s¡+>±¬s&ç¶ $TÁs¡sYôV’≤<äsêu≤<é

k˛eTyês¡+ e÷]à 126bÕs¡¢yÓT+{Ÿ md”‡ eØZø£s¡D _\T¢

Á|üy˚X¯ô|{≤º*: me÷àØŒmdt &çe÷+&éeTs¡Œ*¢,e÷]à 11($TÁs¡sY q÷´dt): bÕs¡¢yÓT+{Ÿ ã&Ó®{Ÿ düe÷y

˚XÊ\˝À mdtdæ eØZø£s¡D _\T¢qT Á|üy˚X¯ô|{≤º\ì m+ÄsY|æmdt õ˝≤¢

Á|ü<Ûëq ø±s¡ <ä]Ù &É|ü⁄Œ yÓ÷Vü≤Hé,eT+&É\ m+ÄsY|æmdt n<Ûä ≈£åî\T

lìyêdt &çe÷+&é #˚XÊs¡T.Ä~yês¡+ $&ÉT<ä\ #˚dæq Á|üø£≥q˝À yês¡T

eØZø£s¡D ø√dü+ sêh XÊdüq düuÛÑ rsêàì+∫q bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À _\T¢

Á|üy˚X¯ ô|≥ºø£ b˛e≥+˝À Ä+‘·s¡ y˚T$T≥ì yês¡T Á|ü•ï+#ês¡T.

sê»ø°j·T bÕغ\≈£î @ e÷Á‘·+ ∫‘·ÔX¯ó~› ñHêï mdtdæ eØZø£s¡D _\T¢

bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À ÄyÓ÷~+#ê\ì yês¡T &çe÷+&é #˚XÊs¡T.eØZø£s¡D≈£î

nìï sê»ø°j·T bÕغ\T eT<䛑·TÔìdüTÔHêï πø+Á<Ûä Á|üuÛÑT‘·«+ m+<äTø£

‘ê‘ê‡s¡+ #˚düTÔ+<äì yês¡T Á|ü•ï+#ês¡T.πø+Á<Ûä sêh Á|üuÛÑT‘ê«\T

düeTj·T+ eè<ë #˚j·T≈£î+&Ü yÓ+≥H˚ mdtdæ eØZø£s¡D _\T¢qT

ÄyÓ÷~+#ê\ì yês¡T ø√sês¡T.

Á|ü‹ ˇø£ÿs¡T düVü‰j·T+ #˚j·÷*:

dü<äTZs¡T <äøÏåD≤ eT÷]Ô eTs¡Œ*¢,e÷]à 11($TÁs¡sY q÷´dt): Á|ü‹ eTìwæ ‘·q #·+#·\yÓTÆq

eTqdüTqT qeTàø£+ $XÊ«kÕ\‘√ <Ó’e+ô|’ u≤s¡+ ñ+∫q|ü⁄&˚ yê]øÏ

uÛÑ>∑e+‘·Tì qT+&ç yê]øÏ Äosê«<ä+ \_düTÔ+<äì yÓT<äø˘ õ˝≤¢ ø√Væ≤sY

z+ø±πsX¯«s¡ Ä\j·T |”sƒê~|ü‹ dü<äTZs¡T

<äøÏåD≤ eT÷]Ô nHêïs¡T.eTs¡Œ*¢ eT+&É\

πø+Á<ä+˝À >∑\ Vü≤qTe÷Hé <˚yê\j·÷ìï

dü+<ä]Ù+∫q dü+<äs¡“+>± ìs¡«Væ≤+∫q

dü‘·‡+>∑ düe÷y˚X¯+˝À Äj·Tq

e÷{≤¢&ÉT‘·T e÷qe⁄ì J$‘·+˝À

n+‘·s¡Z‘·+>± ãVæ≤s¡Z‘·+>± me] ø£s¡à\qT

yês¡T Ä#·]+#ê*‡ ñ+≥T+<äì |òü*‘êìï Ä•+#·≈£î+&Ü ìs¡«Væ≤+#˚

ø£s¡à\≈£î ‘·|üŒø£ Á|üjÓ÷»q+ ñ+≥T+<äì nHêïs¡T.nqï<ëq+qT

$T+∫q <ëq+ eTs√ø£{Ï Ò<äì,<äj·T ø£+fÒ $T+∫q <Ûäs¡à+ Ò<äì

nHêïs¡T.<Ó’edüàs¡D≈£î $T+∫q dü+‘√wü+ Ò<äì Äj·Tq nHêïs¡T.Á|ü‹

ˇø£ÿs¡T ‘·eT≈£î ‘√∫q $<Ûä+>± Ç‘·s¡T\≈£î düVü‰j·T+ #˚j·÷\ì

dü÷∫+#ês¡T.e÷qe »qà˝À ‘·eT X¯øÏÔ y˚Ts¡ Ç‘·s¡T\≈£î düVü‰j·T+ #˚dæ

»qàqT kÕs¡ú‘·ø£‘· #˚düTø√yê\Hêïs¡T.á düe÷y˚X¯+˝À düTVü≤è<ë“e

dü+düú düuÛÑ \T |ü+&É] ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝ÀZHêïs¡T.

$<äT´‘Y|òü÷‘êìøÏ ¬s’‘·T eTè‹eTs¡Œ*¢,e÷]à 11($TÁs¡sY q÷´dt):Á|üe÷<ä eXÊ‘·TÔ $<ÛäT´‘Y

|òü÷‘êìøÏ >∑T¬s’ ¬s’‘·T eTè‹ #Ó+~q dü+|òüT≥q eTs¡Œ*¢ eT+&É\+

ø =‘ ê ¢ | ü P s Y Á > ± e T +˝ À

X¯ìyês¡+ sêÁ‹

»]–+~.mdt◊ #·‘·Tπs«~

‘Ó*|æq $esê\ Á|üø±s¡+

ø=‘ê¢|üPsY Á>±e÷ìøÏ #Ó+~q

>=\¢ ãø£ÿj·T´(45) ‘·q

bı\+ e<ä› n&É$ |ü+<äT\

qT+&ç |ü+≥qT

s¡øÏå+#˚+<äT≈£î bı˝≤ìøÏ @sêŒ≥T #˚dæq $<ÛäT´‘Y ø£+#ÓqT

>∑eTì+#·≈£î+&Ü yÓ*¢q ø±s¡D+>± $<ÛäT´‘Y |òü÷‘êìøÏ >∑T¬s’

nø£ÿ&çø£ø£ÿ&˚ eTs¡DÏ+#ê&ÉT.Ä~yês¡+ ñ<äj·T+ ãø£ÿj·T´ ≈£îe÷s¡T&ÉT

bı˝≤ìøÏ yÓ*¢ #·÷&É>± eTs¡DÏ+∫q $wüj·÷ìï ìsê›]+#·T≈£îì

≈£î≥T+ã düuÛÑT´\≈£î düe÷#ês¡+ Ç#êÃ&ÉT.á y˚Ts¡≈£î eTs¡Œ*¢

b˛*düT\T πødüT qyÓ÷<äT #˚düT≈£îì <äsê´|ü⁄Ô #˚düTÔHêïs¡T.

bÕsƒ¡XÊ˝À¢ ø£+|üP´≥s¡T¢ ù|s¡T≈£î e÷Á‘·y˚T$ø±sêu≤<é,e÷]à 11($TÁs¡sY q÷´dt):ã+{≤s¡+ eT+&É\

πø+Á<ä+˝À >∑\ õ˝≤¢ |ü]wü‘Y ñqï‘· bÕsƒ¡XÊ\˝À >∑‘· 6 HÓ\\T>±

ø£+|üP´≥sY\T |üì#˚j·T≥+ ˝Ò<äT.á ø±s¡D+>± $<Ûë´s¡Tú\T

Çã“+<äT\ bÕ\e⁄‘·THêïs¡T.Á|üuÛÑT‘·«+ $<Ûë´s¡Tú\≈£î kÕ+πø‹ø£ |üs¡yÓTÆq

ne>±Vü≤q ø£*Œ+#·≥+ ø√dü+ bÕsƒ¡XÊ\\≈£î ø£+|üP´≥sY\qT

n+<äCÒXÊs¡T.$<Ûë´s¡Tú\≈£î kÕ+πø‹ø£ ne>±Vü≤q ø£*Œ+#˚+<äT≈£î

ø£+|üP´≥sY\qT dü]#˚sTT+#ê\ì kÕúì≈£î\T ø√s¡T‘·THêïs¡T.

3e yêsY¶ì n_Ûeè~Δ #˚kÕÔ:

»+|üqï Á|ü‘ê|tdæøÏ+Á<ëu≤<é, e÷]Ã 11, ($TÁs¡sY q÷´dt):ø£+{ÀHÓà+{Ÿ

ÁbÕ+‘·+˝Àì 3e yêsY¶ì nìï $<Ûë\T>± n_Ûeè~Δ #˚kÕÔqì uÀs¡T¶

e÷J ñbÕ<Ûä ≈£åî&ÉT »+|üqï Á|ü‘ê|t nHêïs¡T Ä~yês¡+ sê»sêCÒX¯«Ø

ø±\˙ m<äTs¡T>± e⁄qï ø£\«sYº |üqT\ ø√dü+ 3 \ø£å\ e´j·T+‘√

ø£\«sYº |üqT\qT ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. nq+‘·s¡+ Äj·Tq e÷{≤¢&ÉT‘·÷

eTTK´+>± 3e yêsY¶ À nH˚ø£ düeTdü \T ñqï|üŒ{ÏøÏ m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT

|ü]wüÿ]dü÷Ô, yÓ+≥H˚ n~Ûø±s¡T\ <äèwæºøÏ rdüT≈£îyÓ[fl |üqT\qT |üP]Ô

#˚kÕÔqì, á y˚dü$˝À eT+∫ ˙{Ï m<ä›&ç m≈£îÿe>± e⁄+≥T+<äì

yê{Ïì <äèwæº˝Àô|≥Tºø=ì m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT {≤´+ø£sY\ <ë«sê

eT+∫˙{Ïì n+~düTÔHêïeTì, uÀsY yÓ Ÿ <ë«sê ˙s¡T edüTÔqï<äì

Äj·Tq ‘Ó*bÕs¡T. á ø±s¡ Áø£eT+˝À bÕ+&ÉT j·÷<äyé sêCÒwt j·÷<äyé

eT]j·TT ãd”ÔHêj·T≈£î\T bÕ˝§ZHêïs¡T.

2012

|üqTï düø±\+˝À #Ó*¢+#·+&ç:ø£$TwüqsY

ø±≥eTj·T´≈£î myÓTà Ò Á|ü‘˚ ø£ |üPC\TÇÅãV”≤+|ü≥ï+, e÷]à 11 ($TÅs¡sYq÷´dt) eT+&É\ |ü]~Û Àì

X‚]>∑÷&É, eT*XË{Ϻ>∑÷&É Å>±e÷\ eT<ä q >∑\ ø±≥eTj·T´ kÕ«$T

<˚yê\j·T+˝À Ä~yês¡+ kÕúìø£ myÓTà Ò eT+∫¬s&ç¶ øÏwüHé¬s&ç¶ Å|ü‘˚ ø£

|üP»\T ìs¡«Væ≤+#ês¡T. á dü+<Ûäs¡“¤+>± myÓTà Ò e÷{≤¢&ÉT‘·÷

ìjÓ÷»ø£es¡Z+˝À ø£s¡Te⁄ |ü]dæú‘·T\T |üP]Ô>± ‘=\–b˛sTT,

ìjÓ÷»ø£es¡Z+˝Àì Å|ü»\T düTKdü+‘√cÕ\‘√ J$+#ê\ì

ø±≥eTj·T´ kÕ«$Tì y˚&ÉT≈£îqï≥T¢ ‘Ó*bÕs¡T. nq+‘·s¡+ ø±≥eTj·T´

kÕ«$T <˚yê\j·T ø£$T{° düuÛÑT´\T myÓTà Ò qT yÓTyÓTT+{À‘√ |òüTD+>±

dü‘·ÿ]+#ês¡T. á ø±s¡ Åø£eT+˝À Hêj·T≈£î\T ø±sTT‹ yÓ÷Vü≤Hé¬s&ç¶,

|ü+&Ü] X¯+ø£sY>ö&é, yÓ+ø£fÒwt>ö&é, yÓ’ ìs¡+»Hé¬s&ç¶, Çs¡T Å>±e÷\

uÛÑ≈£îÔ\T, Ä\j·T ø£$T{° düuÛÑT´\T ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T.

≈£î\ $eø£å‘· bÕ{ÏdüTÔqï ÄsY{Ïdæ &çb˛?$ø±sêu≤<é,e÷]à 11($TÁs¡sY q÷´dt): ÄsY{Ïdædæã“+~ |ü≥¢ ≈£î\

$eø£å‘· bÕ{ÏdüTÔHêï ÄsY{Ïdæ &çb˛ y˚TH˚»sY \ø°åàø±+‘YqT yÓ+≥H˚

düôdŒ+&é #˚j·÷\ì dæ|æm+ $ø±sêu≤<é ø£$T{Ï &çe÷+&é

#˚dæ+~.Ä~yês¡+ $&ÉT<ä\ #˚dæq Á|üø£≥q˝À dæ|æm+ Hêj·T≈£î\T

eT˝Ò¢wt,eTVæ≤bÕ˝Ÿ\T ø±]à≈£î\qT y˚~+#·≥+‘√ ≈£î\+ ù|s¡T‘√

<ä÷wædüTÔqï &çm+ yÓ’K] nuÛÑ +‘·ø£s¡+ nì nHêïs¡T.&çm+ ‘·q≈£î

q∫Ãq yê]øÏ nqT≈£L\+>± e´eVü≤]düTÔ q#·Ãì yê] |ü≥¢

y˚~+|ü⁄\≈£î bÕ\Œ&ÉT‘·THêïs¡ì yês¡Hêïs¡T.&çm+ yÓ’K]˝À e÷s¡TŒsêì

|üø£å+˝À &çb˛ m<äT≥ <Ûäsêï ìs¡«Væ≤kÕÔeTì yês¡T ôV≤#·Ã]+#ês¡T.

Á>±eT<ä]Ùìô|’ Á|ü»\ ô|<ä$ $s¡T|ü⁄eTs¡Œ*¢,e÷]à 11($TÁs¡sY q÷´dt): Á>±e÷\˝À düeTdü´\qT

>∑T]Ô+∫ |ü]wüÿ]+#ê\H˚ ñ<˚›X¯+‘√ Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üy˚X¯ô|{Ϻq

Á>±eT<ä]Ùì ø±s¡ Áø£eT+ô|’ kÕe÷q´ Á|ü»\T ô|<ä$ $s¡TdüTÔHêïs¡T.3

e÷kÕ\qT+&ç Á|ü‘˚´ø±~ø±s¡T\bÕ\q˝À Á|ü‹ eT+&É\+˝À z

Á>±e÷ìï >∑T]Ô+∫ Ä Á>±eT+˝À |ü]wüÿ]+#·&ÜìøÏ á Á>±eT <ä]Ùì

@sêŒ≥T #˚XÊs¡T.á ø±s¡ Áø£eT+˝À e∫Ãq |òæsê´<äT\qT @ e÷Á‘·+

|ü{Ϻ+#·Tø√e≥+ ˝Ò<äì Á|ü»\T Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+

#˚XÊs¡T.eT+&É\+˝Àì eTs¡Œ*¢,ø=‘ê¢|üPsY,sêe⁄\ |ü*¢,ã÷#·Hé

|ü*¢,<ëeTkÕÔ|üPsY,sêe⁄\|ü*¢,dæ]|ü⁄s¡+,ø=+XË{Ϻ|ü*¢ Á>±e÷\˝À

Á>±eT<ä]Ùì ø±s¡ Áø£e÷ìï ìs¡«Væ≤+∫q Ç|üŒ{Ï es¡≈£î @ ˇø£ÿ

düeTdü ≈£î |ü]cÕÿs¡+ #·÷|ü Ò<äT.Á>±eT <ä]Ùì ø±s¡ Áø£eT+˝À e∫Ãq

|òæsê´<äT\qT |ü]wüÿ]+#˚+<äT≈£î n~Ûø±s¡T\T q&ÉT+ _–+#ê\ì

kÕúì≈£î\T ø√s¡T‘·THêïs¡T.

yê´<ÛäT\ô|’ ne>±Vü≤q ø£*Œ+#ê*:$<ë´s¡Tú\TdæøÏ+Á<ëu≤<é, e÷]à 11, ($TÁs¡sY q÷´dt):ù|<ä ãd”ÔyêdüT\≈£î

Äe>±Vü≤q ø£*Œ+#˚+<äT≈£î dü«#·Ã¤+<ä dü+düú\T eTT+<äT≈£î sêyê\ì

‘·<ë«sê ù|<ä]ø±ìï ìs¡÷à*+#·e#·TÃqì ôV’≤<äsêu≤<é j·T÷‘Ynôd+;¢

$<ë´s¡Tú\T nHêïs¡T. eT{Ÿºbò˛s¡T¶˝À @sêŒ≥T#˚dæq ne>±Vü≤q

dü<ädüT‡˝À eTTK´+>± ∫Hêïs¡T\≈£î, ô|<ä›yê]øÏ dü<ädüT‡˝À eT Ò]j·÷,

{Ï_, ôV≤#Y◊$ m˝≤ edüTÔ+~ nH˚ yê{Ïô|’ dü<ädüT‡ ìs¡«Væ≤+#ês¡T.

m|ü&É÷ u≤\ø±]à≈£î\˝≤>± |üì#˚j·T≈£î+&Ü #·<äTe⁄≈£î+≥÷H˚ ñqï‘·

•Ksê\≈£î n~s√Væ≤+#ê\ì yês¡T ‘Ó*bÕs¡T. á ø±s¡ Áø£eT+˝À

B|æø£ yê*àøÏ, ÇÁe÷Hé, s¡eTD, $XÊ˝Ÿ, |òüDÏ, Á|ü‘·÷´cÕ

yÓTT<ä …’qyês¡T bÕ˝§ZHêïs¡T.

düeTdü \ô|’ dü<ädüT‡dæøÏ+Á<ëu≤<é, e÷]à 11, ($TÁs¡sY q÷´dt):ø£+{ÀHÓà{Ÿ˝Àì 3e

yês¡T¶˝À>∑\ |òüTHésêø˘ ˝ÒesYº, yÓ˝Ÿù|òsYnk˛dæj˚TwüHé ù|òdt`1

Ä<Ûä«s¡´+˝À düeTdü´\ô|’ ø±s¡´Áø£eT+ ìs¡«Væ≤+#ês¡T. á

ø±s¡ Áø£e÷ìøÏ uÀs¡T¶ düuÛÑT´&ÉT »+|üqï Á|ü‘ê|t Vü‰»s¡j·÷´s¡T.

Äj·Tq≈£î nH˚ø£ düeTdü \qT $e]+#ês¡T eTTK´+>± eT+∫˙{Ï

düeTdü´, eT{Ÿbò˛s¡T¶ e<ä›e⁄qï >∑T&çôd\eTT+<äT nkÕ+|òæTø£

ø±s¡ Áø£e÷\T »s¡T>∑T‘·THêïj·Tì, n+‘·s¡Z‘·+>± s√&ÉT¢\ düeTdü \T

e⁄Hêïj·Tì yÓ+≥H˚ |ü]o*+#ê\ì Äj·TqqT ø√sês¡T. Äj·Tq

düŒ+~+∫ n~Ûø±s¡T\ <äèwæºøÏ rdüT≈£îyÓ[fl eT+∫˙s¡T n+~+#˚

$<Ûä+>± @sêŒ≥T #˚kÕÔqì n˝≤π> n~Ûø±s¡T\≈£î #Ó|æŒ Ç‘·s¡Á‘ê

düeTdü \ô|’ n~Ûø±s¡T\ <äèwæºøÏ rdüT≈£îyÓ[fl yÓ+≥H˚ |ü]wüÿ]kÕÔqì

‘Ó*bÕs¡T. á ø±s¡ Áø£eT+˝À X¯•–] sêyé, Hêsêj·TDeT÷]Ô

eT]j·TT nH˚ø£ eT+~ ø±\˙ yêdüT\T bÕ˝§ZHêïs¡T.

$ø±sêu≤<é,e÷]à 11($TÁs¡sY q÷´dt): $ø±sêu≤<é eTTì‡|ü Ÿ

|ü]~Û À Ç{°e\ |üqTï\qT ô|+#êeTqï Á|ü#ês¡+ dü]ø±<äì 2007

dü+e‘·‡s¡+˝À ô|+∫q |üqTï\qT e÷Á‘·y˚T Á|üdüTÔ‘·+ neT\T

#˚düTÔHêïeTì $ø±sêu≤<é eTTì‡|ü Ÿ Ç+#êØ® ø£MTwüqsY sê»j·T´

‘Ó*bÕs¡T.2007 dü+e‘·‡s¡+˝À ô|+∫q |üqTï\ô|’ n|üŒ{Ï Á|üuÛÑT‘·«+

dü÷#·q\ y˚Ts¡≈£î ì*|æ y˚j·T≥+ »]–+<äì Á|üdüTÔ‘·+ ‹]– Á|üuÛÑT‘·«

dü÷#·q\ y˚Ts¡≈£î |üqTïqT ô|+#·≥+ »]–+<äì yÓ\¢&ç+#ês¡T.>∑‘·

dü+e‘·‡s¡+ $ø±sêu≤<é eTTì‡bÕ*{Ï &çe÷+&é 85 \ø£å\

s¡÷bÕj·T\T ñ+&É>± ô|+∫q |üqTï\ ø±s¡D+>± ø√{Ï 22 \ø£å\

s¡÷bÕj·T\≈£î ô|]–+<äì ‘Ó*bÕs¡T.eTTì‡|ü Ÿ |ü]~Û À >∑\ uÛÑeHê\

j·T»e÷qT\≈£î Ç|üŒ{Ïπø H√{ÏdüT\T n+<äCÒj·T≥+ »]–+<äì Á|ü‹

dü+e‘·‡s¡+ Äs¡T HÓ\\ø√kÕ] |üqTï #Ó*¢+#ê*‡ ñ+≥T+<äì Ç˝≤

ø±≈£î+&Ü dü+e‘·‡sêìø√kÕ] #Ó*¢düTÔqï ø±s¡D+>± u≤s¡+>±

e÷s¡T‘·T+<äì nHêïs¡T.e÷]Ã,ôdô|º+ãsY e÷kÕ\˝À eTTì‡bÕ

*{Ï\≈£î |üqTï\T #Ó*¢+#ê*‡ ñ+≥T+<äì nHêïs¡T.eTTì‡bÕ*{ÏøÏ

düÁø£eT+>± |üqTï\T #Ó*¢ùdÔ |ü≥ºD+ eT]+‘· y˚>∑e+‘·+>± n_Ûeè~›

kÕ~+#˚ neø±X¯+ ñ+≥T+<äì |ü≥ºD Á|ü»\T düVü≤è<äj·T+‘√ ns¡ú+

#˚düT≈£îì |üqTï\T #Ó*¢+#ê\ì ø√sês¡T.

$ø±sêu≤<é,e÷]à 11($TÁs¡sY q÷´dt): $<ë´ Vü≤≈£îÿ #·≥º+˝Àì

n+XÊ\qT neT\T˝ÀøÏ rdüT≈£îsêe&ÜìøÏ sêh Á|üuÛÑT‘·«+

$<ë´ø£MTwüHéqT @sêŒ≥T #˚j·÷\ì ‘Ó\+>±D≤ ◊ø£ ñbÕ<Ûë´j·T

ô|ò&ÉπswüHé sêh ø±s¡ <ä]Ù dæôV≤#Y.yÓ+ø£≥s¡‘·ï+ &çe÷+&é #˚XÊs¡T.

Ä~yês¡+ kÕj·T+Á‘·+ $ø±sêu≤<é À »]–q &ç$»Hé kÕúsTT düe÷y˚

X¯+˝À Äj·Tq e÷{≤¢&ÉT‘·T Á|üdüTÔ‘· |ü]D≤e÷\qT |ü]o*ùdÔ

$<ë´s¡+ >∑+ Á|üsTTy˚{Ïø£s¡D yÓ’|ü⁄ |üj·TìdüTÔ+<äì Äj·Tq Äy˚<äq

e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T.sêh Á|üuÛÑT‘·«+ $<ë´Vü≤≈£îÿ #·≥º+ neT\T≈£î

@$T|ü≥ºq≥T¢ e´eVü≤]düTÔ+<äì Äj·Tq Äs√|æ+#ês¡T.Á|üsTTy˚{Ÿ

bÕsƒ¡XÊ\˝À 25 XÊ‘·+ d”≥¢qT ù|<ä $<Ûë´s¡Tú\≈£î Çyê«*‡ ñ+&É>±

|üP]Ô>± ìs¡¢ø£å + #˚düTÔHêïs¡ì nHêïs¡T.á ø±s¡ Áø£eT+˝ q]‡+\T,

<˚ej·T´, ø£èwüíj·T´, Ms¡qï,X¯•<ÛäsY,\ø£åàj·T´,s¡‘·ï+,\ø°åàíø±+‘Y sêe⁄,

y˚Twüø˘,e÷DÏø£ +,uÛ≤düÿsY,eT\ÿj·T´,<˚yê´Hêj·Tø˘,eTVæ≤bÕ˝Ÿ¬s&ç¶, >∑yê

düÿsY,u≤ãTsêe⁄,sê+#·+Á<äj·T´,lìyêdt¬s&ç¶,‘·~‘·s¡T\T bÕ˝ÀZHêïs¡T.

$<ë´ Vü≤≈£îÿ #·≥º+ neT\T˝ÀøÏ rdüTø√yê*

{Ï ◊ø£´ ñbÕ<Ûë´j·T ô|ò&ÉπswüHé

Vü≤j·T‘Yq>∑sY,e÷]Ã11($TÁs¡sYq÷´dt)Vü≤j·T‘Yq>∑sY &ç$»Hé |ü]~

uÛ≤>∑ \‘ê ø±\ì˝§ q÷‘·q+>± ∫Hêïs¡T\ ø√dü+ mdt.mdt øÏ&é‡

e÷+{Ïdü‡Ø Vü≤ÖdtqT @sêŒ≥T #˚dæq≥Tº dü+düú &Ó’¬sø£ºsY nqTsê<Ûä ‘Ó ≤Œ

s¡T.X¯ìyês¡+ »]–q áø±s¡ Áø£e÷ìøÏ eTTK´ n‹~∏>± &Üø£ºsY KT

<ä÷›dt Vü≤»¬s’ e÷+{Ïdü‡Ø Vü≤ÖdtqT ˝≤+#·q+>± ÁbÕs¡+_Û+∫ e÷{≤¢

&ÉT‘·T ∫Hêï] $<ë´s¡Tú\≈£î nVü≤¢<ä yê‘êes¡D+˝À mdt.mdt øÏ&é‡

e÷+{Ïdü‡Ø Vü≤ÖdtqT @sêŒ≥T #Ój·T´&É+ yê] uÛÑ$wü ‘Y≈£î m+‘√

<√Vü≤<ä |ü&ÉT‘·T+<äì,y˚dü$$ ø±\+ ∫Hêï] $<ë´s¡Tú\ ø√dü+

ø±´+|ü⁄\T ìs¡«Væ≤+#·&É+ n_Ûq+~#·<ä>∑Z $wüj·T+>± ù|s=ÿHêïs¡T.

bÕsƒ¡XÊ\ &Ó’ ¬sø£ºsY nqTsê<Ûä

e÷{≤¢&ÉT‘·T uÛ≤>∑ \‘· mdt.mdt øÏ&é‡ e÷+{Ïdü‡] dü+düú kÕsTT düTo\

m&ÉT´πø|òüq˝Ÿ kıôd’{Ï yê] ¬s+&Ée Áu≤+#·ì,bÕsƒ¡yê\˝§

m˝ŸπøJ,j·TTπøJ,qs¡‡] ‘·s¡>∑‘·T\T ñ+{≤j·Tì, bÕ]Ô>± ù|¢

bÕsƒ¡XÊ\ì ‘Ó ≤Œs¡T.

ù|¢ bÕsƒ¡XÊ\qT ÁbÕs¡+_Û+∫q &܈ˆKT<ä÷›dt

ÇÅãV”≤+|ü≥ï+, e÷]à 11 ($TÅs¡sYq÷´dt) mìï ÄdüTú bÕdüTÔ\THêï

eTìwæøÏ <äø£ÿì n_Ûeè~› πøe\+ $<ä ‘√H˚ <ä≈£îÿ‘·T+<äì e÷J

ôVA+XÊKeT+Å‹ ‘·÷fi¯fl <˚y˚+<äsY>ö&é ñ<ëÈ{Ï+#ês¡T. Ä~yês¡+

eT+&É\ |ü]~Û Àì X‚]>∑÷&É Å>±eT+˝À >∑\ ©&é Ç+&çj·÷

bÕsƒ¡XÊ\˝À ~«rj·T yê]¸ø√‘·‡yêìï |òüTD+>± ìs¡«Væ≤+#ês¡T. á

ø±s¡´Åø£e÷ìøÏ Äj·Tq eTTK´n‹~Û>± M#˚Ãdæ e÷{≤¢&ÉT‘·÷

$<ä Ò≈£îHêï s¡‘·Hé{≤{≤, _sê¢ ˝≤+{Ï yês¡T n_Ûeè~› #Ó+<ä&ÜìøÏ

50 dü+e‘·‡sê\T |ü{Ϻ+<äì, n<˚ ÇH√Œ¤d”dt ˝≤+{Ï ø£+ô|˙

n~ÛH˚‘·\T ‘·eT #·<äTe⁄, ‘Ó*$‘˚≥\‘√ πøe\+ |ü~ dü+e‘·‡sê\˝ÀH˚

{≤{≤, _sê¢\qT $T+∫b˛j·÷s¡ì nHêïs¡T. ÇÅãV”≤+|ü≥ï+ ÅbÕ+

‘·+ 1886`87 dü+e‘·‡s¡+˝À bÕsƒ¡XÊ\\T, ø£fi≤XÊ\\T dü]|ü &Ü

˝Òø£b˛j˚Teì Å|üdüTÔ‘·+ mH√ï Åô|’y˚≥T, Å|üuÛÑT‘·« ø£fi≤XÊ\\‘√

n_Ûeè~› #Ó+<äT‘√+<äì nHêïs¡T. ‘·*¢<ä+Å&ÉT\T ‘·eT |æ\¢\qT u≤>±

#·~$+∫ yê]øÏ kÕ+πø‹ø£ $<ä qT ≈£L&Ü n+~ùdÔ eT+∫ uÛÑ$wü ‘·TÔ

ñ+≥T+<äì dü÷∫+#ês¡T. uÛ≤s¡‘·<˚XÊìï nyÓT]ø± ˝≤+{Ï <˚XÊ\T

≈£L&Ü Ä<äs¡Ù+>± rdüT≈£î+≥THêïj·Tì Äj·Tq >∑Ts¡TÔ #˚XÊs¡T. q>∑s¡

e÷J y˚Tj·TsY, {ÏÄsYÄsY m&É÷ πøwüq˝Ÿ Å≥dtº #Ó’s¡àHé r>∑\ ø£ècÕí¬s&ç¶

e÷{≤¢&ÉT‘·÷ ÄdæÔbÕdüTÔ\qT <=+>∑\T m‘·TÔ¬øfi¯fl>∑\s¡T ø±˙, $<ä qT

me«s¡÷ <√#·Tø√ Òs¡ì $<ä ≈£îqï $•wüº‘· n≥Te+{Ï<äì nHêïs¡T.

$<ä´˝Òì yê&ÉT H˚{Ï düe÷»+˝À $+‘· |üX¯óe⁄>± u≤$+#·

|ü&ÉT‘·THêï&Éì, $<ä´‘√ <˚qïsTTHê kÕ~Û+#·e#·Ãì nHêïs¡T.

$<ë´s¡Tú\T uÛÀ<ÛäHê+XÊ\≈£î #·ø£ÿ>± $ì, nuÛÑ´dæ+∫ ‘·eT

‘·*¢<ä+Å&ÉT\≈£î, $<ë´dü+düú≈£î eT+∫ ù|s¡TÅ|ü‹wüº\T dü+bÕ~Û+#ê\ì

dü÷∫+#ês¡T. ôdsTT+{Ÿ π>®$j·TsY Å≥dtº (©&é Ç+&çj·÷ bÕsƒ¡XÊ\)

#Ó’s¡àHé _mHé |ü{≤ïj·Tø˘ e÷{≤¢&ÉT‘·÷ $<ë´s¡Tú\T #·ø£ÿì $<ä qT

uÛÀ~+#·&ÜìøÏ ‘·eT dü+düú m\¢|ü⁄Œ&ÉT eTT+<äT+≥T+<äì, ‘·eT ñbÕ

<ë´j·TT\T ôd’‘·+ ø£èwæ #˚düTÔHêïs¡ì nHêïs¡T. á Å≥düTº Ä<Ûä«s¡ +˝À

ˇ]kÕ‡, #·rÔdt|òüT&é, Ä+Å<äÅ|ü<˚XŸ ˝≤+{Ï sêÅcÕº\˝À düTe÷s¡T 20

es¡≈£î Ä+‘·sê®rj·T bÕsƒ¡XÊ\\T ñHêïj·Tì, nìï bÕsƒ¡XÊ\˝À

$<ë´s¡Tú\≈£î ñ‘·ÔeT $<ä qT n+~düTÔHêïeTì, Ç+ø± yÓTs¡T¬>’q

$<ä qT n+~+#˚+<äT≈£î ø£èwæ #˚düTÔHêïeTì ‘Ó*bÕs¡T. e#˚à j˚T&Ü~

qT+&ç eT]ìï edü‘·T\‘√ ‘·≈£îÿe |ò”E\‘√ n_Ûeè~› #˚j·TqTqï≥T¢

yÓ\¢&ç+#ês¡T. eTT+<äT>± bÕsƒ¡XÊ\˝À ì]à+∫q n&çàìÅùdºwüHé

ø±sê´\j·÷ìï <˚y˚+<ÛäsY>ö&é, r>∑\ ø£ècÕí¬s&ç¶\T ÅbÕs¡+_+#ês¡T. á

dü+<Ûäs¡“¤+>± $<ë´s¡Tú\T ìs¡«Væ≤+∫q |ü\T kÕ+düÿè‹ø£ ø±s¡ Åø£e÷\T

ÄVüQ‘·T\qT Äø£≥Tº≈£îHêïsTT. á ø±s¡ Åø£eT+˝À B|üø¬s&ç¶, e÷J

j·T+|æ|æ ø£èù|wt, e÷J düs¡Œ+#Y @<äTfi¯fl ø£ècÕí¬s&ç¶, lìyêdt¬s&ç¶, ©&é

Ç+&çj·÷ bÕsƒ¡XÊ\ ñbÕ<ë´j·TT\T, $<ë´s¡Tú\T, yê] ‘·*¢<ä+Å&ÉT\T

‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T.

$<ä ‘√H˚ n_Ûeè~Δ: e÷J Vü≤√+eT+Á‹ <˚y˚+<ääsY>ö&é

\íÇÅãV”≤+|ü≥ï+,e÷]Ã11($TÅs¡sYq÷´dt) ìjÓ÷»ø£es¡Z πø+Å<ä+˝Àì

Å|üuÛÑT‘·« &çÅ^ ø£fi≤XÊ\ n_Ûeè~›øÏ ‘·qe+‘·T ø£èwæ #˚kÕÔqì |ü≥ï+

myÓTà Ò eT+∫¬s&ç¶ øÏwüHé¬s&ç¶ Vü‰MT Ç#êÃs¡T. Ä~yês¡+ eT+&É\

πø+Å<ä+˝Àì Å|üuÛÑT‘·« &çÅ^ ø£fi≤XÊ\˝À yê]¸ø√‘·‡e+, ù|òsYyÓ Ÿ&˚

ø±s¡ Åø£e÷\T ìs¡«Væ≤+#ês¡T. á ø±s¡ Åø£e÷ìøÏ Äj·Tq eTTK´n‹~Û>±

Vü≤»¬s’ e÷{≤¢&ÉT‘·÷ $<ë´s¡Tú\T |ü≥Tº<ä\, ø£èwæ‘√ $<ä quÛÑ dæùdÔ

m≥Te+{Ï $»j·÷\HÓ’Hê kÕ~ÛkÕÔs¡ì nHêïs¡T. $<ë´s¡Tú\T $<ä ‘√

bÕ≥T nìï s¡+>±\˝À eTT+<äT+&Ü\ì dü÷∫+#ês¡T. H˚{Ï b˛{°

Å|ü|ü+#·+˝À $<ä ≈£îqï ÅbÕeTTK´‘· eTπsÇ‘·s¡<ëìøÏ Ò<äì, $<ä qT

ñ‘·ÔeT+>± nuÛÑ´dæ+∫q≥¢sTT‘˚ ñ»«\ uÛÑ$wü´‘·TÔ yê]πø

kı+‘·eTe⁄‘·T+<äì nHêïs¡T. &çÅ^ ø£fi≤XÊ\˝À HÓ\ø=qï eTÚ*ø£

düeTdü qT <äX¯\yêØ>± |ü]cÕÿsêìøÏ ø£èwæ #˚kÕÔqì Vü‰MT Ç#êÃs¡T.

nq+‘·s¡+ ø£fi≤XÊ\˝À ìs¡«Væ≤+∫q $$<Ûä Åø°&Ü b˛{°\˝À Å|ü‹uÛÑ

ø£qã]Ãq $<ë´s¡Tú\≈£î Äj·Tq ãVüQeT‘·T\T n+<äCÒXÊs¡T. á

ø±s¡ Åø£eT+˝À {Ï&ç|æ Hêj·T≈£î\T yÓ’ ìs¡+»Hé¬s&ç¶, yÓ÷V”≤CŸbÕcÕ,

@<äTfi¯fl nXÀø˘, Ä≈£î\ düTπswt, õ j·÷<äj·T´, |æ yÓTÆdüj·T´, &çÅ^

ø£fi≤XÊ\ Å|ü<ëH√bÕ<ë´j·TTsê\T πsDTø£, $T$TÅø° Äغdtº lìyêdt,

{ÏmHémdtm|òt Hêj·T≈£î\T ì≥Tº »>∑Bwt, \r|òt, n+»j·T´, sêE,

Ä<ë´|ü≈£î\T nqdü÷j·T, \ø£åàj·T´, Vü≤]u≤ãT ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T.

&çÁ ø£fi≤XÊ\ n_Ûeè~ΔøÏ ø£èwæmyÓTà Ò eT+∫¬s&ç¶