จุลินทรีย์ที่ก่อให้เกิดโรค ( pathogenic...

จุ�ลิ�นทรี�ย์ท��ก่ อให้�เก่�ดโรีค ( Pathogenic Microorganisms )

1. เจุ�บป่�วย์เน��องจุาก่ตั วเชื้�"อจุ�ลิ�นทรี�ย์ (Infection)

- รี บป่รีะทานอาห้ารีท��มี�เชื้�"อจุ�ลิ�นทรี�ย์ท��มี�ชื้�ว�ตัอย์& แลิะเป่(นจุ�ลิ�นทรี�ย์ท��

ก่ อให้�เก่�ดโรีค ( disease – causing microorganisms)

2 . เจุ�บป่�วย์เน��องจุาก่รี บป่รีะทานอาห้ารีท��มี�สารีเคมี�อ นตัรีาย์ป่ะป่นอย์& ห้รี�อมี�ท*อก่ซิ�น ( toxin )ท��จุ�ลิ�นทรี�ย์สรี�างขึ้-"น ( Intoxication)

3 . เจุ�บป่�วย์เน��องจุาก่รี บป่รีะทานอาห้ารีท��มี�จุ�ลิ�นทรี�ย์ท��จุะเจุรี�ญเตั�บโตัแลิะสรี�างท*อก่ซิ�น ขึ้-"นมีาในรีะบบทางเด�นอาห้ารี ( Toxin – Mediated Infection)

I.ก่ารีเจุ�บป่�วย์เน��องจุาก่อาห้ารี ( Foodborne Illness ) มี� 3 ป่รีะเภท

II. อาการที่��พบเนื่ �องจากอาหารเป็�นื่พ�ษ

- ป่วดห้ ว (Headache)- คลิ��นไส� (Nausea)- อาเจุ�ย์น (Vomiting)- ส&ญเส�ย์น1"า (Dehydration)- ป่วดท�อง (Abdominal

pain)- ท�องรี วง (Diarrhea)- เห้น��อย์อ อน (Fatigue)- เป่(นไขึ้� (Fever)

แบคท�เรี�ย์ (Bacteria) ไวรี ส (Viruses)

ป่ารีาส�ตั (Parasites)

Bacillus cereusCampylobacter jejuniClostridium perfringensClostridium botulinumListeria monocytogenesSalmonella spp.Shiga toxin – producing Escherichia coliShigella spp.Staphylococcus aureus Vibrio spp.

Hcpatitis ANorwalk virus groupRotavirus

Anisakis spp.Cryptosporidium parvumCyclospora cayetanensisGiardia lambliaTaxoplasma gondiiTrichinella spiralis

Vegetative cell : เซิลิลิป่ก่ตั�ขึ้องแบคท�เรี�ย์ สามีารีถเจุรี�ญเตั�บโตัส�บพั นธ์

แลิะผลิ�ตัขึ้องเส�ย์เห้มี�อนจุ�ลิ�นทรี�ย์ท��มี�ชื้�ว�ตัท �วไป่Spore : เซิลิลิป่ก่ตั�ขึ้องแบคท�เรี�ย์สามีา

รีถสรี�างสป่อรี ซิ-�งจุะชื้ วย์ท1าให้�แบคท�เรี�ย์อย์& รีอดในสภาวะแวดลิ�อมีท��ไมี เห้มีาะสมี

เชื้ น รี�อนเก่�นไป่ ห้รี�อเย์�นเก่�นไป่ แห้�งแลิ�ง เป่(นก่รีด ห้รี�อในสภาวะท��อาห้ารีไมี เพั�ย์งพัอ

สป่อรีไมี สามีารีถเตั�บโตั ห้รี�อส�บพั นธ์ได�เห้มี�อนเซิลิลิป่ก่ตั�

Vegetative CellsVegetative Cells

( ( สภาวะท��เห้มีาะสมีสภาวะท��เห้มีาะสมี))

ส�บพั นธ์ ส�บพั นธ์ ((ReproduceReproduce ) ) เตั�บโตั เตั�บโตั ((GrowGrow)) ผลิ�ตัท*อก่ซิ�น ผลิ�ตัท*อก่ซิ�น ((Produce Produce toxintoxin)) ทนตั อสภาวะท��ไมี เห้มีาะสมี ทนตั อสภาวะท��ไมี เห้มีาะสมี ((Resistant to stressResistant to stress ) ) เป่(นอ นตัรีาย์ถ�ารี บป่รีะทานเขึ้�าไป่ เป่(นอ นตัรีาย์ถ�ารี บป่รีะทานเขึ้�าไป่ ((Harmful if eaten)Harmful if eaten)

SporeSpore ( ( สภาวะท��ไมี สภาวะท��ไมี

เห้มีาะสมีเห้มีาะสมี))

ป่6จุจุ ย์ท��เก่��ย์วขึ้�องก่ บก่ารีเพั��มีจุ1านวนขึ้องแบคท�เรี�ย์ท��ก่ อให้�เก่�ดโรีค

มี� 6ป่6จุจุ ย์ ค�อ

1 .ป่รีะเภทอาห้ารี (Type of food) - แบคท�เรี�ย์ชื้อบอาห้ารีท��มี�โป่รีตั�น ห้รี�อ

คารีโบไฮเครีตัส&ง 2. ความีเป่(นก่รีด ( Acid ) ป่ก่ตั� pH 0 - 14

pH 46 ใชื้�เป่(นค าแบ งป่รีะเภทขึ้องอาห้ารี ถ�า > 46. ถ�อว าเป่(น Low acid food < 4.6 ถ�อว าเป่(น Acid food

pH ตั1�าก่ว า 4.6 เชื้�"อ Clostridium botulinum ไมี สามีารีถเจุรี�ญได�

3. อาก่าศ ( Oxygen) * แบคท�เรี�ย์ตั�องก่ารีอาก่าศ (Aerobic bacteria ) * แบคท�เรี�ย์ไมี ตั�องก่ารีอาก่าศ (Anaerobic bacteria ) * แบคท�เรี�ย์มี�อาก่าศ ห้รี�อ ไมี มี�อาก่าศก่�เจุรี�ญได� ( Facultative bacteria)4 .ความีชื้�"น (Moisture)

* Water activity ( Aw )ค�อป่รี�มีาณน1"าอ�สรีะท��มี�ในอาห้ารี * Aw 0. 85 เป่(นค าท��ใชื้�แบ งชื้น�ดอาห้ารีแห้�งแลิะอาห้ารีสด 5 . อ�ณห้ภ&มี� (Temperature)

* จุ�ลิ�นทรี�ย์ท��ก่ อให้�เก่�ดโรีค สามีารีถเจุรี�ญรีะห้ว าง 5 o C – 60 o C * Listeria monocytogenes เจุรี�ญได�ท��ตั1�าก่ว า 5 oC แตั เจุรี�ญอย์ างชื้�า ๆ

6. เวลิา ( Time)

เวลิา 0 15 นาท� 30 นาท� 60 นาท� 3 ชื้มี . 5 ชื้มี.

จุ1านวนเซิลิลิ 1 2 4 16 > 1000 > 1 ลิ�าน

แบคท�เรี�ย์ท��สรี�างสป่อรี (Sporeforming Bacteria)

1. Bacillus cereusชื้น�ดขึ้องจุ�ลิ�นทรี�ย์ ( Causative Agent )

Bacillus cereus ( Facultative bacteria)

ป่รีะเภทก่ารีเจุ�บป่�วย์ (Type of Illness )

Intoxication ห้รี�อ Toxin – mediated infection

ลิ ก่ษณะขึ้องอาก่ารี (Symptoms )

- Diarrhea type ; ป่วดท�อง ( abdominal)

- Vomiting type ; อาเจุ�ย์น ท�องรี วง ป่วดท�อง

อาก่ารีเรี��มีตั�นป่รีาก่ฏ (Onset )

- Diarrhea type ; 8-16 ชื้มี . ป่ก่ตั� - 1214 ชื้มี.

- Vomiting type ; 30 นาท� – 6 ชื้มี .ป่ก่ตั� 30 นาท� ถ-ง 6 ชื้มี.

อาห้ารีท��พับ ( Common Foods )

- Diarrhea type ; เน�"อ นมี ผ ก่ ป่ลิา- Vomiting type ; ขึ้�าว อาห้ารีท��มี�แป่=ง ธ์ ญพั�ชื้

ก่ารีป่=องก่ น ( Prevention )

- ให้�ความีรี�อนอย์ างเพั�ย์งพัอแลิะคงอ�ณห้ภ&มี�ไว�ท�� 60 ซิ ห้ลิ งจุาก่น "นท1าให้�เย์�นท นท� ตั1�าก่ว า 5 ซิ แลิะควรีให้�ความีรี�อนก่ อนรี บป่รีะทานอาห้ารี ( reheat food )

2. Clostridium perfringens

ชื้น�ดขึ้องจุ�ลิ�นทรี�ย์ ( Causative

Agent )

Clostridium perfringens (Anaerobic bacteria)

ป่รีะเภทก่ารีเจุ�บป่�วย์(Type of Illness )

Bacterial toxin-mediated infection


- ป่วดท�องอย์ างรี�นแรีง (intense abdominal pain)- ท�องรี วงอย์ างรี�นแรีง (severe diarrhea)


8-22 ชื้มี.

อาห้ารีท��พับ ( Common Foods )

- เครี��องเทศ , น1"าซิ*อสท��เก่�บแชื้ เย์�นไมี ถ&ก่ตั�อง(โดย์เฉพัาะเน�"อ แลิะอาห้ารีท��รีาดน1"าซิ*อส)


- ให้�ความีรี�อนอย์ างเพั�ย์งพัอ ท1าให้�เย์�นแลิะให้�ความีรี�อนซิ1"าก่ อนบรี�โภค

-อาห้ารีควรีให้�ความีรี�อนท��อ�ณห้ภ&มี�ส&งก่ว า 63 ซิ ถ-ง 21 ซิ ภาย์ใน 2 ชื้มี . แลิะจุาก่ 60 ซิ ถ-ง 5ซิ ภาย์ใน 6 ชื้มี.

- อาห้ารีตั�องให้�ความีรี�อน (reheat) จุนถ-ง 74 ซิ ภาย์ใน 2 ชื้มี . แลิะควบค�มีอ�ณห้ภ&มี�ท�� 60 ซิ จุนก่ว าจุะรี บป่รีะทาน

3. Clostridium botulinum

ชื้น�ดขึ้องจุ�ลิ�นทรี�ย์ (Causative Agent )

Clostridium botulinum (Strictly anaerobic bacteria)

ป่รีะเภทก่ารีเจุ�บป่�วย์ (Type of Illness)

Bacterial intoxication (neurotoxin) ( toxin ไมี ทนความีรี�อน 100

ซิ 20 นาท�ท1าลิาย์ toxin ได�)ลิ ก่ษณะขึ้องอาก่ารี (Symptoms )

- ป่วดศรี�ษะ , ห้าย์ใจุลิ1าป่าก่ , เว�ย์นศรี�ษะห้น�ามี�ด- เห้�นภาพัซิ�อน


1236 ชื้มี . ป่ก่ตั�ใชื้�เวลิาห้ลิาย์ว น จุนถ-งเวลิาเป่(นป่?

อาห้ารีท��พับ (Common Foods )

- อาห้ารีท��มี�ความีเป่(นก่รีดตั1�า ( Low acid food) pH ส&งก่ว า 4 6. ท��ให้�ความีรี�อนไมี เพั�ย์งพัอ แลิะห้ลิ งจุาก่น "น บรีรีจุ�ในภาชื้นะท��ป่@ดสน�ท (เชื้ น ก่รีะป่Aอง ห้รี�อ Vacuum pouch) แลิะเก่�บไว�ในอ�ณห้ภ&มี�ห้�อง เชื้ น ป่ลิาก่รีะป่Aอง


ให้�ความีรี�อนอย์ างเห้มีาะสมี แลิะให้�ภาชื้นะบรีรีจุ�ท��เป่(นส&ญญาก่าศแลิะท1าให้�เย์�น (Cool vacuum package) แลิะใชื้�ภาชื้นะบรีรีจุ�ท��ลิดออก่ซิ�เจุนได� ไมี ควรีรี บป่รีะทานอาห้ารีก่รีะป่Aองท��ผลิ�ตัตัามีครี วเรี�อน ( home – canned food)

Non – Sporeforming Bacteria 1. Campylobacter jejuniชนื่�ดของจ�ลิ�นื่ที่ร�ย์� ( Causative Agent )

Campylobacter jejuni

ป็ระเภที่การเจ�บป็�วย์ (Type of Illness)

Bacteria infection

ลิ!กษณะของอาการ (Symptoms )

- ตั วบวมี (watery)- ท�องรี วง จุนมี�เลิ�อดออก่ ( bloody diarrhea)

อาการเร��มต้%นื่ป็รากฏ (Onset )

2 – 5 ชื้มี . ป่ก่ตั�จุะใชื้�เวลิา 2 – 7 ว น

อาหารที่��พบ (Common Foods )

- เน�"อส ตัวป่?ก่ด�บๆ- นมีด�บ- เน�"อด�บ

การป็'องก!นื่ ( Prevention )

-ก่ารีขึ้นส งท��เห้มีาะสมี แลิะก่ารีให้�ความีรี�อนท��เห้มีาะสมี รีวมีถ-งก่ารีท1าความีสะอาด แลิะฆ่ าเชื้�"อพั�"นผ�วท��ส มีผ สอาห้ารี

-ลิ�างมี�อ

2. Shiga toxin – producing Escherichia coliชนื่�ดของจ�ลิ�นื่ที่ร�ย์� (Causative Agent )

Shiga toxin – producing Escherichia coli ( Facultatiue anaerobic bacteria )


Bacterial infection or toxin – mediated infection เส��ย์งมีาก่ในเด�ก่จุนอาย์�ถ-ง 16 ป่?


ท�องรี วงจุนเป่(นเลิ�อดแลิะ ก่ารีท1างานขึ้องไตัลิ�มีเห้ลิว ในก่รีณ�ท��รี�นแรีงท��ส�ดค�อเก่�ด hemolytic uremic syndrome ( HUS)


2 72– ชื้มี . โดย์ป่ก่ตั�ใชื้�เวลิา 1 – 3 ว น


- เน�"อว วด�บห้รี�อท1าไมี ส�ก่- ป่ลิาด�บ- นมีท��ฆ่ าเชื้�"อไมี เพั�ย์งพัอ- ผ ก่ก่าดห้อมี ( lettuce )


- ลิ�างมี�อ- GMP- ฆ่ าเชื้�"อในเน�"อท�� 68 ซิ เวลิา 15

ว�นาท�-ป่=องก่ น Cross contamination โดย์อ� นอาห้ารีท�� อ�ณห้ภ&มี� ส&งก่ว า 60 ซิ ถ�าเป่(นอาห้ารีเย์�น แชื้ เย์�นท�� 5 ซิ

3. Listeria moncytogenesชนื่�ดของจ�ลิ�นื่ที่ร�ย์� ( Causative Agent )

Listeria monocytogenes ( Facultative anaerobic , ทนเก่ลิ�อ , เจุรี�ญได�ท�� Temp ตั1�าก่ว า 5ซิ


Bacterial infection


- ผ&�ให้ญ ท��ส�ขึ้ภาพัด� : อาก่ารีเห้มี�อนไขึ้�ห้ว ด ( flu – like symptom )- ผ&�ท��รี างก่าย์อ อนแอ : โลิห้�ตัเป่(นพั�ษ สมีองอ ก่เสป่- แท�งลิ&ก่


1 ว น – 3 ส ป่ดาห้ ขึ้-"นอย์& ก่ บก่ารีรี ก่ษา


เน�"อด�บ , เน�"อส ตัวป่?ก่ด�บ , ผลิ�ตัภ ณฑ์นมี , ผ ก่ด�บ , อาห้ารีทะเลิ

การป็'องก!นื่ ( Prevention ) - เก่�บรี ก่ษาอาห้ารีท��ส�ก่แลิ�วให้�ถ&ก่ว�ธ์�- ป่=องก่ นก่ารีป่นเป่D" อนขึ้�ามี- ห้มี�นเว�ย์นให้�อาห้ารีท��อย์& ในตั&�เย์�นให้�เป่(นไป่ตัามี FIFO ( first in first out )

4. Salmonella spp.ชื้น�ดขึ้องจุ�ลิ�นทรี�ย์ ( Causative

Agent )Salmonella spp. พับในลิ1าไส�ขึ้องมีน�ษย์ แลิะส ตัวเลิ�อดอ� น ( Facultative anaerbic bacteria )


Bacterial Infection


- คลิ��นไส� , มี�ไขึ้� , อาเจุ�ย์น- ป่อดท�อง , ท�องรี วง

อาก่ารีเรี��มีตั�นป่รีาก่ฏ (Onsct )

6 48– ชื้มี . โดย์ป่ก่ตั� - 2 3 ว น


- เน�"อด�บ , เน�"อส ตัวป่?ก่ด�บ- ไขึ้ , นมี , ผลิ�ตัภ ณฑ์นมี- ห้มี&


-ให้�ความีรี�อนก่ บอาห้ารีอย์ างพัอเพั�ย์ง เชื้ น Salmonella bacterial ในส ตัวป่?ก่ถ&ก่ท1าลิาย์ท�� 74 ซิ 15 ว�นาท� ห้รี�อในไขึ้ ท��ตั�มี 63 ซิ เวลิา 15

ว�นาท�

5 . Shigella spp.

ชื้น�ดขึ้องจุ�ลิ�นทรี�ย์ (Causative Agent )

Shigella spp. พับในลิ1าไส�แลิะอ�จุจุารีะขึ้องมีน�ษย์แลิะส ตัวเลิ�อดอ� น ( Facultative anaerobic bacteria )

ป่รีะเภทก่ารีเจุ�บป่�วย์(Type of Illness)

Bacterial infection


- ท�องรี วง , เป่(นไขึ้� , ป่วดท�องอย์ างก่ะท นห้ น- รี างก่าย์ขึ้าดน1"า- โรีคบ�ด


1 7– ว น รีะย์ะเวลิาขึ้-"นอย์& ก่ บก่ารีรี ก่ษา


- อาห้ารีท��เตัรี�ย์มีโดย์มี�ก่ารีส มีผ สก่ บพัน ก่งาน- อาห้ารีส1าเรี�จุรี&ป่ ( ready - to - eat food ) เชื้ นสลิ ด , เน�"อ- ผ ก่ด�บ , นมี , ผลิ�ตัภ ณฑ์นมี , เน�"อส ตัวป่?ก่ด�บ- น1"าไมี สะอาด


- ลิ�างมี�อ - GMP- ป่=องก่ น cross contamination - ให้�ความีรี�อนอย์ างเพั�ย์งพัอตั ออาห้ารี- น1"าสะอาด

6. Staphylococcus aureus

ชื้น�ดขึ้องจุ�ลิ�นทรี�ย์ ( Causative Agent )

Staphylococcus aureus พับในผ�วห้น ง , มี�อ , ผมี แลิะขึ้น , จุมี&ก่ , คอ ( Facultative anaerobic bacteria )


Bacterial intoxication


คลิ��นไส� , อาเจุ�ย์น , ป่วดท�วงอย์ างรี�นแรีง ,ป่วดศรี�ษะ


1 6– ชื้มี . โดย์ป่ก่ตั� - 24 ชื้มี . แลิะนานท��ส�ดค�อ 1 2– ว น


- อาห้ารีท��เตัรี�ย์มีโดย์มี�ก่ารีส มีผ สก่ บพัน ก่งาน- อาห้ารีพัรี�อมีบรี�โภค ( cooked ready to eat ) เชื้ น อาห้ารีก่ลิางว น- เน�"อ , เน�"อส ตัวป่?ก่ ,ส งขึ้ย์า - อาห้ารีท��มี�เก่ลิ�อส&ง เชื้ น แฮมี- นมี แลิะผลิ�ตัภ ณฑ์นมี - อาห้ารีแป่รีรี&ป่


- ลิ�างมี�อ , GMP , ห้ลิ�ก่เลิ��ย์งก่ารีไอห้รี�อจุามีใก่ลิ�อาห้ารี , ไมี ควรีใชื้�ซิ1"าชื้�อนท��ชื้�มีแลิ�ว , สวมีถ�งมี�อ , ถ�ามี�แผลิตั�องตั�ดพัลิาสเตัอรี , ก่ารีให้�ความีรี�อนไมี ท1าลิาย์ Toxin

7. Vibrio spp.ชื้น�ดขึ้องจุ�ลิ�นทรี�ย์ ( Causative Agent )

Vibrio spp.


Bacterial intoxication


- ป่วดศรี�ษะ , มี�ไขึ้� , ห้นาวส �น , ท�องรี วง , อาเจุ�ย์น

- ส&ญเส�ย์เก่ลิ�อแรี อย์ างรี�นแรีง- ก่รีะเพัาะแลิะลิ1าไส�อ ก่เสบ


248 ชื้มี .


- ป่ลิาด�บ- ป่ลิาท��ให้�ความีรี�อนไมี ถ&ก่ว�ธ์�- ส ตัวน1"าท��มี�เป่ลิ�อก่ เชื้ น ป่& , ก่��ง


- GMP-อาห้ารีท��ท1าให้�เย์�นอย์ างถ&ก่ว�ธ์�-แย์ก่ว ตัถ�ด�บแลิะอาห้ารีท��ส�ก่แลิ�วออก่จุาก่ก่ น

อาห้ารีเป่(นพั�ษจุาก่ไวรี ส1. Hepatitis A Virusชื้น�ดขึ้องจุ�ลิ�นทรี�ย์ ( Causative Agent )

Hepatitis A Virus


Viral infection


เป่(นไขึ้� , เว�ย์นศรี�ษะ , อาเจุ�ย์น , ป่วดท�อง


10 15– ว น ก่รีณ�ไมี รี�นแรีงใชื้�เวลิาห้ลิาย์ส ป่ดาห้ ก่รีณ�รี�นแรีงใชื้�เวลิาห้ลิาย์เด�อน


- ห้อย์ท��ด�บห้รี�อป่รี�งไมี ส�ก่ท��ได�จุาก่แห้ลิ งน1"าสก่ป่รีก่- ผ ก่ด�บท��ใชื้�น1"าชื้ลิป่รีะทานห้รี�อลิ�างโดย์น1"าไมี สะอาด- อาห้ารีท��เตัรี�ย์มีโดย์ส มีผ สก่ บพัน ก่งาน


- ชื้�"อห้อย์ แลิะส ตัวน1"า จุาก่แห้ลิ งท��น าเชื้��อถ�อ- แย์ก่อาห้ารีท��ส�ก่แลิ�วออก่ จุาก่อาห้ารีด�บ- สวมีถ�งมี�อ - GMP

2. Norwalk virus

ชนื่�ดของจ�ลิ�นื่ที่ร�ย์� ( Causative Agent )

Norwalk virus


Virus infection


อาเจุ�ย์น , ท�องรี วง , ป่วดท�อง , ป่วดห้ ว , มี�ไขึ้�อ อนๆ


24 48– ชื้มี . ป่ก่ตั�อาจุถ-ง 1 – 3 ว น


น1"าท��ป่นเป่D" อนจุาก่น1"าเส�ย์ , ว ตัถ�ด�บขึ้องสลิ ดท��ถ&ก่ป่นเป่D" อนห้อย์สด , ห้อย์นางรีสสด , อาห้ารีท��ป่นเป่D" อนจุาก่เชื้�"อตั วผ&�ป่รีะก่อบอาห้ารี


ใชื้�น1"าป่รีะป่า , ท1าอาห้ารีให้�ส�ก่ , ขึ้นส งอาห้ารีให้�ถ&ก่ว�ธ์�ส�ขึ้ลิ ก่ษณะส วนบ�คคลิ ,แย์ก่อาห้ารีด�บแลิะส�ก่ออก่จุาก่ก่ น

1. Anisakis spp.ชื้น�ดขึ้องจุ�ลิ�นทรี�ย์ ( Causative Agent )

Anisakis spp.


Parasitic infection


-อาก่ารีไอ ถ�าห้นอนลิงไป่อย์& ท��คอ-อาเจุ�ย์นแลิะ ป่วดท�อง ถ�าห้นอนอย์& ท��ก่รีะเพัาะอาห้ารี-มี�ไขึ้�แลิะ ป่วดท�องมีาก่ ถ�าห้นอนอย์& ในลิ1าไส�ให้ญ


1 ชื้มี . – 2 อาท�ตัย์


อาห้ารีทะเลิท��ด�บห้รี�อไมี ส�ก่โดย์เฉพัาะป่ลิาท��ให้�อาห้ารีอย์& ใตั�ผ�วน1"า(bottom – feeding fish ) เชื้ น ป่ลิาซิ ลิมีอน


- ให้�ความีรี�อนแก่ อาห้ารีพัวก่ป่ลิาจุนส�ก่ รีวมีถ-ง ก่ารีแชื้ แขึ้�งเน�"อป่ลิาให้�เป่(นไป่ตัามี FDA Fook Code- มี�ก่ารีตัรีวจุสอบอาห้ารีทะเลิแลิะขึ้นส งอย์ างถ&ก่ว�ธ์�แลิะซิ�"อว ตัถ�ด�บจุาก่แห้ลิ งท��ได�รี บก่ารีรี บรีอง

2.Cryptosporidium parvumชื้น�ดขึ้องจุ�ลิ�นทรี�ย์ ( Causative Agent )

Cryptosporidium parvum


Parasitic infection


ท�องรี วงอย์ างรี�นแรีงแลิะขึ้าดน1"า


ภาย์ใน 1 ส ป่ดาห้ ห้ลิ งจุาก่รี บป่รีะทานเขึ้�าไป่


ป่นเป่D" อนจุาก่น1"า , อาห้ารีท��ป่นเป่D" อนจุาก่อาห้ารีขึ้องพัน ก่งานท��มี�ห้นอนอย์&

ก่ารีป่=องก่ น ( Prevention ) -ก่ารีลิ�างมี�อ-ใชื้�น1"าป่รีะป่า - GMP

จุ�ลิ�นทรี�ย์ท��เป่(นด ชื้น�บ งบอก่ถ-งก่ารีป่นเป่D" อนจุาก่อ�จุจุารีะ

แบคท�เรี�ย์ท��พับในรีะบบทางเด�นอาห้ารีโดย์เฉพัาะลิ1าไส�ให้ญ ขึ้องคนแลิะส ตัวเลิ�อดอ� น

1. Coliform Bacteria Fecal Coliform

Escherichai coli2. แบคท�เรี�ย์ในวงค Enterobacteriaceae ท "งก่ลิ� มี แลิะ enterococci

แบคท�เรี�ย์ พัวก่น�"จุะพับเป่(นป่รี�มีาณมีาก่ในอ�จุจุารีะ สามีารีถตัรีวจุพับ

ได�ง าย์ในอ�จุจุารีะ ไมี ก่ อให้�เก่�ดโรีค

ทนตั อสภาพัแวดลิ�อมีภาย์นอก่รี างก่าย์ได�ด� สามีารีถตัรีวจุว�เครีาะห้ได�ง าย์ รีวดเรี�วแลิะถ&ก่ตั�อง

Coliform Bacteria• รี&ป่รี างท อนส "น ตั�ดส�แก่รีมีลิบ• ไมี สรี�างสป่อรี• เป่(น aerobe ห้รี�อ facultative anaerobe

• สามีารีถเป่ลิ��ย์น lactose acid + gas ท��35oC 48 ชื้มี.

• สามีารีถใชื้� glucose acid

• สรี�างเอนไซิมี catalase แตั ไมี สรี�าง oxidase

• สามีารีถเป่ลิ��ย์น No3- No2

-

Coliform Bacteriaป่รีะก่อบด�วย์ 4 genus

1. Escheria ป่ก่ตั�พับในรีะบบทางเด�นอาห้ารีขึ้องคนแลิะ ส ตัวเลิ�อดอ� น

2.Enterobacter ป่ก่ตั�พับในรีะบบทางเด�นอาห้ารี แลิะพับในด�นแลิะป่นเป่D" อนก่ บพั�ชื้ผ ก่ตั างๆ

3.Klebsiella

4. Citrobacter

Fecal Coliform แลิะ Escheria coliColiform bacteria

•ท��ป่นเป่D" อนในอ�จุจุารีะโดย์ตัรีงเรี�ย์ก่ Fecal Coliform

•Coliform อ��นๆ เชื้ น Enterobacter aerogenes ซิ-�งไมี สามีารีถใชื้�เป่(นด ชื้น�แสดงก่ารีป่นเป่D" อนขึ้องอ�จุจุารีะได� เรี�ย์ก่ก่ลิ� มีน�"ว า Non-fecal coliform

E.coli แตัก่ตั างจุาก่ Enterobacter sp. ค�อ1. E. Coli สามีารีถ ferment น1"าตัาลิ Lactose

gas ท�� 445. oC ภาย์ใน - 2448 ชื้มี . ซิ-�งท1าก่ารีทดสอบได�ง าย์

2. E. coli ให้�ผลิก่ารีทดสอบป่ฏ�ก่�รี�ย์า IMViC เป่(น +--+

ส วน Enterobacter aerogenes ให้�ผลิเป่(น --++

แตั ก่ารีตัรีวจุว�เครีาะห้ย์� งย์าก่ แลิะส�"นเป่ลิ�องมีาก่ก่ว าด งน "น ป่ฏ�ก่�รี�ย์า ก่ารี ferment น1"าตัาลิ lactose แลิ�วเก่�ด แก่*ส ท�� 445. oC จุ-งสามีารีถแย์ก่ fecal coliform แลิะ non-fecal coliform ได�

เป่อรีเซิ�นตั ความีถ&ก่ตั�องขึ้องก่ารีใชื้�สารีอาห้ารีห้รี�อสารีเคมี� จุ1าเพัาะในก่ารีตัรีวจุว�เครีาะห้ E. coli

ก่ารีสรี�าง Indole จุาก่ Tryptophane99%

ก่ารีสลิาย์สารี MUG 96% ก่ารีใชื้�น1"าตัาลิ lactose 96% ก่ารีสรี�างแก่*สจุาก่น1"าตัาลิ Lactose90%

E. coli บางสาย์พั นธ์ท��ก่ อให้�เก่�ดโรีค เรี�ย์ก่ Enteropathogenic E.coli (EEC)

แบ งเป่(น 3 ก่ลิ� มี ตัามีลิ ก่ษณะอาก่ารีขึ้องโรีค

1. Enterotoxigenic E.coli ค�อสาย์พั นธ์ท��ท1าให้�ลิ ก่ษณะก่ารีเก่�ดอาก่ารีขึ้องโรีคคลิ�าย์ก่ บ Vibrio cholera ส วนให้ญ พับว าท1าให้�เก่�ดโรีคท�องรี วงในเด�ก่เลิ�ก่ (Infantile diarrhea)

2. Enteroinvasive E.coli ค�อสาย์พั นธ์ท��ท1าให้�ลิ ก่ษณะก่ารีเก่�ดอาก่ารีขึ้องโรีคคลิ�าย์ก่ บ Shigella (dysentery-like disease) เก่�ดโรีคได�ก่ บคนท�ก่ว ย์สาย์พั นธ์น�"จุะไมี สรี�าง enterotoxin

3. Enterohemorragic E.coli ค�อสาย์พั นธ์ท��ท1าให้�ลิ ก่ษณะก่ารีเก่�ดโรีค hemorrhagic colitis เชื้�"อจุะสรี�าง verotoxin ซิ-�งคลิ�าย์ก่ บ toxin ขึ้อง Shigella

จุลินทรีย์ที่ก่อให้เกิดโรค ( pathogenic...

Documents