5. difuzioni i gazrave
TRANSCRIPT
Difuzioni i gazrave në nivelin e alveolaveDifuzioni i gazrave në nivelin e alveolavedhe në nivelin qelizor
Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
1Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
ObjektivatObjektivat mësimoremësimoreObjektivatObjektivat mësimoremësimore
Në fund të leksionit studentët duhet të jenë ë j dj tënë gjendje të:
Përkufizojnë termat difuzion dhe kapaciteti i difuzionit dhe sqarojnë realizimin e difuzionit të gazrave në mushkëriPërshkruajnë dallimin në mes të qarkullimit pulmonar dhe atij sistemik.p j
2Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
ObjektivatObjektivat mësimoremësimoreObjektivatObjektivat mësimoremësimore
S dh k k h Sqarojnë pse rrjedhja e gjakut nuk është uniforme nëpër mushkëri.Deklarojnë se çfarë kuptohet nga marrëdhënia ventilim perfuzion (V/Q), të arsyetojnë p ( Q) y jlëkundjet e saj përgjatë mushkërive.Përshkruajnë se si variacionet në Përshkruajnë se si variacionet në marrëdhënien ventilim/perfuzion ndikojnë në përbërjen e gazit alveolar dhe në përbërjen e përbërjen e gazit alveolar dhe në përbërjen e gjakut kapilar.
3Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Difuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazrave
Koerficienti respirirator (RQ)RQ = CO2/O2
RQ = 0.8
4Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Difuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazrave
5Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
PërbërjaPërbërja e e ajritajrit atmosferikatmosferikPërbërjaPërbërja e e ajritajrit atmosferikatmosferik
Oksigjen (O ) 20 9Oksigjen (O2) 20.9
Dioksid karboni (CO ) 0 03Dioksid karboni (CO2) 0.03
Azot (N ) 78 1Azot (N2) 78.1
Gazra inerte(argon) 0 9Gazra inerte(argon) 0.9
6Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
PërbërjaPërbërja e e ajritajritPërbërjaPërbërja e e ajritajritInspiruar Alveolar ExpiruarInspiruar Alveolar Expiruar
O 21 16 13O2 21 16 13
CO2 0.03 4 5
H20 0.75 6 6
N2 78 74 74
7Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Difuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazrave
Ligji i Daltonit
Ligji i HenritLigji i Henrit
8Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Difuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazrave
9Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Difuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazrave
Këmbimi i gazrave ndërmjet alveolave dhe gjakut varet nga disa faktorëgjakut varet nga disa faktorë.Shkalla e difuzionit nëpër membranë është proporcionale me shtypjen parciale dhe ndryshimin e presionit të gazit.y p g
10Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
DifuzioniDifuzioni ii gazravegazraveDifuzioniDifuzioni ii gazravegazraveShkalla e difuzionit nëpër membranë është në Shkalla e difuzionit nëpër membranë është në përpjestim të:
d j ë i ë f b ë i (70 ◦ drejtë me sipërfaqen e mebranës respiratore (70 m2).◦ zhdrejtë me trashësinë e membranës
respiratore.◦ zhdrejtë me distancën në mes të alveolës dhe
kapilarit.◦ Pesha molekulare dhe tretshmëria e gazit
11Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Shkalla e difuzionit nëpër membranë
12Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Shkalla e difuzionit nëpër membranë/ i ë f j b ë i tsipërfaqja e mebranës respiratore
13Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Shkalla e difuzionit nëpër membranë/ t hë i b ë i ttrashësia e mebranës respiratore
14Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Shkalla e difuzionit nëpër membranë/ distancal lë k ilalveolë-kapilar
15Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
16Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Difuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazraveDifuzioni i gazrave
17Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Marrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzion
Marrëdhënia e ajrit në grup të alveoalve me Marrëdhënia e ajrit në grup të alveoalve me rrjedhjen e gjakut nëpër këto alveola jep raportin ventilim /perfuzion.Ky raport ndikohet nga rregullimi lokal i y p g grrjedhjës së ajrit dhe rrjedhjës së gjakut.
18Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Marrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzion
Çrregullimet në rrjedhjen pulmonare të Çrregullimet në rrjedhjen pulmonare të gjakut varen kryesisht nga vetitë e kapilarëve dhe faktorëve lokalë sic janë koncentrimi i O2 dhe CO2 në indin 2 2mushkëror.Kapilarët në mushkëri janë të Kapilarët në mushkëri janë të pazakonshëm sepse, ata kolabojnë.
19Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Marrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionNëse shtypja e gjakut që rrjedh nëpër to bie nën Nëse shtypja e gjakut që rrjedh nëpër to bie nën një vlerë, kapilarët mbyllen duke kahëzuar gjakun në kapilarët pulmonar me shtypje më të lartënë kapilarët pulmonar me shtypje më të lartë.Në apeks të mushkërive, në gjendje të qetësisë, k il ët j ë të b dh ë hk k të ht j kapilarët janë të mbydhura për shkak të shtypjes së ulët hidrostatike, kapilarët në bazë të
hkë i k ë ht j hid t tik ë të l të mushkërive kanë shtypje hidrostatike më të lartë për shkak të gravitetit prandaj mbeten të hapura.
20Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Marrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzion
P k dh k k h h k h Për këtë arsye rrjedhja e gjakut kahëzohet kah bazat e mushkërive.Gjatë sforcimeve fizike, kur shtypja arteriale rritet, kapilarët në maje hapen duke p j pmundësuar kështu oksigjenimin e gjakut që kalon nëpër mushkëri.pKjo është rezerva e sistemit respirator e cila na mundëson që t’i përmbushim detyrat gjatë na mundëson që t i përmbushim detyrat gjatë angazhimeve fizike kur kemi nevojë për sasira të rritura të Otë rritura të O2.
21Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Marrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionNryshimi i diametrit të arteriolave dhe Nryshimi i diametrit të arteriolave dhe bronkiolave.Di t i i b ki l dik h t i Diametri i bronkiolave ndikohet nga sasia e CO2 në ajrin e ekspiruar i cili kalon nëpër ato.Sasia e rritur e CO2 shkakton bronkodilatacionSasia e ulët e CO2 shkakton 2bronkokonstriksion
22Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
23Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
Marrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzionMarrëdhënia ventilim/perfuzion
Sasia e O në lëngun intersticial ndikon në Sasia e O2 në lëngun intersticial ndikon në rezistencën e arterieve pulmonare.Ulja e O2 në lëngun intersticial shkakton konstriksion të arteriolave ashtu që gjaku q gjdrejtohet kah alveolat më mirë të ventiluaraventiluara.
24Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
25Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
26Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator
27Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci
Sistem
i resp
irator