ยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต (พ.ศ. ๒๕๕๖ - ๒๕๖๐)

ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต ส านกนายกรฐมนตร

๒

สารบญ

หนา

๑. ความน า ๓ ๒. การประเมนผลการด าเนนงานทผานมา ๔ ๓. สถานการณและปญหาความมนคง (พ.ศ.๒๕๕๖ - ๒๕๖๐) ๔ ๔. กรอบแนวคดยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ๕ ๕. นยามศพท ๗ ๖. ยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ๘ ๖.๑ วสยทศน ๘ ๖.๒ วตถประสงค ๘ ๖.๓ พนทเปาหมาย ๘ ๖.๔ เปาหมายการด าเนนงานในภาพรวม ๑๑ ๖.๕ เปาหมายการด าเนนงานจ าแนกตามลกษณะพนท ๑๒ ๖.๖ ประเดนยทธศาสตร ๑๓

๖.๖.๑ ยทธศาสตรผนกก าลงเพอเสรมสรางศกยภาพและภมคมกนของคน ๑๓ ชมชน และ พนทเปาหมายอยางยงยน

๖.๖.๒ ยทธศาสตรการจดระบบปองกนเพอจดระเบยบพนทชายแดน ๑๔ ๖.๖.๓ ยทธศาสตรเสรมสรางความมนคงในมตวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ๑๕ และการจดการโดยสนตวธ

๖.๖.๔ ยทธศาสตรพฒนาฐานขอมลและองคความรดานความมนคง ๑๖ ๖.๖.๕ ยทธศาสตรเสรมสรางความรวมมอดานความมนคงกบประเทศเพอนบาน ๑๘ ๖.๖.๖ ยทธศาสตรบรหารจดการอยางมเอกภาพและประสทธภาพ ๑๙

๗. ปจจยแหงความส าเรจ ๑๙ ภาคผนวก ผนวก ๑ การแบงมอบการด าเนนงานของหนวยงาน ๒๐ ผนวก ๒ หลกการการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ๓๙ ผนวก ๓ สถานการณปญหาและภยความมนคง (๒๕๕๖ – ๒๕๖๐) ๔๗ ผนวก ๔ การประเมนผลการด าเนนงานทผานมา ๕๖ ผนวก ๕ บญชอกษรยอ ๕๙

๓

ยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต (พ.ศ. ๒๕๕๖ – ๒๕๖๐)

๑. ความน า

สถานการณปญหาความมนคงของประเทศในปจจบนมลกษณะผสมผสานระหวางปญหาความมนคงรปแบบเกากบปญหาความมนคงรปแบบใหมทมความซบซอนและมความหลากหลายเพมขน ซงสงผลกระทบตอความมนคงของประชาชนและประเทศโดยรวม ดวยเหตดงกลาว สภาความมนคงแหงชาต ไดใหความส าคญกบ “การเสรมสรางความมนคงแบบองครวมทครอบคลมมตดานเศรษฐกจ สงคม การปองกนประเทศ วทยาศาสตรและเทคโนโลย” และ “การบรหารจดการทเปนเอกภาพ” โดยมงเนนการมภมคมกน การปองกน การลดเงอนไขของปญหาทสงผลกระทบตอความมนคงและการพฒนาพนทเปาหมาย ดวยการใชกระบวนการพฒนาทางเศรษฐกจ สงคม และการปองกนประเทศ เขามาด าเนนงานรวมกนทงในระดบกระทรวง/กรม ระดบจงหวด และระดบทองถน

ในการด าเนนการดงกลาวขางตน ส านกงานสภาความมนคงแหงชาตจงได ก าหนดยทธศาสตร การพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต (พ.ศ.๒๕๕๖-๒๕๖๐) อนสบเนองจากแนวคดในชวง พ.ศ. ๒๕๑๗ - ๒๕๑๘ ใหน าการพฒนาเศรษฐกจ สงคม ของฝายพลเรอน เขามาสนบสนนภารกจของทหาร โดยเฉพาะ การชวงชงพนทและประชาชนในชนบททมปญหาความมนคงรนแรงจากภยคกคามภายนอกประเทศ โดยการประสานแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงเขากบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต โดยจดท าเปน แผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๔-๙ และ เมอส านกงานสภาความมนคงแหงชาตไดก าหนดยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ.๒๕๔๕-๒๕๔๗) ขน ดงนน จงไดน าการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๙ (พ.ศ.๒๕๔๕–๒๕๔๙) เปนการด าเนนงานภายใตกรอบยทธศาสตรความมนคงชายแดน และขยายหวงเวลาใหครอบคลมถงป พ.ศ. ๒๕๔๙

เมอยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ.๒๕๔๕-๒๕๔๙) ไดสนสดหวงระยะเวลา ดงนน เมอวนท ๒๓ มกราคม ๒๕๕๐ คณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ.๒๕๕๐-๒๕๕๔) และ ใหกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร (กอ.รมน.) รบไปอ านวยการและประสาน การด าเนนงานกบหนวยงานทงในระดบกระทรวง และ ระดบพนท ครอบคลมพนทจงหวดชายแดน (๓๐ จงหวดและจงหวดปตตาน) และจงหวดชายฝงทะเลและเกาะแกง (๒๒ จงหวด และ กรงเทพฯ) โดยใชกลไกระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต พ .ศ.๒๕๔๗ ท าหนาทประสานหนวยงานทเกยวของและบรณาการแผนงาน/โครงการ ในระดบตางๆ รวมทงก าหนดใหจงหวดชายแดนและจงหวดชายฝงทะเลไดจดท าแผนงานดานความมนคงในแผนพฒนาจงหวด

ในหวงสดทายของการด าเนนงานยทธศาสตรความมนคงชายแดน เมอวนท ๑๗ มกราคม ๒๕๕๔ ในการประชมคณะกรรมการนโยบายและอ านวยการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต (นพช.) ไดพจารณาเหนวา สถานการณปญหาและภยคกคามความมนคงในปจจบนเปนปญหาความมนคงรปแบบเกาและปญหาความมนคงรปแบบใหมทมความซบซอนและหลากหลายทสงผลกระทบตอความมนคงของประชาชนและ

๔

ประเทศโดยรวม ซงเกดขนครอบคลมพนททกจงหวดทง พนทจงหวดชายแดน จงหวดชายฝงทะเล และ พนทจงหวดชนใน จงใหจดท า ยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต เพอใชแทนยทธศาสตร ความมนคงชายแดนดงกลาว

๒. การประเมนผลการด าเนนงานทผานมา สวนท ๑ การตดตามผลการด าเนนงานจากรายงานการด าเนนงานของหนวยงานระดบกระทรวง กรม ทไดจดท าแผนงาน/โครงการ ตามภารกจของกระทรวงสนบสนนการด าเนนงานของยทธศาสตรความมนคงชายแดน (รายงานการด าเนนงานของหนวยงานระดบภาค (ผลการประชมคณะกรรมการพฒนา เพอความมนคงในระดบพนท ในเขตกองทพภาคท ๑-๔ : พมพ.ทภ. ๑-๔) และคณะกรรมการพฒนา เพอความมนคงในระดบพนทในเขตทพเรอภาคท ๑-๓ : พมพ.ทรภ. ๑-๓) และรายงานผลการประเมน การจดท าแผนงานดานความมนคงของจงหวดชายแดนและจงหวดชายฝงทะเล (โดยกองอ านวยการรกษา ความมนคงภายในราชอาณาจกร)

สวนท ๒ การจดเวทระดมความคด Focus group เ พอประเมนสถานการณปญหาและ ภยความมนคงในพนทรบผดชอบของกองทพภาคท ๑-๔ ทพเรอภาคท ๑-๓ และกองบญชาการปองกนชายแดนจนทบรและตราด (กปช.จต.) และ หนวยเรอรกษาความสงบเรยบรอยตามล าน าโขง (นรข.) สวนท ๓ การประเมนผลโดยภาควชาการ เปนการประเมนภาพรวมผลการด าเนนงานตามยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ.๒๕๕๐- ๒๕๕๔) จากการสมภาษณผบรหารและผรบผดชอบ ของหนวยงานในกระทรวงและจงหวดชายแดนและจงหวดชายฝงทะเล

๓. สถานการณและปญหาความมนคง (พ.ศ.๒๕๕๖ - ๒๕๖๐) ๓.๑ สถานการณและปญหาความมนคงโดยรวม ประเทศไทยในระยะตอไปก าลงเผชญกบปญหาและภยคกคามรปแบบใหม จงจ าเปนตองเตรยมความพรอมของประชาชนและทกภาคสวนในชาตใหพรอมเผชญสถานการณปญหาและภยทอาจเกดขน เพอปองกนและแกไขปญหาและภยคกคามทสงผลกระทบตอความมนคงของชาตไดอยางเปนรปธรรม โดยปญหาทเกดขนในระดบพนทจงหวดจะมความแตกตางกนไปตามสภาพพนทและสมพนธเชอมโยงใกลชดกบ มตตาง ๆ รวมทง มแนวโนมทจะสงผลกระทบตอความมนคงของประเทศโดยรวมสงขน จงท าใหไมอาจปองกนแกไขปญหาดวยแนวทางและวธการมองปญหาแบบแยกสวนหรอแยกมตไดดงในอดต ประกอบกบประเทศ ตองเขาสประชาคมอาเซยนในป พ.ศ. ๒๕๕๘ จงจ าเปนตองเตรยมความพรอมในระดบพนท ดงนน สถานการณปญหา และภยความมนคงทส าคญจ าแนกเปน ๒ สวน โดยพจารณาจากลกษณะของปญหา และภยคกคามทมจดเนนในแตละสวน ดงน สวนแรก ปญหาและภยคกคามความมนคงรปแบบเกา ซงมจดเนนความมนคงแบบเดม (Traditional security) โดยมปญหาส าคญทเกดขนและด ารงอยในปจจบน รวมทงยงจะสงผลกระทบตอไป ในอนาคต ไดแก ๑) การสรบตามแนวชายแดน ๒) การลกลอบหลบหนเขาเมอง ๓) ความไมชดเจนของแนวเขตแดน ๔) การลกลอบคาอาวธสงคราม สวนทสอง ปญหาและภยคกคามความมนคงรปแบบใหม ซงมจดเนนความมนคงทไมใชแบบเดม (Non-traditional security) และเมอประเทศไทยตองเขาสประชาคมอาเซยนในป พ.ศ. ๒๕๕๘

๕

พบวาปญหาความมนคงรปแบบใหมทมความส าคญตอการพฒนาและแกไขปญหาในเชงพนท ประกอบดวย ๑) ยาเสพตด ๒) แรงงานตางดาวผดกฎหมาย ๓) ความขดแยงในสงคม ๔) การท าลายทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม ๕) สาธารณภยขนาดใหญ ๖) โรคระบาด ๗) การกอการราย และ ๘) อาชญากรรมขามชาต ๓.๒ สถานการณปญหาจ าแนกตามพนท ๓.๒.๑ พนทจงหวดชนใน ปญหาทมแนวโนมสงผลกระทบตอความมนคงในพนทจงหวดชนใน ระยะตอไปมทงปญหาทขยายตวมาจากพนทชายแดนและพนทชายฝงทะเลกบปญหาทก าเนดจากพนทจงหวดชนใน ซงมแนวโนมกอผลกระทบตอความมนคงของคน ชมชนและความมนคงของประเทศเพมมากขน โดยเฉพาะ ยาเสพตด แรงงานตางดาวผดกฎหมาย การท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ความขดแยงในสงคม สาธารณภยขนาดใหญ และ โรคระบาด ๓.๒.๒ พนทจงหวดชายแดน ปญหาทมแนวโนมสงผลกระทบตอความมนคงในพนทชายแดนระยะตอไป มทงปญหาและภยคกคามความมนคงรปแบบเกากบปญหาและภยคกคามความมนคงรปแบบใหม และหลายปญหาไดขยายตวเขาสพนทจงหวดชนในอยางตอเนอง ประกอบดวย การสรบตามแนวชายแดน ความไมชดเจนของแนวเขตแดน การลกลอบหลบหนเขาเมอง การคาอาวธสงคราม การก าหนดสถานะบคคล ยาเสพตด แรงงานตางดาวผดกฎหมาย การท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทสงผลกระทบตอ แนวเขตแดน สาธารณภยขนาดใหญ โรคระบาดตามแนวชายแดน อาชญากรรมขามชาต ๓.๒.๓ พนทจงหวดชายฝงทะเล ปญหาทมแนวโนมสงผลกระทบตอความมนคงในพนทชายฝงทะเลระยะตอไป มลกษณะเชนเดยวกบพนทจงหวดชายแดน แตแตกตางกนในเงอนไขและสภาพของปญหา ประกอบดวย ความไมชดเจนของแนวเขตแดน การลกลอบหลบหนเขาเมองทางเรอ การคาอาวธสงครามทางเรอสนคาและเรอประมง ยาเสพตดในจ งหวดท เปนทาเรอประมง ความขดแย งในกล มประมงชายฝ ง กบกลมประมงน าลก การลกลอบคาน ามนเถอน การกอการรายและอาชญากรรมขามชาต

๔. กรอบแนวคดยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต

๔.๑ การพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตไดใหความส าคญกบหลกคด ๔ ประการ ดงน ๔.๑.๑ การรจกตวตนของเรา โดยการประเมนศกยภาพในภาพรวมและในระดบพนท เพอวเคราะหจดออน จดแขง โอกาส และ ขอจ ากด โดยเฉพาะการประเมนพนทจงหวดชายแดน จงหวดชายฝงทะเล และพนทจงหวดชนใน ๔.๑.๒ การร เทาทนความเปลยนแปลงในระดบตางๆ โดยพจารณาตอเนองจาก การประเมนตวตนของเราทใหความส าคญกบประเมนสถานการณการเปลยนแปลงในระดบตางๆ โดยใหความส าคญกบผลกระทบตอประเทศไทยทงทางตรงและทางออม โดยพจารณาก ารเปลยนแปลงภายในประเทศ ประเทศรอบบาน ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ภมภาคเอเชย ภมภาคอนๆ และระดบโลก ๔.๑.๓ การรจกสรางภมคมกน โดยพจารณาใหสอดคลองกบการประเมน วเคราะห สงเคราะหสถานการณการเปลยนแปลงในระดบตางๆ เพอก าหนดแนวทางการเสรมสรางภมคมกนทน าไปส การปรบตวของคนและสงคมในระดบตาง ๆ

๖

๔.๑.๔ การรจกสรางโอกาสเชงรก โดยพจารณาก าหนดแนวทาง และ มาตรการด าเนนงานเชงรกทปรบตวพรอมกบการเปลยนแปลงของสถานการณความมนคงและมตทเกยวของในระดบตาง ๆ เพอมงเนนการรกษาผลประโยชนแหงชาต ความมนคงของชาต (Survival & Growth) และความผาสกของคนในชาต ๔.๒ การพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตเชอมโยงกบ นโยบาย/ยทธศาสตร ของกระทรวง/กรม ทเกยวของ เพอใหหนวยงานทเกยวของไดเขามามสวนรวมและสนบสนนการท างานรวมกน อาท นโยบายรฐบาล นโยบายความมนคงแหงชาต แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙) นโยบายกระทรวงมหาดไทย นโยบายกระทรวงการตางประเทศ ยทธศาสตรประเทศ (Country Strategy) ยทธศาสตรการปองกนประเทศของกระทรวงกลาโหม ยทธศาสตรการจดการสถานะและสทธของบคคล แนวคดยทธศาสตรความมนคงแหงชาตทางทะเล แนวคดยทธศาสตรการเตรยมพรอมแหงชาต แผนปองกนประเทศ แผนรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร เปนตน ๔.๓ การพฒนาเพอเสรมความมนคงเชงรก ทมงเนนการปองกนหรอลดเงอนไขของปญหาทมผลกระทบตอความมนคง โดยพฒนาระบบการจดท าและการประสานแผนงาน/โครงการของทกภาคสวนใหด าเนนงานรวมกนในลกษณะบรณาการดวยการใชกระบวนการทางเศรษฐกจ สงคม และการปองกนประเทศ ใหประสานสอดคลองและเกอหนนกนเพอเสรมสรางความมนคงของประเทศ ๔.๔ การเสรมสรางภมคมกนใหคนมจตส านกดานความมนคงและใหชมชนและพนทเปาหมาย มความพรอมการผนกก าลงทกภาคสวนรวมมอกบภาครฐในการรกษาความมนคง โดยเฉพาะเสรมสราง ความเขมแขงของงานมวลชนและระบบหมบานชายแดน ระบบปองกนและสอสารชายแดน ระบบยตธรรมชมชน ระบบการเฝาระวงและแจงเตอนภาคประชาชน เพอใหสนบสนนการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตตลอดจนการเตรยมพรอมดานพนทใหสามารถเผชญสถานการณปญหาความมนคง ๔.๕ การปองกนและแกไขปญหาความมนคงในเชงภารกจ (Function) และ เชงพนท (Area Base) เพอเตรยมความพรอมของคนและพนทชนใน พนทชายแดน พนทชายฝงทะเล ทตองก าหนดแนวทางปองกนและแกไขปญหาในระดบกระทรวง/กรม (Function) และระดบจงหวด (Area) ใหประสานสอดคลองกนใน แตละสภาพปญหาและบรบทของพนท โดยพจารณา แผนงาน/โครงการ ทเหมาะสมกบโอกาสและขอจ ากดของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมในแตละพนท โดยหนวยงานสวนกลางและหนวยงานระดบพนทรวมประเมน วเคราะห สถานการณปญหาความมนคง และก าหนดประเดนหวขอ (Subject Matters) ประเดนปญหา ความมนคง (Issues) และประเดนพนท (Area) รวมทงจดล าดบความส าคญและระดบความรนแรงของปญหาทชดเจน เพอก าหนดแผนงาน/โครงการ ทสอดคลองกนตงแตระดบกระทรวง กรม และ จงหวด โดยเฉพาะพนททอยหางไกลความเจรญและมปญหาความมนคงจ าเปนตองพจารณาจดเนนแนวทางด าเนนงานและก าหนดแผนงาน/โครงการ/กจกรรม การพฒนาใหเหมาะสมสอดคลองกบพนทและระดบความรนแรงหรอ ขจดเงอนไขของปญหา ๔.๖ การด าเนนงานทใหความส าคญกบมตความมนคงภายในประเทศและมตความมนคงรวมกบประเทศเพอนบานและประชาคมอาเซยน ทสนบสนนการเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political and Security Community - APSC) ใหสนบสนนการพฒนาการคาชายแดนเพอสงเสรมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community - AEC) รวมทงการเสรมสรางความรวมมอระหวางชมชนชายแดนไทยกบชมชนชายแดนตางประเทศเพอสงเสรมความรวมมอของประชาสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio - Cultural Community - ASCC) โดยเฉพาะประเดนยทธศาสตร การเสรมสรางความมนคงทเนนสรางความรวมมอ สรางพนธมตร การบรหารจดการพนทชายแดนทงทางบก

๗

ทางทะเล รวมถงการสรางปจจยสนบสนนตางๆ เชน ฐานขอมล เปนตน เพอสนบสนนการเพมศกยภาพของเมองเ พอเชอมโยงโอกาสจากอาเซยน เ พอท าให เมองมศกยภาพท จะเชอมโยงกบสมาชกอาเซยนใน ดานอตสาหกรรม การทองเทยว การลงทน และ การคาชายแดน โดยมแนวทางการจดการและกลไกการบรหารจดการทเหมาะสมกบสถานการณและสภาพปญหาทเกดขนในแตละพนท

๔.๗ การเสรมสรางความรวมมอในลกษณะบรณาการระหวางหนวยงานสวนกลางกบหนวยงานทองถน และระหวางหนวยงานภายในของไทยกบสถานเอกอครราชทตและสถานกงสลใหญไทยในประเทศเพอนบาน โดยพฒนาระบบประสานและบรหารจดการทเนนการบรณาการระหวางหนวยงานตาง ๆ ในสวนกลาง ภมภาค ทองถน และ ระหวางหนวยงานภายในประเทศไทยกบสถานเอกอครราชทตไทยและสถานกงสลใหญไทย

๔.๘ การบรหารจดการทมเอกภาพและประสทธภาพในทกระดบ โดยมกลไกบรหารจดการระดบนโยบาย ระดบภาค และ ระดบจงหวด ภายใตระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการพฒนาเพอเสรม ความมนคงของชาต เพออ านวยการและขบเคลอนยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต

๕. นยามศพท ๕.๑ การพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต หมายความวา การพฒนาทมงขจดและแกไขปญหา

ในพนททมปญหาความมนคง หรอพนททมเงอนไขของปญหาความมนคง หรอพนททอาจกอใหเกดปญหา ความมนคง โดยใชกระบวนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และการปองกนประเทศ รวมทงแผนหลกทเกยวของ เขามาสนบสนนและเอออ านวยประโยชนตอการสรางความมนคงปลอดภยและใหประชาชนพงพาตนเองได

๕.๒ การประสานและบรณาการแผนงานดานความมนคง หมายความวา การด าเนนงานจดท า และประสานแผนงาน /โครงการด าเนนงานดานความมนคงทครอบคลมตงแตการด าเนนงานในสวนกลางระดบกระทรวง กรม และหนวยงานทเกยวของไปจนถงการด าเนนงานในพนทระดบภาคและจงหวด ภายใตกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนทงมตภายในประเทศและมตประเทศรอบบาน โดยเฉพาะ การด าเนนงานในระดบทองถนและชมชนของไทยกบประเทศรอบบาน ๕.๓ แผนงานดานความมนคง หมายความวา แผนของหนวยงานของรฐ หนวยงาน และองคกร เกยวของไดมการประสานและบรณาการด าเนนการเพอปองกนและแกไขปญหาความมนคงของชาต ทงในระดบกระทรวง ระดบภาค และ ระดบจงหวด โดยผานกระบวนการประเมนสถานการณและจดล าดบความส าคญของแผนงาน/โครงการ ทงนเพอน าแผนงาน และ/หรอ โครงการดานเศรษฐกจและสงคมเขามาสนบสนนเปาหมายงานดานความมนคงในกรอบยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต และ/หรอ คณะรฐมนตรมอบหมาย ๕.๔ แผนระดบภาค หมายความวา แผนพฒนาเพอเสรมความมนคงระดบกองทพภาคท ๑-๔(พมพ.ทภ.๑-๔) แผนพฒนาเพอเสรมความมนคงระดบทพเรอภาคท ๑-๓ (พมพ.ทรภ.๑-๓) ๕.๕ พนทพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต หมายความวา พนทจงหวด พนทกลมจงหวด ทมปญหาความมนคง หรอมเงอนไขทสงกระทบตอความมนคงของชาต หรอ พนทเฉพาะซงก าหนดขอบเขตอยางชดเจน เพอการเฝาระวงปองกนปญหา ลด หรอ ควบคมเงอนไขทอาจสงผลกระทบตอความมนคงของชาต

๘

๕.๖ พนทจงหวดชนใน หมายความวา พนทเขตการปกครองจงหวดของกระทรวงมหาดไทย ซงไมมพนทตดแนวชายแดน หรอเสนเขตแดนไทยกบประเทศรอบบาน และไมมพนทตดบรเวณชายฝงทะเล หรอไมมพนทเปนเกาะแกงในทะเล ๕.๗ พนทจงหวดชายแดน หมายความวา พนทเขตการปกครองจงหวดของกระทรวงมหาดไทย ซงมพนทสวนใหญตดแนวชายแดน หรอเสนเขตแดนไทยกบประเทศรอบบาน ๕.๘ พนทชายฝงทะเล หมายความวา พนทเขตการปกครองจงหวดของกระทรวงมหาดไทย ซงมพนทสวนใหญตดบรเวณชายฝงทะเลหรอมพนทเกาะแกงในทะเล

๖. ยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต กรอบแนวคดการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตใหความส าคญในเชงพนท โดยบรณาการ การด าเนนงานพฒนาใหสอดคลองเชอมโยงกบการเสรมสรางความมนคงของประเทศในทกระดบในการปองกน ลดเงอนไข และ แกไขปญหาความมนคงของชาตดวยการผนกก าลงทกภาคสวนของคนในชาต ๖.๑ วสยทศน

“คน ชมชน มภมคมกน และ พนทมความพรอมเผชญปญหาและภยคกคามความมนคง รวมทงสามารถพฒนารวมกบประเทศรอบบานอยางยงยน” ๖.๒ วตถประสงค ๖.๒.๑ เพอใหคนและชมชนมจตส านกดานความมนคงและมภมคมกนอยางยงยน ๖.๒.๒ เพอผนกก าลงจดระบบปองกนชายแดนใหสนบสนนการพฒนาเพอเสรมความมนคง

๖.๒.๓ เพอน าวฒนธรรม ภมปญญาชมชน การจดการโดยสนตวธ สนบสนนงานความมนคง๖.๒.๔ เพอพฒนาระบบฐานขอมลและองคความรดานความมนคง ๖.๒.๕ เพอเสรมสรางและพฒนาความรวมมอดานความมนคงกบประเทศเพอนบาน ๖.๒.๖ เพอใหการบรหารจดการมเอกภาพและประสทธภาพ

๖.๓ พนทเปาหมาย ๖.๓.๑ การจ าแนกพนทเปาหมาย การพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต มขอบเขตพนทด าเนนการครอบคลม ๗๖ จงหวด ประกอบดวย พนทจงหวดชนใน จงหวดชายแดน และจงหวดชายทะเล ดงน

จงหวดชนใน ๓๒ จงหวด ๓๘๕ อ าเภอ ๓๕๕๔ ต าบล ประชากร รวม ๒๗,๕๒๓,๘๓๘ คน

ภาคเหนอ ๙ จงหวด คอ ก าแพงเพชร นครสวรรค เพชรบรณ พจตร แพร ล าปาง อทยธาน สโขทย และล าพน (๒) ภาคกลาง ๑๒ จ งหว ด ค อ จ งหวดนครปฐม ปทมธาน นนทบ ร พระนครศรอยธยา สพรรณบร อางทอง นครนายก สงหบร ส ร ะ บ ร ช ย น า ท ล พ บ ร แ ล ะ ป ร า จ น บ ร (๓) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ๑๐ จงหวด คอ จงหวดกาฬสนธ มหาสารคาม ยโสธร ขอนแกน นครราชสมา หนองบวล าภ รอยเอด สกลนคร อดรธาน และชยภม และ (๔) ภาคใต ๑ จงหวด คอ จงหวดพทลง

๙

จงหวดชายแดน

(๓๒ จ งหว ด ๑๒๙ อ า เภอ ๓ ๖ ๘ ต า บ ล ๓๖๐๑ หมบาน ประชากรรวม ๒๔,๗๓๑,๘๐๖ คน)

ชายแดน ไทย – สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร ประมาณ ๒,๔๐๑ กโลเมตร ครอบคลมพนท ๑๐ จงหวด

จงหวดเชยงราย เชยงใหม แมฮองสอน ตาก กาญจนบร ราชบร เพชรบร ประจวบครขนธ ชมพร และระนอง

ชายแดน ไทย – สปป.ลาว ประมาณ ๑,๘๑๐ ก โลเมตร ครอบคลมพนท ๑๒ จงหวด ชายแดน ไทย – ราชอาณาจกรกมพชา ประมาณ ๗๙๘ กโลเมตรครอบคลมพนท ๗ จงหวด

จงหวดเชยงราย พะเยา นาน อตรดตถ พษณโลก เลย หนองคาย บงกาฬ นครพนม มกดาหาร อ านาจเจรญ และอบลราชธาน จงหวดอบลราชธาน ศรสะเกษ บรรมย สรนทร สระแกว จนทบร และตราด

ช า ย แ ด น ไ ทย - ม า เ ล เ ซ ย ประมาณ ๖๔๗ ก โ ล เมตร ครอบคล ม พนท ๕ จ งหว ด แบ ง เ ป น จ ง ห ว ด ม พ นท ต ด แ น ว เ ข ต แ ด น ม า เ ล เ ซ ย รวม ๔ จงหวด

จงหวดสตล สงขลา ยะลา นราธวาส และเปนจงหวดไมตดแนวเขตแดน ๑ จงหวด คอ ปตตาน

จงหวดทมพนทชายฝง

ทะเล (๒๒ จ งหว ด ๑๐๓ อ า เภอ ๓๘๙ หม บ าน ๑๔,๐๙๒,๕๘๔ คน)

ชายฝงทะเลอาวไทย ประมาณ ๑,๖๖๐ กโลเมตร ครอบคลมพนท ๑๖ จงหวด

ชายฝงทะเลอนดามน ประมาณ ๙๕๔ กโลเมตร ครอบคลมพนท ๖ จงหวด

จงหวดตราด จนทบร ระยอง ชลบร ฉะเชงเทรา สมทรปราการ สมทรสงคราม สมทรสาคร เพชรบร ประจวบครขนธ ชมพร สราษฎรธาน นครศรธรรมราช สงขลา ปตตาน และนราธวาส (ไมรวมกรงเทพมหานคร)

จงหวดระนอง พงงา กระบ ตรง ภเกต และสตล

๖.๓.๒ การจดล าดบความส าคญพนทเปาหมาย ๑) พนทส าคญล าดบแรก

พนท ความหมาย เกณฑการก าหนด จงหวดชนใน พนทจงหวดทมปญหาหรอเงอนไขดานความมนคง

ซงไมมพนทตดแนวชายแดน หรอเสนเขตแดนไทยกบประเทศรอบบาน และไมมพนทตดบรเวณชายฝงทะเล หรอไมมพนทเปนเกาะแกงในทะเล

- ใชเกณฑระดบความรนแรงของสถานการณ และระดบผลกระทบตอความมนคงในพนท - คณะอนกรรมการจดท าแผนงาน ดานความมนคงจงหวด หรอ จงหวด หน วยทหารและต ารวจใน พนทวเคราะหปญหารวมกนก าหนดขน

๑๐

จงหวดชายแดน

พ นท ต า บลต ดช ายแดน ท ม ป ญห าหร อ เ ง อ น ไ ข ดานความมนคง ซงมพนทสวนใหญตดแนวชายแดน หรอเสนเขตแดนไทยกบประเทศรอบบาน

- ใช เกณฑระดบความรนแรงของสถานการณ และระดบผลกระทบตอความมนคงในพนท - คณะอนกรรมการจดท าแผนงานดาน ความมนคงจงหวด หรอ จงหวด หนวยทหารและต ารวจในพนท ว เคราะหปญหารวมกนก าหนดขน

จงหวดชายฝงทะเล

พนทต าบลตดชายฝงทะเล ทมปญหาหรอเงอนไข ดานความมนคง ซงมพนทสวนใหญตดบรเวณชายฝงทะเลหรอมพนทเกาะแกงในทะเล

- ใชเกณฑระดบความรนแรงของสถานการณ และระดบผลกระทบตอความมนคงในพนท - คณะอนกรรมการจดท าแผนงาน ดานความมนคงจงหวด หรอ จงหวด หน วยทหารและต ารวจใน พนทวเคราะหปญหารวมกนก าหนดขน

๒) พนทล าดบรอง

พนท ความหมาย เกณฑการก าหนด

จงหวดชนใน

พนททไมมพนทตดแนวชายแดน หรอเสนเขตแดนไทยกบประเทศรอบบาน และไมมพนทตดบรเวณชายฝงทะเล หรอไมมพนทเปนเกาะแกงในทะเลทมปญหาหรอเงอนไขดานความมนคง ซงมผลกระทบตอความมนคงในพนทนอยกวาพนทซงมความส าคญล าดบแรก

- ใชเกณฑระดบความรนแรงของสถานการณ และระดบผลกระทบตอความมนคงในพนทนอยกวาพนทซงมความส าคญล าดบแรกหรอ เปนพนทมอาณาเขตเชอมตอกบพนทซงมความส าคญล าดบแรก - คณะอนกรรมการจดท าแผนงานดานความมนคงจงหวด หรอ จงหวด หนวยทหารและต ารวจในพนทวเคราะหปญหารวมกนก าหนดขน

จงหวดชายแดน

พนทต าบลตดชายแดน และ พนทสวนใหญตดแนวชายแดน หรอเสนเขตแดนไทยกบประเทศรอบบาน ทมผลกระทบตอความมนคงในพนทนอยกวาพนทซงมความส าคญล าดบแรก

- ใชเกณฑระดบความรนแรงของสถานการณ และระดบผลกระทบตอความมนคงในพนทนอยกวาพนทซงมความส าคญล าดบแรกหรอ เปนพนทมอาณาเขตเชอมตอกบพนทซงมความส าคญล าดบแรก

๑๑

- คณะอนกรรมการจดท าแผนงานดานความมนคงจงหวด หรอ จงหวด หน วยทหารและต ารวจใน พนทวเคราะหปญหารวมกนก าหนดขน

จงหวดชายฝงทะเล

พนทต าบลตดชายฝงทะเล และ พนทสวนใหญตดบรเวณชายฝงทะเลหรอม พนท เกาะแกงในทะเล ทมผลกระทบตอความมนคงในพนทนอยกวาพนทซงมความส าคญล าดบแรก

- ใชเกณฑระดบความรนแรงของสถานการณ และระดบผลกระทบตอความมนคงในพนทนอยกวาพนทซงมความส าคญล าดบแรกหรอ เปนพนทมอาณาเขตเชอมตอกบพนทซงมความส าคญล าดบแรก - คณะอนกรรมการจดท าแผนงานดานความมนคงจงหวด หรอ จงหวด หน วยทหารและต ารวจใน พนทวเคราะหปญหารวมกนก าหนดขน

การด าเนนงานใหกระทรวงมหาดไทยและจงหวดประกาศการจดล าดบความส าคญของพนท และแจงใหหนวยงานภาครฐในระดบจงหวดและภมภาค ไดรบทราบลวงหนากอนการจดท าแผนและค าของบประมาณประจ าป รวมทงเผยแพรขอมลให กลม/องคกรภาคประชาชนและภาคธรกจเอกชนในพนทไดรบทราบ เพอประกอบการพจารณาใหการสนบสนนการด าเนนงานในเชงบรณาการแผนงานของหนวยงานภาครฐ

๖.๔ เปาหมายการด าเนนงานในภาพรวม การพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตเปนการด าเนนงาน ในเชง พนท (Area Base) ทประสานเชอมโยงกบการด าเนนงานระดบกระทรวง/กรม (Function Base) ทมงปองกนและแกไขปญหาทสงผลกระทบตอความมนคงใหเหมาะสมกบสถานการณปญหาและภยคกคาม และสอดคลองกบสภาพพนทและ/หรอ บรบทความมนคงเฉพาะพนท ดงนน จงก าหนดเปาหมายด าเนนงานในภาพรวม ดงน ๖.๔.๑ ประชาชนมจตส านกดานความมนคง มความรกและหวงแหนแผนดนไทย และมการรวมกลม/จดตงองคกรภาคประชาชนในพนทบนพนฐานการมสวนรวมของคนและชมชน รวมทง มเครอขายประสานการด าเนนงานรวมกนระหวางภาครฐกบภาคเอกชนและภาคประชาชนในพนทตางๆ ๖.๔.๒ หมบาน ชมชน ผน าชมชน กลม/องคกรภาคประชาชน มศกยภาพและภมคมกนปญหาและสามารถพฒนาตนเองอยางยงยน โดยรวมมอกบภาครฐ ภาคเอกชน เพอสนบสนนการเสรมสราง ความมนคงในพนทเปาหมาย และสามารถลดเงอนไขของปญหาและมความพรอมในการเผชญสถานการณปญหาทกระทบตอความมนคง ๖.๔.๓ หมบาน ต าบล หรอ อ าเภอ เปาหมายไดรบการจดระบบปองกนเพอจดระเบยบพนทชายแดนและชายฝงทะเล เกาะแกง และมทศทางการพฒนาใหเหมาะสมกบศกยภาพและโอกาส เพอเปนพนทตนแบบทมความพรอมด าเนนงานปองกนและแกไขปญหาความมนคงทเกดขน และมระบบประสานเครอขายในพนทตนแบบใหสามารถสนบสนนภาครฐในการรกษาความมนคงของประเทศ

๑๒

๖.๔.๔ พนทเปาหมายมระบบการแจงเตอนภย เฝาระวงสถานการณ ระบบรายงานสถานการณ ทสงผลกระทบตอความมนคง และสามารถแจงเตอนกบหนวยงานภาครฐและชมชนได ทนสถานการณ

๖.๔.๕ หนวยงานของรฐและองคกรทเกยวของใหความส าคญกบการน ามตดานวฒนธรรมและ ภมปญญาชมชน/ทองถน ตลอดจนกระบวนการจดการความขดแยงโดยสนตวธและกระบวนการยตธรรม ชมชน มาใชสนบสนนการด าเนนงานเพอเสรมความมนคงและการปองกนและแกไขปญหาทกระทบตอความมนคง ๖.๔.๖ ความรวมมอระหวางหนวยงานสวนกลางกบหนวยงานทองถน และระหวางหนวยงานภ า ย ใ น ข อ ง ไท ย ก บ ส ถ า น เ อก อ ค ร ร า ช ท ต แ ล ะส ถ า น ก ง ส ล ให ญ ไ ท ย ใ น ป ร ะ เ ท ศ เ พ อน บ า น ในลกษณะบรณาการแผนงาน/โครงการประจ าป เพอเสรมสรางความสมพนธอนดของชมชนไทยกบชมชนชายแดนประเทศเพอนบาน

๖.๕ เปาหมายการด าเนนงานจ าแนกตามลกษณะพนท ล าดบ พนท เปาหมาย

๑ จงหวดชนใน ๑) ผน าหมบาน ชมชน และเครอขายกลม/องคกรภาคประชาชน มความเขาใจ และใหความส าคญกบการจดการความขดแยงโดยสนตวธ เพอลดปญหาการใชความรนแรง และเสรมสรางความสามคคของคนในชาต ๒) ประชาชน ชมชน และเครอขายกลม/องคกรภาคประชาชนมความเขาใจ ต ล อ ด จ น ป ร ะ ส า น เ ค ร อ ข า ย ก ล ม / อ ง ค ก ร ภ า ค ป ร ะ ช า ช น ใ น พ น ท เพอปกปองผลประโยชนของชาตและรกษาความมนคงของประเทศ ๓) หมบาน ชมชน และเครอขายกลม/องคกรภาคประชาชน ก าหนดวาระชมชน/ทองถน เพอรวมพลงกบหนวยงานภาครฐและภาคสวนตางๆ ในการปองกนและแกไขปญหาทสงผลกระทบตอความมนคงในพนทเปาหมาย ๔) ปญหาทสงผลกระทบตอความมนคงไดรบการปองกนและแกไขอยางตอเนองและจรงจง

๒ จงหวดชายแดน

๑) หมบานเสยงภยตามแนวชายแดนไดรบการพฒนาเปนหมบาน อพป. และไดรบการพฒนาระบบปองกนชายแดนใหสามารถแจงเตอนสถานการณ ปญหา และ ผลกระทบตอความมนคงไดลวงหนาและตอเนอง รวมทงพฒนาเปนเครอขายหมบานชายแดนทมความพรอมในการเฝาตรวจ ลาดตระเวน สกดกนในพนทเปาหมายรวมกบหนวยงานรฐ ๒) หนวยงานภาครฐกบหมบาน ชมชนและองคกรภาคประชาชนในพนทชายแดน มระบบบรณาการงานดานการขาว การสอสาร การแจงเตอน เพอเฝาระวงปญหาในพนทระดบภาคและจงหวดชายแดน ๓) ชมชนทองถนของไทยกบประเทศรอบบานมความสมพนธอนดตอกน และไดรบการสงเสรมใหมความสมพนธใกลชดกนมากยงขน ในระดบทสามารถปองกนและแกไขปญหาทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ ๔) พนทไดรบพฒนาประสทธภาพการสญจรขามแดนและการผานเขา -ออก ตามชองทางทก าหนด เพอปองกนปญหาทสงผลกระทบตอความมนคงโดยเฉพาะปญหาความมนคงรปแบบใหม และสนบสนนการพฒนาการคาชายแดน

๑๓

๓ จงหวด ชายฝงทะเล

๑) พนทชายฝงทะเลและเกาะแกงตางๆ มเครอขายประสานผน าหมบาน ชมชน ผน าทองถน และผน าองคกรชมชนทมความพรอมเผชญปญหาความมนคง ๒) ชมชนและองคกรภาคประชาชนในพนทมระบบบรณาการงานดานการขาว การแจงเตอนและแลกเปลยนขาวสารเพอความมนคงทางทะเลรวมกบหนวยงานภาครฐ ๓) ชมชนทองถนของไทยกบประเทศรอบบานมความสมพนธอนดตอกน และไดรบการสงเสรมใหมความสมพนธใกลชดกนมากยงขน ในระดบทสามารถปองกนและแกไขปญหาทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ ๔) หนวยงานพนทระดบภาคหรอจงหวดมฐานขอมลเรอและการจดระเบยบ การเขา - ออกทางทะเล และ จดตงศนยขอมลขาวสารเพอความมนคงทางทะเล ๕) พนทมระบบปองกน การแจงเตอน และระบบตรวจการณในทะเลและ การเฝาตรวจชายฝงในลกษณะเครอขายดวยการพฒนาระบบการแลกเปลยนขอมลขาวสารทางทะเลเพอรบรเทาทนสถานการณทางทะเล รวมทงแสวงประโยชนจากระบบหรอเครอขายของหนวยงานทมอยในการปองกนและแกไขปญหาความมนคง

๖.๖ ประเดนยทธศาสตร ยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ประกอบดวย ๖ ประเดนยทธศาสตรรองรบ ดงน ๑) ยทธศาสตรผนกก าลงเพอเสรมสรางศกยภาพและภมคมกนของคน ชมชน และ พนทเปาหมายอยางยงยน ๒) ยทธศาสตรการจดระบบปองกนเพอจดระเบยบพนทชายแดน ๓) ยทธศาสตรเสรมสราง ความมนคงในมตวฒนธรรม ภมปญญาทองถน และการจดการโดยสนตวธ ๔) ยทธศาสตรพฒนาฐานขอมลและองคความรดานความมนคง ๕) ยทธศาสตรเสรมสรางความรวมมอดานความมนคงกบประเทศเพอนบาน และ ๖) ยทธศาสตรบรหารจดการอยางมเอกภาพและประสทธภาพ

๖.๖.๑ ยทธศาสตรผนกก าลงเพอเสรมสรางศกยภาพและภมคมกนของคน ชมชน และ พนทเปาหมายอยางยงยน ๑) เสรมสรางใหคนและชมชนมจตส านกดานความมนคงและมศกยภาพตลอดจนภมคมกนอยางยงยน โดยสนบสนน สงเสรม และ เสรมสรางการพฒนาคน ชมชน หมบาน บนพนฐานของ การมสวนรวม ใหกบผน าชมชนและหมบาน ผน ากลม/องคกรชมชน สภาองคกรชมชน และองคกรภาคประชาสงคม รวมทงผน าขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) เพอสรางผน าชมชนดานความมนคง ตลอดจนประชาชนทวไปในพนทจงหวดชนใน จงหวดชายแดน และ จงหวดชายฝงทะเล ทเหมาะสมกบสภาพพนทและสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลง ๒) สงเสรมและสนบสนนกระบวนการมสวนรวมของประชาชนทใหความส าคญ กบการปองกนและการแกไขปญหาความมนคงใหสอดคลองกบความตองการของคนและชมชนในพนท โดยเฉพาะเวทการจดท าแผนระดบชมชน ต าบล อ าเภอ และจงหวด เพอสรางความตระหนกรของประชาชนถงมตปญหาดานความมนคงทกระทบตอตนเองและชมชน รวมทงเปดโอกาสใหมสวนรวมก าหนดแนวทาง การพฒนา การปองกน และการแกไขปญหาทสงผลกระทบตอความมนคง เพอเสรมสรางภมคมกนระดบประชาชนและชมชน

๑๔

๓) สงเสรมใหคนและชมชนในพนทชายแดน พนทชายฝงทะเลและเกาะแกง สามารถอานและเขยนภาษาไทยและภาษาทองถน รวมทงสงเสรมใหคนบรเวณพนทชายแดนเรยนรภาษาของประเทศเพอนบาน นอกจากนใหพฒนาความรและทกษะต ารวจตระเวนชายแดนเพอใหเปนครสอนเดกและเยาวชนในพนทชายแดนและพนทเสยงภยเพอเสรมเจาหนาทหลกทางการศกษา รวมถงใหมการพฒนาโครงสรางพนฐานใหเหมาะสมกบสภาพพนท สรางอาชพและรายไดบนพนฐานปรชญาเศรษฐกจพอเพยง สงเสรมการเขาถงบรการสาธารณสขพนฐานเพอปองกนโรคตดตอชายแดน ตลอดจนเสรมสรางความมนคงของมนษยและการพฒนาคณภาพชวตของประชาชน รวมทงสงเสรมโอกาสในการเขาถงการศกษาของเดกและเยาวชนในพนทชายแดน เพอเตรยมความพรอมการเขาสประชาคมอาเซยนและความรวมมอระดบอนภมภาค ๔) สงเสรมและสนบสนนใหหนวยงานในจงหวดมความรวมมอกบหนวยงานภาคเอกชนและเครอขายประชาสงคมในจงหวด องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) องคกรพฒนาเอกชน และ เครอขายองคกรชมชน รวมด าเนนโครงการทเกยวของกบการพฒนาเพอเสรมความมนคงของจงหวด/กลมจงหวด ๕) สงเสรมความร สรางความเขาใจ และ ประชาสมพนธ เพอปองกนการท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทสงผลกระทบตอแนวเขตแดน และ แสวงหาแนวทางลดเงอนไข ความขดแยงการแยงชงทรพยากรธรรมชาตของคนในพนทและนอกพนทโดยความรวมมอจากทกฝายทเกยวของ ๖) พฒนาและสงเสรมการปฏบตงานของเจาหนาทรฐ และ สรางขวญก าลงใจ คาตอบแทนทเหมาะสม โดยเฉพาะผทปฏบตงานในระดบต าบล อ าเภอ ในพนทหางไกล หรอ เปนพนทเสยงชายแดนและทางทะเล ๗) สงเสรมและขยายผลการพฒนาโครงการตามแนวพระราชด าร เพอเสรมสราง ความมนคงของคน ชมชน และ พนทเปาหมายอยางยงยน ไดแก โครงการหมบานพฒนาเพอความมนคงพนทชายแดน โครงการหมบานยามชายแดนอนเนองมาจากพระราชด าร โครงการฟารมตวอยางตาม แนวพระราชด าร ๖.๖.๒ ยทธศาสตรการจดระบบปองกนเพอจดระเบยบพนทชายแดน ๑) ด าเนนการจดท าแผนการจดระบบปองกน เพอจดระเบยบพนทชายแดน ใหครอบคลมพนททางบกและทางทะเลทสอดคลองกบแผนปองกนประเทศ เพอสนบสนนการพฒนาการคาชายแดนและความเปนมตรของประชาชนชายแดนของไทยกบประเทศเพอนบานในการเขาสประชาคมอาเซยน ๒) ด าเนนการจดระเบยบชมชนและเสรมสรางระบบหมบานเขมแขงใหเหมาะสมกบสภาพพนทจงหวดชายแดน จงหวดชายฝงทะเลรวมทงเกาะแกง และจงหวดชนใน โดยมงเสรม ความเขมแขงของระบบหมบานชายแดนเปนหมบานอาสาพฒนาและปองกนตนเอง (อพป.) เปนล าดบแรก และพฒนากลไกของหมบานทวไป คณะกรรมการหมบาน (กม.) กลมอาสาสมคร กลมพลงมวลชน ไทยอาสาปองกนชาตทางทะเล (ทสปช.) ชดรกษาความปลอดภยหมบาน การฝกอบรมก าลงประชาชนเพอความมนคงทางทะเล การฝกอบรมวทยมดด านาวแกกลมชาวประมง และองคกรชมชนตางๆ ใหมความพรอมและสามารถปองกนและแกไขปญหาทเกดขนในระดบชมชนและหมบาน ๓) เสรมสรางระบบปองกนชายแดน ชายฝงทะเลและเกาะแกง โดยวางแผนและก าหนดแผนปฏบตงานรวมกน เพอลดความซ าซอนในการฝกอบรมก าลงประชาชนของ กระทรวงมหาดไทย กองบญชาการกองทพไทยและเหล าทพ กองอ านวยการร กษาความม นคงภายในราชอาณาจ กร

๑๕

ควบคกบการเสรมสรางระบบประชากรใหมความรพนฐานดานความมนคงและจตส านกความมนคง และน าการพฒนาอาชพและรายไดทยงยนของหนวยงานดานเศรษฐกจและสงคมเขาไปพฒนาคนและชมชนในหมบานต าบลเปาหมายในคราวเดยวกน ๔) ด าเนนการจดและพฒนาใหมระบบการแจงเตอนและระบบเฝาตรวจทงทางบกและทางทะเลในลกษณะเครอขาย (Network) ความรวมมอระหวางหนวยงาน และน าระบบภมสารสนเทศมาสนบสนนการด าเนนงานทเกยวของ รวมทงพฒนาขดความสามารถการปองกนและปราบปรามไมใหเกดปญหาความมนคง อาท การมเครอขายเฝาระวงและระบบตรวจการณปญหาความมนคงบรเวณชองทางสญจรขามแดนและชองผานทางธรรมชาตทงทางบกและทางทะเล ทาขาม เปนตน เพอสรางความปลอดภยใหกบคนในพนทเพอไมใหสงผลกระทบตอการพฒนาความรวมมอดานเศรษฐกจและสงคมของประเทศสมาชกอาเซยน ๕) สนบสนนและพฒนาระบบสอสารใหพรอมใชงานควบคกบเสรมสรางความรของเจาหนาทและอาสาสมครกลมตางๆ ทงฝายทหารและพลเรอนโดยการรวมมอกบหนวยงานภาคเอกชนใหสามารถเชอมโยงเครอขายการสอสารของฝายทหาร ฝายปกครอง และหนวยงานในพนทชายแดน ชายฝงทะเล รวมทงกลมอาสาสมครตาง ๆ ใหสามารถใชประโยชนรวมกนในการแจงเตอน เฝาระวง ประชาสมพนธและปฏบตการจตวทยา (Information Operation) เพอใหคนและชมชนในพนทเสยงภยไดรวมมอระวงปองกนรวมถงประโยชนในการสอสารเพอพฒนาเครอขายชมชนเขมแขง ๖) พฒนาระบบการสญจรขามแดนทงทางบกและทางทะเล ใหสามารถปองกนและควบคมการลกลอบเขาเมอง และปญหาอาชญากรรมขามชาตทเปนภยคกคามความมนคงของไทย ไดแก การคายาเสพตด การคามนษย การคาอาวธ และการคาสงทเปนโทษตอชวตและสงคม รวมทงการน าสงของผดกฎหมายและสนคาหนภาษ และการเคลอนไหวของกลม/ขบวนการทเปนภยคกคามตอความมนคง ตลอดจนด าเนนการบงคบใชมาตรการทางกฎหมายอยางเขมงวดในการปองกน สกดกน และระงบยบยงการกระท าผดกฎหมาย

๗) เรงด าเนนการจดระเบยบพนททมเงอนไขของปญหาความมนคงหรอควบคมการใชพนททมปญหาเขตแดน เพอลดการเผชญหนาหรอการกระทบกระทงกบประเทศคกรณ ตลอดจนปรบปรงระบบการเฝาระวงเพอปองกนและแกไขปญหาทสงผลกระทบตอความมนคงในพนท

๖.๖.๓ ยทธศาสตรเสรมสรางความมนคงในมต วฒนธรรม ภมปญญาทองถน และ การจดการโดยสนตวธ ๑) สนบสนนใหมการน ามตวฒนธรรมและภมปญญาชมชน/ทองถน และสงเสรม การจดเวทประชาคมในระดบตางๆ ตามความพรอมของแตละพนททงในระดบชมชน หมบาน ต าบล อ าเภอ และจงหวด เพอน ามตดานวฒนธรรมและภมปญญาชมชน/ทองถน มาเปนแนวทางหลกในการด าเนนงานเสรมสรางความมนคงใหสอดคลองกบสถานการณและภยคกคามความมนคงในระดบพนท ตลอดจนสงเสรมความรวมมอดานศาสนา เนองจากศาสนาเปนรากฐานของความสมพนธและความเขาใจอนดระหวางประชาชนไทยกบประเทศเพอนบานในพนทชายแดน ๒) สนบสนนหนวยงานของรฐใหความส าคญน ามตดานวฒนธรรมและภมปญญาชมชน/ทองถน มาประยกตใชในการปองกนและแกไขปญหาดานความมนคง และ/หรอสนบสนน การพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต โดยจดเปนโครงการน ารอง (Pilot Project) ตามความพรอมของชมชน หมบาน ต าบล อ าเภอ และจงหวด รวมทงสงเสรมและสนบสนนใหภาคเอกชน องคกรภาคประชาชน กลมอาสาสมครเพอความมนคง ไดมกจกรรมทน ามตดานวฒนธรรมและภมปญญาชมชน /ทองถน

๑๖

มาประยกตใชในการเสรมสรางความรวมมอของชมชนชายแดนไทย และความรวมมอระหวางชมชนชายแดนไทยกบชมชนชายแดนประเทศเพอนบาน เพอเสรมสรางความเขาใจและความรวมมอในการอยรวมกนอยางสนตโดยลดขอขดแยงทน าไปสปญหาดานความมนคง ๓) สงเสรมกระบวนการเรยนรและปลกฝงแนวทางการจดการความขดแยงโดยแนวทาง สนตวธ อาท ขาราชการการเมอง ขาราชการประจ า เจาหนาทรฐ ผน าองคกรภาคเอกชน องคกรพฒนาเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน ผน าชมชน ผน าภาคประชาชน เพอใหมความร ความเขาใจ ทจะลดระดบ ความรนแรงเมอเผชญกบสถานการณและปญหาความมนคงรปแบบตางๆ โดยเฉพาะการปองกนไมให ความขดแยงอนเกดจากการแยงชงทรพยากรธรรมชาตและความขดแยงภายในสงคม ขยายตวไปสการใช ความรนแรงในการแกปญหาทเกดขน ๔) สงเสรมเวทและประชาคมการเรยนรการจดการความขดแยงโดยสนตวธและกระบวนการยตธรรมชมชน ทงในสถาบนการศกษาและนอกสถาบนการศกษารวมทงในระดบชมชนทองถน เพอใหเขาใจและมทกษะการจดการความขดแยงในระดบชมชนดวยวถชมชนผสมผสานกบการเรยนร กฎ กตกา ของภาครฐ ตลอดจนสงเสรมการพฒนาบคลากรทมความเชยวชาญในกระบวนการจดการ ความขดแยงโดยสนตวธและกระบวนการยตธรรมชมชน เพอสนบสนนหนวยงานของรฐในกระบวนการเจรจาไกลเกลยขอพพาททเกดขน ๕) สงเสรมและสนบสนนองคกรปกครองสวนทองถนใหมบทบาทเปนศนยประสานความรวมมอของชมชนในการจดการความขดแยงภายใตกระบวนการมสวนรวมของชมชน ทงกระบวนการยตธรรมทางเลอกและกระบวนการยตธรรมสมานฉนท (Restorative Justice) ซงเปนกระบวนการทกลมผมสวนไดสวนเสยมารวมมอกนเพอแกไขปญหาทเกดขน รวมทงสนบสนนการมคณะกรรมการไตรภาคระหวางหนวยงานภาครฐ ผทประสบความเดอดรอน และ ผแทนภาควชาการและสอสารมวลชน เพอเจรจาหา ขอยตความขดแยงของคนในสงคมทยอมรบรวมกนได ๖) สงเสรมใหองคกรนอกภาครฐทไดรบการยอมรบจากสงคมเปนหนวยเจาภาพสรางกลไกการเจรจาหาขอยตและทางออกในการแกไขขอขดแยง รวมถงความแตกแยกในสงคมทอาจจะน าไปสความรนแรงและเกดผลกระทบตอความสงบเรยบรอยของสงคม ๗) ศกษา วจย และ พฒนาองคความรในการจดการความขดแยงของชมชนและทองถน โดยใชชมชนใหเปนพลงด าเนนการและสนบสนนการเผยแพรแนวทางการจดการความขดแยงโดยสนตวธของภาคประชาชนใหเกดการเรยนรของทกภาคสวน ๘) สงเสรมการด ารงรกษาวฒนธรรมอนดงามของทองถน รวมทงสงเสรมการศกษาประวตศาสตร โบราณคด และภมปญญาทองถน เพอใหคนในทองถนมความภมใจในประวตศาสตรของทองถน ในฐานะทเปนสวนหนงของประวตศาสตรชาตไทย

๖.๖.๔ ยทธศาสตรพฒนาฐานขอมลและองคความรดานความมนคง ๑) สนบสนนการพฒนาขอมลและระบบฐานขอมลตงแตระดบกระทรวง กรม ระดบภาค ระดบจงหวด รวมทงเชอมโยงเครอขายขอมลในทกระดบ โดยใชประโยชนจากระบบเทคโนโลย ภมสารสนเทศและภาพถายดาวเทยม รวมทงใหความส าคญกบขอมลสถานการณหรอภยคกคามดานความมนคง ขอมลสภาพพนท ขอมลความตองการของชมชนทมผลกระทบตอความเชอมนของประชาชน เพอน ามา

๑๗

พจารณาจดท าและสนบสนนแผนงาน/โครงการดานความมนคง ทสอดคลองกบสถานการณและเหมาะสมกบสภาพพนทและตอบสนองความตองการของชมชน ๒) พฒนาและจดท าขอมลและระบบฐานขอมลดานการขาว การบรณาการดานการขาว ในทกระดบของศนยประสานขาวกรองแหงชาต (สวนกลางและระดบภาค) เพอแลกเปลยนขอมลขาวสาร (Information Sharing) และสามารถเชอมโยงขอมลทน าไปสการแจงเตอนและสงการแกไขปญหาไดทนเหตการณ โดยอาจจดใหมศนยแลกเปลยนขอมลขาวสาร (Information Sharing Center) รวมทงสงเสรม การขาวภาคประชาชน การมศนยขอมลขาวสารเพอความมนคง เพอประโยชนในการเฝาระวงและแจงเตอนสถานการณดานความมนคง ๓) สนบสนนและเรงด าเนนการจดท าขอมลและฐานขอมลเรอ การจดระเบยบ การเขา-ออก ทางทะเล เพอใหเกดการรบรเทาทนสถานการณทางทะเล (Maritime Domain Awareness : MDA) ของ ศนยประสานการปฏบตในการรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเล (ศรชล.) โดยน าระบบเทคโนโลยสารสนเทศเขามาสนบสนนการด าเนนการ อาท การควบคมการกระท าผดทอาศยประโยชนจากการสญจรขามแดน การพฒนาระบบการแลกเปลยนขาวสารทางทะเล ระบบควบคมการจราจรและความปลอดภยทางทะเล (Vessel Traffic Service : VTS) เปนตน รวมทงสามารถใชประโยชนจากระบบฐานขอมลจงหวด เพอใหม การพฒนาฐานขอมลดานความมนคงทงหนวยงานสวนกลางและหนวยงานระดบจงหวด ๔) สงเสรมโอกาสทางการศกษาและการเรยนรอยางตอเนองและเหมาะสมกบระดบวยของประชากร โดยใหเนนพฒนาคณภาพการศกษาขนพนฐานของเดกและเยาวชนในพนทใหมจตส านก ดานความมนคง โดยค านงถงความสอดคลองกบวถชวตของชมชนแตละพนท รวมทงเสรมสรางองคความร ดานความมนคงใหกบผบรหารและเจาหนาทรฐและองคกรทเกยวของ อาท ปลดอ าเภอ นายอ าเภอ ผบรหารและเจาหนาทองคกรปกครองสวนทองถน อาสาสมคร และ กลมมวลชน เปนตน เพอใหมความรในการพฒนาคน ชมชน พนท และ แนวทางปองกนและลดปญหาทเกดขน ๕) พฒนาและสงเสรมการศกษาวจย เพอสรางองคความร เกยวกบการพฒนา เพอเสรมสรางความมนคง เพอสนบสนนการปองกนและแกไขปญหาตลอดจนแนวทางพฒนาเพอเสรม ความมนคงของชาต และสนบสนนการน าผลงานศกษา วจย ทเกยวของมาประยกตใชใหเกดประโยชนกบ การด าเนนงานการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตในทกระดบ ๖) สงเสรมใหหนวยงานรฐในระดบนโยบาย หนวยงานทางวชาการ สถาบนการศกษา หรอศนยวชาการดานความมนคงเปนองคกรกลางในการศกษาวจยและพฒนาองคความรดานความมนคง รวมทงการถายทอดวชาการและองคความรสสาธารณชน หนวยงานภาครฐดานความมนคง และหนวยงานทมภารกจสนบสนนการเสรมสรางความมนคงของชาต โดยเฉพาะความเขาใจเกยวกบการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต การจดท าแผนงานดานความมนคงของจงหวดและการน าแผนไปสการปฏบต ๗) สนบสนนการรวมกลมและสรางเครอขายความมนคง รวมทงสรางชองทาง การถายทอดองคความรดานความมนคงสเวทชมชนผานสถาบนการศกษาและองคกรทางศาสนา รวมทง อาจสนบสนนใหมการพฒนาคณภาพของศนยการเรยนร และหองสมดของชมชน รวมทงการใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศ เชน อนเตอรเนต เพอใหการเรยนรของชมชนเปนไปอยางเทาทน และสามารถเขาถงขอมลขาวสารได ตลอดจนเสรมสรางการแลกเปลยนเรยนรระหวางหนวยงานของรฐในพนทระดบภาคและ

๑๘

จงหวด กบสภาองคกรชมชน และกลม/องคกรภาคประชาชนในพนทเปาหมาย เพอพฒนารากฐานความมนคงของคนและชมชนใหมภมคมกนปญหาอยางเขมแขง ยงยน และพฒนาเครอขายด าเนนงานรวมกนอยางมประสทธภาพ ๘) เสรมสรางการตระหนกรและความเขาใจของเจาหนาทรฐ กลมอาสาสมคร ผน าชมชน และประชาชนเกยวกบสถานการณและปญหาระหวางไทยกบประเทศรอบบาน ทศนคตทมตอไทยและความตองการของประเทศเพอนบานรวมทงปรบทศนคตและสรางความเขาใจของผน าชมชนและทองถน เพอสรางความเขาใจของหนวยงานรฐ ภาคประชาชน และ ภาคเอกชน โดยจดชองทางเผยแพรความรและเวทรบฟงความเหน ขอเสนอแนะหรอขอรองทกข เพอกลนกรองขอมลในพนทในการปองกนหรอยตขอขดแยงไมใหยกระดบเปนความขดแยงระดบชาต ๙) สงเสรมและสนบสนนบทบาทองคกรปกครองสวนทองถน องคกรพฒนาเอกชน เพอพฒนาชมชนและทองถนในการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต โดยพจารณาก าหนดแนวทางสงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถน มความร ความเขาใจการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต อาท ภารกจ การรกษาความสงบเรยบรอยชมชนทองถน เปนตน

๖.๖.๕ ยทธศาสตรเสรมสรางความรวมมอดานความมนคงกบประเทศเพอนบาน ๑) สนบสนนการด าเนนงานของ ชมชน และ ทองถน ในพนทจงหวดชายแดนและจงหวดชายฝงทะเลทน าไปสความสมพนธทดในระดบชมชนและทองถน หรอกจกรรมเสรมสรางความรวมมอทน าไปสการอยรวมกนอยางสนตสขกบประเทศรอบบานหรอกจกรรมทชวยคลคลายความขดแยงในพนท ๒) เสรมสรางและประสานความรวมมอของหนวยงานและองคกรของรฐในระดบพนทกบประเทศรอบบานทมงขจดเงอนไขทกอใหเกดความหวาดระแวงและความไมไววางใจระหวางกน เพอเสรมสรางความมนคงทเปนพนฐานของการพฒนาความรวมมอดานเศรษฐกจ สงคม และ ดานอนๆ ในกรอบประชาคมความรวมมอดานการเมองและความมนคงของประชาคมอาเซยน ๓) สงเสรมและจดท าแผนการบรณาการ แผนงาน/โครงการ ของหนวยงานของรฐ ในการด าเนนความรวมมอและความสมพนธกบประเทศเพอนบาน โดยเฉพาะระหวางหนวยงานสวนกลางกบหนวยงานในจงหวด รวมทงระหวางหนวยงานในประเทศของไทยกบสวนราชการของไทยทตงส านกงานในประเทศเพอนบาน ๔) เรงรดการแกไขปญหาในระดบพนทกบประเทศรอบบาน โดยใชกลไกการเจรจาในระดบทวภาคบนพนฐานของความเคารพและความไววางใจซงกนและกน ๕) สง เสรมกจกรรมท เสรมสรางความรสกทด (Goodwill) ความรสกชนชม (Sense of appreciation) และความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนในทกภาคสวน โดยใชความใกลชดดานภาษา วฒนธรรม และประเพณ โดยเฉพาะเยาวชนของไทยกบประเทศรอบบาน และสนบสนนบทบาทของภาคเอกชนและภาคประชาสงคม รวมทงใชประโยชนจากสมาคมเพอมตรภาพตางๆ เพอสงเสรมการด าเนนนโยบายเสรมสรางความรวมมอระหวางไทยกบประเทศรอบบานจากระดบประชาชนสระดบรฐบาล ๖) สงเสรมและประสานงานความรวมมอระหวางจงหวดชายแดนไทยกบจงหวดชายแดนประเทศรอบบาน อาท ความรวมมอดานสาธารณสขชายแดน ดานการศกษา ตลอดจนเรงรดการแกไขปญหารวมกบประเทศเพอนบานบนพนฐานของการเคารพและมความไววางใจซงกนและกน ภายใตกลไกเจรจาในลกษณะทวภาคและระดบภมภาคทสอดคลองกบกรอบยทธศาสตรดานตางประเทศของไทย

๑๙

๖.๖.๖ ยทธศาสตรบรหารจดการอยางมเอกภาพและประสทธภาพ ด าเนนงานภายใตกลไกการบรหารจดการตามระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต พ.ศ. ๒๕๔๗ และ/หรอ ใหเปนไปตามท คณะกรรมการนโยบายและอ านวยการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต (นพช.) มอบหมายและสงการเพอขบเคลอนยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต

๗. ปจจยแหงความส าเรจ ๗.๑ การมแผนรองรบยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต โดยประสานเชอมโยงทกระดบ ประกอบดวย ๑) แผนการบรหารราชการแผนดน ๒) แผนปฏบตราชการของกระทรวง / กรม ๓) แผนงานดานความมนคงในแผนพฒนาจงหวด ๔) แผนระดบอ าเภอ ซงจะประสานแผนพฒนาชมชน / หมบาน กบแผนพฒนาทองถนและแผนพฒนาจงหวด และ ๕) แผนระดบทองถน (องคกรปกครองสวนทองถน) ๗.๒ การขบเคลอนโดยการปฏบตตามแผน ทกหนวยงานใหความส าคญกบแผนทก าหนดขนภายใตภารกจของหนวย โดยหนวยงานหลกไดประสานกบหนวยงานสนบสนน เพอก าหนดแนวทางปฏบตและจดล าดบความส าคญการด าเนนงานเพอจดท า แผนงาน / โครงการ ด าเนนการในแตละปงบประมาณในลกษณะแผนปฏบตการ (Action Plan) ๗.๓ การขบเคลอนโดยก าหนดตวชวด โดย ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ รวมกบ หนวยงานหลก และหนวยงานทเกยวของ ไดก าหนดหลกเกณฑการชวดหรอตวชวดรวม (Joint KPI) รวมทงใหมการสนบสนนงบประมาณการด าเนนการเพอใหหนวยงานหลกและหนวยงานรวมขบเคลอนการด าเนนงานใหเปนผลสมฤทธ ๗.๔ การตดตามและประเมนผลการด าเนนงาน โดย ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต รวมกบ กระทรวงมหาดไทย และ ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ ประชมรวมกบหนวยงานทเกยวของเพอตดตามและประเมนผลในภาพรวมเชงนโยบาย

------------------------------

ผนวก ๑

การแบงมอบการด าเนนงานของหนวยงาน ยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต พ.ศ. ๒๕๕๖ – ๒๕๖๐

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๑. เพอใหคนและชมชนม จ ต ส า น ก ด า น ค ว า ม ม น ค ง แ ล ะ ม ภ ม ค ม ก น อ ย า งยงยน

ย ท ธ ศ า ส ต ร ผ น กก าลงเพอเสรมสรางศ ก ย ภ า พ แ ล ะภ ม ค ม ก น ขอ งค น ช ม ชน แ ล ะพ น ทเปาหมายอยางยงยน

มท.

๑) เสรมสรางใหคนและชมชนมจตส านกดานความมนคงและ มศกยภาพตลอดจนภมคมกนอยางยงยน โดยสนบสนน สงเสรม และ เสรมสรางการพฒนาคน ชมชน หมบาน บนพนฐานของ การมสวนรวม ใหกบผน าชมชนและหมบาน ผน ากลม/องคกรชมชน สภาองคกรชมชน และองคกรภาคประชาสงคม รวมทงผน าขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) เพอสรางผน าชมชน ดานความมนคง ตลอดจนประชาชนทวไปในพนทจงหวดชนใน จงหวดชายแดน และ จงหวดชายฝงทะเล ทเหมาะสมกบสภาพพนทและสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลง

มท. กอ.รมน.

มท. (ปค., สถ., อปท.)

กห. (บก.ทท., ทบ., ทร.)

พม. ตร.

จงหวด

๒) สงเสรมและสนบสนนกระบวนการมสวนรวมของประชาชนท ใหความส าคญกบการปองกนและการแกไขปญหาความมนคง ใหสอดคลองกบความตองการของคนและชมชนในพนท โดยเฉพาะเวทการจดท าแผนระดบชมชน ต าบล อ าเภอ และจงหวด เพอสรางความตระหนกรของประชาชนถงมตปญหาดานความมนคงทกระทบตอตนเองและชมชน รวมทงเปดโอกาสใหมสวนรวมก าหนด แนวทางการพฒนา การปองกน และการแกไขปญหาทสงผลกระทบตอ ความมนคง เพอเสรมสรางภมคมกนระดบประชาชนและชมชน

มท. กอ.รมน.

ศธ. กห. (บก.ทท.,

ทบ., ทร.) มท. (ปค., สถ.

พช.) สขช.

พม. ตร. จงหวด อน ๆ

หมายเหต หนวยงานหลกสามารถก าหนดหนวยงาน สนบสนน เพมเตม ไดตามความจ าเปน หนวยงานหลก หมายความวา หนวยงานทมบทบาทและหนาทตามภารกจ กระทรวง/กรม และเปนหนวยขบเคลอนแนวทางการด าเนนงานตามยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต หนวยงานสนบสนน หมายความวา หนวยงานทมบทบาทและหนาทเกยวของกบแนวทางด าเนนงานตามยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต เพอสนบสนนการด าเนนงานของหนวยงานหลก

๒๑

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๓) สงเสรมใหคนและชมชนในพนทชายแดน พนทชายฝงทะเลและเกาะแกง สามารถอานและเขยน ภาษาไทย และ ภาษาทองถน รวมทงสงเสรมใหคนบรเวณพนทชายแดนเรยนรภาษาของประเทศเพอนบาน นอกจากนใหพฒนาความรและทกษะต ารวจตระเวนชายแดนเพอใหเปนครสอนเดกและเยาวชนในพนทชายแดนและพนทเสยงภยเพอเสรมเจาหนาทหลกทางการศกษา รวมถงใหมการพฒนาโครงสรางพนฐานใหเหมาะสมกบสภาพพนท สรางอาชพและรายไดบนพนฐานปรชญาเศรษฐกจพอเพยง สงเสรมการเขาถงบรการสาธารณสขพนฐานเพอปองกนโรคตดตอชายแดน ตลอดจนเสรมสรางความมนคงของมนษยและการพฒนาคณภาพชวตของประชาชน รวมทงสงเสรมโอกาสในการเข าถ งก ารศ กษาของ เด กและ เยาวชน ใน พนท ช ายแดน เ พอ เตร ยมความพรอมการ เข าส ประชาคมอาเซยนและ ความรวมมอระดบอนภมภาค

ศธ.

กต. ตร. (ตชด.) กรมศลกากร กห. (บก.ทท.ทบ., ทร.) กอ.รมน.

มท. ปค. สธ. พม.

จงหวด อนๆ

๔) สงเสรมและสนบสนนใหหนวยงานในจงหวดมความรวมมอกบหนวยงานภาคเอกชนและเครอขายประชาสงคมในจงหวด องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) องคกรพฒนาเอกชน และเครอขายองคกรชมชน รวมด าเนนโครงการท เกยวของกบการพฒนา เพอเสรมความมนคงของจงหวด/กลมจงหวด

มท. มท. (ปค., สถ. อปท.) พม.

กห. (บก.ทท.ทบ., ทร.)

กปส. กอ.รมน.

อนๆ

๒๒

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล แนวทางด าเนนงาน

หนวยงาน

หลก สนบสนน

๕) สง เสรมความร สรางความเขาใจ และ ประชาสมพนธ เพอปองกนการท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทสงผลกระทบตอแนวเขตแดน และแสวงหาแนวทางลดเงอนไข ความขดแยงการแยงชงทรพยากรธรรมชาตของคนในพนทและ นอกพนทโดยความรวมมอจากทกฝายทเกยวของ

มท. ทส.

กต. กห.(บก.ทท.,

ทบ.,ทร.) ศธ. พม. กปส.

มท. (สถ., อปท.) กอ.รมน.(ศปป. ๔)

อน ๆ

๖) พฒนาและสงเสรมการปฏบตงานของเจาหนาทรฐ และ สรางขวญก าล งใจ คาตอบแทนท เหมาะสม โดยเฉพาะผทปฏบตงานในระดบต าบล อ าเภอ ในพนทหางไกล หรอ เปนพนทเสยงชายแดนและทางทะเล

มท. กอ.รมน.

ตร. ศร.ชล.

กห.(ทบ., ทร.) สปน. อนๆ

๒๓

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๗) สงเสรมและขยายผลการพฒนาโครงการตามแนวพระราชด ารเพอเสรมสรางความมนคงของคน ชมชน และ พนทเปาหมาย อยางยงยน ไดแก โครงการหมบานพฒนาเพอความมนคงพนทชายแดน โครงการหม บ านยามชายแดนอนเน องมาจากพระราชด าร โครงการฟารมตวอยางตามแนวพระราชด าร

กปร. ศธ. กห. (บก.ทท.,

ทบ., ทร.) มท.

ตร. (ตชด) กอ.รมน.(ศปป.๖)

ทส. อนๆ

๒.

เ พ อ ผ น ก ก า ล งจ ด ร ะ บ บ ป อ ง ก นชายแดนใหสนบสนนการพฒนาเพอเสรมความมนคง

ยทธศาสตรการจดระบบปองกนเพอจดระเบยบพนทชายแดน

กห.(ทท.) ๑) ด าเนนการจดท าแผนการจดระบบปองกนเพอจดระเบยบพนทชายแดน ใหครอบคลมพนททางบกและทางทะเลทสอดคลองกบแผนปองกนประเทศ เพอสนบสนนการพฒนาการคาชายแดนและความเปนมตรของประชาชนชายแดนของไทยกบประเทศเพอนบานในการเขาสประชาคมอาเซยน

กห.(ทท.) พม. มท.

มท. (ปค., สถ., อปท.) กต. ตร.

กห. (บก.ทท., ทบ., ทร.,ทอ.)

อนๆ

๒๔

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๒) ด าเนนการจดระเบยบชมชนและเสรมสรางระบบหมบานเขมแขงใหเหมาะสมกบสภาพพนทจงหวดชายแดน จงหวดชายฝงทะเลรวมทงเกาะแกง และจงหวดชนใน โดยมงเสรม ความเขมแขงของระบบหมบานชายแดนเปนหมบานอาสาพฒนาและปองกนตนเอง (อพป.) เปนล าดบแรก และพฒนากลไกของหมบานทวไป คณะกรรมการหมบาน (กม.) กลมอาสาสมคร กลมพลงมวลชน ไทยอาสาปองกนชาตทางทะเล (ทสปช.) ชดรกษาความปลอดภยหมบาน การฝกอบรมก าลงประชาชน เพอความมนคงทางทะเล การฝกอบรมวทยมดด านาวแกกลมชาวประมง และองคกรชมชนตางๆ ใหมความพรอมและสามารถปองกนและแกไขปญหาทเกดขนในระดบชมชนและหมบาน

มท. กอ.รมน.

สธ. พม. ศธ. คค.

กห. (บก.ทท., ทบ., ทร., ทอ.)

ตร. ปค. สถ.

อปท. อนๆ

๒๕

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๓) เสรมสรางระบบปองกนชายแดน ชายฝงทะเลและเกาะแกง โดยวางแผนและก าหนดแผนปฏบตงานรวมกนเพอลดความซ าซอนในการฝกอบรมก าลงประชาชนของกระทรวงมหาดไทย กองบญชาการกองทพไทยและเหลาทพกองอ านวยการรกษา ความมนคงภายในราชอาณาจกร ควบคกบการเสรมสรางระบบประชากรใหมความรพนฐานดานความมนคงและจตส านก ความมนคง และน าการพฒนาอาชพและรายไดทยงยนของหนวยงานดานเศรษฐกจและสงคมเขาไปพฒนาคนและชมชนในหมบานต าบลเปาหมายในคราวเดยวกน

มท. กห.(ทท.)

มท. (สถ., พช) ศธ. พม.

กอ.รมน.. กห. (บก.ทท., ทบ., ทร., ทอ.)

ตร. อก. รง. อนๆ

๔) ด าเนนการจดและพฒนาใหมระบบการแจงเตอนและระบบ เฝาตรวจทงทางบกและทางทะเลในลกษณะเครอขาย (Network) ความรวมมอระหว างหน วยงาน และน าระบบภม สารสนเทศมาสนบสนน การด าเนนงานทเกยวของ รวมทงพฒนาขดความสามารถการปองกนและปราบปรามไมใหเกดปญหาความมนคง อาท การมเครอขายเฝาระวงและระบบตรวจการณปญหาความมนคงบรเวณชองทางสญจรขามแดนและ ชองผานทางธรรมชาตทงทางบกและทางทะเล ทาขาม เปนตน เพอสราง ความปลอดภยใหกบคนในพนทเพอไมใหสงผลกระทบตอการพฒนา ความรวมมอดานเศรษฐกจและสงคมของประเทศสมาชกอาเซยน

มท. กห. (ทท.)

กห.(บก.ทท., ทบ.,ทร.,ทอ.)

พม. มท. (สถ., อปท.,

ปภ.) วท. (GISTDA,

ศอ.พว.) ศรชล.

ตร. (สตม.ตชด.บช.ก)

สภาหอการคา สภาอตสาหกรรม

กต. อนๆ

๒๖

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๕) สนบสนนและพฒนาระบบสอสารใหพรอมใชงานควบคกบเสรมสรางความรของเจาหนาทและอาสาสมครกลมตางๆ ทงฝายทหารและพลเรอนโดยการรวมมอกบหนวยงานภาคเอกชนใหสามารถเชอมโยงเครอขายการสอสารของฝายทหารฝายปกครอง และหนวยงานในพนทชายแดน ชายฝ งทะเล รวมท งกลมอาสาสมครตาง ๆ ใหสามารถใชประโยชนรวมกนในการแจงเตอน เฝาระวง ประชาสมพนธและปฏบตการจตวทยา (Information Operation) เพอใหคนและชมชนในพนทเสยงภยไดรวมมอระวงปองกนรวมถงประโยชนในการสอสารเพอพฒนาเครอขายชมชนเขมแขง

มท. กห.(ทท.)

ตร.

มท. (ปภ., สถ., อปท.)

ศธ. ทก. พม.

กอ.รมน. กห (บก.ทท., ทบ., ทร., ทอ.)

อนๆ

๖)พฒนาระบบการสญจรขามแดนทงทางบกและทางทะเล ใหสามารถปองกนและควบคมการลกลอบเขาเมอง และปญหาอาชญากรรมขามชาตทเปนภยคกคามความมนคงของไทย ไดแก การคายาเสพตด การคามนษย การคาอาวธ และการคาสงทเปนโทษตอชวตและสงคม รวมทงการน าสงของผดกฎหมายและสนคาหนภาษ และการเคลอนไหวของกลม/ขบวนการทเปนภยคกคามตอความมนคง ตลอดจนด าเนนการบงคบใชมาตรการทางกฎหมายอยางเขมงวด ในการปองกน สกดกน และระงบยบยง การกระท าผดกฎหมาย

มท. ตร.

ตร. (ตชด., สตม. ฯลฯ)

กห. (ทบ., ทร.) กต. คค.

กรมศลกากร ศรชล.

กอ.รมน. (ศปป.๒) อน ๆ

๒๗

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๗) เร งด า เนนการจดระเบยบพนทท ม เ ง อนไขของปญหา ความม น ค งหร อควบค มกา ร ใช พ นท ท ม ปญหา เขตแดน เพอลดการเผชญหนาหรอการกระทบกระทงกบประเทศคกรณ ตลอดจนปรบปรงระบบการเฝาระวงเพอปองกนและแกไขปญหาทสงผลกระทบตอความมนคงในพนท

กห.(ทท.) มท.

กห.(บก.ทท.,,ทบ.,ทร.) กอ.รมน.

กต. ตร. (ตชด. ฯลฯ)

อน ๆ ๓.

เ พ อน า ว ฒนธรรม ภ ม ป ญ ญ า ช ม ช น การจดการโดยสนตวธ ส น บ ส น น ง า น ความมนคง

ยทธศาสตรเสรมสราง ความม นคงในม ตว ฒ น ธ ร ร ม ภ ม ป ญญาท องถ น และการจดการโดยสนตวธ

วธ. ยธ.

๑) สนบสนนใหมการน ามตวฒนธรรมและภมปญญาชมชน/ทองถน และส ง เสรมการจด เวทประชาคมในระดบต างๆ ตามความพรอมของแตละพนททงในระดบชมชน หมบาน ต าบล อ าเภอ และจงหวด เพอน ามตดานวฒนธรรมและภมปญญาชมชน/ทองถน มาเปนแนวทางหลกในการด าเนนงานเสรมสราง ความมนคงใหสอดคลองกบสถานการณและภยคกคามความมนคงในระดบพนท ตลอดจนสงเสรมความรวมมอดานศาสนา เนองจากศาสนาเปนรากฐานของความสมพนธและความเขาใจอนดระหวางประชาชนไทยกบประเทศเพอนบานในพนทชายแดน

วธ.

พม. ศธ.

กอ.รมน. มท.

ส านกงานพระพทธศาสนา

แหงชาต อน ๆ

๒๘

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๒) สนบสนนหนวยงานของรฐใหความส าคญในการน ามตดานวฒนธรรมและภมปญญาชมชน/ทองถน มาประยกตใชในการปองกนและแกไขปญหาดานความมนคง และ/หรอสนบสนนการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต โดยจดเปนโครงการน ารอง (Pilot Project) ตามความพรอมของชมชน หมบาน ต าบล อ าเภอ และจงหวด รวมทงสงเสรมและสนบสนนใหภาคเอกชน องคกรภาคประชาชน กลมอาสาสมคร เพอความมนคง ไดมกจกรรมทน ามตดานวฒนธรรมและภมปญญาชมชน/ทองถน มาประยกตใชในการเสรมสรางความรวมมอของชมชนชายแดนไทย และความรวมมอระหวางชมชนชายแดนไทยกบชมชนชายแดนประเทศเพอนบาน เพอเสรมสรางความเขาใจและความรวมมอในการอยรวมกนอยางสนตโดยลดขอขดแยงทน าไปสปญหาดานความมนคง

มท. วธ.

มท. พม.

มท. (สถ., อปท.) อน ๆ

๓) สงเสรมกระบวนการเรยนร และปลกฝงแนวทางการจดการ ความขดแยงโดยแนวทางสนตวธ อาท ขาราชการการเมอง ขาราชการประจ า เจาหนาทรฐ ผน าองคกรภาคเอกชน องคกรพฒนาเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน ผน าชมชน ผน าภาคประชาชน เพอใหมความร ความเขาใจทจะลดระดบความรนแรงเมอเผชญกบสถานการณและปญหาความมนคงรปแบบตางๆ โดยเฉพาะการปองกนไมให ความขดแย งอนเกดจากการแย งช งทรพยากรธรรมชาต และ ความข ดแย งภายในส งคมขยายต วไปส การใช ความร นแรง ในการแกปญหาทเกดขน

มท. ยธ. ทส.

มท. (สถ., อปท.) ศธ. ตร.

สถาบนวชาการ อน ๆ

๒๙

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๔) สงเสรมเวทและประชาคมการเรยนรการจดการความขดแยงโ ด ย ส น ต ว ธ แ ล ะ ก ร ะ บ ว น ก า ร ย ต ธ ร ร ม ช ม ช น ท ง ใ นสถาบนการศกษาและนอกสถาบนการศกษารวมทงในระดบชมชนทองถน เพอใหเขาใจและมทกษะการจดการความขดแยงในระดบชมชนดวยวถชมชนผสมผสานกบการเรยนรกฎ กตกา ของภาครฐ ตลอดจนสงเสรมการพฒนาบคลากรท มความเชยวชาญในกระบวนการจดการความขดแยงโดยสนตวธและกระบวนการยตธรรมชมชน เพอสนบสนนหนวยงานของรฐในกระบวนการเจรจาไกลเกลยขอพพาททเกดขน

ศธ. ยธ.

มท. (สถ., อปท.) พม. วธ. กต.

อน ๆ

๕) สงเสรมและสนบสนนองคกรปกครองสวนทองถนใหมบทบาทเปนศนยประสานความรวมมอของชมชนในการจดการ ความขดแย งภายใตกระบวนการ มสวนรวมของชมชน ทงกระบวนการยตธรรมทางเลอกและกระบวนการยตธรรมสมานฉนท (Restorative Justice) ซงเปนกระบวนการทกลมผมสวนไดสวนเสยมารวมมอกนเพอแกไขปญหาทเกดขน รวมทงสนบสนนการมคณะกรรมการไตรภาคระหวางหนวยงานภาครฐ ผ ท ประสบความเดอดร อน และ ผ แทนภาควชาการและสอสารมวลชน เพอเจรจาหาขอยตความขดแยงของคนในสงคมทยอมรบรวมกนได

มท. ยธ.

มท. (สถ., อปท.) สถาบน

การศกษา อน ๆ

๓๐

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๖) สงเสรมใหองคกรนอกภาครฐทไดรบการยอมรบจากสงคมเปนหนวยเจาภาพสรางกลไกการเจรจาหาขอยตและทางออก ในการแกไขขอขดแยง รวมถงความแตกแยกในสงคมทอาจจะน าไปสความรนแรงและเกดผลกระทบตอความสงบเรยบรอยของสงคม

มท. ยธ. กอ.รมน.

ตร. อนๆ

๗) ศกษา วจย และ พฒนาองคความรในการจดการความขดแยงของชมชนและทองถน โดยใชชมชนใหเปนพลงด าเนนการและสนบสนนการเผยแพรแนวทางการจดการความขดแยงโดยสนตวธของภาคประชาชนใหเกดการเรยนรของทกภาคสวน

ยธ.

มท. (ปค., สถ., อปท.)

กอ.รมน. ตร. ศธ.

อน ๆ ๘) สงเสรมการธ ารงรกษาวฒนธรรมอนดงามของทองถน รวมทง

สงเสรมการศกษาประวตศาสตร โบราณคด และภมปญญาทองถน เพอใหคนในทองถนมความภมใจในประวตศาสตรของทองถน ในฐานะทเปนสวนหนงของประวตศาสตรชาตไทย

ศธ. วธ.

กต. มท. (สถ.) สถาบนการ

ศกษา อนๆ

๓๑

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๔ เ พ อ พ ฒ น า ร ะ บ บฐ า น ข อ ม ล แ ล ะ อ ง ค ค ว า ม ร ด า น ความมนคง

ยทธศาสตรพฒนาฐ า น ข อ ม ล แ ล ะ อ ง ค ค ว า ม ร ด า นความมนคง

สมช. ๑) สนบสนนการพฒนาขอมลและระบบฐานขอมลตงแตระดบกระทรวง กรม ระดบภาค ระดบจงหวด รวมทงเชอมโยงเครอขายขอมลในทกระดบ โดยใชประโยชนจากระบบเทคโนโลย ภมสารสนเทศและภาพถายดาวเทยม รวมทงใหความส าคญกบขอมลสถานการณหรอภยคกคามดานความมนคง ขอมลสภาพพนท ขอมลความตองการของชมชนทมผลกระทบตอความเชอมนของประชาชน เพอน ามาพจารณาจดท าและสนบสนนแผนงาน/โครงการดานความมนคง ทสอดคลองกบสถานการณและเหมาะสมกบสภาพพนทและตอบสนองความตองการของชมชน

มท. สมช.

มท. (ปค., ปภ.) ตร.

กห. (บก.ทท., ทบ.,ทร., ทอ.)

พม. พช. ทก.

วท. (GISTDA, ศอ.พว.)

อนๆ

๒) พฒนาและจดท าขอมลและระบบฐานขอมลดานการขาว การบรณาการดานการขาวในทกระดบของศนยประสานขาวกรองแหงชาต (สวนกลางและระดบภาค) เพอแลกเปลยนขอมลขาวสาร (Information Sharing) และสามารถเชอมโยงขอมลทน าไปส การแจงเตอนและสงการแกไขปญหาไดทนเหตการณ โดยอาจจดใหมศนยแลกเปล ยนขอมลข าวสาร ( Information Sharing Center) รวมทงสงเสรมการขาวภาคประชาชน การมศนยขอมลขาวสารเพอความมนคง เพอประโยชนในการเฝาระวงและ แจงเตอนสถานการณดานความมนคง

สขช.

กอ.รมน. มท. (สถ. ปค.)

ตร. ศป.ข.ภาค กห. (บก.ทท.,ทบ., ทร., ทอ.)

อน ๆ

๓๒

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๓) สนบสนนและเรงด าเนนการจดท าขอมลและฐานขอมลเรอ การจดระเบยบการเขา-ออก ทางทะเล เพอใหเกดการรบรเทาทนสถานการณทางทะเล (Maritime Domain Awareness :MDA)ของศนยประสานการปฏบตในการรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเล (ศรชล.) โดยน าระบบเทคโนโลยสารสนเทศเขามาสนบสนนการด าเนนการ อาท การควบคมการกระท าผดทอาศยประโยชนจากการสญจรขามแดน การพฒนาระบบการแลกเปลยนขาวสารทางทะเล ระบบควบคมการจราจรและความปลอดภยทางทะเล (Vessel Traffic Service : VTS) เปนตน รวมทงสามารถใชประโยชนจากระบบฐานขอมลจงหวด เ พอใหมการพฒนาฐานขอมลดานความมนคง ทงหนวยงานสวนกลางและหนวยงานระดบจงหวด

กห. (ทร.) คค. (กรมเจาทา)

มท. คค. ทก. ทส. สธ.

ตร. (สตม., บก.รน.)

กรมศลกากร กรมประมง

วท. (GISTDA, ศอ.พว.) อน ๆ

๓๓

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๔) สงเสรมโอกาสทางการศกษาและการเรยนรอยางตอเนองและเหมาะสมกบระดบวยของประชากร โดยใหเนนพฒนาคณภาพการศกษาขนพนฐานของเดกและเยาวชนในพนทใหมจตส านก ดานความมนคง โดยค านงถงความสอดคลองกบวถชวตของชมชนแตละพนท รวมทงเสรมสรางองคความรดานความมนคงใหกบผบรหารและเจาหนาทรฐและองคกรทเกยวของ อาท ปลดอ าเภอ นายอ าเภอ ผบรหารและเจาหนาทองคกรปกครองสวนทองถน อาสาสมคร และกล มมวลชน เปนตน เ พอใหมความร ใน การพฒนาคน ชมชน พนท และ แนวทางปองกนและลดปญหา ทเกดขน

ศธ. สกว. มท.

กห.(ทบ.,ทร.) วธ. พม.

ตร.(ตชด.) อน ๆ

๕) พฒนาและสงเสรมการศกษาวจยเพอสรางองคความรเกยวกบการพฒนาเพอเสรมสรางความมนคง เพอสนบสนนการปองกนและแกไขปญหาตลอดจนแนวทางพฒนาเพอเสรมความมนคง ของชาต และสนบสนนการน าผลงานศกษา วจย ทเกยวของ มาประยกตใชใหเกดประโยชนกบการด าเนนงานการพฒนา เพอเสรมความมนคงของชาตในทกระดบ

สมช. ศธ.

มท. กห. (บก.ทท., ทบ., ทร., ทอ.)

สทป. ตร.

วท. (ศอ.พว.) สถาบนการ

ศกษา อน ๆ

๓๔

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๖) สงเสรมใหหนวยงานรฐในระดบนโยบาย หนวยงานทางวชาการ สถาบนการศกษา หรอศนยวชาการดานความมนคงเปนองคกรกลางในการศกษาวจยและพฒนาองคความรดานความมนคง รวมท งการถายทอดวชาการและองคความรส สาธารณชน หนวยงานภาครฐดานความมนคง และหนวยงานทมภารกจสน บสน นการเสร มสร างความม นคงของชาต โดยเฉพาะ ความเขาใจเกยวกบการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต การจดท าแผนงานดานความมนคงของจงหวดและการน าแผนไปสการปฏบต

มท. สมช.

ศธ. กห.

(บก.ทท., ทบ., ทร.)

พม. พช.

มท. (สถ., อปท.) วท. (ศอ.พว.)

อนๆ

๗) สนบสนนการรวมกลมและสรางเครอขายความมนคง รวมทงสราง ชองทางการถายทอดองคความรด านความมนคงส เวทชมชนผานสถาบนการศกษาและองคกรทางศาสนา รวมทงอาจสนบสนนใหมการพฒนาคณภาพของศนยการเรยนร และหองสมดของชมชน รวมทงการใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศ เชน อนเตอรเนต เพอใหการเรยนรของชมชนเปนไปอยางเทาทน และสามารถเขาถงขอมลขาวสารได ตลอดจนเสรมสรางการแลกเปลยนเรยนรระหวางหนวยงานของรฐในพนทระดบภาคและจงหวด กบสภาองคกรชมชน และกลม/องคกรภาคประชาชนในพนทเปาหมาย เพอพฒนารากฐานความมนคงของคนและชมชนใหมภมคมกนปญหา อยางเขมแขง ยงยน และพฒนาเครอขายด าเนนงานรวมกนอยางมประสทธภาพ

ศธ.

มท. (สถ., อปท.) วธ. พม. สธ. กต.

กอ.รมน. อน ๆ

๓๕

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๘) เสรมสรางการตระหนกรและความเขาใจของเจาหนาทรฐ กลมอาสาสมคร ผน าชมชน และประชาชนเกยวกบสถานการณและปญหาระหวางไทยกบประเทศรอบบาน ทศนคตทมตอไทยและความตองการของประเทศเพอนบาน รวมทงปรบทศนคตและสรางความเขาใจของผน าชมชนและทองถนเพอสรางความเขาใจของหนวยงานรฐ ภาคประชาชน และ ภาคเอกชน โดยจดชองทางเผยแพรความรและเวทรบฟงความเหน ขอเสนอแนะหรอขอรองทกข เพอกลนกรองขอมลในพนทในการปองกนหรอยตขอขดแยงไมใหยกระดบเปนความขดแยงระดบชาต

มท. ศธ. กห.(บก.ทท.,

ทบ,,ทร.) กต.

มท. (สถ.) กอ.รมน.

ภาคเอกชน กอ.นชท.

อน ๆ ๙) สงเสรมและสนบสนนบทบาทองคกรปกครองสวนทองถน

องคกรพฒนาเอกชน เพอพฒนาชมชนและทองถนในการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต โดยพจารณาก าหนดแนวทางสงเสรม ใหองคกรปกครองสวนทองถน มความร ความเขาใจการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต อาท ภารกจการรกษาความสงบเรยบรอยชมชนทองถน เปนตน

มท.

กห.(ทบ,,ทร.) กอ.รมน.

นร. (สปน.) มท. (สถ., อปท.)

อน ๆ

๓๖

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๕ เพอเสรมสรางและพฒนาความรวมมอดานความมนคงกบประเทศเพอนบาน

ยทธศาสตรเสรมสรางค ว า ม ร ว ม ม อ ด านความมนคงกบประเทศเพอนบาน

กต. ๑) สนบสนนการด าเนนงานของ ชมชน และ ทองถน ในพนทจงหวดชายแดนและจงหวดชายฝงทะเลทน าไปสความสมพนธทดในระดบชมชนและทองถน หรอกจกรรม เสรมสรางความรวมมอท น าไปสการอยร วมกนอยางสนตสขกบประเทศรอบบานหรอกจกรรมทชวยคลคลายความขดแยงในพนท

มท.

กห.(บก.ทท., ทบ., ทร.)

กต. วธ.

มท. (สถ., อปท.) กอ.นชท.

อนๆ ๒) เสรมสรางและประสานความรวมมอของหนวยงานและองคกร

ของรฐในระดบพนทกบประเทศรอบบานทมงขจดเงอนไขทกอใหเกด ความหวาดระแวงและความไมไววางใจระหวางกน เพอเสรมสราง ความมนคงทเปนพนฐานของการพฒนาความรวมมอดานเศรษฐกจ สงคม และ ดานอนๆ ในกรอบประชาคมความรวมมอดานการเมองและความมนคงของประชาคมอาเซยน

มท. กห.(ทท.)

กต. วธ.ตร.

กอ.รมน. กห. (บก.ทท., ทบ., ทร., ทอ.) มท. (สถ., อปท.)

สศช. กอ.นชท. อน ๆ

๓) สงเสรมและจดท าแผนการบรณาการ แผนงาน/โครงการ ของหนวยงานของรฐในการด าเนนความรวมมอและความสมพนธกบประเทศเพอนบาน โดยเฉพาะระหวางหนวยงานสวนกลางกบหนวยงานในจงหวด รวมทงระหวางหนวยงานในประเทศของไทยกบสวนราชการของไทยทตงส านกงานในประเทศเพอนบาน

กต. มท. (ปค.) กบจ.

กห. (ทบ.)

๓๗

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๔) เรงรดการแกไขปญหาในระดบพนทกบประเทศรอบบาน โดยใชกลไกการเจรจาในระดบทวภาคบนพนฐานของความเคารพและความไววางใจซงกนและกน

มท. กต.

พม./วธ. มท. (สถ.)

พช. กอ.นชท. สมาคม

องคกรพฒนาหอการคาจงหวด สภา

อตสาหกรรมเอกชน อนๆ

๕) สงเสรมกจกรรมทเสรมสรางความรสกทด (Goodwill) ความรสกชนชม (Sense of appreciation) และความร ส กเป นอ นหน งอ นเด ยวก น ในทกภาคสวน โดยใชความใกลชดดานภาษา วฒนธรรม และประเพณ โดยเฉพาะเยาวชนของไทยกบประเทศรอบบาน และสนบสนนบทบาทของภาคเอกชนและภาคประชาสงคม รวมทงใชประโยชนจากสมาคมเพอมตรภาพตางๆ เพอสงเสรมการด าเนนนโยบายเสรมสรางความรวมมอระหวางไทยกบประเทศรอบบาน จากระดบประชาชนสระดบรฐบาล

กต. ศธ. พม.

มท. (สถ.) วธ.

สมาคม ภาคเอกชน

อนๆ

๓๘

ล าดบ วตถประสงค

ยทธศาสตร

หนวยงาน ก ากบดแล

แนวทางด าเนนงาน หนวยงาน

หลก สนบสนน

๖) สงเสรมและประสานงานความรวมมอระหวางจงหวดชายแดนไทยกบจงหวดชายแดนประเทศรอบบาน อาท ความรวมมอ ดานสาธารณสขชายแดน ดานการศกษา ตลอดจนเรงรดการแกไขปญหารวมกบประเทศเพอนบานบนพนฐานของการเคารพและ มความไววางใจซงกนและกน ภายใตกลไกเจรจาในลกษณะทวภาคแ ล ะ ร ะ ด บ ภ ม ภ า ค ท ส อ ด ค ล อ ง ก บ ก ร อ บ ย ท ธ ศ า ส ต ร ดานตางประเทศของไทย

กต. กอ.นชท. สธ., กก.

ศธ. กห. (บก.ทท., ทบ. ทร.)

มท. อนๆ

๖ เพอใหการบรหารจดการมเอกภาพและประสทธภาพ

ยทธศาสตรบรหารจ ด ก า ร อ ย า ง มเ อ ก ภ า พ แ ล ะประสทธภาพ

สมช. ด าเนนงานภายใตกลไกการบรหารจดการตามระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวย การพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต พ.ศ. ๒๕๔๗ และ/หรอ ใหเปนไปตามท คณะกรรมการนโยบายและอ านวยการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต (นพช.) มอบหมายและสงการเพอขบเคลอนยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต

สมช. มท. กห. (บก.ทท.,

ทบ., ทร.) กต./สศช. กอ.รมน. จงหวด อนๆ

ณ วนท ๒๖ ม.ค. ๕๖

ผนวก ๒

หลกการการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต

๑. แนวคดการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ๑.๑ ภยคกคามจากคอมมวนสตและขอจ ากดของทรพยากรเปนจดเรมตนของการพฒนา

เพอเสรมความมนคง ในชวง พ.ศ. ๒๕๑๗ – ๒๕๑๘ เปนจดเปลยนแนวความคดในการแกไขปญหาความมนคงภายใน โดยในชวงระยะเวลาดงกลาวรฐบาลของกลมประเทศอนโดจน ประกอบดวย ลาว กมพชา และ เวยดนามใต ตางกประสบความพายแพแกคอมมวนสตโดยสนเชงอนเปนผลท าใหพนทชายแดนดานตะวนออกของประเทศไทยทงหมดถกคกคามจากภยคอมมวนสตโดยตรง ดวยเหตทประเทศไทยตองเผชญกบปญหาภยคกคาม ทงภายนอกและภยคกคามภายในพรอมกน ท าใหรฐบาลในขณะนนจ าเปนตองเรงด าเนนการปรบเปลยนยทธศาสตรการแกปญหาการกอการราย เพราะหากรฐไมสามารถจดการกบปญหาความมนคงภายในใหเรยบรอยลงไดแลว ทรพยากรทมอยกจะถกใชหรอถกตรงอยกบปญหาความมนคงภายในจนไมเหลอทรพยากรเพยงพอทจะเตรยมตวส าหรบเผชญและรบมอกบภยคกคามจากภายนอก ดวยความจ าเปนดงกลาว จงจ าเปนตองมการแสวงหาวถทางยตสงครามภายใน ใหเรวทสด เนองจากก าลงทหารหรอการปราบปรามแตเพยงอยางเดยวไมสามารถเอาชนะคอมมวนสตไดอยางเดดขาด ดงนน การพฒนาเศรษฐกจ สงคม ของฝายพลเรอน จงมความจ าเปนตอการสนบสนนภารกจของทหาร โดยเฉพาะการชวงชงพนทและประชาชนในชนบททมปญหาความมนคงรนแรง ขณะเดยวกนนโยบายของรฐบาลขณะนนไดเนนย าเปนพเศษในปญหาดงกลาว โดยไดก าหนดใหความมนคงแหงชาตเปนวตถประสงคเฉพาะขอแรกของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (มตคณะรฐมนตร เมอวนท ๔ พฤศจกายน ๒๕๑๘) แนวความคดการพฒนาเพอเสรมความมนคงจงไดปรากฏขน และเมอกลมทหารบางกลมโดยเฉพาะภายใต การน า พลโท เปรม ตณสลานนท แมทพภาคท ๒ ไดประกาศใชนโยบายการเมองน าการทหารขนเปนครงแรก ไดหนมาใหความส าคญกบแนวทางใหม ๆ ในการตอสกบคอมมวนสต โดยการใชกลไกทางดานการเมองและดานอน ๆ จงสงผลใหแนวความคดเรองการพฒนาเพอเสรมความมนคงเรมปรากฏผลในทางปฏบต

๑.๒ การด าเนนงานโครงการเพอเสรมความมนคง การน าแนวความคดเรองการพฒนา เพอเสรมความมนคงไปสการปฏบตไดเรมด าเนนการในลกษณะของโครงการทดลองในพนทห วยบางทราย บรเวณเทอกเขาภพาน ซงเปนรอยตอของ ๓ จงหวด คอ จงหวดนครพนม สกลนคร และกาฬสนธ ในพนทกองทพภาคท ๒ และไดพฒนามาเปนแนวทางการพฒนาเพอความมนคงในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๔ (พ.ศ.๒๕๒๐-๒๕๒๔) และ การประสานแผนเศรษฐกจและความมนคงของชาต ในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๕ (พ.ศ.๒๕๒๕-๒๕๒๙) ซงถอวารฐบาลมเจตนารมณทจะใชการพฒนาเศรษฐกจและสงคมเปนเครองมอสนบสนนการแกปญหาความมนคงของชาต

๑.๓. การก าหนดพนททมปญหาความมนคง การก าหนดพนททมปญหาความมนคงในชวงสงครามคอมมวนสต มอยดวยกน ๒ ลกษณะ ดงน ๑.๓.๑ พนทยทธพฒนา พนทยทธพฒนาเปนพนททมการเคลอนไหวของการกอการราย ในระดบทมความรนแรงมากจนเจาหนาทรฐไมสามารถเขาไปด าเนนการใด ๆ ในพนทนนได โดยเฉพาะระบบพฒนาไมสามารถด าเนนการในพนทดงกลาวได ตลอดจนราษฎรตกอยภายใตอทธพลของคอมมวนสตหรอไมกเปนฝายคอมมวนสตทงหมดโดยอ านาจรฐเขาไมถงพนทหรอถามอ านาจรฐกถกท าลายพนทประเภทน

๔๐

ยงเรยกกนวา เขตปลดปลอย พนทสแดง เขตฐานทมนของคอมมวนสต ส าหรบการก าหนดพนทเปาหมายและการจดล าดบความส าคญจะเปนการด าเนนการรวมกนระหวางฝายทหารกบฝายเศรษฐกจ โดยฝายทหารพจารณาในประเดนทางยทธการ สวนฝายเศรษฐกจพจารณาในประเดนดานทรพยากรและความเหมาะสม เชงเศรษฐกจ สงคมของพนท โดยในหวงเวลาดงกลาวไดก าหนดประเดนชวดพนทเปาหมายจากระดบ ความรนแรงของเหตการณ เชน การปะทะ การซมโจมต การโฆษณาชวนเชอ ยทธศาสตรชาต ยทธศาสตรของฝายตรงขาม เงอนไขในพนท แนวโนมการขยายงานมวลชนของพรรคคอมมวนสตแหงประเทศไทย ประสทธภาพในการใหบรการของรฐ สภาพภมศาสตรและสภาวะทางเศรษฐกจสงคมของพนท

๑.๓.๒ พนทปองกน พนทปองกนเปนพนททเรมมการเคลอนไหวของคอมมวนสตหรอม การแทรกซม โดยจะเปนพนททอยโดยรอบหรอใกลเคยงกบพนทยทธพฒนา เนองจากคอมมวนสตมเขตฐานทมน ท เขมแขงแลวจ งพยายามทจะขยายอทธพลเข าส หมบ านตามยทธวธปาลอมเมอง หรอกลาวว า การก าหนดใหมพนทปองกนกเพอเปนการขยายขอบเขตอ านาจรฐใหกวางขวางขนแตยงไมรนแรงถงขนาดทการพฒนาของรฐจะเขาสพนทไมได ๑.๔. กลยทธการพฒนา ก าหนดกลยทธการพฒนาเปน ๓ ระดบ ดงน ๑.๔.๑ การลดอทธพล โครงการพฒนาเพอความมนคงไดก าหนดเปาหมายขนแรก คอ การท าลายอ านาจของคอมมวนสตในพนทและลดอทธพลใหหมดไปโดยสนเชง โดยใหมงเนนกลยทธ ดงน ๑) การเขาถงอ านาจรฐ นบตงแตใหมการใชก าลงทหารเขาตตอฐานทมนหลกของคอมมวนสต การสรางเสนทางเพอความมนคงเพอเปดพนทใหสามารถตดตอกบสงคมภายนอกและด ารงก าลงทหารหลกไวในพนทเพอคมครองใหความปลอดภยหรอสถาปนาอ านาจรฐขนมาใหม ๒) การเรงท าลายเงอนไขพนฐานตาง ๆ ในพนท โดยเฉพาะการสรางความมนคงในการยงชพ ท าใหราษฎรในพนทมความหวงและเหนอนาคตของการเขามาอยรวมเปนฝายเดยวกบรฐ โดยมกจกรรมส าคญ คอ การจดระเบยบทดนท ากน การจดระเบยบชมชน การตงชมชนขนมาใหมในบางพนทใหกรรมสทธทดนท ากนกบแนวเขตปาสงวน และ การควบคมหรอเปลยนแปลงพฤตกรรมการปลกพชผดกฎหมายในพนท ๓) การด าเนนการทางจตวทยาการเมอง เปนกระบวนการเสรมในการด าเนนการ ทางจตวทยาการเมองหรอการสรางความรสกเปนมตรระหวางเจาหนาทรฐกบชาวบานโดยมกจกรรมการให ความชวยเหลอสงเคราะหอนเปนผลมาจากภาวะสงครามและกจกรรมการจดบรการพนฐานทางเศรษฐกจสงคมในพนท ๑.๔.๒ การเรงพฒนายกระดบการครองชพของชมชน เมอสถานการณในพนทเรมคลคลาย ไปในทศทางทดขน จะด าเนนการพฒนาในลกษณะของการพฒนาชนบทแบบผสมผสาน มระบบการบรหารโครงการทเปนเอกภาพ โดยมงระดมทรพยากรตาง ๆ มาพฒนาพนทอยางเปนระบบ เพอใหบรรลวตถประสงคในเรองของการเพมผลผลตทางการเกษตร การสรางโอกาสในการท างานเพอเพมรายไดโดยเฉพาะ จากการกระจายการผลต การใชประโยชนจากทดนเพมขน และก าหนดกจกรรมตาง ๆ ขนเพอสนบสนน การพฒนาการเกษตรในอนทจะท าใหบรรลเปาหมายสดทายคอ การทราษฎรสามารถพงพาตนเองเบองตน ในแงการผลตใหเพยงพอส าหรบบรโภคตลอดป และสรางโอกาสทดใหแกราษฎรในการปรบตวใหเขากบระบบเศรษฐกจแบบเงนสด

๑.๔.๓ การพฒนาตามระบบปกต เมอสถานการณคลคลายไปในทศทางทดขนตามทไดคาดหมายไวหรอพสจนไดวาคอมมวนสตไมสามารถเขามามอทธพลในพนทนไดอกตอไป ฝายทหารกจะถอนตว

๔๑

และมอบพนทโครงการใหแกเจาหนาททองถนทเกยวของเปนหนวยรบผดชอบในการน าโครงการพฒนาตาง ๆ ตามระบบปกตเขาสพนทดงกลาวตอไป

๒. การด าเนนการการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ๒.๑ ชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๔-๗ การด าเนนการแกไขปญหาความมนคงของพนทชนบทในอดต มงเนนการใชก าลงทหารเปนหลก ตอมาไดเรมมแนวคดในการประสานแผนพฒนา เพอเสรมความมนคงเขากบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตอยางเปนทางการตงแตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๔ (พ.ศ.๒๕๒๐–๒๕๒๔) โดยใชการพฒนาเศรษฐกจและสงคมสนบสนนการแกไขปญหาความมนคงในพนทชนบทมงเนนการพฒนาเพอความมนคง การพฒนากองทพ และการพฒนาฐานทรพยากรเพอการเตรยมพรอม ซงนบเปนครงแรกทรฐบาลมแนวทางทจะใชการพฒนาเศรษฐกจและสงคมสนบสนนการแกปญหาความมนคงในพนทชนบทของประเทศ โดยในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๔ (พ.ศ.๒๕๒๐-๒๕๒๔) มการประสานแผนการด าเนนการทางทหารเขากบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมอยางเปนทางการ และมการขยายใหชดเจนและเปนระบบยงขนในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๕ (๒๕๒๕-๒๕๒๙) ไดประสานแผนพฒนาเศรษฐกจและความมนคงเขาดวยกน โดยมงเนนการพฒนาพนทเพอความมนคงและการพฒนากองทพ รวมถงการพฒนาฐานทรพยากรเพอ การเตรยมพรอมดวย ซงการประสานแผนดงกลาวถอเปนกรอบการด าเนนการตอมาในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๖ (พ.ศ. ๒๕๓๐-๒๕๓๔) แมวาผลการด าเนนงานตามแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๔-๖ จะประสบผลส าเรจอยในระดบทนาพอใจและมสวนชวยคลคลายสถานการณความมนคงภายในประเทศ โดยทการพฒนาดงกลาวเปนการวางรากฐานส าหรบการฟนฟชวยเหลอชมชนในพนททมการสรบระหวางรฐบาลกบผกอการรายคอมมวนสต โดยเฉพาะปรากฏในรปของการกอสรางโครงสรางพนฐานตาง ๆ เชน ถนน แหลงน า เปนตน อยางไรกตาม การด าเนนการสวนใหญ เปนการเรงรดใหมการแกไขปญหาเฉพาะหนา โดยยงขาดการสงเสรมการพฒนาอาชพจากหนวยงานในพนทเพอสรางรายไดท าใหการด าเนนการดงกลาวยงไมสามารถทจะแกปญหาทเกดจากตนเหตของปญหาไดอยางแทจรง ๒.๒ ชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๗ (๒๕๓๕–๒๕๓๙) สภาวะแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง และปญหาความมนคงไดเปลยนแปลงไป โดยเฉพาะสภาวะความขดแยงดานอดมการณลดลงและไมมภยคกคามจากภายนอกทชดเจน แตมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจในอตราสงและ มการขยายตวของความเจรญไปสภมภาคและชนบทของประเทศอยางรวดเรว ผลของการขยายตวของ ความเจรญไดมการปรบแนวทางการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตใหเปนแผนการพฒนาเชงรกโดยการลดเงอนไขตาง ๆ ทจะน าไปสความไมมนคงของชาตตงแตในภาวะปกตเปนการแกไขปญหาระยะยาวอยางเปนขนตอน โดยเนนการพฒนาใหเกดผลในการประสานประโยชนและเสรมสรางความรวมมอระหวางประเทศเพอนบาน

ซงคณะรฐมนตรมมตเมอวนท ๔ กมภาพนธ ๒๕๓๕ เหนชอบแผนเตรยมพรอมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๓๕ เพอใหเปนแผนหลกของชาตทวาดวยการเตรยมทรพยากรส าคญตงแตในภาวะปกต เพอใหชาต มความพรอมรบกบสถานการณในภาวะไมปกต อนหมายถงภาวะในระหวางทประเทศมภยจากการกระท า ของศตรอยางรนแรงภายในประเทศหรอจากการรกรานจากภายนอกประเทศไดอยางมประสทธภาพ สามารถ

๔๒

รกษาความตอเนองในการบรหารราชการและรกษาความสงบเรยบรอยของประเทศและ เสถยรภาพ ทางเศรษฐกจไวได รวมทงสามารถสนบสนนการปองกนประเทศและรกษาความอยรอดปลอดภยของประชาชนไดดวย ทงนแผนเตรยมพรอมแหงชาตไดก าหนดใหมการเตรยมความพรอมดานพนท โดยเหนวาขณะทประเทศ ประสบภาวะไมปกตจะมเหตการณทท าใหเกดอนตรายตอชวตและความเสยหายตอทรพยสนของประชาชนและของรฐในหลายพนททวประเทศ โดยเฉพาะพนทเปาหมายความมนคงจะไดรบผลกระทบโดยตรงและรนแรงมาก จงจ าเปนตองม การเตรยมพรอมดานพนทเสรมสรางความมนคงและพฒนาพนทเปาหมายใหพรอมทจะรบสถานการณในภาวะดงกลาวได ซงแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ มเปาหมายสนบสนนแผนเตรยมพรอมแหงชาตและแผนยทธการทางทหาร โดยเนนพฒนาพนทและประชาชนใหเกดความพรอมตงแตในภาวะปกต เพอเตรยมรบปญหาความมนคงในลกษณะตาง ๆ ตามแผนปองกนประเทศ นอกจากน การพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตจะเนนแนวทางการประสานประโยชนและเสรมสรางความรวมมอระหวางประเทศเพอนบาน อนไดแก การพฒนาเศรษฐกจและสงคมบรเวณชายแดนใหมผลดานเศรษฐกจ ส งคมจตวทยา และการเมองตอประเทศเ พอนบานและการพฒนาให เกดผล ในการประสานและเชอมโยงระหวางพนทปกตและพนทเพอความมนคงดวย นอกจากน ในสวนของการแกไขปญหาท เกดขนอยางตอเนอง แผนพฒนาเพอเสรม ความมนคงของชาตในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ มเปาหมายสนบสนนแผนเตรยมพรอมแหงชาต และ แผนยทธการทางทหาร โดยมงเนนใหเกดความพรอมทงของพนทและประชาชนตงแตในภาวะปกต เพอเตรยมเผชญกบปญหาความมนคงในลกษณะตาง ๆ ตามแผนปองกนประเทศ โดยมแนวทางหลกคอ การมงใหประชาชนเกดความมนคงปลอดภยในการประกอบอาชพ การมอดมการณและความรในการปองกนตนเอง สวนการแกไขปญหาเดมในพนทจงหวดชายแดนภาคใตและพนทชนกลมนอยจะเนนคณภาพของมาตรการการพฒนาเพอแกไขปญหาทเกดขน อยางไรกตามการด าเนนการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ ไดมการปรบแนวทางการด าเนนการพฒนาทส าคญ ๒ ประการ ดงน ประการแรก มตคณะรฐมนตรใหความเหนชอบแนวทางการพฒนาเพอเสรม ความมนคง เมอวนท ๙ กมภาพนธ ๒๕๓๖ คณะรฐมนตรมมตใหความเหนชอบแนวทางการด าเนนงานโครงการพฒนาเพอเสรมความมนคงตามทส านกงานสภาความมนคงแหงชาตเสนอ ดงน (๑) พนทเปาหมายในการด าเนนการตามแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ควรจดระบบการด าเนนงานใหสอดคลองและเอออ านวยประโยชนตอกน ดงน - พนทเปาหมายเพอความมนคงทสวนราชการมขดความสามารถเขาไปด าเนนการพฒนาไดตามมตคณะกรรมการพฒนาชนบทและกระจายความเจรญไปส ภมภาค (กชช.ภ.) (ในระยะตอมา กชช.ภ. เปลยนชอเปน คณะกรรมการนโยบายกระจายความเจรญไปสภมภาคและทองถน หรอ กนภ.) จงหวดควรใหความส าคญตอหมบานเปาหมายดงกลาว เพอใหมผลตอการกระจายการพฒนาอยางตอเนองและสามารถแกไขปญหาเศรษฐกจ สงคม ทยงเปนเงอนไขลงได เชน การสรางเสนทางคมนาคม การแกไขปญหาทดนท ากน เปนตน - พนทเปาหมายเพอความมนคงทอยหางไกล หรออยบรเวณ แนวชายแดนหรอเปนพนทสง ในกรณทจะตองมงานพฒนาเพอเสรมความมนคงเพอการจดระบบหมบา นชายแดน และเปนลกษณะงานทเกนขดความสามารถของจงหวดหรอระบบการพฒนาปกตจะสนบสนนได

๔๓

จงมความจ าเปนทสวนกลางจะตองเขาสนบสนนในรปโครงการพฒนาเพอความมนคง ใหด าเนนการ ดงน ๑) ใหฝายอ านวยการโครงการพฒนาเพอความมนคงรปแบบตาง ๆ ทงในสวนกลาง สวนภมภาค และ สวนราชการทเกยวของกบงานพฒนาเพอความมนคง ยดแนวคด แนวทางการพฒนาและพนทเปาหมายด าเนนการตามทก าหนดไวในแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตเปนกรอบแนวทางด าเนนการจดท าแผนงาน/โครงการ โดยใหสอดคลองสนบสนนและเอออ านวยประโยชนซงกนและกน เพอใหเกดเอกภาพ ในทางปฏบต ๒) การด าเนนการพฒนาเพอความมนคงในลกษณะการพฒนาชนบทสมบรณแบบ เพอแกไขปญหาความมนคงและสนบสนนการปองกนประเทศ ซงตองขอรบการสนบสนนงบประมาณเพอลงทนด าเนนการจากรฐบาลนอกระบบ กชช.ภ. ใหเสนอแผนงาน/โครงการโดยผานการกลนกรองขององคกรพฒนาเพอความมนคงในงานระดบภาคทจดตงไวแลว โดยม คณะกรรมการเตรยมพรอมแหงชาต และ ส านกงาน - สภาความมนคงแหงชาต เปนผพจารณากลนกรองขนสดทายกอนเสนอคณะรฐมนตรเพอใหความเหนชอบ ท งน เ พอให เกดเอกภาพและสอดคลองกบนโยบายแนวทางการแกไขปญหาคว ามมนคงของชาต ๓) การด าเนนการของโครงการทจะเกดขนใหมในพนทเปาหมายตามแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตใหอยภายใตการบรหารงานพฒนาเพอเสรมความมนคง ส าหรบโครงการพฒนาเพอความมนคงทจงหวดและสวนราชการตางๆ สามารถด าเนนการไดตามระบบพฒนาปกตใหอยภายใตคณะกรรมการพฒนาจงหวด (กพจ.) หรอ หนวยงานทคณะกรรมการพฒนาจงหวดมอบหมาย (๒) การจดตงกลมมวลชนในพนทเปาหมาย มวลชนทมการจดตงในพนทเปาหมายความมนคงตามโครงการอาสาพฒนาและปองกนตนเอง (อพป.) โครงการกองหนนเพอความมนคงของชาต (กนช.) และ โครงการหมบานปองกนตนเองชายแดน (ปชด.) ควรจะไดมการปรบเปลยนแนวทางและการมอบหมายภารกจใหสอดคลองกบสภาวะเศรษฐกจ สงคม และสถานการณความมนคงทเปลยนไปและ ควรปรบเขาสระบบหมบาน อพป. ตอไป (๓) การทบทวนนโยบายเปาหมายและโครงสรางการบรหารโครงการพฒนาเพอความมนคง เหนสมควรใหมการศกษาระหวางสวนราชการทเกยวของเพอทบทวนนโยบาย เปาหมายและโ ค ร ง ส ร า ง ก า ร บ ร ห า ร ง า น พ ฒ น า เ พ อ ค ว า ม ม น ค ง ท ม อ ย ใ น ป จ จ บ น (ป ช ด . อ พ ป . ก น ช .) เพอใหสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลงไปและประสานสอดคลองกนทงพนทด าเนนงาน รปแบบ การพฒนา เพอใหเกดเอกภาพในการด าเนนการและสามารถประสานกนภายใตระบบการพฒนาชนบทของชาต ประการทสอง ภายหลงทคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท ๙ กมภาพนธ ๒๕๓๖ คณะกรรมการพฒนาชนบทและกระจายความเจรญไปสภมภาคไดมมตเมอวนท ๒๙ ธนวาคม ๒๕๓๖ ใหความเหนชอบในการปรบปรงแนวทางการพฒนาเพอความมนคงเขาสระบบ กชช .ภ. โดยมสาระส าคญ ๓ ประการคอ ๑) ใหกระทรวงกลาโหมเขารวมเปนกระทรวงหลกในระบบ กชช .ภ. ๒) ใหคณะอนกรรมการประสานการวางแผนพฒนาจงหวด (อผจ.) พจารณาก าหนดแนวทางและขนตอนการประสานแผน โดยมผแทนของหนวยงานดานความมนคงเขารวมในคณะอนกรรมการฯ และ ๓) ก าหนดให ๓๐ จงหวดชายแดน ทวประเทศเปนพนทเปาหมายในการด าเนนการ โดยใหตงคณะอนกรรมการพฒนาจงหวดดานการพฒนา เพอเสรมความมนคงขนเพอเปนองคกรประสานและด าเนนการในระดบจงหวด ในการประชมคณะกรรมการพฒนาเพอความมนคงในระดบพนทในเขตกองทพภาคท ๔ (คณะ กก.พมพ.ทภ.๔) เมอวนท ๘ กนยายน ๒๕๔๓ ทประชมมมตใหความเหนชอบใหจงหวดปตตานซงเดมเปนจงหวดทมพนทอยนอกเขต ๓๐ จงหวดชายแดน ใหเปนพนทเปาหมายในการพฒนาเพอเสรมความมนคง

๔๔

ในระบบ กชช.ภ. ทงนเนองจากจงหวดปตตานเปนพนททมปญหาดานความมนคงมาตงแตในอดต และพนฐานปญหาเกยวเนองเชอมตอกบจงหวดชายแดนภาคใต ดงนนการแกไขปญหาจงตองด าเนนการทงกลมพนทจงจะบรรลเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ ผลการด าเนนงานแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ สามารถวางรากฐานการพฒนาชวยเหลอชมชนโดยประสานเชอมโยงระหวางพนทปกตกบพนทเพอความมนคงไดอยางเปนระบบตลอดจนสามารถประสานการพฒนาพนทเพอเสรมความมนคงของชาตกบการพฒนาพนทชนบทปกตภายใตนโยบายกระจายความเจรญไปสภมภาคและทองถน อยางไรกตาม การด าเนนงานตามแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ ยงประสบปญหาองคกรประสานแผนเพอเสรมความมนคงในระดบจงหวดยงขาดความเขาใจบทบาทและหนาทในการด าเนนงานเทาท ควร และความไมชดเจนของนโยบายท าใหการพฒนาพนทตามหมบานชายแดนไมไดรบการพฒนาเทาทควร ๒ .๓ ช วงแผนพฒนา เศรษฐก จและส งคมแห งชาต ฉบบท ๘ (พ .ศ .๒๕๔๐ -๒๕๔๔ ) เมอวนท ๓๑ มนาคม ๒๕๔๑ คณะรฐมนตรมมตใหความเหนชอบแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ (พ.ศ .๒๕๔๐-๒๕๔๔ ) โดยก าหนดแนวทางการด าเนนการแกไขปญหา ความมนคงตอเนองจากแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ มงเนน การมองปญหาความมนคงไปขางหนาหรอการพฒนาเชงรก คอ พยายามลดเงอนไขตาง ๆ ทจะน าไปสปญหาความมนคงของชาตตงแตยามปกต และมงในการเตรยมการและสนบสนนแผนงานตาง ๆ รวมถง การแกไขปญหาจากสาธารณภยทอาจจะเกดขน โดยแผนดงกลาวยงมงสนบสนนแผนเตรยมพรอมแหงชาต แผนปองกนประเทศเชนเดยวกบแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตทผานมา ขณะเดยวกนการก าหนดพนทเปาหมายของการพฒนาเพอเสรมความมนคงนอกจากพนทจงหวดชายแดน ๓๑ จงหวดแลว ยงไดขยายครอบคลมพนทชมชนบนพนทสง จ านวน ๒๐ จงหวด (ซงในจ านวนนม ๑๒ จงหวดซอนกบพนทพฒนา เพอความมนคง ๓๑ จงหวดชายแดน) และพนทชายฝงทะเล รวม ๒๓ จงหวด ส าหรบแนวทางการพฒนามงเนนการพฒนาประชาชนและชมชนในพนท ใหมความรความสามารถและมศกยภาพในการพฒนาตนเอง มคณภาพชวตทดขนและมรายไดเพยงพอ โดยใหความส าคญกบการมบทบาทของประชาชนและชมชนใหมสวนรวม ในการพฒนาทองถนของตนเอง เพอใหชมชนและทองถนมศกยภาพพรอมรบตอกระแสความเปลยนแปลง ตลอดจนสงเสรมใหประชาชนในพนทมสวนรวมในการอนรกษฟนฟและบรณะทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๒.๔ ชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๙ (พ.ศ.๒๕๔๕-๒๕๔๙) การพฒนา เพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ เปนการด าเนนงานภายใตกรอบยทธศาสตร ความมนคงชายแดน เนองจากคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท ๑๒ พฤศจกายน ๒๕๔๔ เหนชอบใหใชยทธศาสตรความมนคงชายแดนเปนกรอบการด าเนนงานของสวนราชการและหนวยงานตาง ๆ เมอวนท ๘ ตลาคม ๒๕๔๕ คณะรฐมนตรมมตรบทราบแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๙ (พ.ศ. ๒๕๔๕–๒๕๔๙) และใหยดถอเปนแผนแมบทยทธศาสตรความมนคงชายแดน โดยใหหนวยงานทเกยวของด าเนนการตามแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงใหเกดผลอยางเปนรปธรรมตอไป โดยมวตถประสงคส าคญเพอเสรมสรางความมนคงปลอดภยในพนทเปาหมาย เพอพฒนาศกยภาพของคนและชมชนในพนทเปาหมาย เพอเสรมสรางความสมพนธอนดกบประเทศเพอนบาน และเพอเพมประสทธภาพการบรหารจดการในพนทเปาหมาย โดยก าหนดพนทเปาหมาย

๔๕

ตามแนวชายแดนทางบกและทะเล พนทชมชนบนพนทสง พนทพเศษทมปญหาความมนคง พนททมปญหาหรอมเงอนไขทจะน าไปสปญหาความมนคง โดยแผนพฒนาฯ ในหวงนไดก าหนดแนวทางการพฒนาใน ๒ สวนคอ ๑) แนวทางการพฒนาโดยรวม เปนแนวทางทก าหนดการด าเนนงานโดยรวมเพอใหบรรลตามวตถประสงคทก าหนดประกอบดวย การจดระบบปองกน จดระเบยบพนทและชมชนเพอเสรมความมนคงชายแดน การพฒนาคนและชมชนในพนทเปาหมายใหเปนชมชนเขมแขง การพฒนาใหเกดความรวมมอระดบทองถนกบประเทศเพอนบ าน และ การบรหารจดการใหมเอกภาพ ประสทธภาพและบรณาการ โดยแนวทางดงกลาวครอบคลมการด าเนนงานในพนทเปาหมายเพอเสรมความมนคงทกพนท คอ ชายแดนทางบกและทางทะเลทง ๔ ดาน พนทชมชนบนพนทสง และพนทพเศษทมปญหาความมนคง และ ๒) แนวทางการพฒนาทควรใหความส าคญในพนทชายแดน แตละดาน (ไทย-พมา ไทย-กมพชา ไทย-ลาว และ ไทย-มาเลเซย) เนองจากความแตกตางของสภาพ ภมประเทศแตละพนทชายแดนและปญหาตาง ๆ บรเวณชายแดนมความแตกตางกนไปเปนการเฉพาะของแตละพนท

ในชวงการด าเนนงาน ๒ ปสดทายของแผน (ปงบประมาณ ๒๕๔๘-๒๕๔๙) นอกจากหนวยงานทเกยวของจะไดมงเนนการด าเนนงานตามแนวทางการพฒนาโดยรวมของแผนแลว จ าเปนอยางยงทตองเนนความส าคญของแนวทางการพฒนาพนทชายแดนในแตละดาน โดยการวเคราะหสถานการณและ สภาพปญหาในพนทเพมเตม เพอใหการแกไขปญหาสอดคลองกบสถานการณและสภาพปญหาในป จจบน นโยบายเรงดวนของรฐบาล ซงใหความส าคญกบ ๑) การด าเนนการตอส เ พอเอาชนะความยากจน ๒) แนวทางการใชพลงแผนดนเพอเอาชนะยาเสพตด ยทธศาสตรการจดระบบเศรษฐกจตามแนวชายแดน (Ayeyawady - Chaphraya-Mekong Economic Cooperation Strategy : ACMECS) และการบรหารราชการจงหวดแบบบรณาการ โดยก าหนดวตถประสงค เพอเนนการแกปญหาใหเกดผลสมฤทธตามนโยบายเรงดวนของรฐบาล และหนวยงานทเกยวของทงในระดบสวนกลางและสวนภมภาค มแนวทางการแปลงแผนไปสการปฏบตทชดเจน ซงการจดท าแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ ถอเปนชวงสดทายของการจดท าแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต โดยในระยะตอไปไมไดมการจดท าแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ เนองจากไดพจารณาว า การด าเนนงานพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตไดปรากฏในยทธศาสตรความมนคงชายแดนดวยแลว ประกอบกบหนวยงานระดบกองทพภาคท ๑-๔ และ กองเรอภาคท ๑-๓ กองเรอยทธการ เปนหนวยทไดม การก าหนดแผนยทธศาสตรความมนคงชายแดนระดบกองทพภาคหรอกองเรอภาครองรบ ซงพจารณาเทยบเคยงไดกบการก าหนดใหมแผนพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ เพราะไดพจารณาถงสถานการณและปญหาความมนคง ชายฝงทะเล และแนวทางการพฒนาเพอเสรม ความมนคงของชาตในแตละพนทดวยแลว

ในดานการบรหารจดการ ไดมการก าหนดองคกรบรหารจดการงานชายแดนใหเปนหนงเดยวภายใตระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต พ.ศ. ๒๕๔๗ เพอให การก าหนดนโยบาย ยทธศาสตร แผนแมบท และ มาตรการ ในการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต ม เอกภาพ มระบบ และมความสอดคลองตอเนองกน ตลอดจนมหนวยงานหลกท เปนศนยกลาง ในการอ านวยการและประสานการปฏบตการของหนวยราชการและหนวยงานของรฐทเกยวของใหด าเนนการไปอยางมประสทธภาพและเกดผลสมฤทธในระดบชาตและระดบพนท

๔๖

๓. ยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ.๒๕๕๐-๒๕๕๔) การก าหนดยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ.๒๕๕๐-๒๕๕๔) เปนการด าเนนงานทสบเนองจาก ในการประชมรฐมนตร ๓ กระทรวงหลก ประกอบดวย กระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทย และ กระทรวงการตางประเทศ ทประชมไดใหความส าคญเกยวกบปญหาการบรหารจดการในบรเวณพนทชายแดน ตอมาเมอวนท ๙ สงหาคม ๒๕๔๔ ในการประชมคณะกรรมการนโยบายพฒนาพนทเพอความมนคงชายแดน (กพช.) ท กรมกจการพลเรอนทหาร กองบญชาการทหารสงสด รองนายกรฐมนตร (พลเอก ชวลต ยงใจยทธ) ประธาน กพช. ไดมอบให ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต (สมช.) เปนหนวยหลกรบผดชอบด าเนนการจดท ายทธศาสตรความมนคงชายแดนขน เพอใหสวนราชการตาง ๆ ใชเปนกรอบแนวทางในการด าเนนงาน ในบรเวณพนทชายแดนตอไป เมอวนท ๑๒ พฤศจกายน ๒๕๔๔ คณะรฐมนตรไดลงมตรบทราบยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ. ๒๕๔๕-๒๕๔๗) และใหหนวยงานทเกยวของด าเนนการตามยทธศาสตรฯ ใหเกดผลเปนรปธรรมตามท ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต เสนอ โดยให สมช. รบขอสงเกตของคณะรฐมนตรทเหนควรใหมการจดการศกษาและสงเสรมอาชพเปนพเศษใหกบคนและชมชนชายแดนอยางเปนรปธรรม เพอใหเกดความมนคงในพนทบรเวณชายแดนของไทยกบประเทศเพอนบานดวย ตอมา เมอวนท ๑๖ พฤศจกายน ๒๕๔๗ คณะรฐมนตรไดลงมตรบทราบและเหนชอบการขยายหวงเวลายทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ.๒๕๔๕-๒๕๔๗) จนถงป พ.ศ. ๒๕๔๙ และมพนทครอบคลม ๓๐ จงหวดชายแดน จงหวดปตตาน และ ๒๓ จงหวดชายฝงทะเล ดงนน โดยมอบใหหนวยงานไดด าเนนการตามแนวทางของยทธศาสตรฯ ดงกลาว และเมอยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ. ๒๕๔๕-๒๕๔๙) ไดสนสดลง ดงนน เมอวนท ๒๙ ธนวาคม ๒๕๔๙ สภาความมนคงแหงชาต โดย มนายกรฐมนตร (พลเอก สรยทธ จลานนท) เปนประธาน ไดพจารณาก าหนด ยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ.๒๕๕๐-๒๕๕๔) ขน เพอใหหนวยงานภาครฐและภาคสวนตาง ๆ ทเกยวของไดใชเปนกรอบแนวทางด าเนนงานในการพฒนา ปองกน และแกไขปญหาในพนทชายแดน โดยทประชมไดใหความเหนชอบกบยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ.๒๕๕๐-๒๕๕๔) ตามท ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต เสนอ และ เมอวนท ๒๓ มกราคม ๒๕๕๐ คณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบยทธศาสตรความมนคงชายแดน และให กองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน (กอ.รมน.) รบไปอ านวยการและประสานการด าเนนงานกบหนวยงานทงในระดบกระทรวง และระดบพนท ตามแนวทางทก าหนดไวในยทธศาสตรความมนคงชายแดน

------------------------------------------------------

๔๗

ผนวก ๓

สถานการณ ปญหา และ ภยความมนคง (พ.ศ.๒๕๕๖ - ๒๕๖๐) ๑. สถานการณปญหาโดยรวม การเสรมสรางความมนคงของชาต เปนสงส าคญททกประเทศในโลกไมวาจะมการปกครองรปแบบใดตางกปรารถนาจะใหเกดและด ารงอยตลอดไป ประเทศชาตทมนคงประชาชนตองมความอยรอดปลอดภย (survival) และประเทศมความเจรญกาวหนา (growth) ตลอดจนสงคมมความเปนปกแผนแนน แฟน ชมชนอยรวมกนไดอยางสงบสขและยงยนในอนาคต หากพจารณาจากการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและตอเนองในทกระดบทเกดขนในโลกตามกระแสโลกาภวตน ทสงผลใหความหมายของความมนคงของชาตไดขยายขอบเขตจากความอยรอดปลอดภย และความเจรญกาวหนาของประเทศเชอมโยงไปสมตดานอน ๆ เพมมากขน โดยเฉพาะมตดานการเมอง ดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานวทยาศาสตรเทคโนโลย จงจ าเปนอยางยงทรฐบาลตองใหความส าคญกบการปรบ ทศทางการพฒนาในมตดงกลาว ใหสอดคลองและเกดความสมดลกบทศทางการเสรมสรางความมนคงของชาต ทน าไปสการรกษาผลประโยชนแหงชาตอยางยงยนสบไป ประเทศไทยในปจจบนและตอไปในอนาคตก าลงเผชญกบปญหาและภยคกคามรปแบบใหมมากมายหลายประการ จงจ าเปนตองเตรยมความพรอมของประชาชนและทกภาคสวนในชาตใหพรอมเผชญสถานการณปญหาและภยทอาจเกดขน และสามารถบรหารจดการทรพยากร เพอปองกนและแกไขปญหาและภยคกคามทสงผลกระทบตอความมนคงของชาตไดบรรลผลอยางเปนรปธรรม นอกจากสถานการณ ปญหา และ ภยความมนคง ทเกดขนในระดบพนทจงหวดทวประเทศ จะมความแตกตางกนไปตามสภาพพนทแลว ยงมความเกยวโยงอยางใกลชดกบมตตางๆ ดงกลาว รวมทง มแนวโนมทจะสงผลกระทบตอความมนคงของประเทศโดยรวมเพมมากขน จงท าใหสภาพปญหาทเกดขนมความสลบซบซอน และไมอาจปองกนแกไขปญหาดวยแนวทางและวธการแบบเดมทมองปญหาแบบแยกสวน หรอแยกมตไดเหมอนในอดต ประกอบกบประเทศตองเขาสประชาคมอาเซยนในป พ.ศ.๒๕๕๘ จงจ าเปนตองเตรยมความพรอมในระดบพนท ซงจะมปญหาทสงผลกระทบตอความมนคงตามมาอกหลายประการ จงได สรปสถานการณปญหาและภยความมนคงทส าคญ จ าแนกออกเปน ๒ สวน โดยพจารณาจากลกษณะของปญหาและภยคกคามทมจดเนนในแตละสวน ดงน สวนแรก ปญหาและภยคกคามความมนคงรปแบบเกา ซงมจดเนนความมนคงแบบเดม (Traditional security) โดยยงคงมปญหาส าคญทเกดขน และด ารงอยในปจจบน รวมทงจะสงผลกระทบตอไปในอนาคต ไดแก

๑) ปญหาการสรบตามแนวชายแดน ซงมทงการสรบดวยกองก าลงตดอาวธบรเวณชายแดนไทย-กมพชา และไทย-สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร (เมยนมาร) และการสรบในประเทศรอบบานทท าใหเกดปญหาทส าคญตามมา กลายเปนปญหาสงผลกระทบตอการพฒนาประเทศและการรกษาความมนคงของไทย อาท (๑) กลมผหนภยจากการสรบในเมยนมาร ซงอพยพขามแดนเขามาอยอาศยในเขตไทยทศนยพกพงชวคราวบรเวณจงหวดชายแดนไทย -เมยนมาร รวม ๙ แหง จ านวนกวา ๑๐๐,๐๐๐ คน และ (๒) การเคลอนไหวของชนกลมนอยบรเวณชายแดนไทย-เมยนมาร

๔๘

๒) ปญหาการลกลอบหลบหนเขาเมอง ซงมทงสาเหตจากความขดแยงทเกดขนในตางประเทศ ปจจบนม ๓ กลมส าคญ ไดแก (๑) กลมผหลบหนเขาเมองกลมชาวโรฮงญา จากรฐอะระกน หรอรฐยะไข ประเทศเมยนมาร ทอพยพมาทางทะเลอนดามนและลกลอบเขาเมองไทยบรเวณจงหวดชายทะเลฝงอนดามน (๒) กลมผหลบหนเขาเมองชาวศรลงกา ซงมกลมขบวนการใชประเทศไทยเปนสถานทตดตอลกลอบน าชาวศรลงกาไปประเทศทสาม โดยใชสายการบนพาณชยน าคนมาพกรอทประเทศไทย จากนน จงเคลอนยายทางรถยนตตอไปทางภาคใตเพอลงเรอเดนทางไปยงประเทศปลายทาง (๓) กลมผหลบหน เขาเมองกลมชาวเกาหลเหนอ ทอพยพลกลอบเขาเมองไทยผานทางชายแดนไทย-เมยนมาร และชายแดนไทย-สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว)

๓) ปญหาความไมชดเจนของแนวเขตแดน ประกอบดวย เขตแดนทางบกและเขตทางน า โดย (๑) เขตแดนทางบก ทยงมปญหาความไมชดเจนของแนวเขตแดนอกมาก ทงชายแดน ดานไทย-เมยนมาร ไทย-กมพชา และไทย-สปป.ลาว ซงท าใหเกดการเผชญหนาดวยก าลงทหารในพนทบางจด เชน พนทชายแดนไทย-กมพชา บรเวณปราสาทเขาพระวหาร เปนตน รวมทงเปนปญหาและอปสรรคตอ การพฒนาพนทการคาชายแดนใหเปนจดผานแดนถาวรทสามารถพฒนาพนทไดอยางเปนระบบและตอเนอง โดยมจดผอนปรนการคา และจดผานแดนชวคราวอกหลายจดทรอการจดระเบยบเพอการพฒนาพนทใหเหมาะสมกบศกยภาพและโอกาส และด าเนนการเสรมสรางความมนคงในระดบพนทใหสอดคลองกบแผนปองกนประเทศ และ (๒) เขตแดนทางน า ซงยงมความไมชดเจนทงในสวนทเปนเกาะแกงตามล าน าทเปน เสนเขตแดน อาท ล าน าโขง สาละวน และล าน ากระบร และสวนทเปนเขตทะเลและยงมปญหาพนททบซอนกนหลายจด อาท ทะเลอนดามน และอาวไทย ซงกลายเปนขอพพาทเรองเขตแดนไทยกบประเทศรอบบาน และเปนปญหาการแยงชงทรพยากรทางทะเลในหลายพนท สงผลใหประเทศไทยขาดโอกาสในการพฒนาดานตางๆ และกระทบตอการรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเลทงในปจจบนและอนาคต

๔) ปญหาการล กลอบค าอา วธสงคราม แม จะ ได ตร วจพบว า การเคลอนยายอาวธสงครามทมการคาขายตามแนวชายแดนไทย-กมพชา ล าเลยงไปยงชายแดนไทย-เมยนมาร เพอสงจ าหนายใหกบชนกลมนอยมจ านวนลดลง แตไดปรากฏขาวสารส าคญวา กลมผคายาเสพตดในพนทภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอมความตองการอาวธสงคราม ซงอาจน าไปใชในการคมกน การลกลอบล าเลยงยาเสพตด รวมทงจ าหนวยตอใหกบชนกลมนอยตามแนวชายแดนไทย-เมยนมาร นอกจากนยงตรวจพบการลกลอบน าอาวธสงครามเขามาในพนทจงหวดชายแดนภาคใตผานทางเรอสนคาตางชาตทเขามารบสงสนคาในพนทจงหวดสตล ตลอดจนมการลกลอบน าเขาผานชองทางล าลองตามภมประเทศทางบกตามแนวชายแดนไทย-มาเลเซย จงจ าเปนตองเฝาตดตาม ระวงปองกนปญหาดงกลาวตอไป

๕) ปญหาการก าหนดสถานะบคคล ซงมกลมคนทไมมสถานะบคคลชดเจนอาศยในพนทตามแนวชายแดนไทยหลายกลม โดยสวนใหญอยในพนทภาคเหนอและบางสวนอยในพนท ภาคกลางในบรเวณชายแดนไทย-เมยนมาร ถงแมวาจะมกฎหมาย และกฎ ระเบยบด าเนนการตามขนตอนทชดเจนแลวกตามแตยงคงมปญหาทส าคญในการด าเนนงานก าหนดสถานะบคคล โดยเฉพาะปญหาการลกลอบอพยพจากประเทศรอบบานเขามาอยอาศยกบญาตในชมชนและหมบานชายแดนของไทยเพมขน และปญหาเจาหนาทรฐของไทยและผเกยวของบางกลมอาศยชองวางของกฎ ระเบยบทจรตในหนาท โดยเรยกรบผลประโยชนตอบแทนเพอชวยใหผทไมมสถานะบคคลไดรบสญชาตไทยโดยไมถกตอง ซงเปนอนตรายอยางยงตอ ความมนคงของชาต

๔๙

สวนทสอง ปญหาและภยคกคามความมนคงรปแบบใหม ซงมจดเนนความมนคงทไมใชแบบเดม (Non-traditional security) เชน ความมนคงมนษย เปนตน โดยยงคงมปญหาส าคญท ทวความรนแรงเพมขนอยางตอเนองในหลายพนท และสงผลกระทบตอการพฒนาและการเสรมสราง ความมนคงโดยรวมของประเทศ ทงน ปญหาและภยคกคามรปแบบใหมทจะกลาวตอไป เปนผลพวงมาจาก ผลของการพฒนาและการแกไขปญหาของประเทศในอดตทผานมา ซงยงคงมปญหาความเหลอมล าของคน ในสงคมด ารงอยตอไป โดยเฉพาะความไมเทาเทยมกนดานโอกาส อาท โอกาสเขาถงบรการของรฐ โอกาสเขาถงทรพยากรและแหลงทน เพอพฒนาศกยภาพตนเอง ครอบครวและคณภาพชวตทด เปนตน และเปนผลใหยงคงมกลมคนยากจน กลมคนดอยโอกาส กลมคนทยงไมมสถานะทชดเจน กลมอทธพลอ านาจมด กลมนายทนผกขาด และมชมชนในพนทหางไกลทรกนดาร ตลอดจนมชมชนแออดในเขตเมอง ซงเปนรากเหงาสาคญของปญหาและภยคกคามรปแบบใหมทเกยวของกบการพฒนาและแกไขปญหาในเชงพนทดวย แมวาไดมการจดท ายทธศาสตร หรอแผนแมบทเพอปองกนและแกไขปญหาเฉพาะเรองตางๆ แลว กยงไมอาจคลคลายปญหาและภยตางๆ ไดทงหมด

เมอพจารณาประกอบกบประเทศไทยตองเตรยมเขาสประชาคมอาเซยนใน ป พ.ศ.๒๕๕๘ โดยเฉพาะการเตรยมความพรอมดานพนทตางๆ แลว จงจ าเปนตองมยทธศาสตร การพฒนาและแกไขปญหาในเชงพนทควบคกนไป เพอบรหารจดการภารกจของทกภาคสวนทเกยวของ ใหสามารถด าเนนงานรวมกนอยางมประสทธภาพและบรรลผลอยางเปนรปธรรมใหสมบรณยงขนดวย โดยปญหาและภยคกคามรปแบบใหมทมความส าคญตอการพฒนาและแกไขปญหาในเชงพนท ประกอบดวย ๑) ปญหายาเสพตด เปนปญหาทมความซบซอนเพมขนเปนลกษณะขบวนการ หรอองคกรอาชญากรรมทมเครอขายด าเนนการทงภายในประเทศและตางประเทศโดยเฉพาะประเทศรอบบาน และตรวจพบผกระท าผดในบคคลทกระดบวยตงแตเดก เยาวชนไปจนถงผสงวย และมาจากหลากหลายอาชพและกลม/องคกร มทงคนจนและคนรวย รวมทงมการเคลอนไหวทงในพนท เขตเมองและชนบทปาเขา เพอลกลอบผลต/น าเขาสงเสพตด ล าเลยงขนยายขามแดน และกระจายสงไปขายยงกลมเปาหมายในทกพนทจนน าไปสการแพรระบาด และเปนเหตบอนท าลายชมชน สงคมอยางหนกในพนทจงหวดตางๆ ทวประเทศอยในขณะน ๒) ปญหาแรงงานตางดาวผดกฎหมาย ซงเปนอกปญหาหนงททว ความซบซอนเพมขนอยางตอเนอง และกอผลกระทบเพมมากขนเปนล าดบ โดยยงคงมแรงงานตางดาวผดกฎหมายไดรบการผอนผนใหท างานในพนทหลายจงหวด ขณะทยงมอกจ านวนมากทลกลอบท างานขายแรงงานกระจายอยในจงหวดตางๆ แตยงไมมระบบบรหารจดการทสามารถควบคมปญหาผลกระทบส าคญทเกดขนตามมาได โดยเฉพาะปญหาเดกเกดใหมในประเทศไทย ปญหาดานสาธารณสข ปญหาการปฏบตตามกฎหมาย และกฎระเบยบชมชน สงคม ปญหาอาชญากรรม และปญหาสทธมนษยชน ๓) ปญหาความขดแยงในสงคม ซงหมายถงปญหาจากการเคลอนไหวทางการเมองทน าไปสการแบงออกเปนฝกฝาย หรอสตางๆ โดยมชองทางหลากหลายในการเผยแพรขาวสารของกลมทตอกย าความขดแยง และน ามาซงความเกลยดชงระหวางกลมคน รวมทงมความเสยงทจะน าไปส การเผชญหนาและอาจใชความรนแรงตามมา นอกจากน ยงรวมถงความขดแยงทเกดขนระหวางประชาชนดวยกนจากกรณใชประโยชน หรอแยงชงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมซงยงไมสามารถหาขอยตได และความขดแยงระหวางประชาชนกบหนวยงานของรฐหรอรฐบาลจากกรณการคดคานโครงการของรฐ หรอการด าเนนนโยบายของรฐบาลและยงไมมแนวทางคลคลายปญหาทเปนรปธรรมเชนกน

๕๐

๔) ปญหาการท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทสงผลกระทบในมตความมนคงเรองเขตแดน และมตการพฒนาเรองระบบนเวศน โดยยงคงมสถานการณเกดขนอยางตอเนองในการลกลอบตดไมท าลายปา การบกรกพนทตนน าล าธาร และการบกรกปาชายเลน ซงเกดจากประชาชนทวไปและกลมนายทน จนท าใหทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมทงระบบนเวศนถกท าลายขยายพนทเพมวงกวางมากขนอยางตอเน อง สงผลใหเกดปญหาตามมาหลากหลายมต อาท ฤดกาลทเปลยนแปลงไป พนทประสบภยธรรมชาตบอยครงและมความรนแรงเพมขน การเกษตรไดผลผลตไมยงยน รายไดไมแนนอนและชวตไมมนคง ๕) ปญหาสาธารณภยขนาดใหญ เปนประเดนปญหาทใหความส าคญทงสาธารณภยทเกดจากภยธรรมชาตและภยทมนษยสรางขนซงเชอมโยงกน โดยเฉพาะภยทเกดจากการท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สงผลใหเกดอทกภย และวาตภยขนาดใหญ หรอภยแลงและภยหนาวทมความรนแรงเพมมากขนอยางตอเนองในหลายพนท และไมอาจคาดการณสภาพทจะเกดขนและผลทตามมาไดง ายเหมอนในอดต รวมท งมแนวโนมทจะเกดภยขนาดใหญและมระดบความรนแรงเ พมมากขน ซงสงผลใหเกดความสญเสยชวตและทรพยสนของประชาชนเพมมากขนดวย ๖) ปญหาโรคระบาด องคการอนามยโลกรายงานวา ในศตวรรษท 21 ทวโลกจะเผชญกบโรคตดตอเชอตางๆ เพมขน ทงโรคทเกดใหม และโรคตดเชอเกาทหวนกลบมาอก โดยเฉพาะโรคตดเชอจากสตวสคนซงถอวาอนตรายรายแรง โรคระบาดทเกดขนแลวคอ โรคซารส หรอโรคระบบทางเดนหายใจทระบาดในจน และโรคไขหวดนกทระบาดในภมภาคเอเชย และโรคไขหวดใหญ 2009 หรอ H5N1 ซงกอใหเกดผลกระทบรนแรงตอเศรษฐกจและวถชวตของประชาชน สาเหตของการเกดโรคตดตอทรนแรง เนองจากการเปลยนแปลงทางสงคม สงแวดลอม พฤตกรรมของคน ความกาวหนาทางเทคโนโลย การคมนาคมขนสงทรวดเรว กลมโรคตดตอใหมทพบในไทยและประเทศรอบบานและมโอกาสระบาดสง ไดแก ไขหวดนก ไขกาฬหลงแอน กาฬโรค โรคมอเทาปาก และไขสมองอกเสบ ส าหรบโรคระบาดส าคญทคกคามตอสาธารณสขของไทย ไดแก โรคเอดส ซารส และโรคไขหวดใหญ 2009 หรอ H5N1 ซงมโอกาสระบาดเกดขนไดตลอดเวลา หากเกดการระบาดรนแรงยอมสงผลตอความสญเสยทางเศรษฐกจ ความมนคงทางสงคม และเสถยรภาพของประเทศ ซงทกฝายเปนหนสวนส าคญในการแกไขปญหาทกระดบ ทกพนท รวมทงความรวมมอกบตางประเทศ การเปลยนแปลงภมอากาศของโลก นอกจากท าใหเกดโรคภยไขเจบชนดใหม ไดแก โรคซารส ไขหวดนก และโรคเอดสแลว ในอนาคตจะมโรคระบาดอบตใหมเกดขน โดยเฉพาะโรคตดตอทางการหายใจ และคาดวาจะมโรคอบตซ าอก โดยเปนโรคดงเดมทเคยระบาดในอดตและจดเปนภยรายแรงทสดในประวตศาสตรโลก โดยโรคระบาดรนแรงในอดตทเรมพบอกในปจจบน ไดแก กาฬโรค ไขทรพษ หรอไขหวดสเปน การกลบมาของโรคอบตซ า เนองจากมการกลายพนธท าใหรกษายากขน โรคอบตซ าทไทยใหความส าคญไดแก โรคไขเลอดออก มาลาเรย วณโรค และโรคฉหน นอกจากนนตองเฝาระวงไขรากสาดใหญ และอหวาตกโรค โดยเฉพาะวณโรคซงมแนวโนมผปวยเพมขน ๗) ปญหาการกอการรายและอาชญากรรมขามชาต แมวาไทยจะมไดเกยวของโดยตรงกบปญหาและความขดแยงทเปนสาเหตของการกอการรายระหวางประเทศ แตกไดรบผลจาก ความขดแยงทเกดขน เนองจากการมความสมพนธทางการทตกบประเทศทเปนเปาหมายการกอการราย รวมทงมชมชนและมผลประโยชนของประเทศเปาหมายอยในประเทศไทย ซงเปนสงจงใจส าคญทเชอมโยงใหกลมกอการรายระหวางประเทศเขามาปฏบตการในประเทศไทย ส าหร บเรองอาชญากรรมขามชาต

๕๑

นอกเหนอจากการคามนษย การคายาเสพตด การพนนผดกฎหมาย การโจรกรรม การปลอมแปลงเอกสารเดนทาง การละเมดลขสทธ ตลอดจนอาชญากรรมทางธรกจผดกฎหมายอนๆ แลว จ าเปนตองใหความส าคญกบอาชญากรรมขามชาตทางเศรษฐกจและคอมพวเตอร ทมความรนแรงเพมขนอยางตอเนอง ซงอาศยปจจยเกอหนนจากความกาวหนาทางเทคโนโลยใหมๆ ทตรวจจบไดยากขน ประกอบกบภาวะเศรษฐกจทชะลอตว และปญหาการวางงานในปจจบน สงผลใหปญหาประเดนนมแนวโนมขยายตวมากขนทวโลก โดยเฉพาะ การผลตและคาขายสนคาละเมดทรพยสนทางปญญา ซงเปนอาชญากรรมทสรางรายได สรางความเสยหายมากทสด และแพรระบาดมากทสดในประเทศไทย ซงลอแหลมตอการถกกดดนและเพงเลงจากประเทศเจาของลขสทธทงจากสหรฐอเมรกา และสหภาพยโรป ๒. สถานการณปญหาจ าแนกตามพนท

จากกรอบแนวคดยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตในระยะ ๕ ปตอไป ทใหความส าคญกบการบรหารจดการพนทจงหวดชายแดน และจงหวดชายฝงทะเล เพอเสรมสราง ความพรอมของพ นทใหมความเขมแขงทสามารถปองกนและแกไขปญหาความมนคงทมาจากภายนอกประเทศ รวมทงการบรหารจดการพนทจงหวดชนใน เพอเสรมสรางภมคมกนใหคนและชมชนมความพรอมเผชญภยคกคามและปญหาความมนคงท งรปแบบเดมและรปแบบใหม จากการวเคราะหประเมนสถานการณปญหาทเกดขนในพนททง ๓ ลกษณะดงกลาว พบวา พนทจงหวดชนใน จงหวดชายแดน และพนทจงหวดชายฝงทะเล ยงคงมสภาพความเหลอมล าของคนในสงคมด ารงอยตอไป โดยเฉพาะความไมเทาเทยมกน ดานโอกาส อาท โอกาสเขาถงบรการของรฐ หรอเขาถงทรพยากรและแหลงทน เพอพฒนาศกยภาพตนเอง ครอบครวและคณภาพชวตทด เปนตน จงสงผลใหยงคงมกลมคนยากจน กลมคนดอยโอกาส กลมคนทยงไมมสถานะทชดเจน กลมอทธพลอ านาจมด กลมนายทนผกขาด และมชมชนในพนทหางไกลทรกนดาร ตลอดจน มชมชนแออดในเขตเมอง ซงเปนรากเหงาส าคญของปญหาและภยคกคามรปแบบใหมทเกยวของกบการพฒนาและแกไขปญหาในเชงพนทดวย ทงน สามารถสรปประเดนปญหาทส าคญ จ าแนกตามลกษณะพนทได ดงน ๒.๑ พนทจงหวดชนใน ปญหาทมแนวโนมสงผลกระทบตอความมนคงในพนทจงหวดชนในระยะตอไปมหลายสวน โดยมท งปญหาทขยายตวมาจากพ นทชายแดนและพ นทชายฝงทะเล กบปญหาทกาเนดจากพ นทจงหวดช นใน ซงมแนวโนมกอผลกระทบตอความมนคงของคน ชมชนและความมนคงของประเทศเพมมากขน โดยเฉพาะปญหาและภยคกคามความมนคงรปแบบใหม ประกอบดวย (๑) ปญหายาเสพตด ซงสงผลกระทบตอคนทกวยและสงคมทกระดบชน (๒) ปญหาแรงงานตางดาวผดกฎหมาย ซงเปนบอเกดอกหลายปญหาทกระทบความสงบสขของสงคมและความมนคงของประเทศ (๓) ปญหาการทาลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงกอผลกระทบในทางตรงและทางออมตอวถชวตของคนและการพฒนาประเทศ (๔) ปญหาความขดแยงในสงคม ซงมเงอนไขจากความเหลอมล าและความไมเปนธรรมในสงคมทเชอมโยงกบกลมคนยากจน กลมคนดอยโอกาสในสงคม (๕) ปญหาสาธารณภยขนาดใหญ โดยเฉพาะภยทเกดจากการท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงมแนวโนมเปนภยขนาดใหญ มความรนแรงเพมขน และไมอาจคาดการณไดงายเหมอนในอดต และ (๖) ปญหาโรคระบาด ซงในอนาคตจะมโรคระบาดอบตใหมเกดขน โดยเฉพาะโรคตดตอทางการหายใจ และคาดวาจะมโรคอบตซ าอกจากโรคดงเดมทเคยระบาดและจดเปนภยรายแรงในอดต จงจาเปนตองมระบบบรหารจดการทเชอมโยงกบการดาเนนงานในพ นทจงหวดชายแดนและจงหวดชายฝงทะเลอยางมเอกภาพและมประสทธภาพ

๕๒

๒.๒ พนทจงหวดชายแดน ปญหาทมแนวโนมสงผลกระทบตอความมนคงในพนทชายแดนระยะตอไป มทงปญหาและภยคกคามความมนคงรปแบบเกา กบปญหาและภยคกคามความมนคงรปแบบใหม ประกอบดวย (๑) ปญหาการสรบตามแนวชายแดน (๒) ปญหาความไมชดเจนของแนวเขตแดน (๓) ปญหา การลกลอบหลบหนเขาเมอง (๓) ปญหาการคาอาวธสงคราม และ (๔) ปญหาการกาหนดสถานะบคคล (๕) ปญหายาเสพตด (๖) ปญหาแรงงานตางดาวผดกฎหมาย (๗) ปญหาการทาลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทสงผลกระทบตอแนวเขตแดน (๘) ปญหาความขดแยงในสงคม (๙) ปญหาสาธารณภยขนาดใหญ (๑๐) โรคระบาดตามแนวชายแดน และ (๑๑) ปญหาการกอการรายและอาชญากรรมขามชาต ซงปญหาดงกลาวไดสงผลกระทบตอความมนคงปลอดภยของคนและชมชนในพนทจงหวดชายแดน ในขณะท หลายปญหาไดขยายตวเขาสพนทจงหวดชนในอยางตอเนอง ๒.๓ พนทจงหวดชายฝงทะเล ปญหาทมแนวโนมสงผลกระทบตอความมนคงในพนทชายฝงทะเลระยะตอไป มทงปญหาและภยคกคามรปแบบเกาและรปแบบใหมเชนเดยวกบพนทจงหวดชายแดน แตแตกตางกนเงอนไขและสภาพของปญหา ประกอบดวย (๑) ปญหาความไมชดเจนของแนวเขตแดน ทมการเหล อมท บ ใน พนท ท บซ อน ทา งทะ เล โดย เน นประ เด นท เ ก ด ผลกระทบกบ พนท ช ายฝ ง ทะ เ ล (๒) ปญหาการลกลอบหลบหนเขาเมอง ทมกอพยพทางเรอและลกลอบเขาเมองพนทจงหวดชายฝงทะเลโดยเฉพาะดานทะเลอนดามน (๓) ปญหาการคาอาวธสงคราม ทมกล าเลยงผานพนทจงหวดชายฝงทะเลเพอขนสงทางเรอสนคาและเรอประมง (๔) ปญหายาเสพตด ซงมการล าเลยงผานจงหวดชายฝงทะเลและเปนแหลงซอขายในจงหวดท เปนทาเรอประมง (๕) ปญหาความขดแยงในสงคม ซงเนนประเดนการแยงชงทรพยากรธรรมชาตระหวางประชาชนในพนท อาท ความขดแยงกลมประมงชายฝงกบกลมประมงน าลก และระหวางกลมชมชนชายฝงทะเลกบกลมผประกอบการทบกรกปาชายเลน เปนตน (๖) ปญหาการกระทาผดกฎหมายทเชอมโยงกบชมชนชายฝงทะเล อาท การลกลอบคาน ามนเถอน เปนตน และ (๗) ปญหากอการรายและอาชญากรรมขามชาต ทปรากฏความเคลอนไหวในพนทจงหวดชายฝงทะเลซงเชอมตอกบประเทศ รอบบาน โดยปญหาเหลานหลายสวนไดขยายตวเขาสพนทจงหวดช นในอยางตอเนองเชนเดยวกบพ นทจงหวดชายแดน ๓. สถานการณปญหาและทศทางการพฒนาเชงพนทระดบภาค การด าเนนการปองกนและแกไขปญหาทกระทบตอความมนคงในพนทจงหวดชายแดน จงหวดชายฝงทะเล และพนทจงหวดชนใน ทมความเชอมโยงกบทศทางการพฒนาพนทระดบภาค ตามกรอบทศทาง การพฒนาภาคในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ.๒๕๕๕-๒๕๕๙) ไดใหความส าคญกบประเดนปญหาความมนคงและทศทางการพฒนาภาคตามศกยภาพและโอกาสของพนท ตลอดจนทศทางการเชอมโยงทางเศรษฐกจภาคกบประเทศเพอนบานและประชาคมอาเซยน ดงน ๓.๑ ภาคเหนอ ซงมจงหวดชายแดนทตดตอกบเมยนมารและ สปป.ลาว และจงหวดช นใน โดยปญหาความมนคงทส าคญในพนท ไดแก (๑) ปญหาการลกลอบหลบหนเขาเมอง โดยเฉพาะชนกลมนอยในพนทแนวตะเขบชายแดน และกลมชาวเกาหลเหนอทลกลอบเขามาทางชายแดนดานเมยนมารและ สปป.ลาว (๒) ปญหาแรงงานตางดาวผดกฎหมาย ประกอบดวย ชนกลมนอยในเขตพนทเมยนมาร และชาวเมยนมารทลกลอบเขาเมองผานทางชายแดนมาขายแรงงานในประเทศไทย (๓) ปญหายาเสพตด โดยมแหลงผลตตามแนวชายแดนดานเมยนมารและลกลอบน าขามแดนเขามาทงทางดานเมยนมารและดาน สปป.ลาว (๔) ปญหาความขดแยงในสงคม โดยมเงอนไขจากการเคลอนไหวทางการเมองทน าไปสการแบงฝกฝายสตางๆ และมความเสยงทจะน าไปสการเผชญหนาและอาจใชความรนแรงตามมา รวมทงเงอนไขความขดแยงทเกดขน

๕๓

ระหวางประชาชนดวยกน และความขดแยงระหวางประชาชนกบหนวยงานของรฐ (๕) ปญหาผหนภยการสรบ (ผภร.) โดยมการหนภยการสรบจากบรเวณชายแดนดานเมยนมารเขาสประเทศไทย ซงมศนยพกพงชวคราวในภาคเหนอ รวม ๗ แหง (๖) ปญหาการทาลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทสงผลกระทบตอเขตแดน โดยมปญหาเกดในพนทดานเมยนมาร ๒ แหง คอ บรเวณสบรวก จงหวดเชยงราย และกรณแมน าเมยเปลยนทศในพนทจงหวดตาก (๖) ปญหาสาธารณภยขนาดใหญ โดยเฉพาะความเสยงทเกดจากภยธรรมชาตตามฤดกาลซงทวความรนแรงเพมขนอยางตอเนอง และอบตภยทเกดจากมนษย และ (๗) ปญหาโรคระบาด ทคาดวาจะเกดตามมากบการเปลยนแปลงภมอากาศของโลก ทศทางการพฒนาภาคเหนอตามศกยภาพและโอกาสของพนท คอ (๑) เปนฐานทรพยากรปาไมและแหลงตนน าของประเทศ (๒) เปนประตเชอมโยงการคาและบรการออกสกลมอนภาคลมน าโขงตอนบนและเอเชยใต ตามแนวเศรษฐกจเหนอ-ใต (NSEC) และแนวเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก (EWEC) (๓) เปนฐานการผลตพชผก ไมผล ธญพช อตสาหกรรมแปรรปผลตผลการเกษตร และ (๔) เปนแหลงทองเทยวทางวฒนธรรม ธรรมชาตและศนยหตถกรรม ทศทางการเชอมโยงทางเศรษฐกจภาคเหนอกบประเทศเพอนบานและประชาคมอาเซยน คอ การพฒนาเชอมโยงสกลมประเทศอนภมภาคลมน าโขงตอนบน (GMS) และกลมเอเชยใต โดยใหความส าคญกบการพฒนาพนทเศรษฐกจตามแนวเหนอ-ใต และแนวตะวนออก - ตะวนตก รวมทงเชอมโยงสเมยนมารและเอเชยใตผานทางพรมแดนตะวนตกของภาคเหนอ (WEST GATE) โดยเรงพฒนาระบบโลจสตกส โครงสรางพนฐานการขนสง สรางความเขมแขงของผประกอบการขนากลาง ขนาดเลก รวมทงก าหนดมาตรการในการปองกนและลดผลกระทบเชงลบจากการเปดเสรทางการคา ๓.๒ ภาคกลาง ซงมพ นทท งจงหวดชายแดนทตดตอกบเมยนมาร จงหวดชายฝงทะเลดานอาวไทย และจงหวดช นใน โดยปญหาความมนคงทส าคญในพนท ไดแก (๑) ปญหาแรงงานตางดาวผดกฎหมาย ซงมแรงงานฯ ชาวเมยนมาร ชาวกมพชา และชาวลาวทลกลอบขามชายแดนเขามาขายแรงงานยงพนทจงหวดชนในและกอปญหาขนในหลายจงหวด (๒) ปญหายาเสพตด ลกษณะปญหาทปรากฏเปนพนทแพรระบาด ในกลมเปาหมายทกระดบ และขยายไปยงกลมเสยงทเปนเดกและเยาวชนเพมมากขน สงผลกระทบตอครอบครว ชมชนและสงคมอยางรนแรง (๓) ปญหาความขดแยงในสงคม โดยมเงอนไขจากการเคลอนไหว ทางการเมองทมความเสยงทจะน าไปสการเผชญหนาและอาจใชความรนแรงตามมา รวมทงเงอนไข ความขดแยงทเกดขนระหวางประชาชนดวยกน และความขดแยงระหวางประชาชนกบหนวยงานของรฐ (๔) ปญหาการทาลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทสงผลกระทบตอเขตแดน โดยเกดปญหาในพนท ทงชายแดนไทย-เมยนมาร และชายแดนไทย-กมพชา (๕) ปญหาสาธารณภยขนาดใหญ โดยเฉพาะความเสยง ทเกดจากภยธรรมชาตตามฤดกาลซงทวความรนแรงเพมขนอยางตอเนอง และอบตภยทเกดจากมนษย (๖) ปญหา โรคระบาด ทคาดวาจะเกดตามมากบการเปลยนแปลงภมอากาศของโลก และ (๗) ปญหาบอน การพนนชายแดน โดยมบอนการพนนเปดบรการในพนทชายแดนดานกมพชา รวม ๔๕ แหง (ขนาดใหญ ๑๐ แหง ขนาดกลางและขนาดยอม ๓๕ แหง) ซงกอใหเกดผลกระทบตอการเฝาระวงพนทชายแดน และสรางปญหาสงคมตามมาอกจ านวนมาก ท ศทางการพ ฒนาภาคกลางตามศ กยภาพและโอกาสของพ นท ค อ (๑) เปนฐานเศรษฐกจหลกของประเทศดานอตสาหกรรม การผลตการเกษตร แหลงทองเทยวทส าคญของประเทศ และศนยกลางการคาการขนสงเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน (๒) เปนศนยกลางการเรยนรและพฒนาทรพยากรมนษย และ (๓) เปนประตสเศรษฐกจโลกและศนยกลางการบรการธรกจและการพาณชยนานาชาต

๕๔

ทศทางการเชอมโยงทางเศรษฐกจภาคกลางกบประเทศเพอนบานและประชาคมอาเซยน คอ เปนประตการคาและการขนสงเชอมโยงภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยพฒนาระบบคมนาคมขนสง ระบบโลจสตกส มาตรฐานการใหบรการและอ านวยความสะดวกบรเวณเขตเศรษฐกจชายแดนเมองชายแดนใหเชอมโยงการคา การลงทน และการทองเทยวรวมกบประเทศเพอนบาน โดยสนบสนนโครงการทาเรอน าลก และเขตนคมอตสาหกรรมทวายผานจงหวดกาญจนบร ซงเปนโครงการความรวมมอระหวางไทยกบเมยนมาร โดยพฒนาโครงขายคมนาคมขนสงเชอมโยงระหวางทาเรอน าลกทวาย ทาเรอแหลมฉบงและประเทศอนในภมภาค ๓.๓ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ซงมท งจงหวดชายแดนทตดตอกบกมพชาและ สปป.ลาว และจงหวดช นใน โดยปญหาความมนคงทส าคญในพนท ไดแก (๑) ปญหายาเสพตด ซงมการลกลอบน า ยาเสพตดทผลตนอกประเทศขามแดนมาทางดาน สปป.ลาว และดานกมพชา และมการแพรระบาดทงในเขตเมองและพนทชนบท ท าใหเกดปญหาท าลายครอบครว ชมชนและสงคมเพมมากขน (๒) ปญหาความไมชดเจน ของแนวเขตแดน โดยมเงอนไขจากความไมชดเจนของเสนเขตแดนทน าไปสการใชก าลงทหารระหวางไทยกบประเทศเพอนบาน (๓) ปญหาการทาลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทสงผลกระทบตอเขตแดน ทงทเกดจากภยธรรมชาต และจากการกระท าของมนษย (๔) ปญหาความขดแยงในสงคม โดยมเงอนไข จากการเคลอนไหวทางการเมองทมความเสยงทจะน าไปสการเผชญหนาและอาจใชความรนแรงตามมา รวมทงเงอนไขความขดแยงทเกดขนระหวางประชาชนดวยกน และความขดแยงระหวางประชาชนกบหนวยงานของรฐ (๕) ปญหาสาธารณภยขนาดใหญ โดยเฉพาะความเสยงทเกดจากภยธรรมชาตตามฤดกาลซงทวความรนแรงเพมขนอยางตอเนอง และอบตภยทเกดจากมนษย และ (๖) ปญหาโรคระบาด ทคาดวาจะเกดตามมากบ การเปลยนแปลงภมอากาศของโลก ทศทางการพฒนาภาคตะวนออกเฉยงเหนอตามศกยภาพและโอกาสของพนท คอ (๑) เปนฐานการผลตพชอาหารและพชพลงงานทดแทนของประเทศ ฐานการผลตอตสาหกรรมแปรรป (๒) เปนประตการคาสอนโดจน (๓) เปนแหลงทองเทยวทางโบราณคด ประวตศาสตร อารยธรรม วฒนธรรมประเพณ และแหลงทองเทยวธรรมชาต และ (๔) เปนฐานเศรษฐกจหลกของประเทศ ทศทางการเชอมโยงทางเศรษฐกจภาคตะวนออกเฉยงเหนอกบประเทศเพอนบานและประชาคมอาเซยน คอ เรงตอยอดและใชประโยชนจากความตกลงตางๆ ในกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน โดยพฒนาเมองชายแดนและดานชายแดน ไดแก มกดาหาร หนองคา ย นครพนม และอบลราชธาน ใหเปนประตการคา การทองเทยวเชอมโยงกบกลมอนภาคลมน าโขง และพฒนาอดรธานและสกลนครใหเปนเมองสนบสนนการเปนประตการคาเชอมโยงกบกลมอนภาคลมน าโขงและเอเชยตะวนออก พรอมทงพฒนาระบบโครงสรางพนฐานรองรบสะพานขามแมน าโขงแหงท ๓ ทจงหวดนครพนม อาท คลงสนคา สถานทจอดรถสนคา ๓.๔ ภาคใต ซงท งจงหวดชายแดนทตดตอกบเมยนมารและมาเลเซย และจงหวดชายฝงทะเลดานอาวไทยกบทะเลอนดามน และจงหวดช นใน โดยปญหาความมนคงทส าคญในพนท ไดแก (๑) ปญหาความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใต ซงเปนพนทภายใตนโยบายตามกฎหมายเฉพาะ คอ นโยบายการบรหารและพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต ซงมแนวทางด าเนนการสอดคลองกบยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต (๒) ปญหายาเสพตด ซงเปนทงพนทล าเลยงผานเขาออกระหวางชายแดน

๕๕

ไทย-มาเลเซย และพนทแพรระบาดในหมคนไทยและเปนแหลงเสพยาของนกทองเทยวจากประเทศรอบบาน รวมทงไดตรวจพบความเชอมโยงระหวางผคากบกลมกอความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตดวย (๓) ปญหาบคคลสองสญชาต ทงสญชาตไทยและสญชาตมาเลเซย จ านวนประมาณ ๒๐๐,๐๐๐ คน ซงเชอมโยงกบการกอความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต (๔) ปญหาแรงงานตางดาวผดกฎหมาย สวนใหญเปนกลมแรงงานชาวเมยนมาร รองลงมาเปนชาวกมพชาและลาวตามล าดบ ปมปญหาส าคญคอ ชาวมสลมกมพชาทเกยวของกบการกอความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต (๕) ปญหาอาชญากรรมขามชาต เปนเรองของกลมขบวนการคามนษยและกลมธรกจผดกฎหมาย (๖) ปญหาความขดแยงในสงคม โดยมเงอนไขจากการเคลอนไหวทางการเมองทมความเสยงทจะน าไปสการเผชญหนาและอาจใชความรนแรงตามมา รวมทงเงอนไขความขดแยงทเกดขนระหวางประชาชนดวยกน และความขดแยงระหวางประชาชนกบหนวยงานของรฐ (๗) ปญหาสาธารณภยขนาดใหญ โดยเฉพาะความเสยงทเกดจากภยธรรมชาตตามฤดกาล ซงทวความรนแรงเพมขนอยางตอเนอง และ (๘) ปญหาโรคระบาด ทคาดวาจะเกดตามมากบการเปลยนแปลงภมอากาศของโลก ทศทางการพฒนาภาคใตตามศกยภาพและโอกาสของพนท คอ (๑)เปนฐาน การผลตยางพารา ปาลมน ามนครบวงจร (๒) เปนฐานการผลตอาหารทะเลแปรรป (๓) เปนฐานการทองเทยวทางทะเลชนน าระดบโลก และ (๔) เปนประตการคาและการขนสงเชอมโยงประเทศเพอนบานดานใตและนานาชาต ทศทางการเชอมโยงทางเศรษฐกจภาคใตกบประเทศเพอนบานและประชาคมอาเซยน คอ พฒนาโดยใชกรอบความรวมมอระหวางไทย-มาเลเซย (JDS) และกรอบความรวมมอเขตเศรษฐกจสามฝายอนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย (IMT-GT) โดยพฒนาเมองชายแดนและเขตเศรษฐกจชายแดนเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน โดยพฒนาดานในจงหวดสงขลา สตล ยะลาและนราธวาส เปนประตการคา การทองเทยวและขนสงกบมาเลเซยและสงคโปร พฒนาเขตเศรษฐกจชายแดนสะเดา -บกตกายฮตม เชอมโยงกบเขต การพฒนาเศรษฐกจของมาเลเซย พฒนาทางหลวงพเศษ (Motor Way) สายหาดใหญ-ชายแดนมาเลเซย รวมทงพฒนาทกษะดานภาษาและฝมอแรงงานใหพรอมรองรบการเปดเสรทางการคา การลงทนและการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

----------------------------------------------

๕๖

ผนวก ๔ การประเมนผลการด าเนนงานทผานมา

กรอบแนวทางด าเนนงานตามยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาต (พ.ศ. ๒๕๕๖ – ๒๕๖๐) มความตอเนองจากยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ. ๒๕๕๐ - ๒๕๕๔) ดงนน จงไดด าเนนการตดตามผลและประเมนผลการด าเนนงานตามยทธศาสตรความมนคงชายแดนดงกลาว เพอประกอบการก าหนดยทธศาสตรการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตในระยะ ๕ ปตอไป รวมการด าเนนงาน ๓ สวน ดงน

๑. สวนท ๑ ตดตามผลการด าเนนงานจากรายงานการด าเนนงานของหนวยงานระดบกระทรวง กรม ซงไดจดท าแผนงาน/โครงการ ตามภารกจของกระทรวง สนบสนนการด าเนนงานของยทธศาสตร ความมนคงชายแดน ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๐ – ๒๕๕๔ รายงานการด าเนนงานของหนวยงานระดบภาค ซงสรปจากผลการประชมคณะกรรมการพฒนาเพอความมนคงในระดบพนทในเขตกองทพภาคท ๑-๔ (พมพ.ทภ. ๑-๔) และคณะกรรมการพฒนาเพอความมนคงในระดบพนทในเขตทพเรอภาคท ๑-๓ (พมพ.ทรภ. ๑-๓) และ ผลการด าเนนงานหนวยงานระดบจงหวด จากการประเมนผล โดย กอ.รมน. ซงไดจดท ารายงานผล การประเมนการจดท าแผนงานดานความมนคงของจงหวดชายแดนและจงหวดชายฝงทะเล น าเสนอตอ สมช. สรปผลการด าเนนงานดงกลาว พบวา ๑.๑ ผลการด าเนนงานของหนวยงานระดบกระทรวง กรม โดยกระทรวง กรม และหนวยงานทไดรบการแบงมอบการด าเนนงานตามยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ. ๒๕๕๐ - ๒๕๕๔) ไดจดท าแผนงาน/โครงการ ตามภารกจของกระทรวง กรม และหนวยงานทเกยวของ และจดสรรงบประมาณประจ าปสนบสนนการด าเนนงานพฒนาศกยภาพคน ชมชน และพนทชายแดนและพนทชายฝงทะเล การผนกก าลงเพอเสรมสรางความมนคงบรเวณชายแดน ชายฝงทะเลและเกาะแกงตางๆ การพฒนาความรวมมอชายแดนไทยกบประเทศเพอนบาน และการบรหารจดการพฒนาเพอเสรมความมนคงของชาตใหมเอกภาพและประสทธภาพ ตงแตปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๕๐ - ๒๕๕๔ รวม ๑๔ กระทรวง ( ๓๖ กรม/หนวยงาน) ไดแก ส านกนายกรฐมนตร (๕ กรม/หนวยงาน) กระทรวงมหาดไทย (๖ กรม/หนวยงาน) กระทรวงกลาโหม (๔ กรม/หนวยงาน) กระทรวงยตธรรม (๑ กรม/หนวยงาน) กระทรวงคมนาคม (๔ กรม/หนวยงาน) กระทรวงแรงงาน (๑ กรม/หนวยงาน) กระทรวงเกษตรและสหกรณ (๑ กรม/หนวยงาน) กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (๒ กรม/หนวยงาน) กระทรวงพาณชย (๕ กรม/หนวยงาน) กระทรวงอตสาหกรรม (๒ กรม/หนวยงาน) กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย (๒ กรม/หนวยงาน) กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (๑ กรม/หนวยงาน) กระทรวงวฒนธรรม (๑ กรม/หนวยงาน) และกระทรวงการคลง (๑ กรม/หนวยงาน) ตลอดจนหนวยงานไมสงกดกระทรวง คอ ส านกงานต ารวจแหงชาต ๑.๒ ผลการด าเนนงานของหนวยงานระดบภาค โดยในป ๒๕๕๐-๒๕๕๑ กองทพบก (ทบ.) โดยกองทพภาคท ๑-๔ (ทภ. ๑-๔) และกองทพเรอ (ทร.) โดยทพเรอภาคท ๑-๓ (ทรภ. ๑-๓) ไดจดท าแผนยทธศาสตรความมนคงชายแดนระดบกองทพภาคท ๑-๔ และทพเรอภาคท ๑-๓ เพอใชเปนกรอบ เพอด าเนนงานในพนทรบผดชอบระดบภาคอยางตอเนอ งตงแตป ๒๕๕๐-๒๕๕๔ และไดจดประชมคณะกรรมการพฒนาเพอความมนคงในระดบพนทในเขตกองทพภาคท ๑-๔ (พมพ.ทภ. ๑-๔) และคณะกรรมการพฒนาเพอความมนคงในระดบพนทในเขตทพเรอภาคท ๑ (พมพ.ทรภ. ๑-๓) เปนประจ าทกป ๆ ละ ๒ ครง

๕๗

โดยครงแรก จดประชมในชวงไตรมาสแรกของปงบประมาณ เพอพจารณาแผนการปฏบตงานของกองทพ ภาคท ๑-๔ และทพเรอภาคท ๑-๓ และมอบแนวทางการปฏบตงานเพมเตม และครงทสอง จดประชมในชวง ไตรมาสสดทายของปงบประมาณ เพอตดตามผลการด าเนนงาน ตลอดจนปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ ในการปฏบตงาน

๑.๓ ผลการด าเนนงานหนวยงานระดบจงหวด ในการด าเนนงานตามยทธศาสตร การบรหารจดการตามยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ. ๒๕๕๐ - ๒๕๕๔) ไดก าหนดให ๓๐ จงหวดชายแดน และจ งหวดปตตาน รวมท ง ๒๒ จ งหวดชายฝ งทะเล ( ไม รวม กทม . ) จดท าแผนงาน ดานความมนคงจงหวด เสนอบรรจไวในแผนพฒนาจงหวดเปนประจ าทกป โดยม กอ.รมน. เปนหนวยงานเจาภาพท าหนาทอ านวยการ ประสานงาน และตดตามประเมนผล พรอมจดท ารายงานผลการประเมน การจดท าแผนงานดานความมนคงของจงหวดเสนอตอ สมช. พจารณาใชประโยชนอยางตอเนอง โดยพบวา ทกจงหวดชายแดนและจงหวดชายฝงทะเลไดจดท าแผนงานดานความมนคงจงหวด ซงระบประเดนปญหา ดานความมนคงของจงหวด และแผนงาน โครงการของหนวยงานในระดบจงหวด เพอมงแกไขปญหา ดานความมนคง บรรจไวในแผนพฒนาจงหวดประจ าปตงแตป ๒๕๕๐-๒๕๕๔ ทงน ไดมการวดผลส าเรจ การด าเนนงานตามตวชวดทก าหนดโดยส านกงาน ก.พ.ร. ทกป (มน าหนกคาคะแนน รอยละ ๓) ซงโดยภาพรวมมผลส าเรจในเชงปรมาณอยางชดเจน แตจ าเปนตองไดรบการพฒนาในเชงคณภาพเพมมากขนในระยะตอไป

๒. สวนท ๒ การจดเวทระดมความคดเหนในลกษณะการประชม Focus group โดย สมช. เพอการประเมนสถานการณปญหาและภยความมนคงในพนทรบผดชอบของ ทภ. ๑-๔ ทรภ. ๑-๓ และกองบญชาการปองกนชายแดนจนทบรและตราด (กปช.จต.) และหนวยเรอรกษาความสงบเรยบรอยตามล าน าโขง (นรข.) ซงกลมเปาหมายหลกทเขารวม ประกอบดวย ผบรหารและผรบผดชอบงานดานความมนคงของหนวยพลเรอนและต ารวจในจงหวด ผแทนหนวยทหารในระดบภาค ผแทนภาควชาการ และผแทนหอการคาในจงหวด โดยไดน าผลการประเมนสถานการณในสวนทเกยวของดงกลาว เปนขอมลใหจงหวดน าไปประกอบการจดท าเปนแผนงานดานความมนคงจงหวดบรรจไวในแผนพฒนาจงหวด ๓. สวนท ๓ การประเมนผลโดยภาควชาการ สมช.ไดมอบใหนกวชาการจากคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เปนหนวยประเมนภาพรวมการด าเนนงานตามยทธศาสตรความมนคงชายแดน (พ.ศ.๒๕๕๐ - ๒๕๕๔) โดยด าเนนการศกษา วเคราะหและประเมนผลการด าเนนงานตามยทธศาสตร ความมนคงชายแดนฯ ของหนวยในสวนกลางระดบกระทรวง กรม ระดบภาค หนวยงานในพนทระดบกองทพภาคและทพเรอภาค ในระดบจงหวดชายแดน และจงหวดชายฝงทะเล เพอน าผลการประเมนมาใชประโยชน ในการก าหนดแนวทางการพฒนายทธศาสตรความมนคงของชาตระยะตอไป โดยไดประเมนผลเนอหา เชงนโยบายทใหความส าคญกบการน าแนวทางของยทธศาสตรด าเนนงานทง ๔ ยทธศาสตร ไปจดท าแผนงาน/โครงการของหนวยงานในสวนกลาง และในพนทระดบภาคและจงหวดใหสอดคลองรองรบแนวทางทก าหนด และประเมนผลการปฏบตงาน โดยใหความส าคญกบกลไกขบเคลอนการน ายทธศาสตรความมนคงชายแดนไปสการปฏบตของหนวยงานทเกยวของ สรปประเดนส าคญไดดงน ๓.๑ ปญหาและอปสรรคในการนายทธศาสตรความมนคงชายแดนไปสการปฏบต ๑) เรองขอบเขตและนยามความหมายของ”ความมนคง” ซงยทธศาสตรฯ ไมไดก าหนดไวอยางชดเจน สงผลใหการจดล าดบความส าคญในมตตางๆ ของความมนคงแตกตางกน โดยพบวา

๕๘

ผรบผดชอบไดใหความส าคญกบความมนคงแบบจารตทเนนการปองกนประเทศและความปลอดภยเปนหลก และใหความมนคงดานเศรษฐกจและความมนคงมนษย เปนล าดบรอง จงเปนจดเรมตนทส าคญทท าให เกดปญหาการด าเนนงานดานความมนคงใหบรรลผลตามทยทธศาสตรก าหนด ดงนน จงมความส าคญอยางยงทระดบนโยบายตองสรางความชดเจนในเรองนยามและขอบเขตของความมนคง ๒) เรองกลไกการบรหารจดการ ซงมกลไกด าเนนงานในสวนกลางทงในระดบนโยบายและปฏบต (กระทรวง กรม หนวยงานท เกยวของ ) และในสวนภมภาคทงในระดบภาคและจงหวด โดยพบ ๔ ประเดนส าคญ คอ (๑) ปญหาเชงโครงสรางและการบรณาการ ซงงานความมนคงของหนวยพลเรอนระดบภาคและจงหวดไมมโครงสรางรองรบเปนการเฉพาะ ภารกจบางสวนจงเปนงานฝากทน าไปรวมกบภารกจตามอ านาจหนาทของหนวยงาน ขณะเดยวกนกลไกการสงการตามยทธศาสตรขดกบโครงสรางการจดของหนวยงาน โดยเฉพาะเหลาทพ (๒) ปญหาดานงบประมาณ ซงไมมระบบงบประมาณโดยตรงของความมนคง จงมกเกดปญหาขาดแคลนงบประมาณตามมา (๓) ปญหาดานบคลากร ซงเปนปญหามากในหนวยพลเรอนทมคนไมพอกบงาน รวมทงยงขาดความรและทกษะทจ าเปนในงานความมนคง และ (๔) ปญหาระบบ วดประเมนผล ซงก าหนดตวชวดความส าเรจทมน าหนกคะแนนเพยงรอยละ ๓ จงไมจงใจใหหนวยงานปฏบตงานอยางจรงจง ๓) เรองฐานขอมลดานความมนคง โดยพบวา ยงไมมการจดท าฐานขอมลเฉพาะเรองความมนคงชายแดนทครบถวนและถกตอง เพอใชประโยชนในการก าหนดยทธศาสตรและวางแผนแตละพนทใหสอดคลองกบสภาพปญหาทเกดขน ๓.๒ ขอเสนอแนะในระยะตอไป ประกอบดวย (๑) ควรก าหนดนยามและขอบเขตของ ความมนคงใหมความชดเจนและครอบคลมภารกจดานความมนคงทส าคญ (๒) ควรสรางความชดเจนของแผนงานดานความมนคงและพฒนากลไกใหมความพรอมขบเคลอนงานตามแผนใหเหมาะสมกบโครงสรางของหนวยงานพลเรอน ต ารวจและทหาร ตลอดจนก าหนดกลไกด าเนนงานระดบจงหวดใหมผรบผดชอบ ดานแผนพฒนาจงหวดและดานความมนคงสนบสนนการด าเนนงานอยางตอเนอง (๓) ควรปรบปรงระบบงบประมาณใหมกรอบวงเงนสนบสนนความมนคงอยางชดเจน ทงการมงบประมาณโดยตรงดานความมนคง และจดสรรงบประมาณในงานดานความมนคงเพมเตมจากงบประมาณปกต ตลอดจนควรปรบโครงสรางหนวยงานใหมบคลากรเพยงพอและมระบบบรณาการงานทมเอกภาพ (๔) ควรก าหนดเกณฑการวดผลส าเรจของงาน โดยการปรบน าหนกคะแนนวดผลดานความมนคงตามค ารบรองปฏบตราชการของสวนราชการ ใหมากขน และ (๕) ควรมการจดฐานขอมลดานความมนคงอยางถกตอง และครบถวน เพอน ามาใชประโยชนรวมกนอยางตอเนอง

-----------------------------------

๕๙

ผนวก ๕

บญชอกษรยอ

กก. กระทรวงการทองเทยวและกฬา

กค. กระทรวงการคลง

กต. กระทรวงการตางประเทศ

กบจ. คณะกรรมการบรหารงานจงหวดแบบบรณาการ

กปช.จต. กองบญชาการปองกนชายแดนจนทบรและตราด

กปร. ส านกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการ

อนเนองมาจากพระราชด าร

กปส. กรมประชาสมพนธ

ก.พ.ร. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ

กอ.นชท. กองอ านวยการปฏบตนโยบายชายแดนไทยกบประเทศเพอนบาน

กษ. กระทรวงเกษตรและสหกรณ

กห. กระทรวงกลาโหม

กอ.รมน. กองอ านวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร

คค. กระทรวงคมนาคม

ตชด. กองบญชาการต ารวจตระเวนชายแดน

ทก. กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ทท. กองทพไทย

บก.ทท. กองบญชาการกองทพไทย

บก.รน. กองบงคบการต ารวจน า

ทบ. กองทพบก

ทภ. กองทพภาค

ทร. กองทพเรอ

ทรภ. ทพเรอภาค

ทส. กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ทอ. กองทพอากาศ

ปค. กรมการปกครอง

ปภ. กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย พช. กรมการพฒนาชมชน

๖๐

พณ. กระทรวงพาณชย พน. กระทรวงพลงงาน พม. กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย มท. กระทรวงมหาดไทย ยธ. กระทรวงยตธรรม รง. กระทรวงแรงงาน วท. กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย วธ. กระทรวงวฒนธรรม ศธ. กระทรวงศกษาธการ ศป.ข. ศนยประสานขาวกรองแหงชาต ศร.ชล. ศนยประสานการปฏบตในการรกษาผลประโยชน

ของชาตทางทะเล สกถ. ส านกงานคณะกรรมการการกระจายอ านาจใหแก

องคกรปกครองสวนทองถน สกว. ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย สขช. ส านกขาวกรองแหงชาต ตร. ส านกงานต ารวจแหงชาต สตม. ส านกงานตรวจคนเขาเมอง สถ. กรมสงเสรมการปกครองทองถน สธ. กระทรวงสาธารณสข สปน. ส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร สมช. ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต สศช. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต สอท. สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย อก. กระทรวงอตสาหกรรม อปท. องคการปกครองสวนทองถน

-------------------------------------------------