40101...

67
40101 40101 คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคค คคคคคคคค 1 1 คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค 1. 1. คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค “คคคคคค” คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค “คคคคคค” คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคค คคคคคคคคค 2. 2. คคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค 3. 3. คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคค คคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคค คคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคค 1.1 1.1 คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคค 1. 1. คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค

Upload: pakinlaw50

Post on 15-Nov-2014

33 views

Category:

Documents


13 download

TRANSCRIPT

Page 1: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

40101 40101 ความรู้� �เบื้�องต้�นเกี่��ยวกี่�บื้กี่ฎหมายทั่��วไปความรู้� �เบื้�องต้�นเกี่��ยวกี่�บื้กี่ฎหมายทั่��วไป

หน�วยทั่�� หน�วยทั่�� 1 1 พั�ฒนากี่ารู้กี่�าเน�ดความค�ดทั่างกี่ฎหมายพั�ฒนากี่ารู้กี่�าเน�ดความค�ดทั่างกี่ฎหมาย

1. 1. กี่ารู้ทั่�าความเข้�าใจความหมายข้อง กี่ฎหมาย ต้�องทั่�าความเข้�าใจ“ ”กี่ารู้ทั่�าความเข้�าใจความหมายข้อง กี่ฎหมาย ต้�องทั่�าความเข้�าใจ“ ”

ในปรู้�ชญากี่ฎหมายในสำ�าน�กี่ความค�ดต้�างๆ และจะทั่�าให�ผู้��ศึ-กี่ษาม�ในปรู้�ชญากี่ฎหมายในสำ�าน�กี่ความค�ดต้�างๆ และจะทั่�าให�ผู้��ศึ-กี่ษาม�ทั่�ศึนะคต้�ทั่��กี่ว�างข้-�นทั่�ศึนะคต้�ทั่��กี่ว�างข้-�น2. 2. สำ�าน�กี่ความค�ดต้�างๆ หมายถึ-งแนวค�ดหรู้อทั่ฤษฎ�ทั่างกี่ฎหมายทั่��สำ�าน�กี่ความค�ดต้�างๆ หมายถึ-งแนวค�ดหรู้อทั่ฤษฎ�ทั่างกี่ฎหมายทั่��น�กี่ปรู้าชญ1กี่ฎหมายกี่ล2�มหน-�งม�ความค�ดเห3นหรู้อความเช�อต้รู้งกี่�น น�กี่ปรู้าชญ1กี่ฎหมายกี่ล2�มหน-�งม�ความค�ดเห3นหรู้อความเช�อต้รู้งกี่�น แม�ว�าจะเกี่�ดข้-�นต้�างย2คต้�างสำม�ยกี่3ต้ามแม�ว�าจะเกี่�ดข้-�นต้�างย2คต้�างสำม�ยกี่3ต้าม3. 3. ป4จจ�ยทั่��ม�ผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อกี่ฎหมายม�สำ�วนสำ�าค�ญหลายปรู้ะกี่ารู้ ทั่��งป4จจ�ยทั่��ม�ผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อกี่ฎหมายม�สำ�วนสำ�าค�ญหลายปรู้ะกี่ารู้ ทั่��งแนวความค�ดทั่างศึาสำนา จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� ความค�ดเห3นข้องน�กี่ปรู้�ชญาแนวความค�ดทั่างศึาสำนา จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� ความค�ดเห3นข้องน�กี่ปรู้�ชญากี่ฎหมาย เหต้2กี่ารู้ณี1ต้�างๆ ทั่��เกี่�ดข้-�นล�วนเป6นป4จจ�ยทั่��สำ�าค�ญในกี่ารู้เกี่�ดกี่ฎหมาย เหต้2กี่ารู้ณี1ต้�างๆ ทั่��เกี่�ดข้-�นล�วนเป6นป4จจ�ยทั่��สำ�าค�ญในกี่ารู้เกี่�ดกี่ารู้เปล��ยนแปลง กี่ารู้ใช�และกี่ารู้พั�ฒนากี่ฎหมายกี่ารู้เปล��ยนแปลง กี่ารู้ใช�และกี่ารู้พั�ฒนากี่ฎหมาย

1.1 1.1 ปรู้ะว�ต้�สำ�าน�กี่ความค�ดต้�างๆ ในทั่างกี่ฎหมายปรู้ะว�ต้�สำ�าน�กี่ความค�ดต้�างๆ ในทั่างกี่ฎหมาย1. 1. แนวความค�ดข้องสำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้� ให�ความแนวความค�ดข้องสำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้� ให�ความสำ�าค�ญอย��ทั่��กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลข้องมน2ษย1ต้ามธรู้รู้มชาต้�ข้องมน2ษย1 สำ�าค�ญอย��ทั่��กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลข้องมน2ษย1ต้ามธรู้รู้มชาต้�ข้องมน2ษย1 กี่ฎหมายทั่��แทั่�จรู้�งคอ เหต้2ผู้ลทั่��ถึ�กี่ต้�อง สำอดคล�องกี่�บื้หล�กี่ธรู้รู้มชาต้� กี่ฎหมายทั่��แทั่�จรู้�งคอ เหต้2ผู้ลทั่��ถึ�กี่ต้�อง สำอดคล�องกี่�บื้หล�กี่ธรู้รู้มชาต้� ใช�ปรู้ะโยชน1ให�สำอดคล�องกี่�บื้กี่ารู้ใช�อ�านาจโดยชอบื้ธรู้รู้ม เป6นกี่รู้ะแสำใช�ปรู้ะโยชน1ให�สำอดคล�องกี่�บื้กี่ารู้ใช�อ�านาจโดยชอบื้ธรู้รู้ม เป6นกี่รู้ะแสำความค�ดหล�กี่ในรู้ะบื้อบื้เสำรู้�ปรู้ะชาธ�ปไต้ยทั่��ม2�งเน�นในกี่ารู้ค2�มครู้องสำ�ทั่ธ�ความค�ดหล�กี่ในรู้ะบื้อบื้เสำรู้�ปรู้ะชาธ�ปไต้ยทั่��ม2�งเน�นในกี่ารู้ค2�มครู้องสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องปรู้ะชาชน และถึ�กี่ใช�เป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในและเสำรู้�ภาพัข้องปรู้ะชาชน และถึ�กี่ใช�เป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้โต้�แย�ง กี่ารู้ใช�อ�านาจรู้�ฐกี่ารู้โต้�แย�ง กี่ารู้ใช�อ�านาจรู้�ฐ2. 2. แนวความค�ดข้องสำ�าน�กี่กี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมอง เน�นกี่ารู้ม�รู้ะบื้บื้แนวความค�ดข้องสำ�าน�กี่กี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมอง เน�นกี่ารู้ม�รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายทั่��แน�นอน ม�รู้ะเบื้�ยบื้และม�ปรู้ะสำ�ทั่ธ�ภาพั ทั่�าให�เกี่�ดกี่ารู้พั�ฒนากี่ฎหมายทั่��แน�นอน ม�รู้ะเบื้�ยบื้และม�ปรู้ะสำ�ทั่ธ�ภาพั ทั่�าให�เกี่�ดกี่ารู้พั�ฒนาแนวความค�ดทั่างกี่ารู้เมองและทั่ฤษฎ�กี่ฎหมายทั่��จะสำน�บื้สำน2นความแนวความค�ดทั่างกี่ารู้เมองและทั่ฤษฎ�กี่ฎหมายทั่��จะสำน�บื้สำน2นความ

Page 2: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

ชอบื้ธรู้รู้มข้องกี่ารู้ใช�อ�านาจโดยเด3ดข้าดข้องรู้�ฐ ในกี่ารู้ต้รู้ากี่ฎหมายชอบื้ธรู้รู้มข้องกี่ารู้ใช�อ�านาจโดยเด3ดข้าดข้องรู้�ฐ ในกี่ารู้ต้รู้ากี่ฎหมายต้�างๆ ข้-�นใช�บื้�งค�บื้ในกี่ารู้ปกี่ครู้องปรู้ะเทั่ศึอย�างไม�ม�ข้�อแม�ใดๆต้�างๆ ข้-�นใช�บื้�งค�บื้ในกี่ารู้ปกี่ครู้องปรู้ะเทั่ศึอย�างไม�ม�ข้�อแม�ใดๆ3. 3. แนวความค�ดข้องสำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมาย ฝ่<ายคอมม�วน�สำต้1ให�แนวความค�ดข้องสำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมาย ฝ่<ายคอมม�วน�สำต้1ให�ความหมายข้องกี่ฎหมาย คอปรู้ากี่ฏกี่ารู้ณี1 อ�นหน-�งซึ่-�งเป6นผู้ลสำะทั่�อนความหมายข้องกี่ฎหมาย คอปรู้ากี่ฏกี่ารู้ณี1 อ�นหน-�งซึ่-�งเป6นผู้ลสำะทั่�อนมาจากี่กี่ารู้เมอง กี่ล�าวคอ เศึรู้ษฐกี่�จและกี่ารู้เมองต้�องกี่ารู้จะแสำดงค�ามาจากี่กี่ารู้เมอง กี่ล�าวคอ เศึรู้ษฐกี่�จและกี่ารู้เมองต้�องกี่ารู้จะแสำดงค�าสำ��งค�าบื้�ญชาอย�างไรู้ สำ��งทั่��แสำดงออกี่มาคอกี่ฎหมายสำ��งค�าบื้�ญชาอย�างไรู้ สำ��งทั่��แสำดงออกี่มาคอกี่ฎหมาย4. 4. แนวความค�ดข้องสำ�าน�กี่ความค�ดฝ่<ายสำ�งคมว�ทั่ยากี่ฎหมายเห3นว�า แนวความค�ดข้องสำ�าน�กี่ความค�ดฝ่<ายสำ�งคมว�ทั่ยากี่ฎหมายเห3นว�า หากี่กี่ฎหมายม�สำภาพัทั่��ต้รู้งต้�อความจรู้�งในสำ�งคม กี่3ควรู้ม�กี่ารู้เปล��ยนหากี่กี่ฎหมายม�สำภาพัทั่��ต้รู้งต้�อความจรู้�งในสำ�งคม กี่3ควรู้ม�กี่ารู้เปล��ยนหล�กี่แห�งกี่ฎหมายทั่2กี่ครู้��งทั่��สำ�งคมเปล��ยนแปลง และหากี่ผู้��ใช�กี่ฎหมายหล�กี่แห�งกี่ฎหมายทั่2กี่ครู้��งทั่��สำ�งคมเปล��ยนแปลง และหากี่ผู้��ใช�กี่ฎหมายเข้�าใจในบื้รู้�บื้ทั่ข้องสำ�งคม กี่ารู้ใช�กี่ฎหมายจะลดความข้�ดแย�ง รู้วมทั่��งเข้�าใจในบื้รู้�บื้ทั่ข้องสำ�งคม กี่ารู้ใช�กี่ฎหมายจะลดความข้�ดแย�ง รู้วมทั่��งทั่�าให�ม�กี่ารู้พั�ฒนากี่ฎหมายให�ด�ข้-�นทั่�าให�ม�กี่ารู้พั�ฒนากี่ฎหมายให�ด�ข้-�น

1.1.1 1.1.1 ความหมายและความสำ�าค�ญข้องสำ�าน�กี่ความค�ดในทั่างความหมายและความสำ�าค�ญข้องสำ�าน�กี่ความค�ดในทั่างกี่ฎหมายกี่ฎหมายกี่ารู้ศึ-กี่ษาและจ�าแนกี่ความค�ดในสำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายเป6นไปกี่ารู้ศึ-กี่ษาและจ�าแนกี่ความค�ดในสำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายเป6นไปเพั�อปรู้ะโยชน1ใดเพั�อปรู้ะโยชน1ใดสำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายสำ�าน�กี่ต้�างๆ เป6นพัยายามสำกี่�ดเอาอ2ดมคต้�สำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายสำ�าน�กี่ต้�างๆ เป6นพัยายามสำกี่�ดเอาอ2ดมคต้�หรู้อค2ณีค�าทั่��แทั่�จรู้�งหรู้อแกี่�นสำารู้ข้องกี่ฎหมาย เพั�อพัยายามหาค�าหรู้อค2ณีค�าทั่��แทั่�จรู้�งหรู้อแกี่�นสำารู้ข้องกี่ฎหมาย เพั�อพัยายามหาค�าต้อบื้ว�าด�วยความม2�งหมายหรู้อว�ต้ถึ2ปรู้ะสำงค1ข้องกี่ฎหมาย หรู้อต้อบื้ว�าด�วยความม2�งหมายหรู้อว�ต้ถึ2ปรู้ะสำงค1ข้องกี่ฎหมาย หรู้อบื้ทั่บื้าทั่และหน�าทั่��ข้องกี่ฎหมาย เพั�อหาหล�กี่กี่ารู้พั�นฐานข้องกี่ฎหมาย บื้ทั่บื้าทั่และหน�าทั่��ข้องกี่ฎหมาย เพั�อหาหล�กี่กี่ารู้พั�นฐานข้องกี่ฎหมาย โดยว�ธ�กี่ารู้แสำวงหาค�าต้อบื้ทั่��แต้กี่ต้�างกี่�น กี่ล2�มทั่��ม�ความค�ดอย�างโดยว�ธ�กี่ารู้แสำวงหาค�าต้อบื้ทั่��แต้กี่ต้�างกี่�น กี่ล2�มทั่��ม�ความค�ดอย�างเด�ยวกี่�นถึ-งแม�จะเกี่�ดข้-�นกี่�อนหรู้อภายหล�ง แต้�หากี่ม�ความค�ดเห3นทั่��เด�ยวกี่�นถึ-งแม�จะเกี่�ดข้-�นกี่�อนหรู้อภายหล�ง แต้�หากี่ม�ความค�ดเห3นทั่��สำอดคล�องไปในแนวทั่างเด�ยวกี่�นหรู้อใกี่ล�เค�ยงกี่�น หรู้อเพั�อให�ทั่รู้าบื้สำอดคล�องไปในแนวทั่างเด�ยวกี่�นหรู้อใกี่ล�เค�ยงกี่�น หรู้อเพั�อให�ทั่รู้าบื้ถึ-งแนวความค�ดทั่��สำ�งผู้ล หรู้อม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายหรู้อหล�กี่ถึ-งแนวความค�ดทั่��สำ�งผู้ล หรู้อม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายหรู้อหล�กี่กี่ฎหมายทั่��ใช�อย��ในแต้�ละย2คสำม�ยกี่ฎหมายทั่��ใช�อย��ในแต้�ละย2คสำม�ย

Page 3: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

1.1.2 1.1.2 สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้� สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้� (School of Natural (School of Natural Law)Law)แนวความค�ดสำ�าน�กี่กี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้�สำามารู้ถึใช�ปรู้ะโยชน1ได�อย�างไรู้แนวความค�ดสำ�าน�กี่กี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้�สำามารู้ถึใช�ปรู้ะโยชน1ได�อย�างไรู้สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้� เน�นกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลต้ามธรู้รู้มชาต้�สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้� เน�นกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลต้ามธรู้รู้มชาต้�เป6นหล�กี่กี่ารู้พั�นฐานในกี่ารู้ต้�อสำ��และปกี่ป?องสำ�ทั่ธ�ข้� �นพั�นฐานข้องมน2ษย1เป6นหล�กี่กี่ารู้พั�นฐานในกี่ารู้ต้�อสำ��และปกี่ป?องสำ�ทั่ธ�ข้� �นพั�นฐานข้องมน2ษย1สำามารู้ถึใช�ปรู้ะโยชน1 ให�สำอดคล�องกี่�บื้กี่ารู้ใช�อ�านาจโดยชอบื้ธรู้รู้มในสำามารู้ถึใช�ปรู้ะโยชน1 ให�สำอดคล�องกี่�บื้กี่ารู้ใช�อ�านาจโดยชอบื้ธรู้รู้มในรู้ะบื้บื้เสำรู้�ปรู้ะชาธ�ปไต้ยทั่��ม2�งเน�นในกี่ารู้ค2�มครู้องสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องรู้ะบื้บื้เสำรู้�ปรู้ะชาธ�ปไต้ยทั่��ม2�งเน�นในกี่ารู้ค2�มครู้องสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องปรู้ะชาชน และถึ�กี่ใช�เป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้โต้�แย�งกี่ารู้ใช�ปรู้ะชาชน และถึ�กี่ใช�เป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้โต้�แย�งกี่ารู้ใช�อ�านาจข้องรู้�ฐอ�านาจข้องรู้�ฐ

1.1.3 1.1.3 สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมอง สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมอง (School of (School of Positive Law)Positive Law)ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยรู้�บื้แนวความค�ดสำ�าหรู้�บื้น�กี่กี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมองได�ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยรู้�บื้แนวความค�ดสำ�าหรู้�บื้น�กี่กี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมองได�อย�างไรู้ และสำ�งผู้ลต้�อแนวความค�ดข้องน�กี่กี่ฎหมายไทั่ยอย�างไรู้อย�างไรู้ และสำ�งผู้ลต้�อแนวความค�ดข้องน�กี่กี่ฎหมายไทั่ยอย�างไรู้กี่ารู้สำ�งน�กี่เรู้�ยนไทั่ยไปศึ-กี่ษาต้�อในปรู้ะเทั่ศึอ�งกี่ฤษในข้ณีะทั่��ค�าสำอนกี่ารู้สำ�งน�กี่เรู้�ยนไทั่ยไปศึ-กี่ษาต้�อในปรู้ะเทั่ศึอ�งกี่ฤษในข้ณีะทั่��ค�าสำอนข้องออสำต้�น ได�เป6นทั่��ยอมรู้�บื้อย�างมากี่ในวงกี่ารู้กี่ฎหมายอ�งกี่ฤษ ข้องออสำต้�น ได�เป6นทั่��ยอมรู้�บื้อย�างมากี่ในวงกี่ารู้กี่ฎหมายอ�งกี่ฤษ ทั่�าให�ม�กี่ารู้น�าสำอนในปรู้ะเทั่ศึไทั่ย และสำ�งผู้ลให�แนวความค�ดด�งกี่ล�าวทั่�าให�ม�กี่ารู้น�าสำอนในปรู้ะเทั่ศึไทั่ย และสำ�งผู้ลให�แนวความค�ดด�งกี่ล�าวเป6นทั่��ยอมรู้�บื้ในรู้ะบื้บื้ความค�ดข้องน�กี่กี่ฎหมายไทั่ยมาเป6นเวลานาน เป6นทั่��ยอมรู้�บื้ในรู้ะบื้บื้ความค�ดข้องน�กี่กี่ฎหมายไทั่ยมาเป6นเวลานาน พั�จารู้ณีาได�จากี่กี่ารู้บื้รู้รู้ยายความหมายข้องกี่ฎหมายทั่�าให�ม�กี่ารู้พั�จารู้ณีาได�จากี่กี่ารู้บื้รู้รู้ยายความหมายข้องกี่ฎหมายทั่�าให�ม�กี่ารู้ว�พัากี่ษ1ว�จารู้ณี1ว�า น�กี่กี่ฎหมายไทั่ยหมกี่ม2�นกี่�บื้กี่ารู้เล�นในต้�วอ�กี่ษรู้ว�พัากี่ษ1ว�จารู้ณี1ว�า น�กี่กี่ฎหมายไทั่ยหมกี่ม2�นกี่�บื้กี่ารู้เล�นในต้�วอ�กี่ษรู้มากี่กี่ว�าค2ณีค�าทั่��แทั่�จรู้�งข้องกี่ฎหมายมากี่กี่ว�าค2ณีค�าทั่��แทั่�จรู้�งข้องกี่ฎหมาย

1.1.4 1.1.4 สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายคอมม�วน�สำต้1 สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายคอมม�วน�สำต้1 (School of (School of Communist Jurisprudence)Communist Jurisprudence)สำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายฝ่<ายคอมม�วน�สำต้1เห3นว�ากี่ฎหมายม�สำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายฝ่<ายคอมม�วน�สำต้1เห3นว�ากี่ฎหมายม�ล�กี่ษณีะและบื้ทั่บื้าทั่อย�างไรู้ล�กี่ษณีะและบื้ทั่บื้าทั่อย�างไรู้กี่ฎหมายเป6น ปรู้ากี่ฏกี่ารู้ณี1 “ ”กี่ฎหมายเป6น ปรู้ากี่ฏกี่ารู้ณี1 “ ” (Phenomenon) (Phenomenon) และไม�ยอมรู้�บื้ว�าและไม�ยอมรู้�บื้ว�า

Page 4: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

กี่ฎหมายเป6นสำ��งจ�าเป6นสำ�าหรู้�บื้สำ�งคมปรู้�ชญากี่ฎหมายข้องฝ่<ายกี่ฎหมายเป6นสำ��งจ�าเป6นสำ�าหรู้�บื้สำ�งคมปรู้�ชญากี่ฎหมายข้องฝ่<ายคอมม�วน�สำต้1 คอความไม�เช�อในกี่ฎหมาย ไม�เช�อในกี่ฎแห�งธรู้รู้มชาต้� คอมม�วน�สำต้1 คอความไม�เช�อในกี่ฎหมาย ไม�เช�อในกี่ฎแห�งธรู้รู้มชาต้� หรู้อสำ��งทั่��อย��นอกี่เหนอข้อบื้เข้ต้ข้องกี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมอง และแม�หรู้อสำ��งทั่��อย��นอกี่เหนอข้อบื้เข้ต้ข้องกี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมอง และแม�ภายในข้อบื้เข้ต้ข้องกี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมองเอง ฝ่<ายคอมม�วน�สำต้1กี่3ไม�ภายในข้อบื้เข้ต้ข้องกี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมองเอง ฝ่<ายคอมม�วน�สำต้1กี่3ไม�เช�อว�าสำ�งสำ2ด หรู้อเป6นสำ��งสำมบื้�รู้ณี1 เช�อว�าสำ�งสำ2ด หรู้อเป6นสำ��งสำมบื้�รู้ณี1 (The Absoluteness) (The Absoluteness) สำ�าหรู้�บื้สำ�าหรู้�บื้บื้ทั่บื้าทั่ข้องกี่ฎหมายม�ข้�อสำรู้2ปหลายปรู้ะกี่ารู้คอบื้ทั่บื้าทั่ข้องกี่ฎหมายม�ข้�อสำรู้2ปหลายปรู้ะกี่ารู้คอ1. 1. กี่ฎหมายเป6นผู้ลผู้ล�ต้ หรู้อผู้ลสำะทั่�อนข้องโครู้งสำรู้�างทั่างเศึรู้ษฐกี่�จกี่ฎหมายเป6นผู้ลผู้ล�ต้ หรู้อผู้ลสำะทั่�อนข้องโครู้งสำรู้�างทั่างเศึรู้ษฐกี่�จหรู้อเง�อนไข้ทั่างเศึรู้ษฐกี่�จหรู้อเง�อนไข้ทั่างเศึรู้ษฐกี่�จ2. 2. กี่ฎหมายเป6นเสำมอนหน-�งเครู้�องมอหรู้ออาว2ธทั่��ชนช��นปกี่ครู้องกี่ฎหมายเป6นเสำมอนหน-�งเครู้�องมอหรู้ออาว2ธทั่��ชนช��นปกี่ครู้องสำรู้�างข้-�น เพั�อปกี่ป?องอ�านาจข้องต้นสำรู้�างข้-�น เพั�อปกี่ป?องอ�านาจข้องต้น3. 3. ในสำ�งคมคอมม�วน�สำต้1ทั่��สำมบื้�รู้ณี1 กี่ฎหมายในฐานะทั่��เป6นเครู้�องมอในสำ�งคมคอมม�วน�สำต้1ทั่��สำมบื้�รู้ณี1 กี่ฎหมายในฐานะทั่��เป6นเครู้�องมอข้องกี่ารู้ควบื้ค2มสำ�งคมจะเหอดหายและสำ�ญสำ��นไปข้องกี่ารู้ควบื้ค2มสำ�งคมจะเหอดหายและสำ�ญสำ��นไป

1.1.5 1.1.5 สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�งคมว�ทั่ยา สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�งคมว�ทั่ยา (School of (School of Sociological Jurisprudence)Sociological Jurisprudence)กี่ารู้ศึ-กี่ษาข้องสำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�งคมว�ทั่ยา กี่ฎหมายกี่ารู้ศึ-กี่ษาข้องสำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�งคมว�ทั่ยา กี่ฎหมายม�ปรู้ะโยชน1อย�างไรู้ม�ปรู้ะโยชน1อย�างไรู้กี่ารู้ศึ-กี่ษาในทั่างสำ�งคมว�ทั่ยาจะช�วยอธ�บื้ายเหต้2ผู้ล ข้องกี่ฎเกี่ณีฑ์1และกี่ารู้ศึ-กี่ษาในทั่างสำ�งคมว�ทั่ยาจะช�วยอธ�บื้ายเหต้2ผู้ล ข้องกี่ฎเกี่ณีฑ์1และเหต้2ผู้ลข้องพัฤต้�กี่รู้รู้มข้องคนในกี่ล2�มผู้ลปรู้ะโยชน1และบื้รู้�บื้ทั่ข้องเหต้2ผู้ลข้องพัฤต้�กี่รู้รู้มข้องคนในกี่ล2�มผู้ลปรู้ะโยชน1และบื้รู้�บื้ทั่ข้องสำ�งคมเพั�อใช�กี่ฎหมายให�สำอดคล�องกี่�บื้จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� และว�ถึ�ช�ว�ต้ข้องสำ�งคมเพั�อใช�กี่ฎหมายให�สำอดคล�องกี่�บื้จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� และว�ถึ�ช�ว�ต้ข้องคนสำ�วนใหญ�เป6นกี่ารู้ลดความข้�ดแย�งรู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้ความคนสำ�วนใหญ�เป6นกี่ารู้ลดความข้�ดแย�งรู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้ความปรู้ะพัฤต้�ข้องบื้2คคล เป6นเครู้�องช�วยให�กี่ารู้ใช�กี่ฎหมายเป6นธรู้รู้มข้-�น ปรู้ะพัฤต้�ข้องบื้2คคล เป6นเครู้�องช�วยให�กี่ารู้ใช�กี่ฎหมายเป6นธรู้รู้มข้-�น รู้วมทั่��งช�วยกี่ารู้พั�ฒนากี่ฎหมายให�ด�ข้-�น โดยฝ่<ายน�ต้�บื้�ญญ�ต้�รู้วมทั่��งช�วยกี่ารู้พั�ฒนากี่ฎหมายให�ด�ข้-�น โดยฝ่<ายน�ต้�บื้�ญญ�ต้�

1.1.6 1.1.6 สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�จจน�ยม สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�จจน�ยม (School of Realist(School of Realist Jurisprudence)Jurisprudence)สำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�จจน�ยม มองกี่ฎหมายอย�างไรู้สำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�จจน�ยม มองกี่ฎหมายอย�างไรู้

Page 5: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

สำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�จจน�ยม สำนใจในความเป6นจรู้�ง สำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�จจน�ยม สำนใจในความเป6นจรู้�ง เพัรู้าะปรู้ะเด3นข้�อว�พัากี่ษ1ว�จารู้ณี1เกี่��ยวกี่�บื้กี่ฎหมายหรู้อเจ�าหน�าทั่��ข้องเพัรู้าะปรู้ะเด3นข้�อว�พัากี่ษ1ว�จารู้ณี1เกี่��ยวกี่�บื้กี่ฎหมายหรู้อเจ�าหน�าทั่��ข้องรู้�ฐผู้��ใช�กี่ฎหมายกี่�อให�เกี่�ดปรู้ะสำบื้กี่ารู้ณี1ทั่��สำ� �งสำมกี่�น ทั่�าให�บื้2คคลผู้��รู้ �ฐผู้��ใช�กี่ฎหมายกี่�อให�เกี่�ดปรู้ะสำบื้กี่ารู้ณี1ทั่��สำ� �งสำมกี่�น ทั่�าให�บื้2คคลผู้��เกี่��ยวข้�องเกี่�ดความสำงสำ�ยหรู้อค�บื้ข้�องใจกี่�บื้กี่ารู้หาเหต้2ผู้ลข้องเกี่��ยวข้�องเกี่�ดความสำงสำ�ยหรู้อค�บื้ข้�องใจกี่�บื้กี่ารู้หาเหต้2ผู้ลข้องกี่ฎหมาย จ-งเกี่�ดแนวความค�ดทั่��พัยายามอธ�บื้ายหรู้อหาค�าต้อบื้ทั่��ม2�งกี่ฎหมาย จ-งเกี่�ดแนวความค�ดทั่��พัยายามอธ�บื้ายหรู้อหาค�าต้อบื้ทั่��ม2�งแยกี่แยะหาเหต้2ผู้ลต้�างๆ ว�าเหต้2ใดกี่ฎหมายจ-งบื้�ญญ�ต้�เช�นน��น หรู้อแยกี่แยะหาเหต้2ผู้ลต้�างๆ ว�าเหต้2ใดกี่ฎหมายจ-งบื้�ญญ�ต้�เช�นน��น หรู้อทั่�าไมศึาลจ-งต้�ดสำ�นเช�นน��น โดยม�กี่ารู้น�าว�ธ�กี่ารู้ในว�ชาอ�นๆ มาใช�ทั่�าไมศึาลจ-งต้�ดสำ�นเช�นน��น โดยม�กี่ารู้น�าว�ธ�กี่ารู้ในว�ชาอ�นๆ มาใช�อธ�บื้ายเรู้�องต้�างๆ ในทั่างกี่ฎหมายด�วยอธ�บื้ายเรู้�องต้�างๆ ในทั่างกี่ฎหมายด�วย

1.1.7 1.1.7 สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1 สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1 (School of (School of Historical Jurisprudence)Historical Jurisprudence)ซึ่าว�นย�ม�ความค�ดเกี่��ยวกี่�บื้กี่ฎหมายอย�างไรู้ซึ่าว�นย�ม�ความค�ดเกี่��ยวกี่�บื้กี่ฎหมายอย�างไรู้ซึ่าว�นย�เห3นว�ากี่ฎหมายม�ได�เป6นเรู้�องข้องเหต้2ผู้ล แต้�เพั�ยงอย�างเด�ยว ซึ่าว�นย�เห3นว�ากี่ฎหมายม�ได�เป6นเรู้�องข้องเหต้2ผู้ล แต้�เพั�ยงอย�างเด�ยว แต้�เจอไปด�วยว�ฒนธรู้รู้ม และความรู้� �สำ-กี่รู้�วมกี่�นเป6นเอกี่ล�กี่ษณี1ข้องแต้�เจอไปด�วยว�ฒนธรู้รู้ม และความรู้� �สำ-กี่รู้�วมกี่�นเป6นเอกี่ล�กี่ษณี1ข้องชนชาต้�น��นๆ ต้ามอารู้มณี1 ความรู้� �สำ-กี่ทั่างจ�ต้ใจข้องแต้�ละชนชาต้�ม�ชนชาต้�น��นๆ ต้ามอารู้มณี1 ความรู้� �สำ-กี่ทั่างจ�ต้ใจข้องแต้�ละชนชาต้�ม�ความแต้กี่ต้�างกี่�น อารู้มณี1 ความรู้� �สำ-กี่ทั่��ว�าน��คอ จ�ต้ว�ญญาณี“ความแต้กี่ต้�างกี่�น อารู้มณี1 ความรู้� �สำ-กี่ทั่��ว�าน��คอ จ�ต้ว�ญญาณี“

ปรู้ะชาชาต้� ”ปรู้ะชาชาต้� ” (Volksgeits (Volksgeits หรู้อ หรู้อ The spirit of the people) The spirit of the people)

และแสำดงออกี่ให�เห3นได�จากี่กี่ฎหมายปรู้ะเพัณี� และแสำดงออกี่ให�เห3นได�จากี่กี่ฎหมายปรู้ะเพัณี� (Gewohnheitsercht) (Gewohnheitsercht) และภาษาและภาษา

1.1.8 1.1.8 แนวโน�มใหม�ๆ ในกี่ารู้พั�ฒนาความค�ดทั่างกี่ฎหมายแนวโน�มใหม�ๆ ในกี่ารู้พั�ฒนาความค�ดทั่างกี่ฎหมายแนวโน�มข้องกี่ารู้พั�ฒนา ความค�ดทั่างกี่ฎหมายในป4จจ2บื้�นม�แนวโน�มแนวโน�มข้องกี่ารู้พั�ฒนา ความค�ดทั่างกี่ฎหมายในป4จจ2บื้�นม�แนวโน�มเป6นอย�างไรู้เป6นอย�างไรู้แนวโน�มในป4จจ2บื้�น คอกี่ารู้น�าปรู้�ชญากี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้�มาผู้สำมกี่�บื้แนวโน�มในป4จจ2บื้�น คอกี่ารู้น�าปรู้�ชญากี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้�มาผู้สำมกี่�บื้ปรู้�ชญากี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมองเพั�อหาสำ�วนทั่��ละม�ายกี่�นและเป6นปรู้�ชญากี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมองเพั�อหาสำ�วนทั่��ละม�ายกี่�นและเป6นปรู้ะโยชน1ต้�อสำ�งคมให�มากี่ทั่��สำ2ด ปรู้�ชญาใหม�ไม�ม�ช�อเรู้�ยกี่เป6นทั่างกี่ารู้ ปรู้ะโยชน1ต้�อสำ�งคมให�มากี่ทั่��สำ2ด ปรู้�ชญาใหม�ไม�ม�ช�อเรู้�ยกี่เป6นทั่างกี่ารู้

Page 6: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

บื้างครู้��งเรู้�ยกี่ว�า ปรู้�ชญากี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมองแผู้นใหม� บื้างครู้��งเรู้�ยกี่ว�า ปรู้�ชญากี่ฎหมายฝ่<ายบื้�านเมองแผู้นใหม� (The (The modern positive law)modern positive law)

1.2 1.2 ความค�ดในเช�งปรู้�ชญากี่ฎหมายความค�ดในเช�งปรู้�ชญากี่ฎหมาย1. 1. รู้�ฎฐาธ�ป4ต้ย1 คอผู้��ม�อ�านาจสำ�งสำ2ดในรู้�ฐ แต้�ต้�องเป6นอ�านาจด�วยรู้�ฎฐาธ�ป4ต้ย1 คอผู้��ม�อ�านาจสำ�งสำ2ดในรู้�ฐ แต้�ต้�องเป6นอ�านาจด�วยความเป6นธรู้รู้ม ม�ฉะน��นอาจจะถึ�กี่ล�มล�างได�ความเป6นธรู้รู้ม ม�ฉะน��นอาจจะถึ�กี่ล�มล�างได�2. 2. ความย2ต้�ธรู้รู้ม ต้ามความหมายโดยทั่��วไปน��นหมายถึ-ง ความถึ�กี่ความย2ต้�ธรู้รู้ม ต้ามความหมายโดยทั่��วไปน��นหมายถึ-ง ความถึ�กี่ต้�อง ชอบื้ด�วยเหต้2ผู้ล ความหมายข้องความย2ต้�ธรู้รู้มน��นยากี่ทั่��จะให�ต้�อง ชอบื้ด�วยเหต้2ผู้ล ความหมายข้องความย2ต้�ธรู้รู้มน��นยากี่ทั่��จะให�ค�าน�ยาม เพัรู้าะข้-�นอย��กี่�บื้คต้�น�ยม ปรู้�ชญาข้องแต้�ละคนค�าน�ยาม เพัรู้าะข้-�นอย��กี่�บื้คต้�น�ยม ปรู้�ชญาข้องแต้�ละคน3. 3. ด2ลพั�น�จข้องผู้��ใช�กี่ฎหมาย ทั่�าให�เกี่�ดกี่ารู้บื้�งค�บื้ใช�กี่ฎหมาย และกี่ารู้ด2ลพั�น�จข้องผู้��ใช�กี่ฎหมาย ทั่�าให�เกี่�ดกี่ารู้บื้�งค�บื้ใช�กี่ฎหมาย และกี่ารู้เปล��ยนแปลงในกี่ฎหมายเปล��ยนแปลงในกี่ฎหมาย4. 4. กี่ฎหมายเป6นเครู้�องกี่�าหนดรู้ะเบื้�ยบื้ว�น�ยข้องสำ�งคม ปรู้ะชาชนทั่��งกี่ฎหมายเป6นเครู้�องกี่�าหนดรู้ะเบื้�ยบื้ว�น�ยข้องสำ�งคม ปรู้ะชาชนทั่��งหลายจ-งต้�องเคารู้พัน�บื้ถึอกี่ฎหมาย ผู้��บื้รู้�หารู้ปรู้ะเทั่ศึย�อมไม�ม�อ�านาจหลายจ-งต้�องเคารู้พัน�บื้ถึอกี่ฎหมาย ผู้��บื้รู้�หารู้ปรู้ะเทั่ศึย�อมไม�ม�อ�านาจต้ามอ�าเภอใจ ต้�องเคารู้พักี่ฎหมายเช�นกี่�นต้ามอ�าเภอใจ ต้�องเคารู้พักี่ฎหมายเช�นกี่�น

1.2.1 1.2.1 รู้�ฎฐาธ�ป4ต้ย1รู้�ฎฐาธ�ป4ต้ย1หล�กี่น�ต้�รู้�ฐและหล�กี่กี่ารู้แบื้�งแยกี่อ�านาจม�ผู้ลต้�อกี่ารู้จ�ากี่�ดกี่ารู้ใช�อ�าหล�กี่น�ต้�รู้�ฐและหล�กี่กี่ารู้แบื้�งแยกี่อ�านาจม�ผู้ลต้�อกี่ารู้จ�ากี่�ดกี่ารู้ใช�อ�านาจข้องรู้�ฎฐาธ�ป4ต้ย1อย�างไรู้นาจข้องรู้�ฎฐาธ�ป4ต้ย1อย�างไรู้หล�กี่น�ต้�รู้�ฐหมายถึ-งรู้�ฐทั่��ปกี่ครู้องต้ามหล�กี่แห�งเหต้2ผู้ลเพั�อให�กี่ารู้หล�กี่น�ต้�รู้�ฐหมายถึ-งรู้�ฐทั่��ปกี่ครู้องต้ามหล�กี่แห�งเหต้2ผู้ลเพั�อให�กี่ารู้อาศึ�ยอย��รู้ �วมกี่�นข้องมน2ษย1เป6นไปด�วยความสำงบื้สำ2ข้ หล�กี่กี่ารู้แบื้�งอาศึ�ยอย��รู้ �วมกี่�นข้องมน2ษย1เป6นไปด�วยความสำงบื้สำ2ข้ หล�กี่กี่ารู้แบื้�งแยกี่อ�านาจอธ�ปไต้ยเป6นหล�กี่กี่ารู้ทั่��กี่�าหนดข้-�นเพั�อค2�มครู้องสำ�ทั่ธ�และแยกี่อ�านาจอธ�ปไต้ยเป6นหล�กี่กี่ารู้ทั่��กี่�าหนดข้-�นเพั�อค2�มครู้องสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องปรู้ะชาชนจากี่กี่ารู้ใช�อ�านาจอธ�ปไต้ยข้องรู้�ฐ ปรู้ะเทั่ศึทั่��เสำรู้�ภาพัข้องปรู้ะชาชนจากี่กี่ารู้ใช�อ�านาจอธ�ปไต้ยข้องรู้�ฐ ปรู้ะเทั่ศึทั่��ปกี่ครู้องด�วยหล�กี่กี่ารู้ด�งกี่ล�าวจะสำ�งผู้ลให�รู้�ฎฐาธ�ป4ต้ย1ไม�สำามารู้ถึใช�ปกี่ครู้องด�วยหล�กี่กี่ารู้ด�งกี่ล�าวจะสำ�งผู้ลให�รู้�ฎฐาธ�ป4ต้ย1ไม�สำามารู้ถึใช�อ�านาจได�อย�างเต้3มทั่��อ�านาจได�อย�างเต้3มทั่��

1.2.2 1.2.2 ความย2ต้�ธรู้รู้มความย2ต้�ธรู้รู้มอรู้�สำโต้เต้�ลได�กี่ล�าวถึ-งความย2ต้�ธรู้รู้มอย�างไรู้อรู้�สำโต้เต้�ลได�กี่ล�าวถึ-งความย2ต้�ธรู้รู้มอย�างไรู้

Page 7: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

อย2ต้�ธรู้รู้มย�อมเกี่�ดข้-�นเม�อความเทั่�ากี่�นถึ�กี่ทั่�าให�ไม�ทั่�ดเทั่�ยมกี่�น และอย2ต้�ธรู้รู้มย�อมเกี่�ดข้-�นเม�อความเทั่�ากี่�นถึ�กี่ทั่�าให�ไม�ทั่�ดเทั่�ยมกี่�น และเม�อความไม�เทั่�ากี่�นถึ�กี่ทั่�าให�กี่ลายเป6นความทั่�ดเทั่�ยมกี่�น เม�อความไม�เทั่�ากี่�นถึ�กี่ทั่�าให�กี่ลายเป6นความทั่�ดเทั่�ยมกี่�น (In-just (In-just arises when equals are treated unequally, and also arises when equals are treated unequally, and also when unequals are treated equally) when unequals are treated equally) อรู้�สำโต้เต้�ลไม�ยอมรู้�บื้อรู้�สำโต้เต้�ลไม�ยอมรู้�บื้ว�าความย2ต้�ธรู้รู้มเป6นค2ณีธรู้รู้มด�งทั่��เปลโต้เข้�าใจ แต้�บื้อกี่ว�าความว�าความย2ต้�ธรู้รู้มเป6นค2ณีธรู้รู้มด�งทั่��เปลโต้เข้�าใจ แต้�บื้อกี่ว�าความย2ต้�ธรู้รู้มเป6นเรู้�องข้องกี่ารู้จ�ดรู้ะเบื้�ยบื้ความสำ�มพั�นธ1ข้องมน2ษย1ในย2ต้�ธรู้รู้มเป6นเรู้�องข้องกี่ารู้จ�ดรู้ะเบื้�ยบื้ความสำ�มพั�นธ1ข้องมน2ษย1ในสำ�งคม โดยถึอหล�กี่ว�า สำ��งทั่��เหมอนกี่�นควรู้ได�รู้�บื้กี่ารู้ปฏ�บื้�ต้�เทั่�าเทั่�ยมกี่�นสำ�งคม โดยถึอหล�กี่ว�า สำ��งทั่��เหมอนกี่�นควรู้ได�รู้�บื้กี่ารู้ปฏ�บื้�ต้�เทั่�าเทั่�ยมกี่�น

1.2.3 1.2.3 ด2ลพั�น�จข้องผู้��ใช�กี่ฎหมายด2ลพั�น�จข้องผู้��ใช�กี่ฎหมายกี่ารู้ใช�ด2ลพั�น�จข้องน�กี่กี่ฎหมายจะสำอดคล�องกี่�บื้ความย2ต้�ธรู้รู้มในกี่ารู้ใช�ด2ลพั�น�จข้องน�กี่กี่ฎหมายจะสำอดคล�องกี่�บื้ความย2ต้�ธรู้รู้มในสำ�งคมคออะไรู้สำ�งคมคออะไรู้กี่ารู้ใช�ด2ลพั�น�จจ-งเป6นสำ��งสำ�าค�ญสำ2ดยอดข้�อหน-�ง ในกี่ารู้อ�านวยความกี่ารู้ใช�ด2ลพั�น�จจ-งเป6นสำ��งสำ�าค�ญสำ2ดยอดข้�อหน-�ง ในกี่ารู้อ�านวยความย2ต้�ธรู้รู้มเม�อใดทั่��กี่ฎหมายเปBดโอกี่าสำให�ใช�ด2ลพั�น�จ น�กี่กี่ฎหมายควรู้ใช�ย2ต้�ธรู้รู้มเม�อใดทั่��กี่ฎหมายเปBดโอกี่าสำให�ใช�ด2ลพั�น�จ น�กี่กี่ฎหมายควรู้ใช�ด2ลพั�น�จไปในทั่างสำอดคล�องต้�อ มโนธรู้รู้ม ศึ�ลธรู้รู้ม และความ“ด2ลพั�น�จไปในทั่างสำอดคล�องต้�อ มโนธรู้รู้ม ศึ�ลธรู้รู้ม และความ“

ต้�องกี่ารู้ข้องสำ�งคม”ต้�องกี่ารู้ข้องสำ�งคม”

1.2.4 1.2.4 กี่ารู้น�บื้ถึอกี่ฎหมายกี่ารู้น�บื้ถึอกี่ฎหมายปรู้ะเทั่ศึทั่��เป6นน�ต้�รู้�ฐม�ล�กี่ษณีะอย�างไรู้ปรู้ะเทั่ศึทั่��เป6นน�ต้�รู้�ฐม�ล�กี่ษณีะอย�างไรู้ปรู้ะเทั่ศึทั่��เป6นน�ต้�รู้�ฐน��นจะต้�องม�ล�กี่ษณีะด�งต้�อไปน��ปรู้ะเทั่ศึทั่��เป6นน�ต้�รู้�ฐน��นจะต้�องม�ล�กี่ษณีะด�งต้�อไปน��1. 1. ในปรู้ะเทั่ศึน��นกี่ฎหมายจะต้�องอย��เหนอสำ��งใดทั่��งหมด กี่ารู้กี่รู้ะทั่�าในปรู้ะเทั่ศึน��นกี่ฎหมายจะต้�องอย��เหนอสำ��งใดทั่��งหมด กี่ารู้กี่รู้ะทั่�าต้�างๆ ในทั่างปกี่ครู้องโดยเฉพัาะอย�างย��งกี่ารู้กี่รู้ะทั่�าข้องต้�ารู้วจจะต้�างๆ ในทั่างปกี่ครู้องโดยเฉพัาะอย�างย��งกี่ารู้กี่รู้ะทั่�าข้องต้�ารู้วจจะต้�องเป6นไปต้ามกี่ฎหมายและชอบื้ด�วยกี่ฎหมาย หล�กี่ปรู้ะกี่�นสำ�ทั่ธ�และต้�องเป6นไปต้ามกี่ฎหมายและชอบื้ด�วยกี่ฎหมาย หล�กี่ปรู้ะกี่�นสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องรู้าษฎรู้อย��ทั่��กี่ฎหมาย ถึ�าเจ�าพัน�กี่งานข้องรู้�ฐมากี่ล��ากี่ลายเสำรู้�ภาพัข้องรู้าษฎรู้อย��ทั่��กี่ฎหมาย ถึ�าเจ�าพัน�กี่งานข้องรู้�ฐมากี่ล��ากี่ลายสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องรู้าษฎรู้ โดยไม�ม�กี่ฎหมายให�อ�านาจ เจ�าพัน�กี่งานสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องรู้าษฎรู้ โดยไม�ม�กี่ฎหมายให�อ�านาจ เจ�าพัน�กี่งานกี่3ย�อมม�ความผู้�ดอาญากี่3ย�อมม�ความผู้�ดอาญา2. 2. ในปรู้ะเทั่ศึทั่��เป6นน�ต้�รู้�ฐ ข้อบื้เข้ต้แห�งอ�านาจหน�าทั่��ข้องรู้�ฐย�อมในปรู้ะเทั่ศึทั่��เป6นน�ต้�รู้�ฐ ข้อบื้เข้ต้แห�งอ�านาจหน�าทั่��ข้องรู้�ฐย�อม

Page 8: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

กี่�าหนดไว�แน�นอน เรู้��มต้��งแต้�กี่ารู้แบื้�งแยกี่อ�านาจและม�ข้อบื้เข้ต้ในกี่ารู้กี่�าหนดไว�แน�นอน เรู้��มต้��งแต้�กี่ารู้แบื้�งแยกี่อ�านาจและม�ข้อบื้เข้ต้ในกี่ารู้ใช�อ�านาจทั่��งสำามน�� ถึ�ดจากี่อ�านาจรู้�ฐ อ�านาจข้องเจ�าพัน�กี่งานทั่��ลดหล��นใช�อ�านาจทั่��งสำามน�� ถึ�ดจากี่อ�านาจรู้�ฐ อ�านาจข้องเจ�าพัน�กี่งานทั่��ลดหล��นลงมาเป6นอ�านาจทั่��ว�ดว�ดได� เป6นอ�านาจทั่��ม�ข้อบื้เข้ต้เช�นเด�ยวกี่�น และลงมาเป6นอ�านาจทั่��ว�ดว�ดได� เป6นอ�านาจทั่��ม�ข้อบื้เข้ต้เช�นเด�ยวกี่�น และต้�องม�กี่ารู้ควบื้ค2มกี่ารู้ใช�อ�านาจภายในข้อบื้เข้ต้เทั่�าน��นต้�องม�กี่ารู้ควบื้ค2มกี่ารู้ใช�อ�านาจภายในข้อบื้เข้ต้เทั่�าน��น3. 3. ในปรู้ะเทั่ศึทั่��เป6นน�ต้�รู้�ฐ ผู้��พั�พัากี่ษาต้�องม�อ�สำสำรู้ะในกี่ารู้พั�จารู้ณีาในปรู้ะเทั่ศึทั่��เป6นน�ต้�รู้�ฐ ผู้��พั�พัากี่ษาต้�องม�อ�สำสำรู้ะในกี่ารู้พั�จารู้ณีาพั�พัากี่ษาคด� โดยจะต้�องม�หล�กี่ปรู้ะกี่�นด�งกี่ล�าวไว�ในรู้�ฐธรู้รู้มน�ญและพั�พัากี่ษาคด� โดยจะต้�องม�หล�กี่ปรู้ะกี่�นด�งกี่ล�าวไว�ในรู้�ฐธรู้รู้มน�ญและเพั�ยงแต้�รู้�ฐได�จ�ดให�ม�ผู้��พั�พัากี่ษาเป6นอ�สำสำรู้ะสำ�าหรู้�บื้พั�จารู้ณีาคด�แพั�งเพั�ยงแต้�รู้�ฐได�จ�ดให�ม�ผู้��พั�พัากี่ษาเป6นอ�สำสำรู้ะสำ�าหรู้�บื้พั�จารู้ณีาคด�แพั�งและคด�อาญาเทั่�าน��นและคด�อาญาเทั่�าน��น

1.3 1.3 ป4จจ�ยทั่��ม�ผู้ลต้�อกี่ารู้พั�ฒนาความค�ดในทั่างกี่ฎหมายป4จจ�ยทั่��ม�ผู้ลต้�อกี่ารู้พั�ฒนาความค�ดในทั่างกี่ฎหมาย1. 1. ศึาสำนาเป6นป4จจ�ยทั่��ให�กี่�อให�เกี่�ดกี่ฎหมาย และม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อกี่ารู้เกี่�ดศึาสำนาเป6นป4จจ�ยทั่��ให�กี่�อให�เกี่�ดกี่ฎหมาย และม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อกี่ารู้เกี่�ดและกี่ารู้เปล��ยนแปลงกี่ฎหมายและกี่ารู้เปล��ยนแปลงกี่ฎหมาย2. 2. จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� เป6นป4จจ�ยทั่��กี่�อให�เกี่�ดกี่กี่หมาย และม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� เป6นป4จจ�ยทั่��กี่�อให�เกี่�ดกี่กี่หมาย และม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายกี่ารู้ใช�กี่ฎหมาย3. 3. ความเห3นข้องน�กี่กี่ฎหมาย เป6นป4จจ�ยทั่�าให�เกี่�ดกี่ฎหมาย และม�ความเห3นข้องน�กี่กี่ฎหมาย เป6นป4จจ�ยทั่�าให�เกี่�ดกี่ฎหมาย และม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายอ�ทั่ธ�พัลต้�อกี่ารู้ใช�กี่ฎหมาย4. 4. เหต้2กี่ารู้ณี1ในสำ�งคม ม�สำ�วนทั่�าให�เกี่�ดกี่ฎหมาย และม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อกี่ารู้เหต้2กี่ารู้ณี1ในสำ�งคม ม�สำ�วนทั่�าให�เกี่�ดกี่ฎหมาย และม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายใช�กี่ฎหมาย

1.3.1 1.3.1 ศึาสำนาศึาสำนากี่ฎหมายต้รู้าสำามดวงข้องปรู้ะเทั่ศึไทั่ยม�คต้�ความเช�อในทั่างศึาสำนากี่ฎหมายต้รู้าสำามดวงข้องปรู้ะเทั่ศึไทั่ยม�คต้�ความเช�อในทั่างศึาสำนาอย�างไรู้อย�างไรู้กี่ฎหมายต้รู้าสำามดวงข้องปรู้ะเทั่ศึไทั่ยปรู้ะกี่อบื้ด�วยสำ�วนสำ�าค�ญ กี่ฎหมายต้รู้าสำามดวงข้องปรู้ะเทั่ศึไทั่ยปรู้ะกี่อบื้ด�วยสำ�วนสำ�าค�ญ 2 2

สำ�วนคอ พัรู้ะธรู้รู้มศึาสำต้รู้1และพัรู้ะรู้าชศึาสำต้รู้1 เป6นกี่ฎหมายทั่��ได�รู้�บื้สำ�วนคอ พัรู้ะธรู้รู้มศึาสำต้รู้1และพัรู้ะรู้าชศึาสำต้รู้1 เป6นกี่ฎหมายทั่��ได�รู้�บื้อ�ทั่ธ�พัลจากี่ศึาสำนาในกี่ารู้กี่�อกี่�าเน�ดข้-�น ผู้�านคต้�ความเช�อในศึาสำนาอ�ทั่ธ�พัลจากี่ศึาสำนาในกี่ารู้กี่�อกี่�าเน�ดข้-�น ผู้�านคต้�ความเช�อในศึาสำนาฮิ�นด�และศึาสำนาพั2ทั่ธ พัรู้ะธรู้รู้มศึาสำต้รู้1เป6นสำ�วนทั่��เน�นอ2ดมคต้�ในเรู้�องฮิ�นด�และศึาสำนาพั2ทั่ธ พัรู้ะธรู้รู้มศึาสำต้รู้1เป6นสำ�วนทั่��เน�นอ2ดมคต้�ในเรู้�อง

Page 9: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

ความย2ต้�ธรู้รู้ม สำ�วนพัรู้ะรู้าชศึาสำต้รู้1ซึ่-�งเป6นเรู้�องข้องบื้รู้รู้ดากี่ฎหมาย ความย2ต้�ธรู้รู้ม สำ�วนพัรู้ะรู้าชศึาสำต้รู้1ซึ่-�งเป6นเรู้�องข้องบื้รู้รู้ดากี่ฎหมาย อรู้รู้ถึคด� พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้� พัรู้ะรู้าชกี่�าหนด และพัรู้ะรู้าชว�น�จฉ�ยข้องอรู้รู้ถึคด� พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้� พัรู้ะรู้าชกี่�าหนด และพัรู้ะรู้าชว�น�จฉ�ยข้องพัรู้ะมหากี่ษ�ต้รู้�ย1และย�งได�กี่ล�าวถึ-งล�กี่ษณีะข้องกี่ารู้เป6นผู้��พั�พัากี่ษาทั่��ด�พัรู้ะมหากี่ษ�ต้รู้�ย1และย�งได�กี่ล�าวถึ-งล�กี่ษณีะข้องกี่ารู้เป6นผู้��พั�พัากี่ษาทั่��ด�ต้�องย-ดหล�กี่อ�นทั่ภาษ คอ เวลาพั�จารู้ณีาคด�จะต้�องปรู้าศึจากี่อคต้� ต้�องย-ดหล�กี่อ�นทั่ภาษ คอ เวลาพั�จารู้ณีาคด�จะต้�องปรู้าศึจากี่อคต้� 4 4

คอ ฉ�นทั่าคต้� คอ ฉ�นทั่าคต้� ((รู้�กี่รู้�กี่) ) โทั่ษาคต้� โทั่ษาคต้� ((หลงหลง) ) และภะยาคต้� และภะยาคต้� ((กี่ล�วกี่ล�ว) ) ล�วนแล�วม�ล�วนแล�วม�ความสำอดคล�องกี่�บื้ความเช�อในเรู้�องสำวรู้รู้ค1และนรู้กี่ในความเช�อทั่างความสำอดคล�องกี่�บื้ความเช�อในเรู้�องสำวรู้รู้ค1และนรู้กี่ในความเช�อทั่างศึาสำนาทั่��งสำ��นศึาสำนาทั่��งสำ��น

1.3.2 1.3.2 จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�กี่�อให�เกี่�ดกี่ฎหมายได�อย�างไรู้จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�กี่�อให�เกี่�ดกี่ฎหมายได�อย�างไรู้เม�อจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ได�รู้�บื้กี่ารู้ยอมรู้�บื้และย-ดถึอปฏ�บื้�ต้� กี่3จะม�กี่ารู้น�ามาเม�อจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ได�รู้�บื้กี่ารู้ยอมรู้�บื้และย-ดถึอปฏ�บื้�ต้� กี่3จะม�กี่ารู้น�ามาบื้�ญญ�ต้�ในกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ข้-�น แต้�จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�อ�กี่สำ�วนบื้�ญญ�ต้�ในกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ข้-�น แต้�จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�อ�กี่สำ�วนหน-�งทั่��ไม�ได�ม�กี่ารู้บื้�ญญ�ต้�ไว�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ แต้�สำ�งคมกี่3ย�งหน-�งทั่��ไม�ได�ม�กี่ารู้บื้�ญญ�ต้�ไว�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ แต้�สำ�งคมกี่3ย�งยอมรู้�บื้ปฏ�บื้�ต้�กี่�นต้�อมา ม�ผู้ลในกี่ารู้ยอมรู้�บื้ปฏ�บื้�ต้�เสำมอนเป6นกี่ฎยอมรู้�บื้ปฏ�บื้�ต้�กี่�นต้�อมา ม�ผู้ลในกี่ารู้ยอมรู้�บื้ปฏ�บื้�ต้�เสำมอนเป6นกี่ฎเกี่ณีฑ์1ต้ามกี่ฎหมายเกี่ณีฑ์1ต้ามกี่ฎหมาย

1.3.3 1.3.3 ความเห3นข้องน�กี่ปรู้�ชญาทั่างกี่ฎหมายความเห3นข้องน�กี่ปรู้�ชญาทั่างกี่ฎหมายความเห3นข้องน�กี่ปรู้าชญ1ทั่างกี่ฎหมายม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อกี่ฎหมายอย�างไรู้ความเห3นข้องน�กี่ปรู้าชญ1ทั่างกี่ฎหมายม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อกี่ฎหมายอย�างไรู้ความเห3นข้องน�กี่ปรู้�ชญาทั่างกี่ฎหมายหรู้อน�กี่ปรู้าชญ1ทั่างกี่ฎหมาย ความเห3นข้องน�กี่ปรู้�ชญาทั่างกี่ฎหมายหรู้อน�กี่ปรู้าชญ1ทั่างกี่ฎหมาย หรู้อค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลหรู้อรู้ะบื้บื้ข้องกี่ฎหมายอาจเกี่�ดข้-�นจากี่หรู้อค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลหรู้อรู้ะบื้บื้ข้องกี่ฎหมายอาจเกี่�ดข้-�นจากี่ข้�อค�ดเห3น ข้�อโต้�แย�งทั่��ม�ต้�อต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายหรู้อค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาล ข้�อค�ดเห3น ข้�อโต้�แย�งทั่��ม�ต้�อต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายหรู้อค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาล หรู้อรู้ะบื้บื้ข้องกี่ฎหมายได�สำรู้�างบื้ทั่บื้าทั่และเปล��ยนแปลงข้-�นในวงกี่ารู้หรู้อรู้ะบื้บื้ข้องกี่ฎหมายได�สำรู้�างบื้ทั่บื้าทั่และเปล��ยนแปลงข้-�นในวงกี่ารู้กี่ฎหมาย อาจสำ�งผู้ลต้�อรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายข้องปรู้ะเทั่ศึ รู้ะบื้บื้ศึาล หรู้อม�กี่ฎหมาย อาจสำ�งผู้ลต้�อรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายข้องปรู้ะเทั่ศึ รู้ะบื้บื้ศึาล หรู้อม�กี่ฎหมาย หรู้อแกี่�ไข้กี่ฎหมายกี่ฎหมาย หรู้อแกี่�ไข้กี่ฎหมาย

1.3.4 1.3.4 เหต้2กี่ารู้ณี1เหต้2กี่ารู้ณี1

Page 10: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

เหต้2กี่ารู้ณี1และสำภาพัป4จจ�ยแวดล�อมสำ�งผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อกี่ฎหมายอย�างไรู้เหต้2กี่ารู้ณี1และสำภาพัป4จจ�ยแวดล�อมสำ�งผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อกี่ฎหมายอย�างไรู้เหต้2กี่ารู้ณี1และสำภาพัป4จจ�ยแวดล�อมข้องสำ�งคมหรู้อข้องปรู้ะเทั่ศึ ม�เหต้2กี่ารู้ณี1และสำภาพัป4จจ�ยแวดล�อมข้องสำ�งคมหรู้อข้องปรู้ะเทั่ศึ ม�สำ�วนสำ�าค�ญอย�างย��งทั่��ทั่�าให�เกี่�ดกี่ารู้เปล��ยนแปลงในต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายสำ�วนสำ�าค�ญอย�างย��งทั่��ทั่�าให�เกี่�ดกี่ารู้เปล��ยนแปลงในต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายหรู้อม�บื้ทั่กี่ฎหมายข้-�น หรู้ออาจสำ�งผู้ลต้�อกี่ารู้ใช� กี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมายหรู้อม�บื้ทั่กี่ฎหมายข้-�น หรู้ออาจสำ�งผู้ลต้�อกี่ารู้ใช� กี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมายด�วย ด�งเช�นกี่ารู้น�าเทั่คโนโลย�โดยเฉพัาะอย�างย��งเครู้�องคอมพั�วเต้อรู้1ด�วย ด�งเช�นกี่ารู้น�าเทั่คโนโลย�โดยเฉพัาะอย�างย��งเครู้�องคอมพั�วเต้อรู้1มาใช�ในช�ว�ต้ปรู้ะจ�าว�น กี่ารู้พั�ฒนาทั่างเทั่คโนโลย�ทั่างคอมพั�วเต้อรู้1และมาใช�ในช�ว�ต้ปรู้ะจ�าว�น กี่ารู้พั�ฒนาทั่างเทั่คโนโลย�ทั่างคอมพั�วเต้อรู้1และโทั่รู้คมนาคมกี่�อให�เกี่�ดรู้ะบื้บื้อ�นเทั่อรู้1เนต้ สำ�งผู้ลให�ต้�องม�กี่ารู้ต้รู้าโทั่รู้คมนาคมกี่�อให�เกี่�ดรู้ะบื้บื้อ�นเทั่อรู้1เนต้ สำ�งผู้ลให�ต้�องม�กี่ารู้ต้รู้ากี่ฎหมายข้-�นรู้องรู้�บื้กี่ฎหมายข้-�นรู้องรู้�บื้

แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� 11

1. 1. สำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายคอ แนวค�ดหรู้อทั่ฤษฎ�ทั่างกี่ฎหมายสำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายคอ แนวค�ดหรู้อทั่ฤษฎ�ทั่างกี่ฎหมายข้องน�กี่ค�ดทั่��งหลายซึ่-�งม�ความค�ดเห3นต้รู้งกี่�น แม�ว�าแต้�ละคนหรู้อแนวข้องน�กี่ค�ดทั่��งหลายซึ่-�งม�ความค�ดเห3นต้รู้งกี่�น แม�ว�าแต้�ละคนหรู้อแนวความค�ดแต้�ละอย�างเกี่�ดข้-�นต้�างสำม�ยกี่�นกี่3ต้ามความค�ดแต้�ละอย�างเกี่�ดข้-�นต้�างสำม�ยกี่�นกี่3ต้าม2. 2. สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้�ม�แนวค�ดเกี่��ยวกี่�บื้กี่ฎหมายคอ สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายธรู้รู้มชาต้�ม�แนวค�ดเกี่��ยวกี่�บื้กี่ฎหมายคอ กี่ฎหมายต้�องสำอดคล�องกี่�บื้ธรู้รู้มชาต้�และความม�เหต้2ผู้ลกี่ฎหมายต้�องสำอดคล�องกี่�บื้ธรู้รู้มชาต้�และความม�เหต้2ผู้ล3. 3. กี่ารู้ถึอว�า กี่ฎหมายทั่��สำมบื้�รู้ณี1ใช�กี่ารู้ได�จรู้�งและเป6นไปต้าม“กี่ารู้ถึอว�า กี่ฎหมายทั่��สำมบื้�รู้ณี1ใช�กี่ารู้ได�จรู้�งและเป6นไปต้าม“

เจต้จ�านงข้องผู้��ม�อ�านาจรู้�ฐ เป6นแนวค�ดข้องสำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมาย”เจต้จ�านงข้องผู้��ม�อ�านาจรู้�ฐ เป6นแนวค�ดข้องสำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมาย”

ฝ่<ายบื้�านเมองฝ่<ายบื้�านเมอง4. 4. แนวความค�ดว�า กี่ฎหมายคอปรู้ากี่ฏกี่ารู้ณี1อ�นหน-�งซึ่-�งเป6นผู้ล“แนวความค�ดว�า กี่ฎหมายคอปรู้ากี่ฏกี่ารู้ณี1อ�นหน-�งซึ่-�งเป6นผู้ล“

สำะทั่�อนทั่างกี่ารู้เมอง เป6นแนวค�ดข้องสำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมาย ”สำะทั่�อนทั่างกี่ารู้เมอง เป6นแนวค�ดข้องสำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมาย ”

สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายคอมม�วน�สำต้1สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายคอมม�วน�สำต้15. 5. กี่ารู้ม2�งหาความจรู้�งว�าเพัรู้าะเหต้2ใดกี่ฎหมายจ-งบื้�ญญ�ต้�เช�นน��น และกี่ารู้ม2�งหาความจรู้�งว�าเพัรู้าะเหต้2ใดกี่ฎหมายจ-งบื้�ญญ�ต้�เช�นน��น และทั่�าไมศึาลจ-งต้�ดสำ�นคด�เช�นน��นเป6นแนว ความค�ดข้อง สำ�าน�กี่ความค�ดทั่�าไมศึาลจ-งต้�ดสำ�นคด�เช�นน��นเป6นแนว ความค�ดข้อง สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�จจะน�ยมกี่ฎหมายฝ่<ายสำ�จจะน�ยม6. 6. สำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายใดทั่��เป6นว�ากี่ฎหมายเป6นสำ��งทั่��ค�นพับื้ ไม�สำ�าน�กี่ความค�ดทั่างกี่ฎหมายใดทั่��เป6นว�ากี่ฎหมายเป6นสำ��งทั่��ค�นพับื้ ไม�

Page 11: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

ได�ถึ�กี่สำรู้�างข้-�น ม�ล�กี่ษณีะเฉพัาะเช�นเด�ยวกี่�บื้ภาษา เป6นจ�ต้ว�ญญาณีได�ถึ�กี่สำรู้�างข้-�น ม�ล�กี่ษณีะเฉพัาะเช�นเด�ยวกี่�บื้ภาษา เป6นจ�ต้ว�ญญาณีข้องปรู้ะชาชาต้� สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายน�ยมปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ข้องปรู้ะชาชาต้� สำ�าน�กี่ความค�ดกี่ฎหมายฝ่<ายน�ยมปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้17. 7. รู้�ฐาธ�ป4ต้ย1 ม�ความหมายถึ2ง ผู้��ม�อ�านาจสำ�งสำ2ดในรู้�ฐรู้�ฐาธ�ป4ต้ย1 ม�ความหมายถึ2ง ผู้��ม�อ�านาจสำ�งสำ2ดในรู้�ฐ8. 8. กี่ฎหมายจะสำามารู้ถึใช�ให�เกี่�ดความสำงบื้สำ2ข้ได�เม�อ ปรู้ะชาชนและผู้��ม�กี่ฎหมายจะสำามารู้ถึใช�ให�เกี่�ดความสำงบื้สำ2ข้ได�เม�อ ปรู้ะชาชนและผู้��ม�อ�านาจต้�างเคารู้พัน�บื้ถึอกี่ฎหมายอ�านาจต้�างเคารู้พัน�บื้ถึอกี่ฎหมาย9. 9. ศึาสำนาม�ผู้ลต้�อกี่ฎหมายคอ ศึาสำนาม�ผู้ลต้�อกี่ฎหมายคอ (1)(1)เป6นเครู้�องกี่รู้ะต้2�นให�คนกี่รู้ะทั่�าในเป6นเครู้�องกี่รู้ะต้2�นให�คนกี่รู้ะทั่�าในสำ��งทั่��เหมาะสำมหรู้อม�ความปรู้ะพัฤต้�เหมาะสำม สำ��งทั่��เหมาะสำมหรู้อม�ความปรู้ะพัฤต้�เหมาะสำม (2) (2) ศึาสำนาเป6นเครู้�องศึาสำนาเป6นเครู้�องควบื้ค2มสำ�งคมเช�นเด�ยวกี่�บื้กี่ฎหมาย ควบื้ค2มสำ�งคมเช�นเด�ยวกี่�บื้กี่ฎหมาย (3) (3) กี่ฎหมายบื้างเรู้�องม�ทั่��มาจากี่กี่ฎหมายบื้างเรู้�องม�ทั่��มาจากี่หล�กี่ค�าสำอนทั่างศึาสำนา หล�กี่ค�าสำอนทั่างศึาสำนา (4) (4) กี่ารู้น�บื้ถึอศึาสำนาสำ�งผู้ลให�คนปฏ�บื้�ต้�กี่ารู้น�บื้ถึอศึาสำนาสำ�งผู้ลให�คนปฏ�บื้�ต้�สำอดคล�องกี่�บื้กี่ฎหมายสำอดคล�องกี่�บื้กี่ฎหมาย10. 10. จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ม�ความสำ�าค�ญต้�อกี่ฎหมายคอ จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�เป6นจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ม�ความสำ�าค�ญต้�อกี่ฎหมายคอ จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�เป6นบื้�อเกี่�ดข้องกี่ฎหมายบื้�อเกี่�ดข้องกี่ฎหมาย

หน�วยทั่�� หน�วยทั่�� 2 2 ว�ว�ฒนากี่ารู้รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายว�ว�ฒนากี่ารู้รู้ะบื้บื้กี่ฎหมาย

1. 1. กี่ฎหมายน��นได�ว�ว�ฒนากี่ารู้มาจากี่รู้ะเบื้�ยบื้ ความปรู้ะพัฤต้� ศึ�ลธรู้รู้มกี่ฎหมายน��นได�ว�ว�ฒนากี่ารู้มาจากี่รู้ะเบื้�ยบื้ ความปรู้ะพัฤต้� ศึ�ลธรู้รู้ม จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� ศึาสำนา แล�วกี่ลายเป6นม�สำภาพับื้�งค�บื้ได�จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� ศึาสำนา แล�วกี่ลายเป6นม�สำภาพับื้�งค�บื้ได�2. 2. รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ยได�ว�ว�ฒนากี่ารู้มาเป6นข้��นต้อนต้ามสำภาพัความรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ยได�ว�ว�ฒนากี่ารู้มาเป6นข้��นต้อนต้ามสำภาพัความเป6นเอกี่รู้าชต้ลอดมาเป6นเอกี่รู้าชต้ลอดมา3. 3. ในกี่ารู้พั�ฒนารู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ยให�ถึ-งเป?าหมายน��น ย�อมม�ป4ญหาในกี่ารู้พั�ฒนารู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ยให�ถึ-งเป?าหมายน��น ย�อมม�ป4ญหาและอ2ปสำรู้รู้คหลายปรู้ะกี่ารู้และอ2ปสำรู้รู้คหลายปรู้ะกี่ารู้

2.1 2.1 ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายทั่��สำ�าค�ญข้องโลกี่ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายทั่��สำ�าค�ญข้องโลกี่1. 1. ในสำม�ยด��งเด�มน��นย�งไม�ม�ภาษาเข้�ยน จ-งต้�องใช�ค�าสำ��งข้องห�วหน�า ในสำม�ยด��งเด�มน��นย�งไม�ม�ภาษาเข้�ยน จ-งต้�องใช�ค�าสำ��งข้องห�วหน�า ปรู้ะเพัณี� ศึ�ลธรู้รู้ม ศึาสำนา และความเป6นธรู้รู้มต้ามความรู้� �สำ-กี่ข้องปรู้ะเพัณี� ศึ�ลธรู้รู้ม ศึาสำนา และความเป6นธรู้รู้มต้ามความรู้� �สำ-กี่ข้อง

Page 12: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

มน2ษย1 ให�ม�สำภาพับื้�งค�บื้ต้ามนามธรู้รู้มเป6นกี่ฎหมายได�มน2ษย1 ให�ม�สำภาพับื้�งค�บื้ต้ามนามธรู้รู้มเป6นกี่ฎหมายได�2. 2. เม�อมน2ษย1รู้� �จ�กี่ภาษาเข้�ยน กี่3ได�เข้�ยนบื้�นทั่-กี่สำ��งทั่��บื้�งค�บื้ต้ามเม�อมน2ษย1รู้� �จ�กี่ภาษาเข้�ยน กี่3ได�เข้�ยนบื้�นทั่-กี่สำ��งทั่��บื้�งค�บื้ต้ามนามธรู้รู้มข้-�นใช� และต้�อมากี่3ได�พั�ฒนาข้-�นให�เป6นกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1นามธรู้รู้มข้-�นใช� และต้�อมากี่3ได�พั�ฒนาข้-�นให�เป6นกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้หรู้อปรู้ะมวลกี่ฎหมายอ�กี่ษรู้หรู้อปรู้ะมวลกี่ฎหมาย3. 3. ในบื้างปรู้ะเทั่ศึ เช�น ปรู้ะเทั่ศึอ�งกี่ฤษ ย�งคงย-ดจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ทั่��ในบื้างปรู้ะเทั่ศึ เช�น ปรู้ะเทั่ศึอ�งกี่ฤษ ย�งคงย-ดจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ทั่��ปฏ�บื้�ต้�มาเป6นหล�กี่กี่ฎหมายและอาศึ�ยค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลทั่��พั�พัากี่ษาปฏ�บื้�ต้�มาเป6นหล�กี่กี่ฎหมายและอาศึ�ยค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลทั่��พั�พัากี่ษาวางหล�กี่ใช�เป6นกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายคอมมอนลอว1วางหล�กี่ใช�เป6นกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายคอมมอนลอว14. 4. กี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้อ�น เช�น กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยม กี่ฎหมายอ�สำลาม กี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้อ�น เช�น กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยม กี่ฎหมายอ�สำลาม ย�อมจ�ดอย��ในรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายย�อมจ�ดอย��ในรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมาย5. 5. เม�อหล�กี่กี่ฎหมายข้องปรู้ะเทั่ศึต้�างๆ คล�ายคล-งกี่�น ย�อมใช�เม�อหล�กี่กี่ฎหมายข้องปรู้ะเทั่ศึต้�างๆ คล�ายคล-งกี่�น ย�อมใช�กี่ฎหมายฉบื้�บื้เด�ยวกี่�นได� น�กี่กี่ฎหมายกี่3สำามารู้ถึใช�กี่ฎหมายฉบื้�บื้กี่ฎหมายฉบื้�บื้เด�ยวกี่�นได� น�กี่กี่ฎหมายกี่3สำามารู้ถึใช�กี่ฎหมายฉบื้�บื้เด�ยวกี่�นได�ทั่��วโลกี่ กี่ลายเป6นหล�กี่สำากี่ลข้-�นเด�ยวกี่�นได�ทั่��วโลกี่ กี่ลายเป6นหล�กี่สำากี่ลข้-�น

2.1.1 2.1.1 กี่ฎหมายในสำ�งคมบื้รู้รู้พักี่าลกี่ฎหมายในสำ�งคมบื้รู้รู้พักี่าลค�าสำ��งห�วหน�าเผู้�าเป6นกี่ฎหมายได�อย�างไรู้ค�าสำ��งห�วหน�าเผู้�าเป6นกี่ฎหมายได�อย�างไรู้เม�อม�กี่รู้ณี�พั�พัาทั่หรู้อโต้�แย�งเกี่�ดข้-�น ผู้��ทั่��เป6นห�วหน�าเผู้�าจะต้�องเป6นผู้��เม�อม�กี่รู้ณี�พั�พัาทั่หรู้อโต้�แย�งเกี่�ดข้-�น ผู้��ทั่��เป6นห�วหน�าเผู้�าจะต้�องเป6นผู้��ช��ข้าด ซึ่-�งต้�องอาศึ�ยความถึ�กี่ต้�องต้ามกี่ฎเกี่ณีฑ์1 กี่ารู้ช�ข้าดด�งกี่ล�าวช��ข้าด ซึ่-�งต้�องอาศึ�ยความถึ�กี่ต้�องต้ามกี่ฎเกี่ณีฑ์1 กี่ารู้ช�ข้าดด�งกี่ล�าวบื้�งค�บื้แกี่�ค��กี่รู้ณี�ได� โดยจะต้�องปฏ�บื้�ต้�ต้ามและเช�อฟั4งค�าช��ข้าดและกี่ฎบื้�งค�บื้แกี่�ค��กี่รู้ณี�ได� โดยจะต้�องปฏ�บื้�ต้�ต้ามและเช�อฟั4งค�าช��ข้าดและกี่ฎเกี่ณีฑ์1เช�นน��นจ-งเป6นกี่ฎหมายเกี่ณีฑ์1เช�นน��นจ-งเป6นกี่ฎหมายจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�เป6นกี่ฎหมายได�อย�างไรู้จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�เป6นกี่ฎหมายได�อย�างไรู้จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�เกี่�ดจากี่พัฤต้�กี่รู้รู้มกี่ารู้เล�ยนแบื้บื้ข้องมน2ษย1ต้ามความจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�เกี่�ดจากี่พัฤต้�กี่รู้รู้มกี่ารู้เล�ยนแบื้บื้ข้องมน2ษย1ต้ามความเคยช�นทั่��คนในสำ�งคมน��นจะกี่รู้ะทั่�าต้ามคนสำ�วนใหญ� เม�อพัฤต้�กี่รู้รู้มเคยช�นทั่��คนในสำ�งคมน��นจะกี่รู้ะทั่�าต้ามคนสำ�วนใหญ� เม�อพัฤต้�กี่รู้รู้มเหล�าน��นได�ม�กี่ารู้ปฏ�บื้�ต้�ต้�อเน�องกี่�นมาเล�อยๆ เป6นรู้ะยะเวลาอ�นเหล�าน��นได�ม�กี่ารู้ปฏ�บื้�ต้�ต้�อเน�องกี่�นมาเล�อยๆ เป6นรู้ะยะเวลาอ�นยาวนานหากี่ผู้��ใดฝ่<าฝ่Eนไม�ยอมปรู้ะพัฤต้�หรู้อปฏ�บื้�ต้�ต้ามกี่3จะได�รู้�บื้กี่ารู้ยาวนานหากี่ผู้��ใดฝ่<าฝ่Eนไม�ยอมปรู้ะพัฤต้�หรู้อปฏ�บื้�ต้�ต้ามกี่3จะได�รู้�บื้กี่ารู้ต้�าหน�อย�างรู้2นแรู้งจากี่สำ�งคม ในบื้างครู้��งกี่3จะม�สำภาพัเป6นกี่ารู้ลงโทั่ษ ต้�าหน�อย�างรู้2นแรู้งจากี่สำ�งคม ในบื้างครู้��งกี่3จะม�สำภาพัเป6นกี่ารู้ลงโทั่ษ ในทั่��สำ2ดกี่3จะกี่ลายเป6นหล�กี่บื้�งค�บื้ใช�กี่�บื้ปรู้ะชาชนในถึ��นน��นๆ และเป6นในทั่��สำ2ดกี่3จะกี่ลายเป6นหล�กี่บื้�งค�บื้ใช�กี่�บื้ปรู้ะชาชนในถึ��นน��นๆ และเป6น

Page 13: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

กี่ฎหมายจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�โดยไม�รู้� �ต้�วกี่ฎหมายจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�โดยไม�รู้� �ต้�ว

2.1.2 2.1.2 ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายน��นจะม�ล�กี่ษณีะอย�างไรู้รู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายน��นจะม�ล�กี่ษณีะอย�างไรู้จะม�ล�กี่ษณีะเป6นรู้�ปรู้�างข้องกี่ฎหมาย จะม�ล�กี่ษณีะเป6นรู้�ปรู้�างข้องกี่ฎหมาย 3 3 ปรู้ะกี่ารู้คอปรู้ะกี่ารู้คอ1. 1. เป6นรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายทั่��มาจากี่กี่ฎหมายโรู้ม�นและใช�กี่�นอย��ทั่� �วไปในเป6นรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายทั่��มาจากี่กี่ฎหมายโรู้ม�นและใช�กี่�นอย��ทั่� �วไปในย2โรู้ป ซึ่-�งแต้กี่ต้�างไปจากี่กี่ฎหมายจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ย2โรู้ป ซึ่-�งแต้กี่ต้�างไปจากี่กี่ฎหมายจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�2. 2. เป6นกี่ารู้ต้��งหล�กี่เกี่ณีฑ์1ทั่��ใช�บื้�งค�บื้ถึ-งความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างบื้2คคล เป6นกี่ารู้ต้��งหล�กี่เกี่ณีฑ์1ทั่��ใช�บื้�งค�บื้ถึ-งความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างบื้2คคล ซึ่-�งแต้กี่ต้�างไปจากี่กี่ฎหมายมหาชนโดยเฉพัาะอย�างย��งจะแต้กี่ต้�างไปซึ่-�งแต้กี่ต้�างไปจากี่กี่ฎหมายมหาชนโดยเฉพัาะอย�างย��งจะแต้กี่ต้�างไปจากี่กี่ฎหมายอาญาจากี่กี่ฎหมายอาญา3. 3. เป6นกี่ฎหมายทั่��ม�สำภาพับื้�งค�บื้ซึ่-�งต้รู้งข้�ามกี่�บื้กี่ฎหมายพัรู้ะหรู้อเป6นกี่ฎหมายทั่��ม�สำภาพับื้�งค�บื้ซึ่-�งต้รู้งข้�ามกี่�บื้กี่ฎหมายพัรู้ะหรู้อศึาสำนจ�กี่รู้ศึาสำนจ�กี่รู้

2.1.3 2.1.3 ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้คอมมอนลอว1ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้คอมมอนลอว1หล�กี่เอ3คคว�ต้�� หล�กี่เอ3คคว�ต้�� (Equity) (Equity) หมายความว�าอย�างไรู้หมายความว�าอย�างไรู้เป6นกี่ารู้ต้�ดสำ�นทั่��อาศึ�ยหล�กี่มโนธรู้รู้ม เป6นกี่ารู้ต้�ดสำ�นทั่��อาศึ�ยหล�กี่มโนธรู้รู้ม (Conscience) (Conscience) ทั่��ให�ความเป6นทั่��ให�ความเป6นธรู้รู้มแกี่�ค��กี่รู้ณี� โดยค�าน-งถึ-งปรู้ะโยชน1สำ2ข้และความย2ต้�ธรู้รู้มในสำ�งคมธรู้รู้มแกี่�ค��กี่รู้ณี� โดยค�าน-งถึ-งปรู้ะโยชน1สำ2ข้และความย2ต้�ธรู้รู้มในสำ�งคมเป6นใหญ�เป6นใหญ�

2.1.4 2.1.4 ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายอ�นๆว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายอ�นๆสำต้าล�นได�เปล��ยนหล�กี่กี่ารู้ใหม�ข้องกี่ฎหมายสำ�งคมน�ยมว�าอย�างไรู้สำต้าล�นได�เปล��ยนหล�กี่กี่ารู้ใหม�ข้องกี่ฎหมายสำ�งคมน�ยมว�าอย�างไรู้สำต้าล�นได�เปล��ยนหล�กี่กี่ารู้ใหม�ข้องกี่ฎหมายสำ�งคมน�ยมว�า ความสำต้าล�นได�เปล��ยนหล�กี่กี่ารู้ใหม�ข้องกี่ฎหมายสำ�งคมน�ยมว�า ความย2ต้�ธรู้รู้มม�อย��เทั่�าทั่��กี่ฎหมายกี่�าหนดเทั่�าน��นและต้�องเป6นกี่ฎหมายทั่��ย2ต้�ธรู้รู้มม�อย��เทั่�าทั่��กี่ฎหมายกี่�าหนดเทั่�าน��นและต้�องเป6นกี่ฎหมายทั่��รู้ �ฐบื้าลช��นกี่รู้รู้มาช�พัซึ่-�งอย��ภายใต้�กี่ารู้น�าข้องพัรู้รู้คคอมม�วน�สำต้1รู้�ฐบื้าลช��นกี่รู้รู้มาช�พัซึ่-�งอย��ภายใต้�กี่ารู้น�าข้องพัรู้รู้คคอมม�วน�สำต้1กี่�าหนดข้-�นเทั่�าน��นกี่�าหนดข้-�นเทั่�าน��น

2.1.5 2.1.5 แนวโน�มข้องว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายในโลกี่ป4จจ2บื้�นแนวโน�มข้องว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายในโลกี่ป4จจ2บื้�น

Page 14: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

แนวโน�มข้องกี่ารู้ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายในโลกี่ป4จจ2บื้�นน��จะแนวโน�มข้องกี่ารู้ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายในโลกี่ป4จจ2บื้�นน��จะเป6นอย�างไรู้เป6นอย�างไรู้แนวโน�มในกี่ารู้ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายในโลกี่ป4จจ2บื้�นน�� จะแนวโน�มในกี่ารู้ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายในโลกี่ป4จจ2บื้�นน�� จะเป6นกี่ารู้ใช�รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายซึ่�ว�ลลอว1ทั่��งหมด โดยสำามารู้ถึจะจ�ดรู้�ปแบื้บื้เป6นกี่ารู้ใช�รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายซึ่�ว�ลลอว1ทั่��งหมด โดยสำามารู้ถึจะจ�ดรู้�ปแบื้บื้และพั�ฒนาได�โดยฝ่<ายน�ต้�บื้�ญญ�ต้� โดยน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1ข้องปรู้ะเทั่ศึและพั�ฒนาได�โดยฝ่<ายน�ต้�บื้�ญญ�ต้� โดยน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1ข้องปรู้ะเทั่ศึต้�างๆกี่3จะน�าความค�ดเห3นทั่��เป6นธรู้รู้มซึ่-�งม�อย��โดยทั่��วไป ไปบื้�ญญ�ต้�ใช�ต้�างๆกี่3จะน�าความค�ดเห3นทั่��เป6นธรู้รู้มซึ่-�งม�อย��โดยทั่��วไป ไปบื้�ญญ�ต้�ใช�ในกี่ฎหมายในปรู้ะเทั่ศึข้องต้นเพั�อให�เกี่�ดความสำอดคล�องกี่�น ต้�อไปในกี่ฎหมายในปรู้ะเทั่ศึข้องต้นเพั�อให�เกี่�ดความสำอดคล�องกี่�น ต้�อไปนานเข้�าหล�กี่เกี่ณีฑ์1ต้�างๆข้องกี่ฎหมายกี่3จะคล�ายคล-งกี่�นทั่2กี่ปรู้ะเทั่ศึในนานเข้�าหล�กี่เกี่ณีฑ์1ต้�างๆข้องกี่ฎหมายกี่3จะคล�ายคล-งกี่�นทั่2กี่ปรู้ะเทั่ศึในโลกี่เกี่อบื้จะเรู้�ยกี่ว�าใช�กี่ฎหมายฉบื้�บื้เด�ยวกี่�นกี่�น ซึ่-�งน�กี่กี่ฎหมายกี่3จะโลกี่เกี่อบื้จะเรู้�ยกี่ว�าใช�กี่ฎหมายฉบื้�บื้เด�ยวกี่�นกี่�น ซึ่-�งน�กี่กี่ฎหมายกี่3จะสำามารู้ถึใช�กี่ฎหมายเรู้�องเด�ยวกี่�นได�ทั่��วโลกี่ ถึอว�าเป6นหล�กี่สำากี่ลสำามารู้ถึใช�กี่ฎหมายเรู้�องเด�ยวกี่�นได�ทั่��วโลกี่ ถึอว�าเป6นหล�กี่สำากี่ล

2.2 2.2 ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ยว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ย1. 1. รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ยกี่�อนทั่��ย�งไม�ม�ภาษาเข้�ยนเป6นหน�งสำอ ซึ่-�งเรู้��มใช�รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ยกี่�อนทั่��ย�งไม�ม�ภาษาเข้�ยนเป6นหน�งสำอ ซึ่-�งเรู้��มใช�ในสำม�ยพั�อข้2นรู้ามค�าแหงมหารู้าช ในสำม�ยสำ2โข้ทั่�ยต้อนปลาย และสำม�ยในสำม�ยพั�อข้2นรู้ามค�าแหงมหารู้าช ในสำม�ยสำ2โข้ทั่�ยต้อนปลาย และสำม�ยกี่รู้2งศึรู้�อย2ธยาจ-งม�กี่ฎหมายเป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ข้-�นกี่รู้2งศึรู้�อย2ธยาจ-งม�กี่ฎหมายเป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ข้-�น2. 2. ในสำม�ยต้�นกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1ได�ม�กี่ารู้จ�ดทั่�ากี่ฎหมาย ในรู้�ปข้องในสำม�ยต้�นกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1ได�ม�กี่ารู้จ�ดทั่�ากี่ฎหมาย ในรู้�ปข้องปรู้ะมวลกี่ฎหมายไทั่ยสำ�าเรู้3จ เรู้�ยกี่ว�า กี่ฎหมายต้รู้าสำามดวงปรู้ะมวลกี่ฎหมายไทั่ยสำ�าเรู้3จ เรู้�ยกี่ว�า กี่ฎหมายต้รู้าสำามดวง3. 3. ในป4จจ2บื้�นน��ในปรู้ะเทั่ศึไทั่ยได�ม�กี่ฎหมายในรู้�ปข้องปรู้ะมวลในป4จจ2บื้�นน��ในปรู้ะเทั่ศึไทั่ยได�ม�กี่ฎหมายในรู้�ปข้องปรู้ะมวลกี่ฎหมายครู้บื้ถึ�วนกี่ฎหมายครู้บื้ถึ�วน

2.2.1 2.2.1 รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายกี่�อนกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายกี่�อนกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1ศึ�ลาจารู้-กี่พั�อข้2นรู้ามค�าแหงมหารู้าชเทั่�ยบื้ได�กี่�บื้กี่ฎหมายอะไรู้ทั่��สำ�าค�ญ ศึ�ลาจารู้-กี่พั�อข้2นรู้ามค�าแหงมหารู้าชเทั่�ยบื้ได�กี่�บื้กี่ฎหมายอะไรู้ทั่��สำ�าค�ญ และน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1เรู้�ยกี่ว�ากี่ฎหมายอะไรู้และน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1เรู้�ยกี่ว�ากี่ฎหมายอะไรู้ศึ�ลาจารู้-กี่พั�อข้2นรู้ามค�าแหงมหารู้าชเทั่�ยบื้ได�กี่�บื้มหากี่ฎบื้�ต้รู้ ศึ�ลาจารู้-กี่พั�อข้2นรู้ามค�าแหงมหารู้าชเทั่�ยบื้ได�กี่�บื้มหากี่ฎบื้�ต้รู้ (Magna Carta) (Magna Carta) ข้องอ�งกี่ฤษ ซึ่-�งข้องอ�งกี่ฤษถึอว�าเป6นข้องอ�งกี่ฤษ ซึ่-�งข้องอ�งกี่ฤษถึอว�าเป6นรู้�ฐธรู้รู้มน�ญฉบื้�บื้แรู้กี่ข้องอ�งกี่ฤษ เพัรู้าะในศึ�ลาจารู้-กี่ม�ข้�อความทั่��เป6นรู้�ฐธรู้รู้มน�ญฉบื้�บื้แรู้กี่ข้องอ�งกี่ฤษ เพัรู้าะในศึ�ลาจารู้-กี่ม�ข้�อความทั่��เป6น

Page 15: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

หล�กี่ปรู้ะกี่�นสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องรู้าษฎรู้ในสำม�ยน��น และน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1หล�กี่ปรู้ะกี่�นสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องรู้าษฎรู้ในสำม�ยน��น และน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1บื้างทั่�านเรู้�ยกี่ว�า กี่ฎหมายสำ��บื้ทั่ โดยเกี่��ยวกี่�บื้เรู้�องกี่ฎหมายมรู้ดกี่ “ ”บื้างทั่�านเรู้�ยกี่ว�า กี่ฎหมายสำ��บื้ทั่ โดยเกี่��ยวกี่�บื้เรู้�องกี่ฎหมายมรู้ดกี่ “ ”

กี่ฎหมายทั่��ด�น กี่ฎหมายว�ธ�พั�จารู้ณีา และกี่ฎหมายรู้�องทั่2กี่ข้1กี่ฎหมายทั่��ด�น กี่ฎหมายว�ธ�พั�จารู้ณีา และกี่ฎหมายรู้�องทั่2กี่ข้1

2.2.2 2.2.2 รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายต้�นกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายต้�นกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1ในสำม�ยต้�นกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1 ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายอะไรู้ ในสำม�ยต้�นกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1 ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายอะไรู้ อย�างไรู้อย�างไรู้ในสำม�ยต้�นกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1 ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยได�ใช�รู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายในสำม�ยต้�นกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1 ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยได�ใช�รู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายหรู้อกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้เพัรู้าะพัรู้ะบื้าทั่สำมเด3จพัรู้ะพั2ทั่ธยอดฟั?าหรู้อกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้เพัรู้าะพัรู้ะบื้าทั่สำมเด3จพัรู้ะพั2ทั่ธยอดฟั?าจ2ฬาโลกี่มหารู้าช ได�ช�ารู้ะกี่ฎหมายข้-�นใหม�โดยจ�ดทั่�าเป6นปรู้ะมวลจ2ฬาโลกี่มหารู้าช ได�ช�ารู้ะกี่ฎหมายข้-�นใหม�โดยจ�ดทั่�าเป6นปรู้ะมวลกี่ฎหมายข้-�นเรู้�ยกี่ว�า กี่ฎหมายต้รู้าสำามดวง หรู้อ ปรู้ะมวล“ ” “กี่ฎหมายข้-�นเรู้�ยกี่ว�า กี่ฎหมายต้รู้าสำามดวง หรู้อ ปรู้ะมวล“ ” “

กี่ฎหมายรู้�ชกี่าลทั่�� กี่ฎหมายรู้�ชกี่าลทั่�� 1”1”

2.2.3 2.2.3 รู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายในปรู้ะเทั่ศึไทั่ยรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายในปรู้ะเทั่ศึไทั่ยปรู้ะเทั่ศึไทั่ยในสำม�ยกี่รู้2งสำ2โข้ทั่�ย กี่รู้2งศึรู้�อย2ธยา และกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1 ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยในสำม�ยกี่รู้2งสำ2โข้ทั่�ย กี่รู้2งศึรู้�อย2ธยา และกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1 ใช�กี่ฎหมายรู้ะบื้บื้ใดใช�กี่ฎหมายรู้ะบื้บื้ใดในสำม�ยกี่รู้2งสำ2โข้ทั่�ยน��น สำม�ยพั�อข้2นรู้ามค�าแหงมหารู้าชเป6นกี่ารู้ใช�หล�กี่ในสำม�ยกี่รู้2งสำ2โข้ทั่�ยน��น สำม�ยพั�อข้2นรู้ามค�าแหงมหารู้าชเป6นกี่ารู้ใช�หล�กี่กี่ฎหมายทั่��วไปทั่��เห3นว�าเป6นธรู้รู้มและใช�รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายในสำ�งคมบื้รู้รู้พักี่ฎหมายทั่��วไปทั่��เห3นว�าเป6นธรู้รู้มและใช�รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายในสำ�งคมบื้รู้รู้พักี่าล ต้�อมาในสำม�ยพัญาเลอไทั่ ม�หล�กี่ฐานว�าได�ม�กี่ารู้จารู้-กี่ในล�กี่ษณีะกี่าล ต้�อมาในสำม�ยพัญาเลอไทั่ ม�หล�กี่ฐานว�าได�ม�กี่ารู้จารู้-กี่ในล�กี่ษณีะเป6นกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ โดยปรู้ากี่ฏเป6นเรู้�องๆไป และหล�กี่ฐานเป6นกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ โดยปรู้ากี่ฏเป6นเรู้�องๆไป และหล�กี่ฐานย�งปรู้ากี่ฏอ�กี่ว�า ในสำม�ยกี่รู้2งสำ2โข้ทั่�ยย�งม�กี่ารู้ใช�กี่ฎหมายพัรู้ะย�งปรู้ากี่ฏอ�กี่ว�า ในสำม�ยกี่รู้2งสำ2โข้ทั่�ยย�งม�กี่ารู้ใช�กี่ฎหมายพัรู้ะธรู้รู้มศึาสำต้รู้1 ซึ่-�งเป6นค�มภ�รู้1ทั่��สำบื้ทั่อดมาจากี่มน�ศึาสำต้รู้1ข้องชาวฮิ�นด� ธรู้รู้มศึาสำต้รู้1 ซึ่-�งเป6นค�มภ�รู้1ทั่��สำบื้ทั่อดมาจากี่มน�ศึาสำต้รู้1ข้องชาวฮิ�นด� นอกี่จากี่น�� กี่3ย�งใช�พัรู้ะรู้าชศึาสำต้รู้1 คอค�าสำ��งข้องพัรู้ะมหากี่ษ�ต้รู้�ย1เป6นนอกี่จากี่น�� กี่3ย�งใช�พัรู้ะรู้าชศึาสำต้รู้1 คอค�าสำ��งข้องพัรู้ะมหากี่ษ�ต้รู้�ย1เป6นกี่ฎหมายอ�กี่ด�วยกี่ฎหมายอ�กี่ด�วยในสำม�ยกี่รู้2งศึรู้�อย2ธยา ม�หล�กี่ฐานปรู้ากี่ฏช�ดว�าได�ใช�กี่ฎหมายลายในสำม�ยกี่รู้2งศึรู้�อย2ธยา ม�หล�กี่ฐานปรู้ากี่ฏช�ดว�าได�ใช�กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้อย�างสำมบื้�รู้ณี1 กี่ฎหมายทั่��ใช�กี่3คอ พัรู้ะธรู้รู้มศึาสำต้รู้1 อ�นล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้อย�างสำมบื้�รู้ณี1 กี่ฎหมายทั่��ใช�กี่3คอ พัรู้ะธรู้รู้มศึาสำต้รู้1 อ�น

Page 16: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

เป6นหล�กี่กี่ฎหมายทั่��ม�ต้�นกี่�าเน�ดมาจากี่อ�นเด�ย นอกี่จากี่น�� พัรู้ะมหาเป6นหล�กี่กี่ฎหมายทั่��ม�ต้�นกี่�าเน�ดมาจากี่อ�นเด�ย นอกี่จากี่น�� พัรู้ะมหากี่ษ�ต้รู้�ย1ได�ทั่รู้งต้รู้ากี่ฎหมายข้-�นเพั�อใช�บื้�งค�บื้แกี่�รู้าษฎรู้ เรู้�ยกี่ว�าพัรู้ะกี่ษ�ต้รู้�ย1ได�ทั่รู้งต้รู้ากี่ฎหมายข้-�นเพั�อใช�บื้�งค�บื้แกี่�รู้าษฎรู้ เรู้�ยกี่ว�าพัรู้ะรู้าชศึาสำต้รู้1 ซึ่-�งม�กี่ฎหมายทั่��เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้อย��หลายเรู้�องด�วยรู้าชศึาสำต้รู้1 ซึ่-�งม�กี่ฎหมายทั่��เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้อย��หลายเรู้�องด�วยกี่�นกี่�นในสำม�ยต้�นกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1คงใช�กี่ฎหมายเด�มข้องกี่รู้2งศึรู้�อย2ธยา แต้�ในสำม�ยต้�นกี่รู้2งรู้�ต้นโกี่สำ�นทั่รู้1คงใช�กี่ฎหมายเด�มข้องกี่รู้2งศึรู้�อย2ธยา แต้�ต้�อมาได�ม�กี่ารู้ต้รู้ากี่ฎหมายจ�ดทั่�าเป6นปรู้ะมวลกี่ฎหมายข้-�นเรู้�ยกี่ว�า กี่“ต้�อมาได�ม�กี่ารู้ต้รู้ากี่ฎหมายจ�ดทั่�าเป6นปรู้ะมวลกี่ฎหมายข้-�นเรู้�ยกี่ว�า กี่“

ฎหมายต้รู้าสำามดวง หรู้อ ปรู้ะมวลกี่ฎหมายรู้�ชกี่าลทั่�� ” “ฎหมายต้รู้าสำามดวง หรู้อ ปรู้ะมวลกี่ฎหมายรู้�ชกี่าลทั่�� ” “ 1” 1” ทั่��งน��เพั�อทั่��งน��เพั�อปรู้�บื้ปรู้2งให�เกี่�ดความย2ต้�ธรู้รู้มย��งข้-�น จ-งเป6นกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายลายปรู้�บื้ปรู้2งให�เกี่�ดความย2ต้�ธรู้รู้มย��งข้-�น จ-งเป6นกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ โดยต้รู้งต้�อมารู้�ชกี่าลทั่�� ล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ โดยต้รู้งต้�อมารู้�ชกี่าลทั่�� 5 5 ได�เรู้��มด�าเน�นกี่ารู้ช�ารู้ะได�เรู้��มด�าเน�นกี่ารู้ช�ารู้ะกี่ฎหมายข้-�นเป6นหมวดหม��ในล�กี่ษณีะข้องรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายกี่ฎหมายข้-�นเป6นหมวดหม��ในล�กี่ษณีะข้องรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายในป4จจ2บื้�นน��ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยได�ใช�กี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายหรู้อในป4จจ2บื้�นน��ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยได�ใช�กี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายหรู้อกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ต้ามรู้ะบื้บื้ทั่��ต้�างปรู้ะเทั่ศึยอมรู้�บื้และพั�ฒนากี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ต้ามรู้ะบื้บื้ทั่��ต้�างปรู้ะเทั่ศึยอมรู้�บื้และพั�ฒนาแล�ว ซึ่-�งม�กี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายเป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ในรู้ะบื้บื้รู้�ฐสำภาอย�างแล�ว ซึ่-�งม�กี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายเป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ในรู้ะบื้บื้รู้�ฐสำภาอย�างสำมบื้�รู้ณี1สำมบื้�รู้ณี1

2.3 2.3 ป4ญหาและอ2ปสำรู้รู้คในกี่ารู้พั�ฒนารู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ยป4ญหาและอ2ปสำรู้รู้คในกี่ารู้พั�ฒนารู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ย1. 1. ป4จจ2บื้�นกี่ารู้ศึ-กี่ษาว�ชาน�ต้�ศึาสำต้รู้1ได�กี่รู้ะจายอย��ในหลายสำถึาบื้�น ป4จจ2บื้�นกี่ารู้ศึ-กี่ษาว�ชาน�ต้�ศึาสำต้รู้1ได�กี่รู้ะจายอย��ในหลายสำถึาบื้�น ทั่�าให�เกี่�ดแนวความค�ดกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายแต้กี่ต้�างกี่�น เป6นภ�ยต้�อแนวทั่�าให�เกี่�ดแนวความค�ดกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายแต้กี่ต้�างกี่�น เป6นภ�ยต้�อแนวความค�ดทั่างกี่ฎหมายข้องปรู้ะเทั่ศึเป6นอย�างย��งความค�ดทั่างกี่ฎหมายข้องปรู้ะเทั่ศึเป6นอย�างย��ง2. 2. กี่ารู้ฝ่Gกี่อาช�พัทั่างกี่ฎหมายม�แยกี่จากี่กี่�น แล�วแต้�หน�วยงานในกี่ารู้ฝ่Gกี่อาช�พัทั่างกี่ฎหมายม�แยกี่จากี่กี่�น แล�วแต้�หน�วยงานในอาช�พัน��นไม�อาจจะพั�ฒนาความค�ดทั่างกี่ฎหมายไปในแนวทั่างเด�ยวกี่�นอาช�พัน��นไม�อาจจะพั�ฒนาความค�ดทั่างกี่ฎหมายไปในแนวทั่างเด�ยวกี่�น3. 3. กี่ารู้รู้�างกี่ฎหมายในป4จจ2บื้�นไม�เป6นไปต้ามรู้ะบื้บื้ข้องกี่ารู้รู้�างกี่ารู้รู้�างกี่ฎหมายในป4จจ2บื้�นไม�เป6นไปต้ามรู้ะบื้บื้ข้องกี่ารู้รู้�างกี่ฎหมายทั่��ถึ�กี่ต้�อง จ-งทั่�าให�ข้�ดต้�อหล�กี่กี่ารู้และกี่ฎหมายอ�นกี่ฎหมายทั่��ถึ�กี่ต้�อง จ-งทั่�าให�ข้�ดต้�อหล�กี่กี่ารู้และกี่ฎหมายอ�น4. 4. ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยไม�ม�รู้ะบื้บื้ต้�ดต้ามและปรู้ะเม�นผู้ลกี่ารู้บื้�งค�บื้ใช�กี่ฎหมายปรู้ะเทั่ศึไทั่ยไม�ม�รู้ะบื้บื้ต้�ดต้ามและปรู้ะเม�นผู้ลกี่ารู้บื้�งค�บื้ใช�กี่ฎหมาย จ-งม�กี่ฎหมายบื้างฉบื้�บื้ไม�ม�ปรู้ะชาชนปฏ�บื้�ต้�ต้ามจ-งม�กี่ฎหมายบื้างฉบื้�บื้ไม�ม�ปรู้ะชาชนปฏ�บื้�ต้�ต้าม

Page 17: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

2.3.1 2.3.1 รู้ะบื้บื้กี่ารู้ศึ-กี่ษาน�ต้�ศึาสำต้รู้1รู้ะบื้บื้กี่ารู้ศึ-กี่ษาน�ต้�ศึาสำต้รู้1กี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ทั่��จะทั่�าให�กี่ฎหมายได�ม�กี่ารู้พั�ฒนาไปโดยถึ�กี่กี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ทั่��จะทั่�าให�กี่ฎหมายได�ม�กี่ารู้พั�ฒนาไปโดยถึ�กี่ทั่างจะทั่�องทั่�าอย�างไรู้ทั่างจะทั่�องทั่�าอย�างไรู้ย�อมข้-�นอย��กี่�บื้กี่ารู้เรู้�ยนกี่ารู้สำอนทั่��ถึ�กี่ต้�องต้ามรู้ะบื้บื้ข้องกี่ฎหมายไทั่ยย�อมข้-�นอย��กี่�บื้กี่ารู้เรู้�ยนกี่ารู้สำอนทั่��ถึ�กี่ต้�องต้ามรู้ะบื้บื้ข้องกี่ฎหมายไทั่ย โดยจะต้�องม�กี่ารู้เรู้�ยน กี่ารู้สำอนไปในทั่างเด�ยวกี่�น ให�ผู้��ทั่�ากี่ารู้ศึ-กี่ษาโดยจะต้�องม�กี่ารู้เรู้�ยน กี่ารู้สำอนไปในทั่างเด�ยวกี่�น ให�ผู้��ทั่�ากี่ารู้ศึ-กี่ษากี่ฎหมายม�แนวความค�ดเห3นข้องต้นเองเป6นอ�สำรู้ะ และต้�องปล�กี่ฝ่4งน�กี่กี่ฎหมายม�แนวความค�ดเห3นข้องต้นเองเป6นอ�สำรู้ะ และต้�องปล�กี่ฝ่4งน�กี่กี่ฎหมายให�ม�ค2ณีธรู้รู้มในกี่ารู้รู้�บื้ใช�ปรู้ะชาชน ไม�ให�ม�กี่ารู้เอารู้�ดเอากี่ฎหมายให�ม�ค2ณีธรู้รู้มในกี่ารู้รู้�บื้ใช�ปรู้ะชาชน ไม�ให�ม�กี่ารู้เอารู้�ดเอาเปรู้�ยบื้สำ�งคมเปรู้�ยบื้สำ�งคม

2.3.2 2.3.2 สำถึาบื้�นว�ชาช�พักี่ฎหมายสำถึาบื้�นว�ชาช�พักี่ฎหมายกี่ารู้แยกี่ฝ่Gกี่อาช�พัน�กี่กี่ฎหมายเป6นแต้�ละสำาข้าอาช�พัม�ผู้ลต้�อกี่ารู้กี่ารู้แยกี่ฝ่Gกี่อาช�พัน�กี่กี่ฎหมายเป6นแต้�ละสำาข้าอาช�พัม�ผู้ลต้�อกี่ารู้พั�ฒนากี่ฎหมายอย�างไรู้พั�ฒนากี่ฎหมายอย�างไรู้กี่ารู้ฝ่Gกี่อาช�พัทั่างกี่ฎหมายแต้�ละสำถึาบื้�นไม�อาจจะพั�ฒนาแนวความค�ดกี่ารู้ฝ่Gกี่อาช�พัทั่างกี่ฎหมายแต้�ละสำถึาบื้�นไม�อาจจะพั�ฒนาแนวความค�ดทั่างกี่ฎหมายไปในทั่างเด�ยวกี่�นได� เพัรู้าะแต้�ละสำถึาบื้�นม�ความค�ดเห3นทั่างกี่ฎหมายไปในทั่างเด�ยวกี่�นได� เพัรู้าะแต้�ละสำถึาบื้�นม�ความค�ดเห3นข้องต้นเอง จะเกี่�ดความแต้กี่ต้�างในกี่ารู้พั�ฒนากี่ฎหมายข้องต้นเอง จะเกี่�ดความแต้กี่ต้�างในกี่ารู้พั�ฒนากี่ฎหมาย

2.3.3 2.3.3 กี่รู้ะบื้วนกี่ารู้น�ต้�บื้�ญญ�ต้�กี่รู้ะบื้วนกี่ารู้น�ต้�บื้�ญญ�ต้�กี่ารู้บื้�ญญ�ต้�กี่ฎหมายแต้�ละฉบื้�บื้น��นจะต้�องอาศึ�ยหล�กี่อะไรู้กี่ารู้บื้�ญญ�ต้�กี่ฎหมายแต้�ละฉบื้�บื้น��นจะต้�องอาศึ�ยหล�กี่อะไรู้จะต้�องรู้�างกี่ฎหมายด�วยอาศึ�ยหล�กี่ค2ณีธรู้รู้มและค�าน-งถึ-งธรู้รู้มะเป6นจะต้�องรู้�างกี่ฎหมายด�วยอาศึ�ยหล�กี่ค2ณีธรู้รู้มและค�าน-งถึ-งธรู้รู้มะเป6นสำ�าค�ญ โดยไม�ออกี่กี่ฎหมายเพั�อรู้�กี่ษาผู้ลปรู้ะโยชน1ข้องผู้��หน-�งผู้��ใดหรู้อสำ�าค�ญ โดยไม�ออกี่กี่ฎหมายเพั�อรู้�กี่ษาผู้ลปรู้ะโยชน1ข้องผู้��หน-�งผู้��ใดหรู้อหน�วยงานใดหน�วยงานหน-�งโดยเฉพัาะหน�วยงานใดหน�วยงานหน-�งโดยเฉพัาะ

2.3.4 2.3.4 รู้ะบื้บื้กี่ารู้ต้�ดต้ามและกี่ารู้ปรู้ะเม�นผู้ลกี่ารู้บื้�งค�บื้ใช�กี่ฎหมายรู้ะบื้บื้กี่ารู้ต้�ดต้ามและกี่ารู้ปรู้ะเม�นผู้ลกี่ารู้บื้�งค�บื้ใช�กี่ฎหมายเหต้2ใดทั่��รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ยไม�พั�ฒนาไปเทั่�าทั่��ควรู้เหต้2ใดทั่��รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไทั่ยไม�พั�ฒนาไปเทั่�าทั่��ควรู้เพัรู้าะฝ่<ายน�ต้�บื้�ญญ�ต้�ไม�ม�รู้ะบื้บื้กี่ารู้ต้�ดต้ามและปรู้ะเม�นผู้ลกี่ารู้บื้�งค�บื้เพัรู้าะฝ่<ายน�ต้�บื้�ญญ�ต้�ไม�ม�รู้ะบื้บื้กี่ารู้ต้�ดต้ามและปรู้ะเม�นผู้ลกี่ารู้บื้�งค�บื้ใช�กี่ฎหมายในปรู้ะเทั่ศึไทั่ยทั่�าให�ม�กี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายและยกี่เล�กี่ใช�กี่ฎหมายในปรู้ะเทั่ศึไทั่ยทั่�าให�ม�กี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายและยกี่เล�กี่

Page 18: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

กี่ฎหมายต้�างๆอย��เสำมอ และบื้างครู้��งกี่ฎหมายออกี่มามากี่แต้�ละฉบื้�บื้กี่ฎหมายต้�างๆอย��เสำมอ และบื้างครู้��งกี่ฎหมายออกี่มามากี่แต้�ละฉบื้�บื้จะข้�ดแย�งกี่�นจะข้�ดแย�งกี่�น

แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� 22

1. 1. ความค�ดเห3นทั่��ถึ�กี่ต้�องต้ามทั่�านองคลองธรู้รู้มเป6น หล�กี่กี่ฎหมายความค�ดเห3นทั่��ถึ�กี่ต้�องต้ามทั่�านองคลองธรู้รู้มเป6น หล�กี่กี่ฎหมายทั่��วไปทั่��วไป2. 2. แบื้บื้อย�างทั่��ปฏ�บื้�ต้�สำอดคล�องต้�องกี่�นมาในทั่�องถึ��นใดเป6นเวลาช�าแบื้บื้อย�างทั่��ปฏ�บื้�ต้�สำอดคล�องต้�องกี่�นมาในทั่�องถึ��นใดเป6นเวลาช�านาน จนสำามารู้ถึบื้�งค�บื้ใช�กี่�บื้ปรู้ะชาชนในทั่�องถึ��นน��นเรู้�ยกี่ว�า กี่ฎหมายนาน จนสำามารู้ถึบื้�งค�บื้ใช�กี่�บื้ปรู้ะชาชนในทั่�องถึ��นน��นเรู้�ยกี่ว�า กี่ฎหมายจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�3. 3. กี่ฎหมายฮิ�นด� ถึอว�าเป6นกี่ฎหมายศึาสำนากี่ฎหมายฮิ�นด� ถึอว�าเป6นกี่ฎหมายศึาสำนา4. 4. ล�กี่ษณีะข้องรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมาย มาจากี่กี่ฎหมายโรู้ม�น ซึ่-�งม�ล�กี่ษณีะข้องรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมาย มาจากี่กี่ฎหมายโรู้ม�น ซึ่-�งม�สำภาพับื้�งค�บื้ได�ถึ-งความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างบื้2คคลสำภาพับื้�งค�บื้ได�ถึ-งความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างบื้2คคล5. 5. ปรู้ะมวลกี่ฎหมายฮิ�มม�รู้าบื้� ถึอว�าเป6นว�ว�ฒนากี่ารู้เบื้�องต้�นข้องปรู้ะมวลกี่ฎหมายฮิ�มม�รู้าบื้� ถึอว�าเป6นว�ว�ฒนากี่ารู้เบื้�องต้�นข้องรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมาย6. 6. กี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยรู้�ฐอย�างสำมบื้�รู้ณี1ฉบื้�บื้แรู้กี่คอ กี่ฎหมายสำ�บื้สำองกี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยรู้�ฐอย�างสำมบื้�รู้ณี1ฉบื้�บื้แรู้กี่คอ กี่ฎหมายสำ�บื้สำองโต้Hะโต้Hะ7. 7. หล�กี่คอมมอนลอว1 เป6นกี่ารู้ต้�ดสำ�นคด�ทั่��ต้�องม�เหต้2ผู้ลหล�กี่คอมมอนลอว1 เป6นกี่ารู้ต้�ดสำ�นคด�ทั่��ต้�องม�เหต้2ผู้ล8. 8. หล�กี่กี่ฎหมายเอ3คครู้�ต้�� ใช�ควบื้ค��กี่�นไปกี่�บื้ หล�กี่คอมมอนลอว1หล�กี่กี่ฎหมายเอ3คครู้�ต้�� ใช�ควบื้ค��กี่�นไปกี่�บื้ หล�กี่คอมมอนลอว19. 9. พั�นฐานหล�กี่กี่ฎหมายคอมมอนลอว1 ได�มาจากี่ ผู้��พั�พัากี่ษาพั�นฐานหล�กี่กี่ฎหมายคอมมอนลอว1 ได�มาจากี่ ผู้��พั�พัากี่ษา10. 10. ในทั่างอาญา ในปรู้ะเทั่ศึไทั่ยใช�กี่ฎหมายล�กี่ษณีะ กี่ฎหมายลายในทั่างอาญา ในปรู้ะเทั่ศึไทั่ยใช�กี่ฎหมายล�กี่ษณีะ กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้11. 11. กี่ฎหมายเกี่�ดจากี่ แนวความค�ดเพั�อสำรู้�างหล�กี่เกี่ณีฑ์1ในกี่ารู้กี่ฎหมายเกี่�ดจากี่ แนวความค�ดเพั�อสำรู้�างหล�กี่เกี่ณีฑ์1ในกี่ารู้ควบื้ค2มมน2ษย1ทั่��อย��ในสำ�งคมควบื้ค2มมน2ษย1ทั่��อย��ในสำ�งคม12. 12. กี่ฎหมายในสำม�ยบื้รู้รู้พักี่าลจะม�ล�กี่ษณีะ นามธรู้รู้มกี่ฎหมายในสำม�ยบื้รู้รู้พักี่าลจะม�ล�กี่ษณีะ นามธรู้รู้ม13. 13. จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�มาจากี่ล�กี่ษณีะข้อง กี่ารู้ทั่��คนปรู้ะพัฤต้�ปฏ�บื้�ต้�ต้ามจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�มาจากี่ล�กี่ษณีะข้อง กี่ารู้ทั่��คนปรู้ะพัฤต้�ปฏ�บื้�ต้�ต้าม

Page 19: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

แบื้บื้อย�างทั่��ปฏ�บื้�ต้�สำอดคล�องต้�องกี่�นมาเป6นเวลาช�านาน หากี่ผู้��ใดแบื้บื้อย�างทั่��ปฏ�บื้�ต้�สำอดคล�องต้�องกี่�นมาเป6นเวลาช�านาน หากี่ผู้��ใดฝ่<าฝ่Eนจะได�รู้�บื้กี่ารู้ต้�าหน�อย�างรู้2นแรู้งฝ่<าฝ่Eนจะได�รู้�บื้กี่ารู้ต้�าหน�อย�างรู้2นแรู้ง14. 14. หล�กี่กี่ฎหมายทั่��วไป เป6นกี่ฎหมายด��งเด�มข้องมน2ษย1ในสำ�งคมหล�กี่กี่ฎหมายทั่��วไป เป6นกี่ฎหมายด��งเด�มข้องมน2ษย1ในสำ�งคม15. 15. พัรู้ะเจ�าฮิ�มม�รู้าบื้� เป6นคนค�ดว�าปรู้ะชาชนไม�สำามารู้ถึอย��อย�างอ�สำรู้ะพัรู้ะเจ�าฮิ�มม�รู้าบื้� เป6นคนค�ดว�าปรู้ะชาชนไม�สำามารู้ถึอย��อย�างอ�สำรู้ะปลอดภ�ย โดยปรู้าศึจากี่กี่ฎหมายปลอดภ�ย โดยปรู้าศึจากี่กี่ฎหมาย16. 16. กี่ฎหมายสำ�บื้สำองโต้Hะ ถึอได�ว�าเป6นกี่ารู้เรู้��มต้�นข้องว�ชาน�ต้�ศึาสำต้รู้1กี่ฎหมายสำ�บื้สำองโต้Hะ ถึอได�ว�าเป6นกี่ารู้เรู้��มต้�นข้องว�ชาน�ต้�ศึาสำต้รู้1ด�วยหล�กี่กี่ารู้ทั่��ว�า กี่ฎหมายควรู้เป6นสำ��งเปBดเผู้ยให�คนทั่��วไปได�รู้� �ได�เห3นด�วยหล�กี่กี่ารู้ทั่��ว�า กี่ฎหมายควรู้เป6นสำ��งเปBดเผู้ยให�คนทั่��วไปได�รู้� �ได�เห3นและศึ-กี่ษาหาเหต้2ผู้ลได�และศึ-กี่ษาหาเหต้2ผู้ลได�17. 17. ในสำม�ยแองโกี่ลในสำม�ยแองโกี่ล--แซึ่กี่ซึ่อน ศึาลต้�ดสำ�นโดยใช�หล�กี่ กี่ฎหมายจารู้�ต้แซึ่กี่ซึ่อน ศึาลต้�ดสำ�นโดยใช�หล�กี่ กี่ฎหมายจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ปรู้ะเพัณี�18. 18. กี่ฎหมายอ�สำลามจ�ดอย��ในสำกี่2ล กี่ฎหมายศึาสำนากี่ฎหมายอ�สำลามจ�ดอย��ในสำกี่2ล กี่ฎหมายศึาสำนา19. 19. แนวโน�มในกี่ารู้ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายในโลกี่ป4จจ2บื้�นน��จะแนวโน�มในกี่ารู้ว�ว�ฒนากี่ารู้ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายในโลกี่ป4จจ2บื้�นน��จะใช�หล�กี่กี่ฎหมายรู้ะบื้บื้ ปรู้ะมวลกี่ฎหมายหรู้อซึ่�ว�ลลอว1ใช�หล�กี่กี่ฎหมายรู้ะบื้บื้ ปรู้ะมวลกี่ฎหมายหรู้อซึ่�ว�ลลอว1

หน�วยทั่�� หน�วยทั่�� 3 3 ทั่��มา ปรู้ะเภทั่ และศึ�กี่ด�Iข้องกี่ฎหมายทั่��มา ปรู้ะเภทั่ และศึ�กี่ด�Iข้องกี่ฎหมาย

1. 1. ทั่��มาข้องกี่ฎหมาย ในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ รู้ะบื้บื้ทั่��มาข้องกี่ฎหมาย ในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยมน��น ย�อมกี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยมน��น ย�อมแต้กี่ต้�างกี่�น ทั่��งน�� ข้-�นอย��กี่�บื้พั�นฐานข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายแต้�ละรู้ะบื้บื้แต้กี่ต้�างกี่�น ทั่��งน�� ข้-�นอย��กี่�บื้พั�นฐานข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายแต้�ละรู้ะบื้บื้2. 2. กี่ารู้แบื้�งปรู้ะเภทั่ข้องกี่ฎหมาย อาจแบื้�งออกี่ได�เป6นหลายล�กี่ษณีะ กี่ารู้แบื้�งปรู้ะเภทั่ข้องกี่ฎหมาย อาจแบื้�งออกี่ได�เป6นหลายล�กี่ษณีะ ทั่��งน��ข้-�นอย��กี่�บื้ว�าจะย-ดอะไรู้เป6นเกี่ณีฑ์1ในกี่ารู้แบื้�งทั่��งน��ข้-�นอย��กี่�บื้ว�าจะย-ดอะไรู้เป6นเกี่ณีฑ์1ในกี่ารู้แบื้�ง3. 3. กี่ฎหมายทั่��ออกี่มาใช�ในสำ�งคมน��น เกี่�ดจากี่องค1กี่รู้ทั่��ม�อ�านาจในกี่ารู้กี่ฎหมายทั่��ออกี่มาใช�ในสำ�งคมน��น เกี่�ดจากี่องค1กี่รู้ทั่��ม�อ�านาจในกี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายต้�างกี่�น จ-งม�ล�าด�บื้ความสำ�าค�ญไม�เทั่�าเทั่�ยมกี่�นออกี่กี่ฎหมายต้�างกี่�น จ-งม�ล�าด�บื้ความสำ�าค�ญไม�เทั่�าเทั่�ยมกี่�น4. 4. กี่ฎหมายทั่��ม�ศึ�กี่ด�Iสำ�งกี่ว�าหรู้อม�ศึ�กี่ด�Iเทั่�ากี่�นกี่�บื้กี่ฎหมายอ�กี่ฉบื้�บื้กี่ฎหมายทั่��ม�ศึ�กี่ด�Iสำ�งกี่ว�าหรู้อม�ศึ�กี่ด�Iเทั่�ากี่�นกี่�บื้กี่ฎหมายอ�กี่ฉบื้�บื้หน-�ง ย�อมแกี่�ไข้เพั��มเต้�มหรู้อยกี่เล�กี่กี่ฎหมายฉบื้�บื้หล�งน��นได�หน-�ง ย�อมแกี่�ไข้เพั��มเต้�มหรู้อยกี่เล�กี่กี่ฎหมายฉบื้�บื้หล�งน��นได�

Page 20: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

3.1 3.1 ทั่��มาข้องกี่ฎหมายทั่��มาข้องกี่ฎหมาย1. 1. ทั่��มาข้องกี่ฎหมายย�อมม�ความหมายแต้กี่ต้�างกี่�นไปต้ามรู้ะบื้บื้ทั่��มาข้องกี่ฎหมายย�อมม�ความหมายแต้กี่ต้�างกี่�นไปต้ามรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายกี่ฎหมาย2. 2. ทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้ลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้น��น ได�แกี่� กี่ฎหมายทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้ลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้น��น ได�แกี่� กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� และหล�กี่กี่ฎหมายทั่��วไปลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� และหล�กี่กี่ฎหมายทั่��วไป3. 3. ทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ ได�แกี่� ทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ ได�แกี่� จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� ค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาล กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ ความจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� ค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาล กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ ความเห3นข้องน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1 และหล�กี่ความย2ต้�ธรู้รู้มเห3นข้องน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1 และหล�กี่ความย2ต้�ธรู้รู้ม4. 4. ทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยม คอ กี่ฎหมายลายทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยม คอ กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้

3.1.1 3.1.1 ทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ลองบื้อกี่ช�อกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ลองบื้อกี่ช�อกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้รู้� �จ�กี่รู้�ปแบื้บื้ข้องกี่ฎหมายด�งต้�อไปน��รู้� �จ�กี่รู้�ปแบื้บื้ข้องกี่ฎหมายด�งต้�อไปน��1) 1) รู้�ฐธรู้รู้มน�ญ เช�น รู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ย พัรู้�ฐธรู้รู้มน�ญ เช�น รู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ย พั..ศึศึ. . 251725172) 2) ปรู้ะมวลกี่ฎหมาย เช�น ปรู้ะมวลกี่ฎหมายทั่��ด�น ปรู้ะมวลรู้�ษฎากี่รู้ปรู้ะมวลกี่ฎหมาย เช�น ปรู้ะมวลกี่ฎหมายทั่��ด�น ปรู้ะมวลรู้�ษฎากี่รู้3) 3) พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้� เช�น พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ค2�มครู้องสำ�ต้ว1ป<าสำงวนแห�งพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้� เช�น พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ค2�มครู้องสำ�ต้ว1ป<าสำงวนแห�งชาต้� พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�บื้รู้�ษ�ทั่มหาชน พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�สำ�งเสำรู้�มพัาณี�ชย1ชาต้� พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�บื้รู้�ษ�ทั่มหาชน พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�สำ�งเสำรู้�มพัาณี�ชย1นาว�นาว�4) 4) พัรู้ะรู้าชกี่ฤษฎ�กี่า เช�น พัรู้ะรู้าชกี่ฤษฎ�กี่ากี่�าหนดเข้ต้ควบื้ค2มพัรู้ะรู้าชกี่ฤษฎ�กี่า เช�น พัรู้ะรู้าชกี่ฤษฎ�กี่ากี่�าหนดเข้ต้ควบื้ค2มศึ2ลกี่ากี่รู้ เป6นต้�นศึ2ลกี่ากี่รู้ เป6นต้�น

จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ทั่��กี่ลายมาเป6นกี่ฎหมายจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ทั่��กี่ลายมาเป6นกี่ฎหมายต้�วอย�างข้องจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ทั่��กี่ลายมาเป6นกี่ฎหมาย คอ กี่ารู้ทั่��บื้2ต้รู้ต้�วอย�างข้องจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ทั่��กี่ลายมาเป6นกี่ฎหมาย คอ กี่ารู้ทั่��บื้2ต้รู้ต้�องอ2ปกี่ารู้ะเล��ยงด�บื้�ดามารู้ดาซึ่-�งได�น�าไปบื้�ญญ�ต้�ใน ปต้�องอ2ปกี่ารู้ะเล��ยงด�บื้�ดามารู้ดาซึ่-�งได�น�าไปบื้�ญญ�ต้�ใน ป..พัพั..พัพั. . มาต้รู้า มาต้รู้า

Page 21: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

15631563

กี่ารู้ให�สำ�นสำอดทั่��ฝ่<ายชายให�แกี่�ฝ่<ายหญ�งน��นเป6นจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�หรู้อไม� กี่ารู้ให�สำ�นสำอดทั่��ฝ่<ายชายให�แกี่�ฝ่<ายหญ�งน��นเป6นจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�หรู้อไม� และฝ่<ายหญ�งจะเรู้�ยกี่รู้�องจากี่ฝ่<ายชายได�เสำมอไปหรู้อไม�และฝ่<ายหญ�งจะเรู้�ยกี่รู้�องจากี่ฝ่<ายชายได�เสำมอไปหรู้อไม�กี่ารู้ให�สำ�นสำอดเป6นจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� เพัรู้าะเข้�าต้ามหล�กี่เกี่ณีฑ์1ทั่��ง กี่ารู้ให�สำ�นสำอดเป6นจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� เพัรู้าะเข้�าต้ามหล�กี่เกี่ณีฑ์1ทั่��ง 4 4

ปรู้ะกี่ารู้ แต้�กี่3ม�ใช�เป6นเรู้�องทั่��ฝ่<ายหญ�งจะบื้�งค�บื้เอากี่�บื้ฝ่<ายชายได� ปรู้ะกี่ารู้ แต้�กี่3ม�ใช�เป6นเรู้�องทั่��ฝ่<ายหญ�งจะบื้�งค�บื้เอากี่�บื้ฝ่<ายชายได� เพัรู้าะเป6นเรู้�องทั่��ฝ่<ายชายต้�องสำม�ครู้ใจให�แกี่�ฝ่<ายหญ�งเพั�อต้อบื้แทั่นเพัรู้าะเป6นเรู้�องทั่��ฝ่<ายชายต้�องสำม�ครู้ใจให�แกี่�ฝ่<ายหญ�งเพั�อต้อบื้แทั่นกี่ารู้ทั่��หญ�งยอมสำมรู้สำด�วย กี่ารู้ทั่��หญ�งยอมสำมรู้สำด�วย ((ปป..พัพั..พัพั. . มาต้รู้า มาต้รู้า 1437)1437)

ลองสำ�ารู้วจด�สำ2ภาษ�ต้กี่ฎหมายทั่��เคยทั่รู้าบื้มาแล�วลองสำ�ารู้วจด�สำ2ภาษ�ต้กี่ฎหมายทั่��เคยทั่รู้าบื้มาแล�วสำ2ภาษ�ต้กี่ฎหมายทั่��เคยทั่รู้าบื้มาแล�ว เช�นสำ2ภาษ�ต้กี่ฎหมายทั่��เคยทั่รู้าบื้มาแล�ว เช�น1) 1) เป6นหน�าทั่��ข้องศึาลทั่��จะต้�องให�ความย2ต้�ธรู้รู้มแกี่�คนทั่��เข้�ามาหาศึาล เป6นหน�าทั่��ข้องศึาลทั่��จะต้�องให�ความย2ต้�ธรู้รู้มแกี่�คนทั่��เข้�ามาหาศึาล ((ข้�อ ข้�อ 13)13)

2) 2) ผู้��พั�พัากี่ษาทั่��ด�ย�อมว�น�จฉ�ยคด�ต้ามหล�กี่ความย2ต้�ธรู้รู้มและความผู้��พั�พัากี่ษาทั่��ด�ย�อมว�น�จฉ�ยคด�ต้ามหล�กี่ความย2ต้�ธรู้รู้มและความถึ�กี่ต้�อง และถึอความย2ต้�ธรู้รู้มสำ�าค�ญกี่ว�ากี่ฎหมาย ถึ�กี่ต้�อง และถึอความย2ต้�ธรู้รู้มสำ�าค�ญกี่ว�ากี่ฎหมาย ((ข้�อ ข้�อ 24)24)

3) 3) ความทั่2จรู้�ต้กี่�บื้ความย2ต้�ธรู้รู้มอย��ด�วยกี่�นไม�ได� ความทั่2จรู้�ต้กี่�บื้ความย2ต้�ธรู้รู้มอย��ด�วยกี่�นไม�ได� ((ข้�อ ข้�อ 59)59)

3.1.2 3.1.2 ทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ม�ความสำ�มพั�นธ1ต้�อรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�ม�ความสำ�มพั�นธ1ต้�อรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้อย�างไรู้อ�กี่ษรู้อย�างไรู้จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�เป6นต้�นต้อข้องกี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ เม�อจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�เป6นต้�นต้อข้องกี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ เม�อสำม�ยเรู้��มแรู้กี่ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายน�� ศึาลใช�จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�เป6นกี่ฎหมายสำม�ยเรู้��มแรู้กี่ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายน�� ศึาลใช�จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�เป6นกี่ฎหมายในกี่ารู้ต้�ดสำ�นคด�จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�จ-งเป6นทั่��มาพั�นฐาน ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายในกี่ารู้ต้�ดสำ�นคด�จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�จ-งเป6นทั่��มาพั�นฐาน ข้องรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้

เหต้2ผู้ลสำน�บื้สำน2นค�ากี่ล�าวทั่��ว�า กี่ฎหมายทั่��มาจากี่ค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาล“เหต้2ผู้ลสำน�บื้สำน2นค�ากี่ล�าวทั่��ว�า กี่ฎหมายทั่��มาจากี่ค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาล“

เป6นหล�กี่เกี่ณีฑ์1ทั่��ม� �นคง เช�นเด�ยว กี่�บื้หล�กี่ทั่��เกี่�ดจากี่จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�”เป6นหล�กี่เกี่ณีฑ์1ทั่��ม� �นคง เช�นเด�ยว กี่�บื้หล�กี่ทั่��เกี่�ดจากี่จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�”

Page 22: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

ค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้เป6นค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้เป6นหล�กี่เกี่ณีฑ์1ทั่��ม� �นคง เน�องจากี่ศึาลในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายน��ย-ดถึอหล�กี่แนวหล�กี่เกี่ณีฑ์1ทั่��ม� �นคง เน�องจากี่ศึาลในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายน��ย-ดถึอหล�กี่แนวบื้รู้รู้ทั่�ดฐานค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาล จ-งทั่�าให�คด�ทั่��ม�ข้�อเทั่3จจรู้�งอ�นเป6นบื้รู้รู้ทั่�ดฐานค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาล จ-งทั่�าให�คด�ทั่��ม�ข้�อเทั่3จจรู้�งอ�นเป6นสำารู้ะสำ�าค�ญอย�างเด�ยวกี่�นได�รู้�บื้กี่ารู้ต้�ดสำ�น ให�ม�ผู้ลอย�างเด�ยวกี่�น เม�อสำารู้ะสำ�าค�ญอย�างเด�ยวกี่�นได�รู้�บื้กี่ารู้ต้�ดสำ�น ให�ม�ผู้ลอย�างเด�ยวกี่�น เม�อเวลาผู้�านไปหล�กี่เกี่ณีฑ์1ทั่��ศึาลวางไว�ในกี่ารู้ต้�ดสำ�นคด�ย�อมได�รู้�บื้กี่ารู้เวลาผู้�านไปหล�กี่เกี่ณีฑ์1ทั่��ศึาลวางไว�ในกี่ารู้ต้�ดสำ�นคด�ย�อมได�รู้�บื้กี่ารู้ยอมรู้�บื้มากี่ย��งข้-�น และกี่ลายเป6นหล�กี่กี่ฎหมายทั่��ม� �นคงในเวลาต้�อมายอมรู้�บื้มากี่ย��งข้-�น และกี่ลายเป6นหล�กี่กี่ฎหมายทั่��ม� �นคงในเวลาต้�อมา

ในป4จจ2บื้�นกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้กี่ล�บื้ม�บื้ทั่บื้าทั่สำ�าค�ญต้�อรู้ะบื้บื้ในป4จจ2บื้�นกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้กี่ล�บื้ม�บื้ทั่บื้าทั่สำ�าค�ญต้�อรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ไม�น�อยกี่ว�ากี่ฎหมายทั่��เกี่�ดจากี่จารู้�ต้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ไม�น�อยกี่ว�ากี่ฎหมายทั่��เกี่�ดจากี่จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�และค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลน��นเป6นความจรู้�งเพั�ยงใดปรู้ะเพัณี�และค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลน��นเป6นความจรู้�งเพั�ยงใดในสำม�ยทั่��โลกี่ม�ความเจรู้�ญกี่�าวหน�า กี่ารู้ทั่��จะรู้อให�กี่ฎหมายเกี่�ดข้-�นจากี่ในสำม�ยทั่��โลกี่ม�ความเจรู้�ญกี่�าวหน�า กี่ารู้ทั่��จะรู้อให�กี่ฎหมายเกี่�ดข้-�นจากี่จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�หรู้อค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลในคด�ทั่��ข้-�นสำ��ศึาลน��นย�อมจะจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�หรู้อค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลในคด�ทั่��ข้-�นสำ��ศึาลน��นย�อมจะไม�ทั่�นต้�อความต้�องกี่ารู้ จ-งต้�องออกี่กี่ฎหมายล�วงหน�าเพั�อวางรู้ะเบื้�ยบื้ไม�ทั่�นต้�อความต้�องกี่ารู้ จ-งต้�องออกี่กี่ฎหมายล�วงหน�าเพั�อวางรู้ะเบื้�ยบื้และกี่ฎเกี่ณีฑ์1ในสำ�งคม หากี่จะรู้อให�กี่ฎหมายเกี่�ดข้-�นเองจะไม�ทั่�นต้�อและกี่ฎเกี่ณีฑ์1ในสำ�งคม หากี่จะรู้อให�กี่ฎหมายเกี่�ดข้-�นเองจะไม�ทั่�นต้�อเหต้2กี่ารู้ณี1ทั่��เกี่�ดข้-�นหรู้อเปล��ยนแปลงไปอย�างรู้วดเรู้3วเหต้2กี่ารู้ณี1ทั่��เกี่�ดข้-�นหรู้อเปล��ยนแปลงไปอย�างรู้วดเรู้3ว

เอคคว�ต้��คออะไรู้เอคคว�ต้��คออะไรู้เอคคว�ต้�� คอรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายทั่��เป6นสำ�วนหน-�งในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายเอคคว�ต้�� คอรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายทั่��เป6นสำ�วนหน-�งในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ เอคคว�ต้��เป6นรู้ะบื้บื้ทั่��ย-ดถึอหล�กี่ความย2ต้�ธรู้รู้ม โดยล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ เอคคว�ต้��เป6นรู้ะบื้บื้ทั่��ย-ดถึอหล�กี่ความย2ต้�ธรู้รู้ม โดยมโนธรู้รู้มข้องผู้��พั�พัากี่ษาเป6นหล�กี่ จ-งกี่�อให�เกี่�ดความยดหย2�นในกี่ารู้มโนธรู้รู้มข้องผู้��พั�พัากี่ษาเป6นหล�กี่ จ-งกี่�อให�เกี่�ดความยดหย2�นในกี่ารู้ต้�ดสำ�นคด�ด�วยความเป6นธรู้รู้ม โดยไม�ต้�องอย��ในกี่รู้อบื้ข้องจารู้�ต้ต้�ดสำ�นคด�ด�วยความเป6นธรู้รู้ม โดยไม�ต้�องอย��ในกี่รู้อบื้ข้องจารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�หรู้อแนวบื้รู้รู้ทั่�ดฐานค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลปรู้ะเพัณี�หรู้อแนวบื้รู้รู้ทั่�ดฐานค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาล

ศึาลไทั่ยยอมรู้�บื้น�บื้ถึอค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลในคด�กี่�อนเพั�ยงใดหรู้อไม�ศึาลไทั่ยยอมรู้�บื้น�บื้ถึอค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาลในคด�กี่�อนเพั�ยงใดหรู้อไม�ศึาลไทั่ยอย��ในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ จ-งไม�ถึอว�าค�าพั�พัากี่ษาศึาลไทั่ยอย��ในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ จ-งไม�ถึอว�าค�าพั�พัากี่ษาเป6นกี่ฎหมายทั่��ศึาลทั่�าข้-�น ศึาลคงย-ดต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายเป6นสำ�าค�ญในกี่ารู้เป6นกี่ฎหมายทั่��ศึาลทั่�าข้-�น ศึาลคงย-ดต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายเป6นสำ�าค�ญในกี่ารู้

Page 23: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

ต้�ดสำ�นคด� แต้�กี่3ค�าน-งถึ-งผู้ลและเหต้2ผู้ลข้องค�าพั�พัากี่ษาในคด�กี่�อนอย��ต้�ดสำ�นคด� แต้�กี่3ค�าน-งถึ-งผู้ลและเหต้2ผู้ลข้องค�าพั�พัากี่ษาในคด�กี่�อนอย��บื้�าง โดยเฉพัาะคด�ทั่��ม�ข้�อเทั่3จจรู้�งเช�นเด�ยวกี่�บื้ทั่��ศึาลสำ�งเคยต้�ดสำ�นไว�บื้�าง โดยเฉพัาะคด�ทั่��ม�ข้�อเทั่3จจรู้�งเช�นเด�ยวกี่�บื้ทั่��ศึาลสำ�งเคยต้�ดสำ�นไว�แล�ว แต้�หากี่ศึาลล�าง แล�ว แต้�หากี่ศึาลล�าง ((ทั่��อย��ในช��นต้��ากี่ว�าทั่��อย��ในช��นต้��ากี่ว�า) ) ม�เหต้22ผู้ลเป6นอย�างอ�น กี่3อาจม�เหต้22ผู้ลเป6นอย�างอ�น กี่3อาจต้�ดสำ�นให�เป6นอ�กี่อย�างหน-�งกี่3ได� โดยไม�ต้�อค�าน-งถึ-งค�าพั�พัากี่ษาในคด�ต้�ดสำ�นให�เป6นอ�กี่อย�างหน-�งกี่3ได� โดยไม�ต้�อค�าน-งถึ-งค�าพั�พัากี่ษาในคด�กี่�อนๆน��นกี่�อนๆน��น

ความเห3นข้องน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1น��นจะได�รู้�บื้กี่ารู้ยอมรู้�บื้จากี่ศึาลในกี่ารู้ความเห3นข้องน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1น��นจะได�รู้�บื้กี่ารู้ยอมรู้�บื้จากี่ศึาลในกี่ารู้พั�จารู้ณีาพั�พัากี่ษาคด�เพั�ยงใดพั�จารู้ณีาพั�พัากี่ษาคด�เพั�ยงใดแม�ว�าความเห3นข้องน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1จะไม�เป6นทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้แม�ว�าความเห3นข้องน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1จะไม�เป6นทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้แต้�ความเห3น ข้องน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1ผู้��ทั่รู้งกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้แต้�ความเห3น ข้องน�กี่น�ต้�ศึาสำต้รู้1ผู้��ทั่รู้งค2ณีว2ฒ� ซึ่-�งเป6นทั่��ยอมรู้�บื้ในวงกี่ารู้กี่ฎหมายโดยทั่��วไป กี่3อาจจะม�ค2ณีว2ฒ� ซึ่-�งเป6นทั่��ยอมรู้�บื้ในวงกี่ารู้กี่ฎหมายโดยทั่��วไป กี่3อาจจะม�อ�ทั่ธ�พัลต้�อกี่ารู้ต้�ดสำ�นใจคด�ต้�อมาอ�ทั่ธ�พัลต้�อกี่ารู้ต้�ดสำ�นใจคด�ต้�อมา

3.1.3 3.1.3 ทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยมทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยมพั�จารู้ณีาว�ากี่ารู้ทั่��รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยมม�ทั่��มาข้องกี่ฎหมาย คอพั�จารู้ณีาว�ากี่ารู้ทั่��รู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยมม�ทั่��มาข้องกี่ฎหมาย คอกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้แต้�เพั�ยงอย�างเด�ยวน��น จะสำามารู้ถึให�ความกี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้แต้�เพั�ยงอย�างเด�ยวน��น จะสำามารู้ถึให�ความย2ต้�ธรู้รู้มแกี่�อรู้รู้ถึคด�ต้�างๆได�เพั�ยงพัอหรู้อไม�ย2ต้�ธรู้รู้มแกี่�อรู้รู้ถึคด�ต้�างๆได�เพั�ยงพัอหรู้อไม�ในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยม ใช�กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้เป6นกี่ลไกี่ในในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยม ใช�กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้เป6นกี่ลไกี่ในกี่ารู้ควบื้ค2มสำ�งคมให�เป6นไปต้ามทั่��วางเป?าหมายไว� ความย2ต้�ธรู้รู้มจะม�กี่ารู้ควบื้ค2มสำ�งคมให�เป6นไปต้ามทั่��วางเป?าหมายไว� ความย2ต้�ธรู้รู้มจะม�เพั�ยงใดย�อมข้-�นอย��ความเป6นอ�สำรู้ะข้องศึาลในกี่ารู้ต้�ดสำ�นคด� หากี่ศึาลเพั�ยงใดย�อมข้-�นอย��ความเป6นอ�สำรู้ะข้องศึาลในกี่ารู้ต้�ดสำ�นคด� หากี่ศึาลต้�องปฏ�บื้�ต้�ต้ามนโยบื้ายข้องพัรู้รู้คคอมม�วน�สำต้1อย�างหล�กี่เล��ยงไม�ได� ต้�องปฏ�บื้�ต้�ต้ามนโยบื้ายข้องพัรู้รู้คคอมม�วน�สำต้1อย�างหล�กี่เล��ยงไม�ได� โอกี่าสำทั่��ปรู้ะชาชนจะได�รู้�บื้ความย2ต้�ธรู้รู้มกี่3ย�อมน�อยลงได�ต้ามล�าด�บื้โอกี่าสำทั่��ปรู้ะชาชนจะได�รู้�บื้ความย2ต้�ธรู้รู้มกี่3ย�อมน�อยลงได�ต้ามล�าด�บื้

3.2 3.2 ปรู้ะเภทั่ข้องกี่ฎหมายปรู้ะเภทั่ข้องกี่ฎหมาย1. 1. กี่ารู้แบื้�งปรู้ะเภทั่ข้องกี่ฎหมาย อาจแบื้�งได�หลายล�กี่ษณีะทั่��งน��ข้-�นกี่ารู้แบื้�งปรู้ะเภทั่ข้องกี่ฎหมาย อาจแบื้�งได�หลายล�กี่ษณีะทั่��งน��ข้-�นอย��กี่�บื้ว�า จะย-ดอะไรู้เป6นเกี่ณีฑ์1ในกี่ารู้แบื้�งอย��กี่�บื้ว�า จะย-ดอะไรู้เป6นเกี่ณีฑ์1ในกี่ารู้แบื้�ง

Page 24: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

2. 2. กี่ฎหมายน��นอาจแบื้�งได�อย�างครู้�าวๆ เป6น กี่ฎหมายน��นอาจแบื้�งได�อย�างครู้�าวๆ เป6น 2 2 ปรู้ะเภทั่คอ กี่ฎหมายปรู้ะเภทั่คอ กี่ฎหมายภายในและกี่ฎหมายภายนอกี่ภายในและกี่ฎหมายภายนอกี่3. 3. กี่ฎหมายภายในอาจแบื้�งได�เป6นกี่ฎหมายภายในอาจแบื้�งได�เป6น1) 1) กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ และกี่ฎหมายทั่��ไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ และกี่ฎหมายทั่��ไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้2) 2) กี่ฎหมายทั่��ม�สำภาพับื้�งค�บื้ทั่างอาญา และกี่ฎหมายทั่��ม�สำภาพับื้�งค�บื้กี่ฎหมายทั่��ม�สำภาพับื้�งค�บื้ทั่างอาญา และกี่ฎหมายทั่��ม�สำภาพับื้�งค�บื้ทั่างแพั�งทั่างแพั�ง3) 3) กี่ฎหมายสำารู้บื้�ญญ�ต้� และกี่ฎหมายว�ธ�สำบื้�ญญ�ต้�กี่ฎหมายสำารู้บื้�ญญ�ต้� และกี่ฎหมายว�ธ�สำบื้�ญญ�ต้�4) 4) กี่ฎหมายมหาชน และกี่ฎหมายเอกี่ชนกี่ฎหมายมหาชน และกี่ฎหมายเอกี่ชน4. 4. กี่ฎหมายภายนอกี่อาจแบื้�งออกี่ได�เป6นกี่ฎหมายภายนอกี่อาจแบื้�งออกี่ได�เป6น1) 1) กี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�เมองกี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�เมอง2) 2) กี่ฎหมายรู้ะว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�บื้2คคลกี่ฎหมายรู้ะว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�บื้2คคล3) 3) กี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�อาญากี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�อาญา

3.2.1 3.2.1 บื้ทั่น�าบื้ทั่น�ากี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายภายในแบื้บื้ใดทั่��ควรู้ได�รู้�บื้กี่ารู้ยอมรู้�บื้มากี่ทั่��สำ2ด กี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายภายในแบื้บื้ใดทั่��ควรู้ได�รู้�บื้กี่ารู้ยอมรู้�บื้มากี่ทั่��สำ2ด เพัรู้าะเหต้2ใดจ-งเป6นเช�นน��นเพัรู้าะเหต้2ใดจ-งเป6นเช�นน��นกี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายภายในเป6นกี่ฎหมายมหาชนและกี่ฎหมาเอกี่ชน น�าจะกี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายภายในเป6นกี่ฎหมายมหาชนและกี่ฎหมาเอกี่ชน น�าจะได�รู้�บื้กี่ารู้ยอมรู้�บื้มากี่ทั่��สำ2ดเพัรู้าะม�ผู้ลในกี่ารู้พั�จารู้ณีาใช�หล�กี่เกี่ณีฑ์1ในได�รู้�บื้กี่ารู้ยอมรู้�บื้มากี่ทั่��สำ2ดเพัรู้าะม�ผู้ลในกี่ารู้พั�จารู้ณีาใช�หล�กี่เกี่ณีฑ์1ในกี่ารู้ใช�และกี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมาย เพั�อกี่�อให�เกี่�ดความย2ต้�ธรู้รู้มแต้�คด�กี่ารู้ใช�และกี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมาย เพั�อกี่�อให�เกี่�ดความย2ต้�ธรู้รู้มแต้�คด�ต้ามล�กี่ษณีะกี่ฎหมายต้ามล�กี่ษณีะกี่ฎหมาย

3.2.2 3.2.2 ปรู้ะเภทั่ข้องกี่ฎหมายภายในปรู้ะเภทั่ข้องกี่ฎหมายภายในUnwritten Law Unwritten Law คอ อะไรู้คอ อะไรู้Unwritten Law Unwritten Law คอกี่ฎหมายทั่��ย�งม�ได�ถึ�กี่ถึ�ายทั่อดออกี่มาเป6นลายคอกี่ฎหมายทั่��ย�งม�ได�ถึ�กี่ถึ�ายทั่อดออกี่มาเป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้

Page 25: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

กี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายต้ามสำภาพับื้�งค�บื้น��นม�ปรู้ะโยชน1อย�างไรู้บื้�างกี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายต้ามสำภาพับื้�งค�บื้น��นม�ปรู้ะโยชน1อย�างไรู้บื้�างกี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายต้ามสำภาพับื้�งค�บื้ม�ปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้พั�จารู้ณีาคด�แยกี่กี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายต้ามสำภาพับื้�งค�บื้ม�ปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้พั�จารู้ณีาคด�แยกี่คด�เพั�อฟั?องศึาลได�ถึ�กี่ต้�องเช�น คด�แพั�งจะฟั?องศึาลใดทั่��กี่ฎหมายคด�เพั�อฟั?องศึาลได�ถึ�กี่ต้�องเช�น คด�แพั�งจะฟั?องศึาลใดทั่��กี่ฎหมายกี่�าหนดได�บื้�าง หรู้อคด�อาญาจะฟั?องศึาลใดได�บื้�างกี่�าหนดได�บื้�าง หรู้อคด�อาญาจะฟั?องศึาลใดได�บื้�าง

ถึ�าไม�ม�กี่ฎหมายว�ธ�สำบื้�ญญ�ต้�จะเกี่�ดผู้ลปรู้ะกี่ารู้ใดบื้�างต้�อรู้ะบื้บื้ถึ�าไม�ม�กี่ฎหมายว�ธ�สำบื้�ญญ�ต้�จะเกี่�ดผู้ลปรู้ะกี่ารู้ใดบื้�างต้�อรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายข้องไทั่ยในป4จจ2บื้�นกี่ฎหมายข้องไทั่ยในป4จจ2บื้�นถึ�าไม�ม�กี่ฎหมายว�ธ�สำบื้�ญญ�ต้�กี่3ไม�อาจด�าเน�นคด�ในศึาลต้�างๆ ได�ถึ�าไม�ม�กี่ฎหมายว�ธ�สำบื้�ญญ�ต้�กี่3ไม�อาจด�าเน�นคด�ในศึาลต้�างๆ ได�

กี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายออกี่เป6นกี่ฎหมายเอกี่ชนและกี่ฎหมายมหาชนน��นม�กี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายออกี่เป6นกี่ฎหมายเอกี่ชนและกี่ฎหมายมหาชนน��นม�ปรู้ะโยชน1อย�างไรู้บื้�างปรู้ะโยชน1อย�างไรู้บื้�างกี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายเป6นกี่ฎหมายเอกี่ชนและกี่ฎหมายมหาชนน��น กี่ารู้แบื้�งกี่ฎหมายเป6นกี่ฎหมายเอกี่ชนและกี่ฎหมายมหาชนน��น ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยย�งไม�อาจมองเห3นปรู้ะโยชน1ได�อย�างช�ดเจน เพัรู้าะปรู้ะเทั่ศึไทั่ยย�งไม�อาจมองเห3นปรู้ะโยชน1ได�อย�างช�ดเจน เพัรู้าะปรู้ะเทั่ศึไทั่ยย�งไม�ได�แยกี่คด�ทั่��เกี่��ยวข้�องกี่�บื้กี่ฎหมายมหาชนให�ข้-�นศึาลปรู้ะเทั่ศึไทั่ยย�งไม�ได�แยกี่คด�ทั่��เกี่��ยวข้�องกี่�บื้กี่ฎหมายมหาชนให�ข้-�นศึาลปกี่ครู้อง ในป4จจ2บื้�นคด�สำ�วนใหญ�ข้-�นศึาลย2ต้�ธรู้รู้ม ยกี่เว�นบื้างคด�ทั่��จ�ดปกี่ครู้อง ในป4จจ2บื้�นคด�สำ�วนใหญ�ข้-�นศึาลย2ต้�ธรู้รู้ม ยกี่เว�นบื้างคด�ทั่��จ�ดต้��งศึาลพั�เศึษไว�พั�จารู้ณีาพั�พัากี่ษาคด�โดยเฉพัาะต้��งศึาลพั�เศึษไว�พั�จารู้ณีาพั�พัากี่ษาคด�โดยเฉพัาะ

3.2.3 3.2.3 ปรู้ะเภทั่ข้องกี่ฎหมายภายนอกี่ปรู้ะเภทั่ข้องกี่ฎหมายภายนอกี่กี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�เมองม�ความสำ�าค�ญและม�บื้ทั่บื้าทั่กี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�เมองม�ความสำ�าค�ญและม�บื้ทั่บื้าทั่ต้�อสำ�งคมปรู้ะชาชาต้�เพั�ยงใดต้�อสำ�งคมปรู้ะชาชาต้�เพั�ยงใดกี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�เมองม�ความสำ�าค�ญมากี่ เพัรู้าะเป6นกี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�เมองม�ความสำ�าค�ญมากี่ เพัรู้าะเป6นกี่ฎหมายทั่��กี่�าหนดกี่ฎเกี่ณีฑ์1ทั่��ให�รู้�ฐต้�างๆ ได�ปฏ�บื้�ต้�ต้ามเพั�อความสำงบื้กี่ฎหมายทั่��กี่�าหนดกี่ฎเกี่ณีฑ์1ทั่��ให�รู้�ฐต้�างๆ ได�ปฏ�บื้�ต้�ต้ามเพั�อความสำงบื้สำ2ข้ข้องสำ�งคมปรู้ะชาชาต้�แต้�ในป4จจ2บื้�น กี่ฎหมายน��ข้าดความศึ�กี่ด�Iสำ�ทั่ธ�Iสำ2ข้ข้องสำ�งคมปรู้ะชาชาต้�แต้�ในป4จจ2บื้�น กี่ฎหมายน��ข้าดความศึ�กี่ด�Iสำ�ทั่ธ�Iเพัรู้าะไม�ม�องค1กี่รู้ใดทั่��จะกี่�อให�เกี่�ดสำภาพับื้�งค�บื้ จ-งกี่ลายเป6นป4ญหาทั่��เพัรู้าะไม�ม�องค1กี่รู้ใดทั่��จะกี่�อให�เกี่�ดสำภาพับื้�งค�บื้ จ-งกี่ลายเป6นป4ญหาทั่��กี่�อให�เกี่�ดความไม�สำงบื้สำ2ข้ข้-�นเสำมอมากี่�อให�เกี่�ดความไม�สำงบื้สำ2ข้ข้-�นเสำมอมา

กี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�บื้2คคลม�บื้ทั่บื้าทั่ต้�อสำ�งคมป4จจ2บื้�นกี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�บื้2คคลม�บื้ทั่บื้าทั่ต้�อสำ�งคมป4จจ2บื้�น

Page 26: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

เพั�ยงใดเพั�ยงใดกี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�บื้2คคลม�บื้ทั่บื้าทั่สำ�าค�ญต้�อสำ�งคมย2คกี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�บื้2คคลม�บื้ทั่บื้าทั่สำ�าค�ญต้�อสำ�งคมย2คป4จจ2บื้�นทั่��ปรู้ะชาชนในแต้�ละรู้�ฐม�โอกี่าสำต้�ดต้�อกี่�น หรู้อความสำ�มพั�นธ1ป4จจ2บื้�นทั่��ปรู้ะชาชนในแต้�ละรู้�ฐม�โอกี่าสำต้�ดต้�อกี่�น หรู้อความสำ�มพั�นธ1กี่�นในด�านต้�างๆ ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างคนต้�างรู้�ฐย�อมม�ป4ญหาทั่��จะใช�กี่�นในด�านต้�างๆ ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างคนต้�างรู้�ฐย�อมม�ป4ญหาทั่��จะใช�กี่ฎหมายข้องรู้�ฐใดบื้�งค�บื้ จ-งต้�องม�กี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�กี่ฎหมายข้องรู้�ฐใดบื้�งค�บื้ จ-งต้�องม�กี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�บื้2คคลข้-�น เพั�อแกี่�ป4ญหาว�าจะใช�กี่ฎหมายใดบื้�งค�บื้แกี่�ความสำ�มพั�นธ1บื้2คคลข้-�น เพั�อแกี่�ป4ญหาว�าจะใช�กี่ฎหมายใดบื้�งค�บื้แกี่�ความสำ�มพั�นธ1เหล�าน��นเหล�าน��น

กี่ารู้จ��เครู้�องบื้�นจากี่ปรู้ะเทั่ศึอ�นแล�วมารู้�อนลงในปรู้ะเทั่ศึไทั่ย แล�วกี่ารู้จ��เครู้�องบื้�นจากี่ปรู้ะเทั่ศึอ�นแล�วมารู้�อนลงในปรู้ะเทั่ศึไทั่ย แล�วบื้�งค�บื้เครู้�องบื้�นให�เด�นทั่างต้�อไปย�งปรู้ะเทั่ศึทั่��สำาม ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยจะม�บื้�งค�บื้เครู้�องบื้�นให�เด�นทั่างต้�อไปย�งปรู้ะเทั่ศึทั่��สำาม ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยจะม�สำ�ทั่ธ�เรู้�ยกี่ให�สำ�งผู้��รู้ �ายข้�ามแดน ต้ามกี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�สำ�ทั่ธ�เรู้�ยกี่ให�สำ�งผู้��รู้ �ายข้�ามแดน ต้ามกี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�อาญาหรู้อไม�อาญาหรู้อไม�กี่ารู้จ��เครู้�องบื้�นเป6นกี่ารู้กี่รู้ะทั่�าผู้�ดกี่ฎหมายต้ามอาญากี่ฎหมายไทั่ย กี่ารู้จ��เครู้�องบื้�นเป6นกี่ารู้กี่รู้ะทั่�าผู้�ดกี่ฎหมายต้ามอาญากี่ฎหมายไทั่ย หากี่ผู้��รู้ �ายทั่��กี่รู้ะทั่�าผู้�ดบื้�งค�บื้เครู้�องบื้�นไปปรู้ะเทั่ศึทั่��สำาม และปรู้ะเทั่ศึทั่��หากี่ผู้��รู้ �ายทั่��กี่รู้ะทั่�าผู้�ดบื้�งค�บื้เครู้�องบื้�นไปปรู้ะเทั่ศึทั่��สำาม และปรู้ะเทั่ศึทั่��สำามม�ข้�อต้กี่ลงทั่��จะรู้�วมมอกี่�นสำ�งผู้��รู้ �ายข้�ามแดนกี่�บื้ปรู้ะเทั่ศึไทั่ย กี่3อาจสำามม�ข้�อต้กี่ลงทั่��จะรู้�วมมอกี่�นสำ�งผู้��รู้ �ายข้�ามแดนกี่�บื้ปรู้ะเทั่ศึไทั่ย กี่3อาจจะม�กี่ารู้สำ�งผู้��รู้ �ายข้�ามแดนได� แต้�ความผู้�ดน��โดยปกี่ต้�ย�อมเป6นความผู้�ดจะม�กี่ารู้สำ�งผู้��รู้ �ายข้�ามแดนได� แต้�ความผู้�ดน��โดยปกี่ต้�ย�อมเป6นความผู้�ดอาญาสำากี่ลซึ่-�งปรู้ะเทั่ศึทั่��สำามกี่3ย�อมจะลงโทั่ษได�อย��แล�ว เพัรู้าะเป6นอาญาสำากี่ลซึ่-�งปรู้ะเทั่ศึทั่��สำามกี่3ย�อมจะลงโทั่ษได�อย��แล�ว เพัรู้าะเป6นความผู้�ดทั่��กี่รู้ะทั่�าอย��ต้�อเน�องในอาณีาเข้ต้ข้องปรู้ะเทั่ศึน��นด�วยความผู้�ดทั่��กี่รู้ะทั่�าอย��ต้�อเน�องในอาณีาเข้ต้ข้องปรู้ะเทั่ศึน��นด�วย

3.3 3.3 ศึ�กี่ด�Iข้องกี่ฎหมายศึ�กี่ด�Iข้องกี่ฎหมาย1. 1. กี่ฎหมายทั่��ออกี่มาใช�ในสำ�งคมย�อมเกี่�ดจากี่องค1กี่รู้ต้�างกี่�น จ-งม�กี่ฎหมายทั่��ออกี่มาใช�ในสำ�งคมย�อมเกี่�ดจากี่องค1กี่รู้ต้�างกี่�น จ-งม�ล�าด�บื้ความสำ�าค�ญไม�เทั่�าเทั่�ยมกี่�นล�าด�บื้ความสำ�าค�ญไม�เทั่�าเทั่�ยมกี่�น2. 2. รู้�ฐธรู้รู้มน�ญเป6นกี่ฎหมายทั่��สำ�งทั่��สำ2ด จะม�กี่ฎหมายอ�นมาข้�ดกี่�บื้รู้�ฐธรู้รู้มน�ญเป6นกี่ฎหมายทั่��สำ�งทั่��สำ2ด จะม�กี่ฎหมายอ�นมาข้�ดกี่�บื้รู้�ฐธรู้รู้มน�ญไม�ได�รู้�ฐธรู้รู้มน�ญไม�ได�3. 3. กี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยรู้�ฐสำภา หรู้อรู้�ฐธรู้รู้มน�ญได�มอบื้อ�านาจให�ต้รู้ากี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยรู้�ฐสำภา หรู้อรู้�ฐธรู้รู้มน�ญได�มอบื้อ�านาจให�ต้รู้าข้-�นได�ในกี่รู้ณี�พั�เศึษ ต้ามความจ�าเป6นและต้ามเง�อนไข้ทั่��กี่�าหนด ย�อมม�ข้-�นได�ในกี่รู้ณี�พั�เศึษ ต้ามความจ�าเป6นและต้ามเง�อนไข้ทั่��กี่�าหนด ย�อมม�

Page 27: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

ศึ�กี่ด�Iสำ�งรู้องลงมาจากี่รู้�ฐธรู้รู้มน�ญศึ�กี่ด�Iสำ�งรู้องลงมาจากี่รู้�ฐธรู้รู้มน�ญ4. 4. กี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยฝ่<ายบื้รู้�หารู้ โดยอาศึ�ยอ�านาจกี่ฎหมายทั่��ออกี่กี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยฝ่<ายบื้รู้�หารู้ โดยอาศึ�ยอ�านาจกี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยรู้�ฐสำภา ย�อมเป6นกี่ฎหมายล�าด�บื้รู้องลงมาจากี่กี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยโดยรู้�ฐสำภา ย�อมเป6นกี่ฎหมายล�าด�บื้รู้องลงมาจากี่กี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยรู้�ฐสำภารู้�ฐสำภา5. 5. กี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยองค1กี่รู้ปกี่ครู้องต้นเอง โดยอาศึ�ยอ�านาจกี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยองค1กี่รู้ปกี่ครู้องต้นเอง โดยอาศึ�ยอ�านาจกี่ฎหมายอ�น ย�อมม�ศึ�กี่ด�Iต้��ากี่ว�ากี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยรู้�ฐสำภาหรู้อฝ่<ายกี่ฎหมายอ�น ย�อมม�ศึ�กี่ด�Iต้��ากี่ว�ากี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยรู้�ฐสำภาหรู้อฝ่<ายบื้รู้�หารู้บื้รู้�หารู้6. 6. กี่ารู้จ�ดล�าด�บื้ข้องกี่ฎหมายต้ามศึ�กี่ด�I กี่3เพั�อให�ทั่รู้าบื้ว�ากี่ฎหมายกี่ารู้จ�ดล�าด�บื้ข้องกี่ฎหมายต้ามศึ�กี่ด�I กี่3เพั�อให�ทั่รู้าบื้ว�ากี่ฎหมายฉบื้�บื้ใดม�ความสำ�าค�ญมากี่กี่ว�ากี่�น และสำามารู้ถึยกี่เล�กี่กี่ฎหมายทั่��ม�ฉบื้�บื้ใดม�ความสำ�าค�ญมากี่กี่ว�ากี่�น และสำามารู้ถึยกี่เล�กี่กี่ฎหมายทั่��ม�ศึ�กี่ด�Iเทั่�ากี่�นหรู้อต้��ากี่ว�าได� แต้�ไม�สำามารู้ถึยกี่เล�กี่กี่ฎหมายทั่��ม�ศึ�กี่ด�Iสำ�งศึ�กี่ด�Iเทั่�ากี่�นหรู้อต้��ากี่ว�าได� แต้�ไม�สำามารู้ถึยกี่เล�กี่กี่ฎหมายทั่��ม�ศึ�กี่ด�Iสำ�งกี่ว�าได�กี่ว�าได�

3.3.1 3.3.1 กี่ารู้จ�ดล�าด�บื้ความสำ�าค�ญข้องกี่ฎหมายกี่ารู้จ�ดล�าด�บื้ความสำ�าค�ญข้องกี่ฎหมายเหต้2ใดจ-งต้�องม�กี่ารู้จ�ดล�าด�บื้กี่ฎหมายต้ามศึ�กี่ด�Iเหต้2ใดจ-งต้�องม�กี่ารู้จ�ดล�าด�บื้กี่ฎหมายต้ามศึ�กี่ด�Iกี่ารู้จ�ดล�าด�บื้ข้องกี่ฎหมายน��นย�อมข้-�นอย��กี่�บื้ว�ากี่ฎหมายน��นออกี่โดยกี่ารู้จ�ดล�าด�บื้ข้องกี่ฎหมายน��นย�อมข้-�นอย��กี่�บื้ว�ากี่ฎหมายน��นออกี่โดยองค1กี่รู้ใด และองค1กี่รู้น��นม�ความสำ�าค�ญเพั�ยงใด เม�อออกี่กี่ฎหมายมาองค1กี่รู้ใด และองค1กี่รู้น��นม�ความสำ�าค�ญเพั�ยงใด เม�อออกี่กี่ฎหมายมาแล�ว กี่ฎหมายทั่��ออกี่มาโดยองค1กี่รู้ทั่��ม�อ�านาจออกี่กี่ฎหมายทั่��สำ�งกี่ว�าแล�ว กี่ฎหมายทั่��ออกี่มาโดยองค1กี่รู้ทั่��ม�อ�านาจออกี่กี่ฎหมายทั่��สำ�งกี่ว�าย�อมม�ศึ�กี่ด�Iสำ�งกี่ว�ากี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยองค1กี่รู้ทั่��ต้��ากี่ว�า ย�อมไม�ย�อมม�ศึ�กี่ด�Iสำ�งกี่ว�ากี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยองค1กี่รู้ทั่��ต้��ากี่ว�า ย�อมไม�สำามารู้ถึยกี่เล�กี่เพั�กี่ถึอนกี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยองค1กี่รู้ทั่��สำ�งกี่ว�าซึ่-�งม�ศึ�กี่ด�Iสำามารู้ถึยกี่เล�กี่เพั�กี่ถึอนกี่ฎหมายทั่��ออกี่โดยองค1กี่รู้ทั่��สำ�งกี่ว�าซึ่-�งม�ศึ�กี่ด�Iสำ�งกี่ว�าได�สำ�งกี่ว�าได�

3.3.2 3.3.2 ปรู้ะโยชน1ข้องกี่ารู้จ�ดล�าด�บื้ข้องกี่ฎหมายต้ามศึ�กี่ด�Iปรู้ะโยชน1ข้องกี่ารู้จ�ดล�าด�บื้ข้องกี่ฎหมายต้ามศึ�กี่ด�Iหาต้�วอย�างกี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายแกี่�ไข้เพั��มเต้�มกี่ฎหมายรู้ะด�บื้เด�ยวกี่�นมาหาต้�วอย�างกี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายแกี่�ไข้เพั��มเต้�มกี่ฎหมายรู้ะด�บื้เด�ยวกี่�นมาอย�างน�อย อย�างน�อย 1 1 ต้�วอย�างต้�วอย�างกี่ารู้แกี่�ไข้เพั��มเต้�มปรู้ะมวลกี่ฎหมายแพั�งและพัาณี�ชย1 ล�กี่ษณีะห2�นกี่ารู้แกี่�ไข้เพั��มเต้�มปรู้ะมวลกี่ฎหมายแพั�งและพัาณี�ชย1 ล�กี่ษณีะห2�นบื้รู้�ษ�ทั่โดยพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�แกี่�ไข้เพั��มเต้�มปรู้ะมวลกี่ฎหมายแพั�งและบื้รู้�ษ�ทั่โดยพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�แกี่�ไข้เพั��มเต้�มปรู้ะมวลกี่ฎหมายแพั�งและ

Page 28: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

พัาณี�ชย1 ฉบื้�บื้ทั่�� พัาณี�ชย1 ฉบื้�บื้ทั่�� 9 (9 (พัพั..ศึศึ. 2521). 2521)

หาต้�วอย�างกี่ารู้ยกี่เล�กี่กี่ฎหมายรู้ะด�บื้เด�ยวกี่�นมาอย�างน�อย หาต้�วอย�างกี่ารู้ยกี่เล�กี่กี่ฎหมายรู้ะด�บื้เด�ยวกี่�นมาอย�างน�อย 1 1

ต้�วอย�างต้�วอย�างพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�แกี่�ไข้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายแพั�งและพัาณี�ชย1 ฉบื้�บื้ทั่�� พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�แกี่�ไข้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายแพั�งและพัาณี�ชย1 ฉบื้�บื้ทั่�� 8 (8 (พัพั..ศึศึ. 2519) . 2519) ยกี่เล�กี่ปรู้ะมวลกี่ฎหมายแพั�งและพัาณี�ชย1 บื้รู้รู้พั ยกี่เล�กี่ปรู้ะมวลกี่ฎหมายแพั�งและพัาณี�ชย1 บื้รู้รู้พั 55

แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� 33

1. 1. กี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้หรู้อซึ่�ว�ลลอว1 ม�ทั่��มากี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้หรู้อซึ่�ว�ลลอว1 ม�ทั่��มาจากี่ กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� และหล�กี่กี่ฎหมายจากี่ กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี� และหล�กี่กี่ฎหมายทั่��วไปทั่��วไป2. 2. ทั่��มาปรู้ะกี่ารู้สำ�าค�ญข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายทั่��มาปรู้ะกี่ารู้สำ�าค�ญข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายไม�เป6นลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ ล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้ (Common Law System) (Common Law System) คอ จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�และคอ จารู้�ต้ปรู้ะเพัณี�และค�าพั�พัากี่ษาค�าพั�พัากี่ษา3. 3. ทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยม ทั่��มาข้องกี่ฎหมายในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายสำ�งคมน�ยม (Socialist Law (Socialist Law

System) System) คอ กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้คอ กี่ฎหมายลายล�กี่ษณี1อ�กี่ษรู้4. 4. ปรู้ะมวลกี่ฎหมายแพั�งและพัาณี�ชย1จ�ดอย��ในกี่ฎหมายปรู้ะเภทั่ ปรู้ะมวลกี่ฎหมายแพั�งและพัาณี�ชย1จ�ดอย��ในกี่ฎหมายปรู้ะเภทั่ กี่ฎหมายสำารู้บื้�ญญ�ต้�กี่ฎหมายสำารู้บื้�ญญ�ต้�5. 5. ปรู้ะมวลกี่ฎหมายอาญาจ�ดอย��ในกี่ฎเภทั่ กี่ฎหมายมหาชนปรู้ะมวลกี่ฎหมายอาญาจ�ดอย��ในกี่ฎเภทั่ กี่ฎหมายมหาชน6. 6. บื้รู้�ษ�ทั่ไทั่ยต้�องกี่ารู้ทั่�าสำ�ญญาค�าข้ายกี่�บื้บื้รู้�ษ�ทั่ญ��ป2<น ต้�างฝ่<ายต้�างบื้รู้�ษ�ทั่ไทั่ยต้�องกี่ารู้ทั่�าสำ�ญญาค�าข้ายกี่�บื้บื้รู้�ษ�ทั่ญ��ป2<น ต้�างฝ่<ายต้�างต้�องกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายในปรู้ะเทั่ศึข้องต้นบื้�งค�บื้ในสำ�ญญาทั่��ทั่�าข้-�นรู้ะหว�างต้�องกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายในปรู้ะเทั่ศึข้องต้นบื้�งค�บื้ในสำ�ญญาทั่��ทั่�าข้-�นรู้ะหว�างกี่�น กี่ฎหมายทั่��ควรู้จะใช�บื้�งค�บื้กี่รู้ณี�ทั่��ม�ความข้�ดแย�งกี่�นน�� คอ ปรู้ะมวลกี่�น กี่ฎหมายทั่��ควรู้จะใช�บื้�งค�บื้กี่รู้ณี�ทั่��ม�ความข้�ดแย�งกี่�นน�� คอ ปรู้ะมวลกี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�บื้2คคลกี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�บื้2คคล7. 7. นายต้�J ถึ�กี่จ�บื้และด�าเน�นคด�ข้�อหาค�ายาเสำพัต้�ดรู้ะหว�างค2มข้�งอย��นายต้�J ถึ�กี่จ�บื้และด�าเน�นคด�ข้�อหาค�ายาเสำพัต้�ดรู้ะหว�างค2มข้�งอย��นายต้�J เล3ดลอดหน�ข้�ามแดนออกี่ไปมาเลเซึ่�ยได� ต้�อมาต้�ารู้วจมาเลเซึ่�ยนายต้�J เล3ดลอดหน�ข้�ามแดนออกี่ไปมาเลเซึ่�ยได� ต้�อมาต้�ารู้วจมาเลเซึ่�ย

Page 29: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

สำ�งต้�วนายต้�Jมาให�รู้�ฐบื้าลไทั่ยด�าเน�นคด�และลงโทั่ษต้�อไป รู้�ฐบื้าลสำ�งต้�วนายต้�Jมาให�รู้�ฐบื้าลไทั่ยด�าเน�นคด�และลงโทั่ษต้�อไป รู้�ฐบื้าลมาเลเซึ่�ยปฏ�บื้�ต้�ต้าม กี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�อาญามาเลเซึ่�ยปฏ�บื้�ต้�ต้าม กี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�อาญา8. 8. กี่ฎบื้�ต้รู้สำหปรู้ะชาชาต้�หมายถึ-ง กี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�กี่ฎบื้�ต้รู้สำหปรู้ะชาชาต้�หมายถึ-ง กี่ฎหมายรู้ะหว�างปรู้ะเทั่ศึแผู้นกี่คด�เมองเมอง9. 9. กี่ารู้เรู้�ยงล�าด�บื้ศึ�กี่ด�Iข้องกี่ฎหมายจากี่สำ�งไปต้��า ควรู้เป6นด�งน��คอ กี่ารู้เรู้�ยงล�าด�บื้ศึ�กี่ด�Iข้องกี่ฎหมายจากี่สำ�งไปต้��า ควรู้เป6นด�งน��คอ รู้�ฐธรู้รู้มน�ญ พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้� พัรู้ะรู้าชกี่ฤษฎ�กี่า เทั่ศึบื้�ญญ�ต้�รู้�ฐธรู้รู้มน�ญ พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้� พัรู้ะรู้าชกี่ฤษฎ�กี่า เทั่ศึบื้�ญญ�ต้�10. 10. รู้�ฐธรู้รู้มน�ญ ม�ศึ�กี่ด�Iสำ�งกี่ว�ากี่ฎหมายใดๆทั่��งสำ��นรู้�ฐธรู้รู้มน�ญ ม�ศึ�กี่ด�Iสำ�งกี่ว�ากี่ฎหมายใดๆทั่��งสำ��น

หน�วยทั่�� หน�วยทั่�� 4 4 ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้ศึาสำต้รู้1อ�นๆความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้ศึาสำต้รู้1อ�นๆ

11. 11. เหต้2กี่ารู้ณี1ในปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�ความสำ�าค�ญทั่��จะทั่�าให�เกี่�ดแนวความเหต้2กี่ารู้ณี1ในปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�ความสำ�าค�ญทั่��จะทั่�าให�เกี่�ดแนวความค�ดในกี่ารู้ยกี่รู้�าง ปรู้�บื้ปรู้2ง แกี่�ไข้กี่ฎหมาย ให�เป6นกี่ต้�กี่าทั่��จะกี่�อให�เกี่�ดค�ดในกี่ารู้ยกี่รู้�าง ปรู้�บื้ปรู้2ง แกี่�ไข้กี่ฎหมาย ให�เป6นกี่ต้�กี่าทั่��จะกี่�อให�เกี่�ดปรู้ะโยชน1ต้�อสำ�งคมปรู้ะโยชน1ต้�อสำ�งคม12. 12. รู้�ฐศึาสำต้รู้1เป6นศึาสำต้รู้1ทั่��จ�ดรู้ะบื้บื้กี่ลไกี่กี่ารู้ปกี่ครู้อง โดยม�รู้�ฐศึาสำต้รู้1เป6นศึาสำต้รู้1ทั่��จ�ดรู้ะบื้บื้กี่ลไกี่กี่ารู้ปกี่ครู้อง โดยม�กี่ฎหมายเป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้องและกี่ารู้บื้รู้�หารู้ปรู้ะเทั่ศึกี่ฎหมายเป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้องและกี่ารู้บื้รู้�หารู้ปรู้ะเทั่ศึ13. 13. เศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1เป6นศึาสำต้รู้1ทั่��อาศึ�ยกี่ฎหมายในกี่ารู้กี่�าหนดทั่�ศึทั่างเศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1เป6นศึาสำต้รู้1ทั่��อาศึ�ยกี่ฎหมายในกี่ารู้กี่�าหนดทั่�ศึทั่างและควบื้ค2ม ด�แลรู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จข้องปรู้ะเทั่ศึ เพั�อสำรู้�างความเป6นและควบื้ค2ม ด�แลรู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จข้องปรู้ะเทั่ศึ เพั�อสำรู้�างความเป6นธรู้รู้มในสำ�งคมธรู้รู้มในสำ�งคม14. 14. กี่ฎหมายม�บื้ทั่บื้าทั่ในกี่ารู้ควบื้ค2มกี่ารู้ศึ-กี่ษาค�นคว�า พั�ฒนากี่ฎหมายม�บื้ทั่บื้าทั่ในกี่ารู้ควบื้ค2มกี่ารู้ศึ-กี่ษาค�นคว�า พั�ฒนาว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย� เพั�อม�ให�เกี่�ดผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ทั่��เป6นอ�นต้รู้ายต้�อว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย� เพั�อม�ให�เกี่�ดผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ทั่��เป6นอ�นต้รู้ายต้�อมน2ษย1โลกี่มน2ษย1โลกี่

4.1 4.1 กี่ฎหมายกี่�บื้ปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1กี่ฎหมายกี่�บื้ปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้11. 1. เหต้2กี่ารู้ณี1ทั่��เกี่�ดข้-�นอ�นเป6นปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ในสำ�งคมหน-�งน��น ย�อมม�เหต้2กี่ารู้ณี1ทั่��เกี่�ดข้-�นอ�นเป6นปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ในสำ�งคมหน-�งน��น ย�อมม�ความสำ�มพั�นธ1เช�อมโยงกี่�บื้กี่ฎหมายทั่��ม�อย��ในป4จจ2บื้�น และกี่ฎหมายทั่��จะความสำ�มพั�นธ1เช�อมโยงกี่�บื้กี่ฎหมายทั่��ม�อย��ในป4จจ2บื้�น และกี่ฎหมายทั่��จะ

Page 30: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

รู้�างข้-�นมาใช�ในอนาคต้รู้�างข้-�นมาใช�ในอนาคต้2. 2. กี่ารู้ศึ-กี่ษาปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ในเช�งว�เครู้าะห1ในเรู้�องใดเรู้�องหน-�งทั่��จะน�ากี่ารู้ศึ-กี่ษาปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ในเช�งว�เครู้าะห1ในเรู้�องใดเรู้�องหน-�งทั่��จะน�ามายกี่รู้�างหรู้อปรู้�บื้ปรู้2งแกี่�ไข้กี่ฎหมาย ย�อมจะทั่�าให�เกี่�ดความช�ดเจนในมายกี่รู้�างหรู้อปรู้�บื้ปรู้2งแกี่�ไข้กี่ฎหมาย ย�อมจะทั่�าให�เกี่�ดความช�ดเจนในกี่ารู้ยกี่รู้�างกี่ฎหมาย หรู้อปรู้�บื้ปรู้2ง แกี่�ไข้กี่ฎหมายให�เหมาะสำมกี่ารู้ยกี่รู้�างกี่ฎหมาย หรู้อปรู้�บื้ปรู้2ง แกี่�ไข้กี่ฎหมายให�เหมาะสำมสำอดคล�องกี่�บื้ว�ถึ�ข้องสำ�งคมย��งข้-�น และทั่�าให�สำ�งคมได�รู้�บื้ปรู้ะโยชน1จากี่สำอดคล�องกี่�บื้ว�ถึ�ข้องสำ�งคมย��งข้-�น และทั่�าให�สำ�งคมได�รู้�บื้ปรู้ะโยชน1จากี่กี่ฎหมายมากี่ย��งข้-�นกี่ฎหมายมากี่ย��งข้-�น

4.1.1 4.1.1 ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้ปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้ปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ยกี่ต้�วอย�างในอด�ต้ทั่��ม�ผู้ลต้�อมาให�รู้�ฐต้�องออกี่กี่ฎหมายมาควบื้ค2ม ยกี่ต้�วอย�างในอด�ต้ทั่��ม�ผู้ลต้�อมาให�รู้�ฐต้�องออกี่กี่ฎหมายมาควบื้ค2ม ด�แล รู้วม ด�แล รู้วม 2 2 เรู้�องเรู้�อง1) 1) กี่รู้ณี�ป4� นห2�นในต้ลาดหล�กี่ทั่รู้�พัย1ทั่�าให�รู้�ฐต้�องปรู้�บื้ปรู้2งกี่ฎหมายเด�มกี่รู้ณี�ป4� นห2�นในต้ลาดหล�กี่ทั่รู้�พัย1ทั่�าให�รู้�ฐต้�องปรู้�บื้ปรู้2งกี่ฎหมายเด�ม คอ พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ต้ลาดหล�กี่ทั่รู้�พัย1 พัคอ พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ต้ลาดหล�กี่ทั่รู้�พัย1 พั..ศึศึ. 2518 . 2518 มาเป6นกี่ฎหมายมาเป6นกี่ฎหมายใหม� คอ พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�หล�กี่ทั่รู้�พัย1และต้ลาดหล�กี่ทั่รู้�พัย1 พัใหม� คอ พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�หล�กี่ทั่รู้�พัย1และต้ลาดหล�กี่ทั่รู้�พัย1 พั..ศึศึ. .

2525 2525 ซึ่-�งจะม�กี่ารู้ลงโทั่ษผู้��ทั่��ป4� นห2�นทั่��งทั่างแพั�งและทั่างอาญาซึ่-�งจะม�กี่ารู้ลงโทั่ษผู้��ทั่��ป4� นห2�นทั่��งทั่างแพั�งและทั่างอาญา2) 2) กี่รู้ณี�ทั่��ปรู้ะชาชนถึ�กี่ธนาคารู้และสำถึาบื้�นกี่ารู้เง�นเอาเปรู้�ยบื้ในเรู้�องกี่รู้ณี�ทั่��ปรู้ะชาชนถึ�กี่ธนาคารู้และสำถึาบื้�นกี่ารู้เง�นเอาเปรู้�ยบื้ในเรู้�องสำ�ญญาต้�างๆ ทั่��ทั่�ากี่�บื้ธนาคารู้และสำถึาบื้�นกี่ารู้เง�น จ-งม�กี่ารู้แกี่�ไข้สำ�ญญาต้�างๆ ทั่��ทั่�ากี่�บื้ธนาคารู้และสำถึาบื้�นกี่ารู้เง�น จ-งม�กี่ารู้แกี่�ไข้กี่ฎหมายพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ค2�มครู้องผู้��บื้รู้�โภค พักี่ฎหมายพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ค2�มครู้องผู้��บื้รู้�โภค พั..ศึศึ. 2521 . 2521 เพั��มเต้�มเพั��มเต้�มหมวดทั่��ค2�มครู้องผู้��บื้รู้�โภคด�านสำ�ญญา เพั�อให�เกี่�ดความเป6นธรู้รู้มแกี่�ผู้��หมวดทั่��ค2�มครู้องผู้��บื้รู้�โภคด�านสำ�ญญา เพั�อให�เกี่�ดความเป6นธรู้รู้มแกี่�ผู้��บื้รู้�โภคมากี่ข้-�นบื้รู้�โภคมากี่ข้-�น

4.1.2 4.1.2 กี่ารู้ศึ-กี่ษาปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ในเช�งว�เครู้าะห1เพั�อใช�ในกี่ารู้รู้�างและกี่ารู้ศึ-กี่ษาปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ในเช�งว�เครู้าะห1เพั�อใช�ในกี่ารู้รู้�างและปรู้�บื้ปรู้2งกี่ฎหมายปรู้�บื้ปรู้2งกี่ฎหมายว�จารู้ณี1กี่ารู้ยกี่รู้�างกี่ฎหมายโดยไม�ค�าน-งถึ-งความเป6นมาในทั่างว�จารู้ณี1กี่ารู้ยกี่รู้�างกี่ฎหมายโดยไม�ค�าน-งถึ-งความเป6นมาในทั่างปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1 เกี่�ดผู้ลเสำ�ยอย�างไรู้ ยกี่ต้�วอย�างมา ปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1 เกี่�ดผู้ลเสำ�ยอย�างไรู้ ยกี่ต้�วอย�างมา 1 1 ต้�วอย�างด�วยต้�วอย�างด�วยกี่รู้ณี�เข้�ยนบื้ทั่บื้�ญญ�ต้�ในรู้�ฐธรู้รู้มน�ญเรู้�องค2ณีสำมบื้�ต้�ข้องว2ฒ�สำมาช�กี่กี่รู้ณี�เข้�ยนบื้ทั่บื้�ญญ�ต้�ในรู้�ฐธรู้รู้มน�ญเรู้�องค2ณีสำมบื้�ต้�ข้องว2ฒ�สำมาช�กี่หรู้อกี่รู้ณี�กี่ารู้ใช�กี่ฎหมายแรู้งงานกี่�บื้รู้�ฐว�สำาหกี่�จหรู้อกี่รู้ณี�กี่ารู้ใช�กี่ฎหมายแรู้งงานกี่�บื้รู้�ฐว�สำาหกี่�จ

Page 31: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

4.2 4.2 กี่ฎหมายกี่�บื้รู้�ฐศึาสำต้รู้1กี่ฎหมายกี่�บื้รู้�ฐศึาสำต้รู้11. 1. กี่ฎหมายกี่�บื้รู้�ฐศึาสำต้รู้1ม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�นอย�างใกี่ล�ช�ด รู้�ฐศึาสำต้รู้1กี่ฎหมายกี่�บื้รู้�ฐศึาสำต้รู้1ม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�นอย�างใกี่ล�ช�ด รู้�ฐศึาสำต้รู้1จ�ดรู้ะบื้บื้กี่ลไกี่กี่ารู้ปกี่ครู้องโดยให�ม�กี่รู้ะบื้วนกี่ารู้น�ต้�บื้�ญญ�ต้� ซึ่-�งกี่�อให�จ�ดรู้ะบื้บื้กี่ลไกี่กี่ารู้ปกี่ครู้องโดยให�ม�กี่รู้ะบื้วนกี่ารู้น�ต้�บื้�ญญ�ต้� ซึ่-�งกี่�อให�เกี่�ดกี่ฎหมายข้-�นมาใช�บื้�งค�บื้แกี่�ปรู้ะชาชน และในข้ณีะเด�ยวกี่�น เกี่�ดกี่ฎหมายข้-�นมาใช�บื้�งค�บื้แกี่�ปรู้ะชาชน และในข้ณีะเด�ยวกี่�น กี่ฎหมายกี่3เป6นเครู้�องมอให�แกี่�กี่ารู้ปกี่ครู้องและกี่ารู้บื้รู้�หารู้ปรู้ะเทั่ศึกี่ฎหมายกี่3เป6นเครู้�องมอให�แกี่�กี่ารู้ปกี่ครู้องและกี่ารู้บื้รู้�หารู้ปรู้ะเทั่ศึ2. 2. กี่ฎหมายทั่��เป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้องน��น ได�แกี่� รู้�ฐธรู้รู้มน�ญกี่ฎหมายทั่��เป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้องน��น ได�แกี่� รู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ยซึ่-�งเป6นกี่ฎหมายสำ�งสำ2ด และกี่ฎหมายรู้องลงมา แห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ยซึ่-�งเป6นกี่ฎหมายสำ�งสำ2ด และกี่ฎหมายรู้องลงมา คอ กี่ฎหมายปกี่ครู้อง และกี่ฎหมายมหาชนอ�นๆ ทั่��จะช�วยให�กี่ารู้คอ กี่ฎหมายปกี่ครู้อง และกี่ฎหมายมหาชนอ�นๆ ทั่��จะช�วยให�กี่ารู้บื้รู้�หารู้แผู้�นด�นบื้รู้รู้ล2ผู้ลต้ามเป?าหมาย อ�นจะกี่�อให�เกี่�ดความสำงบื้บื้รู้�หารู้แผู้�นด�นบื้รู้รู้ล2ผู้ลต้ามเป?าหมาย อ�นจะกี่�อให�เกี่�ดความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อย ความอย��ด�กี่�นด� และความเป6นธรู้รู้มในสำ�งคมไทั่ยเรู้�ยบื้รู้�อย ความอย��ด�กี่�นด� และความเป6นธรู้รู้มในสำ�งคมไทั่ย

4.2.1 4.2.1 ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้รู้�ฐศึาสำต้รู้1ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้รู้�ฐศึาสำต้รู้1ว�ชากี่ฎหมายหรู้อน�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�บื้ว�ชารู้�ฐศึาสำต้รู้1เพั�ยงใดว�ชากี่ฎหมายหรู้อน�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�บื้ว�ชารู้�ฐศึาสำต้รู้1เพั�ยงใดศึาสำต้รู้1ทั่��งสำองต้�วต้�องพั-�งพัาอาศึ�ยกี่�น คอรู้�ฐศึาสำต้รู้1จะสำรู้�างรู้ะบื้บื้และศึาสำต้รู้1ทั่��งสำองต้�วต้�องพั-�งพัาอาศึ�ยกี่�น คอรู้�ฐศึาสำต้รู้1จะสำรู้�างรู้ะบื้บื้และกี่ลไกี่ในกี่รู้ะบื้วนกี่ารู้น�ต้�บื้�ญญ�ต้�ข้องรู้�ฐ เพั�อออกี่กี่ฎหมายใช�บื้�งค�บื้แกี่�กี่ลไกี่ในกี่รู้ะบื้วนกี่ารู้น�ต้�บื้�ญญ�ต้�ข้องรู้�ฐ เพั�อออกี่กี่ฎหมายใช�บื้�งค�บื้แกี่�ปรู้ะชาชน ในข้ณีะเด�ยวกี่�นกี่ฎหมายกี่3จะเป6นกี่ลไกี่สำ�าค�ญในกี่ารู้เมองปรู้ะชาชน ในข้ณีะเด�ยวกี่�นกี่ฎหมายกี่3จะเป6นกี่ลไกี่สำ�าค�ญในกี่ารู้เมองกี่ารู้ปกี่ครู้องทั่��จะให�อ�านาจรู้�ฐในกี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายภายใต้�ความย�นยอมกี่ารู้ปกี่ครู้องทั่��จะให�อ�านาจรู้�ฐในกี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายภายใต้�ความย�นยอมข้องปรู้ะชาชนข้องปรู้ะชาชน

4.2.2 4.2.2 กี่ฎหมายในฐานะเป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้องกี่ฎหมายในฐานะเป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้องว�เครู้าะห1ว�ากี่ฎหมายใดบื้�างเป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้อง และว�เครู้าะห1ว�ากี่ฎหมายใดบื้�างเป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้อง และกี่ฎหมายใดม�ความสำ�าค�ญสำ�งสำ2ดในฐานะเป6นเครู้�องมอในทั่างปกี่ครู้องกี่ฎหมายใดม�ความสำ�าค�ญสำ�งสำ2ดในฐานะเป6นเครู้�องมอในทั่างปกี่ครู้องกี่ฎหมายทั่��เป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้องคอ รู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชกี่ฎหมายทั่��เป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้องคอ รู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ย กี่ฎหมายปกี่ครู้องและกี่ฎหมายมหาชนอ�นๆอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ย กี่ฎหมายปกี่ครู้องและกี่ฎหมายมหาชนอ�นๆกี่ฎหมายทั่��ม�ความสำ�าค�ญสำ�งสำ2ดในฐานะทั่��เป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้องกี่ฎหมายทั่��ม�ความสำ�าค�ญสำ�งสำ2ดในฐานะทั่��เป6นเครู้�องมอในกี่ารู้ปกี่ครู้อง

Page 32: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

คอ รู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ยคอ รู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ย

4.3 4.3 กี่ฎหมายกี่�บื้เศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1กี่ฎหมายกี่�บื้เศึรู้ษฐศึาสำต้รู้11. 1. เศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1กี่�บื้กี่ฎหมายต้�างเป6นว�ชาทั่างสำ�งคมศึาสำต้รู้1ทั่��ม�ความเศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1กี่�บื้กี่ฎหมายต้�างเป6นว�ชาทั่างสำ�งคมศึาสำต้รู้1ทั่��ม�ความเช�อมโยงกี่�น เศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1ต้�องอาศึ�ยออกี่กี่ฎหมายในกี่ารู้สำรู้�างความเช�อมโยงกี่�น เศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1ต้�องอาศึ�ยออกี่กี่ฎหมายในกี่ารู้สำรู้�างความเป6นธรู้รู้มให�แกี่�สำ�งคม และกี่ฎหมายกี่3ต้�องอาศึ�ยหล�กี่กี่ารู้ในเป6นธรู้รู้มให�แกี่�สำ�งคม และกี่ฎหมายกี่3ต้�องอาศึ�ยหล�กี่กี่ารู้ในเศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1มาปรู้ะกี่อบื้กี่ารู้ยกี่รู้�างกี่ฎหมายเศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1มาปรู้ะกี่อบื้กี่ารู้ยกี่รู้�างกี่ฎหมาย2. 2. กี่ฎหมายเป6นเครู้�องมอข้องรู้�ฐในกี่ารู้กี่�าหนดทั่�ศึทั่างในด�านกี่ฎหมายเป6นเครู้�องมอข้องรู้�ฐในกี่ารู้กี่�าหนดทั่�ศึทั่างในด�านเศึรู้ษฐกี่�จข้องปรู้ะเทั่ศึ และใช�เป6นกี่ลไกี่ควบื้ค2ม ด�แลรู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จ เศึรู้ษฐกี่�จข้องปรู้ะเทั่ศึ และใช�เป6นกี่ลไกี่ควบื้ค2ม ด�แลรู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จ รู้วมทั่��งกี่ารู้สำรู้�างความเป6นธรู้รู้มให�แกี่�ปรู้ะชาชนทั่��ไม�ถึ�กี่เอรู้�ดเอารู้วมทั่��งกี่ารู้สำรู้�างความเป6นธรู้รู้มให�แกี่�ปรู้ะชาชนทั่��ไม�ถึ�กี่เอรู้�ดเอาเปรู้�ยบื้จากี่ผู้��ปรู้ะกี่อบื้ธ2รู้กี่�จเปรู้�ยบื้จากี่ผู้��ปรู้ะกี่อบื้ธ2รู้กี่�จ

4.3.1 4.3.1 ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้เศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้เศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1กี่ฎหมายและเศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1ม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�นอย�างไรู้กี่ฎหมายและเศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1ม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�นอย�างไรู้กี่ฎหมายม�สำ�วนเป6นกี่ลไกี่สำ�าค�ญในกี่ารู้ควบื้ค2มรู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จทั่��งในกี่ฎหมายม�สำ�วนเป6นกี่ลไกี่สำ�าค�ญในกี่ารู้ควบื้ค2มรู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จทั่��งในรู้ะด�บื้เศึรู้ษฐกี่�จมหภาค คอรู้ะบื้บื้กี่ารู้เง�นกี่ารู้คล�งข้องปรู้ะเทั่ศึและในรู้ะด�บื้เศึรู้ษฐกี่�จมหภาค คอรู้ะบื้บื้กี่ารู้เง�นกี่ารู้คล�งข้องปรู้ะเทั่ศึและในรู้ะด�บื้เศึรู้ษฐกี่�จจ2ลภาค คอกี่�ากี่�บื้ด�แลให�ความเป6นธรู้รู้มรู้ะหว�างผู้��รู้ะด�บื้เศึรู้ษฐกี่�จจ2ลภาค คอกี่�ากี่�บื้ด�แลให�ความเป6นธรู้รู้มรู้ะหว�างผู้��ปรู้ะกี่อบื้กี่ารู้กี่�บื้ปรู้ะชาชนผู้��บื้รู้�โภคสำ�นค�าและบื้รู้�กี่ารู้ปรู้ะกี่อบื้กี่ารู้กี่�บื้ปรู้ะชาชนผู้��บื้รู้�โภคสำ�นค�าและบื้รู้�กี่ารู้

4.3.2 4.3.2 กี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้กี่�ากี่�บื้ ด�แลรู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จกี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้กี่�ากี่�บื้ ด�แลรู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จยกี่ต้�วอย�างกี่ฎหมายทั่��กี่�ากี่�บื้ด�แลเศึรู้ษฐกี่�จมา ยกี่ต้�วอย�างกี่ฎหมายทั่��กี่�ากี่�บื้ด�แลเศึรู้ษฐกี่�จมา 2 2 ฉบื้�บื้ฉบื้�บื้กี่ฎหมายทั่��กี่�ากี่�บื้ด�แลรู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จ คอ ปรู้ะมวลรู้�ษฎากี่รู้ พัรู้ะรู้าชกี่ฎหมายทั่��กี่�ากี่�บื้ด�แลรู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จ คอ ปรู้ะมวลรู้�ษฎากี่รู้ พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ว�าด�วยรู้าคาสำ�นค�าและบื้รู้�กี่ารู้ พับื้�ญญ�ต้�ว�าด�วยรู้าคาสำ�นค�าและบื้รู้�กี่ารู้ พั..ศึศึ. 2542 . 2542 พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ศึ2ลกี่ากี่รู้ พั2ทั่ธศึ�กี่รู้าช ศึ2ลกี่ากี่รู้ พั2ทั่ธศึ�กี่รู้าช 2469 2469 พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ป?องกี่�นและปรู้าบื้ปรู้ามพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ป?องกี่�นและปรู้าบื้ปรู้ามกี่ารู้ฟัอกี่เง�น พักี่ารู้ฟัอกี่เง�น พั..ศึศึ. 2542 . 2542 พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�สำ�งเสำรู้�มกี่ารู้ลงทั่2น พัพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�สำ�งเสำรู้�มกี่ารู้ลงทั่2น พั..ศึศึ. .

2520 2520 พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�สำถึานสำ�นเช�อทั่�องถึ��น พัพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�สำถึานสำ�นเช�อทั่�องถึ��น พั..ศึศึ. 2518 . 2518 พัรู้ะรู้าชพัรู้ะรู้าช

Page 33: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

บื้�ญญ�ต้�ห�ามเรู้�ยกี่ดอกี่เบื้��ยเกี่�นอ�ต้รู้า พั2ทั่ธศึ�กี่รู้าช บื้�ญญ�ต้�ห�ามเรู้�ยกี่ดอกี่เบื้��ยเกี่�นอ�ต้รู้า พั2ทั่ธศึ�กี่รู้าช 24752475

4.4 4.4 กี่ฎหมายกี่�บื้ว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�กี่ฎหมายกี่�บื้ว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�1. 1. ว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�เป6นศึาสำต้รู้1ทั่��มน2ษย1ได�ศึ-กี่ษา ค�นคว�า ว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�เป6นศึาสำต้รู้1ทั่��มน2ษย1ได�ศึ-กี่ษา ค�นคว�า และพั�ฒนา เพั�ออธ�บื้ายความเป6นไปข้องธรู้รู้มชาต้�และปากี่ฎกี่ารู้ณี1และพั�ฒนา เพั�ออธ�บื้ายความเป6นไปข้องธรู้รู้มชาต้�และปากี่ฎกี่ารู้ณี1ต้�างๆ และน�ามาใช�ปรู้ะโยชน1ในด�านต้�างๆ ให�แกี่�มน2ษย1จ-งต้�องม�กี่รู้อบื้ต้�างๆ และน�ามาใช�ปรู้ะโยชน1ในด�านต้�างๆ ให�แกี่�มน2ษย1จ-งต้�องม�กี่รู้อบื้กี่ารู้ใช�ปรู้ะโยชน1ทั่��เหมาะสำมแกี่�สำภาพัสำ�งคม โดยอาศึ�ยกี่ฎหมายเป6นต้�วกี่ารู้ใช�ปรู้ะโยชน1ทั่��เหมาะสำมแกี่�สำภาพัสำ�งคม โดยอาศึ�ยกี่ฎหมายเป6นต้�วกี่�าหนดกี่รู้อบื้เพั�อให�สำอดคล�องกี่�บื้ว�ถึ�ช�ว�ต้ข้องคนในสำ�งคมกี่�าหนดกี่รู้อบื้เพั�อให�สำอดคล�องกี่�บื้ว�ถึ�ช�ว�ต้ข้องคนในสำ�งคม2. 2. เม�อม�เหต้2กี่ารู้ณี1เรู้�องใดทั่��เกี่�ดผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อสำ�งคม กี่3ควรู้จะต้�องน�าเม�อม�เหต้2กี่ารู้ณี1เรู้�องใดทั่��เกี่�ดผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อสำ�งคม กี่3ควรู้จะต้�องน�ากี่ฎหมายมาช�วยควบื้ค2ม กี่�ากี่�บื้ด�แล เพั�อช�วยแกี่�ไข้ป4ญหาทั่��เกี่�ดข้-�น อ�นกี่ฎหมายมาช�วยควบื้ค2ม กี่�ากี่�บื้ด�แล เพั�อช�วยแกี่�ไข้ป4ญหาทั่��เกี่�ดข้-�น อ�นจะช�วยให�เกี่�ดความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยในสำ�งคมจะช�วยให�เกี่�ดความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยในสำ�งคม

4.4.1 4.4.1 ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้ว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างกี่ฎหมายกี่�บื้ว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�กี่ฎหมายม�บื้ทั่บื้าทั่ต้�อว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�อย�างไรู้กี่ฎหมายม�บื้ทั่บื้าทั่ต้�อว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�อย�างไรู้กี่ฎหมายม�บื้ทั่บื้าทั่ต้�อว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�คอกี่ฎหมายม�บื้ทั่บื้าทั่ต้�อว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�คอ1) 1) ในด�านกี่ารู้ควบื้ค2มกี่ารู้ศึ-กี่ษาค�นคว�าและพั�ฒนาว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และในด�านกี่ารู้ควบื้ค2มกี่ารู้ศึ-กี่ษาค�นคว�าและพั�ฒนาว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย� ให�อย��ในกี่รู้อบื้ทั่��ไม�เป6นอ�นต้รู้ายต้�อมน2ษย1 และอย��ในกี่รู้อบื้เทั่คโนโลย� ให�อย��ในกี่รู้อบื้ทั่��ไม�เป6นอ�นต้รู้ายต้�อมน2ษย1 และอย��ในกี่รู้อบื้ข้องศึ�ลธรู้รู้มจรู้รู้ยาอ�นกี่�อให�เกี่�ดป4ญหาแกี่�สำ�งคม และข้องศึ�ลธรู้รู้มจรู้รู้ยาอ�นกี่�อให�เกี่�ดป4ญหาแกี่�สำ�งคม และ2) 2) ในด�านกี่ารู้พั�สำ�จน1พัยานหล�กี่ฐานในคด�ความในด�านกี่ารู้พั�สำ�จน1พัยานหล�กี่ฐานในคด�ความ

4.4.2 4.4.2 กี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้กี่�ากี่�บื้ด�แลผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อสำ�งคมอ�นเกี่�ดจากี่กี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้กี่�ากี่�บื้ด�แลผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อสำ�งคมอ�นเกี่�ดจากี่ว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�ว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�กี่ฎหมายทั่��กี่�ากี่�บื้ด�แลผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อสำ�งคมอ�นเกี่�ดจากี่ว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และกี่ฎหมายทั่��กี่�ากี่�บื้ด�แลผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อสำ�งคมอ�นเกี่�ดจากี่ว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�ยกี่ต้�วอย�างมา เทั่คโนโลย�ยกี่ต้�วอย�างมา 2 2 ฉบื้�บื้ฉบื้�บื้พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ยา พัพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ยา พั..ศึศึ. 2510 . 2510 พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�โรู้คพั�ษสำ2น�ข้บื้�า พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�โรู้คพั�ษสำ2น�ข้บื้�า พัพั..ศึศึ. 2535 . 2535 พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�โรู้คต้�ดต้�อ พัพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�โรู้คต้�ดต้�อ พั..ศึศึ. 2523 . 2523 พัรู้ะรู้าชพัรู้ะรู้าช

Page 34: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

บื้�ญญ�ต้�ว�ต้ถึ2ออกี่ฤทั่ธ�Iต้�อจ�ต้และปรู้ะสำาทั่ พับื้�ญญ�ต้�ว�ต้ถึ2ออกี่ฤทั่ธ�Iต้�อจ�ต้และปรู้ะสำาทั่ พั..ศึศึ. 2518 . 2518 พัรู้ะรู้าชพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�เครู้�องสำ�าอาง พับื้�ญญ�ต้�เครู้�องสำ�าอาง พั..ศึศึ. 2535 . 2535 พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ค2�มครู้องพั�นธ21พัชพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ค2�มครู้องพั�นธ21พัช พัพั..ศึศึ. 2542 . 2542 พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ว�ทั่ย2คมนาคม พั2ทั่ธศึ�กี่รู้าช พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ว�ทั่ย2คมนาคม พั2ทั่ธศึ�กี่รู้าช 2498 2498 พัรู้ะพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ว�ทั่ย2กี่รู้ะจายเสำ�ยงและว�ทั่ย2โทั่รู้ทั่�ศึน1 พัรู้าชบื้�ญญ�ต้�ว�ทั่ย2กี่รู้ะจายเสำ�ยงและว�ทั่ย2โทั่รู้ทั่�ศึน1 พั..ศึศึ. 2498 . 2498 และพัรู้ะและพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ว�าด�วยธ2รู้กี่รู้รู้มทั่างอ�เล3กี่ทั่รู้อน�กี่สำ1 พัรู้าชบื้�ญญ�ต้�ว�าด�วยธ2รู้กี่รู้รู้มทั่างอ�เล3กี่ทั่รู้อน�กี่สำ1 พั..ศึศึ. 2544 . 2544 เป6นต้�นเป6นต้�น

แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� 44

1. 1. กี่ารู้ศึ-กี่ษาปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�สำ�วนช�วยในกี่ารู้ศึ-กี่ษาว�ชากี่ฎหมายเพัรู้าะกี่ารู้ศึ-กี่ษาปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�สำ�วนช�วยในกี่ารู้ศึ-กี่ษาว�ชากี่ฎหมายเพัรู้าะว�า ช�วยให�เรู้าเข้�าใจเหต้2ผู้ลข้องเรู้�องรู้าวทั่��เกี่�ดข้-�นว�า ช�วยให�เรู้าเข้�าใจเหต้2ผู้ลข้องเรู้�องรู้าวทั่��เกี่�ดข้-�น2. 2. ว�ชาปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�สำ�วนเกี่��ยวข้�องในกี่ารู้รู้�างและปรู้�บื้ปรู้2งกี่ฎหมายว�ชาปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�สำ�วนเกี่��ยวข้�องในกี่ารู้รู้�างและปรู้�บื้ปรู้2งกี่ฎหมายคอ ใช�ปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1มาปรู้ะกี่อบื้กี่ารู้ศึ-กี่ษาและพั�จารู้ณีาในกี่ารู้ยกี่รู้�างคอ ใช�ปรู้ะว�ต้�ศึาสำต้รู้1มาปรู้ะกี่อบื้กี่ารู้ศึ-กี่ษาและพั�จารู้ณีาในกี่ารู้ยกี่รู้�างกี่ฎหมายกี่ฎหมาย3. 3. แนวความค�ดทั่��ว�า เม�อปรู้ะชาชนมอบื้อ�านาจข้องต้นให�รู้�ฐแล�ว รู้�ฐ“แนวความค�ดทั่��ว�า เม�อปรู้ะชาชนมอบื้อ�านาจข้องต้นให�รู้�ฐแล�ว รู้�ฐ“

ต้�องม�หน�าทั่��ในกี่ารู้ใช�อ�านาจข้องรู้�ฐเพั�ออ�านวยปรู้ะโยชน1 และกี่�อให�เกี่�ดต้�องม�หน�าทั่��ในกี่ารู้ใช�อ�านาจข้องรู้�ฐเพั�ออ�านวยปรู้ะโยชน1 และกี่�อให�เกี่�ดความม��นคง ความผู้าสำ2กี่แกี่�ปรู้ะชาชน ข้�อความน��หมายถึ-ง ทั่ฤษฎ�”ความม��นคง ความผู้าสำ2กี่แกี่�ปรู้ะชาชน ข้�อความน��หมายถึ-ง ทั่ฤษฎ�”

สำ�ญญาปรู้ะชาคมสำ�ญญาปรู้ะชาคม4. 4. รู้�ฐธรู้รู้มน�ญ เป6นกี่ฎหมายทั่��ม�ความสำ�าค�ญสำ�งสำ2ดในกี่ารู้บื้รู้�หารู้รู้�ฐธรู้รู้มน�ญ เป6นกี่ฎหมายทั่��ม�ความสำ�าค�ญสำ�งสำ2ดในกี่ารู้บื้รู้�หารู้รู้าชกี่ารู้แผู้�นด�นรู้าชกี่ารู้แผู้�นด�น5. 5. ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างว�ชาน�ต้�ศึาสำต้รู้1กี่�บื้รู้�ฐศึาสำต้รู้1น��นเปรู้�ยบื้เทั่�ยบื้ความสำ�มพั�นธ1รู้ะหว�างว�ชาน�ต้�ศึาสำต้รู้1กี่�บื้รู้�ฐศึาสำต้รู้1น��นเปรู้�ยบื้เทั่�ยบื้กี่�นแล�วจ�ดว�าเป6น ล�กี่ษณีะค��แฝ่ดกี่�นแล�วจ�ดว�าเป6น ล�กี่ษณีะค��แฝ่ด6. 6. กี่ฎหมายกี่�บื้เศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1ม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�นคอ น�าหล�กี่เกี่ณีฑ์1ในกี่ฎหมายกี่�บื้เศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1ม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�นคอ น�าหล�กี่เกี่ณีฑ์1ในทั่างว�ชาเศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1มาใช�เป6นหล�กี่กี่ารู้และเหต้2ผู้ลในกี่ารู้ออกี่ทั่างว�ชาเศึรู้ษฐศึาสำต้รู้1มาใช�เป6นหล�กี่กี่ารู้และเหต้2ผู้ลในกี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายกี่ฎหมาย7. 7. กี่ฎหมายฉบื้�บื้ทั่��ด�แลสำภาพัคล�องข้องกี่ารู้เง�นข้องปรู้ะเทั่ศึคอ พัรู้ะกี่ฎหมายฉบื้�บื้ทั่��ด�แลสำภาพัคล�องข้องกี่ารู้เง�นข้องปรู้ะเทั่ศึคอ พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ธนาคารู้แห�งปรู้ะเทั่ศึไทั่ย พัรู้าชบื้�ญญ�ต้�ธนาคารู้แห�งปรู้ะเทั่ศึไทั่ย พั..ศึศึ. 2485. 2485

Page 35: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

8. 8. กี่รู้ณี�ทั่��เป6นกี่ารู้พั�สำ�จน1หล�กี่ฐานในทั่างว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1เช�น กี่ารู้พั�สำ�จน1กี่รู้ณี�ทั่��เป6นกี่ารู้พั�สำ�จน1หล�กี่ฐานในทั่างว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1เช�น กี่ารู้พั�สำ�จน1สำาเหต้2กี่ารู้ต้ายข้องศึพัทั่��พับื้สำาเหต้2กี่ารู้ต้ายข้องศึพัทั่��พับื้9. 9. กี่ารู้ทั่��น�กี่กี่ฎหมายต้�องเรู้�ยนรู้� �ศึาสำต้รู้1อ�นๆ นอกี่เหนอจากี่ว�ชากี่ารู้ทั่��น�กี่กี่ฎหมายต้�องเรู้�ยนรู้� �ศึาสำต้รู้1อ�นๆ นอกี่เหนอจากี่ว�ชากี่ฎหมายเพัรู้าะ ช�วยทั่�าให�น�กี่กี่ฎหมายเข้�าใจศึาสำต้รู้1ต้�างๆ และสำามารู้ถึกี่ฎหมายเพัรู้าะ ช�วยทั่�าให�น�กี่กี่ฎหมายเข้�าใจศึาสำต้รู้1ต้�างๆ และสำามารู้ถึใช�กี่ฎหมายได�อย�างม�ปรู้ะสำ�ทั่ธ�ภาพั ให�ความเป6นธรู้รู้มได�ด�ย��งข้-�นใช�กี่ฎหมายได�อย�างม�ปรู้ะสำ�ทั่ธ�ภาพั ให�ความเป6นธรู้รู้มได�ด�ย��งข้-�น10. 10. กี่รู้ณี�ทั่��ย�งไม�ม�กี่ฎหมายใดทั่��จะช�วยลดผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อคนไทั่ยและกี่รู้ณี�ทั่��ย�งไม�ม�กี่ฎหมายใดทั่��จะช�วยลดผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อคนไทั่ยและมน2ษยชาต้�ได�แกี่� ภาวะเรู้อนกี่รู้ะจกี่บื้นโลกี่มน2ษยชาต้�ได�แกี่� ภาวะเรู้อนกี่รู้ะจกี่บื้นโลกี่

หน�วยทั่�� หน�วยทั่�� 5 5 กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมายกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมาย

11. 11. กี่ารู้น�ากี่ฎหมายมาใช�บื้�งค�บื้อาจม�ผู้ลกี่รู้ะทั่บื้หรู้อเกี่�ดสำภาพับื้�งค�บื้กี่ารู้น�ากี่ฎหมายมาใช�บื้�งค�บื้อาจม�ผู้ลกี่รู้ะทั่บื้หรู้อเกี่�ดสำภาพับื้�งค�บื้แกี่�บื้2คคล จ�าเป6นต้�องม�กี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ใช�บื้�งค�บื้กี่ฎหมายทั่��ด� เป6นแกี่�บื้2คคล จ�าเป6นต้�องม�กี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ใช�บื้�งค�บื้กี่ฎหมายทั่��ด� เป6นธรู้รู้ม สำมเหต้2ผู้ล หรู้อรู้�บื้ฟั4งได� เพั�อให�เกี่�ดกี่ารู้ยอมรู้�บื้ข้องสำ�งคม และธรู้รู้ม สำมเหต้2ผู้ล หรู้อรู้�บื้ฟั4งได� เพั�อให�เกี่�ดกี่ารู้ยอมรู้�บื้ข้องสำ�งคม และแกี่�ไข้ป4ญหาได�ต้รู้งกี่�บื้สำภาพัป4ญหาทั่��แทั่�จรู้�ง ซึ่-�งจะทั่�าให�กี่ฎหมายน��นแกี่�ไข้ป4ญหาได�ต้รู้งกี่�บื้สำภาพัป4ญหาทั่��แทั่�จรู้�ง ซึ่-�งจะทั่�าให�กี่ฎหมายน��นบื้รู้รู้ล2ว�ต้ถึ2ปรู้ะสำงค1และปรู้ะสำบื้ผู้ลบื้รู้รู้ล2ว�ต้ถึ2ปรู้ะสำงค1และปรู้ะสำบื้ผู้ล12. 12. เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายสำามารู้ถึว�เครู้าะห1ได�จากี่เหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายสำามารู้ถึว�เครู้าะห1ได�จากี่เหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมาย ความเป6นธรู้รู้มข้องต้�วกี่ฎหมายน��นเองและน�าผู้ลกี่ารู้กี่ฎหมาย ความเป6นธรู้รู้มข้องต้�วกี่ฎหมายน��นเองและน�าผู้ลกี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายมาใช�ปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายมาใช�ปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้ใช�กี่ฎหมาย13. 13. กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ว�น�จฉ�ยคด�เป6นเรู้�องสำ�าค�ญทั่��จะช�วยรู้�กี่ษากี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ว�น�จฉ�ยคด�เป6นเรู้�องสำ�าค�ญทั่��จะช�วยรู้�กี่ษาความเป6นธรู้รู้มให�แกี่�ค��ความ โดยทั่��ฝ่<ายแพั�คด�และสำ�งคมยอมรู้�บื้ กี่ารู้ความเป6นธรู้รู้มให�แกี่�ค��ความ โดยทั่��ฝ่<ายแพั�คด�และสำ�งคมยอมรู้�บื้ กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในคด�ม�อย��ในทั่2กี่ข้��นต้อน ต้��งแต้�ในกี่ารู้ต้�อสำ��คด�ข้องค��ความ ใช�เหต้2ผู้ลในคด�ม�อย��ในทั่2กี่ข้��นต้อน ต้��งแต้�ในกี่ารู้ต้�อสำ��คด�ข้องค��ความ กี่ารู้ทั่�าค�าพั�พัากี่ษา กี่ารู้ทั่�าความเห3นแย�งในค�าพั�พัากี่ษา และในกี่ารู้ให�กี่ารู้ทั่�าค�าพั�พัากี่ษา กี่ารู้ทั่�าความเห3นแย�งในค�าพั�พัากี่ษา และในกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมายโดยทั่��วไปด�วยความเห3นทั่างกี่ฎหมายโดยทั่��วไปด�วย

5.1 5.1 ความสำ�าค�ญข้องเหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมายความสำ�าค�ญข้องเหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมาย

Page 36: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

1. 1. เหต้2ผู้ลข้องกี่ฎหมายทั่��ด�และเป6นธรู้รู้มทั่��ม�มาจากี่แนวความค�ดทั่างเหต้2ผู้ลข้องกี่ฎหมายทั่��ด�และเป6นธรู้รู้มทั่��ม�มาจากี่แนวความค�ดทั่างปรู้�ชญา โดยน�กี่ปรู้�ชญาและน�กี่น�ต้�ปรู้�ชญาได�พัยายามพั�ฒนาแนวปรู้�ชญา โดยน�กี่ปรู้�ชญาและน�กี่น�ต้�ปรู้�ชญาได�พัยายามพั�ฒนาแนวความค�ดเกี่��ยวกี่�บื้เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ต้รู้ากี่ฎหมาย และกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายมาความค�ดเกี่��ยวกี่�บื้เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ต้รู้ากี่ฎหมาย และกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายมาโดยต้ลอด เพั�อให�ได�กี่ฎหมายทั่��ด�และเป6นธรู้รู้มทั่��สำ2ดแกี่�สำ�งคมโดยต้ลอด เพั�อให�ได�กี่ฎหมายทั่��ด�และเป6นธรู้รู้มทั่��สำ2ดแกี่�สำ�งคม2. 2. กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมายทั่��ด�ม�ค2ณีล�กี่ษณีะสำ�าค�ญปรู้ะกี่ารู้หน-�งกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมายทั่��ด�ม�ค2ณีล�กี่ษณีะสำ�าค�ญปรู้ะกี่ารู้หน-�งคอ ความสำมเหต้2ผู้ลในทั่างต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยา ซึ่-�งช�วยให�สำามารู้ถึต้รู้าคอ ความสำมเหต้2ผู้ลในทั่างต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยา ซึ่-�งช�วยให�สำามารู้ถึต้รู้ากี่ฎหมายและน�ากี่ฎหมายมาใช�ในกี่ารู้แกี่�ไข้ป4ญหาได�ต้รู้งกี่�บื้สำภาพักี่ฎหมายและน�ากี่ฎหมายมาใช�ในกี่ารู้แกี่�ไข้ป4ญหาได�ต้รู้งกี่�บื้สำภาพัป4ญหาทั่��แทั่�จรู้�ง ไม�เบื้��ยงเบื้นไปป4ญหาทั่��แทั่�จรู้�ง ไม�เบื้��ยงเบื้นไป3. 3. กี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายม�ความสำ�าค�ญ เน�องจากี่เหต้2ผู้ลทั่��ด� เป6นกี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายม�ความสำ�าค�ญ เน�องจากี่เหต้2ผู้ลทั่��ด� เป6นธรู้รู้ม สำมเหต้2สำมผู้ล หรู้อรู้�บื้ฟั4งได� กี่�อให�เกี่�ดความเป6นธรู้รู้มและกี่ารู้ธรู้รู้ม สำมเหต้2สำมผู้ล หรู้อรู้�บื้ฟั4งได� กี่�อให�เกี่�ดความเป6นธรู้รู้มและกี่ารู้ยอมรู้�บื้ข้องบื้2คคลทั่��เกี่��ยวข้�องและสำ�งคม และแกี่�ไข้ป4ญหาได�ต้รู้งกี่�บื้ยอมรู้�บื้ข้องบื้2คคลทั่��เกี่��ยวข้�องและสำ�งคม และแกี่�ไข้ป4ญหาได�ต้รู้งกี่�บื้สำภาพัป4ญหาทั่��แทั่�จรู้�ง ซึ่-�งจะทั่�าให�กี่ฎหมายน��นบื้รู้รู้ล2ว�ต้ถึ2ปรู้ะสำงค1และสำภาพัป4ญหาทั่��แทั่�จรู้�ง ซึ่-�งจะทั่�าให�กี่ฎหมายน��นบื้รู้รู้ล2ว�ต้ถึ2ปรู้ะสำงค1และปรู้ะสำบื้ผู้ลปรู้ะสำบื้ผู้ล

5.1.1 5.1.1 ปรู้�ชญากี่�บื้กี่ฎหมายปรู้�ชญากี่�บื้กี่ฎหมายในป4จจ2บื้�นม�กี่ารู้น�าหล�กี่ทั่ฤษฎ�ทั่างปรู้�ชญาใดมาใช�ในกี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลทั่างในป4จจ2บื้�นม�กี่ารู้น�าหล�กี่ทั่ฤษฎ�ทั่างปรู้�ชญาใดมาใช�ในกี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลทั่างกี่ฎหมายอย�างไรู้กี่ฎหมายอย�างไรู้แนวความค�ดค�ดทั่างน�ต้�ปรู้�ชญาทั่��ย�งคงใช�อย��ในกี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลทั่างแนวความค�ดค�ดทั่างน�ต้�ปรู้�ชญาทั่��ย�งคงใช�อย��ในกี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลทั่างกี่ฎหมายในป4จจ2บื้�น เช�น แนวความค�ดเกี่��ยวกี่�บื้หล�กี่น�ต้�รู้�ฐ กี่ฎหมายในป4จจ2บื้�น เช�น แนวความค�ดเกี่��ยวกี่�บื้หล�กี่น�ต้�รู้�ฐ (Legal (Legal

State) State) ซึ่-�งป4จจ2บื้�นม�กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลทั่างกี่ฎหมายทั่��เกี่��ยวกี่�บื้กี่ารู้ใช�ซึ่-�งป4จจ2บื้�นม�กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลทั่างกี่ฎหมายทั่��เกี่��ยวกี่�บื้กี่ารู้ใช�อ�านาจข้องเจ�าหน�าทั่��ข้องรู้�ฐว�า เจ�าหน�าทั่��ข้องรู้�ฐจะใช�อ�านาจในทั่างทั่��อ�านาจข้องเจ�าหน�าทั่��ข้องรู้�ฐว�า เจ�าหน�าทั่��ข้องรู้�ฐจะใช�อ�านาจในทั่างทั่��ล�ดรู้อนสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องเอกี่ชนได�กี่3ต้�อเม�อม�กี่ฎหมายให�อ�านาจไว�ล�ดรู้อนสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องเอกี่ชนได�กี่3ต้�อเม�อม�กี่ฎหมายให�อ�านาจไว�อย�างช�ดเจนเทั่�าน��นอย�างช�ดเจนเทั่�าน��น

5.1.2 5.1.2 ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยากี่�บื้กี่ฎหมายต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยากี่�บื้กี่ฎหมายกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายโดยใช�หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยาม�ความสำ�าค�ญอย�างไรู้กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายโดยใช�หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยาม�ความสำ�าค�ญอย�างไรู้

Page 37: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายโดยใช�หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยาม�ความสำ�าค�ญ เพัรู้าะกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายโดยใช�หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยาม�ความสำ�าค�ญ เพัรู้าะทั่�าให�เหต้2ผู้ลทั่��ยกี่ข้-�นกี่ล�าวอ�างม�ความสำมเหต้2ผู้ล และสำามารู้ถึแกี่�ไข้ทั่�าให�เหต้2ผู้ลทั่��ยกี่ข้-�นกี่ล�าวอ�างม�ความสำมเหต้2ผู้ล และสำามารู้ถึแกี่�ไข้ป4ญหาได�ต้รู้งต้ามสำภาพัข้องป4ญหาทั่��แทั่�จรู้�งป4ญหาได�ต้รู้งต้ามสำภาพัข้องป4ญหาทั่��แทั่�จรู้�ง

5.1.3 5.1.3 แนวค�ดและความสำ�าค�ญข้องเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายแนวค�ดและความสำ�าค�ญข้องเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายทั่��ด�ม�ความสำ�าค�ญอย�างไรู้กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายทั่��ด�ม�ความสำ�าค�ญอย�างไรู้กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายทั่��ด�ม�ความสำ�าค�ญ คอ สำามารู้ถึอ�านวยความกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายทั่��ด�ม�ความสำ�าค�ญ คอ สำามารู้ถึอ�านวยความย2ต้�ธรู้รู้มแกี่�ผู้��เกี่��ยวข้�องได�ต้ามความเหมาะสำมแกี่�กี่รู้ณี� และเป6นทั่��ย2ต้�ธรู้รู้มแกี่�ผู้��เกี่��ยวข้�องได�ต้ามความเหมาะสำมแกี่�กี่รู้ณี� และเป6นทั่��ยอมรู้�บื้ข้องบื้2คคลทั่��วไปยอมรู้�บื้ข้องบื้2คคลทั่��วไป

5.2 5.2 กี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายกี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมาย1. 1. กี่ฎหมายสำรู้�างข้-�นโดยผู้��รู้ �างกี่ฎหมายด�วยเหต้2ผู้ลหรู้อเจต้นารู้มณี1กี่ฎหมายสำรู้�างข้-�นโดยผู้��รู้ �างกี่ฎหมายด�วยเหต้2ผู้ลหรู้อเจต้นารู้มณี1อย�างใดอย�างหน-�ง โดยผู้��รู้ �างกี่ฎหมายจะกี่�าหนดโครู้งสำรู้�างและกี่ลไกี่อย�างใดอย�างหน-�ง โดยผู้��รู้ �างกี่ฎหมายจะกี่�าหนดโครู้งสำรู้�างและกี่ลไกี่ข้องกี่ฎหมาย และเข้�ยนบื้ทั่บื้�ญญ�ต้�เพั�อให�กี่ฎหมายบื้รู้รู้ล2เจต้นารู้มณี1ข้องกี่ฎหมาย และเข้�ยนบื้ทั่บื้�ญญ�ต้�เพั�อให�กี่ฎหมายบื้รู้รู้ล2เจต้นารู้มณี1ต้ามทั่��ได�ม2�งหมายไว� กี่ารู้จะหย��งทั่รู้าบื้เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายจ-งสำามารู้ถึต้ามทั่��ได�ม2�งหมายไว� กี่ารู้จะหย��งทั่รู้าบื้เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายจ-งสำามารู้ถึกี่รู้ะทั่�าได�โดยกี่ารู้ค�นหาเหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมายได�ทั่างหน-�งกี่รู้ะทั่�าได�โดยกี่ารู้ค�นหาเหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมายได�ทั่างหน-�ง2. 2. เม�อกี่ฎหมายได�ถึ�กี่ต้รู้าข้-�นแล�ว น�กี่กี่ฎหมายฝ่<ายหน-�งเห3นว�าต้�วเม�อกี่ฎหมายได�ถึ�กี่ต้รู้าข้-�นแล�ว น�กี่กี่ฎหมายฝ่<ายหน-�งเห3นว�าต้�วกี่ฎหมายน��นเองเป6นสำ��งแสำดงเจต้นารู้มณี1 หรู้อเหต้2ผู้ลในต้�วเอง กี่ารู้กี่ฎหมายน��นเองเป6นสำ��งแสำดงเจต้นารู้มณี1 หรู้อเหต้2ผู้ลในต้�วเอง กี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลข้องกี่ฎหมายจ-งพั�จารู้ณีาได�จากี่ความเป6นธรู้รู้มว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลข้องกี่ฎหมายจ-งพั�จารู้ณีาได�จากี่ความเป6นธรู้รู้มข้องกี่ฎหมายน��นเองข้องกี่ฎหมายน��นเอง3. 3. เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายจะถึ�กี่น�ามาใช�เม�อม�กี่ารู้ใช�กี่ฎหมาย เม�อผู้��ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายจะถึ�กี่น�ามาใช�เม�อม�กี่ารู้ใช�กี่ฎหมาย เม�อผู้��ใช�กี่ฎหมายได�ทั่�ากี่ารู้ว�เครู้าะห1เพั�อหาเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายได�โดยอาศึ�ยกี่ฎหมายได�ทั่�ากี่ารู้ว�เครู้าะห1เพั�อหาเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายได�โดยอาศึ�ยกี่รู้ะบื้วนกี่ารู้ต้�างๆ แล�ว จะสำามารู้ถึน�าเหต้2ผู้ลน��นมาใช�อธ�บื้ายค�ากี่รู้ะบื้วนกี่ารู้ต้�างๆ แล�ว จะสำามารู้ถึน�าเหต้2ผู้ลน��นมาใช�อธ�บื้ายค�าว�น�จฉ�ยข้องต้นทั่��งในกี่ารู้พั�จารู้ณีาคด� และกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างว�น�จฉ�ยข้องต้นทั่��งในกี่ารู้พั�จารู้ณีาคด� และกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมายโดยทั่��วไปอย�างสำมเหต้2สำมผู้ลและม�ความเป6นธรู้รู้มกี่ฎหมายโดยทั่��วไปอย�างสำมเหต้2สำมผู้ลและม�ความเป6นธรู้รู้ม

Page 38: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

5.2.1 5.2.1 เหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมายเหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมายกี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมายม�ปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลกี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมายม�ปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายอย�างไรู้ในกี่ฎหมายอย�างไรู้กี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมายม�ปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลกี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมายม�ปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายเพัรู้าะจะทั่�าให�ว�น�จฉ�ยคด�ได�ต้รู้งต้ามเจต้นารู้มณี1ข้องในกี่ฎหมายเพัรู้าะจะทั่�าให�ว�น�จฉ�ยคด�ได�ต้รู้งต้ามเจต้นารู้มณี1ข้องกี่ฎหมาย ม�ใช�เป6นเหต้2ผู้ลทั่��ผู้��ใช�กี่ฎหมายน-กี่ค�ดข้-�นเองกี่ฎหมาย ม�ใช�เป6นเหต้2ผู้ลทั่��ผู้��ใช�กี่ฎหมายน-กี่ค�ดข้-�นเอง

5.2.2 5.2.2 ความเป6นธรู้รู้มข้องกี่ฎหมายความเป6นธรู้รู้มข้องกี่ฎหมายกี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลจากี่ความเป6นธรู้รู้มข้องกี่ฎหมายสำามารู้ถึกี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลจากี่ความเป6นธรู้รู้มข้องกี่ฎหมายสำามารู้ถึพั�จารู้ณีาได�จากี่สำ��งใดพั�จารู้ณีาได�จากี่สำ��งใดกี่ารู้ว�เครู้าะห1เหต้2ผู้ลจากี่ความเป6นธรู้รู้มข้องกี่ฎหมาย สำามารู้ถึกี่ารู้ว�เครู้าะห1เหต้2ผู้ลจากี่ความเป6นธรู้รู้มข้องกี่ฎหมาย สำามารู้ถึพั�จารู้ณีาได�จากี่ต้�วบื้ทั่บื้�ญญ�ต้�ข้องกี่ฎหมายน��นเองต้ามทั่ฤษฎ�อ�าเภอพั�จารู้ณีาได�จากี่ต้�วบื้ทั่บื้�ญญ�ต้�ข้องกี่ฎหมายน��นเองต้ามทั่ฤษฎ�อ�าเภอกี่ารู้ณี1 อย�างไรู้กี่3ด� ในกี่ารู้ใช�กี่ฎหมาย น�กี่กี่ฎหมายสำ�วนใหญ�ม�กี่กี่ารู้ณี1 อย�างไรู้กี่3ด� ในกี่ารู้ใช�กี่ฎหมาย น�กี่กี่ฎหมายสำ�วนใหญ�ม�กี่พั�จารู้ณีาปรู้ะกี่อบื้กี่�บื้เหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมายและหล�กี่กี่ารู้ต้�ความพั�จารู้ณีาปรู้ะกี่อบื้กี่�บื้เหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมายและหล�กี่กี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมายต้�างๆด�วยกี่ฎหมายต้�างๆด�วย

5.2.3 5.2.3 กี่ารู้น�าผู้ลกี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายมาใช�ปรู้ะโยชน1กี่ารู้น�าผู้ลกี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายมาใช�ปรู้ะโยชน1เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายทั่��ว�เครู้าะห1ได�สำามารู้ถึน�ามาใช�ได�เฉพัาะในกี่ารู้เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายทั่��ว�เครู้าะห1ได�สำามารู้ถึน�ามาใช�ได�เฉพัาะในกี่ารู้พั�จารู้ณีาคด�หรู้อไม�พั�จารู้ณีาคด�หรู้อไม�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายทั่��ว�เครู้าะห1ได�ไม�เพั�ยงสำามารู้ถึใช�ได�ในกี่ารู้พั�จารู้ณีาเหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายทั่��ว�เครู้าะห1ได�ไม�เพั�ยงสำามารู้ถึใช�ได�ในกี่ารู้พั�จารู้ณีาคด�เทั่�าน��น แต้�สำามารู้ถึน�าไปใช�ในกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมายข้องน�กี่คด�เทั่�าน��น แต้�สำามารู้ถึน�าไปใช�ในกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมายข้องน�กี่กี่ฎหมายโดยทั่��วไปได�กี่ฎหมายโดยทั่��วไปได�

5.3 5.3 เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ว�น�จฉ�ยคด�และกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมายเหต้2ผู้ลในกี่ารู้ว�น�จฉ�ยคด�และกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมาย1. 1. เม�อบื้2คคลม�ข้�อพั�พัาทั่ทั่างกี่ฎหมายต้�อเสำนอคด�ต้�อศึาลเพั�อให�ม�เม�อบื้2คคลม�ข้�อพั�พัาทั่ทั่างกี่ฎหมายต้�อเสำนอคด�ต้�อศึาลเพั�อให�ม�กี่ารู้ว�น�จฉ�ยช��ข้าด ค��ความแต้�ละฝ่<ายต้�างม�สำ�ทั่ธ�ยกี่เหต้2ผู้ลทั่��ต้นเห3นว�าด�กี่ารู้ว�น�จฉ�ยช��ข้าด ค��ความแต้�ละฝ่<ายต้�างม�สำ�ทั่ธ�ยกี่เหต้2ผู้ลทั่��ต้นเห3นว�าด�

Page 39: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

ทั่��สำ2ดในกี่ารู้ต้�อสำ��คด�เพั�อโน�มน�าวให�ศึาลเห3นว�าฝ่<ายต้นสำมควรู้ชนะคด�ทั่��สำ2ดในกี่ารู้ต้�อสำ��คด�เพั�อโน�มน�าวให�ศึาลเห3นว�าฝ่<ายต้นสำมควรู้ชนะคด�2. 2. ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยเป6นรู้ะบื้บื้ทั่��ใช�ปรู้ะมวลกี่ฎหมาย ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยเป6นรู้ะบื้บื้ทั่��ใช�ปรู้ะมวลกี่ฎหมาย (Civil Law) (Civil Law) ต้ามต้ามหล�กี่แล�วต้�องพั�จารู้ณีาข้�อกี่ฎหมายต้ามต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายโดยไม�จ�าเป6นหล�กี่แล�วต้�องพั�จารู้ณีาข้�อกี่ฎหมายต้ามต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายโดยไม�จ�าเป6นต้�องย-ดถึอแนวค�าพั�พัากี่ษาหรู้อค�าว�น�จฉ�ยเป6นบื้รู้รู้ทั่�ดฐาน อย�างไรู้กี่3ด�ต้�องย-ดถึอแนวค�าพั�พัากี่ษาหรู้อค�าว�น�จฉ�ยเป6นบื้รู้รู้ทั่�ดฐาน อย�างไรู้กี่3ด� ในทั่างปฏ�บื้�ต้� ค�าพั�พัากี่ษาทั่��ม�กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลทั่��ด� สำมเหต้2สำมผู้ล และเป6นในทั่างปฏ�บื้�ต้� ค�าพั�พัากี่ษาทั่��ม�กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลทั่��ด� สำมเหต้2สำมผู้ล และเป6นธรู้รู้ม สำามารู้ถึน�ามาเป6นแนวทั่างในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายได�ในธรู้รู้ม สำามารู้ถึน�ามาเป6นแนวทั่างในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ฎหมายได�ในกี่รู้ณี�ทั่��ม�ข้�อเทั่3จจรู้�งคล�ายคล-งกี่�นกี่รู้ณี�ทั่��ม�ข้�อเทั่3จจรู้�งคล�ายคล-งกี่�น3. 3. กี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้เข้�ยนค�าพั�พัากี่ษาหรู้อกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้เข้�ยนค�าพั�พัากี่ษาหรู้อกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมาย ม�หล�กี่กี่ารู้ซึ่-�งต้�องค�าน-งถึ-งหลายปรู้ะกี่ารู้ เช�นหล�กี่หรู้อกี่ฎหมาย ม�หล�กี่กี่ารู้ซึ่-�งต้�องค�าน-งถึ-งหลายปรู้ะกี่ารู้ เช�นหล�กี่หรู้อทั่ฤษฎ�กี่ฎหมาย หล�กี่กี่ารู้รู้�างกี่ฎหมาย หล�กี่กี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมายและทั่ฤษฎ�กี่ฎหมาย หล�กี่กี่ารู้รู้�างกี่ฎหมาย หล�กี่กี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมายและกี่ารู้อ2ดช�องว�างกี่ฎหมาย และหล�กี่อ�นๆ เช�น หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยา กี่ารู้อ2ดช�องว�างกี่ฎหมาย และหล�กี่อ�นๆ เช�น หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยา สำาม�ญสำ�าน-กี่ และศึ�ลธรู้รู้มเป6นต้�นสำาม�ญสำ�าน-กี่ และศึ�ลธรู้รู้มเป6นต้�น4. 4. ในองค1คณีะผู้��พั�จารู้ณีาคด�หรู้อผู้��ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมายอาจม�ผู้��ในองค1คณีะผู้��พั�จารู้ณีาคด�หรู้อผู้��ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมายอาจม�ผู้��ไม�เห3นด�วยกี่�บื้ความเห3นข้องอ�กี่ฝ่<ายหน-�ง ซึ่-�งเป6นฝ่<ายข้�างมากี่ ไม�เห3นด�วยกี่�บื้ความเห3นข้องอ�กี่ฝ่<ายหน-�ง ซึ่-�งเป6นฝ่<ายข้�างมากี่ กี่ฎหมายให�สำ�ทั่ธ�ฝ่<ายข้�างน�อยในกี่ารู้แสำดงความเห3นแย�ง เพั�อกี่ฎหมายให�สำ�ทั่ธ�ฝ่<ายข้�างน�อยในกี่ารู้แสำดงความเห3นแย�ง เพั�อปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้ทั่บื้ทั่วน หรู้อต้รู้วจสำอบื้ค�าพั�พัากี่ษา หรู้อความเห3นปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้ทั่บื้ทั่วน หรู้อต้รู้วจสำอบื้ค�าพั�พัากี่ษา หรู้อความเห3นทั่างกี่ฎหมายข้องฝ่<ายข้�างมากี่ทั่างกี่ฎหมายข้องฝ่<ายข้�างมากี่

5.3.1 5.3.1 เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ต้�อสำ��คด�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ต้�อสำ��คด�กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ต้�อสำ��คด�ม�หล�กี่เกี่ณีฑ์1เช�นเด�ยวกี่�บื้กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ต้�อสำ��คด�ม�หล�กี่เกี่ณีฑ์1เช�นเด�ยวกี่�บื้กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมายอ�นหรู้อไม�ทั่างกี่ฎหมายอ�นหรู้อไม�กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ต้�อสำ��คด�ม�หล�กี่เกี่ณีฑ์1เช�นเด�ยวกี่�บื้กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ต้�อสำ��คด�ม�หล�กี่เกี่ณีฑ์1เช�นเด�ยวกี่�บื้กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมายอ�น เพัรู้าะเป6นกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายเพั�อรู้�กี่ษาสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัทั่างกี่ฎหมายอ�น เพัรู้าะเป6นกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายเพั�อรู้�กี่ษาสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องบื้2คคลซึ่-�งเป6นค��กี่รู้ณี� จ-งต้�องม�ความสำมเหต้2สำมผู้ล เป6นธรู้รู้ม และข้องบื้2คคลซึ่-�งเป6นค��กี่รู้ณี� จ-งต้�องม�ความสำมเหต้2สำมผู้ล เป6นธรู้รู้ม และสำามารู้ถึจ�งใจให�ผู้��อ�านคล�อยต้ามได�สำามารู้ถึจ�งใจให�ผู้��อ�านคล�อยต้ามได�

Page 40: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

5.3.2 5.3.2 แนวบื้รู้รู้ทั่�ดฐานแห�งค�าพั�พัากี่ษาแนวบื้รู้รู้ทั่�ดฐานแห�งค�าพั�พัากี่ษาในปรู้ะเทั่ศึไทั่ยสำามารู้ถึย-ดแนวบื้รู้รู้ทั่�ดฐานแห�งค�าพั�พัากี่ษาในกี่ารู้ใช�ในปรู้ะเทั่ศึไทั่ยสำามารู้ถึย-ดแนวบื้รู้รู้ทั่�ดฐานแห�งค�าพั�พัากี่ษาในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลทั่างกี่ฎหมายได�หรู้อไม�เหต้2ผู้ลทั่างกี่ฎหมายได�หรู้อไม�เน�องจากี่ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยเป6นปรู้ะเทั่ศึในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายซึ่�ว�ลลอว1 หรู้อรู้ะบื้บื้เน�องจากี่ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยเป6นปรู้ะเทั่ศึในรู้ะบื้บื้กี่ฎหมายซึ่�ว�ลลอว1 หรู้อรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายจ-งไม�จ�าเป6นต้�องย-ดแนวค�าพั�พัากี่ษาเป6นบื้รู้รู้ทั่�ดฐานปรู้ะมวลกี่ฎหมายจ-งไม�จ�าเป6นต้�องย-ดแนวค�าพั�พัากี่ษาเป6นบื้รู้รู้ทั่�ดฐานในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลทั่างกี่ฎหมายอย�างไรู้กี่3ด�ค�าพั�พัากี่ษาทั่��ม�กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลทั่างกี่ฎหมายอย�างไรู้กี่3ด�ค�าพั�พัากี่ษาทั่��ม�กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลทั่��ด� สำมเหต้2 สำมผู้ลและเป6นธรู้รู้มสำามารู้ถึน�ามาใช�เป6นแนวทั่างในกี่ารู้ใช�ทั่��ด� สำมเหต้2 สำมผู้ลและเป6นธรู้รู้มสำามารู้ถึน�ามาใช�เป6นแนวทั่างในกี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในกี่รู้ณี�ทั่��ม�ข้�อเทั่3จจรู้�งคล�ายคล-งกี่�นได�ในทั่างปฏ�บื้�ต้�เหต้2ผู้ลในกี่รู้ณี�ทั่��ม�ข้�อเทั่3จจรู้�งคล�ายคล-งกี่�นได�ในทั่างปฏ�บื้�ต้�

5.3.3 5.3.3 เหต้2ผู้ลในกี่ารู้เข้�ยนค�าพั�พัากี่ษาและความเห3นทั่างกี่ฎหมายเหต้2ผู้ลในกี่ารู้เข้�ยนค�าพั�พัากี่ษาและความเห3นทั่างกี่ฎหมายกี่ารู้หาเหต้2ผู้ลทั่��ด�ม�น��าหน�กี่มาอธ�บื้ายให�ผู้��เกี่��ยวข้�องยอมรู้�บื้น�บื้ถึอได� กี่ารู้หาเหต้2ผู้ลทั่��ด�ม�น��าหน�กี่มาอธ�บื้ายให�ผู้��เกี่��ยวข้�องยอมรู้�บื้น�บื้ถึอได� จะต้�องค�าน-งถึ-งหล�กี่เกี่ณีฑ์1หรู้อเครู้�องมอทั่างกี่ฎหมายทั่��สำ�าค�ญอย�างจะต้�องค�าน-งถึ-งหล�กี่เกี่ณีฑ์1หรู้อเครู้�องมอทั่างกี่ฎหมายทั่��สำ�าค�ญอย�างใดใดกี่ารู้หาเหต้2ผู้ลทั่��ด� ม�น��าหน�กี่ มาอธ�บื้ายให�ผู้��เกี่��ยวข้�องยอมรู้�บื้น�บื้ถึอได� กี่ารู้หาเหต้2ผู้ลทั่��ด� ม�น��าหน�กี่ มาอธ�บื้ายให�ผู้��เกี่��ยวข้�องยอมรู้�บื้น�บื้ถึอได� จะต้�องค�าน-งถึ-งหล�กี่เกี่ณีฑ์1หรู้อเครู้�องมอทั่างกี่ฎหมายทั่��สำ�าค�ญด�งต้�อจะต้�องค�าน-งถึ-งหล�กี่เกี่ณีฑ์1หรู้อเครู้�องมอทั่างกี่ฎหมายทั่��สำ�าค�ญด�งต้�อไปน�� คอไปน�� คอ1) 1) หล�กี่หรู้อทั่ฤษฎ�กี่ฎหมายหล�กี่หรู้อทั่ฤษฎ�กี่ฎหมาย2) 2) หล�กี่กี่ารู้รู้�างกี่ฎหมายหล�กี่กี่ารู้รู้�างกี่ฎหมาย3) 3) หล�กี่กี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมายและกี่ารู้อ2ดช�องว�างกี่ฎหมายหล�กี่กี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมายและกี่ารู้อ2ดช�องว�างกี่ฎหมาย4) 4) หล�กี่อ�นๆ เช�น หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยา สำาม�ญสำ�าน-กี่ หรู้อศึ�ลธรู้รู้มหล�กี่อ�นๆ เช�น หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยา สำาม�ญสำ�าน-กี่ หรู้อศึ�ลธรู้รู้ม

5.3.4 5.3.4 กี่ารู้เข้�ยนความเห3นแย�งในค�าพั�พัากี่ษาหรู้อกี่ารู้ให�ความเห3นกี่ารู้เข้�ยนความเห3นแย�งในค�าพั�พัากี่ษาหรู้อกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมายทั่างกี่ฎหมายกี่ารู้ทั่�าความเห3นแย�งม�ปรู้ะโยชน1อย�างไรู้กี่ารู้ทั่�าความเห3นแย�งม�ปรู้ะโยชน1อย�างไรู้กี่ารู้ทั่�าความเห3นแย�งม�ปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้ทั่�าค�าพั�พัากี่ษาหรู้อความเห3นกี่ารู้ทั่�าความเห3นแย�งม�ปรู้ะโยชน1ในกี่ารู้ทั่�าค�าพั�พัากี่ษาหรู้อความเห3นทั่างกี่ฎหมาย โดยเป6นกี่ารู้เปBดโอกี่าสำให�ผู้��ใช�กี่ฎหมายม�กี่ารู้พั�จารู้ณีาทั่างกี่ฎหมาย โดยเป6นกี่ารู้เปBดโอกี่าสำให�ผู้��ใช�กี่ฎหมายม�กี่ารู้พั�จารู้ณีา

Page 41: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

เรู้�องน��นๆ อย�างรู้อบื้ด�าน และเลอกี่ใช�เหต้2ผู้ลทั่างกี่ฎหมายทั่��เห3นว�าเรู้�องน��นๆ อย�างรู้อบื้ด�าน และเลอกี่ใช�เหต้2ผู้ลทั่างกี่ฎหมายทั่��เห3นว�าเหมาะสำมและเป6นธรู้รู้มมากี่ทั่��สำ2ดเหมาะสำมและเป6นธรู้รู้มมากี่ทั่��สำ2ด

แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� 55

1. 1. เหต้2ทั่��กี่ฎหมายจ�าเป6นต้�องม�เหต้2ผู้ลทั่��ด�คอ เพั�อให�กี่ฎหมายน��นเป6นเหต้2ทั่��กี่ฎหมายจ�าเป6นต้�องม�เหต้2ผู้ลทั่��ด�คอ เพั�อให�กี่ฎหมายน��นเป6นทั่��ยอมรู้�บื้ข้องสำมาช�กี่ในสำ�งคมทั่��ยอมรู้�บื้ข้องสำมาช�กี่ในสำ�งคม2. 2. เหต้2ผู้ลทั่��ด�ควรู้ม�ล�กี่ษณีะด�งน�� เหต้2ผู้ลทั่��ด�ควรู้ม�ล�กี่ษณีะด�งน�� (1) (1) เป6นธรู้รู้ม เป6นธรู้รู้ม (2) (2) รู้�บื้ฟั4งได� รู้�บื้ฟั4งได� (3) (3)

สำมเหต้2สำมผู้ล สำมเหต้2สำมผู้ล (4) (4) ม�ข้�อเทั่3จจรู้�งสำน�บื้สำน2นทั่��หน�กี่แน�นม�ข้�อเทั่3จจรู้�งสำน�บื้สำน2นทั่��หน�กี่แน�น3. 3. หล�กี่ปรู้�ชญาช�วยในกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายม�เหต้2ผู้ลทั่��ด�คอ เป6นเหต้2ผู้ลทั่��ม�หล�กี่ปรู้�ชญาช�วยในกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายม�เหต้2ผู้ลทั่��ด�คอ เป6นเหต้2ผู้ลทั่��ม�ความเป6นธรู้รู้มต้ามย2คสำม�ยความเป6นธรู้รู้มต้ามย2คสำม�ย4. 4. หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยาช�วยให�กี่ฎหมายม�เหต้2ผู้ลทั่��ด�คอ หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยาช�วยให�กี่ฎหมายม�เหต้2ผู้ลทั่��ด�คอ (1) (1) เป6นเหต้2ผู้ลทั่��เป6นเหต้2ผู้ลทั่��ม�ความสำมเหต้2สำมผู้ล ม�ความสำมเหต้2สำมผู้ล (2) (2) สำอดคล�องกี่�บื้ความเห3นข้องน�กี่ปรู้�ชญา สำอดคล�องกี่�บื้ความเห3นข้องน�กี่ปรู้�ชญา (3) (3) เป6นเหต้2ผู้ลทั่��ม�ความเป6นธรู้รู้มต้ามย2คสำม�ย เป6นเหต้2ผู้ลทั่��ม�ความเป6นธรู้รู้มต้ามย2คสำม�ย (4) (4) สำอดคล�องกี่�บื้ว�ถึ�สำอดคล�องกี่�บื้ว�ถึ�ช�ว�ต้ข้องสำมาช�กี่ในสำ�งคมช�ว�ต้ข้องสำมาช�กี่ในสำ�งคม5. 5. กี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลข้องกี่ฎหมายสำามารู้ถึศึ-กี่ษาได�จากี่ กี่ารู้ว�เครู้าะห1หาเหต้2ผู้ลข้องกี่ฎหมายสำามารู้ถึศึ-กี่ษาได�จากี่ (1) (1) ผู้��ผู้��รู้ �างกี่ฎหมาย รู้�างกี่ฎหมาย (2) (2) กี่ารู้อภ�ปรู้ายในสำภา กี่ารู้อภ�ปรู้ายในสำภา (3) (3) บื้�นทั่-กี่หล�กี่กี่ารู้และเหต้2ผู้ลบื้�นทั่-กี่หล�กี่กี่ารู้และเหต้2ผู้ล (4) (4) รู้ายงานกี่ารู้ปรู้ะช2มพั�จารู้ณีารู้�างกี่ฎหมายรู้ายงานกี่ารู้ปรู้ะช2มพั�จารู้ณีารู้�างกี่ฎหมาย6. 6. กี่ารู้ค�นหาเหต้2ผู้ลข้องกี่ฎหมายต้ามทั่ฤษฎ�อ�าเภอกี่ารู้ณี1คอกี่ารู้กี่ารู้ค�นหาเหต้2ผู้ลข้องกี่ฎหมายต้ามทั่ฤษฎ�อ�าเภอกี่ารู้ณี1คอกี่ารู้หาเหต้2ผู้ลจากี่ ต้�วบื้ทั่บื้�ญญ�ต้�ข้องกี่ฎหมายน��นเองหาเหต้2ผู้ลจากี่ ต้�วบื้ทั่บื้�ญญ�ต้�ข้องกี่ฎหมายน��นเอง7. 7. กี่ารู้ค�นหาเหต้2ผู้ลเพั�อสำรู้�างความเป6นธรู้รู้มควรู้พั�จารู้ณีาจากี่กี่ารู้ค�นหาเหต้2ผู้ลเพั�อสำรู้�างความเป6นธรู้รู้มควรู้พั�จารู้ณีาจากี่เหต้2ผู้ลข้อง ผู้��รู้ �างกี่ฎหมายปรู้ะกี่อบื้กี่�บื้ต้�วบื้ทั่บื้�ญญ�ต้�ข้องกี่ฎหมายเหต้2ผู้ลข้อง ผู้��รู้ �างกี่ฎหมายปรู้ะกี่อบื้กี่�บื้ต้�วบื้ทั่บื้�ญญ�ต้�ข้องกี่ฎหมาย8. 8. ผู้��ทั่��สำามารู้ถึใช�เหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมายได�คอ ทั่2กี่คนทั่��ใช�กี่ฎหมายผู้��ทั่��สำามารู้ถึใช�เหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมายได�คอ ทั่2กี่คนทั่��ใช�กี่ฎหมาย9. 9. ในกี่ารู้พั�จารู้ณีาข้องศึาลไทั่ย ศึาลไม�ต้�องผู้�กี่พั�นต้ามแนวค�าในกี่ารู้พั�จารู้ณีาข้องศึาลไทั่ย ศึาลไม�ต้�องผู้�กี่พั�นต้ามแนวค�าพั�พัากี่ษาเพัรู้าะปรู้ะเทั่ศึไทั่ยเป6นรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมายพั�พัากี่ษาเพัรู้าะปรู้ะเทั่ศึไทั่ยเป6นรู้ะบื้บื้ปรู้ะมวลกี่ฎหมาย10. 10. กี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้เข้�ยนค�าพั�พัากี่ษาควรู้ค�าน-งถึ-งหล�กี่ กี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้เข้�ยนค�าพั�พัากี่ษาควรู้ค�าน-งถึ-งหล�กี่ (1) (1)

Page 42: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

หล�กี่ศึ�ลธรู้รู้ม หล�กี่ศึ�ลธรู้รู้ม (2) (2) ทั่ฤษฎ�กี่ฎหมาย ทั่ฤษฎ�กี่ฎหมาย (3) (3) หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยา หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยา (4) (4) หล�กี่หล�กี่กี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมายและกี่ารู้อ2ดช�องว�างกี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมายและกี่ารู้อ2ดช�องว�าง11. 11. กี่ฎหมายทั่��ม�กี่ารู้ต้รู้าโดยม�เหต้2ผู้ลทั่��ด�ม�ปรู้ะโยชน1คอ ทั่�าให�กี่ฎหมายทั่��ม�กี่ารู้ต้รู้าโดยม�เหต้2ผู้ลทั่��ด�ม�ปรู้ะโยชน1คอ ทั่�าให�กี่ฎหมายสำามารู้ถึอ�านวยความเป6นธรู้รู้มได�เหมาะแกี่�กี่รู้ณี�กี่ฎหมายสำามารู้ถึอ�านวยความเป6นธรู้รู้มได�เหมาะแกี่�กี่รู้ณี�12. 12. เหต้2ผู้ลทั่��ด�ในกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายม�ทั่��มาจากี่หล�กี่กี่ารู้คอ เหต้2ผู้ลทั่��ด�ในกี่ารู้ใช�กี่ฎหมายม�ทั่��มาจากี่หล�กี่กี่ารู้คอ (1) (1) ศึ�ลธรู้รู้มศึ�ลธรู้รู้ม (2) (2) ปรู้�ชญา ปรู้�ชญา (3) (3) น�ต้�ปรู้�ชญา น�ต้�ปรู้�ชญา (4) (4) ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยาต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยา13. 13. กี่ารู้ศึ-กี่ษารู้ายงานกี่ารู้ปรู้ะช2มสำภาในกี่ารู้พั�จารู้ณีารู้�างกี่ฎหมายกี่ารู้ศึ-กี่ษารู้ายงานกี่ารู้ปรู้ะช2มสำภาในกี่ารู้พั�จารู้ณีารู้�างกี่ฎหมายเป6นกี่ารู้ค�นหา เหต้2ผู้ลในล�กี่ษณีะ เหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมายเป6นกี่ารู้ค�นหา เหต้2ผู้ลในล�กี่ษณีะ เหต้2ผู้ลข้องผู้��รู้ �างกี่ฎหมาย14. 14. กี่ารู้ทั่�าความเข้�าใจกี่ฎหมายจากี่เน�อความข้องกี่ฎหมายเป6นกี่ารู้กี่ารู้ทั่�าความเข้�าใจกี่ฎหมายจากี่เน�อความข้องกี่ฎหมายเป6นกี่ารู้หาเหต้2ผู้ลในล�กี่ษณีะ เหต้2ผู้ลข้องต้�วกี่ฎหมายน��นเองหาเหต้2ผู้ลในล�กี่ษณีะ เหต้2ผู้ลข้องต้�วกี่ฎหมายน��นเอง15. 15. กี่ารู้ค�นหาเจต้นารู้มณี1ข้องกี่ฎหมายทั่��น�กี่กี่ฎหมายสำ�วนใหญ�เห3นกี่ารู้ค�นหาเจต้นารู้มณี1ข้องกี่ฎหมายทั่��น�กี่กี่ฎหมายสำ�วนใหญ�เห3นว�าเป6นว�ธ�ทั่��ด�คอ ว�าเป6นว�ธ�ทั่��ด�คอ (1) (1) ค�นหาจากี่ผู้��รู้ �างกี่ฎหมาย ค�นหาจากี่ผู้��รู้ �างกี่ฎหมาย (2) (2) ค�นหาจากี่ต้�วค�นหาจากี่ต้�วกี่ฎหมายน��นเอง กี่ฎหมายน��นเอง (3) (3) ค�นหาจากี่ความเห3นข้องน�กี่ว�ชากี่ารู้ ค�นหาจากี่ความเห3นข้องน�กี่ว�ชากี่ารู้ (4) (4) ค�นหาค�นหาจากี่หล�กี่กี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมายทั่��วไปจากี่หล�กี่กี่ารู้ต้�ความกี่ฎหมายทั่��วไป16. 16. กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมายสำามารู้ถึปรู้ากี่ฏได�ใน กี่ารู้ใช�เหต้2ผู้ลในทั่างกี่ฎหมายสำามารู้ถึปรู้ากี่ฏได�ใน (1) (1) กี่ารู้ต้�อสำ��กี่ารู้ต้�อสำ��คด� คด� (2) (2) ค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาล ค�าพั�พัากี่ษาข้องศึาล (3) (3) บื้ทั่บื้�ญญ�ต้�ข้องกี่ฎหมาย บื้ทั่บื้�ญญ�ต้�ข้องกี่ฎหมาย (4) (4) กี่ารู้กี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมายให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมาย17. 17. ล�กี่ษณีะเฉพัาะข้องศึาลในรู้ะบื้บื้ซึ่�ว�ลลอว1 ศึาลไม�ต้�องผู้�กี่พั�นต้ามล�กี่ษณีะเฉพัาะข้องศึาลในรู้ะบื้บื้ซึ่�ว�ลลอว1 ศึาลไม�ต้�องผู้�กี่พั�นต้ามแนวบื้รู้รู้ทั่�ดฐานแนวบื้รู้รู้ทั่�ดฐาน18. 18. กี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมายควรู้ค�าน-งถึ-งหล�กี่กี่ารู้ให�เหต้2ผู้ลในกี่ารู้ให�ความเห3นทั่างกี่ฎหมายควรู้ค�าน-งถึ-งหล�กี่ในเรู้�อง ในเรู้�อง (1) (1) หล�กี่ศึ�ลธรู้รู้ม หล�กี่ศึ�ลธรู้รู้ม (2) (2) หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยา หล�กี่ต้รู้รู้กี่ว�ทั่ยา (3) (3) หล�กี่กี่ารู้รู้�างหล�กี่กี่ารู้รู้�างกี่ฎหมาย กี่ฎหมาย (4) (4) หล�กี่หรู้อทั่ฤษฎ�กี่ฎหมายหล�กี่หรู้อทั่ฤษฎ�กี่ฎหมาย

หน�วยทั่�� หน�วยทั่�� 6 6 กี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้พั�ฒนาสำ�งคมกี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้พั�ฒนาสำ�งคม

Page 43: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

19. 19. สำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องบื้2คคลจะม�หล�กี่ปรู้ะกี่�นให�ม��นคงอย��ได�กี่3ต้�องสำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องบื้2คคลจะม�หล�กี่ปรู้ะกี่�นให�ม��นคงอย��ได�กี่3ต้�องอาศึ�ยกี่ฎหมายเป6นสำ��งสำ�าค�ญอาศึ�ยกี่ฎหมายเป6นสำ��งสำ�าค�ญ20. 20. กี่ฎหมายกี่�บื้สำ�งคมเป6นสำ��งทั่��ม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�นอย�างใกี่ล�ช�ด กี่ารู้กี่ฎหมายกี่�บื้สำ�งคมเป6นสำ��งทั่��ม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�นอย�างใกี่ล�ช�ด กี่ารู้ทั่��จะควบื้ค2มสำ�งคมได�ย�อมอาศึ�ยกี่ฎหมายเข้�ามาช�วยทั่��จะควบื้ค2มสำ�งคมได�ย�อมอาศึ�ยกี่ฎหมายเข้�ามาช�วย21. 21. ในกี่รู้ณี�ทั่��สำ�งคมจะพั�ฒนาได�อย�างม�ปรู้ะสำ�ทั่ธ�ภาพั ย�อมต้�องอาศึ�ยในกี่รู้ณี�ทั่��สำ�งคมจะพั�ฒนาได�อย�างม�ปรู้ะสำ�ทั่ธ�ภาพั ย�อมต้�องอาศึ�ยกี่ฎหมาย สำ�งคมจะเปล��ยนแปลงไปได�อย�างม��นคงกี่ฎหมาย สำ�งคมจะเปล��ยนแปลงไปได�อย�างม��นคง22. 22. กี่ฎหมายม�ความจ�าเป6นต้�องต้รู้าออกี่มาควบื้ค��กี่�บื้สำ�งคมย2คกี่ฎหมายม�ความจ�าเป6นต้�องต้รู้าออกี่มาควบื้ค��กี่�บื้สำ�งคมย2คว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1 เทั่คโนโลย� เพั�อควบื้ค2มกี่ารู้ใช�เทั่คโนโลย�ในทั่างทั่��ถึ�กี่ทั่��ว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1 เทั่คโนโลย� เพั�อควบื้ค2มกี่ารู้ใช�เทั่คโนโลย�ในทั่างทั่��ถึ�กี่ทั่��ควรู้ควรู้

6.1 6.1 กี่ฎหมายกี่�บื้หล�กี่ปรู้ะกี่�นสำ�ทั่ธ�เสำรู้�ภาพักี่ฎหมายกี่�บื้หล�กี่ปรู้ะกี่�นสำ�ทั่ธ�เสำรู้�ภาพั1. 1. มน2ษย1ต้�องม�สำ�ทั่ธ�ต้�างๆ อย�างทั่��มน2ษย1ม�กี่�น และจะต้�องม�อย��อย�างมน2ษย1ต้�องม�สำ�ทั่ธ�ต้�างๆ อย�างทั่��มน2ษย1ม�กี่�น และจะต้�องม�อย��อย�างเทั่�าเทั่�ยมกี่�น ไม�ถึ�กี่กี่�ดกี่�น กี่ารู้จ�ากี่�ดสำ�ทั่ธ�จะม�ได�แต้�กี่ฎหมายเทั่�าน��นเทั่�าเทั่�ยมกี่�น ไม�ถึ�กี่กี่�ดกี่�น กี่ารู้จ�ากี่�ดสำ�ทั่ธ�จะม�ได�แต้�กี่ฎหมายเทั่�าน��น2. 2. ปรู้ะเทั่ศึไทั่ยได�กี่�าหนดหล�กี่ปรู้ะกี่�นสำ�ทั่ธ� เสำรู้�ภาพัข้องปวงชนชาวปรู้ะเทั่ศึไทั่ยได�กี่�าหนดหล�กี่ปรู้ะกี่�นสำ�ทั่ธ� เสำรู้�ภาพัข้องปวงชนชาวไทั่ยไว�ในรู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีา จ�กี่รู้ไทั่ย ซึ่-�งเป6นกี่ฎหมายสำ�งสำ2ดไทั่ยไว�ในรู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีา จ�กี่รู้ไทั่ย ซึ่-�งเป6นกี่ฎหมายสำ�งสำ2ดในกี่ารู้ปกี่ครู้องปรู้ะเทั่ศึในกี่ารู้ปกี่ครู้องปรู้ะเทั่ศึ3. 3. กี่ารู้ใช�สำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องมน2ษย1ในสำ�งคมจะต้�องม�กี่ฎหมายกี่ารู้ใช�สำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องมน2ษย1ในสำ�งคมจะต้�องม�กี่ฎหมายควบื้ค2มเสำมอควบื้ค2มเสำมอ

6.1.1 6.1.1 สำ�ทั่ธ�มน2ษยชนสำ�ทั่ธ�มน2ษยชนสำ�ทั่ธ�มน2ษยชนหมายถึ-งอะไรู้สำ�ทั่ธ�มน2ษยชนหมายถึ-งอะไรู้สำ�ทั่ธ�มน2ษยชนหมายถึ-ง สำ�ทั่ธ�ความเป6นมน2ษย1หรู้อสำ�ทั่ธ�ในความเป6นคนสำ�ทั่ธ�มน2ษยชนหมายถึ-ง สำ�ทั่ธ�ความเป6นมน2ษย1หรู้อสำ�ทั่ธ�ในความเป6นคน อ�นเป6นสำ�ทั่ธ�ต้ามธรู้รู้มชาต้�ข้องมน2ษย1ทั่2กี่คนทั่��เกี่�ดมากี่3ม�สำ�ทั่ธ�ต้�ดต้�วมาอ�นเป6นสำ�ทั่ธ�ต้ามธรู้รู้มชาต้�ข้องมน2ษย1ทั่2กี่คนทั่��เกี่�ดมากี่3ม�สำ�ทั่ธ�ต้�ดต้�วมาต้��งแต้�เกี่�ดต้��งแต้�เกี่�ด

6.1.2 6.1.2 หล�กี่ปรู้ะกี่�นสำ�ทั่ธ� เสำรู้�ภาพัต้ามกี่ฎหมายรู้�ฐธรู้รู้มน�ญหล�กี่ปรู้ะกี่�นสำ�ทั่ธ� เสำรู้�ภาพัต้ามกี่ฎหมายรู้�ฐธรู้รู้มน�ญ

Page 44: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

รู้�ฐธรู้รู้มน�ญได�กี่�าหนดข้อบื้เข้ต้กี่ารู้ใช�สำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องบื้2คคลไว�รู้�ฐธรู้รู้มน�ญได�กี่�าหนดข้อบื้เข้ต้กี่ารู้ใช�สำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องบื้2คคลไว�เพั�ยงใดเพั�ยงใดรู้�ฐธรู้รู้มน�ญได�กี่�าหนดข้อบื้เข้ต้กี่ารู้ใช�สำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องบื้2คคลไว�ว�ารู้�ฐธรู้รู้มน�ญได�กี่�าหนดข้อบื้เข้ต้กี่ารู้ใช�สำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องบื้2คคลไว�ว�า บื้2คคลจะใช�สำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัต้ามรู้�ฐธรู้รู้มน�ญเพั�อล�มล�างกี่ารู้ปกี่ครู้องบื้2คคลจะใช�สำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัต้ามรู้�ฐธรู้รู้มน�ญเพั�อล�มล�างกี่ารู้ปกี่ครู้องรู้ะบื้บื้อบื้ปรู้ะชาธ�ปไต้ยอ�นม�พัรู้ะมหากี่ษ�ต้รู้�ย1เป6นปรู้ะม2ข้ หรู้อเพั�อให�ได�รู้ะบื้บื้อบื้ปรู้ะชาธ�ปไต้ยอ�นม�พัรู้ะมหากี่ษ�ต้รู้�ย1เป6นปรู้ะม2ข้ หรู้อเพั�อให�ได�มาซึ่-�งอ�านาจในกี่ารู้ปกี่ครู้องปรู้ะเทั่ศึ โดยว�ธ�กี่ารู้ซึ่-�งม�ได�เป6นไปต้ามว�ถึ�มาซึ่-�งอ�านาจในกี่ารู้ปกี่ครู้องปรู้ะเทั่ศึ โดยว�ธ�กี่ารู้ซึ่-�งม�ได�เป6นไปต้ามว�ถึ�ทั่างทั่��บื้�ญญ�ต้�ไว�ในรู้�ฐธรู้รู้มน�ญม�ได�ทั่างทั่��บื้�ญญ�ต้�ไว�ในรู้�ฐธรู้รู้มน�ญม�ได�

6.1.3 6.1.3 กี่ฎหมายกี่�บื้สำ�งคมกี่ฎหมายกี่�บื้สำ�งคมกี่ฎหมายกี่�บื้สำ�งคมม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�นอย�างไรู้กี่ฎหมายกี่�บื้สำ�งคมม�ความสำ�มพั�นธ1กี่�นอย�างไรู้กี่ฎหมายเป6นสำ��งสำ�าค�ญสำ�าหรู้�บื้สำ�งคม ซึ่-�งกี่ฎหมายจะต้�องเกี่�ดข้-�นเสำมอกี่ฎหมายเป6นสำ��งสำ�าค�ญสำ�าหรู้�บื้สำ�งคม ซึ่-�งกี่ฎหมายจะต้�องเกี่�ดข้-�นเสำมอพัรู้�อมกี่�นไปกี่�บื้กี่ารู้เปล��ยนแปลงข้องสำ�งคม ซึ่-�งหากี่ม�กี่ารู้พัรู้�อมกี่�นไปกี่�บื้กี่ารู้เปล��ยนแปลงข้องสำ�งคม ซึ่-�งหากี่ม�กี่ารู้เปล��ยนแปลงไปในทั่างช��วรู้�าย กี่ฎหมายจะต้�องเข้�าไปควบื้ค2มสำ�งคมน��นเปล��ยนแปลงไปในทั่างช��วรู้�าย กี่ฎหมายจะต้�องเข้�าไปควบื้ค2มสำ�งคมน��นให�ด� เม�อสำ�งคมได�เปล��ยนแปลงไปกี่3ต้�องม�กี่ารู้แกี่�ไข้กี่ฎหมายให�ทั่�นต้�อให�ด� เม�อสำ�งคมได�เปล��ยนแปลงไปกี่3ต้�องม�กี่ารู้แกี่�ไข้กี่ฎหมายให�ทั่�นต้�อเหต้2กี่ารู้ณี1น��น กี่ฎหมายจ-งได�ออกี่มาต้ามกี่ารู้เปล��ยนแปลงในทั่างเหต้2กี่ารู้ณี1น��น กี่ฎหมายจ-งได�ออกี่มาต้ามกี่ารู้เปล��ยนแปลงในทั่างสำ�งคม ล�กี่ษณีะข้องกี่ฎหมายจ-งต้�องบื้�ญญ�ต้�โดยค�าน-งถึ-งกี่ารู้สำ�งคม ล�กี่ษณีะข้องกี่ฎหมายจ-งต้�องบื้�ญญ�ต้�โดยค�าน-งถึ-งกี่ารู้เปล��ยนแปลงข้องสำ�งคมในอนาคต้จ-งจะถึอว�าเป6นกี่ฎหมายทั่��ด�เปล��ยนแปลงข้องสำ�งคมในอนาคต้จ-งจะถึอว�าเป6นกี่ฎหมายทั่��ด�

6.2 6.2 กี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้ควบื้ค2มสำ�งคมกี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้ควบื้ค2มสำ�งคม1. 1. กี่ฎหมายม�ความสำ�าค�ญต้�อความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยในสำ�งคมเป6นอย�างกี่ฎหมายม�ความสำ�าค�ญต้�อความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยในสำ�งคมเป6นอย�างย��ง เพัรู้าะกี่ฎหมายสำามารู้ถึควบื้ค2มสำ�งคมให�ต้กี่อย��ในความสำงบื้ย��ง เพัรู้าะกี่ฎหมายสำามารู้ถึควบื้ค2มสำ�งคมให�ต้กี่อย��ในความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยได�เรู้�ยบื้รู้�อยได�2. 2. ความเป6นธรู้รู้มในสำ�งคมจะม�ได�ต้�องอาศึ�ยความถึ�กี่ต้�องข้องความเป6นธรู้รู้มในสำ�งคมจะม�ได�ต้�องอาศึ�ยความถึ�กี่ต้�องข้องกี่ฎหมายเทั่�าน��นกี่ฎหมายเทั่�าน��น3. 3. ป4ญหาทั่2กี่ป4ญหาทั่างสำ�งคมสำามารู้ถึแกี่�ไข้ให�ย2ต้�ได�ด�วยกี่ฎหมายป4ญหาทั่2กี่ป4ญหาทั่างสำ�งคมสำามารู้ถึแกี่�ไข้ให�ย2ต้�ได�ด�วยกี่ฎหมาย

Page 45: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

6.2.1 6.2.1 กี่ฎหมายกี่�บื้ความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยข้องสำ�งคมกี่ฎหมายกี่�บื้ความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยข้องสำ�งคมกี่ฎหมายเกี่��ยวข้�องกี่�บื้ความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยข้องสำ�งคมอย�างไรู้กี่ฎหมายเกี่��ยวข้�องกี่�บื้ความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยข้องสำ�งคมอย�างไรู้ในแต้�ละสำ�งคมย�อมจะต้�องม�กี่ฎรู้ะเบื้�ยบื้ ว�น�ย ทั่��งน��เพั�อให�สำ�งคมน��นม�ในแต้�ละสำ�งคมย�อมจะต้�องม�กี่ฎรู้ะเบื้�ยบื้ ว�น�ย ทั่��งน��เพั�อให�สำ�งคมน��นม�ความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยได� กี่ฎ รู้ะเบื้�ยบื้ ว�น�ย เช�นว�าน��จะต้�องม�สำภาพับื้�งค�บื้ความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยได� กี่ฎ รู้ะเบื้�ยบื้ ว�น�ย เช�นว�าน��จะต้�องม�สำภาพับื้�งค�บื้ในสำ�งคมน��นได� จ-งจะทั่�าให�สำ�งคมม�ความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อย กี่รู้ณี�ทั่��จะให�ม�ในสำ�งคมน��นได� จ-งจะทั่�าให�สำ�งคมม�ความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อย กี่รู้ณี�ทั่��จะให�ม�สำภาพับื้�งค�บื้ได�จะต้�องต้รู้าข้-�นเป6นกี่ฎหมาย เม�อได�ต้รู้ากี่ฎหมายข้-�นมาสำภาพับื้�งค�บื้ได�จะต้�องต้รู้าข้-�นเป6นกี่ฎหมาย เม�อได�ต้รู้ากี่ฎหมายข้-�นมาแล�ว ผู้��ทั่��ไม�ปฏ�บื้�ต้�ต้ามบื้ทั่กี่ฎหมายน��นย�อมเป6นผู้��กี่�อความไม�เรู้�ยบื้รู้�อยแล�ว ผู้��ทั่��ไม�ปฏ�บื้�ต้�ต้ามบื้ทั่กี่ฎหมายน��นย�อมเป6นผู้��กี่�อความไม�เรู้�ยบื้รู้�อยข้-�น กี่3จะต้�องถึ�กี่ลงโทั่ษไม�ว�าจะเป6นทั่างแพั�งหรู้ออาญา ความสำงบื้ข้-�น กี่3จะต้�องถึ�กี่ลงโทั่ษไม�ว�าจะเป6นทั่างแพั�งหรู้ออาญา ความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยกี่3ย�อมจะม�ข้-�นได�เรู้�ยบื้รู้�อยกี่3ย�อมจะม�ข้-�นได�

6.2.2 6.2.2 กี่ฎหมายกี่�บื้ความเป6นธรู้รู้มในสำ�งคมกี่ฎหมายกี่�บื้ความเป6นธรู้รู้มในสำ�งคมเม�อความไม�เป6นธรู้รู้มในสำ�งคมเกี่�ดข้-�นจะแกี่�ไข้ด�วยกี่ฎหมายอย�างไรู้ เม�อความไม�เป6นธรู้รู้มในสำ�งคมเกี่�ดข้-�นจะแกี่�ไข้ด�วยกี่ฎหมายอย�างไรู้ เพัรู้าะอะไรู้เพัรู้าะอะไรู้สำ�งคมทั่��ข้าดความเป6นธรู้รู้ม กี่ารู้ทั่��จะแกี่�ไข้ต้�องออกี่กี่ฎหมายมาแกี่�ไข้สำ�งคมทั่��ข้าดความเป6นธรู้รู้ม กี่ารู้ทั่��จะแกี่�ไข้ต้�องออกี่กี่ฎหมายมาแกี่�ไข้เปล��ยนแปลงสำ��งไม�เป6นธรู้รู้มน��น เพัรู้าะกี่ฎหมายม�สำภาพับื้�งค�บื้ เปล��ยนแปลงสำ��งไม�เป6นธรู้รู้มน��น เพัรู้าะกี่ฎหมายม�สำภาพับื้�งค�บื้ สำามารู้ถึออกี่กี่ฎหมายให�ยกี่เล�กี่หรู้อเปล��ยนแปลงกี่ารู้กี่รู้ะทั่�าน��นเสำ�ย สำามารู้ถึออกี่กี่ฎหมายให�ยกี่เล�กี่หรู้อเปล��ยนแปลงกี่ารู้กี่รู้ะทั่�าน��นเสำ�ย ความเป6นธรู้รู้มในสำ�งคมน��นกี่3จะเกี่�ดข้-�นความเป6นธรู้รู้มในสำ�งคมน��นกี่3จะเกี่�ดข้-�น

6.2.3 6.2.3 กี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้แกี่�ป4ญหาในสำ�งคมกี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้แกี่�ป4ญหาในสำ�งคมกี่ฎหมายช�วยแกี่�ไข้ป4ญหาทั่างสำ�งคมอย�างไรู้กี่ฎหมายช�วยแกี่�ไข้ป4ญหาทั่างสำ�งคมอย�างไรู้เม�อสำ�งคมน��นเกี่�ดความข้�ดแย�งยากี่ทั่��จะปรู้ะสำานให�เกี่�ดความสำาม�คค�เม�อสำ�งคมน��นเกี่�ดความข้�ดแย�งยากี่ทั่��จะปรู้ะสำานให�เกี่�ดความสำาม�คค�กี่�นได�ว�ธ�กี่ารู้ทั่��จะข้จ�ดป4ญหาในทั่างสำ�งคมได�จะต้�องอาศึ�ยกี่ฎหมายเป6นกี่�นได�ว�ธ�กี่ารู้ทั่��จะข้จ�ดป4ญหาในทั่างสำ�งคมได�จะต้�องอาศึ�ยกี่ฎหมายเป6นสำ�าค�ญเพัรู้าะหากี่ม�กี่ฎหมายบื้�ญญ�ต้�ในป4ญหาน��นไว�อย�างไรู้แล�วกี่3ต้�องสำ�าค�ญเพัรู้าะหากี่ม�กี่ฎหมายบื้�ญญ�ต้�ในป4ญหาน��นไว�อย�างไรู้แล�วกี่3ต้�องปฏ�บื้�ต้�กี่ารู้ให�เป6นไปต้ามกี่ฎหมายหรู้อบื้�งค�บื้กี่ารู้ให�เป6นไปต้ามปฏ�บื้�ต้�กี่ารู้ให�เป6นไปต้ามกี่ฎหมายหรู้อบื้�งค�บื้กี่ารู้ให�เป6นไปต้ามกี่ฎหมายน��น ป4ญหาข้�อข้�ดแย�งกี่3เป6นอ�นย2ต้�ได� หากี่ม�ป4ญหาข้-�นแต้�ย�งกี่ฎหมายน��น ป4ญหาข้�อข้�ดแย�งกี่3เป6นอ�นย2ต้�ได� หากี่ม�ป4ญหาข้-�นแต้�ย�งไม�ม�กี่ฎหมายบื้�ญญ�ต้�ไว�โดยช�ดแจ�ง กี่3สำามารู้ถึต้รู้ากี่ฎหมายเพั�อข้จ�ดไม�ม�กี่ฎหมายบื้�ญญ�ต้�ไว�โดยช�ดแจ�ง กี่3สำามารู้ถึต้รู้ากี่ฎหมายเพั�อข้จ�ด

Page 46: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

ป4ญหาน��นให�เสำรู้3จสำ��นไปโดยปฏ�บื้�ต้�ต้ามกี่ฎหมาย กี่ฎหมายจ-งม�ความป4ญหาน��นให�เสำรู้3จสำ��นไปโดยปฏ�บื้�ต้�ต้ามกี่ฎหมาย กี่ฎหมายจ-งม�ความสำ�าค�ญทั่��สำามารู้ถึแกี่�ป4ญหาในสำ�งคมได�สำ�าค�ญทั่��สำามารู้ถึแกี่�ป4ญหาในสำ�งคมได�

6.3 6.3 กี่ฎหมายเกี่��ยวกี่�บื้กี่ารู้พั�ฒนาสำ�งคมกี่ฎหมายเกี่��ยวกี่�บื้กี่ารู้พั�ฒนาสำ�งคม1. 1. กี่ารู้พั�ฒนากี่ารู้เมอง จะต้�องต้รู้าบื้ทั่กี่ฎหมายหรู้อรู้ะเบื้�ยบื้แบื้บื้แผู้นกี่ารู้พั�ฒนากี่ารู้เมอง จะต้�องต้รู้าบื้ทั่กี่ฎหมายหรู้อรู้ะเบื้�ยบื้แบื้บื้แผู้นต้�างๆ ให�ช�ดเจน เพั�อให�น�กี่กี่ารู้เมองได�ม�กี่ารู้พั�ฒนาค2ณีธรู้รู้มและต้�างๆ ให�ช�ดเจน เพั�อให�น�กี่กี่ารู้เมองได�ม�กี่ารู้พั�ฒนาค2ณีธรู้รู้มและจรู้�ยธรู้รู้มน��นอย�างม�สำภาพับื้�งค�บื้ได�จรู้�ยธรู้รู้มน��นอย�างม�สำภาพับื้�งค�บื้ได�2. 2. กี่ารู้ทั่��จะพั�ฒนารู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้เสำรู้�ได�ต้�องอาศึ�ยกี่ารู้ออกี่กี่ารู้ทั่��จะพั�ฒนารู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้เสำรู้�ได�ต้�องอาศึ�ยกี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายมาบื้�งค�บื้เป6นสำ�าค�ญกี่ฎหมายมาบื้�งค�บื้เป6นสำ�าค�ญ3. 3. กี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายเพั�อพั�ฒนาสำ�งคม สำ��งแวดล�อมน��น จะต้�องค�าน-งกี่ารู้ออกี่กี่ฎหมายเพั�อพั�ฒนาสำ�งคม สำ��งแวดล�อมน��น จะต้�องค�าน-งถึ-งกี่ารู้พั�ฒนาคนและจ�ต้ใจข้องคนด�วยถึ-งกี่ารู้พั�ฒนาคนและจ�ต้ใจข้องคนด�วย

6.3.1 6.3.1 กี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้พั�ฒนากี่ารู้เมองกี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้พั�ฒนากี่ารู้เมองรู้�ฐจะต้�องพั�ฒนาทั่างกี่ารู้เมองอย�างไรู้รู้�ฐจะต้�องพั�ฒนาทั่างกี่ารู้เมองอย�างไรู้ต้ามรู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ยได�กี่�าหนดว�า รู้�ฐต้�องจ�ดให�ม�ต้ามรู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ยได�กี่�าหนดว�า รู้�ฐต้�องจ�ดให�ม�แผู้นพั�ฒนากี่ารู้เมอง จ�ดทั่�ามาต้รู้ฐานทั่างค2ณีธรู้รู้มและจรู้�ยธรู้รู้มแผู้นพั�ฒนากี่ารู้เมอง จ�ดทั่�ามาต้รู้ฐานทั่างค2ณีธรู้รู้มและจรู้�ยธรู้รู้มข้องผู้��ด�ารู้งต้�าแหน�งทั่างกี่ารู้เมอง ข้�ารู้าชกี่ารู้ และพัน�กี่งาน หรู้อข้องผู้��ด�ารู้งต้�าแหน�งทั่างกี่ารู้เมอง ข้�ารู้าชกี่ารู้ และพัน�กี่งาน หรู้อล�กี่จ�างอ�นข้องรู้�ฐ เพั�อป?องกี่�นกี่ารู้ทั่2จรู้�ต้และปรู้ะพัฤต้�ม�ชอบื้ และเสำรู้�มล�กี่จ�างอ�นข้องรู้�ฐ เพั�อป?องกี่�นกี่ารู้ทั่2จรู้�ต้และปรู้ะพัฤต้�ม�ชอบื้ และเสำรู้�มสำรู้�างปรู้ะสำ�ทั่ธ�ภาพัในกี่ารู้ปฏ�บื้�ต้�หน�าทั่�� สำรู้�างปรู้ะสำ�ทั่ธ�ภาพัในกี่ารู้ปฏ�บื้�ต้�หน�าทั่�� ((รู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชรู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ย พัอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ย พั..ศึศึ. 2540 . 2540 มาต้รู้า มาต้รู้า 40)40)

6.3.2 6.3.2 กี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จกี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จกี่ฎหมายม�สำ�วนเกี่��ยวข้�องในกี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้เสำรู้�อย�างไรู้กี่ฎหมายม�สำ�วนเกี่��ยวข้�องในกี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้เสำรู้�อย�างไรู้ในกี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จข้องปรู้ะเทั่ศึทั่��บื้รู้รู้ล2เป?าหมายได� ต้�องอาศึ�ยในกี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จข้องปรู้ะเทั่ศึทั่��บื้รู้รู้ล2เป?าหมายได� ต้�องอาศึ�ยและเกี่��ยวข้�องกี่�บื้กี่ฎหมายทั่��งสำ��น เพัรู้าะหากี่ไม�ม�กี่ฎหมายบื้�งค�บื้ กี่ารู้และเกี่��ยวข้�องกี่�บื้กี่ฎหมายทั่��งสำ��น เพัรู้าะหากี่ไม�ม�กี่ฎหมายบื้�งค�บื้ กี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จกี่3ไม�อาจจะกี่รู้ะทั่�าได�สำ�าเรู้3จ และหากี่กี่ฎหมายใดทั่��ม�อย��พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จกี่3ไม�อาจจะกี่รู้ะทั่�าได�สำ�าเรู้3จ และหากี่กี่ฎหมายใดทั่��ม�อย��

Page 47: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

เป6นกี่ารู้ข้�ดต้�อกี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้เสำรู้� กี่3ต้�องยกี่เล�กี่กี่ฎหมายเป6นกี่ารู้ข้�ดต้�อกี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้เสำรู้� กี่3ต้�องยกี่เล�กี่กี่ฎหมายฉบื้�บื้น��นเสำ�ย หรู้ออาจจะม�กี่ารู้แกี่�ไข้กี่ฎหมายน��นให�สำอดคล�องกี่�บื้กี่ารู้ฉบื้�บื้น��นเสำ�ย หรู้ออาจจะม�กี่ารู้แกี่�ไข้กี่ฎหมายน��นให�สำอดคล�องกี่�บื้กี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้เสำรู้�กี่3ได�พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้เสำรู้�กี่3ได�

6.3.3 6.3.3 กี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้พั�ฒนาสำ�งคม สำ��งแวดล�อมกี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้พั�ฒนาสำ�งคม สำ��งแวดล�อมกี่ารู้พั�ฒนาคนต้�องอาศึ�ยกี่ฎหมายให�ม�กี่ารู้พั�ฒนาทั่างด�านใด จ-งจะกี่ารู้พั�ฒนาคนต้�องอาศึ�ยกี่ฎหมายให�ม�กี่ารู้พั�ฒนาทั่างด�านใด จ-งจะทั่�าให�สำ�งคมม�ความสำงบื้สำ2ข้ทั่�าให�สำ�งคมม�ความสำงบื้สำ2ข้กี่ารู้พั�ฒนาคนควรู้จะต้�องม�กี่ฎหมายให�ม�กี่ารู้พั�ฒนาทั่างด�านจ�ต้ใจ กี่ารู้พั�ฒนาคนควรู้จะต้�องม�กี่ฎหมายให�ม�กี่ารู้พั�ฒนาทั่างด�านจ�ต้ใจ เพัรู้าะต้ามหล�กี่ในกี่ารู้ด�าเน�นช�ว�ต้และกี่ารู้ด�ารู้งปรู้ะเทั่ศึ จะต้�องอาศึ�ยเพัรู้าะต้ามหล�กี่ในกี่ารู้ด�าเน�นช�ว�ต้และกี่ารู้ด�ารู้งปรู้ะเทั่ศึ จะต้�องอาศึ�ยจ�ต้ใจข้องคนเป6นสำ�าค�ญ โดยจะต้�องพั�ฒนาทั่างจ�ต้ใจข้องคนในสำ�งคมจ�ต้ใจข้องคนเป6นสำ�าค�ญ โดยจะต้�องพั�ฒนาทั่างจ�ต้ใจข้องคนในสำ�งคมให�ม�ธรู้รู้มะหรู้อให�ม�ค2ณีธรู้รู้ม ทั่�าแต้�ความด� เพั�อให�จ�ต้ใจม�ความสำงบื้ กี่3ให�ม�ธรู้รู้มะหรู้อให�ม�ค2ณีธรู้รู้ม ทั่�าแต้�ความด� เพั�อให�จ�ต้ใจม�ความสำงบื้ กี่3จะทั่�าให�สำ�งคมม�ความรู้าบื้รู้�น ม�ความสำงบื้สำ2ข้จะทั่�าให�สำ�งคมม�ความรู้าบื้รู้�น ม�ความสำงบื้สำ2ข้

6.4 6.4 กี่ฎหมายกี่�บื้สำ�งคมย2คว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�กี่ฎหมายกี่�บื้สำ�งคมย2คว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย�1. 1. กี่ารู้ทั่��จะพั�ฒนาว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1ให�ไปสำ��ความสำ�าเรู้3จได� ต้�องอาศึ�ยกี่ารู้กี่ารู้ทั่��จะพั�ฒนาว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1ให�ไปสำ��ความสำ�าเรู้3จได� ต้�องอาศึ�ยกี่ารู้ต้รู้ากี่ฎหมายข้-�นมาเพั�อให�ม�สำภาพับื้�งค�บื้ได�ต้รู้ากี่ฎหมายข้-�นมาเพั�อให�ม�สำภาพับื้�งค�บื้ได�2. 2. กี่ารู้ทั่�าธ2รู้กี่รู้รู้มทั่างอ�เล3คทั่รู้อน�กี่สำ1จะให�ม�ผู้ลบื้�งค�บื้กี่�นได� จะต้�องม�กี่ารู้ทั่�าธ2รู้กี่รู้รู้มทั่างอ�เล3คทั่รู้อน�กี่สำ1จะให�ม�ผู้ลบื้�งค�บื้กี่�นได� จะต้�องม�กี่ฎหมายรู้�บื้รู้องกี่ฎหมายรู้�บื้รู้อง3. 3. กี่ารู้ว�จ�ยทั่างว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1จะบื้รู้รู้ล2เป?าหมายและความสำ�าเรู้3จได� กี่ารู้ว�จ�ยทั่างว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1จะบื้รู้รู้ล2เป?าหมายและความสำ�าเรู้3จได� ต้�องอาศึ�ยกี่ฎหมายเป6นสำ�าค�ญต้�องอาศึ�ยกี่ฎหมายเป6นสำ�าค�ญ4. 4. กี่ารู้ทั่��จะไม�ให�ม�กี่ารู้ทั่�าลายสำ��งแวดล�อม กี่3ต้�องต้รู้าเป6นกี่ฎหมายกี่ารู้ทั่��จะไม�ให�ม�กี่ารู้ทั่�าลายสำ��งแวดล�อม กี่3ต้�องต้รู้าเป6นกี่ฎหมายบื้�งค�บื้ จ-งจะม�โอกี่าสำสำ�มฤทั่ธ�Iผู้ลได�บื้�งค�บื้ จ-งจะม�โอกี่าสำสำ�มฤทั่ธ�Iผู้ลได�

6.4.1 6.4.1 กี่ฎหมายกี่�บื้งานด�านว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1กี่ฎหมายกี่�บื้งานด�านว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1ข้ณีะน��ม�กี่ฎหมายอะไรู้บื้�างทั่��เกี่��ยวกี่�บื้งานด�านว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1ข้ณีะน��ม�กี่ฎหมายอะไรู้บื้�างทั่��เกี่��ยวกี่�บื้งานด�านว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1ในข้ณีะน��ม�กี่ฎหมายทั่��เกี่��ยวข้�องกี่�บื้งานด�านว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1อย�� ในข้ณีะน��ม�กี่ฎหมายทั่��เกี่��ยวข้�องกี่�บื้งานด�านว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1อย�� 2 2 ฉบื้�บื้ ฉบื้�บื้

Page 48: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

คอคอ1) 1) พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�พั�ฒนาว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย� พัพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�พั�ฒนาว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1และเทั่คโนโลย� พั..ศึศึ. 2534. 2534

2) 2) พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�พั�ฒนารู้ะบื้บื้มาต้รู้ว�ทั่ยาแห�งชาต้� พัพัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�พั�ฒนารู้ะบื้บื้มาต้รู้ว�ทั่ยาแห�งชาต้� พั..ศึศึ. 2540. 2540

6.4.2 6.4.2 กี่ฎหมายกี่�บื้คอมพั�วเต้อรู้1กี่ฎหมายกี่�บื้คอมพั�วเต้อรู้1ในป4จจ2บื้�นม�กี่ฎหมายเกี่��ยวกี่�บื้งานด�านคอมพั�วเต้อรู้1อย�างไรู้ในป4จจ2บื้�นม�กี่ฎหมายเกี่��ยวกี่�บื้งานด�านคอมพั�วเต้อรู้1อย�างไรู้ม�กี่ฎหมายอย�� ม�กี่ฎหมายอย�� 2 2 ล�กี่ษณีะด�วยกี่�น คอล�กี่ษณีะด�วยกี่�น คอ1) 1) กี่ฎหมายว�าด�วยธ2รู้กี่รู้รู้มทั่างอ�เล3กี่ทั่รู้อน�กี่สำ1 ซึ่-�งได�แกี่� พัรู้ะรู้าชกี่ฎหมายว�าด�วยธ2รู้กี่รู้รู้มทั่างอ�เล3กี่ทั่รู้อน�กี่สำ1 ซึ่-�งได�แกี่� พัรู้ะรู้าชบื้�ญญ�ต้�ว�าด�วยธ2รู้กี่รู้รู้มทั่างอ�เล3กี่ทั่รู้อน�กี่สำ1 พับื้�ญญ�ต้�ว�าด�วยธ2รู้กี่รู้รู้มทั่างอ�เล3กี่ทั่รู้อน�กี่สำ1 พั..ศึศึ. 2544. 2544

2) 2) กี่ฎหมายว�าด�วยกี่ารู้ปรู้ะกี่อบื้ธ2รู้กี่�จข้�อม�ลเครู้ด�ต้ ซึ่-�งได�แกี่� พัรู้ะรู้าชกี่ฎหมายว�าด�วยกี่ารู้ปรู้ะกี่อบื้ธ2รู้กี่�จข้�อม�ลเครู้ด�ต้ ซึ่-�งได�แกี่� พัรู้ะรู้าชบื้�ญ�ต้�กี่ารู้ปรู้ะกี่อบื้ธ2รู้กี่�จข้�อม�งเครู้ด�ต้ พับื้�ญ�ต้�กี่ารู้ปรู้ะกี่อบื้ธ2รู้กี่�จข้�อม�งเครู้ด�ต้ พั..ศึศึ. 2545. 2545

6.4.3 6.4.3 กี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้ว�จ�ยทั่างว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1กี่ฎหมายกี่�บื้กี่ารู้ว�จ�ยทั่างว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1ในกี่รู้ณี�ทั่��จะพั�ฒนากี่ารู้ว�จ�ยทั่างว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1ให�ปรู้ะสำบื้ความสำ�าเรู้3จต้�อในกี่รู้ณี�ทั่��จะพั�ฒนากี่ารู้ว�จ�ยทั่างว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1ให�ปรู้ะสำบื้ความสำ�าเรู้3จต้�อไปน��น ควรู้จะต้�องทั่�าอย�างไรู้ไปน��น ควรู้จะต้�องทั่�าอย�างไรู้หากี่ม�กี่ารู้พั�ฒนาให�ม�กี่ารู้ว�จ�ยทั่างว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1ให�สำ�าเรู้3จต้�อไปน��น จะหากี่ม�กี่ารู้พั�ฒนาให�ม�กี่ารู้ว�จ�ยทั่างว�ทั่ยาศึาสำต้รู้1ให�สำ�าเรู้3จต้�อไปน��น จะต้�องม�กี่ารู้เปล��ยนแปลง แกี่�ไข้ กี่ฎหมายให�ม�ผู้ลรู้องรู้�บื้ความกี่�าวหน�าต้�องม�กี่ารู้เปล��ยนแปลง แกี่�ไข้ กี่ฎหมายให�ม�ผู้ลรู้องรู้�บื้ความกี่�าวหน�าในกี่ารู้พั�ฒนาน��นในกี่ารู้พั�ฒนาน��น

6.4.4 6.4.4 กี่ฎหมายกี่�บื้สำ��งแวดล�อมในอนาคต้กี่ฎหมายกี่�บื้สำ��งแวดล�อมในอนาคต้สำ��งแวดล�อมทั่��ทั่�าให�สำ�งคมเกี่�ดความเปล��ยนแปลงในอนาคต้จะอาศึ�ยสำ��งแวดล�อมทั่��ทั่�าให�สำ�งคมเกี่�ดความเปล��ยนแปลงในอนาคต้จะอาศึ�ยกี่ฎหมายได�อย�างไรู้กี่ฎหมายได�อย�างไรู้สำ��งแวดล�อมทั่��ทั่�าให�สำ�งคมเปล��ยนแปลงในอนาคต้ซึ่-�งรู้�ฐบื้าลจะต้�องเข้�าสำ��งแวดล�อมทั่��ทั่�าให�สำ�งคมเปล��ยนแปลงในอนาคต้ซึ่-�งรู้�ฐบื้าลจะต้�องเข้�าควบื้ค2ม จ�าเป6นทั่��รู้ �ฐจะต้�องออกี่กี่ฎหมายเกี่��ยวกี่�บื้สำ�งคมและสำ��งควบื้ค2ม จ�าเป6นทั่��รู้ �ฐจะต้�องออกี่กี่ฎหมายเกี่��ยวกี่�บื้สำ�งคมและสำ��งแวดล�อมน�� ทั่�ากี่ารู้ควบื้ค2มและห�ามกี่รู้ะทั่�าหรู้อให�กี่รู้ะทั่�าเพั�อไม�ให�สำ�งคมแวดล�อมน�� ทั่�ากี่ารู้ควบื้ค2มและห�ามกี่รู้ะทั่�าหรู้อให�กี่รู้ะทั่�าเพั�อไม�ให�สำ�งคมต้�องกี่รู้ะทั่บื้ กี่รู้ะเทั่อนต้�อไปอ�กี่ต้�องกี่รู้ะทั่บื้ กี่รู้ะเทั่อนต้�อไปอ�กี่

Page 49: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� แบื้บื้ปรู้ะเม�นต้นเองหน�วยทั่�� 66

1. 1. กี่ารู้พั�ฒนาสำ�งคมจะเกี่�ดผู้ลสำ�าเรู้3จได�ต้�องอาศึ�ย กี่ฎหมายกี่ารู้พั�ฒนาสำ�งคมจะเกี่�ดผู้ลสำ�าเรู้3จได�ต้�องอาศึ�ย กี่ฎหมาย2. 2. สำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องบื้2คคลจะม�อย��ในสำ�งคมได�น��นต้�องอาศึ�ย สำ�ทั่ธ�และเสำรู้�ภาพัข้องบื้2คคลจะม�อย��ในสำ�งคมได�น��นต้�องอาศึ�ย กี่ฎหมาย รู้องรู้�บื้กี่ฎหมาย รู้องรู้�บื้3. 3. สำ�ทั่ธ�มน2ษยชนหมายถึ-ง สำ�ทั่ธ�ความเป6นมน2ษย1สำ�ทั่ธ�มน2ษยชนหมายถึ-ง สำ�ทั่ธ�ความเป6นมน2ษย14. 4. ในเรู้�องทั่��รู้ �ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ยได�กี่�าหนดสำ�ทั่ธ� และในเรู้�องทั่��รู้ �ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ยได�กี่�าหนดสำ�ทั่ธ� และเสำรู้�ภาพัข้องปวงชนชาวไทั่ยไว� ได�แกี่� เสำรู้�ภาพัในกี่ารู้ว�จ�ยทั่างว�มทั่ยาเสำรู้�ภาพัข้องปวงชนชาวไทั่ยไว� ได�แกี่� เสำรู้�ภาพัในกี่ารู้ว�จ�ยทั่างว�มทั่ยาศึาสำต้รู้1ศึาสำต้รู้15. 5. กี่ฎหมายได�พั�ฒนาข้-�นมาจากี่ รู้ะเบื้�ยบื้ทั่��ใช�ในสำ�งคมกี่ฎหมายได�พั�ฒนาข้-�นมาจากี่ รู้ะเบื้�ยบื้ทั่��ใช�ในสำ�งคม6. 6. กี่ฎหมายทั่��ต้รู้าข้-�นเพั�อปรู้ะโยชน1ข้องคนกี่ล2�มใดกี่ล2�มหน-�งจะเป6นกี่ฎหมายทั่��ต้รู้าข้-�นเพั�อปรู้ะโยชน1ข้องคนกี่ล2�มใดกี่ล2�มหน-�งจะเป6นล�กี่ษณีะ กี่ฎหมายทั่��ข้าดความเป6นธรู้รู้มล�กี่ษณีะ กี่ฎหมายทั่��ข้าดความเป6นธรู้รู้ม7. 7. เหต้2ทั่��กี่ารู้แกี่�ป4ญหาในสำ�งคมจะต้�องอาศึ�ยกี่ฎหมาย เพัรู้าะกี่ฎหมายเหต้2ทั่��กี่ารู้แกี่�ป4ญหาในสำ�งคมจะต้�องอาศึ�ยกี่ฎหมาย เพัรู้าะกี่ฎหมายม�สำภาพับื้�งค�บื้ใช�ม�สำภาพับื้�งค�บื้ใช�8. 8. กี่ารู้ทั่��จะพั�ฒนารู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้เสำรู้�ได�สำ�าเรู้3จ ต้�องให�รู้�ฐกี่ารู้ทั่��จะพั�ฒนารู้ะบื้บื้เศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้เสำรู้�ได�สำ�าเรู้3จ ต้�องให�รู้�ฐเปล��ยนแปลงกี่ฎหมายเปล��ยนแปลงกี่ฎหมาย9. 9. กี่ารู้ทั่��จะเป6นน�กี่ปกี่ครู้องบื้�านเมองทั่��ด� น�กี่ปกี่ครู้องจะต้�องม� กี่ารู้ทั่��จะเป6นน�กี่ปกี่ครู้องบื้�านเมองทั่��ด� น�กี่ปกี่ครู้องจะต้�องม� ธรู้รู้มะปรู้ะจ�าใจธรู้รู้มะปรู้ะจ�าใจ10. 10. กี่ารู้ทั่�าธ2รู้กี่รู้รู้มทั่างอ�เลคทั่รู้อน�กี่สำ1จะเกี่�ดผู้ลเป6นความสำ�าเรู้3จได�กี่ารู้ทั่�าธ2รู้กี่รู้รู้มทั่างอ�เลคทั่รู้อน�กี่สำ1จะเกี่�ดผู้ลเป6นความสำ�าเรู้3จได�ต้�องอาศึ�ย กี่ฎหมายทั่��บื้�ญญ�ต้�ข้-�นต้�องอาศึ�ย กี่ฎหมายทั่��บื้�ญญ�ต้�ข้-�น11. 11. สำ��งทั่��ทั่�าให�สำ�งคมม�รู้ะเบื้�ยบื้ได�คอ ค�าสำ��งข้องผู้��ม�อ�านาจปกี่ครู้องสำ��งทั่��ทั่�าให�สำ�งคมม�รู้ะเบื้�ยบื้ได�คอ ค�าสำ��งข้องผู้��ม�อ�านาจปกี่ครู้องปรู้ะเทั่ศึสำ�งสำ2ดปรู้ะเทั่ศึสำ�งสำ2ด12. 12. สำ�ทั่ธ�ข้องคนหมายความว�า ปรู้ะโยชน1ทั่��จะพั-งม�พั-งได�แกี่�ทั่2กี่คนสำ�ทั่ธ�ข้องคนหมายความว�า ปรู้ะโยชน1ทั่��จะพั-งม�พั-งได�แกี่�ทั่2กี่คนต้ามหล�กี่ธรู้รู้มชาต้�ต้ามหล�กี่ธรู้รู้มชาต้�13. 13. รู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ยปรู้ะกี่าศึความเป6นมน2ษย1ข้องรู้�ฐธรู้รู้มน�ญแห�งรู้าชอาณีาจ�กี่รู้ไทั่ยปรู้ะกี่าศึความเป6นมน2ษย1ข้องชนชาวไทั่ยไว�ว�า องค1กี่รู้ข้องรู้�ฐทั่2กี่องค1กี่รู้ทั่��ใช�อ�านาจต้�องค�าน-งถึ-งชนชาวไทั่ยไว�ว�า องค1กี่รู้ข้องรู้�ฐทั่2กี่องค1กี่รู้ทั่��ใช�อ�านาจต้�องค�าน-งถึ-ง

Page 50: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

ศึ�กี่ด�Iศึรู้�ความเป6นมน2ษย1 และเสำรู้�ภาพัต้ามรู้�ฐธรู้รู้มน�ญศึ�กี่ด�Iศึรู้�ความเป6นมน2ษย1 และเสำรู้�ภาพัต้ามรู้�ฐธรู้รู้มน�ญ14. 14. กี่ฎหมายทั่��จะควบื้ค2มสำ�งคมได�จะต้�องม�ล�กี่ษณีะ ม�สำภาพับื้�งค�บื้ได�กี่ฎหมายทั่��จะควบื้ค2มสำ�งคมได�จะต้�องม�ล�กี่ษณีะ ม�สำภาพับื้�งค�บื้ได�15. 15. กี่ารู้ทั่��จะให�สำ�งคมม�ความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยได�ต้�องอาศึ�ย กี่ฎหมายกี่ารู้ทั่��จะให�สำ�งคมม�ความสำงบื้เรู้�ยบื้รู้�อยได�ต้�องอาศึ�ย กี่ฎหมาย16. 16. กี่ฎหมาย เป6นบื้ทั่บื้าทั่สำ�าค�ญทั่��จะสำรู้�างความเป6นธรู้รู้มให�แกี่�สำ�งคมกี่ฎหมาย เป6นบื้ทั่บื้าทั่สำ�าค�ญทั่��จะสำรู้�างความเป6นธรู้รู้มให�แกี่�สำ�งคมได�ได�17. 17. เม�อสำ�งคมเกี่�ดป4ญหาข้�ดแย�งรู้2นแรู้งข้-�นจะต้�องอาศึ�ย กี่ฎหมายในเม�อสำ�งคมเกี่�ดป4ญหาข้�ดแย�งรู้2นแรู้งข้-�นจะต้�องอาศึ�ย กี่ฎหมายในกี่ารู้แกี่�ไข้ป4ญหาน��นกี่ารู้แกี่�ไข้ป4ญหาน��น18. 18. นโยบื้ายข้องรู้�ฐต้ามรู้�ฐธรู้รู้มน�ญน��นได�กี่ล�าวถึ-งด�านกี่ารู้เมองว�า นโยบื้ายข้องรู้�ฐต้ามรู้�ฐธรู้รู้มน�ญน��นได�กี่ล�าวถึ-งด�านกี่ารู้เมองว�า ((กี่กี่) ) รู้�ฐจะต้�องจ�ดให�ม�แผู้นพั�ฒนากี่ารู้เมอง รู้�ฐจะต้�องจ�ดให�ม�แผู้นพั�ฒนากี่ารู้เมอง ((ข้ข้) ) รู้�ฐจะต้�องจ�ดทั่�ารู้�ฐจะต้�องจ�ดทั่�ามาต้รู้ฐานทั่างค2ณีธรู้รู้มและจรู้�ยธรู้รู้มข้องผู้��ด�ารู้งต้�าแหน�งทั่างกี่ารู้มาต้รู้ฐานทั่างค2ณีธรู้รู้มและจรู้�ยธรู้รู้มข้องผู้��ด�ารู้งต้�าแหน�งทั่างกี่ารู้เมองเมอง19. 19. ต้ามรู้�ฐธรู้รู้มน�ญให�รู้�ฐจะต้�องสำน�บื้สำน2นเศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้ เสำรู้� โดยต้ามรู้�ฐธรู้รู้มน�ญให�รู้�ฐจะต้�องสำน�บื้สำน2นเศึรู้ษฐกี่�จแบื้บื้ เสำรู้� โดยอาศึ�ยกี่ลไกี่ต้ลาดกี่�ากี่�บื้ ด�แลให�ม�กี่ารู้แข้�งข้�นแบื้บื้เป6นธรู้รู้มอาศึ�ยกี่ลไกี่ต้ลาดกี่�ากี่�บื้ ด�แลให�ม�กี่ารู้แข้�งข้�นแบื้บื้เป6นธรู้รู้ม20. 20. กี่ารู้ทั่��จะไม�ให�ม�กี่ารู้ทั่�าลายสำ��งแวดล�อมน��นจะทั่�าได�โดย ออกี่เป6นกี่ารู้ทั่��จะไม�ให�ม�กี่ารู้ทั่�าลายสำ��งแวดล�อมน��นจะทั่�าได�โดย ออกี่เป6นกี่ฎหมายบื้�งค�บื้กี่ฎหมายบื้�งค�บื้

หน�วยทั่�� หน�วยทั่�� 7 7 กี่ารู้ศึ-กี่ษา ค�นคว�า และว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1กี่ารู้ศึ-กี่ษา ค�นคว�า และว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1

1. 1. กี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 เป6นกี่ารู้เรู้�ยนรู้� �อย�างหน-�งทั่��ต้�องอาศึ�ยข้��นกี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 เป6นกี่ารู้เรู้�ยนรู้� �อย�างหน-�งทั่��ต้�องอาศึ�ยข้��นต้อนต้�างจากี่กี่ารู้เรู้�ยนรู้� �ว�ชาอ�น เน�อง จากี่เป6นว�ชาทั่��ต้�องม�กี่ารู้ปรู้ะเม�นต้อนต้�างจากี่กี่ารู้เรู้�ยนรู้� �ว�ชาอ�น เน�อง จากี่เป6นว�ชาทั่��ต้�องม�กี่ารู้ปรู้ะเม�นสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย�� อาทั่� ด�านกี่ายภาพั ด�านจ�ต้ว�ทั่ยา ด�านศึ�กี่ยภาพั สำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย�� อาทั่� ด�านกี่ายภาพั ด�านจ�ต้ว�ทั่ยา ด�านศึ�กี่ยภาพั เป6นต้�น นอกี่จากี่น��น ต้�องม�ว�ธ�กี่ารู้ศึ-กี่ษาในช��นเรู้�ยนในกี่รู้ณี�ศึ-กี่ษากี่ารู้เป6นต้�น นอกี่จากี่น��น ต้�องม�ว�ธ�กี่ารู้ศึ-กี่ษาในช��นเรู้�ยนในกี่รู้ณี�ศึ-กี่ษากี่ารู้ศึ-กี่ษาในรู้ะบื้บื้ปBด หรู้อม�ว�ธ�กี่ารู้ในกี่ารู้ศึ-กี่ษาด�วยต้นเองในกี่รู้ณี�ทั่��ศึ-กี่ษาในรู้ะบื้บื้ปBด หรู้อม�ว�ธ�กี่ารู้ในกี่ารู้ศึ-กี่ษาด�วยต้นเองในกี่รู้ณี�ทั่��เป6นกี่ารู้เรู้�ยนในรู้ะบื้บื้เปBด เช�น กี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างไกี่ล ซึ่-�งผู้��เรู้�ยนต้�องม�สำ�อเป6นกี่ารู้เรู้�ยนในรู้ะบื้บื้เปBด เช�น กี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างไกี่ล ซึ่-�งผู้��เรู้�ยนต้�องม�สำ�อในกี่ารู้ศึ-กี่ษา คอ ต้�ารู้าและหน�งสำอต้�างๆ รู้วมถึ-งกี่ารู้ได�รู้�บื้กี่ารู้สำอนในกี่ารู้ศึ-กี่ษา คอ ต้�ารู้าและหน�งสำอต้�างๆ รู้วมถึ-งกี่ารู้ได�รู้�บื้กี่ารู้สำอน

Page 51: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

เสำรู้�มและกี่ารู้ศึ-กี่ษาเป6นกี่ล2�ม สำ��งทั่��สำ�าค�ญสำ2ดทั่�ายคอ ว�ธ�ต้อบื้ป4ญหาและเสำรู้�มและกี่ารู้ศึ-กี่ษาเป6นกี่ล2�ม สำ��งทั่��สำ�าค�ญสำ2ดทั่�ายคอ ว�ธ�ต้อบื้ป4ญหาและข้�อสำอบื้กี่ฎหมายข้�อสำอบื้กี่ฎหมาย2. 2. กี่ารู้ค�นคว�าทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 เป6นว�ธ�กี่ารู้ทั่��ค�นหาแหล�งทั่��มาข้องความกี่ารู้ค�นคว�าทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 เป6นว�ธ�กี่ารู้ทั่��ค�นหาแหล�งทั่��มาข้องความรู้� �ด�านต้�างๆ ทั่างด�านน�ต้�ศึาสำต้รู้1และศึาสำต้รู้1ความรู้� �อ�นทั่��น�ามาใช�ผู้สำมรู้� �ด�านต้�างๆ ทั่างด�านน�ต้�ศึาสำต้รู้1และศึาสำต้รู้1ความรู้� �อ�นทั่��น�ามาใช�ผู้สำมผู้สำานกี่�บื้ความรู้� �ทั่างด�านกี่ฎหมาย เป6นกี่ารู้ค�นคว�าจากี่แหล�งข้�อม�ลผู้สำานกี่�บื้ความรู้� �ทั่างด�านกี่ฎหมาย เป6นกี่ารู้ค�นคว�าจากี่แหล�งข้�อม�ลปฐมภ�ม�และข้�อม�ลทั่2ต้�ยภ�ม� โดยผู้�านสำ�อกี่ารู้ศึ-กี่ษา เช�นค�นคว�าจากี่ปฐมภ�ม�และข้�อม�ลทั่2ต้�ยภ�ม� โดยผู้�านสำ�อกี่ารู้ศึ-กี่ษา เช�นค�นคว�าจากี่ต้�ารู้าจากี่ห�องสำม2ด อาจารู้ย1หรู้อบื้2คคลทั่��เป6นทั่��ยอมรู้�บื้ในทั่างว�ชากี่ารู้ ต้�ารู้าจากี่ห�องสำม2ด อาจารู้ย1หรู้อบื้2คคลทั่��เป6นทั่��ยอมรู้�บื้ในทั่างว�ชากี่ารู้ รู้วมทั่��งกี่ารู้สำ�งเกี่ต้จากี่ว�ธ�ปฏ�บื้�ต้�จรู้�ง นอกี่จากี่น�� แหล�งค�นคว�าทั่��สำ�าค�ญรู้วมทั่��งกี่ารู้สำ�งเกี่ต้จากี่ว�ธ�ปฏ�บื้�ต้�จรู้�ง นอกี่จากี่น�� แหล�งค�นคว�าทั่��สำ�าค�ญทั่��สำ2ดคอรู้ะบื้บื้เครู้อข้�ายอ�นเต้อรู้1เนต้ ซึ่-�งผู้��เรู้�ยนต้�องม�เทั่คน�คในกี่ารู้ทั่��สำ2ดคอรู้ะบื้บื้เครู้อข้�ายอ�นเต้อรู้1เนต้ ซึ่-�งผู้��เรู้�ยนต้�องม�เทั่คน�คในกี่ารู้ค�นหา และทั่รู้าบื้เว3บื้ไซึ่ต้1หรู้อแหล�งทั่��อย��ทั่��สำ�าค�ญต้�างๆค�นหา และทั่รู้าบื้เว3บื้ไซึ่ต้1หรู้อแหล�งทั่��อย��ทั่��สำ�าค�ญต้�างๆ3. 3. กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 เป6นกี่ารู้ค�นหาความรู้� �หรู้อค�าต้อบื้ทั่างกี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 เป6นกี่ารู้ค�นหาความรู้� �หรู้อค�าต้อบื้ทั่างกี่ฎหมายข้องแต้�ละป4ญหาทั่��ม�ความน�าเช�อถึอ โดยม�ว�ธ�กี่ารู้ว�จ�ยหรู้อทั่��กี่ฎหมายข้องแต้�ละป4ญหาทั่��ม�ความน�าเช�อถึอ โดยม�ว�ธ�กี่ารู้ว�จ�ยหรู้อทั่��เรู้�ยกี่ว�า ว�ทั่ยว�ธ� ทั่��ใช�เป6นหล�กี่ในกี่ารู้ทั่�าว�จ�ย กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1เรู้�ยกี่ว�า ว�ทั่ยว�ธ� ทั่��ใช�เป6นหล�กี่ในกี่ารู้ทั่�าว�จ�ย กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1จ�าเป6นต้�องอาศึ�ยข้�อม�ลจากี่ต้�วบื้ทั่กี่ฎหมาย ค�าพั�พัากี่ษา และต้�ารู้าจ�าเป6นต้�องอาศึ�ยข้�อม�ลจากี่ต้�วบื้ทั่กี่ฎหมาย ค�าพั�พัากี่ษา และต้�ารู้าต้�างๆ โดยสำามารู้ถึทั่�าได�ทั่��งในเช�งค2ณีภาพัและเช�งปรู้�มาณี ในกี่ารู้ต้�างๆ โดยสำามารู้ถึทั่�าได�ทั่��งในเช�งค2ณีภาพัและเช�งปรู้�มาณี ในกี่ารู้ศึ-กี่ษาช��นปรู้�ญญาต้รู้�จะไม�เน�นกี่ารู้ทั่�าว�จ�ย แต้�ผู้��เรู้�ยนควรู้ทั่รู้าบื้ไว�เป6นศึ-กี่ษาช��นปรู้�ญญาต้รู้�จะไม�เน�นกี่ารู้ทั่�าว�จ�ย แต้�ผู้��เรู้�ยนควรู้ทั่รู้าบื้ไว�เป6นความรู้� �เบื้�องต้�นเพั�อเป6นแนว หรู้อเพั�อกี่ารู้ศึ-กี่ษาในรู้ะด�บื้บื้�ณีฑ์�ต้ศึ-กี่ษาความรู้� �เบื้�องต้�นเพั�อเป6นแนว หรู้อเพั�อกี่ารู้ศึ-กี่ษาในรู้ะด�บื้บื้�ณีฑ์�ต้ศึ-กี่ษาต้�อไปต้�อไป

7.1 7.1 กี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1กี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้11. 1. ในกี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 ผู้��เรู้�ยนต้�องปรู้ะเม�นสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย��ในกี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 ผู้��เรู้�ยนต้�องปรู้ะเม�นสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย��กี่�อนทั่��จะศึ-กี่ษา สำ��งเหล�าน��คอความพัรู้�อมด�านกี่ายภาพั ด�านจ�ต้ว�ทั่ยา กี่�อนทั่��จะศึ-กี่ษา สำ��งเหล�าน��คอความพัรู้�อมด�านกี่ายภาพั ด�านจ�ต้ว�ทั่ยา ด�านอารู้มณี1 ด�านสำ�งคม รู้วมทั่��งด�านกี่ารู้เง�น เพั�อให�กี่ารู้ใช�ทั่รู้�พัยากี่รู้ด�านอารู้มณี1 ด�านสำ�งคม รู้วมทั่��งด�านกี่ารู้เง�น เพั�อให�กี่ารู้ใช�ทั่รู้�พัยากี่รู้หรู้อสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย��ด�งกี่ล�าวเป6นไปอย�างม�ปรู้ะสำ�ทั่ธ�ผู้ล โดยค�าน-งถึ-งหรู้อสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย��ด�งกี่ล�าวเป6นไปอย�างม�ปรู้ะสำ�ทั่ธ�ผู้ล โดยค�าน-งถึ-งล�าด�บื้ความสำ�าค�ญล�าด�บื้ความสำ�าค�ญ2. 2. ว�ธ�กี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�ทั่��งกี่ารู้ศึ-กี่ษาในช��นเรู้�ยนในกี่รู้ณี�กี่ารู้ว�ธ�กี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�ทั่��งกี่ารู้ศึ-กี่ษาในช��นเรู้�ยนในกี่รู้ณี�กี่ารู้

Page 52: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

ศึ-กี่ษาในรู้ะบื้บื้ปBด หรู้อกี่ารู้ศึ-กี่ษาด�วยต้นเองในกี่รู้ณี�ทั่��เป6นกี่ารู้เรู้�ยนในศึ-กี่ษาในรู้ะบื้บื้ปBด หรู้อกี่ารู้ศึ-กี่ษาด�วยต้นเองในกี่รู้ณี�ทั่��เป6นกี่ารู้เรู้�ยนในรู้ะบื้บื้เปBด เช�นกี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างไกี่ล ซึ่-�งทั่��งสำองว�ธ�ผู้��เรู้�ยนต้�องม�สำ�อในกี่ารู้รู้ะบื้บื้เปBด เช�นกี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างไกี่ล ซึ่-�งทั่��งสำองว�ธ�ผู้��เรู้�ยนต้�องม�สำ�อในกี่ารู้ศึ-กี่ษาคอ ต้�ารู้าและหน�งสำอต้�างๆ ม�กี่ารู้เต้รู้�ยมต้�วกี่�อนศึ-กี่ษา และม�ศึ-กี่ษาคอ ต้�ารู้าและหน�งสำอต้�างๆ ม�กี่ารู้เต้รู้�ยมต้�วกี่�อนศึ-กี่ษา และม�กี่ารู้ทั่บื้ทั่วนหล�งกี่ารู้ศึ-กี่ษา โดยอาจกี่รู้ะทั่�าด�วยต้นเองหรู้อศึ-กี่ษาเป6นกี่กี่ารู้ทั่บื้ทั่วนหล�งกี่ารู้ศึ-กี่ษา โดยอาจกี่รู้ะทั่�าด�วยต้นเองหรู้อศึ-กี่ษาเป6นกี่ล2�ม ซึ่-�งรู้วมถึ-งกี่ารู้ได�รู้�บื้กี่ารู้สำอนเสำรู้�มในรู้ะบื้บื้เปBดด�วยล2�ม ซึ่-�งรู้วมถึ-งกี่ารู้ได�รู้�บื้กี่ารู้สำอนเสำรู้�มในรู้ะบื้บื้เปBดด�วย3. 3. โดยทั่��วไป ว�ธ�ต้อบื้ป4ญหาและข้�อสำอบื้กี่ฎหมายน�ยมใช�แบื้บื้อ�ต้น�ยในโดยทั่��วไป ว�ธ�ต้อบื้ป4ญหาและข้�อสำอบื้กี่ฎหมายน�ยมใช�แบื้บื้อ�ต้น�ยในสำองรู้�ปแบื้บื้ คอ อธ�บื้ายหล�กี่กี่ฎหมาย และทั่��เป6นป4ญหาสำมมต้�หรู้อต้��งสำองรู้�ปแบื้บื้ คอ อธ�บื้ายหล�กี่กี่ฎหมาย และทั่��เป6นป4ญหาสำมมต้�หรู้อต้��งเป6นต้2Hกี่ต้า สำ�วนในสำถึานศึ-กี่ษาบื้างแห�ง อาจม�ข้�อสำอบื้แบื้บื้ ปรู้น�ยและเป6นต้2Hกี่ต้า สำ�วนในสำถึานศึ-กี่ษาบื้างแห�ง อาจม�ข้�อสำอบื้แบื้บื้ ปรู้น�ยและอ�ต้น�ยผู้สำมกี่�น กี่ารู้ต้อบื้ข้�อสำอบื้จ-งต้�องม�หล�กี่เกี่ณีฑ์1ในกี่ารู้ต้อบื้อ�ต้น�ยผู้สำมกี่�น กี่ารู้ต้อบื้ข้�อสำอบื้จ-งต้�องม�หล�กี่เกี่ณีฑ์1ในกี่ารู้ต้อบื้ข้�อสำอบื้กี่ฎหมายข้�อสำอบื้กี่ฎหมาย

7.1.1 7.1.1 กี่ารู้ปรู้ะเม�นสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย��กี่ารู้ปรู้ะเม�นสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย��อธ�บื้ายว�าในกี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 ผู้��เรู้�ยนต้�องปรู้ะเม�นสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนอธ�บื้ายว�าในกี่ารู้ศึ-กี่ษาทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 ผู้��เรู้�ยนต้�องปรู้ะเม�นสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย��กี่�อนทั่��จะศึ-กี่ษาอย�างไรู้ม�อย��กี่�อนทั่��จะศึ-กี่ษาอย�างไรู้กี่ารู้ทั่��ผู้��เรู้�ยนต้�องปรู้ะเม�นสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย��กี่�อนทั่��จะศึ-กี่ษาคอ กี่ารู้กี่ารู้ทั่��ผู้��เรู้�ยนต้�องปรู้ะเม�นสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย��กี่�อนทั่��จะศึ-กี่ษาคอ กี่ารู้พั�จารู้ณีาความพัรู้�อมด�านกี่ายภาพั ด�านจ�ต้ว�ทั่ยา ด�านอารู้มณี1 ด�านพั�จารู้ณีาความพัรู้�อมด�านกี่ายภาพั ด�านจ�ต้ว�ทั่ยา ด�านอารู้มณี1 ด�านสำ�งคม รู้วมทั่��งด�านกี่ารู้เง�น เพั�อให�กี่ารู้ใช�ทั่รู้�พัยากี่รู้หรู้อสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�สำ�งคม รู้วมทั่��งด�านกี่ารู้เง�น เพั�อให�กี่ารู้ใช�ทั่รู้�พัยากี่รู้หรู้อสำ��งทั่��ผู้��เรู้�ยนม�อย��ด�งกี่ล�าวเป6นไปอย�างม�ปรู้ะสำ�ทั่ธ�ผู้ลอย��ด�งกี่ล�าวเป6นไปอย�างม�ปรู้ะสำ�ทั่ธ�ผู้ล

7.1.2 7.1.2 ว�ธ�กี่ารู้ศึ-กี่ษาว�ธ�กี่ารู้ศึ-กี่ษาอธ�บื้ายว�ธ�กี่ารู้ศึ-กี่ษาต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายอธ�บื้ายว�ธ�กี่ารู้ศึ-กี่ษาต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายว�ธ�กี่ารู้ศึ-กี่ษาต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายจะต้�องม�ความเข้�าใจมากี่กี่ว�ากี่ารู้ทั่�องจ�า ว�ธ�กี่ารู้ศึ-กี่ษาต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายจะต้�องม�ความเข้�าใจมากี่กี่ว�ากี่ารู้ทั่�องจ�า กี่ารู้อ�านต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายน��นต้�องอ�านแล�วข้�ดเสำ�นใต้�ถึ�อยค�าสำ�าค�ญ ไม�กี่ารู้อ�านต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายน��นต้�องอ�านแล�วข้�ดเสำ�นใต้�ถึ�อยค�าสำ�าค�ญ ไม�ต้�องกี่ล�วว�าปรู้ะมวลกี่ฎหมายหรู้อต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายจะด�ไม�เรู้�ยบื้รู้�อยหรู้อต้�องกี่ล�วว�าปรู้ะมวลกี่ฎหมายหรู้อต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายจะด�ไม�เรู้�ยบื้รู้�อยหรู้อสำกี่ปรู้กี่เม��อม�กี่ารู้ข้�ดเสำ�นใต้�แล�วหากี่ไม�เข้�าใจอย�างช�ดแจ�งหรู้อยากี่ต้�อสำกี่ปรู้กี่เม��อม�กี่ารู้ข้�ดเสำ�นใต้�แล�วหากี่ไม�เข้�าใจอย�างช�ดแจ�งหรู้อยากี่ต้�อกี่ารู้เข้�าใจ ผู้��เรู้�ยนต้�องอาศึ�ยหล�กี่กี่ารู้บื้�นทั่-กี่ย�อข้ยายความเอาไว� โดยกี่ารู้เข้�าใจ ผู้��เรู้�ยนต้�องอาศึ�ยหล�กี่กี่ารู้บื้�นทั่-กี่ย�อข้ยายความเอาไว� โดย

Page 53: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

อาจได�มาจากี่เอกี่สำารู้กี่ารู้สำอนหรู้อมาต้รู้าในต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายทั่��เกี่��ยวโยงอาจได�มาจากี่เอกี่สำารู้กี่ารู้สำอนหรู้อมาต้รู้าในต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายทั่��เกี่��ยวโยง หรู้อพั�พัากี่ษาศึาลฎ�กี่าทั่��พั�พัากี่ษาต้�ความถึ�อยค�าน��นไว�แล�ว โดยให�หรู้อพั�พัากี่ษาศึาลฎ�กี่าทั่��พั�พัากี่ษาต้�ความถึ�อยค�าน��นไว�แล�ว โดยให�บื้�นทั่-กี่ย�อในต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายน��น หากี่เน�อทั่��ไม�เพั�ยงพัอให�ใช�กี่รู้ะดาษบื้�นทั่-กี่ย�อในต้�วบื้ทั่กี่ฎหมายน��น หากี่เน�อทั่��ไม�เพั�ยงพัอให�ใช�กี่รู้ะดาษเปล�าทั่�าเป6นบื้�นทั่-กี่ต้�อเปล�าทั่�าเป6นบื้�นทั่-กี่ต้�อ

7.1.3 7.1.3 กี่ารู้ต้อบื้ป4ญหาและข้�อสำอบื้กี่ฎหมายกี่ารู้ต้อบื้ป4ญหาและข้�อสำอบื้กี่ฎหมายอธ�บื้ายว�ธ�กี่ารู้เข้�ยนต้อบื้ข้�อสำอบื้แบื้บื้อ�ต้น�ยอธ�บื้ายว�ธ�กี่ารู้เข้�ยนต้อบื้ข้�อสำอบื้แบื้บื้อ�ต้น�ยต้�องม�หล�กี่กี่ฎหมายทั่��เกี่��ยวข้�องกี่�บื้ป4ญหาน��น ต้�องว�น�จฉ�ยป4ญหาโดยต้�องม�หล�กี่กี่ฎหมายทั่��เกี่��ยวข้�องกี่�บื้ป4ญหาน��น ต้�องว�น�จฉ�ยป4ญหาโดยปรู้�บื้ข้�อเทั่3จจรู้�งเข้�ากี่�บื้หล�กี่กี่ฎหมายและสำ2ดทั่�ายคอ กี่ารู้สำรู้2ปค�าต้อบื้ปรู้�บื้ข้�อเทั่3จจรู้�งเข้�ากี่�บื้หล�กี่กี่ฎหมายและสำ2ดทั่�ายคอ กี่ารู้สำรู้2ปค�าต้อบื้

7.2 7.2 กี่ารู้ค�นคว�าทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1กี่ารู้ค�นคว�าทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้11. 1. แหล�งสำะสำมต้�วบื้ทั่กี่ฎหมาย เอกี่สำารู้กี่ารู้สำอน ต้�ารู้า และแหล�งสำะสำมต้�วบื้ทั่กี่ฎหมาย เอกี่สำารู้กี่ารู้สำอน ต้�ารู้า และวรู้รู้ณีกี่รู้รู้มกี่ฎหมายทั่2กี่ปรู้ะเภทั่ทั่��ด�ทั่��สำ2ดได�แกี่� ห�องสำม2ดกี่ฎหมาย ผู้��วรู้รู้ณีกี่รู้รู้มกี่ฎหมายทั่2กี่ปรู้ะเภทั่ทั่��ด�ทั่��สำ2ดได�แกี่� ห�องสำม2ดกี่ฎหมาย ผู้��เรู้�ยนน�ต้�ศึาสำต้รู้1จะต้�องเข้�าห�องสำม2ดกี่ฎหมายเพั�อศึ-กี่ษากี่ารู้ค�นหาเรู้�ยนน�ต้�ศึาสำต้รู้1จะต้�องเข้�าห�องสำม2ดกี่ฎหมายเพั�อศึ-กี่ษากี่ารู้ค�นหาเอกี่สำารู้ทั่��ต้�องกี่ารู้ ทั่��งจากี่บื้�ต้รู้รู้ายกี่ารู้และเครู้�องมอสำบื้ค�นต้�างๆ รู้วมเอกี่สำารู้ทั่��ต้�องกี่ารู้ ทั่��งจากี่บื้�ต้รู้รู้ายกี่ารู้และเครู้�องมอสำบื้ค�นต้�างๆ รู้วมถึ-งฐานข้�อม�ลทั่างคอมพั�วเต้อรู้1 ซึ่�ด�รู้อม อ�นเทั่อรู้1เนต้ และอาจเป6นว�ธ�ถึ-งฐานข้�อม�ลทั่างคอมพั�วเต้อรู้1 ซึ่�ด�รู้อม อ�นเทั่อรู้1เนต้ และอาจเป6นว�ธ�กี่ารู้สำบื้ค�นและยมเอกี่สำารู้รู้ะหว�างห�องสำม2ดกี่ฎหมายกี่ารู้สำบื้ค�นและยมเอกี่สำารู้รู้ะหว�างห�องสำม2ดกี่ฎหมาย2. 2. กี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่บื้2คคลอ�น อาจเป6นกี่รู้ณี�กี่ารู้สำอนกี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่บื้2คคลอ�น อาจเป6นกี่รู้ณี�กี่ารู้สำอนเสำรู้�ม ซึ่-�งเป6นว�ธ�ค�นคว�าจากี่อาจารู้ย1ทั่��ไปสำอนเสำรู้�มและพับื้ปะน�กี่ศึ-กี่ษาเสำรู้�ม ซึ่-�งเป6นว�ธ�ค�นคว�าจากี่อาจารู้ย1ทั่��ไปสำอนเสำรู้�มและพับื้ปะน�กี่ศึ-กี่ษาหรู้อผู้��เรู้�ยนเป6นครู้าวๆ หรู้อกี่รู้ณี�กี่ารู้แลกี่เปล��ยนข้�อม�ลกี่�บื้กี่ล2�มเพั�อน หรู้อผู้��เรู้�ยนเป6นครู้าวๆ หรู้อกี่รู้ณี�กี่ารู้แลกี่เปล��ยนข้�อม�ลกี่�บื้กี่ล2�มเพั�อน หรู้อเป6นกี่รู้ณี�ทั่��ได�รู้�บื้ค�าแนะน�าจากี่ผู้��ทั่��เป6นทั่��ยอมรู้�บื้ในวงกี่ารู้กี่ฎหมายหรู้อเป6นกี่รู้ณี�ทั่��ได�รู้�บื้ค�าแนะน�าจากี่ผู้��ทั่��เป6นทั่��ยอมรู้�บื้ในวงกี่ารู้กี่ฎหมาย3. 3. กี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลทั่างกี่ฎหมายโดยกี่ารู้สำ�งเกี่ต้และฝ่Gกี่ปฏ�บื้�ต้� อาจกี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลทั่างกี่ฎหมายโดยกี่ารู้สำ�งเกี่ต้และฝ่Gกี่ปฏ�บื้�ต้� อาจโดยกี่ารู้สำ�งเกี่ต้จากี่สำถึานกี่ารู้ณี1ทั่��เป6นจรู้�ง เช�น กี่ารู้พั�จารู้ณีาในศึาล โดยกี่ารู้สำ�งเกี่ต้จากี่สำถึานกี่ารู้ณี1ทั่��เป6นจรู้�ง เช�น กี่ารู้พั�จารู้ณีาในศึาล หรู้อศึาลจ�าลอง และ กี่ารู้ฝ่Gกี่งานในหน�วยงานทั่��เกี่��ยวกี่�บื้กี่ฎหมายหรู้อศึาลจ�าลอง และ กี่ารู้ฝ่Gกี่งานในหน�วยงานทั่��เกี่��ยวกี่�บื้กี่ฎหมาย4. 4. กี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลทั่างกี่ฎหมายในเครู้อข้�ายอ�นเทั่อรู้1เนต้ เป6นแหล�งกี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลทั่างกี่ฎหมายในเครู้อข้�ายอ�นเทั่อรู้1เนต้ เป6นแหล�งสำ�าค�ญในกี่ารู้ค�นคว�าทั่างกี่ฎหมาย กี่ารู้ค�นหาจ-งต้�องอาศึ�ย สำ�าค�ญในกี่ารู้ค�นคว�าทั่างกี่ฎหมาย กี่ารู้ค�นหาจ-งต้�องอาศึ�ย InternetInternet

Page 54: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

Search Engine Search Engine เพั�อค�นหาเว3บื้ไซึ่ต้1 แหลางข้�อม�ลทั่��เกี่��ยวข้�องและเพั�อค�นหาเว3บื้ไซึ่ต้1 แหลางข้�อม�ลทั่��เกี่��ยวข้�องและแหล�งข้�อม�ลทั่��เช�อมต้�อทั่��เกี่��ยวข้�อง แหล�งข้�อม�ลทั่��เช�อมต้�อทั่��เกี่��ยวข้�อง (Links)(Links)

7.2.1 7.2.1 กี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่ห�องสำม2ดกี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่ห�องสำม2ดอธ�บื้ายหน�าทั่��และว�ต้ถึ2ปรู้ะสำงค1ข้องห�องสำม2ดกี่ฎหมายอธ�บื้ายหน�าทั่��และว�ต้ถึ2ปรู้ะสำงค1ข้องห�องสำม2ดกี่ฎหมายหน�าทั่��และว�ต้ถึ2ปรู้ะสำงค1ข้องห�องสำม2ดกี่ฎหมายคอ เพั�อกี่ารู้ศึ-กี่ษา เพั�อหน�าทั่��และว�ต้ถึ2ปรู้ะสำงค1ข้องห�องสำม2ดกี่ฎหมายคอ เพั�อกี่ารู้ศึ-กี่ษา เพั�อให�ความรู้� �และข้�าวสำารู้ เพั�อกี่ารู้ค�นคว�าว�จ�ย และเพั�อความจรู้รู้โลงใจให�ความรู้� �และข้�าวสำารู้ เพั�อกี่ารู้ค�นคว�าว�จ�ย และเพั�อความจรู้รู้โลงใจ

7.2.2 7.2.2 กี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่บื้2คคลอ�นกี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่บื้2คคลอ�นอธ�บื้ายว�ธ�กี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่บื้2คคลอ�นอธ�บื้ายว�ธ�กี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่บื้2คคลอ�นอาจเป6นกี่รู้ณี�สำอนเสำรู้�ม ซึ่-�งเป6นว�ธ�ค�นคว�าจากี่อาจารู้ย1ทั่��ไปสำอนเสำรู้�ม อาจเป6นกี่รู้ณี�สำอนเสำรู้�ม ซึ่-�งเป6นว�ธ�ค�นคว�าจากี่อาจารู้ย1ทั่��ไปสำอนเสำรู้�ม หรู้อกี่รู้ณี�แลกี่เปล��ยนข้�อม�ลกี่�บื้กี่ล2�มเพั�อน หรู้อเป6นกี่รู้ณี�ทั่��ได�รู้�บื้ค�าหรู้อกี่รู้ณี�แลกี่เปล��ยนข้�อม�ลกี่�บื้กี่ล2�มเพั�อน หรู้อเป6นกี่รู้ณี�ทั่��ได�รู้�บื้ค�าแนะน�าจากี่ผู้��ทั่��เป6นทั่��ยอมรู้�บื้ในวงกี่ารู้กี่ฎหมายแนะน�าจากี่ผู้��ทั่��เป6นทั่��ยอมรู้�บื้ในวงกี่ารู้กี่ฎหมาย

7.2.3 7.2.3 กี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่กี่ารู้สำ�งเกี่ต้และฝ่Gกี่ปฏ�บื้�ต้�กี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่กี่ารู้สำ�งเกี่ต้และฝ่Gกี่ปฏ�บื้�ต้�อธ�บื้ายกี่ารู้ฝ่Gกี่งานในสำ�าน�กี่งานกี่ฎหมายว�าม�ล�กี่ษณีะงานอย�างไรู้อธ�บื้ายกี่ารู้ฝ่Gกี่งานในสำ�าน�กี่งานกี่ฎหมายว�าม�ล�กี่ษณีะงานอย�างไรู้ผู้��เรู้�ยนจะได�ฝ่Gกี่ในล�กี่ษณีะทั่��คอยช�วยเหลอ หรู้อภายใต้�กี่ารู้ควบื้ค2มผู้��เรู้�ยนจะได�ฝ่Gกี่ในล�กี่ษณีะทั่��คอยช�วยเหลอ หรู้อภายใต้�กี่ารู้ควบื้ค2มมอบื้หมายข้องทั่นายความทั่��ด�แลผู้��เรู้�ยนทั่��ไปฝ่Gกี่ห�ดจะทั่�างานด�านกี่ารู้มอบื้หมายข้องทั่นายความทั่��ด�แลผู้��เรู้�ยนทั่��ไปฝ่Gกี่ห�ดจะทั่�างานด�านกี่ารู้ค�นคว�าข้�อกี่ฎหมายต้�างๆ ค�นค�าพั�พัากี่ษาฎ�กี่า ทั่�าความเห3นต้�างๆ รู้�างค�นคว�าข้�อกี่ฎหมายต้�างๆ ค�นค�าพั�พัากี่ษาฎ�กี่า ทั่�าความเห3นต้�างๆ รู้�างเอกี่สำารู้ต้�างๆ เช�น หน�งสำอทั่วงหน�� หน�งสำอบื้อกี่กี่ล�าว ค�ารู้�อง หรู้อเอกี่สำารู้ต้�างๆ เช�น หน�งสำอทั่วงหน�� หน�งสำอบื้อกี่กี่ล�าว ค�ารู้�อง หรู้อค�าฟั?อง เป6นต้�นค�าฟั?อง เป6นต้�น

7.2.4 7.2.4 กี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่เครู้อข้�ายอ�นเทั่อรู้1เนต้กี่ารู้ค�นคว�าข้�อม�ลกี่ฎหมายจากี่เครู้อข้�ายอ�นเทั่อรู้1เนต้อธ�บื้ายว�ธ�กี่ารู้ใช�ข้�อม�ลทั่��ได�จากี่อ�นเทั่อรู้1เนต้ทั่��สำ�าค�ญอธ�บื้ายว�ธ�กี่ารู้ใช�ข้�อม�ลทั่��ได�จากี่อ�นเทั่อรู้1เนต้ทั่��สำ�าค�ญกี่ารู้ใช�ข้�อม�ลทั่��ได�จากี่อ�นเทั่อรู้1เนต้ ต้�องต้รู้วจสำอบื้ความถึ�กี่ต้�อง ความกี่ารู้ใช�ข้�อม�ลทั่��ได�จากี่อ�นเทั่อรู้1เนต้ ต้�องต้รู้วจสำอบื้ความถึ�กี่ต้�อง ความน�าเช�อถึอข้องข้�อม�ลทั่��ได�มากี่�อนน�าไปใช�น�าเช�อถึอข้องข้�อม�ลทั่��ได�มากี่�อนน�าไปใช�

Page 55: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

7.3 7.3 กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้11. 1. กี่ารู้ว�จ�ยเป6นกี่รู้ะบื้วนกี่ารู้ค�นคว�าหาความรู้� � ความเข้�าใจในสำ��งหรู้อกี่ารู้ว�จ�ยเป6นกี่รู้ะบื้วนกี่ารู้ค�นคว�าหาความรู้� � ความเข้�าใจในสำ��งหรู้อปรู้ากี่ฏกี่ารู้ณี1ทั่��เป6นเป?าหมายข้องกี่ารู้ศึ-กี่ษาเพั�อให�เกี่�ดผู้ลทั่��เช�อม��นได�ปรู้ากี่ฏกี่ารู้ณี1ทั่��เป6นเป?าหมายข้องกี่ารู้ศึ-กี่ษาเพั�อให�เกี่�ดผู้ลทั่��เช�อม��นได�2. 2. ว�ธ�กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1เป6นกี่รู้ะบื้วนกี่ารู้ศึ-กี่ษาจากี่ป4ญหาว�ธ�กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1เป6นกี่รู้ะบื้วนกี่ารู้ศึ-กี่ษาจากี่ป4ญหากี่ฎหมาย โดยน�าข้�อม�ลจากี่ต้�วกี่ฎหมาย บื้ทั่ความ ค�าพั�พัากี่ษา หล�กี่กี่ฎหมาย โดยน�าข้�อม�ลจากี่ต้�วกี่ฎหมาย บื้ทั่ความ ค�าพั�พัากี่ษา หล�กี่กี่ฎหมายต้�างปรู้ะเทั่ศึมาเปรู้�ยบื้เทั่�ยบื้ ว�เครู้าะห1กี่�บื้ป4ญหาหรู้อห�วข้�อทั่��กี่ฎหมายต้�างปรู้ะเทั่ศึมาเปรู้�ยบื้เทั่�ยบื้ ว�เครู้าะห1กี่�บื้ป4ญหาหรู้อห�วข้�อทั่��ต้� �งข้-�น โดยไม�ใช�ว�ธ�กี่ารู้ทั่างสำถึ�ต้� แล�วสำรู้2ปลงทั่�ายด�วยข้�อเสำนอแนะว�าต้��งข้-�น โดยไม�ใช�ว�ธ�กี่ารู้ทั่างสำถึ�ต้� แล�วสำรู้2ปลงทั่�ายด�วยข้�อเสำนอแนะว�าควรู้ม�กี่ารู้แกี่�ไข้ กี่ฎหมายทั่��ม�อย��ให�ครู้อบื้คล2ม หรู้อม�กี่ารู้ต้รู้ากี่ฎหมายควรู้ม�กี่ารู้แกี่�ไข้ กี่ฎหมายทั่��ม�อย��ให�ครู้อบื้คล2ม หรู้อม�กี่ารู้ต้รู้ากี่ฎหมายข้-�นใหม� นอกี่จากี่น��น ว�ธ�กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ย�งรู้วมถึ-งกี่รู้ะบื้วนกี่ารู้ข้-�นใหม� นอกี่จากี่น��น ว�ธ�กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ย�งรู้วมถึ-งกี่รู้ะบื้วนกี่ารู้ศึ-กี่ษาป4ญหากี่ฎหมาย โดยได�ข้�อม�ลจากี่ความจรู้�ง โดยธรู้รู้มชาต้�ม�กี่ารู้ศึ-กี่ษาป4ญหากี่ฎหมาย โดยได�ข้�อม�ลจากี่ความจรู้�ง โดยธรู้รู้มชาต้�ม�กี่ารู้เกี่3บื้ข้�อม�ล และน�าว�ธ�กี่ารู้ทั่างสำถึ�ต้�มาว�เครู้าะห1เพั�อปรู้ะมาณีค�า เกี่3บื้ข้�อม�ล และน�าว�ธ�กี่ารู้ทั่างสำถึ�ต้�มาว�เครู้าะห1เพั�อปรู้ะมาณีค�า ว�เครู้าะห1กี่�บื้ป4ญหาทั่��ต้� �งข้-�นแล�วสำรู้2ปว�าควรู้ม�กี่ารู้แกี่�ไข้ ปรู้�บื้ปรู้2งว�เครู้าะห1กี่�บื้ป4ญหาทั่��ต้� �งข้-�นแล�วสำรู้2ปว�าควรู้ม�กี่ารู้แกี่�ไข้ ปรู้�บื้ปรู้2งกี่ฎหมาย หรู้อป4ญหาทั่��ต้� �งข้-�นอย�างไรู้ ต้ามทั่��ได�ต้��งในสำมมต้�ฐานไว�กี่ฎหมาย หรู้อป4ญหาทั่��ต้� �งข้-�นอย�างไรู้ ต้ามทั่��ได�ต้��งในสำมมต้�ฐานไว�3. 3. กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�ปรู้ะโยชน1ต้�อกี่ารู้พั�ฒนากี่ารู้ว�ทั่ยากี่ารู้ทั่างกี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�ปรู้ะโยชน1ต้�อกี่ารู้พั�ฒนากี่ารู้ว�ทั่ยากี่ารู้ทั่างกี่ฎหมาย และเป6นกี่ารู้ถึ�ายทั่อดปรู้ะสำบื้กี่ารู้ณี1จากี่คนรู้2 �นหน-�งไปย�งอ�กี่กี่ฎหมาย และเป6นกี่ารู้ถึ�ายทั่อดปรู้ะสำบื้กี่ารู้ณี1จากี่คนรู้2 �นหน-�งไปย�งอ�กี่รู้2 �นหน-�งรู้2 �นหน-�ง

7.3.1 7.3.1 ล�กี่ษณีะทั่��วไปข้องกี่ารู้ว�จ�ยล�กี่ษณีะทั่��วไปข้องกี่ารู้ว�จ�ยกี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 หากี่แบื้�งต้ามสำาข้าว�ชากี่ารู้จะเป6นกี่ารู้ว�จ�ยด�านกี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 หากี่แบื้�งต้ามสำาข้าว�ชากี่ารู้จะเป6นกี่ารู้ว�จ�ยด�านใดใดกี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 เป6นกี่ารู้ว�จ�ยด�านสำ�งคมศึาสำต้รู้1กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1 เป6นกี่ารู้ว�จ�ยด�านสำ�งคมศึาสำต้รู้1

7.3.2 7.3.2 ว�ธ�กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ว�ธ�กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1โดยทั่��วไปม�กี่รู้ณี�ใดบื้�างกี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1โดยทั่��วไปม�กี่รู้ณี�ใดบื้�างโดยทั่��วไปแล�วกี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ในเบื้�องต้�นม� โดยทั่��วไปแล�วกี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ในเบื้�องต้�นม� 2 2 กี่รู้ณี� คอ กี่รู้ณี�กี่รู้ณี� คอ กี่รู้ณี�แรู้กี่ ศึ-กี่ษาจากี่ป4ญหากี่ฎหมายน�าข้�อม�ลจากี่ต้�วกี่ฎหมาย บื้ทั่ความ ค�าแรู้กี่ ศึ-กี่ษาจากี่ป4ญหากี่ฎหมายน�าข้�อม�ลจากี่ต้�วกี่ฎหมาย บื้ทั่ความ ค�า

Page 56: 40101 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป

พั�พัากี่ษา หล�กี่กี่ฎหมายต้�างปรู้ะเทั่ศึ มาเปรู้�ยบื้เทั่�ยบื้ ว�เครู้าะห1กี่�บื้พั�พัากี่ษา หล�กี่กี่ฎหมายต้�างปรู้ะเทั่ศึ มาเปรู้�ยบื้เทั่�ยบื้ ว�เครู้าะห1กี่�บื้ป4ญหาหรู้อห�วข้�อทั่��ต้� �งข้-�น โดยไม�ใช�ว�ธ�กี่ารู้ทั่างสำถึ�ต้� แล�วสำรู้2ปลงทั่�ายป4ญหาหรู้อห�วข้�อทั่��ต้� �งข้-�น โดยไม�ใช�ว�ธ�กี่ารู้ทั่างสำถึ�ต้� แล�วสำรู้2ปลงทั่�ายด�วยข้�อเสำนอ กี่�บื้กี่รู้ณี�ทั่��สำอง ศึ-กี่ษาป4ญหากี่ฎหมายโดยได�ข้�อม�ลจากี่ด�วยข้�อเสำนอ กี่�บื้กี่รู้ณี�ทั่��สำอง ศึ-กี่ษาป4ญหากี่ฎหมายโดยได�ข้�อม�ลจากี่ความจรู้�งโดยธรู้รู้มชาต้�หรู้อข้�อม�ลปฐมภ�ม� ม�กี่ารู้เกี่3บื้ข้�อม�ล และว�ธ�ความจรู้�งโดยธรู้รู้มชาต้�หรู้อข้�อม�ลปฐมภ�ม� ม�กี่ารู้เกี่3บื้ข้�อม�ล และว�ธ�กี่ารู้ทั่างสำถึ�ต้�มาว�เครู้าะห1เพั�อปรู้ะมาณีค�า ว�เครู้าะห1กี่�บื้ป4ญหาทั่��ต้� �งข้-�นกี่ารู้ทั่างสำถึ�ต้�มาว�เครู้าะห1เพั�อปรู้ะมาณีค�า ว�เครู้าะห1กี่�บื้ป4ญหาทั่��ต้� �งข้-�นแล�วสำรู้2ปแล�วสำรู้2ป

7.3.3 7.3.3 ปรู้ะโยชน1ทั่��ได�รู้�บื้จากี่กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ปรู้ะโยชน1ทั่��ได�รู้�บื้จากี่กี่ารู้ว�จ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1กี่ารู้ว�น�จฉ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�ปรู้ะโยชน1อย�างไรู้ อธ�บื้ายมา กี่ารู้ว�น�จฉ�ยทั่างน�ต้�ศึาสำต้รู้1ม�ปรู้ะโยชน1อย�างไรู้ อธ�บื้ายมา 3 3 ปรู้ะกี่ารู้ปรู้ะกี่ารู้1) 1) พั�ฒนากี่ฎหมายทั่��จะม�ผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อกี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จ สำ�งคม พั�ฒนากี่ฎหมายทั่��จะม�ผู้ลกี่รู้ะทั่บื้ต้�อกี่ารู้พั�ฒนาเศึรู้ษฐกี่�จ สำ�งคม และกี่ารู้เมองข้องปรู้ะเทั่ศึและกี่ารู้เมองข้องปรู้ะเทั่ศึ2) 2) เป6นกี่ารู้ถึ�ายทั่อดปรู้ะสำบื้กี่ารู้ณี1จากี่น�กี่กี่ฎหมายรู้2 �นหน-�งไปย�งน�กี่เป6นกี่ารู้ถึ�ายทั่อดปรู้ะสำบื้กี่ารู้ณี1จากี่น�กี่กี่ฎหมายรู้2 �นหน-�งไปย�งน�กี่กี่ฎหมายอ�กี่รู้2 �นหน-�ง ซึ่-�งเป6นว�ธ�กี่ารู้ทั่��น�กี่กี่ฎหมายจะได�เพั��มพั�นว�ทั่ยากี่ฎหมายอ�กี่รู้2 �นหน-�ง ซึ่-�งเป6นว�ธ�กี่ารู้ทั่��น�กี่กี่ฎหมายจะได�เพั��มพั�นว�ทั่ยากี่ารู้ควกี่ารู้คว