๑

ค าแนะน าการใชแบบฝกทกษะ การอานเพอพฒนาการคดวเคราะห กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

รายวชาภาษาไทย ๕ รหสวชา ท๒๓๑๐๑ ชดท ๒ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหบทเพลง

๒

ค าแนะน าการใชแบบฝกทกษะการอานเพอพฒนาการคดวเคราะห กลมสาระการเรยนรภาษาไทย รายวชาภาษาไทย ๕ รหสวชา ท๒๓๑๐๑

ชดท ๒ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหบทเพลง ส าหรบคร

แบบฝกทกษะการอานเพอพฒนาการคดวเคราะห กลมสาระการเรยนรภาษาไทย รหสวชา ท๒๓๑๐๑ ชนมธยมศกษาปท ๓ มทงหมด ๘ ชด แตละชดเปนแบบฝกทกษะการอานเพอพฒนา การคดวเคราะหทมประสทธภาพ และมงหวงใหเกดประสทธผล ครผสอนควรด าเนนการ ดงน

๑. เตรยมและศกษาแผนการจดการเรยนรและแบบฝกทกษะการอานเพอพฒนาการคดวเคราะห กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๓ กอนทจะใหนกเรยนไดปฏบตกจกรรมในแบบฝก ๒. อธบายใหนกเรยนทราบถงจดประสงคของการใชแบบแบบฝกทกษะการอานเพอพฒนาการคดวเคราะห กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๓ เพอใหนกเรยนไดประโยชนสงสดจากการท าแบบฝก ๓. ตระหนกอยเสมอวาในการท ากจกรรมควรใหนกเรยนมสวนรวมมากทสด อาท การมสวนรวมในการท ากจกรรม การตรวจแบบฝกดวยตนเอง การเปลยนกนตรวจกบเพอน ตลอดจน การบนทกคะแนน และการเปรยบเทยบพฒนาการของตนเอง ๔. ใหนกเรยนอานและปฏบตตามค าแนะน าส าหรบนกเรยนหนาถดไปโดยครเปนผใหค าปรกษา

๓

ค าแนะน าการใชแบบฝกทกษะการอานเพอพฒนาการคดวเคราะห กลมสาระการเรยนรภาษาไทย รายวชาภาษาไทย ๕ รหสวชา ท๒๓๑๐๑

ชดท ๒ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหบทเพลง ส าหรบนกเรยน

แบบฝกทกษะการอานเพอพฒนาการคดวเคราะห กลมสาระการเรยนรภาษาไทย รายวชาภาษาไทย ๕ รหสวชา ท๒๓๑๐๑ ชดท ๒ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหบทเพลง ชนมธยมศกษาปท ๓ แบบฝกเลมนมทงหมด ๒ กจกรรม ใหนกเรยนอานค าแนะน าการใชและปฏบตตามขนตอน ดงน

๑. ศกษาจดประสงคการเรยนร ๒. อานค าชแจงการใชแบบฝกทกษะการอานเพอพฒนาการคดวเคราะหใหเขาใจตาม

ขนตอน ๓. ท าแบบทดสอบกอนเรยน จ านวน ๑๐ ขอ ในเวลา ๑๐ นาท ลงในกระดาษค าตอบ

แลวตรวจค าตอบจากเฉลย สงใหครตรวจสอบความถกตองแลวบนทกคะแนน ๔. ศกษาเนอหาสาระของการคดวเคราะห ท าความเขาใจแลวท าแบบฝกทก าหนด

ใหจนครบทกกจกรรมตามล าดบ ๕. แบบฝกทกษะ ชดท ๒ ม ๒ กจกรรม ใชเวลาท ากจกรรม ๖๐ นาท ในแตละกจกรรมประกอบดวย ๓ กจกรรมยอย

๖. นกเรยนตองฝกปฏบตแบบฝกทกษะ ทกกจกรรม หากกจกรรมใดยงท าไมได ใหขามไปท ากจกรรมอนกอน เมอมเวลาเหลอจงกลบมาท ากจกรรมทยงไมไดท า

๗. บนทกคะแนนทไดลงในแบบสรปผล ๘. ท าแบบทดสอบหลงเรยนจ านวน ๑๐ ขอ เวลา ๑๐ นาท สงใหครตรวจแลว

บนทกลงในแบบบนทกคะแนน ๙. นกเรยนตองสงแบบฝกทกษะทนทเมอหมดเวลา

๑๐. ครแจงผลสอบหลงเรยนของนกเรยนทกคนเพอเปรยบเทยบความกาวหนา หรอพฒนาการของตนเองกบการประเมนกอนเรยน

แบบฝกทกษะ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๓ ชดท ๒ นคงจะเปนประโยชนส าหรบนกเรยนและครสามารถน าไปประยกตในการจดกจกรรมการเรยนการสอนเพอใหเกดประโยชนแกผเรยนในโอกาสตอไป

๔

จดประสงคการเรยนร

๑ วเคราะหเนอหาของบทเพลงได

๒. เขยนแผนผงความคดได

๓. สรปใจความส าคญได

๔. ตอบค าถามการวเคราะหของบทเพลงได

๕. มคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะทพงประสงค

๕

๑. จากบทเพลง “ รปทมทกบาน ทองค าวาเพยงและพอจากหวใจ เปนลกทดของพอ ดวยความรกดวยภกด ” ค าวา พอ ในทน หมายถงใคร ก. พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ข. พอของคนรองเพลง ค. พอของคนแตงเพลง ง. พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว

๒. จากบทเพลง “รปทมทกบาน” ค าวา “รปทมทกบาน” ในทน หมายถง รปของใคร ก. พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ข. สมเดจพระบรมราชนนาถ ค. สมเดจพระเทพรตนราชสดาสยามบรมราชกมาร ง. สมเดจพระบรมโอรสาธราชสยามบรมราชกมาร

๓. จากบทเพลง “รปทมทกบาน” แสดงใหเหนวาคนไทยรสกอยางไรตอคนทอยในรป ก. อจฉา ข. รษยา ค. ชนชม ง. เทดทน

๔. จากบทเพลง “รปทมทกบาน” สงเสรมใหผฟงมคณธรรมในขอใด ก. ความมระเบยบวนย ข. ความเสยสละ ค. ความกตญญ ง. ความมสมมาคารวะ

๕. จากบทเพลง “รปทมทกบาน” ค าใดทสอความหมายเปนคนคนเดยวกน ก. แม- พอ ข. พอ - เทวดา ค. เทวดา - แม ง. แม - คนในรป

แบบทดสอบกอนเรยนแบบทดสอบกอนเรยน

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงขอเดยว และท าเครองหมายค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงขอเดยว และท าเครองหมายกากบาทกากบาท ( ( XX ) ) ลงในลงในกระดาษค าตอบกระดาษค าตอบ

๖

๖. จากเนอหาของบทเพลง เลาสกนฟง กลาวถงสงใดเปนส าคญ ก. เรองราวในอดต ข. ชวตในวยเรยน ค. ความเจบปวด ง. ความคดถงและความหวงใย

๗. จากเนอหาของบทเพลง เลาสกนฟง กลาวถงบคคลกคน ก. ๑ คน ข. ๒ คน ค. ๓ คน ง. ๔ คน

๘. จากเพลง เลาสกนฟง ขอใดกลาวถกตอง ก. ความรกของคน ๒ คนเรมมปญหา ข. ความหางไกลเปนอปสรรคของความรก ค. การจากกนท าใหเกดความหวงใยตอกน ง. การจากกนท าใหหมดรกตอกน

๙. กลมเพลงตอไปน กลมมเนอหามงใหมความรกชาต รกความเปนไทย ก. เพลงรก ข. เพลงไทยเดม ค. เพลงปลกใจ ง. เพลงเพอชวต

๑๐. ขอใด ไมใช การแบงกลมเพลงไทยสากล หลงจากป พ.ศ. ๒๕๐๐ ก. เพลงไทยเดม ข. เพลงลกกรง ค. เพลงเพอชวต ง. เพลงลกทง

๗

ใบความร ประกอบแบบฝกทกษะชดท ๒ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหบทเพลง เพลง หมายถง ถอยค าทนกประพนธเรยงรอยหรอเรยบเรยงขน ซงประกอบดวย เนอรอง ท านอง จงหวะ ท าใหเกดความไพเราะสรางความเพลดเพลนใหแกผฟง มคณคาดานวรรณศลปทงทางดานการเลอกสรรค าทใชในการแตง การเรยบเรยงประโยค และการใชโวหาร เพลงนนอาจใหขอคดแกผฟงในการด าเนนชวตดวยส าเนยงขบรอง ท านองดนตร กระบวนวธ ร า ระบ า โดยเพลงสรางสรรคจากเครองดนตรหรอการขบรอง

รปแบบของเพลงตามเครองดนตรและเนอหา

๑. เพลงไทยเดม ๒. เพลงไทยลกกรง ๓. เพลงไทยลกทง

- หมอล า บางเรยกหมอล าชง ๔. เพลงเพอชวตเพลงไทยสากล ๕. เพลงสากล

รปแบบของเพลงตามจงหวะ

๑. เพลงบรรเลง ๗. คลาสสก ๒. ปอป ๘. แจส ๓. รทมแอนดบลส ๙. แรพ ๔. ฮปฮอป ๑๐. รอก ๕. อเลคโทรนค ๑๑. เทคโน ๖. อะคาเปลลา

๘

องคประกอบของเพลง

คอ สวนตางๆ ทมารวมเขาดวยกน ท าใหเปนเพลงองคประกอบของเพลงม

- เนอรอง/ค ารอง - ท านองหรอดนตร/เครองดนตร - เสยงรอง - จงหวะ - การประสานเสยง - อนๆ เชน การใชเนอเสยงแบบตางๆ การปรบบรรยากาศ หางเครอง

ประเภทของเพลงไทยสากล

การแบงประเภทเพลงไทยสากลในประวตศาสตรตามทศนะของ “ครนารถ ถาวรบตร” แนวเนอหาเพลงไทยสากลในยคแรก ชวงทศวรรษ ๒๔๘๐ ถงทศวรรษ ๒๔๙๐ สามารถแบงไดดงน

๑. กลมเพลงปลกใจ ใหรกชาตความเปนไทย ๒. กลมเพลงรก หรอเพลงประโลมโลก ๓. กลมเพลงชวต ยคนนยงไมเรยก “เพลงเพอชวต” คอเพลงทหยบยกเอารายละเอยดชวตของคนในอาชพตางๆ มาพรรณนาดวยค ารองทเรยบงายแตกนใจ มงสะทอนสภาพสงคมและเสยดสการเมองบางพอสมควร อนถอไดวาเพลงเพอชวตคอ “รากฐาน” ของลกทงและเพลงเพอชวตในเวลาตอมา

หลงจากป พ.ศ. ๒๕๐๐ มาแลว จงมการแบงเพลงไทยสากลออกเปน

๑. เพลงลกกรง เชน เพลงของ สนทราภรณ สเทพ วงศก าแหง ชรนทร นนทนาคร ฯลฯ ๒. เพลงลกทง เชน เพลงของ สรพล สมบตเจรญ พมพวง ดวงจนทร ฯลฯ ๓. เพลงเพอชวต เชน เพลงของ แอด คาราบาว ฯลฯ

๙

ค าวา “เพลงลกทง” ถอก าเนดอยางเปนทางการในป ๒๕๐๗ เมอมรายการโทรทศน ทางชอง ๔ บางขนพรหม รายการหนงตงชอวา “เพลงลกทง” และจนกระทงเหตการณ ๑๔ ตลาคม ๒๕๑๖ เมอประชาธปไตยเบงบาน จงเรมมเพลงประเภทท ๓ เรยกวา “เพลงเพอชวต” เกดจากแนวคดศลปะตองรบใชประชาชน ซงปรากฏในหนงสอ “ศลปะเพอชวต ศลปะเพอประชาชน” ของจตร ภมศกด นกคดนกเขยนฝายกาวหนา ซงขบวนการนกศกษาใหความยอมรบนบถอ การแบงประเภทของเพลง “เพลงไทยสากล” แบงออกเปนประเภทกวางๆ คอ ลกทง ลกกรง และเพอชวต ยงคงใชมาถงปจจบน ทงนแมวาเนอหาของเพลงลกทงจะพฒนาไปอยางหลากหลายทงตลกขบขน รกหวานซง หวอกขนขม สองแงสองงาม เสยดสสงคมฯลฯ ขณะท เพลงเพอชวต กแตกแขนงทางเนอหาและแนวดนตรออกไปมากเชนกน แตมอาจปฏเสธไดวา ทงเพลงลกทงและเพลงเพอชวตในปจจบนลวนมรากฐานมาจาก “เพลงเพอชวต” ทศลปนชนครอยาง แสงนภา บญราศ เสนห โกมารชน ไพบลย บตรขน ค ารณ สมบญญานนท ไดบกเบกรงสรรคไวตงแตชวงทศวรรษท ๒๔๘๐-๒๔๙๐ นนเอง

(ทมา : http://www.fm100sk.com/index.php?option=.com_content&view=article&id=73&itemid=98)

๑๐

แบบฝกทกษะการอานเพอพฒนา

การคดวเคราะห ชดท ชดท ๒๒

เรอง เรอง การอานการอานเพอพฒนาการคดเพอพฒนาการคดวเคราะหบทเพลง วเคราะหบทเพลง

๑๑

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง เลาสกนฟง ใหเขาใจแลววเคราะหเนอเรอง ทอานจากนนท าแผนผงความคด สรปใจความส าคญ และ ตอบค าถาม (แผนผงความคดสามารถออกแบบเพมเตมได)

เพลง : เลาสกนฟง

ศลปน : เบรด ธงไชย อลบม : Smile Club ฉนยงจ าเสมอทเธอเคยบอกกบฉน คดแลวยงตนตนเกนอธบาย นกถงค าๆ นนทกวนทหางกนไป เหมอนมนเปนโยงใยทสงถงกน ไมวาเราจะโชคด หรอบางททรองไห ตางคนสนใจจะฟง เพราะวาในชวตเรองจรงมนตางจากฝน ฝนไมเคยมวนทเจบช าใจ มผคนอยรอบกาย เหมอนไมมไมเหนใคร แตใจๆ ฉนยงมเธอ * คนทไรแสงไฟ วนทใจมวหมน ขอเพยงใครสกคนหวงใยกน วนทเสยน าตา วนทฟาเปลยนผน เธอกยงมฉนอยทงคน ฝนทตกทางโนน หนาวถงคนทางน ยงอยากไดยนทกเรองราว ยงนอนดกอยใชไหม เธอผอมไปหรอเปลา อยาลมเลาสกนฟง (ซ า *) ** (เพราะ) ฝนทตก(อย)ทางโนน หนาวถงคนทางน ยงอยากไดยน ทกเรองราว เธอล าบากอะไรไหม เธอสไหวหรอเปลา อยาลมเลาสกนฟง (ซ า **) เธอยงขาดอะไรไหม เธอสไหวหรอเปลา อยาลมเลาสกนฟง เธอยงมฉนอยทงคน

กจกรรมท ๑

๑๒

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง เลาสกนฟง ใหเขาใจแลววเคราะหเนอเรองทอานจากนน ท าแผนผงความคด (แผนผงความคดสามารถออกแบบเพมเตมได) (คะแนน ๑๐ คะแนน)

ชอเพลง

........................................

เนอหาเพลงเกยวกบเรองใด ................................................. ................................................. .................................................

ผทกลาวถงในเนอเพลงมความสมพนธกนอยางไร

.................................................

.................................................

.................................................

ขอคดทไดจากเนอเพลง ................................................. ................................................. .................................................

ประโยชนทไดจากเนอเพลง ................................................. ................................................. .................................................

กจกรรมท ๑.๑

๑๓

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง เลาสกนฟง ใหเขาใจแลววเคราะหเนอเรองจากนน สรปใจความส าคญ (คะแนน ๑๐ คะแนน)

สรปใจความส าคญ

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

กจกรรมท ๑.๒

๑๔

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง เลาสกนฟง ใหเขาใจแลววเคราะหเนอเรองจากนน ตอบค าถาม (คะแนน ๑๐ คะแนน)

๑. จากบทเพลง เลาสกนฟง ใหขอคดอยางไร

............................................................................................................................. .................. .............................................................................................................................................................

๒. จากบทเพลง เลาสกนฟง การอยรวมกนในสงคมหรอในกลมเพอสงใดทนกเรยนคดวาทกคน ควรมใหแกกน ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................

๓. สมมตวาในชวตจรงของนกเรยนก าลงมปญหา ก าลงทอแท ถามเพอนหรอคนใกลชดมอบเพลงนใหกบนกเรยน นกเรยนจะมความรสกเชนไร

.................................................................................................................. ............................. ............................................................................................................................. ................................ .................................................................... .........................................................................................

๔. การทเรามพลงในการตอสชวต นกเรยนคดวามประโยชนตอการด าเนนชวตอยางไร

............................................................................................................................. .................. .................................................................................................................................................... ......... ......................................................................................................................... ....................................

๕. จากเนอหาของบทเพลง กลาวถงสงใดเปนส าคญ

............................................................................................................................. ..................

กจกรรมท ๑.๓

๑๕

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง รปทมทกบาน ใหเขาใจแลววเคราะหเนอเรอง ทอานจากนนท าแผนผงความคด สรปใจความส าคญ และ ตอบค าถาม (แผนผงความคดสามารถออกแบบเพมเตมได)

.............................................................................................................................................................

............................................................................................................................. ................................

เพลง รปทมทกบาน

ธงชย แมคอนไตย

ตงแตเลกยงเคยไดถามแมวา บนขางฝาบานเรานนตดรปใคร ทแมคอยบชาประจ ากอนนอนทกคนจะตองไหว แมตอบวาใหกราบรปนนทกวน ทานเปนเทวดาทมลมหายใจ ทเรายงพอมกนอยางวนน ทานดแลคนไทยมานานเหลอเกน ใหจ าไว

เปนรปทมทกบาน จะรวยหรอจน หรอวาจะใกลไกล เปนรปทมทกบาน ดวยความรก ดวยภกด ดวยจตใจ

เตบโตมากสบปทผาน ภาพทเหนคอทานท างานทกวน เมอไรเราท าอะไรทเกดทอ แคมองดรปบนขางฝาจะไดก าลงใจ จากรปนน

เปนรปทมทกบาน จะรวยหรอจนหรอวาจะใกลไกล เปนรปทมทกบาน ดวยความรก ดวยภกด ดวยจตใจ

จะขอตามรอยของพอ ทองค าวาเพยงและพอจากหวใจ เปนลกทดของพอ ดวยความรก ดวยภกด

จะขอตามรอยของพอ ทองค าวาเพยงและพอจากหวใจ เปนลกทดของพอ ดวยความรก ดวยภกด

จะขอตามรอยของพอ ทองค าวาเพยงและพอจากหวใจ เปนลกทดของพอ ดวยความรก ดวยภกด ดวยความรก ดวยภกด ตลอดไป

กจกรรมท ๒

๑๖

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง รปทมทกบาน ใหเขาใจแลววเคราะหเนอเรองทอานจากนน ท าแผนผงความคด (แผนผงความคดสามารถออกแบบเพมเตมได) (คะแนน ๑๐ คะแนน)

ชอเพลง

........................................

บคคลทกลาวถงในเพลง ................................................. ................................................. .................................................

สถานทปรากฏในเพลง ................................................. ................................................. .................................................

ขอคดทไดจากเนอเพลง ................................................. ................................................. .................................................

ประโยชนทไดจากเนอเพลง ................................................. ................................................. .................................................

กจกรรมท ๒.๑

๑๗

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง รปทมทกบาน ใหเขาใจแลววเคราะหเนอเรองจากนน สรปใจความส าคญ (คะแนน ๑๐ คะแนน)

สรปใจความส าคญ

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

กจกรรมท ๒.๒

๑๘

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง รปทมทกบาน ใหเขาใจแลววเคราะหเนอเรองจากนนตอบค าถาม (คะแนน ๑๐ คะแนน)

๑. นกเรยนคดวารปทมทกบานคอรปอะไร

............................................................................................................................. .................. .................................................................................................. ...........................................................

๒. นกเรยนมองผานความคดเหนภารกจของผทเปนเจาของรปนดวยอรยาบถอยางไรบาง ปจจบน

................................................................................................... ............................................ ............................................................................................................................. ................................ อดต

............................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ................................

๓. จากเพลงขางตน สรปใจความส าคญไดอยางไร

............................................................................................................................. .................. .................................................................... .........................................................................................

๔. นกเรยนคดวารปทมทกบาน มความหมายตอนกเรยนหรอไมอยางไร

............................................................................................ ................................................... ............................................................................................................................. ................................ ๕. ใหนกเรยนยกตวอยางโครงการของผทเปนเจาของรปทมทกบานทผลตอความเปนอย ของคนไทยมา ๕ โครงการ

กจกรรมท ๒.๓

๑๙

............................................................................................................................. .................. .............................................................................................................................................. ...............

๑. จากเนอหาของบทเพลง เลาสกนฟง กลาวถงสงใดเปนส าคญ ก. เรองราวในอดต ข. ชวตในวยเรยน ค. ความเจบปวด ง. ความคดถงและความหวงใย

๒. จากเนอหาของบทเพลง เลาสกนฟง กลาวถงบคคลกคน ก. ๑ คน ข. ๒ คน ค. ๓ คน ง. ๔ คน

๓. จากเพลง เลาสกนฟง ขอใดกลาวถกตอง ก. ความรกของคน ๒ คนเรมมปญหา ข. ความหางไกลเปนอปสรรคของความรก ค. การจากกนท าใหเกดความหวงใยตอกน ง. การจากกนท าใหหมดรกตอกน

๔. กลมเพลงตอไปน กลมมเนอหามงใหมความรกชาต รกความเปนไทย ก. เพลงรก ข. เพลงไทยเดม ค. เพลงปลกใจ ง. เพลงเพอชวต

๕. ขอใด ไมใช การแบงกลมเพลงไทยสากล หลงจากป พ.ศ. ๒๕๐๐ ก. เพลงไทยเดม ข. เพลงลกกรง ค. เพลงเพอชวต ง. เพลงลกทง

แบบทดสอบแบบทดสอบหลงหลงเรยนเรยน

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงขอเดยว และท าเครองหมายค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงขอเดยว และท าเครองหมายกากบาทกากบาท ( ( XX ) ) ลงในลงในกระดาษค าตอบกระดาษค าตอบ

๒๐

๖. จากบทเพลง “รปทมทกบาน ทองค าวาเพยงและพอจากหวใจ เปนลกทดของพอ ดวยความรกดวยภกด” ค าวา พอ ในทน หมายถงใคร ก. พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ข. พอของคนรองเพลง ค. พอของคนแตงเพลง ง. พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว

๗. จากบทเพลง “รปทมทกบาน” ค าวา “รปทมทกบาน” ในทน หมายถง รปของใคร ก. พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ข. สมเดจพระบรมราชนนาถ ค. สมเดจพระเทพรตนราชสดาสยามบรมราชกมาร ง. สมเดจพระบรมโอรสาธราชสยามบรมราชกมาร

๘. จากบทเพลง “รปทมทกบาน” แสดงใหเหนวาคนไทยรสกอยางไรตอคนทอยในรป ก. อจฉา ข. รษยา ค. ชนชม ง. เทดทน

๙. จากบทเพลง “รปทมทกบาน” สงเสรมใหผฟงมคณธรรมในขอใด ก. ความมระเบยบวนย ข. ความเสยสละ ค. ความกตญญ ง. ความมสมมาคารวะ

๑๐. จากบทเพลง “รปทมทกบาน” ค าใดทสอความหมายเปนคนคนเดยวกน ก. แม- พอ ข. พอ - เทวดา ค. เทวดา - แม ง. แม - คนในรป

๒๑

แนวการตอบแนวการตอบ กจกรรมกจกรรมท ท ๑๑

๒๒

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง เลาสกนฟง ใหเขาใจแลววเคราะห เนอเรองทอานจากนนท าแผนผงความคด (แผนผงความคด สามารถออกแบบเพมเตมได) (คะแนน ๕ คะแนน)

แนวการตอบ แนวการตอบ กจกรรมท กจกรรมท ๑.๑๑.๑

ชอเพลง

........................................

เนอหาเพลงเกยวกบเรองใด ................................................. ................................................. .................................................

ผทกลาวถงในเนอเพลงมความสมพนธกนอยางไร

.................................................

.................................................

.................................................

ขอคดทไดจากเนอเพลง ................................................. ................................................. .................................................

ประโยชนทไดจากเนอเพลง ................................................. ................................................. .................................................

ค าสญญาทใหตอกน ถามทกขสขในวนทหางไกล

เปนหวงกน

คน ๒ คนทเคยใหสญญา ตอกน

ท าใหเรามก าลงใจ ในการตอสกบปญหา

ก าลงใจจากคนรอบตว ท าใหเรามพลงในการตอส

เลาสกนฟง

๒๓

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง เลาสกนฟง ใหเขาใจแลววเคราะห เนอเรองจากนนสรปใจความส าคญ (คะแนน ๑๐ คะแนน)

สรปใจความส าคญ

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

แนวการตอบ แนวการตอบ กจกกจกรรมท รรมท ๑.๑.๒๒

ความหวงใย เมอหางไกลกนจะทกขหรอสขกขอใหเลาสกนฟง

(ใหอยในดลยพนจของครผสอน)

๒๔

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง เลาสกนฟง ใหเขาใจแลววเคราะห เนอเรองจากนนตอบค าถาม (คะแนน ๑๐ คะแนน)

๑. จากบทเพลง เลาสกนฟง ใหขอคดอยางไร

............................................................................................................................................. .. ............................................................................................................................. ................................

๒. จากบทเพลง เลาสกนฟง การอยรวมกนในสงคมหรอในกลมเพอนสงใดทนกเรยนคดวาทกคนควรมใหแกกน ............................................................................................................................. .................. ............................................................................................................................. ................................ ................................................................................................. ............................................................

๓. สมมตวาในชวตจรงของนกเรยนก าลงมปญหา ก าลงทอแท ถามเพอนหรอคนใกลชดมอบเพลงนใหกบนกเรยน นกเรยนจะมความรสกเชนไร

................................................................................................................. .............................. ............................................................................................................................. ................................ ................................................................... ..........................................................................................

๔. การทเรามพลงในการตอสชวต นกเรยนคดวามประโยชนตอการด าเนนชวตอยางไร

............................................................................................................................. .................. ................................................................................................................................................... .......... ........................................................................................................................ .....................................

๕. จากเนอหาของบทเพลง กลาวถงสงใดเปนส าคญ

............................................................................................................................. .................. ........................................................... .................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................

แนวการตอบ แนวการตอบ กจกกจกรรมท รรมท ๑.๑.๓๓

ก าลงใจจากคนรอบตวเปนสงส าคญทท าใหเรามพลงในการตอส

ความหวงใยกน

รสกมก าลงใจ มพลงในการตอสกบเรองราวตางๆ ทผานเขามาในชวต เกดความตนตนใจ

ท าใหเราสามารถฟนฝาอปสรรคตางๆ ไปได ท าใหเราเขมแขง

ค าสญญาทเคยใหไวตอกน เมออยหางไกลกนกยงคอยเปนหวง ไมวาจะเกดอะไรขน กยงอยากไดยนเรองราวของอกฝาย

๒๕

แนวแนวการตอบ กจกรรมท การตอบ กจกรรมท ๒๒

๒๖

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง รปทมทกบาน ใหเขาใจแลววเคราะห เนอเรองทอานจากนนท าแผนผงความคด (แผนผงความคด สามารถออกแบบเพมเตมได) (คะแนน ๑๐ คะแนน)

แนวการตอบ แนวการตอบ กจกกจกรรมท รรมท ๒๒.๑.๑

ชอเพลง

........................................

บคคลทกลาวถงในเพลง ................................................. ................................................. .................................................

สถานทปรากฏในเพลง ................................................. ................................................. .................................................

ขอคดทไดจากเนอเพลง ................................................. ................................................. .................................................

ประโยชนทไดจากเนอเพลง ................................................. ................................................. .................................................

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

รชกาลท ๙

ทบานของคนไทยทกคน

คนไทยเคารพรก ภกด และ

เทดทนพระมหากษตรย

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

เปนผน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

รปทมทกบาน

๒๗

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง รปทมทกบาน ใหเขาใจแลว วเคราะหเนอเรองจากนนสรปใจความส าคญ (คะแนน ๑๐ คะแนน)

สรปใจความส าคญ

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

............................................................................................................................................

แนวการตอบ แนวการตอบ กจกกจกรรมท รรมท ๒๒..๒๒

รปทมทกบาน คอ รปของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ เปนรปทคนไทยทกคนมองแลว เกดก าลงใจ เปนรปทคนไทยใหความเคารพ ใหความภกด

(ใหอยในดลยพนจของครผสอน)

๒๘

ค าชแจง นกเรยนอานเนอเพลง รปทมทกบาน ใหเขาใจ แลววเคราะหเนอเรองจากนนตอบค าถาม (คะแนน ๑๐ คะแนน)

๑. นกเรยนคดวารปทมทกบานคอรปอะไร

............................................................................................................................. ..................

๒. นกเรยนมองผานความคดเหนภารกจของผทเปนเจาของรปนดวยอรยาบถอยางไรบาง ปจจบน

............................................................................................................................. .................. อดต

......................................................................... ...................................................................... ............................................................................................................................. ................................

๓. จากเพลงขางตน สรปใจความส าคญไดอยางไร

............................................................................................................................. .................. .............................................................................................. ...............................................................

๔. นกเรยนคดวารปทมทกบาน มความหมายตอนกเรยนหรอไมอยางไร

..................................................................................................................... .......................... ............................................................................................................................. ................................ ๕. ใหนกเรยนยกตวอยางโครงการของผทเปนเจาของรปทมทกบานทผลตอความเปนอย ของคนไทยมา ๕ โครงการ

............................................................................................................................. .................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................................................................. ................................ ............................................................................... ..............................................................................

แนวการตอบ แนวการตอบ กจกกจกรรมท รรมท ๒๒..๓๓

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท ๙

ชายชราผอมสงนงอยบนรถเขน

อยทามกลางธรรมชาตลอมรอบไปดวยประชาชน ชายรปรางผอมสงใสแวนตาสะพายกลองถายรป มอถอแผนทและดนสอ มเหงอออกเตมใบหนา

ประชาชนคนไทยมความรก ความภกด เทดทนบชาพอของคนไทย

ม เพราะพระองคทรงเปนแบบอยางทดในการด าเนนชวต

๑. โครงการเศรษฐกจพอเพยง ๒. โครงการแกมลง ๓. โครงการฝนหลวง ๔. โครงการหญาแฝก ๕. โครงการชงหวมน

๒๙

เฉลยแบบทดสอบ

กอนเรยน-หลงเรยน

๓๐

๑. ก ๑. ง

๒. ก ๒. ข

๓. ง ๓. ค

๔. ค ๔. ค

๕. ข ๕. ก

๖. ง ๖. ก

๗. ข ๗. ก

๘. ค ๘. ง

๙. ค ๙. ค

๑๐. ก ๑๐. ข

๓๑

บรรณานกรมบรรณานกรม

เนอเพลงรปทมทกบาน. วธสบคนวสดสารสนเทศ.(ออนไลน). เขาถงไดจาก www.justusers.net/ (วนทคนขอมล : ๔ มนาคม ๒๕๕๗) เนอเพลงเลาสกนฟง. วธสบคนวสดสารสนเทศ.(ออนไลน). เขาถงไดจาก https://www.siamzone .com/ (วนทคนขอมล : ๔ มนาคม ๒๕๕๗) ใบความรเรองบทเพลง. วธสบคนวสดสารสนเทศ.(ออนไลน). เขาถงไดจาก www.fm100sk.net/ (วนทคนขอมล : ๔ มนาคม ๒๕๕๗) ราชบณฑตยสถาน. (๒๕๔๖). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน กรงเทพมหานคร : นานมบกสพบลเคชนส. วรศกด สนทรศร. (๒๕๔๑). ทอยทยนของเพอชวต. กรงเทพมหานคร : ส านกพมพนาคร.

๓๒

ค าน า

แบบฝกทกษะการอานเพอพฒนาการคดวเคราะห กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๓ ชดท ๒ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหบทเพลง จดท าขน เพอเปนเครองมอในการพฒนาทกษะการคดวเคราะหใหกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๓ ซงการคดวเคราะหเปนพนฐานส าคญของการพฒนาผเรยนใหรจกคดอยางเปนระบบ คดอยางมเหตผล มวจารณญาณ มการไตรตรองมองการณไกล และรจกน าความสามารถในการคดไปใชในการเผชญสถานการณไดอยางเหมาะสม แบบฝกทกษะเพอพฒนาการคดวเคราะห มทงหมด ๘ ชด ดงน

ชดท ๑ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะห ชดท ๒ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหบทเพลง ชดท ๓ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหนทาน ชดท ๔ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหส านวน สภาษต ค าพงเพย ชดท ๕ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหบทความ ชดท ๖ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหค าขวญ ชดท ๗ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหเรองสน ชดท ๘ เรอง การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหบทรอยกรอง

ในการจดท าแบบฝกทกษะการอานเพอพฒนาการคดวเคราะห ชดท ๒ เรอง การอาน เพอพฒนาการคดวเคราะหบทเพลง ผจดท ามความคาดหวงใหแบบฝกทกษะชดนเสรมสรางใหเกดการกระตน เพมความเราใจแกนกเรยนใหมความสนใจตอการเรยนร การฝกและมเจตคตทด ตอการเรยนรภาษาไทยยงขน

จงหวงเปนอยางยงวา แบบฝกทกษะชดน จะท าใหนกเรยนสามารถอาน และวเคราะห เรองทอาน ทงยงสามารถน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนได

นงลกษณ สวรรณเทน

๓๓

สารบญ

เนอหา หนา

ค าแนะน าในการใชแบบฝกทกษะการอานเพอพฒนาการคดวเคราะห กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๓ ............................................ ๑ ค าแนะน าส าหรบคร ................................................................................................ ๒ ค าแนะน าส าหรบนกเรยน ....................................................................................... ๓ จดประสงคของแบบฝกทกษะ ................................................... ............................... ๔ แบบทดสอบกอนเรยน ...................................................................................... ๕ ใบความร .................................................................................... ....................... ๗ ชดท ๒ การอานเพอพฒนาการคดวเคราะหบทเพลง กจกรรมท ๑ ............................................................................... ......... ๑๑

กจกรรมท ๑.๑ ........................................................... ............................. ๑๒ กจกรรมท ๑.๒ ........................................................... ............................. ๑๓

กจกรรมท ๑.๓ ........................................................... ............................. ๑๔ กจกรรมท ๒ ..................................................................................... ๑๕

กจกรรมท ๒.๑ ........................................................... ............................. ๑๖ กจกรรมท ๒.๒ .......................................................... ............................. ๑๗ กจกรรมท ๒.๓ ................................................................................. ...... ๑๘

แบบทดสอบหลงเรยน .................................................................... .................. ๑๙ แนวการตอบกจกรรมท ๑ แนวการตอบกจกรรมท ๑.๑ ................................................................. .... ๒๒ แนวการตอบกจกรรมท ๑.๒ .................................................................... ๒๓ แนวการตอบกจกรรมท ๑.๓ .................................................................... ๒๔ แนวการตอบกจกรรมท ๒ แนวการตอบกจกรรมท ๒.๑ ................................................................... ๒๖ แนวการตอบกจกรรมท ๒.๒ .................................................................. ๒๗ แนวการตอบกจกรรมท ๒.๓ ................................................................... ๒๘ เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน ............................................................ ๓๐ บรรณานกรม ....................................................................... ............................ ๓๑

๓๔

๓๕