يمكن من خالل االهتم إدارة رأس المال الفكري في الجامعة ي للجامع ع األداء المنظم ن رف ه م ى تمكين وال إل ري وص ال الفك إدارة رأس الم

ال الفكري في آما. وتحقيق التميز رح إلدارة رأس الم استهدفت وضع تصور مقت . الجامعات السعودية@òaŠ‡Ûa@wèäß : تراتيجي ل اإلس دخل التحلي ة م تخدمت الدراس Strategic(اس

Analysis Approach ( ا لنموذج د ) Swot( منهجية بحثية وفق ى تحدي المستند إلة ل ة الخارجي وة الفرص والتهديدات التي تتضمنها البيئ اط الق يم الجامعي و نق لتعل

ت د تكون سعودي وق امعي ال يم الج ة للتعل ة الداخلي ضمنها البيئ ي تت ضعف الت والصل ة، والف ام للدراس ار ع صل األول آإط صول، خصص الف تة ف ن س ة م الدراسة سادس لإلجاب ع والخامس وال سابقة، والفصول الثالث والراب اني للدراسات ال الث

ة، وض ئلة الدراس ى أس سادس عل صل ال رح من الف صور مقت ى ت افة إل باإلض . نتائج الدراسة وتوصياتهاإلستراتيجية إدارة رأس المال الفكري

@òaŠ‡Ûa@wöbnã@áçcZ التحول في (التحوالت العالمية المعاصرة ذات العالقة برأس المال الفكري هي ) ١(

ة، طبيعة المعرفة، والتحول نحو مجتمع المعرفة، والتحول نحو التكن ا الدقيق ولوجيولكل تحول من هذه التحوالت سمات ) والتحول نحو االقتصاد المبني على المعرفة

ا ات، وله ل المجتمع ى آ ؤثر عل ر وم شكل آبي ضها ب ع بع ل م ي تتفاع ة وه معينلتعليم ل اانعكاسات مؤثرة على التعليم الجامعي السعودي آما حملت تهديدات وفرص

رزت مف د أب ذلك ق ي آ امعي وه ه الج ى إدارت ة إل ري والحاج ال الفك وم رأس الم ه . وتنميته لمواجهة انعكاساتها

ة ) ٢( س النظري ن األس ة م ى مجموع ري إل ال الفك ستند رأس الم ة، (ي معرفيسية وهي ) اقتصادية، إدارية، تكنولوجية، اجتماعية ات رئي ويتكون من ثالثة مكون

شري : " ال الب ات "رأس الم درات وملك ن ق ضمنه م ا يت ال "، وم ورأس المي ي "الهيكل ا ف ة وتعزيزيه ل المعرف ة ونق درات تنظيمي ن ق ضمنه م ا يت ، وم

اييس الجودة و شر ومق الموجودات الفكرية الهيكلية آنظم المعلومات وحقوق النستفيدين" ال الم ات "رأس م ا المنظم ي تقيمه ات الت ن العالق ضمنه م ا يت ، وم

Page 8: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٨

ن دماتها، و يمك ستفيدين من خ ع الم ا المعاصرة م ري وفق ال الفك اس رأس الم قية اييس آمي ا، أو مق دار به ي ي ة الت ق بالكيفي ة تتعل ة، أو نوعي ة مالي اييس آمي لمق

. نوعيةفها ) ٣( ة بوص ر للجامع وم المعاص ى المفه ري عل ال الفك د إدارة رأس الم تعتمال الفكري ( رأس الم ة، وحاضنة ل ة مجتمعي ا من )منظمة معرفية ومنظم ، وانطالق

ذا الم ي ه ات ه ي الجامع ري ف ال الفك اد إدارة رأس الم إن أبع ة ف وم للجامع فهة، ( ة المالئم ة التنظيمي ة، البني ة الداعم ة التنظيمي سية، الثقاف سياسات العمل التناف

). النظم الفعالة لرفع آفايات العاملينسعودية أن ) ٤( ات ال ال الفكري في الجامع يتطلب آل بعد من أبعاد إدارة رأس الم

ب ضمن يواآ ستجيب لها،فتت د وت ل بع ى آ ها عل ي تفرض والت الت ات التح انعكاسنح ع م اءة، م سياسة بن ده آ سية، وتعتم وم التناف امعي مفه يم الج ات التعل سياس

ة وافز مالئم ة وح ة أآاديمي تقاللية وحري ة اس ا . الجامع ي بناه ة ف د الجامع وتعتمى افتراضات المرون ة للتكيف التنظيمية على تصميمات تنظيمية تقوم عل ة والقابلي

صال، ونظم وب وتطور نظم االت رم التنظيمي المقل د اله ر المستمر، وتعتم والتغييوتسود في الجامعات ثقافة إيجابية متماسكة ترآز على مفهوم . إدارة المعرفة فيها

ة رة والمعرف ال الخب التميز والجدارة، وعالقات العمل اإليجابية التي تمكن من انتقي ضمنية ب ريال ال الفك م إلدارة رأس الم ي مالئ شكل سياق بيئ ا يت املين، آم . ن الع

اهيم ى المف ستند عل املين ت ات الع ع آفاي ة لرف ا فعال سعودية نظم وتعتمد الجامعة الة ات واالستعدادات المحتمل شرية وفق مفهوم اإلمكان الحديثة في إدارة الموارد الب

ار تقطاب واالختي ام االس وير نظ املين وتط ذين للع المتميزين ال ة ب د الجامع لتزوييشكلون رأس المال الفكري، واعتماد البرامج الحديثة في تدريب العاملين استجابة

. للتحوالت المعرفية والتكنولوجية واالقتصاديةصور ) ٥( ه ويتضمن الت ا توصلت إلي ى م ا عل ا مبني صورا مقترح دم الدراسة ت تق

رح ددات، (المقت ات ومح داف ومنطلق ة أه ا الدراس ات تراه ضمن متطلب ا يت آمضرورية للتطبيق ثم تتضمن آليات تطبيق إدارة رأس المال الفكري في آل بعد من م وضعت تصميما لوحدة ال الفكري التي حددتها الدراسة، ث أبعاد إدارة رأس المي، ا التنظيم دافها، وارتباطه ا، أه ة، مهامه ي الجامع ري ف ال الفك إدارة رأس الم

). المقترحوهيكلها

واهللا الموفق والهادي إلى سواء السبيل

Page 9: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٩

Abstract Title of the study : Management of Intellectual Capital and Developing in University Education in Light of Current Transformations Ph.D Thesis prepared by : Mohayya Bin Khalaf Aeed Al Motayri Objectives of the Study : This study aims at searching at the most prominent social transformations and challenges that have relation with intellectual capital and which represent in their totality the general frame for the objective and social aspect for managing intellectual capital . And researching in intellectual capital as modern concept that emerged according to the change towards knowledge based economy and the extend of the importance of current college education . The study aimed at exploring the parameters of managing intellectual capital in universities and through which we can make interest to boost management of intellectual capital so as to enable it to raise organizational performance for the university . The study also aimed at designing proposal for managing intellectual capital in Saudi universities . Methodology of the Study : The study used Strategic Analysis Approach as research methodology according to Swot Pattern which is based on specification of opportunities and challenges that are included in the external environment of college education as well as strength and limitations that included in the internal environment of Saudi university education . The study composed from six chapters . The first one is presented as general frame for the study . The second one for previous studies . The third , fourth , fifth and sixth chapters as forwarded for answers of study questions . The sixth chapter included results and recommendations of the study . The most important results of the study : (١)The contemporary international transformations have relation with intellectual capital which are (Transformations in the nature of knowledge, knowledge based society , sophisticated technology and knowledge based economy ) and for each type of these transformations have specific traits that interact with each others in great and effective form on all societies and have effects on Saudi university education , also they have threats and opportunities on college education as well as showing the concept of intellectual capital and the need to manage it and develop it for facing the effects . (٢)Intellectual capital depends on collection of theoretical principles (knowledge , economic , administrative , technological and social ) . It composed from three basic components : " Human Capital " which contains capabilities and abilities , : Structural capital " which contains organizational abilities and transfer of knowledge besides sustaining it in the intellectual assets as information systems and publication rights and " Beneficiaries Capital " which contains relations that established by the current organizations with those who benefit from their services. We can measure the intellectual capital according to financial , qualitative and quantitative standards that are related

Page 10: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٠

with the method of managing the intellectual capital whether quantitatively or qualitatively . (٣)Management of Intellectual Capital depends on the current concept of the university as ( informational , social and intellectual capital bearing organization ) and from this concept of the university , the dimensions of managing intellectual capital in the universities as " Competitive work policies, Sustaining organizational culture, appropriate organizational structure and effective systems for raising employees capabilities " . (٤) Each dimension of managing the intellectual capital in Saudi Universities requires to have ability to follow up the effects of the transformation that are imposed by for each dimension . The policies of college education can grantee the concept of competitiveness and adopt it as a policy besides giving the university academic independence , freedom and incentives .The university depends on its organizational structure on organizational designs that are based on flexibility hypotheses, adaptability to development , inverted hierarchy , development of communication systems and knowledge systems . In the university , a positive and coherent culture prevails that concentrates on the concept of excellence and superiority besides positive work relations that enable transfer of implied knowledge among workers . The environmental context can represents for managing intellectual capital . The Saudi Universities adopts effective systems for upgrading employees capabilities that are based on the modern concepts in managing human resources according to probable abilities and readiness of workers besides developing the polarization systems and selection so as to provide university with qualified personnel who represent the intellectual capital as well as adoption of modern programs in training workers in response to informational , technological and economic transformations . (٥)The study presents proposal based on what had been achieved by it and includes the proposed proposal (Objectives , Basics and Determinants as well as certain requirements that are considered important by the study so as to be implemented , then mechanisms of applying management of intellectual capital in each dimension of it which was determined by the study, in addition designing a format for managing intellectual capital in the university besides its functions, objectives, organizational correlation and proposed structure ) .

Page 11: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١١

@‘‹èÏnapbíì@Êìšì¾a@òzЗÛa@

אאK)أ ( K)ب (

אK)د ( אFE)و (

אK)ز ( אאאK)ك (

אאWאאאK٢١-١ K٢

K٦אאאאK١١

אאאK١١ אאK١٢ אאK١٥ אאK١٧

אאK١٧ אאWאאאK٤٦-٢٢

K٢٣ אאאK٢٣

אאאא٣٤ אאאK٣٩

אאאא٤٥ @@@sÛbrÛa@Ý—ÐÛa@Z@@@@@@@@bèmbbØÈãaë@òîÈàna@pbí‡znÛaë@ñ‹–bȾa@òî¾bÈÛa@püìznÛa

ïÈßb§a@áîÜÈnÛa@óÜÇ@N@١٠٣-٤٧@

K٤٨ WאאאאאאK ٥٠

١JאאK٥٠

Page 12: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٢

Êìšì¾a@òzЗÛa@

٢JאאK٥٦ ٣JאאאK٦٥ ٤JאאאאK٧٥

אא،אאאK٨٣ WאאאK٩١

١JאאK٩١ ٢JאאאאאK٩٤ ٣JאאאK٩٦ ٤JאK٩٨ ٥JאאאK١٠٠

אאאWאאאWאאאK١٥٥-١٠٤ K١٠٥

WאאWאאK١٠٦ ١JאאK١٠٩ ٢JאאאאK١١٥ ٣JאאK١١٧

WאאאאאאאK١٢٢ ١JאאאאK١٢٢ ٢JאאאאאK١٢٤ ٣JאאאאK١٢٧

WאאK١٣٠ ١JאאK١٣٠ ٢JאאאK١٣٥ ٣JאאאK١٣٨

אWאאאא١٣٩ WאאאאאK١٤٥

Page 13: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٣

Êìšì¾a@òzЗÛa@

١JאWK١٤٥ ٢JאWK١٤٩ ٣JאWאאK١٥١ ٤JאאאאK١٥٣

אאFWאאאEאאK٢٤٦-١٥٦ K١٥٧

WאאK١٥٨ ١JאאאK١٦٦ ٢JאאאאK١٦٨ ٣JאאאאK١٧٠ ٤Jאאאאא١٧٢

١٧٣ WאאאK١٧٥

אאK١٧٦ אאK١٧٨

אאאאאK١٨١ אאK١٨٦

אאK١٨٨ WאאK١٩٢

אאא،א،אK١٩٤ אאK١٩٩

אאא،،א،אאK٢٠٤ א،אK٢١٣ אא٢١٥

אWאK٢١٩ אאאאאאK٢٢٢

Page 14: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٤

Êìšì¾a@òzЗÛa@

אאאאאאאK٢٢٥ אאאK٢٣٠

אאאK٢٣٥ ٢٣٩

אאאFאאE٢٤٠אאWאאאא

אאK٢٥٦-٢٤٧

٢٤٨Wאא٢٥٠

Wאאא٢٥٠WאאאאאK٢٥١אWאא٢٥٧

Wאאא٢٦٠WאאאאK٢٦٢WאאאאK٢٦٢WאאאK٢٦٧

אאK٢٧١אאK٢٨٨

אאK٢٩٠אאK٢٩٢

Page 15: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٥

ÞbØ’þaë@Þëa‡§a@‘‹èÏ@@

@â@@ÝØ“Ûa@òzЗÛa@

١K אFsowtEאאאK١٤٢K אאאK٥٨٣K אאאאK٦٩٤K אאאאאK٩٢٥K FEאאאאK٩٣٦K אאאאK١٢٥٧K אאאK١٣١٨K אאK١٣١٩K אאK١٣٢

١٠K אאFKE١٣٣١١K אאאא

אK١٣٤

١٢K אאאאK١٥٤١٣K אאאאא١٨٤١٤K אאאאאאK٢١١١٥K אאאאK٢١٢١٦K אאאאK٢١٣١٧K אאאאK٢١٦١٨K אאאK٢٢١١٩K אאאאאK٢٣٣٢٠K אאאאK٢٦٧

Page 16: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٦

الفصل األول اإلطار العام للدراسة

JאאKJאאKJאאKJאאאKJאאJאאKJאאKJאאK

Page 17: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٧

الفصل األول اإلطار العام للدراسة

KאאאאW

אאאא؛אא،א

אאא،אאאא،אאאאאא

אאא?אא،،אאKא

אא،א،א،אא،KKKKאא

א،אאאאz?،١٩٩٠،،١J٢Kx

אאאא؛?א?אאא،א

אאאאz،١٩٩٢،١٥Kxאאאאאאאאאא

א،אאאאאא،z،

٢٠٠٥،١١xאאאאאאK

אאאאאאאFאאEאאא،א

אא،KKKאאאאאאאא

אאK

Page 18: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٨

אאאאאאאא،אאאא––

אאאאאאz،٢٠٠٤،١٣xא،?א?אאאאאא

א،אFאאEzא،٢٠٠٤،١٣٥Kx

אאאאאאאאא،אא

אאאאz،٢٠٠٤،١٣Kx

אאאאא؛FאאEאא

אאא،אאKKאאאFאEא،א

אאאאאאאאF،א

א،אKEאא

אא،אאאאא?אא?،אאאאא

אאאא?אאא?אאאאאאKK

אאKKאאא،אאא

א،אא،אאא،אא،אאאא

אאאK

Page 19: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٩

אאאאאאא،אאאאא

אא،אאאאאא،

אאאא?אאאאא

אא?א?אאא?אאאאאא

א،א،אאאאאאF٤٢٪E

אz،٢٠٠٢א،١٨٢،١٨٦xFEא{F(Tacit knowledge

אא،אאאאאאאK

אאאאאאא،אאאאא،א

،אאאאאאאאKKאאא

אאאא،אאא،אאאאאא

אאאאאאאz،א٢٠٠٤،W٧٢–٧٣Kx

אא?אאאאאW،אא

אאFאאEאאא،אאא،אאz?،א٢٠٠٣،٣٩Kx

אאF٢٠٠٢EאאאאאKאאא،אא

Page 20: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٠

?א?א?אאאא?z،א٣א٠٠٢Kxאאאאא

،אא،אאאאאKKא

אאא،אאאא،א

אאאאאאאאאא،אאא

אzKאא٢٠٠٣،٤١Kxאאאאאא

אאאאאאאאאאאאאאאאא

אאא?אאאאא?אאא،אא

אאאאאאzא،١٩٨٧،١٤KEא

אאאאאאאאאאא

z،١٩٩٨،٣٦٩xאאאא،אאאאאאאאא

F٢٠٠٤Eאאאאאא،א،F٢٠٠٥٩אאאא،

אאאF٢٠٠٦KEאאאאאאא

אאאאא،אאאאא

אאאאאאאzK،א٢٠٠٢،٣٥Kx

Page 21: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢١

אאאאאאאאא?אאא

אאאאאאאאא

אK?zא،٢٠٠٥،٧٨Kxאאאאאאא

אאאאאאאא

אא،אאאא،אאאאאא

Kאא

אאz،٢٠٠٢א،٦٧Kxאאאאא،אאאאאאאאאא

אאאאאKאא

אאאKKאאאאאאאאאאFIntellectual Capital

ManagementEאאKÜØ“ßòaŠ‡Ûa@ò@N@@

אאאאא،אאא

אאאאא،אKאאא

אאא،אאאאא،אאאאאא

Page 22: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٢

אאאאאאאאאאz،א٢٠٠٦،٢Kx

؛אאאאאא،אאא،א

אאא،אאאא،א،א

אא?א?אאא،،אאאאאא

אאאאאאאK،אאאאאאא

،אאאאאא،אאא

אאאאאאאא،אאK

א،אאאאאא،אאאא

،אאאאא،אאאאאאאאאW

١K א،אאאאאא،

אאz،אא١٤٢٥،٥٩٤٤٤x،אאאאK

٢K א،א،א،אאאא

אאאאא،אא

Page 23: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٣

אאאאF١٤٢٥Eאzא،٢٣٨אJ٢٤٣Kx

٣K אאא،א،אאאאאאאא،א

אאz،٢٠٠٥א،١٦J١٨Kx ٤K אאא،אאא

אאאאאאאאz،

٢٠٠٢،٢٥٧x،אאF١٤٢٥KE א،אאאאא

אאאאאאאאא،אא

אאא،א،אאאאאא،א

،אאאאאאKאאאאאאא

אאא–א–אאאאאאא

א،אא،אאאאא،z،،١٩٩٨א،٣١٥xא

אא،אאאz،אא١٤٢٥،٤٤٠x،z،אאא٢٠٠٣،٦٤٦٥x،אאאאא?

z?،٢٠٠٣א،٢١٢xאאאא،אאא

Page 24: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٤

אאאאz،٢٠٠٥א،٣x،אאאאא،،

אא،אא،אא?א

،،א،א،אאאאאאz?،אא٢٠٠٠،٤٧Kx

אאאאאאא?،

א،אאאא،?KKא?אא

،אאאאאא،א،אא٤٤٤x،١٤٢٥א،א?zאאא

אאאK

אאאאאאאאא

א،אאאא،אאאא،אאא

אאא،א،אFאKE

אאאאאאאאאאא

אא،אאאאא،אאאא،א

אאאאאz،٢٠٠٢א،١٨٢J١٨٦xאא،

א،א

Page 25: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٥

،אאאאאאאאאK

אא،אא،אא،א

אאא،אאz،א٢٠٠٦،٦J٧xאא

אאאאאא،אאאאאא،K

אאאאFEFאאאEאא،א،

אאאאאאאאאא،z،٢٠٠٣،١٤٢Kx

אאאאא،אא،א،אאא،אאאא

אאאאאאא،א،אאאאא

אאz،א٢٠٠٤،١٤zx،א٢٠٠٤zx،٢٠٠٢xz،٢٠٠٣אKx

אאאא،אא،אאאאאא

FאאEא،אאאאאאאK

Page 26: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٦

אאK١K אאאאאאאא

אאאאK؟ ٢K אאאאKK؟٣K אאאאא؟ ٤K אאאאא

אFא،אאאא،א،אE؟

٥K אאאאאא،א؟

אאאKאאW

١K אאאאא،א،אאאא

אאאאאאאאK ٢K אאא

אא،אאאK٣K אאאאא،אא

אאאאאאאאK

٤K אאאאאאאאאאאאאאK

אאKאאאאאFStrategic Analysis ApproachE

אאאאאא،אאאאאאK

Page 27: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٧

אאא،אאKאאאאאFSwotEא

אאאאאzK،٢٠٠٦،١١٧x،אאאאא

אאאאא،אאאאאאאא

אאא،אF،٢٠٠٥،١٤E،

אאFSwotE،FSwotEאאzstrengths– weaknesses organizational

opportunities & threatsxאאאאאאKKFSwotE،א

אאאאz،٢٠٠٥،١٧J١٩x،אFopportunities Eאאאאאא

אא،אFthreatsEאאאאאK

אאאFstrengthsEאא،אאאאFweaknessesE

אאאאאאz،٢٠٠٠،٩xz،٢٠٠٤א،٢١J٢٢x

z،٢٠٠١،٨٧J٨٨xz،٢٠٠٣،٢٨٨Kx،אאאאאאאW١JאאK

،אא،אאאאF،אא،אא

אאאאאא،אEאא،אאאאאאאאא،אאא

Page 28: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٨

אFאאא،אא،אאאאא،א،אאאEא

א،אאאאאאא،אא

אK٢JאאאאאK،אא

אאא،אאאאאאאא

א،אאאאאאאאאK

٣JאאאKאא،אאאאאא

F،אאא،אאא،אEא،

אאא،אאאאאאא،א،

אא،אאאK٤JאאאאאKאאאאא

אא،אאאאא،אאאאא

אאא،אא،Kאאאאאאא

FSwotEאאאK

Page 29: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٩

אאאאאאאF١E

אא(Strategic Fit)

אWz،٢٠٠٣،٢٢٩Kx

البيئة الخارجيةExternal Environment

التحول في طبيعة المعرفة التحول نحو مجتمع المعرفة

التحول نحو االقتصاد المبني على المعرفة

التحول نحو التكنولوجيا الدقيقة السكانية الزيادة

ر واإلبداع رعاية االبتكااالنضمام إلى منظمة التجارة

العالمية

البيئة الداخلية Internal Environment

سياسات العمل - . بالجامعات

. الثقافة التنظيمية- . البنية التنظيمية-

. نظم رفع آفايات العاملين-

אFOpportunitiesEאאFThreatsE

אאFStrengthsEאאFWeaknessesE

@ì®@ÞìznÛa@@Þb¾a@‘cŠòÈßb§a@À@ð‹ØÐÛa@

IC

@‘cŠ@ñŠa†g@Õîjİm@òîvîmag@òÈßb§a@À@ð‹ØÐÛa@Þb¾a@

Competitive Position

@ðìÓ@ïÏbäm@ÉÓìß@Competitive Advantage

Page 30: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٠

אאKאאאא،אאא

אאאא،אא،אאא،אאאאא

אאא،א،אאאאאאאאאא

אאאz،١٩٨٧،٦٢Kxאאא،אאא

אא،אאא،אא،אאאאא

אאאKאאאאא?אא?

א،אאאא،א،אאאאא

אאאאא،אאאא،אאא،אאאאאאא

אאאKz،א٢٠٠٤xz،א٢٠٠٤xz،٢٠٠٥xz،٢٠٠٢xz،٢٠٠٢אKx،אאא

אאא،אא،אאא

،א??،אא،א??אאאא

אאאאאאאKאאאאאאאא??אאאא

Page 31: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣١

Fאאא،א،E،،א،אאאאאאאא،אא،אאא

אאאאאzK،אא،٢٠٠٥א،xz،אאאא،אאאאא،٢٠٠٤אxz،אאאא،٢٠٠٦אxzאאאא،אא

،٢٠٠٥אxz،אא٢٠٠٥KxאאאאאW

١J אאאאא،אאK

٢J ،אא،אאאאK

אאאאאאאא،אא

אאאאאאאאאאאא

אאאKאאאאאא

א،אאאאא،אאאאא

אאאאאאאK

אאK- אאWאאאא

אאאאאא

Page 32: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٢

אאאאF،אא،א،אKE

- אאWאאאא،א،אא

אאאK

אאKאאK

אאאאאא،אאאא

אא،אאאא،א

אא،אאאzK،٢٠٠٣א،١٨Kx

אאאאאאאאאאKאאא

אאאאאאאאא،אK

אKאאאא،אא

?אאאא،אא،אאאאא

אK?z،١٤٢٦א،١٥Kxאאא

א،אאאאאK

אאאאאאאאאאאz،א٢٠٠٤א،٣٦Kx

Page 33: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٣

Kאאאא

אאאאאאאאאz،،٥٨١xאאאא،

א،אאאאאאאא

אאאאz،٢٠٠٢،٣٠x،א?א?אאאאאא

אאz،١٩٩٦،٨٥Kx

؛אאאאאאאאא،

אאאz،٢٠٠٢،٢٧x؛אאא،

א،אאאאא،אא

אאאz،٢٠٠٠،١٦٦Kx

אאאאא

אאאא،אאאאאא،אא

אאאאאאא،אא،א

א،אK

Page 34: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٤

אKא؛א

،אאאאאאאz،١٩٨٤،١٦٩Kx

אא?אאאאאאאאאאא

אאz?،١٩٨٥،٤٤xא،אאאאאאא،א

אאא،אאאאאאK

אאK،אא

?אאאאאאאאאאאz?،١٩٩٧،٢٤٥xא،?אא

אא،אאאאאאאאאאz?א،١٩٩٢،

١١xאאא،?אאאאאאאאאאאאאz?אא

،א١٩٩٦،٥Kxאאאאאא

אאאאz،١٩٩١،٤٥٨Kxאאאאאאאא

א،אאאאאאא،א،אאאא

אאאאאאאKòϋȾa@óÜÇ@j¾a@†b—nÓüa@N@

אאאאאאאאאאאא

Page 35: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٥

אאאאאאאאאאzא،٢٠٠٣،٢J٣Kxאא

אאאאאא،אאאאאא

אz،٢٠٠٢א،١٠٣Kxאאאאאאא،אאא

אאאK@

òìàܾa@Ë@Þì–þa@N@@א?אאאא

،אאאא،אאאz?،א١٩٩٥،

٣٠xאאאאאא،אאא،אאא،א،

،אא،א،אz،א٢٠٠٤،١٣xz،٢٠٠٥،٣٦٨x

z،٢٠٠٣،٢٢٧Kxאאאא،אאאאאאא

אא،אFאא،א،אEאא،אא

אK@

Š‡nÛa@ò÷îç@ì›Çí@N@،אאאאאאאאא،א

،z،٢٠٠٠،٢٧Kx

Page 36: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٦

אא،אא

א،،K- אאאK- אאאK- אK

Page 37: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٧

الفصــــل الثاني الدراســــــات السابقــة

JאאאKJאאאאKJאאאKJאאאאK

Page 38: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٨

ل الثانيـــالفص الدراسات السابقة

Kאאאאא?

אא?אאאא،{אא،אאא،א

אאאKאאאאאאאאF١٩٩٠Eא،

אאאאאאאאא،אאאאא

אאאאאאא،אאאאאאא،אאאאא،אא

אאאK@

WאאאKIQ@H@@òaŠ†@I@@@Lïàî—ÈÛa@‡Ûb‚RPPVâ@HæaìäÈi@Z@@@@@@@@åíìØm@À@bç‹qcë@ñ‹–bȾa@òî¾bÈÛa@paÌn¾a@

áÜȾa@N@אאאאW

J؟אאאאJאאאאא؟אאJאאאאאאאא

אאאאאאא؟אאאFאא،אא،אאא،

אא،אEאאאא

Page 39: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٩

אאאאאK

אWאאאאאאאאא،אא

אאאאאא،א،אאאאא،

،אאאאאאKאאאאאאא

א،אאא،אאאא،אאאאאא

אFאEFאאאEFאאEאאא

אא،אאאאאK

IR@HŠ†@@òa@I@@@@@Lb–@‡¼cë@ïu‹Ð¾a@Þ†bÇRPPUâ@H@@æaìäÈi@Z@@@@@@ê‹qcë@ð‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠ@óÜÇ@ÖbÐã⁄a@@@@@@@@@@@@@@@@@@@òîÇbä—Ûa@pb׋“Ûa@ñ†bÓ@åß@òäîÇ@õaŠŁ@òîÇýİna@òaŠ†@LòîÇbä—Ûa@pb׋“Ûa@b−@À

òîÓa‹ÈÛa@N@אאאאאאאFICEEאאאאאא،א

،אאאF٣٦EאאאFאKE

אאאאאא،אא

،אאאאאאאאאא

א؛א،א،אא

Page 40: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٤٠

،אאא،אאאאאא،אאאאK

@IS@H@@òaŠ†@I@@@@@L@îjrÛa@‹ bß@íìuRPPUâ@H@@@@@æaìäÈi@Z@@@@aë@áÄãë@kb¨a@âìÜÇ@wßa‹i@@pbßìÜȾ

òϋȾa@†b—nÓaë@òϋȾa@ñŠa†⁄@ïàÜÈÛa@Šb ⁄a@õìš@À@òí†ìÈÛa@pbÈßb§a@À@pbjnؾaëN@،אאאאWJאאאאא

אאאא؟Jאאאאאאאאא

؟אאאJ؟אאאאאא

אאאאאאאאאאאאא،אא،אאאאאא

אאאאאאאKאאאאW

JאאאאF١٤EF١٠٥٧Eא،אא

אאאאאאאאאאK

JאאאאאאאאK

JאאאאאאK@IT@H@@òaŠ†I@@@@@@L†ëa‡Ûa@‡¼@åi@弋Ûa@‡jÇRPPUâ@H@@æaìäÈi@Z@¾a@@@@@@@Ûa@òíŠa†⁄aë@òîàÜÈÛa@pýØ“

òîßý⁄a@†ìÈ@åi@‡à«@âbß⁄a@òÈßbu@À@튇nÛa@ò÷îç@õb›Çc@éuaìm@N@אאאאאאאאאא

אאא،א

Page 41: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٤١

אא،F٢٠٣EאאאW

אאWJאאאאא،אאאא

אאא،אאא،אאא،אאאאא

אKJאאא،אא

א،אאאאאא،אאאאאאאא،אאאאאאאאאאאאא

אאא،אאFאEאאאK

אאאאאאאא،אאאאא

אאא،אאאאאאאאאאא،١٤٢٥אK

،אאאאאאאאא،א،א

אא،אאא،K@@IU@H@@òaŠ†@I@@@@@LînÈÛa@æa‡¼@‡à«@‡Ûb‚RPPUâ@HæaìäÈi@Z@@@@@@@@@ð†ìÈÛa@ïÛbÈÛa@áîÜÈnÛa@òibvna@

ò¾ìÈÛa@pbí‡znÛ@N@אאאא

א،אאא?אא?אאאא،אאא

אאאאKאאא?א?אאW

Page 42: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٤٢

JאאאF،א،אא،א،אKE

JאאאאF،א،אאא،אא،א

אאאאאא،KJאאאW،אא،אאא

אא،אאאא،אאאKJ؛אאאאאא

אאא،אאא،KJאאאאאWאא

א،אא،אKאאאאא

،אאאאא،אאאאאאאאא

אאאא،אאאאא،

אאK@IV@H@@òaŠ†@I@@@L•bà©a@ÝÇb“ßRPPUâ@HæaìäÈiZ@@@@@@@@@@@@†a‡Çg@åß@òÈßb§a@òÐîÃë@À@ÞìznÛaë@ò¾ìÈÛa@

òí‹“jÛa@†Šaì¾a@òîàäm@¶g@òÜßbÈÛa@ôìÔÛa@N@אאאאאא

אא،אאא،אאא،אאאFאEאא

אאא،אאאאאאאK

אאאאאאאאאאאא

אאאK

Page 43: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٤٣

אאאאאאאאא

אאאאאאKאאאאאא

אא،א،אאאאאאאאאאאא

אא،אאאאאK

IW@H@@òaŠ†I@Z@@@@L‘bjÇ@‡à«@òÜîèRPPTâ@H@@@æaìäÈi@Z@@@@@@Þb¾a@‘cŠ@òÓýÇ@@@ð‹ØÐÛa@@@ñ†ì§a@ñŠa†gë@òÜßb“ÛaIÔß@xˆì¹ë@òîÜîÜ¥@òaŠ†@NH@

אאאאאFאאאאאא،Eא

אאאאאאאאא

אאאאאאKאאאאאאא

،אאאFא،אא،אKE

אאFאEFאא،אא،אאE،

،אאאא،אאא،אאאאא،א

אאאאKאאאאWJאאאאא،

،אאאאאאאאK

Page 44: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٤٤

אאאאאאאא،אאאאFאא

אEא،אאא،אאאאאאאא،

אאאK@IX@H@@òaŠ†I@@@L‡îi‹ÈÛa‡èÏ@âb—ÇRPPT@H@@æaìäÈi@Z@@@@@À‹È¾a@Þb¾a@‘cŠ@‘bîÓIð‹ØÐÛaH@@@òí‹ÄäÛa@µi@

ÕîjİnÛaë@N@אאאאאאאא

אאאאWאאא؟אאאא

אאאאאאאאאאאאא

אאאאא،אאאאאאK

אאאאאאאאאא،

،אאאאא،אאאאאאאאאא

אאאאאא،אאאאאK

@IY@H@òaŠ†I@L@‡¼þa@æbàîÜ@æbÏ‹ÇRPPTâ@H@æaìäÈi@Z@òϋȾa@pbàÄä¾@òîvîmag@bíúŠ@Z@òÈßb§a

buˆì¹@N@אאאאא

אאאאאאאK

Page 45: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٤٥

אאאאאאאK

אאאאאאאאאא،אאאאאאא،אא

אאא،אKאאאא

،אאאאאא،אאאאא

אK@IQP@H@@òaŠ†I@@@@L@æb‚ß@‡Ûb‚RPPSâ@H@@æaìäÈi@Z@@@@@@@@ð‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠë@òîϋȾa@kîÛbþa@µi@òÓýÈÛa

@@@@@@@@@@@@@@ñŠa†g@Ûbª@ð‹í‡ß@åß@òäîÇ@õaŠŁ@òîÜîÜ¥@òaŠ†@Lïvîmaüa@ïÐäÛa@éuìnÛa@À@bçqdmëÝ–ì¾a@òäí‡ß@À@™b©a@ÊbİÔÛa@pb׋’@N@

אאJאJא،אאאאאאאאאאאא

א،אאא،אאאאאאאאאאאא

אFאאKEאאאאאאאא

אאאאאאאאKJאאאאאאFא،א،א،אאאאKEא

אאא?אא?אאא?אאK?

Page 46: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٤٦

JאאאאאאאאאאאאאאאK

Jאאאאאאאאאאאא

אאKJ،אאאאאאא

אא،אאאאאא،K

J،אאאאאאאאאאאאאאKK

אאאאאאאאאK

IQQ@H@@òaŠ†@I@@@@@L@îjrÛa@‹ bß@íìuRPPRâ@H@@æaìäÈiI@Z@@@@@@@@Þb¾a@‘cŠ@À@Šbàrnüaë@òϋȾa@ñŠa†gpbÈßb§a@À@À‹È¾aI@ïÜîÜ¥@ð‹Äã@xˆì¹@H@

אאאאאאא،אאאאא،אאK

אאא،אKאאאאW

Fא،אאאאאאאK

אאאאאאKאאאK

אאאKאאאאאאאאאאאא

אאKאאKEKKאאאאאאא

،אK

Page 47: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٤٧

אאאאא،אא

FWאא،א،אEאאאא،אאאאאאא

אאKאאאW

JאKJאאאאאKJאא،אא،א

אאאKJאאFאא،אא

אא،א،א،אאKEאאאWא

،אאא،אאאאא

אאאאאאאאK

@IQR@@H@@@@òaŠ†@I@@@@@L@ð‹qþa@ë@Úý¾aRPPR@H@@æaìäÈiZÀ@bçŠë†ë@òϋȾa@ñŠa†g@@@òíìàänÛa@paŠbè¾a@ádž@

@pbàÄäàÜÛ@N@אאFאאWEאא

،אא،אאאאאא،אאK

אאאאאאאF١٠٨EאK

אאאאאאאאאאאאא

אאאאאא

Page 48: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٤٨

אאאאאאאאא،אא،אאאאאאא

،אאאאאאא،אאאאאאאא

אאא،אא . @IQS@H@@@@òaŠ†@I@@@@@@L@ðäÈÛa@ïÜÇ@‡ÈRPPQâ@H@@@æaìäÈiI@@Z@@@@@@ð‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠ@Z@@@@òîÔîÔ¨a@ñë‹rÛa

c@pbàÄä¾åí‹“ÈÛaë@ð†b¨a@æ‹ÔÛa@ÞbàÇ@NH@،אאאאאאא

،אאאאאא،אא

،א?אאאאאאאא?אאא،אא

אאאא،אאאאאאאאאא،

K?אאא

אאאאאאאאKאא،אאא

@IQT@H@@@@òaŠ†I@@@@@L@‡îjÇ@µy@áÌãRPPP@@â@@H@@@æaìäÈi@Z@@@@@@@@@@@õa†þa@À@ð‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠ@Šbàrna@‹qc

ïàÄä¾a@N@،אא

،אאאאאאאאאאאF٦E

אאא،אאאאאFStewartEא،אאאא

Page 49: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٤٩

אא،אא،אא?אאK?

אאאאאאאא،אאאא

אא،אאWJא،אאאאא

א،אKJ،אא

אאאאKJאאאאאא

אאKJאא،אאאאאאK

אאאאWאאF٢٠٠٥Eאאאא

،אא،אאאאאאאאאאאאאא،אאאאא،א

،אאאאאFאEFאאEאאאKאFאEאאאאא

אאא،אאאאאאאא

אאKאאאאאאא

אאאאאאאאאאא،אאK

אאאF٢٠٠٢Eאאאאאא،א

Page 50: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٥٠

א،אאאאאאאאFאא،א،אE،א

אאאאאאאא،אאא،אאא

אאK

א،אאאאאאאאאFEאאא

אאאאאאאאאK

אאאאאאF٢٠٠٢Eאאאאא

،אאא،אאאאאאאK

אאאאאאאאאאאא،א

אאאאאאאא،אFאE،

אאאאFEאאאאאאאאאאאא،אאא

אאאKאF٢٠٠٤Eאא

אאאא،אאא،אאאאאאאאא

،אאאFEאאאF٢٠٠٤Eא،אאאאא

אאאאאאאא

Page 51: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٥١

אא،אאא،אאאאאא

אK

אאאאאא،אאאאא

FEאאאאאאאאאאאאK

אF،٢٠٠٤אEאאאאא،אF٢٠٠٢אE،

א،אאאא،א

אאאאאאKאאאא

،אאאאאאאאאK

אF،٢٠٠٤אEאאא،א،

אא،אאאא،אאאא،א،א

אאאאאKאאאאאFאא

،אאאאאאאאאאאאאאא،אא

אאאE،אאאאK

Page 52: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٥٢

אFא٢٠٠١Eאאאא،אאא

אאא،אאא١٩٩٩FאאאאאאאאEאא،

אאאאאא،אאאאאK

אאאאאאאאF٢٠٠٢אE

אF٢٠٠٤אEאFא٢٠٠٤Eאאאא،אאא

א،אאאK

אF،٢٠٠٣Eאאא،אאא

،אאאאאא

אאK

Fא،٢٠٠٥E،F،٢٠٠٣EF٢٠٠٠E،אאאאאא

אאאאאא،אאאאאא

אאאאאאאאאאא،אאאא،א

،אאאאאאאK

Page 53: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٥٣

אFא٢٠٠٥אEאאאא

אאאאאא،אאאאא،אא

אאא،אאאK

@

Page 54: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٥٤

@bîãbq@Zuþa@pbaŠ‡Ûaòîjä@N@@@

F١EאאFKelly, ٢٠٠٤EאW،אאא،אאK

@אאאאאאאאאא

אאא،אאאאאאאK

אא،אאאאא،אא

א،אאאאאאאאאאאאאאאא،א

אאאאאKF٢EאFPeppard and Rylander, ٢٠٠١EאWאא

אאאW?K?אאאאאאא

אא?K?אאאאאאא

אאאאאאאא

אKאאאאאאאא

אאKאאאאאאאK

@

Page 55: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٥٥

IS@H@æë‹‚eë@…bi@òaŠ†@IP.N. Bukh, RPPQ@H@@æaìäÈi@Zîi@†a‡Çgð‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠ@pbãb@N@@אאאא

אא،אאF١٩Eאא،א

אאאאאאKאאאאא

אאא،אאאא،א

א،אאאאא،אאא

،KF٤EאFMadsen, ٢٠٠١EאWא،אאKאאאאאא

אאאKאאאא

،אאאאאאאאאK

אאאאא،אאאא

אאאאאKF٥EאFKirk, ٢٠٠٠EאWאאאאא

אKאאאאא

،אאאאאא،אאאאאאאאאא

אאאאאאאאאK

Page 56: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٥٦

אאאאא،אא

אאאאאאאאאK

F٦EאFSalisbury, ٢٠٠٠EאWאא

אKאאאא

אאFCapturingEאאאאFאE،אאאאF،א

אא،א،א،אEאK

אאאאאאאא،אאאא،אאאאאא

אאאאאאאאאאאK

F٧EאFKoenig – ٢٠٠٠EאWאאאKאאאאאא

אאאאאKK،אאאאאאאאאא،אאא

אאאFCore AssetEא،אאאFא،אאא،אEKKK

אאאאאאאא،אאאאאאא

Page 57: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٥٧

אאאאאא{אאאאאא،אא

אאאKIX@H@òaŠ†@‹ÜÜîß@IMiller – QYYX@H@æaìäÈi@Zð‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠ@îÐ¥@N@،אאאאאא

،אאאאאאא،אא

אאW• אאאK• אאאאאאK • אאאאאאא

אK • אאאאK

אאאאFאא–

א–אא–א–אא–אE،אא،אאאאאאאאא

אKIY@HaŠ†@ò@µÛìi@IBolin- QYYW@H@@æaìäÈi@ZòflàÄflä¾a@ñ†bîÔÛa@N@

אאאאאFE،אאאא

אא،אF٥Eאאאאאאאאאא،א

אא،אאW• אאאאאK

Page 58: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٥٨

• Fאא،אא،אKE

• אאאאאאאאאאאK

IQP@H@òaŠ†â@L@p‡ãìíNc@N@Ý’ëN‘@Nc@NIYoundt, M.A. & Shell S.A. – QYYV@H@æaìäÈi@Z

òí‹“jÛa@†Šaì¾a@ñŠa†g@áÄãïàîÄänÛa@õa†þaë@ð‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠë@L@N@אאאא

אאאא،אאאאאאאF٢٠٨Eא،א

אאKאאאאאW

• אאאאאאאאK

• אאאאK אאאאא

אאאא،אאאאאאאאא

אאKIQQ@H@òaŠ†@@jíë@IWebster- QYYU@H@@@æaìäÈi@Z@@@@@@Þb¾a@‘cŠ@Þý‚@åß@òîÜíìznÛa@ñ†bîÔÛa

ð‹ØÐÛaN@،אאאא

אאאאאאאאאא،אאא?א?،

אא،אאאאאW

JאאאאאK

Page 59: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٥٩

JאאאWGאKGאאKGאאאKGאKGאK

א،אאאאאא،אאאאא?אא?

אאאאאאאאK

F١٢EאFHusen and Tuijnman, ١٩٩١EאWא

אאאKאאאאא

אאאאאא،אאK

אאאאאא١٩٨٠אאא،

אאא،אאF١٠Eאאאאא،אאא،אאא

،אאאאאאאK

Page 60: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٦٠

אאאאWאאאאא

א،אF،٢٠٠٤Eאאאאאאאאאאאאא،אא

אKאF٢٠٠١Eאאא

אא،אאא،אאאא،אאאאאאאא

אאאאאKF،٢٠٠١Eאאאא

،אאאאא،אאאאאKא

אאאאא،אאאK

אF،٢٠٠١Eאאאא،אאא

،אאאאא،אאאאא

אאאאKאF،٢٠٠٠Eאאאא

אאא،אאאאאאאא،،אאאא،אא

אאKאF،٢٠٠٠Eאאא

،אא،אא،א

Page 61: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٦١

אאF،٢٠٠٤EאF،٢٠٠١EFEאאK

אF،١٩٩٨Eאאא،אאאא

אאאא،אא،אאF،١٩٩٧EאF،

١٩٩٧EKאF،١٩٩٧EF،١٩٩٥Eא

،אא،אאא،אאאאא،אא

אאאאאא،אאאKא

אאאאאאאKאאאאאאא

،אאאא،א،אאאא،א،א،אא

אאאאKאאאאאאא

،אא،אאאא،א،אK

Page 62: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٦٢

الفصل الثالث التحوالت العاملية املعاصـــــرة والتحديات اجملتمعية

امعي وانعكاساتها على التعليم اجل

WאאאאאאW

JאאKJאאKJאאאKJאאאאKJאאאWאאאK

WאאאKJאאKJאאאאאKJאאאKJאKJאאאK

Page 63: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٦٣

الفصل الثالث التحوالت العاملية املعاصرة والتحديات اجملتمعية وانعكاساتها

على التعليم اجلامعي K

אאאאאאא،אאאאא،

א،אאא،אFאE،אא

אKאאאאא

א،אאאאאאא،אאאא

אאא،אא،א،א

אKאא،

،אאא،אאאא،אאא

،אאאאWJ אא،אאאאא

אאאאא،אאאK

J אא،אא،אאא،

אאK

Page 64: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٦٤

J ،אאאאאאאאאא

F،KE J אאאא،אאא

FאEאא،אאא،אאאאאאאאא

אאK א،אא

אא،،؛אאא،אא

א،אאאא،אאאאא

אאא،אאאz،א٢٠٠٠،٤٣٠،٤٤٣Kx

אאאא،אאאאאא،،

אאאא،אאאאאא

אKאאאאא،אאאאא

אאא،אאאאא،א،אאא

אאא،אאאאK

Page 65: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٦٥

@üëc@ZïÈßb§a@áîÜÈnÛa@óÜÇ@bèmbbØÈãaë@ñ‹–bȾa@òî¾bÈÛa@püìznÛa@N@،אאאאאאא

،אאאאאא،א،אאאא،

א،אW١K אאK٢K אאK ٣K אאאK٤K אאאאK

אאאאאאאאאאWQMîj @À@ÞìznÛa@òϋȾa@òÈ@N@אא،אאא

א،אאאאא،אאאאא

،אאאאאאאאאא،אאאא،אאא،אאא

אאאאא،אאאאא؛אאאאאאאאאאא،א،אאאא

אK،אא،אא،אאא

،אאאאא،אא،אאאא

אאאאאאאא،

Page 66: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٦٦

Fא،א،א،א،אא،אEKKאאאאאאא

א،אאאzNonaka, ١٩٩١, p١٠KxאאFא،א،אא،א،אEKKאא،אאאאא

אא،אאאאאאאאאאK

אאאאאz،٢٠٠٦א،٣٦٨xאא

אא،אz،א٢٠٠١،٤٩٤x،אאאאאא

،?אאאא،אאאאאא

אz،١٩٩٧،٢٩٧x،z،٢٠٠١،٦٥Kx

אאאאא،אאאא،FאאEא

א،אאאא،אאאאאאאאאאאאא،אאz

،אאא٢٠٠٦،٢١٩xאאאאא

אz،٢٠٠٥،٦٧x،FEא،אאא،א

Kאאאאאאאא،אאא،א

z،٢٠٠٦א،٣٢٤xאאאאאא،K

Page 67: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٦٧

אאאא،א،א

،אFEא،،אא،

،אאאאאאאK

FאEאאאאWאאא

،FEאאא،אאאא،אא،א

FzENonaka, ١٩٩١, P١١xW- אWאא

אK- אWאא،א

K - אאK - ،אאאא

אK FEאאא

אאא،אאאא،

אאאאאא،אאאא،،אאאא،א

אא،אא،אא،אא،אאא

אאאאאאאK

Page 68: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٦٨

אאW١K אאאאאא

،אאאאא،אאא،אא

אאאK٢K ،אא،א

?א?،אK ٣K אא،א

אאK ٤K ،אאאא

،אאאאאאאאאא

zא،٢٠٠٠،٣٥٠xאא،א،אאאא

אאאאאK ٥K אאאFאE،אא?

אאא،אאאאאאאא،אאא،א

אz،٢٠٠٤א،٥Kx ٦K אא،אא

،אאא،אאא،אא

z،א٢٠٠٤א،٤٨Kx ٧K אא?א?א

،אאא،אאאאאא،

Page 69: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٦٩

אאאאאאz،٢٠٠٠،٤٣٢Kx ٨K ،אאאאא

א،אאאאאאzK،אא٢٠٠٤א،١٢Kx

אאאאא،א،אאא

؛אאא?אאאאאאאא،א

אאאאאאאאz?،٢٠٠٤،٧x،אאאאא،

אא،אאאאא،אאא

אא،אFאאאE،אא،אא،אאאא

אאא،אאאאאאK

א،א

؛،אאא،אאאאאא،

א،אאאאאאאא،אאא

،אאאאאאאאאאאK

Page 70: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٧٠

אאאאא?א؛אאאאאאא

אאאאאאאz?،אא٢٠٠٤،٩Kx

אאאאאא،אאאאאאא?

אא?א?،אאאא،אאאאאאאאאאא

אא?אאzK?،א٢٠٠٤א٤٢Kxאא،אאאאא،אא

א،W١K אFאאאE

אאאאא،אK

٢K אא،אאאאאאאאK

٣K אאאאאאאאאאא

אא،אאא،אאאא

אאאאK ٤K אאאאאא

א،אאא،אאאאאK

Page 71: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٧١

٥K א،אאאאאאאא،،אא

אאאאאאאאאK @RMòϋȾa@Éànª@ì®@ÞìznÛa@N@،אאאא

א،אאא،א،אאא

אאאא،אאאאאאz،١٤٢٦א،١Kx

אאאאאאאאא،אא

אא،אאאא،אאא،אאאאא

FEאאאא،אאאאK

אאאאאאאאאאאאא

אאאאא،?א?אF

אE،אאא،אאאא

אz،١٩٩٠،١٣xאא،אא،אאאאאאא،א

،אאאאאzא،٢٠٠٣א،٣٩Kx

Page 72: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٧٢

א?אאאאאאא،א

،א،אא،אאz?،١٤٢٦א،٥Kx

אאאאאאאK

אאאאאאאאאאאzאאא،

٢٠٠٤،٣٦Kxא،אא،א،אא

،אאאאאא،אz١٤٢٦،٢J٣x،א

،אWJ אאאא،אא

،אאאאאK

J ،אאא،א،אאא

אאאK J אאא،،אאא

אאאK

אאא،אאא،אאK

Page 73: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٧٣

،א،אאאאאאK

F٢Eאא

אz٢٠٠٧א،٤xאאz٢٠٠٣،٤٢Kx

אאאF،א،א،א،א

אאא،אא،אאEאאאzKאאא

،٢٠٠٤،٣٥xאאאאא،z،אא٢٠٠٣،

٣٧Kx

Page 74: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٧٤

אאאאאאאא،אאא،אאאאאא

אאאאאאא،אא

א،?אאאאאאאאz?אא

א،٢٠٠٤،٢٣Kxאאאאאאאא

אאאWאאאאFאאEאאאאאא

אאz،אא٢٠٠٣،٣٩xא،אאאאאאא

א،אאאאאK

אKא،אFא

אE،אאאאאאאאאאא

אz?،١٩٩١،٢٤xאאאאאאאK

א،א?אאאאאאאאאא

אא?אאא،א

אאא،אאאאאאא،אאz?،١٩٩١،

٢٤Kx

Page 75: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٧٥

אא?אאאא،א،

א?אאאא

،אאאאאאאא،אאz،١٩٩١،٣٥Kx

אאאא،אK

אא،אא،אאא

א،WJ١K אאWאאא

،،אאאאאאא،אא

אאK٢K אאWאא

،אאא

אא،K

٣K אאWאאא،אאאאא،א

אאא،אK

٤K אאWא??،אאאא،אאאאא،אאאאאאא،א

Page 76: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٧٦

אא،אאK

٥K אאWאאאאאאא،אאא،

אzKאא،٢٠٠٤،٣٧٣٩x،،אאאאאא،אאאא،אאאאאא

א،אK

אKאאאאאא،א،

אאאWJ١K א،אאאאאא

אא،אא،אאאאא،א

?،אאאא?z،א٢٠٠٤א،٤٢Kx

٢K אא،אאאא،אz،١٤٢٦א،٩Kxאא

אאאאאאאאאאא،

אא،אאzאאא،٢٠٠٤،٤٣Kx،אאאא

אאאאאא،אK

Page 77: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٧٧

٣K אאאאאאאא،א،א،אאא

אאz،א٢٠٠٤א،٤٥xא،אאאאא

،،אאאK ٤K אאא،אא

אאאאW K א،אאאא

אאאאא،אK

K ،אאאאא،אאאאאאאאK

K אאאאאאאא،אא،אאא

א،אאאK

K אא،אאאאאאאאאא،

K

אאאאאאאא???

?z،١٤٢٦א،١٣KxאאK

אWאאאא?אאאאא،

Page 78: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٧٨

אאאאz?،٢٠٠٣א،٢٢xאאאא،אא

א،אאאאאאא٢٠٠٢א،אא،

،אאאאאא،אאאאא،אא،

אאא،אאאאא،א

אאאאz،אא٢٠٠٣،٤٢KxאאאאK

אאאאאאא،אאאאא،אאאא

א?אאאz?،١٩٩٥،٣٥Kx

אא?אא?אאאאאאא،zא

،٢٠٠٤א،٣٤Kxאאא،אאאK

אאאFאzEא،א٢٠٠٤،٥٥–٥٦xW

J אKJ אאאא

אK J ،אאאא

אאK J אאאאK

Page 79: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٧٩

J אאאאאאאאאאK

J אאK J אאאא

אאK אאאא،אאא

א،א،אאzא٢٠٠٤،א،٣٧x

אאאאאא،א؛א

،א،אאאאאא،אאאא،א

אאKאאא

،אאאא،אאאא،אא

א،אאאאא،אאFאא

אא،א،אEאא،אאא

אאאא،אאאאאאא،אאא،אא

אאאאK ،אאאאא

אאא،א

Page 80: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٨٠

א،אא،אאא،אא

WJאא،אאא

،אKJאאא

אאKJאאא

،אאאא،אאאאK

@SMa@ì®@ÞìznÛa@òÔîÓ‡Ûa@bîuìÛìäØnÛ@N@א?אאאאא

אאאאאאאאz?،١٩٨٥،٤٤x?אאאאא

אאאאאz،٢٠٠٣{٢٦Kxאאא،אאאא

،אאאאא،אאאאK

א،אאאאאא،אאאאא

אא،

אאz،١٩٨٥،٦١Kxאאאאאא

א،אW

Page 81: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٨١

١JאאאK

٢JאאאאאאאK٣Jאא،אאאK

אאאאאאאאאאא،אא

אאא،אאא،אאא

אאz،١٩٨٨،٩x@FאEאאא?

،אאאאא–א–אאאאF٦٠E٪

אא،אאא،אא?אא?F٢E٪אאאא?

z،א١٩٩٥،٢٠Kx،אאאאאאא

אאאאאאאאאאאz٢٠٠١،١١٠J

١١١xW- ،א،אאא

אאK- אא،אאאאא

אK - אאאא

א،אK

Page 82: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٨٢

،אאאאאאאאא،אא

אאאאאKK

אאאאW،אאאא،א

א،אאאz،א٢٠٠٣،٢٢xאאW

١K א،אאאאאאאאאK

٢K ،אא،אאא

אK ٣K אאאא

אאאאK אאאא،אאא

אא،א،אW١K אא،Fא،אא

אא،אאzE،١٩٩٨،٢٣٤Kx

٢K א،F،אאא،א،אאא،אא،אא

אz،א٢٠٠٣א،٣٢٣٥zKx،١٩٩٨،٢٣٤–٢٣٦Kx

٣K א،Fא،א،אאאאא،אאא

אאא،אא،אאאא،אאא،אא

Page 83: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٨٣

אאאאאאאאאאאאאא،אאz?،א٢٠٠٣א،٥٠Kx

٤K אאאאא،،?א?אא

אאא،אא،אא،אאאאאא

،אאאאאאאאאא،אFאE،א

אאאאאאאz،א٢٠٠٣א،٥٤Kx

٥K אאאא،א،אאאאz،א٢٠٠٣א،٢٩Kx

אאאאאאאFא،אא،אא

א،אאאא،אאאאzE،٢٠٠٢،٣٩١–٣٩٤Kx

F،٢٠٠٠EאאFאEא،אאאא

אא،?אא?אאא

،אאאאאאאK

z٢٠٠٠،٤٩٠x،

Page 84: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٨٤

אאא،אאאא

z،א٢٠٠٣א،٥WxJ אא،אאאKJ אאא،אא

K J אאאאK

א،אאא،אאאאאאאאא

אאאא،אאאzאא،٢٠٠٣،٧Kx

אאאF٣E

٨٪ ١١٪١٤٪

٢٦٪

٤٦٪

٠٪٥٪١٠٪١٥٪٢٠٪٢٥٪٣٠٪٣٥٪٤٠٪٤٥٪٥٠٪

١٩٩٠ ١٩٩٢ ١٩٩٤ ١٩٩٦ ١٩٩٨

אz،א٢٠٠٣א،٧Kx

Page 85: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٨٥

אאF١٩٩٦J١٩٩٨Eא،אאאא،אאאאאאאאאאאא

אאאא،אאאאאא،א

אz،٢٠٠٥א،٤٩–٥١Kxאאאא،

אאא،אאאאא،אאא،אאאא

אאz،٢٠٠٠،٥١١Kx

אאאאאאא،אא،אאאאא،אא

אKאאאאאאא

אא،אא،אאאאאא،א

אF٤٠E٪،אאאאאאא

אאאא،אאF١٣٠EאF٢٢٠Eאאא،א

אאאz،٢٠٠٠،٤٤٤Kx

אאאאאאאא،אא

Page 86: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٨٦

אz،١٩٩٨،٧٦Kxא،KF٢٥٠EאF٢٥Eא

،אאאאאאאאאאא،א

z،١٩٩٩،٢١Kxאאא

אאz،٢٠٠١א،٤٣Kxא?א،אאאאא

אאא،אאאאאאא،z?

،٢٠٠٥א،١٦Kx

אאאW،אאאאאאאאא

אKא،،אא،אאאאאאאאא،

z،٢٠٠٠،٤٣٢Kxאאאא

،אאאאאאא،אאאאאא،א

א،אאאאאאאאאאא،אאאא

אאאא،א،،א

Page 87: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٨٧

?אאאאאאאאאz?،٢٠٠٥א،١٧١Kx

אא،אאאאאWא

?אאאאאאאא،

א،אא،אאאאאאאא

אאא،א?א،?א

א،א،אz?،٢٠٠٠،٣٦٨Kx

אאאא،א،אאאא

אאאא،Kאאאאאא

אא،אz١٩٨٥،٦٨xWאאאא

אאאאאאאאאאK

אאא،אאאאאאאK

אאאאאאK

אאאאאאאאאאאא

،אאאאzK،א

Page 88: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٨٨

١٩٨٥،٩٠KxFEאא،אא،אאא

אאz،٢٠٠٠،٤٤٩Kx

אאאאאאאאאאאאא،אאאא،א

אא،אאאאאאz،١٩٨٥א،

٢٦xאאא،א،א

אאאא،אW،א

אאאאאא،א،א،א

א،אאאאאאאא

אאאz،١٩٨٥א،٢٨Kxאאאאא،

،אאא،אאאאא،א،אאאאאאא

،אאא،אאאאאz،١٩٨٨،٦٣Kx

א،אאאאאאאאאאאאאא،

אאz،١٩٨٨،٦٨Kx

Page 89: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٨٩

אאאWאאא،אאאאאא

אz،١٩٨٨،٦٩Kx

אאאאאאאFאאאאאEאא

א?א?،אא،אא،א

אאz،١٩٩٠،٤٢٣KxאאFא

،אאא،אא،אאאאא،אאאאא،אאא

אאאאz،א٢٠٠٣א،٢٩KxאאFאE

،אאאאאא،אאאא

אאאאאאאz،٢٠٠٥א،٩٩Kx

،אאא،אאאאאאאא،אאאאאאאאא

،אאאאאz،١٩٨٥א،١٥xא،

אאאאאאאK

אאFEא،،אאאא

Page 90: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٩٠

א،אאא{אא،אא

אאK،אאאאא

א،אאאאאאא،

אאאאz،١٩٩٠،٣٠Kxאאאאא

אאאאאאאא،،

אאאאאאא،א

אKאאאאאא

אא،אאאאאאאאאאא،

א،אאאאאאא،

אאאא،אאא

אאאא،אאאאK

TMòϋȾa@óÜÇ@j¾a@†b—nÓüa@@ì®@@ÞìznÛa@@N@אאאאאא

אא،אאאאאאאא،אא

،אא،אא

Page 91: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٩١

אאאאאאאא،א

אאא،א،אאא،אאK

אאאאאא،אאא،א،אאאא،אאאאא

אאאאאאאאא،?

א،אאאאאאz?،٢٠٠٠،٣٤٥Kx

אאאאאאאאא،אאאאא،אאאאא،א

?אאאאאא?z،١٩٩٨،٧٠Kx،אאאאאא

،אאאאאאא،אאא

א،אא،א،אאאא

אאFW،א،אאאאEאאאא

אKFאEאFאE،א

،אאאאאא،א،אאא

אאz،א٢٠٠٤א،١١Kx

Page 92: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٩٢

،אאאא،א،

אאאאאאאאאא،אאאאאFאEא

אאא،אאאאאW١Jאאאא

אאK٢Jאאאאאאא

אאK٣JאאK٤JאאK٥JאK٦JאאאאאzK٢٠٠١،א،٥J٦Kx

؛אאאאאאאאאאאא

،א،אאאאאאאא،א،אאאא،א

אz،א٢٠٠٥،٤xאאאאאאאא

אאאאאאאא،אאאאאאאאאא

אאאאאKאאאא

،،אאאאאאאאא

Page 93: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٩٣

אאאאא،אאאz،٢٠٠٦א،٣٢٢J٣٢٣Kx

אאאz،١٩٩٦،١٨xz،٢٠٠٤،٧xא،א

א،א،אאאאאא،אאא

אאאאא،אz،١٤٢٦،٧٥x،،z،א٢٠٠٤x

א،אאאאא،אאא،אא

א،אאאאאאא،אאא،אאא

אK،אא،אאאאאאא،א

אאKא،אאאאא

Fא،،،،،א،אאEאאאF٤٢٦EF٥٠٠E،

אF١٩٩٦EF٣٤٥Eא،אאא،אאאאאאא

،אאאאאאאא،א،אFא

אEאאz،٢٠٠٠،٣٥٠xאאאאא

א،אאאאאאאאF٥}٤E٪א

א،אא

Page 94: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٩٤

،אF٦٦E٪אא،אF٥٥E٪אאא،אא

F٧٠E٪אאאz،٢٠٠٤،١١Kx

אאF٨٠E٪אאאאF٥٠٠E،

אא،אFאEאאא،אאאא

אzK،٢٠٠٤،٤Kxאאאא،אאא،אאאאאאאאא

אאאאKאאא

אאאא،אFאאא،אKKEF،אאא،א،אא،א

אאאא،אz،١٩٩٨،٧١Kxאאאאא

،אאאאא،،אאא

אFאEאא،אאאK

אאאאאא،אאא

אא،א،אאz،١٤٢٦א،٧٦Kxאאאא

אאאאאאK

Page 95: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٩٥

אא،אאאא،אאאאאאאאא،אאא

z،٢٠٠٤،٧KxFאאEאאאא

،אאאאא،אאאא،אא،אא

אאאאz،אא٢٠٠٤،٢xאאאא

אF،א،אאא،א،א،אzEא،١٤٢٦،٨١Kx

אאאאאאאאאא،אאF،א

٢٠٠٦،٣٢٦–٣٣١xWJ אאאא،

אאאאKJ אאאאאא

אFאEאאK J אאא،א

אאK J אאאאאא

אK J א،אאאא

אאאאK J אאFEאFא،א،א

אKE

Page 96: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٩٦

J אאאאאאאK

J אאFאKE J א،אאא،אא

אאאאאאאאאK

J אאאאאאאאאאאאK

J אאאאאאא،אK אאאאאא،،אא

،א،אK

אאאאאא،א،א

،אאאאאאאא،אאאאאאא،אאא

אאא،אאאאאאאאאא،אאאאאאאאאאא

،אאאאFאEאFאEאאאא

אאKאאאאא

،אאאאאאW

Page 97: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٩٧

- ،אאאאאאאאאאאאא

אאאאאK- ،א،אאא

אאאאאאאאאא،א

אא،אא،אא

אאאK - אאאאאאא

אאאאא،אאאאאאא،

אאאא،אK - אאאאא

אאFא،א،אאאאE،אאא

אאאFאאא،אא،א،אא

אE،z،٢٠٠٤،٥Kx - אאאאא

،אאא،אאאאא،א

אK - אא

אא،אאאאW

Page 98: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٩٨

- אאאאאא{

אK - אא،אFאE

א،FEא،א،אKKKKEK

- ،אאאאאא،א

אK

אאWאאK،אאאאא

،אא،אאאאא،אאאאא

אאאאאאאאאאא،،אאאא،א

،אאאאK،א

אאאאאא،،אא?

،אא،،אאאאא،אא

א،אz?،א٢٠٠٣،١٣٣Kxאאא،אא

א،אאאא،אאאא

Page 99: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٩٩

אא،אאא،אאא،،

אא،אאz،אא٢٠٠٥،١١٤Kxאא

אאאא،אאאאאאאאאאz،٢٠٠٦א،

٣٦٨J٣٨٥Kxאz،٢٠٠٥א،٨٣J٩٣Kxאz،א٢٠٠٥،٨٦J٩٠xאzא،٢٠٠٣xאא،

אאאאאאאאאzא،١٩٩٩xאz،٢٠٠٠Kxאאאא

אאz،١٩٩٧،٣٢xz،א٢٠٠٠،٤٣٨،٤٤٥x،z،אא٢٠٠٥Kx

אאאאאאאאאא

אאW

١JאאWאאאאWJאWאאאאא

אאאאאW

- אאא،אאK

- אאא،אאא

א،אאאאא،אK

Page 100: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٠٠

- אאאאאאאא،אא

،אFא،אא،،אE- אאאאאא

א،אאאאאאK

- ،אאאאאאאאאא،אא

אא،אאאאאאאאאאא،אאאא

אאאאK - אאאא،

אאKJאW

אאאאW- ،אא،אאא

אאאאאאK- אאאא

אאאא،אאאא،אK

- אאאאאא،אא،אא

אאאאאK- ،אא

א،אא،אאאאאאK

Page 101: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٠١

- FאאאEאאאאאK

- אאFאאEאא،אאאK

- אאאאא،אאאאאאאאK

٢JאאWאאאאאW

JאWאאאאאאאאא

אW- אאא،א

אא،אאאאאאאאK

- אאאאא،אאאאא،א

،אאאאאאאK

- אאאאאאאאאK

- אFאאאE National Intellectual capital ?אאא

،אאאאz?،٢٠٠٦،١Kx

- ،א،אאאאאא،אא

אאK

Page 102: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٠٢

JאWאאאאW

- אאאאאא،אאא،א،א

Kאא- אאFE،אא

אא،אאאK

- א،אאאא

אאאאאK

- אאאאאא،א

אאאאאK٣JאאאK

אאאאאאWJאWאאאאא

אאאאאאW

- ،אאאאאא،א

אאאאאא،K

- ،אא،א،אא،א

Page 103: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٠٣

אאאאאK

- ،אא،אאאאאאא،א،אאאאאא

אאאK- ،אאאאא

אאאאאאאאאאא،אאא

אאא،אאאאאK

JאWאאאאאW

- אאאאאא،אאא

אא،אאאאאK

- אאא،אאאאאאא،א

אא،אאא،אK

- ،אא،אאאאאאאאאאא،א

אאאאK- ،אאאאאא

אא،אאא،אאאאK

Page 104: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٠٤

- א،אאאאK

٤JאאאאKאאאאאאא

WJאKאאאאאא

אאאאאאW

- אאאא،אאאא،אא

אא،אאאאא،אאא

אאאאאK- FאאE،אאא

א،אא؛אא،אאא،א

،א،אאK- ،אאאא،א

א،אאאא،אאאא،אאאא

،אאא،אאאאאאאאK

- ،אאאאא،אאא

K

Page 105: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٠٥

- אאאאא،אא،אאאאאאא

אאאאאK- אאאא،אאא

אאאא،אא،אאK

KאKאאאאאאW

אאאא،אאא،אאאא،

א،א،א،אאא

אאאאאK- אאאא،א

،אאאאאאאאאאאא

אאא،א،אK

- אא،אאאאאאאאאא،אא

אא،אאאא،אאאאאאאא،אאאאא

אK

Page 106: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٠٦

WאאאKאאאאאאאא

א،אאאא،א،אא،אא

،אאא،אאאK

אאאאאאאא،אאא،אאאאא

،אאאאאאאאF،אא،אא

אאא،אאא،א،אאאEא،אאאאא

אאK١JאאKאאאאF٠٠٠}٦٧٠}٢٢E

F٢٠٠٤Eאא،F٥}١٦EF٩}٧٢E٪אא،א

אF١٩٩٢EF٢٠٠٤EF٥}٢zE٪،אאא١٤٢٥،٣Kx

אא،אאאאאאF٥}٨٩E٪אF١٤٢٠–١٤٢١E

F١٤٤٠J١٤٤١EאF٧}٢٩Eא،אאא١٤٣١F٠٠٠}٦٢٠Eא

אאאאאF١٨J٢٢EאF١٤E٪z،אאא١٤٢٥،٢٠٠٥Kx

Page 107: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٠٧

אאאאאא،אאאאאא،א

א،אאאאאאאאK

אאאאאא

אאאא،אא،אאאK

אאאאF٤E

אW،אאא٥J٢Kx

Page 108: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٠٨

אאאאאK

א

٢٤٨٢١٩٢٣١٤١٨٤٧٩٦٣٧١J٤١٠٥٠٥٥٧١٠١٥٧٥٥٢٠٦٦٣١٢٥J٩١٢٥٤٦٤٧١٢٠٠٣٤٧٢٤٥٤٩٩٤١٠J١٤١٠٤٠٩٨٤١٠١٠٤٩٧٢٠٥١٤٨١١٥J١٩٨٧٦٠٤٧٨٦٥٧٨٥١٧٤١٨٣٢٢٠J٢٤٦٦٣٤٩٣٧٢٩٨٥٦١٣٩٣٣٤٩٢٥J٢٩٥٣٠٥٦٩٥٩٧٦٩٨١١٢٨٢٦٧٣٠J٣٤٤٥١٦٨١٤٧٦٣٥٩٩٢٨٠٤٠٣٥J٣٩٣٧٨٦٥٦٣٩١١٨٤٧٦٩٨٤٠٤٠J٤٤٣١٢٠٦٠٣١٨٥٩٠٦٣٠٦٥٠٤٥J٤٩٢٣٨١٠٢٢٤٤٩٠٠٤٨٣٠٠٢٥٠J٥٤١٧٩١٨١١٨٧٨٠١٣٦٦٩٨٢٥٥J٥٩١٣٩٢٣٤١٥١٥٤٦٢٩٠٧٨٠٦٠J٦٤١٠٣٣٣٢١٢١٦٤١٢٢٤٩٧٣٦٥J٦٩١١٢٤٢٩٧٩٤٨٢١٩١٩١١٧٠J٧٤٩١٢٢٧٧٣٧٠٤١٦٤٩٣١٧٥J٧٩٥٤٧٦٢٣٦٧٨٠٩١٥٤٢٨٠J٨٤٣٦٧٤٧٢٧١٠٥٦٣٨٥٢٨٥٣٨١٢٤٢٨٣٠٦٦٦٤٣٠

א٧٨٠٠٠٥١٧٧٨٨٧٥٤١٥٥٨٨٨٠٥אWאאא،אאאF١٤٢٥KE

אאאאא،אאאאא

אאKאאאאאאא

،א،אאאאאאא،אאא

אאא

Page 109: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٠٩

אאKKאאאK

אאאא،א،א،

،אאאאאא،אאא،אאא?א?

אאא،אאKK،אאאאאא،א،אאאאא،אאא،

אKאאאאאאא

،אאאאאאאא،אאאאא

אאאאא{אאא

،אK٢JאאK

אאא،אאאא،אאאא،،אאא،אאאאא

،אאאאKאאאאא

אאאא،אאאאאא،אא

،אW

Page 110: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١١٠

١K ،א،אאאאאK

٢K ،،אא،א،،אאא

،אאאאא،אאאאK

٣K א،،אאK

٤K ،،אאK ٥K ،אK אא،

אאא،אא،אאאW

z،٢٠٠٣א،٣٠Kx١K אאא

אאאאאK ٢K FאEאא

אאאאאאאאא،

אאK ٣K ،אאא،אא

،אאK אאאאאא

،אאאאאא،אאאא

Kאאאאאא،א

،אאא

Page 111: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١١١

אאאאא،אאאאא،אK

אאאאא،אא،אא

אאא،אא،אא،אאא

אKאאאא،אאאאא

אאאאא،،אאא

אאz،٢٠٠٤،٣xKאאא،א

،אאאאאאא،אא

אF١٤٢٥Eאאאאא،אאאK

אאאאאאאא،אאא،א

אא،אאאאK

@SMa@òàÄä¾@âbà›ãüa@òî¾bÈÛa@ñŠbvnÛ@N

אאאאאאאאאאא١٤٢٦אא

،אאאאאא،אאאא٢٠٠٥F١٤٨E

א،אF١٤٩Eאא،K

Page 112: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١١٢

אאאאאאאאאאאאאאאא

אאאW- אאאאאאאא

אאK- אאאאאאאא

אאאאאאאאא،אא

אא،אאאאאK - אאאF١٤٨E

אאאK

- אאאאאאאאאאאאאאK

אFאאא،א،אאאKzwww.commerce.gov.sa/wto/Kx

אאאאאא،אאאאאא??W

- ،אאאאאF٧٥KE٪

- אאאאאאK

- אאאK - אK

zwww.commerce.gov.sa/wto/Kx אאאא

אאא،אFאאאא،אא،אאא،א

Page 113: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١١٣

EאאK

אאאאאאא،אא،א

FאEאאאא،א،א،אאאא

אאא،אאאאאאא،

אאאאאאאאא،אא

אאאאא،אאאאאאאאאאאאאא،א

א،אאאאאאאא،א

אאאאא،K٤JאK،אאא

אאאא،אאאאאאאא

z،١٤١٣،٤Kxאאאאא

אא،א،אא،אא،א

אאאאF٩}٤٩E٪٢٠٠٣F١}٥٠E٪אz،אאא١٤٢٥،٣Kx

Page 114: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١١٤

אאאא،אאאאאאא،אאא،אאאא

אF٢١٣}٤٠EF٥١٩}٢١EאF١٤٢٤J١٤٢٥Eאאאא

אאאאאאzKא،א١٤٢٥א،٦٩Kx

אאא،אא،F٢٥E٪

אאאאא،א،אאאאK

אאאאאאאאאאא،אאאאא

אz،١٤١٤א،٥٥x،

אאאאz،١٤١٣،٤J٥xאאאאאא

אאאאאF١٢J١٤Eא٢٠٠٥،א،אאאאאF١٨Eאאא

אאאאאKאאאא

א٢٩אL٤L٢٠٠٦،אאאא?אא،אא

،F١٩E،אאאKKאא

אאאאK?

Page 115: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١١٥

אאאאא،אא،א

אאאא،אאאK

אאאאא

א،אאאא،אא،K

،אאאאאאאאאאא،אאאאFאא

אEא،אאאאאאאאKKאא

אאאKאאאאא

אאאאאאא،א،אאאאא،אאאאאאא

אK@UM ìÛa@Šaì¨a@@@N@אאאאאאא

אאא،אאאאאאא،אא

אאאא،אאאא،אאאאאאא،אאאאא

،אאאאא

Page 116: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١١٦

אאאא،אאאא،א،אא،אא،אאא

אאאאאא،،אא،אא

אאאKאאאאאאאא

אFאאEאאאאאא،אאאאW

- אאאאאאאאK

- אאאאאאאאאאאאאK

- אאאאאאאאK

- אאאאK

- אאאאאאאאאאאאא

אK - אאאאאאK - אאאאאאאאK - אאאK

zwww.kacnd.org./center Kx

Page 117: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١١٧

אאאאאאאאאאאא،

אאאאאאאKאאאWאWאאאKאWאאא

אאא،אאאאאאאאא

אאKF٢٧L١٢L٢٠٠٣EאאF٦٠E

FאאאWEאאאאאאאאאא

אאKzwww.kacnd.org./center Kx

אאאFWאאאEאא،،F٧٠E،א

F١٨EאאאאאאאאאאאK

zwww.kacnd.org./center Kx

אאאאאאאא،אאאא،אאא

אאKאאאאאאאאK

،אא

א،אא

Page 118: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١١٨

אאאא،אאאאאאK

אאאאאאאא

،אאאאא،אא،אאא

אא،אאאאK

Page 119: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١١٩

الفصل الرابـــع إدارة رأس املـــــال الفكـــري املفاهيم واألسس النظرية

@

@üëc@@Z¾a@‘cŠØÐÛa@Þbèоa@ð‹àçþaë@âìîò@N@

@bîãbq@Zñ‹–bȾa@òíŠa†⁄a@Ý‚a‡¾a@Èji@énÓýÇë@ð‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠ@N@

@brÛbq@ZébîÓ@Ö‹ ë@ð‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠ@pbãìØß@xˆb¹@@N@

@bÈiaŠ@ZpbàÄä¾a@À@ð‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠ@õbäi@N@

@bßb‚@Z¾a@‘cŠ@ñŠa†gØÐÛa@Þbßb§a@áîÜÈnÛaë@ð‹ïÈN@

Page 120: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٢٠

ابع الفصل الر إدارة رأس املال الفكري، املفاهيم واألسس النظرية

K،אאאאאא

א،אאאאאאא

אאאz،א٢٠٠٤،٥–٧xWJ אאאאא،FאEF

אEא،،אאאאאא،אאא،

אאאאאאאאא،אK

J א،אא،،אאאאאאאא،אאאא،א،אאא،אאא

אא?אאאא?z،א٢٠٠٤،٦Kx

J אאאאא،אאאאא،אא

אאאFאאאאאאאאאאאא،אאאאא

אEKKא،אאאאאאאא،אאאא

אאא،אאאא

Page 121: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٢١

אא،אאאא

א?،אאאאאאz?،א٢٠٠٤،٧Kxא

אאאא،אאאאאאא،אא

א،אאאאK

אאאאאאאאאאאאאאאאK

WאאאאKאאאאW

١JאאKאאאאא

אאאא?אאא?אאא

אאאאאKאאאFIntellectual CapitalE

אאFICE،אאאאאאאK

אאאאאאאאאz،א٢٠٠٤،١٣x،zא

،٢٠٠٣،١٤xz،٢٠٠٥،٣٦١KxFאEאאF

אאEאא،א?אאאאאא

אאא،אאא

Page 122: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٢٢

אאאא،אא،אאאאאאאא

אאz،٢٠٠٣א،١٤Kxz٢٠٠٠،Koeing xאא

א،אאאאאאאא،אא

אא،אאאאFHarvard Business ReviewEF١٩٩٧Eא

אאא،אאאאא،אאא

אאאFSkandiaEFאE،אא?אא

אאאאz?،א٢٠٠٤،١٤Kxאאאאאא

אאאאא،אאאאאאאאאאא،אאאא

אאאאאא،אאאאאא،אאאא

אאא?אאz?،א٢٠٠٤،١٣Kx

אאאאאא،א،אא،אאא،א

אאא،אאאאz،٢٠٠٥،

٣٦٨–٣٦٩Kx

Page 123: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٢٣

אאאא،אאאא

אאא،אא،אאאאאאאאאאאא،אא

אא،אאאאאאאאא

؛אאאFEאאאאF١٩٨٩EאFאאW

אא١٩٩٧EFאאאאא٢٠٠٥אEFא١٩٩٧E،א

אאאאKאאאאאא

אאא،אאאאאאאאא،א

אאאאא،אא،א،אF

אKEאאאא

אאאאא?אא?א،א

،אאאאאאאאאאאאאאאא،،א

אKאאF١٩٩٥Eא

،،،אא

Page 124: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٢٤

،אאא؛אא،א

z،١٩٩٥،٨xz،א١٩٩٤،٧٤xאא،אאאאא

،אאא،אא،אא،א،אאא

،אאאאאאא،אאאאאא،אאאאאא

אאz،א١٩٩٤،١٧٥J١٧٦Kx

١JאאKאאאא

WאאWאאאאFאאKEאאWאאאאאKאאW،אאאא

א،אאאKאאK

- FEWאאאאאא

אאאאFK،١٩٩٩،١٤٤KE

- FEאWאאאאאאאFKKelley, ١٢ : ١٩٩٨KE

Page 125: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٢٥

- אFEא?Wאאאאאאא

אFKYoundt, et. Al, ٨٣٩ : ١٩٩٦KE - Wאא

אאאאFKSpender, ٤٦ :١٩٩٦KE

- FEW،אאאאא

אFKWebster, ١٣٦ :١٩٩٥KE

אאK- z،٢٠٠٠،١٧xאא?Wאא

אFEאאאאאאאאא،אאאאא

אא،K? - א?א

אאאאאFK،א١٩٩٩،١١J١٣x

- FEWאאאאאאאאא

אאאאFKUlrich, ١٢٦: ١٩٩٨KE - FEאWאא،

אאאאאאאאאאKFYogesh, ١٩٩٨W٢KE

- FE?אא

Page 126: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٢٦

אאאאאאאFK،١٩٩٨ : ١KE

- FEWאאאא

אאFKHamel, ١٩: ١٩٩٤KE

אאK - א?אאא

אאאאאאz?،٢٠٠٣א٣٧Kx

- FאEWאאאא،אExplicit Knowledge

،אאTacitאאאאאאא

אFKDalf, ٢٥٨ : ٢٠٠١KE - FאE?אאא

אאאKFStrewart, ٥٧: ١٩٩٩KE

- FEאאWאאאאאאאאא

אאאאאFKEndres, ٤٦: ١٩٩٧KE

،אאאאאאאאאאאאאאאאא

אW١K אאאאאא

אאK

Page 127: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٢٧

٢K F،א،Eא،א

K ٣K אאאאא

אאאאאK ٤K אאאאFEא

FExplict KnowledgeEFTacet KnowledgeEאאK

٥K ،אאאF،א،אאא،אא،אא،

אאא،א،א،אא،،אEKKKKK

אאאאאאאאK ٦K אאאאW

- אאK- אאאאK - אאאK ٧K אאאFאאא

א،אאאK

٨. אאאאאאאאא،א

אK

אאאאאאאא،אאאאא،אאא،،אא

אאא،אKK

Page 128: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٢٨

אאאאאאאאא،אאא

אאא،אאאאאא،F١٩٩٨Sveiby,Eאz،٢٠٠٢א،

٣٨Kxאאאאאאאאאא،

אKאאFאאE

אאF،א،א،א،אא،אא،א

אEא،אאאאאא،א

אאא{אאאאאאאאFאאE

،אאאאאאאאאאאאאאאא،א،א

FאאEאאאא،אאאאאא

אKאאאאא

،אאאא

،א،אאאאאא،אאאאאא

،אא،אאאאאK

Page 129: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٢٩

אאאFאאאאאאאEFEFEא

א،אאאאאאא،אאא

אKאאאא

אאW- א،אא

אאK- אאאא{،אאאא

אK - ،אאK - ،אאא

א{אאא،אאאK

- אאFא،א،אEKKKKFא،א،אאKE

- אאאאאאאאאאא،

אאK אאFא

،،א،אא،אאאאאאאא،

אKEאאW

١K ،אאאאאאאאאאאא،،א

Page 130: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٣٠

אא،אאאאFא،אKE

٢K ،אא،אאאאאאאאא

K ٣K אאאאאאא

אאאאK

אאאאW

אא،אאא،א،אאאא،אא،אאא

FEא } ونتفكـري ـملهلع صص القـصفاقـص{FאאW

١٧٦אE } ونتفكرم يل الآيات لقوفص� كذلك{FWא٢٤E } ـةلآي فـي ذلـك إن ونتفكرم يلقو{FאWא١١Eא،א

א،אאאאK

،א،אאאאא} ماهزقنرر وحالبو رفي الب ماهلنمحو مني آدا بنمكر لقدات وبالطي من

ا تفضياللقنخ نلى كثري ممع ماهفضلنو{FאאW٧٠E ،אא––،אאא،א

،،אאאאאK

،אאאאאאא،،אאאא

Page 131: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٣١

،אאאאאFאאאא

אEFאKEאאאא

אאאאאz،١٩٨٧،٣١xאא،FEF،אא،אא،אא

א،אzE٣١Kx،אא،אאא

אאאא،אאא،אאאאאא

،١١EאWאF}يرفع الله الذين آمنوا منكم والذين أوتوا العلم درجات {אאא،א،אא

،אאאאאאאאא؛א،

K،אאאאאאK

אאאא،אא

אא،א،אאאאאא

אאאz،١٤٢٦x،אאא،אאאא

K،אאאאאא

،אא،א

Page 132: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٣٢

אאאאאK

א،אאא،אאא،א

אאאאאKאאאא،

אאאאאא،אאאK

א،אאאאאא،אאא

אאא،אא،אאאא

אאא،אKאאאאאא

،אאאאאאK

٢JאאKאאאאאאא

אאאאאאאאא،אאאאאאא،

אאאאFאאאאאאאzKE،

٢٠٠٥،٣٦٩x،אאא،אאאאא،

אאאאאאאz،א

Page 133: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٣٣

،٢٠٠٣،٢٠xא،אא،אאzK،١٩٩٦،٣٣Kx

אאאאא

،אאWJאאאא،אא

אאאא،FאאאEאאאאא

אאאzCastles, ١ ;١٩٩٩ ٢xzHansen, ١٩٩٩ ;

١٦Kx- אאאאא

،אא،אאאאאאאK

- אא،אאאאאאאא،אא

א،אאFEאאאאאאאאא

אK ،אאא

א،אאאא،אא،א،אא،אאא،אא

אא،FאאאאאEאF،אאאאא

אzE،٢٠٠٥،٣٦٩Kxאאא

Page 134: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٣٤

אאאאאאK

אאאא?אאאאא?אzDrucker, ٧٥ ,١٩٩٩x،

?אאאאאא?אF٢٠٠٤KEאאא

؛א،א?אאאאאא،אא

אאאאK؛א?א?אא

א،אאK?z،א٢٠٠٤،٣٥J٣٩Kx

FSkandiaEא،אאאאאאא،אאאא

אF١٨٢٢Eאאאאאא،אאא

،FEdvinssonEאאאF١٩٩١Eאא،

،אאF٢٠٠١E،אאF٣٠٠٠E

،F١١٠٠٠Eאאאא،אא،אאz،٢٠٠٣،٢٤٢٥x

אאאאאאא،אאאאא

אK

Page 135: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٣٥

אאאאא،אאאאא

אאאKאאאאאאאאאא،א،א،א،א

א،אאFKnow – HowEא،FKnow –

WhyEאאאFDavid, ٥ ,١٩٩٥KE

אאאFאאאEא،אאא

zHellregel &Solcum Sarvary , ٩٧ ,١٩٩٩Kxאאאאא،אאא

אFCapital AssetsE؛אאא،א

אz،٢٠٠٠،١٥Kxאאאאאאאאאאאאאא

،אz،٢٠٠٣א،٢٥–٢٦KxאF١٥Eאאאאא

F١٩٩٧J٢٠٠١KEאאאא

،אא،z،٢٠٠٦אxF٣٠٠Eאאאאאא

אא،אKFK،K٢٠٠٠Eאא

אאאאW

- אאאאK

Page 136: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٣٦

- אאאאאאK - אאאאK Kאאא -- אאאאאאאK

אאאא،אאאאאאא

אאאz،٢٠٠٦،٧Kxאאאאא

אF،אא،א،،،א،אxK

אאאאאאאאz،٢٠٠٤،٢٤x

z،٢٠٠٥،٣٦٨xW- אאאאK- אK - אאאאא

אאאK - אאK - אK - אאK - אאאאאK

،אאאאאאאאאא

א،אאאאאאאz،٢٠٠٥،٥٥Kx

אאאאאאאאאאא،א

،אאאאא

Page 137: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٣٧

אאאאא،אאאאאאאא

אFא،אאא،אאא،אEאאK

WאאאאאאאKאאאאאאא

אאאא،אאאאאאאאאאא

אאאאאאאאא،א،א

אאאא،אא،אאאאאאא

אאאאאK١JאאאKאאא

א،א،אאאאא،א،א

،אאאאא،אא،zKinlow x

אא?אאאאאאאz?א،٢٠٠٣،٦٥Kx

אאאאאאאא،אאא،אא

،אא،אאאאאאאאאא،אאאא،א

Page 138: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٣٨

אא،א،א،אאאא،אאאאא

אאאאאאאאאאz،٢٠٠٤،١٣٦Kx

אאאF،אא،א،א

אKKKEאאאz،٢٠٠٤،١٢٥Kx

FEאאאאאאW

١K אאאאאאאא،א

،אאא،אא،אאאאאאאאא

אאאאK ٢K אאאאאא

אאאאK ٣K אאאאאאא

אאאא،אא،אאאאK

٤K אאאאאאאאא

אאאאאK אאאאאאאא

،א،אאאאא،אאאאK

Page 139: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٣٩

אאאzא،٢٠٠٣،٦٨xאאאא،

אאא،אאא،אאאא

אאאאאאאK

٢JאאאאKאאאא

،אאאאאאאאא،אFSveiby , ١٩٩٨Eא،F

SveibyEאא?אאz?،٢٠٠٣א،٣٨KxFNonaka, ١٩٩٥Eאאא

Kאאא،אK

،אאאאאאאאאאאאא،א

אאאאא،אאאאאאא،אאאא،אאא

KאאF٢٠٠٣Eאא

אאאאאzא،٢٠٠٣א،٨٥Kxאא

אאאאzא،א٢٠٠٣א،٤٢Kx

Page 140: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٤٠

אאאאאאKF٦E

אz،אא٢٠٠٣،٤٢Kx

אאאאאאW- אאאאאא

א،אאאאא،א

z،אא٢٠٠٣،٤١Kxzא،٢٠٠٣،٥٩Kx

السياق المجتمعي

السياق ي التنظيم

نقل وإدارة وتوطين التقانة (٥)

(٦) الثقافة

(٧) التشكيلة

االجتماعية واالقتصادية

(٨) السياق

السياسي والقانوني

الريادة وحاضنات المشروعا

ت

األدب

والفن

نشر المعرفة

العلوم الطبيعية

والتطوير التقاني

جتماعيةاإلنسانيات والعلوم اال (٣)

نظم إدارة المعر

فة

إنتاج المعرفة

رأس المال (٤) المعرفي

Page 141: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٤١

- א،אאאאאא،אאאאאא

אאאאאאאz،٢٠٠٣א،٦٠Kx

- אאFאאE،אאאאאאאא

z،٢٠٠٤،٣٥Kx- אאאאא

،،א،אאאאאא،

אאא،אאא،אאאאאאאאאא،

אאאאאא،אאאאאאאאאאאאאאא،א

אK- אא،אא

،א،אאאאאא

z،אא٢٠٠٣،٤١Kx- ،אאאאאא

אאאאאKאאאאאאאאאאא،אאאאא،אאא

אאאאאאאאK

Page 142: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٤٢

٣JאאאKאא?אא

אאz?،٢٠٠٦א،٤٧x،?אאא

z?،١٩٩١،٣٨KxאאאאF،א،א،א،אאא

א،אאאאEא،،،א

אKאאאא

،אאאאאא،אz،٢٠٠٦א،٤٧KxWJ

- אאאאאאא،אאא،אK

- אאאאאאK

- א،אאאאK

- אאאאאK

- אאFאEאאK - אאאK

،אאאz،٢٠٠٦א،٤٦J٥٢xW١EאאW

- ،אאFKE

Page 143: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٤٣

- ،אאFאאאאאאאאKE

- אאאאFא،אKE - אאFאאאאא–אא،

אאאKE ٢EאאאW

- אאFא،א،א،אKEKK - אFKאאEKKK - אF،א،א،אא،אאא

א،אאKE אאאאW

- K - אK - אאאאאK - אאאzK،

١٩٩١،٣٨Kx אאW

- אאK - אאאK - אאאK - אאאא

K - ،אאא

אאאאzא،١٩٩١،٤٠Kx

אאאאאאאאאאאFאאא

אאKEאאK

Page 144: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٤٤

אאאאאאאאאאאא،א،אא،אאאא

אאWא،אאאאאאאאאא،א

،אאא،אאאא،אאאאאא

אKאאא

אא،אאאאאאאא،א

א،،אאאאאאאאא

Kאאאאא

אאW١E אאK٢E אK ٣E אz٢،٢٠٠٦،٣٥٠Kxא

אאאאאאאאאאאא،א،א

Kאא،אאאאאאאא،אאאאאא،א

،אאאאאK

Page 145: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٤٥

،אאאאאאא،א

?אאאא?،?אאא??אאאאאא?

WאאK١JאאKא،אאאא

אאאאאא،אא

WF١EאFStewartEאא

،אאאאאאאz،٢٠٠٠،١٣xz،٢٠٠٣،٢٦x

z،٢٠٠٣א،٨٦xא،W- אאFHuman CapitalEא

אאאאאאאאאאאאאאאאאא

אK- אאאFStructural CapitalEאא

אאאאא،אאאאאאא،אאאא،א،א

אאאK - אאFאWE،א،א

א،א،אK

Page 146: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٤٦

אאאKF٧EאאFStewartE

אFWStewart, ٧٥ : ١٩٩٩EF٢EFSveibyEאאאאW

- א،אK- אאאF،א،א،אא،אא

אאKE - אאFא،אא،אא

אKE

אאFSveibyEF٨E

אאFSveibyE

אJJא

אאאאא

JאאאJאJאא

אאאJאאJאאJאא

אz،٢٠٠٣،٢٩x

الزبائني رأس المال الهيكليرأس المال رأس المال البشري

الفكريرأس المال

Page 147: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٤٧

F٣EFSullivanWEאFאE،FFEHow- KnowEאא

،אאWJ אאFא––אא،אאKEJ אאאF،א،אא،א،א

א،אאKE J אאF،אא،אאאא،אא

אאאKE

אאF٩E

æbÐîÛì@‡äÇ@ð‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠ@pbãìØß@

אzWMertins, ٢٠٠١ x

א

אאא

אא

אא

אאאאאא

אאא

אאאאאא

אאאאא

אא

Page 148: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٤٨

F٤Eא–FEdvinson – SKandia Eאא،אא

،،אאאאא،

אאאאאאאKאא،אא،אא،אאא،אאאאא

FאJEאאWF١٠E

אFE

אz،٢٠٠٣،٣٠KxF٥EאאאFASTDE؛אא

،אאאאz،٢٠٠٣א،٩٠–

٩٢Kx- א،אאא،אא

אK

אא אא

אא אא

אאאא

א אא

Page 149: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٤٩

- א،אאאFא،،אאKE

- אאF،אאאאאא،א،אKE

- אא،אFא،א،א،אאKE

אאאאאאאאאKF١١E

אאאאא

אWz،٢٠٠٣א،٩٢x

אא

אא

אא

א

א

فارــــــــعـــم

تراـــاهـــم

تاياآف

اعإلبدةادرمق

يدةجدتجانت

يدةجدتدماخ

عملتـــايـــ

تـــاــــنيــتق

ملالعظمن

اقإلنفراقدام

ن بائلزع ا متالقاالع

ن بولزت ا

جاحا

ية تلب

Page 150: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٥٠

٢JאאKאאאא?

א?،??א،zא

،٢٠٠٣א،٨٥Kxא،א?אא?،אאאאא

אא،אאאאאאא،אאאאא،

،FMontague instituteE،א

אא?אאאz?،א٢٠٠٠،٢٥،٢٧xאW

١J،אאאא،אאאאאאא

،אFEFאEFEאאאא،

אF٨٠E٪אאK٢Jאאא،א

Fאא،אאא،אE،אאאא،אאאא

אz،٢٠٠٢א،٥٠Kx٣Jאאא،א

אא،אאאK

٤Jאא،אאאאאא،אאאאאא

אאאK

Page 151: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٥١

٥Jאאאאאאאאאאא

אאK٦Jאאאאא،א

אWJ؟אאאאאאJאאא؟אאאJא،،،א

א،אאK٧Jא،א

אאאאK٨JאWאא

אא،z،٢٠٠٢א،٥١Kx٩Jאאאא،אא

אא،א،אK١٠Jאאא،

אאאאאK١١Jאאא،אא،

FאKEKK١٢Jאאאאאא،

FאE?א?،אא،אאzKwww. Montagua.comxK

،אאאFאEאאאאאאאא

،א،אא،אאאאאא،W

Page 152: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٥٢

J Fbyton Bowen, ١٩٩٨E،אא،אאאz،٢٠٠٣א،

١٠٠KxJ אzTom Brwon , ١٩٩٨xא،

א،אאאאאאאK

J FWilliam C. Miller ١٩٩٨E،אאאאאאאK

J Fאאאא،אאFRamona Dzinkowski , ١٩٩٩E،

אאאאאאאK

J אאFTomas A. stewartE،אאאFא،אא

אא،אE،F،٢٠٠٠Eאאא?،אאאאאא

אאאאK J אאאFASTD١٩٩٩E،

אאאאאאאK?

J KKאFP.N. Ratogi, ٢٠٠٠EאאאאאאאK

J F٢٠٠١E،،אאאאא

אK

Page 153: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٥٣

אאKאאאאא

א،אאFאEאאאאאאאא

אFאEאאאאאא،אאאFאEאא

א،אאאאK

אאאאאאא،אאאאאא،א،אא،א

אאא،אאאאאא،אאאאאא

אKאאאא

אאא،אאא،אאאא،אא

אאאאK

אאאאאאאאאאאאאאאאאא،אא

אאאK

Page 154: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٥٤

אWאאאKאאאאאאאא،אא،א

،א،אz،١٩٩٧،٢٢٧–٢٢٨xא

א،אאW١K ،אא،א

אאאאאאא،

אאאK٢K ،אא

אאאאא،K

٣K אאאF،אאא،אKE

٤K א،אא،אאאאאK

٥K אאאאאאא

FאKEKאאאאWאאא

،אאאאאאא?،אא،אא،،א

،א،אאא،אz?،٢٠٠٠،٢٣Kx

Page 155: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٥٥

FEFE،אאא،א،א،

،אאא،אK

אאאFTom Brown ١٩٩٨Eאא،אאאא

אאאאא،אאאא،א

אא،אאאא،W١K אאאK٢K אK ٣K אאאאאK ٤K אאאK ٥K אאאאא

אK ٦K אאאK ٧K אאאא

z،٢٠٠٣א،١٠١Kx אאאאא

אFאאאאאאאEFאאאאK

אאKEFאא،אEKKFאEFא

א،אאKEKK،אאאא

אFRamona Dzinkowski ١٩٩٨Eא،אאא

Page 156: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٥٦

א–אא،אאאאאz،٢٠٠٣א،١٠٣xא،W

١JאאאאאאK٢JאאאאK٣Jאאאאאא

אK٤Jאאאאא

אאאאK٥JאאאאאK٦JאאאאאאK٧JאאאאאאK٨JאאאK٩JאKאאאאאא

אאFDzin KowskiEFTom BrownE،אאאא

FDzinkowskiE،אאאאאאFאא،א،א،אE

אאא،אאFBrown E،א،אאא

،אאאאאאאאאא

אKאאאאאאא،

אאFDaniel, ٣ :١٩٩٧EאW١E אאW،אא

אאאאאK

Page 157: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٥٧

٢E אאאאאאאאא،אאאK

٣E אאW؟א؟א؟

٤E ،אאאאא،אאאאאאאK

٥E אא،אאאzK،٢٠٠٠،٣٥–٣٦zKx،٢٠٠٣،

٣٢Kx FDrucker,١٩٩٩W٦٠Eא

אאאW٢K אא

אאK ٣K אאאא

אאאאאאK FLeonard & straus, ١ :١٩٩٩ ٢) (Quinnet, ٧٤ : ١٩٩٦

٧٨Eאא،אאאאא،W

١K אאאאאאWאאאא

אאאאאאאאא،אא،אא

א،א،אאאאאאא

אאאאאK ٢K ؛אא

אאאאאאאאאא،א

Page 158: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٥٨

אאאא،אא

אאא،אF،EFE

،אאאאאאאא

אאא،אאא،אא،אא،אאאא

א،אFEא،א

אאאאאא،א

א،אא،אF،٢٠٠٠،

٣٦،٣٧Kx אאאאאא

אFW،אא،אאאKE

٣Jאא،אאאאאאאא،אאאאאאאאאאא

אJJאאאK

٤Jאא،אאא،אא،אאאא

אאK

Page 159: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٥٩

אאאאFאאEאא،אאא

אאאאאK٥JאWאאא

אאאאא،אא،אאא،אא،א

אאאא،אFאאE،א،א،אאא،א

FאEאz،١٩٩٠KxאFאEאא

אFאאEאאא،אאאz،١٩٩٧،

٢٢٦KxאW- ؟א

א؟אא؟אא؟אא

- ؟אאאא،א؟א

؟א - אא؟אאאF

Eא؟K

- אאאאא؟

؟אא

Page 160: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٦٠

- ،אאאאא؟אאאא

؟ א،אאא،אא

אאאא،אK

،אאאאאאאאאא،אאא

،אאאאאK

WאאאאאK،אאא

אאאאא،אאאא،א،א

א؛א،אא،،א

אאאאאאאאאאאW

١JאWKאאאאאאאאא

אאאא،אאאאאאאאאא،אא،א

אאאא،אאא

Page 161: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٦١

אאאz،٢٠٠٣א،٧٥xא،אאאא،אאא،א

אאאאאא،אאאאK

،אא،אאאא،אאא،אאאא

z،٢٠٠٣א،٧٨Kxאאא،אאאאאאא،אאאא

אאאאא،אאKאאאאא،אאא،אא،א،א

אאא،א،z،١٤١٩א،٨٤Kxא

W١K ،אא

אאאK٢K ،אאאאא

،א،א،א

אK ٣K א،אא

??א،אאz،٢٠٠٥،٥٠xא،

א،אאאא

Page 162: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٦٢

א،אאא،אאK

א،אאאא

א،אאאאאFEאאאאאאz،١٤٠٧،١٥،١٦xW

JאאאאאאאK

JאאאאאאאאאאאK

Jא،אאאאאאאאאאאאאK

אאאאאWJאאKאאא

אאאאאאא،אאא،א

אאאאאאאKJאאKאאא

א،אאאאאאאK

JאאאWאאאאאאאאא،

،א?אאאא

אאאאא،

Page 163: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٦٣

אKKאאאאאאא?z،٢٠٠٥א،١١J١٣Kx

אא،אאאאא

،אאאא،א،אאאאאא

א،אא،א،אא،אאאאאא،،א

אאא،אאאאאא،אא،אאא

אKאאאאאאאא

א،אא،אאא،אאאא،אאא

אאאאאאאא،

אאא،אאאאאא،אא،אאאא

Kאאאאאאאאאאאא،אאאאא،אאא

،،א،אאאאאאא

Page 164: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٦٤

א،א،אאאאאאאא،אא

אאא،אאאK

٢JאWKאאאא

،א،א،אא،אאאאאאK

אאאאW

Jאאאאאא؛אאKJאאאא؛א،א

אאz،א٢٠٠٦،١٨٨،١٨٩x،אW

JאאאאאאKJאאאאKJאאאאKJ،אאא،א

אאKJ،אאאא

אאאKJ،אא،אאאא

אאאK

אא،אאאאאאאאא

אאK

Page 165: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٦٥

אא،

،אאאאאאאאאא،אאאאא،

אא،אאאא،אאאאא،

אאא،אאאא،אאאאK

z،٢٠٠٥א،١٠٧x،אאאאאאא

אאא،،،אא،אאאאאא

אאא،،אאאאKKאא

א،אאאאאאאאאאא

אאא،אKאאאאאא

z،٢٠٠٤א،٣xא،אאאא

،אאאאאאא،אא

،אאא،אאאאאאאאK

Page 166: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٦٦

٣JאWאאKאאאא?א

אא،אאאא?zאא،٢٠٠٥،١١٣xאאאאאא

אאא،אKא؛אאאא

אאאאאאאאFא،א،אEKKאא،

אא،אאאאאא،אאאאאאא

אאאא،אKאFאא

א،אE،אאאאאאאא

אאא،אא،אאא،אא،אאאאאאא

אאאאאאאK

אאאאאא،،א

א،אאאאא،אK

،אאאאאא،אא،אאא

Fא،אאFאEאאאFאEאא،

אאאאא،א

Page 167: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٦٧

FאאzE،א١٩٩٥،٤٢Kxאא،אא،אאאאא،א،אאא،

אKאאFE

،אא،אאא،אאאא

אאאאאאW١J אא،אאא

،אאאאK

٢J אאאאא،אא،אאא

אאאא،אK ٣J א،אא

אא،אK ٤J ،אאאאאא

אאאאK ٥J אא،אK ٦J אאK

אאאאאאאא،א،

אאאאאאאאאא،

א،א،אאא،אאא،אאא

Page 168: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٦٨

،אאאא،אאאאאאאאzK،א

٢٠٠٦،٩٤–٩٧Kx٤JאאאאKאאאאאאא

אאאאF،،E

K،אאאא،אאאא

،،،،אאאאא

אאאאW- אא،א

אאאאאF،אאא،אKEאאא

אK- אאFE

אאא،אאאאאK

- אאאאאא،אאא،

אאאאK - ،אא

אFאאE،אאאאאאאאאאK

- א،אא،אאאא،א

אאאאאא

Page 169: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٦٩

אא،?אאאאאאאאא

אFאאא،א،אKE Kאאאאאא

F١٢E

ZzאWאx

بنية تنظيمية داعمة تصميم التنظيم، الهيكل التنظيمي،

نظم اتصال نظم إدارة المعرفة معلومات شبكات

نظم رفع آفايات أعضاء هيئة

التدريس التدريب ، اء االنتق

إدارة الموارد صناعة المحتملة،

@ الثقافة التنظيمية

الداعمة إلدارة رأس الفكري الجدارات المهمة

البيئ والسياق

سياسات عمل تنافسية

استقاللية الجامعة الحرية األآاديمية اتجاهات التطوير

إدارة رأس المال الفكري

ة الداخلية للجامعةالبيئ

البيئة الخارجية

Page 170: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٧٠

אאאאאאא،אאאאW

١K ،אא،،אאא

אא،אאאKאאאאא

אאאאאאאK

٢K ،אאאאאאאאאאאא

אא،אא،אאאאאאאא،אא

K ٣K אא،

אאא،،אא،א،א

אאK ٤K ،אא

אאאא،אאאאאאK

אאאאאאא،אא،א

אאKאאאאאא،אאא،

אאאאאא،אאאאK

Page 171: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٧١

الفصل اخلامس إدارة رأس املال الفكري بالتعليم اجلامعي

الســـــعودي

@üëc@ZòîÏbäm@ÝàÇ@pbbî@N@

@bîãbq@ZpbÈßb§a@À@òîàîÄänÛa@òÏbÔrÛaN@

@brÛbq@ZbvÜÛ@òîàîÄänÛa@òîäjÛapbÈßN@

@bÈiaŠ@ZµÜßbÈÛa@pbíbÐ×@ÉÏŠ@áÄã@N

Page 172: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٧٢

الفصل اخلامس إدارة رأس املال الفكري بالتعليم اجلامعي السعودي

@‡îè¸@N@

،אאאאאאאאאאאW

١K אאאאא،אא،אאא

،אאאאאאאאאאK

٢K אאאא،א،אאא

،אא،אאאאאאאאאא،אא

?אאא?אאאא،אאאאK

٣K א،אא،א،אאאאאא،

אאאK ٤K אא،א

א،אאאאאאאאא،אאאא،

אאאא،אאא،אאאאאאאא

אK אאאאאאא

אאא،،אאא

Page 173: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٧٣

אאאאאאא،אאא

אאאא،אאאא،א،א،א

אאאKאאאאאאאאאא

א،אאאאאW@üëc@ZòîÏbänÛa@ÝàÈÛa@pbbî@N@

FpoliciesE?אאאאאאאאאאאא

אאאz?،١٩٩٦،٥٨١xאאא?אאא

אאאא،אא?،FE?אאא،אאאא،אאא

אאאאאאz?،٢٠٠٠،٧Kx

،אאאאאאאאאאא

אא،אאאאאאא،

אאאאאא؛אאאאא

אאאאאאאKFאEאא

אאאאאא

Page 174: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٧٤

z،٢٠٠٢،٣٠xא،?א?אאאאאאאאאz،١٩٩٦،٨٥Kx

אאאאאאאא،אאא

FאEאאאאא،א?،אאאאא

אאאאאאz،٢٠٠١،١٣Kxאאא

א،אאK،אא،אאאאא

אא،א،אאאאאאא،

،אאאאאאאאאאK

אאאאאא،،אאא،אאא،אא

א،אאאא،אאאאאzK،٢٠٠٥،

٧٨Kxאאאאאא

אאא،אא،אאא،א،אא

אאאא؛אאאאאאא

אאאאאאאz،٢٠٠٠،٤٥٠Kx

Page 175: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٧٥

FEאאאאאאאאאא?א

א،אאאא،אאאאאאאאאא،א

אאאאאא،אK?א?א

אאאאאאאא،א،א،א

אאאz،٢٠٠٣،١٤٣J١٤٤xאאאאא،

אא?Wאאאא،

אאא?،z،א٢٠٠٤،٧٧KxאאאאאאאK

אW١K אאאK٢K אK ٣K אאאאאאK ٤K אאאאK

FEאאאאאא،א

،אFאאE،FEאאאאאא

אאא،אF،א٢٠٠٣،٣٢٣xW

JאאKJאאאאK

Page 176: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٧٦

JKJאאK

אאאאW

- אאK - אאK - אK - אאאK

אאאאאאא،אאאא

אא،אאאאz٢٠٠٠،٨–٩xאאא،

אאאאW١J אאאאא،אא

אאK٢J אאאאK ٣J אאאאאאK ٤J אאK ٥J אאא،אא

אK ٦J אK

z،אאK،٧J١٩xאאאא،،אאאא،،אאאאאא؛،אאא

אאא،אK

Page 177: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٧٧

אאאא،אאאאאFאאEאא،

z،١٩٩١א،٣٦١xFאאEאאאאא،

،אאאאK

אFאאאאאאEא،אא،א

،אאאאאz،١٩٩١א،٣٦١Kx

אאאאW- אאאאאאאK- ،אK - אאאא،אא

אאאK אאאאאאא

אאא؛א،אא،אא،א

אאאאא،אאאא،א

אא،אאאאא?א?

،א،אאאאא،אאW

Jאאא،אKJאאKJאא،אKJאK

Page 178: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٧٨

JאK،אאאא

אאאKאאאא

،אאאא،אz،٢٠٠٣،٢٥xW

- אאאאאאאאאK

- אאאאאאאאאאאK

- אאאאאאאאאאK

- ،אאאאאאאאא،אK

- אאאאאאאא،אא

אאK - אאאK - אאא

אK

- אאאאא،אK

- אאאאאאאאאא،K

- ،אאאאאאK

Page 179: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٧٩

- ،אאאאאאא،א

אאאאאאא،אאאאאאאאאא

אאאאאK - אאאאאא

،אאאאא،אאאאאא

K - אאאא

אאא،אאא،אאא

אאא،אK - אאאא

،אאא،אאאאאאא

אאK

אא،אאאאאאא

אאאא،אאאאKאא

אאא؛אאאאאאאא

אא،א?אאאא،אאאאא،

אאא،אאאא

Page 180: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٨٠

،א،אא،אאאאא،אz?،٢٠٠٣،٣٣٩Kxא

א،אאאאאאא،אא،

אאאא،

אאKאאאאאFE?אאאz?٢٠٠٣،٢١٣x

אאאאאאאאאאא،א

אאא?FאאEאאz١٤٢٥،٨xאא

،אאאאא،אאאא

אאKאאאאא

א،אz٢٠٠٣،٤١J٤٢xאאאא،אאאאאאאא،אא

،אאWJ אאK אאאK אא،אאא

אK אא،אאא

אאאאאאK

Page 181: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٨١

אאאאאאK

אאאאאאאK

אאאאאאK אאא

אאאאאK אאאאאאא

אK אאK אאאא

K ١KאאאאאKאא،אאא

א،א،אKאא

אאאא،אא،א،אא،אא

אאא،אK،אאא،א

אאא،א،אאא،אאאאאא

אאאK،אאאא،א

،אאאא،אא

Page 182: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٨٢

،،אKKאK

،אאאאאא،א

א،אאF،א،אאאא،א،אKEא

אאאFאEאאאא،z،

١٤٢٤،٢٧xאאאאא،אא{אאאאאKKאא

א،אא،אK

،אאאאאאאאאא،אאFא،

אEאאאאאאאאאאאא{

א،אאאאK

אאאאא،אאאאאא

אאא،אא?אא?א،אא

،אא،אאאאאאK

אאאא،אא،אא

אא،K

Page 183: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٨٣

٢KאאאאKאאאא،א

א،א،אאאאאאאאא

אF،א،אאא،אKEאא

אz،אא٢٠٠٥،١٢٥xz،٢٠٠٠א،١٩١Kxאאאאא

אאא،אא،אאאאאאאאאאאאאאא

א،א،אאאא?אא

אאאz?–٢٠٠١،١٣Kxאא

،אאאאF١٩٨٨Eאא،?אאא

אאz?،٢٠٠١،٢٠xאאא،אאאאא?א?

אאא،אא،

אאKאאאאא

،אאאWאא

،אאאאא?

z،٢٠٠١،

Page 184: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٨٤

٤٧x،אאאאא،אא،K

אאאאאא،،،،אאא،אאאא

אאא،،א،

אאא،z،٢٠٠١،١٥Kx،،אא

א،FEאאאz،٢٠٠١،٤٢–٤٣xW

Wאאאאאאאאאאאאא،א

אאK אWא،א،אא

אא،אאK אאא،א

אא،אאאKא

אאאא،א،אאא

אאאאאאאא،אאאאאא

אאא،אאאאK

אאאאאאאא،אאאא

אא،،א

Page 185: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٨٥

אאא،אאאא،אאאא

אאאKאאא

،אא،אאא،א

אאאK

٣KאאאאKאאאאא

א،אאא،אאאאאאאא

אאא،،אאא،א

אאאא،א،אאאאאz،אא١٤٢٥،٤٤٤xאא،

،،אאאאאאאאאא،אא،א،

،אאאאא،F١٩٨٨E،א،אאאאא

אאאF١٩٨٨Eאאא،אF١٤٢٥Eאאאא،

?אאF?١٤٢٤E،F١٤٢٧EKאאאא

א?אאאאאאאאא?אאאא،

،אאאאאא

Page 186: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٨٦

אאאאאאאz،א٢٠٠٥،٢١J٢٢x،W

،אאאאאאאאאאאאאאא،א

אאאאKEאאאא،

אאאא،אא،،א

אאא،אאאאאאK

אאאאאאאאאאאאאאאא،א

אWJאאאKJאאאאKJאאאKJאאאאz،٢٠٠٥א،١٩Kxאאא،א

،א،אאאאאאאאK

אאאאאWJאאאKJאאאאKJאאאאא

אKאאאאאא

،אאW

Page 187: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٨٧

- אאא،אאאאאK

- אאאאאאK - אא،אאאא

אK - אאאK - אאאאzK،٢٠٠١،١٨٥J٢٠١Kx

אאאF،א،א

אEאאא،אאא،אא

אאאאאאאאאאאאאא

،אאאאאאאאא،zEdvinsson, ١٩٩٦, p٣٥٦Wx

JאאFאKEJאאאFאא

KEJאאאאאאKJאאKJאאא،אKJאאאאK٤KאאאאאKאאאאאאא

אאאא،אאאאאאאאא،א،א،אא

Page 188: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٨٨

،אא،אא،אאאאאאאK

אאאF١٤٢٨Eאא،אאא

א،אאאאא،א٢٠٠٤،،

F٥١EאאאאאאאאzKאא،אא،א٢٠٠٤Kx

אא،אאאאאאא

אאאKK

אאאאא،א،אאאא،אאא،אא،אאא

אאאאא،אאWJ

K אאאאFEF،אא

אא،E،אאאא

אאKאאאאאא

،אאאאאKKKK

K אא،אאאא،אאאאאא

Page 189: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٨٩

א،אאאאאאאאאאאא،אאאאא

אאאK K אאאא

אאאאא،אz،١٤٢٥x{z،١٤٢٧אxאא

אאא،אאאF،אא،אEKKא

،אאאK

،אאאאא

אאא،א،א،אאא،אא،אא،אאא

א،אאאאאאאאאאאאאאא

אאאאאKא،אאא

Kאאאא

Page 190: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٩٠

WאאאKאא،אאא

א،אא،אאאz،،

٢٠٠٥،١xz،١٩٩١،٤٥٨xאFScheinEאאא?אאא

א،،אאאאא،אאאא

אאאFSchein, ١٩٨٥, p٩KEFKurt LewinE?אאאא

אאאאאאאz?،١٩٩٧،٢٤٥x،אא?אאא

אא،،א?אאאא

אz?Koberg and Chusmir, ١٩٨٧, p. ٣٩٨KxFEאאאאאא

אא،אאאאאאאz،١٩٩٢،١١Kxאאא

z١٩٩٦،٥xאאאאאאאא،אאאאאאא

?אאאאאאאאאאאאאא?

אאאאאאאאאאאאא،אא

אאאאz?،١٩٩١،٤٥٨Kx

Page 191: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٩١

אאK؛אאאאאא

،אאא،אאאאאא،אאא،אאאא

،אאאאאא،אא،אאאאאאאא

אא،א،א،אאאz،٢٠٠٥،١٨Kx

אאאאzSchein,

١٩٩٥, p.١٠٩KxW- אאאאאK- אאאK - אאאK - אאאאK - אאאאאא

אK אאאאא

אאאאאאאz،אאא١٩٩٦،٤x،אא?אא

אאz،٢٠٠٥،١٩Kx

אאאאאאאאאאW

١JאK٢JאאאאK٣JאאK

Page 192: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٩٢

٤JאאK٥Jאאאאאאzאאא،١٩٩٩،

٦٤KxW

JאאאאאKJאאאאKJאא

אKאאאאא

،אאאאאאאא،אאא

אא،Kאאאאאאאא،،،אאא،אאאא

אzOtt, ١٩٨٩, p. ١٥Kxאאאאא

،Fא،א،אEא،אאאאא

אאאKאאאאאאאK

אאא،אאאא

אאz،א٢٠٠٠،٥٤xאא،

אאאאאאK

Page 193: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٩٣

،אאאאא،אאאאא،א

אאאאאאאאא،א

אz،٢٠٠٥،٣Kxאאאאא

،אא،אא،א

אאאאאz،١٩٩١،٤٥٨KxאאK

א،אאאFBolman and DealEאאW

- ،אאאאאאאאאK- אאאK - אאאאאאK - אאK - אאאz،א١٩٩٥،٤٤٧J٤٤٨Kx

אאאאאאאWJ

١K אאאאאK

٢K אא–א–אאאאK

٣K אאאאאאאאאאאzKא،١٩٩٦،٤٧Kx

אאאאW

Page 194: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٩٤

١K אאא،אאאאאאאאאאא

אאzOtt, ١٩٨٩, p. ٢٧Kx٢K Wאא

אא،אאא،אz،٢٠٠٥،٨Kx

٣K אWאאא،אאאאאא،אאאאאאאאאאאאאא

אאאאאz،٢٠٠٥،٩Kx

אאאzOtt, ١٩٨٩, p. ٤٨xW١K אאאאאK ٢K אאאאאאאא

אאאאK ٣K אאאאאאK ٤K אאאאK

א،אאz٢٠٠٣،٣٢٦xFWא،אאא،אאא

،אא،אא،אא،אאKEFEאאאא

zWSchein, ١٩٩١, p. ٢٤٧Wx١K אאאK ٢K K ٣K אאאאK ٤K אK ٥K אאאאא

אאK

Page 195: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٩٥

אאאאאאאאאאאא

،אFא،אאא،אאאא،אא،אKEKKK

אאאאא،אאאא،אאא

אאאz،٢٠٠٠א،٥٥Kx

אא?،אאאאא،אא

،אא،אא،אאא?z،١٩٩٥א،٢٤Kx

אאאאא،אאאא

אאאאאאאאא،K

،אאאאאאאא،

،אאא،אא،אאאא

אאKFאאEאאא

אאאאאאאא،

Page 196: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٩٦

אאאz،١٩٨٩א،٢١٤xאאא،

אאאאאW

Jאאאאאאאאא،،אא

אאאאאKJאאאאא

אאKJאאאאאאאא

אאKאאאאא

אאאא،אאאאאאאא،

FאאאEאאאאאאא

אKאאאאאK

אא،אאא،אאFאאE

،?אאאא?z،١٩٩٩،٢٣x،א؛אאא

،אאאא،אאאאאא

אא،אאאא،אא

K

Page 197: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٩٧

אאאאאא،אאאאאאאא

אאאא،אאאW- אאאWאאאאאא

אא،אאאאאאאאא

אאאW- אאא،א

אאאא،אאאאא،

אאאא،אאאאאK

- אאWאאא

אאאאאאאאאאK

- אWאאאאאאאאאאK

- אWאאא،אFא،א،אKE

אאאFאאאEאאאאאzMortines &

Terblance,٢٠٠٣, p٦٧ KxW١Kאאאאאא

אK٢Kאאאאאא

אאא،K

Page 198: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٩٨

אאאאאא،אאא،אאא

א،אאאאאאאא،א

،אאאאאK

אאאאאאW١K ،אא،אאא

א،אאאאאאאא،

אK ٢K אא،אאאא،א،א

אא،אאא،אאאK

٣K ،אאאאאאאאא،K

٤K אW،אאא،אאאא،אאא

אאאK ٥K אW،אא،אא

،אא،אאאאאאK

אאאאאאאאאאzK،١٩٩٩،٤٥Kx

Page 199: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

١٩٩

אאאאאאאאWF١٣E

אzW،١٩٩٩،٢٦Kxאאאאאא

אאאאאאאא،אאא،W

- א،אא،אאאK

- ،אא،אאFאאאאKE

- אא،אאא،אK

- אאאא،אאאאאFא،

Eא،K

אאW - אWאאאא

K

אא

אאאא

אא

Page 200: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٠٠

- אWאאאאאא،אא،،אאאאא،

אאאK - אWאאא

אFאאאאאאאאKE

W - אאא،אאאאאא

א،א،אאא،אאK

FEא،אאzPeters & Waterman, ١٩٨٢,pp.١٣ ١٨x

אאאאאאאW

Jאאאא،אאאאאאאאK

Jאאא،אאKJאאאאא

אאאאאאא،אאKJ،אאאאא

א،אאאאאאאאK

Jאא،אאאKJאאא

אאאK

Page 201: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٠١

J،אאאאאאאאאאא،

KFEzClifford &

Cavanagh,١٩٨٥, p٢٢١WxJאאKJאאאאKJאאאKJאKJא،אאKJאאאאאאKאFאאאEFאאEא

،אאאFEא،،אאאא

א،אאאאא،אאא،

،אאאאאאKאאK

،אKאא،א،אא،אאא،א

א،אאאאKאאאאא

אא،אKאאאאאאאא

אאאא،،אz،٢٠٠٥،٣٧٢Kx

אאאאJJאאאK

Page 202: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٠٢

،z،א٢٠٠٧،٧٩xKאא?אאאאא

?א،א،،אאאאKאאאאא،אK

אאא،אאאאאא،אאאאא

אאאz،٢٠٠٥،٣٧٣Kxאאא،אא

אאא،אKאאא،אאאאאא،،א

אא،אאKאאאאאKא،

אFאאאKEאא،א،

،אאאאאאKא،

א،אאאא،א

אzK،٢٠٠٥،٣٧٣J٣٧٤Kx،אאאאאאא

אאאא،אאאא،אאאא

אאאא،אK،אאא

א،אאאאאאאאאא،א

אאאאאK

Page 203: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٠٣

אאאאאאא،אאא

אאאKאאאאא

،אאאאאא،אאאא

א،אאאאאאאאאאא

z،٢٠٠٥،٧٠xאא،אאאאאאאאK

אאK

אאאאא،אאz،

١٤١٦،٩x،FE?אאאאאאאz?Bala, ١٩٩٦,p.١٨x،

אאא?،אאא،אאאאא

אz?Marqwardt, ٢٠٠٢,p.٢٣٥Kxאא،אאא

אא،،אאאאאא،

אFEאאאאא،אא،אאאא

אאאאKאאא،אא

F،،،אאא،אא

Page 204: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٠٤

אאא،אאאא،אא

אzKE،٢٠٠٥א،٨٧Kxאאאאאאא

אאFאאEאא،אא،z،١٤١٦،١١Kxאא

א،אאאאאאאאאא،א

אKאאאאאא

،אFEאא،אא،אW

WאאKאאאא،א،אא

א،אאאא،אא،אא

אאאא،אאאאאW

K אאאא،אאאאאא،אאאאאא،אאא

א،אאאאאאא،אאאאאא

،אאK K אאאאאא،אא

אאאא،

Page 205: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٠٥

אאאא،אאאא،

אאאאאאאאK K אאאא،אאאא

،אאאאאK

WאKאאאאאאאאאאאאא

אאWK אאא،אאא

؛אאא،אאאF،אאאא

אאK K אאאא؛

KאאאK אאאאא؛אאא

אאא،אא،אאא،א،אא

אאאz،٢٠٠٥א،٩٠Kx אאאאאאאאאאאא

אאאאא،אK

Kאאאא

אא،אאאאאא،אאאאא

،אאאא،אא

Page 206: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٠٦

אאאאאאאאאאא،

אאKאאאאאא

،אא،א،א،א،

W- אא،אאאא

،،אאאאאאאK

- ،אאאאאאאאא

אK - אאאא

אאאאK - אאאאאאא

אאאK - א،אאFאאאEא

،אאאאא،אאאאאK

- אאאאאא،אאאאאאאאא،אא

אאK - א،אאאאא

،אאא،אאאאK

Page 207: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٠٧

WאאK?א?،אאא

אאאאא،אאאא?א?א

،אאאאאאא،אאאא

אz،א١٩٩٧،٢٥J٢٨Kx- א?אאאאא

אאאא،אאאאאאFK?KE

- ?אאאאאאאא

אF?KE - ?אאאאא

אאאF?אKE אWJ

א،א

אאא،אאא،אאאK

FEאא،אאאאאK

אFאEאאאאא،אאאא

אאאאK אFאEא

،אאאא،

Page 208: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٠٨

אz،١٩٩٧א،٢٨J٢٩Kx

א،אאאאא،א?אא

אאאz?،٢٠٠١א،٣٢١Kx،אאאאאא

א،אאאW- אK- אאK - אK

אאאאא،אאאאאאאאא،א

،אאאאK

אאאאFEאאא

אאאא،אאz،٢٠٠٥،١٦Kxאאא

،אאאאא،אFאE

،אאאאאא،

،אאאאא?אאz?،١٩٩٩،אאא

٢٣xאאאא،א،א،אא

Page 209: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٠٩

אאאאאאא،אא،

،אאאאאאאא،אאאא

אאאאאאאאאא،אאאאא

אz،٢٠٠١א،٣١٧KxFאEאאא

אאאאאא،z،١٩٩٩،٧٩xא،

،אא،אאאאK

אאאאא،אאאאא،א{

אאאאz،١٩٩٩،١٠٤KxאאאאFא،א

א،אEאאK١KאKא?אאא

z،٢٠٠١א،٣٢٦Kxאאאא?אאאאא

אzRobert, ١٩٨٠, p. ١٨KxFEאאאאz،١٩٩١،٤٦٩–٤٧٠xW

אאאאאאK

Page 210: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢١٠

אאאאאאFאEאאFאאאEK

אK אאW

١K אא،אאאK٢K אאאאאא

אK ٣K אאאאK

אאאא،א

WJ١K אאK ٢K אאאאK ٣K אאאאK ٤K אא

K ٥K אאא،א،

אK ٦K אzK،٢٠٠١א،٣٢٧Kx

אאא

،אאאא،א،،אאא

אאאאא،אאאאאאFyEא،

?אאאאאאאאאz?

،٢٠٠١א،٣١٩Kx

Page 211: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢١١

،אאz١٩٩٧،٥٠٥xאz٢٠٠١،٣٢٥x،١٩٩٧،٢٤٢J٢٤٨x

אW١K א،،אא

אאא،،K ٢K א،אאאK ٣K אאא،אא

אאאאK ٤K ،אאאK ٥K אא،אאאא،אא

אא،،אK ٦K אאאא،א

אz،٥٢٢Kx אאא

אאאא،אאFאאEאאאאאz،

١٩٩١،٥٢٢KxאאאאW

١K אא،،אאאא

אאאK ٢K אא،،אא

،אאא،אאאK

٣K אאא،אא،אא

אאאאאאאא

Page 212: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢١٢

אא،אאK

٤K אאא،،

אא،z،١٩٩٣،٨٣Kx

٥K אא،FאEאאאאא

JJF٥٠E٪אא،אאא،אאא

אאאאz،٢٠٠١א،٣٢٤x،z،٢٠٠٠א،١١١–١١٧Kx

z،١٩٩٣،٨٥Kxz،٢٠٠٦،٢٢٨xאא،א،אאאא

אאאאא،אאאאא

אאאאK אאאאאא

،א،אFEאאא?א?F،١٩٩١،

٤٩٤xאאאאאאWJ١K א،אאא

אאK ٢K אאא،אאא

אאאא،אאאK

Page 213: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢١٣

٣K ،،א،אא

אK ٤K ،אאFא

אאאאאאאEאאאאאK

אאאאא

אא،אאאא،אאא

אאאFאEאאאFאEא،אFאEא

אאאא،z،١٩٩١،٥٣١Kx

FאEא?אאא??אאא

אאא،אא،א،،،،

אאאאאאאאא،אאא،א

א،אאא،אאאאz?،א٢٠٠٤،٢٥Kx

אאאאאאאאא

،א،אאא،אאאאאאא

Page 214: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢١٤

אאא،א،א،אא،אאאא–

אJאאאא،אאאאא،

אאא،אאאא،אא،אאאא،אאא

א،אאאא،z،٢٠٠١א،٣١٧Kx

אאאK

אאאאאאאאאאא،

אא،،א،אאאאאאאאאאאאאאא

אא،א،אאאאאא

אFאאאzE،١٩٩٩،٥٤Kxאאאאא

אא،אאאFResponsiveE،אאאאאאאאאאאא

?אאא،אאאאא،אאאאאאא

KKאא،אאאz?،١٩٩٧،٩–١٠x،

א–א–אאאW

Page 215: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢١٥

JאKJאא،אאz،١٩٩٧،٢٩١Kxא،אאאא

אאאא،אא،אא،

אאאא،אאאאא

אאאאא،אאKאא

،אאא،אאאאאא

FאEאא،א?אאאאא،אא

אאאאאאאאאאא،אאא،אא

אאאאאאאz?،١٩٩٧،٣٠٥Kxאאא

אא?א،אאא،אאאא،אאאא

אFFEEאאz،٢٠٠٥،٤٤xאא،

אאאא،אאא،אאאאK

א،אאאאאאא،

אא،אא

Page 216: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢١٦

אאאא،אאאא،אאאאאאאא

אאKאאאאא

אאאא،אאאאא،

KEא،א،א،אאFאא،אאאא

אא،،אאאאאא

אא،אאאאא،אאאא

אאאאz،١٩٩١،٣٨Kxא،אאאאא

א،אאאא،אאאא

אKאאאאאא،،א

אKאאאאJJ

א،אאאאאאאאאא،אאאא،א

z،١٩٩١،٥٠٥Kxאאאאא،א

Page 217: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢١٧

אאאאאאW אאאא

אאא،אאאא،אא،אK

،אאאאאאאאאאFאאאא

אאאאEא،،אאאא،א،א

אאאאFאאאאאאאאאאK

אFLEאFLEאאאאא

،אאאאאאאאאאאאאK

אאאאאאאK

אאאאFאאאאE،אאאאאא

אאאאאאאאאאz،١٩٩،٥٣٠Kx

אאאאא،אאאאא

אאאאאאאאאאא

אאאאאאאאK

Page 218: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢١٨

אאFאEW?אאאKK

אאאאא،אאאא??אאאאא

אא،אאא،،

אא،א،אאאאWJ

١K אאאK ٢K אK ٣K אאאאאK ٤K אאאאz،א٢٠٠٤،٧٧xK

،אאאאאאאאאאאאאאאאא،אא

z،١٩٩٩،٢٦٢KxאאאאאאאW

J،אאאאאאאאא

،אKJאאאאאאא

،אאאאאא،א،אאא

אאאא،אאאאאאאא

אאאאאאאאאאאאאK

Page 219: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢١٩

٢KאאKאאאאאאאא

א،،אא،אאאאאאא،

אאאאא،אאאא،אאz،١٩٩١،

٤٧٠Kx،אאאאא،א?אאאFאאEאא

z،٢٠٠٦א،١١١xאאאאא،אW

١K אFאE،אאאK

٢K אאאאאאאאאאאF

א–،KE ٣K אאאאK ٤K אאאK

אאאא،אאאאz،٢٠٠٦א،١١١xW

JאאאKJאאאאאאKJאאאאKJ،אאאאאא

אאאאKJאאF

אאKE

Page 220: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٢٠

JFאאא،אא،א،אאאאאאא،א،א

אKEאאאאא

،אאאאאאאאא،אאאאא

אאאאאאאאz،א٢٠٠٠،١١٠x

אאאאא،אא،؛אא

،א،אא؛אאאא،אאא،אא،א

אא،אאK

אאאKאאאא،אאאא

אאאW١EאאאאK

K אאאK K אאאK K אאאK K אאK ٢EאאW

Kא،אא،אאKKאאאא،א

אK

Page 221: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٢١

אאא،אאאאאאאאאz،א

٢٠٠٠،١٢٨،١٢٩Kxאאאאאאz،א

٢٠٠٦،١١٢xאאW١K אFא–א–אKE ٢K אK ٣K אאאאK ٤K אאK ٥K אאאK ٦K א،אאאאאאK ٧K אאאאK ٨K אאאאאK

אאאאאאz٢٠٠٦،١١٦xאאאW

JאאאKJאאאKJאאKJאKJאאא،אKJאאאאאאאא

KJאאאאאKJאאFאKEJאאאK

Page 222: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٢٢

JאאאאK

JאאאאאK

אKאאא

،אאאאF،،zKEKKK،١٩٩١،٥٢٨x،

אאאאאאz،٢٠٠٥،٢٩Kx

אאאאאFאEאאא،

אאFאE،אאאאאאאאאאא

z،٢٠٠٠،١٤٦x،،אאאא،אאאאא

אאאאKFEאא

א،א،אאאאFE،

אאאאאאאאFאאEא؛،

אאאאאz،١٩٩٩،١٤٦Kx،אא

אא،א،אאאאאK

Page 223: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٢٣

אאFEאאא?אא

אאא،אאאאאz?،١٩٩١،٥٠٥Kx

אאאאא

אאאאאא،אאאא

،א،אאאאאאא،

?אא?،אא،אאא

،אא،אאz،١٩٩٩،١٠٤Kx

אאאאאאאא،אא

אW١K א،אאא،אא

אאאאאK ٢K אאאאא

אאאK ٣K אא،אאאאא?

אאאאאאאאz،אאא٢٠٠٦،٢٢٠J٢٢١Kx

אאאא

אאאאאאאאאאא،א

Page 224: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٢٤

א،אא،אאאאאאאא،אאא

אאאאאאאאאאאאאאא،אא

אאאאאאאאאW

F١Eאא،אאא،אא،אא

אאאאאאאKא،אאאאאאא،،אא

אאא،אאא،אא،א،אא،אאאא

אאאK،אאאא

אאאאKF٢E،אאא

،אאאא،אא،אאא،אK

F٣Eאאאאאאא،אאאאא

א،אאא،אא،אאאאK

F٤E،אאאאאאאאא

Page 225: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٢٥

אא؛אFאא،א،אEאאאאא،א،א،אאאאאאאא،אאאא

אKאא،אא

אאאאאאK

אאאK

FE،אאFא،אאאאא

F،١٤٢٤EאאאאאאאאאאK

אאאאאאאא،אאאאFאEא

אא،אאאאFאEאאאא

،אFEאאאאאz،١٤٢٤،٢٧xW

Jאא،אאאאאאאאאאאאאK

J،אאאאאאאK

J،א،אאאאאאא،אאא

KJאאאאאאאאK

Page 226: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٢٦

אאWאאא،אאא

אK

F١٤E

אא

אzW،١٤٢٤Kx

،אאאאאאאאאאאאא،אא

אא،אאאאאאא،אאאאאאא

אאאא،אאאאאאאא،אא

אאאאK

אאא

אאא

אאא

אאא

אאא

אאא

Page 227: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٢٧

אאאWאאא

F١٥E

אא

אzW،١٩٩٩،١٠٧Kx

א،אאאאאא،אא

אאאאאאאא،אאאאאאאFא

אE،אא،،א

אאאFאאא،אאאKKאאאKE

א،אאאאאא

אאא،אאאאאא،א،אא

אאא

אאא

אאאאא

Page 228: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٢٨

אא،אאאא،אאאK

אאאאאאאK

F١٦E

z،١٩٩٩،١١٠Kx

٣JאKFאEאאאא

؛אאאא،אאFאEאאאאאא،אאאאאאאאא

،אא،FEאאא

אאz،١٩٩١،٣٦٠Kx

אא

אאא

אאא

א

אאאא

אאא

אא

אא

Page 229: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٢٩

FEא?א،?FE

?אאאא?אאאא?

אאאאאאz?،٢٠٠٠،٢٥KxFEא،אא

،א?אאאאz?،١٩٩١،٣٦٠Kx

אאאאא

א،،אFE،،אאאאא،

אאאאאאKאאFאE

אFאאאאאאאא،אא،אz

Drucker, ١٩٧٤, P.٢٠Kxאאאאא

אא،אאאאאאאא،אא

אאאא،?אאאאאא

אא?אאאא،?אאz?،٢٠٠٠،٥٠Kxא

،אאאאאאאאK

Page 230: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٣٠

אאאאאאא،א

،אאאאאאאאאאאא،אאאאא

אאאאאא،אאאא،אא،אאא

אK

אאאKאאאא

אאאאאא،אאא،א

אאאW١K אאאאK٢K אאאK ٣K אאאאאK ٤K אאאz،٢٠٠٠،٥٢Kx

F،١٩٨٩א،١٤٧EאאאאW

١K אאאK٢K אK ٣K אאאK ٤K אאK

אאאאאאא،אאא

אא،אאא،

Page 231: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٣١

אאא،אאWFאאא،אא،אאEא

אאאא،א؛אאאא،אאאאאא

،אאאאאK

א،אאאאא،א

אאאא،א،אאאא،אאאאאא

?א?אאא،،אאא

אKאאאאאKאאאFאאE

F١٧E

ZאKאzW،١٩٨٩א،٣٤Kx

Page 232: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٣٢

אאאאאW

J،א،אאאK

Jא،אאאאא،אאאא،،א

אKJאא––א

אא،،K

Jאאאאאאאא،אא

אKאאאא

א،אאאאא،אאאאKא

אאאאאאKאאא

אאאאאאאאאאאא،אא،

אאאאאא،אא،

אאאאאאאא،

،אאאאאא،K

Page 233: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٣٣

אאאאא،א،،

אא،אאאאאאא،אאאאאא

אK

Kאאאאאאא

،אא،אאאאאא

אK،אאאא

،א،אאאא،אW

- אא،אאאא،א،אא

،אאא،אאאא،،אאאאאאא،אא

?אא?אאאא،אאאK

- ،אאאאא،אא،אא،א

אאאאאK - ،

אאאאא،אא?אא

Page 234: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٣٤

א?אאאאאאK

- אאאאא،אא،אא،אאאאאאא،

،אאאא،א،אאאאא،،אאא

א،אאK

אWא

אא،אאאאאאאאאא،א،אא،אא

،אאאאאאאא،אאאא

אאאאאאאא،אא

אאאאאא،א،אאאא

،א،،אאא،אאאאאאאאאאאא

אאF–אאE،אאאאאא،،z،

٢٠٠٥،٣٥٦Kxאאאאאאא

אאאאא،

Page 235: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٣٥

אאאאא،אאאאאא{אאא

אאאאא،אאאאא

אאאאאאאאאאz،٢٠٠١،٢٢

J٢٣KxאאFאאאאE

אאאאאאאFאאEאאאאאאאא

אאא–א–،אאאאאאאz،

٢٠٠٥،٣٥٧xאאא،אאא،אאאא

א،אא،אאאאאאz،٢٠٠٥،

٣٥٧xאאא،Kאאאאאאאא

אW- אאאK- אאאאK - אאK - אאK

Page 236: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٣٦

א،אאאאא،אא

אאWF١٨E

אאא

אzW،א٢٠٠١،٢٣Kxאא

،אאאא،אא،אאאzK،א٢٠٠٣א،٣٥Kx

אאאאאא،אא

א

אאא

אאא אאא

אאאאא

אא

אאא

א

א

אא

אא

א

א

א

א

א

Page 237: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٣٧

אאא،אאאא،אאאK

אא،אאאאאא،אא

אאאאאאאאאאאא،אאאא

אאאאאאK

אאאאאא،אאאא،א،אאא

،אאאאא،אאאאאאא

אאאW- אאאאאאאK - אאאאאאא

Fא،אאKE - אאאK - אאאאאאK

אאאW

١KאאאאאאKFאאEא

א،،א،א،אאא

،אK

אאאאאאאאאאאאא،א

Page 238: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٣٨

אא،אא،א،א،א،אאאאא

?אא،אאאאא?،אאאאאאא

אאאz،٢٠٠٥،٣٥٨Kxאאאאאאאאאאא

א،אאKאאאאאאא،א

אאאאאאאאא،

אאאאאאאאאא،אא

،אאאא،אאאאאאKאא

אא?אאא،אאאאאא،אא

אאאאאאאzK،٢٠٠٥،٣٥٨Kx

אאאאאאאאאאאאאW

- א،אאאאאאאאאאאK

- אאאאאאאאאK

- אאאאאאK

Page 239: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٣٩

- א،אאאאאאאא،א

אא،אאאK - אאאאאאK

z،٢٠٠٥،٣٥٩Kx אאא

אאא،אאאא،אאאאאאאאאא

FאאEאאאאאאאא

א?אאאאאא١٠٠אאאאא

،אאאאאא٢٠٠،אא

אאאאאאאאאאz،א٢٠٠٣א،٢٠٠Kx?

אאא،אא،אאאאאא،אאאאא،א

אא،א،א،אאאאאא،

אאאz?،א٢٠٠٣א،٢٠١Kxאאאאאאא

אאאא،א،،אאK

אאאאאאאא

אאאאאא

Page 240: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٤٠

אFא،אאאאאאא،אא،א

אא،אאאאאא،אאEאאאא،

،א،אאאאא

אאאאאKאאאא

אאFאאא،אאאאא

،אאאאאאאאאאאאאא

אאאאKEאאFאאאא

אאאא،אאאאאא،אא

אzE،א١٤٢٥،٦x،אאאא?אא?

F١٤٢٥Eאאאאא،אאא

אאz،אא٢٠٠٤،٢٣٨،٢٤٢Kx

٢JאאאאאאKאאאא?אאאאא

אאאאאאz?،٢٠٠٣א،١٦xאאאאאאא

אאאאF،אאא،אא،אFאE،

Page 241: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٤١

אאאאEKKאאאאאאאz،א٢٠٠٣א،١٩٤xא،

אאאאאאאאאאK

אאאאאאאאאאאאאאW

١K ،אאאאא،

אאK٢K אאא،אאאאא

אאאFEאא،אאאאאK

٣K אאאאאאאK

٤K ،אאאאאא،אאK

٥K אאאאFאאאאא–אא

،אאאאאאאאאאא

אא–אאאאאא،،א

–אאאאאאEאאאא

אאאאz،א٢٠٠٣א،١٩٤J١٩٨Kx

אאאאאאאא،אא،א

Page 242: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٤٢

אאאא،אא،אFא،אא،אEKKKא

אאאאאאאKאאאאאא

א،אא،אאאאאאאאWJ

- אאK- אK - אאFאאאאKE - אאK - אאK - אK - אאK - אK - אאאK - אאK - אאK - אאK - אK - אאz،٢٠٠٣א،١٦Kx

אאאא،אא

،א،אאאאW

אKאאא

אאאאאאא

Page 243: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٤٣

אz،Wא،א،אאאא،١٩٩٠א،١٤٠Kx

?אאאאאאאאא

אz،٢٠٠٥،١٣٧Kxאאא

אא،אא،אאאאאKKא

אא،אאאאאאא،א

אאאאא،אאאK

א،אאאא،אא،א،א

אא،א،אאאאאאא،א

،אאאאאאאאאאאאא،אא

אאKאאאאאא

אאאW- א،אא،אא

אאא،אאא،אאאאאא

אא،אאK

Page 244: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٤٤

- ،א،א،אאאאFאא،אא

א،אאאא،א،אאאEKKאאאא،

،אאאאאאK

- אא،אאאאא،אאא

zK،٢٠٠٣א،١٥٢Kx אא

אאאW١J W - אאאK- אאK - אאאK - אאאK - אאאK٢J ،אאאאא

א،אאK

٣J ،אאאאK ٤J ،א،

אאא،אאK ٥J אאאאz،٢٠٠٣א،١٥٣J١٥٤Kx

אKאא،אאאא

אאאאאא،אאאאא،אאW

Page 245: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٤٥

- אאאאאאאK

- אאאK - אאK - אאאאאאאאא

אא،אא،אK - אz،٢٠٠٣א،١٥٥Kx

٣KאאאKאאאאא

אאאא،אאאאא،אאאאא

אא،אאz،٢٠٠٤א،٣٧Kx

אאאא،אאא،אא

אא،אאאא،

אאK،אאאאא

،אאאאאאאאאאאאאאא،אאאא

אאאאzK،٢٠٠٤א،٣٨Kxאאאאא

אאא،אאאא،א

zK،א٢٠٠٤،٢٤١Kx

Page 246: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٤٦

אאאאאאא،،

،אאאאאאאאאא

אKאא،אאא

אאא،אאאא،אאאא

אKאאאאאאא

אאאאאאאאאא،אאאz

،٢٠٠١א،١٨٤–١٨٥Wx١EאאW

- אאK - אK - אאאK - אK - אאאאK - אאאאאאאK - אאאK

٢EאאאאW- אאאאאאאK - אא،אאאK - אאאאאאאאאאאא

אK - אאאאK - א،א،א،אאאאאK

Page 247: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٤٧

٣EאW- אאK - אאאאאא

K - אאאאK - א،א،אא

אאאאאאאK

אאאאאאאאאאא

אW אאאא

אFאאEאאא،אא

אK אא

،א،אK

FאאEאא،א،אא

אאK אFאאEא

،אאאאאאאאאא

אK אאאאאא

אאאאW

Page 248: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٤٨

١K אFvisionEאאאאאאאK

٢K א،א،אאאאאאאאאאאK

٣K אאאאאאאאאK ٤K אאאאאאK ٥K אאאאאK ٦K אאאאאאאz،٢٠٠٤א،

٣٠٠–٣٠١Kx

אאאאF١٩E

אz،٢٠٠٤א،٣٠١Kxאאא?אא?

،אאאאא،אW

١K ،אאאאאאאאאאאK

אא

א

אאא

א אא א

אא

אאאאא

Page 249: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٤٩

٢K א،אא،אאאא،אאא،אא،אא

אK ٣K אFEא،אא

אאא،،א،אK

٤K ،אאא،אאאK

،א،אאאא،אאאאא،אz،٢٠٠٤א،٤٠Kxא

אW١Eאא،א

אא،אW

EאאKEאאאאאאKEאאK

٢Eאא،אאא،אא

אאאאאאK

٣E،אאא،אא،אאאz،٢٠٠٤א،٥١٥٥Kx

،אאאאאא،אא،א

אא،אא،א،א،z،٢٠٠٥אאאאא

٣٣٧J٣٤٠Kx

Page 250: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٥٠

אאאאאאא،אאא،א،

אאאא،אz،٢٠٠١،١٠٦–١٠٩Kx

٤KאאאאאKא،אא

אאא،אאאאאא،Fאא،אאאE

،אאאאא،אאאz،١٩٩٩،٥٥xא،

א،אא?אא?אא،

אא?א?אאא،אאאzKK،١٩٩٩،٥٦Kx

אאאאאאא،Wאאאא

א،אא،אאWא،אא?אאאא

א،אאאאאאאאzK،١٩٩٩،٥٩Kx

אאאאאאאאאאאא

אאאא،אאאא،אאאא،

אא،אz،٢٠٠٥،٥Kxא،אאאא

אאא،אאאאאאz،٢٠٠٥،٤٤Kx

Page 251: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٥١

אא،אאא،א،אאאאאאאאא،אאאא

א،אKאאאאאאא

אא،אאאאאאא؛א

אא،אאאאאאאאאא،אאאא

אאאאאאz،א٢٠٠٣א،١٣٧،١٤١Kxאאאאא

א،א،אאW

אאאאאאאW- אאK - אאK - אאK - אאK

אאאאאW - אK - אאK - אאz،١٩٩٩،٢٢Kx

אאאאאאאאא،אאאאא

אא؛אאאאאאא،אאאא

،אאאאF٦٤E٪

Page 252: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٥٢

אאא،אאאאאאאאאאא

אאאאאאאאאאאאאאאאאא

אאאzKK،١٩٩٩،٤Kx،אאאאא

אאF،אאאאאאא،א،א،אאאא

W١K ،אאאאא

Fא،א،אאEKKKאאא،אאאאאאא،א

אz،אא٢٠٠٣،١٢٧Kx ٢K אאאאאא

אאאאאאא،א

אK ٣K אאאאא

؟אKKאאאאאאאאK

٤K FאEאאאאאאאאאFאא

אאאאא،אKE

Page 253: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٥٣

אאאאאאא،אאW

١K אאאאK אאאאאאאאאאאא

אאאאאאאא،אאאאאא

אאאK ٢K אאאאאא

א،אאאK

٣K ،אאאאאא،אאא

،אאאא،אFאאאא،אא

אאאא،אKEKKK ٤K אאאאאאא

אאW - אאאאאאא

אK - אאאאאאא

אאK - אאאא

אK - אאאאאz،א٢٠٠٣א،

١٤٤–١٥٠Kx

Page 254: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٥٤

Kאאאאא

،א،אא،אאאא

א،אאאאא،א،א

אאאאאאאאאאאאאא،אאאאאא،אא،אאאא

אאאא،אאאK

- ،אאאאאאאא،א

K - אא،אא

אאא،אאK

- ،אא،אאאאאאאאא،אאא،אא،אאא

אאא،אאאאאאK

- אאאאא،אאא

،אאאאאאא،א،

Page 255: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٥٥

؛אאאאאא

Fא،א،אא،אאאאאKEKK

אאאאאאKFא،אKEאאאאא

אאאא،אאאאא،אא؛אא

א،אאא،אאKEאאאK

אאאאא،אאאא،אאא،א

א،א،אאאאאאאאא،אאא

،א،א،אאK

א،אאאאאאא،אא

אאאאz،א٢٠٠٥،٢٦٣،٣٠١xzא،א١٩٩٤،١٥٥x،z،٢٠٠٢،١٢٦xz،٢٠٠٤א،

١١٣٩xא،z،אא١٤٢٥xzא١٤٢٥אx،

zאאא١٤٤٠x،אאFאא١٤٢١אEא

אאאאאאאא

Page 256: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٥٦

אאא،א،אא،אאאאאאאא

אאKא،אאאאאאא١٩٩٣٠E

z،א٢٠٠٠א،٦٥xאא،אz،א١٩٩٣،٢١،٤١xz،א١٩٩٣،

٢٠٧،٢١٠x،z،٢٠٠٠א،١٦٣Kxאאאא

אאאא،אאאKאאW

KאK- אאאאא

אK - אא،א

،אאאאאאFאאEאאא

FKE - אאאאא

אאאאאאאאא

אאאאK - אאאאאאא

אאאאאאאא

א،K

Page 257: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٥٧

l@N@ÑÈ›Ûa@ÂbÔã@Z@- אאאאאאא

،אאאא،אאאאאא

אאאK- אא،אאא

אאאאאאאאאאאאא

אאאאK- ،،אאאאא

אK- אאאאאא

אאאאאאאאK

- ،אאאא،אאאאא

א،אאאאאK

٢JאאWKאW

- אאאא

K- אאא

،אאאאאא،אאאאאא

אאאK

Page 258: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٥٨

- אא،אאאא،אאאאאא

אאאאאאאK

JאK- ،אאאא

אאאאאא،א،אK

- אאא،אאאאאאאאאאא،אK

- אאאאאא،אא

،K- ،،אא

אאאאאאאא،אאאא

א،אאK

- ،אאאאא،אאא،

،אאאאאאzK

،אא٢٠٠٤א،٢٣٨Kx- אאא،

،אאאאא،אאא

Page 259: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٥٩

אאאא،אK

- אאאא،،א،אאאאא،אא

אאאאK٣JאאWKאKJאאא

א،א،אאאא،אאא،אאא

אאאKJאאאאאא

אא،אאאאא،אאאאא

א،אאאאאK

J،אאאאאF–JE،אאאאא

אאאאאאKJאK

- ،אאאאאאאאאאאאאאא،א

אאאא،אK- ،א،אא

א،אא،אאא،אא

Page 260: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٦٠

אאא،אאאא،אK

- ،אא،אאאא،

אK- ،אאאאאאאא

אאK- אאאאא

،אאאאאK

- ،אאאאא،אאאאאאאאאא،אאאא،

א،אאאאאאK

- ،אאאאאא،אאאא،אא،א

אאאא،אאאאK

- אאאאאאאK٤JאWKאK

- ،،אאאאאא

אאאK

Page 261: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٦١

- אאאאאא،אאא،אא

،אאאKJאK

- אאאא،אאאאאא،א

אאאאK- אאאאאא

אאאא،אאאK

- אא،אאא،אאאא

אאאאאK- אאאאאאאא

،א،אאא،אאאK

- אאאאא،א،א

אאאאא،אK- אאאאאאאא

אאאאאא،אאאK

- אאאאאאאאאאאאאFא

אKE

Page 262: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٦٢

@@@@@

الفصـــل السـادس

قرتح إلسرتاتيجية إدارة رأس املال الفكري تصور م يف اجلامعات السعودية

WאאK

WאאאאאKWאאאאKאWאאאאאאKWאאאFאאאKE

WאאאאKWאאאאKWאאאK

• אאא• א

• אK@@@

Page 263: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٦٣

الفصل السادس دارة رأس املال الفكريسرتاتيجية إتصور مقرتح إل

يف اجلامعات السعودية‡îè¸@N@@

،אא،אאאאאאאאאאא

אאאאאאא،אאאאאאאאא

אאאאאא،Kאאאא?אאא

א?אאאאאאאW

J،אאאאאאאאאא،אאא

אאאKJאאאא

،אFאאEאאא،אאאאא

KJאא،

،אא،KJאאא،א

،אאא،אאאאאאאאאK

Page 264: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٦٤

אאאאאאאאאאאאא،א

אאאאאKאאאאאא

אאאאאאאאא،אאאאאא

אאW١KאMission DeterminationK٢KאאאאאKEnvironmental AnalysisK٣KאאKObjectives Determination ٤KאאKStrategy SettingK٥KאאStrategy needs،z،١٩٩٤،١٠٤Kx

אא–JאאאאאאאאאאאW

- אאK - אאאאK - אאאK - אאאאK - אאאFאאאKE- אאאאK- אאאאK- אאאK

אאאאאאא،אאאא

אאא،אאאאאאאא،

אאW

Page 265: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٦٥

WאאK@òíú‹Ûa@ZVision

אא،אאאאאא،אאz،

١٤٢٢،٨٧xאWFאאאKE

@òÛb‹Ûa@ZMission@@א?

؛אאא،z?،١٤٢٢،٩١x،

אWאאא

،אא،אאאK

@bîãbq@ZòßbÈÛa@Òa‡çþa@N@Jאאא

אאאKJאאאאאF،אאא،אא،א

אKEJ،אאא

KJאאאאאא

אKJאאאאאאאאאא

אאאאK

Page 266: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٦٦

WאאאאKIc@H©a@ò÷îjÛa@ÝîÜ¥@pbîİÈßð†ìÈÛa@ïÈßb§a@áîÜÈnÜÛ@òjäÛbi@òîuŠbN@

@Iñ‹–bȾa@òî¾bÈÛa@püìznÛa@H@@

١KאאK التحديات الفرص

Page 267: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٦٧

ى - ة أدى إل ع للمعرف شار الواس االنتوع ذلك تن ا، وآ صول عليه هولة الح س

. مصادر الحصول عليهاى - ة إل ة المعرف ي بني ول ف أدى التح

ا دة ب صات جدي ور تخص لتعليم ظهة ارف المتعلق ي المع ل ف امعي، تتمث الجات ة المعلوم ائل معالج ات ووس بالبرمجيات ور اتجاه ة، وظه ى معرف ا إل وتحويلهي ل ف يم تتمث ات التعل ي سياس دة ف جديؤ ستقبل، والتنب وم الم ام بعل االهتم

. باتجاهات النمو المحتملةدول - ض ال ام بع دة أم اق جدي ت آف فتح

وة التقني يص الفج ر لتقل صادية عب ة واالقتدول ع أن ال ة، م وة المعرفي يص الفج تقلة ال قليل ذا المج ي ه دما ف ت تق ي حقق الت

ى صر عل اد تقت ي تك دد، وه د، (الع الهن ) ماليزيا، البرازيل، إسرائيل

صادية - ة واقت ات إداري رت اتجاه ظهضمنية ة ال ل المعرف ادي بتحوي وتنموية تنة ى معرف راد إل ا بعض األف ي يمتلكه التزز دور ذا يع ة، وه ريحة ومتداول صي زون معرف ك مخ ي تمتل ات الت الجامع

. وافرة، - لعة مربح ى س ة إل ت المعرف تحول

تج ي المن ي ف ون المعرف بح المك وأصالصناعي هو األبرز واألثمن، وتراجعت ات ي المنتج ة ف ات المادي ة المكون أهميا من التي بات من الممكن الحصول عليه

الم، ي الع ان ف ذي ال أي مك ت ال ي الوق فة يمكن الحصول فيه على المعرفة المتعلقا بذلك المنتج إال من مصدرها المبتكر لها والمسجلة باسمه آبراءة اختراع، وهو مى يلقي تبعات التقدم العلمي والمعرفي علسات ا المؤس ات باعتباره الجامع

. المجتمعية المسئولة عن ذلكامعي المع - يم الج ة التعل و أهمي ر نم اص

ا في إنتاج المعرفة وتجديدها، وآذلك نقلهزى ة ذات مغ ى معرف ا إل وتحويله

. اقتصادي تنموي

ة، - عدم موثوقية الكثير من المصادر المعرفيراءة صادر، والق د الم ى نق ة إل امي الحاج وتنيم وء ق ي ض ة ف ضامين المعرفي دة للم الناق

. المجتمع واتجاهاتهادر م - دفق المعرفي اله رة أوجد الت شكلة آبي

تثمارها، ا واس ي تنظيمه ات ف ام المجتمع أموفي ظل سرعة االنتشار أصبح الوقت المتاح يقا، ة ض ات المعالج راء عملي اء وإلج لالنتق

. وهذا ضاعف المهمة على الجامعاتب - ة لتواآ صات العلمي ة التخص ر بني تغيي

ساب ى ح دة عل صات الجدي التخصال ي مج ة ف ة، خاص صات النظري التخص

ذه ال ي ه ع ف ة، والتوس ات والمعلوماتي برمجي . المجاالت لمواجهة الطلب المتزايد

ول - ى تح شجعة عل ة م الل ثقاف شر وإح نريحة، ة ص ى معرف ضمنية إل ة ال المعرفى دريب عل ة، والت والتبصر بأهمية هذه العمليى ل عل تمرار، والعم ا باس اليب وتطويره أس

ذ ق ه ي تعي سلبية الت ة ال اهر الثقاف ر مظ ه تغيي . العملية

ى - ؤ والحدس ( ظهور معارف تعتمد عل التنبصيرة دة ) والب اهج جدي ى من ة إل د الحاج أوج

لتوظيف هذه الملكات وضبط نتاجها المعرفي . بالمناهج العلمية المالئمة

وائح و- م الل مية( تحك ة الرس ة )األنظم ، وغلبة ي للمعرف ي الهيكل ون البيروقراط المك

. والمعلوماتة - ع تغيير بني التخصصات، في حين أن واق

ررات ة المق األمر يشير إلى انفصال وانعزالي . الدراسية بالتعليم الجامعي عن الواقع

Page 268: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٦٨

٢KאאK التحديات الفرص

ل - دخل تنموي، ب ى م تحولت صناعة المعرفة إلأهم مداخل التنمية في العالم المعاصر، وتراجعت

ة في الوقت نفسه ا وارد الطبيعي سبية للم ة الن ألهمي . في مقابل الموارد المعرفية

ى تواصل - ة إل يؤدي التحول نحو مجتمع المعرفالمي، صعيد الع ى ال شعوب عل ين ال ضل ب أفة ي الدول اليم ف عيد األق ى ص ضل عل وتواصل أفع ة في التوزي الواحدة، ويؤدي إلى نوع من العدال

ى ب رد أن يحظ أن أي ف ن ش ي، فم ة المعرف فرصساوية لآلخر في سبة م ة بن ى المعرف الحصول عل

. مجتمع المعرفةات - ة المجتمع ع المعرف ن التحول نحو مجتم يمك

ات النظام االقتصادي المتحولة من مواجهة متطلب . الجديد وهو نظام يقوم على المعرفة

ا يعرف - يحقق أفضل وضع يمكن من استثمار مـ وطني(ب ري ال ال الفك National ) رأس الم

Intellectual capital و وارد " وه ة الم مجموعة راد ومؤسسات دول ا أف ي يمتلكه ة الت ر المادي غيصاديا دمها اقت ي تق ابي ف شكل إيج سهم ب ا، وت م

]. ١م، ص٢٠٠٦عزمي، " [واجتماعيال - سي، وتفعي ه المؤس ول التوج ذا التح زز ه يع

ا مؤسسات المجتمع، وتحقيق المشارآة الفعالة فيمى سات عل ف المؤس ز مختل ا يحف ا، آم بينه

. المشارآة في الجهد الشامل

ى - اظ عل ب الحف ة يتطل ع المعرف ق مجتم تحقي

سلة، ا المتسل ة بمراحله تمرارية دورة المعرف اسا، دة وفهمه ة المفي ى المعرف صول عل والحى صول عل داولها، والح شرها وت ا ون وإنتاجه

. معرفة جديدة وهكذاادة (و مجتمع المعرفة إلى يحتاج التحول نح - ) قي

ول للمشكالت ديم حل نظرا لضخامة التحول، وتقابي، بيل التحول اإليج ي يمكن أن تعترض س الت

. والجامعة هي المؤهلة لذلك ديم - ة بتق ات مجتمعي ات آمنظم ة الجامع مطالب

ع سريع م ف ال ق التكي ل تحق ر عم وذج وأط نمر عمليات التحول نحو مجتمع المعرفة، وهي أآ ث

وذج دم نم ى أن تق درة عل المؤسسات المجتمعية ق . يحمل سمات ومواصفات التحول الناجح

ب - ي الجان عفا ف ول ض ات التح ر عملي تظهذا ة وله دول في نظم المعرف بعض ال المؤسسي لار دعم خي سي ي ل مؤس ود هيك ن وج د م البشرية ة الب ق التنمي ن تحقي ن م ول، ويمك التح

.ذلك الخيارالمالئمة لمواجهة متطلبات

٣Kאאא التحديات الفرص

Page 269: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٦٩

ين المؤسسات - ربط ب ا شبكات ت توفر التكنولوجيسهولة، ا ب ة ونقله واألفراد، وتسمح بتشفير المعرفددة وهي ارات متع صال خي ات االت وفر تقني ا ت آمأنه أن يحسن في تزايد وتنوع مستمر، وهذا من ش

. جتمعات التي تحتضنهاأداء الجامعات والم خلقت التحوالت التكنولوجية فرصا جديدة للعمل -

ا ة تكنولوجي ددة، خاص االت متع ي مج فا ة، وتكنولوجي ائط المعرفي صاالت، والوس االتة الحاسبات، يقابلها تخصصات في الجامعات لتهيئ. قوة العمل لهذه المتطلبات الجديدة في سوق العمل

ل - ة نق ة دون تنطوي عملي المنتجات التكنولوجيدد ر يه ى خط ا عل ف خلفه ي تق ة الت ل المعرف نقات ل ملك ع، ويعط ة للمجتم درة اإلبداعي القا و م ي، وه د والتحليل ر الناق ار والتفكي االبتكاج ي إنت أموال ف ات دورا م ى الجامع رض عل يف

. التكنولوجيا واستثماراتها فرضت التطورات التكنولوجية أن تكون عملية -

ستمرة وذات ة م ل، عملي دريب والتأهي التة رات التكنولوجي ب التغي ددة تواآ ضامين متج ماليب ي أس را ف ت تغي ا فرض ة، آم المتالحقدريب ز الت ور مراآ ه، وظه دريب ومناهج التددة ات متع م وآلي ات، ونظ ر بالجامع المعاص

. للتدريب التكنولوجي

التحديات الفرصع للم- شار الواس ة، أدى االنت ات التكنولوجي نتج

والمنافسة الشديدة، إلى تخفيض جوهري في آلفة ة ا فائق و التكنولوجي ه نح ا أدى التوج تج، آم المنشار ى انت ود المفروضة عل ر القي ى تحري ة إل الدقك ن ذل طة، ومك ة والمتوس ا المتدني التكنولوجيا ك التكنولوجي ى تل بعض الدول من الحصول عل

. وتوطينهاول- د التح ا أوج ة وعي ا الدقيق و التكنولوجي نح

نظم م ال ر معظ ول، وأجب ذا التح ة ه ا بأهمي عالميل ى جع الم عل ي الع صادية ف سياسية واالقت الات لم األولوي االستعداد لتبعات هذا التحول في سسياسات ى ال ك عل س ذل سية، وانعك الرئيتجابة دم االس ة لتق ط الوطني ات والخط والميزاني

دث ت ا أح بة، آم ة المناس اهيم تنمي ي مف را ف غي . الموارد البشرية

الم - دم والع الم المتق ين الع ة ب زداد الفجوة التقني ترة ت، ألن وتي ع الوق رق م و الف امي، وينم النريعة دم س الم المتق ي الع وجي ف ور التكنول التطامي تنحصر في الم الن ود الع جدا، مما يجعل جه

. محاوالت اللحاق دون المنافسةة ت الحاج تراتيجيات دع دول اس ي ال ى تبن إل

ة م وطني ر نظ ا، عب وم والتكنولوجي وير العل لتطل يخ للعم ع ترس ا، م ة به شطة المتعلق إلدارة األنصعيد ى ال وجي عل ي والتكنول سي العلم المؤس

. الوطني، وهذا يتطلب بنية تحتية ضخمةات - زوال للتنظيم ادم وال اوف التق ت مخ تنام

ة التقليدية، ودعت الحاجة إلى تبنى هياآل تنظيمي .مرنة ومتكيفة

٤KאאאאK التحديات الفرص

Page 270: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٧٠

ر - ول غي ام باألص يادة االهتم دثت س أحرت ي اعتب ة الت ول المعرفي ة، أو األص الملموسك رن،وأدى ذل ات الق ة لمنظم روة الحقيقي هي الث

شرية وف ق إلى تطور في مفاهيم إدارة الموارد البه ام ب منظور رأس المال الفكري، وارتقى االهتما ة، م ة للمنظمات الحديث يم المعلن إلى مستوى القوارد ة الم ة تنمي وير منظوم منا تط ي ض يعن

. البشرية التي تشكل الجامعات محورهاور - ي( أدى ظه صاد الرقم د ) االقت و أح وه

أشكال االقتصاد المبني على المعرفة، إلى ظهور دة واعدة مثل؛ التجارة اإللكترونية، محاوالت جدي

ا ة، م ة، واإلدارة اإللكتروني والحكومة اإللكترونيشطة ة األن صالح فعالي ذريا ل را ج ي تغي يعنرة ة آبي ة، وإمكاني يض الكلف صادية، وتخف االقت

. للتوسعي - ن، وف ل المه ي هياآ ر ف ر آبي دث تغيي ح

يم العمل ن، وفي ق ك المه المهارات المرتبطة بتلة وا دول هيكل ن ال ر م ضا،وأعادت الكثي اج أي إلنت

ة واحي القانوني ة الن صاداتها، ومراجع اقتوالتشريعية، لتسمح بأقصى درجات االستفادة من المهن الجديدة، وتوفر المهارات بدرجة عالية من صاد ودة واالقت ت والج يم الوق خ ق ودة، وترس الج

. في استخدام المواردى- ى عل صاد المبن ل االقت ات جع ة منظم المعرف

ضع التعليم، وت ة ب ة فائق ولي عناي ال ت األعمي، ا التنظيم من إطاره ة ض تراتيجيات تعليمي اسسه سوق نف ات ي ات ب ذه المنظم ن ه ضا م وبع

. آمنظمة متعلمة

شرآات - ه ال شترك في المي، ت امى صراع ع يتن

ة والحكومات العابرة للقارات والجامعات العمالقول ا تقطاب العق ى اس افس عل ا تتن ة، وفيم لمبدع

ى ة عل ات العمالق ة والجامع شرآات العالمي الف ن مختل ري م ال الفك ى رأس الم الحصول علدول العالم، خاصة النامي منه، تحاول الحكومات

. الحفاظ على تلك الثروة ة - دول المتقدم ين ال صادية ب وة االقت د الفج تتزاي

وب ي والجن شمال الغن ين ال ة، ب دول النامي والى ال ي عل صاد المبن فقير، ومع أن المبشرين باالقت

ع ة بتوزي شار المعرف دون في ظل انت المعرفة يعع في ة التوزي وع من عدال عادل للمعرفة يوجد نالثروات، إال أن الواقع يشير إلى تحسن نسبي في ة، لكن ة المعرفي الدول النامية والفقيرة من الناحي

دول المتقدم زداد في ال روات ي ا تكريس الث ة، مم . يجعل الفجوة عمليا تزداد على نحو آبير

التحديات الفرص

Page 271: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٧١

ر، - د آبي ى ح ة إل دود الجغرافي قطت الح أسال ن انتق دة م صادية الجدي ل االقت هلت الهياآ وسة، وزاد دي العامل وال واألي سلع ورؤوس األم الى شرية وعل وارد الب ة الم م تنمي ى نظ ان عل الره

. هذه الحاجاترأسها الجامعات للوفاء بى - ي عل صاد المبن و االقت ول نح ي التح يعل

ذآاء ار، وال داع واالبتك أن اإلب ن ش ة م المعرفي ذة، وه صيرة الناف ادرة، والب ال والمب والخيمجاالت تتطلب قدرات ومهارات قد ال توجد في

.فئة أخرى آما توجد في أساتذة الجامعات

Il@Ha@ò÷îjÛa@ÝîÜ¥@pbîİÈß@òîÜ‚a‡ÛäÛbi@ð†ìÈÛa@ïÈßb§a@áîÜÈnÜÛ@òjN@@Ið‹ØÐÛa@Þb¾a@‘cŠ@ñŠa†g@†bÈic@H@

١Kאא@

نقاط الضعف نقاط القوة

Page 272: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٧٢

ي - ة الت ة المتعاقب ط التنمي ات خط توجهالي نحو يم الع تنادي بتوجيه مؤسسات التعل

.مطالب السوق بات - ي مناس د ف ي تؤآ ادة، الت ر القي فك

الي، آثيرة على ضرورة ت يم الع طوير التعلديمها ا بتق ام عملي ذا االهتم ت ه د ترجم وقي ستوى الخليج ى الم شروعين األول عل لم

رف ا يع و م ة اآلراء(وه اني ) بوثيق و الثو ي وه ستوى المحل ى الم شروع (عل م

). آفاق ى - نص عل ي ت الي الت يم الع ة التعل سياس

اه الي وباتج يم الع سات التعل وير مؤس تطداع ة اإلب ول تنمي اد حل ار وإيج واالبتك

ن دور ا م ستقبل انطالق شكالت الم لمستقبل الم م ة في رسم مع المؤسسة الجامعيشرية األطر الب ده ب ذي تم ا ال موطنه. والكفاءات والمهارات من خالل مخرجاتها

ة - اط الثقافي ي األوس امي ف اإلدراك المتن

ة ة والحري تقالل الجامع ة اس ضرورة آفال بع و ة م امي األآاديمي اس النظ ود األس ج

ة ة القانوني ن الناحي ة م تقالل الجامع السا ا من التصرف بم ستقلة تمكنه بشخصية مع ة، وم ن جه ا م ع إمكاناته ى م يتماش

. متطلبات العصر من جهة أخرى

ة - ن إقام ة م ائج المرغوب صل النت م ت ليم ستهدف تطوير التعل المشاريع الرائدة التي ت

اة ال ع الحي ى واق نعكس العالي إل م ت ة، ول جامعير م تظه ذا ل ة، وله اتذة الجامع وال أس ى أح علين ودة ب ة مفق اك حلق وة وهن ا المرج نتائجهع ى واق ه إل التنظير المثالي وبين أن يجد طريق

. الحياة الجامعيةن - ا م ة عملي س الجامع شكيل مجل د ت يح

دة وائح الموح ؤدي الل ة، وت تقاللية الجامع اسة ى تحول واإلجراءات البيروقراطي ة إل البطيئ

الممارسات الجامعية إلى ممارسات مدرسية إذ سعودية يؤدي التنميط الذي تعيشه الجامعات الات ول الجامع ى تح ا إل تالف ظروفه ى اخ عل

. إلى ما يشبه المدارس تعيق األنظمة واللوائح تحقيق أهداف سياسة -

ة ا، ونمطي ي أغلبه ة ف ي قديم يم، فه التعل . الت في آل جامعةوتفترض تطابق الحا

ات - ن التوجه ة ع وافز القائم ر الح ال تعبسات وير مؤس سين وتط ة لتح ة المعلن اإليجابية ر من أعضاء هيئ شعر الكثي التعليم العالي ويضل ة أف ارج الجامع رص خ أن الف دريس ب الت

. وأآثر منها داخل الجامعة هناك بطء غير مبرر في استجابة الجامعات -

ديا والت والتح ة للتح ع بالدرج و يرج ت، وهيم األولى إلى شدة ارتباط الجامعة بوزارة التعلدة اللوائح الموح ا ب ة، وارتباطه الي من جه العادرة من جهة أخرى، ما يعني ضعف في المب

. من قبل الجامعات السعودية

Page 273: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٧٣

٢Kאא نقاط الضعف نقاط القوة

Page 274: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٧٤

ي - املين ف لوآيات الع سم س تتل المؤس ات عم ة بأخالقي سات الجامعي

سات ي مؤس سائدة ف ك ال ن تل ة ع مختلفولها ث أص ن حي ة م ة أو خدمي إنتاجي

. ومعانيها ومظاهرها ة - يادة ثقاف ة س امى إدراك بأهمي يتن

ي ات ف ل الجامع زة داخ ة محف تنظيميار في داع واالبتك ى اإلب إطار الحاجة إله ار توج ي إط سعودية، وف ات ال الجامع

ز والجدارة، الجامعات المعلن نحو التميوهو ما يعبر عنه إنشاء عدد من مراآز

. التميز في الجامعات السعودية ن - ستوى م ة بم تاذ الجامع ع أس يتمت

ة ن الناحي و م ضج، وه وعي والن الة ومن ريم من الجامع المعنوية محل تكادة ة ج إن أي محاول ذا ف ع، وله المجتم

ة لتعزيز أو لتغيير اتجاهات أعضاء هي ئة ضايا المعرف و ق دريس نح التة اة الجامعي سين الحي ا وتح والتكنولوجية والمساهمة في تحقيق وظائف الجامعومشارآة معارفه مع آخرين سوف تجد ال ه المج ستوى وعي ى م تنادا إل اس

. للنجاح

ا - ع حوله ي تجتم شترآة الت ة الم اب الرؤي غيد أو ي توح ضامينها، والت ق م عيا لتحقي ود س الجه

ة ت دى أعضاء هيئ ي ل ة الت اذج العقلي ين النم ق ب وفل ات العم ة، وأولوي ول دور الجامع دريس ح الت

. ومعوقاته، وسبل التطويري - ي، الت ابع العلم ة ذات الط شطة الثقافي ة األن قل

واء يح أج ة، وتت اة الجامعي ي الحي شاط ف ث الن تبع . الحوار والنقاش وتعزز دافعيات الناس للبحث

رض األنظ- ن تفت املين م ة أن الع ة الجامعي ماتهم رون اتجاه دريس يغي ة الت ضاء هيئ أعاس ع أن الن دة، م ة واح ر بطريق ستجيبون للتغيي وي

. في الحقيقة مختلفون، ويتغيرون بطرق مختلفةذ - ات، وتتخ ين الممارس يم وب ين الق وة ب د فج توج

اب تخدام الكت يادة اس ا س دة، منه اهر عدي مظذآرات آمر امعي أو الم ة الج د للمعرف ع وحي ج

ى أن د عل ة تؤآ يم المعلن المتعلق بالمادة، مع أن القى اد عل ة وعدم االعتم البحث في المصادر المختلفاك مظاهر أخرى ين هو األساس، وهن مصدر مع

. آثيرة جدا ال مجال لذآرهاسلبية داخل الجامعات سواء - يسود شعور عام بال

دريس و ة الت ين أعضاء هيئ اك بين الطالب، وب هنام عف نظ وافز، وض عف الح ول ض ديث ح حار أعضاء ايير الختي دم وضوح المع ور، وع األجذه اج ه ة، وتحت ب العلمي دريس للمناص ة الت هيئى واهر إل سبة الظ ة لن وث معمق ى بح ور إل األم

بابها ي . [أس دريس ف ة الت ضاء هيئ ة أع دوة تنمي ن ]. ٢٣٨م،ص٢٠٠٤مؤسسات التعليم العالي،

و- ر ملح اك تغيي ة هن ات أعضاء هيئ ي اتجاه ظ فالتدريس للعمل خارج الجامعة، نظرا لتوفر حوافز ة، خاصة مع ظهور ا هو موجود بالجامع تفوق مدد ذا يه ة، وه ات األهلي ات والكلي ض الجامع بعل ان مرغوب العم ة آمك ة الحكومي صورة الجامعة شرية للجامع وارد الب م الم ى حج ؤثر عل ه، وي في

. التي تتعرض للتسربالء - و العم ه نح سية والتوج ة التناف صل ثقاف م ت ل

ى صل إل م ت المي، ل ه ع ي توج ستفيدين، وه المشكل ك ب ود ذل ا يع سعودية، وربم ات ال الجامعن ستمر، ويمك ومي الم دعم الحك ى ال ي إل أساسة دمها الدول ة تق امعي آخدم يم الج ى التعل النظرة إل . وليست آاستثمار في األصول البشرية والمعرفية

Page 275: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٧٥

٣Kאא

نقاط الضعف نقاط القوة

Page 276: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٧٦

ة - ة مقبول يجري تطوير بنية تحتيوء ي ض سعودية ف ات ال للجامعة ي ميزاني سبي ف سن الن التحك سعودية، وذل ة ال ة العربي المملكصال، م االت وير نظ الل تط ن خ مة، ات اإلداري م إدارة المعلوم ونظروع ين ف شبكي ب ربط ال م ال ونظ

سا ات وأق ا، الجامع مها وآلياتهزة بات واألجه وفير الحاس وت

. الالزمة ات - ض الجامع تحدثت بع اس

ر بعض اآلخ وير وال االت للتط وآوير م إدارة التط ى دع ه إل اتجة، شرية المؤهل الكوادر الب القائمة بوأدى ذلك إلى دعم ظهور البحث ة والتطوير إلصالح البنى التنظيميل، للجامعة وتسهيل إجراءات العم

كين أعضاء هيئة التدريس من وتمب ت أغل دراتهم، وتبن وير ق تطوم الجودة الجامعات السعودية مفه

. الشاملة وسعت إلى تطبيقهستويات - ل الم ى تقلي اه إل ة اتج ثم

ون ب أن تك ي يج ة، وه اإلدارية ي الجامع ال ف ة أص سم (قليل –ق

ة ة-آلي راءات ) جامع وحصر اإلجرة عبر هذا التسلسل، وتقليص الفت

ال ا ستغرقها انتق ي ي ة الت لزمني . اإلجراء من مستوى إلى آخر

شراآة - وم ال ق مفه ي تحق ة الت ر التنظيمي ضعف األطين صال ب ن االنف وع م ى ن ؤدي إل ا ي ة، مم المجتمعيات ين الجه صين وب دريس المتخص ة الت ضاء هيئ أعديم العضو ى تق ة عل المستفيدة، وطول إجراءات الموافق

ة خار ى جه شارة إل ستغرقة الست رة الم ة، وطول الفت جي . لنشر البحوث في المجالت العلمية

اوالت - ل مح ع آ سعودية، م ات ال ى الجامع ب عل تغلول رة وط ة، آث ات البيروقراطي الح، تنظيم اإلصاإلجراءات، وطول الزمن المستغرق، والنمطية في أداء األعمال، وهذه التنظيمات ال تالئم طبيعة التحوالت وال

ال مهمة الجا سمح بظهور رأس الم معة العصرية، وال ت . الفكري

سيا، - ا مؤس ر طابع وير والتغيي ات التط ذ عملي ال تأخة رتبط بمعالج ا ي تمرارية، ووجوده ا االس ل له يكفع ي تمن ة الت وم الوقاي رتبط بمفه ة ، وال ي شكالت قائم م

. ظهور تلك المشكالت أصالدة صعوبة ت ة الجدي ار التنظيمي ار تواجه األفك ر األفك غيي

د دة ال يج ار الجدي ن األفك ر م خة، وآثي ة الراس القديم . فرصة للتطبيق

راض أن - ى افت سعودية عل ات ال ات الجامع وم تنظيم تقد الجامعات آلها متشابهة ومنطلقة من تصميم واحد يعتقد ة إذ ال يوج ة علمي ذه مغالط حيح، وه صميم ص ه ت أن

. فتصميم واحد صحيح لمختلف الظروف والمواقي - يم الهرم كل التنظ سعودية ش ات ال ع الجامع تتب

دنيا ستويات ال راض أن الم ى افت ستند إل دي، وهو ي التقليى تحقيق ق، وتتوجه إل شكل مطل تتبع المستويات العليا بع سعودية تتب ة ال ستويات، فالجامع ك الم ه تل ا ترغب مو ا ه ذا يخالف م ديدة، وه ة ش الي تبعي يم الع وزارة التعل

ي روح ف رة مط ات المعاص ى المنظم ات إذ تتبن األدبيهياآل مرنة تتوجه بمقتضاها إلى المستفيدين، فيما تكون ذا ة ه سهيالت لخدم ديم الت مهمة المستويات العليا هي تق

. التوجه وإنجاحهسام - ين األق يشير الواقع إلى قصور في نظم االتصال ب

داخل الجامعة، وبين الجامعات، وضعف الربط الشبكي، م وت عف نظ نظم، وض ذه ال ة به زات المتعلق ادم التجهي ق

ات المعلومات اإلدارية، وضعف استخدام ما تنتجه تطبيق . التكنولوجيا الحديثة في تحسين العمليات

ي - ال التعليم ي المج ا ف ن التكنولوجي تفادة م ة االس قل

. واإلداري في الجامعات

Page 277: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٧٧

Page 278: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٧٨

٤Kא

اط الضعف نق نقاط القوة ة، - ة متعلم ة معرفي ة منظم د الجامع تع

ذا ة، وه ة وتعليمي شطة علمي سودها أن تالمفهوم يتيح نظريا لألستاذ الجامعي أن ه ه وقدرات ور مهارات تعلم ويط ي

. واستعداداته دة - ة المعتم سياسات التعليمي ض ال تح

ي دراتهم ف وير ق ى تط اتذة عل األسي صية، وف ة التخص االت المهني المجا، تخدامات التكنولوجي ال اس مجيم، ات التعل رامج وتقني بات والب آالحاس

. مع أنها ال تلزمهم بذلك

وجود اتجاهات لدى بعض أعضاء هيئة التدريس -ل، وأن رامج تأهي ى دورات وب اج إل ه ال يحت بأني ستوى المعرف ن الم ل م دورات أق رامج وال الب

رامج ودور ى ب ة إل وم الحاج ذا تق تاذ، وله ات لألس . تستهدف تأهيل عضو هيئة التدريس

ضاء - د أع ا لتزوي صممة أساس رامج الم نقص البا، ة بالتكنولوجي ارات المتعلق دريس بالمه ة الت هيئى دريس إل ة الت ضاء هيئ ض أع طرار بع واضوب خارج د دون المستوى المطل ى معاه االتجاه إل

. الجامعةؤهلين - دريس الم ة الت قلة العرض من أعضاء هيئدة ، ات جدي اح جامع ي ضوء افتت ب ف ادة الطل وزي

في المملكة العربية السعودية، وهذا ربما يأتي على . حساب المستوى المطلوب من الجدارة والتميز

ة - ى تنمي دف إل ي ته رامج الت ي الب صور ف القدريس، ة الت ضاء هيئ ة ألع تعدادات المحتمل االسؤ، ستقبلية، والتنب ات الم ال الدراس ي مج ة ف خاص

. وضع االستراتيجياتوندرة الفعاليات التي تستهدف تدريب أعضاء هيئة -

ارات ى مه ابي، وعل ل اإليج ى التفاع دريس عل التارف ادل المع ى تب ة، وعل بناء عالقات عمل إيجابية ل معرف ع األق ة م رات المتراآم ضمنية، والخب ال

. وخبرةصير - ستهدف تب ي ت دورات الت رامج وال دام الب انع

ة ضو هيئ ه ع ل معارف ة تحوي دريس بكيفي التارات ارف ومه ى مع ة إل ه الفردي ومهاراته وخبراتد ا، وتفي ة التي ينتمي له سم والكلي وخبرات تفيد الق

. الجامعة آمنظمة ى عضو - ة إل دريب الموجه سفة الت تناد فل دم اس ع

سية ا التناف هيئة التدريس إلى منظور صناعة المزايتخدام ال سعودية باس ة ال شرية للجامع وارد الب م

). رأس المال الفكري(المتميزة אWאאK

Page 279: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٧٩

אאאאאאאאאאא

אאאא،א،א

אאא،K

،אאאאאאאאאאאא،

אאאאא،אאא،אאאא،K

אאאאאאא،א

א،אFאEאFאEאK

؛אא،אאאאא،אא

א،אKאאאאאא

אאאא،אאאאאא،אאא،אא،אאאא

אאאאאאאFאEאא،אאאא

א،אאאאאאאאאאאאא

א،אאאאא،אא،

Page 280: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٨٠

א،אאאאאאFאאEאW

١K א،אאאאאאאאK

٢K אאאאאאאאFאאEאאא،אאא،

אאאא،אFא

אאFאאEאאK

٣K אאא،،אא

אאאאאאא،K

٤K ،אאאאאאא،אאאאא

אאK٥K אא،אאאא

אאאאא،אאאK

٦K אאאאאאא،אא،

،אא،אאאא،אאאאאאא

אאאא،K ٧K אאא،אא

א،אאא

Page 281: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٨١

אא،אאאאאK

٨K אאאאאאא،אאאא،א

אאאאאK ٩K אאאאאא

אאאא،אא Kאאא

١٠K אאאאאאאאאאא،אא

אאאK

WאאאאאKאאW

١JאאWאאא،א،אאאאא،א

،אא،אא،אאאאאא،אאאאאאאאאאאאא

א،אאאאאאאאK

٢JאאאWאאא؛אאאא

אא،אאא،אאאא،אאאאא،אא،אאאא

Page 282: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٨٢

אאאאא،אאאאאאאאא،אא

אאאK٣JאאאWאא

אאאאאאאא،אא،א،אאאאא،א

אאאאאא،אאא،אאא

K٤JאאWאאא

אאא،אא،אא،

א،א،אאאא

،אא،אאא،א،אאא،،،א

א،אאאא،א،אאא?א

אאא?K٥JאWאאא

אאאא،،אאאאא،א

א،אאא

Page 283: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٨٣

אא،אאאאK

Page 284: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٨٤

WאאאאW١JאאFאאEאא

אאאאאאא،אאא،א

אאא،אאאאאאאאK

٢J،אאאאאאאאאאאאא،א

אאא،K٣Jאאא?א

אא?אאאאאאאK

٤JאאאאאאאאאK

WאאאאKF١EאKJאאא،אאא

אאאא،אאאאאאאא،אK

J،אאא،אאאאאאאאא

אאKJאאא،אא

אאאאKJ،אאאא

אאא،אא،אא،،אK

Page 285: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٨٥

Jאאאאאאאאאאא،א

אKJאאאאאאאא

אאא،אאא،אK

Jאאאאא،אאא،א،אאאא،אא،אאאא،אאא

אאאKJאאאFאEא،

،אא،אאאאאאאK

Jאאאא،אאאאאאאאא،אא

אאאאאאKJאא،אא

،אאא،אאאאאאא،אאK

J،אא،אאאאאאF،א

א،אKEF٢EאאKJאא،אאאאא

،אא،אאאאא،אאאאאא

אאאK

Page 286: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٨٦

J،אאאאא،א،א،אא

א،אאאאאאK

Jאאאאאא،אאאאא

אאKJאאאאאאא

אא،אאאאאאK

J،אאאאא،אאא،אאאאאאאא

אאאאאאKJאאFEא،א

،،אאאאאאאאK

Jאאאאאא،אאא،אאא،אא،אא

א،אאאWאאאאאאאK

Jא،אאאאאKאאK

F٣EאאKJאאאאא

אFא،אא،E

Page 287: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٨٧

אאא،אאאאאאאא،אאK

J،אא،אא،א،אאא

אKJא،אאאא

אאאא،אאK

J،אאאאאאאאא،K

Jאאאאאאאאא،

אאא،KJאאאא،א

،אא،אאאאאאאא

א،אאKJאאא

אאא،אאא،K

F٤EאKJאאאאאאא

،א،אא،אא،אא،אא

אאאKJאאאאא

،،אא

Page 288: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٨٨

אאאF،אאא،א،אא،אאאKE

JאאאאאFא،א،א،אאאEא

אאאKJא،אאאאאאא

،אא،אאא،אאא،א،אא

אאאאאאאK

JאאאFEאאאאF،،،א

EאאאאאאאאאאK

Jא،אא،אאאאאא،אא،אאK

JאאאאאאK

J،אאאאאא،אאאאאאא

א،K אאא

،אאאאאK

Page 289: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٨٩

WאאאK@Þb¾a@‘cŠ@ñŠa†g@ÝØîç@

F٢٠E

@

אzאxאאK

١JאאאK٢JאאK

אאאK١JאFאE،א

אאK٢JאאאאאאK٣JאFאאEאאK

אאאאK١Jאאא٢JאאאאK٣Jא،אאא

אאאאאK٤Jאאאאא

אK٥J،אK

إدارة رأس المال الفكرية ا ال

قياس رأس المال ل

تطوير مقاييس رأس الفكري المال

تقارير رأس المال الفكري

لميالتميز الع

اآتشاف و رعاية ز ت ال

توثيق النتاج الفكري

تطوير نظم إدارة المعرفة

تصميم نظم االتصال

نشر النتاج الفكري

العالقات العامة

نتاجية اإلالتنسيق مع المؤسسات

االتصاالت اإلدارية

Page 290: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٩٠

٦JאאאאאאאאאK

٧JאאאאאאאאאK

٨J،אאאאאאאאK

٩J،אא،אאאKאאאאא

אאWJאאאאFאאE

אKJאאאאאא

אK

Page 291: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٩١

Ü߃bèvöbnã@Œ‹icë@òaŠ‡Ûa@˜Z@ò߇Ôß@N@

אא،אאאאאאאא،אאאא،אאא،א

אאאאאאאאא،א

אא،אKאאאאאא

א،אא،אאאאאאאאא،אאאאאאא

אאאא،אאאK

אאאאאאאFאאEא،אאא

אאאאאאאא،אאאא

Kא،אאאא

،אאאאא،אאא،א

אאאא،א،אא

אאKאאא،

אאאא

Page 292: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٩٢

אאWאאאאאאא،אאK

אאאאאאאאאא،אW

٥K ،אאאאאאאאאאאא

אאאK ٦K אאאא

אא،אאK٧K ،אאאאאא

אאאאאאאאאK

٨K אאאאאK

א،אאאאאאFStrategic Analysis ApproachEאא

אא،אאאאאאאא،אאא

אאFSwotEאאאאאאK

אאאאאאאאאאFאאE،

אאאאאFאאE،אאאא

אאאW١K ،אאאאאא

א،אא،אא

Page 293: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٩٣

،אאאא،אאאאWאא،

אא،אאאאאא،אא،אK

٢K ،אאאאW،אאאאא

،אאאאא،אאאK

٣K אאאאאא،אא،،

אאאאK ٤K אאאאא

אF،אא،אאא،אאKE

٥K ،אאאאK

@üëc@ZÜ߃bèvöbnã@Œ‹icë@òaŠ‡Ûa@˜@N@אאאאאאWאאא

אא،אאאאאא؟א

אאW١KאאF،אא،אא

אאאא،אאאKEאאW

cMïÜí@bß@émb@Œ‹icë@òϋȾa@òÈîj @À@ÞìznÛa@Z@

- ،א،אאK - אאאאאא

אאאK

Page 294: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٩٤

- א،אאK

- ،אאאאאא،

אK - אאא،אאא

א،אK - אאא،א

،אK אאאאאW

- ،אאאאK

- אאאאאאK

- ،אאאK - אאא

אK lMïÜí@bß@émb@Œ‹icë@LòϋȾa@Éànª@ì®@ÞìznÛa@@Z@

- אאאאאא،K

- אאF،אאא،א،אE،אא

אאאאאK

- אאאאFאEאאא،אאאK

- ،אאאאאאK

Page 295: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٩٥

- א،אאאאאאK

- ،אאאא،אאאאאK

אאאW - אאאאאא

א،אאאאK

- ،אאאאאא،אאאאK

- ،אאאאאאא،אאאא

אK - ،אא،אאאא

،אאK xMïÜí@bß@émb@Œ‹icë@LòÔîÓ‡Ûa@bîuìÛìäØnÛa@ì®@ÞìznÛa@ZM@@

- אאFאאא،אאא،אKE

- אאאאאאאא،א،אK

- אF،אאאאE،F،אאאאא

אאE،FאאאאEאK

- אאאאFE،

K

Page 296: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٩٦

- אאF،א،אאאא،אא،אKE

- אא،אאאאא،אאK

אאאW - ،אאא

א،אאאאאאאאK

- אאאFא،א،Eאא،

אאK - אאאאאאאא

א،אאאאאK

- ،אאאאאאאאאK

†M@ïÜí@bß@émb@Œ‹ic@åßë@LòϋȾa@óÜÇ@j¾a@†b—nÓüa@ì®@ÞìznÛaZ@

- ،אאא،אאא

אא،אK - אאאאאא

،אאאא،אאאאא،K

- אאאא،אאאאאאK

- אאאאאאאאאא،אK

Page 297: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٩٧

- ،אאאאאK

אאאW - אאא

אאאאאאאK - א،אאאא

אאאאאK

- אא،אאאאK

- ،אאאאאאאאK

- אאאאאאא،אא،אא

אאK

@ñ‹–bȾa@òî¾bÈÛa@püìznÛaIpbí‡znÛaë@™‹ÐÛa@H@

אאאאאאאאאאאאאא

אK٢J،אאWJאאאאאאא؛

F٥}٢E٪אאאF١٤٢٥Eאאאאאא،א

אאאאא،אאאאKJאאאאא،

،אאא،אא،אאאאאאאא

Page 298: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٩٨

אאאא،אאא،א

א،אאאאאאאK

Jאאאאאאא،٩L١٠L١٤٢٦אאא،،

،אא،אאאאאאאא

אאKJאKאאאא

אאא،אאא،אאאאא،א

אאאאא،،KJאאאWאאאא

אאאא،אאאאאאאא،אא

אאא،،אאאאK

אאאFאאא،אאאKEאאאאאא،אאW

אאאאKאאאאאWאאאא

אא،אאKאאאWאאאאW

Page 299: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٢٩٩

WאאאאKK אאWאאאאא

،אאאאאאאאאאF١٥E،

אאאא?،אא

א؛،،אא،אאאאאאא

א?،אאאKK אאWאאא

אאא،אאאאאא،אאאא

א،אא،אאאKאא

אאא،אאאFא،א،אאא،

،א،אאאאKEKK

K אאאאאאאW - אאא،אאא

אא،א،אאא،אא

אאK - אאא،אאאא

،אאאא،אאאאאאא،א،אאאא

אאאאK

Page 300: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٠٠

- אא،אאאאאאאאאא

אאאאאאאK

K אאWאאאאאאא

אאFא،،אJ?אאא،Eא

אאאW - אאFא،א،אא،אא،א

אאKEKK - אאFאא،א،אאא

א،אאאאKEKK - אאאFא،،א

KE א،אאאא

אאF٢٠E،אאא،אא،،

א،אאאK אאאא

אאאאאאאא،אאא

אאאאK

- אא،אאאאאK

- אאאK

Page 301: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٠١

- אאאF،אאאKE

- א،אאאK

،אאאא - Kא

WאאאאאאאאאאאFאאאאאKK؟E

אא،אאאאאW

JאKאאא،אאא،א،אא

אאאאK

א،אאאא،אאאא

אKאאאאאא،אאאאאאאאK

אW

אאאאאאא،אא

Kאאא،אאאא،אאאאא

א،،אאאא،אאא

Page 302: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٠٢

،אא،אאאאאאK

אאאKאאאאא

אאאאאאאאאאאאאאא

אאK،אאאאאאאאאאאא

אKאאאאKא

אאאKאא،א،א

אאאאKאאאאK

،אאאא،אא،

KKאאאאאאאאאW

- אא،،אא،א

אאאאא،אFאEאאK

- אאאא،،א،אא

אאאאאאא،אאא،אאאK

Page 303: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٠٣

- ،א،אא

אK- אאאא،א

א،אאאאאאאאא،אאאאאאאא

אאא،אאא،אאאאאאK

אאFאאאאאE

אאאאאאFאאאאאא?،אא

?אא،אא،א؟אאאW

١JאאKאא،אאאא

אאאאאאאא،אאאא

אאאאאאאאאא

אא?א،אאאK

JאאאאאK

א،אאאאא،א،אאאאא،אא

،א،אא

Page 304: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٠٤

אאאאאאאא،אKK

אאא،אאאאאאא،אא،

אKKאאKאאאאאאא

KJאאאאK،אאאאאא

،אא،אא،אאK

אאא،אאא،אא

אאאא،א،אאאאא

א،אאאאאא،אאא

אאאKJאאאאK

،אאאאאאא،אאאאאאאאאא

אאFאאEFEאאאא،K

אאאאא،،אאאא،אאאאאא

אאאאאK

Page 305: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٠٥

٢JאאKJאאא،אאא

אאאאא،אאאאא

א،א،אאאאאאאא،א

אKJאאאאא

אאאאאאKJא،אאאאא

אא،אאאאאKאאאא

אאאאאאF،אאאא،א،אא،אEאאא

אאKJFאאאאאE

א،אאאאא،אא،אא

،אאאאאאאא،אאא

אF،EKKאאאאאאא،אK

٣JאאKJאאא

FEאאאאא،אאאא

Page 306: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٠٦

א،אא،אK

Jאא،אאאאא

،אאאאאאאKJאאאאאF،א،א

א،א،אאEאא،אאא،אאאא

אאאא،אאאאאא،אאאאאא،אאK

Jאאאאאאאאאא،אא،אאאאאא

،א،،אא،אאאאאא،אאא

אKJ،אאאאא

א،אאאא،אא،א،א

KJאא

،אא،אאא،אאאא،אאא

אא،אא،

Page 307: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٠٧

אאKKאאאאא،אאאאK

Jאאאאאאאא،אאK

אאאאאאא،אא،א

אא،אאאאאאא،אא،אאאאאאאא،א

،אאFאEאאאK

٤JאKJאאאאאאא

،אאאFאאEאאא،אK

JFאאEא،אאא،אאא

א،אאאאא،

אאאאאKJאאאאאW

- ،אאאאאאאאK

- ،אאאאאאאK

- אאאאאאא،א؛א

Page 308: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٠٨

א،אא،אFאאKE

JאאאאאFאאאא،א،אאאאא

אאא،אאאאאאKE

Jאאאאא،אא،א

אאאאאאא،א

אאאאKJFאEאאאאאא

א،א،אFאאא،אאא،אא،אKE

Jאא،،א،אאא،א،אאאאאא

Fא،אא،אאאאאאאאא،אא،אא،E

،אאא،אאאאאFאא،א،אKE

JאאאאאאFאאאאאE

אאאW- אאאאאא

א،אאאאאאאא

אK

Page 309: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٠٩

- ،אאאאאאאאK

- אאאאאאאאK

אאאאאאKFא،אKEאאאאאא

א،אאאאא،אא،אא،א

אאKאאFWאאאאא

אKEאאאאאFאא

،אאאאאKE

אאאאאKאאאאאא

א،אאא،אאאאאאאאאאאאאאאא

אאF،،،אאא،א

אאKEאאאאאאאא

אאאאאאאאFאא،،א،،א

אאאאKאאאאKE

Page 310: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣١٠

@bîãbq@Z@òaŠ‡Ûa@pbî–ìm@@

אאאאאאW

١K ،אאאאאאא،אא

،אאאFEאאאא

א،אאאאאאK

٢K אאאאא،אא،אאאא

אFאא،אEא،אא،،אאאא،אאא

אאאאאאאאK ٣K ،אאא،אאא

אא،אאאא،אאאא

אאאK ٤K אא،אאאא

אא،،،אאאK

٥K אאאא،אאאאא،אK

٦K אאאאF،،،EKK?אא

،אאK?

Page 311: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣١١

٧K אא،אאאאאא،אאאאאא،אאאא

אאאאאאK ٨K אאאאאאאאא

،א،אא،אאאאא،

אאאאאאאאאא،אK

٩K אאא،אאאאא،אאKK،אא

אK

١٠K אא،אאאאאאא،א،אאאא،א

אאאאK ١١K אא،אאא

،א،אאאאאא،אאK

١٢K א،אאאאאאא،אאאאאאאK

١٣K ،אא،אאאאאאא،אאא

אK

Page 312: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣١٢

@@@brÛbq@ZpbyÔ¾a@

@אאאאאאW

١K אאאאאK

٢K אאאאאאאK

٣K אאאאאK ٤K אאאFאEאאאא

א،אאאK

،،،،،א

Page 313: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣١٣

אאא

Page 314: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣١٤

אאJאאK

WאאאK١K א،Wאאאאא،

،א٢٠٠٥אK

٢K א،Wאאאא،،א،،אא٢٠٠٤אK

٣K ،אWאאWא،אאאאאא،

،א،א٢٠٠٤K

٤K ،Wאאאאא،א،א،١٩٨٤K

٥K ،אWאאאא،אאאאא،٢٠٠٠،

K

٦K אאWאאאאאא،אא،،א٢٠٠٣אK

٧K אWWאאאאאא،

،א،،א١٤٢٥א،K

Page 315: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣١٥

٨K ،Wאאא،،،אאא٢٠٠٤K

٩K ،Wאאאאא،אאאאא،

،א،٢٠٠٤אK

١٠K ،W،אאאאאאאא،א،،

א،א،אא١٤١٦אK

١١K ،Wאא،אא،،אאא،،١٩٩٧K

١٢K א،،אאWאא?אא،א

אאא،א،א،F٨E،אF١E،١٩٩٦K

١٣K א،אWאאאאK،א،אאאאאאא

١٩٩٣K

١٤K ،א،אWאאא،،א،אאא٢٠٠٠K

١٥K ،W،אאאאא،،٢٠٠٥K

Page 316: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣١٦

١٦K ،Wאאאאאאאא،אאא،

،٢٠٠٢K ١٧K אאא،אאא

אWאאא٢٠٠٢?Kאא?،٢٠٠٢K

١٨K אאא،אאאאWאאא٢٠٠٣?K

אאאא?،٢٠٠٣K

١٩K ،אWאאאאאאאא،

אא،אאאאKא،٢٠٠٤K

٢٠K ،א،אאאאא،אאאאא،

،א،٢٠٠٤אK

٢١K ،Wאאא?א،،אאא،٢٠٠٦K

٢٢K ،،،אאאא،א،אאאא

،א،א٢٠٠١K

٢٣K ،Wאא،אא،،א،١٩٩٩אK

Page 317: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣١٧

٢٤K אאא،?אא?،א،א١٤٢٥K

٢٥K אאא،?אא?א،א،

א،٢J٣L١١L١٤٢٥K

٢٦K ،Wאאאאאא،א،אא،،١٩٩٢K

٢٧K ،Wאאאא،،٢،א،،١٩٩٠K

٢٨K ،،Wאאאא،،אאא

،،א١٩٩٨K

٢٩K WאWאא،،א،אאאא،٢٠٠٤K

٣٠K א،W،אאאאאא،?،٢٠٠٣א،K

٣١K א،Wאאאאא،٢،אאאא،

،٢٠٠٥אK

٣٢K א،W،אאאאאאאאאאא،אא،،אא٢٠٠٤،

אK

Page 318: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣١٨

٣٣K א،Wאאאא??،אאא،٢٦א،،،٢٠٠٢אK

٣٤K ،אWאאאאאאאאא

אאא،אאאא،،١٤٢٦אK

٣٥K ،،Wאאאאאאאא،אא

אא،F١٦٨E،٢٠٠١K

٣٦K ،Wאאאא،?אאאאאF١E،

،،אאא٢٠٠٠אK ٣٧K א،אWאאאא

א،אאא،١א،١٤٢٤،٢٠٠٣K

٣٨K א،אWאאאאאא،אא،

،٢٠٠٣אK

٣٩K ؛،אאאאאאאאא،،אאא،

،٢٠٠٣אK

Page 319: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣١٩

٤٠K ،אWאאאאאאאאאא،

،א،א،אאאא٢٠٠٤K

٤١K ،Wאאאאאא،،א،א٢٠٠٥אK

٤٢K ،Wאא??א،،،א٢٠٠٥K

٤٣K ،Wאאאאא،אא،אאאא

،א،אאא،אאא١٩٩٩K

٤٤K ،Wאאא،אא،،א،،אאא١٩٩٧K

٤٥K ،Wאאאאאאא،٣א،אא،،٢٠٠٦K

٤٦K ،אWאא،אאאאאFאאא

אE،א،א٢٠٠٤K

٤٧K א،Wאאא،אאא،،٢٠٠٤אK

٤٨K א،Wאאאאא،א،אאא،٢٠٠٥K

٤٩K ،W،אאא،אא،אאF٢٠E،،٢٠٠١K

Page 320: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٢٠

٥٠K א،Wאאאאאאאאא،

FאאאאE،א،א٢٠٠٤K

٥١K ،א،Wא،אאא،א،אאא،٢٠٠٦K

٥٢K ،אWאאא،אא،،

،،א١٤١٣אK

٥٣K ،Wאאא?אאאאאאאא،

،א،،١٩٩٨אK

٥٤K א،Wאאאאאא،א،אאאא،،٢٠٠٥אK

٥٥K א،אאWאאאאHRMKKK،א،אאאא،٢٠٠٣؟K

٥٦K ،Wאאאא،אאאא

א،٢٥،٣،א،٢٠٠١K

٥٧K ،Wאאא،،אאאאא?אאא

،א،א،٢٠٠٤אK

Page 321: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٢١

٥٨K ،אWאאאאאאא،א،א،

١٤١٩K

٥٩K ،אWאאא?אאאאא،

،אא،٢٠٠١K

٦٠K ،אWאאאאא،

،אא٢٠٠١K

٦١K ،Wאאאאא،،א،אאא٢٠٠١K

٦٢K ،אWאאאFאE،א،א،،٢٠٠١K

٦٣K ،אWאאא،،א،א٢٠٠٣אK

٦٤K ،אWאאאאK،א،אאאאא١٩٩٣אK

٦٥K ،אא،،Wאאאאאאא،

אאאFא،אאאא،،٢٤אKE

٦٦K ،Wאאאאא،،،١٩٩٦אK

Page 322: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٢٢

٦٧K ،Wאאאא،،אא٢٠٠٧K

٦٨K א،אWאאאאאאאאא

אאא،،אאאא،

،،٢٠٠٥אK

٦٩K ،אWאא،،،אאא٢٠٠٥K

٧٠K ،אWאאאא،،א،אא،א٢٠٠٦K

٧١K א،אאWאאאאאאאא

אאא،،א٢٠٠٥،אK

٧٢K ،אWאא،א،،א،אאא،

،١٩٩٥אK

٧٣K ،אWאאאאאא،אאא،אא،

،٢٠٠٤אK

٧٤K אא،Wאאאאאאאא،

Page 323: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٢٣

،א،א،אאאא،٢٠٠٣אK

٧٥K א،אWאא،א،אאא،٢٠٠٥K

٧٦K אא،WאאWא،،٢٨،٣א،

،١٩٩٨K

٧٧K א،אWאאאא،א،אא٢٠٠٦K

٧٨K א،Wאאאאאאא،

،אא،٢٠٠٠K

٧٩K ،אWאאאא،א،אאא،٢٠٠٦K

٨٠K ،א،א،אWאאאאא

אאאאא،אא،א،א

،١٩٩٤אK

٨١K ،אW،אאאאאא،אאאא،٢٠٠٣א،K

٨٢K אא،Wאאאאא،،،١٩٨٨אK

Page 324: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٢٤

٨٣K אא،Wאאא،،،א١٩٩٠אK

٨٤K ،Wאאאאא،،אאא،٢٠٠٥K

٨٥K ،אWאא،א،٢،א،אא،٢٠٠٥K

٨٦K ،אKא?אאא،،אאא،

٢٠٠٢K

٨٧K ،אאWאאאאאאאא،K

FאאאאE،א،א،٢٠٠٤K

٨٨K ،Wאאאאא،،א،א،אאא

١٩٨٧K

٨٩K ،Wאאאאא،،אאא،

،١٩٩٩אK

٩٠K ،אWאאא،،א،אאאאא،٢٠٠٤K

٩١K ،אWאאאא،אא

Page 325: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٢٥

אאאא،،א،٢٠٠٥אK

٩٢K ،אWאאאא،א،،٢٠٠١אK

٩٣K אא،אWאאאא،٦،אאא،١٩٩٨K

٩٤K א،אאWאא،אאאא،א،אF١٢Eא

،١٩٩٩אK

٩٥K ،Wאאאא،،א،א،אאא١٩٩١K

٩٦K ،،Wאאאאאא،

אאאאאF،אאאא،א،٢٠٠٤אK

٩٧K ،Wאא،א،א،١٩٩٩K

٩٨K ،אWאאאאאאאWא،אא

،אאאא،א،،א٢٠٠٦K

٩٩K אא،אא،אWאאאאאאא،

Page 326: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٢٦

אאאאאF،אאאא،א،٢٠٠٤אK

١٠٠K א،Wאאאאאא

אאא،א،אאא،٢٠٠٤K

١٠١K ،Wאאאאאאאאא،FאאאאE،א،א،٢٠٠٤K

١٠٢K א،אWאאאא،א،

،א،א٢٠٠٤אK١٠٣K ،Wאאא

אאאאאא،אא،

،אאאא،٢٠٠١K

١٠٤K א،א،،אWאאאאאא،

،א،א١٩٩٩K

١٠٥K ،אWאאאאאאאא،

אאאאאFאאאאE،א،א،٢٠٠٤K

Page 327: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٢٧

١٠٦K ،אאWאאאאאאאא،

،א،٢٠٠٥K

١٠٧K ،אWאאאאאא،،،א،א٢٠٠٣K

١٠٨K א،אWאאאא،

،١٩٩٦K

١٠٩K ،אWאאא،אא،٢،٢٠٠٥א،K

١١٠K ،אW،אאאאאאאאא،٣،אאא،

،٢٠٠١K

١١١K ،אW،אאאא،אאאאא،

א،אאא،١٩٨٩K

١١٢K ،אWאאאא،אאא،،٢٠٠٤אK

١١٣K א،אWאאאא،،אא،١٤١٤K

١١٤K ،Wאאאאא،אאאאא،

Page 328: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٢٨

،א،אאאא١٩٩٧K

١١٥K ،Wאאאאא،٢،אאאאא،

،٢٠٠٠אK

١١٦K ،Wאאאאאא،א،אא،٢٠٠٠K

١١٧K ،WאאאאאFאE،אאא،

F٢٦Eא،F٩٧E،،٢٠٠٤K

١١٨K א،אWאאאאאאאא،א،אאא،٢٠٠١K

١١٩K ،אאWאאאאא،،א،٢٠٠٤אK

١٢٠K ،אאWאאאא،K،א،אאאK

١٢١K ،אWאאאאאאא،אאא

אאא،F٦٠E،א،אא،١٩٩٥K

١٢٢K א،אאWאאא،٣،،،אא١٩٨١K

Page 329: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٢٩

١٢٣K א،אאWאאאא،،אאא،٢٠٠٥K

١٢٤K ،אא،אWאאאאאאאא،

،א،אאאאאא٢٠٠٦K

١٢٥K ،Wאאאאא،א،א،،א٢٠٠٦K

١٢٦K ،WאאאאאאKאאא

،אא،אא،،אאא،א٢٠٠٠K

١٢٧K ،אWאWאאא،،א،١٩٩٧K

١٢٨K א،אWאאאאאא،

،אאאא،،א٢٠٠٥K

١٢٩K ،אWאא?א?אאאאאאא،

FאאאאE،א،א٢٠٠٤K ١٣٠K ،Wאאאא،

Cybrarians Journal،،אא،٢٠٠٦K

Page 330: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٣٠

١٣١K ،אWאאאאאאא،אאא،

אא،אאאאא،א،٢٠٠٦K

١٣٢K ،אWאאאא،אאאאא،

،،א١٩٨٥אK

١٣٣K ،אWאאאא،א،אא،٢٠٠٦K

١٣٤K ،אWאא،אא،،،א٢٠٠٣אK

١٣٥K ،אWאאאWאא،،،אאאאאא

٢٠٠٥K

١٣٦K א،WאאWאאאאאא،٧،אאא،

،١٩٩٦K

١٣٧K ،אא،אWאאאאאא،

אאאFאאאאEא،،،٢٠٠٤אK

Page 331: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٣١

١٣٨K ،אWאא،אאאאא،א

אאא،א،٢٨،٢٠٠٣K

١٣٩K WWאאאאאאאא،אאא،،٢٠٠٠K

١٤٠K א،Wאאאאא،אאאאאא،

،٢٠٠٣K

١٤١K א،،אWאאWאאאאאא،

אאאFאאא،א،א،٢٠٠٤אK

١٤٢K א،אWאאאא،אאאאאא،אא،

،א،،א٢٠٠٢אK

١٤٣K ،Wאאאאאאאאא،،

،א،٢٠٠٠אK

١٤٤K ،،אא،אא،،א،א٢٠٠١K

١٤٥K ،،Wאאא،،،١٩٩٩אK

Page 332: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٣٢

١٤٦K ،W،אאאא،אאאאאאאא

،،א٢٠٠٠K

١٤٧K א،אWאאאא،אא،א،א٢٠٠٥K

١٤٨K ،،،אWאא،،א،אאא،אא١٩٩٥K

١٤٩K ،،א؟אא،אא،٣٣،

١א،א،א،٢٠٠٣K

١٥٠K ،אWאאאא،אא،٢٠٠٤K

١٥١K ،Wאאאאא،א

،א،אא،א٢٠٠٢K

١٥٢K ،Wאאאא،،א،א٢٠٠٠K

١٥٣K ،אWאאאא،אאאאאא،א،א

١٩٩٣K

١٥٤K ،Wאאאאאאאאאא،

Page 333: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٣٣

،،אאא،אא١٩٨٥K

١٥٥K ،אWאאאאאא،

،אא١٩٩٩אK

١٥٦K ،אWאא،אא،،א٢٠٠٠K

١٥٧K ،Wאאאא،،א،١٩٩٣אK

١٥٨K א،Wאאאאא،

א،،א،א٢٠٠٤אK

١٥٩K א،אWאאא،،א،אאא٢٠٠٤K

١٦٠K ،WאאאאW،אאא،אא

،א،אא١٤٠٧K

١٦١K א،Wאאאאאא،אאא،،٢٠٠٢K

١٦٢K א،Wאאאא،١،،١٩٨٧K

Page 334: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٣٤

١٦٣K ،Wאאאאאאאא،Fא

אאאEא،א،،٢٠٠٤K

١٦٤K ،Wא،،אF٢٧E،א،א،١٩٩٧K

١٦٥K אא،אWאאאאאאK

١٦٦K ،Wאא،،אאא،F٢٣E،אא،

١٤٢٤א،K

١٦٧K ،Wאאאא،א،F١٠٢Eא،F٢٧E،١٩٩٧K

١٦٨K ،Wאאאאא،

،אא،א،١٩٩٩،،K

١٦٩K ،אWאא،א،F١١٥E،א،

،٢٠٠٠אK

١٧٠K ،Wאא،אא،٧،א،אאא،٢٠٠٣K

١٧١K ،،Wא،אאאא

Page 335: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٣٥

אאא،אFאאE،٢٠٠٥K

١٧٢K ،Wאאאאאאאאאא

א،א،אאאא،٢٠٠٣K

١٧٣K ،K،אאאאאאא،Fא

אאאE،א،א،٢٠٠٤K ١٧٤K א،Wאאא

אאאא،אאאא،אא،٩٥،

٢٠٠٤K

١٧٥K א،Wאאאא،،א،אאא١٤٢٢K

١٧٦K ،אWאאאא،אא،אא

א،،٢J٣،،٢٠٠٥אK

١٧٧K ،Wאאאאאאא،אאא،א،

٢٠٠٣K

Page 336: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٣٦

١٧٨K ،WאאאאאאF٢٦Eא،،אא،

١٩٩٩،،K

١٧٩K ،אWאאאאאא،אאאא،،אא،١٩٨٩K

١٨٠K ،Wאאאאא،א،א،א٢٠٠٢K

١٨١K אאאWאאאאF٤١E،א،אא،٢٠٠٥K

١٨٢K א،Wאאאא،אאא،٥٦א،١٧،

٢٠٠٠אא،א،אK

١٨٣K ،Wאאא،،،א١٩٩١K

١٨٤K ،אWאאאאא،

،א،א٢٠٠٣אK

١٨٥K ،،אWאאאאאאאאאא

אאאאאא،،،אא،אא

،٢٠٠٦אK

Page 337: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٣٧

١٨٦K ،אאWאאאאא،א،א

אא،אא،١٤٢٤K ١٨٧K ،א،אWאא

אאא،אא،א،א٢٦א،٢٠٠٢K

١٨٨K אאאאWא،א،،א٢٠٠٤K

١٨٩K ،Wאאאאא،،،٢٠٠٢אK

١٩٠K ،Wאא،،א،אאא،٢٠٠٥אK

١٩١K ،אWאאאאאא،،אא٢٠٠٤א،،K

١٩٢K ،Kאאאאאאאאא،

אאאאאאא،א،

،א٢٠٠٣K

١٩٣K ،،Wאאאא،אא

א،אאאא،،،אאא١٩٨٥K

Page 338: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٣٨

١٩٤K ،אWאאאא،א،F١١٩E،

،٢٠٠١K

١٩٥K ،،אאאאאא،א،،אא،٢٠٠٤K

١٩٦K ،Wאאאאאאא،

אאאאאFאאאאE،،א،א٢٠٠٤K

١٩٧K ،אWאאאאאאא،אאא،

،٢٠٠١אK ١٩٨K ،Wאא

א،אאא،אא،F٣E١٩٩٥K

١٩٩K ،W،אאאא،،،א،אא١٩٩٨אK

٢٠٠K Wאאאאאא،،א،א١٩٩٦K

٢٠١K ،WאאאאאאאK،אאאאא

،א،א٢٠٠٤K

Page 339: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٣٩

٢٠٢K אא،Wאאאאאאאא،

،אא١٣،٤٨א،،١٤١٩K ٢٠٣K א،Wא

אא،،א،אאאא،F٣١Eא،

F٧٤E،١٩٩٢אK

٢٠٤K א،אWאא،אאאאאאא،

אאא،אאא١٤٢٧،א،

٢٠٥K ،Wאאא،אאאאאא،

،،אא،אאא٢٠٠٠K

٢٠٦K ،אאאאאאא،١٤٢٥א،K

٢٠٧K ،אאאאאאא،١٤٢٠א،K

٢٠٨K אאאWאאאאאאא،F٢٨E،אאאא

،١٤٢٦אK

٢٠٩K אאאWאאא،١٤٢٥K

Page 340: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٤٠

٢١٠K ،Wאאא،אאאאאFאאא

אE،א،٢٠٠٤K ٢١١K א،Wא

א،אא،،אא،١٩٩١K

٢١٢K ،אWא،אאאא،٢٠٠٠،K

٢١٣K ،אWאאאאא

אא،،،א،٢٠٠٣K

٢١٤K א،WאאאאK

٢١٥K ،Wא،אאאאאאאאא،אאא،١٦א،

٥٦،،١٩٩٤K

٢١٦K ،א،אאא،،٢١א،٣،١٩٩١K

Page 341: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٤١

WאאאW٢١٧. Bala, Subramanian, Organization Learning and Information

Systems, The Learning Organization Journal, Vol. ١٢،٥. pp,

٢٦-١٧.

٢١٨. Bolin, L. A, Entrepreneurial Leadership, New Parading,

Research Discovering the Common Characteristics and

Traits of Entrepreneurial who have serviced Successfully in

Leadership Positions, PH.D. Business Administration,

Walden University, ١٩٩٧.

٢١٩. Bukh, P.N and H. t. Larsen, J. Mouritsen : Constructing

Intellectual Capital Statements, Scandinavian Journal of

Management, Vol. ٢٠٠١ ,١٧.

٢٢٠. Castles, J : Technology people and Capital the secrets of

wealth creation, Forbes, ١٩٩٩.

٢٢١. Cilfford, Donald and Cavanagh, Richard : The Winning

Performance, New York, Bantam, Books, ١٩٨٥.

٢٢٢. Dalf, R. L., Organization : Theory and Design, (٧) Edition

South Western, Ohio, ٢٠٠١.

٢٢٣. Daniel, M : Business Skills : Getting the Right Mix, woman

in Business : ١٩٩٧ ,٣-١.

٢٢٤. David, A.: Intellectual Capital May be your company's most

available Asset, Chemtech, Vol, ٧٠, No. ١٩٩٥ ,١٥-١ : ٢.

٢٢٥. Drucker, Peter : Knowledge – worker productivity the

Biggest Challenge, California Management Review Vol, ٤١,

No ٦٢ – ٤٧ ; ٢.

٢٢٦. Druker, Peter : Management, Tasks, Responsibilities and

Practice, Draper and Roui Publishers, ١٩٧٤.

Page 342: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٤٢

٢٢٧. Durham, Raleigh : Knowledge and Intellectual Capital

Cymoposium, ١٣, March, ٢٠٠٠ ,١٢-٨.

٢٢٨. Edvinsson, L and Malone, M. S. intellectual Capital :

Realizing Your company True Value by finding its Hidden

Brain Power, Forbes ١٩٩٧ ,٥-١.

٢٢٩. Edvinsson, Leif and Sullivan, Patriek : Developing a Model

for Managing Intellectual Capital, European Management

Journal, Vol ١٤, No ٤ aug, ١٩٩٦. PP ٣٦٤ – ٣٥٦.

٢٣٠. Endress, A., Improving R. and D. Performance the Juran

Way, John Willey and Sons. ١٩٩٧.

٢٣١. Hansen, M. Nohria and Jierney : Whats your Strategy for

Managing Knowledge, Harvard Business Review, Vol,

٧٧،١٩٩٩.

٢٣٢. Hellergel and Solcom, J.W, Management, (New York :

Addison Wesley), ١٩٩٧.

٢٣٣. Husen, Torsten and Juijnman, Albert : The Contribution of

formal Schooling to the Increase in Intellectual Capital,

Education Researcher, ١٩٩١.

٢٣٤. Jan, Mouritson : Driving growth, Economic value Added

Versus Intellectual Capital Management Accounting

Research, Copenhagen Business School, Denmark. P.P, ٤٦١-

١٩٩٨ ,٤٦٢.

٢٣٥. Kelly, Anthony : The Intellectual Capital of Schools :

Analysis Government Policy Statements on School

Improvement Light of a new Theorization, Journal of

Education Policy, Vol. ١٩, No ٥ , Sep, ٢٠٠٤.

Page 343: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٤٣

٢٣٦. Kelly, R.E. : How to be a Star at Work Through Strategies

you need to success, Times Business, New York, ١٩٩٨.

٢٣٧. Kin low, Ontinvos : Improvement and Measurement for

Total Quality, HC groul Hill, New York, ١٩٩٢.

٢٣٨. Kirk, Camillae : Nexus, Intellectual Capital the Most

Strategic Asset, Planning for Higher Education, Vol. ٢٨,

٢٠٠٠.

٢٣٩. Koberg and L. Chusmir : Organizational Culture

Relationships with Creativity and Job related variables,

Journal of Business Keserch.

٢٤٠. Koenig, M. The Resurgence intellectual Capital the

Emphasis Shifts, Measurement to management informant in

today, Vol. ١٧. Sep, ٢٠٠٠.

٢٤١. Madsen, Susan : Intellectual Capital Comparison and

Contrast, Performance Improvement, Vol. ٤, No ٢٠٠١ ,٤٠.

٢٤٢. Margwardt, Micheal ; Action Learning & Leadership, the

Learning Organization, Vol. ٧, No. ٥ pp. ٢٤٠-٢٣٣.

٢٤٣. Martins, E, Terblanche, F, Building Organizational Culture

that Stimulates Creativity & Innovation, European Journal of

Innovation Management, Vol. ٦, No. ٢٠٠٣ ,١.

٢٤٤. Miller, W.C. Fostering Intellectual Capital, H.R. Focus,

١٩٩٨.

٢٤٥. Mouritsen, Jan ; Driving Growth Economic Value Added

Versus Intellectual Capital Management, Accounting

Research, Copenhagen Business School, p.p ٤٨٢ – ٤٦١,

١٩٩٨.

Page 344: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٤٤

٢٤٦. Nonaka, Ekujoire and Katuhiro : The Knowledge Creating

Company, Harvard Business Review, P.P, ١٩٩١ ,١٠٤-٩٦.

٢٤٧. Ott, J. Steven : The organization culture perspective,

Chicago, Dorsy Press.

٢٤٨. Peppard, Joe and Rylander, Anna : Using an Intellectual

Capital Perspective to Design & Implement a Growth

Strategy : The Case of Apion, Vol. ٥, No ٢٠٠١ ,١٩.

٢٤٩. Peters, tom and Waterman. In Search of Excellence, New

York, Harper and Row, ١٩٨٢.

٢٥٠. Quinn, J. B : Anderson, P. Managing Professional

intellectual : Making the most of the Best, Harvard Business

Review.

٢٥١. Robert, Miles : Macro Organization Behavior, Scott

Foresman, Glenview, ١٩٨٠.

٢٥٢. Salisbury : Creating a process for Capturing & Leveraging

Intellectual Capital, Performance Improvement Quarterly,

Vol. ٣, No ٢٠٠٠ ,١٣.

٢٥٣. Spender, J. C. : Making Knowledge the Basis of a Dynamic

Theory of the Firm, Strategic Management Journal, Vol. ١٧,

١٩٩٦.

٢٥٤. Stewart T. : Intellectual the new wealth, of Organization,

New York, Doubladay, Currant, ١٩٩٧.

٢٥٥. Stewart T. your company most Valuable Asset Intellectual

Capital for Tune ١٩٩٤ ,٩-١.

٢٥٦. Ulrich, D.A. : New Mandate for Human Resources, Harvard

Business Review, January, ١٩٩٨.

Page 345: @@òí†ìÈ Ûa@òîi‹ÈÛa@òØÜà¾a@@@ …dr-ama.com/wp-content/uploads/2014/03/... · 2014-03-10 · ٨ ًﺎ g gﻘﻓو يﺮ gﻜﻔﻟا لﺎ gﻤﻟا سأر سﺎ

٣٤٥

٢٥٧. Webster, A.C. Transformational Leadership Through

Intellectual Capital Three Case Studies of Elementary

School Principals, PHD. University of Colorado, ١٩٩٥.

٢٥٨. Yogesh, M. : What is the Definition of Knowledge

Management, Forbes, ١٩٩٨.

٢٥٩. Youndt, M.A, Shell. S : Human Resource Management

Manufacturing strategy and firm Performance, Academy of

Management Journal Vol. ١٩٩٦ ,٣٩.

אאW

٢٦٠. WWW. Kacnd. Org. / Center.

٢٦١. WWW. Commerce. Gov.sat/wto.

٢٦٢. WWW.Montago. institute .com.

٢٦٣. http://www.islamtoday.net.