๑

รายงานการสมมนาระดบนานาชาตเรอง Regional Economic Development Promotion for Developing Countries ระหวางวนท ๗-๒๗ กนยายน ๒๕๕๕ ณ กรงปกกง ประเทศสาธารณรฐประชาชนจน

รฐบาลสาธารณรฐประชาชนจนโดยผานกระทรวงพาณชยไดอนมตทนสมมนาระดบนานาชาตเรอง Regional Economic Development Promotion for Developing Countries ใหแก นายเชญ ไกรนรา นกวเคราะหนโยบายและแผน ช านาญการ สงกดส านกพฒนาเศรษฐกจและสงคมภาคกลาง ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต เพอเปนผแทนฝายไทยเขารวมสมมนา ณ Academy for International Business Officials (AIBO) ระหวางวนท ๗-๒๗ กนยายน ๒๕๕๕ ณ กรงปกกง ประเทศสาธารณรฐประชาชนจน และศกษาดงานการพฒนาทจงหวดซานซและเขตปกครองพเศษเซยงไฮ โดยมผเขารวมสมมนาจ านวน ๔๑ คน จาก ๒o ประเทศ ซงเปนตวแทนประเทศก าลงพฒนาจากภมภาคเอเชย แอฟรกา ยโรปตะวนออก อมรกาใตและหมเกาะแปซฟก ผลการสมมนาสรปไดดงน ๑.สภาพทวไปของประเทศสาธารณรฐประชาชนจน บรรยายโดยอดตนกการทตอาวโสของกระทรวงการ ตางประเทศของจน ๑.๑ สภาพภมประเทศและทรพยากร ประเทศสาธารณรฐประชาชนจนมพนท ๙.๖ ลาน ตร.กม. หรอคดเปน ๑ ใน ๔ ของพนททงทวปเอเชย หรอ ๑ ใน ๕ ของพนททงโลก มขนาดพนทใหญกวาประเทศไทย ๑๘ เทา มประชากร ๑ ,๓๗๑ ลานคน หรอคดเปนรอยละ ๒ o ของประชากรโลก มชนกลมนอยจ านวน ๕๖ เผา ความหนาแนนของประชากร ๑๑๗ คน ตอ ตร .กม.ประชากรทอาศยอยในเมองเพมจากรอยละ ๒๙ .o๔ ในป ๒๕๓๘ เปนรอยละ ๔๖.๖o ในป ๒๕๕๒ พนทท าการเกษตรมประมาณ ๑๒๒ ลานเฮกตาร หรอคดเปนรอยละ ๑๒ ของพนทเกษตรทงโลก พนทปาไม มประมาณรอยละ ๒ o.๓๖ ของทงโลก มแมน าแยงซมความยาวมากทสดในประเทศประมาณ ๖,๔o๓ กม. ตามดวยแมน าเหลองระยะทางยาวประมาณ ๕,๔๖๔ กม. ความยาวของชายฝงทะเลประมาณ ๑๘ ,ooo กม. มเกาะในทะเลประมาณ ๖ ,๕oo เกาะ มการน าเขาพลงงานประมาณรอยละ ๑o ของความตองการพลงงานทงประเทศ และม ๕ เขตเวลา ๑.๒ ระบบการเมอง คณะกรรมการประชาชนเปนระบบการเมองทเปนพนฐานทส าคญทสดของประเทศ โดยมคณะกรรมการทประชมสภาประชาชน เปนองคกรการบรหารทมอ านาจมากทสดในประเทศ และมคณะท างานแตละฝายชวยบรหารจดการ โดยมพรรคคอมมวนสตจนเปนพรรคการเมองหลกและมการปรกษาหารอกบพรรคการเมองประชาธปไตยอนๆอกหลายพรรค หนาทหลกของคณะกรรมการทประชมสภาประชาชนคอการแกไขรฐธรรมนญ ตดตามการด าเนนงานตามรฐธรรมนญ ก าหนดและแกไขกฎหมายพนฐานทเกยวกบอาญา กจการพลเรอน และหนวยงานทเกยวของของภาครฐ ทบทวนและอนมตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และรายงานการวางแผนทเกยวกบการด าเนนงาน ทบทวนและอนมตงบประมาณภาครฐและรายงานการใชจายงบประมาณ เลอกตงประธานธบดของประเทศ ประธาน คณะกรรมาธกา รทหารกลาง ประธานศาลสงประชาชนกลาง โดยประธานอยการสงสดทท าหนาท เสนอชอผสมควรไดรบการ เลอก เปนประธานาธบด

๒

๑.๓ ระบบการบรหาร คณะกรรมการแหงรฐ ประกอบดวย ประธานาธบด รองประธานาธบด ทปรกษาแหงรฐ และ

หนวยงานภาครฐตางๆ โดยคณะกรรมการแหงรฐมอ านาจหนาทออก กฎระเบยบดานการบรหาร ค าตดสนใจและประกาศตางๆ ก ากบดแลองคการบรหารภาครฐระดบทองถน จดเตรยมและด าเนนการ ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนงบประมาณแหงชาต การด าเนนงานดานเศรษฐกจ การกอสรางทงในพนทเมองและชนบท การศกษา วทยาศาสตร วฒนธรรม สาธารณสข การวางแผนครอบครว กจการพลเรอน การรกษาความมนคงแหงรฐ การบรหารงานยตธรรม กจการตางประเทศและท าความตกลงดานสนธสญญาและขอตกลงกบตางประเทศ และการบรหารจดการทรพยากรมนษยภาครฐ โดยกฎหมายก าหนดใหประชาชนทกคนเปนก าลงพลส ารองทางทหารของประเทศ ปจจบนประเทศสาธารณรฐประชาชนจน มความสมพนธทางการทตกบ ๑๗๑ ประเทศทวโลก

เขตการปกครองของจนแบงการบรหารออกเปน ๕ ระดบ คอ (๑) ระดบมณฑล ประกอบดวย ๒๒ มณฑล (แตละมณฑลมจ านวนประชากรอยระหวาง ๘-๙o ลานคน) ถารวมไตหวนเปน ๒๓ มณฑล ๕ เขตปกครองตนเองคอ กวางสจวง มองโกเลยใน หนงเซย ซนเจยง และทเบต ๔ เทศบาลนคร (แตละเทศบาลนครมจ านวนประชากรอยระหวาง ๑ o-๓o ลานคน) คอ ปกกง จงกง เซยงไฮ และเทยนสน ๒ เขตบรหารพเศษคอ ฮองกงและมาเกา (๒) ระดบจงหวด ประกอบดวย ๑๗ จงหวด ๓o เขตปกครองตนเอง (จงหวด) ๒๘๓ Prefecture-Level Cities และ ๓ Leagues (๓) ระดบอ าเภอ ประกอบดวย ๑ ,๔๖๔ เทศบาลมณฑล ๑๑๗ เขตปกครองตนเอง (เทศบาลมณฑล ) ๓๗๔ County-level cities ๘๕๒ เขต ๔๙ Banners ๓ Autonomous banners ๑ พนทปา และ ๒ เขตพเศษ (๔) ระดบต าบล ประกอบดวย ๑๔,๖๗๗ ต าบล ๑,o๙๒ หมบานชนเผา ๑๙ ,๕๒๒ เมอง ๖ ,๑๕๒ Sub-district ๑๑ District public office ๑๘๑ Sumu และ ๑ Ethnic sumu (๕) ระดบหมบาน ประกอบดวย คณะกรรมการละแวกบาน (ละแวกบานและชมชน ) และคณะกรรมการหมบานหรอกลมหมบาน (การบรหารหมบานและหมบานธรรมชาต ) ซงรฐบาลสาธารณรฐประชานจนมนโยบายจะยบรวมการปกครองระดบต าบลและระดบหมบานเขาดวยกนในอนาคต ๑.๔ การปฏรปและการเปดประเทศ ๑) การปฏรปภายในประเทศ โดยการตงและการพฒนาระบบเศรษฐกจการตลาดแบบสงคมนยม ซงมลกษณะเฉพาะตวทส าคญคอการบรณาการของหลกการระบบการเมองแบบสงคมนยมกบระบบเศรษฐกจการตลาด ปจจบนระบบเศรษฐกจของภาคเอกชนไดขยายตวอยางรวดเรวและมบทบาทส าคญทสดตอระบบเศรษฐกจของประเทศ และหลกการของระบบการกระจายรายไดตงแตขนตอนพนฐานของสงคมนยมทเนนการกระจายของงานและการมความหลากหลายของรปแบบการกระจายรายได ๒) การสรางระบบเศรษฐกจแบบเปด ซงประเทศจนไดประสบความส าเรจอยางสงและท าใหเปนตนแบบของเศรษฐกจแบบเปดในโลกทใชวธการแบบกาวหนาในพนทเปด เปาหมายตางๆ การเปดในทกมตใหมากขนทงในเชงกวางและเชงลก การใชประโยชนจากการลงทนจากตางประเทศใหมประสทธภาพ โดยเมอป

๓

๒๕๔๑ ไดก าหนดนโยบายการ กาวออกไปทวโลก (Go Global) ซงเปนการใชประโยชนสงสดของการผสมผสานกนระหวางเงนทน เทคโนโลย การจดการ วตถดบ และทรพยากรการตลาดในระดบระหวางประเทศ และความสอดคลองอยางลงตวของความไดเปรยบอยางสมบรณและความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบ การเชอมโยงโดยตรงเพอความรวมมอทางเศรษฐกจระดบโลก ซงมโอกาสใหญ ๒ โอกาสทประเทศจนเสนอใหตลาดโลกคอ การเปนตลาดการรบจางผลตสนคา (Out-sourcing market) ทมคณภาพและประสทธภาพสงแตตนทนต า และตลาดภายในประเทศจนทมศกยภาพขนาดใหญซงมประชากร ๑.๓ พนลานคน ซงประเทศจนไดใชยทธศาสตร ๓ แนวทางในการสงเสรมความรวมมอทางเศรษฐกจและการคากบประเทศอนๆ คอการสนบสนนความรวมมอการคาเสรระดบภมภาคและระดบทวภาคคขนานไปกบความรวมมอการคา ระดบพหภาค การพฒนาการคาตางประเทศโดยมลคาการคาระหวางประเทศของจนในป ๒๕๕๒ มมลคาประมาณ ๒ ,๒oo พนลานเหรยญสหรฐฯ ตลอดทงการใหความชวยเหลอตางประเทศประมาณ ๒ ,๒oo โครงการ และไดเชญเจาหนาทจากตางประเทศเขารบการฝกอบรม ณ ประเทศสาธารณรฐประชาชนจน ประมาณ ๑ oo,ooo คน และไดสงผเชยวชาญจาก ประเทศสาธารณรฐประชาชน จนไปตางประเทศจ านวน ๒o,ooo คน โดยนโยบายการตางประเทศของจนอยบนพนฐานของ ๕ หลกการ คอ การเคารพบรณภาพอยางเสมอภาค การไมแทรกแซงกจการภายใน ความเสมอภาค ผลประโยชนทเทาเทยมกน และการอยรวมกนอยางสนต และประเทศจนเปนสมาชกองคการการคาโลกอยางสมบรณเมอป ๒๕๔๔ ๒.ลกษณะเฉพาะของเศรษฐกจและการคาโลกในปจจบน บรรยายโดย Liang Yanfen จาก Chinese Academy of International Trade and Economic Cooperation ประกอบดวย ๔ ลกษณะคอ ๒.๑ ความเสยงตอความซบเซาของเศรษฐกจโลกเพมสงขน ตงแตป ๒๕๕๔ เศรษฐกจโลกไดพนตวอยางตอเนองแต ฟนตวอยางชาๆ แตปญหาพนฐานของวกฤตการเงนทวโลกยงไมไดรบการแกปญหาอยางมประสทธภาพ และยงมปญหาทพฒนาขนใหมๆและมปจจยทไมแนนอนเพมมากขน ท าใหกระบวนการฟนตวเกดความไมสมดล เปราะบาง และท าใหเกดความเสยง ทจะเกดปญหาเศรษฐกจซบเซาเพมสงขน ในป ๒๕๕๕ มการคาดการณวาเศรษฐกจโลกจะพนตวอยางตอเนองแตจะเตบโตอยางชาๆ ปญหาวกฤตการเงนกจโลกไดเกดขนมาแลว ๓ ป ท าใหเกดผลกระทบอยางรนแรงและยงคงประสบอยอยางตอเนอง จากผลกระทบจากปญหาเกาและใหมเศรษฐกจโลกจะขยายตวในอตราทต าในระยะยาว โดยมเหตผลหลกคอ ๑) ความเสยงดานปญหาวกฤตหนสาธารณะส าหรบ ประเทศพฒนาแลวมมากขน โดยเฉพาะหนสาธารณะจ านวนมากทไมเคยมมากอนในประเทศแถบยโรป ความเชอมนทางการตลาดท าใหเกดความสนสะเทอนเปนอยางมากตอตลาดการเงน หวงโซหนสนของประเทศสมาชกมความเชอมโยงกนทางเศรษฐกจอยางใกลชด ท าใหมแนวโนมทจะท าใหเกดวกฤตเศรษฐกจมากยงขนและฉดรงระบบการเงนและเศรษฐกจทแทจรงใหชะลอตว สาเหตของปญหาวกฤตหนของประเทศแถบยโรปเกดมาจากนโยบาย “รายไดสงและสวสดการสง ” ในชวงเรมตนนโยบายดงกลาวเปนผลดตอการฟนตวทางเศรษฐกจและเสถยรภาพทางสงคม อยางไรกตามกท าใหเกดปญหาภาระทางงบประมาณอยางตอเนอง นอกจากนจากการเพมขนของจ านวนประชากรผสงอาย บางประเทศไมสามารถตอบสนองความตองการไดอยางเพยงพอและจ าเปนตองพงพาการกอหน ปญหาวกฤตการเงนโลกกลายเปนสาเหตโดยตรงของวกฤตและจะเกดผลกระทบสะสมไปอกหลายสบป

๒) การขาดการขบเคลอนการฟนตวของเศรษฐกจโลก อตราการวางงานทมอยสงในประเทศทพฒนา

๔

แลวหลายประเทศ ความเสอมถอยของตลาดอสงหารมทรพยและความตองการทลดลงส าหรบการบรโภคและการลงทน จดการเตบโตทเกดจากนวตกรรมทางเทคโนโลยยงไมมการกอตว ในปจจบนชองทางส าหรบนโยบายงบประมาณและนโยบายการเงนมจ ากด ในขณะทเศรษฐกจของประเทศทเปนตลาดใหมๆประสบปญหาความกดดนจากอตราเงนเฟอทเพมสงขนและเศรษฐกจมการขยายตวทลดลง รปแบบของการขาดดลงบประมาณ การมหนสนจ านวนมาก การลงทนทมความเสยงสงและมการบรโภคสงซงเกดขนในประเทศพฒนาแลวไมสามารถเกดขนไดอกตอไป จงมความจ าเปนอยางยงทตองมการปรบตวในระยะยาว และประเทศทเปนตลาดใหมกจะประสบปญหาการปรบตวทยงยากและซบซอนมากกวา ๓) มความยากในการบรรเทาปญหาเงนเฟอของโลก ประเทศพฒนาแลวสวนใหญสงเสรมการผอน คลายนโยบายดานการเงน ธนาคารกลางของยโรปรกษาระดบอตราดอกเบยต าและจะเปดเผยแผนปฏบตการดานการเงนระยะยาว สวนสหรฐอเมรกาไดประกาศวาจะรกษาอตราดอกเบยต าจนถงป ๒๕๕๗ ในอนาคตความเสยงของการเคลอนยายเงนทนทวโลกขนาดใหญและผดปกตจะเพมขน ซงตลาดสนคาจะมการเคลอนไหวบอยๆและแนวโนมเงนเฟอของโลกจะเปนไปในทางลบ ๔) ปจจยทไมเกยวของทางดานเศรษฐกจมเพมขน ปญหาวกฤตการเงนโลกทก าลงเกดขนจะสงผล กระทบมากขนตอเสถยรภาพทางสงคมและปญหาตางๆ เชน เงนเฟอ การวางงาน ความมนคงทางสงคมและความเหลอ มล าจะเปนสาเหตใหเกดความไรเสถยรภาพทางการเมองและความขดแยงทางสงคมอยางรนแรงรวมทงเพมจดความเสยงมากขน ซงสงตางๆ เหลานจะเปนสาเหตใหเกดผลกระทบอยางรนแรงตอเศรษฐกจโลก

สถานการณเศรษฐกจของแตละภมภาคทส าคญมดงน เศรษฐกจอเมรกา ในป ๒๕๕๔ การฟนตวของเศรษฐกจสหรฐอเมรกาหดตวอยางเหนไดชด อตราการ

ขยายตวของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศทงปรอยละ ๑.๗ นอยกวารอยละ ๓ เมอเปรยบเทยบกบป ๒๕๕๓ และเศรษฐกจอเมรกามแนวโนมฟนตวโดยเฉพาะในภาคอสงหารมทรพย เหตผลหลกทท าใหเศรษฐกจของอเมรกามความออนแอคอ (๑) การฟนตวทางเศรษฐกจทมรฐบาลใหการสนบสนนเปนหลกไมสามารถหลกเลยงการถกฉดรงโดยการผอนหรอการถอนความชวยเหลออยางตอเนองของรฐบาล (๒) อตราการวางงานทสงขน การเพมขนของอตราการออมและลดลงของการบรโภค (๓) อตสาหกรรมการผลตและการขยายตวทางเศรษฐกจทงหมดมอปสรรคอยางตอเนองจากความความเสอมถอยของตลาดอสงหารมทรพย (๔) วกฤตหนยโรปทควบคมไมได ความไรเสถยรภาพของตลาดการเงน ความเชอมนของนกลงทนทลดลงและมลคาการคาทลดลงในตลาดหนสหรฐฯ

Eurozone ไดรบผลกระทบจากวกฤตหนสาธารณะของยโรป เศรษฐกจในเขต Eurozone ไมม เสถยรภาพในป ๒๕๕๔ ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศขยายตวรอยละ ๒.๔ เมอเทยบกบป ๒๕๕๓ โดยมประเทศเยอรมนและฝรงเศสเปนตวขบเคลอนเศรษฐกจ ปจจบนมความจ าเปนเรงดวนในการเสรมสรางความเชอมนของตลาด แตกระนนกตามกมความส าคญส าหรบประเทศอนๆและสหภาพยโรปเพอหามาตรการในการจดการกบวกฤตการเงน ซงสมาชกสหภาพยโรป ๒๕ ประเทศ ไดลงนามใน “สญญาทางการเงน ” เพอสรางความเชอมนทางการตลาด และคาดการณวาสหภาพยโรปจะจดการปญหาวกฤตหนสาธารณะไดและเศรษฐกจ

๕

ของสภาพยโรปจะมความยงยากและถดถอยแตจะไมพงทลาย ซงสหภาพยโรปจะไมลดการบรณาการ ทางเศรษฐกจแตการบรณาการจะท าไดชาลง และสหภาพยโรปจะยงคงเปนมหาอ านาจทางการเมองและเศรษฐกจของโลก

ญปน เนองจากไดรบผลกระทบจากแผนดนไหวในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สนามและการรวไหล ของนวเคลยร ท าใหเศรษฐกจญปนถดถอยอกครงตงแตเดอนมนาคม ๒๕๕๔ ภาคธรกจไดรบผลกระทบอยางรนแรงเนองจากการสงออกลดลงอยางมาก จากขอมลของ OECD เมอป ๒๕๕๔ การสงออกในรอบสไตรมาสเปรยบเทยบกบป ๒๕๕๓ ลดลงรอยละ o.๑ % ๑.๗ % o.๖% และ ๑.o % ตามล าดบ

ประเทศทเปนตลาดใหม (Emerging Markets) และประเทศก าลงพฒนา ในป ๒๕๕๔ เศรษฐกจ ของประเทศทเปนตลาดใหมและประเทศก าลงพฒนาสามารถรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจได เศรษฐกจของประเทศจนขยายตวรอยละ ๙.๒ % และรสเซยรอยละ ๔.๑ ในระยะสองปขางหนา จน อนเดย บราซล จะน าการฟนตวของเศรษฐกจโลก อยางไรกตามเศรษฐกจของประเทศทเปนตลาดใหมกประสบกบแรงกดดนมากขนตอการขยายตวทางเศรษฐกจ รวมทงการเพมขนของราคาสนคาหลก แรงกดดนมากขนจากเงนเฟอ และความเปนไปไดของการไหลเขาของเงนรอนทเกดจากนโยบายทางการเงนทเขมงวดและการเพมอตราดอกเบย ปญหาทางเศรษฐกจในประเทศพฒนาแลวไดฉดรงการสงออกจากประเทศก าลงพฒนาของภมภาคเอเชยใหลดลง ซง IMF ไดคาดการณวาการสงออกจากเศรษฐกจกลมนจะขยายตวรอยละ ๖.๒ ในป ๒๕๕๔ ซงลดลงรอยละ ๗.๓ จากป ๒๕๕๓ และขยายตวรอยละ ๕.๔ ในป ๒๕๕๕ และรอยละ ๕.๙ ในป ๒๕๕๖ ๒.๒ ชองวางทแคบลงส าหรบเครองมอทางนโยบายในประเทศพฒนาแลว ระหวางป ๒๕๕๑-๒๕๕๓ ประเทศพฒนาแลวสวนใหญท างานดวยกนเพอพยงตลาด แตปจจบนชองวางของนโยบายโดยทวๆ ไปแคบลง ธนาคารกลางของยโรปและคณะกรรมาธการยโรปไมสามารถบรรลขอตกลงเกยวกบขอเสนอแผนการฟนฟ ประกอบกบ แผนงบประมาณของรฐบาลสหรฐฯและแผนสงจงใจทางเศรษฐกจใหมๆกมความยงยากในการจดท า ประเทศทเปนตลาดใหมจงไดหารอทจะซอหนของยโรปเพอปรบปรงความเชอมนของตลาด เพอใหประเทศเหลานนหลดพนจากวกฤตดวย สงเหลานเกดจากปญหาตางๆ จากนโยบายรฐบาลและนโยบายดานการคลง เมอปญหาวกฤตการเงนภาคอสงหารมทรพยเรมตนขน จ านวนเงนกรวมของรฐบาลสหรฐฯ มประมาณ ๘.๙ ลานลานเหรยญสหรฐฯ โดยมอตราหนสนประมาณรอยละ ๖๕ ขณ ะทปจจบนม จ านวนเงนก ๑๔ ลานลานเหรยญสหรฐฯ มอตราหนสนเกอบ ๑oo % ซงมความคลายคลงกนกบกรณของยโรปและญปน ดวยเหตนปจจบนหลายๆ ประเทศจ าเปนตองลดการขาดดลงบประมาณและเพมการเกบภาษ ๒.๓ ความทาทายใหมๆ ในวกฤตหนสาธารณะของยโรป ตงแตป ๒๕๕๔ วกฤตหนสาธารณะของกรซ ไอรแลนดและโปรตเกสท าใหเกดความเสอมถอย และวกฤตหนในประเทศอตาลและสเปนเกดขนตามมา ซงท าใหเกดความสนสะเทอนอยางรนแรงตอตลาดการเงน หวงโซหนสนของประเทศสมาชกตางๆถกเชอมโยงเขาหากนและมความสมพนธทางเศรษฐกจอยางใกลชด ซงท าใหเกดความเปนไปไดของวกฤตจะมมากขนและฉดรงระบบธนาคารและเศรษฐกจทแทจรงมากขน ปจจบนภารกจทส าคญอยางหนงของประเทศพฒนาแลวคอการลดงบประมาณรฐบาลและการขาดดลงบประมาณเพอปรบปรงความเชอมนของตลาดและกระตนการขยายตวทางเศรษฐกจ นโยบายหลกคอ การลดหนสาธารณะและการขาดดลงบประมาณ สงเสรมการขยายตวทางเศรษฐกจและโอกาสในการสรางงาน ปญหาวกฤตหนสาธารณะของยโรปซงขาดการตดสนใจเพอหาทางออก

๖

อยางเดดขาดและบนทอนตลาดเงนกทวโลก จะท าใหเกดผลกระทบภายนอกและกระทบตอเศรษฐกจของประเทศทเปนตลาดใหม อยางไรกตามการปรบนโยบายดานการคลงของสหรฐฯในชวงแรกจะสงผลใหเกดผลกระทบตอการขยายตวทางเศรษฐกจและจะลดความเชอมนของตลาดในระยะปานกลาง ซงการขยายตวของเศรษฐกจโลกในป ๒๕๕๕ จะขนอยกบวาประเทศพฒนาแลวสามารถควบคมปญหาวกฤตหนสาธารณะไดมากแคไหน ๒.๔ การปกปองทางการคามมากขน เศรษฐกจโลกถดถอยสงผลกระทบตอการคาโลก เมอเศรษฐกจโลกมการฟนตวความตองการสนคาในตลาดโลกกเรมฟนตว ท าใหการคาโลกขยายตวอยางรวดเรวในป ๒๕๕๓ ซงมมลคาสนคาสงออกเพมขนรอยละ ๒๒ และคาดการณวาในป ๒๕๕๔ ปรมาณการคาของสนคาจะเพมขนรอยละ ๕.๘ ตงแตป ๒๕๕๑ วกฤตการเงนไดแพรกระจายไปทวโลก เพอเปนการสนบสนนและปกปองอตสาหกรรมภายในประเทศและปองกนการถายโอนทางการคาทเกดจากตลาดตางประเทศทหดตว จงมการใชมาตรการเพอปกปอง ทางการคาและมการเพมมาตรการบรรเทาทางการคา ซงวธการทนยมใชไดแก ความชวยเหลอของแตละประเทศแกผประกอบการภายในประเทศ การบรรเทาทางการคา มาตรการอปสรรค ทางการคาทเปนภาษและไมใชภาษ นอกจากนยงมมาตรการปกปองทปฏบตตอผผลตจากตางประเทศ เชน กระบวนการสอบสวนมาตรการบรรเทาทางการคา ซงปรมาณของภาษและมาตรการการปกปองทางการคาเปนทนยมใชโดยรฐบาลจากประเทศตางๆ ตงแตเดอนพฤศจกายน ๒๕๕๑ มาตรการทรฐบาลประเทศตางๆน ามาใชไดแก ภาษการสงออกหรอการจ ากดการสงออก การบรรเทา การอดหนนการสงออกและอนๆ ทมเปาหมายเพอเพมการเกบภาษไดท าใหเกดความเสยหายแกผผลตมากกวา ๑๕o ประเทศและภมภาค

มาตรการบรรเทาวกฤตและผลกระทบ ไดแก (๑) การจดท าแผนสงจงใจทางงบประมาณขนาดใหญ เชน การซอหนเสยจากสถาบนการเงน การรบประกนหน กานสนบสนนธนาคารกลางเพอเสรมสภาพคลองและการลดภาษธรกจและ ภาษสวนบคคล (๒) การจดท านโยบายการเงนและการคลงแบบพเศษ เชน มาตรการบรรเทาขนาดใหญ การลดอตราดอกเบยจ านวนมากและบอยๆ และการชวยเสรมสภาพคลอง ซงเปนเครองมอของธนาคารกลางเพอบรรเทาวกฤต และ (๓) นโยบายการคาทสงเสรมการบรโภคสนคาทผลตภายในประเทศและลดการน าเขา การเพมภาษน าเขา การลดมลคาเงน การเพมการอดหนนในรปแบบตางๆ การเพมอปสรรคทางการคาทไมใชภาษ และมาตรการทเปนอปสรรคทางการคาและการปกปองอนๆ ๒.๕ เหตผล บทเรยนและแนวคดในการท าความเขาใจกบปญหาวกฤตทางการเงน วกฤตทางการเงนของโลกเกดจากความซบซอนของ สาเหต การปรบตวตามหวงเวลาซงกคอการเกดวกฤตทางเศรษฐกจเปนชวงระยะเวลา (Cyclically economic crisis) การปรบโครงสรางทางเศรษฐกจใหเหมาะสมเนองจากเกดเงนทนทแทจรงมราคาแพง การขยายตวอยางรวดเรวของอตสาหกรรมอสงหารมทรพย การขาดกฎระเบยบรองรบและการมนโยบายการเงนทไมเหมาะสม ส าหรบบทเรยนทไดรบในวกฤตเศรษฐกจครงนประกอบดวย การเกดวกฤตทางการเงนทเกดเปนหวงเวลาซงมการละเลยตอสงทเกดขน ในแงของความรวดเรว ขนาด ขอบเขตและความเสยหายจากวกฤต วกฤตครงนไดแสดงใหเหนผลกระทบเชงลบของโลกาภวตนทางเศรษฐกจและการเปดเสรทางการลงทนรวมทงเปนเครองเตอนถงผลจากการยอมรบโลกาภวตน ส าหรบในมมมองของสหรฐอเมรกาซงเปนตนตอของวกฤตในครงนวาไมสามารถหลกเลยงผลกระทบของความไม สมดล ของการขยายตวทางเศรษฐกจและการเงน ซงประเทศทพฒนาแลวควรตระหนก ถงความส าคญในเรองน และจากมมมองของการ

๗

จดการของรฐบาลแสดงถงการไมไดรบการควบคมทางเศรษฐกจและค าแนะน าทางการเงนจากรฐบาลซงไมสามารถหลกเลยงไดทงจากรฐบาล ของประเทศตางๆ รวมทงองคการการเงนระหวางประเทศ และจากมมมองของวธการทเศรษฐกจขยายตว ซงเปนอทธพลส าหรบการขยายตวเกนขดจ ากดของเศรษฐกจทเสมอนจรงและเครองมอทางการเงน ซงเปนการลงโทษทมการแยกจากเศรษฐกจทแทจรง และควรมการ เปลยนแปลงในอนาคต

จากบทเรยนดงกลาว จงไดมแนวคดในการท าความเขาใจกบปญหาวกฤตทางการเงนประกอบดวย ปญหาของโลกาภวตนทางเศรษฐกจและการปรบตวของวงรอบเศรษฐกจโลก เมอวงรอบของการขยายตวทางเศรษฐกจยาวนานขนท าใหคนละเลยถงความเสยงของวกฤตเศรษฐกจทจะเกดขนตามมา และผลกระทบของโลกาภวตนมสองดาน ทงดานทงสงเสรมการเคลอนยายเงนทนเสรและ ดานการสรางความขดแยงภายในและสรางความไม สมดลภายในของประเทศทพฒนาแลวทวโลก จงควรศกษาอยางรอบคอบของเศรษฐกจเสมอนจรงและเศรษฐกจทแทจรง เนองจากเกดการขยายตวเกนขนาดของเศรษฐกจเสมอนจรง โดยการขยายตวของสนทรพยสงคมการเงน เชน ในป ๒๕๔๓ ตลาดการเงนโลกขยายตวมากกวาผลตภณฑมวลรวมของโลกประมาณ ๙o % และเศรษฐกจทแทจรงของโลกออนแอลง โดยเศรษฐกจโลกขยายตวเฉลยรอยละ ๔ ในขณะทตลาดเงนทนโลกขยายตวรอยละ ๑๔ .๘๕ เมอเทยบกบป ๒๕๔๒ ประเทศทมขนาดเศรษฐกจใหญทสดในโลกคอสหรฐอเมรกาซงมสดสวนรอยละ ๒๔ .๕ ของผลตภณฑมวลรวมของโลกมเศรษฐกจทไมสมดล ท าใหมชองวางระหวางเศรษฐกจเสมอนจรงและเศรษฐกจทแทจรงมาก รวมทงควรกลาวหาสหรฐอเมรกาเนองจากเกดความถดถอยของภาคอตสาหกรรมการผลต ในขณะทก าไรของภาคบรการการเงนและอสงหารมทรพยขยายตวสงมากประมาณรอยละ ๔o ของก าไรจากภาคธรกจ ซงสงขนประมาณสองเทาของ ๒o ปทผานมา และเกดจากการทรฐบาลไมควบคม กฎระเบยบส าหรบอตสาหกรรมการเงนโดยการฝาฝนหลกการของความระมดระวง เนองจากมการปลอยเงนกในตลาดหวงโซการเงนสหรฐฯโดยไมมการพสจนความนาเชอถอทางการเงนท าใหเกดปญหากบระบบการเงน ตามมา และความออนแอของ กฎระเบยบในตลาดการเงนรวมทงความไมเพยงพอของการควบคมความเสยงและการจดการในบรษททางการเงน และการขาดประสทธภาพในการจดการกบการกยมเงนจ านวนมากโดยรฐบาล ตลอดทงธนาคารและธนาคารเพอการลงทนตางๆจดท า ระบบบญชสองระบบรวมทงการแยกการตรวจสอบซงท าใหเกดการปดบงความเสยงทางการตลาดมากยงขน ๓.กระบวนการท าใหประเทศสาธารณรฐประชาชนจนมความทนสมยในชวง ๖o ป ทผานมา บรรยายโดย Diao Zhiping Professor จาก Beijing Jiaotong University กระบวนการท าใหประเทศสาธารณรฐ ประชาชนจนมความทนสมยแบงออกเปน ๓ ระยะคอ ระยะจดเรมตนของพนฐานส าหรบประเทศจนใหมเมอป ๒๔๙๒ ระยะการปฏวตสงคมนยมและระยะการกอสรางประเทศ (ระยะ ๓o ปแรก) ระยะการเปดประเทศ และระยะปฏรปและการท าสงคมนยมใหทนสมย (๓o ปหลง) ความส าเรจสงสดคอมตภายในโดยการท าให ประชาชนมความทนสมย และมตภายนอกโดยการท าใหเศรษฐกจ การเมอง วฒนธรรม และความความเปน เมองมความทนสมย ซงการท าใหเศรษฐกจมความทนสมยจะเนนดานการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ โครงสราง เศรษฐกจทเนนโครงสรางการเปนเจาของและโครงสรางอตสาหกรรม ตลอดทงการพฒนาระบบเศรษฐกจของ ประเทศโดยมงเนนดานระบบการพฒนาอตสาหกรรม ๓.๑ ระยะจดเรมตนของพนฐานส าหรบประเทศจนใหม เมอป ๒๔๙๒ ซงผลผลตของอตสาหกรรมททนสมยคดเปนรอยละ ๑๗ ของผลตภณฑมวลรวมประชาชาต ภาคเกษตรและอตสาหกรรมหตถกรรมคดเปน

๘

รอยละ ๘๓ ท าใหประเทศจนมการพงพาภาคเกษตรเปนหลก รายไดตอหวของประชาชนคอ ๘๑ o บาท นอยกวา ๒ ใน ๓ ของประเทศในภมภาคเอเชย และนอยกวาครงหนงของประเทศอนเดยซงมรายไดตอหวประมาณ ๑,๗๑o บาท ผลตภณฑมวลรวมประชาชาตของประเทศจนประมาณ ๑ ,๑๒๑ พนลานเหร ยญสหรฐฯ ในป ๒๕๑๕ ขยายตวเปนประมาณ ๕๘ ,๗๙o ลานลานเหรยญสหรฐฯ ส าหรบรายไดตอหวของประชากรขยายตวจาก ๕๑o เหรยญสหรฐฯ ในป ๒๕๓๖ เปน ๔,๓๙๔ เหรยญสหรฐฯ ในป ๒๕๔๓ ซงเศรษฐกจของประเทศจนมขนาดใหญเปนล าดบทสองของโลกรองจากสหรฐอเมรกา ๓.๒ การท าใหการเมองของประเทศจนมความทนสมยในชวง ๖o ปทผานมา มการพฒนาอยางกาวกระโดด ๒ ครงคอ ครงท ๑ จดตงระบบโครงสรางสงคมการเมองใหมและระบบมาตรฐานการเมอง การปรบตวสระบบธรรมชาตทใหประชาชนเปนศนยกลางประชาธปไตย และจดตงกรอบพนฐานส าหรบการเมองทเปนประชาธปไตยแบบสงคมนยม และกาวกระโดดทสองคอการปกครองโดยระบบ กฎหมาย ตามหลกการการเมองทเปนประชาธปไตยแบบสงคมนยม ซง ระบบ กฎหมาย ทบง คบใชไดแก รฐธรรมนญ กฎหมาย กฎระเบยบทางการบรหาร กฎระเบยบทองถน และเอกสารทางกฎหมายอนๆใน ๓ ระดบ ครอบคลม ๗ กรม โดยมกฎหมายทเกยวของทงหมด ๒๓๙ ฉบบ ๓.๓ การท าใหประชาชนมความทนสมยในชวงในชวง ๖o ปทผานมา แบงออกเปน ๓ ดานคอ (๑) คณภาพของประชากรครอบคลมทงดานกายภาพและจตวทยา วทยาศาสตรและวฒนธรรม แนวความคดและมาตรฐานดานจรยธรรม (๒) วถชวตครอบคลมวถการบรโภคและการสอสาร และ (๓) วธการคดทเปนนวตกรรม การเปดกวางและการคดเปนระบบ ๓.๔ การประเมนมาตรฐานส าหรบการท าใหประเทศจนมความทนสมยในปจจบนและเปาหมายททาทายในอนาคต สามารถจ าแนกออกไดเปน ๗ ดาน จ านวน ๒๗ ตวชวด ประกอบดวย ๑) การขยายตวทางเศรษฐกจ มตวชวดทส าคญไดแก

ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศตอหว ระหวาง ๖,ooo-๑๕,ooo เหรยญสหรฐฯ มลคาเพมของอตสาหกรรมสมยใหมคดเปนรอยละ ๔๕-๗o ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ มคคารวมของการคาระหวางประเทศรอยละ ๓o-๖o ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ความเปนอสระทางเศรษฐกจโดยมคาใชจายงบประมาณของรฐบาล <รอยละ ๒o ถง <รอยละ ๑o

ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

๒) ความเปนเมอง มตวชวดทส าคญไดแก ก าลงแรงงานทอยนอกภาคเกษตรรอยละ ๗o-๙o ของก าลงแรงงานทงประเทศ จ านวนประชากรทอาศยอยในเมองรอยละ ๕o-๙๕ ตอประชากรทงประเทศ

๓) การเขาถงและใชประโยชนจากเทคโนโลยโทรคมนาคมและเทคโนโลยขาวสาร มตวชวดทส าคญไดแก

อตราการมโทรศพทใชตอประชากร ๑oo คน รอยละ ๕o-๘o

๙

อตราการมโทรทศนใชตอ ๑oo ครวเรอน รอยละ ๒o-๕o อตราการมคอมพวเตอรใชงาน ๒oo-๑,ooo คน ตอประชากร ๑o,ooo คน อตราการเขาถงอนเตอรเนตรอยละ ๒.๕-๑o ตอประชากรทงหมด

๔) การพฒนาสงคม มตวชวดทส าคญไดแก

อตราแพทย ๑๒-๒๕ คน ตอประชากร ๑o,ooo คน Geni coefficient <๓.๕-๒.o ดชนความซอสตย ๔-๘ อตราความยากจน <รอยละ๓ – รอยละ ๑ มนโยบายก าหนดใหแตละครอบครวมบตรได ๑ คน ตงแตป ๒๕๒๑

๕) การพฒนาวทยาศาสตร มตวชวดทส าคญไดแก

คาใชจายส าหรบการท าการวจยและพฒนารอยละ ๒.๕-๕ ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ มลคาเพมของอตสาหกรรมททนสมยในมลคาเพมของภาคอตสาหกรรมรอยละ ๒o-๕o

๖) คณภาพของประชากร มตวชวดทส าคญไดแก

จ านวนนกศกษาระดบวทยาลย ๑๕o-๑,ooo คน ตอประชากร ๑o,ooo คน คาใชจายเพอการศกษาสาธารณะรอยละ ๕-๑o ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ อตราการรหนงสอของผใหญรอยละ ๙๕-๙๘ จ านวนปการศกษาเฉลย ๑o-๑๒ ป ก าหนดนโยบายใหหนงครอบครวมบตรไดหนงคนตงแตป ๒๕๒๑ อตราการเรยนชนประถมศกษารอยละ ๙๕ อตราการบนกศกษาเพอเรยนตอระดบปรญญาตรรอยละ ๗๒.๓ (ป ๒๕๕๔)

๗) คณภาพชวต มตวชวดทส าคญไดแก

Engel’s coefficient <๓o - <๒o อายเฉลย ๗๕-๗๗ ป พนทบานอยอาศยตอคน ๒o-๔o ตารางเมตร สดสวนของงบประมาณเพอปกปองสงแวดลอมรอยละ ๑๕-๓o ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

๓.๕ ความทาทายส าหรบการท าใหประเทศจนมความทนสมย ประกอบดวย แรงกดดนทเกดจากประชากร ๓ ดาน ไดแก จ านวนประชากรรวมของประเทศ ประชากรทมงานท า

ทงหมด จ านวนประชากรผสงอายรวมทงประเทศซงอก ๒ o ปขางหนาประเทศจนจะมประชากรสงอายประมาณ ๑ ใน ๓ ของประชากรทงประเทศ และปญหาขาดแคลนแรงงานมฝมอ

๑๐

การใชพลงงานและและทรพยากรธรรมชาตอยางฟมเฟอย และการขาดแคลนพลงงาน การเรงใชประโยชนของทรพยากรทางนเวศนและการขาดแคลนทรพยากรธรรมชาต ความยงยากในการด าเนนการตามยทธศาสตรความเปนเมอง ซงกอนป ๒๕๙๓ ความเปนเมองของ

ประเทศจนจะขยายตวเปน ๗o % เทยบกบปจจบนท ๕o % โดยเมอการเปนเมองขยายตวปละ ๑ % จงจะท าใหบรรลเปาหมายการท าใหประเทศจนมความทนสมย เชน ประชาชนมากกวา ๑o ลานคนทอาศยอยในชนบทของทกๆ ปจะเปลยนแปลงสภาพเปนประชากรเมอง

การเรงสรางความสมดลของการพฒนาภมภาคและการบรรลเปาหมายความอยดกนดรวมกนและเทาเทยมกน

การสงเสรมการใชประโยชนอยางกวางขวางจากขอมลขาวสารในยคโลกาภวตนและการเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนระดบนานาชาต

๔.สถานการณเศรษฐกจมหภาคและปญหาของระบบปฏรปภาษของประเทศสาธารณรฐประชาชนจน บรรยายโดย Liu Zuntao จาก State Administration of Taxation ๔.๑ ภาพรวมของระบบภาษในประเทศจน หนวยงานทรบผดชอบเกยวกบการเกบภาษประกอบดวย

กระทรวงการคลง มหนาทรบผดชอบในการจดท านโยบายภาษและการวางแผนระบบภาษ หนวยงานบรหารการภาษของรฐ มหนาทเกบภาษและการบร หารภาษและมสวนรวมในการก าหนด

นโยบายภาษและระบบและก าหนดการวางแผนปฏรประบบภาษ หนวยงานบรหารภาษศลกากรทวไป มหนาทจดการอตราภาษและ เกบ ภาษน าเขาสนคา

(ภาษมลคาเพมและภาษการบรโภค)

๔.๒ โครงสรางของระบบภาษ จ าแนกออกเปน ๓ ระดบคอ ภาษทจดเกบโดยสวนกลาง ประกอบดวยภาษการบรโภค ภาษน าเขา ภาษน าเขาทเพมขนและภาษ

การบรโภค ภาษธรกจจากการขนสงทางรถไฟ ธนาคารของรฐและส านกงานใหญของบรษทประกนภย ภาษทรพยากรปโตรเลยมในทะเล ภาษการขนสงทางเรอ และภาษรถยนต

ภาษทจดเกบรวมกน ประกอบดวยภาษมลคาเพม (ยกเวนภาษน าเขาทจดเกบโดยศลกากร โดยสวนกลางจดเกบ ๗๕ % และทองถนจดเกบ ๒๕ %) ภาษรายไดธรกจ (สวนกลางจดเกบ ๖o % และทองถนจดเกบ ๔o %) ภาษเงนไดสวนบคคล (สวนกลางจดเกบ ๖o % และทองถนจดเกบ ๔ o %) ภาษแสตมปการคาหลกทรพย (สวนกลางจดเกบ ๙๗ % และสวนทองถนจดเกบ ๓ %)

ภาษทจดเกบโดยสวนทองถน ประกอบดวยภาษธรกจ ภาษการบ ารงรกษาเมอง ภาษกอสราง ภาษอสงหารมทรพย ภาษการใชประโยชนทดนใน เขตเมอง ภาษการถอครองทดน ภาษรถยนต ภาษทดนอตรากาวหนา ภาษบหร ภาษทรพยากร และภาษอากรแสตมป

ในป ๒๕๓๗ มการปฏรระบบภาษในประเทศจนอยางกวางขวางทงเชงกวางและเชงลกเพอสนบสนนระบบ

เศรษฐกจการตลาดแบบสงคมนยม หลงจากนนในชวงแผนพฒนาแหงชาตฉบบท ๑๑ ไดมการปรบปรงระบบภาษเพมเตม

๑๑

๔.๓ สภาพเศรษฐกจมหภาคในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๒ (พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๕๘) พนฐานของเศรษฐกจประเทศจนโดยทวๆ ไปแลวมความมนคง อยางไรกตามตนทนของแรงงาน ทดน ทรพยากรตางๆ และสงแวดลอมเพมสงขน และการใชประโยชนจากโครงสรางประชากรก าลงลดลงเนองจากประเทศจนก าลงกาวเขาสสงคมผสงอาย ตลอดทงคอยๆ สญเสยขดความสามารถทางการแขงขน ในชวงแผนพฒนาแหงชาตฉบบท ๑๒ ขดความสามารถในการแขงขนทเคยใชตนทนต าแบบดงเดมจะใชไมได อกตอไป ดงนนจงมความจ าเปนเรงดวน ทจะตอง ปรบรปแบบการพฒนา เพอเนนการใชเทคโนโลยชนสง การจดการนวตกรรมและปรบปรงขดความสามารถของก าลงแรงงาน จากวกฤตการเงนโลกอาจท าใหเกดความตองการสนคาจากประเทศจนลดนอยลงตามไปดวยในระยะยาว แตเศรษฐกจภายในประเทศยงสามารถขยายตวไดอยางตอเนอง แตขณะเดยวกนกยงประสบปญหาทส าคญหลายอยาง เชน ความเหลอมล าดานการพฒนาระหวางเมองและชนบทและระหวางภาค การลงทนและการบรโภค โครงสรางทางอตสาหกรรม ความตองการสนคาทงภายในประเทศและตางประเทศ การขยายตวทางเศรษฐกจและการกระจายความเจรญทางเศรษฐกจ

เปาหมายการปฏรประบบภาษในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๒ ประกอบดวย การใชประโยชนสงสดจากโครงสรางระบบภาษ การกระจายภาระทางภาษใหเกดความเทาเทยมและเปนธรรม การกระจายอ านาจใหจงหวดจดเกบและจดการภาษ จดท ามาตรฐานการกระจายงบประมาณไปยงพนททก าลงพฒนาเพอสงเสรมการขยายตวทางเศรษฐกจระดบภาค โดยมกจกรรมหลกทควรท าการปฏรประบบภาษไดแก การขยายการจดเกบภาษมลคาเพมและการลดภาษธรกจ การจดท ารปแบบระบบการจ าแนกภาษแบบภาพรวม จดเกบภาษการบรโภคโดยการเพมการเกบภาษส าหรบสนคาทใชพลงงานสงและมมลพษสงและลดภาษส าหรบสนคาทใหพลงงานต าและมมลพษต า เพอท าใหเกดการใชปะโยชนสงสดจากโครงสรางภาษ และการขยายกรอบการจดเกบภาษทรพยากรโดยการปรบปรงระบบฐานการจดเกบภาษ ผสมผสานราคาและปรมาณและจดตงกลไกทยดหยนเพอผสมผสานรายไดจากภาษทรพยากรและราคา

ส าหรบยทธศาสตรการพฒนาเชงพนท ประเทศสาธารณรฐประชาชนจนไดก าหนดนโยบายการพฒนาทแตกตางกน ในชวงป ๒๕๓๓ -๒๕๔๓ มการเรงพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษ ในจงหวดกวางดอง จงหวดฟเจยน จงหวดซนเจยงและจงหวดไหหนาน และพนทพฒนา ชายฝงทะเล ไดแก จงหวดเหอเปย จงหวดเทยนจน จงหวดชานดอง จงหวดเจยงซ จงหวดเซยงไฮ จงหวดซเจยง จงหวดฟเจยนและจงหวดกวางสโดยการใหสทธพเศษทางภาษแกการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ หลงจากนนตงแตป ๒๕๓๘ ก าหนดใหมยทธศาสตรการพฒนาภาคตะวนตกของประเทศ ครอบคลม ๑๔ จงหวด โดยการยกเวนการเกบภาษเงนไดระหวาง๕-๘ ป หลงจากนนจะเกบภาษเงนไดธรกจรอยละ ๑๔ ตอป จากปกตทจดเกบในพนทอนๆ รอยละ ๓o ตอป แกการพฒนาอตสาหกรรมเปาหมาย ไดแก การปกปองสงแวดลอม การจดการโลจสตกสสมยใหม และวสาหกจทเกยวของกบวฒนธรรม และในชวง ศตวรรษ ท ๒๑ ใหความส าคญกบการกระตนการพฒนาฐานการผลตอตสาหกรรมทเคยมอยเดมในภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศและสรางความมงคงในพนทภาคกลางของประเทศ โดยปจจบนรฐบาลจนไดมนโยบายยกเลกการใหสทธพเศษทางภาษแกการลงทนโดยตรงจากตางประเทศในพนทพฒนาชายฝงทะเลแลวเพอเปนมาตรการลดความเหลอมล าดานการพฒนาระหวางภมภาค

๑๒

๕.การพฒนาอตสาหกรรมขนาดเลกและขนาดกลาง (Small and Medium Sized Enterprises: SMEs) ในประเทศสาธารณรฐประชาชนจน บรรยายโดย Lin Wenying จาก Commissioner, China International Cooperation, Association of Small and Medium Enterprises (CICASME) และ Vice President and Executive Chief Editor of China SME Magazine ๕.๑ ความเปนมาของการพฒนา ประเทศสาธารณรฐประชาชนจนมการพฒนาเศรษฐกจแบบการตลาดไดประมาณ ๓๕ ป โดยอตราการขยายตวทางเศรษฐกจในป ๒๕๕๔ รอยละ ๙ .๒ ป ๒๕๔๓ รอยละ ๑ o.o๓ ป ๒๕๔๒ รอยละ ๘ .๗ และในชวง ๑o ป ( ๒๕๔๔-๒๕๕๔) คาเฉลยรอยละ ๑ o.๖ และผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศในป ๒๕๕๔ ประมาณ ๗ ,๒๖๑ พนลานเหร ยญสหรฐฯ ซงรายไดตอหวของรายไดประชาชาตรวมจดเปนล าดบท ๑๒๑ จาก ๒๑๕ ประเทศ ประชากรทอาศยอยในเมองรอยละ ๔๙.๗ และประชากรทอาศยอยในชนบทรอยละ ๕ o.๓ อตราการขยายตวของประชากรในป ๒๕๕๓ รอยละ ๔ .๗๙ รายไดตอหวของประชาชนทอาศยอยในเมอง ๑๙ ,๑o๙ หยวน/ป (อตราแลกเปลยน ๑ หยวนของจน เทากบประมาณ ๕ บาทไทย) และรายไดตอหวของประชาชนทอาศยอยในชนบท ๕ ,๙๑๗ หยวน/ป โครงสรางอตสาหกรรมในปจจบนขงประเทศจนประกอบดวยอตสาหกรรมเสาหลก ไดแก อตสาหกรรมประหยดพลงงานและปกปองสงแวดลอม เทคโนโลยสารสนเทศยคใหม ชวภาพและการผลตเครองจกรเครองมอระดบสง และอตสาหกรรมชนน า ไดแก อตสาหกรรมพลงงาน วสดใหมและยานยนตทใชพลงงานรปแบบใหม เปนตน ๕.๒ ลกษณะเฉพาะของการพฒนาอตสาหกรรม SMEs ในประเทศสาธารณรฐประชาชนจน เรมตนขยายตวพรอมกบการปฏรปเศรษฐกจตงแตป ๒๕๒๒ และเรมการพฒนาอตสาหกรรมในพนทชนบทกอนในลกษณะ “เมองวสาหกจ (Township Enterprises)” และไดกลายเปนพลงผลกดนของภาคเอกชน ตลอดทงเปนพลงขบดนระบบเศรษฐกจการตลาดและการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ซงการพฒนาอตสาหกรรมขนาดจว ขนาดเลกและขนาดกลางจ าแนกออกเปน ๑๖ สาขาคอ เกษตรกรรม ปาไม ปศสตวและประมง อตสาหกรรม กอสราง คาสง คาปลก การขนสงและโลจสตกส การเกบรกษา ไปรษณย โรงแรม อาหาร การเผยแพรขาวสาร ซอฟแวรและบรการเทคโนโลยขาวสาร อสงหารมทรพย การจดการทรพยสน การใหเชาและบรการทางธรกจ และอนๆ โดยมตวชวดทส าคญคอ จ านวนพนกงาน เงนทนหมนเวยน และทรพยสนรวมซงประกอบดวยสงกอสราง อสงหารมทรพย การใหเชาและบรการพาณชยตางๆ ในป ๒๕๕๓ มวสาหกจทสรางงานใหตนเองในเมอง ๔๔ .๗ ลานราย ในชนบท ๒๕ .๖ ลานราย หนวยธรกจ ๖ .๕๑๘ ลานหนวย โดยผประกอบการอตสาหกรรมทมรายไดเกนกวา ๕ ลานหยวน มจ านวนทงสน ๔๕๒,๘๗๒ ราย โดยแบงออกเปนขนาดใหญ ๓,๗๔๒ ราย ขนาดกลาง ๔๒.๙o๖ ราย และขนาดเลก ๔o๖,๒๒๔ ราย ๕.๓ บทบาทของวสาหกจขนาดเลกและขนาดกลาง ม ๓ ดานคอ ๑) บทบาทตอการพฒนาสงคม จากป ๒๕๑๙ มประชากรจากชนบท ๒๓o ลานคน เปลยนแปลงการประกอบอาชพจากภาคเกษตรไปเปนภาคอตสาหกรรมหรอภาคบรการสวนใหญท างานในวสาหกจขนาดเลกและขนาดกลางหรอสรางงานเปนของตนเอง และ SMEs ไดเปนแหลงการจางงานรอยละ ๘o ส าหรบแรงงานทอาศยอยในเมอง และรอยละ ๘๓ ส าหรบแรงงานทอาศยอยในชนบท โดยในชวง ๕ ป (ระหวางป ๒๕๔๖ - ๒๕๕o) มงานใหม เพมขนกวา ๑o ลานต าแหนงส าหรบแรงงานทอาศยอยในเมองในแตละป มแรงงานภาคเกษตรกรรมจ านวน ๘ ลานคนเปลยนแปลงไปท างานในภาคอตสาหกรรมหรอภาคบรการตอป และเปนแหลงจางงานกวารอยละ ๗๕ ของต าแหนงงานส าหรบแรงงานทเพมขนใหม

๑๓

๒) บทบาทตอการพฒนาเศรษฐกจ ความส าคญของ SMEs เกดจากวกฤตการเงนระหวางประเทศและมบทบาทในการรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ สรางความมนคงในชวตของประชาชนและสงเสรมการพฒนาอตสาหกรรม โดยสนคาและบรการทผลตโดยวสาหกจขนาดเลกและขนาดกลางคดเปนรอยละ ๖ o ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ในป ๒๕๕๓ รอยละ ๗๔ ของมลคาผลผลตอตสาหกรรมทเพมขน รอยละ ๕๘.๙ ของสนคาทางสงคมทขายทงหมด รอยละ ๖๘ .๓ ของมลคาสงออกทงหมด รอยละ ๖๙ ของมลคาการน าเขาทงหมด และรอยละ ๕ o ของภาษทจดเกบไดทงหมด รวมทงวสาหกจของสาธารณรฐประชาชนจนทไปลงทนตางประเทศมากกวารอยละ ๘o เปน SMEs (จากทงสนประมาณ ๓o,ooo ผประกอบการ) ๓) บทบาทตอการพฒนาเทคโนโลย มการพฒนาผลตภณฑใหมๆ รอยละ ๘๒ จดท าโครงการดานนวตกรรมทางวชาการรอยละ ๗๔ จดทะเบยนสทธบตรรอยละ ๖๖ และมบทบาทน าในการใชความรอยางเขมขนเพอการผลตสนคาและบรการ ๕.๔ โครงสรางและการกระจายตวของวสาหกจขนาดเลกและขนาดกลาง ม ๔ ดานคอ ๑) โครงสรางของขนาด ภาคอตสาหกรรมประกอบดวยวสาหกจขนาดเลกและขนาดกลาง ๓ ขนาด โดยมรายละเอยดปรากฏตามตารางท ๑ ดานลาง ตารางท ๑: โครงสรางขนาดของ SMEs ของประเทศสาธารณรฐประชาชนจน

ขนาด จ านวน SMEs จ านวนทรพยสนทงสน (พนลานหยวน)

มลคาผลผลตอตสาหกรรมรวม (พนลานหยวน)

ใหญ ๓,๗๔๒ ๒๓,๖๒๕.๗ ๒๒,๙๙๓.๗ กลาง ๔,๒๙o๖ ๑๙,๑๑๙.๕ ๒o,๓๙๒.๕ เลก ๔o๖,๒๒๔ ๒๕,๘๗๓ ๒๖,๔๗๑.๕ รวม ๔๕๒,๘๗๒ ๕๙,๒๘๘.๒ ๖๙,๘๕๙.๑ ทมา: China Statistical Yearbook ๒๕๕๔ ๒) รปแบบการจดทะเบยน ในป ๒๕๕๓ มการจดทะเบยนทางธรกจหลายรปแบบซงมรายไดธรกจเกนกวา ๕ ลานหยวนตอป มรายละเอยดดงตารางท ๒

๑๔

ตารางท ๒: รปแบบการจดทะเบยนธรกจและมลคาการลงทนของ SMEs ของประเทศสาธารณรฐประชาชนจน ประเภทรปแบบการจดทะเบยน จ านวน SMEs มลคาผลผลต

อตสาหกรรมรวม (พนลานหยวน)

สดสวนตามจ านวน (%)

สดสวนตามมลคาผลผลต

อตสาหกรรม (%) ๑.รฐบาลเปนเจาของ ๒.รวมตวเปนเจาของรวมกน ๓.สหกรณ ๔.การเปนเจาของรวมกน ๕.บรษทจ ากด ๖.ถอหนรวมกน ๗.เอกชน ๘.อนๆ ๙.วสาหกจทเงนลงทนมาจากฮองกง มาเกาและไตหวน ๑o.เงนลงทนจากตางประเทศ

๘,๗๒๖ ๙,๑๖๖ ๔,๔๘๑ ๗o๔

๗o,o๗๘ ๙,๕๖๒

๒๗๓,๒๕๙ ๒,๘๕๑ ๓๔,o๖๙

๓๙,๙๗๖

๖,o๖๗.๓ ๑,o๓๘.๓ ๓๗๘.๙ ๑๒๓.๗

๑๕,๖๒๓.๒ ๖,๘๓o.๔

๒๑,๓๓๓.๙ ๒๘๗.๖

๖,๕๓๕.๘

๑๒,๓๕๖

๒.๓ ๒.๘ ๑.๓ o.๒

๑๔.๗ ๒.๒

๕๘.๒

๘.๔

๙.๙

๙.๒ ๑.๘ o.๖๕ o.๓๕ ๒๑.๔ ๙.๙

๒๗.๒

๑o.๑

๑๙.๔ จ านวนทงสน ๔๕๒,๘๗๒ ๖๙,๘๕๙.๑ ๑oo ๑oo ทมา: China Statistical Yearbook ๒๕๕๔ ๓) สาขาการผลตทส าคญ SMEs สวนใหญเปนการพฒนาเกยวกบอตสาหกรรมเบา สงทอและเครองนงหม การบรการตางๆ เชน อาหาร คาสงและคาปลก เฟอรนเจอร เครองหนง พลาสตก สนคาเหลก สนคากฬา การผลตกระดาษ และการพมพ ๔) การกระจายตวทางภมศาสตรของอตสาหกรรม ในพนท ๙ จงหวด ทมการพฒนาอตสาหกรรมอยางกาวหนาปรากฏดงตารางท ๓ ดานลาง

๑๕

ตารางท ๓: การกระจายตวทางภมศาสตรของอตสาหกรรม SMEs ในป ๒๕๔๗ จงหวด/พนท จ านวน SMEs มลคาของผลผลต

(พนลานหยวน) สดสวนของมลคา

ผลผลตในทองถน (%) ๑.เหลยวหนง ๒.ปกกง ๓.ชานดอง ๔.เจยงซ ๕.เซยงไฮ ๖.ซเจยง ๗.กวางดอง ๘.ซานซ ๙.ฉงชง

๖,๗๔๗ ๓,๙๗๕

๑๕,๙๑๓ ๒๓,๖๖๕ ๑๑,o๒๔ ๒๕,๔o๔ ๒๔,๓๑๒ ๒,๔๓o ๒,๑๙๘

๓o๗.๒ ๒๓๑.๗

๑,o๑๑.๕ ๑,๒๘๙.๕

๖๑๙ ๑,o๕๖.๔ ๑,๕๓๑ ๙๖.๔ ๙๘.๕

๕o.๓ ๖o.๘ ๖๕.๘ ๗๑.๕ ๕๙.๘ ๘๒.๑ ๗๑.๒ ๕๑.๓ ๖๒

ทมา: China Statistical Yearbook ๒๕๔๗ ในป ๒๕๕๔ จงหวดทมบทบาทน าดานการพฒนาอตสาหกรรมไดแก จงหวดเจยงซมมลคาผลผลต

๙๒, o๕๖.๕ พนลานหยวน จงหวดชานดอง ๘๓ ,๙๕๑ พนลานหยวน จงหวดกวางดอง ๘๕ ,๘๒๔ พนลานหยวน จงหวดซเจยง ๕๑ ,๓๙๔ พนลานหยวน จงหวดเหลยวหนง ๓๖ ,๒๑๙.๔ ส าหรบจงหวดทมบทบาทน าดานการคาระหวางประเทศ ไดแก จงหวดกวางดองมมลคาการคา ๗๘๔.๙ พนลานเหรยญสหรฐฯ จงหวดเจยงซ ๔๕๖.๘ พนลานเหรยญสหรฐฯ เซยงไฮ ๓๖๙ พนลานเหรยญสหรฐ ฯ กรงปกกง ๓ o๑.๗ พนลานเหรยญสหรฐ และจงหวดซเจยง ๒๕๓.๕ พนลานเหรยญสหรฐฯ ส าหรบปญหาของผประกอบการ SMEs ของประเทศจนทส าคญไดแก ปญหาสภาพคลองและการขาดแคลนเงนทนหมนเวยน ปญหาการขาดแคลนสาธารณปโภคและการหดตวของตลาดสงออก การเพมคาจางขนต า (ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๒ ก าหนดเพมคาจางขนต ารอยละ ๑๓ ตอป) ราคาวตถดบเพมขน การเพมคาอยางตอเนองของเงนหยวน อปทานทดนมจ ากด และการขาดแคลนแรงงานมฝมอ ๕.๕ การสนบสนนการพฒนา SMEs ประกอบดวย ๓ ภารกจทส าคญคอ ๑) กฎหมายส าหรบ SMEs ไดแก กฎหมายสงเสรมการพฒนา SMEs ป ๒๕๔๖ ครอบคลม ๖ ดานคอ การสงเสรมการพฒนา SMEs การสนบสนนเงนทน การสนบสนนการเรมตนธรกจ นวตกรรมทางเทคโนโลย การเขาถงและเจาะตลาด และบรการทางสงคมตางๆ และกฎหมายเมองวสาหกจป ๒๕๔ o ซงเปนหวใจส าคญส าหรบการพฒนาเศรษฐกจในชนบทและเศรษฐกจของประเทศ โดย SMEs ของประเทศสาธารณรฐประชาชนจนเรมตนจากการพฒนาในพนทชนบท ๒) การสนบสนนบรการทางสงคมตางๆ ไดแก นวตกรรมทางเทคโนโลย เชน การจดตงกองทนวตกรรมทางเทคโนโลยส าหรบ SMEs วงเงน ๑ พนลานหยวน (ตงแตป ๒๕๔o) การจดตงอทยานวทยาศาสตร ศนยบรการนวตกรรมทางเทคโนโลย ศนยสงเสรมผลตภาพการผลตประมาณ ๑,ooo แหง การบมเพาะผประกอบการเทคโนโลยททนสมย การจดตงอทยานมหาวทยาลยวทยาศาสตรและเทคโนโลย อทยานการเรมตนธรกจส าหรบนกศกษาทกลบจากศกษาในตางประเทศ การมหนวยงานใหสนเชอ SMEs ในธนาคารของ

๑๖

รฐทกสาขา ระบบรบรองการใหสนเชอ SMEs ทวประเทศ กองทนพฒนา SMEs ศนยบรการ SMEs ครบวงจร การฝกอบรมและอทยานอตสาหกรรม SMEs ๓) หนวยงานทรบผดชอบเกยวกบการพฒนา SMEs ของรฐบาลสาธารณรฐประชาชนจน ประกอบดวย กลมแกนน าระดบชาตส าหรบการพฒนา SMEs ในคณะกรรมการแหงรฐ (๒๕๔๓-ปจจบน ) กรมพฒนา SMEs ภายใตกระทรวงอตสาหกรรมและเทคโนโลยขาวสาร (ตงแต ๒๕๕๑-ปจจบน ) ศนยสงเสรมการพฒนา SMEs ของประเทศจน สมาคมความรวมมอระหวางประเทศส าหรบ SMEs ของประเทศจน (เปนองคกรพฒนาเอกชนม ๓๒ สมาคมทวประเทศ ) สมาคม SMEs ของประเทศจนตงเมอป ๒๕๔๙ และศนยบรการ SMEs ระดบทองถน นอกจากนยงมกจกรรมความรวมมอ SMEs ภายใตความรวมมอทางเศรษฐกจเอเชย-แปซฟก หองเรยน SMEs ทวประเทศ การจดงานแสดงสนคา SMEs นานาชาตในประเทศจนและการจดคณะศกษาดงานทางการคาและแสดงสนคาในตางประเทศ เปนตน ๖.การพฒนาโครงสรางพนฐานภายในประเทศและการเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน บรรยายโดย Dr. Zhou Mi จาก Chinese Academy of International Trade and Economic Cooperation

ประเทศสาธารณรฐประชาชนจนเรงการพฒนาโครงสรางพนฐานโดยเฉพาะในพนทภาคกลางและภาค ตะวนตกและมความกาวหนาทส าคญคอ ๖.๑ การคมนาคมทางรถไฟ ในป ๒๕๕๓ มทางรถไฟระยะทางยาว ๙ o,ooo กม. และรถไฟความเรวสงระยะทาง ๑ o,ooo กม.ซงการขนสงทางรถไฟมบทบาทส าคญมากตอระบบเศรษฐกจของประเทศ ในชวงเทศกาลปใหมมประชาชนประมาณ ๕ oo ลานคน จ าเปนตองเดนทางกลบบาน ท าใหบรการการเดนทางทางรถไฟใหบรการไดไมเพยงพอ หลายปทผานมาไดมการวางแผนจดท ารถไฟความเรวสงซงท าใหการเดนทางมความสะดวกขน เชน เสนทางปกกง-เซยงไฮ ความเรว ๓oo กม./ชวโมง ใชเวลาเดนทาง ๕-๖ ชวโมง จากเดมใชเวลา ๑๒-๑๖ ชวโมง และเสนทางปกกง-เซนเจน ระยะทาง ๒,๕oo กม. จะเปดใหบรการปลายปน ใชเวลาเดนทาง ๘ ชวโมง จากเดมใชเวลา ๒๕ ชวโมง ในป ๒๕๕๕ มการจดสรรงบประมาณกอสรางทางรถไฟวงเงน ๔๙๖,ooo ลานหยวน และแผนการกอสรางทางรถไฟฟาใตดนในเมองใหญรวมทงสนประมาณ ๘๔ o,ooo ลานหยวน ตลอดทงมแผนการเชอมโยงเสนทางรถไฟเสนทางสงคโปร-คณหมง ๖.๒ การคมนาคมทางบก ตงแตเปดประเทศมการเรงสรางถนนทวประเทศ และจะลงทนกอสรางถนนทวประเทศใชงบประมาณ ๘o,ooo ลานหยวน ๖.๓ การคมนาคมทางอากาศ มสนามบนทวประเทศ ๑๗ o แหง โดยสนามบนขนาดเลกกมสายการบนใหบรการ เชอมโยงกบเมองใหญ แตยงมความจ าเปนตองเรยนรการบรหารจดการสนามบนจากประเทศตะวนตก ๖.๔ การคมนาคมทางเรอ ประเทศสาธารณรฐประชาชนจนมการขนสงสนคาทางทะเลมากทสดในโลกประเทศหนงโดยมทาเรอชายฝงประมาณ ๖,ooo ทาเรอ มทาเรอหลก ๔ -๕ แหง ส าหรบการคาตางประเทศทตดอนดบตนๆ ของโลก โดยมเซยงไฮเปนทาเรอหลกของภาคกลาง และกวางโจวเปนทาเรอหลกของภาคใต และมระบบขนสงสนคาทางเรอเชอมโยงกบมาเกา ฮองกงและไตหวน แตเนองจากมปญหาการบรหารทาเรอ ยง

๑๗

ขาดประสทธภาพจงท าใหผขนสงสนคาหนไปใชบรการของทาเรอฮองกงเพอขนสงสนคาไปยงตลาดในภมภาคตะวนออกเฉยงใต มากขน ดงนนประเทศจนยงมความตองการเรยนรการบรหารจดการทาเรอททนสมยจากประเทศตะวนตก ๖.๕ การขนสงทางทอ มระยะทางรวม ๖o,ooo กม. เสนทางขนสงน ามนดบระยะทาง ๑๗,ooo กม. และ เสนทางขนสงกาซธรรมชาตระยะทาง ๓๓,ooo กม. และมแผนจะกอสรางระบบขนสงทางทอใหมากขนเพราะประหยดคาใชจายและลดเวลาขนสง รวมทงเชอมโยงการขนสงทางทอกบประเทศรสเซย ประเทศคาซคสถานและประเทศอเบกสถาน และอยระหวางกอสรางระบบทอเชอมโยงกบสหภาพเมยนมาร ๖.๖ การพฒนาโลจสตกส ประเทศจนยงขาดประสบการณดานการบรหารจดการโลจสตกสสมยใหมท มประสทธภาพและขาดประสบการณเกยวกบการปฏบตการทางธรกจสมยใหม เชน การด าเนนการขนสง ๑ ตคอนเทนเนอรของประเทศจน มคาใชจายประมาณ ๑o,ooo เหรยญสหรฐฯ โดยคาใชจายดานโลจสตกสคดเปนรอยละ ๑๙-๒๕ ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ เมอเทยบกบประเทศทพฒนาแลวจะมคาใชจายประมาณรอยละ ๖-๗ ปจจบนจงมการหาแนวทางเพอลดการเกบคาผานทางดวนซงเปนคาใชจายหลกในการขนสงทางบก และรฐบาล จนก าลงพยายามหาทางลดคาใชจายดานนเพอเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศ รวมทง มความพยายาม ปรบปรงระบบมาตรฐานดานบรการศลกากรใหทนสมยสอดคลองกบแนวปฏบตสากล

๖.๗ การเชอมโยงโครงสรางพนฐานกบประเทศเพอนบาน เพอสงเสรมการคา การบรการและการลงทนโดยเฉพาะการเชอมโยงกบประเทศสมาชกอนภมภาคลมแมน าโขง ประเทศอาฟกานสถาน ประเทศอเบกสถาน และประเทศคาซกสถาน ตลอดทง ท าการเชอมโยงกบประเทศเพอนบานในรปแบบ Communication Corridors เรมจากประเทศจน-รสเซย และเชอมตอไปยงประเทศฝงตะวนตกของภมภาคเอเชย ๗.นโยบายเกยวกบความรวมมอทางเศรษฐกจระดบภมภาคของประเทศสาธารณรฐประชาชนจน บรรยาย โดย Xing Houyuan Researcher และ Vice President of Chinese Academy of International Trade and Economic Cooperation ๗.๑ การตดสนใจของประเทศสาธารณรฐประชาชนจนเพอกลบเขาสการเจรจาการคา ระดบพหภาค ประเทศจนเปนสมาชกกอตงขององคการการคาโลก (World Trade Organization :WTO) แตเนองจากมเหตผลภายในประเทศท าใหความรวมมอภายใตองคการการคาโลกหยดชะงกไป สงผลให การคาระหวางประเทศมขอจ ากด ดงนนประเทศจนจงไดสมครเขาเปนสมาชกของ GATT อกครงในป ๒๕๒๙ และไดเจรจากบองคการการคาโลกอย ๑๕ ป จนไดรบการตอบรบเปนสมาชก ถาวรของ WTO เมอป ๒๕๔๔ ซงไดปฏบตตามเงอนไขของ WTO โดยไดแกไขกฎหมายมากกวา ๒,ooo ฉบบ ยกเลกอปสรรคทางการคาทเปนมาตรการทไมใชภาษ ลดภาษกวา ๗,ooo รายการ โดยลดภาษน าเขาเฉลยจาก ๑๖ .๔ % ในป ๒๕๔๓ ใหเหลอต ากวา ๕ % ในระยะเวลา ๕ ป และเปดตลาดอตสาหกรรมบรการใหกบตลาดโลก ท าใหประเทศจนไดรบประโยชนจากโลกาภวตนทางเศรษฐกจและ ท าให เศรษฐกจมการขยายตวอยางรวดเรวเฉลยมากกวารอยละ ๘ ซงขยายตวประมาณ ๗o เทาเมอเปรยบเทยบกบป ๒๕๒๑ มลคาการคาตางประเทศเพมจาก ๒๖ พนลานเหรยญสหรฐฯ ในป ๒๕๒๑ เปน ๒ .๒o๒๗ ลานลานเหรยญสหรฐฯ ในป ๒๕๕๒ ซง จนเปนประเทศทท าการคา

๑๘

ตางประเทศมขนาดใหญเปนล าดบทสองของโลก ส าหรบการลงทนสะสมมจ านวน ๙๕o พนลานเหรยญสหรฐฯ ซงในป ๒๕๕๒ มจ านวน ๙o พนลานเหรยญสหรฐฯ จดเปนล าดบทสองของโลก ส าหรบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศตอหวจ านวน ๓,๗๑๑ เหรยญสหรฐฯ จดอยในล าดบท ๙๖ ของโลก ๗.๒ นโยบายความรวมมอทางเศรษฐกจ ระดบภมภาค โดยใชประสบการณจากความรวมมอทางเศรษฐกจเอเชย-แปซฟก ซงมความส าคญ ตอประเทศจน มากเพราะเปนคคารอยละ ๘o ของมลคาการคาระหวางประเทศ และมลคาการลงทนจากตางประเทศสวนใหญมาจากภมภาคน โดยมแรงจงใจทงจากภายในและจากภายนอกเพอเขารวมในความรวมมอทางเศรษฐกจในภมภาค ซงประเทศจนไดด าเนนนโยบายความรวมมอหลายมตทงดานเศรษฐกจ ดานการคาและ ดานความมนคง และสงเสรมความรวมมอระดบภมภาคใหเปนสวนส าคญของนโยบายการตางประเทศ โดยไมคดวาประเทศตนเองเปนประเทศใหญในกรอบความรวมมอระดบภมภาค เคารพและสนบสนนประเทศขนาดเลกและขนาดกลางใหมบทบาทส าคญ คขนานไปกบการสงเสรมความรวมมอเชงสถาบนและไมใชเชงสถาบน ๗.๓ ความกาวหนาของความรวมมอทางเศรษฐกจระดบภมภาค ประเทศสาธารณรฐประชาชนจนไดลงนามในขอตกลงเขตการคาเสรกบ ๑๗ ประเทศ/ภมภาค ไดแก ฮองกง มาเกา ประชาคมอาเซยน ปากสถาน ชล นวซแลนด สงคโปร เปร คอสตารกา ขอตกลงกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจจน-ไตหวน และขอตกลงการคาเอเชย-แปซฟก ปจจบนมเครอขายเขตการคาเสรครอบคลมทง ๓ ภมภาค ซงมประชากรทงสน ๒.๑๘ พนลานคน มผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศรวม ๗.๔๔ ลานลานเหรยญสหรฐฯ ซงเครอขายนคดเปนรอยละ ๑๙.๓ ของมลคาการระหวางประเทศรวม ของจน รอยละ ๕๖.๓ ของการลงทนโดยตรงจากตางประเทศและรอยละ ๕๗.๔ ของมลคาการลงทนทงหมดในประเทศ

ส าหรบเขตการคาเสรทอยระหวางการเจรจา เชน ระหวางจน กบกลมประเทศอาหรบ (ซาอดอารเบย-สหรฐอาหรบเอมเรต-คเวต-โอมาน-การตา และบาหเรน) และ ระหวางจนกบ ออสเตรเลย ไอรแลนด นอรเวย สหภาพศลกากรแอฟรกาใต เขตการคาเสรทอยระหวางการศกษา เชน สวสเซอรแลนด (เพงแลวเสรจ ) อนเดย เกาหลใต และจน-ญปน-เกาหล ตลอดทงมความรวมมอทางเศรษฐกจระดบภมภาคทส าคญ เชน เวทความรวมมอจน-แอฟรกา โดยการจดตงนคมอตสาหกรรมของจนและสรางโครงสรางพนฐานในแอฟรกา ซงนกลงทนจนจดเปนล าดบท ๔-๕ ของประเทศทลงทนในภมภาคแอฟรกา นอกจากนยงมความรวมมอภายใต องคการความรวมมอเซยงไฮ ความรวมมอในอนภมภาคลมแมน าโขง ความรวมมอทางเศรษฐกจเอเชย-แปซฟก กลมประเทศทมระดบการพฒนาทางเศรษฐกจอยางรวดเรว (Brazil-Russia-India-China: BRIC หรอ Big Four) ความรวมมอเอเชย-ยโรป ความรวมมอระดบภมภาคลมน าทเมน ความรวมมอทางเศรษฐกจในอาว Beibu (จน-เวยดนาม-มาเลเซย-สงคโปร- อนโดนเซย -ฟลปปนส) ในป ๒๕๕๔ มลคาการลงทนในตางประเทศของจนคดเปนประมาณรอยละ ๖๒.๔ ของการลงทนโดยตรงของตางชาตในจน และจนเปนประเทศก าลงพฒนาทออกไปลงทนในตางประเทศประมาณ ๑๗๘ ประเทศซงมากทสดเปนอนดบหนงของโลก ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๒ มเปาหมายใหการไปลงทนในตางประเทศขยายตวเฉลยรอยละ ๑๗ ตอป โดยเนนการลงทนในภมภาคอาเซยน แอฟรกา และลาตนอเมรกา โดยมงเนนไปยงธรกจ/อตสาหกรรมเปาหมาย ไดแก อาหาร พลงงานและแรธรรมชาต ณ สนเดอนสงหาคม ๒๕๕๔ ประเทศจนเขาไปลงทนในภมภาคอาเซยนมลคาประมาณ ๒๒ ,๓oo ลานเหรยญสหรฐฯ และคาดวาจะลงทนในไทยประมาณ ๑,ooo ลานเหรยญสหรฐฯ (ขอมลจากอครราชทตฝายการพาณชย ณ กรงปกกง)

๑๙

๘.ระบบมาตรฐานการจดกลมประเทศของธนาคารโลกป ๒๕๕๓ บรรยายโดย Liu Saili Professor จาก China Foreign Affairs University ซงไดจดแบงออกเปน ๕ กลมประเทศ โดยวดจากรายไดประชาชาตตอหว ดงมรายละเอยดตามตามตารางท ๔ ตารางท ๔: การจ าแนกกลมประเทศตามรายได

กลมประเทศ จ านวนประเทศ

GDP ราคาปจจบน

(พนลานเหรยญสหรฐฯ)

ประชากร (ลานคน)

ผลตภณฑประชาชาตตอหวทงหมด

ราคาปจจบน (พนลานเหรยญสหรฐฯ)

จ านวนประชากรทอาศยอยในเมอง (%)

๑.รายไดต า ๔o ๔๑๖ ๗๙๖ ๕๒๘ ๒๘ ๒.รายไดระดบกลางขนต า

๕๖ ๔,๓๑๒ ๒,๔๖๕ ๑,๖๕๔ ๔o

๓.รายไดระดบกลางขนสง

๔๘ ๑๕,๓๑๕ ๒,๔๕๒ ๕,๘๘๖ ๕๗

๔.รายไดสงทไมใชสมาชกประเทศ OECD

๔๒ ๒,๓o๒ ๙๔ ๒๓,๘๓๙ ๘๓

๕.รายไดสงทเปนสมาชก OECD

๒๗ ๔o,๘๑๙ ๑,o๓๒ ๔o,๑๓๖ ๗๗

โลก ๒๑๓ ๖๓,๑๒๓ ๖,๘๔o ๙,๑๓๖ ๕๑ ทมา: ธนาคารโลก ๒๕๕๕

จากตารางดานบน ประเทศทมรายไดต าและรายไดปานกลางจดอยในกลมประเทศก าลงพฒนาและประเทศทมรายไดสงจดอยในกลมประเทศพฒนาแลว ความเหลอมล าระหวางประเทศทยากจนและประเทศทร ารวยมชองวางทกวางมากขน จากปรมาณรายไดประชาชาตของโลกในป ๒๕๕๓ จ านวน ๖๓ ,๑๒๓ พนลานเหรยญสหรฐฯ ประมาณรอยละ ๖๔ กระจกอยในประเทศอตสาหกรรมกาวหนา และรอยละ ๓๖ อยในประเทศก าลงพฒนาซงมประชากรมากถงรอยละ ๘ o ของประชากรโลก ประเทศทยากจนทสด ๒ o % ของโลกมรายไดลดลงจากรอยละ ๒.๓ เหลอรอยละ ๑.๔ ในชวง ๓ o ปทผานมา ในขณะทประเทศทร ารวยทสด ๒o % ของโลกมรายไดเพมจากรอยละ ๗o เปนรอยละ ๘๕ อยางไรกตามการจดกลมประเทศ โดยวธดงกลาวยงไมสะทอนระดบการพฒนา ซงการพจารณาวาประเทศใดเปนประเทศพฒนาแลวไมควรพจารณาเพยงแตรายไดประชาชาตตอหวเทานน หากแตตองพจารณา จากประสทธภาพการผลตและระดบของการพฒนาอตสาหกรรมและการพฒนาเทคโนโลยขาวสารและการสอสารดวย

เนองจากมปญหาหลายอยางในการเปรยบเทยบตวเลขดานรายไดประชาชาตของหลายๆประเทศ ธนาคารโลกก าลงทดลองวธใหมในการวดความมงคงของชาต ซงพฒนาไปมากกวาวธการค านวณรายไดประชาชาตทใชอยเดมและวดความมงคงของชาตโดยบรณาการ ๔ ปจจยหลกเขาดวยกนคอ

๒๐

ทนทางธรรมชาต ประกอบดวยม ลคาทางเศรษฐกจของทดน ทรพยากรน า ปาไม และแรธาตทมอย เปนตน

ทนทางกายภาพหรอทรพยสนทใชในการผลต ประกอบดวย เครองจกรและเครองมอ โรงงาน โครงสรางพนฐาน ซงถกสรางขนมาหรอใชในการผลตโดยคน

ทนมนษย สะทอนศกยภาพของคนในกจกรรมทสรางคณคาตางๆ หรออกทางหนงกคอคณคาทปลกฝงอยภายใตการศกษาและการบมเพาะความร เปนตน

ทนทางสงคม สวนใหญอางถงคณคาตางๆ ทเกยวกบรปแบบการรวมกลม เชน การรวมตวของครวเรอนในการผลต ซงปจจยตวนอยระหวางการวจยและไมสามารถอธบายไดอยางละเอยด

เนองจากวธการค านวณใหมนยงคอนขางหยาบและท าใหเกดความความเขาใจทแตกตางจากวธการ

ค านวณทใชอยในปจจบน เชน นกเศรษฐศาสตรไดยดถออยางยาวนานวาองคประกอบส าคญของความมงคงทางการผลตชองประเทศหนงคอทนทางกายภาพ แตจากการประเมนของธนาคารโลกส าหรบ ๑๙๒ ประเทศและภมภาคพบวาทนทางกายภาพโดยเฉลยคดเปนเพยงรอยละ ๑๖ ของความมงคงรวม ทมากกวานนคอทนทางธรรมชาตมสดสวนรอยละ ๒o และทส าคญทสดคอคอทนมนษยซงคดเปนสดสวนสงถงรอยละ ๖๔ โดยทนมนษยมบทบาททโดดเดนมากตอการพฒนาโดยเฉพาะส าหรบประเทศทมรายไดสง ๙.ประสบการณทไดรบจาการศกษาดงานนอกสถานท ประกอบดวย ๙.๑ ประเทศสาธารณรฐประชาชนจนมการวางผงเมองทด โดยเฉพาะกรงปกกงมการกอสรางถนนแบบวงแหวน (Ring road) ซงมจ านวนมากถง ๖ วงแหวน ท าใหสามารถชน าการขยายตวของเมองและลดปญหาการเกดชมชนแออด โดยมการเชอมโยงระบบการขนสงสาธารณะระหวางศนยกลางของเมองกบชานเมองดวยระบบรถไฟฟาใตดน ซงใหบรการในลกษณะเครอขายใยแมงมม (Web network) โดยมองคกรเดยวเปนผใหบรการคอ Beijing Subway ท าใหเกดความสะดวกแกผเดนทางเปนอยางมาก โดยแตละเสนทางซงมจ านวนสถานสงสดประมาณ ๒o สถาน คดคาโดยสารจ านวน ๒ หยวน (ประมาณ ๑o บาท) และสามารถเดนทางผานไปยงเสนทางรถไฟฟาใตดนอนโดยไมตองเสยคาใชจายเพม ตลอดทงมระบบเชอมโยงการขนสงจากระบบรถไฟฟาใตดนกบระบบรถเมลซงคดคาโดยสารตลอดสายจ านวน ๑ หยวน (ประมาณ ๕ บาท) และการสงเสรมการใชรถเมลไฟฟาและรถสามลอเครองเพอบรการสาธารณะ ซงระบบการจดการการขนสงสาธารณะดงกลาวสามารถชวยประหยดคาใชจายในการเดนทางส าหรบผมรายไดนอยไดอยางมประสทธภาพและชวยลดความเหลอมล าในสงคม นอกจากนยงมการออกแบบสงแวดลอมเมองเพอสงเสรมและพฒนากรงปกกงและเมองเซยงไฮใหเปนเมองนาอย เชน การจดสวนสาธารณะและพนทสเขยวในเมองทคอนขางเพยงพอกบจ านวนประชากรเพอยกระดบคณภาพชวตของประชากรทอาศยอยในเมอง การลดมลพษทางอากาศจากยานพาหนะ การจดการขยะในเมองอยางเปนระบบ และการพฒนาพนทรมแมน าใหใหสวยงามใหเปนแหลงพกผอนหยอนใจและเพอสงเสรมการทองเทยว ๙.๒ การสงเสรมการใชเทคโนโลยเพอปรบปรงคณภาพสงแวดลอม เชน การพฒนาเทคโนโลยการผลตเครองฟอกอากาศเพอสงจ าหนายทวโลก เทคโนโลยการกอสรางอาคารทมขยะและมลพษต า เทคโนโลยการกอสรางอาคารทสามารถตานทานแรงสนสะเทอนจากแผนไหว เปนตน

๒๑

๙.๓ การบรหารจดการแหลงทองเทยวทเปนมรดกโลก เชน พระราชวงจกรพรรดกรงปกกงและพระราชวงฤดรอน อยางเปนระบบและมการจดการสงแวดลอมทดท าใหสามารถรองรบจ านวนนกทองเทยวจ านวนมากทงจากภายในประเทศสาธารณรฐประชาชนจนและจากทวโลกไดอยางมประสทธภาพ และมการบ ารงรกษาแหลงทองเทยวใหมความคงทนและสวยงาม ตลอดทงมการพฒนาพพธภณฑสถานของประเทศใหมขนาดใหญและมความทนสมยเพอสะทอนถงความภมใจในเอกลกษณของชาตและยกระดบใหมคณภาพทดเทยมกบประเทศทพฒนาแลว

-------------------------------------