№91 (2791)

12
[email protected] Основана в августе 1990 г. Вторник, 17 ноября 2015 г. №91 (2791) Распространяется в г. Костанае и Костанайской области. Выходит два раза в неделю: во вторник и четверг. 2 3 Қайсар қазақ. 8 Ет те, сүт те өздерінен шығады. 9 Істің көзін тапқандар. 7 Білімнің қара шаңырағы. 5 КУЛЬТУРНЫЕ СВЯЗИ В Костанае выбрали первую красавицу . 4 Стоит ли отказываться от у . е? Бродячие собаки представляют угрозу . 17 ноября в Костанае открывается документальная выставка «Польские дипломаты в Казахстане (1941-1943 годы)». Ее лично откроет Чрез- вычайный и Полномочный посол Польши в РК Мачей Ланг и разместится она в вы- ставочном зале областного Дома Дружбы. Организато- ром мероприятия выступило посольство Польши в Казах- стане. В экспозиции будут представлены фотографии и документы, повествующие о работе дипломатических представительств, образо- ванных в годы Второй миро- вой войны в девяти городах Казахстана, в том числе и в Костанае. Выставка позна- комит зрителей с историей формирования польских войсковых дивизий на тер- ритории Казахстана в 1941 году и трагической судьбой польских дипломатов, по ложным обвинениям под- вергшимся арестам и репрес- сиям в 1942 году. - После обретения неза- висимости Казахстаном по- ляки, несправедливо осуж- денные во время сталинских репрессий, были полностью оправданы и реабилитиро- ваны, - отметил Мачей Ланг. – В 1992 году наши страны установили дипломатиче- ские отношения, после чего на юге Казахстана были от- крыты польские военные кладбища. Что касается вы- ставки, то большую работу с архивными документами при содействии Центра до- кументации ссылок, депор- таций и переселений Педа- гогического университета в Кракове провел костанай- ский профессор, доктор исторических наук Дми- трий Легкий. Эта выставка уже демонстрировалась в музее Первого Президента РК в Астане. В Казахстане на сегодняшний день прожива- ют около 40 тысяч поляков. Особенно компактные по- селения в Акмолинской и Северо-Казахстанской об- ластях. В селе Ясная Поляна Тайыншинского района СКО в прошлом году был открыт музей, посвященный поль- ским переселенцам. В селе есть католический костел. Подобный католический храм работает и в Костанае, ведь на территории нашей об- ласти насчитывается более тысячи поляков. В 1997 году при областном Доме Друж- бы была открыта польская община «Надея», которую сейчас возглавляет Виктор Радомский. - Мы рады, что благодаря таким мероприятиям нала- живаются новые связи, за- вязываются контакты, - про- должает Мачей Ланг. – В последние годы в Польшу приезжают все больше сту- дентов из Казахстана для обучения в ведущих вузах страны. Наличие польской диаспоры в Казахстане игра- ет важную роль в дальней- шем сотрудничестве между двумя странами и служит естественным мостом друж- бы. В свою очередь мы за- интересованы не только в налаживании культурных, но и экономических связей с Казахстаном. У польских предпринимателей есть за- интересованность во взаи- модействии с Костанайской областью, особенно в сотруд- ничестве в сфере сельского хозяйства. Зульфия НАБИЕВА Фото Александра ОТКИНА Мосты для сотрудничества

Upload: -

Post on 24-Jul-2016

247 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

Вторник, 17 ноября 2015 г.

TRANSCRIPT

Page 1: №91 (2791)

[email protected] Основана в августе 1990 г.

Вторник, 17 ноября 2015 г. №91 (2791) Распространяется в г. Костанае и Костанайской области. Выходит два раза в неделю: во вторник и четверг.

2 3

Қайсар қазақ.

8

Ет те, сүт те өздерінен шығады.

9

Істің көзін тапқандар.

7

Білімнің қара шаңырағы.

5

КУЛЬТУРНЫЕ СВЯЗИ

В Костанае выбрали первую красавицу.

4

Стоит ли отказываться от у.е?

Бродячие собаки представляют угрозу.

17 ноября в Костанае открывается документальная выставка «Польские дипломаты в Казахстане (1941-1943 годы)».

Ее лично откроет Чрез-вычайный и Полномочный посол Польши в РК Мачей Ланг и разместится она в вы-ставочном зале областного Дома Дружбы. Организато-ром мероприятия выступило посольство Польши в Казах-стане. В экспозиции будут представлены фотографии и документы, повествующие о работе дипломатических представительств, образо-ванных в годы Второй миро-

вой войны в девяти городах Казахстана, в том числе и в Костанае. Выставка позна-комит зрителей с историей формирования польских войсковых дивизий на тер-ритории Казахстана в 1941 году и трагической судьбой польских дипломатов, по ложным обвинениям под-вергшимся арестам и репрес-сиям в 1942 году.

- После обретения неза-висимости Казахстаном по-ляки, несправедливо осуж-денные во время сталинских репрессий, были полностью оправданы и реабилитиро-ваны, - отметил Мачей Ланг. – В 1992 году наши страны установили дипломатиче-ские отношения, после чего

на юге Казахстана были от-крыты польские военные кладбища. Что касается вы-ставки, то большую работу с архивными документами при содействии Центра до-кументации ссылок, депор-таций и переселений Педа-гогического университета в Кракове провел костанай-ский профессор, доктор исторических наук Дми-трий Легкий. Эта выставка уже демонстрировалась в музее Первого Президента РК в Астане. В Казахстане на сегодняшний день прожива-ют около 40 тысяч поляков. Особенно компактные по-селения в Акмолинской и Северо-Казахстанской об-ластях. В селе Ясная Поляна

Тайыншинского района СКО в прошлом году был открыт музей, посвященный поль-ским переселенцам. В селе есть католический костел.

Подобный католический храм работает и в Костанае, ведь на территории нашей об-ласти насчитывается более тысячи поляков. В 1997 году при областном Доме Друж-бы была открыта польская община «Надея», которую сейчас возглавляет Виктор Радомский.

- Мы рады, что благодаря таким мероприятиям нала-живаются новые связи, за-вязываются контакты, - про-должает Мачей Ланг. – В последние годы в Польшу приезжают все больше сту-

дентов из Казахстана для обучения в ведущих вузах страны. Наличие польской диаспоры в Казахстане игра-ет важную роль в дальней-шем сотрудничестве между двумя странами и служит естественным мостом друж-бы. В свою очередь мы за-интересованы не только в налаживании культурных, но и экономических связей с Казахстаном. У польских предпринимателей есть за-интересованность во взаи-модействии с Костанайской областью, особенно в сотруд-ничестве в сфере сельского хозяйства.

Зульфия НАБИЕВАФото

Александра ОТКИНА

Мосты для сотрудничества

Page 2: №91 (2791)

КОСТАНАЙНАШ2Вторник, 17 ноября 2015 г.

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

ПРОГНОЗ

Устойчивый минус

Слабая метель, туман и порывистый ветер ожидаются в Костанайской области.

- Ночная температура воздуха в эти дни составит -5-10 граду-сов, местами -15 градусов мороза. Днем столбик термометра покажет 0-5 градусов, местами -8 градусов со знаком минус. С 19 ноября на территории области значительно похолодает. Ночью температура воздуха опустится до -8-13 градусов, места-ми -18 градусов, в северных частях региона до -15-20 градусов, местами до -23 градусов мороза. Дневная температура воздуха составит от -2-7 градусов до -10-15, местами -18 градусов. С 20 по 22 ноября ожидается устойчивая морозная погода, без осадков, - пояснила инженер-синоптик филиала РГП «Казги-дромет» по Костанайской области Татьяна Косенко.

Лера ТУМАНОВА

СТРОИТЕЛЬСТВО

Не потратили – верните!31 млн тенге, выделенные на строительство жилья в Костанайской области, будут возвращены в Нацфонд.

В текущем году на строи-тельство жилья из средств Национального фонда на наш регион было выделено почти 712 млн тенге. Эти деньги планировалось напра-вить на возведение трех до-

мов (146 квартир общей пло-щадью порядка 7,5 тысячи кв.м). Один многоэтажный жилой дом из 35 квартир тре-тьего класса комфортности по ул. Красносельской был введен в эксплуатацию еще в октябре. По этому объекту по результатам госзакупок удалось сэкономить 15,6 млн государственных денег. Та-кая же сумма сэкономлена и на другом многоэтажном жилом доме по ул. Каирбеко-ва, 351/1. Дом на 30 квартир

третьего класса комфортно-сти планируется сдать в экс-плуатацию до конца ноября.

- Продолжается строитель-ство многоэтажки по ул. Текстильщиков, 4а. Дом рас-считан на 81 квартиру чет-вертого класса комфортно-сти общей площадью более 3,4 тысячи кв.м. На сегод-няшний день выполнено по-рядка 90% работ. Завершить строительство планируется в декабре текущего года. Экономия по результатам

государственных закупок по этому проекту составила 8,6 млн тенге, - сообщила ру-ководитель управления стро-ительства Валентина Эпова.

В целом по итогам госза-купок на строительстве трех домов сложилась экономия в сумме 31 млн тенге. Со-гласно кредитному договору, возврат средств в Националь-ный фонд необходимо про-извести до конца февраля 2016 года.

Валентина МЕЛЕХОВА

АНТИКОРРУПЦИЯ

Ущерб на 90 млн тенгеПо данным антикоррупционного ведомства, ущерб по «акиматовскому» делу тянет более чем на 90 млн тенге.

На сегодня по результатам оперативных мероприятий изобличен ряд руководите-лей акимата г. Костаная, ко-торые на системной основе получали взятки от предпри-нимателей за лоббирование их интересов.

Уже в ближайшее время первые уголовные дела в отношении экс-чиновников поступят в суд. Правда, кто первым предстанет перед Фемидой, руководитель Управления досудебного расследования Департамен-та по делам государственной службы и противодействию

коррупции Амантай Есимов (на снимке) на брифинге для представителей СМИ уточ-нять не стал. Напомним, уголовное дело в отношении экс-руководителя ГУ «Отдел ЖКХ, пассажирского транс-порта и автомобильных до-рог акимата г.Костаная» Же-ниса Шинкина расследуется уже почти полгода.

По данным следственных органов, в этом госучрежде-нии была создана преступная схема по распределению тен-деров государственных за-купок среди потенциальных поставщиков.

Впоследствии было воз-буждено уголовное дело в отношении экс-заместителей акима Костаная Максута Ка-лиева и Фрунзика Аракеля-на. После были санкциони-рованы аресты в отношении директора ТОО «Строймет-

сервис» Сергея Биктибаева и предпринимателя Леонида Васильева. Под домашним арестом находится экс-аким Костаная Ахмедбек Ахмет-жанов.

- На сегодняшний день до сих пор не до конца еще определено окончательное деяние в отношении каждо-го из указанных лиц, - ска-зал Есимов. - По некоторым делам у фигурантов будет меняться процессуальный статус: если по одному делу он будет проходить обвиня-емым, то по другому – сви-детелем.

Кстати, свидетелями по данным уголовным делам проходит большое количе-ство государственных слу-жащих. Затянутость рас-следования уголовных дел Амантай Есимов объяснил тем, что были назначены

судебно-строительные, фо-носкопические и почерко-ведческие экспертизы.

Не исключают сотрудники антикоррупционного ведом-ства, что круг подозревае-мых может вырасти.

Айдар ЗАНГЕР Фото

Нуржана СМАИЛОВА

КРУГЛЫЙ СТОЛ

Как выкинуть доллары из головыДедолларизацию экономики РК нужно начать с патриотизма граждан.

Такое мнение было неод-нократно высказано участ-никами круглого стола, организованного ДПК «Ак жол». В нашем обществе «работают» не только долла-ры, но и российский рубль.

Проинспектировав на-ружную рекламу, несколько сайтов в соцсетях, а также объявления в газетах, пред-ставители партии выясни-ли, что почти в 80% случаев цены на свое движимое и недвижимое имущество костанайцы, как и многие торговые дома и салоны, устанавливают в у.е. Впро-чем, в ходе обсуждений выяснилось, что ни одним законом РК это не запре-щено. К примеру, в России еще в 2007 году были при-няты поправки в Закон «О рекламе РК», запрещающие установку цен в у.е. и другой инвалюте. И сегодня гражда-не РФ уже свободно ориен-тируются в стоимости, к при-меру, квартиры, в рублях. У нас же пока существует запрет только на осущест-

вление расчетов в ино-странной валюте. Но если юридические лица в этом плане проконтролировать проще, то физлица практи-чески невозможно. Нацбанк может привлечь к админи-стративной ответственности граждан, нарушающих закон о валютном регулировании, исключительно по матери-алам, составленным право-охранительными органами. Полномочий же на проведе-ние проверок у них нет.

Вообще, участники кру-глого стола пришли к мне-нию, что дедолларизация экономики РК очень длин-ный путь. Поскольку бороть-ся нужно не с проблемами, а с их причинами, одной из которых является вырабо-танный не за один десяток лет менталитет. Ни один казахстанец не представля-ет, сколько стоит квартира или машина в тенге, но чет-ко знает цену этого товара в долларах. Так что в этом

случае на укрепление тенге может сыграть только па-триотизм граждан.

- Если рассматривать глу-бинные причины и методы искоренения проблемы, то все мы знаем, что Ка-захстан - страна с сырье-вой направленностью. Мы продаем ресурсы - железо, нефть и получаем валютную выручку. Другое дело, когда есть производство, т.е. когда мы из железа делаем авто-мобили, а из нефти - бензин, мы получаем продукт с до-бавленной стоимостью. В итоге товар становится на-много ценее. Значит, Казах-стану необходимо занимать-ся глубокой переработкой сырья, - заключил главный специалист-экономист отде-ла экономического анализа и статистики КФ Националь-ного банка РК Ербол Туле-генов.

Все предложения, выска-занные участниками кругло-го стола, будут отражены в депутатском запросе, кото-рый представители партии «Ак жол» планируют пред-ставить в Мажилис РК.

Валентина МЕЛЕХОВА Фото

Нуржана СМАИЛОВА

ПО ПОВОДУ

Мир погрузился в траур

Сегодня, 17 ноября, в 11.30 в Костанае пройдет акция «День скорби». Инициатором является Французский культурный центр. Участие в мероприятии примут студенты КГПИ и все неравнодушные жители города.

Напомним, в Париже в ночь на 14 ноября произошла се-рия терактов. Атаки были совершены сразу в нескольких местах: три взрыва прозвучали рядом со стадионом «Стад де Франс», где играли футбольные сборные Франции и Герма-нии, также террористы захватили театр «Батаклан» во время рок-концерта. Помимо этого, неизвестные открыли стрельбу в трех ресторанах, а на бульваре Вольтер террорист-смертник подорвал себя. В различных СМИ сообщается о 128 убитых и около 300 пострадавших.

Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев после первых сообщений о теракте передал слова поддержки своему кол-леге Франсуа Олланду и всему народу Франции.

- Распространение терроризма на сегодняшний день стано-вится общим вызовом для всех стран. Казахстан решительно осуждает серию терактов в Париже и заявляет о неприемлемо-сти терроризма во всех его проявлениях. Мы выражаем самые глубокие соболезнования французскому народу, семьям и близким погибших, - написал в телеграмме глава Казахстана.

Валерия ВАХНЕНКО

ЮБИЛЕЙ

Человек с большой душой

90-летний юбилей отметил председатель городского Совета ветеранов Михаил Подоляков. В 17 лет он ушел добровольцем на фронт. В одном из боев был тяжело ранен, потерял много крови. В части посчитали его убитым, отправили домой похо-ронку. Но смерть обошла его стороной… В 1947 году в звании старшего лейтенанта Подоляков демобилизовался и вернулся на родину. Устроился в органы статистики, где проработал более 50 лет, в том числе 30 из них руководителем статслуж-бы области. Несмотря на свой возраст, Михаил Иванович на протяжении 15 лет возглавляет городской Совет ветеранов.

В день рождения его, почетного гражданина Костаная, ве-терана войны и труда, кавалера многих правительственных наград, пришли поздравить представители государственных органов, общественности, СМИ. От имени акимов области и города Подолякову вручили национальный чапан и поздра-вительные письма.

- Это человек большой души и личного обаяния, пример добросовестности и образец для подрастающего поколения, - отметил председатель областного Совета ветеранов Кенже-бек Укин.

Александр КУЗЬМИЧЕВ

Page 3: №91 (2791)

КОСТАНАЙНАШ 3Вторник, 17 ноября 2015 г.

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

ПРОБЛЕМА

Будут деньги - будет зеленый светНа установку двух светофоров в п. Мичурино и на повороте в п. Затобольск требуется 15 млн тенге.

На повороте с трассы в п. Затобольск и п. Заречный в час пик по-прежнему ска-пливаются пробки. Из-за ин-тенсивного потока водители не могут выехать на главную дорогу. На данном участке увеличились аварии, но све-тофора там до сих пор нет. Как отметил исполнительный директор ТОО «TTS-reisen» Алексей Бойченко, обраще-ние к властям от перевоз-чиков о том, что на въезде в п. Затобольск и п. Заречный необходимо установить све-тофор, поступило в начале ноября. Но из-за отсутствия средств этот вопрос так и не

решен.- В бюджете на этот год у

нас были заложены средства на установку двух светофо-ров на указанных участках, - отметил руководитель об-ластного управления пасса-жирского транспорта и ав-томобильных дорог Азамат Турсунов. – Прошло секве-стирование бюджета и статья

расходов была сокращена. Сейчас мы видим, что свето-форы в этих местах просто необходимы. На установку двух светофоров требуется 15 млн тенге. Мы перед об-ластным акиматом поставили вопрос о необходимости вы-деления этих средств. Вопрос об этом будет рассмотрен на ближайшей сессии областно-

го маслихата.Пока же движение в час

пик на повороте в п. Зато-больск и п. Заречный регули-руют полицейские. Но, судя по жалобам людей, в самые нужные моменты их на пере-крестке нет.

Ольга ГОРАЙФото

Александра ОТКИНА

Роковая неосторожность

Сотруднице ТОО «ДЕП» при наладке оборудования отре-зало четыре пальца правой руки. Как сообщил «НК» руково-дитель областного управления по инспекции труда Максим Моргунов, в данное время специально созданная комиссия, в которую вошли руководитель предприятия, представители коллектива и госинспектор по охране труда, проводит рас-следование по факту несчастного случая, который произо-шел 11 ноября.

- В цехе молочных продуктов ТОО слесарь производил запуск-наладку оборудования, - рассказывает Максим Мор-гунов. - Рядом находилась работница цеха. По предваритель-ной версии, по рассказам самих же рабочих, она, проявив неосторожность, засунула руку в оборудование в процессе его наладки. В результате произошла механическая ампута-ция четырех пальцев правой руки. Сейчас выясняются все обстоятельства данного ЧП, итоги работы спецкомиссии будут известны по истечении 10 дней.

Пострадавшая обратилась в травмпункт городской больни-цы. Сейчас она проходит амбулаторное лечение.

Мадина РАМАЗАНОВА

Понадеялись на авось

В Тарановском районе провалились под лед и утонули четыре человека. Несчастный случай произошел на реке Тобол в пятом часу утра 12 ноября. Как сообщили «НК» в отделе по ЧС акимата Тарановского района, для извлечения тел были вызваны водолазы из водно-спасательных станций Рудного и Лисаковска.

- Местные жители 1979, 1982, 1984 и 1985 годов рождения переходили через реку на участке между поселками Ново-ильиновское и Притобольское. Там ширина около 30 метров. Видно, понадеялись, что Тобол уже хорошо промерз. Им оставалось дойти до противоположного берега буквально 10 метров, как образовалась полынья, и они ушли под воду, - со-общили в отделе по ЧС. – Погибшие работали в местном КХ.

Финальное свидание

В Костанае два человека отравились угарным газом.Трагедия случилась 15 ноября. Как сообщает пресс-служба

УЧС г. Костаная, тела были обнаружены в одном из гаражей ГЭК №1 по ул.Киевской-Герцена. Охранник данного коопе-ратива вызвал полицию, увидев во время обхода, что в од-ном из гаражей приоткрыта дверь. Внутри работала машина «ВАЗ-21012», в салоне находились люди – мужчина 1987 г.р. и женщина 1978 г.р – без признаков жизни.

Как выяснилось позже, пара, распивая спиртные напитки, уснула, не заглушив двигатель машины. Предполагаемая причина смерти – отравление угарным газом.

КРИМ-ИНФО

Полет в никуда

Костанаец, упавший с Большого моста, совершил суицид.О том, что в пятом часу 12 ноября произошел несчастный

случай, полицейским и сотрудникам по ЧС сообщили работ-ники ТОО «Мостостроительный отряд №25 им. Рязанова А.». Как пояснили «НК» представители подрядной организации, в темное время суток по технике безопасности работы на мосту запрещены, а монтажники-высотники выходят на объект только при наличии страховок. Как 39-летний ко-станаец смог дойти до середины демонтированного моста по металлоконструкциям – остается загадкой. Но то, что он был в состоянии алкогольного опьянения, уже никто не отрицает. От полученных телесных повреждений (падение произошло с 20-метровой высоты – ред.) житель областного центра скончался на месте происшествия.

В пресс-службе ДВД подтвердили факт самоубийства.

КОНКУРС

Первая краса города«Мисс Костанай» стала 19-летняя Ксения Брума.

Будущий педагог-хорео-граф теперь представит нашу область на республи-канском конкурсе красоты «Мисс Казахстан», который пройдет в Астане в декабре, и поборется за приз в 1 млн тенге. Как признается Ксе-ния, победа на главном го-родском конкурсе красоты - это отличный старт для карьеры модели.

В финале конкурса «Мисс Костанай», который прошел в это воскресенье, приняли участие 15 девушек в воз-расте от 18 до 23 лет. В первом дефиле красавицы показали свою походку и умение демонстрировать наряды. Затем вместе с танцевальным коллекти-вом «Interdance» исполнили три зажигательных танца. Второй выход был более торжественным, девушки предстали перед зрителями в свадебных платьях. После

чего были выбраны пять претенденток на корону, которые приняли участие в последнем, интеллектуаль-ном конкурсе.

По решению жюри звание первой вице-мисс удостои-лась Альбина Алкеева, вто-рой вице-мисс стала Мария Латыпова. Звание «Мисс Интернет-симпатия» полу-чила Виолетта Кальничен-ко, набрав в электронном голосовании более трех тысяч голосов. Победитель-ницей в конкурсе от Центра молодежных инициатив «Мисс Молодежь» была признана Асель Сеитова. Теперь Асель в течение года будет лицом ЦМИ. Плани-руется, что в финале КВН «Достар» и на конкурсе талантов «Жастар» именно она вручит награды победи-телям.

Все девушки были награж-дены призами и подарками от спонсоров.

Дарья ЩЕРБАКОВАФото

Александра ОТКИНА

СИТУАЦИЯ

ЗАМОРОЗИЛИ проектВ области до сих пор не запущена уникальная фабрика по выпуску охлажденного хлеба.

В рамках рабочей поездки в Костанайском районе глава региона Архимед Мухамбе-тов встретился с известным предпринимателем, дирек-тором ТОО «ДЕП» Евгением Дружининым. Последний по-сетовал на то, что уже четвер-тый год не может запустить в эксплуатацию производство хлебобулочных и кондитер-ских изделий.

- Данному проекту, как и той продукции (хлебобулочные

изделия будут охлаждаться жидким азотом до -75 гра-дусов), что мы будем выпу-скать, нет аналогов не то что в Казахстане, во всем СНГ! – подчеркивает Дружинин. – Такой хлеб можно хранить долго, но стоит его положить на несколько минут в микро-волновку, он будет абсолютно свежим. Этот проект я заказал в Германии, привез европей-ское оборудование, построил помещение, но уже 4 года как не могу сдвинуть дело с мерт-вой точки и пройти все поло-женные инстанции, мне всюду чинят препоны. Загвоздка в том, что объект до сих пор не подпитан.

В дискуссию вступил аким Костанайского района Тауба Исабаев, который отметил, что одна электролиния была подведена к объекту в рам-ках «Дорожной карты биз-неса-2020» и дело даже не в этом.

- Просто фабрика начала строиться без утвержденной ПСД, многое оборудование не прошло экспертизу и наши специалисты отказываются его принимать, - привел дово-ды со своей стороны Исабаев.

- Проект этот я, как и по-ложено, адаптировал к на-шим условиям и оборудо-вание имеет необходимую документацию, - отметил

Дружинин. – Да, у нас будет большая потреб ляемость электроэнергии, в час мы планируем выпускать до че-тырех тонн хлебобулочных изделий, которые будут про-ходить криогенное охлажде-ние. Нам нужны две электро-линии – основная и резервная для бесперебойной работы. Я предлагал тянуть их за свой счет, но мне не дали, как и пытались отобрать сам про-ект. При этом я инвестировал сюда уже около 4-5 млн евро.

Аким области пообещал, что предметно изучит сло-жившуюся ситуацию и ока-жет поддержку в ее решении.

Мадина РАМАЗАНОВА

Из-за отсутствия светофора очень сложно выехать из поселков на трассу

ХОРОШАЯ НОВОСТЬ

Теннисный центр заработает До конца декабря здание будет передано на баланс об-

ластного управления спорта. Теннисный центр должны были ввести в эксплуатацию еще в конце лета. Затем сроки пере-несли на октябрь. Но из-за того, что подрядчик долгое время не мог согласовать вопросы с АО «КазТрансГаз Аймак», рабо-чая комиссия затянулась. Сейчас уже все вопросы решены.

- На данный момент теннисный центр находится на под-писи у государственной комиссии, - отметила руководитель управления строительства Валентина Эпова. - До конца де-кабря он будет передан на баланс управлению спорта. Также сейчас готовится необходимая документация на регистрацию земельного участка. В ноябре-декабре будут решены все во-просы, связанные с вводом в эксплуатацию, и уже с нового года теннисный центр заработает для костанайцев.

Напомним, объект начал строиться в 2013 году и обошелся местному бюджету в 90 млн тенге.

Ольга ГОРАЙ

Page 4: №91 (2791)

КОСТАНАЙНАШ4Вторник, 17 ноября 2015 г.

В частных секторах Ко-станая страшно ходить уже не только по вечерам, но и днем. Из-за бродячих псов родители вынуждены про-вожать детей в школу и встречать после уроков. Официальную статистику о количестве бездомных чет-вероногих никто не ведет. При этом, несмотря на то, что подрядчики, выиграв-шие тендер на отлов собак, говорят об уменьшении по-головья, по неофициальным данным, на протяжении не-скольких лет в областном центре насчитывается около пяти тысяч бродячих собак. И эта цифра не идет на сни-жение, хотя деньги на унич-тожение животных тратятся регулярно.

ПАЛКУ - В РУКИСовершенно безобидны-

ми, худыми, грязными и жалкими предстают перед людьми бродячие собаки. Но стоит им только объ-единиться в стаю, и они уже представляют реальную угро-зу для человека. В последние недели в редакцию «НК» ре-гулярно стали поступать жа-лобы на озлобленных псов, которые не дают прохода и норовят укусить. Люди про-сили навести порядок на ул. Мирошниченко, Красный Кузнец, Байтурсынова, Ал-тынсарина, в Корейском по-селке. 13 ноября корреспон-денты «НК» провели свой рейд. Первым делом отпра-вились на ул. Красный Куз-нец. В светлое время суток бездомных животных здесь особо не увидишь.

- Это они днем прячутся, - говорит местная жительни-ца Вера Ильченко. - А рано утром, когда дети идут в шко-лу, и поздно вечером, когда возвращается вторая смена, дворняги превращаются в злых псов, выскакивающих и нападающих из-за каж-дого угла и закоулка. У нас практически нет освещения, поэтому детей одних никуда не пускаем. Каждый год об-ращаемся в акимат с жало-бами, специальная служба приезжает, отлавливает, но собак от этого меньше не становится.

Бродит собачья сво-

ра рядом с СШ №18 по ул.Алтынсарина. Горожане отмечают, что их особенно много в те дни, когда жи-тели частного сектора вы-ставляют на улицу мусор. Бездомные, голодные псы накидываются на пакеты, рвут их, а мусор разносят по всей округе. Но больше все-го настораживает ситуация в Корейском поселке. Там улицы очень узкие, некото-рые из них приводят в тупик, а собаки, причем не только дворняги, но и породистые огромные псы, свободно бегают без намордников и ошейников. Проехав по ули-цам данного поселка и завер-нув на ул.Мичурина, нам на глаза попались три огромные собаки, причем две из них были породистые. Бегали они совершенно свободно, потенциальных хозяев ни-где не было.

- Это только небольшая часть собак, - пожаловалась жительница Валентина Ло-бок. - А по утрам и вечерам тут их целая стая. Я работаю посменно, утром ухожу в 7:00, а возвращаюсь в 23:00. Живу на последней улице ближе к Тоболу, на останов-ку приходится идти через весь частный сектор. У меня всегда заготовлены палки. Утром иду до остановки с палкой, оставляю ее в ку-

стах, а вечером вооружаюсь снова или прошу мужа встре-тить меня. По нашей улице часто бегает одна большая черная собака и кидается на людей. Я уже несколько раз жаловалась участковому, но никакой реакции не после-довало.

Рейд «НК» показал, что бродячих собак можно встретить практически на каждой улице в частном секторе и около каждого мусорного контейнера.

ГОРОДУ НУЖЕН ПРИЮТ

Тендер на отлов и отстрел бродячих собак объявляется ежегодно. Несколько лет подряд из местного бюдже-та на эти цели выделяется около 8 млн тенге. В теку-щем году подрядчику - ГКП «Городская ветеринарная станция» - было перечислено 7,8 млн тенге. При этом, по словам ветеринарного врача

Жомарта Альмухамбетова, заявок от горожан на отлов в этом году к ним поступило значительно меньше, чем в прошлом.

- Как только к нам поступа-ет заявка, мы выезжаем по адресу, производим отстрел, а затем утилизируем трупы животных, - говорит Аль-мухамбетов. - Также наши бригады самостоятельно объезжают город и там, где замечают бродячих собак, отлавливают их. Принимаем меры и в отношении породи-стых, больших собак, кото-рые бегают без ошейников. Совместно с участковыми разыскиваем хозяина и де-лаем предупреждение. Если ситуация не меняется, то на владельца накладывается

штраф.В целом с начала года была

отловлена 1401 собака. Для сравнения, в прошлом офи-циальная цифра равнялась 2265. Ветврач заметил, что выделенных средств хватает и до конца года им необходи-мо освоить всю сумму, а это значит, что придется активи-зировать усилия и провести еще не один рейд. Проблема в том, что бродячие собаки очень быстро размножают-ся. Приплод равен отстрелу, а иногда и гораздо больше.

- Отстреливать собак - это жестоко, особенно средь бела дня, когда на улице есть дети, - отметил началь-ник кинологической службы ДВД Бауржан Мырзахметов. - Конечно, бродячие собаки опасны, они являются пере-носчиками болезней, но их нужно отлавливать и стери-лизовать, чтобы они не раз-множались. Хотелось бы, чтобы в Костанае появился

приют или питомник для со-бак, куда их можно было бы сдать.

Вопрос с питомником в Костанае уже неоднократно ставили, но на него требуют-ся большие затраты. В сло-жившейся сложной экономи-ческой ситуации из бюджета их никто не изыщет. Но, воз-можно, стоит рассмотреть еще раз этот вопрос. Ведь ежегодно на уничтожение бродячих животных тратят почти по 8 млн тенге. Может, выгоднее было бы один раз построить приют, куда бы помещались отловленные собаки и у которых могли бы появиться свои хозяева.

Ольга ГОРАЙФото

Александра ОТКИНА

НАШ ГОРОД

ГРАДУС КИПЕНИЯ

Кусачие, злые, бездомные...Несмотря на отлов и отстрел, с каждым годом бродячих собак в областном центре меньше не становится.

Справка «НК»Как вести себя с бродячими собаками:1. Не делать резких движений, не убегать, если побли-

зости некуда забежать.2. Не подходить, не гладить, не жалеть.3. Если гавкает и нападает, отвлечь, кинув в сторону

рукавицу или шапку.4. Не показывать страх, животные чувствуют, когда их

боятся.Заявки по отлову бродячих собак принимаются по

тел.: 39-11-83, 39-11-86.

Бродячих собак в Костанае можно встретить и на центральных улицах. Эти бегали на перекрестке ул. Ка-ирбекова и Толстого

В Корейском поселке без ошейника бросается на про-хожих большая породистая собака

АПК

Исчезнут навсегда

В 2016 году в регионе почти на треть сократится площадь, обрабатываемая против саранчовых.

Нашествие вредителей в Костанайской области началось в 2012 году. За последние три года против стадных саранчовых было обработано ядохимикатами более 4 млн гектаров, но из бюджета пришлось потратить почти 3 млрд тенге.

По данным областной теринспекции, в текущем году в Ко-станайской области отмечен спад в развитии саранчи. Это связано с несколькими факторами. Одну из главных ролей сыграла оперативная работа соседей по уничтожению вреди-телей. Напомним, основная масса саранчовых на протяжении последних лет залетала в наш регион из приграничных обла-стей РФ. В этом сезоне площадь распространения составила всего 2 тысячи гектаров, в то время как в 2014-м она достигала 200 тысяч га, а в 2013-м - 300 тысяч га.

На снижение численности вредителей повлияли погод-но-климатические условия. Большое количество осадков, выпавших осенью 2014 года, привели к чрезмерному пере-увлажнению почвы, вследствие чего отложенные ранее ку-бышки вымокали и плесневели. А частые весенние дожди, которые сопровождались выпадением града и перепадами температуры, привели к гибели яиц и личинок.

- Немалую роль в регулировании численности стадной саранчи сыграли энтомофаги. В ходе проведения обсле-дований выяснилось, что яйцами в кубышках питались ли-чинки нарывников и мух жужжал, - пояснил заместитель начальника областной территориальной инспекции Дархан Абдикаримов.

В 2016 году против стадных саранчовых планируется об-работать всего 500 тысяч гектаров против прошлогодних 1,2 млн га. А к 2017-му специалисты прогнозируют еще более существенное сокращение вредителя на территории области вплоть до полного исчезновения.

Валентина МЕЛЕХОВА

КУЛЬТУРА

Чтобы мир был повсюду

Украинский фестиваль самодеятельного творчества собрал участников со всей Костанайской области.

В этом году он был посвящен 20-летию Ассамблеи наро-да Казахстана. Не мудрено, что программа выдалась насы-щенной, т.к. состояла из 50 номеров. Три с половиной часа красивейших и трогательных песен, задорных танцев, ярких костюмов. Вел мероприятие известный в области краевед Валерий Стародуб, который то и дело сыпал украинской речью со сцены.

- Вообще, украинский язык признан в мире одним из самых мелодичных, - говорит представительница Сарыкольского района Валентина Крайчинская. – Я больше 20 лет руковожу филиалом украинской общины в нашем районе, обучаю ре-бят и сама пою песни на украинском языке. Каждый год мы стараемся удивить костанайского зрителя своими номерами.

Областной фестиваль ведет свою историю с 1997 года и является одним их первых крупных мероприятий, ставших традиционным, в областном Доме Дружбы.

- Каждый год у нас огромное количество желающих при-нять в нем участие. Радует, что это праздник не только для нас, этнических украинцев, но и для всех тех, кто живет в нашем регионе. Ведь у нас поют и танцуют на равных казахи, русские, немцы, татары, - подчеркивает заместитель пред-седателя украинской общины Любовь Фролова. - Конечно, горько осознавать, что творится сейчас на Украине. Хочется, чтобы наши родные не пребывали в состоянии войны, а жили в мире и согласии.

Мадина РАМАЗАНОВАФото Александра ОТКИНА

Page 5: №91 (2791)

Бүгінгі нөмірде:

* Манапбек жеңіспен оралды

* Инвестициялық жобалар қалай жүзеге асуда?

* Тағдыры бөлек адамдар

Сейсенбі, 17 қараша 2015 жыл

Қалың жұртшылық облыс орталығындағы Сырбай Мәуленов атындағы қазақ гимназиясын жақсы біледі. Өйткені, мұнда өз саласын жетік білетін ұстаздар қауы-мы жұмыс істейді. Олар жаңа оқу жылын жаңа қарқынмен бастаған еді.

Бұл күндері „Жұмыла көтерген жүк жеңіл„ демекші, ынтымақ пен ауызбірліктің арқасында жұмыс барынша жандана түсуде. Жаңа оқу жылында мұнда 393 шәкірт білім ордасының табалды-рығын аттаған еді. Үш қабат-ты гимназияның іші-сырты бүгінгі уақыт талаптарына толық сай келеді.

Аталмыш оқу орнын Қа-зақстан Республикасы білім беру ісінің үздігі, білікті ұстаз Бекежан Көшмырзин басқа-рады. Мұнда шәкірттердің толыққанды білім алуы үшін

барлық жағдайлар жасалған. Басшы тәжірибесі мол, осы саланы жетік білетін азамат болған соң ұжымдағы бар-лық оқушылардың уақыт та-лабына сай жан-жақты білім алуына көп көңіл бөлуде.

Ұстаздар өз мамандығы-ның нағыз хас шеберлері. Олардың аты-жөндері де көпке мәлім. Сөзім жалаң болмас үшін, солардың кей-біреулеріне тоқтала кеткенім орынды. Мәселен, Бисенби Арықпанов, Күләш Төлеба-ева, Күмісай Сыптаева, Гүл-маржан Исенова, Анар Әл-дикенова секілді ұстаздар ұжым мақтаныштары.

Мұғалімдердің жұмысы олардың шәкірттерінің сабақ үлгеріміне қарай бағалана-ды. Бұл тұрғыдан келетін бол-сақ, осында қызмет атқарып жатқан ұжымның мәртебесі асқақ. Өйткені, өткен оқу

жылының қорытындысы бой-ынша, гимназияның түлектері облыс орталығындағы мек-тептердің арасында жоғары көрсеткішке қол жеткізді. Мұнда ортақ балл — 103,8 пайызды құрады.

Сөйтіп, қаладағы білім ордалары арасында бірін-ші, облыста екінші орынға көтерілді. Екі түлек „Алтын белгіге„ ие болды. Сөйтіп, түлектердің көпшілігі мемле-кеттік грант бойынша жоғары оқу орындарына қабылда-нып, ұстаздары мен ата-а-наларын шексіз қуанышқа бөледі.

Гимназияда ағылшын, қазақ тілі және математи-ка пәндері тереңдетіліп оқылады. Сондықтан да бітірушілердің білім деңгей-лері жылдан-жылға жоғары-лай түсуде.

Мемлекеттік тілде оқыта-

тын білім ордасындағы бар-лық ұстаздар өздерінің ана тілдерін әрқашан да ардақ тұтады. Сондықтан да бо-лар, олар жылда баспасөзге жазылу кезінде белсенділік танытып, өзгелерге өнеге көрсетуде.

Мәселен, олар 2016 жылға облыс орталығында шығатын қос тілді „Наш Ко-станай„ газетіне гимназия бойынша 40 адам жазылып, барша шаһардағы әріпте-стеріне үлгі болды.

Жуырда осы білім ор-дасында болып, гимназия басшысы Бекежан Көш-мырзинға арнайы жолығып, әңгімеге тартқанымызда, ол былай деді:

- Қазақ тілі бәріміз үшін ерекше орын алады. Сон-дықтан биылғы жылы да ұжымымыз жоғары саналы-лық көрсетті. Қалалық газет-

ке бір жылға толық жазылып, өзіміздің ана тілімізге деген жанашырлығымызды таныт-тық.

Облыс орталығының айнасы болып табылатын газет - біздің сүйікті басы-лымымыз. Осы газеттің қа-зақша қосымшасында біздің мұғалімдеріміз тағылым аларлық рухани дүниелер үнемі жарық көреді.

Соны ұстаздарымыз дәріс кезінде пайдаланып, шәкірт-терінің ой-өрістерін кеңей-туге тигізер ықпалы зор әр-дайым айтып келеді.

Бүгінгі шәкірт — ертеңгі ел тірегі. Сондықтан да бар-лық ұстаздар өздерінің пән-деріне деген сүйіспеншілік-ті арттыра түсіп, жан-жақты азаматтарды тәрбиелеуді өздерінің басты парызымыз деп есептейді.

О.ЖАҚСАНОВ.

Сырбай Мәуленов атындағы гимназияның қазіргі таңдағы тыныс-тіршілігі хақында

33 адам ислам дінін қабылдады

Қазақ елі өз алдына еге-мендік алғалы бері дініміз де өркендеп, өзге ұлттың өкіл-дері де оның адамгершілікке баулитын қасиеттерін сезіне бастады. Осы арада нақты де-ректер мен дәйектерге назар аударалық.

Жуырда ғана 20 жасар орыс қызы Клавдия Сергеев-на Заяц өз еркімен облыстық Марал ишан мешітіне келіп, ислам дінін қабылдады. Ол мұның алдында Сауд Ара-биясында болып, осы діннің өзіндік ерекшелігіне әбден көзі жетіпті.

Содан оралған соң мешіт-ке келіп, мұндағы қызметкер-лердің қатысуымен мұсыл-мандық дінімізді қабылдауға шешім қабылдаған. Бұл оның өміріндегі рәсімді облыстық Марал ишан мешітінің наиб имамы Дархан қажы Сыздық өткізді.

Осы Дархан Сыздық ба-уырымыздың бізге берген мәліметіне қарағанда, өткен жылы аталмыш киелі орында 23 адам ислам дінің қабыл-даса, биылғы 10 айдың ішін-де 33 адам өз еріктерімен келісімін берген.

Мұның өзі Қазақстанда ислам дінінің жылдан жылға қалың жұртшылықтың та-рапынан қолдау тауып келе жатқандығын айқын дәлел-дей түспей ме?

Оташы — ғылым кандидаты

Өңір жұртшылығы Қос-т а най ауданындағы Зато-бол медицина орталығында оташы болып қызмет атқара-тын Максим Михайличенко-ның есіміне жақсы қанық.

Есімі барша жұртшы-лыққа белгілі Максим Вик-торович небәрі 42 жаста. Осы кездің ішінде өзінің нағыз білікті де бесаспап маман иесі екендігін әбден көрсетті.

Жалпы хирургиядан жоға-ры санатты замандасымыз пластикалық ота жасауда да тәжірибесі мол. Ол осы жолы диссертациялық жұмысын қорғаған кезде оның ең-бегіне баға берген азамат-тар докторлықты да ұзатпай қолға алуы қажет екендігін айтыпты.

Сонымен білікті маман Ресейдің жүрегі болып та-былатын Мәскеу шаһарында кандидаттық диссертация-сын өте сәтті қорғап, туған жерімізге үлкен қуанышпен оралды. Оған есімі көпке бел-гілі Лео Бокерия жетекшілік етіпті.

Біз де Максим Викто-ровичқа алдағы уақытта да мықты денсаулық тілейміз. Ғылымның қия жолында та-быстан-табысқа жете беруіне тілектестігімізді білдіреміз.

МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛ — МЕНІҢ ТІЛІМ

Білімнің қара шаңырағы

Page 6: №91 (2791)

Сейсенбі, 17 қараша 2015 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ6 ҚОСТАНАЙ - АҚПАРАТ

Екатеринбургтен жеңіспен оралды

Үстіміздегі жыл Елубай Өмірзақов атындағы филармонияның дарын-ды әншісі Манапбек Кәдіров үшін өте жемісті болды. Ол жуырды ғана көршілес Ресейдің Екатеринбург қаласында өткен 49-шы халықаралық «Берега Надежды» атты фестивалінен жүлдемен оралды.

Осынау ересектер мен кәсіби шығармашылық ұжымдар арасын-да ұйымдастырылған додада ол Қазақстанның намысын қорғап, 1-ші орынды жеңіп алды. Аталмыш фестивальге ТМД, Ресей және басқа да шет елдерден кіл мықты әншілер қатыста.

Біздің даңқты жерлесіміз ресейлік талғампаз әділқазылардың ал-дында Алаш ардақтысы, ұлттық мақтанышымыз Ахмет Байтұрсынұлының әйгілі «Аққұм» әні мен көрнекті тұлға Балуан Шолақтың «Ғалия» әнін асқақтата шырқап, тыңдармандардың үлкен құрметіне бөленді.

Енді бұл іріктеу турынан сүрінбей өткен әншілер келесі жылы Ялтада өтетін айтулы финалдық сайысқа қатысады. Онда біздің облыстан атал-мыш байқауға Манапбек Кәдіров, Рамина Сармурзина, Марал Мұхтаров және Алина Герасим тәрізді дарынды әншілер бақ сынайды.

Жеңімпаздар анықталдыЖуырда Камысты ауданында аудан әкімінің жүлдесі үшін еркін күрес-

тен Халықаралық турнир болып өтті.Осынау 7-ші рет ұымдастырылып отырған спорт жарысына Армения,

Украина, Дағыстаннан палуандар қатысты.Сондай-ақ командалар әртүрлі халықаралық турнирлердің жеңім-

паздары, үздік спортшылары қатысты. Қазақстанның Алматы, Ақтөбе, Көкшетау, Щучинск және басқа да қалаларынан азаматтар бақтарын сынады.

Жарыстың салтанатты ашылу салтанатында Камысты ауданынын әкімі Жаңабай Бисимбаев барша жарысқа қатысушыларға табыс тіледі.Мұнда барлығы 160-тан астам спортшы өздерін бабында екендігін көрсетті.

Турнирдің қорытындысы бойынша түрлі салмақ дәрежелері бойынша жарыстың жеңімпаздары мен жүлдегерлері анықталып, оларға арнайы кубоктар, медальдар және грамоталар табыс етілді.

Тіл – тұнық ойдың кәусары

Жақында Қарағанды қаласында Қазақстан Республикасының Мәде-ниет және спорт министрлігі «Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы» аясында үш тілді жетік білетін жастар арасында «Тіл – тұнық ойдың кәусары» атты республикалық олимпиадасы өткізілді.

Осынау олимпиаданың алдына қойған мақсаты - қазақ, орыс және ағылшын тілдерін жетік білетін қабілетті жастарды анықтау және қолдау, тілдік қарым-қатынас мәдениетін қалыптастырып, көп тілді меңгерген тұлғаларды тәрбиелеу еді.

Аталмыш тағылымды шарада біздің өңіріміздің намысын облыстық кезеңнің ж еңімпазы, Нұржан Наушабаев атындағы қазақ орта мектебінің мұғалімі Әйгерім Ақтас қорғады. Ол жүлделі 2-орынды иеленді.

Үш тілді жетік меңгерген қазақ қызына біз алдағы уақытта да шығар-машылық табыс тілейміз.

Қостанай облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы сіздердің назарлары-ңызға 2016 жылға берілген Қос танай облысының атаулы күндері және оқиғалар күн-тізбегінің кезекті 43 шығарылымын ұсынып отыр.

Бұл көрсеткіш Қостанай өл-кесінің тарихы туралы біздің кіта-пханада бар мәліметтерді оқыр-мандарға жеткізу мақсатында құрастырылады.

Ақпараттық құралға Қостанай және Торғай өңірінен шыққан, не-месе осы өлкеде қызмет атқарған атақты адамдардың мерейтойла-ры, мекемелер мен кәсіпорындар-дың, қалалар мен аудандардың, селолардың мерейтойлық датала-ры енгізілген.

Көпшілікке танымал көпте-ген белгілі қайраткерлердің өмірі мен атқарған қызметтері жайлы мәліметтер табуға болады.

Атап айтсақ, ағартушы, педа-гог Ы.Алтынсарин (175 ж.), ха-лық әртісі С.Қожамқұлов (120 ж.), революцио нер М.Қ.Шотаев (120 ж.), халық жазушысы М.Хәкімжа-нова (110 ж.), ҚР еңбек сіңірген

кітапханашысы Н.Қ.Дәулетова (90 ж.), тарих ғыл. докт., проф.Қозыбаев (85 ж.), физика-мате-матика ғыл. докт. Ө.М.Сұлтанға-зин, Қазақстанның Еңбек Ері В.И.Двуреченский (80 ж.), ғалым-селекционер, ақын А.С.Удовицкий, инженер-құрылысшы, «Тілеп» ЖШС директоры С.С.Ысқақов, жазушы-сықақшы Г.Ғ.Ахметчин (75 ж.), ақын С.Тұрғынбеков, жур-налист С.Меңдібаев, ҚР еңбек сіңірген дәрігері Қ.С.Ақбаев (70 ж.), ақын, жазушы, А.Қ.Шаяхмет (65 ж.), журналист О.Жақсанов (60 ж.) және т. б.

2016 жылғы мерейтой иелерінің ішінде мәдениет, өнер саласының еңбек сіңірген қыз-меткерлері Н.В.Бобров (80 ж.), В. Д. Граб, Г. М.Соков, А.В.За-руба (75 ж.), Г.Д.Седов (70 ж.), Қ.Б.Қаржауов (65 ж.) және басқа-лары да бар.

Сонымен қатар ҚР-ның Тәу-елсіздігі күні жарияланғанына 25 ж., 1986 ж. Желтоқсан оқиғасына 30 ж., Торғайкөтерілісіне 100 ж., Қостанай облысына 80 ж.

Бұлардан басқа 2016 жылы

келесідей мекемелер мен ұй-ымдар өздерінің мерейтойларын атап өтеді: Науырзым мемлекет-тік қорығына 85 ж., «Большевич-ка» фабрикасына 75 ж., «Сос-новый бор» шипажайына 35 ж, Ыбырай Алтынсаринның мемо-риалдық мұражайына 25 ж. және т. б.

Күнтізбегіміз оқырмандарымы-здың көмекші құралы әрі құнды анықтамалығына айналып, үл-кен сұранысқа ие болады деген сенімдеміз.

Басылым негізінен студенттер мен оқытушыларға, ұстаздарға, мекеме қызметкерлеріне, кітапха-нашыларға және туған өлкеміздің тарихын танып-білгісі келген оқыр-мандарға арналған.

Іріктелген мерейтойлық оқиға-лар толық қамтылмаған болуы мүмкін.

Материалдарды іріктеу 2015 жылдың тамызында аяқталды.

Қостанай облысының 2016 жылға берілген атаулы күндері мен оқиғалар күнтізбегінің матери-алдарын www.kstounb.kzкітапхана сайтынан алуға болады.

Қостанай облысының өткені мен бүгіні

Қазақ еліне Сейіл Зейнелұлы Баймағам-бетовтың есімі кеңінен таныс. Ол көрнекті мем-лекет қайраткері, барша қауымға белгілі ғалым. Тарих ғылымдарының докторы, профессор.

Ол тәуелсіз Қа-зақстанның тарихын жа-зуға да қомақты үлесін қосты. Жақында облыс орталығындағы Қоста-най мемлекеттік педаго-гикалық институтында осы азаматтың құрметіне дәрісхана ашылды.

Оның ашылу сал-танатында аталмыш жоғары оқу орнының ректоры, академик Қуат Баймырзаев, Міржақып

Дулатов атындағы Қо-станай инженерлік-эко-номикалық универси-тетінің басшысы Сәбит Есмұратов, Еуразия ұлттық университетінің профессоры, заң ғы-лымдарының кандида-ты Қабдеш Ыдырысов, Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі Ақыл-бек Шаяхмет, Қазақстан Республикасының мәде-ниет қайраткері, Қоста-най қаласының құрметті азаматы Римма Ғайсе-нова, Қостанай облысы әкімдігі жастар саясаты жөніндегі басқарманың басшысы Кенеш Әлім-жанов, 4 курс студенті Ақжол Қошқарбек сөз

сөйлеп, Сейіл Зей-нелұлы туралы өздерінің жүрекжарды лебіздерін білдірді.

Сондай-ақ, елорда-мыз Астанадан арнайы келген Сейіл Баймағам-бетовтың жан жары

Сәния Шаймұханқызы, көрнекті тұлғаның аяулы перзенті Жанат осынау салтанатты ұйымдасты-рып, даңқты жерлесіміз-ге көрсеткен құрметтері үшін шынайы алғыста-рын жеткізді.

Жасындай жарқырап өткен ғұмыр немесе Елубай Өмірзақов атындағы облыстық

филармонияда марқұм, талантты әнші Гүлжайна Ғұмарованы еске алу кеші өтті

Бұл басқосуды ұйымдастыру-дың да өзіндік ерекше мәні бар. Өйткені, қазақтың аяулы қызы Гүлжайна Ғұмарова жас та болса артында өшпес ізін қалдырды.

Облыстың Жітіқара ауданында жүрген кезінде ән әлемінде ерек-ше жарқырап көрініп, облыстық филармонияға қызметке шақы-рылды. Оған Қазақстан Респуб-ликасының еңбек сіңірген қайрат-кері, бұлбұл үнді әншіміз Гүлбану Абдулина тәлімгерлік етті.

Гүлжайна болашағы жарқын дарын иесі болатын. Егер тірі болғанда қазір де арамызда жарқырап, талғампаз көрермен-дердің көзайымына айнала түсер

еді. Амал нешік, ғұмыры тым қысқа болды. Осыдан бір жыл бұрын күт-пеген жерден дүниеден өтті.

Ол бірқатар халықаралық және республикалық байқаулар-да жеңімпаз атанып, өзінің қайта-ланбас үнімен дараланды. Аз уақыттың ішінде барша өңірдегі жұртшылықтың көңілінен шықты.

Облыстық филармония ұй-ымдастырған еске алу кешінде облысқа белгілі өнер шеберлері, қазақ драма театрының әртістері, онымен сыйласқан замандаста-ры өздерінің ол жайлы шынайы лебіздерін білдіріп, асқақтата ән шырқады, мың бұрала би биледі, тебірене сөз сөйледі.

Ғалымның атындағы дәрісхана

Аға ұрпақ өкіліне құрмет

Облыс орталығындағы «Мирас» мәдениет сарайында кешегі қанды майданды бастан өткерген ардақты ақсақал, Қостанай қаласының құр-метті азаматы Михаил Подоляковтың 90 жылдығына арналған кеш болып өтті. Онда ардагер туралы деректі фильм көрсетілді.

Басқосуға халық көп жиналды. Олар мерейтой иесімен бірге кезінде қызмет атқарған замандастары, зиялы қауым өкілдері және іскер жастар.

Көпшіліктің алдында облыс әкімінің орынбасары Марат Жүндібаев, Қостанай қаласының әкімі Базыл Жақыпов сөз сөйлеп, елге қадірлі аза-матты мерейтойымен шын жүректен құттықтады, сый-сияпат жасады.

Сондай-ақ, облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы Кенжебек Үкин және басқа да азаматтар Михаил Ивановичқа ең ізгі тілектерін білдіріп, оған мықты денсаулық, отбасында бақыт тіледі.

Кештің соңы шаһар өнерпаздарының дайындаған концерттік бағдар-ламасына ұласты.

Page 7: №91 (2791)

Сейсенбі, 17 қараша 2015 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 7ДӘУЛЕТ

Инвестициялық жобалар қалай жүзеге

асуда?Біздің аймақ қашан да экономика жағынан қуатты екендігі көпшілік-

ке мәлім. Индустрияландыру картасының шеңберіндегі жобалардың арқасында серпінді даму жолына түсті.

Қазір қазақ елі әлемдегі дамыған 30 елдің қатарына қосылуды баст ы мақсат санайды. Ол үшін мемлекеттің экспорттық әлеуетін жақ-сарту маңызды. Яғни, агроөнеркәсіп кешені саласында өндірісті кеңей-тіп, интеграцияның мүмкіншілігін мейлінше пайдалану қажет.

Биыл жалпы құны 7,4 млрд теңге болатын 40 инвестициялық жобаны жүзеге асыру жоспарланып, сонымен қатар агроөндіріс кешені бағытын іске асыру дұрыс жолға қойылды. Соңғы жылдары ұн , макарон , сүт, сұйық май, ет өнімдерінің өндірісі ұлғайған. Бұл импортты азайтып, экспорт көлемін арттырды деген сөз.

Негізгі капиталға түскен инвестициялардың көлемі 26 млрд. 627 млн. теңге яғни 63,2 пайыз. Қазақстан Республикасындағы үдемелі ин-дустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі мемлекеттік бағдарлама шеңберінде 2014 жылы жалпы 5,5 млрд. теңгенің 2 инвестициялық жобасы іске асырылды. Бұл жобалардың қатарына «Қостанай МБИ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігін қосуға болады.

Сонымен қатар «СарыаркаАвтоПром» секілді іргелі ұжымның тын-дырған жұмыстары да ауыз толтырып айтарлықтай. «Бизнестің жол картасы - 2020» бағдарламасы аясында 6 млрд.970 млн. теңгенің 77 жобасы жүзеге асты. Соңғы 9 айдың деректеріне сүйенетін болсақ, жұмыспен қамту қызметіне 12287 адам өтініш білдірді.

Қоғамдық жұмыстарға 308 адам тартылса, әлеуметтік жұмыс орын-дарына 160 адам, жастар практикасына - 98 адам, тұрақты жұмыс орын-дарына 3755 адам орналасты.

Міне осылайша жұмысқа орналасқандардың саны 2015 жылдың 1 қазанындағы деректерге сүйенсек, едәуір өскендігін байқау қиын емес. Жылдың аяқталуына да санаулы айлар қалды. Бұл көрсеткіш тағы да ұлғаяды деген үміттеміз.

2015 жылы жолдарды жөндеуге 437,8 млн. теңге бөлінген болатын. Атап айтатын болсақ, облыс орталығындағы Орджоникидзе- Қостанай 2 шағын ауданы шекарасындағы Герцен көшесі, Таран көшесінен До-сжанов көшесіне дейін қыруар жұмыстар атқарылды. Іc жүзінде осы мақсатқа 420,8 млн теңге жұмсалды.

Шағын кәсіпкерлік пен өндіріс өркендеуде

Кез келген елдің экономикасының негізі – шағын және орта кәсіп-керлік. Қазақстан бүгінде сырт елден инвестиция тартуда көш басын-дағы 20 мемлекеттің арасында 19-орыннан көрінді.

Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқына жолауында: «Жа-пония, Германия, Бельгия, Италия сияқты елдерде шағын және орта бизнес олардың барлық кәсіпорындары санының 90%-дан астамын құрайды, көптеген дамыған елдерде олар жалпы ішкі өнімнің 50%-дан астамын береді. Сондықтан да біздің шағын және орта кәсіпкерлікті дамытудың түбірінен жаңа идеологиясын түзуіміз қажет. Бұл кәсіпкерлік ортаның бастамашылығын іске асыру үшін қолайлы жағдай туғызуымыз керек» – дегені көпшіліктің есінде болса керек.

Шағын бизнес субъектілерімен өткен жылдары 103,2 млрд. теңгеге 106 пайыз өнім өндірілді. 323 жаңадан ашылған кәсіпорындар тіркеліп, 581 жұмыс орындары пайда болды. Ал негізгі капиталға түскен инве-стициялар 57 млрд. 247 млн. теңгені құрады. Оның 12 млрд. 701 млн. теңгесі – республикалық, 4 млрд. 383 млн. теңгесі – жергілікті бюджет-тен, сондай-ақ 40 млрд. 163 млн. теңгесі – кәсіпорындар және басқа қаржы көздерінен.

Ал үстіміздегі жылдың қаңтар-қыркүйек айлары аралығында облыс орталығында қазіргі бағамен 109,7 млрд. теңгенің өнімі өндірілді. Өндірістің нақты көлемінің индексі 105,6 пайызды құрады. Қостанай облысы өндірісінің жалпы көлемінде өнеркәсіптік өнімнің салыстыр-малы салмағы 35,3 пайызды құрады.

Шаһарымызда қазіргі таңда 51 ірі және орта, 188 шағын өнеркәсіп кәсіпорындары жұмыс істейді. Ірі және орта өнеркәсіп кәсіпорындарын-да қызметкерлердің жалпы саны 14 мың адамды құрайды. Жыл басынан 232 жаңа ашылған кәсіпорындар тіркелді, 435 жұмыс орны құрылды.

Қостанайдағы «ЕвразКаспианСталь» ЖШС-і құрылысқа қажетті ар-матура шығарумен айналысады. Өткен жылы кәсіпорын 92 мың тонна арматура өндірген. Ал биылғы жоспар одан да ауқымды. 350 мың тонна өнім шығару көзделіп отыр.

Республикамыздағы танымал «Баян сұлу» фабрикасы өткен жылы 41 мың тонна кондитерлік өнім шығарса, соның 35 пайызын экспорт-таған. Қостанай конфеттері Ресей, Әзірбайжан, Қырғызстан, Өзбекстан, Германия, Монғолия, Түркіменстан, Ауғанстан елдеріне жөнелтілді. Жал-пы, кәсіпорын қазіргі таңда 250-ден астам түрлі кәмпит-печеньелер өндіреді. Аталмыш өндіріс ошағы алдағы уақытта да жаңа жобаларды жүзеге асырмақшы.

Биылғы жылдың 9 айында мынадай кәсіпорындар өндіріс көлемін ұлғайтты: «Қостанай мелькомбинат» АҚ (89,1%), «Асалия» ЖШС (10,1%), «Арасан» ЖШС (14,5%), «Romana-Нан» ЖШС (74,2%), «Аруана-2010» ЖШС (25,8 %), «ДЕП» ЖШС (4,2 %), «Милх» ЖШС (71,6 %).

Әке көрген оқ жонар

Бүгін әңгіме арқауына айналып отырған бауырларымыз Руслан және Раушан Шакаровтардың аты-жөні Қостанай өңіріне кеңінен белгілі. Олар бұл күндері облыс орталығында тұрады.

Алайда өздерінің туған жер-лерін ешқашан да ұмытпайды. Қолдарынан келгенше қайы-рымдылық мақсатында көмек көр-сетіп келеді. Бұл орайда олардың аудандық «Балықты» мешітінің тұрақты демеушілері екендігін айтып өткендігіміз лазым.

Сөзіміз жалаң болмас үшін нақты мысал келтіре кетелік. Бұл күндері елімізде 2016 жылға баспасөзге жазылу науқаны қызу жүріп жатыр. Қостанайдағы ер-лі-зайыпты Руслан мен Раушан Шакаровтар қазақ тіліндегі діни басылымға жазушыларға қолдау көрсетуді өзіміздің ана тілімізге көрсетілген құрмет деп түсінеді.

Сондықтан да болар, жуырда ғана олар ауданда тұратын Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне, көп балалы аналарға, мұғалімдер-ге және басқа да азаматтарға 50 дана республикалық «Ислам және өркениет» газетін өз қаражаттары-на жаздырып берді.

Әрине, қайырымдылық, адам-гершілік секілді қасиеттер адам баласының бойына жастайынан ата-аналарынан алған тәрби-есінен дариды деп босқа айтыл-майды. Бұл өте орынды да.

Отағасы Русланның әкесі Төлепберген ағамыз бен анасы Мағира апамыз есімдерін ел сый-лаған ардақты жандар. Екеуі де бүкіл ғұмырларын елі мен халқы-на адал қызмет етуге арнаған құрметті кісілер. Төкеңнің кісілігін, парасаттылығын, ұлтжандылығын замандастары кезінде өзіне үлгі тұтты.

Кейінгі жастар одан өнеге алып, туған жерлерінің нағыз па-триоттары атанды. Ұзынкөлдік-тердің мақтанышы болды. Оны барша қауым өзіміздің Төкең деп отыратын.

Ал шаңырақтың сәні мен мәнін келтірген Мағира апамыз да ұлтымыздың іскер де білікті қыздарының бірі. Ол жастайынан адам жанының арашашысы, яғни ақ халатты абзал жан болуды ар-мандайтын. Өсе келе осы мақса-тына жетті.

Халық: «Мағира апамыз науқа-старды тек ем-домымен емес, жылы сөздерімен де емдейді, оны-мен сөйлесіп ақыл-кеңесін тыңдау-дың өзі бір ғанибет»,- дейтін.

Шынында да, ол осындай кәсібіне деген сүйіспеншіліктің арқасында тек Қостанай облысы-ның ғана емес, күллі республика-мызда үлкен абыройға бөленді. Қазақ ССР-нің еңбек сіңірген дәрігері атанды. Әріптестері оны өнегелі тәлімгер деп үнемі сыйла-ды. Жастардың нағыз білікті ұста-зы болғаны да жерлестерімізге мәлім.

Осындай ата-анадан тағылым алған Руслан да қазақтың пара-

сатты әрі білімді азаматы болып қалыптасты. Ол осыдан ширек ға-сыр бұрын ұлтымыздың көрікті де инабатты қызы Раушанмен көзқа-растары бір жерден шығып, жеке отау көтерді. Содан бері де арада қаншама жылдар өтті.

Заман тынысын сезінген

Раушан да беделді де көпшілік-ке шарапаты тиген шаңырақта өсті. Себебі, оның әкесі Ғалымжан аға мен анасы Бибіжамал апа-мыз кішкентайынан қыздарының білімге құштар, өз ұлтының барлық асыл қасиеттерін бойына сіңірген дарынды перзент болып қалыпта-суына көп еңбек сіңірді.

Бұл шаңырақтың иелері де өз ортасында беделді әрі іскер ма-мандар ретінде дараланды. Отаға-сының бойынан нағыз азаматқа тән қасиеттің бәрі де табылатын.

Өзі кез келген кісімен бұрын-нан білетіндей сөйлесіп, үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсете білді. Ғалымжан ағамыздың осындай қырлары барша Қостанайлық зи-ялы қауымның есінде. Өзі туып өскен Ұзынкөлдің өркендеп өсуіне қомақты үлес қосты.

Осы отбасының ырыс-бере-кесін арттырып, шырайын кел-тірген Бибіжамал апамыз да өте сыйлы да ардақты жан. Оның мейірімділік қасиеттерін жерле-стері және онымен араласқан құрбылары қашанда ауыздарынан тастамай айтып отырады.

Шаңырақтың сәнін келтірген қайырымды кісі жетім-жесірдің, көмекке мұқтаж жандардың қол-даушысы. 73 жас тағы апамыздың көптеген ізгі қырлары сүйікті қызы Раушанға да ерте жұқты. Үнемі анасының ақыл-кеңесін басшы-лыққа алып отырады. Қарындасы-мызды мешітке тұрақты демеуші етіп отырған да осындай асыл да ерекше қасиеттерінен болар.

Бибіжамал апамыз Ислам дініне аса құрметпен қарайды. На-мазхан. Мешіттегі барлық діни ме-рекелерге қатысып отырады. Міне, оның ұрпақтары осының бәрін де көңілдеріне түйіп, өзгелерге ша-пағаттарын тигізіп келеді.

Өздеріңіз де байқап отырған шығарсыздар, біздің кейіпкер-

леріміз Руслан мен Раушан осын-дай ынтымағы жарасқан жанұя-ларда өскендіктен де шығар, бұл күндері бір отбасының тіректері.

Әрқашан да ойлары бір жер-ден шығатын ерлі-зайыптылар қос қыздарының бойына сонау мектеп қабырғасынан бастап, нағыз қыз баланың табиғатына тән қасиет-терді сіңіруге тырысты. Олар да әке-шешелерінің сенімін ақтады.

Тұңғыштары Жанар өзінің білімге деген шексіз құштарлығы-нан да болар, Лондонда оқыды. Сүйген жігіті Дияр екеуі шаңырақ көтеріп, үлгілі отбасына айналды. Олар бұл күндері мұнайлы өңір Атырау қаласында тұрады. Өздері ғұмыр кешіп жатқан шаһарда сый-лы да беделді.

Екінші қыздары Сәбина облыс орталығындағы М.Горький атын-дағы гимназияда 7 сынып оқушы-сы. Ата-анасы бұл перзенттерінен де үлкен үміт күтеді.

Руслан мен Раушанның айтуы-на қарағанда, өздері ата және әже атанды. Өздері Нәдір есімді не-мерелерін ерекше жақсы көреді. Олар екі жақтағы ата-әжелерінің көз қуанышы. Болашақта ол тәу-елсіз еліміздің нағыз тірегі болса екен деп армандайды.

Міне, біздің қос аққудай жа-расқан әрі бүгінгі уақыт талабына сай кәсіпкерлікпен айналысып, айналасындағыларға шуағын шашып келе жатқан бауырлары-мызға әрдайым Алла-тағаланың нұры жауа берсін деген ең ізгі тілегімізді білдіргіміз келеді.

Олармен сұхбат алған кезіміз-де кәсіпкерлік жөнінде де өздерінің ойларымен бөлісті. Қазіргі таңда олар еліміздің әлемдегі бәсекеге қабілетті 30 елдің қатарына қо-сылу үшін өздерінің іскерлік қыр-ларын барынша жетілдіре түсуді армандайды.

Жергілікті халық олардың өз-дері үшін жасап жатқан адал қыз-меттеріне қашан да дән риза. Ер-лі-зайыпты Руслан және Раушан Шакаровтар мемлекет басшысы-ның кәсіпкерлер қауымына жасап жатқан қамқорлығын терең се-зінеді. Сондықтан да әр күндерін тек қана тың ізденістермен өткізуге талпынады.

О.ОТЫНБАЙҰЛЫ.

Істің көзін тапқандарЕрлі-зайыпты кәсіпкерлер Руслан және Раушан

Шакаровтардың іскерлік қырлары жөнінде

Page 8: №91 (2791)

Сейсенбі, 17 қараша 2015 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ8 ТАҒДЫРЫ БӨЛЕК АДАМДАР

Қайсар тұлға Несін жасырамын, өз басым

халқымыздың аяулы ұлдарының бірі Айтбай Мұздаханов ағамызды бетпе-бет жүздестірген жоқпын. Бірақ, есіміне әбден қанықпын. Шығармашылық еңбектеріне де тәнті болып жүретін інілерінің бірімін.

Ұмытпасам, осыдан бір-екі жыл бұрын елордамыз Астанада мемлекеттік «Дарын» жастар сый-лығының лауреаты, мәдениет са-ласының үздігі, күйші Анар Мұзда-ханованың шығармашылық кешін теледидардан ерекше ықылас қой-ып көрдім. Сонда осынау ардақты тұлға шалғайда жатқан Амангелді селосынан барып, перзентінің кон-цертінің ажарын аша түсті.

Үлкен сахнада қадірлі ағамы-здың шерткен күйіне таңқалмаған қауым жоқ шығар. Міне, бәріміздің өнердегі қайсар азамат, ұлтымы-здың мақтанышы Айтбай ағаны мәртебе тұтып, жастар жағы одан әрқашан да үлгі алуға тырысады.

Сонымен Айтбай ағамыз елі мен халқына не үшін қадірлі? Соңынан ерген інілері неге оны айналшықтап шықпайды? деген сауалдар да көпті толғандырары хақ. Енді осыған шама-шарқымыз жеткенше оның өткен өмірі арқылы пайымдап көрелік.

Амангелді Торғай өңіріндегі қа-лың қазақ мекен ететін киелі өңір. Айтбай ағамыз 1941 жылы қазан айында аталған ауданның Қарасу деп аталатын елді-мекенінде туды. Осы киелі қонысты әлемдегі баға жетпес жер жәннатына балайды. Бір сәт алыстап кетсе сағынады.

Әйтпесе, өзі секілді жасы кел-ген кісілер ұл мен қыздары өскен соң жан тыныштығын ойлап, елор-дамыз Астанаға, берісі Арқалыққа барып ғұмыр кешкісі келеді. Ал Айтекеңді туған жердің жусан иісі, қасиетті топырағы еш жаққа жібер-мей отырғаны айдан анық.

Ол аз десеңіз ата-бабалары-ның қорымдары әлгі жерде жатыр, туған-туыстары да осы жақта тұра-ды. Оның түрлі энциклопедиялар-да жарияланған ғұмыр деректеріне қарасақ, ағамыздың арнайы музы-калық білім алмағандығын көреміз.

Сайып келгенде, бәрі де бой-ындағы табиғи дарынның арқасы. Ол сонау жастық шағында мектеп қабырғасында жүргеннің өзінде ауылдастарына өнерге құштар боз-бала екендігін көрсеткен еді. Сон-дағы домбырашылар оркестріне қатысып, талант ұшқынын одан әрі шарықтата түсті.

Ол үшін 1976 жылдың да орны әрқашан да бөлек. Өйткені, сол жылы жұртшылық сыр елі, жыр елі деп атап кеткен Қызылорда қала-сында өткен домбырашылардың республикалық байқауында бірін-ші орынды жеңіп алып, мәртебесі асқақтаған-ды.

Осы жеңіс 36 жастағы азаматты жігерлендірді. Өзіне деген сенімін барынша аттырып, болашаққа же-теледі. Қатардағы жұмысшы болса да, өзінің ән-күйге деген іңкәрлігін ешқашан да жоғалтқан емес. Тын-бай еңбектенудің нәтижесінде өнер-ден өз орнын тапты.

Батыр қазақАмангелділік бауырларымыз

Айтбай ағаны қайсар қазақ, рухы мықты азамат деп орынды мақтан етеді. Мұның өзіндік себебі де бар. Табиғи дарынның арқасында халқы-ның құрметіне бөленген ол, сонау бір жылдары күтпеген жерден қолын комбайнға шайнатып алғанына қа-рамастан өмірден түңілмеді.

Қайта тіршілікке деген құштар-лығы арта түсті. Мүгедекпін деп осалдық танытпады. Бойындағы күш-қайратын еселей түсіп, табиғи дарынын одан әрі дамытты. Содан

бері де 50 жылға жуық уақыт өте шықты.

Қазір оның шығармашылық өмірбаянына көз жіберіп отырсақ, осы кезге дейін 60-тан астам күй, 40-қа тарта ән жазыпты. Мұндай жанқиярлық еңбек нағыз кәсіби композиторлардың да бәрінің бір-дей қолынан келе бермейді. Бұл ағамыздың тынымсыз жұмысының өтемі.

Осы арада оның жұртшылықтың есінде қалған тұңғыш күйі «Аман-гелді дүбірі» деп аталатындығын айтып өткен жөн. Ол батыр баба-мыз Амангелді Имановқа арналған. Сондай-ақ патриоттық тақырыпқа арналған «Ер есімі-ел есінде» де-ген күйі де жұртшылықтың есінде.

Сонымен қатар оның «Бала-лы киік», «Сәтен күйі», «Домбыра сазы» деп аталатын туындылары да халықтың жүрегіне жетті. Ол 1977-1978 жылдары Бүкілодақтық халық шығармышылығының I-II фести-вальдерінің лауреаты атанды.

Оның есімі композитор ретінде де елімізге жақсы танымал. Қай-сар жанның «Елім-ай», «Қаратал», «Бозтайлақ», «Тархан баба», «Сей-тқұл аңызы», «Ару ана», «Нарқыз», «Жұбату» секілді күйлері де көптің жиі тыңдайтын туындылары. Сон-дай-ақ сазгердің «Аяулы ана», «Байғабылда бір бала», «Балбө-бек», «Шынарым», «Дархан дала» сияқты әндері де баршаға белігілі.

Айтбай аға өзін бақытты се-зінеді. Өйткені, Анар есімді сүйікті қызы да қазіргі таңда елордамыз Астанадағы мемлекеттік филармо-нияның ұлт аспаптар оркестрінде орандаушы-домбырашы, концерт жүргізушісі ретінде де белгілі.

Күйші ретінде әріптестерінің арасында өте сыйлы. Өзінің жа-стығына қарамастан, жұртшылыққа ерте танылды. Дүниежүзінің бірқа-

тар елдерінде болып, қазақ өнерін өзгелерге танытты. Міне, осының бәрін де Амангелді селосында тұта-тын ардақты ағамыз Айтбай өзіне мәртебе тұтады. Оның осы жетістік-теріне балаша қуанады.

Сонымен Айтбай Мұздаханов ерен еңбекқорлығының арқасын-да бірқатар атақ-дәрежелерге де ие болды. 1979 жылы «Құрмет белгісі» орденімен марапатталды. Арады біраз жылдар өткен соң, күйші-композитор Қазақстан Респуб-ликасының еңбек сіңірген мәдениет қызметкері атағына да ие болды. Ол

туралы арамызда жүрген жан досы-мыз әрі өнердегі тұлғаның жерлесі Қалибек Деріпсалдин әрдайым әңгімелеуден жалықпайды. Өзінің бір кітабына оның шығармаларын да енгізді.

Қадірменді тұлғаға ілтипат

Айтбай ағаның есіміне бұл күн-дері тек Амангелді ауданы немесе Қостанай өңірі ғана емес, бүкіл Қа-зақстан жұртшылығы әбден қанық десем артық айтпаған болармын.

Кейбір деректерге көз жүгіртіп отырсақ, көрнекті өнер қайрат-керінің туған күні 15 қазан екен. Дәл осы айтулы датада жоғарыда аталған ауданның Қарасу ауылдық округіндегі мәдениет үйінде есте қа-ларлықтай оқиға болып өтті.

Қазақ халқына қаншама өлмес туындылар берген автордың 74 жылдығына байланысты шығар-машылық кеш ұйымдастырылды. Мәдениет мерекесі болған соң оған әрине, белгілі тұлғаның күйлері мен әндеріне үлкен құрметпен қарайтын жандар жиналғаны белгілі.

Мұнда оның атына қаншама игі тілектер айтылды. Алғыс хаттар және басқа да марапаттар көр-сетілді. Олардың арасында аудан-дық қорғаныс бөлімі басшысының орынбасары Ернұр Асқаровтың қадірменді ақсақалды құттықтай келіп, Қазақстан Республикасы Пар-ламенті Мәжілісі төрағасының орын-басары, руханият саласының нағыз жанашыры, генерал-лейтенант Абай Тасболатовтың сәлемдемесін жеткізуі өнер майталманын ерекше толғанысқа түсірді.

Өйткені, осы ұлы ақынның есімі берілген Абай ағамыз республика-лық патриоттар әндер байқауының

төрешілер алқасының же-текшісі болыпты. Ол елор-дадан жырақта тұратын композитордың туынды-ларына тәнті болып, оған өзінің ерекше құрметін білдіріпті.

Әрқашанда бос сөз-ден гөрі нақты істі ұна-татын, кезінде еліміздегі «Ұланды» басқарған атақты да мәрт мінезді азамат ағамыздың қуа-нышын еселей түскісі кел-ген болар, ол Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген мәдениет қызмет-кері Абай Мұздахановқа өзі бір басшысы болып табылатын Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің Құрмет Грамо-тасын, Қазақстанның тұңғыш Қорға-ныс министрі, Кеңес Одағының Ба-тыры әрі Халық қаһарманы Сағадат Нұрмағанбетов атындағы медальды және жүз мың теңге ақшалай сый-лықты жіберіпті.

Бұл ерекше құрметке шығар-машылық кешке жиналғандардың бәрі де қол соғып, теңіздей толқыды. Араларында жүрген бір тума дарын иесінің еңбегінің бағаланғанына риза болды. Бәрі де оның марапа-тына ортақ екендіктерін білдірді.

Айтбай ағамыздың шығармашы-лығы көптеген қаламгер бауырлары мен өнер қайраткерлерінің тарапы-нан да өзінің лайықты бағасын алға-ны баршаға мәлім. Мәселен, Торғай өңірінің даңқты перзенті, көптеген романдарымен ұлтының аузында жүрген дарынды жазушы Төлен Әбдіков бүгінгі кейіпкеріміз жайлы кезінде: «Бір көзі соқыр, құлағы естімейтін керең композиторлар-ды білуші едік. Ал бір қолы мүлде жоқ, екінші қолында үш саусағы бар, оның өзінде сол саусақтары зақымданған композиторды көрген емеспіз. Айтакеңнің күй тартуы ға-жап! Нағыз ғажап!» деп тебіренуі де көп жайдан хабар берсе керек.

Әрине, ол туралы көптеген тұлғалардың мұндай жүрекжерды лебіздерін келіруге болар еді. Біз көрнекті қаламгер Төлен ағамыздың әлгі сөзінен бауырларымыз ерекше ой түйеді деген үміттеміз.

Шынында да кішкене ойланып көрсек, ол кісі сонау бір жылдары күтпеген жерден қиындыққа ұшы-раса да оған мойымады. Жақсы күндерді тек қана алдан күтті. Сол кездері қимас достары мен перзент-тері жанынан табылды.

Бұл күндері елордамыз Астана-да қызмет атқаратын аяулы қызы Анар да әкесінің нағыз қолдаушы-сы, қамқоршысы бола білді. Айте-кең қазір солардың арасында өзін қашан да бақытты сезінеді.

Осы мақаланы дайындау бары-сында біз тағдыры бөлек жанның шығармашылығына, батылдығы мен өжеттілігіне ерекше құрметпен қарайтын азаматтармен де тілде-стік. Солардың бір-екеуінің пікір-лерін келтіре кетелік.

Қалибек Деріпсалдин – Қа-зақстан Республикасының еңбек сіңірген қызметкері, композитор:

- Өз басым Амангелді ауданында туып өстім. Сондықтан көптен бері

Айтбай ағаның туындыларына өте қызығушылықпен қараймын. Оның әндері мен күйлері бұл күндері күллі республикамыздағы талғампыз қа-уымның рухани иігілігіне айналды.

Оның бір қызы Анар да Қа-зақстанға белгілі күйші. Оның шығармашылық кеші кезінде Аста-нада дүрілдеп өтті. Табиғи дарын-ның арқасында әлемнің бірқатар елдерінде өнер көрсетті. Жетпістің желкесіне көтерілген ардақты аға-мызға алдағы уақытта да мықты денсаулық, отбасында тек жақсы-лық тілеймін.

Композитордың жерлесі Асхат Хасенов айтады:

- Мен қазір табиғаты көркем Меңдіқара ауданында ғұмыр кешіп жатқаныммен бүкіл балалық шағым Амангелді ауданында өтті. Әкем мен шешем сол жердегі ағайындармен қоян қолтық араласа жұмыс істеді.

Ал біз орта білімді сол аудан ор-талығында алдық. Мектепте оқып жүрген кезден бастап, Айтбай аға-ның өнеріне бір кісідей қанықпын. Оның ғұмыры, қайтпас қайсарлығы барша қазақ жастарына өнеге. Жуырда оның Қарасу елді мекенін-де шығармашылық кеші жоғары деңгейде өтті деп естідім.

Оның ән мен күйін кішкентайым-нан тыңдап өскен менің компози-торға деген ықыласым айрықша. Ол тіршілікте қандай қиындыққа кездес-се де рухы түспеді. Оған екінің бірі шыдас бере алмайды.

Қымбатты оқырман, өздеріңіз-де байқап отырған боларсыздар, Айтбай ағамыз рухани ордалардан алыста тұрса да кейінгі жас толқын-ды өзінің өлмес туындыларымен әсемдікке, сұлулыққа тәрбиелеп келеді. Жыл өткен сайын өзінің өнердегі ізденістері де барынша жандануда.

Осындай абыз ақсақалы бар біз де шексіз бақыттымыз. Айтекең секілді асыл азаматтарымыз ара-мызда жүргенде үкілі үмітіміз болып табылатын жастарымыздың да ән мен күйге деген құлшыныстары ар-тып, қазақ елі мен халқын тек қана биіктен көрсете беретіндігіне ешқан-дай шүбә келтірмеймін.

Жаныңыз жамандық көрмесін, бәріміз ардақ тұтатын өршіл мінезді жан аға! Сіз қандай ілтипатқа да, қошеметке де, мақтанышқа да әб-ден лайықтысыз. Соны ешқашан ұмытпағайсыз.

О.ДЕРБІСЕК.

Қайсар қазақТіршіліктегі қиындықтарға қасқая қарсы тұрып, өлмес туындылар жазған

композитор Айтбай Мұздахановтың ғұмыры баршаға ғибрат

Page 9: №91 (2791)

Сейсенбі, 17 қараша 2015 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 9КӘСІП ПЕН НӘСІП

Сиырдың сүті – тілінде

Мал бағудың да өзіндік қыр сыры бар. Өйткені, оның қай түрі болмасын ерекше күтімді, алда келе жатқан қысқа дайындықты қажет етеді. Сондықтан да осы-нау кездері барлық мал қорада тұрады. Оларға қажетті жем-шөптің қамын өмір көрген кісілер ерте бастан ойластырады.

Ал, ерте көктемнен бастап сонау қоңыр күзге дейін дала-да болады. Әрине, ауылдағы-дай жайылым жағы жетісе бер-мейтіндігі де әмбеге аян. Міне, қылышын сүйретіп келетін қысқа да санаулы күндер қалды. Мал ұстайтын ағайындар оған қандай дайындықтар жасады. Осының мәні мен мәнісін білу мақсатын-да журналистік зерттеу жүргізіп едік.

Ең алдымен Қостанай қаласы әкімдігінің ауыл шаруашылығы және ветеринария бөлімінің басшысы Ғизат Қаленовқа жо-лығып, өзімізді толғандырған мә-селе жөнінде тілдестік. Ол бізге бірқатар деректер мен дәйектер-ді жайып салды.

Әрине, облыс орталығын-да мал өнімдерінен жасалатын азық-түліктер аз емес. Бірақ, біз бұл жолы өзіміздің негізгі тақы-рыбыздан ауытқымай мал ұстап отырған қала тұрғындарының үйлерінде болып, арнайы сөй-лескен едік.

Жалпы, шаһарымызда биыл жеке тұрғындар мен жауапкер-шілігі шектеулі серіктестіктер-ді және басқа да ұйымдарды қосқанда 2206 ірі қара, 2510 ұсақ мал, 2298 шошқа және 739 жылқы қыстағалы отыр.

Сонымен біз соңғы жылда-ры ерекше құлпырып, қаншама тұрғын үйлер салынып жатқан қаланың шетінде орналасқан 2-ші Қостанайдағы Солнечная шағын ауданындағы 7 өткелдегі 12-ші үйдің алдына келіп тоқта-дық.

Есікті жылы жүзді, дидарынан мейірімділіктің шуағы есіп тұрған орыс әйелі ашты. Ол біздің ке-летінімізден хабардар болатын. Өйткені, алдын-ала телефон арқылы сөйлесіп, кездесетін уақытты белгілеген едік.

Өзім бұрын көрмеген кісінің есімі – Татьяна, фамилия сы – Киселева. Осынау жаны жаздай жайдары жан біздің өзінің сиыр-лары мен бұзаулары күтімде тұрған қораға қарай жол баста-ды. Қораның маңы өте жинақы, артық жатқан затты көрмедік. Осыдан-ақ, үй иесінің ұсынақты-лығы мен тәртіпті жақсы көретін-дігі әбден байқалады.

Әңгімелесу барысында ол бізге былай деді:

- Халық арасында «Сиыр-дың сүті – тілінде» деп босқа айтпайды. Өйткені, оларға жем-шөпті уақытылы беріп, ерекше күтім жасасаң сүтті де мол бе-

реді. Менің осы сиырды ұстап келе жатқаныма 28 жылдың жүзі болды. Сондықтан олардың сы-рын жақсы білемін.

Бұл жануарлар да адамның өзіне деген ерекше ықыласын өте сезінеді. Иесін бірден та-ниды. Жылда жем-шөбін ерте дайындаймыз. Міне, қазір де күн суытып қалды. Сол себептен қалыптасқан дағдымыз бойын-ша дер кезінде суарып, тұратын жерін тазалап отырамыз.

Мүмкіндік болса шіркін мал ұстағанға не жетсін? Сүт те, ет те өзіңнен шығады. Базарға барып әуре болмайсың. Өздеріңізде байқаған боларсыздар қорадағы малдың қоңы да күйі де жаман емес.

Бұл күндері менің бағымымда үш сиыр, үш бұзау және бір бұқа бар. Оларға күнделікті сапалы жем-шөп беріп тұрамын. Әрине, оларға берілетін азық та арзан деп айта алмаймын.

Өзіміз пайдаланылғаннан артылғанын өзгелерге сатып, алғысын аламын. Осылайша нәпақамызды айырамыз. Сонан соң қарамағымдағы малды вете-ринарларға көрсетіп отырамын. Бір қуаныштысы желтоқсанның басында өзім жақсы көретін бір сиырым бұзаулағалы отыр.

Осы сапарымыздан кейін әлгі аталған шағын ауданның 47-ші кварталына да ат басын бұрдық. Бұл жердегі 12-ші үйде тұратын орта жасқа жақындаған Ғалым-жан Немереновке де жолығып, оны тілге тарттық. Ағамыздың сөзінен шаруаға икемділігі, мал бағуда едәуір тәжірибе жинаған-дығы айқын сезіледі.

Ол онымен әңгімелескеніміз-де, мал бағудағы өзінің біліктілігі-мен бөлісе келіп:

- Мал баққан адамның ұтары мол. Оның қиындығы да аз емес. Егер шынымен шыдамдылық та-нытып, жалқаулыққа салынба-сан алынар пайда да жеткілік-ті. Біздің отбасының мүшелері өзіміздің қолдағы сиырлардың күнделікті сүті мен айраның ішіп, майын пайдалануға әбден үйренген.

«Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей» демекші, осы малдың арқасында ештеңеден

кем болып отырған жоқпыз. Оның бейнеті де жеткілікті. Бірақ, қимылдаған қыр асады демекші, әрекет етсең оның қуанышы аз болмайтындығына өткен жылда-ры көзім жетті.

«Әке көрген оқ жонар» деген-дей, менің әкем өмір бойы мал бағып, құрметке бөленген жан. Қазір құрметті демалыста болса да бізге мал бағудың қыры мен сырын үйретуден бір сәт жа-лыққан емес. Ауылда өстік қой. Сондықтан біз де ол кісінің жа-нында жүріп, көп жайды көңілге түйдік.

Өзім кезінде он төрт жыл бойы Өскемендегі Риддер қа-ласында тұрып, шахтер болып қызмет атқардым. Сол шақтың өзінде жұмыстан тыс кездері мал ұстайтынмын. 2009 жылы Қостанай шаһарына қоныс аударған соң да осы ата-баба-мыздан келе жатқан кәсіпті қолға алдым, - деді Ғалымжан аға.

Осы киелі шаңырақта болған кезімізде бұл күндері оның бағымында 24 бас ірі қара бар екендігін білдік. Оның 14-і са-уынды сиыр. Олардың қысқы жем-шөбіне де аз қаржы жұмсал-майтындығы белгілі. Сондықтан мал азығын әзірлеуді сонау жа-дыраңқы жаз айларынан бастап қолға алады.

Мал да ерекше күтімді қа-жет етеді. Осы қараша айының басында қолдағы ірі қаралар-дың бәрін де мал дәрігеріне көрсетіп алды. Жылына екі рет ветеринарлардың бақылауында

болған сиырлардың қоңы да жа-ман емес.

Тәжірибелі маман олардың тұрған жерінің жылы әрі таза бо-луына да көп көңіл бөледі. Жем-шөптері де сапалы. Сондықтан да болар сиырлары сүтті келеді. Күнделікті дастарханға қойыла-тын айран, сүт, ірімшік, қаймақ дегендеріңіз өздерінде дайын-далады.

Мал өсірсең қой өсір...

Бұрын осы шағын ауданда қой өсіретін бауырларымызда тұратындығын ұзын құлақтан

еститінбіз. Сондықтан да сондай ағайындарды да іздегенімізді де жасырмаймыз. Осы мақсатта жоғарыда аталған Солнечная шағын ауданы 5-ші өткелін-дегі 19-шы үйдің алдына келіп, тоқтадық.

Бір ер азамат сол жерде жеңіл көлігін жөндеп жатыр екен. «Адам сөйлескенше, жылқы кісінескенше» демекші, танысып, амандық-саулықты біліскен соң негізгі шаруамызға көштік.

Осы кісі шаңырақтың иесі бо-лып шықты. Шіркін, қазақтың қой-ына не жетсін? Олардың маңы-раған дауыстары қора жақтан құлағымызға талып естілді.

Іздеп келген адамымыз Серік Омаров қойларға жем-шөбін са-лып келген соң, әңгімемізді одан

әрі жалғас тырдық. Азаматтың айтары да жеткілікті екен. Ол өзінің ойымен бөлісе келіп:

- Қой ұсақ мал болса да ол біздің халқымызға ежелден ата-бабамыздан мирас болып келе жатқан түліктің бірі. Өз ба-сым біздің қандастарымыздың арасында оның етін пайдалан-байтындар жоқтын қасы дер едім. Өйткені, ұлтымыздың әр-бір шаңырағы құтты қонағына, құдаларына, ерекше сыйлайтын ақсақалдарына міндетті түрде қой сойып, олардың алдына бас қояды.

Түсінген адамға қойдың жүні де өте бағалы. Оның одан жіп иіріледі, терісін илеп тоң тігеді. Ол аз десеңіз бұрын әжелеріміз бен ақ жаулықты аналарымыз киіз басып, басқа да қажеттеріне жаратқан.

Сондай-ақ, қойдың ішкі майы да өте пайдалы. Суықтап ауырған балаларды сонымен сылап, емдейді. Қайран біздің бұрынғы асыл шешелеріміз-ай десеңізші. Олар дәрігер деген-ді білмеді. Қолдарынан бәрі де келетін.

Сонан соң жылда құрбан айт, басқа да өмірде болып жататын қуаныштар мен қайғылар да мін-детті түрде қой сойылады. Оның еті көрші-қолаңға таратылады, - деді.

Серік ағаның пікірін тыңдап,

қойын дәптеріме жазып алған соң қойлары тұратын қораға да ендік. Қазір онда бес-алты қой бағылады екен. Олардың қыс-тан қоңды шығулары үшін бар-лық жағдайлар жасалған. Еденге сабан төселген.

Ең бастысы қораның іші жа-рық та, құрғақ. Жем қойылып, су берілетін астау да келген адам-ның назарын бірден аударады. Үй иесінің еңбекқорлығына малдың қадірін білетініне тәнті болдық.

Үстіміздегі жылы қыс қатты болады деген сөздер де жоқ емес. Оны енді уақыт көрсетеді. Ең бастысы өзіміз болған шағын ауданның мал ұстайтын тұрғын-дары сақадай сай.

Айзат АСЫЛБЕК.

Ет те, сүт те өздерінен шығадынемесе қала тұрғындары да мал асырап, оның өнімін

пайдаланып келеді

Page 10: №91 (2791)

Сейсенбі, 17 қараша 2015 ж. БІЗДІҢ10 ЗАҢ ЖӘНЕ ЗАМАН ҚОСТАНАЙ

ҚОС МАЙДАН АРДАГЕРІЖурналист болған соң өңірімізде бо-

лып жатқан барлық жаңалықтарға құлақ түріп жүретініміз белгілі. Қостанай Заң ака-демиясына көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері, ішкі істер генерал-лейтенан-ты Шырақбек Қабылбаевтың аты берілді дегенді естігенде шын мәнісінде қуанып қалғанымызды жасырмаймыз.

Мұның тәрбиелік әрі ғибраттық мәні де ерекше. Өйткені, онда білім алып жатқан тыңдаушылардың да бойында осынау қайталанбас тұлғаға деген ерекше мақта-ныш оянатындығы сөзсіз. Ардақты қазақ азаматына құрмет көрсету мақсатында аталған игілікті істі қолдаған және жүзеге асырған барша азаматтарға тек қана шы-найы алғыстан басқа айтарымыз жоқ.

Әрине, ішкі істер генерал-лейтенанты Шырақбек ағамыз мұндай ілтипатқа әбден лайықты. Кейінгі жастарға өнеге болсын деген ниетпен кейіпкеріміздің өткен өмірі және елімізге сіңірген жарқын еңбектері жөнінде әңгімелеп беруді жөн көрдік.

Шырақбек аға кейбір деректер мен дәйектерге сүйенетін болсақ, 1931 жылы киелі өңір яғни, Семей педагогикалық тех-никумына түсіп, онда терең білім алады. Осындағы жылдардың бәрін тек ізденіске арнап, оқу орнын үздік бітіреді.

Қай кезде де ер азаматтың міндеті - Отан алдында адал қызмет етіп, өзінің аза-маттық борышын өтеу. Сондықтан ол 1932 жылы әскер қатарына шақырылып, шыңда-ры аспанмен таласқан Алматы шаһарын-дағы қазақ ұлттық әскер полкінің құра-мына қабылданады. Осында өзге жігіттер секілді жауынгерлік әзірліктен өтіп, әскери өмірге бірте-бірте бейімделе бастайды.

Ол өзінің әскер қатарындағы қызметін аяқтаған соң ГПУ-НКВД жүйесіндегі жау-апты қызметке тартылып, мұнда арнайы курстарда білім алып, шыңдалады. Онда да талапты бозбала жақсы қырларымен көзге түсіп, өзінің темірдей тәртіпті жаны сүйетіндігін танытады.

Әрқашан да өзіне сеніп тапсырылған міндетке тиянақты да батыл қазақ жігіті 1934-1938 жылдары әлгі айтылған сала-да қызмет атқарып, тәжірибе жинақтайды. Содан кейін, яғни 1938-1954 жылдары Қа-зақстан Компартиясы Орталық Комитетінің аппаратына шақырылып, мұнда да бірқа-тар жауапты қызметтерде болды.

Мәселен, аталған жерде Орталық Комитет хатшысының көмекшісінен әкімшілік және сауда, қаржы органдары бөлімінің меңгерушісіне дейін көтеріледі. Осында жүріп, өзінен бұрынғы аға буын өкілдерінен көп жайды үйренеді. Мемле-кеттік қызметтің қандай екендігін көзбен

көріп, көңілге түйеді. Білікті кадр қашан да жоға-

рыдағылардың назарына ілінбей қоймайды. Шырақбек Қабылба-ев 1954 жылы жоғарыда аталған Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің шешімі бойынша еліміздің ішкі министрі болып тағайындалады. Ол осы лауа-зымды қызметте жүрген кезін-де жүктелген міндетіне барынша адалдық танытып, көптеген игі істерді жүзеге асырды.

БӘРІМІЗГЕ ДЕ МАҚТАНЫШ

Шырақбек аға әмбебап жан болатын. Оның парасаттылығы-нан, жан-жақты білімдарлығынан қарамағында істеген әріптестері де әрдайым үлгі-өнеге алатын. Өйткені, ол әлгі лауазымды қыз-метте жүргенде олардың алаң-сыз жұмыс істеуіне қолдан кел-ген жағдайдың бәрін де жасады.

Ол өзгелерге үлгі көрсетіп қана қойған жоқ. Республикамызда ал-пысқа жуық еңбекпен түзету колони-яларында жазасын өтеп жатқандарды жұмыспен қамтып, тәрбиелеуге айрықша назар аударды. Өйткені мұның бәрі де олардың түзелуіне ықпал ететіндігін білді. Сол себептен де сотталғандардың түрмеде орта білім мен мамандық алуына септігін тигізді.

Міне, осындай қызметіне барынша әділ, қамқор да адамгершілігі мол аза-мат жұртшылық алдында үлкен абыройға бөленді. Ол тек темірдей тәртіпті сүйіп, талапшыл басшы болып қана қойған жоқ, рухани жан-дүниесін байытуға да ерекше көңіл бөлді.

Құқық қорғау саласында қызмет атқа-ратын әріптестерінің тек қана заңгерлік біліммен қанағаттанып қалмай, сан қырлы азаматтар болып қалыптасуына да назар аударды. Өзі қолы бос кездерінде қазақ және орыс тілдеріндегі классикалық әде-биеттерді жалықпай оқыды.

Ақындар мен жазушылардың еңбегін жоғары бағалады. Олармен сол өткен жылдарда тығыз байланыста болды. Әрине, достық қарым-қатынастары да нығайды. Өзі ұлтымыздың ұлы ақыны Абай Құнан-баевтың даналыққа толы шығармаларын пір тұтты.

Өзі де жазу-сызуға өте бейім-ді. Бұған сол кезеңдерде жарық көрген бірқатар әрі білгірлікпен жазылған мақалалары жарқын айғақ бола алады. Бұл да болса оның ғұмы-

рының мәнді де мағыналы өткендігін дәлелдесе керек. Қазіргі жас офицерлер одан ғибрат алса нұр үстіне нұр болар еді.

Қайсар да нағыз тәлімгерге тән қасиет-тердің бәрі де бір бойынан табылатын көр-некті тұлғаның сіңірген еңбегі де мемлекет тарапынан аталып өтілді. Бұл орайда оның кезінде Ленин, Еңбек Қызыл Ту, Қызыл Жұл-дыз ордендері және бірқатар медальдар-мен марапатталғанын атап өткеніміз абзал.

Сондай-ақ ол өзі секілді өмірде жарқын із қалдырған азаматтарға берілетін Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Құрмет грамотасы-на ие болып, «КСРО ІІМ құрметті қызмет-кері» белгісін де кеудесіне таққан біртуар жан болатын.

Бұл өмірде ешкім де мәңгілік емес екендігі белгілі. Осынау күллі еліміздегі құқық саласында жүрген ағаларымыз бен апаларымыз ардақ тұтатын кешегі ішкі істер министрі, кеудесі шежіреге толы ар-дақты азамат осыдан 39 жыл бұрын шілде айында дүниеден өтті.

Марқұмның ішкі істер саласындағы және басқа да сіңірген еңбегін ерекше ескеріп, былтыр 9 желтоқсанда Қазақстан Республикасы Үкіметінің №1287 қаулысы-мен және оны мәңгі есте қалдыру мақса-тында Ішкі істер министрлігіне қарайтын Қостанай Заң академиясына Шырақбек Қабылбаевтың есімі берілді. Бұл жүрегі қашан да елі мен халқы деп соққан ұл-тымыздың адал ұлына көрсетілген үлкен құрмет. Қызметіне берілген әділ баға деп түсінгеніміз абзал.

Оны бүкіл халық құрмет тұтадынемесе Қостанай Заң академиясына есімі берілген

генерал-лейтенант Шырақбек Қабылбаев туралы не білеміз?

Қамауға алынды Қостанайда 48 жастағы кәсіпкердің үйіне қарақшылық ша-

буыл жасаған төрт күдікті 9 қараға күні қамауға алынды. Кәсіпкердің отбасына шабуыл 18 қазан күні жасалған болатын.

17-22 жастағы төрт жігіт қылмысты алдын ала жоспарлаған. Олар-дың біреуі бұрын қарақшылық жасағаны үшін сотталған. Жұмыссыз жүрген төртеу жәбірленушінің пәтерін сатқанын естіп, ақшалары бар деген оймен қарақшылық шабуыл жасауға бел буған.

Кәсіпкердің баласының есімін біліп алып, үйге алдап кірген. Бетперде киген, пышақпен қаруланған қарақшылар үй иесі мен оның әйелін азаптаған. Ақыр соңында кәсіпкерді өлтіріп, үйдегі 9800 АҚШ долларын, 30 мың теңге алтын бұйымдарды алып кет-кен. Бірден Астанаға кетіп, валютаны айырбастап, қажеттеріне жаратқан. Алтынды біреуінің үйінде жасырған.

2 қараша күні шабуылға қатысқандардың бірі қолға түсті. Кейін қалғандары да ұсталды. Қазір Қостанай қаласы ІІБ қызмет-керлері тергеу іс-шараларын жүргізуде. Күдіктілер кінәсін мой-ындады. Оларға қатысты ҚР Қылмыстық Кодексінің 99-2 бабы бойынша қылмыстық іс қозғалды.

Телефон арқылы алаяқтық Қостанай облысы полицейлерінің мәлметі бойынша телефон

арқылы алаяқтық жасау фактілері жиелеп кетті. Алаяқтықтың адамдарды алдауда жаңа түрі пайда болды. Автокөлік ұтып алдың деген хабарлама. Рудный қаласының тұрғыны 6 күннің ішінде ала-яқтардың есеп шотына 69 мың теңге аударған. Ол өзін автокөлік ұтып алу ойынына қатыстым деп ойлаған.

Белгісіз біреулер алдау арқылы ақшасын қолды қылғаны ту-ралы шағыммен бір әйел 9 қараша күні Рудный қаласының ІІБ –на келді. Оның айтуы бойынша, 3 қарашада ұялы телефонына «Уважаемый абонент. Вы стали претендентом на выигрыш автомо-биля. Для того, чтобы принять участие в лотерее, вам необходимо перечислить комиссионный взнос» деген хабарлама келген.

Қосымша ақпарат үшін көрсетілген телефон нөміріне хабар-ласқан ол ойынға қатысып, ұтысқа үміткерлердің көптігін біледі. Ал автокөлікті ұтып алу үшін ол бірнеше рет банкке ақша аудару керек болған. Міне, 6 күннің ішінде банкке 69 355 теңге ақша аударған ол алданғанын кейін сезген. Бүгіндері алаяқтық фактісі бойынша алдын алу тергеу жұмыстары жүргізілуде.

Қостанай облысы ІІД криминалдық полиция қызметкерлерінің мәліметтері бойынша жыл басынан осы тектес 7 қылмыс орын алды. Бүгіндері туыстары полициямен ұсталды, оны босату үшін ақша төлеу керек деген жалған ақпарат беріп алаяқтық жасау фак-тілеріде көп. Жыл басынан осындай 26 факт тіркелген. Полиция қызметкерлері азаматтардан - белгісіз бір адамдардан немесе ұялы телефон нөмірлерінен түскен талаптарды бірден орындамау-ларын және сұраулары бойынша ақша аудармауларын сұрайды.

Болған жағдайға байланысты бір күдік туса, бірден 102 нөмірі арқылы полицияға хабарлау керек.

Жауапкершілікке тартылды

Қостанай ауданында қоғамдық орындарда темекі тұқылын жер-ге тастағаны үшін 3 азамат әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Оның екеуі Заречный және біреу Киров поселкелерінің тұрғындары. Аталған құқық бұзушылық 1 қарашада орын алды. Қазіргі уақытта аталған азаматтарға қатысты ҚР ӘҚБтК 434 бабы бойынша әкім-шілік сипаттағы жауапкершілік шарасын қолдану қарастырылуда.

Полиция қызметкерлерінің ақпараттары бойынша осындай құқық бұзушылықтардың көбі Қостанай қаласының ІІБ жедел басқару орталығы бейне камералары, сонымен қатар «Қауіпсіз аула» бейне бақылау жүйесі арқылы анықталуда. Қалада 172 камера орнатылған және соның арқасында жыл басынан бері ұсақ бұзақылық санатына жататын 721 бұзушылық анықталды.

Бақылау камераларының көмегі

Облыс орталығында орнатылған 172 бақылау камераларының арқасында полиция қызметкерлері қылмыстар мен құқықбұзушы-лықтарды анықтап, алдын алуда. Айта кетсек, 10 айдың ішінде полиция қызметкерлері камераның көмегімен 20 ұрлықтың алдын алып, 9 9236 құқықбұзушылықты анықтады.

8 қарашада Қостанай қаласы ІІБ жедел басқару орталығы-ның бейнебақылау инспекторы қаланың оңтүстік бөлігіндегі бір мейрамханаға ұрлыққа түспек болған адамды байқап қа-лып, жақын жердегі автопатрульге хабар береді. Ұры бұлтартпас айғақпен қолға түсті. Бейнебақылау жүйесінің көмегімен жол қозғалысы тәртібінің бұзылуының және оған кінәлілерді анықтау мүмкіндігі бар. Ағымдағы жылы бұл жүйе бойынша Қостанай қа-ласында 609 жол көлік оқиғасы анықталып тіркелді.

Осындай оқиғаның бірі 6 қарашада Әл-Фараби – Баймағамбе-тов көшелерінің қиылысында болды. «Лада — Приора» маркалы автокөліктің жүргізушісі жаяу жүргіншілер жолында келе жатқан 25 жастағы ер адамды қағып кеткен. Апаттың салдарынан жәбір-ленуші әр түрлі жарақаттармен қалалық ауруханаға жеткізілді. Ал жүргізушінің үстінен жол көлік оқиғасына қатысты алдын алу тергеу жұмыстары жүргізілуде.

Қостанай облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған аудана-ралық соты қоғамда дүрбелең тудырған Рудный қаласының тұрғыны Г.Громоваға қатысты қылмыстық іс бойынша сот үкімін шығарды. Ол өзімен бірге тұрған С.Зайцевті өлтіру-ге адам жалдауда кінәлі деп танылды.

Тергеу материалдары бой-ынша, азаматтық некеде тұрған сотталушы мен жәбірленушінің араларында ұлдары болған, одан Зайцев әкелік қамқор-лығын аямаған көрінеді. Громо-ва Зайцевпен қарым-қатынасы басталған кезде, 2008 жылы

өзінің жұбайымен ажырасқан, ал Зайцев болса өз отбасында қалып, екі жақты өмір сүруді әдетке айналдырған. Мұндай жағдай көңіліне қаяу салған-дықтан әйел ішімдікке әуесте-не бастайды. Громованың өмір сүру салтын дұрыс санамаған жігіт 4 жасар ұлын өз қамқор-лығына алу үшін сотқа жүгінеді. Баланың анасы да қарап қал-май, қарсы шағым жазған.

Ағымдағы жылдың 1 шіл-десінде Громова Зайцевқа ұлдарының тұрғылықты жерін анықтау арызынан бас тарта-тындығын, бірақ бірнеше шар-тының барлығын айтады. Яғни, әкесі баласымен күн сайын 1

сағат уақытқа кездеуге және 6000 АҚШ доллары көлемінде материалдық өтемақы төлеу шартын қояды. Бұған келіскен жігіт 2200 АҚШ долларын Гро-мованың қолына ұстатады. Ал, әйел бұл ақшадан Зайцевтің өзін өлтіретін адамға тлеуді жоспарлап та қойған.

Келесі күні Громова тап-сырысты қабылдаушы Д.Ор-ловпен кездесіп, Зайцевті өлтіруге тапсырыс беріп, алғашқы жарна ретінде 500 АҚШ долларын береді. Қалған ақшаны тапсырыс жүзеге асқан соң бермекке уәде еткен. Ор-лов әйелдің арам ойын құқық қорғау өкілдеріне жеткізеді.

Шілденің 2-нен 3-іне қараған түні құқық қорғау органы қыз-меткерлері Зайцевтің азапта-лып өлтірілгендігін сомдап, оны ұялы фотоаппаратына түсіріп алады. Ал, 3 шілдеде «кісі өл-тіруші» әйелмен кездесіп, оған фотосуреттерді көрсетеді. Ал Громова оған қалған 500 АҚШ долларын берген.

Сот Г.Громованы ҚР ҚК-нің 28 бабы 3 бөлімі, 24 бабының 3 бөлімі, 99 бабының 2 бөлімі 8 тармағы бойынша айыпты деп танып, оған жалпы тәртіптегі түзету колониясында 11 жыл 3 ай мерзімге жазасын өтеу үкімін шығарды. Сот үкімі заңды күшіне енген жоқ.

СОТ ЗАЛЫНАН

11 жылға сотталды

Page 11: №91 (2791)

КОСТАНАЙНАШ 11Вторник, 17 ноября 2015 г.

Адрес редакции: пр. Аль-Фараби, 90

ГАЗЕТАКУПОН БЕСПЛАТНОГО ЧАСТНОГО ОБЪЯВЛЕНИЯ

РАЗДЕЛЫ: ПРОДАЮ КУПЛЮ МЕНЯЮ

(нужное подчеркнуть)

Текст объявления (до 25 слов) писать печатными буквами

Ф.И.О.

ИНФОРМАЦИОННЫЙ ОТДЕЛ

Адрес редакции: 110000 г. Костанай, пр. Аль-Фараби, 90. Телефон/факс приемной директора 8 (7142) 54-27-53

ТОО «Газета «Наш Костанай»Регистрационное свидетельство №12842-Г выдано 18.06.2012 г. Министер-

ством культуры и информации Республики Казахстан.

Собственник: ТОО «Газета «Наш Костанай». Издается с августа 1990 г. при поддержке

акима города.Территория распространения: г. Костанай и Костанайская область.

Директор: Дастан Жумабаев.Редакторы: Зульфия Набиева. Тел. 54-62-46. Оразалы Жаксанов. Тел. 53-39-13.Корреспонденты: Сергей Биркле (54-64-

85), Валерия Вахненко (54-05-75), Александр Кузьмичев (39-26-82), Валентина Мелехова (54-05-75), Ольга Горай (54-05-75).

Фотокорреспонденты: Олег Яблочкин, Алек-сандр Откин. Тел. 54-64-85. Рекламный отдел: тел. 54-03-01.Газета набрана и сверстана в компьютер-ном центре «НК»: Валентина Михальцова, Индира Казиханова.Корректоры: Куляш Турубаева, Ирина Вос-тротина. Тел. 54-37-58.Печать офсетная. Газета отпечатана в ТОО «Костанайский Дом печати», г. Костанай, ул. Майлина, 2/3. Объем - 3 печатных листа.

Тираж номера - 3091. Подписной индекс: К-315. Заказ №1749.При перепечатке ссылка на «НК» обязательна. Мнение авторов публикаций может не совпа-дать с точкой зрения редакции. ® - материал публикуется на правах рекламы. Ответственность за содержание рекламы и объявлений несет рекламодатель.

[email protected]

ПОДПИСКА Тел. 8 (7142) 53-39-13

14 НОЯБРЯ – ВСЕМИРНЫЙ ДЕНЬ БОРЬБЫ С ДИАБЕТОМ

Лучше предупредить, чем лечитьСахарный диабет - это

наиболее распространенное хроническое заболевание, развивающееся в тех слу-чаях, когда поджелудочная железа не вырабатывает до-статочно инсулина или орга-низм не может эффективно использовать вырабатывае-мый им инсулин.

Инсулин - это гормон, регулирующий уровень со-держания сахара в крови. Общим результатом явля-ется повышение уровня содержания сахара в кро-ви или гипергликемия, что со временем приводит к серьезному повреждению многих систем организма, особенно нервов и крове-носных сосудов.

Во всем мире стреми-тельно увеличивается коли-чество больных сахарным диабетом, поэтому ее еще называют неинфекционной эпидемией 21 века. По дан-ным ВОЗ, на сегодня в мире более 360 млн человек, в Ка-захстане эта цифра прибли-зилась к 261 тыс. человек, в

области более 19 тыс. чело-век. Более 94% составляет диабет 2 типа (или «диабет взрослых»).

Каждые 12-15 лет это ко-личество удваивается!

При этом нельзя сбрасы-вать со счетов, что на од-ного больного с сахарным диабетом приходится два-три человека, у которых это заболевание не выявлено. Каждые 10 секунд в мире становится на 2 человека больше с сахарным диа-бетом и каждые 10 секунд кто-то умирает от связанно-го с диабетом заболевания. Почти половина больных находится в возрастной ка-тегории 40-59 лет, из них более 70% - это жители раз-вивающихся стран.

У больных сахарным диабетом смертность от болезней сердца (чаще ин-фаркта) и инсульта в 2-3 раза чаще, слепота 10 раз, почечная недостаточность в 12-15 раз, гангрена нижних конечностей в 20 раз, чем среди населения в целом.

Часто эта болезнь проте-кает в скрытой форме или люди просто не обращают внимания на признаки, или не ходят в поликлиники, где надо проверить анализ крови на содержание глюко-зы натощак, или если даже нормальный сахар крови натощак – это не более 5,5 ммоль\л, то обязательно провести тест с глюкозой на выявление скрытого диабе-та, если имеются факторы риска, такие как:

- возраст 45 лет и старше- случаи диабета в семье

(наследственность)- неправильное питание- малоподвижный образ

жизни- избыточная масса тела.Основные симптомы са-

харного диабета: чрезмер-ное мочеотделение, жажда, постоянное чувство голода, потеря веса, нарушение зре-ния, общая усталость, но ча-сто этих признаков может и не быть.

Как предупредить разви-тие диабета?

- поддерживать оптималь-ный вес тела;

- выполнять физические упражнения в течение 30 минут ежедневно;

- ограничить потребление сахара, животных жиров;

- употреблять овощи и фрукты до 5 таких продук-тов в сутки;

- воздерживаться от упо-требления табака и алкого-ля.

И своевременно прохо-дить обследования (скри-нинги) на раннее выявление диабета, ведь в 80% случаев, по данным Международной федерации диабета, разви-тие 2 типа диабета можно предотвратить за счет изме-нения структуры питания, увеличения физической ак-тивности, повышения уров-ня знаний о диабете.

Г.МОЛДАХМЕТОВА, главный внештатный эндокринолог УЗАКО,

Р.НАУКЕНОВА, координатор программы

«Профилактика сахарного диабета»

Городской Совет ветеранов выражает искреннее соболезнование семье, родным и близким по поводу кончины участника ВОВ

ДРАГАНА Анатолия Максимовича

Костанайский медицинский колледж - первый!

«Қостанай облысы әкімдігінің жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар Басқармасының «Қостанай психоневрологиялық интернат-үйі» КММ 110005, Қостанай қ., Волынов көш., 1, анықтама үшін телефон (87142) 26-13-26, 26-14-91 азаматтық қызметкерлердің мына бос жұмыс орындарына конкурс жариялайды: Невропатолог - дәрігер (1 бірлік), Қойылатын талаптар: Жоғары білім, науқастарды медицина ғылымының заманауи жетістіктеріне сәйкес деңгейде бақылауды, емдеуді қамтамасыз ету. Медициналық бөлімнің меңгерушісі (1 бірлік). Қойылатын талаптар: жоғары медициналық білім, мамандығы бойынша бірінші немесе жоғары біліктілік санаты бар, басшы қызметтерінде жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес. Мед.бике (0,5 бірлік), массаж бойынша мед.бике (1 бірлік), Қойылатын талаптар: орта-арнайы орта білім, біліктілік деңгейі санатсыз, маман сертификаты, біліктілікті көтеру, жұмыс өтілі 1 жылдан кем емес. Еңбек терапиясы бойынша нұсқаушы (0,5 бірлік), Қойылатын талаптар: орта техникалық кәсіби білім, жұмыс өтілі 1 жылдан кем емес. Шашта-разшы (1 бірлік). Қойылатын талаптар: шаштаразшы дипломы, жұмыс өтілі 1 жылдан кем емес.Құжаттар хабарландыру жарияланған күннен бастап

күнтізбелік 15 күн ішінде тапсырылуы тиіс.

КГУ «Костанайский психоневрологический дом-интернат» Управления координации занятости и социаль-ных программ акимата Костанайской области, 110005, г. Костанай, ул. Волынова, 1, телефоны для справок: (87142) 26-13-26, 26-14-91, объявляет конкурс на занятие вакант-ных должностей гражданских служащих: врач - нев-ропатолог (1 ед.), требования: высшее образование, обе-спечение надлежащего уровня обследования и лечения больных в соответствии с современными достижениями медицинской науки. Заведующий медицинским отделе-нием (1 ед.), требования: высшее медицинское образо-вание, первая или высшая квалификационная категория по специальности, стаж на руководящих должностях не менее 5 лет. Медсестра (0,5 ед.), медсестра по массажу (1 ед.), требования: средне-специальное образование, уро-вень квалификации без категории, сертификат специ-алиста, повышение квалификации, стаж работы не менее года. Инструктор по трудотерапии (0,5 ед.), требования: среднее техническое профессиональное образование, стаж не менее года. Парикмахер (1 ед.), требования: диплом парикмахера, стаж работы не менее года.

Документы предоставляются в течение 15 календар-ных дней с момента публикации объявления.

Болезнь XXI векаВсемирный день борьбы с сахарным диабетом отмечается ежегодно 14 ноября. С 2007 года этот день проходит под эгидой ООН.

В рамках плана меро-приятий реализации Госу-дарственной программы «Саламатты Казахстан» на 2011-2015 годы НЦПФЗОЖ в городе Костанае провел семинар-совещание на тему

«Основные вопросы профи-лактики сахарного диабета», приуроченный Всемирному дню борьбы с диабетом.

Главная цель мероприя-тия - это повышение уровня информированности коор-динаторов Школ здоровья и медицинских работников.

- Высокая распространен-ность сахарного диабета чаще всего вызвана избыточ-ной массой тела и снижени-ем физической активности.

Как правило, большинство людей даже не подозревает наличия у себя такого диа-гноза, поэтому сегодня мы проводим такие профилак-тические семинары, - гово-рит Гульнар Молдахметова, внештатный специалист УЗАКО.

В Костанайской области на сегодняшний день функциони-руют 24 школы сахарного диа-бета. Такие школы помогают формировать у пациентов

навыки и умения в борьбе с поведенческими факторами риска (управление стрессом, отказ от вредных привычек, питание и т.д.). По словам экспертов, в борьбе с сахар-ным диабетом большую роль играет осознание пациента всей важности контроля со-держания сахара в крови, а также контроля массы тела, соблюдение диеты и своевре-менный прием лекарств.

Анель ЖУМАГУЛОВА

26-28 октября 2015 года в ГККП «Костанайский медицинский колледж управления здравоохране-ния акимата Костанайской области» прошла институ-циональная аккредитация колледжа и специализиро-ванная аккредитация специ-альности 0302000 «Сестрин-ское дело», квалификация 0302033 «Медицинская се-стра общей практики».

Организатор проведения - некоммерческое учрежде-ние «Независимое агентство аккредитации и рейтинга» г.Астаны.

Костанайский медицин-ский колледж первый и

пока единственный среди организаций технического и профессионального об-разования области и третий среди медицинских коллед-жей Республики Казахстан прошел аккредитацию.

В состав комиссии вошли представители Республи-канского центра развития здравоохранения МЗСР РК, (г.Астана), зарубежный эксперт (РФ г.Челябинск), работодатель (г.Костанай, городская больница), наблю-датели от Агентства г.Астаны студент (г.Костанай, КПК) и председатель комиссии (г.Петропавловск). В тече-ние трех дней члены ВЭК

НААР провели встречу с руководством колледжа, директором КМК Катпено-вой С.А., интервью и анкети-рование с руководителями структурных подразделе-ний, студентами, препода-вателями, а также провели визуальный осмотр матери-альной базы колледжа.

Для детальной оценки деятельности колледжа в области сотрудничества с социальными партнерами была организована встреча с руководством медицин-ских организаций, выпуск-никами прошлых лет и их наставниками в Костанай-ской областной больнице,

городской больнице, пери-натальном центре, поликли-нике №4.

На заключительной встре-че с коллективом колледжа члены ВЭК дали высокую оценку организации дея-тельности колледжа. В итоге Костанайский медицинский колледж был аккредитован на 5 лет и получил серти-фикат институциональной аккредитации №АА0033 от 30.10.2015 г., а также серти-фикат специализированной аккредитации №АВ0661 от 30.10.2015 г.

К.ГАДЖИЕВА, заместитель директора

по УМР

Page 12: №91 (2791)

КОСТАНАЙНАШ12Вторник, 17 ноября 2015 г.

НОВОЕ ПОКОЛЕНИЕ

«Индиго», танцы и мечтыГоворят, что талантливый человек талантлив во всем. Яркий тому пример - Константин Чеботарь.

Герой его романаКостанаец Нияз Шайсултанов снимается в самом масштабном кинопроекте Казахстана – сериале «Казахское ханство».

Он создается по моти-вам романа «Заговоренный меч» трилогии «Кочевни-ки» Ильяса Есенберлина. В фильме занято огромное количество именитых ар-тистов, а одну из главных ролей - внучку Тамерлана - планировалось играть млад-шей дочери Президента РК Алие Назарбаевой. А наш земляк уже вовсю познал реалии казахстанского ки-нематографа и сложности актерской жизни.

Съемочный день Нияза начинается в семь утра в гримерке, где актеру на-кладывают грим и одевают в костюм. Только один под-готовительный процесс за-нимает почти четыре часа, после чего артист выходит

на площадку и до самого вечера находится в кадре. Хоть от профессии актера и веет романтикой, но назвать ее легкой язык не повора-чивается.

- Мой персонаж многое пережил в жизни: гибель отца и матери, предатель-ство друзей и близких, - рассказывает актер. - Все эти события повлияли на его характер, сердце оже-сточилось, поэтому он становится безжалостным убийцей. Трюки в фильме я выполняю сам, без помо-щи каскадеров. Конечно, к этому мне пришлось гото-виться почти три месяца. Я обучался верховой езде, фехтованию, стрельбе из лука. Очень много съемок

проходит на природе: в сте-пи и горах. Порой становит-ся довольно прохладно, но это терпимо, ведь легкой работы не бывает. В кино я попал осознанно. Начинал с рабочего по площадке, при этом мечтая стать актером. С детства был активным, выступая на различных ме-роприятиях.

Выпускник команды КВН сборной Костанайской обла-сти должен был стать учите-лем английского и француз-ского языков. Но судьба и врожденный талант распо-рядились по-другому. Хотя, имея в родственниках само-го Толепбергена Байсака-лова (костанайский актер, сыгравший роль Тунгуса в одноименном фильме – Прим.авт.), иначе и быть не могло.

- В Алматы я приехал в 19 лет с одной сумкой, огром-ными амбициями и жела-нием играть, - рассказывает Нияз. – И, несмотря на то, что в «Казахфильм» я попал по протекции, меня сразу предупредили – легко не будет. За это время успел поработать осветителем, зву-корежиссером, ассистентом по актерам, помощником ре-жиссера, ассистентом про-дюсера. А потом понял, что пора прекращать гнаться за деньгами, и решил заняться тем, для чего я изначально приехал. Стал ходить на ак-терские кастинги. Многие знавшие меня лично режис-серы и кастинг-директора стали предлагать различные роли.

Этой весной Нияз снялся в мелодраме «Несломлен-ный» по мотивам романа Александра Дюма «Граф Монте-Кристо». Режиссер картины Виржиниа Восги-мурукиан сама пригласила актера на роль Марата – мо-лодого, красивого и безот-ветственного повесы. На во-прос, легко ли было сыграть не совсем положительного героя, Нияз ответил с при-сущим ему юмором:

- Как говорил Азиз Би-шеналиев, сыгравший одну из главных ролей в этом фильме, «нелегко играть персонажа французского писателя, имея далеко не французское происхожде-ние». Но из-за того, что вся съемочная группа состояла из профессионалов, было очень легко и весело. А с режиссером Виржинией мы в первую очередь друзья.

Удалось Ниязу сняться и в короткометражном фильме «Монах». Картина режиссе-ра Нурали Кадырова стала лауреатом международного кинофестиваля «Край све-та», который ежегодно про-ходит в Южно-Сахалинске.

- Этот фильм о человече-ской жадности, - рассказы-вает Нияз. – Главный герой – монах, который исполняет желания, а взамен забирает части тела. Так вот, у моего персонажа оторвало почку. По задумке режиссера мне нужно было лежать на сне-гу, а снимали в крещенские морозы, было очень холод-но. В этом, конечно, был не-кий дискомфорт.

Еще Нияз снимается в клипах известных казах-ских исполнителей. На-пример, певицы Динары Кемелхан. К тому же мо-лодой человек и сам пишет музыку в стиле рок, инди, поп-рок. Планирует запи-сать альбом, правда, только для личного пользования. В завершение беседы мы попросили Нияза дать со-вет тем, кто мечтает стать актером, и получили совсем неожиданный ответ.

- Совет такой: нужно от-бросить желание стать ак-тером, - говорит молодой человек. - Это нелегкая профессия. Тем более в Ка-

захстане. Здесь все решают связи, но это нормально для нашей страны. Хотя, конеч-но, если это мечта, то люди меня не послушают и мои советы им не помогут. Я считаю, что нужно просто жить и радоваться жизни. Пытаться как можно боль-ше чувствовать, ощущать, собирать интересные мо-менты. И чем больше у тебя таких моментов, тем лучше ты становишься и тем четче видишь поставленную перед собой цель!

Дарья ЩЕРБАКОВАФото из архива

Нияза ШАЙСУЛТАНОВА

Танцор, хореограф, руково-дитель танцевальной студии, постановщик, сценарист, организатор массовых меро-приятий… В его голове столь-ко идей и задумок, что хватит на 100 лет работы. А началось все именно с танцев. Точнее, с танцев его мамы. Во время беременности она постоянно танцевала. Видимо, этот факт все-таки сказался на судьбе Константина.

- В 6 лет я сам пришел в танцевальный кружок в ДК «Романтик», - рассказывает наш герой. – Занимался под началом талантливого и за-мечательного педагога Еле-ны Анатольевны Шишкиной. Потом у клуба наступили тяжелые времена, и кружок перевели в школу №4, где я протанцевал целых 11 лет под руководством Ксении Хариной. Ксения на тот мо-мент уже была солисткой ан-самбля танца «Костанайские зори».

Константин признается, что никогда не думал препо-давать. И снова все получи-лось благодаря случаю. Его попросили поставить танец педагогам на городской смотр художественной самодея-тельности. После поступило предложение открыть кружок

для детей ООШ №25. Так ро-дилась хореографическая студия «Индиго», которую на данный момент посещают бо-лее 100 человек, а в 2016 году она отметит свое пятилетие.

- Два года мы были школь-ным коллективом, - расска-зывает Константин. – Нас заметили, оценили уровень наших номеров. Через какое-то время я со своей студией пришел работать в городскую школу детского творчества. Позже по инициативе дирек-тора ГШДТ Ляззат Баймуси-ной набрали группу классиче-ского балета. Затем в нашем коллективе появилась Алия Сулейменова - моя партнер-ша по «Костанайским зорям».

Хореографическая студия «Индиго» не просто танце-вальный кружок, а облада-тель множества наград. В конце октября коллектив вернулся с международного фестиваля-конкурса детско-го и юношеского творчества «Музыкальный фейерверк», который проходил в Астане. Теперь в копилке «Индиго» еще два первых места.

- Моим режиссерским де-бютом был конкурс «Жігіт Сұлтаны» - единственный городской конкурс среди юношей, - вспоминает Кон-

стантин. - Я еще тогда рабо-тал вожатым в 25-й школе. Это было мое первое откры-тое мероприятие городского масштаба. Тогда, наверное, я и проявил себя еще как сце-нарист и организатор. Огром-ный опыт дала мне работа в филармонии. Для своих ме-роприятий пытаюсь с каж-дым разом ставить планку все выше. Требую полной отдачи от себя, подчиненных и педагогов-коллег. Хочу это-му научить вожатых школы, школьников - главную нашу аудиторию.

Константин является ор-ганизатором и многих дру-гих мероприятий: конкурса красоты «Краса Костаная» для учениц 9-10 классов, во-кального городского конкур-са «Талант! Музыка! Дети!», городского конкурса дет-ского творчества «Жулдыз», областного фестиваля хоре-ографического искусства «MEGA DANCE FESTIVAL», областных соревнований по танцам на колясках с ОО «Умiт – Надежда», многочис-ленных флеш-мобов и театра-лизованных представлений. В конце октября прошел еще один конкурс, автором кото-рого является Константин – «Мисс Старшеклассница».

- В последнее время в своих мероприятиях я делаю акцент на патриотизме, освещении моральных, человеческих ценностей, - говорит Констан-тин. - Потому что у современ-ной молодежи отсутствуют правильные жизненные ори-ентиры. Мои проекты призва-ны показать школьникам, что, помимо общения в Интернете, есть общение живое, есть воз-можность заниматься твор-чеством и это действительно интересно. «Мисс Старше-классница» - это конкурс для учениц 11-х классов. Он проходит один раз в два года. Благодаря нашим спонсорам победительницы получают образовательные гранты на обучение в одном из вузов Костаная. Это ведь огромный стимул заботиться не только о своей красоте, но и об ин-теллектуальном и творческом наполнении своей души.

Сейчас Константин, будучи программистом по профес-сии, заканчивает обучение по специальности руководитель хореографического коллек-тива, а в будущем планирует поступить на режиссуру мас-совых мероприятий.

Дарья ПОПОВАФото

Александра ОТКИНА