5. catharina de grote
TRANSCRIPT
Russische tsaren en ‘hun’ oorlog 5
• Tsaren?• Vijand?• Oorzaak?• Uitkomst?• Invloed op Rusland?
Tsjesme Kerk van St. Johannes de Doper (Petersburg)
Catharina II de Grote 1729-1796
Russisch-Turkse oorlogen 1768–1774: 1e oorlog
Slag bij Tsjesme, Chios (5 July – 7 July 1770) Slag bij Kagul (21 July 1770) (Verdrag van Koetsjoek Kainardzji 1774)
1787–1792: 2e oorlog (Verdrag van Jassy 1792)
R. dominant in Z/O-Europa; Zwarte Zee en de Krim (reis 1787 Potjomkin); Kaukasus
Zeeslag bij Tsjesme
Slag bij Kagul 21 juli 1770
Rusland:
45.000 man; 118 kanonnen
ca. 1500 doden/gewonden uitkomst: Oekraine, Noord-Kaukasus, de Krim worden Russisch
Ottomaanse Rijk
75.000 man/30.000 infanterie 45.000 cavalerie
80.000 Tataarse cavalerie* 20.000 doden/gewonden
130 kanonnen verloren * niet deelgenomen
Filmpje
2e Russisch-Turkse oorlog 1787-1792
Catharina II de Grote (jeugd)
1729 als Sophia von Anhalt-Zerbst geboren
1744 uitgenodigd door Keizerin Elisabeth
1745 uitgehuwelijkt aan neef Peter ; orthodox Jekaterina; slecht huwelijk; jonge minnaars...
1754 zoon Paul geboren. Vader? Saltykov (1/12)
1761 Elisabet sterft. Peter III opvolger
1762 emancipatiemanifest adel; afschaffing dienstplicht adel Peter impopulair (kerk, adel en garde met 'Pruisen')
Juni 1762: Catharina pleegt staatsgreep
Catharina II de Grote aan de macht
1762 Lot van Peter III? ; rol van de Orlov-broers Probleem van de legitimatie van de macht:
1764-1797 (ca. 20 'Valse Peters') rol van propaganda –
'Verlichting'
a.'Philosophes'(Diderot 1773/4; Voltaire) 'Peter gaf Rusland een lichaam, Catharina een ziel!' b. in de voetsporen van Peter
Hervormingen Catharina II de Grote
Behoefte aan nieuwe wetgeving: (Oelozjenie 1649) Nakaz ('instructie')
1767/8 Wetgevende Commissie 'mislukt' koopmanstand versus adel: strijdpunt: lijfeigenen; toegang adel
Onderwijs Cultuur: Hermitage, schrijvers, wetenschap
Catharina de Grote (1762-1796)
Doel hervormingen: een modern Rusland onder een 'liberaal' bewind
1762-64 secularisatie kerkelijk land 1767-1768 Wetgevende Commissie (1771 Vlucht van de Kalmukken) 1773-75 'Poegatsjovstsjina' 1775 wetgeving inrichting gouvernement (1783 Annexatie Krim en protectoraat Georgie) 1785 Handvesten; voor adel en voor steden (1789 Franse revolutie) (1795 'Finis Poloniae')
Poegatsjov-opstand 1773/4
Conclusie: a. lijfeigenschap onveranderd b. incorporatie Kozakken c. hervorming provinciaal bestuur ('goebernator'; 'kapitan-ispravnik')
Rusland 1725 -1762
1725-1727 Catharina I 1727-1730 Peter II 1727 Verdrag van Kjachta met China: Mongolie 1730-1740 Keizerin Anna 1740 Ivan VI 1741-1761 Elisabeth 1761-1762 Peter III; staatsgreep Catharina II
Heersers 1725-1762 Peter II
Catharina de Grote (1762-1796)
Doel hervormingen: een modern Rusland onder een 'liberaal' bewind
1762-64 secularisatie kerkelijk land 1767-1768 Wetgevende Commissie (1771 Vlucht van de Kalmukken) 1773-75 'Poegatsjovtsjina' 1775 wetgeving inrichting gouvernement (1783 Annexatie Krim en protectoraat Georgie) 1785 Handvesten; voor adel en voor steden (1789 Franse revolutie)
Hervormingen Catharina II de Grote
Behoefte aan nieuwe wetgeving: (Oelozjenie 1649) Nakaz ('instructie')
1767/8 Wetgevende Commissie 'mislukt' koopmanstand versus adel: strijdpunt: lijfeigenen; toegang adel
Onderwijs Cultuur: Hermitage, schrijvers, wetenschap
Catharina en de Poolse Delingen
Catharina de Grote en Polen
1764 Stanislaw Poniatowski op de troon 1768 Rusland 'garandeert' Poolse constitutie;
plundering Turkse dorpen door Kozakken 1768-1774 1e Turkse oorlog
1772 hervormingen leiden tot verzet ('Bar') Poolse Deling 1: 'compensatie Oostenrijk' 1791 3 Mei: Poolse constitutie van Stanislaw 1793 Poolse Deling 2 1794 opstand Tadeusz Kosciuszko 1795 Poolse Deling 3: 'Finis Poloniae'
Russisch-Turkse oorlogen en Poolse Delingen (1751-1800)
Conclusies: Catharina de Grote