5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4
DESCRIPTION
Actieve aarde, gebergtevorming, plaattektoniek, vulkanen, aardbevingTRANSCRIPT
![Page 1: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/1.jpg)
5 vwo 2 End. en ex. processen § 3-4
![Page 2: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/2.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
55Geologische ontwikkeling
![Page 3: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/3.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
54Geologische ontwikkeling
![Page 4: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/4.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
53Geologische ontwikkeling
![Page 5: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/5.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
52Geologische ontwikkeling
![Page 6: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/6.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
51Geologische ontwikkeling
![Page 7: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/7.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
50Geologische ontwikkeling
![Page 8: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/8.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
49Geologische ontwikkeling
![Page 9: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/9.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
48Geologische ontwikkeling
![Page 10: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/10.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
47Geologische ontwikkeling
![Page 11: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/11.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
46Geologische ontwikkeling
![Page 12: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/12.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
45Geologische ontwikkeling
![Page 13: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/13.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
44Geologische ontwikkeling
![Page 14: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/14.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
43Geologische ontwikkeling
![Page 15: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/15.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
42Geologische ontwikkeling
![Page 16: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/16.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
41Geologische ontwikkeling
![Page 17: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/17.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
40Geologische ontwikkeling
![Page 18: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/18.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
39Geologische ontwikkeling
![Page 19: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/19.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
38Geologische ontwikkeling
![Page 20: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/20.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
37Geologische ontwikkeling
![Page 21: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/21.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
36Geologische ontwikkeling
![Page 22: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/22.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
35Geologische ontwikkeling
![Page 23: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/23.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
34Geologische ontwikkeling
![Page 24: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/24.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
33Geologische ontwikkeling
![Page 25: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/25.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
32Geologische ontwikkeling
![Page 26: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/26.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
31Geologische ontwikkeling
![Page 27: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/27.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
30Geologische ontwikkeling
![Page 28: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/28.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
29Geologische ontwikkeling
![Page 29: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/29.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
28Geologische ontwikkeling
![Page 30: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/30.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
27Geologische ontwikkeling
![Page 31: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/31.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
26Geologische ontwikkeling
![Page 32: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/32.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
25Geologische ontwikkeling
![Page 33: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/33.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
24Geologische ontwikkeling
![Page 34: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/34.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
23Geologische ontwikkeling
![Page 35: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/35.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
22Geologische ontwikkeling
![Page 36: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/36.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
21Geologische ontwikkeling
![Page 37: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/37.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
20Geologische ontwikkeling
![Page 38: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/38.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
19Geologische ontwikkeling
![Page 39: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/39.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
18Geologische ontwikkeling
![Page 40: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/40.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
17Geologische ontwikkeling
![Page 41: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/41.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
16Geologische ontwikkeling
![Page 42: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/42.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
15Geologische ontwikkeling
![Page 43: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/43.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
14Geologische ontwikkeling
![Page 44: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/44.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
13Geologische ontwikkeling
![Page 45: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/45.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
12Geologische ontwikkeling
![Page 46: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/46.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
11Geologische ontwikkeling
![Page 47: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/47.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
10Geologische ontwikkeling
![Page 48: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/48.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
9Geologische ontwikkeling
![Page 49: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/49.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
8Geologische ontwikkeling
![Page 50: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/50.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
7Geologische ontwikkeling
![Page 51: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/51.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
6Geologische ontwikkeling
![Page 52: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/52.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
5Geologische ontwikkeling
![Page 53: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/53.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
4Geologische ontwikkeling
![Page 54: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/54.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
3Geologische ontwikkeling
![Page 55: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/55.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
2Geologische ontwikkeling
![Page 56: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/56.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
1Geologische ontwikkeling
![Page 57: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/57.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
0Geologische ontwikkeling
![Page 58: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/58.jpg)
Platentektoniek
De Zuid-Amerikaanse plaat is groter, bestaat uit oceanische en
continentale korst en beweegt langzamer.Wat is het verschil tussen de Zuid-Amerikaanse plaat en de Nazca plaat,wat betreft de omvang, de opbouw en de snelheid?
![Page 59: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/59.jpg)
Platentektoniek
Aardkorstplaten bewegen t.o.v. elkaar …
convergent divergent transform
![Page 60: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/60.jpg)
Platentektoniek
Oceaanbodem ontstaaten verdwijntterwijl continenten blijven drijven
Midoceanische rug
Basalt ` nieuwe oceaan bodem
![Page 61: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/61.jpg)
Platentektoniek
Oceaanbodem ontstaaten verdwijntterwijl continnten blijven drijven
Midoceanische rug
Subductie
1 De Nazcaplaat groeit aan de ene kant aan en verdwijnt aan de andere kant.
2 De Zuid-Amerikaanse plaat groeit in het oosten aan en blijft in het westen gelijk.
![Page 62: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/62.jpg)
Platentektoniek
De drijvende aardkorst beweegt mee op de stroming in de mantel. Bij deze mantelstroming beweegt vast gesteente heel langzaam.
Deze stroming ontstaat door de verwarming bij de kern en de afkoeling bij de korst.
![Page 63: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/63.jpg)
Platentektoniek
![Page 64: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/64.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
Subductie
Accretionary wedge of inner arc
![Page 65: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/65.jpg)
3 zones: A: platen bewegen langs elkaar heenB: subductie zone (1 oceanische plaat beweegt
onder de continentale plaat door)C: twee continentale platen botsen op elkaar
A
B C
Geologie Zuidoost Azië
![Page 66: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/66.jpg)
Vulkanisme
Platentektoniek bepaalt het vulkanisme.
Divergerende beweging op de oceaanbodem
▼Rustige (effusieve) erupties
Convergente beweging, subductie
▼explosieve erupties
![Page 67: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/67.jpg)
Vulkanisme: effusieve erupties
1 Het mantelgesteente is vast door de combinatie van een hoge druk en hoge temperatuur.
2 Zodra het mantel gesteente omhoog komt bij de midoceanische rug wordt de druk minder en smelt het gesteente
door de hoge temperatuur.
3 Door het gat tussen de platen stroomt de magma rustig naar buiten.
1
2
3
![Page 68: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/68.jpg)
Bron: http://www.ngdc.noaa.gov
![Page 69: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/69.jpg)
http://blue.utb.edu/paullgj/physci1417/Lectures/Plate_Tectonics.html
![Page 70: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/70.jpg)
Vulkanisme: explosieve erupties
1
2
3
4
5
1 Oceaanbodem (basalt) + sediment + water duiken naar beneden
2 Op 150km diepte smelt het basalt, sediment en water en vormt lichte maar stroperige magma
3 De lichte magma stijgt tot in de magmakamer
4 Pas als de druk groot genoeg is komt er een explosieve eruptie. Hoe langer deze uitblijft, des te groter de eruptie
![Page 71: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/71.jpg)
Vulkanisme: vulkanisch materiaal
Magma
Lava
Intrusie > graniet
Pyroklastisch materiaal:verpulverd materiaal
![Page 72: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/72.jpg)
Vulkanisme is een opbouwend proces
Deze stratovulkaan is opgebouwd bij elke uitbarsting met lagen lava en as
![Page 73: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/73.jpg)
Vulkanisme is een opbouwend proces
er een hele grote explosie komt waarbij zoveel materiaal naar buiten verdwijnt dat de vulkaan instort > caldera… totdat
![Page 74: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/74.jpg)
Vlukanisme in de wereld
![Page 75: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/75.jpg)
www.vu.nl/aardwetenschappen
![Page 76: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/76.jpg)
Vulkanisme: hot spots
Hawaii, een vulkaan midden in de oceaan maar niet bij een plaatrand!
![Page 77: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/77.jpg)
Vulkanisme: hot spots
De meeste vulkanen liggenaan de randen van platenen functioneren inovereenstemming met de
aard van de plaatbeweging.
Vulkanen die hier niet aanvoldoen worden ‘hotspot’-vulkanen genoemd omdat:
1 omdat ze midden op eenplaat liggen
2 omdat ze andersfunctioneren dan je bij dieplaatbeweging zouverwachten
![Page 78: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/78.jpg)
Hot Spot Volcano Tracks
![Page 79: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/79.jpg)
Vulkanisme: hot spots zijn uitzonderingen
• IJsland-bij een divergente plaatgrens-spleeterupties
• Hawai-midden op een plaat-schildvulkanen
![Page 80: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/80.jpg)
Aardbevingen
Door de platentektoniek ontstaat er rek en druk bij convergente en divergente plaatbewegingen
rek
rek
rek
druk
druk
convergent
convergent
divergentdivergent
divergent
Maar waar?
![Page 81: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/81.jpg)
Aardbevingen
![Page 82: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/82.jpg)
Het ontstaan van aardbevingen
Twee aardkorstplaten bewegen in tegengestelde richting langs elkaar. Ze zitten klem tegen elkaar maar de beweging gaat door…
![Page 83: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/83.jpg)
Het ontstaan van aardbevingen
Terwijl de platen klem zitten tegen elkaar, verbuigt het gesteente, het is elastisch. Van deze vervorming merkt niemand iets maar met nauwkeurige apparatuur kan het wel worden gemeten.
En… terwijl het gesteente verbuigt, bouwt er zich een spanning op in het gesteente.
![Page 84: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/84.jpg)
Het ontstaan van aardbevingen
Wanneer deze spanning te groot wordt breekt, het gesteente en verplaatsen de twee platen in tegengestelde richting langs elkaar.
Dit voorbeeld vindt plaats bij een transforme plaatbeweging. Bij convergerende en divergerende bewegingen ontstaat een aardbeving in principe hetzelfde.
![Page 85: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/85.jpg)
Benioff zone
![Page 86: 5 vwo hoofdstuk 2 - actieve aarde §3 4](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022013003/5588e771d8b42a20448b45c8/html5/thumbnails/86.jpg)
De schaal van Richter
Gevolgen Magnitude
buitengewoon catastrofaal; naast de enorme verwoestingen verandert het landschap
9
catastrofaal; algemene verwoesting van alle constructies
vernietigend; naast gebouwen word ook grond verplaatst en is er schade aan dijken en dammen
verwoestend; de schade aan gebouwen en infrastructuur is groot 8
vernielend; grote schade aan alle soorten gebouwen 7zeer sterk; veel schade aan slecht gebouwde huizen
sterk; muren in huizen raken beschadigd, paniek 6
vrij sterk; iedereen voelt het, gebroken ramen, kasten vallen om 5matig; ’s nacht worden mensen wakker, krakende geluiden in huis. De trillingen lijken afkomstig van zwaar verkeer
4
licht; vergelijkbaar met trillingen van het verkeer; niet iedereen voelt het 3
zeer licht; wordt door enkele personen gevoeld, vooral bovenin gebouwen
2
1wordt niet gevoeld, alleen door seismografen geregistreerd
Aardbevingen
De schaal van Richter meet de magnitude van een
aardbeving aan de hand van de hoeveelheid energie
die vrijkomt.