كندو: یادداشتی از آزیتا قهرمان بر شعر ترانسترومر

پوسته ای نقش دار وسرد و هسته ای مذاب

آزیتا قهرمان *

شعر ترانس ترومر فراهم آمده از موسیقی و عکس است . ظاهرشعر ؛ شیشه گون و سرد مینماید . اما این تصاویر و

هارمونی فورانی به سمت درون دارد و درژرفایی غریب و تپنده. درپس و پشت شعر میجوشد ونرم فرو می ریزد

جایی که راز یک دریافت خود را در موقعیتی تازه و ناگهان ؛ کشف میکند . عکس ها کنارهم چیده نشده اند ؛ در جوارهم شناورند ولغزان . موسیقی نه درزبان و لحن تنها ؛ نواختی

کند و آهسته ؛ موجی آرام و در گردش البالی سطرهاست تا پره های نامریی جمله به جمله باز شوند و مسیری موزون برای

. عبور در فضای چند وجهی شعر مهیا شود

شیوه بیان موضوعاتی همچون روزمره گی ؛ تنهایی ؛ تمنا واندوه در شعر او نه از طریق عواطف و ترفند های احساسی

مرسوم ؛ بیشتر با نوعی گنگی وفاصله از راه نمایش ارتباط اشیا و طبیعت با هستی ؛ خود را به استعاره در میآورد . بیگانه ای انگار به تماشای زمینی دیگر آمده ؛ بی هیچ سابقه عاطفی ؛

پیش داوری و آشنایی چشم انداز تازه را با کلمات همیشگی شرح میدهد . او در پی تمامیت بخشیدن به یک نا تمامی معلق

.در اجزای یک رخداد تصویری است

اشاره ها سایه وار خود را در معرض تماشا قرار میدهند اما د رپایان همچنان درخشان و رمز آلود درغیاب باقی اند و غوطه

ور

برای هر سوئدی شعر او قابل خواندن است زبان او پیچیده نیست ؛ طبیعت بومی؛ اسطوره و نگاه اروپایی در شعرش تو

را به خود میکشد . معنای شعر اما به آسانی در دسترس نیست. جذب و قدرتی در تاویل و هوشی نو بر ای لذت بردن

میخواهد. الیه های تصویر طوری روی هم سر میخورند که شعر مانند یک حجم تراش خورده ی شگفت؛هم دریا میتواند باشد و

هم صخره ای تاریک و صلب

شعر ضرباهنگی مدام و یکنواخت برای ایجاد رابطه با تمامی پیرامونش دارد. نوعی رسوخ برای جستن و بازتابش معنا

برطبیعت ؛ گذران روزها وحضور آدمی . سفری باچشم ها در سمت های یک منظره ؛ کشف روابط برای ایجاد تابلویی به هم پیوسته از یک راز ناپیدا و گنگ واجرای آن در کلمات و موسیقی

.

در شعر ترانس ترومر سکوت؛ هوایی نامریی البالی سطرهاست . اشیا ؛طبیعت و صحنه های خیابان با وزشی پنهان

به جنبش در می آیند. این حضور نقشی دوگانه دارد ؛ تداعی سفیدی برف که زندگی را احاطه کرده است وهاله ای

درخشان که چیز ها را در خودگرفته تا شنیده شوند ؛ مانند. فاصله گذاری در موسیقی که صدا را میآفریند

زبان شعر او بی تکلف و کمی سرداست .اغراق و اشباع در بیان او نیست . تصور و تجربه او از اشیاو موضوعات به

تعریفی فشرده دررنگ های مالیم ونقره فام برمیگردد . بی شورو شتاب درباره چیز ها حرف زدن به همراه نوعی مداقه و اشراق . او با نگاه آفاقی / انفسی هر شعر را بدل به وسعتی

کیهانی میکند . پوسته ای نقش دار و هسته ای مذاب. حسرت وخاطره ؛ تجارب روحی و اتفاقات درونی خود را درشمایی بیرونی میگسترانند و آنچه در بیرون رخ میدهد یا

سویه های حسی زندگی ما را میسازد به شهود و درایتی ذاتی در اعماق بدل میشود به جوهر راز وارگی و سکون در

سنگواره ها . به آب ها ؛ سکوت و ریشه های پیچان در ظلمات روشنایی

شعر او نه شعری سیاسی است و نه درگیرمسائل روز و دوران ها .اما نمایشی از قدرت آدمی برای یافتن درک و تسالیی

ژرف رودروی آسمان پیر و این خاک دمادم منقلب است. شوق. بازنگاری حقیقت در ورطه ناپایداری ها

از میان شاعرانی که نوبل را دریافت کرده اند. او بیشتر د رکنار کسانی چون درک والکوت و شیموس هینی قرارمیگیرد تا

پابلو نرودا و شیمبورسکا