2750 515-1 tr, sür. 12 transformatör geçit izolatörleri ... · 1 tarif goe goe(2) 1.1 tasarım...

Transformatör geçit izolatörleri, tip GOE ve GOE(2)Montaj ve bakım kılavuzu

2750 515-1 tr, Sür. 12

Orjinal talimat

Bu doküman, yazılı iznimiz olmadan kopyalanamaz ve içindekiler yetkisiz amaçlar için kullanılamaz ve üçüncü şahıslara verilemez. Aksi davranışlar cezalandırılır.

Güvenlik bilgileriBu kılavuzu geçit izolatörünün montajından, bakımından ve çalıştırılmasından sorumlu kişiler için hazır bulundurun.

Bir geçit izolatörünün montajı, bakımı ve çalıştırılması, aşağı-daki sayısız potansiyel tehlikeli durumları ortaya koyar:

− Yüksek basınçlar − Öldürücü voltajlar − Hareket eden makineler − Ağır parçalar − Kayma, sendeleme veya düşme

Özel yöntemler ve talimatlar gereklidir ve bu tür aparatlar üzerinde çalışırken mutlaka bunlara uyulmalıdır. Bu talimatlara uyulmaması durumunda, ciddi yaralanma, ölüm ve/veya ürün veya mal hasarı ile sonuçlanabilir.

Buna ilaveten bu tür donanım monte edilirken, çalıştırılırken, bakımı yapılırken ve/veya imha edilirken, bölgesel veya yerel emniyet kuralları ve düzenlemeleri, güvenli çalışma uygulama-ları ve iyi yargı gibi tüm geçerli güvenlik prosedürleri personel tarafından mutlaka kullanılmalıdır.

Bu talimatta tanımlanan güvenlik iki koşulu gerektirir:

1. Personel yaralanması veya ölümü.2. Ürün veya mal hasarı (geçit izolatörüne veya diğer mallara

hasar verme ve azaltılmış geçit izolatörü ömrü dahil).Güvenlik işaretlerinin amacı, personeli olası yaralanma, ölüm veya mal hasarı konusunda uyarmaktır. Bunlar, koşulun anıldığı adımdan önce talimat metnine yerleştirilmiştir.

Güvenlik koşulları, aşağıdaki gibi tanımlanan üç tehlike yoğun-luk seviyelerinden biri tarafından kullanılmıştır:

TEHLİKECiddi personel yaralanması, ölüm veya mal hasarı ile sonuçlanan ani tehlike.

UYARI

Ciddi personel yaralanması, ölüm veya mal hasarı ile sonuçlanan tehlike veya güvensiz uygulama.

DİKKAT: İkinci derecede personel yaralanması veya mal hasarı ile sonuçlanan tehlike veya güvensiz uygulama.

İçindekiler

1 Tarif ............................................................................................................................. 71.1 Tasarım ............................................................................................................... 71.2 Yağ örneklemesi .................................................................................................. 91.2.1 Örnekleme ve dolum işlemi ............................................................................. 91.1.2 Yatay olarak takılmış geçit izolatörlerinin tasarımı .............................................. 101.1.3 Yağ seviyesi altında yağ bağlantısı olan özel tasarım ......................................... 111.1.3.1 Gerekli aletler ................................................................................................ 111.2 Çalıştırma koşulları .............................................................................................. 121.3 Mekanik yükleme ................................................................................................ 121.4 Yedek parçalar .................................................................................................... 12

2 Kurulum ....................................................................................................................... 132.1 Aletler ................................................................................................................. 132.2 Tüketim maddeleri ............................................................................................... 132.3 Nakliye ve kullanma ............................................................................................. 152.4 Kutudan kaldırma ................................................................................................ 152.5 Montaj ................................................................................................................ 162.6 Alt kontağa bağlantı ve kalkanın montajı .............................................................. 192.6.1 Kablo pabuçları için 4 vida dişli deliği (N1=4) olan küçük alt kontak .................. 192.6.1 Kablo pabuçları için 4 vida dişli deliği (N1=4 veya 6) olan büyük alt kontak ....... 202.6.2.1 Kalkanın geçit izolatörünün alt uç somununa takılması................................... 202.6.2.2 Kalkanın alt kontağa takılması ....................................................................... 212.7 İç terminal / Damarlı kablo ................................................................................... 222.7.1 Tip GOE ........................................................................................................... 222.7.2 Tip GOE(2) ....................................................................................................... 222.8 Çekme çubuğu ................................................................................................... 252.8.1 Tip GOE ........................................................................................................... 252.8.2 Tip GOE(2) ....................................................................................................... 282.9 Geçit izolatörünün yatay montajı .......................................................................... 282.10 Dış terminalin takılması ...................................................................................... 292.11 Flanş topraklaması ............................................................................................ 302.12 Enerji vermeden önce bekleme süresi ............................................................... 302.13 Enerji vermeden önce önerilen testler ................................................................ 302.13.1 Transformatör ile geçit izolatörü flanşının arasındaki sıkılık testi ....................... 302.13.2 Geçit izolatörü dış terminalinin sıkılık testi........................................................ 302.13.3 Kapasitansın ve tan δ değerinin ölçümü .......................................................... 312.13.4 Geçiş direncinin kontrolü ................................................................................ 32

3 Bakım .......................................................................................................................... 333.1 Önerilen bakım ve denetim .................................................................................. 333.1.1 İzolatör yüzeyinin temizlenmesi ......................................................................... 333.1.2 Kapasitansın ve tan δ değerinin ölçümü ............................................................ 333.1.3 Soketler üzerinde bölgesel aşırı ısınma ile ilgili Thermovision (enfraruj kamera) kontrolü ................................................................................. 333.1.4 Kaçak kontrolü ................................................................................................. 333.1.5 Yağ seviyesinin kontrolü ve ayarı ....................................................................... 333.1.6 Yatay takılmış geçit izolatörlerinin sökülmesi ..................................................... 343.2 Kullanım ömrünün sonunda imha edilmesi........................................................... 34

Transformatör geçit izolatörleri, tip GOE ve GOE(2), Kurulum ve bakım kılavuzu | 2750 515-1 tr, Sür. 12 7

1

3

5

7

8

10

11

12

13

14

4

15

16

goe_0001 goe_0036

goel_015gob_0018

1

3

2

a, b a

1. Üst uç somun2. Esnek bağlantı3. Üst muhafaza4. Yağ seviyesi göstergesi

(conta ve vidalarla birlikte komple)a. Prisma tipli, 2744 322-Ab. Manyetik tipli, 2744 322-B

5. Porselen izolatör, hava tarafı6. Ön gerilimli borular7. Transformatör yağı8. Kondansatör gövdesi9. Kelepçe10. Montaj flanşı11. Transformatörler için uzatma12. Porselen izolatör, yağ tarafı13. Alt uç somunu14. Sızdırmaz tapa

a. M8; 2522 731-Ab. M16; 2522 731-B

15. Yay takımı16. Güçlendirilmiş flanş

1 Tarif

GOE GOE(2)

1.1 TasarımGOE tip geçit izolatörlerinin tasarımı ve ölçüleri Teknik Kılavuz'da, 1ZSE 2750-105 verilmiştir. Tasarım prensibi ayrıca Şek. 1'de gösterilmektedir. GOE geçit izolatörleri, servis sırasın-da izolatör izolasyonunun kapasitans ve kayıp faktörü ölçümleri tarafından kontrol edilmesi için kullanılabilen ve Şek.2'de gös-

Şekil. 1. Tasarım prensibi

1. Cıvata, 2121 2033-5922. Konik yaylı rondela, 2154 725-73. Conta, 2152 045-513

1. Flanşlı saplama DIN 6921, 2121 738-182. Conta, 2152 899-132

Sızdırmaz tapa, 2522 731-A Sızdırmaz tapa, 2522 731-B

terilen bir voltaj test başlığına sahiptir. Test başlığı, test başlığı kapağı ile topraklanmıştır. Sürekli ölçüm için, test başlığı Şek.3'e göre bir terminal kutusu ile donatılabilir. Geçit izolatörü iki farklı bağlantı sistemi ile teslim edilebilir: montaj talimatında belirtildiği gibi, çekme çubuğu veya çekme kablosu.

8 2750 515-1 tr, Sür. 12 | Transformatör geçit izolatörleri, tip GOE ve GOE(2), Kurulum ve bakım kılavuzu

goel_006

goel_005

1. Kapak, 2749 515-22. Silindir başlı vida, 2121 2459-2203. Topraklama yayı, 9580 148-14. Conta (O-ring) 64,5 x 35. Sızdırmaz tapa, 2522 731-A,

yağ dolumu için, gerilim cihazı kullanıldığında. Contalamadan önce yağ hacminin %15'ini çıkarın.

6. Geçit izolatörü, 2769 522-N7. Baskı vidası, 2129 713-38. Disk yay, 2195 703-19. Conta (O-ring) 24.2 x 3 10. Kablo11. Saplama, 2769 517-612. Sızdırmaz rondela 4,5 x 713. Saplama, 2769 517-7

Pr 22.5

D=80

65

F

Terminal kutusu, servis sırasında hasarları önlemek için, uygun bir aşırı voltaj koruyucu ile donatılmalıdır. Kablo rakoru, donanıma suyun girmesini önlemek için, aşağıya doğru yönlendirilmelidir.

(Pg 16, DIN 40430'a göre)İsteğe bağlı yönde dönebilir

Şekil. 3. Ölçme devrelerine giden kalıcı bağlantı ile ilgili terminal kutusu, 2769 522-C

Şekil. 2. Test başlığı, 2769 522-T ve test başlığı kapağı, 2769 522-M

1) Kilitleme sıvısı 1269 0014-407 (Loctite 601)Maks test voltajı 1 min., 50 Hz, 20 kVMaks servis voltajı 6 kV


goe_0054

Şekil. 5. Yağ örnekleme valfinin açılması ve kapatılması için olan kolun konumlandırılması.

1.2 Yağ örneklemeYağ örneklemesi, uygun olmayan tekrar contalama riski yü-zünden, rutin kapsamdaki bir saha muayenesi olarak öneril-memektedir. Bunun ötesinde, örneklemeden önceki sıcaklık ve yük çevrimleri dengeyi ve böylece test sonuçlarını etkiler. Bununla birlikte, bir problem bilindiğinde, örneğin C1 değerini aşan artmış kayıp faktörü gibi, çözünmüş gazlarla ilgili yağ örneklemesi ve analizi önemli bilgiler sağlayabilir.

Yağ örnekleri tercihen kuru hava koşullarında toplanmalıdır. Eğer örnek başka bir koşulda alınırsa, şunlar dikkate alınmalı-dır:

− Örnek alma ve dolum işleminden önce, örnekleme valfinin ve dolum tapasının etrafındaki alanı kurutun ve temizleyin.

− Örnekleme valfinin ve dolum tapasının etrafını yağmurdan koruyun.

Geçit izolatörünün iç basıncı örnekleme öncesi ve sonrası ke-sinlikle değişmemelidir, zira geçit izolatörünün belirli bir aralık içinde çalışması gerekmektedir. Örnekleme işlemi geçit izola-törü sıcaklığı 0 °C ile 30 °C arasında olduğu zaman alınırsa, bu kural yerine getirilmiş olur.

Geçit izolatöründen çıkarılan yağ daima aynı miktarda trafo yağı ile tamamlanmalıdır. Yeni yağ IEC 60296'ya uygun olmalı ve temiz ve kuru olmalıdır.

1.2.1 Örnekleme ve dolum işlemi Hortumun ucunu uygun bir nipele bağlayın ve nipeli flanştaki valfe birleştirin, Şek.4. Valfin vida dişi (ISO-G 1/4") BSPT 1/4".

Yağı alın.

Sıcaklığa bağlı olarak, geçit izolatörünün içindeki basıncın atmosfer basıncının üzerinde veya altında olabileceğine dikkat edin.

Örnekleme işleminden sonra, geçit izolatörünün tepesindeki tapayı yeniden yağ dolumu için sökün. Bkz. Şek. 1, parça 14. Geçit izolatörü tekrar contalandığında, eski conta daima yenisi ile değiştirilmelidir.

Örnekleme işlemi sona erdikten sonra, geçit izolatörüne 12 saat süre ile enerji verilmemelidir.

Şekil. 4. Yağ örnekleme valfi.

AçıkKapalı


goe_0017

gob_0013

1.1.2 Yatay olarak takılmış geçit izolatörlerinin tasarımı

Bir geçit izolatörü yatay konumda monte edilirse, bu durum si-parişte mutlaka açık şekilde belirtilmelidir. Böylece geçit izolatörü flanşı, izolatör yağ sisteminin trafo yağına birleştirilmesi ile ilgili flanşın yağ tarafında bir yağ deliği ile sevk edilir. Yatay montajlı geçit izolatörleri mutlaka tamamen yağ doldurulmuş olduğundan, bu delik geçit izolatörü için gerekli yağ genişlemesini sağlar.

Sevkiyat sırasında, bu delik Şekil. 6'da gösterildiği gibi düz bir lastik conta ve bir çelik plaka ile kapatılmıştır. Bu düzenleme, deliğin geçit izolatörünün montajından önce açılmış olduğunu göstermektedir. Transformatör flanşındaki contanın servis sıra-sında bu deliği kapatmadığını kontrol etmek önemlidir. Delik iki montaj deliği arasındadır ve flanş kenarından B mesafesindedir.

GOE(2) 1175'in yatay olarak monte edilemediğine dikkat edin.

Tip GOE B ölçüsü

GOE 250 - GOE 450 55

GOE 550 - GOE 900 60

GOE 950 - GOE 1300 67Tablo 1.

Şekil. 6. Tasarım prensibi - yatay montajlı geçit izolatörü.


goe_0015

1. Bağlantı dişleri, 2522 732-242. Sızdırmaz rondela, 2152 795-63. Bağlantı nipeli, 2522 732-254. Sızdırmaz rondela, 2152 795-75. Bağlantı kapağı, 2522 732-236. Konik koruyucu tapa, 1860 1903-1

1.1.3 Yağ seviyesi altında yağ bağlantısı olan özel tasarım

Geçit izolatörü yağ seviyesi altında yağ bağlantısı bulunan özel bir GOE tasarımı mevcuttur. GOE ≤ 900 olan tipte, yağ dolu-mu geçit izolatörü flanşındaki bir valf üzerinden yapılır. GOE >900 tipte, yağ dolumu Şekil 7'de tarif edilen bir özel işlem bağlantısı üzerinden yapılır.

1.1.3.1 Gerekli aletler

DİKKAT: Geçit izolatörlerinin yağ tamamlamasını ve örnekle-mesini -10 °C'nin altındaki sıcaklıklarda yapmayın.

Özel işlem bağlantısı üzerinden yapılan yağ tamamlaması ve örneklemesi için özel aletler gereklidir. Bkz. Şek. 8 ve 9. Bağ-lantı kaplini, 2522 732-26, mutlaka ABB'den sipariş edilmeli-dir. Bağlantı dişi ISO-G 3/8" dir.

Şekil. 8. Bağlantı kapağını çıkarmak için benzer bir alet kullanın Şekil. 9. Yağ örneklemesi ve seviye tamamlama donanımı.

Şekil. 7. İşlem bağlantısı.


1.2 Çalıştırma koşullarıAşağıdaki tablo, GOE Yağ-Hava geçit izolatörleri ile ilgili standart teknik özellikleri gösterir. Aşağıdaki değerleri aşan durumlar için, lütfen ABB ile temas edin.

Ortak özellikler

Uygulama: Transformatörler

Sınıflandırma: Yağ emdirilmiş kağıt, kapasitans dereceli,

açık hava-daldırma geçit izolatörü

Ortam sıcaklığı: +40 ila -50 °C arası, IEC 60137'nin

sıcaklık sınıfı 2'ye göre asgari değer

Sahanın rakımı: < 1 000 m

Yağmur ve nem seviyesi: 1-2 mm yağmur/min yatay ve dikey, IEC

60060-1'e göre

Hava kirlenmesi seviyesi: Belirlenmiş sızıntı mesafesine ve IEC

60815'e göre (”Kirlenmiş koşullara göre

olan izolatörlerin seçim kılavuzu”)

Daldırma ortam tipi: Transformatör yağı. Maximum günlük

ortalama yağ sıcaklığı 90 °C. Maximum

geçici yağ sıcaklığı 115 °C

Transformatördeki yağ sevi-

yesi:

Geçit izolatörü flanşından 30 mm'den az

değil.

Çevreleyen ortamın azami

sıcaklığı:

100 kPa aşırı basınç

İşaretler: IEC/ IEEE'ye uygunluk

1.3 Mekanik yüklemeGeçit izolatörleri, izolatör eksenine dik olarak üst terminalin orta noktasına uygulanan aşağıdaki konsol yükleri için tasar-lanmıştır. Eksenel yönde, GOE geçit izolatörü sürekli olarak 20 kN kuvvete dayanır. Dış terminal saplamasındaki azami tork 250 Nm'dir.

Geçit izolatörü Max. 1

dakikalık yük

testi (N)

Montaj açısındaki

çalışmada azami izin

verilen yük (N)

0° -30° -60°

GOE 250 ile GOE 380

arası

5700 2800 2300 1700

GOE 650 5700 2800 2300 1700

GOE 950 5000 2500 2000 1500

GOE 1050 13000 6500 4300 3100

GOE 1175 12000 6000 4300 3100

GOE 1300 ile GOE 1425

arası

9000 4500 2500 -

GOE 1550 ile GOE 1800

arası

13000 6500 4300 1500

GOE 2550 12200 6100 2900 -

GOE(2) 1175 10000 5000 4400 -

GOE(2) 1425 10000 5000 4100 -

GOE(2) 1550 10000 5000 3900

GOE(2) 1675 10000 5000 3900 -Tablo 2. Mekanik yükleme

1.4 Yedek parçalarGeçit izolatöründeki önemli hasar durumunda, olası onarım ve tekrar test için ABB'ye göndermenizi öneririz. Nakliye veya ku-rulum sırasında zarar görebilen veya kaybolan belirli parçaları (Şekil. 1-7, 23-26, 32 ve 36) ABB'den sipariş edebilirsiniz.


goe_0038

2 Kurulum

2.1 Aletler − Yumuşak kaldırma sapanları − Kaldırma dişlisi, GOE geçit izolatörleri için 9760 667-A, bkz.

Şekil. 10 veya 9760 668-A, bkz. Şekil. 11 − Kaldırma dişlisi, 9760 668-C, GOE(2) geçit izolatörleri için

bkz. Şekil.12 − Mapalar, Ø 28 mm delik için, yumuşak sapanları geçit izola-

törü flanşına birleştirmek için − Altı köşe başlı cıvatalar için tork anahtarı, baş genişliği

16 mm (M10) ve 13 mm (M8) − Geçit izolatörünü belli bir açıda monte etmek için palanga − Yumuşak yataklama − Esnek içten çekmeli kordon, 9760 669-A, çekme çubuğu-

nun montajı için, bkz. Şekil. 13 − Kutu anahtarı, 9760 669-B, çekme çubuğunun montajı için,

bkz. Şekil. 14

Şekil. 10. Kaldırma dişlisi, 9760 667-A. Ağırlık: 14 kg. GOE geçit izolatörü için max. 2000 kg (4400 lb).

2.2 Tüketim maddeleri − Trafo yağı ile temas eden vidaları yağlamak için, sudan arın-

mış vazelin, Mobilgrease 28 veya trafo yağına zarar verme-yen diğer yağlayıcılar.

− Topraklama vidasını ve diğer terminal O-ring contasını yağlamak ve korumak için Mobilgrease 28 veya diğer uygun gres yağı.

− Kontak yapan vidaları yağlamak ve dış terminalde kalafatla-mak için Molykote 1000 veya diğer uygun bileşik.


goe_0039 goe_0042

goe_0005 goe_0004

Şekil. 11. Kaldırma dişlisi, 9760 668-A. Ağırlık: 12.5 kg. GOE geçit izolatör-leri için max. 3.000 kg (6600 lb).

Şekil. 13. Esnek içten çekmeli kordon, 9760 669-A. Şekil. 14. Kutu anahtarı, 9760 669-B.

Şekil. 12. Kaldırma dişlisi, 9760 668-C. Ağırlık: 11.5 kg. GOE(2) geçit izola-törleri için max. 1100 kg.


goe_0006

Şekil. 15. Uzun süreli depolama.

2.3 Nakliye ve kullanma

DİKKAT: Geçit izolatörü taşınabilir ve yatay olarak 6 ay depo-lanabilir. 6 aydan fazla depolamak için, geçit izolatörünün üst ucu dikey konumda yukarı doğru veya üst ucu yukarı doğru yatırılmış ve en az 7°'lik açıda kaldırılması önerilmektedir. Geçit izolatörlerini kuru, temiz ve mekanik hasara karşı korunmalı şekilde tutun. Açık havada depolandığı zaman suyun sızma-sına karşı korunacak şekilde muhafaza edin. Bunun anlamı, sandığın yoğun yağmurlar sırasında zeminin ıslak ve çamurlu olacağı öngörülen alanlarda depolanmaması demektir. Sandığı bir tente veya sundurma ile yağmur ve kara karşı koruyun.

Geçit izolatörünü teslim alır almaz nakliye hasarları ile ilgili dik-katlice muayene edin. Geçit izolatörünün rutin olarak kısmen yağa daldırılmış şekilde test edilmiş olduğuna ve bir miktar yağ kalabileceğine lütfen dikkat edin. Dişlerin yağlanması için vaze-lin kullanılır ve vazelin bazı sıcaklıklarda yağ gibi görünebilir.

Geçit izolatörleri ABB tarafından normal olarak gözenekli plastik bloklarla ve elyaf kartonlarla desteklenmiş şekilde kutular içinde sevk edilir. Kutular "Top End" (üst ucu) şeklinde markalanmıştır.

2.4 Kutudan kaldırma

UYARI

Geçit izolatörünü kutudan kaldırmak için, Şekil 16'da gösterildiği gibi iki adet temiz kaldırma sapanı kullanın. Sapanlar hava tarafı izolatörünün etrafına uygulanmama-lı, zira kılıflar zarar görebilir. Zemine yerleştirilirse, geçit izolatörü kutudaki gibi aynı noktalardan desteklenmeli veya üst muhafazanın ve sabitleme flanşının altında bloke edilmelidir. Porselen kılıflardan desteklenemez.

Şekil. 16. Kutudan kaldırma.

Min. 7°

"Üst Uç"


goe_0007

2.5 Montaj

UYARI

Geçit izolatörünün alt ucunun altında mutlaka yumuşak bir yataklama, örn. lastik hasır veya ahşap pano kullanılmalı-dır.

Geçit izolatörünün ağırlığı isim plaketinde belirtilmiştir. Toplam ağırlığı 2000 kg'a eşit veya daha az olan geçit izolatörleri Şekil 17'ye göre dikey konuma kaldırılmalıdır. Daha ağır geçit izola-törleri Şekil 18'e göre dikey konuma kaldırılmalıdır.

Belli bir açıda kaldırmak için, kaldırma dişlisi Şekil 19 veya 20'ye göre düzenlenmelidir.

Şekil. 17. Dikey montaj için. Geçit izolatörleri max. 2.000 kg (4400 lb) Şekil. 18. Dikey montaj için. Geçit izolatörleri max. 3000 kg (6600 lb)

Geçit izolatörünün üst ucunda uygulama için bir kaldırma cihazı mevcut değil ise, porselen kılıfa zarar vermeyecek şe-kilde, hemen üst muhafazanın altındaki izolatörün etrafına bir kaldırma sapanı uygulayarak geçit izolatörünün (BIL ≤ 900 kV) kaldırılmasına izin verilir. Geçit izolatörünün iletkenindeki orta delik ve montaj flanşının altındaki yağ ucu dikkatlice temizlen-meli ve transformatöre takılmadan önce muayene edilmelidir. Bir M8 fırdöndüsü (Şek. 13) olan bir kordon veya esnek bir tel, merkez deliği içinden ve çekme çubuğu sistemi için Şekil 32'ye göre ve çekme kablosu için Şekil 29'a göre çekilir. Geçit izolatörü şimdi transformatörün üzerine kaldırılmak için hazırdır.

Şekil. 11'e göre kaldırma dişlisi

Yumuşak yataklama

Mapa için Ø 28 delik

Şekil. 10'a göre kaldırma dişlisi


goe_0008

goe_0009

Yumuşak yataklama

Mapa için Ø 28 delik

Şekil. 10'a göre kaldırma dişlisi

Şekil. 19. Belli bir açıda montaj.

Palanga

Şekil. 11'e göre kaldırma dişlisiŞekil 21'de gösterildiği gibi monte edilmiş.

Şekil. 20. Geçit izolatörlerinin SF6 şalt cihazı veya 2000 kg'dan ağır olan geçit izolatörler için belli bir açıda montajı.


goel_012

goe_0026

SF6 şalt cihazı için olan geçit izolatörleri normal olarak dış ve iç terminalleri ön montajlı şekilde takılır ve sevkiyattan önce sıkılık testi yapılır. Dış terminal çıkarılmamalıdır. Bu durumlar-da kaldırma dişlisi Şekil 11'e göre kullanılır ve Şekil 21'e göre monte edilir. Kaldırma işlemi Şekil 18 veya 20'ye göre yapılır. Bu durum ayrıca, müşteri isteğine göre sıkılık testi ve dış ter-minallerinin ön montajı yapılmış olan diğer geçit izolatörleri için de geçerlidir.

Geçit izolatörlerinin diğer kurulumları için, kaldırma dişlisi doğ-rudan izolatör üst somununa monte edilir.

Bir geçit izolatörü açılı olarak monte edildiğinde, izolatör eğimli yönde prizma tipli yağ seviyesi göstergesi yan tarafa ve manyetik tipli yağ seviyesi göstergesi aşağıya doğru olarak takılmalıdır, Şekil 22'ye göre.

Şekil. 21. Kaldırma dişlisinin montajı.

Şekil. 22. Dikeyden farklı olarak takılan geçit izolatörlerindeki yağ seviyesi göstergelerinin yönlendirilmesi.

Altı adet M10 x 60 cıvatadan üç tanesi sökülür ve bunların yerine üç tane uzun cıvata M10 x 100 takılır.

Azami 3000 kg olan geçit izolatörlerinin kaldırılması için ahşap ara parçalar kullanın. Ara parçaları bant ile sabitleyin.

Manyetik tipli yağ seviyesi göstergesi aşağı doğru bakacak şekilde

Prizma tipli yağ seviyesi göstergesi yan tarafa bakacak şekilde


goek_014

goek_015

2.6 Alt kontağa bağlantı ve kalkanın montajıKalkan ve montaj detay parçaları bir kontraplak kutuya paket-lenmiştir.

2.6.1 Kablo pabuçları için 4 vida dişli deliği (N1=4) olan küçük alt kontak

1. Kılavuz kovanlarını, yayları, baskı halkalarını ve soket vidalarını geçit izolatörünün alt ucuna monte edin. Kılavuz kovanların fonksiyonu, uç kalkanın konik deliklerden (M10) tam olarak 17 mm mesafeye monte edilmesine baskı halkasının ve yayın soket vidaları boyunca hareket etmesine izin vernektir.

2. Kalkanı geçici olarak Şekil 23'teki gibi yerleştirin.3. Geçit izolatörünü alçaltın ve transformatöre sabitleyin.4. Kablo pabuçlarını alt kontağa birleştirin. Sıkma torku:

68 ± 6 Nm.

DİKKAT: Kabloların herhangi bir gerilime meydan vermemesi ve böylece alt kontağa herhangi bir ilave kuvvet uygulamaması son derece önemlidir.

5. Kalkanı geçit izolatörünün alt uç somununa itin.6. Yayları birbirine bastırın.7. Soket vidalarını kalkandaki kama delikleri içinden

yönlendirin.8. Kalkanı, vida başlarının kilitlenmiş konumda olup

olmadığını kontrol etmek için bir miktar geri döndürün, bkz. Şekil 24.

9. Kalkanı durdurmak için çevirin (yakl. 20°). Yayların kalkanı aşağı bastırmasını sağlayın.

1. Geçit izolatörünün alt ucu2. Yay, 2129 2011-4883. Kılavuz kovan, 12/10 x 174. Baskı halkası5. Soket vidası, M10 x 256. Kablo pabuçları7. Kalkan8. Sargıya giden bağlantılar9. Korumalı boru10. M12 delikleri olan alt kontak,

kilitli dönüşü olan diş geçme parçası

Şekil. 23. Alt kontağa bağlanması. Şekil. 24. Kalkanın montajı.


goek_023 goek_017

2.6.1 Kablo pabuçları için 4 vida dişli deliği (N1=4 veya 6) olan büyük alt kontak

2.6.2.1 Kalkanın geçit izolatörünün alt uç somununa takılması1. Kablo pabuçlarını alt kontağa birleştirin. Sıkma torku:

68 ± 6 Nm.


2. Kılavuz kovanlarını, yayları, baskı halkalarını ve soket vidalarını geçit izolatörünün alt ucuna monte edin. Kılavuz kovanların fonksiyonu, uç kalkanın konik deliklerden (M10) tam olarak 17 mm mesafeye monte edilmesine baskı halkasının ve yayın soket vidaları boyunca hareket etmesine izin vernektir.

3. Kalkanı geçit izolatörünün alt uç somununa itin.4. Soket vidalarını kalkandaki kama delikleri içinden

yönlendirin.5. Yayları birbirine bastırın.6. Kalkanı durdurmak için çevirin (yakl. 20°). Yayların kalkanı

aşağı bastırmasını sağlayın.7. Kalkanı, vida başlarının kilitlenmiş konumda olup

olmadığını kontrol etmek için bir miktar geri döndürmeye çalışın, bkz. Şekil 26.

8. Geçit izolatörünü alçaltın ve transformatöre sabitleyin.


1. Geçit izolatörünün alt ucu2. Yay, 2129 2011-4883. Kılavuz kovan, 12/10 x 174. Baskı halkası5. Soket vidası, M10 x 256. Kablo pabuçları7. Kalkan8. Sargıya giden bağlantılar9. Korumalı boru10. M12 delikleri olan alt kontak, kilitli

dönüşü olan diş geçme parçası


goek_023

goek_018

goek_015

goek_019

2.6.2.2 Kalkanın alt kontağa takılması1. Kablo pabuçlarını alt kontağa birleştirin. Sıkma torku:

68 ± 6 Nm.


2. Kılavuz kovanları, yayları, baskı halkalarını ve soket vidalarını alt kontağa monte edin. Kılavuz kovanların fonksiyonu, kalkanın konik deliklerden (M10) tam olarak 17 mm mesafeye monte edilmesine baskı halkasının ve yayın soket vidaları boyunca hareket etmesine izin vernektir.

3. Kalkanı alt kontağın üzerine itin.4. Soket vidalarını kalkandaki kama delikleri içinden

yönlendirin.5. Yayları birbirine bastırın.6. Kalkanı durdurmak için çevirin (yakl. 20°). Yayların kalkanı

yukarı bastırmasını sağlayın.7. Kalkanı, vida başlarının kilitlenmiş konumda olup

olmadığını kontrol etmek için bir miktar geri döndürün, bkz. Şekil 28.

8. Geçit izolatörünü alçaltın ve transformatöre sabitleyin.

1. Alt kontak2. Yay, 2129 2011-4883. Kılavuz kovan, 12/10 x 174. Baskı halkası5. Soket vidası, M10 x 256. Kablo pabuçları7. Kalkan8. Sargıya giden bağlantılar9. Korumalı boru10. M12 delikleri olan alt kontak, kilitli

dönüşü olan diş geçme parçası


7


2.7 İç terminal / Damarlı kablo

DİKKAT: İletkenin montajı mutlaka aşağıdaki yönteme göre yapılmalıdır. Kontak yüzeyleri mutlaka temiz olmalıdır. Sert lehimlenmiş terminallerdeki oksitlenme fırça ile çıkarılmalıdır.

Geçit izolatör flanşının sabitlenmesi için sabit saplama cı-vataları kullanılırsa, flanşı kılavuzlamak ve transformatörün içine düşebilecek metal talaşlarının oluşmasını önlemek için, saplamaların 2 veya 3 tanesinde plastik kovan kullanılması önerilmektedir.

2.7.1 Tip GOEİç çekme kablo terminali, bkz. Şek. 29, esnek kabloya trans-formatör fabrikasında sert lehim ile birleştirilir. Geçit izolatör flanşı ile ilgili sızdırmaz yüzeyden ölçülen çekme kablosu uzunluğu Teknik Kılavuz'da, 1ZSE 2750-105gösterildiği gibi, her izolatör boyutu için gösterilen L2 nominal değeri, eksi 350 mm'ye eşit olmalıdır. Bunun için, servis konumunda çek-me kablosunun aşırı gerilmesini önlemek üzere, yeteri kadar büyük, ek bir uzunluk ilave edilmelidir. Geçit izolatörüne olan terminal uzunluğu aşağıdaki şekilde ayarlanmalı ve izolatör aynı konumdaki son dikeltme için uygun şekilde işaretlenme-lidir. Bunun nedeni, en küçük GOE için olan izolatör uzunluk toleransının ±20 mm ve en büyük için ±60 mm olmasıdır. Ölçü çizimine veya Teknik Kılavuzdaki 1, 5, 9, 13 ve 17 no'lu tablolara bakın.

İki iç terminal parçasını birleştirmek için doğru konumu bulma-nın en kolay yolu, L1 porselen uzunluğunu ölçmek, bkz. Şek. 1 ve nominal L1 uzunluğunu çıkarmak ve montaj deliklerini Şek. 29'da gösterildiği gibi seçmektir. Nakliye sırasında, iç terminal kör kapağa sabitlenebilir. Kurma sırasında, kör kapak çıkarılır ve terminal gevşetilir.

1. Normal olarak kapak plakasına sabitlenmiş olan damarlı kabloyu sert lehimlenmiş iç terminal ile birlikte gerdirin. Kavis yapmaktan kaçının.

2. İçten çekilen kordonu geçit izolatörünün merkez deliği arasından düşürün.

3. Geçit izolatörünü delik üzerinden kaldırın. Kordonlar üzerine konumlandırılmış üst bağlantı parçalarını Şekil 29'da gösterildiği gibi yerleştirin.

4. M8 fırdöndüsünü, damarlı kablonun ucundaki iç terminale sabitleyin. İçten çekilen kordonu gergin tutarak, damarlı kabloyu yönlendirirken, geçit izolatörünü transformatör içine indirin. Muayene delikleri transformatördeki geçit izolatörlerinin yakınına konumlanmış ise, bunlar kablonun izolatör üzerine doğru şekilde girdiğini kontrol etmek için, montaj sırasında açık olmalıdır.

5. Kablo boyunun çok kısa veya aşırı uzun olduğu tespit edilirse, geçit izolatörü mutlaka tekrar kaldırılmalı ve kablo uzunluğu ayarlanmalıdır. Bu husus genellikle iki terminal parçasının tekrar birleştirilmesi ile gerçekleştirilebilir. Bir dizi delik terminalin 30 mm adımlarda hareket ettirilmesine imkan verir. Her iki vida da mutlaka kullanılmalıdır.

6. Geçit izolatörünü transformatör kapağına sabitleyin. Flanşa gelecek hasarları önlemek için, cıvataların düzgün şekilde çapraz olarak sıkılmasına dikkat edin.

7. Akım taşıyan kontak rondelasını, düz rondelayı, bellevil yayı ve somunu Şekil 29'a göre monte edin. Kontak rondelasının alt tarafındaki iki dayanak, sıkmada terminalin dönüşünü önler ve dış kenara yakın iki kılavuz pimi, aynı amaçla bağlantı burcunun üstündeki denk gelen deliklerine girer. Kablonun son konumundan birazcık yukarı çekilmesi ve tüm gevşek parçaların terminale monte edilmesi ve sonra tüm grubun kılavuz pimler deliklere takılı olarak alçaltılması ve sonunda öngörülen 140 Nm'lik tork ile sıkılması önerilmektedir. Diş bölgesi montajdan önce hafifçe yağlanmalıdır.

8. İçten çekilen kordonu yavaşça bırakın.9. İçten çekilen kordonu dışarı alın.

Bundan sonra hemen "2.10 Dış terminalin montajı" bölümüne geçin.

2.7.2 Tip GOE(2)1. Normal olarak kapak plakasına sabitlenmiş olan damarlı

kabloyu sert lehimlenmiş iç terminal ile birlikte gerdirin. Kavis yapmaktan kaçının.

2. İçten çekilen kordonu geçit izolatörünün merkez deliği arasından düşürün.

3. Geçit izolatörünü delik üzerinden kaldırın.4. M8 fırdöndüsünü, damarlı kablonun ucundaki iç terminale

sabitleyin. İçten çekilen kordonu gergin tutarak, damarlı kabloyu yönlendirirken, geçit izolatörünü transformatör içine indirin.


6. İç terminali Şekil 30'a göre bölünmüş halka ile kilitleyin.7. İçten çekilen kordonu, iletken bölünmüş halka üzerine

oturacak şekilde yavaşça bırakın.8. İçten çekilen kordonu dışarı alın.9. Bundan sonra hemen "2.10 Dış terminalin montajı"

bölümüne geçin.


goe_0016

1. Esnek içten çekmeli kablo, Şekil 13'e göre2. Altı köşe somun M163. Konik yaylı rondela 17 x 39 x 4 (Bellevil yayı) 4. Rondela 17 x 42 x 45. Kontak rondelası 4649 133-56. İç terminal, üst parça7. Esnek çekme kablosu8. Şekil. 10'a göre kaldırma dişlisi9. Altı köşe başlı cıvata M10 x 5010. İç terminal, alt parça

Geçit izolatörünün üst ucu

Dişleri yağlayınSıkma torku: 80 Nm

Dişleri yağlayınSıkma torku: 35 - 40 Nm.

Delik no.

Porselen uzunluğu Ölçülmüş L1 (bkz. Şek. 1) eksi nominal değer L1 (bkz. Teknik Kılavuz, 1ZSE 2750-105)

Bağlantı konumu delik no.

-46'dan kısa 1-2

-45 ile -15 arası 2-3

-14 ile +15 arası 3-4

+16 ile +45 arası 4-5

+46 veya daha büyük 5-6

Geçit izolatörü flanşı ile ilgili sıdırmaz yüzeyden olan L2 - 350 ölçüsü, bkz. Teknik Kılavuz, 1ZSE 2750-105

Şekil. 29. GOE ile ilgili çekme kablo sisteminin montajı.


gom_0007

Şekil. 30. GOE(2) için dış ve iç terminal saplaması.

Sıkma torku, yakl. 40 Nm (4 kpm, 30 foot-pound)

Sıkma torku, yakl. 20 Nm (2 kpm, 15 foot-pound)

1. Dış terminal saplaması2. Altı köşe başlı cıvata M8 x 303. Konik yaylı rondela 8.4 x 18 x 14. Conta (O-ring) 59.2 x 5.75. Conta sıkma halkası6. Geçit izolatörünün üst ucu7. Bölünmüş halka8. Altı köşe başlı cıvata M10 x 609. Rondela 10.5 x 22 x 210. İç terminal saplaması


goek_010

2.8 Çekme çubuğu

DİKKAT: Çekme çubuğunun montajı mutlaka aşağıdaki yönte-me göre yapılmalıdır. Kontak yüzeyleri mutlaka temiz olmalıdır.

Kalkanın, alt kontağa monte edilmiş ise, şekil 28'e göre monte edilmesine dikkat edin. Ters tarafa monte edilmesi, yüksek alan gerilimleri yaratır ve önemli arıza tehlikesine yol açar.

2.8.1 Tip GOETransformatörün kapağı altındaki parçalar Şekil 31'de göste-rildiği gibi genellikle nakliye kapağında desteklenir. Kurulma sırasında, küçük kapak önce açılmalı ve bağlantı parçalarının desteği gevşetilmelidir. Daha sonra büyük nakliye kapağı çıkarılır.

1. Şekil 32'de gösterildiği gibi, dengeleme cihazı geçit izolatörü iç borusunun tepesine yerleştirilir. Bu borunun ucu daima, dış izolatörün toleranslarına bakılmaksızın alt parçalardan aynı mesafede olur.

2. Çekme çubuğu ilave bir bağlantı ile, örneğin geçit izolatörünün kulesini nakliye amaçlı çıkartmak için, sevk edilirse, ilave bağlantı kovanı, çekme çubuğu sisteminin daha sonraki bir olası sökülmesi durumunda istenmeyen bir gevşemeyi önlemek için, kilitleme sıvısıyla (Loctite 242 ve aktivatör Loctite T747) yerinde kilitlenmelidir. Şekil 33, bağlantıların nakliye sırasında nasıl kilitlendiğini gösterir.

3. Dengeleme cihazı (7), rondela (4), somun (3) ve kutu anahtarı (2) yerinde iken geçit izolatörü arasından çekilen kordon, diş çekilmiş kovanı alt uç parçaya birleştirmek için çekme çubuğunun üst kısmını alçaltmak için kullanılır.

4. Daha sonra geçit izolatörü kordon iyice gerilmiş halde transformatörün içine indirilir.

DİKKAT: Geçit izolatör flanşının sabitlenmesi için sabit sap-lama cıvataları kullanılırsa, flanşı kılavuzlamak ve transforma-törün içine düşebilecek metal talaşlarının oluşmasını önlemek için, saplamaların 2 veya 3 tanesinde plastik kovan kullanılma-sı önerilmektedir.

1. Küçük kapak2. Nakliye kapağı3. Transformatör kapağı4. Çekme çubuğu5. Ara boru parçası6. Kalkan7. Alt kontak8. Sargıya giden bağlantı

Şekil. 31. Nakliye sırasında çekme çubuğu ile ilgili iç terminaller için olan süspansiyon örneği


goe_0012

goe_0013

Geçit izolatörünün üst ucu

"Çekme çubuğu" bölümüne göre monte edin

5 rondela

Şek. 32a

2 rondela

Şek. 32b Şekil. 32c. (Daha önceki tasarım)

Şekil. 33. Çekme çubuğunun kilitlenmesi.

Çekme çubuğunun uzunluğuna bağlı olarak, bir veya iki ek bağlantı bazen gerekli olur. Bunlar daima her iki parçada kilitleme sıvısı 1269 0014-408 (Loctite 270) ile kilitlenir.

Kilitleme sıvısı 1269 0014-408 (Loctite 270) ile kilitlenmiş.

Kilitleme sıvısı 1269 0014-408 (Loctite 270) ile kilitlenmiş.

Nakliyede kilidi açılmış.

Nakliyede kilidi açılmış.

Flanş seviyesinde bağlantı.

İsteğe göre ilave bağlantı.

1. Şekil 13'e göre esnek içten çekmeli kordon

2. Şekil. 14'e göre kutu anahtarı

3. Altı köşe somun M164. Rondela 17 x 45 x 35. Şekil 13'e göre uzatma6. Çekme çubuğu7. Dengeleme cihazı8. Şekil. 10'a göre kaldırma

dişlisi9. Altı köşe başlı cıvata

M10 x 5010. Bağlantı kovanı,

2126 739-311. Rondela, 2151 811-1412. Konik yaylı rondela

17 x 39 x 4 (Belleville spring)

Şekil. 32. Çekme çubuğu sisteminin montajı


goe_0014 goek_007

Şekil. 35. Çekme çubuğunun sıkılması.


6. Rondela ve somun Şekil 32a'ya göre sabitlenir. Çekme çubuğunda dengeleme cihazı olmayan bazı daha küçük geçit izolatörleri Şekil 32b'ye göre monte edilir. Bellevil rondelalarının doğru çalışması için, bunlar şekillerde gösterildiği gibi yerleştirilmelidir. Vida dişleri ve somun nakliyede yağ ile korunur. Somun cıvataya düzgünce vidalanamaz ise, cıvataya dikkatlice Molykote 1000 uygulayın. Taşan Molykote yağını bir bez ile silin. Çekme çubuğu olan her geçit izolatörü, fabrikada ölçümü yapılmış olan ölçü (b-a) hakkındaki bilgi föyü ile birlikte sevk edilir. Bir geçit izolatörü standart değil ise, değer bu bilgiye göre olmalıdır. Tork değeri 70 ile 140 Nm arasındadır.

DİKKAT: Çekme çubuğunda doğru kuvvetin elde edilmesini sağlamak için, somunun sıkılması aşağıdaki yönteme göre yapılmalıdır:

A. Rondela Şekil 32a'ya ve montaj Şekil 34'ya göre.1. Somundaki ve cıvatadaki dişlerin düzgün, temiz ve uygun

olarak greslenmiş olmasına dikkat edin.2. Somunu 10 Nm ile sıkın ve somunun tepesinden cıvatanın

tepesine kadar olan mesafeyi (a) ölçün.3. (b-a) farkını Tablo 3'e göre olan (a) mesafesine ekleyerek

devam edin ve öngörülen uzantı elde edilinceye kadar somunu sıkın. Her tur 2 mm'lik uzatmaya denk gelir. Somunu 140 Nm'ye sıkarken, bir dinamometrik anahtar seti kullanın. Bu değer (140 Nm) kesinlikle aşılmamalıdır.

4. Sıkma işlemi bittikten sonra, sıkma torkunun 70 Nm'den az olmamasına dikkat edin.

Kontrol etmek için fark = b - a

Şekil. 34.

B. Konik yaylı rondelalar Şekil 32b'ye ve montaj Şekil 35'e göre.

1. Somunu 140 Nm'lik bir tork ile sıkın.2. Somunu 10 Nm'ye gevşetin ve somunun tepesinden

cıvatanın tepesine kadar olan mesafeyi (a) Şekil 35'e göre ölçün.

3. Somunu sıkın ve mesafeyi (b) ölçün.4. İkinci ve birinci ölçüm arasındaki fark, (b-a) = uzatma,

Tablo 3'te verilen değere göre oluncaya kadar, somunu sıkmaya devam edin. Her tur 2 mm'lik uzatmaya denk gelir. Gerekli uzatmaya erişmek için, sıkma torku 70 ile 140 Nm arasında olmalıdır. Bir dinamometrik anahtar ile kontrol edin.

Tip GOE Fark (b-a) (mm)

250 - 210 3.5 ± 1.0

380 - 300 3.5 ± 1.0

650 - 500 5.5 ± 1.0

950 - 650 8.0 ± 2.0

1050 - 750 10.0 ± 2.0

1175 - 850 10.5 ± 2.0

1300 - 1050 13.5 ± 2.0

1425 - 1150 13.5 ± 2.0

1550 - 1175 17.0 ± 2.0

1675 - 1300 17.0 ± 2.0

1800 - 1360 17.0 ± 2.0

2550 - 1675 20.0 ± 2.0Tablo 3. Sıkma torkunu kontrol etmek için ölçüler.

70 - 140 Nm arasındaki bir sıkma torku ile Tablo 3'e uygun bir değer elde etmek mümkün değil ise, ABB ile temas edilmelidir.


UYARI

Bu yöntem, geçit izolatörü ile alt kontak arasında yeterli kontak gücünü vermek için düzenlenmiştir. Buna uyulma-ması arızaya yol açabilir.

Eski GOE geçit izolatörleri Bellevil rondelaları ile verilmek-teydi ve bunlar Şekil 32c'deki gibi yerleştirilmelidir. Bunlar düz rondela gibi çalışır, ancak Tablo 3'te verilen değer 1 mm arttırılmalıdır.

2.8.2 Tip GOE(2)1. Şekil 32'de gösterildiği gibi, dengeleme cihazı geçit

izolatörü iç borusunun tepesine yerleştirilir. Bu borunun ucu daima, dış izolatörün toleranslarına bakılmaksızın alt parçalardan aynı mesafede olur.

2. Çekme çubuğu ilave bir bağlantı ile, örneğin geçit izolatörünün kulesini nakliye amaçlı çıkartmak için, sevk edilirse, ilave bağlantı kovanı, çekme çubuğu sisteminin daha sonraki bir olası sökülmesi durumunda istenmeyen bir gevşemeyi önlemek için, kilitleme sıvısıyla (Loctite 242 ve aktivatör Loctite T747) yerinde kilitlenmelidir. Şekil 33, bağlantıların nakliye sırasında nasıl kilitlendiğini gösterir.

3. Dengeleme cihazı (7), rondela (4), somun (3) ve kutu anahtarı (2) yerinde iken geçit izolatörü arasından çekilen kordon, diş çekilmiş kovanı alt uç parçaya birleştirmek için çekme çubuğunun üst kısmını alçaltmak için kullanılır.

4. Daha sonra geçit izolatörü kordon iyice gerilmiş halde transformatörün içine indirilir.


6. Rondela ve somun Şekil 32a'ya göre sabitlenir. Vida dişleri ve somun nakliyede yağ ile korunur. Somun cıvataya düzgünce vidalanamaz ise, cıvataya dikkatlice Molykote 1000 uygulayın. Taşan Molykote yağını bir bez ile silin. Çekme çubuğu olan her geçit izolatörü, fabrikada ölçümü yapılmış olan ölçü (b-a) hakkındaki bilgi föyü ile birlikte sevk edilir. Bir geçit izolatörü standart değil ise, değer bu bilgiye göre olmalıdır. Tork değeri 40 ile 100 Nm arasındadır.

DİKKAT: Çekme çubuğunda doğru kuvvetin elde edilmesini sağlamak için, somunun sıkılması aşağıdaki yönteme göre yapılmalıdır:

7. Somunu 10 Nm ile sıkın ve somunun tepesinden cıvatanın tepesine kadar olan mesafeyi (a) ölçün.

8. Somunu sıkın ve mesafeyi (b) ölçün.

9. İkinci ve birinci ölçüm arasındaki fark, (b-a) = uzatma, Tablo 4'te verilen değere göre oluncaya kadar, somunu sıkmaya devam edin. Her tur 2 mm'lik uzatmaya denk gelir. Gerekli uzatmaya erişmek için, sıkma torku 40 ile 100 Nm arasında olmalıdır. Bir dinamometrik anahtar ile kontrol edin.

Tip GOE(2) Fark (b-a) (mm)

1175 8.5 ± 1.0

1425 9.5 ± 1.0

1550 10.5 ± 1.0

1675 10.5 ± 1.0Tablo 4. Sıkma torkunu kontrol etmek için ölçüler.

40 - 100 Nm arasındaki bir sıkma torku ile Tablo 4'e uygun bir değer elde etmek mümkün değil ise, ABB ile temas edilmelidir.

UYARI

Bu yöntem, geçit izolatörü ile alt kontak arasında yeterli kontak gücünü vermek için düzenlenmiştir. Buna uyulma-ması arızaya yol açabilir.

2.9 Geçit izolatörünün yatay montajıYatay bir GOE geçit izolatörünün test başlığı normal olarak aşağı doğrudur.

Alternatif 1. Transformatörün vakumda doldurulması.Geçit izolatörü yere yatırılırsa, içindeki havanın büyük bir kısmı üst bölümde kalır, GOE geçit izolatörü daima aşağıdaki gibi yağ ile doldurulmalıdır:

Geçit izolatörünü dikey olarak yerleştirin ve üstteki yağ dolum tapalarından birini açın. Geçit izolatörü tamamen doluncaya kadar, temiz ve kuru trafo yağı ilave edin. Tapayı yerine takın ve geçit izolatörünü flanştaki açıklık yatay olacak şekilde yukarı doğru yerleştirin. Kapatma plakasını veya tapayı hemen çıkarın ve geçit izolatörünü döndürmeden veya yatırmadan transforma-töre monte edin.

Alternatif 2. Transformatörün vakumsuz doldurulması.Geçit izolatörünü dikey olarak yerleştirin ve üstteki yağ dolum tapalarından birini açın. Geçit izolatörü tamamen doluncaya kadar, temiz ve kuru trafo yağı ilave edin. Tapayı yerine takın ve geçit izolatörünü flanştaki açıklık yatay olacak şekilde yukarı doğru yerleştirin. Kapatma plakasını veya tapayı hemen çıkarın ve geçit izolatörünü döndürmeden veya yatırmadan transfor-matöre monte edin.


21

3

5

8

4

6

7

goel_011

2.10 Dış terminalin montajı

DİKKAT: İletken kelepçelerini bağlamadan önce, alüminyum dış terminaller mutlaka tel fırça ile dikkatlice fırçalanmalı ve bir kontak bileşiği veya vazelin ile greslenmelidir. Alüminyum dış terminallerin iç temas yüzeyleri çinko-kalay kaplıdır ve burada tel fırçalama kesinlikle yapılmamalıdır.

Doğru basıncı ve düşük bir kontak direnci elde etmek için, aşağıdakiler mutlaka yapılmalıdır:

1. Kontak ve conta yüzeylerini dikkatlice temizleyin.2. O-ringi Mobilgrease 28 ile yağlayın.3. Tespit bileziğini, O-ringi ve dış terminal saplamasını

takın ve bunları iç terminalin üzerine itin. Geçit izolatörü ile birlikte son montaj için düşünülen ek bir O-ring verilmektedir.

1. Terminal saplaması2. Altı köşe vida

GOE: M8 x 40 GOE(2): M8 x 30

3. Altı köşe başlı cıvata M10 x 604. Konik yaylı rondela 8.4 x 18 x 1

(Bellevil)5. Rondela 10.5 x 22 x 26. Conta (O-ring)

GOE: 99.1 x 5.7 GOE(2): 59.2 x 5.7

7. Conta tespit bileziği8. Geçit izolatörünün üst ucu

Sıkma torku: 20 Nm

Sıkma torku: 40 Nm

Bu parçalar sadece çekme kablosu monte edildiğinde mevcuttur.

4. Tüm cıvataların dişlerini ve başlarının alt kısmını Molykote 1000 veya diğer uygun bileşik ile gresleyin.

5. Saplamayı iç terminale bastıran M10 vidaları düz rondela ile birlikte yerleştirin ve sıkın. Çapraz olarak eşit şekilde 40 ±4 Nm'lik tork ile sıkın.

6. Sıkma halkasını tutan M8 vidaları konik yaylı rondela ile yerleştirin. Bunları contayı yerine bastırmak için sıkın. Çapraz olarak eşit şekilde 20 ±2 Nm'lik tork ile sıkın.

DİKKAT: Her iki durumda da eşit derecede sıkmak son derece önemlidir. Cıvatalar her iki taraflı olarak adım adım sıkılmalıdır.

Şekil. 36. Dış terminalin montajı.


2.11 Flanş topraklaması

UYARI

Uygun topraklama gereklidir.

Geçit izolatörü flanşı bir M12 konik delik ile verilmektedir. Geçit izolatörünü transformatör tankına sabitleyen cıvataları sıktıktan sonra, flanş topraklanmalıdır. Bu işlem normal çalışma koşul-larında, geçit izolatörü flanşı ile transformatör tankı arasındaki elektrik deşarjını önler.

Alternatif 1Çok fazla greslenmiş (Mobilgrease 28 önerilir) M12 noktalı ayar vidasını (tercihen paslanmaz çelik A4-80) yerleştirin. Transfor-matör tankının boyası altındaki metale nüfuz edecek şekilde 40 Nm ile sıkın. Bu işlem geçit izolatörü ile transformatör tankı arasında bir elektrik bağlantısı oluşturur ve bunları aynı voltaj-da tutar.

Alternatif 2Geçit izolatörü flanşındaki M12 topraklama deliği ile trans-formatördeki ilgili bir bağlantı noktası arasına esnek bir kablo uygulayın. Vidayı gresleyin (Mobilgrease 28 önerilir) geçit izolatöründeki M12'yi 40 Nm'ye sıkın. Kablonun diğer ucunu transformatöre birleştirin.

2.12 Enerji vermeden önce bekleme süresi

DİKKAT: Bir geçit izolatörü yatay olarak depolandığında, servis voltajı uygulanmadan önce en az 12 saat ve test voltajı uygulanmadan önce 24 saat tepesi yukarı bakacak şekilde kaldırılmalıdır. Eğer geçit izolatörü yanlışlıkla bir yıldan fazla ya-tay olarak depolanırsa, enerji verilmeden önce en az bir hafta mutlaka dikey konumda tutulmalıdır. Geçit izolatörü yüzeyin-deki hava kabarcıkları nedeniyle deşarjları veya kısmi deşarjları önlemek için, enerji vermeden önce biraz beklemek gerekli olabilir. Aşağıdan uygun bir yöntem seçin:

Vakum ile doldurulmuş transformatörGeçit izolatörü açısından bekleme süresi gerekli değildir.

Gazı alınmış yağ dolumlu transformatörMontaj sırasında, yüzey kabarcıklarını yok etmek için temiz ve kuru bir boya fırçası kullanın. Enerji vermeden önce 6 saat bekleyin.

Gaz emdirilmiş yağ dolumlu transformatörMontaj sırasında, yüzey kabarcıklarını yok etmek için temiz ve kuru bir boya fırçası kullanın. Enerji vermeden önce 24 saat bekleyin.

Azaltılmış yağ seviyesi olan gazı alınmış yağ dolumlu transformatör

Yağ seviyesini düzelttikten sonra, enerji vermeden önce 6 saat bekleyin.

Vakum dolumlu transformatör hariç tüm alternatifler için, dış terminal conta sistemini gevşeterek ve havanın bu yolla kaç-masını sağlayarak, yağın orta boruya en azından flanş seviye-sinde girmesine izin verilmelidir.

2.13 Enerji vermeden önce önerilen testlerGeçit izolatörünün izolasyonunu, sızdırmazlığını ve akım yolunu kontrol etmek için, aşağıdaki testler yapılabilir. Testler montaj-dan sonra, ancak geçit izolatörünün dış terminalini şalt sistemi güç devresinin geri kısmına birleştirmeden önce yapılmalıdır.

1. Transformatör ile geçit izolatörü flanşının arasındaki sıkılık testi.

2. Geçit izolatörü dış terminalinin sıkılık testi.3. Kapasitansın ve tan δ değerinin ölçümü.4. Geçiş direncinin kontrolü.

2.13.1 Transformatör ile geçit izolatörü flanşının arasındaki sıkılık testi

Çeşitli farklı metotlar uygulanabilir ve biz saha montajı ile ilgili sorumlu firma tarafından verilen talimatlara bakarız. Basit bir örnek olarak, transformatör ile geçit izolatörü flanşının ara-sındaki contanın sıkılığı, transformatör yağ doldurulduğunda, tebeşir kullanılarak, belki de daha kolayı kağıt bantlarla kontrol edilebilir.

2.13.2 Geçit izolatörü dış terminalinin sıkılık testiÜst terminal çoğunlukla transformatör genişleme sisteminin yağ seviyesinin üzerinde olduğu için, bu noktadaki bir kaçak son derece ciddidir, zira su bu yolla transformatör izolasyonu-na doğrudan girebilir. Bunun için, montajdan sonra tercihen hem vakum, hem de aşırı basınç bakımından bir sıkılık testi yapılması önerilir. Çeşitli farklı metotlar uygulanabilir ve biz saha montajı ile ilgili sorumlu firma tarafından verilen talimatla-ra bakarız.

Olası bir metot test gazı metodudur:

1. Dış terminali monte etmeden önce, orta boruya bir test gazı yerleştirin. Transformatörün yağ seviyesi mutlaka geçit izolatörünün alt ucunun üzerinde, geçit izolatörü flanşının altında olmalıdır.

2. Yağ seviyesini mümkün olduğu kadar arttırarak, orta borudaki basıncı arttırın.

3. Gaz dedektörü ile contada gaz kaçağı arayın.


2.13.3 Kapasitansın ve tan δ değerinin ölçülmesi

UYARI

C2 değeri genellikle oldukça küçük olduğundan, geçit izo-latörüne bir voltaj uygulandığında, test başlığı kesinlikle açık devreli olmamalıdır. Daima mutlaka topraklanmalı ve bir dış empedansa bağlanmalıdır. Testten sonra, test başlık kapağının geçit izolatörüne doğ-ru takılmış olup olmadığını kontrol edin.

Montajdan sonra, bir kapasitans ölçümü önerilir. Dış terminal ile test başlığı arasına bir ölçme köprüsü bağlanmıştır. Bu durum, geçit izolatörü izole edilmiş bir test başlığına sahip ol-duğu için, geçit izolatörü transformatörden çıkarılmadan müm-kündür. Daha fazla bilgi 2750 515-142 no'lu "Geçit izolatörü arıza teşhisi ve iyileştirme" ürün bilgilerinde bulunabilir.

Test başlığı kapağı, transformatörün enerjisi kesilmiş ve geçit izolatörü dış terminali ayrılmış durumda iken sökülür. Ölçüm donanımı test başlığına bağlanır ve ölçme voltajı kaynağı geçit izolatörü terminaline bağlanır.

Geçit izolatörü iletkeni ile test başlığı arasındaki kapasitans-lar C1 ve test başlığı ile topraklama arasındaki kapasitanslar C2 isim plaketinde işaretlenmiştir. Farklı geçit izolatörlerinin nominal kapasitansları C1 Tablo 4'te listelenmiştir. C2 transfor-matörün etrafındaki parçalara oldukça bağlıdır ve tüm servis koşulları için geçerli olan bir nominal değer vermek mümkün değildir.

Tip GOE L3=305 mm L3=605 mm

C1 C2 C1 C2

250 - 210 448 290 594 480

380 - 300 448 290 594 480

650 - 500 392 300 498 460

950 - 650 377 658 466 790

1050 - 750 383 390 450 590

1175 - 850 420 480 490 840

1300 - 1050 536 640 570 896

1425 - 1150 536 640 570 896

1550 - 1175 500 700 512 700

1675 - 1300 500 700 512 700

1800 - 1360 500 700 512 700

Tip GOE L3=605 mm L3=905 mm

C1 C2 C1 C2

2550 - 1675 610 5000 660 5700

Tip GOE L3=505 mm

C1 C2

2600 - 1950 770 6500

Tip GOE(2) L3=300 mm L3=600 mm

C1 C2 C1 C2

1175 407 800 470 1500

1425 474 900 532 900

1550 482 1000 535 1500

1675 482 1000 535 1500Tablo 5. pF cinsinden nominal kapasitanslar (C1 için toleranslar ± %10. C2

sadece bilgi için).

Güç kaybı katsayısı, geçit izolatörü gövdesinin sıcaklığı ile değişir ve böylece ölçülen değer aşağıda verilen düzeltme faktörü (çarpan) ile çarpılmalıdır.

Geçit izolatörü gövde sıcaklığı °C 20 °C (IEC) için çarpan

3-7 0.85

8-12 0.90

13-17 0.95

18-22 1.00

23-27 1.05

28-32 1.10

33-37 1.15

38-42 1.20

43-47 1.25

48-52 1.30Tablo 6. Sıcaklığın bir fonksiyonu olarak güç kaybı katsayısı.


2.13.4 Geçiş direncinin kontrolüBu metot, akım yolunda kesilmeler gibi çok büyük arızaları bulmak için kullanılabilir ve geçit izolatörünün arıza teşhisi için bir araç değildir.

Geçiş direncinin ölçme metodu transformatörün tasarımına bağlıdır. Genel olarak, geçit izolatöründen geçit izolatörüne bir akım uygulanır. Dış terminalden dış terminale giden voltaj dü-şüşü ölçülür. Direnç değeri Ohm kuralı, U = R·I ile hesaplanır. (U: Ölçülmüş voltaj düşüşü. I: Geçiş akımı. R: Toplam devre direnci.)

Toplam geçiş direnci, transformatör sargısının ve kablo diren-cinin ve geçit izolatörü iletkeninin ve kontak direncinin toplamı-dır. Geçit izolatörü iletkeninden gelen ek direnç 150 µΩ değe-rinden fazla olmamalıdır. Tipik bir güç trafosunun HV sargısının geçiş direnci 0.1 ..1 Ω sırasında olduğu için, bu metot sadece akım yolunda kesilmeler gibi çok büyük arızaları bulmak için kullanılabilen çok kaba bir metottur.

Mükemmelden az kontaklar sadece, her bağlantı noktası arasında hassas bir ölçüm yapılarak veya çalışma sırasında bir enfraruj kamera (thermovision) ile sıcaklık artışı ölçülerek algılanabilir.


goe_0040

goe_0002

3 Bakım

seviyesi çok düşük ise, mutlaka temiz ve kuru trafo yağı ilave edilmelidir. Şekil 37'ye göre olan doğru yağ seviyesi A için, ABB ile temas edin. Yağ seviyesinin ayarı için sadece geçit izolatörü sıcaklığı +5 °C ile +35 °C arasında olduğunda izin ve-rilir. Kontrolden sonra sızdırmaz tapaya yeni bir conta takılması önerilir. Sızdırmaz tapa 20 Nm ile sıkılmalıdır.

DİKKAT: Normal olarak, biz yağ örneklerinin alınmasını veya geçit izolatörlerimizin açılmasını önermemekteyiz. Geçit izola-törü üretim sırasında contalanmış ve sızdırmazlık testi yapıl-mıştır. Bir yağ örneklemesi demek, geçit izolatörünün açılması demektir. Böylece, örnekleme bittikten sonra, uygun olmayan bir sızdırmazlık riski de vardır. Ancak, bir problem bilindiği zaman, örneğin yüksek güç katsayısı C1 değerinin üzerinde veya gözle görünen kaçak, o zaman bir yağ örneklemesi ve gaz analizi veya yağ seviyesi kontrolü gerekebilir. Bu durumda, 2750 515-142 no'lu "Geçit izolatörü arıza teşhisi ve iyileştir-me" ürün bilgilerine bakın.

Şekil. 38. Yağ seviyesini kontrol etme.

Şekil. 37. Yağ seviyesi, A.

GOE geçit izolatörleri bakım gerektirmez. Yağ seviye gös-tergesi olan geçit izolatörleri için, fabrikadaki normal sıradan muayeneler sırasında yağ seviyesine dikkat edilmesi öneril-mektedir.

TEHLİKEEnerji verilmediği veya topraklanmadığı sırada geçit izolatöründe hiç bir işlem yapılmamalıdır.

3.1 Önerilen bakım ve denetim1. İzolatör yüzeyinin temizlenmesi2. Kapasitansın ve tan δ değerinin ölçümü3. Soketler üzerinde bölgesel aşırı ısınma ile ilgili

Thermovision (enfraruj kamera) kontrolü4. Kaçak kontrolü5. Yağ seviyesinin kontrolü ve ayarı

3.1.1 İzolatör yüzeyinin temizlenmesi

DİKKAT: Geçit izolatörü contasında ve porselen bağlantılarda solvent temasını önleyin.

Aşırı hava kirliliği koşullarında, porselen izolatör yüzeyini temizlemek gerekebilir. Bu işlem su jeti ile veya ıslak bir bezle silinerek yapılmalıdır. Gerekirse, etil alkol veya etil asetat kulla-nılabilir.

3.1.2 Kapasitansın ve tan δ değerinin ölçülmesiLütfen Bölüm 2 Kurulum'a bakın.

3.1.3 Soketler üzerinde bölgesel aşırı ısınma ile ilgili Thermovision (enfraruj kamera) kontrolü

Azami anma akımında, geçit izolatörü dış terminali normal olarak ortam sıcaklığı üzerinde yaklaşık 35 ila 45 °C sıcaklı-ğa ulaşır. Son derece yüksek sıcaklıklar, özellikle düşük akım yükünde, kötü bağlantıların işareti olabilir.

3.1.4 Kaçak kontrolüNormal istasyon denetimi sırasında, gözle yağ kaçağı kontrolü yapın.

3.1.5.Yağ seviyesinin kontrolü ve ayarıİki seviye göstergesi olan geçit izolatörleri için, 20 °C'deki yağ seviyesi iki cam gösterge arasında olmalıdır. Manyetik yağ seviyesi göstergesi olan geçit izolatörleri, yağ seviyesinin asgari seviyeye ulaşmadığını göstermek üzere düzenlenmiş göstergeye sahiptir. Normal ve yüksek sıcaklıklardaki yağ sevi-yesi daima göstergedeki kırmızı alanın üzerinde olmalıdır. Yağ


3.1.6 Yatay takılmış geçit izolatörlerinin sökülmesi

Geçit izolatörü transformatörden söküldüğü zaman, tamamen yağ ile doludur. Bir miktar yağı boşaltın ve contalı flanş deliğini ve kapak plakasını veya tapayı sıkın. Geçit izolatörünü dikey yerleştirin ve yağ seviyesini 3.1.5 maddesine göre ayarlayın.

3.2 Kullanım ömrünün sonunda imha edilmesi

Geçit izolatörü aşağıdaki malzemelerden meydana gelir:

– İletken boru: Bakır veya düşük alaşımlı alüminyum. – Terminaller: Bakır, pirinç veya düşük alaşımlı alüminyum

ve 20 µm kalınlığa kadar gümüş, kalay, altın veya nikel ile kaplanabilir.

– Trafo yağı, IEC 60296, sınıf 2. – Trafo yağı emdirilmiş kondansatör gövdesi kağıttan ve

%1alüminyum folyodan meydana gelir. – Üst gövde, üst uç somun, test başlığı ve esnek bağlantı

alüminyum alaşımlarından yapılmıştır. – Flanş, alüminyum veya kaynaklı çelikten tasarlanmış olabilir. – Yağ seviyesi camının baskı halkası kaplanmış pirinçtendir. – Prizma camı camdan yapılmıştır. – İzolatörler, kuvarz veya alümina silikat esaslı porselendir.

İletişim

© T

elif

hakk

ı 201

0 A

BB

, Tü

m h

akla

rı sa

klıd

ır.

275

0 51

5-1

tr, S

ür.

12,

2010

-09-

30ABB AB BileşenlerSE-771 80 Ludvika, İsveç Telefon: +46 240 78 20 00 Faks: +46 240 121 57 E-Posta: [email protected] www.abb.com/electricalcomponents

2750 515-1 tr, sür. 12 transformatör geçit izolatörleri ... · 1 tarif goe goe(2) 1.1 tasarım...

Documents