Unique Identification Authority of India 1

ఆ ధా ర్

శృర్డ రేర్ మిఔమలు :తృాథమిఔ అంఱలు

(Basics of Hardware Devices)

శిక్షణా తృఠమంశం - 4

ఫాయత యశిష్ట ఖుమితంు తృాధకియ సంసథ

Unique Identification Authority of India 2

Basics of Hardware Devices

విషమ సాచిక

లక్ష్యాలు ................................................................................................................................................ 3

మిచమం ............................................................................................................................................. 3

క్విజ్: .................................................................................................................................................... 6

హార్్డ వేర్డ మికమలు ................................................................................................................................ 7

క్విజ్ ..................................................................................................................................................... 9

ఫయోబెట్రిక్ మికమలు .......................................................................................................................... 9

వేలిభుది్ అంటే్ ఏమిట్ర ? ..................................................................................................................... 10

వేలిభుది్ల స్కేనర్డ గుమించి: ................................................................................................................. 12

వేలిభుది్లనఽ నమోద్ఽ చసే్క ద్ధతి: ...................................................................................................... 13

క్విజ్ .................................................................................................................................................. 15

ఐమిస్ నమోద్ఽ మికయం ....................................................................................................................... 16

ఐమిస్ అంటే్ ఏమిట్ర ? ........................................................................................................................... 16

ఐమిస్ నమోద్ఽ మికయం గుమించి:........................................................................................................... 17

డిజిట్ల్ క్ెబెమ ................................................................................................................................... 20

భుఖకవళికల గుమితంు / ఫో ట్ోగ్ా ఫ్ అంటే్ ఏమిట్ర ? ................................................................................ 20

డిజిట్ల్ క్ెబెమ గుమించి: ...................................................................................................................... 21

నాన్-ఫయోబెట్రిక్ మికమలు ............................................................................................................... 23

కంయాట్యు: ...................................................................................................................................... 24

డెస్ే ట్ాప్: ........................................................................................................................................ 24

లాప్ ట్ాప్: ......................................................................................................................................... 25

సఫ్ుు వేర్డ: .......................................................................................................................................... 28

ింట్ర్డ:.............................................................................................................................................. 29

సోు మేజ్ మికమలు: ............................................................................................................................... 31

స్.డ.ి ................................................................................................................................................. 31

డ.ివి.డి:. ............................................................................................................................................ 32

ెన్ డెరైవ్: ........................................................................................................................................... 33

ఫార్డ క్ోడ్ మీడర్డ .................................................................................................................................... 33

ఫార్డ క్ోడ్: ........................................................................................................................................... 33

ఫార్డ క్ోడ్ మీడర్డ మికయం: ...................................................................................................................... 34

Unique Identification Authority of India 3

Basics of Hardware Devices

స్కేనర్డ ............................................................................................................................................... 36

ఫో ట్ో క్మర్డ ................................................................................................................................... 38

ము..ఎస్. ....................................................................................................................................... 38

ము.ఎస్.బ.హబ్ ................................................................................................................................ 40

ఫో కస్ ల రట్ ......................................................................................................................................... 40

విద్ఽాత్తత జనమేట్ర్డ: ............................................................................................................................. 42

సంక్ష్ిత దాలు / ఆక్ోా నిమ్స్: ................................................................................................................ 43

లక్ష్యాలు

ఈ శిక్షణా తృఠమంశం చదియ మీయు క ంది యష్మాలనఽ ఖుమితంచఖలుఖుతాయు.

నమోదఽ కా మిలో శృర్డ రేర్ మిఔమల ఉయోఖం

యయధ యకల ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలు - రేయౌభుదలా ళకేనర్, ఐమిస్ నమోదఽ మిఔయం & డిజిట్ల్ కెబెమ.

నాన్-ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలు, ఔంయమట్యు, ాంట్ర్, ళకేనర్, శూటట మైజ్ మిఔమలు, ము..ఎస్., ఫార్ కోడ్ మీడయుు , తౄట ఔస్ ల ైట్లు , ఎలక టిఔల్ జనమైట్ర్.

మిచమం

ఫాయత దేశంలోతు తురసఽలందమికీ ఔ యశిష్ట ఖుమితంు సంకమనఽ ఇవ్వడాతుక ఫాయత బాుతవం చేళన ఔిల పయౌతం ఆధార్. ఈ న ంఫయు క ంద ియాోజనాలనఽ ఔయౌగిసఽత ంది.

తురసఽలు చాలా సఽలబంగనా, అతి తఔుేవ్ లేదా కయుు లేఔుండానా రమి ఖుమితంునఽ తుయౄంచఽకోఖలుఖుతాయు.

కదరమిక , అతేవ్ిదిధక నోచఽకోతు రమిక బాుతవ థకల పలాలు అందేట్ట్లు తుమథ మించఽకోడాతుక సహఔమిసఽత ంది.

బాుతవ, బాుతవయంఖ సంసథలు తుయవఴససఽత నన యయధ సభాచాయ తుధఽలలోతు తుడె, డాు కైట్ ఖుమితంులనఽ తొలగించడాతుక సహఔమిసఽత ంది. ఆ బాుతవ, బాుతవయంఖ సంసథలు ఏవ్ంట్ే -

జిలాు లు, నఖమలలోతు భుతుళల్ సంసథలు

Unique Identification Authority of India 4

Basics of Hardware Devices

ంచాభతీలు ఆదాము నఽన ఱక ఎల్.ఐ.ళ. ఆఫ్ ఇండిమా, బాుతవ యంఖ ఫామంఔులు ెనషన్ పండ్ ఱకలు

ఆధార్ కా మి యట్తునట్రలో జమిగై తులనఽ తుమోధించి బాుతవ ధనం దఽమివతుయోగతున ఔతుష్ఠ శూథ భక తగిిసఽత ంది. ఫాయత యశిష్ట ఖుమితంు తృాధికయ సంసథ 2009 లో ఫాయత బాుతవం చేత శూథ ంచఫడింది.

ఫాయత దేశంలోతు తురసఽలందమిక ీము.ఐ.డి.ఎ.ఐ. ఆధార్ నంఫయునఽ ఇసఽత ంది.

ఔ తురళ తన ఖుమితంునఽ యుజువ్ు చేసఽకోడాతుక అవ్సయభభయమ సభాచాయం అంతట్రతూ ళ.ఐ.డి.ఆర్. ఔయౌగి ఉంట్లంద.ి

కైందరమా ఖుమితంు సభాచాయ మితృట జిట్మీ (ళ.ఐ.డి.ఆర్.)నఽ ఉయోగించడాతుక ఆధార్ నంఫర్ ఎంట్ర ాతృభంట్ అవ్ుతేంది.

సంక్ేతిక మిజఞా న ఉయోగం: ఆధార్డ ిక్వమా మొత్తం సంకే్తిక మిజఞా నానిి ఉయోగ్ించఽక్ోడం ెరనే ఆధాయడి ఉంది.

సాఽత తం ఉనన సభాచాయ తుధఽలలోతు వ్మఔుత లఔు సంఫంధించిన సభాచాయంలో తులు డాు కైట్లు ఉండవ్చఽు.

ఈ తులు, డాు కైట్లు ఉండడాతుక కయణం సభమించిన తాాలనఽ సమిగి తతుఖీ చేమఔతృట వ్డం.

ధియఔయణ తాాలు ఇచేు సంసథలఔు సమెైన లేదా తుడె సభాచాయం ఇవ్వడంవ్లు ఔడా ఇట్లవ్ంట్ర తాాలలో దోశులు దొయువ్చఽు.

భమికొతున దోశులు నక య్ తాాలనఽ సభమించడందావమ ఏయడతాభ.

ఇలాంట్ర దోశులు ఏయడడాతుక అవ్కశం ఉండే తాాలు ; ుట్రటన తేది ధివ్ తాం తృఠఱల యదమ భుగిళన తయురత ఇచేు సమిటపకెట్ మైష్న్ కర్డ

Unique Identification Authority of India 5

Basics of Hardware Devices

ఒట్ర్ కర్డ తృస్ తృట ర్ట డ్ైయైంగ్ ల ైళెన్స ళతుమర్ ళట్రజన్స కర్డ తృన్ కర్డ

వ్మఔుత ల ఖుమితంుఔు సంఫంధించిన సభాచామతున, రమిక ై యశిష్టబైెన ఫయోబెట్రాక్ సభాచాయంతో సమితృట లుడందావమ తులనఽ, డాు కైట్ునఽ ఆధార్ తురమిసఽత ంది. ఈ యధబైెన ఫయోబెట్రకా్ సభాచాయం క ంిది అంఱలనఽ ఔయౌగి ఉంట్లంద.ి

డి.ఎన్.ఎ. ఐమిస్ నభూనా రేయౌభుద ానభూనా వా్యతన నభూనా చేతిమత నభూనా తొౄ ట్ోగిఫ్. యట్రలో కొతునట్రతు ;

నమోదఽ చేమవ్చఽు, బదాయచ వ్చఽు, తిమిగ ిత్చఽుకోవ్చఽు, తేలనాతభఔంగ మిశీయౌంచవ్చఽు.

ఈ నఽలనఽ సఽలబంగ, రేఖంగ, తఔుేవ్ కయుుతో చేమవ్చఽు. ఈ భాాణాలనఽ అనఽసమించి ఆధార్ ఔ వ్మక త యొఔే భూడె ఫయోబెట్రకా్స దావమ సందేశృతుక తావ్ులేతు ఖుమితంునఽ ఇసఽత ంది.

ఫయోబెట్రకా్ సభాచాయంలోతు భూడె నభూనాలు ఏవ్ంట్ే:

ఐమిస్ నభూనా

రేయౌభుదలా నభూనా

తొౄ ట్ోగిపు

Unique Identification Authority of India 6

Basics of Hardware Devices

ఇట్లవ్ంట్ర సభాచామతున నమోదఽ చేమడం సాఽత తం అందఽఫాట్లలో వ్ునన శూుట రేర్ వ్లు శూధమభవ్ుతేంది. ఫయోబెట్రకా్ సభాచామతున ళకఔమించి దరతులో బదాయచవ్చఽు.

ఆధార్ నమోదఽ కైందంాలో నమోదఽ చేళక డ్మోఖపిక్, ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలనఽ ఖుమించి ఈ తృఠమంశం యవ్మిసఽత ంద.ి నమోదఽ కా ిమనఽ యమితచేమడాతుక అవ్సయభభయమ ాభాణ తాాలు, ఇతయ మిఔమలు, ళ.ఐ.డి.ఆర్.ఔు సభాచామతున ఫదియ్ చేమడం ము||న అంఱలనఽ ఈ తృఠమంశం యవ్మిసఽత ంది.

క్విజ్:

1. తురసఽలఔు సంఫంధించి ఇట్రకై ఉనన సభాచాయ తుధఽలలో ఫాగ నభభదగిన సభాచాయం ఉంట్లంది.

ు / తు 2. తురసఽల ఖుమితంు శూథ నఔు సాఽత తం ఉనన సభాచాయ తుధఽలలో --------

ఉఔమిశూత భ. ఎ) డాఔుమబెంట్మీ త) డ్మోఔటి్రక్ ళ) ఫయోబెట్రకా్ డి) డ్మోఖపిక్

3. తురళయొఔే యశిష్ట ఖుమితంునఽ తుమథ మించడాతుక ఆధార్ దేతుెై ఆధాయడెతేంది ? ఎ) ఆధార్ నంఫర్ త) తృన్ నంఫర్ ళ) తురళ యొఔే డ్మోఖిపక్ భమిము ఫయోబెట్రకా్ సభాచాయం డి) ట్ెకనలజి

4. తురళ యొఔే యశిష్ట ఖుమితంునఽ శూథ ంచడంలో ట్ెకనలజి ఎలా సశృమడెతేంది ? ఎ) సభాచాయ నమోదఽ కా ిమనఽ సఽలబతయం చేమడందావమ త) ఆధార్ నంఫయునఽ ఉతతిత చేమడందావమ ళ) ఫయోబెట్రకా్ సభాచాయ నమోదఽఔు మిఔమలనఽ, యయధ దధతేలనఽ రడడందావమ డి) ఆధార్ నఽ ఖుమించి జాఖితితు ఔయౌగించడందావమ

Unique Identification Authority of India 7

Basics of Hardware Devices

సాచన

ఈ మిఔమలతూన శూఫ్ుట రేర్ కంతృట న ంట్స ఔయౌగిఉంట్ృ, యతుయోఖదాయులు తామక్షంగగతూ, మోక్షంగగతు, సంఫంధాతున, సంమేతున ఔయౌగి ఉండడాతుక అనఽవ్ుగ ఉంట్ాభ.

హార్్డ వేర్డ మికమలు

తురళ యవ్మల నమోదఽఔు ఉయోగించ ేశృర్డ రేర్ మిఔమలు మెండె యకలు.

1. ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలు

2. నాన్-ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలు

ఫయోబెట్రిక్ మికమలనఽ తురసఽల ఫయోబెట్రకా్ యవ్మల నమోదఽకోసం ఉయోగిశూత యు. - రేయౌభుదలాు, ఐమిస్ నభూనా, తొౄ ట్ోగిపులనఽ తాి తురళనఽంచీ ళకఔమిశూత యు. ఆ మిఔమలు ఏవ్ంట్ే -

1. రేయౌభుదలా ళకేనర్ : తురళయొఔే రేయౌభుదలా నమోదఽకోసం ఉయోగిశూత యు.

2. ఐమిస్ నమోదఽ మిఔయం : తురళయొఔే ఐమిస్ నమోదఽకోసం ఉయోగిశూత యు. 3. డిజిట్ల్ కెబెమ : తురళయొఔే తొౄ ట్ోగిఫ్ నమోదఽకోసం ఉయోగిశూత యు.

నాన్-ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలు ఏవ్ంట్ే : 1. కంయాట్యు: లాప్ ట్ాప్ లేదా డ్స్ే ట్ాప్. ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలతో

అనఽసంధాతుంచఫడి ఉంట్లంది. a) మిఔమలనఽ ఆట్ోబేట్రక్ లేదా భానఽమవ్ల్ దధతిలో తుచేభంచడాతుక

సహఔమించ ేశూఫ్ుట రయేు ఔయౌగి ఉంట్ాభ.

b) అబమమిథ డ్మోఖపిక్ సభాచామతున నమోదఽ చేళ దాతుతు అతతు ఫయోబెట్రకా్ సభాచాయంతో యౌంక్ చేమడాతుక ఉయోఖడెతేంది.

c) ళ.ఐ.డి.ఆర్.ఔు సభాచామతున ఫదియ్ చేళక లోు తాతాేయౌఔంగ బదాయచడాతుక ఉయోఖడెతేంది.

2. ింట్ర్డ: ఇది ఔంయమట్యుఔు అనఽసంధాతుంచఫడి ఉంట్లంది. ఎందఽఔంట్ే: ఎ) నముదఽ కా మి భుగిళన తయురత తురసఽలఔు ఇచేు ఎకనల జ్ బెంట్ ళుప్

Unique Identification Authority of India 8

Basics of Hardware Devices

లనఽ భుదింాచడాతుక . త) మిజిశుట ా ర్, ము.ఐ.డి.ఎ.ఐ. లఔు అవ్సయభభయమ యయధ యఔల మితృట యుట లు

భుదింాచడాతుక . 3. బది్మిచే మికమలు (స్.డి. / డి.వి.డి. / ెన్ డెరైవ్): నమోదఽ కైందంాలో ళకఔమించిన

సభాచామతున ళ.ఐ.డి.ఆర్.ఔు ఫదియ్ చేమవ్లళ ఉంట్లంది. ఎలకటి తుఔ యౄంలో ఉనన ఈ సభాచాయం ఖుమితంచదగిన మిభాణంలో ఉంట్లంది. ళ.ఐ.డి.ఆర్.ఔు ఈ సభాచామతున ఫదియ్ చేమడాతుక , ళ.డి. / డి.య.డి. / ెన్ డ్ైవై్ు నఽ. ఉయోగిశూత యు. ఇయ ఫాయత తతృలా దావమ ళ.ఐ.డి.ఆర్.ఔు చేయుతాభ.

4. ఫార్డ క్ోడ్ మీడర్డ: సభాచామతున ఫార్ కోడ్ ల యౄంలో దామిశంచడం ఔ దధతి. మంతాాలు ఈ సభాచామతున చదవ్ఖలుఖుతాభ. భందఽలు, తసేట్ తృకెట్లు , శూట ప్ తృకెట్లు ము||రట్రెై భనం యట్రతు చాసఽత ంట్ాం. ఫార్ కోడ్ మీడర్ ఇట్లవ్ంట్ర రట్రతు చదియ, ఔంయమట్యులోక ఫదియ్చేళ, దాతుతు యయధ అవ్సమలఔు యతుయోగించఽకొనే, బదాయచఖయౌగై అవ్కఱతున ఇసఽత ంది.

5. స్కేనర్డ: ఇది భుదితా సభాచామతున ఎలకటి తుఔ యౄంలోక భామిు, ఔంయమట్యుఔు ఫదియ్ చేమడాతుక ఉయోగిశూత యు. తురసఽలచేత సభమించఫడడ తాాలనఽ ళకేన్ చేళ, రట్రతు ఔంయమట్యులో బదాయచడాతుక ఈ మిఔయం / మంతంా ఉయోఖడెతేంది.

6. ఫో ట్ో క్మర్డ: దరతుతు జిమక్స మంతంా అతుఔడా అంట్ాయు. ాంట్ర్, ళకేనర్ ఔలఖయౌళన మంతంాగ దరతున ఫాయంచవ్చఽు. భుదితా సభాచామతున శూేన్ యౄంలో ళకఔమించి, ఎలకటి తుఔ యౄంలోక భామిు, భుదితా యౄంలో - అంట్ ే- సమిగి భుదితా తంా వ్ంట్ర నఔలునఽ ఇది తమాయు చేసఽత ంది. తురసఽల ుట్రటన తేది ధివ్తంా లేదా మైష్న్ కయుడ లఔు "ట్ృా కలు" తీమడాతుక దరతుతు ఉయోగిశూత యు.

7. ము..ఎస్. (నియంత్య విద్ఽాత్ సయపమ) యదఽమత్ సయపమ తుయౌచితృట భనుడె, మంతాాలు ఔేశూమిగ తుచేమడం ఆగితృట భ, దాతు దావమ సభాచామతున నష్టతృట ఔుండా ఉండేందఽఔు, ము..ఎస్. వ్మవ్సథనఽ ఉయోగిశూత యు. ఫామట్మీనఽంచి యదఽమత్ నఽ తొృ ందఽత ఔంయమట్యు కొంతళకు తుచేమడాతుక ఇది సహఔమిసఽత ంది. ఔంయమట్యులో చేసఽత నన నమోదఽనఽ ళకవ్ చేళ తమవత సమిగి ష్ట్ డౌన్ చేమడాతుక ఇది ఉయోఖడెతేంది.

8. మూనివయశల్ స్మిమల్ ఫస్ (ము.ఎస్.బ.) హబ్: నమోదఽ కైందంాలోతు మిఔమలతూన

Unique Identification Authority of India 9

Basics of Hardware Devices

ఔంయమట్యుతో దరతుదావమన ేఅనఽసంధాతుంచఫడతాభ. ఔంయమట్యుఔు తఔుేవ్ తృట యుట లు ఉననుడె, సంధాతుంచవ్లళన మిఔమలు ఎఔుేవ్ ఉననుడె, ము.ఎస్.త. హబ్ నఽ ఉయోగిశూత యు. ఔంయమట్యుఔు ఉనన ము.ఎస్.త. తృట యుట లలో ఏదో ఔదాతుక ము.ఎస్.త. హబ్ నఽ సంధాతుంచి ఉయోగించఽకోవ్చఽు.

9. ఫో కస్ ల రట్: నమోదఽ జయుఖుతేనన యౄమ్ లో తగినంత ర లుతేయు లేనుడె, తౄట ట్ోగిఫ్ లు ళకఔమించడాతుక యలుగ దరతున ఉయోగిశూత యు. తురళ భుక ఔవ్యఔలు సమిగి మవ్డాతుక , తౄట ట్ోగిఫ్ లనఽ సష్టంగ నమోదఽ చేమడాతుక నమోదఽ కైందాాలలో దరతున ఉయోగిశూత యు.

10. విద్ఽాత్ జనమేట్ర్డ: నమోదఽ కైందంాలోతు మిఔమలతూన తుచేమడాతుక తగినంత యదఽమత్ కరయౌ. యదఽమత్ లేఔతృట తే, మిఔమలు తుచేమవ్ు. నమోదఽ కా మి ఆగితృట తేంది. అందఽవ్లు యదఽమత్ నఽ ఇచేు మంతాాతున సభఔయుుకోరయౌ. ెట్ోా లు, డీజిలు, క మోళన్ లలో ఏదో ఔ దాతుతు ఉయోగించఽకొతు జనమైట్ర్ యదఽమత్ నఽ ఉతతిత చేసఽత ంది.

క్విజ్

1. ళకేనర్ దేతుక ఉదాహయణ? ఎ. ఫయోబెట్రకా్ మిఔయం త. నాన్ - ఫయోబెట్రకా్ మిఔయం

2. క ంది ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలలో ఔంయమట్యుఔు అనఽసంధాతుంచఫడేది ఏది? ఎ. డిజిట్ల్ కెబెమ త. ఐమిస్ ళకేనర్ ళ. రేయౌభుదలా ళకేనర్ డి. ెైవ్తూన

ఫయోబెట్రిక్ మికమలు

ఆధార్ నంఫయు ఇవ్వడాతుక ఔ వ్మక తనఽండి డ్మోఖపిక్ సభాచాయంతో తృట్ల, అనేఔ యకల ఫయోబెట్రకా్ సభాచామతున ఔడా ళకఔమిశూత యు. ఇలా ఫయోబెట్రకా్ సభాచామతున ళకఔమించడాతుక ఉయోగించ ేమిఔమలనఽ ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలు అంట్ాయు.

Unique Identification Authority of India 10

Basics of Hardware Devices

సాచన

ఔ వ్మక త రేయౌభుదనాఽ క ంది అంఱలు ఫాాయతం చేశూత భ.

వ్మసఽ.

చేతి రేళ్ళఔు అంట్రఉనన భట్రట, ధాయ, నానే భయఔలు.

చేతి రేళ్ళఔు ఉనన ుండెు , కోతలు, ద్ఫఫలు.

ఔ వ్మక త రేయౌభుదలాు అతతు వ్ితిత , జీవ్న యధానాలనఽ సాఽపట్ం చేశూత భ.

వ్మక త ఎదఽఖుతేనన కొదరద (వ్మసఽ ెయుఖుతేనన కొదరద) అతతు రేయౌభుదలాు ఔడా భాయతాభ.

ఆధార్ నమోదఽ కైందాంలో ఉయోగించ ేభూడె యకల ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలనఽ క ంద కమోేడం జమిగింద.ి

వేలిభుది్ల స్కేనర్డ: రేయౌభుదలా ళకేనర్ ఖుమించి త్లుసఽకొనేట్ుడె రేయౌభుదా అంట్ే ఏమిట్ర ? అనేద ిభుందఽ త్లుసఽకోరయౌ.

వేలిభుది్ అంట్ే ఏమిట్ర?

భన చేతి రేళ్ళైె తొృ డర ైన గీతలుగ ఔతుసాత , కొంచ్ం ఉఫబఫతేత గ ఉంట్ృ, కొతున యకల వ్సఽత వ్ులెై (నఽనఽెైన) తభ భుదలానఽ భుదింాచే రట్రతు రేయౌభుద ాఅంట్ాయు.

ఔ వ్మక త యశిష్ట ఖుమితంునఽ త్లుసఽకోడాతుక రేయౌభుదలాు ఔ ధాాన భాాణాలుగ ఆమోదించఫడాడ భ. ఈ రేయౌభుదలానఽ డిజిట్ల్ ళకేనర్ దావమ తఔుేవ్ శూంకైతిఔ మిజ జాానంతో సఽలబంగ డిజిట్ల్ యౄంలో బదాయచవ్చఽు.

ళకేనర్ ెై ఫాఖంలో నఽనఽెైన సభతల దాేశంలో రేళ్ళనఽ ఉంచి కొంత తితడి ఔయౌంచడందావమ

రేయౌభుదలానఽ నమోదఽ చేళ బదాయచవ్చఽు.

Unique Identification Authority of India 11

Basics of Hardware Devices

డిజిట్ల్ రేయౌభుదలాఔు ఉదాహయణ క ంద చాంచఫడింది.

పఖర్ - 1 : ఔ వ్మక త ఔుడిచేతి నాలుఖురేళ్ళ భుదలా నభూనా.

పఖర్ - 2 : ఔ వ్మక త ఎడభ చేతి నాలుఖురేళ్ళ భుదలా నభూనా.

Unique Identification Authority of India 12

Basics of Hardware Devices

పఖర్ - 3 : మెండె చేతేల ఫొ ట్నరేయౌభుదలాు

వేలిభుది్ల స్కేనర్డ గుమించి :

రేయౌభుదలానఽ శూు ప్ రేయౌభుదలా ళకేనర్ దావమ ళకఔమిశూత యు. ఔ చేతిక ఉనన నాలుఖు రేళ్ళ భుదలానఽ కైశూమ ి ళకేన్ చేళనట్టభతే, మెండె చేతేల ఫొ ట్న రేళ్ళనఽ ఔశూమి నమోదఽ చేమాయౌ. క ంద సాచించిన ట్ంలో శూు ప్ చేతి రేయౌ భుదలా ళకేనర్ లోతు యయధ ఫాగలనఽ ఖుమితంచవ్చఽు.

పఖర్ - 4 : శూు ప్ రేయౌభుదలా ళకేనర్

సఽలబంగ ఖుమితంచఖయౌగై జి.ము.ఐ.

రేయౌభుదలానఽ నమోదఽ చేళక ఒెన్ తృు ట్న్.

భ ంట్రంగ్ ఫేస్

ము.ఎస్.త. అనఽసంధానం.

మోసఽఔుర ళ్ళడాతుక /తీసఽకెళ్ళడాతుక శృమండిల్.

Unique Identification Authority of India 13

Basics of Hardware Devices

వేలిభుది్లనఽ నమోద్ఽ చేస్క ద్ధతి :

రేయౌభుదలానఽ నమోదఽ చేళక మోడ్ లో అు కైష్న్ శూఫ్ుట రేర్ ఉండాయౌ.

తురళ చేతిరేళ్ైళ తృు ట్న్ ె ైసాచించిన చోట్ ఉంచాయౌ.

పఖర్ - 5 : తృు ట్న్ ెై చేతిరేళ్ళనఽ ఉంచడం.

ము.ఎస్.త. తృట ర్ట దావమ రేయౌభుదలాు ఔంయమట్యులోక చేయుతాభ.

త్యె ైఔతుసఽత నన చితాాతున శూఫ్ుట రేర్ తృట ా ళెస్ చేళ రేయౌభుదలా యౄతృతున తమాయు చేసఽత ంది.

సాచన

వేళ్ళనఽ సమిగ్ా వంచి, త్గ్ినంత్ తితడ ికలిగ్ిసఽత నాిమ ? లేదా ? అనిది నిమా మించఽక్ోండి.

Unique Identification Authority of India 14

Basics of Hardware Devices

పఖర్- 6 శూఫ్ుట రేర్ (త్య) లో రేయౌభుదలా నమోదఽ

శూఫ్ుట రేర్ రేయౌభుదలా నభూనాలనఽ సష్టంగ ఖుమితంచినుడె, ఆ యౄం నమోదఽ చేమఫడి యజమవ్ంతబైెన నమోదఽగ త్యె ైఔతుసఽత ంది.

క ంద ికయణాలవ్లు నభూనాలు సష్టంగ ఉండఔతృట వ్చఽు. చేతేలఔు అమియబాబైెన దామథ లు అంట్లకోడం వ్లు . ుట్న్ ెై తురళ తగినంత తితడి ఔయౌగించఔతృట వ్డం వ్లు .

ఇట్లవ్ంట్ర సందమబలలో శూఫ్ుట రేర్, ఆమైట్ర్ ఔు తగిన సాచనలు ఇసఽత ంది.

క ంద ినఽలనఽ యమితచేళ, ఇదే కా మినఽ తిమగిి చేళకందఽఔు మాతినంచాయౌ. అమియబబైెాన దామథ లనఽ తొలగించడాతుక తూయు, సఫుఫ, ఉయోగిసాత , చేతేలనఽ

యబాయచడందావమ. (తడి చేతేలు ఉయోగించమదఽ) ళకేనర్ తృు ట్న్ ెై ఎఔుేవ్ తితడి ఔయౌగించడం దావమ.

Unique Identification Authority of India 15

Basics of Hardware Devices

పఖర్ -7 : తృు ట్న్ ెై తితడి ఔయౌగించడం.

అభనా, రేయౌభుదలాు సష్టంగ ఔతుంచనుడె శూఫ్ుట రేర్, ఆమైట్యుఔు ”తౄట ర్స” నమోదఽ చేమభతు సాచిసఽత ంద.ి

ఈ మిఔయం ము.ఎస్.త. తృట ర్ట దావమ కవ్యౌసన యదఽమత్ నఽ తొృ ందఽతేంది.

క్విజ్

1. నాలుఖు చేతిరేళ్ళనఽ కైశూమి నమోదఽ చేళక రేయౌభుదలా ళకేనసర్ నఽ ఇలా లుశూత యు. ఎ. ళెటప్ ళకేనర్ త. శూు ప్ ళకేనర్ ళ. శూు ట్ ళకేనర్ డి. క క్ ళకేనర్

2. భంచి రేయౌభుదలానఽ తుమోధించే అంఱలు - ఎ. చేతి రేళ్ైళ తగినంత తితడి ఔయౌగించఔతృట వ్డం త. అమియబంాగ ఉనన చేతి రేళ్ైళ ళ. సమెైన ఔిభంలేతు చేతి రేళ్ైళ డి. చేతి రేళ్ైళ ముయట్లగ ఉండడం.

3. చేతి రేళ్ళ ళకేనర్ దరతుదావమ యదఽమత్ నఽ తొృ ందఽతేంది. ఎ. ఫామట్మీలు త. రల్ వ్ర్ ఓట్ ల ట్ ళ. ఔంయమట్యు దావమ డి. యదఽమత్ అవ్సయం లేదఽ.

4. రేయౌభుదలా ళకేనర్ ఔంయమట్యుఔు దరతుదావమ సభాచామతున ంుతేంది. ఎ. ము.ఎస్.త. తృట ర్ట

Unique Identification Authority of India 16

Basics of Hardware Devices

త. ఎస్.ము.త. తృట ర్ట ళ. త.ఎస్.ము. తృట ర్ట డి. ెై దేదర కదఽ.

ఐమిస్ నమోద్ఽ మికయం

ఐమిస్ నమోదఽ మిఔమతున ఖుమించి యవ్మలు త్లుసఽకొనేభుందఽ ఐమిస్ అంట్ ే ఏమిట్ో త్లుసఽకొందాం.

ఐమిస్ అంట్ే ఏమిట్ర ?

ఔంట్రలోతు ఔనఽతృచఽట్ృట ఖుండంాగ ఫాగ ఔతుసాత ఉనన ఫాఖబే ఐమిస్. (క ంది చితాాతున చాడండి) ఔంట్రలోక రాేశించే ర లుఖునఽ ఐమిస్ తుమంతిాసఽత ంది.

పఖర్ - 8 : ఔంట్రలో ఐమిస్ ఉండే శూథ నం.

ఐమిస్ ఖుమితంచఖయౌగై తుమభణాతున ఔయౌగిఉంట్ృ, దాతు నభూనానఽ తౄొ ట్ోగిఫ్ తీమడాతుక యలుగ ఉంట్లంద.ి

ఈ నభూనా దాభాశు దధతిలో ఉంట్ృ ఎఔుేవ్ సంక ుష్టతనఽ ఔయౌగి ఉంట్లంది. ఐమిస్ ఖుమితంు, నభూనాతో జత యచడంలోతు ధాానబైెన యష్మాలు ఇలా ఉంట్ాభ.

ఈ నభూనాలో ఔే గమాలలో త - భాభూలు మిళథతేలోు భాయు మదఽ.

ఏ ఇదదయు వ్మఔుత ల ఐమిస్ నభూనాలు కైలా ఉండవ్ు. క ైవ్మక తక ఉనన మెండె ఔళ్ళలోతు ఐమిస్ నభూనాలు కైలా ఉండవ్ు.

ఔళ్ళజోడె, కంట్ాక్ట ల న్స ధమించినుడె, ఐమిస్ నభూనా నాణమత కొంత ద్ఫఫతినవ్చఽు.

ఐమిస్ ఔంట్రతృ ళెేలమ

Unique Identification Authority of India 17

Basics of Hardware Devices

సాచన అంథఽల ఔళ్ళ ఐమిస్ నభూనాలనఽ ఔడా ళకఔమించవ్చఽు. ఐమిస్ నమోదఽ మిఔయం, ఐమిస్ యొఔే సంక ుష్ట తుమభణాతున నమోదఽ చేసఽత ంది. ఔనఽన ఖుడిడది అభనట్రకీ, దాతులోతు ఐమిస్ ఎదఽట్ర వ్మఔుత లఔు ఔతుసఽత ననుడె, దాతు యవ్మలనఽ నమోదఽ చేమవ్చఽు.

ఇతయ ఫయోబెట్రకా్ శూంకైతిఔ మిజాా నంతో తృట లుుకొననుడె, ఐమిస్ దధతిలో ఖుమితంచఫడడ వ్మఔుత ల సంకమ చాలా తఔుేవ్.

మెండె నభూనాలభధమ తేలనాతభఔంగ చాళక దధతి సాఽత తం రేఖంగ జమిగ ై అవ్కశం ఉంద.ి

అందఽవ్లు , ఔ వ్మక తతు యశిష్టంగ ఖుమితంచడాతుక ఐమిస్ నభూనా ఉయోఖడెతేంది.

పఖర్ 9 :- ఐమిస్ సంక ుష్ట తుమభణం

ఐమిస్ మీ ఔంట్రలో ఔ ఫాఖం. అందఽవ్లు ఐమిస్ ఔు భాాదాలు జమిగై అవ్కఱలు చాలా తఔుేవ్. కఫట్రట, వ్మఔుత ల జీయతకలంలో రమితు ఖుమితంచడాతుక ఎుడా యలుగ ఉండ ేనభూనాగ ఐమిస్ నఽ ఖుమితంచవ్చఽు.

ఐమిస్ నమోద్ఽ మికయం గుమించి :

ఐమిస్ నమోదఽ మిఔయం అనేది ఫయోబెట్రకా్ మిఔయం ఇది వ్మఔుత లనఽ రమిఔునన యశిష్టబైెన ఐమిస్ ల ఆధాయంగ ఖుమితసఽత ంది. ఐమిస్ సంక ుష్ట నభూనానఽ ళకఔమించి, దాతు డిజిట్ల్ తౄట ట్ోనఽ ఇసఽత ంది. ఆధఽతుఔ ఐమిస్ నమోదఽ మిఔమలు ఇన్ తౄామెడ్ ల ైట్ నఽ ఉయోగిసాత ఐమిస్ నఽ నమోదఽ చేసఽత నానభ. ఈ ఇన్ తౄామెడ్ ల ైట్ ర లువ్మించే క యణాలు భనఔంట్రక ఔతుంచఔుండానా, ఔంట్రక ఏ యధబైెన శృతూ చేమఔుండానా ఐమిస్ నఽ నమోదఽ చేశూత భ.

Unique Identification Authority of India 18

Basics of Hardware Devices

ఐమిస్ నమోదఽ మిఔమలోు మెండె యకల మిఔమలు అందఽఫాట్లలో ఉనానభ.

ఔ ఐమిస్ నఽ నమోదఽ చేళక మిఔయం - ఔ ఔంట్రనఽంచి ఐమిస్ నఽ ళకఔమిసఽత ంది.

మెండె ఐమిస్ లనఽ నమోదఽ చేళక మిఔయం - మెండె ఔళ్ళనఽంచి ఐమిస్ నఽ ళకఔమిసఽత ంది.

తమామ,ీ మోడళ్ళనఽ ఫట్రట ఈ మిఔమలు మెండె యకలు ;

చేతిలో ఇమిడితృట భయయ.

భూడె కళ్ళ శూట ంట్ ెై ఉంచి ఉయోగించవ్లళనయ.

పఖర్ -10 : మెండె ఐమిస్ లనఽ నమోదఽ చేళక మిఔయం (ము.ఎస్.త. ఔన ఔటర్ తో మోడల్ - 1)

పఖర్ -11 : మెండె ఐమిస్ లనఽ నమోదఽ చేళక మిఔయం ( ము.ఎస్.త. ఔన ఔటర్ తో మోడల్-2)

Unique Identification Authority of India 19

Basics of Hardware Devices

ఐమిస్ నమోదఽ మిఔయం చాలా తేయౌఔగ ఉంట్లంది. మిఔమతున సమెైన శూథ నంలో ఉంచినుడె, ఐమిస్ యవ్మలనఽ దానంతట్ అదిగ ళవఔమిసఽత ంది. కఫట్రట, దరతుతు ఉయోగించడం ఔడా తేయౌకై. ఫమట్ ఉనన రతావ్యణ మిళథతేలనఽ ఫట్రట, ఈ మిఔయం తన నమోదఽ దధతేలనఽ భాయుుకొంట్లంది.

ఈ మిఔయం ఔ ము.ఎస్.త. తృట ర్ట నఽ ఔయౌగిఉంట్లంది. దరతుతోనే ఈ మిఔమతున ఔంయమట్యుతో అనఽసంధాతుశూత యు. ము.ఎస్.త. సంధానం దావమనే ఈ మిఔయం యదఽమత్ నఽ తొృ ందఽతేంట్లంది. కఫట్రట, ఈ మిఔమతున రడడాతుక ఇతయ యదఽమత్ సయపమ శూౌఔమమలు అవ్సయం లేదఽ.

ఐమిస్ నమోదఽ మిఔమలు రేఖంగనా, కచిుతంగనా తుచేశూత భ. యట్రతు ఉయోగించేట్ుడె, యట్ర రడఔందాయు బేామం అతమలంగ ఉంట్లంది. అభతే, ఔంట్రక ఏర ైనా వ్సఽత వ్ులు అడెడ గ ఉననుడె, అయ / అది ఐమిస్ నమోదఽనఽ ఫాాయతం చేసఽత ంది. వ్మక తక కమట్మక్ట ఉననుడె, రమి ఐమిస్ నమోదఽలో ఆశించిన పయౌతాలు ఔనఫడవ్ు.

పగర్డ - 12 : ఐమిస్ నఽ నమోద్ఽ చేమడం

Unique Identification Authority of India 20

Basics of Hardware Devices

పగర్డ - 13 :ఎడభ కంట్ర ఐమసి్ నఽ మికయం దానంత్ట్ అదిగ్ నమోద్ఽ చేమడం

డిజిట్ల్ క్ెబెమ

డజిిట్ల్ కెబెమ ఖుమించి చమిుంచే భుందఽ భనం డిజిట్ల్ తొౄ ట్ోగిఫ్ ల ఖుమించి త్లుసఽకోరయౌ.

భుఖకవళికల గుమితంు / ఫో ట్ోగ్ా ఫ్ అంట్ే ఏమిట్ర?

యయధ యకల ఖుమితంు కయుడ లోు తౄట ట్ోగిపులనఽ వ్మఔుత ల ఫయోబెట్రకా్ ఖుమితంుగ ఫాయశూత యు. ఫయోబెట్రకా్ నభూనాలో వ్మక తతో ఎట్లవ్ంట్ర డ్ైమెక్ట కంట్ాక్ట లేఔుండా ఉయోగించఖయౌగై అల తృాధానమ అంశం తౄట ట్ోగిపు. భుకంనఽంచి ఫయోబెట్రాక్ దధతిలో నభూనాలనఽ తౄట ట్ోగిపులనఽంచి, యడియో ట్ేులనఽంచి, ఇతయ ఆఔమలనఽంచి ళకఔమించవ్చఽు.

భుకాతున ఖుమితంచడాతుక భుకంెై ఫాగ ర లుతేయు సామించాయౌ. యశిష్ట ఖుమితంునఽ ఇవ్వడాతుక భుకఔవ్యఔలు / అవ్మరలు భంచి ఉదాహయణలు కవ్ు. ఔ చియునవ్ువ భుక ఔవ్యఔలనఽ భామిు, ఖుమితంులో ఇఫఫందితు ఔయౌంచఖలదఽ. సమెైన తతుఖీక వ్మక త శూధాయణ ళథతిలో ఉననుడె తీళన తౄట ట్ోగిఫ్ అవ్సయం. వ్మక తతు ఖుమితంచడాతుక ఇది సమెైన దధతే అభనా, కచిుతతవం యష్మంలో యపలభభయమ అవ్కఱలు ఎఔుేవ్. వ్మక త ఖుమితంుఔు, భుకాతున ఖుమితంచడాతుక శూధాయణంగ ఉఔమించ ేఫయోబెట్రకా్ ఆధాయం తౄొ ట్ోగిపు.

క ంద ిచితంాలో ఔతుసఽత నన తౄట ట్ోగిపు డిజిట్ల్ కెబెమతో తీళనది.

Unique Identification Authority of India 21

Basics of Hardware Devices

పఖర్ - 14 : డిజిట్ల్ తౄొ ట్ోగిఫ్ నభూనా

డిజిట్ల్ క్ెబెమ గుమించి:

డిజిట్ల్ తౄొ ట్ోలనఽ తీమడాతుక డిజిట్ల్ కెబెమ ఉయోగిశూత యు. తౄట ట్ో గిఫ్ నభూనా బదాయచడాతుక ఇద ి పల్భ నఽ ఉయోగించదఽ. చితాాలనఽ నమోదఽ చేమడాతుక దరతులో ఔ ఎలకటి తుక్ మిఔయం ఉంట్లంద.ి డిజిట్ల్ కెబెమలఔు సంఫంధించి భమొఔ అంశం ఏభంట్ే - తీళన తౄట ట్ో గిపులనఽ ఇది ర ంట్న ేదామిశంచఖలదఽ.

శూధాయణంగ డిజిట్ల్ కెబెమలు ఆట్ో తౄట ఔస్ పచర్ ఔయౌగి ఉంట్లంద.ి ఆట్ో తౄట ఔస్ అంట్ే - తౄట ట్ో గిఫ్ తీమదలచఽకొనన వ్సఽత వ్ుెై మిసమల కంతి ఫాావ్ం ఆధాయంగ కంతిలో ఴెచఽుతఖుి లనఽ ఔయౌగించఖలఖట్ం.

డిజిట్ల్ కెబెమలో క ంద ిలక్షణాలనఽ ఖభతుంచవ్చఽు.

మెజెలయాషన్ - తౄట ట్ోగిపు అనేది, అనేఔ అణువ్ుల సభాశృయ సవయౄం. అలాంట్ర ఔ అణువ్ునఽ కెసల్ అంట్ాయు. ఈ కెసల్స సంకమెై మెజెలమష్న్ ఆధాయడి ఉంట్లంది. ఎఔుేవ్ సంకమలో కెసల్స ఉనానమంట్ే దాతు అయథం - నాణమబైెన తౄట ట్ోగిఫ్ వ్సఽత ందనన భాట్. ఉదా||ఔు 3.2 బెగ కెసల్స లో 32,00, 000 కెసల్స ఉనానమననభాట్.

సాక్ష్ేేకి్ష్క (aperture): - కెబెమలోతు ఈ సాక్ష్ైభక్ష్ిఔ(చినన యందంా) దావమ కంతి సామిసఽత ంది. ఈ కంతి సాయణఔు సహఔమించ ేసాక్ష్ైభక్ష్ిఔ మిభాణాతున భానఽమవ్ల్ లేదా ఆట్ోభాట్రక్ దధతేలలో ెంచఽకోవ్చఽు లేదా తగిించఽకోవ్చఽు. వ్సఽత వ్ుమీద లేదా వ్మక త

Unique Identification Authority of India 22

Basics of Hardware Devices

మీద ఎంత కంతి అవ్సయభవ్ుతేందనన అంశంెై ఆధాయడి దరతులో భాయులు చేమవ్చఽు.

షట్ర్డ స్ీడ్: ఇది సాక్ష్ైభక్ష్ిఔ త్యుచఽకోవ్డంెై ఆధాయడి ఉంట్లంది.కెబెమ యకతున ఫట్రట, దరతుతు భానఽమవ్ల్ గనా, ఆట్ోబేట్రక్ దధతేలోు ఉయోగించవ్చఽు.

ఫో కల్ ల ంగ్తత: ఇది కెబెమలోతు ల న్స నఽండి చితాాతున ళవఔమించే ళెనసర్ భధమ దామతున త్యౌమజైసఽత ంది. కెబెమ యకతున ఫట్రట, దరతుతు భానఽమవ్ల్ గనా, ఆట్ోబేట్రక్ దధతేలోు ఉయోగించవ్చఽు.తౄట ఔల్ ల ంగ్త అనేది జూమ్ నఽ త్యౌమ జైసఽత ంది.

ఇబేజ్ స్ెనా్ర్డ: ఇది ళ.ళ.డి. (చార్్ ఔుల్డ డిర ైజ్) లేదా ళ.ఎమ్..ఎస్. (కంు బెంట్మీ బెట్ల్ ఆకెైసడ్ ళెమీ ఔండఔటర్) యౄతృలోు ఉంట్లంది.ళ.ఎమ్..ఎస్. ళెనాసయుఔనాన, ళ.ళ.డి. ళెనాసయుు నాణమబైెన చితాాలనఽ ఇశూత భ.

ఫ్ా ష్: దరతుతు వ్సఽత వ్ు / వ్మక త ెై సభాంతయంగ ర లుఖునఽ సామింజైమడాతుక రడతాయు.వ్మక త / వ్సఽత వ్ులెై అసభంగ డే కంతివ్లు ఏయడే తూడలనఽ ఫ్ు ష్ తొలగిసఽత ంది.

పగర్డ - 11 : డిజిట్ల్ క్ెబెమ

ఆట్ోతౄట ఔస్ ల న్స భ ంట్రంగ్ ఫేస్

Unique Identification Authority of India 23

Basics of Hardware Devices

కెబెమనఽ లాప్ ట్ాప్ లేదా డ్స్ే ట్ాప్ ఔంయమట్ర్ ెై ఉంచి రడవ్చఽు.ము.ఎస్.త. తృట యుట దావమ దరతుతు ఔంయమట్యుతో అనఽసంధాతుశూత యు.దరతుక ఎట్లవ్ంట్ర యదఽమత్ అవ్సయం ఉండదఽ.ము.ఎస్.త. తృట యుట దావమన ేఇది యదఽమత్ నఽ తొృ ందఽతేంది.

ఫయోబెట్రకా్ ఖుమితంుకోసం భుకాతున నమోదఽ చేమదలచినుడె డిజిట్ల్ కెబెమనఽ సమెైన కంతి సామించ ేరతావ్యణంలో రడాయౌ.

పగర్డ 11 :- ఫో ట్ోగ్ా ఫ్ స్ికమించడానిక్వ ల రట్రంగ్త ఏమాట్లా

నాన్-ఫయోబెట్రిక్ మికమలు

ఔంయమట్ర్, ాంట్ర్, ళ.డి., డి.య.డి., ెన్ డ్ైవై్ వ్ంట్ర శూటట మైజ్ మిఔమలు ము||రట్రతు నాన్-ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలు అంట్ాయు. నమోదఽ కె్ుంట్ శూఫ్ుట రేర్ లో వ్మఔుత ల డ్మోఖిపక్, ఫయోబెట్రకా్ సభాచామలనఽ నమోదఽ చేశూత యు. ఫయోబెట్రకా్ మిఔమలు (రేయౌభుదలా మిఔయం, ఐమసి్ ళకఔమించే మిఔయం, డిజిట్ల్ కెబెమ) ఔంయమట్యుఔు ము.ఎస్.త. తృట ర్ట దావమ అనఽసంధాతుంచఫడి ఉంట్ాభ.

తురళక ఇచేు ఎకనల జ్ బెంట్ యళదఽ భుదింాచడాతుక ాంట్యునఽ ఉయోగిశూత యు. సభాచాయ నమోదఽ / బదామిచే మిఔమలనఽ కైందరమా ఖుమితంు సభాచాయ మితృట జిట్మీ (ళ.ఐ.డి.ఆర్.) క ఫౌతిఔ దధతిలో ండాతుక ఉయోగిశూత యు.

Unique Identification Authority of India 24

Basics of Hardware Devices

కంయాట్యు:

నమోదఽ కైందంాలో ఉయోగించ ేఔంయమట్యుు మెండె యకలు.

డ్స్ే ట్ాప్

లాప్ ట్ాప్

డెస్ే ట్ాప్:

ఔదియౌంచ ేఅవ్సయం లేఔుండా, ఔ చోట్ే ఉంచి తు చేసఽకోడాతుక డ్స్ే ట్ాప్ అనఽఔలంగ ఉంట్లంది. లాప్ ట్ాప్ తో తృట యౌునుడె, ఇది ఎఔుేవ్ సథలాతున ఆఔమిిసఽత ంది. తఔుేవ్ తుయవహణ వ్మమంతో తుచేసఽత ంది.

దరతులో రేమైవయుగ ఔతుంచే ఫాగలు ఇయ ;

కమతన ట్: కమతన ట్ లో క ంది అంఱలతూన ఉంట్ాభ. వ్ర్ సెలు మూతుట్, దరతునే ళవచ్ డ్ మోడ్ వ్ర్ సెలు అతుఔడా

అంట్ాయు. భదర్ ఫో ర్డ - ఇది ఔ సయౄేూట్ ఫో ర్డ. దరతులో - ళెంట్లా్ తృాళెళంగ్ మూతుట్(ళ..ము.) మండమ్ ఏకెసస్ బెభమ ీ(ఆర్.ఎ.ఎమ్.) ఔంయమట్యుఔు ధాాన బెభమీ

భాడామళ్ైళ. ఇంట్ర్ పెైర్స సయౄేూట్మీ - పెమిపయల్ మిఔమలనఽ సంధాతుంచడాతుక .

యడియో డిళకు ే మూతుట్ లేదా భాతుట్ర్ కీ ఫో ర్డ భ స్ ాంట్ర్ ళకేనర్ ఇతయ మిఔమలు

Unique Identification Authority of India 25

Basics of Hardware Devices

శూటట మైజ్ మిఔమలు ఆడియో మిఔమలు - బైెకోితౄట న్, ళఔయుు . మాడ్ ఆన్ ర ైయుకోసం శూు ట్లు ఴెై ఎండ్ గిపక్స కర్డ న ట్ వ్ర్ే ఇంట్ర్ పకస్ కర్డ

శృర్డ డిస్ే, ళ.డి. /డి.య.డి. వ్ంట్ర శూటట మైజ్ మిఔమలు యడియో డిస్ కు మూతుట్ లేదా భాతుట్ర్ కీ ఫో ర్డ భ స్

పగర్డ -11 : డెస్ే ట్ాప్ క్ంపో న ంట్లా

లాప్ ట్ాప్:

ఇద ిడ్స్ే ట్ాప్ ఔంయమట్ర్ లాగై తుచేసఽత ంది. కతూ, డ్స్ే ట్ాప్ ఔంయమట్ర్ తో తృట యౌళకత , ఇది చిననది, తేయౌకెైనద.ి చినన తెాఫ్ కైసఽఔనాన ఇది చిననగ ఉంట్లంది. కఫట్రట, దరతుతు సఽలబంగ ఔ తృాంతం నఽంచి భమో తృాంతాతుక తీసఽకొతు ర ళ్ళవ్చఽు. డ్స్ే ట్ాప్ లో ఉండ ే సంక ుష్ట ఫాగలతూన - డిస్ కు , కీఫో ర్డ, ట్చ్ తృమడ్, కెబెమ భమిము ళఔయుు ము||వ్తూన దరతులోనే అభయుఫడి ఉంట్ాభ.

భాతుట్ర్

కీ ఫో ర్డ

భ స్

కమతన ట్

Unique Identification Authority of India 26

Basics of Hardware Devices

డ్స్ే ట్ాప్ తో తృట లుుకొంట్ే ఇది తఔుేవ్ యదఽమతేత నఽ ఉయోగించఽకొంట్లంది. దరతులోనే అభయుఫడిన ఫామట్మ ీదావమ యదఽమతేత నఽ తొృ ందఽతేంది. అందఽవ్లు ఫమట్రనఽంచి ఔమెంట్ల లేఔతృట భనా, లాప్ ట్ాప్ తో తుచేమవ్చఽు. దరతులోతు ఫామట్మీతు ఎ.ళ. వ్ర్ దావమ మీచార్్ చేసఽకోవ్చఽు.

లాప్ ట్ాప్ ఫాగ్లు:

లాప్ ట్ాప్ చాడగనే భనఔు ఔతుంచే ఫాగలనఽ క ంద కమోేడం జమిగింది.

పగర్డ - 11 : లాప్ ట్ాప్ ఫాగ్లు

ఎల్.స్.డి. డిస్ కా : లాప్ ట్ాప్ లలో ఎల్.ళ.డి. డిస్ కు (యౌక వడ్ క సిటల్ డిస్ కు ) నఽ త్యగ రడెతేంట్ాయు. ఇది చదఽనఽగ లుచగ, సఽతునతంగ ఉంట్లంది. దరతుెై తితడి ఔయౌగించఔడదఽ. దరతుతు యబాయచడాతుక బెతతతు ఖుడడనఽ ఉయోగించాయౌ.

కీ్ పాడ్: తాి లాప్ ట్ాప్ కీతృమడ్ నఽ ఔయౌగి ఉంట్లంది. డ్స్ే ట్ాప్ ఔంయమట్ర్ ఔు ఉనన కీ ఫో యుడ లే అవ్ుట్ ఉనన యధంగనే దరతులో కీ తృమడ్ అభయుఫడి ఉంట్లంది.

స్.డి. డి.వి.డి. డెరైవ్: ళ.డి. డి.య.డి.లనఽ తుచేభంచాలంట్ే లాప్ ట్ాప్ లో ళ.డి., డి.య.డి. డ్ైవై్ లు ఉండాయౌ. శూధాయణంగ లాప్ ట్ాప్ లలో ఇయ ఔుడిర ైు ఉంట్ాభ.

ట్చ్ పాడ్: లాప్ ట్ాప్ లలో ఇది శూధాయణంగ ఔతుంచేద!ే డ్స్ే ట్ాప్ ఔంయమట్యులో భ స్ చేళక తుతు ఇది తుయవఴససఽత ంది. లాప్ ట్ాప్ ల తమామీ, మోడల్, రట్ర మిణాభాలెై ఆధాయడి ట్చ్ తృమడ్ ఆకయం, మిభాణాలలో భాయులు ఉంట్ాభ.

ఎల్.ళ.డి. ళరీన్

కమతన ట్

కీ తృడ్

ము.ఎస్.త. & న ట్ వ్ర్ే తృట యుట లు

కీ తృడ్

ఆడియో జాక్స

ట్చ్ తృమడ్ / తృభంట్రంగ్ డిర ైజ్

వ్ర్ సెలు జాక్

డి.య.డి. మమ్ / ఆర్.డఫుు ూ. డై్వై్

ఆన్-ఆఫ్ ళవచ్

Unique Identification Authority of India 27

Basics of Hardware Devices

ము.ఎస్.బ.పో యుు లు: శూధాయణంగ లాప్ ట్ాప్ లలో 2 నఽంచి 4 ము.ఎస్.త. తృట యుట లు ఉంట్ాభ. ెన్ డ్ైవై్, ాంట్ర్, ళకేనర్ వ్ంట్ర మిఔమలనఽ లామప్ ట్ాప్ ఔు అనఽసంధాతుంచడాతుక ఇయ ఉయోఖడతాభ.

న ట్ వర్డే పో యుు : ఇది లాప్ ట్ాప్ నఽ న ట్ వ్ర్ే తో అనఽసంధాతుసఽత ంది.

ఆడియో జఞక్్: శూధాయణంగ లాప్ ట్ాప్ లలోనే ళఔయుు అభయుఫడి ఉంట్ాభ. ర లుల ఉండ ేళఔయునఽ లాప్ ట్ాప్ తో అనఽసంధాతుంచడాతుక ఆడియో జాక్స ఉయోగిశూత యు.

పగర్డ -11 : లాప్ ట్ాప్ / డెస్ే ట్ాప్ లలోని వివిధ పో యుు లు

.ఎస్ /.2 తృట యుట (కీ ఫో ర్డ)

.ఎస్ /.2 తృట యుట (భ స్)

ము.ఎస్.త. తృట యుట

ళమిమల్ తృట యుట (డ్ైల్ అప్)

య.జి.ఎ.

తృట ర్ట(భాతుట్ర్)

ళఔర్స

ల ైన్ ఇన్

బెైకోి తౄట న్

గైమ్స తృట ర్ట (జాయ్ ళటక్)

ఎల్..ట్ర. - 1 ాంట్ర్ తృట ర్ట (ాంట్ర్)

ఈథర్ న ట్ తృట ర్ట (న ట్ వ్ర్ే)

Unique Identification Authority of India 28

Basics of Hardware Devices

వర్డ ఆన్ ఫట్న్: ఈ ఫట్న్ లాప్ ట్ాప్ ఆన్ చేమడాతుక ఉయోగిశూత యు. శూధాయణంగ ఈ ఫట్న్ ెై క ంద సాచించిన ఖుయుత ఉంట్లంది.

వర్డ సెలా జఞక్: ఈ జాక్ దావమ లాప్ ట్ాప్ లో ఉనన ఫామట్మీ మీచార్్ చేమఫడెతేంది.

ఇందఽకోసం ఎ.ళ. వ్ర్ ఎడాటర్, వ్ర్ కయుడ అవ్సయభవ్ుతాభ.

పగర్డ -20 : ఎ.స్. వర్డ ఎడాుర్డ & వర్డ క్యు్ .

సఫ్ుు వేర్డ:

ఔంయమట్యు శృర్డ రేర్ నఽ, శూఫ్టట రేర్ నఽ ఔయౌగి ఉంట్లంది. శూఫ్టట రేర్ లేఔుండా, శృర్డ రేర్ ఔు యలువ్ ఉండదఽ లేదా తుక మదఽ. శూధాయణంగ క ంద కమొేనన శూఫ్టట రేర్ లనఽ ఔంయమట్ర్ లో ఇంశూట ల్ చేశూత యు.

ఆమేట్రంగ్త స్సుం: ఇది ఔంయమట్ర్ లో ఔతుంచే ధాానబైెన శూఫ్టట రేర్. ఇది శృర్డ రేర్ నఽ తుమంతిాసాత యతుయోఖదాయుతుక సభసమలనఽ తగిిసఽత ంది. యతుయోఖదాయుడె ఔంయమట్ర్ తో దరతుదావమన ే

Unique Identification Authority of India 29

Basics of Hardware Devices

తుచేమఖలుఖుతాడె. (ఉదా||ఔు ఆధార్ నమోదఽ కె్ుంట్) .ఎస్. లఔు ఉదా|| యండోస్ ఎక్స.., యండోస్ యశూట , యండోస్7, ముతుక్స, భాక్ .ఎస్.

మాంట్ ీ వ రయస్: శూధాయణంగ ఔంయమట్ర్ చేళక నఽలనఽ తుమంతిాంచే శూఫ్టట రేయుు చాలా ఉంట్ాభ. ఇట్లవ్ంట్ర శూఫ్టట రేయుు ఔంయమట్ర్ చేళక నఽలనఽ ఆట్ంఔయుసాత , సభాచామతున తుక మఔుండా చేశూత భ. ఈ యఔంగ ముతతం వ్మవ్సథ కైషి్ అవ్ుతేంది. ఇలా ఆట్ంఔమిచ ేశూఫ్ుట రేయునఽ ర ైయస్ లంట్ాయు. యట్రనఽండ ి ఔంయమట్యునఽ యక్ష్ించడాతుక మాంట్రర ైయస్ శూఫ్టట రేయునఽ ఉయోగించాయౌ. రట్రక ఉదా|| బెక్ అప, ళభాంట్ెక్, క వక్ ఴీల్.

మాంట్ ీసామ్స: ఔంయమట్ర్ నఽ ఇంట్మెనట్ తో అనఽసంధాతుంచినుదఽ, కొతునయకల అనవ్సయబైెన సందేఱలు వ్చిు చేయుతేంట్ాభ. ఇయ యతుయోఖదాయులనఽ చికఔు ెడెత ఔంయమట్ర్ తుతీయునఽ ఆట్ంఔమిచి, శూభమథ ూతున తగిించిరేశూత భ. మాంట్ర శూపమ్ యట్రనఽంచి యక్ష్ిసఽత ంది. ఉదా|| బెక్ అప, మాంట్రశూమ్, కొముడొ .

ింట్ర్డ :

ాంట్ర్ అనేది ఔంయమట్యుఔు అనఽసంధాతుంచఫడే ఔ మంతంా. ఇది ఎలకటి తుక్ యౄంలో ఉనన ట్ెక్్స్, పెైళ్ళనఽ డాఔుమబెంట్లు గ భామిు రట్రతు కయుెై భుదిసాఽత ంది. (ఱశవతంగ చదఽవ్ుకోదగిన ట్ెక్్స, గిపక్స) శూధాయణంగ ాంట్యునఽ ఔంయమట్యుఔు ము.ఎస్.త. కైఫుల్ తో అనఽసంధాతుశూత యు. ాంట్యుఔు వ్ర్ ఓట్ ల ట్ నఽంచి యదఽమత్ అందించాయౌ.

ాంట్యులోతు యయధ ఫాగలనఽ క ంద ిచితాంలో ఖభతుంచండి :

Unique Identification Authority of India 30

Basics of Hardware Devices

పగర్డ -21 : ింట్ర్డ లోని ఫాగ్లు

పగర్డ -22 : ింట్ర్డ లోని వివిధ ఫాగ్లు

ఴెయ మీడిమా ఓట్ ుట్ శూు ట్ )1( కర్ తృత్ య్వ్ర్ )2( ఔంట్ోా ల్ తృమనల్ ఫట్న్ )3( ఇండికైట్ర్ ల ైట్స )4( కర్ ఓట్ ుట్ తన్ )5( కర్ ఓట్ ుట్ సతృట ర్ట )6(

కర్ ఇన్ ుట్ సతృట ర్ట )7( ళంగిల్ లట్ ఇన్ ుట్ శూు ట్ )8( కర్ ఇన్ ుట్ తన్ )9( కర్ గెైడ్స )10( ాంట్ర్ డోర్ )11 (

ఎల్.ఇ.డి. ఇండికైట్ర్

వ్ర్ ళవచ్

భ ంట్రంగ్ ఫేస్

వ్ర్ ళవచ్

కర్ టే్ ా

భ ంట్రంగ్

ఫేస్ వ్ర్

ళవచ్

Unique Identification Authority of India 31

నమోదఽ కా మి భుగిళన తయురత తురళక ఎకనల జ్ బెంట్ ళు ప్ ఇవ్వడాతుక ాంట్యునఽ ఉయోగిశూత యు.

సోు మేజ్ మికమలు:

యట్రతు ఔంయమట్ర్ లోతు సభాచామతున యడిగ బదాయచడాతుక ఉయోగిశూత యు. సభాచామతున బదాయచ ేశక త, సభాచామతున ఇచేు సభమం, రట్ర ఫౌతిఔ యౄం ఆధాయంగ యట్రలో చాలా యకలు ఉనానభ. ళ.డి. , డి.య.డి. ెన్ డ్ైవై్ అనేయ శూటట మైజ్ మిఔమలఔు ఉదాహయణలు. స్.డి.

ళ.డి. అంట్ ేకంతృక్ట డిస్ే. దరతుతు చాలా కలం సభాచామతున తులువ్ చేసఽకోడాతుక రడెతాయు. ఇది ళ.డి.ఆర్.డఫుు ూ., ళ.డి. మెైట్ఫుల్ అతు మెండె యకలు. ళ.డి.ఆర్. లో సభాచామతున ఔే శూమై మమఖలం. దరతులోతు సభాచామతున కైవ్లం చదవ్ఖలం. ఈ సభాచామతుక భాయులు చేమడంగతు, తొలగింులుగతు ఔుదయవ్ు. ళ.డి.ఆర్.డఫుు ూ దావమ ఈ నఽలతునట్రతూ చేమవ్చఽు.

శృర్డ డ్ైవై్ లోతు సభాచామతున చదవ్డాతుక ట్ేట సభమంతో తృట యౌునుడె, ళ.డి. డ్ైవై్ లలోతు సభాచాయం చదవ్డాతుక ట్ేట సభమం ఎఔుేవ్. శూధాయణంగ ళ.డి.లలో 650 ఎమ్.త. నఽంచి 700 ఎమ్.త. సభాచాయం తులువ్ చేమవ్చఽు.

పగర్డ - 23 : క్ంపక్ు డిస్ే (స్.డి.)

Unique Identification Authority of India 32

Basics of Hardware Devices

డ.ివి.డి:.

డ.ియ.డి. అంట్ ే డిజిట్ల్ యడియో డిస్ే లేదా డిజిట్ల్ ర యశటైె్ల్ డిస్ే. దరతులో సభాచాయ నమోదఽ కా మి ళ.డి.లలో ఔంట్ ేతేననం. దరతులో ళ.డి.లలో ఔనాన ఎఔుేవ్ సభాచాయం డెతేంది. శూధాయణ డ.ియ.డిలలో 4.7 జి.త. సభాచామతున తుక్ష్ితం చేమవ్చఽు.

పగర్డ - 24 :డిజిట్ల్ వీడయిో డిస్ే లేదా డిజిట్ల్ వ యశట్ రల్ డిస్ే (డి.వి.డి.)

సాఽత తం భామెేట్ోు యఔయకల డి.య.డి.లు దొయుఔుతేనానభ. క ంద ట్రటఔలో రట్ర శూటట మైజ్ యవ్మలు చాఫడాడ భ.

డి.య.డి. టైె్ు తౄమభట్ నేమ్ శూటట మైజ్ కెతృళట్ర-జి.త.లోు

ళంగిల్ ళెైడ్డ్, ళంగిల్ లేమర్డ డి.య.డి - 5 4.7 ళంగిల్ ళెైడ్డ్, డామమల్ లేమర్డ డి.య.డి - 9 8.5 డఫుల్ ళెైడ్డ్, ళంగిల్ లేమర్డ డి.య.డి - 10 9.4 డఫుల్ ళెైడ్డ్, డామమల్ లేమర్డ డి.య.డి - 18 17

Unique Identification Authority of India 33

Basics of Hardware Devices

ెన్ డెరైవ్:

ఇద ిమూతువ్యశల్ ళమిమల్ ఫస్ నఽ ఔయౌగిఉనన సభాచాయ నమోదఽ మిఔయం. ఇయ ళెైజులో చిననయ, ఫయువ్ులో అతి తేయౌకెైనయ. ఇయ యఔయఔల ఆకమలోు ఉంట్ాభ. యయధ శూటట మైజ్ శూభమథ ూలోు (1జి.త., 2 జి.త., 4 జి.త . ) లబమభవ్ుతాభ. 256 జి.త. శూభమథ ూతున మించిఔడా అంట్ే - ెదదముతతంలో - సభాచామతున ెన్ డ్ైవై్స లో నమోదఽ చేమవ్చఽు/తులువ్ ఉంచవ్చఽు.

పగర్డ - 25 :వివిధ ఆకిత్తలోా , స్ెరజులలో ఉని ెన్ డెరైవ్్

ెన్ డ్ైవై్ లనఽ లాప్ ట్ాప్ / డ్స్ే ట్ాప్ ఔంయమట్యుఔు అనఽసంధాతుంచినుడె, లాప్ ట్ాప్ ఔు లేదా ఔంయమట్యుఔు అదనంగ శృర్డ డ్ైవై్ నఽ చేమిునట్లట ల ఔే. యట్రలోక సభాచామతున క చేమడం, తొలగించడం, శృర్డ డిస్ే లో జమిగినట్ేట సఽలబంగ చేమవ్చఽు.

ఫార్డ క్ోడ్ మీడర్డ

ఫార్ కోడ్ మీడర్ ఖుమించి త్లుఖుకొనేభుందఽ ఫార్ కోడ్ అంట్ే ఏమిట్ో ఖభతుదాద ం.

ఫార్డ క్ోడ్:

సభాచామతున మంతాాలు చదవ్డాతుక యలుగ ఔ దధతిలో ఔమిున సభాచాయబే ఫార్ కోడ్. ఫార్ కోడ్ కొతున యకల ఉతతేత లెై ఔతుసఽత ంట్లంది. ఈ సభాచామతున ఫార్ కోడ్ మీడయునఽ రడడం దావమ ఖఴిసంచవ్చఽు లేదా తాేమఔబైెన శూఫ్టట రేర్ నఽ ఉయోగించి ఈ ఖుయుత లనఽ చదవ్వ్చఽు.

Unique Identification Authority of India 34

Basics of Hardware Devices

పగర్డ - 26 :ఫార్డ క్ోడ్ నభూనా

ఫార్డ క్ోడ్ మీడర్డ మికయం:

ఫార్ కోడ్ మీడర్ అనేది చేతిలో ఇమిడే చినన మిఔయం. దరతున ఉయోగించి ఫార్ కోడ్ లోతు సభాచామతున చదవ్వ్చఽు. ఫార్ కోడ్ మీడర్ లో ఔ ళకేనర్, ఔ డీ కోడర్ (లోలగతు, ఫమట్గతూ) ఔ ము.ఎస్.త.కైఫుల్ ఉంట్ాభ.

పగర్డ - 27 :ఫార్డ క్ోడ్ మీడర్డ

Unique Identification Authority of India 35

Basics of Hardware Devices

పగర్డ – 28: ఫార్డ క్ోడ్ మీడర్డ నఽ ఉయోగ్ిసాత ఫార్డ క్ోడ్ నఽ చద్వడం

ఫార్ కోడ్ మీడర్ తానఽ చదియన సభాచామతున, అంకెలు లేదా అక్షమలలోక భాయుసఽత ంది. కఫట్రట, దాతుతు ఔంయమట్ర్ లోతు ఏదో ఔ శూఫ్టట రేర్ అు కైష్న్ ఉయోగించి అయథవ్ంతబైెన సభాచాయంగ భనం చదఽవ్ుకోవ్లళ ఉంట్లంది.

ఫార్ కోడ్ ెై ఫార్ కోడ్ మీడర్ కంతి క యణాలనఽ సామింజైళ, దాతునఽంచి ర నఽఔఔు వ్చేు కంతితు కొలవ్డందావమ సభాచామతున చదవ్ఖలుఖుతేంది. (ఫార్ కోడ్ లోతు నలుట్ర గీతలు రట్ర భధమ ఉనన త్లుతు కాయలఔనాన తఔుేవ్ కంతితు తాిపయౌశూత భ.). అుడె, ళకేనర్ కంతి శక తతు, యదఽమత్ శక తగ భామిు ఆ తయురత, సభాచాయంగ భామిు డీ కోడర్ దావమ ఔంయమట్యుఔు సభాచామతున ంుతేంద.ి

ఫార్డ క్ోడ్ మీడయాలోని యక్లు: ఫార్ కోడ్ మీడయులో ఐదఽ యకలునానభ.

ెన్ రండ్స శూు ట్ ళకేనయుు చార్్ ఔుల్ డిర ైజ్ ళకేనయుు ఇబేజ్ ళకేనయుు లేజర్ ళకేనయుు

Unique Identification Authority of India 36

Basics of Hardware Devices

ెన్ వండ్్: ఇది శూధాయణ ఫార్ కోడ్ మీడర్. ఫార్ కోడ్ తో తామక్ష ఫంధాతున ఔ యధబైెన కోణంలో ఔయౌగ ిఉంట్ృ, ఔ యధబైెన ళడ్ తో ఇది తుచేసఽత ంది.

సా ట్ స్కేనయుా : ఇయ ఔదలఔుండా ఉంట్ృ, ఫార్ కోడ్ తన మీదఽగ ఔదియౌనుడె, ఆ సభాచామతున చదఽవ్ుతేంద.ి ఖుమితంు కయుడ ల ఫార్ కోడ్ లనఽ చదవ్డాతుక యట్రతు ఉయోగిశూత యు.

చార్్డ కుల్ డివ రజ్ స్కేనయుా : ఇయ ెన్ రండ్ ళకేనయుఔనాన కొంత బెయుగెైనయ. మిట్ెైల్ శుులలో యట్ర రడఔం ఎఔుేవ్. ఫార్ కోడ్ ఔ అంఖుళ్ం ఔనాన ఎఔుేవ్ లేఔుండా ఉననుడె, రట్రతు " ఖన్ ట్ెైప్ "ఇంట్ర్ పకస్ దావమ ఆ సభాచామతున చదఽవ్ుతాభ.

ఇబేజ్ స్కేనయుా : యట్రతు కెబెమ మీడయుు అతు ఔడా అంట్ాయు. యట్రలో ఫార్ కోడ్ నఽ చదవ్డాతుక చినన యడియో కెబెమ ఉంట్లంది. అది ఫార్ కోడ్ నఽ చదియ దాతులోతు సభాచామతున డీ కోడ్ కా మిదావమ ఫమట్ఔు ర లువ్మిసఽత ంది.

లేజర్డ స్కేనయుా : ఇయ చేతితో ట్లట కొతుగతూ, ఔ చోట్ ఉంచిగతూ, తుచేభంచవ్చఽు. ఫార్ కోడ్ నఽ చదవ్డాతుక రట్రదఖియగ తీసఽకెళ్ళవ్లళన అవ్సయం లేదఽ. 24 అంఖుయాల దాయంలోతు ఫార్ కోడ్ నఽ ఔడా ఇయ అదాద లు భమిము ఔట్కల సశృమంతో చదవ్ఖలవ్ు.

స్కేనర్డ

ళకేనర్ అనేది ఔ మిఔయం. ఇది తొౄ ట్ోగిఫ్ లు, తృట సటయుు , భామఖజెైన్ ుట్లు, ము|| రట్ర చితాాలనఽ నమోదఽ చేసఽత ంది. యట్రతు దామిశంచవ్చఽు, ఎడిట్ చేమవ్చఽు. నలుు భమిము త్లుు యంఖులలో ఉనన తాాలనఽ ళకేన్ చేమడాతుక యట్రతు ఉయోగిశూత యు.

Unique Identification Authority of India 37

Basics of Hardware Devices

ఴెై మెజెలమష్న్ ళకేనయునఽ భుదణాలో నాణమత కోసం ఉయోగిశూత యు. ఔంయమట్ర్ లో దామిశంఫడట్ాతుక , లో-మెజెలమష్న్ ళకేనయుు సమితృట తాభ. తాాతున గతు, ఫొ భభనఽ గతు, యౄతృలనఽ గతు, చదవ్డాతుక యలుగ ఉండే శూఫ్ుట రేయుతో ళకేనయుు లతేశూత భ. ళకఔమించిన చితాాతున బెయుఖు యచడాతుక , మిభాణంలో భాయులు తేవ్డాతుక ఈ శూఫ్టట రేర్ సహఔమిసఽత ంది.

పగర్డ - 29 :స్కేనర్డ

స్కేనయాలో యక్లు: డమా్ ళకేనయుు ఫ్ు ట్ ఫబడ్ ళకేనయుు పల్భ ళకేనయుు శృండ్ ళకేనయుు డాఔుమబెంట్ ళకేనయుు

Unique Identification Authority of India 38

Basics of Hardware Devices

ఫో ట్ో క్మర్డ

యయధ తాాల నఔళ్ళనఽ, దిశమ చితాాలనఽ రేఖంగనా, తఔుేవ్ కయుుతోనా ఉతతిత చేళక శూధనాతున తొౄ ట్ో కమర్ అంట్ాయు. దరతునే క బేలన్ అతుఔడా అంట్ాయు.

పగర్డ - 30 :ఫొ ట్ో క్మర్డ (ఇబేజ్--1)

పగర్డ - 31 :ఫొ ట్ో క్మర్డ (ఇబేజ్-2)

ము..ఎస్.

ఔంయమట్యుఔు యదఽమతేత సయపమ తుయౌచితృట భనుడె, తుయంతమమ యదఽమత్ సయపమ (అతుంట్యటఫుల్ వ్ర్ సెలు ) దావమ యదఽమతేత నఽ అందించవ్చఽు. యదఽమత్ సయపమ తుయౌచితృట భనుడె కొతున తుమిశుల తృట్ల ఔంయమట్యునఽ తుచేభంచడందావమ, సభాచామతున బదామిచి తయురత ష్ట్ డౌన్ చేళక యలునఽ ము..ఎస్. ఇసఽత ంద.ి

Unique Identification Authority of India 39

Basics of Hardware Devices

పగర్డ - 32 :ము..ఎస్.

ము..ఎస్. లో మెండు యక్లునాిభ: శూట ండ్ ఫబై వ్ర్ సెలు ఆన్ ల ైన్ ము..ఎస్. ళసటమ్స

సు ండ్ ఫ ర వర్డ సెలా : శూట ండ్ ఫబై వ్ర్ సెలు ళసటమ్ ఫామట్మీ దావమ యదఽమత్ నఽ అందిసాత , యధఽమత్ సయపమలో సభసమలు ఉంట్ ే ర ంఠనే త్యౌమజైసఽత ంది. ఔంయమట్ర్ ఔు, యదఽమత్ సయపమ తుయౌచి తృట భనుడె, ఫామట్మీ నఽంచి ఔమెంట్ల సయపమ చేమడాతుక కొదిద ళెఔను సభమం డెతేంద.ి శూట ండ్ ఫబ ైవ్ర్ సెలు ళసటమ్స నఽ కొతున సందమబలలో ల ైన్ ఇంట్మక టవ్ ము..ఎస్. అతు అంట్ాయు.

ఆన్ ల రన్ ము..ఎస్. స్సుమ్స్: ధాాన యదఽమత్ సయపమ ఉనన సభమంలో ఔడా తభదావమ యదఽమత్ నఽ వా్ఴసంజైసాత , ఆన్ ల ైన్ ము..ఎస్. ళసటమ్స యదఽమత్ శాూయంలో అరంతమలనఽ అధిఖమించే అవ్కఱతునశూత భ. ఇయ శూట ండ్ ఫబై వ్ర్ సెలు ళసటమ్స ఔనాన కమీద్ైనయ.

వ్ర్ ళవచ్

ఎల్.ఇ.డి. ఇండికైట్ర్

Unique Identification Authority of India 40

Basics of Hardware Devices

ము.ఎస్.బ.హబ్

ఔ ము.ఎస్.త. తృట ర్ట నఽంచి అనేఔ ము.ఎస్.త. తృట యుట లనఽ రడెకొనే సదఽతృమాతున ము.ఎస్.త. హబ్ ఇసఽత ంద.ి లాప్ ట్ాప్స, ఔంయమట్యులో మిమితంగ ము.ఎస్.త. తృట యుట లు ఉంట్ాభ. యట్రతో అనఽసంధాతుంచవ్లళన మిఔమలు ఎఔుేవ్ ఉననుడె ము.ఎస్.త. హబ్ ఉయోఖడెతేంది.

పగర్డ - 33 :ము.ఎస్.బ. హబ్

ఫో కస్ ల రట్

అబమమిథ తొౄ ట్ోగిపునఽ ళకఔమించేట్ుడె తౄట ఔస్ ల ైట్ నఽ ఉయోగిశూత యు. ఖదిలో తగినంత ర లుతేయు లేనుడె, అబమమిథ భుకంెై తూడలు సామించినుడె తగిన కంతితు తొృ ందడాతుక యలుగ, తౄట ఔస్ ల ైట్లనఽ ఉయోగించాయౌ. అబమమిథ తౄట ట్ోగిపునఽ తీళక భుందఽ అతతు భుకంెై కంతి సభంగ సామించేట్ట్లట నమోదఽ ఆమైట్యు జాఖతితలు తీసఽకోరయౌ.

తౄట ట్ోగిపులు తీళకుడె ఉయొగించే తుయంతయ తౄట ఔస్ ల ైట్స లో అనేఔ యకలునానభ.

Unique Identification Authority of India 41

Basics of Hardware Devices

పగర్డ - 34 :ఫో కస్ ల రట్ (మోడల్ - 1)

పగర్డ - 35 :ఫో కస్ ల రట్ (మోడల్ - 2)

Unique Identification Authority of India 42

Basics of Hardware Devices

పగర్డ - 36 :ఫో కస్ ల రట్ (మోడల్ -3)

పగర్డ - 37 :ఫో కస్ ల రట్(మోడల్ - 4)

విద్ఽాత్తత జనమేట్ర్డ:

ెట్ోా లు, డీజలు వ్ంట్ర ఇంధనాలనఽ భండించడందావమ వ్చేు శక తతు యదఽమతేత గ భామైు మంతాాతున యదఽమత్ జనమైట్ర్ అంట్ాయు.

Unique Identification Authority of India 43

Basics of Hardware Devices

నమోదఽ కైందంాలో యదఽమత్ సయపమ తుయౌచి తృట భనుడె, తిమిగ ి యదఽమత్ నఽ ునయుదధమించడాతుక , జనమైట్ర్ నఽ ఉయోగిశూత యు. కొతున భాయుభూల తృాంతాలలో యదఽమత్ ఉండతు / దొయఔతు సందమబలలో నమోదఽ కా మి తుయంతమమంగ కొనశూగించడాతుక జనమైట్ర్ ఉయోగించాయౌ.

పగర్డ - 38 :విద్ఽాత్ జనమేట్యు

సంక్ష్ిత దాలు / ఆక్ోానిమ్స్:

ట్ెర్భ / దం తుయవచనం ము.ఐ.డి.ఎ.ఐ. ఫాయత యశిష్ట ఖుమితంు తృాధికయ సంసథ ళ.ఐ.డి.ఆర్. కైందరమా ఖుమితంు సభాచాయ తుధి ఆధార్ యశిష్ట ఖుమితంు సంకమ జి..ఐ. ఫాయత బాుతవం ము.ఎస్.త. మూతువ్యశల్ ళమిమల్ ఫస్