#6 descubre esp inca€¦ · descubre inca inca medieval. escultura gótica inca medieval....

12
ESP #6 VISITAS GUIADAS AL PATRIMONIO DE’INCA DESCUBRE INCA un viaje cultural por la evolución de la ciudad

Upload: others

Post on 20-Oct-2020

28 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 1

    ESP

    #6

    VISITAS GUIADASAL PATRIMONIO DE’INCA

    DESCUBRE

    INCAun viaje culturalpor la evolución de la ciudad

  • 2

    #6

  • 3

    DESCU

    BR

    E INCA

    Inca medieval. Escultura gótica

    Inca medieval. Escultura góticaPonente: Guillem Alexandre Reus i Planells, historiador del arte.

    Las iglesias de Inca albergan hasta diez piezas escultóricas medievales que están datadas entre los siglos XIV y XV. La iconografía más numerosa de nuestra ciudad es la cristológica. En Inca conservamos hasta cinco cristos medievales: el Cristo de la Sangre, el Cristo del Descendimiento, el Cristo de San Francisco, el Cristo del Cementerio de las Jerónimas y el Cristo del Corazón de las Jerónimas; dos imágenes de la Virgen María: Santa María la Mayor y Nuestra Señora de Gracia o de los Ángeles; dos representaciones hagiográficas: Santa Magdalena y San Eloy, y un conjunto de dos ángeles ceroferarios. Así pues, las numerosas imágenes medievales que se conservan en nuestra ciudad ponen de manifiesto, una vez más, la importancia de Inca durante los siglos del gótico, así como la necesidad de ornamentar sus cinco iglesias para poder cubrir la demanda devota y de culto de los fieles.

    Iglesia y museo del monasterio de San Bartolomé31 Calle de Les Monges, núm. 128

    Cristo de la SangreEl Cristo de la Sangre de Inca se encuentra en una de las capillas laterales de la iglesia del monasterio de San Bartolomé. Es una pieza datada del primer decenio del siglo XIV. Parece ser una importada desde Cerdeña y que habría servido de modelo para posteriores realizaciones en talleres mallorquines. Formalmente destaca la plasmación de un fuerte patetismo y un gran dolor, y el tratamiento del cuerpo pone de manifiesto el agotamiento físico debido al sufrimiento durante la Pasión.

    Cristo del Cementerio de las JerónimasEste cristo está datado del siglo XVI y actualmente se encuentra en las

    #6

  • 4

    dependencias del museo del monasterio de San Bartolomé. Constituye un ejemplo de cómo la difusión de la tipología del Cristo gótico doloroso llegó hasta los primeros años del siglo XVI. Formalmente hablando, la pieza muestra algunos rasgos parecidos y propios de la tipología gótica, a pesar de que ya se advierten otras características que denotan un avance en la manera de hacer y que acercan la imagen al nuevo estilo artístico del Renacimiento, como por ejemplo un rostro más sereno y un cuerpo tratado con un mayor volumen.

    Cristo del Corazón de las JerónimasEl Cristo del Corazón de las Jerónimas es una imagen que actualmente se guarda en el monasterio de San Bartolomé. Es una pieza que data del siglo XVI y que muestra unos rasgos formales muy avanzados y característicos de la nueva estética renacentista. Se trata de un cuerpo que claramente ha ganado en volumen y en el cual el sufrimiento, el dolor y el patetismo han menguado considerablemente.

    Santa MagdalenaEsta imagen se conserva en el museo del monasterio de San Bartolomé. Se trata de una talla hecha de alabastro, dorado y policromado, y datada del siglo XVI. Sus características formales la sitúan dentro del estilo gótico tardío. Aunque el artista da el tratamiento del movimiento a la parte de delante, en la parte posterior de la imagen la caída es recta y, a pesar de la curvatura, no deja de ser una figura hierática, aspecto muy destacado cuando se observa la figura de perfil.

    Ángeles ceroferariosEstas dos imágenes que representan a dos ángeles ceroferarios llevando un cirio se conservan en el museo del monasterio de San Bartolomé. Son dos figuras exentas, de madera dorada y policromada, que han sido datadas del siglo XVI. Formalmente se incluyen dentro del estilo gótico tardío y muestran muy poca expresividad, carencia de movimiento en el cuerpo y en el tratamiento de las ropas, así como una gran frontalidad.

  • 5

    Iglesia y museo parroquial de Santa María la Mayor29

    Plaza de Santa Maria la Major

    Santa María la MayorLa imagen de Nuestra Señora Santa María la Mayor es una escultura exenta hecha de madera y policromada que preside la parroquia mayor de nuestra ciudad. Se trata de una virgen entronizada en un sitial y que preside el templo acompañada del Niño Jesús. Algunos rasgos formales que destacan de la imagen son la humanidad y el realismo que se desprende, además de la amabilidad y la armonía que emana de los rostros, tanto de la Virgen María como del Niño Jesús, así como también una mayor suavidad en los pliegues de la ropa. Se trata de una pieza atribuida al artista francés Pere de Santjoan y datada de alrededor del 1400.

    Cristo del DescendimientoEste Cristo se puede contemplar en las instalaciones del museo parroquial. Se trata de una pieza escultórica que data del siglo XV y que pertenece a la tipología de los Cristos góticos dolorosos. Se tiene que observar que esta imagen es el único Cristo gótico articulado que se conserva en Mallorca. Formalmente destaca por el hecho de que, si bien en general mantiene las características formales propias de este tipo de imágenes, algunos rasgos ya han sido suavizados. La disminución del patetismo se hace patente en la expresión del rostro, pero también en el resto del cuerpo.

    Iglesia conventual de San Francisco2

    Calle de El Vent, núm. 10

    Cristo de San FranciscoEste Cristo preside el lado del Evangelio del presbiterio del templo franciscano. La imagen, que está datada del siglo XV, pertenece a la tipología cristológica conocida con el nombre de Cristo gótico doloroso, modelo procedente de Cerdeña y a la vez de la región alemana de Renania, lugar donde tuvieron mucha difusión a partir del siglo XIV.

    El Cristo de San Francisco muestra unas características formales que lo acercan al Cristo de la Sangre de la iglesia inquense de San Bartolomé. A pesar de que tiene los ojos cerrados y muestra un rostro más sereno que el de San Bartolomé, es el cuerpo donde observamos un sufrimiento más exagerado, así

    DESCU

    BR

    E INCA

    Inca medieval. Escultura gótica

  • 6

    como una gran tensión en los músculos y en los tendones. Los rasgos formales más suavizados respecto a otras piezas medievales hacen pensar que se trata de una obra realizada en un taller local y que el artista no fue capaz de plasmar el sufrimiento exagerado de otros cristos originales.

    Nuestra Señora de Gracia o de los ÁngelesEsta imagen de la Virgen María se encuentra situada junto a la epístola del presbiterio de la iglesia de San Francisco. Es una pieza escultórica datada alrededor del año 1500 y que pertenece a la tipología de las vírgenes sagrario. Las principales características de estas piezas son sus grandes dimensiones y también el hecho de albergar un receptáculo para guardar la reserva del Santísimo. Debido a su función, dichas piezas solían presidir el altar mayor de los templos. Esta imagen se sitúa sobre una peana poligonal decorada mediante ángeles. Lleva al Niño Jesús apoyado en el brazo izquierdo. Destaca su frontalidad y un gran hieratismo. La imagen aparece dorada, policromada y adornada con una gran corona.

    San EloyEn una hornacina del retablo de la capilla dedicada a la Purísima en la iglesia de los frailes menores, se encuentra una imagen de pequeñas dimensiones que representa a san Eloy. Se trata de una imagen exenta, de madera, dorada y policromada, de autoría anónima y que ha sido datada en el siglo XVI. Se puede considerar una pieza de transición entre el gótico y el Renacimiento. De la tradición gótica destacan los rasgos faciales, los ojos grandes en forma de almendra y la inexpresividad, además del tamaño de las manos. El tratamiento de las ropas y del calzado es gótico todavía. De la tradición renacentista, en cambio, destaca el intento de contrapposto que se observa en la cintura, así como también la decoración pictórica de las ropas.

  • 7

    DESCU

    BR

    E INCA

    Inca medieval. Escultura gótica

  • 8

    CARRER

    DE LA PO

    RTA DEL

    REI

    CARRER DE MANCOR

    CARRER

    DE SA M

    UNTANY

    ETA

    CARRER

    DEL R

    EI

    C. SANT J

    OAN BAP

    TISTA DE L

    A SALLE

    C. DE LES MONGES

    CARRER D

    E LES COV

    ES

    DE MARTÍ

    CARRER DE FORMENTOR

    AVINGUDA D

    ’ALCUDIA

    AVINGUDA D

    ’ALCUDIA

    CARRER BER

    ENGUER D’A

    NOIA

    CARRER DEL

    S JOCS

    CARRER DE JESÚ

    S

    C. NOUC. DEL SOL

    C. DEL BARCO

    CARRER MOS

    SEN ANDRE

    U CAIMARI

    CARRER DE P

    OLLENÇA

    DE LLEVANTC. DE LA FO

    NT

    C. DE LA PURESA

    AVIN

    GUDA

    DE

    LLU

    C

    CARRER

    CARRER

    CARRER

    DE JO

    VER

    CARRER DE BINIAMAR

    SANT DOMINGO C. JAUME ARM

    ENGOL

    CARRER

    DE LA

    CARRER

    DELS AMO

    GAVERS

    CARRER

    LLORENÇ

    M. DURÁ

    N

    AVINGUD

    A DE LES

    GERMAN

    IES

    C. D’EN

    TROBAT

    C. DE PONENT BISBE LL

    OMPAR

    T

    C. AN

    TONI

    FLUX

    À

    AVING

    UDA G

    ENER

    AL LU

    QUE

    CARR

    ER DE

    FRA J

    UNIPE

    R SER

    RA

    ANTO

    NI BE

    STAR

    D

    C. SO

    N ODR

    E

    C. JA

    UME S

    ALOR

    D

    MURTA

    DE LA PAU

    CARR

    ER C

    . DEL BO

    RN

    CAMPAN

    A DE LA MOSTRA

    CARRER SANT FRANCESC

    ANGELCREU

    PERLA

    GRAN VIA DE COLOM

    AVINGUDA DEL RAIGUER

    AVINGUDA DEL TREN

    CARR

    ER DE

    JAUM

    E I

    CARR

    ER DE

    JAUM

    E II

    AVINGUDA DELS REIS CATOLICS

    C. DEL VENT

    C. SA

    NTA T

    ERES

    A

    C. DEL CALLC. DE CAN

    VALELLA

    VIRTU

    T

    C. BLANQUERNA

    MIQUEL M

    IR

    AVINGUDA ANTONI MAURA

    CORON

    A D’AR

    AGÓ

    CARRER DE

    CABRIT I BA

    SSA

    CARRER DE RAMON I CAJAL

    CARRER DE SANT ANTONI

    CARRER DE SANT

    BARTOMEU

    SANTSEBASTIÀ

    DURETA

    C. MAJOR

    COMERÇ

    C. GARROV

    ERS C. HOSTALS

    FRA RAFE

    L SERRA

    C. TEATRE

    C. JARDÍ

    C. SOLETAT

    C. DELS PARAIRES

    C. D’EN PALMER

    C. BARTOMEU COC

    C. CAN VIDAL

    COLL

    PLAÇALLIBERTAT

    PLAÇAESPANYA

    PLAÇAORIENT

    PLAÇADE MALLORCA

    PLAÇADEL BESTIAR

    PLAÇAMARIA

    LA MAJOR

    PLAÇADES BANQUER

    PLAÇAQUARTERA

    C. D’ARTÀ

    C. JOANOT COLOM

    34

    30

    35

    32

    2

    7

    6

    5

    36

    4

    1725 18

    61

    22 23

    24 11

    14

    20

    10

    2627

    13

    33

    28

    1529

    1216

    9

    3

    8

    21

    34

  • 9

    CARRER

    DE LA PO

    RTA DEL

    REI

    CARRER DE MANCOR

    CARRER

    DE SA M

    UNTANY

    ETA

    CARRER

    DEL R

    EI

    C. SANT J

    OAN BAP

    TISTA DE L

    A SALLE

    C. DE LES MONGES

    CARRER D

    E LES COV

    ES

    DE MARTÍ

    CARRER DE FORMENTOR

    AVINGUDA D

    ’ALCUDIA

    AVINGUDA D

    ’ALCUDIA

    CARRER BER

    ENGUER D’A

    NOIA

    CARRER DEL

    S JOCS

    CARRER DE JESÚ

    S

    C. NOUC. DEL SOL

    C. DEL BARCO

    CARRER MOS

    SEN ANDRE

    U CAIMARI

    CARRER DE P

    OLLENÇA

    DE LLEVANTC. DE LA FO

    NT

    C. DE LA PURESA

    AVIN

    GUDA

    DE

    LLU

    C

    CARRER

    CARRER

    CARRER

    DE JO

    VER

    CARRER DE BINIAMAR

    SANT DOMINGO C. JAUME ARM

    ENGOL

    CARRER

    DE LA

    CARRER

    DELS AMO

    GAVERS

    CARRER

    LLORENÇ

    M. DURÁ

    N

    AVINGUD

    A DE LES

    GERMAN

    IES

    C. D’EN

    TROBAT

    C. DE PONENT BISBE LL

    OMPAR

    T

    C. AN

    TONI

    FLUX

    À

    AVING

    UDA G

    ENER

    AL LU

    QUE

    CARR

    ER DE

    FRA J

    UNIPE

    R SER

    RA

    ANTO

    NI BE

    STAR

    D

    C. SO

    N ODR

    E

    C. JA

    UME S

    ALOR

    D

    MURTA

    DE LA PAU

    CARR

    ER C

    . DEL BO

    RN

    CAMPAN

    A DE LA MOSTRA

    CARRER SANT FRANCESC

    ANGELCREU

    PERLA

    GRAN VIA DE COLOM

    AVINGUDA DEL RAIGUER

    AVINGUDA DEL TREN

    CARR

    ER DE

    JAUM

    E I

    CARR

    ER DE

    JAUM

    E II

    AVINGUDA DELS REIS CATOLICS

    C. DEL VENT

    C. SA

    NTA T

    ERES

    A

    C. DEL CALLC. DE CAN

    VALELLA

    VIRTU

    TC. BLANQUERNA

    MIQUEL M

    IR

    AVINGUDA ANTONI MAURA

    CORON

    A D’AR

    AGÓ

    CARRER DE

    CABRIT I BA

    SSA

    CARRER DE RAMON I CAJAL

    CARRER DE SANT ANTONI

    CARRER DE SANT

    BARTOMEU

    SANTSEBASTIÀ

    DURETA

    C. MAJOR

    COMERÇ

    C. GARROV

    ERS C. HOSTALS

    FRA RAFE

    L SERRA

    C. TEATRE

    C. JARDÍ

    C. SOLETAT

    C. DELS PARAIRES

    C. D’EN PALMER

    C. BARTOMEU COC

    C. CAN VIDAL

    COLL

    PLAÇALLIBERTAT

    PLAÇAESPANYA

    PLAÇAORIENT

    PLAÇADE MALLORCA

    PLAÇADEL BESTIAR

    PLAÇAMARIA

    LA MAJOR

    PLAÇADES BANQUER

    PLAÇAQUARTERA

    C. D’ARTÀ

    C. JOANOT COLOM

    34

    30

    35

    32

    2

    7

    6

    5

    36

    4

    1725 18

    61

    22 23

    24 11

    14

    20

    10

    2627

    13

    33

    28

    1529

    1216

    9

    3

    8

    21

    34

    1 Sant Domingo 2 Sant Francesc 3 Les escultures del sabater i la sabatera 4 Monument a Antoni Fluxà Figuerola 5 El Museu del Calçat i de la Pell 6 Sa Quartera 7 Can Fluxà 8 Can Mir 9 Teatre Principal 10 Can Janer 11 Can Florencio 12 Antic Hotel Domingo/Centre Parroquial 13 Can Amengual/Cas Metge Cifre 14 Ca n’Ensenyat 15 Antic Club Velocipedista d’Inca 16 Can Beltran 17 Antiga tintoreria de Bartomeu Fiol 18 Can Fiol/Can Ramis 19 Can Ribot 20 Can Marquès 21 Can Piritis 22 Merceria La Florida 23 La Lealtad 24 La Giralda 25 Casa del fotògraf Fiol 26 Cas Baster 27 Can Fullana 28 Cas Metge Amengual/Can Domènech 29 Església parroquial de Santa Maria 30 El pou de la Font Vella 31 Església de Sant Bartomeu 32 El molinar d’Inca 33 El primer call d’Inca 34 Can Monroig i el call d’Inca

  • 10

    37

  • 11

    35 Santa Magdalena 36 Talaiot de s’Ermita 37 Cementeri d’Inca 38 Son Vivot

    36

    35

    38

  • L’EDITA:

    HI COL·LABOREN:

    COMISSIÓ CIENTÍFICA DE LES JORNADES

    D’ESTUDIS LOCALS D’INCA