DNV GL © 2014 SAFER, SMARTER, GREENERDNV GL © 2014

Food Defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

1

26 november 2014

Kees Houtman

Business Leader Food & Feed

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Agenda:

� Wat is food defense?

� Waar komt het vandaan?

� Moet ik daar wat mee?

� Is er een blauwdruk voor de aanpak?

� Vragen?

2

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Wat is de definitie van food defence?

� “Food Defense is the collective term to encompass activities associated

with protecting the nation's food supply from deliberate or intentional

acts of contamination or tampering” [IFS & FDA]

� “The protection of food products from intentional adulteration by

biological, chemical, physical or radiological agents” [IFS &The USDA

Food Safety and Inspection Service]

� “Security of food and drink and their supply chains from all forms of

malicious attack including ideologically motivated attack leading to

contamination or supply failure” [PAS 69]

3

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Wat is de definitie van food defense?

Algemene definitie (interpretatie C. Houtman):

Beveiliging van de voedselketen tegen opzettelijke contaminatie

of het opzettelijk berokkenen van schade (product/imago).

Het verschil tussen de gedachte bij HACCP en Food defense: bij HACCP

wordt uitgegaan van onopzettelijke contaminatie

4

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Waar komt het vandaan?

� 9 September 2001 (USA)

� Wetgeving (FSMA [Food Safety Modernisation Act])

� NL:

�NVWA: “Bioterrorisme”

�Vitale infrastructuur

(Vitale infrastructuren zijn ketens van vergelijkbare

partijen waarvan het vanuit maatschappelijk oogpunt

cruciaal is dat zij blijven functioneren. Daarom wordt ook

wel gesproken van vitale sectoren.)

�Voedsel(ketens)

5

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Waar komt het vandaan?

� Opgenomen in GFSI-schema’s (oversteek naar de USA)

� BRC

� FSSC 22000

� IFS (special guideline)

� Klanteisen:

� Tesco Food Manufacturing Standard

6

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Eisen in GFSI schema’s

BRC - Food versie 6 (vereisten 3.11.1, 4.2)

� Rampenplan gericht op continuïteit

� Gedocumenteerde beoordeling, inclusief ruimten

� Toegangscontrole

� Bezoekersrapportage

� Training personeel in de veiligheidsprocedures

� Verzegeling van grondstoffen/half-fabrikaten/eindproducten

� USA: Registratie van de site

Opmerking: in versie 7 ook onderdeel van de management review

7

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Eisen in GFSI schema’s:

ISO/TS 22002-1 Paragraaf 18 (FSSC 22000:2013)

� Risicobeoordeling en beheersmaatregelen op gebied van sabotage,

vandalisme en terrorisme.

� Potentieel gevoelige ruimtes identificeren, vastleggen en onderwerpen

aan toegangscontrole.

� Waar mogelijk toegang fysiek beperken.

8

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Eisen in GFSI schema’s:

IFS Food (excl. Bijlage met richtlijnen) (op hoofdlijnen)

� Zorg voor voldoende geschikt, betrouwbaar, competent en geïnstrueerd

personeel en duidelijke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden

m.b.t. food defense.

� Voer een food defense evaluatie uit, herhaal dat jaarlijks.

� Voer beheersmaatregelen in en inspecties en test of de beheersing

effectief is.

� Geef op een plattegrond de risicogebieden aan.

� Zorg voor goed toegangsbeheer.

� Maak goede afspraken met leveranciers (transporteurs, aannemers,

uitzendbureaus, etc.)

� Maak een procedure voor de omgang met externe inspecties.

9

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Klanteisen:

Tesco Food Manufacturing Standard

• Risicoanalyse moet ook risico’s ten gevolge van vervalsing en

opzettelijke contaminatie bevatten.

• Hekken rondom terrein.

• Externe units (silo, koeler, vriezer, etc.) dienen op slot te zijn en maar

beperkt toegankelijk.

• Alle bezoekers, contractors moeten zich registreren, onaangekondigd

bezoek moet zich legitimeren.

10

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Moet ik daar wat mee?Bedreigingen m.b.t. food defense die niet ondenkbaar zijn:

� Een medewerker gooit bewust een handje glasscherven in het product.

� Een activist spuit kwik in sinaasappels.

� Boze buren blokkeren de in- en uitgang van uw bedrijf.

� Activisten steken uw vrachtwagens in brand.

� Een hacker heeft beschikking over uw klantenbestand verkregen.

� Een actiegroep legt uw website plat.

� Een hacker verlaagt de procestemperatuur van uw pasteur.

� Een medewerker verlengt per ongeluk de houdbaarheidsperiode van uw

kipproduct.

� Uw leverancier verkoopt strooizout als keukenzout.

11

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Moet ik daar wat mee?

Bedreigingen m.b.t. food defense uit de praktijk:

�Naald in vliegtuigmaaltijd

�Kwik in sinaasappels

�Rattengif in toetjes

�Naald in appel

12

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Food Defense aandachtsgebieden:

� Buitenterrein/omgeving

� Gebouwen (constructie/ontwerp)

� Grondstoffen

� Ontvangst en verzending

� Transport en opslag

� Personeel en uitzendkrachten (uit dienst)

� Bezoekers en aannemers

� Toegangsbeheer

� Chemische middelen

� Informatiebeveiliging

13

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Is er een blauwdruk voor de aanpak?

�NEE!

�Risicoanalyse (eis GFSI schema’s)� Voorbereiding

� Afhankelijkheidsanalyse/bedrijfsanalyse

� Dreigingsanalyse

� Maatregelenanalyse/weerstandsanalyse

� Risicoweging

14

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Risicoanalyse:

� Voorbereiding

�Betrokkenheid van verantwoordelijk management

�Doelstellingen

�Scope

�Doorlooptijd en diepgang

�Plan van aanpak en organisatie

15

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Risicoanalyse:

Afhankelijkheidsanalyse/bedrijfsanalyse

� Food defense eisen vanuit wetgeving, lokale overheid, standaarden, klanten, etc.

� Omgeving en plaats in de keten:

- Fysieke omgeving : bepaalt aantrekkingskracht en kans op ontdekking

- Intern: ruimtes inventariseren op kriticiteit, toezicht, toegang van derden

- Plaats in keten: grondstof of kant & klaar

� Soort klant: defensie, moslims, Amerikanen;

� Soort product: maatschappelijk gevoelig?

� Soort bedrijf: lokaal of multinational;

� Zichtbaarheid: bedrijf/directie actief in media;

� Bedrijfscultuur: kans op wrok?

16

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Risicoanalyse:

Dreigingsanalyse

� Verwarde persoon

� Vandaal

� Activist (gewelddadige)

� Hacker

� Gefrustreerde medewerker, ontslagen medewerker

� Lichte/zware crimineel

� Terrorist

� Oneerlijke concurrent, leverancier

17

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Risicoanalyse:

Maatregelenanalyse/weerstandsanalyse

Fysieke beveiliging

– Bijvoorbeeld hekwerken, hang- en sluitwerk, compartimentering, braakwerende

schillen, toegangsmiddelen, camera’s, inbraakdetectie.

Informatiebeveiliging, beveiliging van procesbesturing

– B.v. compartimentering, toegangsbeveiliging, detectie, back-ups, virusprotectie.

Personele maatregelen

– B.v. antecedentenonderzoek, geheimhoudingsverklaring, psychologisch onderzoek,

autoriseren en autorisaties opheffen, gedragscodes, beveiligingsbewustzijn.

Organisatorische maatregelen

– Omgang met bezoekers, beheer van sleutels, passen en codes, clean desk policy,

veiligheidscultuur.

18

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Agenda:

Risicoweging en keuzes op risicobehandeling

Vier mogelijkheden voor omgang met risico’s:

– Verminderen/beperken

– Vermijden of opheffen

– Accepteren

– Verzekeren

19

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Agenda:

Risicoweging en keuzes op risicobehandeling

� Kosten-batenanalyse van mogelijke maatregelen

� Hou rekening met opschaling bij toenemende dreiging

� Maak een plan van aanpak voor de implementatie

� Maak een responseplan

� Hou dreiging niveau in de gaten

� Wijzigingsmanagement

� Jaarlijkse audit en verificatie

� Jaarlijkse bewustwordingstraining personeel

20

DNV GL © 2014

Food defense is niet alleen “je deuren gesloten houden”

Iedereen is zoekende

� Maak FD onderdeel van uw managementsysteem

� FD Risicoanalyse bestaat uit:

� Voorbereiding

� Bedrijfsanalyse

� Dreigingsanalyse

� Maatregelenanalyse

� Risicoweging

� Kosten-batenanalyse

� Hou het FD plan levend

21

DNV GL © 2014Version

Zijn er vragen? Als het goed is, is het goed

Maar verbetering zit in eenklein hoekje

DNV GL © 2014

SAFER, SMARTER, GREENER

Bedankt voor uw aandacht,Ik wens u veel succes!

23

Normen?Certificering van managementsystemen in de food: www.dnvba.nl/food

Info?Informatie over certificering / trainingT: 010 2922700E: certificatie@dnvgl.com

Kees Houtman Business Leader Food and FeedT: 06 53607196E: kees.houtman@dnvgl.com