კავკასია ცირა ბარამიძე

18.06.2016

კავკასიის რეგიონი• - მსოფლიოს ერთ ერთი

უმნიშვნელოვანესი და რთული შედგენილობის რეგიონი

• , , სხვადასხვა ხალხებით ენებით• განსხვავებული პოლიტიკური

სივრცეებითა და განსხვავებული , პოლიტიკური გაერთიანებებით

• , განსხვავებული კონფესიებით გაყინული .თუ მოქმედი კონფლიქტებით

გეოგრაფიული მდებარეობის გამო

იმპერიათა ინტერესების

, შეჯახების ადგილი ხშირად ამ ინტერესთა

მსხვრევის ადგილიც

კავკასიის ფუნქციები

• გეოპოლიტიკური• გეოეკონომიკური

• -კულტურულ ცივილიზაციური

კავკასიის ფიზიკური გეოგრაფია

იგი შემოსაზღვრულია- -კუმა მანიჩის ღრმულით

, ჩრდილოეთით - ირანითა და თურქეთით

, სამხრეთიდან - , ყუბანის შესართავით დასავლეთიდან

- აფშერონის ნახევარკუნძულით აღმოსავლეთიდან

იყოფა

კავკასიონის მთავარი წყალგამყოფი ქედი კავკასიონსყოფს

• ჩრდილოეთ კავკასიად( - 250 იმიერკავკასიად ფართობი

. .) ათასი კვ კმ• ( - 190 ამიერკავკასიად ფართობი

. .)ათასი კვ კმ

კავკასიონი გადაჭიმულია ტამანის

ნახევარკუნძულიდან აფშერონის

ნახევარკუნძულამდე

• ( ),დასავლეთ კავკასიონი იალბუზამდე• ( ცენტრალური კავკასიონი იალბუზსა

), და მყინვარწვერს შორის• აღმოსავლეთი კავკასიონი

( )მყინვარწვერის აღმოსავლეთით

იალბუზი (5642 )მ

კავკასიონის უმაღლესი

მწვერვალია

ამიერკავკასიის ბარი

შავი ზღვიდან კასპიის. ზღვამდე მისი სიგანე

160 აზერბაიჯანში კმ, აღწევს დასავლეთ

- 90 .საქართველოში კმ

ამიერკავკასიის ბარი• კოლხეთის დაბლობი• იმერეთის მაღლობი • შიდა ქართლის ვაკე• - იორ აჯინოურის ზეგანი• - ალაზან აგრიჩაის ვაკე• - მტკვარ არაქსის დაბლობი

მცირე კავკასიონი

გადაჭიმულია შავი ზღვისა . და ნარაქსის ხეობამდე

აღმოსავლეთით მისი გაგრძელებაა თალიშის

მთები

მცირე კავკასიონი

• - , - აჭარა თრიალეთის ლოქ ყარაბაღისა და ჩრდილოეთ სომხეთის მთათა

. სისტემებად• უმაღლესი მწვერვალია მთა გიამიში

(3724 ) , მ მუროვდაღის ქედზე თალიშის - მთებისა მთა გომურგოი (2744 ).მ

სამხრეთ კავკასიის ვულკანური მთიანეთი

• , მაღალი ვულკანური პლატოების, ქვაბულების მასივებისა და ქედების

. ერთობლიობას უმაღლესი მწვერვალია არაგაწი (4090 ). მ

მთიანეთის სამხრეთით მდებარეობს არაქსის შუადინების ტექტონიკური, ქვაბული რომელიც ვრცელდება მდინარე არაქსის გასწვრივ

300 - .დაახლოებით კმ ზე

სასარგებლო წიაღისეული• - ტყვია თუთიის საბადოებია ჩრდილოეთ

, ოსეთსა და საქართველოში - სპილენძისა და მოლიბდენის

- , ყაბარდო ბალყარეთსა და სომხეთში - , რკინისა აზერბაიჯანში იქვეა

, ალუნიტებიც

• - მანგანუმისა და ქვანახშირისა, - - საქართველოში ნავთობ აირისა

, - , აზერბაიჯანში ჩეჩნეთ ინგუშეთში, დაღესტანში კრასნოდარისა და

სტავროპოლი სმხარეებსა და .აღმოსავლეთ საქართველოში

ფართობი

კავკასიის ფართობი 440 დაახლოებით ათასი

. .- , 30 კვ კმ ია სადაც მილიონი ადამიანი

ცხოვრობს

კავკასია

მდიდარია , მინერალური წყლებით

.საშენი მასალითა და სხვა

:მთავარი მდინარეებია• (1364 ), მტკვარი კმ• (906 ), ყუბანი კმ• (802 ), კუმა კმ• (623 ), თერგი კმ• (327 ).რიონი კმ

:მნიშვნელოვანი ქალაქებია

:მნიშვნელოვანი ქალაქებია

• (1.757.000), ბაქო• (1.264.000), თბილისი• (1.215.000), ერევანი• (620.000კრასნოდარი

) • (ჯოხარყალა გროზნ

,401.000),ო

• ( 337.000)სოჩა სუაშე• (320.000)ვლადიკავკაზი• (318.000)სტავროპოლი• (315.000)მაჰაჩყალა• (232.000)განჯა• (207.000)ნალჩიკი• (206.000)გიუმრი• (200.000).ქუთაისი

ძველი ქალაქები• ერევანი ( . . 782 ცნობილია ძვ წ წლიდან როგორც

ურარტული ციხესიმაგრე ერებუნი), • ქუთაისი (აიას . . -6 -სახელით ცნობილია ძვ წ მე ს

, დან როგორც ლეგენდარული კოლხეთის ), სამეფოს დედაქალაქი

• ვანი ( ,მცირე ქალაქი დასავლეთ საქართველოში• დიოსკურია ( ), ამჟამინდელი სოხუმი• ფაზისი ( ), ახლანდელი ფოთი• ბარდა ( ) კავკასიის ალბანეთის დედაქალაქი

. და სხვა

დერბენტი - იგივედარუბანდი

კავკასიის აღმოსავლეთის კარიბჭე კასპიის ზღვის

სანაპიროზე( - . , - დარ სპარს კარი ბანდ

) შემკვრელი

მნიშვნელოვანი პორტებია

•ბათუმი•ფოთი•ნოვოროსიისკი

პალეოკავკასიური სამყარო• -ჰურიტულ მითანური• ურარტული• ელამური• ხათური•ლელეგური• ... ბასკური

უფრო მოგვიანებით:დავკარგეთ

ალბანური და...უბიხური

ინდოევროპული• სომხური• ოსური

( ) ირანულენოვანი შტო

თურქული ენები• ( )აზერბაიჯანული ოღუზური შტო• ( )ყუმუხური ყივჩაღური შტო• ნოღაური• ყარაჩაული• ბალყარული

კავკასია

მსოფლიოს მომავალი მოწყობის

მიკრომოდელი

მულტიკულტურალიზმი

და ტოლერანტობაკავკასიაში

ეთნოლინგვისტური ატლასი

გმადლობთ

ყურადღებისათვის!

საკურორტო ზონები• მინერალური წყლები• პიატიგორსკი• კისლოვოდსკი• (შავი ზღვისპირეთი ანაპასა

და ბათუმს ) .შორის და სხვა

ეთნოისტორია

, აბორიგენ ავტოქთონ კავკასიურ ეთნოსებს

ემატებოდნენ მოსულიეთნოსები

( , ინდოევროპულითურქულენოვანი)

- იბერიულ კავკასიურ ენათა ოჯახი

• ქართველური ენები• - აფხაზურ ადიღური ენები• ნახური ენები• დაღესტნური ენები

https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Caucasus_Ethnic_Groups_2010.jpg&filetimestamp=20091103193323&