หลั�กการคั�ดเลัอกสั�ตว์�ดร. วุ�ฒิ�ไกร บุ�ญคุ้��ม

หลั�กการคุ้�ดเลั�อกพั�นธุ์��สั�ตวุ�Principle of Selection

ผู้��ชายคุ้นไหนที่ !คุ้�ณชอบุ ? ผู้��ชายคุ้นไหนที่ !คุ้�ณอยากได�เป็$นแฟน ?

การคุ้�ดเลั�อก คุ้�อ การที่ !สั�ตวุ�บุางต�วุม โอกาสัม ช วุ�ตรอดเพั�!อสั�บุพั�นธุ์��แลัะถ่+ายที่อดพั�นธุ์�กรรมไป็ย�งร�+น

ต+อๆไป็ ในขณะที่ !สั�ตวุ�บุางต�วุจะถ่�กคุ้�ดที่�0ง (culling)

การคุ้�ดเลั�อกแบุ+งเป็$น 2 ร�ป็แบุบุ

1) Natural SelectionCharles Robert Darwin

ปร�บต�ว์ให�เข้�าก�บธรรมชาต�

ปร�บต�ว์เข้�าก�บธรรมชาต�ไม�ได�ก�ไม�สัามารถม�ช�ว์�ตรอดได�

ต�ว์อย่�างสั�ตว์�ที่�!ปร�บต�ว์ในสัภาพธรรมชาต�ได�ย่าก

Natural selection ย่�งรว์มถ%งที่ฤษฏี� used and disused

Use and disuseJean-Baptiste Lamarck

2. Artificial selection

หลั�กพั�0นฐานของการคุ้�ดเลั�อกพั�นธุ์��สั�ตวุ�

Selection

Natural selection Artificial selection (เร�ย่นในว์�ชาน�))

P = G + E

A + D + I

Et + Ep

EBV (estimated breeding value)

Selection response

แผู้นการคุ้�ดเลั�อกสัามารถ่แบุ+งได� เป็$น 3 วุ�ธุ์

Milk yield, Conception rate,

Type trait

ADG, FCR NBA, LSY,%PWM

Egg production,

AFE,

1. Tandem method (การคั�ดเลัอกที่�ลัะลั�กษณะ)

ADG, FCR

แผู้นการคุ้�ดเลั�อกสัามารถ่แบุ+งได�ด�งน 0

Tandem Method

เป็$นวุ�ธุ์ การคุ้�ดเลั�อกที่ !ต�องการป็ร�บุป็ร�งฝู�งสั�ตวุ�โดยเน�นคุ้ร�0งลัะลั�กษณะหลั�งจากที่5าการคุ้�ดเลั�อกจนได�ลั�กษณะตามที่ !ต�องการแลั�วุจ6งเป็ลั !ยนไป็คุ้�ดเลั�อก ลั�กษณะอ�!น

อาจพับุป็8ญหาหากลั�กษณะที่ !น5ามาคุ้�ดเลั�อกม คุ้+าสัหสั�มพั�นธุ์�ที่างพั�นธุ์�กรรมใน การลับุ (negative genetic correlation)สั+งผู้ลัให�การคุ้�ดเลั�อกลั�กษณะต+อมาไป็ที่5าให�ลั�กษณะก+อนกลั�บุแย+ลัง

แผู้นการคุ้�ดเลั�อกTandem Method

ป็ร�มาณน50านม

เป็อร�เซ็:นไขม�นน50านม

(ระหวุ+างลั�กษณะม คุ้วุามสั�มพั�นธุ์�ในเช�งลับุ)

แผู้นการคุ้�ดเลั�อก2) Independent Culling Level

Pig ADG (<4.0) BF (<1.2) NBA (>9.5)

001 3.5 1.0 8

002 3.6 1.3 12

003 3.9 1.2 10

Note: ADG = Average Daily Gain BF = Back Fat NBA = Number Born Alive

ผมเองคัร�บที่�!จะถ.กคั�ดเลัอก…

แผู้นการคุ้�ดเลั�อกสัามารถ่แบุ+งได�ด�งน 0

2) Independent Culling Level

เป็$นวุ�ธุ์ การคุ้�ดเลั�อกที่ !ต�องการป็ร�บุป็ร�งฝู�งสั�ตวุ�โดยเน�นพัร�อมก�นหลัายลั�กษณะ ต�องก5าหนดเกณฑ์�หร�อสั�ดสั+วุนที่ !จะที่5าการคุ้�ดเลั�อกของแต+ลัะลั�กษณะก+อน ลั+วุงหน�า ได�เป็ร ยบุกวุ+าวุ�ธุ์ Tandem เน�!องจากแต+ลัะลั�กษณะไม+ม คุ้วุามสั�มพั�นธุ์�ก�น ฝู�งสั�ตวุ�จะถ่�กป็ร�บุป็ร�งพั�นธุ์��ถ่6งมาตรฐานที่ !ก5าหนดได�เร:วุกวุ+าป็ร�บุป็ร�งที่ ลัะ ลั�กษณะช+วุยให�สัามารถ่คุ้�ดเลั�อกได�อย+างสัอดคุ้ลั�องไป็ก�บุสัภาพัของฝู�งสั�ตวุ� (biological stage) เช+น เร�!มคุ้�ดสั�ตวุ�จากลั�กษณะ BW WW reproductive traits selection

แผู้นการคุ้�ดเลั�อก3) Selection Index

Pig ADG (<4.0) BF (<1.2) NBA (>9.5) “Score”(5)

001 3.5 1.0 8 4.16

002 3.6 1.3 12 5.63

003 3.9 1.2 10 5.03

Note: ADG = Average Daily Gain BF = Back Fat NBA = Number Born Alive

แผู้นการคุ้�ดเลั�อกสัามารถ่แบุ+งได�ด�งน 0

3) Selection index

เป็$นวุ�ธุ์ การคุ้�ดเลั�อกที่ !ต�องการป็ร�บุป็ร�งฝู�งสั�ตวุ�โดยเน�นพัร�อมก�นหลัายลั�กษณะ เร ยกวุ+าเป็$นสัมการ Multiple regression

สัร�างเป็$นสัมการที่ !ป็ระกอบุด�วุยข�อม�ลัของลั�กษณะต+างๆ (Yi) ที่ !ต�องการ คุ้�ดเลั�อกจากน�0นจ6งน5าสั�ตวุ�มาเร ยงลั5าด�บุเพั�!อต�ดสั�นใจอ กที่ หน6!ง

ด�ชน การคุ้�ดเลั�อกร�ป็แบุบุสัมการในป็8จจ�บุ�น

= คุ้+าที่างเศรษฐก�จ economic value

= คุ้+าการผู้สัมพั�นธุ์��

mmEBVEBVEBVI ...2211

1EBV

ข�อด ของด�ชน การคุ้�ดเลั�อกม คุ้วุามแม+นย5าของการป็ระเม�นสั�งสั�ด เน�!องจากม การ

คุ้�ดคุ้+าคุ้วุามสั�มพั�นธุ์�ระหวุ+างด�ชน ที่ !ป็ระเม�นก�บุพั�นธุ์�กรรมหร�ออ�ที่ธุ์�พัลัของย นแบุบุบุวุกสัะสัม

Error ต5!าสั�ด เน�!องจากคุ้+าสั�มป็ระสั�ที่ธุ์�>ที่ !ใช� ป็ระเม�นโดยวุ�ธุ์ คุ้วุาม

คุ้ลัาดเคุ้ลั�!อนก5าลั�งสัองน�อยที่ !สั�ด (least square analysis)

ข�อจ5าก�ดของด�ชน การคุ้�ดเลั�อกต�องอาศ�ยข�อม�ลัคุ้รบุที่�กลั�กษณะเสั ยก+อนจ6งจะป็ระเม�นคุ้+าด�ชน

ของสั�ตวุ�น�0นๆได�ไม+สัามารถ่เป็ร ยบุเที่ ยบุพั�นธุ์�กรรมของสั�ตวุ�ข�ามฝู�งหร�อข�ามกลั�+ม

การจ�ดการได�ไม+ม การป็ร�บุป็8จจ�ยอ�!นๆที่ !อาจม ผู้ลัต+อคุ้วุามผู้�นแป็รของลั�กษณะ

เช+น อาย�แม+ ระยะการให�นม เพัศ เป็$นต�น

ยกต�วุอย+างการคุ้�ดเลั�อกโดยใช�ด�ชน การคุ้�ดเลั�อก

ID EBV(BF) EBV(Days to estrus) EBV(ADG)

1 -0.03 2.88 1.01

2 -0.02 -3.62 0.65

3 -0.01 3.55 0.40

ก5าหนดให�คุ้+าที่างเศรษฐก�จ (v) ด�งน 0 BF = -20, Days = -5, ADG = 10

วุ�ธุ์ การคุ้5านวุณ I = v1EBV1+ v2EBV2+ v3EBV3

ลัองคั/านว์ณด.ซิ�ว์�าสั�ตว์�ต�ว์ไหนที่�!น�าจะถ.กคั�ด

…เก�บไว์�จ1ะ .

ยกต�วุอย+างการคุ้�ดเลั�อกโดยใช�ด�ชน การคุ้�ดเลั�อก

3.7

1.01)*(102.88)*5(0.03)*20(I

25

0.65)*(10-3.62)*5(0.02)*20(I

-13.6

0.40)*(103.55)*5(0.01)*20(I

สั�ตวุ�เบุอร� 1

สั�ตวุ�เบุอร� 2

สั�ตวุ�เบุอร� 3

ผมเองคัร�บ