Sosyal Bilgiler

Kazanım Soru Bankası

3

içindekiler01 BİREY VE TOPLUM

1. Sosyal Bilgiler Dersinin, Türkiye Cumhuriyeti’nin Etkin Bir Vatandaşı Olarak Kendi Gelişimine Katkısını Fark Eder. ................................ 5

2. Yakın Çevresinde Yaşanan Bir Örnekten Yola Çıkarak Bir Olayın Çok Boyutluluğunu Açıklar. ................... 9

3. Katıldığı Gruplarda Aldığı Rollerin Gerektirdiği Hak Ve Sorumluluklara Uygun Davranır. ..................................... 11

4. Çocuk Haklarından Yararlanmaya ve Bu Hakların Ihlallerine Örnekler Verir. .... 17

02 KÜLTÜR VE MİRAS

1. Somut Kalıntılardan Yola Çıkarak Kadim Uygarlıkların İnsanlık Tarihine Katkılarını Tanır. ....................... 23

2. Çevresindeki Doğal Varlıklar İle Tarihî Mekânları, Nesneleri, Yapıtları Tanır. ........................................ 35

3. Ülkemizin Çeşitli Yerleri İle Kendi Çevresinin Kültürel ÖzellikleriniBenzerlikler ve Farklılıklar Açısından Karşılaştırır. ............................................ 41

4. Günlük Yaşamdaki Kültürel Unsurların Tarihî Gelişimini Değerlendirir................ 49

03 İNSANLAR, YERLER VE ÇEVRELER

1. Haritalar Üzerinde Yaşadığı Bölgenin Yeryüzü Şekillerini Genel Olarak Açıklar. ............................. 51

2. Yaşadığı Bölgede Görülen İklimin, İnsan Faaliyetlerine Etkisini, Günlük Yaşantısından Örnekler Vererek Açıklar. ..................................... 55

3. Bölgesindeki Doğal Özellikler İle Beşerî Özelliklerin Nüfus ve Yerleşim Üzerindeki Etkilerini İlişkilendirir. ............................................ 61

4. Yaşadığı Çevredeki Afetlerin ve Çevre Sorunlarının Oluşum Nedenlerini Sorgular.Doğal Afetlerin Toplum Hayatı Üzerine Etkilerini Örneklerle Açıklar. ................... 65

04 BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM

1. Sanal Ortamda Ulaştığı Bilgilerin Doğruluk ve Güvenilirliğini Sorgular. ..... 69

2. Sanal Ortamı Güvenli Kullanmaya Önem Gösterir. ...................................... 71

3. Teknoloji Kullanımının Sosyalleşme ve Toplumsal İlişkiler Üzerindeki Etkisini Tartışır. ....................................... 73

4. Buluş Yapanların ve Bilim İnsanlarının Ortak Özelliklerini Belirler....................... 75

5. Yaptığı Çalışmalarda Bilimsel Etiğe Uygun Davranır. ........................... 77

4

05 ÜRETİM, DAĞITIM VE TÜKETİM

1. Yaşadığı Bölgenin Ekonomik Faaliyetlerini Belirler. .............................. 79

2. Çevresindeki Ekonomik Faaliyetlerin, İnsanların Sosyal Hayatlarına Etkisini Analiz Eder. ............................... 81

3. Kullandığı Temel Ürünlerin Üretim,Dağıtım ve Tüketim Ağını Analiz Eder.... 83

4. İş Birliği Yaparak Üretim, Dağıtım ve Tüketime Dayalı Yeni Fikirler Geliştirir.... 85

5. Bilinçli Bir Tüketici Olarak Haklarını Kullanır. ................................... 87

6. Yaşadığı Bölgedeki Ekonomik Faaliyetlere Bağlı OlarakGelişen Meslekleri Tanır. ....................... 89

06 ETKİN VATANDAŞLIK

1. Çevresindeki Toplumsal İhtiyaçlar İle Bu İhtiyaçların Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumları İlişkilendirir. ..... 91

2. Yaşadığı Yerin Yönetim Birimlerinin Temel Görevlerini Açıklar. ...................... 95

3. Temel Hakları ve Bu Hakları Kullanmanın Önemini Açıklar. ................ 97

4. Bayrak ve İstiklal Marşı Gibi Millî Egemenlik ve Bağımsızlık Sembollerine Değer Verir....................... 99

07 KÜRESEL BAĞLANTILAR

1. Ülkeler Arasındaki EkonomikIlişkilerde Yaşadığı İlin Yerini ve Önemini Araştırır. .............................. 101

2. Ülkeler Arasındaki Ekonomik İlişkilerde İletişim ve Ulaşım Teknolojisinin Etkisini Tartışır. ................................................... 103

3. Turizmin Uluslararası İlişkilerdeki Önemini Açıklar. .................................... 105

4. Çeşitli Ülkelerde Bulunan Ortak Miras Ögelerine Örnekler Verir. ............. 107

5. Toplumun İlgi, İstek ve İhtiyaçlarını Araştırarak Bunları Karşılamaya Yönelik Yenilikçi Fikirler Önerir............... 109

Cevap Anahtarları. ...................................... 111

3.

ÖĞ

RE

NM

E A

LA

NI

İnsa

nlar

, Yer

ler

ve Ç

evre

ler

56

Tüm Dersler keklik

5.

Ahşap evler

Taş evler

Kerpiç evler

Ülkemizin kırsal kesimlerinde ev yapımında

kullanılan malzemelerde bölgelerde görülen

iklimler etkili olmuştur.

Buna göre yukarıda verilen evlerin yoğun

görüldüğü iklim tipleri hangi seçenekte

doğru verilmiştir?

Ahşap evler Taş evler Kerpiç evler

A) Karadeniz Akdeniz Karasal

B) Karadeniz Karasal Akdeniz

C) Karasal Akdeniz Karadeniz

D) Karasal Karadeniz Akdeniz

6. Atmosferde meydana gelen ----- vb. olaylara

hava olayı denir.

Yukarıdaki boşluğa hangisi yazılamaz?

A) rüzgâr B) sıcaklık

C) çığ D) yağış

7.

ÇİLEK

TV

MUZ

TV

ELMA

TV

KİRAZ

TV

20 Ağustos 2017’de

yurdun tamamının

güneşli olması

bekleniyor.

Akdeniz’de yazları

sıcak ve kurak;

kışları ılık ve yağışlı

geçer.

Karadeniz

kıyıları her mevsim

yağışlıdır.

Doğu Anadolu’da

kış ayları çok

sert geçer.

Hava olaylarının kısa süreli durumuna hava

durumu denir.

Buna göre yukarıda verilen kanallardan

hangisinin verdiği haberin hava durumuy-

la ilgisi olduğu söylenebilir?

A) ELMA TV B) KİRAZ TV

C) MUZ TV D) ÇİLEK TV

8. Aşağıdakilerden hangisi ülkemizde görü-

len iklimlerden birisi değildir?

A) Karadeniz iklimi B) Akdeniz iklimi

C) Karasal iklim D) Muson iklimi

3.

ÖĞ

RE

NM

E A

LA

NI

İnsa

nlar

, Yer

ler

ve Ç

evre

ler

54

Tüm Dersler keklik

7.

III

I

II

Yukarıda numaralandırılmış yeryüzü şe-

killeri hangi seçenekte doğru verilmiştir?

I II III

A) Göl Dağ Plato

B) Göl Plato Ada

C) Dağ Göl Ada

D) Dağ Plato Vadi

8. İzci grubumuzla birlikte bugün Kelebekler

Vadisi’ni ziyaret ettik.

İzci grubunun ziyaret ettiği yeryüzü şekli-

nin hangi özelliğe sahip olduğu söylene-

bilir?

A) Akarsu yatağını aşındırarak oluşturmuş-

tur.

B) Dört tarafı suyla çevrili kara parçasıdır.

C) Akarsular tarafından derince yarılmış,

çevresine göre yüksekte kalmış derin

düzlüktür.

D) Deniz, büyük ve derin girintiler hâlinde ka-

raların içine sokulmuştur.

9. Ova Bölge

Fiziki Haritada

Kullanılan Renk

Çukurova Akdeniz Yeşil

Konya Ovası İç Anadolu Sarı

Yukarıdaki tabloya göre her iki ovanın

farklı renklerle gösterilmesinde hangisi

etkili olmuştur?

A) Deniz seviyesinden yükseklikleri

B) Üretilen tarım ürünleri

C) Orman varlığı

D) Ulaşım kolaylığı

10.

Yukarıda bir haritada bulunan “İşaretler” bö-

lümü yer almaktadır.

Buna göre işaretler bölümünden hangisi

ile ilgili bilgi edinilemez?

A) Yükselti basamakları

B) Yollar

C) Yeryüzü şekilleri

D) Madenler

2.

ÖĞ

RE

NM

E A

LA

NI

Kül

tür

ve M

iras

Tüm Dersler keklik

47

Sosyal Bilgiler

Kazanım Soru BankasıKültürel Özelliklerimiz - 4

Ülkemizin Çeşitli Yerleri İle Kendi Çevresinin

Kültürel Özelliklerini Benzerlikler ve Farklılıklar

Açısından Karşılaştırır.13

1.

Yukarıda kıyafetleri ve figürleri hakkında

bilgi verilen, hemen hemen her bölgemiz-

de oynanan halk oyunumuz aşağıdakiler-

den hangisidir?

A) Horon B) Halay

C) Zeybek D) Kaşık Oyunu

2. Al bu takatukaları takatukacıya

takatukalatmaya götür.

Takatukacı takatukaları takatukalamam derse

takatukacıdan takatukaları

takatukalatmadan al da gel.

Yukarıda hangi kültür ögemize örnek ve-

rilmiştir?

A) Tekerleme B) Ninni

C) Masal D) Bilmece

3. Bayramlarda aileler, akrabalar, komşular bir

araya gelir. Küsler barışır. Sohbet edilir. Birlik

ve beraberlik kuvvetlenir.

Buna göre bayramlarımızın;

I. Birlik ve beraberliği sağladığı

II. Gelenekleri yaşattığı

III. Ulusal bilinci geliştirdiği

Hangilerini sağladığı söylenebilir?

A) Yalnız II B) Yalnız III

C) I ve II D) I, II ve III

4. ?

TürkülerimizBilmecelerimiz

MasallarımızFıkralarımız

Yukarıdaki diyagramda “?” olan yere aşa-

ğıdakilerden hangisi yazılmalıdır?

A) Dilimizdeki kültür

B) Evlerimiz

C) Yemeklerimiz

D) El sanatlarımız

5. Bana çocukluğumda anlatılan masalları

ben de şimdi torunuma anlatıyorum.

Ahmet Dede’nin açıklamasından hangi çı-

karımda bulunulamaz?

A) Masallar kültür ögelerimizdendir.

B) Kültürümüz yabancı kültürlerin etkisinde

kalmıştır.

C) Kültürümüzde devamlılık vardır.

D) Kültürel ögeler nesilden nesile aktarılmak-

tadır.

6. I. Birlik ve beraberliği kuvvetlendirir.

II. Kuşaktan kuşağa aktarılır.

III. Ülke içerisinde küçük farklarla aynen gö-

rülür.

IV. Kültürel ögelerimize sahip çıkmak sadece

devletimizin görevidir.

“Kültürel ögelerimiz” ile ilgili bir araştırma

yapan Anıl yukarıdaki bilgilerden hangisi-

ni elde etmiş olamaz?

A) I B) II C) III D) IV

2.

ÖĞ

RE

NM

E A

LA

NI

Kül

tür

ve M

iras

36

Tüm Dersler keklik

7. Geçmişten kalan ve tarihî değer taşıyan var-

lıklara tarihî varlık adı verilir.

Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi

tarihi varlık değildir?

A)

Kapadokya

B)

Efes

C)

Selimiye Camii

D)

Ankara Kalesi

8. “Abant Gölü” ve “Yedigöller”i ziyaret etmek

isteyen kişi hangi tabeladaki şehre gitme-

lidir?

A) Bolu B) Rize

C) Erzurum D) Muğla

9. Topkapı Sarayı’nı ziyaret eden aşağıdaki

öğrencilerden hangisinin sergilediği dav-

ranış yanlıştır?

A) Fotoğraflarımı

flaş kullanmadan

çektim.

B) Tarihi eserlere

dokunmadan

baktım.

C) Ziyareti

belirlenen

alanlarda yaptım.

D) İzin

verilmeyen

yerlere girdim.

10. Tarihî eserler medeniyetlerin kanıtıdır, bizi biz

yapan örneklerimiz, geçmişimiz ve tarihimiz-

den bahsederken ortaya neler koyduğumu-

zun ispatıdır. Dünya milletlerine sizi anlata-

bilecek en güzel ve en barışçıl unsur tarihî

eserlerdir. Geçmişte bunlar yapılmış biz de

bir şeyler yapmalıyız diyorsunuz. Sorumluluk

altına giriyorsunuz. Tarihî eserler ile geçmişte

neler yapıldığını ortaya koyarak diğer milletler

arasında kendinize yer buluyorsunuz.

Yukarıdaki anlatıma göre tarihî eserler için

hangisi söylenemez?

A) Ülkenin tanıtımına katkıda bulunduğu

B) İnsanlara örnek olduğu

C) Uygarlıkların varlığını kanıtladığı

D) İnsanlar arasında ayrım oluşturduğu

11. Ülkemizin doğal ve tarihî güzelliklerinden

bahseden bu eseri zevkle okudum.

Mert’in okuduğu eserde hangisi ile ilgili

bilgi olduğu söylenemez?

A) Dalyan Kral Mezarları

B) Cennet ve Cehennem Mağarası

C) Ayder Yaylası

D) Eyfel Kulesi

12. Yolcu Gideceği Yer Bilet Aldığı Şehir

Mehmet Manyas

Kuş Cenneti

Balıkesir

Selin Mevlâna

Müzesi

Kayseri

Murat Harran evleri Şanlıurfa

Buket I. TBMM Ankara

Yukarıdaki yolculardan hangisi yanlış bi-

let almıştır?

A) Mehmet B) Selin

C) Murat D) Buket

2.

ÖĞ

RE

NM

E A

LA

NI

Kül

tür

ve M

iras

30

Tüm Dersler keklik

6. Friglerin en ünlü tanrıçaları bereket tanrıçası

Kibele’ydi.

Bilgiye göre, hangi ekonomik faaliyet

Friglerin dinî inanışlarına yansımıştır?

A) Mobilyacılık B) Tarım

C) Ormancılık D) Madencilik

7. Friglerde saban kırana ve bilerek öküz kese-

ne idam cezası verilmiştir.

Verilen bilgiye göre hangisi söylenemez?

A) Tarımı koruyucu hukuk kuralları düzenle-

mişlerdir.

B) Tarıma önem vermişlerdir.

C) Üretimi güvence altına almışlardır.

D) Çok tanrılı dine inanmışlardır.

8. Frigler, “Tapates” adı verilen ünlü yün halı ve

kilimleri üretmişlerdir. Kral Yolu ile bu ürünleri

diğer ülkelere de satmışlardır.

Buna göre tapateslerin üretilmesi ve sa-

tılması;

I. Hayvancılık

II. Dokumacılık

III. Ticaret

Friglerin hangi ekonomik faaliyetleriyle

ilişkilendirilebilir?

A) Yalnız I B) I ve II

C) II ve III D) I, II ve III

9. Başkentimiz Ankara daha önce bir uygarlığa

daha başkentlik yapmıştır.

Bu uygarlık aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hitit B) Frig

C) Urartu D) İyon

10.

I. Göbekli

hamam tası

II. Ahşap masa

III. Yazılıkaya Anıtı

Yukarıdaki görsellerde Friglere ait bazı eser-

lere yer verilmiştir.

Bu eserlerin Friglerin ileri gittikleri sanat

dallarıyla eşleştirilmesi hangi seçenekte

doğru verilmiştir?

I II III

A) Mimari Madencilik Mobilyacılık

B) Mimari Mobilyacılık Madencilik

C) Madencilik Mimari Mobilyacılık

D) Madencilik Mobilyacılık Mimari

11. Frigler, kullandıkları çanak, çömlek, kepçe

gibi eşyaları bile benimsemiş ve kimse kul-

lanmasın diye ya kırmışlar ya da eğip büküp

mezara koymuşlardır.

Verilen bilgiye göre Frigler için hangisi

söylenebilir?

A) Kültürel mirasa duyarlı oldukları

B) Yemek kültüründe geliştikleri

C) Mutfak ürünleri ticareti yaptıkları

D) Ölümden sonra yaşama inanmadıkları

Tüm Dersler keklik

21

1.

ÖĞ

RE

NM

E A

LA

NI

Bire

y ve

Top

lum

Sosyal Bilgiler

Kazanım Soru Bankası

09Çocuk Hakları Her Yerde - 3

Çocuk Haklarından Yararlanmaya ve

Bu Hakların İhlallerine Örnekler Verir.

1. “Türkiye’nin Mardin’den

Kars’a, Edirne’ye kadar

bütün çocuklarını, özellikle

kızlarımızı okutmak lazım.

Kızlarımızı okutmazsak

insan gücümüzün yarısını

kaybetmiş oluyoruz.”

Nobel Kimya Ödülü’nü kazanan Türk bilim in-

sanı Aziz Sancar’ın konuşmasını okudunuz.

Konuşmasında hangi çocuk hakkı ihlalinin

önlenmesine vurgu yaptığı söylenebilir?

A) Oyun Hakkı B) İsim Hakkı

C) Sağlık Hakkı D) Eğitim Hakkı

2. Şehrimizin belediyesinde

kurulan çocuk meclisine

katıldım. Yapılan seçimler

sonucu asil üye olarak meclise

girdim. Her hafta seçtiğimiz

başkanın başkanlığında

toplanıyoruz. Burada fikirlerimi

rahatlıkla ifade ediyor, diğer

arkadaşlarımın fikirlerine saygı

duyuyorum. Biz çocukları

ilgilendiren konularda

görüşlerimizi ifade ediyoruz.

Mira

Anlatımına göre, Mira’nın Çocuk Mecli-

si’nde;

I. Düşünce özgürlüğü

II. Sağlık hakkı

III. Seçilme hakkı

IV. Katılım hakkı

hangi haklarını kullandığı söylenebilir?

A) I ve II B) I ve IV

C) I, III ve IV D) II, III ve IV

3. Çocuk Hakları

Sözleşmesi’nde ilk olarak

bu hak yer alır. Herkes için

en önemli hak budur. Diğer

haklarımızı kullanabilmemiz

öncelikle bu hakkımızın

korunmasına bağlıdır.

Öğretmenin belirttiği ilk ve en önemli hak

aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yaşama Hakkı B) Sağlık Hakkı

C) Beslenme Hakkı D) Eğitim Hakkı

4. Bu hakkımı şarkı söyleyerek, yazı yazarak,

resim çizerek kullanabiliyorum.

Nisa’nın bahsettiği hak hangisidir?

A) İsim hakkı B) Düşünce özgürlüğü

C) Yaşama hakkı D) Beslenme hakkı

5. Aşağıdakilerden hangisi dünyadaki çocuk

hakları ihlallerinin önlenmesi için alınacak

önlemlerden birisi olamaz?

A) Ülkeler arası iş birliği yapmak

B) Uluslararası kuruluşların etkin çalışmasını

sağlamak

C) Silah üretimini arttırmak

D) Desteğe ihtiyacı olan ülkeler için yardım

fonu oluşturmak