gazeta@top-news.kz Основана в августе 1990 г.

Вторник, 21 апреля 2015 г. №31 (2731) Распространяется в г. Костанае и Костанайской области. Выходит два раза в неделю: во вторник и четверг.

К сведению. С 11 мая ожидаем опрессовку.

Конкурс. В Костанае лучшие знатоки ПДД.

ЗНАЙ НАШИХ!

3 4

Сәнді үйлер – қаламыздың ажары.

Ақындықтан адамгерші-лікті жоғары қоямын.

Ата салтын қастерлеген қазақ қызы.

Қаланың көрікті бо-луы бәрімізге ортақ.

5

6

8

9

О Родине, любви и войне говорили со сцены Городской школы детского творчества воспитанники коррекционных школ-интернатов Костанайской области.

Уже в 15-й раз областной фестиваль «Детство без гра-ниц» собирает на одной пло-щадке талантливых ребят из организаций образования для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения

родителей, специальных коррекционных школ и школ-интернатов. Меропри-ятие, посвященное 70-летию Победы в Великой Отече-ственной войне, прошло под лозунгом «Победа в сердце каждого живет…». Со сце-ны ГШДТ звучали военные песни, монологи. Бурные овации зрителей вызвало же-стовое пение воспитанников областной коррекционной школы-интерната для детей с нарушением слуха №3. По-мимо этого, участники «Дет-ства без границ» ставили не-

большие театрализованные представления о фронтовых действиях, а также танцы.

Как отмечает жюри кон-курса, этот фестиваль за много лет успел зареко-мендовать себя как один из самых ярких, добрых и светлых праздников твор-чества.

- Костанайская область - это кузница талантов, - подчеркнула председатель жюри Махаббат Каримжа-нова. - Примечательно, что дети, которые принимают участие в этом фестивале,

не остаются незамеченными: они достойно представляют область на аналогичных ка-захстанских творческих со-стязаниях.

Областной этап для участ-ников фестиваля является билетом на республиканский конкурс «Жулдызай-2015», который проводится в этом году в десятый раз.

- Сегодня я исполнила песню Розы Рымбаевой «Алия». Это одна из самых любимых моих композиций, - рассказывает воспитанница детской деревни семейного

типа «Жануя» Татьяна Сиги-това. - В таком масштабном и серьезном конкурсе я при-нимаю участие впервые, хотя занимаюсь вокалом с пяти лет.

По итогам фестиваля «Детство без границ» все участники получили грамо-ты и денежные вознаграж-дения. В ближайшее время жюри определит лучших конкурсантов, которые от-правятся покорять столицу.

Валерия ВАХНЕНКОФото

Олега ЯБЛОЧКИНА

«Победа в сердце каждого живет»

КОСТАНАЙНАШ2Вторник, 21 апреля 2015 г.

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

НОВШЕСТВО

Плати за свет через Интернет

За две недели мобильное приложение eGov.kz скачали больше 100 жителей Костанайской области.

Приложение появилось в сети Интернет в апреле. Благо-даря мобильному телефону теперь можно получить более 50 электронных услуг и сервисов. По словам заместителя директора филиала РГП «ЦОН» по Костанайской области Ирины Калиночкиной, приложение доступно для смартфо-нов на операционных системах Android и iOS. Пользовате-ли iPhone/iPad/iPod могут скачать его в AppStore, а если устройство имеет операционную систему Android, то скачать приложение можно в Google Play.

В новом приложении доступен «Мобильный личный каби-нет». Здесь можно просматривать свои персональные дан-ные: адрес прописки и проживания, сведения о заключении брака, наличии штрафов за нарушение ПДД, информацию об имеющейся недвижимости/транспорте и др. Также новое приложение позволит узнать номер очереди на жилье, сро-ки действия техосмотра, проверить лицензии и чеки, найти ближайшую аптеку. Посредством приложения пользователи могут оплачивать коммунальные услуги, налоги, штрафы, госпошлины, услуги связи, а также пополнять счета в Жил-стройсбербанке.

Марина КОСТРОВА

ХОРОШАЯ НОВОСТЬ

Гора с плечНацбанк утвердил программу рефинансирования ипотечных займов.

Как сообщалось ранее, для решения проблем ипо-течных заемщиков Нацио-нальный банк РК выделил 130 млрд тенге. Эти деньги будут направлены на три цели - смягчение условий погашения ипотечных за-ймов для максимально возможного количества за-

емщиков, снижение уровня проблемных кредитов, а также уровня долларизации экономики.

- Займы будут рефинанси-рованы на следующих услови-ях: по ставке вознаграждения не более 3% годовых, конвер-тации валютных кредитов в тенге, увеличения срока займа до 20 лет, - пояснила начальник отдела экономи-ческого анализа и статисти-ки КФ РГУ «Национальный банк РК» Дина Ахметжанова. - Программа также допуска-

ет включение банками улуч-шающих условий вплоть до списания остатка основного долга по займу.

Кроме того, планируется перекредитование ипотеч-ных займов, по которым име-ются вступившие в законную силу судебные акты.

Для облегчения долговой нагрузки заемщика рефинан-сированию подлежит остаток основного долга. При этом за-долженность по вознагражде-нию, комиссиям, неустойке банками будет прощена.

Напомним, рефинансиро-ванию подлежат только те кредиты, которые выданы в период с 2004 по 2009 годы. По предварительным оцен-кам, перекредитовано будет более 20 тыс. займов, из них порядка 5 тыс. кредитов за-емщиков, которые относятся к социально уязвимым слоям населения.

При рефинансировании банки не вправе взимать ка-кие-либо комиссии, сборы и иные платежи.

Мария БЕРЕЖНАЯ

ВЫБОРЫ-2015

Барьеров меньше

Упрощены правила выдачи открепительных удостоверений на право голосования.

По информации пресс-службы ЦИК, если избиратель по каким-то причинам не может получить открепительное удо-стоверение, это можно сделать через представителя, пред-варительно оформив на него доверенность.

Кроме того, приняты поправки, снимающие ограниченное количество на изготовление открепительных удостоверений. Напомним, по прежним правилам предусматривалось изго-товление открепительных удостоверений из расчета 1% от общего числа избирателей. По мнению специалистов, этот барьер ограничивает право избирателей и вызывает опасения нехватки открепительных удостоверений.

Между тем в РК завершилась аккредитация наблюдателей иностранных государств и международных организаций, ко-торые будут следить за выборным процессом. Их количество составляет 847 человек.

Валентина АНАТОЛЬЕВА

ПРОГНОЗ

Солнце - в дефиците

На этой неделе в Костанайской области будет дождливо, но тепло.

По сообщению синоптиков, с 20 по 26 апреля сохранится неустойчивая погода. Ожидается дождь и порывистый ветер, местами до 15-20 м/с. Такие погодные условия формируются под влиянием чередования атлантических циклонов.

- Ночная температура воздуха на этой неделе составит 3-8 градусов со знаком плюс. Днем столбик термометра пока-жет 10-15 градусов тепла, местами +18 градусов, - пояснила начальник отдела прогнозов погоды филиала РГП «Казги-дромет» по Костанайской области Валентина Загребина.

Как говорят метеорологи, пасмурная погода прогнозиру-ется вплоть до выходных.

Валерия ВАХНЕНКО

ЖӘРМЕҢКЕ!

25 сәуір сағат 9.00-де Сити-Орталықта, 8,9 шағынаудандар аралығында Арыстанбеков көшесінің бойында және Герцен-Текстильщиктер көшелері қиылысында («Жастар» бульварының кіре берісі) ауылшаруашылық жәрмеңкесі өтеді.Қосымша ақпарат тел. 575 - 773.

ЯРМАРКА!

25 апреля в 9.00 на территории Сити-центра, 8, 9 мкрн по ул. Арыстанбекова и по ул. Герцена-Текстиль-щиков (вход в бульвар Жастар) состоится сельскохозяй-ственная ярмарка.

Дополнительная информация по тел. 575 - 773.

АКЦЕНТЫ

Импорт – на контроль«Черный список» предпринимателей, торгующих несертифицированной продукцией, будет сформирован в Костанайской области.

Проблемы недобросовест-ной конкуренции, созданной торговлей некачественными товарами, были рассмотрены на аппаратном совещании. Прозвучало, что контроли-рующие органы сформируют список предпринимателей с так называемой высокой сте-пенью риска, и предприятия бизнесменов, нарушающих законодательство РК, внесут в график выборочных про-верок.

Это связано с тем, что в последнее время в регионе отмечен рост продаж контра-бандной продукции из России. Особенно остро стоит вопрос с реализацией ввозимой ал-когольной продукции. В те-кущем году меньше чем за месяц из оборота изъято более 2,5 тыс. литров алкоголя и 20 тонн спирта. По фактам про-дажи контрабанды наложены штрафы на общую сумму свы-ше 12 млн тенге.

- Проведены оперативно-разыскные мероприятия по выявлению лиц, занимаю-щихся запрещенным ввозом, продажей и транспортиров-кой спиртных напитков из

РФ. Так, в текущем году в Карабалыке изъято из реали-зации почти 2 тыс. бутылок алкогольной продукции РФ, в п. Затобольск изъято 315 ли-тров алкогольной продукции российских производителей, а в г. Рудном - 230 литров. На казахстанско-российской гра-нице задержано транспортное средство с 14 тыс. бутылок ал-когольной продукции без со-проводительных накладных на 9,2 млн тенге. Возможно, на границе существует подполь-ный цех, - сообщил руководи-тель департамента госдоходов по Костанайской области Ай-бек Паяев.

Сомнительно качество и им-портных продуктов питания. С марта в Казахстане ведется

работа по мониторингу без-опасности продукции. Коста-найский регион отслеживает качество кондитерских изде-лий, мяса птицы и соков.

- По результатам исследова-ний отобранных проб в муч-ных кондитерских изделиях российского производителя ООО «КДВ Яшкино» выяв-лено отклонение по содержа-нию белка, углеводов, жира, - заявил и.о. руководителя департамента по защите прав потребителей Костанайской области Владимир Нечитай-ло. - Также выявлено отсут-ствие маркировки на государ-ственном языке на продукции «Крыло замороженное» про-изводителя из Челябинской области. Несоответствующая

продукция в количестве 75 кг снята с реализации и возвра-щена поставщику.

При этом, по мнению руко-водства области, контролиру-ющие органы принимают не-достаточно мер для защиты внутреннего рынка. В связи с этим принято решение о создании межведомственной комиссии, которую возглавят заместители акима области по сельскому хозяйству и эконо-мике.

- Три жалобы от потреби-телей на продажу не соот-ветствующей стандартам про-дукции, которые поступили в департамент Комитета тех-нического регулирования за 3,5 месяца текущего года, не отображают действительной картины происходящего. Вы либо просто замалчиваете факты, либо бездействуете, - заявил аким области Нуралы Садуакасов. - На мой блог по-ступает много жалоб о том, что рынок области полон некачественной продукции. Поэтому межведомственная комиссия будет отслеживать эту проблему. В ближайшее время будет проведено рабо-чее совещание, а также уси-лена разъяснительная работа среди населения. Любые вопросы и предложения, ко-торые поступят со стороны потребителей, должны быть рассмотрены и взяты на кон-троль.

Валентина МЕЛЕХОВА

АКЦИЯ

Не оставить в бедеКостанайцы собирают гуманитарную помощь пострадавшим от наводнения карагандинцам.

По поручению главы об-ласти костанайские пред-приниматели подготовят 100 тонн продуктов питания, которые планируется отпра-вить в районы бедствия уже на этой неделе.

- В Караганду отправим 25 тонн муки, 7 тонн картофе-ля и овощей, 2 тонны кон-сервов и около 40 тыс. штук

яиц, - уточнил замакима Ко-станайской области Базыл Жакупов.

Помощь пострадавшим карагандинцам от весеннего половодья готовит и моло-дежное крыло «Жас Отан». За прошедшие выходные к акции удалось привлечь око-ло 30 человек.

Призыв протянуть руку помощи размещен в соци-альных сетях «ВКонтакте», Facebook и Instagram. По словам председателя МК «Жас Отан» Ерлана Туле-таева, несмотря на то, что полномасштабной рекламы

акции еще не было, коста-найская молодежь быстро откликнулась на беду соот-ечественников.

- Мы уже договорились с руководством «Казпочты» о помощи с доставкой вещей и продуктов, а также с Кара-гандинским филиалом «Жас Отан» - они встретят нашу посылку. Обычной одежды уже достаточно, но есть не-обходимость в других вещах: резиновых сапогах, бытовой химии, одеялах, подушках. Людям нужно временно об-устроиться, поэтому счита-ем, что эти предметы быта

были бы актуальны в данный момент.

Помощь пострадавшим организована по всей ре-спублике. Напоминаем, что свыше 700 домов Ка-рагандинской области под-верглись весеннему наво-днению, более двух тысяч граждан нуждаются в под-держке.

Прием помощи в Костанае осуществляется со вторника по воскресенье с 14.00 до 17.00 по адресу: улица По-беды, 52.

Дина АЛИЕВАНаталья МАРУЩЕНКО

КОСТАНАЙНАШ 3Вторник, 21 апреля 2015 г.

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

ИНИЦИАТИВА

«Ручной» зверь КовальчукаЖитель Костаная своими руками сделал крылатого барса.

Бетонный зверь поселился во дворе дома №101 по пр. Аль-Фараби. По собственной инициативе костанаец Юрий Ковальчук занялся благо-устройством территории, прилегающей к многоэтаж-ке, где он живет. На изготов-ление бетонного крылатого барса, который сейчас «ох-раняет» дом, у мастера ушло больше полугода.

- Я решил собственноручно смастерить подарок людям, которые живут в этом дворе. Все остались довольны. Осо-бенно рады дети. Барс очень прочный, поэтому не боюсь, что его могут поломать, - го-ворит Юрий.

Теперь у соседей Коваль-чука одна проблема - они думают, как назвать своего новосела. Также мастер «оживил» и засохшее дере-во, сделав из ствола лицо с усами.

Валерия ВАХНЕНКОФото

Олега ЯБЛОЧКИНА

БЛАГОУСТРОЙСТВО

Традиция чистотыОколо 5 тысяч горожан вышли на первый общегородской субботник.

Аким города и его под-чиненные навели порядок в сквере Парадовича (между пр. Аль-Фараби-ул. Тарана) и в районе аэропорта.

- Стало доброй тради-цией с приходом теплых весенних дней начинать уборку улиц и площадей от накопившегося за зиму мусора, - сказал аким горо-да Ахмедбек Ахметжанов перед началом мероприя-тия. - Это наш город, и те несколько часов, которые мы уделим наведению по-рядка, сделают его еще красивее. Я бы назвал этот день праздником труда. А наведем порядок, тогда и проведем праздник спорта - традиционную легкоатле-тическую эстафету, посвя-

щенную Дню Победы.Акция по санитарной

очистке Костаная была масштабной: в ней приняли участие не только трудо-вые коллективы предпри-ятий и организаций, но и

жители частного сектора, студенты и школьники.

Весеннее благоустрой-ство города будет продол-жено и на этой неделе. Городской акимат обраща-ется к руководителям биз-

нес-структур, горожанам с просьбой принять участие в санитарной очистке област-ного центра.

Александр КУЗЬМИЧЕВФото

Олега ЯБЛОЧКИНА

КОММУНАЛКА

Три недели без горячей

С 11 мая в Костанае начнется плановая весенняя опрес-совка магистральных сетей.

По словам начальника производственно-технического от-дела ГКП «КТЭК» Нурлана Кошекова, на три недели будет полностью отключено горячее водоснабжение всего област-ного центра. Связано это с тем, что предстоит выполнить большой объем работ по ремонту и профилактическим ра-ботам на ТЭЦ и двух основных котельных города, а также устранению аварий на магистральных и внутриквартальных сетях, выявленных при испытании повышенным давлением.

- Весь запланированный объем работ планируем завершить до 1 июня, после чего возобновим подачу горячей воды,- го-ворит Кошеков. - А отопительный сезон завершится, скорее всего, в начале третьей декады апреля, когда в течение трех дней среднесуточная температура воздуха не будет опускать-ся ниже + 10 градусов Цельсия.

Кроме этого, тепловики к предстоящему отопительному сезону планируют провести реконструкцию тепломагистра-лей общей протяженностью 3,1 км по ул. Павлова, Алтын-сарина и в районе КСК. На время проведения работ будут отключены от подачи горячей воды жилые дома в границах улиц Ю.Журавлевой-Алтынсарина-Чехова-Аль-Фараби, жи-лой комплекс «Жана Кала» и северная часть города. Здесь старые и изношенные металлические трубы заменят на но-вые с современной теплоизоляцией из полиуретана. Срок эксплуатации таких труб от 30 до 50 лет. О начале проведе-ния работ будет сообщено дополнительно.

Александр ФЕДОРОВКоллаж Олега ЯБЛОЧКИНА

ОБРАЗОВАНИЕ

Сокращая дефицитВ текущем году в Костанае откроют 1500 новых мест для дошколят.

Они будут созданы за счет строительства новых садиков, а также расшире-ния групп в уже действу-ющих. Устроить детей на эти места можно будет в середине декабря. Кроме того, этой весной за счет

выпускников в городских дошкольных учреждениях освободится около 1800 мест. Таким образом, в те-кущем году более 3 тыс. детей будут устроены в детские сады.

На сегодняшний день, по информации отдела об-разования, в очереди на поступление в детский сад зарегистрировано более 10 тыс. детей. Из них 4300

в возрасте от 2 до 5 лет, то есть те, которые нуждаются в дошкольном образовании в данный момент.

В целом охват дошколь-ными организациями всех форм собственности в Ко-станае составляет 92,5%. Дет-ские сады посещают почти 10 тыс. детей.

- Недостаток количества мест в детсадах, пожалуй, основная проблема в до-

школьном воспитании. Мы над этим работаем. В про-шлом году в Костанае было открыто 1033 новых места, а в этом еще 1500. Если мы еще пару лет такими темпа-ми будем создавать новые места для дошколят, думаю, очередь исчерпает себя, - от-метил руководитель отдела образования Костаная Васи-лий Цымбалюк.

Валентина МЕЛЕХОВААКТУАЛЬНО

Пора на грядки

Дачные маршруты в Костанае начнут свое движении с 1 мая.

По словам главного специалиста отдела ЖКХ Чингиза Есмагамбетова, в этом году дачное направление будут обслу-живать пять городских, два пригородных и шесть сезонных маршрутов: №№ 5, 7, 9, 41, 42, 104, 103, 108, 113, 113а, 113б, 114, 115.

Всего задействуют 125 единиц автотранспорта. Каждый маршрут будет собирать дачников согласно установленным расписаниям с 28 остановочных пунктов.

Марина КОСТРОВА

ИЗ ЗАЛА СУДА

«Риэлторы»-аферисты

В Костанае вынесен приговор членам ОПГ, мошенниче-ским путем продавшим бесхозные квартиры.

На скамье подсудимых оказались восемь жителей област-ного центра, двое из них бывшие работники ЦОНа и депар-тамента юстиции. На счету восьмерки аферы с договорами дарения на квартиры, которые они подделывали, а жилье успешно реализовывали на рынке недвижимости. К приме-ру, квартиру в 7 микрорайоне им удалось продать за 2,9 млн тенге, другую - на ул. Центральной - за 1,4 млн тенге. Деньги делились между всеми участниками группы и тратились на личные нужды.

Суд №2 г.Костаная признал виновными всех восьмерых в мошенничестве в крупном размере и подделке офици-ального документа и назначил им одинаковый срок - 3 года условно.

Приговор в законную силу еще не вступил.Зульфия НАБИЕВА

КОСТАНАЙНАШ4Вторник, 21 апреля 2015 г.

НАША ЖИЗНЬ

АКТУАЛЬНО

Залог процветания – нерушимая дружба

В Костанае прошел студенческий фестиваль «Под единым шаныраком».

Областной фестиваль, посвященный 20-летию Ассамблеи народа Казахстана, собрал на сцене Костанайского госу-дарственного университета им. А.Байтурсынова казахов, русских, украинцев, немцев, азербайджанцев, корейцев и представителей других этносов. Главная составляющая фе-стиваля - это обычаи и традиции, танцы и песни, в которых ярко проявляются колорит и особенности того или иного народа.

В мероприятии приняли участие творческие команды семи высших учебных заведений, которые представили програм-му, полностью раскрывающую национальную культуру на-родов, проживающих в Костанайской области.

- Наш студенческий коллектив продемонстрировал сва-дебные обычаи двух народов - узбеков и украинцев, - го-ворят учащиеся Рудненского индустриального института. - Узбекский обряд беточар (открытие лица невесты) и вы-печка украинского свадебного каравая - это две необычные традиции, в которых раскрывается характер этих народов, их культура и речь. Также мы подготовили зажигательные национальные танцы.

А вот от студентов КГУ им. Байтурсынова зрители ус-лышали корейскую музыку, представители Челябинского государственного университета зажгли публику горячим кавказским танцем лезгинка, помимо этого, исполнили пес-ню на греческом языке.

По итогам фестиваля жюри наградило всех конкурсантов грамотами и статуэтками.

Валерия ВАХНЕНКО

К ДАТЕ

Война. Победа. ПамятьБолее 3 тысяч костанайцев получат медали к 70-летию Победы.

В облсовпрофе прошло торжественное награжде-ние шести ветеранов юби-лейной медалью «70 лет Победы в Великой Отече-ственной войне 1941-1945 г.г.» Среди них медсестра эвакуационного госпита-ля Александра Николаев-на Боронина, труженицы тыла Тамара Степановна Чепелева, Лидия Ивановна Рассохина. Председатель городского Совета вете-ранов Михаил Подоляков, вручавший награды от име-ни Президента Казахстана Нурсултана Назарбаева, по-здравил присутствующих с наступающим юбилеем, пожелал здоровья и долгих лет жизни.

Всего по Костанаю в спи-ске награждаемых 3118 человек. Самому старшему

из них 98 лет, самому млад-шему – 87. Медалью будут награждены участники и инвалиды Великой Отече-ственной войны, труженики тыла, жители блокадного Ле-нинграда, партизаны и члены

подпольных организаций на временно оккупированных территориях. Вручение меда-лей пройдет в школах, вузах, а также в госучреждениях города. Ветеранам, которые по состоянию здоровья не

могут присутствовать на та-ких мероприятиях, награды будут вручаться по месту жительства.

Александр КУЗЬМИЧЕВФото

Олега ЯБЛОЧКИНА

ОБЩИЕ ЦЕННОСТИ

С патриотизмом в душе

Более 200 человек приняли участие в международной научно-практической конференции, прошедшей в КИнЭУ.

В этом году мероприятие, собравшее студенческую братию из 16 городов и трех стран - Казахстана, России и Беларуси, было приурочено к 20-летию Ассамблеи народа Казахстана.

- Одна из шести секций была посвящена этому знамена-тельному событию и называлась «Формирование казахстан-ского патриотизма в молодежной среде», - говорит заведую-щая кафедрой Ассамблеи народа Казахстана в КИнЭУ Ольга Евдокимова. - Здесь ребята говорили о том, что молодежь - это движущая сила общества, что патриотизм зарождается в семье, прививается в школе, где учителя стараются вос-питывать своих подопечных в духе толерантности друг к другу. Радует, что молодое поколение живо интересуется судьбой, будущим своей страны, мечтает служить, творить и работать на благо Родины.

Мадина РАМАЗАНОВА

ПДД

ПРАВИЛьный конкурс

ПО ПОВОДУ

Купеческие находкиШкольники и студенты Костаная приняли участие в блиц-тесте «Шагни в историю города».

Мероприятие организова-ли сотрудники областного историко-краеведческого музея, приурочено оно к празднованию Междуна-родного дня памятников и исторических мест (День всемирного наследия).

В блиц-тесте приняли уча-

стие семиклассники СШ №2 и студенты первого кур-са Костанайского государ-ственного педагогического института.

- Перед двумя командами стояла непростая задача - правильно ответить на вопро-сы о памятниках Костаная XIX и XX веков и как можно быстрее прибыть к этому ме-сту. За каждый шаг, который приближал к нужной цели, учащиеся получали оценки. Стоит отметить, что вопросы

были нелегкими. Например, не каждый костанаец знает, что Картинная галерея - это бывшее здание оптово-роз-ничного магазина, а област-ная детско-юношеская би-блиотека им. Алтынсарина - купеческий дом Воронова, - подчеркнула экскурсовод Костанайского областного историко-краеведческого музея Эльвира Мардамшина.

Цель познавательного мероприятия - напомнить обществу о необходимости

сохранения культурного наследия, созданного уси-лиями поколений, а также рассказать историю возник-новения купеческих домов.

По итогам мероприятия и студенты, и школьники набрали равное количество баллов. Но учащиеся СШ №2 оказались быстрее, они стремительно отвечали на вопросы и первыми прибы-вали к историческим памят-никам.

Виктория РОМАНОВА

В Костанае прошел юбилейный слет юных инспекторов движения.

В нем приняли участие

30 школ города. По словам старшего инспектора УАП ДВД Костанайской области Юрия Панасенко, городско-му движению ЮИД в 2015 году исполняется 40 лет. К

юбилейному слету организа-торы подготовили новый кон-курс. Помимо традиционных этапов - конкурса на лучшего регулировщика и на лучшую агитбригаду - нужно было под-

готовить песню о движении ЮИД и видеоролик о пользе использования детского авто-мобильного кресла.

- Мероприятие направлено на профилактику детского травматизма на дорогах об-ластного центра. Я думаю, что дети, которые участвуют в конкурсе, донесут свои зна-ния до младших ребят, - от-метил заведующий сектором жизнеобеспечения отдела образования Костаная Евге-ний Терентьев.

По итогам конкурса зва-ние «Лучшие знатоки ПДД» и заслуженное первое место досталось команде школы-гимназии №3 (это учебное заведение становится чем-пионом уже третий год под-ряд). Второе место - за ре-бятами из СШ № 5. Третье место поделили команды ФМЛ и ООШ № 25.

Марина КОСТРОВАФото

Олега ЯБЛОЧКИНА

ДЕБАТЫ

На волне антикоррупции

На базе КГУ им А.Байтурсынова прошел областной дебат-ный турнир «Білімді ұрпақ - ел болашағы» при поддержке департамента Агентства по делам госслужбы и противодей-ствию коррупции по Костанайской области.

Игры велись в казахской и русской лигах. Целый день стороны спорили о самых наболевших и актуальных про-блемах - должны ли госслужащие участвовать в выборах или это приведет к лоббированию чьих-либо интересов? Что важнее - самоопределение нации или целостность государ-ства? Станет ли образование эффективнее, если отменить систему оценивания в школах? В финале турнира лучшие игроки области спорили о наказании для коррупционеров.

В итоге победителем турнира стала команда КГУ «Сарафан в клеточку». В подарок ребята получили не только тради-ционные кубок и грамоты, но и современные планшеты. Лучшим судьей турнира стал Сабиржан Турсунов.

- Я очень рад, что нашу молодежь действительно заботят проблемы государства и они пытаются найти пути их ре-шения. Уверен, что в будущем мы проведем еще не один совместный турнир, - подчеркнул представитель департа-мента Агентства по делам госслужбы и противодействию коррупции Асхат Искендиров.

Асия САКТАГАНОВА

Бүгінгі нөмірде:

* Полиция қызметкерлері қырағылық танытады

* Жерлестерінің мақта-нышы

*Майдангердің айтқан әңгімесіСейсенбі, 21 сәуір 2015 жыл

Қыстың суық күндері артта қалып, шуақты көктем күндері де келді. Бұл мезгіл-де қар еріп, жылғалардан су аға бастайды. Дәл осы шақта қаламызда жылдағы қа-лыптасқан дәстүр бойынша тазалық жұмыстары барынша жанданады.

Шаһар тұрғындары да бұна әбден үйренген. Олар облыс орталығын таза ұстау, тал-терек егу, көшелерді абат-тандыруға қомақты үлесімізді қосу баршамыздың ортақ міндетіміз деп түсінеді. Бұл да болса жұртшылықтың бойында экологиялық мәде-ниеттің қалыптасып келе жатқандығын көрсетеді.

Қазіргі көктемнің шуақты күндерінде қала тұрғындары мен барлық мекемелердің ал-дында атқарылар үлкен мін-деттер күтіп тұр. Әр тұрғын өз ауласына тазалық жұмыста-рын тиісті деңгейде жүргізсе нұр үстіне нұр.

Сондай-ақ барлық ме-кемелерге шаһардың иаза-лығына байланысты жүзеге асырар орындар да берілген. Оларда мұны жете түсінеді. Өткен жылдардағыдай осы-нау аса жауапты әрі қажетті жұмыстармен «Таза-ЖолАТ», «АБЗ плюс», «Вескор», «Таза-лық-2012», «Экол» жауапкер-шілігі шектеулі серіктестіктері де айналысады.

Шаһардағы қарбалас шақтың шырайын келтіріп отырған ұжымдардың негізгі міндеттеріне, қыс бойы қар астында жинақталып қалған тұрмыстық қалдықтарды жинап, тасымалдау секілді жұмыс түрлері жатады. Қазір-дің өзінде облыс орталығын аралап көрсеңіз, көше бойла-рында атқарылған жұмыстар-ды көріп, тиісті ұжымдардың істеріне дән риза боласыз.

Осы кездері қала сыр-тындағы полигондардың жұмысын реттеу, қаланы көгалдандыру секілді кезек күттірілмес істер жүзеге асы-рылады. Жалпы санитарлық тазалыққа жете назар ауда-

рылады. Тағы бір байқағанымыз,

шаһарымыздың тазалығына жауап беретін жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің қызметкерлерінің жұмыста-ры барында қыза түседі. Бұл кездері олар уақытпен санасу дегенді білмейді. Таңның аты-сынан күннің батысына дейін бір тыным таппайды.

– Бiздiң басты мақсаты-мыз – қаламыздың жыл бойы көрікті де таза болуы. Таза шаһар әрбір аула мен кіре берістен басталады емес пе? Сондықтан оның көркейіп, гүлденуіне әрбір тұрғын бел-сене ат салысуы қажет, - дейді қалалық әкімдіктің баспасөз

хатшысы Самат Жәнділ-дин өзімен бүгінгі қозғалып отырған өзекті мәселе жайлы әңгімелескенімізде.

Қала тазалығы жөнінде облыс орталығының тұрғы-ны Гүлзат Есенжоловамен кездескенімізде ол былай деді:

– Тазалық – денсаулық кепілі әрі бәрімізге ортақ. Сондықтан арнайы нұсқауды күтіп отырмай саналы түр-де оған өзіміздің лайықты үлесімізді қосқанымыз аб-зал. Меніңше, әлі де болса за-мандастарымыздың бойында экологиялық мәдениет жетісе бермейтін секілді.

Әйгерім Есмағанбетова

ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕ

Қаланың көрікті болуы бәрімізге ортақ

немесе облыс орталығындағы жүргізіліп жатқан тазалық жұмыстары хақында

Академиядағы кездесу

Бақытжан Икрамұлының есімі бұл күндері Қостанай өңіріне кеңінен та-нымал. Оның облыстық Марал Ишан мешітінің наиб имамы болып қызмет атқарып келе жатқанына көп жылдар-дың жүзі болды.

Дін қайраткері өзінің ақжарқын мінезімен, бауырмалдығымен, пара-саттылығымен дараланады. Жуырда ол облыс орталығындағы Қазақстан Республикасы ішкі істер министрлігіне қарайтын заң академиясында болып, осында білімдерін тереңдетіп жатқан 1-2 курс магистранттарымен жүздесті.

Талай ұжымдарда өз ін ің жан-жақтылығымен жұртшылықты бірден баурап алатын Бақытжан Икрамұлы бұл жолы еліміздің барлық аймақтарынан келген магистранттар алдында «Неге дінде бөлінушілік бар?» деген тақырыпта әңгіме қозғады.

Жүздесуге қатысқан жастар дін қайраткерінің маңызды уағызынан көп жайды көңілдеріне түйді. Сондай-ақ қойған сұрақтарына нақты жауап алды. Наиб имам өз сөзінде академиядағы кездесудегі тақырыпты талқылауда қа-тысушылардың белсенділік танытқа-нына дән риза болғанында айтып өтті.

Имамдар аттестациядан өтті

Ержан қажы Малғажыұлы Қа-зақстан мұсылмандары діни басқарма-сының төрағасы, Бас мүфти болып қыз-метке кіріскелі бері еліміздегі барлық деңгейдегі мешіттерде қызмет атқарып жатқан имамдардың біліктілігін көте-руге айрықша ден қойып келеді.

Соның бір жарқын көрінісі ретін-де жер-жерде имамдарды аттестаци-ядан өткізу секілді аса маңызды іс те қолға алынған болатын. Осы жуырда ғана облыстық Марал ишан мешітін-де аудандар мен қалалар, кенттердегі дін қайраткерлерінің білімін сараптау болып өтті.

Онда Құран, ақида, фиқһ, Ислам тарихы және мемлекет істері, еңбек заңы сынды сұрақтар қойылып, сы-нақтан өтушілердің нақты жауаптары тыңдалды. Жалпы, өңірден 54 мешіт қызметкері сараптамадан өтті. Сон-дай-ақ 24-і алғаш рет білім деңгейін көрсетті.

ҚМДБ төрағасының орынбаса-ры, наиб мүфти Серікбай қажы Ораз бастаған комиссия мүшелерінің құрамында жоғарыда аталған діни басқарманың бөлім басшылары Байзақ Бекмұрат, Камалжан Бекбосынұлы және бас маман Сансызбай Шоқано-втар болды. Олар имамдардың білім-білігіне ерекше назар аударды.

Жалпы, олар аттестация барысын-да имамдардың біліміне көңілдері толатындығын білдіріп, Асылхан қажы Түсіпбек басқаратын өңірдегі барша дін қайраткерлеріне алдағы уақытта ізгі табыстар тіледі. Имамдар уақыт талабына сай үнемі тың ізденістер танытып, білімдерін толықтыра беру қажеттігіне тоқталды.

- Бұл аттестацияның бәріміз үшін де берері мол. Өйткені, қазіргі таңдағы менің әріптестерім ұдайы алға қарай ұмтылыс үстінде болуы керек. Сонда ғана біз халықтың сеніміне ие бола-мыз, - дейді 9-шы шағын аудандағы мешіттің бас имамы Шоқан Әмірханов.

Сейсенбі, 21 сәуір 2015 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ6 МАҢЫЗДЫ МӘСЕЛЕ

Судьялардың біліктілігін көтеру

Судьялар сот төрелігін тек заң мен ар – ожданды басшылыққа ала отырып шығаруы тиіс. Аудандық, облыстық судьялардың біліктілігін көтеру - біздің басты мақсатымыз болып табылады.

Қазақстан Республикасында судьяларға үлкен мәртебе берілген. Судья-лар қызметке Елбасының Жарлығымен тағайындалып, олардың тәуелсіздігі Конституция және басқа заңдармен қорғалады.

Судьяның тәуелсіздігі мен олардың жұмысына ешкімнің араласпауы сот билігі дербестігінің кепілі болып табылады. Судьяның осындай биік мәртебесі одан тиісінше жоғары жауапкершілікті талап етеді.

Үш жыл жұмыс атқарған судьялар академияға оқуға жіберіледі. Олар ол жерде екі апталық білім алады. Яғни, білікті мамандардан дәріс алады, әр түрлі семинарларға қатысады. Осының бәрінен кейін олар тест тапсырып, реферат қорғайды.

Сонымен қатар облыстық судьялар жоғарғы сотта 14 күндік тәжірибеден өтеді. Тағы¬лымдамадан өту кезінде олар судьялар көмекшілерінің міндетін атқарса, сол уақыттан бастап-ақ бұл азаматтардың кәсіби дайындығы мен моральдық қасиеттеріне баға беруге мүмкіндік туады.

Жоғарғы сотқа түсетін істермен танысады, жиналыстарға қатысып, өз-дерінің есептемелерін тапсырады.

Тәжірибе шеңберінде қылмыстық, азаматтық және әкімшілік істер жөнін-дегі қадағалау сот алқасының жұмысымен танысу мақсатында Қазақстан Рес-публикасының Жоғарғы Сотында көшпелі сабақ өткізіледі. Бұндай тәжірибе оқу процесінде аса маңызды.

Облыс бойынша судьялардың 30 пайызын жастар құрайды. Жас судьялар үшін жоспар бойынша әр түрлі тақырыптардағы семинарлар өткізіледі. Егер олардың бізге қояр көкейлерінде жүрген сауалдары болса, соған нақты жауап алады. Бұл, судьялардың біліктілігін арттыруға өз ықпалын тигізеді.

Семинардан басқа дөңгелек үстелдер, тренингтер өткізіліп отырылады. Мұнда да өзекті мәселелер назардан тыс қалмайды.

Өткен жылы облыстың аудандары мен қалаларында 925 семинар, 244 дөңгелек үстел ұйымдастырылғаның да айтып өткеніміз абзал. Ағымдағы алғашқы тоқсанында 405 семинар, 79 дөңгелек үстел өткізілді.

Мұндай тағылымды шаралар судья үшін нақты көмек болып табылады әрі олардың тәжірибесін шындауға игі әсерін тигізеді

Судьялар тәжірибеден өту барысында туындаған өзекті мәселелерді өздерінен жоғары тұрған соттардағы әріптестерімен ақылдасып шешуге мүмкіндік туады. Судьялар теориялық және тәжірибелік дайындықта да өздерін көрсете алады.

Қазіргі таңда сот билігі дербес, тәуелсіз билік тармағы ретінде қалыптасу мен даму үстінде.

Облыстық, қалалық және аудандық соттардағы семинарлар, тағылымда-малар, дәрістер өткізу жұмыстары алдағы уақыттада жалғасын табады.

Жанар Шериева,Облыстық соттың бас маманы.

Полиция қызметкерлері қырағылық танытады

Қай кезде де қоғамдық тәртіпті нығайту, жоғалғанды іздеп табу, қыл-мыстың бетін ашу, қорыта айтқанда қоғам мүшелерінің қауіпсіздігін сақтау – полиция қызметкерлерінің басты міндеті болып табылады.

Жалпы қоғамдағы тәртіпті қатаң қадағалайтын полицейлердің қызметі қашанда жауапты әрі қарбаласқа толы. Бұл күндері де облыс орталығында ұрлық жасаушыларды құрықтау жөніндегі жұмыс барынша жандана түсуде.

Полицияда қызмет атқару әрбір азаматтан жоғары саналылықты, терең білімді жан – жақтылықты талап етеді. Сондықтан өңірдегі барша полиция қызметкерлері өз салаларында біліктілік пен қырағылық танытуда.

Олар орын алған қылмысты дер кезінде ашып, өздерінің міндеттерін мінсіз атқаруда. Мәселен,қызмет бабында жүрген жас полицейлерге Қо-станай шаһарындағы Карбышев көшесінен бір зейнеткердің сөмкесі ұр-ланғандығы жөнінде ақпарат түсті.

Содан полиция сержанттары Шыңғыс Жақыпов пен Нұрсұлтан Қой-шекенов небәрі 15 минуттың ішінде ұрыны қолға түсірді. Әккі қылмыскер зейнетақысын енді алып келе жатқан қарт кісінің әлсіздігін пайдаланып, сөмкесін іле қаша жөнелген. Сержанттар оның қардың үстінде қалған ізімен жүріп отырып , үйінде жасырынып отырған жерінің құрықтады.

Нұрсұлтан Қойшекеновтың айтуына қарағанда, ұрлаған кісінің үйіне барғанда оның бет - әлпетінен ентігіп тұрғаны айқын байқалды. Оның қо-лында қардағы аяқ киім іздерін жапқан күрегі де болыпты.

Ішке еніп, тінту жүргізгенде, әлгі зейнеткердің әмияны мен сөмкесі табылды. 19 жастағы колледж студентінің бұл қылығын ата – анасы түсін-беді, өйткені ол ауқатты отбасынан еді. Қазір тергеу амалдары жүргізілуде.

Сонымен қатар үстіміздегі жылдың наурыз айында полиция қызметкері, кинолог Жасұлан Шілтеуов пен оның қарамағындағы Джек атты қызмет иті 2 миллион қаражатты қымқырмақ болған үш күдіктіні қолға түсірді.

Олар түнде қаламыздың оқу орындарының біріне сыртқы терезеден кіріп, тұрмыстық техникаларды ұрлаған.

Оқиға орын алған жерге дер кезінде жеткен Ж.Шілтеуов бірден іске кірісті. Сол мандағы бір жатақханадан 19 – 21 жас аралығындағы күдіктілер-ді құрықтады. Ұсталғандар қаланың тұрғындары болып шықты. Олар лицейді бұрын білген соң түнгі мерзімді тиімді пайдаланып қалуға тырысқан.

Күдіктілер аталмыш білім ордасының ғимаратынан 11 ноутбук, бейнека-мералар, қол кептіргіштер, теледидар, қысқа толқынды пеш және принтерді алып кеткен. Сонымен қатар лицейдің ішіндегі мүліктерді сындырып 2 миллион қаржының зияның келтірген.

Олардың үстінен Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі 3 тармағы 188 бабы бойынша іс қозғалды.

Полиция қызметкері болу оңай емес. Ол үшін білім де, білек те, мықты денсаулықта керек. Шапшаңдық пен жылдамдық, тез шешім қабылдап, дер кезінде әрекет ете білу полицейге аса қажетті қасиеттер.

Әділбек Нұрмахин,Қостанай облыстық ішкі істер департаменті

баспасөз қызметінің басшысы.

Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев өзінің «Болашақтың іргесін бірге қа-лаймыз» атты Қазақстан халқына Жолдауында «Азаматтардың өмір сапасының озық көрсеткіші - тұрғын үй жайлылығының деңгейі» екндігін ерекше атап өткен болатын.

Аталған маңызды құжатта мем-лекет басшысы ел Үкіметінің алдына жедел түрде тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы саласын жаңғырту бағдарламасын қолға алуды тапсырған еді.

Қазіргі танда тұрғын үй-ком-муналдық шаруашылығын жаңғыр-тудың 2011-2020 жылдарға арналған бағдарламасы қарқын алып келеді. Оның басты мақсаты – коммуналдық инфрақұрылымды жақсартумен қатар халықтың күнделікті тұрмыс – тір-шілігіне онды әсер ету.

Жалпы елімізде жылдар өте сырты әбден мүжіліп, сылағы түскен баспана-лардың басым бөлігі осы бағдарлама арқылы қалпына келтіріледі.

Бүгінде жоғарыда аталған бағдар-ламаға байланысты кешенді жұмыстар біздің қаламызда да жүзеге асырылып жатыр.

2011 - 2014 жылдары 53 көпқабат-ты үй күрделі жөндеуден өткізілді. Осы маңызды жұмыстарға үкімет тарапы-нан 807 млн теңге қаржы жұмсалды.

Қостанай өңірінде қыс айларында күн суық болады. Сондықтан ғимарат-тардың сыртын қаптағанда жылуды көп ұстайтын материалдар қолда-нылды. Оған қоса кіресберісті жөндеу барысында пластикалық терезелер

мен есіктердің сапалы-лығына да ерекше көңіл бөлінді.

Жүргізілген жөндеу жұмыстардың сапасы-на тұрғындар да дән риза. Уақыт талабына сай жүзеге асырылған үйлер қаламызға көрік беріп тұр.

Үйлердің әрқашан таза да сәнді болуы тұрғындарға да байла-нысты. Олар жанашыр-лық танытып отырады. Мысалы, КСК шағын ауданындағы кейбір көпқабатты үйлердің дәліздерінде терезе ал-дында гүл өсіріледі. Міне осылардан өзге кісілер үлгі алса болады.

Сонымен қатар жер-лестеріміз аулаларын тазартуға да жете көңіл бөледі. Осы арада Қостанай шаһарын-дағы Чкалов көшесінің бойындағы бірқатар үйлердің аулаларын көргенде еріксіз тәнті боласыз.

Биылғы жылы ескі ғимараттардың алтауы жөнделіп, тұрғындар ерек-ше қуанышқа бөленбек. Осы жөндеу жұмыстарына 114,5 млн теңгеге жуық қаржы бөлінді. Ал, жұртшылықтың өтініштерін ескеріле отырып, келер жылы жылы 4 көпқабатты тұрғын үй-лерді жөндеу қолға алынғалы отыр. Бұл маңызды іске 75 млн теңге көлемінде қаржы жұмсалады деп жоспарлануда.

Осы арада бір тоқтала кетер жай, жалпы үйлердің жөнделуіне әрбір пәтер иелері ықылас танытып, мүдделі болуға тиіс. Сондықтан, бұл мәселеде барша жерлестеріміз ұйымшылдық танытса құба – құп.

Міне, көктемнің екінші айы да ба-сталып кетті. Барша үйлердің дәліздері мен ауласының таза әрі сәнді болуы тұрғындарға да тікелей қолдауына байланысты.

Оразтай РАМАЗАНОВ,Қостанай қаласы әкімдігінің

тұрғын үй инспекциясы мемлекеттік коммуналдық мекемесінің басшысы.

Сәнді үйлер - қаламыздың ажары

Тәуелсіздікке қол жеткізгеннен кейін Қазақстан халқы күрделі тари-хи кезеңді басынан өткізді. Ұлтаралық қатынастар бұрынғыдан да дами түсті.

Елімізде бейбітшілік пен тату-лықтың нығаюяна ына Қазақстан халқы Ассамблеясының қосқан үлесі мол. Аталмыш Ассамблея республика-мыздағы бірлік пен келісімнің киелі бесігі, Тәуелсіздіктің қасиетті мұрасы болып отыр.

Қазақстан халқы Ассамблеясы-ның Тәуелсіздік жылдары этноса-ралық тұрақтылықты нығайтудағы алар орны ерекше. Елбасы Нұрсұл-тан Назарбаевтың «Тәуелсіздігімізді тұғырлы ететін де, елімізді жаңа бе-лестерге шығаратын да біздің осы қоғамдық татулығымыз. Бірліксіз ел тозады, бірлікті ел озады дейтін даналықтың шындығына бүгін де бәріміздің көзіміз жеткен. Бүгінгі таңда Қазақстан халқы Ассамблеясы осы айтып отырған мемлекетіміздегі тұрақтылық пен тұтастықты сақтау-дың берік тұғырына айналды», - де-ген тұжырымды сөзі жұртшылықтың есінде болса керек.

Өткен кезеңдерге шолу жасайтын болсақ, Қазақстан Республикасы Пре-зидентінің 1995 жылғы 1 наурыздағы № 2068 Жарлығына сәйкес Қазақстан халықтары Ассамблея сы құрылды.

Бұл жөнінде мемлекет басшысы 1995 жылғы 24 наурыздағы Қазақстан халқы Ассамблеясының бірінші сесси-ясындағы баяндамасында: «Бүгін міне ассамблея құрылды, сөйтіп ол барлық мәселелерді шешуге, біздің ұлттық са-ясатымызды одан әрі жетілдіруге, со-ның ішінде мемлекеттік басқару мен реттеу деңгейінде де барынша бел-сенді қатысуға тиіс», - деп айтқан бо-

латын. Президенттің бұл сөздерінен Ассамблеяға қаншалықты сенім, оның болашақта еліміздегі бейбітшілік пен тыныштықты сақтауға зор үлес қоса-тынына үміт артқанын байқауға бо-лады.

Ал біздің өңірде Қостанай облы-стық әкімшілігі басшысының 1995 жылғы 21 наурыздағы № 27 қаулы-сымен Қостанай облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясы құрылды.

Сол жылы Ассамблея құрамына «Возрождение» неміс қоғамы, «Ен-ко-ди» облыстық корей, ерікті татар, сла-вян, шешен-ингуш диаспорасының ұлттық мәдени орталықтары «Эребу-ни» армян қауымдары және басқа да осындай ұйымдар енді.

Сонымен қатар облыстық әкім-шілік, облыстық мәслихат, облыстық ардагерлер кеңесі, «Надежда» ұлт-тық мәдени және эстетикалық тәрбие орталығы, облыстық мәдениет және білім басқармаларының өкілдері кір-ді.

Қазақстан халқы Ассамблеясы құрылғаннан кейін ұлттық мәдени-ет орталық өкілдері жемісті жұмыс істеп, бір-бірімен арадағы қатынас ты жандандыру мақсатында Қостанайда «Достық үйін» ашу туралы мәселесі көтерілді.

2006 жылы 7 қыркүйекте Қа-зақстан Республикасы Президенті Н.Ә.Назарбаев өңірде болғанда облы-стың 14 ұлттық мәдени орталығы мен қауымдарының кеңсесі орналасқан Достық үйі салтанатты түрде ашылды.

Ал 2005 жылы облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясы этникааралық қа-тынастарды жандандырудағы елеулі жұмыстары үшін облыстық Меценат-тар клубының арнайы сыйлығына ие

болды. Кешегі Кеңес Одағы ыдырағаннан

кейін егеменді еліміз тәуелсіздіктің 24 жылдығын айтарлықтай жетістік-термен қарсы алуға ұмтылыс жасап жатыр. Тарихи тұрғыдан қас қағым уақытта жас Қазақстан көптеген салалар бойынша талай асуларды алды. Орталық Азия мен ТМД елдері де көрді. Өзгелер бізден өнеге алатын болды.

Жыл сайын Қазақстан этностары-ның тілдерінде ондаған жаңа кітаптар жарық көреді. Наурыз, 1 мамыр – Қа-зақстан халқының бірлігі және басқа да мерекелер өз деңгейінде өткізіліп келеді.

Елбасы республикамыздағы еліміздегі тіл мәселесіне де ерекше назар аударуда. Этносаралық қаты-настар жүйесінде мемлекеттік тіл ел бірлігін қалыптастырудың маңызды факторы болып табылады. Сондықтан да Ассамблея қызметінде мемлекеттік тілдің қолданыс аясын кеңейту аса маңызды орынға ие.

Қазақстанда мәдениеті мен та-рихын, салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпын, тілін дамытып отырған өзге ұлт өкіл-дері Қазақстан халқы Ассамблеясы-ның арқасында еліміздің қоғамдық-саяси өміріне белсенді араласып, тәуелсіз мемлекетіміздің дамуына қомақты үлестерін қосуда.

Сонымен бүгінгі таңда Қазақстан халқы Ассамблея сы еліміздегі өзге ұлттар мен этностардың бір мақ-сат, бір мүдде жолындағы басын біріктіретін айтулы мықты ұйым ға айналған.

Ажар Балтабаева,Қостанай облысы мемлекеттік

мұрағатының мұрағатшысы

2015 - ҚАЗАҚСТАН ХАЛҚЫ АССАМБЛЕЯСЫНЫҢ ЖЫЛЫ

Ортақ мақсат жолында

Сейсенбі, 21 сәуір 2015 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 7ОТТЫ ЖЫЛДАР ЖАҢҒЫРЫҒЫ

ЖАҢАТІЛЕКТІҢ ПЕРЗЕНТІ

Өз басым үстіміздегі жылы маусым айында 92 жасқа толға-лы отырған Қабден Ибраевты бұрыннан білетінмін. Кез-дескен сайын сәлемдесіп, хал- жағдайын сұрауды да ұмытқан емеспін. Ол да үлкендігін сездіріп, отбасын, бала-шаға жайын біліп жататын.

Осы жақында ғана оны-мен облыс орталығындағы киелі шаңырағында жүздесіп, дидарластым. Өзі бұл күндері Қостанай шаһарындағы Садо-вая көшесі 100 «Е» көпқабат-ты үйдегі 68 пәтерде тұрады екен. Ол сыртқы есіктен ене беруіміз мұң екен, төрге бөл-меге өтуімізді өтінді.

Бірден назарға ілінгені ақ-сақал әлі тың да сергек. Оның түр-сипатына қарап жоғарыда аталған жасты мүлдем бер-мейсің. Көп болса сол 70-те ғана шығар деген ойда қала-сың. Өйткені, сөзі де ширақ. Оның қасындағы ұлдары мен келіндері де бізді қарсы алып, қонақжайлылық танытып жа-тыр.

Үш бөлмелі пәтер қазіргі уақыт талабына сай салынған, кең де жарық. Еденге төсел-ген қазақы көрпешелерден үй ішіндегілердің ұлтымы-здың ежелден келе жатқан салт-дәстүріне, әдет-ғұрпына ерекше көңіл бөлетіндіктері байқалады.

Әңгімеміз әдемі өрбіді. Өй-ткені, ұзақ жылдар бойы жол саласында қызмет атқарған қарттың айтары да мол. Тек оның баяндағандарын қой-ын дәптеріңе жазып отырсаң болғаны. Ақсақалдың сөзінен түйгенім, абыз қарт сонау 1923 жылы қазіргі Ұзынкөл ауданына қарасты Жаңатілек деп атала-тын ауылда дүниеге келіпті.

Алайда олардың сол қара-сирақ кезі ашаршылық және де нәубет жылдармен тұспа тұс келгендіктен балалық шақтағы қызықты да көре қоймады. Ха-лықтың жағдайы тиісті деңгей-де болмағандықтан бұғанасы бекімей жатып қара жұмысқа жегілді.

Бұл шаңырақтың иесі Ыбы-рай атамыз қазақтың кәдімгі қарапайым ғана азаматы еді. «Калинин» кеңшарындағы жыл он екі ай қайталанып келіп отыратын барлық қарбалас науқандардың бел ортасында жүрді. Жұмыс таңдау дегенді білмеді.

Әкесі әрине, бұлардың қа-мын ойлап ештеңеден тарықты-рып, зарықтырмауға тырысты. Анасы Ережеп те кәдімгі ұлты-мыздың барлық игі қасиеттерін бойына сіңірген, үйіндегі барын жұртшылықпен бөлісетін қолы ашық, жүрегі жомарт жан-ды.

Жалпы, бұл отбасында төрт бала өсті. Қабден ағамыз осы балалардың үшіншісі. Жоғары-да айтқанымыздай, бұлардың қатар құрбылары қазіргі бүл-

діршіндердей еркелеу дегенді мүлдем ұмытты. Он жасынан нағыз еңбектің қараторысына айналды. Қоңыр күзде егін жи-науға қатысса, жазда өгізбен шөп шапты.

Олардың бастан кешкен-дері қазіргі ұл мен қыздарға бейне ертегідей көрінуі ғажап емес. Себебі, қазіргі ұрпақтың қарындары тоқ, киімдері көк. Қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған заман емес пе.

ӘКЕДЕН ЕРТЕ АЙЫРЫЛДЫ

Уақыт өте берді. 1929 жылы Қабекең небәрі алты жасында шаңырақтың тірегі ардақты әкесінен айырылды. Оның қайтыс болған шағы бұның еміс-еміс ғана есінде. Ендігі жерде отағасы дүниеден өткен соң жанұядағы барлық ауырт-палық анасы Ережептің мой-нына түсті.

Адамды қашан да тұрмыс билейді. Үйдегі балалардың бәрі де жоқшылықты көріп өскен соң, тым ерте есейді. Себебі, бәрі де аналарының таңмен таласа жұмыс істеп, өз-дерін өзгелерден қалдырмау жолында аянбай еңбек етіп жатқандарын жан жүректері-мен сезінді.

Қайран шешелерімізге де оңай болған жоқ. Ер азамат-тың елді мекенде орындары үңірейіп көрініп қалды. Бұл да бір күні анама көмектесіп, қолғабыс болайын деген ни-етпен белін бекем буды. Жаз айларында кәдімгі қақпанмен тышқан аулады. Оның терісін сылып алып, әбден кептірді.

Содан соны дайындаушы-ларға өткізіп, одан алған азын аулақ қаражатты анасының қо-лына ұстатты. Бұл 1930-32 жыл-дар еді. Өткен тарихқа бір сәт көз жүгіртсек, бұл атың өшкір Ф.И.Голощекиннің нағыз рес-публиканы басқарып отырған кезі еді. Өздеріңіз білесіздер, сол шақта асыра сілтеушілікке жол берілді.

Со л а қ а й с а я с а т т ы ң кесірінен қаншама қандаста-рымыз құрбан болды. Егер со-лар тірі болғанда бұл күндері ұлтымыздың саны қанша мил-лионға жетерін бір Алланың өзі біледі. Мұны неге айтып отыр-мын, өйткені Қабден ағамыз осының бәрін де көзбен көріп, көңіліне түйді.

Оның сөзіне қарап отыр-сам, небәрі 7-ақ сыныпты бітірген екен. Осы біліммен ғұмыр бойы абыройлы қызмет атқарды. Жаңатілек ауылында оқыған ер бала өте алғыр бол-ды. Әсіресе, математика пәнін ерекше жақсы көретін.

Әрине, мұның да өзге ба-лалар секілді оқығысы кел-ді. Бірақ, тұрмыс жағдайы көтермеді. «Жомарттың қолын жоқшылық байлайды» деген осындайдан шыққан болар. Басқа амал болмағандықтан аудандық оқу бөлімінің өтініші

бойынша аса зейінділігінен бо-лар, жас мұғалім атанып, өзінен жоғары сыныптарға дәріс бер-ді.

Халық бәрін де көрді. Сондықтан олар өздері бас қоса қалғанда: «Ыбырайдың осы баласы түбі әкесінің атын шығаратын түрі бар. Нар тұлға-лы, жұртшылыққа жақын, адам-гершілігі мол, еңбекқор жігіттен күтеріміз мол» десті.

Ауылдағы аузы дуалы ақсақалдардың айтқандары айдай келіп, шындыққа айнал-ды. Мұғалім болдым екен деп, тек мектеппен ғана шектеліп қалған жоқ. Елді мекеннің өміріндегі барлық жұмыстарға араласып, жығылғанға таяныш, жылағанға жұбаныш болды.

Марқұм анасы да ұлының осындай көпшілдігіне, іскер-лігіне әбден тәнті болып, бұған кәдімгідей арқа сүйеді. Өзге бауырлары да жылдар өткен сайын ержетіп, шешелерінің жанына жалау бола білді. Қыз-дар жағы аналары жұмыстан оралғанша үйдің ішін тазар-тып, ас-суларын әзірлесе, ер балалар басқа да жігіттерге тән аса қажетті шаруалармен айналысты.

СОҒЫС ЖІГІТТІ ШИРАТТЫ

1942 жылдың мамыр айы болатын. Бұл уақытта соғыс нағыз қызып жатты. Елдегі барлық жарамды азаматтар майданға аттанды. Ауылда тек қана шал-шауқан, кемпір-кеп-шік, қыз-қырқын және әлі есейе қоймаған қара домалақ бала-лар ғана қалды.

Он тоғызға толған Қабекең аудандық комиссариаттың жі-беруі бойынша алдымен Ре-сейдің Челябі қаласына жетті. Мұнда өзі секілді кіл тепсе темір үзетін бозбалалар жи-налған-ды. Осы азаматтар бес айлық дайындықтан өтті. Бұл кезде Сталингратағы соғыс та аяқталып қалған еді.

Әскери әзірліктен өтіп, қиындыққа біраз төселіп қалған жігіттер содан кейін Ростов қаласының маңындағы 4-ші гвардиялық мотомехани-каландырылған корпусқа кел-ді. Жоғарыда аталған шаһарда Қабекең қатардағы минометші болып шыққан-ды. Содан соң БТР-дың атушысы атанды.

Арада бір жыл өткен соң 30 тамызда бұлар Таганрогты жаудан босатты. Немістерді талқандағаннан кейін Азов теңізі жанындағы кескілескен бір шайқаста бауырымыз Қаб-ден Ибраев иектен ауыр жа-рақат алды.

Бұл кәдімгі қыркүйек айы болатын. Ауыр жараланған жерлесіміз Грузияның астанасы Тбилиси қаласындағы әскери госпитальға жатқызылды. Бірақ дәрігерлер қанша емдегенмен жарақат жазыла қоймады. Осы соғыстан 2-топтағы мүгедек-тік алған қазақ азаматы елге

оралды. Сол қанды майдандағы

көрсеткен ерлігінің және бей-біт күндердегі жанқиярлық еңбегінің жарқын айғағындай бұл күндері оның кеудесінде I дәрежелі Отан соғысы, Еңбек Қызыл Ту ордендері мен бірне-ше медальдар күнмен шағылы-са жарқырайды.

Әскерде әбден шыңдалып, дәрігерлердің шешімі бойын-ша елге қайтарылған Қабе-кең өзінің кіндік қаны тамған Ұзынкөлге табаны тиген соң да қарап отыра алмады. Өйткені, ауылдың жағдайын көзімен көрді. Халықтың тұрмысы на-шарлаған. Бас көтерер азамат-тардың бірқатары оралды, енді кейбіреулеріне топырақ жат ел-ден бұйырды.

Сол 1944 жылы аудан басшылары кешегі майдан-герге үлкен сенім артты. Темір-дей тәртіпті жақты көретін әрі бір сөзді азаматты аудандық оқу бөліміне инспектор етіп тағайындады. Бұл сала өзіне бұрыннан өте жақын еді. Өй-ткені жастай мұғалім болып жұмыс істеді емес пе.

Шамалы ғана уақыттың ішінде өз ісін ұршықша иірім алып кетті. Аудандағы барлық мектептердің жұмысын қадаға-лап, жас мұғалімдердің нағыз білікті тәлімгеріне айналды. Мұндай ұйымдастырушылық қабілеті мол, табанды да жігер-лі азаматты өзге де жауапты жұмысқа шақырушылар қата-ры көбейді.

Ол сол кездегі талап бойынша соғыстан КПСС мүшелігіне кандидат болып келген-ді. Аталған жылдары партияның рөлі өте жоғары болды. Сондықтан қайратты да өжет мінезді бауырымызды аудандық ішкі істер бөліміне аға уәкілетті өкіл етіп жіберді.

Алайда, соғыстан алған жарақаты сыр беріп, күні-түні уақытпен санаспай жұмыс істеуге мүмкіндік бермеді. Сон-дықтан сол баяғы үйреншікті кәсібіне айналған мұғалімдік-ке қайта оралды. Бұған әрине, әріптестері де шексіз қуанды.

МӘУЕЛІ БӘЙТЕРЕККЕ

АЙНАЛДЫСол 1946-1947 жылдары

анасының тілегімен ұстаз-дық қызметті жалғастырған ол аталған аудандағы Итса-ры елді-мекенінде кәдімгі мұғалім болып жұмыс істеді. Өз саласына жетік маманның алдынан қаншама түлектер дәріс алды.

Солардың бірқатары жыл-дар өте есімдері елге танымал үлкен тұлғалар болып шықты. Олардың арасында кешегі Кеңес одағы кезінде іргелі шаруашылықтарды басқарған Іргебай Ақсақалов да болды. Оның бір ұлы Құмар қазіргі таңда «Нұр Отан» партиясының орталық аппаратында жауапты

қызметте. Сондай-ақ оның тәлімін

алған бір зерделі шәкірті Қа-лиакбар Балтабаев мұның жо-лын қуып, еліміздегі талантты да білікті ұстазға айналды. Өзі ұзақ жылдар бойы Итсары ауы-лындағы мектепті басқарып, Қазақстан Республикасы білім беру ісінің үздігі атанды.

Кейіпкеріміз небәрі 27 жасында ұсақ ұжымдар бірік-тіріліп, олардың орнына жаңа-дан құрылған «Путь к комму-низму» колхозы төрағасының орынбасары ретінде де өзінің болашағы жарқын, іскер азамат екендігін көрсете білді.

Алайда, аудандық партия комитетінің бірінші хатшысы Файзолла Жақсылықов мұны бірде өзіне шақырып алып, Ұзынкөл аудандық атқару комитетінің жол бөлімінің же-текшісі қызметіне бекітілуіне ықпалын тигізді. Одан кейін де қашан зейнеткерлікке шыққан-ша осы жердегі жол саласына байланысты бірқатар мекеме-лерге жетекшілік етті.

Ұзынкөлдіктер бір орын-да 35 жыл бойы білікті басшы болған қадірменді ақсақалы-мызды әлі күнге дейін қадірлеп, жастар жағы облыс орталағына келген сайын сәлем бермей кетпейді. Өздеріндегі түрлі елеулі басқосуларға шақырып, төрден орын береді.

Жол демекші, оның ұзақ жылғы қажырлы еңбегі де мемлекетіміздің, аудан басшы-ларының тарапынан да өзінің бағасын алып, көптеген ма-рапаттарға ие болды. Оған Қа-зақстанның құрметті жолшысы атағы берілді.

Сондай-ақ Ұзынкөл аудан-дық мәслихатының шешімімен «Ұзынкөл ауданының құрметті азаматы» төсбелгісі мен лента-сы омырауына тағылды. Бүкіл ғұмырын туған жері мен халқы-на арнаған біртуар ағамызға бұдан артық қандай мәртебе болушы еді.

Оның өмірі көптеген жас тарға өнеге. Бұл жөнін-де өңірімізге танымал тұлға,

облыстық дін істері жөніндегі басқармасының басшысы Нұр-хан Нөгербеков былайша сыр шертеді.

- Биыл Ұлы Жеңіске 70 жыл толғалы отыр. Бұны бүкіл еліміз болып атап өтеміз. Осындай бақытты күндерімізге жа-лынды жастық шағын арнаған ақсақалдарымыздың бірегейі Қабден ағамыз. Ол кісіден үй-ренеріміз өте мол. Бақытты әу-леттің бәйтерегі.

Осы ағамыз дін жанашыры ретінде кезінде Ұзынкөл аудан-дық «Балықты» мешітінің іргесі қаланып, қалыптасуына көп үлес қосты. Осындағы ұлағатты ақсақалдармен бірге бас имам Есенгелді Әжімақантегінің нағыз қолдаушысы, ақылшысы бола білді.

Бәлкім тағдырдың жазуы да шығар. Бұл күндері бүкіл облысымыздың мақтанышына айналған ақсақал екі рет үй-ленді. Алғашқы жары Күлайша апамызбен сүйіп қосылған еді. Бірақ үйленгендері 10 жыл толған кезде жан жары кенет-тен дүниеден өтті.

Одан кейін отағасы Зейнеп апамызға қосылды. Екеуі ынты-мақтары жараса жарты ғасыр ғұмыр кешті. Бұл шаңырақтың ұйытқысына айналған қазақ қызы 2003 жылы қайтыс болды. Сол жағы ғана өкінішті. Әйтпе-се атамыз ұрпағының бақытына бөленіп отыр.

Гүлнәр, Төлеген, Сәуле, Гүлжан, Мақпал, Марат, Рау-шан секілді перзенттерінен 31 немере 18 шөбере сүйді. Қазір кенже ұлы Маратпен бірге тұрады. Осы үйдегі келіні Гүлжан атасының жолын кесіп өтпейді. Ақсақалдың алаң-сыз ғұмыр кешуіне барлық жағдайды жасап отыр.

Олардың Жанар, Самат, Ләззат есімді ұл мен қызда-ры да аталарын ардақ тұтады. Қабекеңнің келіндері Ырысты, әлгінде ғана есімі аталған Гүл-жан секілді келіндерімен қатар, Ұзақбай, Серік, Баймұрат, Қадір сынды күйеу балалары да өзін ерекше құрметтейді.

Жерлестерінің мақтанышыКешегі Ұлы Отан соғысында қайсарлық көрсеткен

Қабден Ибраев жөнінде

Сейсенбі, 21 сәуір 2015 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ8 РУХАНИЯТ

Торғай – ұлы тұлғалардың

қасиетті мекені– Қостанайдағы қазақы

өңір жайлы сөз болғанда, көз алдымызға ұлтымызға Ахмет Байтұрсынов, Міржақып Дула-тов, Нұрхан Ахметбеков, Сыр-бай Мәуленов, Ғафу Қайырбе-ков секілді біртуар тұлғаларды берген киелі Торғай тұра қала-ды. Қателеспесем, сіз де осы-нау қасиетті топырақта дүни-еге келген жоқсыз ба?

– Оныңыз рас. Киелі Торғай - ұлтымыз үшін ыстық мекен болып табылады. Өзіңіз жоға-рыда айтып өткендей, ол жақта қазақтың абыройын асырып, мерейін тасытқан қаншама ұлы тұлғалар дүниеге келді.

Мен де Қостанай облысына қарасты Жангелдин ауданының бұрынғы Шилі ауылындағы Балдай деп аталатын жасыл жайлауда туып өстім. Өзімнің «Балдай таудың баурайында» деп аталатын өлеңдер жи-нағымда осы киелі жерге де-ген перзенттік махаббатымды өрнектеуге тырыстым.

Содан кейін Қамысты ауда-нындағы Бестау орта мектебін бітірдім. Қайда жүрсем де өзімнің кіндік қаным тамған елді мекенді бір сәт те ұмытқан емеспін.

– Өзіңіз кезінде мектеп бітірген соң, туып өскен Шилі кеңшарында аға пионервожа-тый болып еңбек жолыңызды бастапсыз ғой.

– Бұл да айна-қатесіз шын-дық. Бестау орта мектебін ой-дағыдай тәмамдаған соң, бала-лық шағымның ізі қалған Шилі кеңшарындағы сегіз жылдық мектепке аға пионервожатый болып барғаным да ақиқат. Өздеріңізге белгілі, ол кездері білім ордаларында талап өте жоғары еді.

Әлгі қызметті бастаған кез-дері өзіміздің шәкірттерімізге қай жағынан болсын үлгі көр-

сетуге тырысатынбыз. Үсті-ба-сымыз мұнтаздай таза болатын. Шалбарымыздың қыры кетпей-тін. Әрбір сөйлеген сөзімізге аса мән беруші едік. Сондықтан да болар, ұл мен қыздардың ал-дында беделіміз жоғары болды.

– Қазақ халқы сізді, ең ал-дымен, сөз құдіретін түсінетін талантты ақын ретінде біледі. Өлеңді неше жастан бастап жаздыңыз?

– Мен поэзияға ерте ден қойдым. Сонау сағымдай бұл-дырап артта қалған мектеп қа-бырғасындағы 4-сыныптан бас-тап өлең жазуды қолға алдым. Ең алғашқы өлеңім «Туған жер» деп аталады. Оған ауылымның қадір-қасиетін, көркем табиға-тын арқау еттім.

Осы тырнақ алды тұңғыш жыр жолдарым Жангелдин аудандық «Социалистік ауыл», содан кейін облыстық газетте жарық көрді. Әрине, ол күндер-дегі қуанышымда шек болған жоқ. Мұндай жоғары көңіл-күй-ді қазір арамызда жүрген қа-ламдас бауырларымның бәрі де уақытында бастан кешті ғой деп ойлаймын.

Шындығы керек, сол алғашқы басылымда шыққан өлеңім маған қанат бітіргендей болды. Содан бастап, әдебиет-ке деген құштарлығым барын-ша артты. Мектеп кітапхана-сындағы ұлы жазушылардың шығармаларын бас алмай оқитын болдым.

Ақын болу үшін көп іздену керек екендігін де түсіндім. Сондықтан Торғайда өскен бір-туар дарындар Сырбай Мәуле-нов, Ғафу Қайырбеков, Қайне-кей Жармағамбетов және басқа да елге кеңінен танымал ақын-дардан көп үйреніп, тағылым алдым.

Олар ауылға келгенде жан-дарынан табылып, шығармашы-лық сапарларда бірге жүріп, дәмдес, сырлас болдым. Бұл көрнекті тұлғалардың әдебиет, жалпы, поэзия туралы ой-пікір-

лерін тыңдаудың өзі біз секілді темір қанат жастарға үлгі еді.

Жастық шағымның

куәсі– Сіздің замандастарыңыз

кезінде сонау Алатаудың ба-урайындағы әсем қала Алма-тыда оқып, өздері армандаған мамандығын игеруге талпы-натын. Ақын Серікбайды да елімізге кеңінен танытқан осы әлемдегі сұлу шаһар емес пе еді?

– Иә, біз Алматыға мәңгілік қарыздармыз деп есептей-мін. Өйткені сонау қиырдағы ауылда ер жеткен мен секілді бозбалалар өздерінің арманда-рына осы қалада жүріп жетті. Таңдаған мамандықтарын игеріп, шығармашылық биікке көтерілді.

Өзім де осы шыңдары аспанмен таласқан шаһарға арман қуып келіп, сонда 30 жылдан астам ғұмыр кештім. Сондағы еліміздегі ең іргелі оқу орындарының бірегейі — Әл-Фараби атындағы ұлттық университеттің журналистика факультетін бітірдім. Осында қалып, республикалық қазақ радиосында «Ауыл өмірі» ре-дакциясының редакторы ретін-де талай танымдық хабарларды дайындап, эфирге шығардым.

Сол радиода жүрген кез-дерімде «Ән шырқайық» деп аталатын бағдарламаның «Айдың үздік ән мәтінінің» авто-ры ретінде арнайы дипломмен марапатталдым. Осының бәрі де менің шығармашылық жағынан шыңдалуыма ықпал етті.

Ұзақ жылдар бойы «Жа-лын» баспасында редактор, редакция меңгерушісі сынды қызметтерді атқарған кез-дерімде де республикамыз-дың түкпір-түкпірінен келген талантты жастардың алғашқы жинақтарын, ақын-жазушылар-дың көптеген ел есінде қалған туындыларын шығаруға өзімнің септігімді тигіздім.

Солардың арасында бұл күндері жарқын дарындары-мен барша еліміздегі оқыр-мандардың сүйікті ақындары-на айналған Ақылбек Шаяхмет, Әбжан Әбілтаев та бар екен-дігін мақтанышпен айтар едім.

– Өзіңіздің тұстас әріптес­теріңіздің арасынан кімдердің есімін ерекше атаған болар едіңіз? Әдетте рухани жағынан үндес азаматтар жақын арала-сып, достасып кетеді емес пе?

- Менің ақын болып қа-лыптасуыма ұлтымыздың классик ақындары Қасым Аманжолов, Қуандық Шаңғыт-баев, Тұманбай Молдағалиев, Қадыр Мырза Әлі секілді жыр сұңқарларының әсері ерекші болды. Оларды өзімнің поэзи-ялық кештерімде үнемі кейінгі

жастарға үлгі етемін.Ал енді өз тұстастарыма

келетін болсам, олар өте көп. Қазіргі әдебиетте олардың алар орны бөлек. Дегенмен, Серік Тұрғынбеков, Кеңшілік Мыр-забеков, Бақыткерей Ысқақов, Темірхан Медетбеков секілді за-мандастарымның өлеңдегі өзін-дік қайталанбас қолтаңбаларын айрықша бағалаймын.

– «Қазір ақындар бір­бірінің кітаптарын оқымайды» деген де сөз бар. Бірақ менің байқауымша, сіздің қолыңыз-дан кітап түспейтін секілді. Мынау үйіңіздің барлық қа-бырғаларындағы сөрелерді алып тұрған жинақтар да көп жайдан хабардар етсе керек. Кейінгі толқын інілеріңізден кімдерден үлкен үміт күтесіз?

– Әр ақын - өзінше бір әлем. Мен ғұмырымды кітап-сыз елестете алмаймын. Осы уақытқа дейін 31 кітап жазып-пын. Оның 23-і — таза поэзия. Қалғандары – ғылыми еңбек, оқу құралы, әдістемелік кітап-тар. Монографияларым да жеке жинақ болып жарық көр-ді. Тіпті «Қазақ ақындарының публицис тикасы» деп аталатын докторлық еңбегім де дайын.

Алдағы уақытта жарық көретін «Ақындар әлемі» атты кітабымда, жалпы, ақындықтың қырлары мен сырлары жан-жақты баяндалады. Мұнда мен өзіміз пір тұтып, жинақтарын студент кезден көз майын та-уыса оқыған ұлы ақындардың өмірі мен шығармашылығымен тікелей байланыстырамын. Оның әдебиет танытқыштық жағы да мол.

Осы туындыны қолға алған жігіттер мен қыздар әдебиетке адалдық танытады деген ойда-мын. Өйткені шығармашылық жұмыстың тауқыметі де жетеді. Ол оқырманын ойландырмаса, жарқын істерге жігерлендір-месе, жан дүниелерін рухани жағынан байытпаса, берері жоқ арзан туындының кімге қажеті бар?

Өзін нағыз шығармашылық адамы деп есептейтін кез кел-ген азамат бұрынғы ұлы ақын-дармен қатар, өздерінен кейін-гі жастардың да поэзияларынан сусындап, олардан да үйреніп отырады. Мен де, күнделік-ті газет-журналдарды былай қойғанда, әдебиетте өздерінің жазу өрнегін қалыптастырып келе жатқан жас жігіттер мен қыздардың кітаптарын үнемі қадағалап отырамын.

Әдебиетте өзіндік орнын ойып алған аса дарынды Ма-ралтай Райымбекұлы және өзгелерді айтпағанның өзінде, Нұрқанат Құлабаев, Абылай Мауданов, Нұрболат Мешітбаев секілді бауырларымнан да түбі оқырмандар жүрегін қозғайтын мықты ақын шығатындығына нық сенімдімін.

Ұсталықты әкемнен үйрендім

– Секе, сізді замандас­тарыңыз ақындық қа -рым­қабілеттеріңізбен қатар ұста ретінде де жоғары баға-лайды. Өйткені қолыңыздан шыққан домбыралар, жасалған бесіктер, сандықтар, үйге тап-тырмайтын есіктер өзінің жоғары сапалылығымен де дараланады. Мұндай кез кел-ген адамға бұйыра бермейтін қасиет кімнен жұқты?

– Біздің қазақ «Тақыр жерге шөп шықпайды» дейді. Ол өмірде әбден дәлелденген шындық. Қандай өнер бол-масын, атадан балаға мирас болып қана қоймайды, тұқым қуалайды екен. Соған өзімнің 68 жасымда көзім әбден жетті.

Себебі бұлай деуге менде толық негіз бар. Мәселен, менің атам Құрыш сонау бір жылдар-да ағаштан түйін түйген шебер болыпты. Одан осы өнер әкем Оспанға жұққан. Әкем туралы сөз болғанда, тағы да сонау балалық шағымның ізі қалған Шилі ауылына аз-кем шегініс жасауға тура келеді.

Бұл елді қоныс аудандағы ырыс-берекесі тасыған қазақы ауыл еді. Әкемді жергілікті ха-лықтың сыйлайтындығы сон-шалықты, ол сонадайдан көріне қалса, жерлестері «ағаш шебері келе жатыр» деп, оған ерекше ілтипатпен сәлем береді екен.

Көпке белгілі, қазақи ауыл-дағы ағайындар самауырмен шәй ішетіндігі аян ғой. Әкем марқұм сол қалың жұртшы-лықтың көңілін қалдырмай, самауырға аса қажетті мұржа-ларды қаңылтырдан ерінбей жасап беретін.

Ол кісіні кешегі қанды майданды бастан кешкен соғыс ардагері ретінде де күл-лі аудан басшылары құрмет-тейтін. Неміс жендеттерімен болған шайқаста сол қолының жартысынан айырылды. Бірақ оған ешқашанда рухы түскен емес. Қанды шайқасқа қатысқа-нын бұлдап, біреуден ешнәрсе сұраған жоқ.

Өзім үйдегі жалғыз ұл болғандықтан ба, үнемі әкемнің жанында жүретінмін. Ол домбыра, бесік, күнделікті тіршілікке қажетті шана, ар-баларды жасаған кездері қа-сында отырып, әлі кішкентай ойын баласы болсам да, оның қолынан шыққан дүниелерге ерекше зейін қоятынмын.

Кезінде ардақты әкеме ар-нап «Мұра» деп аталатын поэ-ма да жаздым. Онда:

«Қалдырғысы келді ме екен ол мұра? Домбыра тарту әлде арманы болды ма?Жалғыз қол боп оралып әкем майданнан, Қарағайдан

жасап берді домбыра», – деген жолдар бар.

Қайран сол әкемді қазір ерекше сағынышпен еске алып отырамын. Адам баласы тірі кезінде бір-бірінің қадірін біле бермейді ғой. Ол мен 8 жасқа толғанда бақилық болды. Бірақ оның түр-түсі, іс-әрекеті, қимыл-қозғалысы әлі күнге дейін менің көз алдымда. 5 жасқа келгенімде, әкем Оспан кәдімгі қарағайдан домбыра жасап бергені де мәңгілік жа-дымда қалды.

Осы күнге дейін әке үмітін ақтауға барымды салып ке-лемін. 4-сыныпта асқар таудай әкемнің үлгісі бойынша шана жасап, барша ауылдастарым-ның ақ батасын алдым. Алматы-дағы университеттің журналис-тика факультетінің 2-курсында оқып жүрген кезімде қарағай ағашынан ойып, домбыра жа-садым. Қазақтың бұл ұлттық ас-пабы – жастық шағымның куәсі, барша студент достарымның көңілінен шықты.

Кейін осы домбырамды Қостанай қаласындағы Нұр-жантанушы, танымал өнер иесі әрі әнші, бұл күндері марқұм Сыздық Әбілғазин аттай қалап, сұрап алды. Өзімнен үлкен кісінің өтінішін қимай, сыйладым.

– Сіздің 1996 жылы Ал-матыдағы «Өнер» баспасынан «Шебердің қолы ортақ» серия­сымен «Бесік» деп аталатын шағын кітапшаңыз жарық көргені де белгілі. Бұл таптыр-майтын дүние ұлттық құнды-лықтарымызды бағалайтын жұртшылық арасында лезде тарап кетті. Осы жөнінде не айтар едіңіз?

– Бұл сөзіңіздің де жаны бар. Осы «Бесік» деп атала-тын шағын кітапша, шынында да, барша қандастарымызға ұнаған секілді. Сондықтан болар, тез тарап кетті. Әлі күнге дейін оны сұрап, үйіме еліміздің түкпір-түкпірінен телефон соғатындар жеткілікті. Болашақта оны тағы да баспа-дан шығарсам деген ойым да жоқ емес.

Өйткені бесік – халқымы-здың күнделікті тұрмысында ғасырлар бойы қолданылып келген аса қажетті әрі қастерлі үй мүліктерінің бірі. Оның қа-зақтың отбасындағы дүниеге шыр етіп келген нәрестенің күтіміне, тазалығына өте қо-лайлы екендігін де ешкім жоққа шығара алмас.

Мен осы еңбегімде бесік-тің қалай жасалатындығын, оның жабдықтарын, кішкентай нәрес тені бесікке қалай бөлу керек екендігін, жалпы оның ұлтымызға тигізер пайдасы хақында баяндауға тырыстым.

(Соңы келесі санда)

Оразалы ЖАҚСАНОВ.

Серікбай ОСПАНОВ – қазақтың көрнекті ақыны:

Ақындықтан адамгершілікті жоғары қоямын

Сейсенбі, 21 сәуір 2015 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 9ІСТІҢ КӨЗІН ТАПҚАНДАР

Қазақ елі өз алдына тәуел-сіздік алғаннан бері ата – ба-бамыздан келе жатқан салт – дәстүріміз жандана түсті. Бұл орайда қостанайлық қазақ қызы Қарлығаш Әлиханқызы Балапанованың тыңдырып жатқан игі жұмыстары бар-шаға өнеге.

Ол облыста алғаш рет 1998 жылы «Фариза» деп ата-латын жауапкершілігі шекте-улі серіктестігін ашып, көп-шілікке таңсық киіз үй жасады. Сөйтіп, тұңғыш осы саланы қайтадан жаңғыртты.

Үсіміздегі жылы қаңтар айында «Шаңырақ - Қостанай» қоғамдық бірлестігін құрды. Сөйтіп Наурыз мерекесі қар-саңында облыс орталығында қаншама ақ жұмыртқадай киіз үйлердің тігілуіне мұрын-дық болды. Өзі үкіметтік емес ұйымның жетекшісі ретінде ежелден келе жатқан ұлттық құндылықтарымызды түлете түсу жөніндегі арманы біртін-деп жүзеге аса бастады.

Аз мерзімнің ішінде өзінің нағыз ұлтымыздың мәртебесін асқақтатар іскер жан екендігін дәлелдеді. Кейінгі сіңлілеріне үлгі көрсетті.

Қарлығаштың асқақ асыл

арманыКейіпкерім Қарлығаш Әли-

ханқызымен жуырда қызмет орнында арнайы жүздесіп, пікір алыстым. Өзі көкейінде жүрген асыл армандарымен бөлісті. Аталмыш қоғамдық бір-лестікті құрудағы ой - мақсатын жасырмай ортаға салды. Түпкі көздеген мүддесі – ұлттық салт – дәстүрді одан әрі жаңғырта түсуі, Елбасының «Нұрлы жол - болашаққа бастар жол» бағдарламасын басшылыққа алу екендігін айтты.

Сонымен қатар, кейінгі өскелен ұрпақты Отан сүй-гіштікке, патриоттыққа баулу екендігіне де тоқталды. Қазіргі таңда ұйымның он мүшесі бар. Өзінің орынбасары Бахтиля Оразбаева да істің көзін білетін білікті де, білімді маман.

Өздерінің тағылымды жұмысты қолға алғандарына көп өтпесе де, бірқатар бере-рі мол ғибратты басқосуларды өткізді. Олардың қатарында жергілікті «Достық» үйімен бірлесіп ұйымдастырылған көп балалалы аналарға құрмет көрсету кеші де, жиналғандарға үлкен ой салды.

Наурыз мерекесінің жоғары деңгейде ұйымдастырылғаның айтып өттік. Алдағы уақыттар-да Ұлы Жеңістің 70 жылдығы, Қазақстан халқы Ассамбле-ясының 20 жылдығы, Қазақ хандығының – 550 жылдығы сынды маңызды мейрамдарда да белсенділік танытпақ.

Сондай – ақ, 1 маусым - Ха-лықаралық балаларды қорғау күні мерекесі, «Жігіт сұлтаны», «Қыз сыны» байқаулары мен басқада үстіміздегі жылғы мемлекетіміздің өмірінде ерекше орын алатын айтулы мейрамдарды да халықтың жадында қаларлықтай етіп өт-кізбек.

Бұл күндері Қарлығаштың есімі іскер жан ретінде бүкіл

Қазақстанға танымал. Сон-дықтан да болар, биыл Алма-ты шаһарындағы «Бейбітшілік әлемі» деп аталатын Халақа-ралық қазақ шығармашылық бірлестігі конференциясы-на қатысып, үлкен құрметке бөленді. Оған арнайы диплом тапсырылды.

Жалпы, шаңырақ қазақ халқының ұғымында өте киелі. Сол себептен де, бұл ұйымды Қарлығаштың құрып отырған-дағы мақсаты - көзге көріну, атақ - даңқ іздеу емес, өзі бір перзенті болып табылатын ұлтымыздың баға жетпес құн-дылықтарын қастерлеу. Сөй-тіп, мемлекетіміздің әлемдегі бәсекеге қабілетті 30 елдің қатарына қосылуына лайықты үлесін қосу.

Тігіншілік кәсіпте шыңдалды

Бұл күндері Әулиекөл село-сын кім білмейді. Кейіпкерім де осы айналасы көкорай шалғын-ды, көшелері оқтай түзу селода дүниеге келді. Өз қатарынан қалмай сондағы Кеңес Одағы-ның Батыры Сұлтан Баймағам-бетов атындағы орта мектепті бітіріп, қолына кәмелеттік атте-стат алған кезі әлі есінде.

Оған өзгелер секілді бір-ден жоғары оқу орнына түсуге мүмкіндік те бар еді. Өйткені, мектепте жақсы оқыды. Алғыр да зерделі шәкірттің бірі болды. Бірақ қарапайым ғана кәсіпті таңдады. Өйткені, оның әжесі Көкен мен аяулы анасы Мәрзия да кезінде тігінші болып, бұған өнеге көрсеткен еді. Сондықтан кеншілер қаласы Рудныйдағы техникалық училищеге шәкірт болып қабылданды.

Осында ұстаздарының айтқандарын мүлтіксіз орын-дап, тігінші болып шықты. Өзінің сүйген жары, көп жыл-дар бойы бақытты ғұмыр кеш-кен Серікті де осы училище қабырғасында жүрген кезінде жолықтырды. Киелі Торғайда тәрбиеленген құдай қосқан қосағы оқуларын аяқтаған соң, туған жері Амангелді ауданына қол ұстасып бірге барды.

Серік те қазақы, ұлтымыз-дың барлық асыл қасиеттерін бойына сіңірген жігіт болатын. Ол аталған білім ордасын-да теледидар жөндеуші ма-мандығын игерген - ді. Содан бұлар Амангелді селосында ерлі - зайыпты ретінде өмір-лерін жалғастырып, бір әулет-тің мәртебесін көтеруге барын салды.

Қарлығаш ешқашан да барға тасып, жоққа жасыған емес. Қайта кәсіптің үлкен - кішісі жоқ. Әңгіме соны терең меңгеріп, жұмыс барысында хас шебер атану деп түсінетін. Сондықтан болар, жұбайлық өмірлерін бастаған Амангелді ауданындағы тұрмыстық қыз-мет көрсету комбинатында ең-бек жолын кәдімгі қатардағы тігінші болып бастады.

Тігіншіліктің қыр-сырын меңгеріп қана қоймай, сон-дағы өзінің ізін басып келе жатқан сіңлілеріне тәлімгер де бола білді. Халықпен тығыз байланыста болып, бірте-бір-те қызмет бабымен де өсті. Аталған комбинатта пішуші,

инженер-технолог дәрежесіне дейін көтерілді.

Ол өндірістен қол үзбей жүріп, сонау жазы жайдары, қысы қысқа болып келетін ки-елі оңтүстік өңірдегі Жамбыл жеңіл өнеркәсіп институтын да бітіріп алды. Бұл жерден ол өзі көптен бері армандайтын инженер мамандығын алып шықты.

Ахмет Байтұрсыновтың

шөбересі1992 жылдар

еліміздің барша азаматтарына оңай түскен жоқ. Кешегі алып өндіріс орын-дары тоқтап, эконо-микалық байланы-стар үзілді. Алайда, Қарлығаш қарында-сымыз оған мойыма-ды. Қайта қайраттана түсті. Амангелді се-лосындағы қолынан іс келетін қыз-келін-шектердің басын қосып, «Қарлығаш» деп аталатын шағын кәсіпорын ашты.

Сөйтіп , сонау ата-бабамыздан мирас болып келе жатқан ұлттық киім-ке-шек, бұйымдарды тікті. Қаси-етті Торғайдан кәсіпкерлікті бастаған алғашқы қазақ қызы атанды. Оның жан-жақтылығы-на айналасындағы замандаста-ры өте тәнті болды.

Осы жерде бір тоқтала ке-тер жай, кейіпкерім, алаштың ардақ тұтар перзенті Ахмет Байтұрсыновтың шөбересі бо-лып келеді. Оның ата - бабала-ры сонау халқымыздың басына үлкен тауқімет әкелген аштық және нәубет жылдары бізге белгілі Ақкөл елді - мекенінен Әулиекөл ауданына қоныс аударған екен.

Сол кезде амалсыз көшіп келген жеті отбасы бұл күндері үлкен ауылға айналды. Міне, біздің замандасымыз осындай қиындықтарды бастан кешсе де еш мойымаған, кісілік, адамгер-шілік қасиеттерін жоғалтпаған Әлихан атамыздың сүйікті пер-зенттерінің бірі болатын.

Күйеуі Серік те текті жердің ұрпағы. Ол кәдімгі қазақтың ба-тыр ұлы Амангелді Имановтың туған жерінде дүниеге келді. Сондағы атақты шопан, Ұлы Отан соғысының ардагері Фа-зыл Пішенбаевтің жалғыз ұлы. Қарлығаш осы шаңырақтың келіні ғана болып қойған жоқ. Әулеттің мақтанышына айнал-ды.

Енесі Нақан апамыз да өте қайсар, пысық, балажан кісі-ді. Ұлының жан-жары Қар-лығашты алғашқы күннен ба-стап қамқорлыққа алып, оған әйелге тән жайлардың бәрін де ұғындырып, тек қана игілікке баулыды. Замандасымыз мені-мен болған әңгіме барысында өзінің де өмір барысында енесі ұқсағанын жасырмай айтып берді.

Қарлығаш жиырма жасын-да келін болып, бір әулеттің абыройын асырып, азаматының барлық туған-туысқандарының құрметіне бөленді. Жасыратын ештеңесі жоқ, бастапқы кездері

орысшасы мықты, қазақшасы шамалы жас келіншек бір-те-бірте отбасындағы игі жан-дардың ықпалы арқасында сол әулетке тастай батып, судай сіңіп кетті.

Күйеуі Серіктің апалары Әліш пен Дүйсекүл де інісінің ұнатып қосылған жарын қамқорлыққа алып, мұның жақсы жағын асыруға тыры-сты. Міне, осындай түсіністіктің нәтижесінде барлық кедергілер артта қалды. Ел арасында Фа-зыл ақсақалдың іскер келіні атанды.

Сол өңірдегі ұйымдасты-рылған «Жігіт сұлтаны», «Қыз сыны» секілді байқауларға де-меушілік етті.

Қарлығаш имандылықты қашанда жоғары қояды. Сонау бір жылдары Жангелдин ауда-нында мешіт мұсылмандарға есігін айқара ашқанда оның салтанатына қатысып, 100 жайнамазды сыйға тартты.

Сол кездегі Бас имам, есімі елімізге аса танымал зиялы ақсақал Ғазиз қажы Әмірханов ұлтжанды қарындасына шексіз риза болып, шын ниетімен ақ батасын берген-ді.

Қайырымдылық жасау - ғұмырлық

мұраты Қарлығаш өте кісілігі мол,

қолындағы барын өзгелермен бөлісуге дайын тұратын, яғни «Кең болсаң, кем болмайсың» деген қағиданы берік ұстанған кәсіпкер. Сондықтан да болар, осы шағын және орта бизне-спен айналысқалы бері қайы-рымдылыққа айрықша назар аударып келеді.

Ол Амангелдіден кейін 1993-1998 жылдары Арқалық қаласында өзінің жеке кәсіп-керлігін барынша нығайтты. Училище қабырғасында алған тігіншілік кәсібінің бұған тигіз-ген пайдасы да айтарлықтай болды. Сол шаһардағы бар-лық ұйымдарға тапсырыстар бойынша қажетті бұйымдарды тікті.

Кейін Торғай облысы жа-былған соң, 1998 жылы облыс орталығы Қостанай қаласына қоныс аударды. Жоғары тілге тиек еткеніміздей, «Фариза» деп аталатын жауапкершілігі шектеулі серіктестікті басқар-ды. Кәдімгі киіз үй жасауды барынша жандандырды.

Бұл тәуелсіздігіміздің қа-лыптасып, өзіміздің ұлттық құндылықтарымызға ден қоя бастаған шағымыз болатын.

Сұраныс барынша артты. 2003 жылы өңірдегі барлық аудан-дар мен қалаларды жоғарыда аталған тауар түрімен қамта-масыз етті.

Сондай-ақ замандасымыз Қарлығаш Әлиханқызы өзінің маңайына қолынан іс келетін сіңлілерін жинады. Уақыт өте Дүниежүзілік қазақтардың Кельнде өткен құрылтайына қатысты. Осы басқосуда облы-сымыздың абыройын асқақтат-ты. Содан кейін де Астана шаһарындағы басқосуға, бүкіл түркі әлемінің мақтаныш тұтар

шаһары Түркістан қаласындағы құрылтайға да барған қанда-старымызға демеушілік етті.

Ондағы Наурыз мерекесін өз көздерімен көріп, осы-нау ұзақ жылдар бойы біздің солтүстік өңірлерде аталмай қалған ұлттық мерекеміздің қандай болатындығын, оның танымдық-тағылымдық жағы-ның қаншалықты әсері мол екендігін намысты қазақ қызы жүрегімен сезінді.

Бүгінгі мақаламыздағы біздің айрықша атап өткіміз келген жайдың бірі, оның заман талабын терең сезінетіндегі. Сондықтан оның осы қырла-рын да атап өткеніміз орынды секілді. Қазақстан іскер әйел-дері қауымдастығы Қостанай облыстық филиалының бел-ді мүшесі Қарлығаштың бұл бағытта тындырған жұмыстары өзге шағын және орта бизне-спен айналысатын барша әй-елдерге тағылым.

Мұның есіміне қанық, сырттай өзін сыйлайтын талай адамдар көмек сұрап келетін. Өзінің мүмкіндігіне қарай, олардың тауын шағып, меселін қайтарған емес. Өзінің жылы сөзі, дархан мінезімен әрқашан да көңілдерін көтеріп шығарып салатын.

Бұл орайда мүгедектік арбаға таңылған, өздігінен жүріп-тұра алмайтын мүм-кіндігі шектеулі азаматтарға, емделуге қаражаты жетпейтін науқас сәбилер мен балаларға, жетімдер үйіндегі тағдыр та-уқыметіне ұшырап, ата-анала-рының махаббатына зар болып жатқан жаутаңкөз нәрес телерге көмек берді. Болашағынан мол үміт күттіретін жас таланттарды қаржылық жағынан қолдады.

Өздеріңіз білесіздер, ара-мызда қанша қарт кісілер, ақжаулықты аналарымыз бар. Соларды да жылда келетін қарттар күнінде депутат ретін-де үйлеріне арнайы барып, құт-тықтауды да ұмытпайды.

Жеті баланың анасы

Қарлығаш Әлиханқызы бо-сқа мақтанып, кеуде көтеретін, өзін-өзі жарнамалайтын ба-уырларымыздың санатына жат-пайды. Осы жолы да біздің бір ауыз сөзімізді жықпай, уақыты-ның тығыздығына қарамастан газетке сұхбат беруге келісті. Соңғы кездегі өміріндегі тың жаңалықтар жөнінде толық мәлімет берді.

Ол ұлтын сүйетін, қазақтың саны арта түссе екен деп ар-мандайтын асыл жандардың бірі. Өзі кеудесіне алтын алқа таққан батыр ана. Жан жары Серік осыдан біраз жыл бұрын бақилық болса да жеті баласын ештеңеден кем етпей қатарға қосты.

Олардың әрқайсысының есіміне де қазақтың ырымы-мен ерекше мән берді. Мә-селен, студент Фаризаға қа-зақтың біртуар ақыны Фариза Оңғарсынованың есімін берсе, Бақытжанға сонау бір жылда-ры Арқалық қаласының әкімі болған Бақытжан Бөлепова-ның, Ырыстыға көрнекті қоғам қайраткері, кезінде Торғай облысы әкімінің орынбасары лауазымын атқарған Ырысты Сариеваның аттарын қойды. Бұлар да сол апаларының есімдеріне сай болуға тыры-сып келеді.

Бұл аты-жөндері мысалға келтірілген перзенттерінен басқа Ерік, Динара, Анара, Ин-дира деп аталатын балалары да мұның ғұмырын барынша нұрландырып отыр. Бәрі де аналарын ардақтап, өмірде тірек болуда.

Замандасым Қарлығаш өзін бақытты анамын деп есептейді. Өйткені, перзент-тері оның өмірін шуаққа бөлеп, әрқашанда оның жанынан та-былады. Немерелерін мауқын баса маңдайларынан иіскеп, әжелік ақыл-кеңесін айтып жатқаны. Мұның халық қалау-лысы атанғанына да біраз жыл өтті. Бастапқыда Амангелді ауданында осындай құрметке бөленсе, соңғы жылдары Қоста-най аудандық мәслихатының депутаты, «Нұр Отан» партия-сы облыстық филиалы тексе-ру комиссиясының төрайымы ретінде де тындырып жатқан жұмыстары да орасан.

Осынау қазақ қызы ешқа-шан да байлыққа қызыққан емес. Руханиатты жоғары қо-яды. Сондықтан онымен кез – келген өзекті тақырыпта жа-лықпай сөйлесе аласың.

Оразалы ЖАҚСАНОВ.

Ата салтын қастерлеген қазақ қызы«Шаңырақ - Қостанай» қоғамдық бірлестігінің төрайымы

Қарлығаш Балапанова жайлы толғаныс

Сейсенбі, 21 сәуір 2015 ж. БІЗДІҢ10 ЖАРҚЫН БЕЙНЕ ҚОСТАНАЙ

Ислам ағаныңсүйікті ұлы

Бәріміз де пендеміз ғой. Тірі кезімізде бір-біріміздің қадірімізді біле бермейміз. Әйтпесе, кеше ғана арамызда күндей жарқырап жүрген Ер-тай ініміз де мынау қазақтың жігіті деп ұялмай көрсететін-дей нар тұлғалы азамат емес пе еді.

Амал нешік. Ол маңдайы-мызға сыймады. Ұл мен қызда-рының қызығын көре алмады. Өзімен бірге талай армандарын ала кетті. Жазып жүрген соңғы кітаптарын да бітіріп үлгермеді. Менімен әңгімелескенде бұл еңбегім бұрынғылардан өзге-рек дейтін.

Ерекең өмірдегі өзіміздің қандастарымыз көп тұратын Наурызым ауданында өсті. Жергілікті халық өзімізден шыққан дін қайраткері деп айрықша құрмет тұтатын. Өзі осы ілтипатқа әбден лайықты да еді. Туған топырағына тарт-пайтын адам бар ма? Кіндік қаны тамған жерде жағымды жаңалықтар естісе, төбесі көк-ке жеткендей қуанып қалушы еді.

Ол зиялы отбасында тәр-биеленді. Әкесі Ислам аға ұзақ жылдар бойы білім сала-сында жұмыс істеді. Өзі қазақ тілі мен әдебиетінен дәріс беретін облыстағы таңдаулы мұғалмдердің бірі болатын. Сол кездері облыстық партия комитетінде жауапты қызмет атқарған Бекайдар Жүсіпұлы ол жайлы тек қана ізгі ниет-терін білдіріп отыратын.

Қажының анасы Зейнеп

апамыз да өз орта-сына сыйлы, аяулы жан. Бұл мейірбан ана көптеген жыл-дар бойы кітапха-нашы болып жұмыс істеді. Ата-аналары осындай рухани-ятқа жақын кісілер болғандықтан от-басындағы барлық балалар да жастайы-нан көркем әдебиет-ке құштарлық таныт-ты.

Ал Ертай болса, сөз өнеріне тым ерте ден қойды. Қазақ әдебиеті классик-терінің шығармала-рын сүйсіне оқыды. Одан тыс әкесі Қо-станай шаһарына барған кезде әке-летін кітаптары қан-шама еді десеңізші. Ауылдағы мәдениет ошағы болып табылатын кіта-пхананың бүкіл кітаптарын да жалғыз өзі оқып тауысты.

Оның жастық шағының куәсі, бұл күндері есімі бүкіл елімізге белгілі Пиалаш Сүй-інкина Ертай інісінің білімге көп ден қойғанын, ізденгенін айтудан ешқашан да жалыққан емес. Осындай ерекше ауыл-дың дарынды перзенті Ерекең бірте-бірте алдына зиялы қа-уым өкілі болсам деген мақсат қойды.

Кішкентайынан зерделі әрі тиянақты Ертай мектепті аяқтағаннан кейін алдымен Көкшетау шаһарындағы жоға-ры оқу орнына түсті. Бірақ оны нағыз парасат ордасы болып

табылатын сұлу қала Алматы өзіне тартты да тұрды. Сөй-тіп, осындағы еліміздегі ең байырғы әрі талай ғұлама-ларды тәрбиелеп шығарған қазіргі Абай атындағы ұлттық педагогикалық университетіне қабылданды.

Өшпес із қалдырды

Алматы шын мәнінде Ертай Балахмет үшін құтты болды. Университеттегі маңдай алды студенттердің бірі атанды. Оны аяқтаған соң кафедрада оқытушы болып қалдырылды. Сондағы қазақтың көрнекті ға-лымдарынан тәлім алып, аспи-рантурада оқыды.

Осы қызмет-ті атқара жүріп, өз бетімен діни білімін де тереңдетті. Сол кезеңдерде Қамы-сты ауданы Бестау ауылында арамыз-да жүрген қазақтың і с к е р а з а м а т ы Ибраш Естаевтың тікелей қолдауымен жергілікті жерде мешіт ашылатын болды.

Мешіт салынға-нымен оған иманды-лықты ұйытатын имам да керек қой. Сондықтан жұрт-шылықтың ықыласы Алматыда жүрген бауырымыз Ертай Исламұлына түсті. Ғылым жолына бір-жола ден қойғалы жүрген білікті аза-мат ұзақ ойланды.

Қаншама жігіттер ауылдан осы үлкен қалаға жете алмай жүр емес пе?

Сондықтан мұның отба-сымен ақылдасуы да заңды еді. Келіншегі Майнұр да сол Алматы облысының қызы. Де-генмен де ерлі-зайыптылар кеңесе келе жаңадан пайдала-нуға берілген мешітке барып, ондағы бауырларына қыз-мет етуді өздеріне парыз деп түсінді.

Жергілікті Ибраш ағамыз бастаған азаматтар оның от-басын қуана қарсы алды. Осы жерде біраз жылдар бойы адал жұмыс істеді. Барша тұрғын-дармен бұрыннан білетін ағайын-туыстардай араласып

кетті. Кейін өзі облыстық Ма-рал ишан мешітіне бас имам болып тағайындалғанда осын-дағы кісілермен қимай-қимай қоштасты.

Қостанайда он жылдан астам Қазақстан мұсылманда-ры діни басқармасының өңір-дегі өкіл имамы ретінде де аянбай қызмет атқарып, өңір-дегі діни ахуалдың жақсаруына көп еңбек сіңірді. Қазіргі таңда облыстың аудандары мен қа-лаларында имам болып жұмыс істеп жатқан қазақ жігіттерінің көпшілігі оның тәрбиесін көр-ген, ағалық қамқорлығына бөленген мамандар.

Әрине, бас имам ретінде қа-рамағындағы діни қайраткер-лердің әлеуметтік-тұрмыстық жағдайына, баспаналы болуы-на, жеңіл көлікпен қамтамасыз етілуіне айрықша назар ауда-рылды. Сол жылдары өңірден қаншама ақсақалды қарттары-мыз, ақ жаулықты аналарымыз және мұсылман ағайындар ки-елі Меккеде болып, өздерінің мұсылмандық бес парыздары-ның бірін орындады.

Өзі де Қазақстан тәуел-сіздік алған жылдары респуб-ликамызда алғашқылардың бірі болып қажы атанды. Бірақ оны ол ешқашанда атақ-дәре-же санаған емес. Қайта қажы-лар өздерінің жеке басының үлгісімен кейінгі жастарға өне-ге көрсетуге тиіс дейтін.

Иә, өмір-өзен деген рас екен. Сол арамызда жүрген Ер-тайымыздан күтпеген жерден айырылып қалдық. Арыстай азаматтың кенеттен жүрегі тоқтап қалды деген суық сөзді естігенде бәріміз де өзімізді

бір-түрлі сезініп, бастапқыда оған сене қоймадық.

Бірақ басқа салса бәріне де көнеді екенсің. Оны сыйлайтын, әрі құрмет тұтатын ағайындар облыс орталығымен іргелес жатқан Талапкер ауылына қи-мас інімізді жер қойнына тап-сырды.

Сол кезде көзіне жас алып, толғанбаған адам жоқ шығар. Мен жоғарыда оның қалам-герлік қырларын босқа айтқан жоқпын. Ерекеңнің 2011 жылы Қостанай шаһарындағы «Ша-пақ» баспасына «Үш Алаш» деп аталатын көлемді шежіре кітабы жарық көрді.

Уақыт өте осы еңбекке қандастарымыздың тарапынан өтініш көбейген соң бауырла-рының демеушілігімен ол қайта басылды. Әлі де болса бізге телефон соғып, сұрап жатқан-дар жеткілікті.

Ертайсыз өткен күндер сағынышқа толы. Оның орнын ешкім де толтыра алмайды. Азаматтың жан-жары Майнұр бес баласын тәрбиелеп, отаға-сының шаңырағының шырағын сөндірмей отыр. Үлкені Әлішер мен одан кейінгі ұлы әке жолын қуды. Тұңғышы Алматыдағы жоғары діни оқу орнында, одан кейінгісі Астанадағы медреседе білім алып жатқаны бәрімізді де қуантады.

Осынау дін қайраткері, сөзге шешен, үлкен мен кішіге сыйлы Ерекеңді біз ешқашан да ұмытпай, жүрегімізде мәңгі сақтаймыз. Жатқан жерің жа-рық, иманың серік болсын, ба-уырым. Сен көтерілмеген биік-терге ұрпағың жетсін, дегіміз келеді.

Жігіттің сұлтаны еді ЕрекеңЕгер тірі болғанда дін қайраткері, облыстың бұрынғы бас имамы

Ертай қажы Балахмет бүгін 50 жасқа толар еді

Қостанайлықтар Асылхан Мүсәпіров ағамы-зды жақсы біледі. Ол кешегі Ұлы Отан соғысы кезінде қанды майданды бастан кешкен аза-мат. Өзі 1926 жылы Қостанай облысы Сарыкөл ауданы Кызыл әскер ауылында туылған. Соғысқа 1944 жылы алынып, генерал Батовтың армия-сы құрамында болған. Жеңісті Берлинде қарсы алды. Соғыстан кейін Дрездень комендатура-сында 1949 жылдың қыс айына дейін қызмет етіп, елге оралды.

Кезінде осынау асыл жанның баяндауы бой-ынша төмендегі әңгімені жазып алған едік. Соны Ұлы Жеңістің 70 жылдығы қарсаңында оқыр-мандар назарына ұсынып отырмыз.

Қанды төбеҚұдайға бір шүкірлік етерім, тағдырым мені

талай-талай жақсы-жақсы адамдармен кезде-стірді. Сондай абзал ағалардың бірі – Асылхан Жәкенұлы Мүсәпіров еді. Ол кісімен облыстық кинофикация саласында қызметтес болдық. Ар-дақты жан соғыс және еңбек ардагері ретінде айтары да мол-ды. Бірде Жеңіс күнін тойлап отырғанда өз басынан өткізген мына бір оқиға-ны баяндап берген-ді.

Соғыстың ең бір ауыр кезеңі болса керек. Ештеңеге қарамай, Қорған төбеге бекінген

жауға тойтарыс беруге бұйрық беріледі. Бұй-рықтың аты бұйрық. «Алға! Отан үшін!» – деген екі-үш ауыз сөз ештеңеге қаратпай шабуылға бастайтын.

Сол уақытта жоғарыдан (жау жақтан) оқ бо-рандай бұрқырай жөнелді. Бұл қар аралас бат-пақты, көктемнің басында болған оқиға екен. Оқтан қаймыққан жауынгерлер батпақ суға жата кетеді. Мықты бекінген жау бас көтерсең болды қағып түсіріп, тіпті қимылдауға да мұрша бермейді.

Жоғарыдан жау, төменнен қар аралас батпақ, сыз сезіледі. Өлгің келмесе бәріне де шыдайсың. Басқа амал жоқ. Төзімі таусылып, тісі-тісіне ти-мей әбден тоңып, қатар жатқан бір қазақ сар-баз: «Асеке, енді шыдайтын шамам жоқ, ана бір құрғақтау жерге кеттім», – деп еңбектей жөне-леді.

Соңынан: «Ей, бауырым өлесің, қозғалма!» – дегенді де тыңдамай жылжи бастады. «Құрғақ жерге енді жеттім-ау» дегенінше болмай, неміс снайпері мұны көздеп атып түсірді. «Қарғыс атқыр, соғыс-ай!» – деп Асылхан ағайдың сол жолы мұңая бір күрсінгені әлі көз алдымда тұр.

Аспан сұсты, көкті қара бұлт басты,Биіктен көздеп аңдып отыр албасты. Оңайлықпен бермеген соң төбені,

Жаумен ұрыс тым ұзаққа жалғасты.

«Уралатып» командир алға ұмтылды, Өлім бары естен шықты, ұмытылды. Сол кезде оқ жоғарыдан төмен ысқырып, Снарядтан жердің төсі «жыртылды».

Зұлым соғыс қайда әкеліп тықпады, Дәл атқан оқ қанша жанды жықпады. Жоғарыда – оқ, төменнен суық қосылып, Жауынгерлер сулы сайды ықтады.

Екі қазақ қатар жатты «тозақта»,Көніп бақты қиындыққа, азапқа.«Шыдамның да шегі болады, бауырым»«Кеттім» – деді сосын бірі құрғаққа.

Жас баладай еңбектеді батпақта, Шыдап енді сызда қанша жатпақ па?Сол уақытта көзі шыққыр снайпер, Қыршын жасты айналдырды-ау аруаққа.

«О, құдайым!» – деп ағамыз жұлқынды,«Сұм өлімге қалай қидың қыршынды?!»Ішке сыймай ыза-кегі айқайлап, Қаны қайнап, кек алуға құлшынды.

Сол айқайдан қара жер де дір етті, Көмек келді. Берді құдай тілекті.

Автоматтан оқ жаудырып төбеге, Ыза мен кек билеп алды жүректі.

***Көп жыл өтті, келіп тұрмын төбеге, Бұрын соғыс болмағандай бұл жерде. Отан үшін отқа түскен жерлесім, Ақ қайың боп тербеліп тұр төменде.

Абдрахман Бекмағанбет, Қостанай қаласының тұрғыны.

ҰЛЫ ЖЕҢІС - 70

Майдангердің айтқан әңгімесі

КОСТАНАЙНАШ 11Вторник, 21 апреля 2015 г.

ОФИЦИАЛЬНЫЙ ОТДЕЛ

Список кандидатов на должность судей по Костанайской области, принимающих участие в республиканском конкурсе на занятие свободных вакансий

№ ФИО Дата рождения, место рождения, место жительства, контактные

телефоны

Место работы, должность На какую судейскую должность претендует

1. Адам Мурат Адамұлы 08.10.1982 г.р., уроженец города Алматы.

Судья Костанайского городского суда Ко-станайской области

По Костанайской области: военный суд Костанайского гарнизона. По городу Алматы: военный суд Алматинского гарнизона. По городу Астане: Алматинский районный суд, Сарыаркинский районный суд, специализиро-ванный межрайонный военный суд по уголовным делам, специализирован-ный межрайонный экономический суд

2. Айгелова Айжан Куанышпаевна

22.12.1981 г.р., уроженка Российской Федерации.

Судья Карасуского районного суда Коста-найской области

По Костанайской области: специализированный административный суд города Костаная

3. Анисимова Руфина Атымтаевна

12.05.1981 г.р., уроженка Костанайской области.

Главный спецалист – секретарь судебного заседания суда № 2 г.Костаная Костанайской области

По Костанайской области: Аулиекольский районный суд, Мендыкаринский районный суд, Узункольский районный суд, специализированный админи-стративный суд г.Костаная

4. Байжуманова Алтын Жуматаевна

20.02.1971 г.р., уроженка Акмолинской области.

Судья суда № 2 города Костаная Костанай-ской области

По городу Астане: суд города Астаны, Алматинский районный суд, рай-онный суд № 2 Есильского района, Сарыаркинский районный суд, специ-ализированный межрайонный экономический суд.

5. Баламбаева Диана Мухамбединовна

09.08.1987 г.р., уроженка Костанайской области.

Начальник отделения административной практики ОАП УВД г.Костаная Костанайской области

По Костанайской области: специализированный административный суд города Костаная, военный суд Костанайского гарнизона, Рудненский город-ской суд, Мендыкаринский районный суд, Аулиекольский районный суд, Узункольский районный суд

6. Дощанова Асия Сулеменовна 19.03.1968 г.р., уроженка Костанайской области.

Судья специализированного межрайонного экономического суда города Костаная Коста-найской области

Суд города Астаны

7. Дусмагамбетов Женис Бегайдарович

22.02.1968 г.р., уроженец Костанайской области.

Судья Камыстинского районного суда Ко-станайской области

По городу Астане: Алматинский районный суд, районный суд № 2 Есиль-ского района. По Костанайской области: Аулиекольский районный суд, Рудненский городской суд, специализированный административный суд города Костаная

8. Жанбекова Маржан Гомаровна

27.02.1978 г.р., уроженка Северо-Казахстанской об-ласти.

Судья специализированного администра-тивного суда г.Рудного Костанайской области

По городу Астане: Алматинский районный суд, районный суд № 2 Есиль-ского района, Сарыаркинский районный суд, специализированный меж-районный административный суд, специализированный межрайонный эко-номический суд

9. Жауарова Алия Барлыбайкызы

21.11.1977 г.р., уроженка Акмолинской области.

Судья Костанайского городского суда Ко-станайской области

Костанайский областной суд

10. Жумабаева Надежда Кожахметовна

04.06.1959 г.р., уроженка Российской Федерации.

Председатель Сарыкольского районного суда Костанайской области

Костанайской области: специализированный административный суд го-рода Костаная

11. Журунова Альмира Хаджимуратовна

17.10.1979 г.р., уроженка Костанайской области.

Адвокат Костанайской областной коллегии адвокатов

По Костанайской области: специализированный административный суд города Костаная, военный суд Костанайского гарнизона, Рудненский город-ской суд, Мендыкаринский районный суд, Аулиекольский районный суд, Узункольский районный суд

12. Искакова Айгуль Салехановна 25.05. 1971 г. р., уроженка Костанайской области.

Судья Рудненского городского суда Коста-найской области.

Костанайский областной суд

13. Исмаилова Гульнара Була-товна

15.04.1962 г.р., уроженка Алматинской области.

Судья Костанайского областного суда Суд города Астаны

14. Казтаев Мылтыкбай Кабиевич 07.05.1964 г.р., уроженец Костанайской области.

Председатель Мендыкаринского районно-го суда Костанайской области

Костанайский областной суд.

15. Калмухамбетов Амангельды Калижанович

23.06.1966 г.р., уроженец Российской Федерации.

Председатель суда № 2 города Костаная Костанайской области

Актюбинский областной суд

16. Кудабаев Батырбек Рахметжанович

26.02.1966 г.р., уроженец Российской Федерации.

Судья Костанайского районного суда Ко-станайской области

Костанайский областной суд

17. Куламбаева Дина Айтановна 23.06.1983 г.р., уроженка Костанайской области.

Главный специалист Костанайского област-ного суда

По Костанайской области: Аулиекольский районный суд, военный суд Костанайского гарнизона, Мендыкаринский районный суд, Рудненский городской суд, специализированный административный суд города Коста-ная, Узункольский районный суд. По Акмолинской области: Кокшетауский городской суд

18. Кусаинова Индира Тимерхановна

15.06.1984 г.р., уроженка Костанайской области.

Руководитель отдела информационного обеспечения Костанайского областного суда Костанайской области

По Костанайской области: военный суд Костанайского гарнизона, специ-ализированный административный суд города Костаная, Мендыкаринский районный суд, Рудненский городской суд, Аулиекольский районный суд

19. Молдасалыкова Жанат Кайыргалиевна

23.05.1978 г.р., уроженка Костанайской области.

Временно не работает По города Астана: Алматинский районный суд, специализированный межрайонный административный суд, специализированный межрайонный военный суд по уголовным делам

20. Мухтеева Гульфия Камаловна 04.12.1960 г.р., уроженка Карагандинской области.

судья Житикаринского районного суда Ко-станайской области

По Карагандинской области: специализированный межрайонный суд по делам несовершеннолетних, специализированный межрайонный суд по уго-ловным делам, районный суд № 3 Октябрьского района города Караганды. Костанайский областной суд

21. Нуров Сергей Муратович 13.12.1961 г.р., уроженец Латвийской республики.

Председатель специализированного меж-районного экономического суда Костанай-ской области

Костанайский областной суд

22. Остапчук Ольга Сергеевна 28.06.1984 г.р., уроженка Костанайской области.

Адвокат Костанайской областной коллегии адвокатов

По Костанайской области: Аулиекольский районный суд, Мендыкаринский районный суд, Рудненский городской суд, специализированный администра-тивный суд города Костаная

23. Потоцкая Евгения Витальевна 17.03.1988 г.р., уроженка Костанайской области.

Главный специалист-секретарь судебного заседания специализированного межрайон-ного экономического суда Костанайской об-ласти

По городу Астане: Алматинский районный суд, Сарыаркинский районный суд. По Акмолинской области: Кокшетауский городской суд, специализи-рованный межрайонный экономический суд. По Актюбинской области: суд города Актобе. По Атырауской области: специализированный межрайонный экономический суд. По Алматинской области: Илийский районный суд, Карасайский районный суд,Талдыкорганский городской суд. По Восточно-Казахстанской области: Усть-Каменогорский городской суд. По Западно-Казахстанской области: суд № 2 города Уральска, специализированный межрайонный экономический суд. По Карагандинской области: Балхашский городской суд, районный суд № 3 Октябрьского района города Караганды, Саранский городской суд, специализированный межрайонный суд по делам несовершеннолетних. По Костанайской области: Аулиекольский районный суд, военный суд Костанайского гарнизона, Мендыкаринский районный суд, Рудненский городской суд, специализированный административный суд города Костаная. По Кызылординской области: специализированный межрайонный экономический суд. По Мангистауской области: специализи-рованный межрайонный экономический суд. По Северо-Казахстанской об-ласти: Петропавловский городской суд, специализированный межрайонный экономический суд, суд № 2 города Петропавловска

КОСТАНАЙНАШ12Вторник, 21 апреля 2015 г.

ОФИЦИАЛЬНЫЙ ОТДЕЛ

Адрес редакции: пр. Аль-Фараби, 90

ГАЗЕТАКУПОН БЕСПЛАТНОГО ЧАСТНОГО ОБЪЯВЛЕНИЯ

РАЗДЕЛЫПРОДАЮ КУПЛЮ МЕНЯЮ

(нужное подчеркнуть)текст объявления (до 25 слов)

Ф.И.О.

Адрес редакции: 110000 г. Костанай, пр. Аль-Фараби, 90. Телефон приемной редактора 54-27-53, факс 54-27-53

ТОО «Газета «Наш Костанай»Регистрационное свидетельство № 12842-Г выдано 18.06.2012 г. Министер-

ством культуры и информации Республики Ка-захстан.

Собственник: ТОО «Газета «Наш Коста-най».

Издается с августа 1990 г. при поддержке акима города.

Территория распространения: г. Костанай и Костанайская область.

Директор - гл. редактор: Елена НИКИТЕНКО.Заместитель главного редактора: Оразалы

Жаксанов. Тел. 54-62-46.Шеф-редактор: Айжан Утевова. Тел. 54-37-

58.Ответсекретарь: Ирина Востротина. Тел. 54-

37-58.Корреспонденты: Сергей Биркле (54-64-85),

Валерия Вахненко (54-05-75), Марина Кострова (54-05-75), Александр Кузьмичев (54-62-46), Ва-

лентина Мелехова (54-05-75), Зульфия Набиева (54-05-75).

Фотокорреспондент: Олег Яблочкин 54-64-85.

Рекламный отдел: тел. 54-03-01.Дежурный редактор: Сергей Биркле.Газета набрана и сверстана в компьютер-

ном центре «НК»: Валентина Михальцова, Инди-ра Казиханова.

Корректоры: Виктория Богдан, Куляш Туруба-ева. Тел. 54-69-71.

Печать офсетная. Газета отпечатана в ТОО «Костанайский Дом печати», г. Костанай, ул. Май-лина, 2/3. Объем - 1,5 печатных листа.

Тираж номера - 3271. Подписной индекс: К-315. Заказ №574.При перепечатке ссылка на «НК» обязатель-

на. Мнение авторов публикаций может не совпа-дать с точкой зрения редакции.

® - материал публикуется на правах рекламы. Ответственность за содержание рекламы и объ-явлений несет рекламодатель.

gazeta@top-news.kz

24. Рахаделов Даурен Курмангалиевич

19.12.1983 г.р., уроженец Костанайской области.

Индивидуальный предприниматель По Акмолинской области: Кокшетауский городской суд, специализирован-ный межрайонный экономический суд. По Атырауской области: специали-зированный межрайонный экономический суд. По Западно-Казахстанской области: специализированный межрайонный экономический суд, суд № 2 города Уральска. По Костанайской области: Аулиекольский районный суд, Мендыкаринский районный суд, Рудненский городской суд, специализиро-ванный административный суд города Костаная, Узункольский районный суд. По Кызылординской области: специализированный межрайонный эко-номический суд. По Мангистауской области: специализированный межрай-онный экономический суд. По Северо-Казахстанской области: специализи-рованный межрайонный экономический суд

25. Рахимбаева Гульмира Дихановна

26.11.1972 г.р., уроженка Южно-Казахстанской об-ласти.

Судья специализированного межрайонного экономического суда Костанайской области

По городу Астане: суд города Астаны, Алматинский районный суд, Сарыар-кинский районный суд, специализированный межрайонный экономический суд. По городу Алматы: районный суд № 2 Ауезовского района. По Южно-Казахстанской области: Абайский районный суд г.Шымкента, Кентауский городской суд, Энбекшинский районный суд г.Шымкента

26. Сакалов Газиз Болатович 06.04.1977 г.р., уроженец Южно-Казахстанской об-ласти.

Судья Костанайского областного суда Суд города Астаны. Военный суд Республики Казахстан

27. Саламатова Мадина Мухамедовна

04.07.1974 г.р., уроженка Костанайской области.

Судья суда № 2 года города Костаная Ко-станайской области

Костанайский областной суд

28. Сералин Ерлик Азирханович 08.03.1973 г.р., уроженец Костанайской области.

Судья специализированного межрайонно-го суда по уголовным делам Костанайской области

Костанайский областной суд

29. Сұлтан Естай 26.11.1982 г.р., уроженец Жамбылской области.

Судья Аркалыкского городского суда Ко-станайской области

По Алматинской области: Илийский районный суд

30. Тәнірберген Айнұр Төлебайқызы

21.11.1981 г.р, уроженка Карагандинской области.

Судья Сарыкольского районного суда Ко-станайской области

По Костанайской области: военный суд Костанайского гарнизона, специ-ализированный административный суд города Костаная

31. Тимофеев Аркадий Викторо-вич

24.11.1968 г.р., уроженец г.Астаны.

Судья Костанайского городского суда Ко-станайской области

Костанайский областной суд. Северо- Казахстанский областной суд. Ка-рагандинский областной суд

32. Тлеубаева Жаннара Есмуратовна

07.05.1980 г.р., уроженка Костанайской области.

Заместитель руководителя канцелярии Ко-станайского областного суда Костанайской области

По Костанайской области: военный суд Костанайского гарнизона, специ-ализированный административный суд города Костаная

33. Тобағалиұлы Қанат 23.02.1976 г.р, уроженец Костанайской области.

Председатель Узункольского районного суда Костанайской области

Костанайский областной суд. По городу Астане: Алматинский районный суд, районный суд № 2 Есильского района, Сарыаркинский районный суд, специализированный межрайонный административный суд, специализиро-ванный межрайонный экономический суд. По городу Алматы: военный суд Алматинского гарнизона, районный суд № 2 Ауэзовского района, специ-ализированный межрайонный административный суд, специализированный межрайонный суд по делам несовершеннолетних. По Алматинской области: Илийский районный суд, Карасайский районный суд

34. Шакиров Сайлау Утенович 19.03.1962 г.р., уроженец Костанайской области.

Юрист-консультант ТОО «Радослав Астана» По Костанайской области: Рудненский городской суд, специализирован-ный административный суд города Костаная, военный суд Костанайского гарнизона

К СВЕДЕНИЮ

Право потребителя на здоровое питаниеНеправильное питание связано с четырьмя из десяти основных причин смерти во всем мире: избыточный вес и ожирение, высокое кровяное давление, высокий уровень глюкозы в крови и высокий уровень холестерина.

Все потребители заслужи-вают право не только на еду, но и на здоровое питание. Всеобщее понимание этой проблемы может облегчить потребителям доступ к здо-ровой пище.

Чтобы потребителям го-рода иметь возможность сделать осознанный выбор и быть осведомленным о том, что они едят, очень важно обращать внимание на мар-кировку продуктов питания, которая должна быть вы-полнена на двух языках - на государственном и русском. Необходимо проанализиро-вать состав реализуемого продукта. Некоторые не-добросовестные произво-дители продуктов питания стараются скрыть состав или запутать покупателя. Или состав продукта пишут

настолько мелко, что его не-возможно разобрать даже под лупой. Во избежание сюрпризов такой продукт лучше не покупать. К приме-ру, в народно любимой кол-басе основным сырьевым продуктом является мясо – конина, говядина, свини-на, курятина, шпик. Их в со-ставе колбасы должно быть больше всего, потому что только хорошее мясо при-дает ей вкус, аромат и цвет. Но вполне может быть, что к ним добавляют различные заменители мяса. Это может быть соя, ее часто указыва-ют как растительный белок, и каррагинан, а еще камеди и крахмал – эти компоненты тоже связывают воду и по-зволяют экономить на мясе.

Реализуемая продукция должна быть в промышлен-ной упаковке (герметичной, чистой, без повреждений). Не допускается перемарки-ровка, переупаковка и пере-фасовка первично упакован-ной и первично фасованной продукции вне производства изготовления. Взвешивание и упаковка сырых и готовых к употреблению пищевых продуктов производится раздельно.

При хранении пищевых

продуктов должны соблю-даться правила товарного соседства. Недопустимо со-вместное хранение сырых продуктов и полуфабри-катов вместе с готовыми пищевыми продуктами; хранение испорченных или подозрительных по каче-ству пищевых продуктов вместе с доброкачествен-ными. Несоблюдение дан-ных требований приводит к загрязнению продукции микроорганизмами и таит в себе большую опасность: при употреблении такой продукции возможно воз-никновение пищевого отрав-ления или острой кишечной инфекции.

Особое внимание необхо-димо уделить дате изготов-ления продукта и сроку его годности. Запрещено про-давать товар, срок годности которого истек. К примеру, согласно требованиям сани-тарных правил к объектам общественного питания, са-латы в заправленном виде должны храниться не более 3 часов.

В случае возникновения у потребителя сомнений в ка-честве или происхождении продукции он вправе потре-бовать от продавца докумен-

ты, подтверждающие каче-ство и безопасность товара, о чем гласит статья 10 За-кона Республики Казахстан «О защите прав потребите-лей», т.е. потребитель имеет право на получение полной, достоверной и своевремен-ной информации о товаре (работе, услуге), а также о продавце (изготовителе, ис-полнителе).

Также обращаем особое внимание жителей нашего города, что не стоит поку-пать мясо, птицу, молочные продукты и особенно кон-сервы домашнего изготов-ления и.т.п. в неустановлен-ных местах, реализуемых за территорией рынков и торговых объектов, с зем-ли, у автодорог и в других случайных местах, где ка-чество и безопасность такой продукции никто не может гарантировать.

Таким образом, если вам небезразлично собственное здоровье и состояние ваших близких, то обратите внима-ние на качество продуктов, которые вы покупаете в ма-газинах и рынках города.

Р. АБДЫКАЛЫКОВ, руководитель Управления по защите прав потреби-

телей г. Костаная

Судебный корпус Костанайской области выражает ис-креннее соболезнование родным и близким по поводу безвременной кончины судьи в отставке

ГОВОРУНА Владимира Сергеевича

ПОДПИСКАТел. 8 (7142) 53-39-13