2106-2113 drawing3

1

คมอวชาโดยสงเขป ( COURSE OUTLINE )

หลกสตร วทยาลยเทคนคลพบร หลกสตร ประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 3 ภาคเรยนท 2 / 2553 รหสวชาและชอวชา ( TITLE HEADING ) 2106 – 2113 เขยนแบบกอสราง 3 Construction Drawings 3

1. ค าอธบายรายวชา ( CONTENT )

ศกษาและปฏบตเกยวกบหลกการเขยนแบบกอสราง ความสมพนธระหวางรปแบบแปลน รปตด รปดาน แบบขยายสวนประกอบอาคาร ผงโครงสราง ผงไฟฟา ผงสขาภบาล ผงสขาภบาล ผงบรเวณ และรายการประกอบแบบกอสรางอาคารพาณชย

2. รายวชาพนฐาน ( REQUISITE BACKGROUND )

2106 – 1004 เขยนแบบกอสราง 1 2106 – 2105 เขยนแบบกอสราง 2

3. จดมงหมายรายวชา ( COURSE OBJECTIVE ) เมอนกศกษาไดเรยนจบในวชา 2106 – 2113 เขยนแบบกอสราง 3 นแลว จะมความสามารถ

ดงตอไปน 1. เพอใหมความรความเขาใจหลกการในการเขยนแบบกอสรางอาคารพาณชย 2. เพอใหมความสามรถในการเขยนแบบกอสรางอาคารพาณชย 3. เพอใหมกจนสย เจตคต มความรบผดชอบ ในการปฏบตงาน มคณธรรม

จรยธรรม คานยมทดในการประกอบอาชพ

2

4. ต าราทใชประกอบการสอน (TEXTBOOK AND BILIOGRAY)

1. สขสม เสนานาญ. (2545), เขยนแบบกอสราง, ส านกพมพ ส.ส.ท. สมาคม สงเสรมเทคโนโลย (ไทย – ญปน) กรงเทพมหานคร. 2. รตนา พงษธา. (2532), เขยนแบบชางกอสราง, ทวการพมพ กรงเทพมหานคร. 3. รศ.ดร. พภพ สนทรสมย. (2540), ปฏบตการเขยนแบบกอสราง, ส านกพมพ ส.ส.ท. สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย – ญปน) กรงเทพมหานคร.

5. อปกรณทใชในการประกอบการเรยน 1. สมดจดบนทก ปากกา ดนสอ 2. เครองมอและอปกรณเขยนแบบ

6. เครองอ านวยความสะดวก 1. เครองฉายภาพขามศรษะ (Over head) 2. แผนใส 3. ปากกาเขยนแผนใส 4. กระดาน, ปากกาเขยนกระดาน

7. แผนการจดแบงเนอหา สวนท 1 (เรยนในครงภาคเรยนแรก)

สปดาห เนอหาวชา จ านวนคาบ ทฤษฎ ปฏบต

1 บทน า 1 5 2 การเขยนผงพน (แปลนพนชนลาง – ชนลอย) 1 5

3 การเขยนผงพน (การเขยนแปลนพนชน 2 – ชน 3) 1 5 4 การเขยนผงโครงสราง (แปลนฐานรากคานคอดนชนลาง-

ชนลอย) 1 5

5 การเขยนผงโครงสราง (แปลนโครงสรางชน 2 – ชน 3) 1 5 6 การเขยนผงพนและการเขยนผงโครงสราง (แปลนหลงคา –

แปลนโครงสรางหลงคา 1 5

7 การเขยนรปตด (รปตดตามขวาง) 1 5 8 การเขยนรปตด (รปตดตามยาว) 1 5 9 การเขยนแบบขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรมวศวกรรม 1 5

3

สวนท 2 (เรยนในครงภาคเรยนหลง) สปดาห เนอหาวชา จ านวนคาบ

ทฤษฎ ปฏบต 10 การเขยนรปดาน (รปดานหนา, รปดานขาง, รปดานหลง) 1 5 11 การเขยนแบบขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรม (ขยาย

บนได, ขยายหองน า) 1 5

12 การเขยนแบบขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรม (ขยายบอเกรอะ - บอซม)

1 5

13 การเขยนแบบขยายรายละเอยดทางทางวศวกรรม (ขยายคาน)

1 5

14 การเขยนแบบขยายรายละเอยดทางทางวศวกรรม (ขยายพน) 1 5 15 การเขยนแบบขยายรายละเอยดทางทางวศวกรรม (ขยายเสา,

ขยายฐานราก) 1 5

16 การเขยนผงบรเวณ 1 5 17 รายการประกอบแบบ 1 5 18 สอบปลายภาคเรยน

รวมจ านวนคาบ 16 80

4

8. วธทจะใชในการสอน ( METHOD OF INSTRUCTION )

1. Lecture หรอ ฟงการอธบาย ในหองเรยน 1 คาบ 2. หลงการ Lecture ในหองเรยนแลว นกศกษาตองกลบไปทบทวน 3. เมอการบรรยายสนลง อาจมการถาม – ตอบปญหากน ระหวางนกศกษากบ

ผสอน 4. ใหนกศกษาท างานตามทไดรบมอบหมาย และสงตามก าหนดเวลา

9. วธการวดผล ( METHOD OF EVALUATION OUTCOME )

1. คะแนนการเขยนแบบ 60 % 2. สอบปลายภาค 20 % 3. จตพสย 20 %

- ความตรงตอเวลา - ความตงใจเรยน - ความพรอมในการเรยน - การแตงกาย - มารยาทในการเขาเรยน

รวม 100 %

5

แผนการจดการเรยนรหนวยท 1

จ านวน 6 ชวโมง รหส 2106-2113 วชา เขยนแบบกอสราง 3 หนวยกต 3(6) สอนครงท 1 ชอหนวย แนะน ารายวชา ชวโมงรวม 6

1.สาระส าคญ การปฐมนเทศนกศกษาเปนการพดคยเพอท าความเขาใจกบผเรยนในเรองตางๆ ดงน 1 ) การแนะน าวตถประสงคค าอธบายมาตรฐานรายวชา 2 ) การวดผลและประเมนผล 3 ) ขอตกลงวธการเรยนร 4 ) งานทจะมอบหมายในระหวางภาคเรยน 2.สมรรถนะประจ าหนวยการเรยนร ปฐมนเทศท าความเขาใจขอตกลงรวมกน 3.จดประสงคการเรยนร 1) ผเรยนมความเขาใจในวตถประสงคค าอธบายมาตรฐานรายวชา 2) ผเรยนมความเขาใจวธการวดผลและประเมนผล 3) ผเรยนมความเขาใจขอตกลงวธการเรยนร 4) ผเรยนมความเขาใจงานทจะมอบหมายในระหวางภาคเรยน 5) มการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคทครสามารถ สงเกตเหนไดในดานความมมนษยสมพนธ ความมวนย ความรบผดชอบ ความเชอมนในตนเอง ความ สนใจ ใฝร ความรกสามคคความกตญญกตเวท

6

ตารางการวเคราะหจดประสงคการเรยนร โดยบรณาการหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

จดประสงคการสอน

ทางสายกลาง

รวม

ล าดบ

ความส าคญ

3 หวง 2 เงอนไข

ความร คณธรรม

พอปร

ะมาณ

มเหต

ผล

มภมค

มกน

รอบร

รอบค

อบ

ระมด

ระวง

ซอ

สตยส

จรต

ขยนอ

ดทน

มสตป

ญญา

แบงป

น

1) ) ผเรยนมความเขาใจในวตถประสงคค าอธบายมาตรฐานรายวชา

2) ผเรยนมความเขาใจวธการวดผลและประเมนผล

3) ผเรยนมความเขาใจขอตกลงวธการเรยนร 4) ผเรยนมความเขาใจงานทจะมอบหมายในระหวางภาคเรยน

5) มการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคทครสามารถ สงเกตเหนไดในดานความมมนษยสมพนธ ความมวนย ความรบผดชอบ ความเชอมนในตนเอง ความ สนใจ ใฝร ความรกสามคคความกตญญกตเวท

รวม ล าดบความส าคญ

7

4.สาระการเรยนร จดประสงครายวชา 1. เพอใหมความรความเขาใจและทกษะในการสอความหมายดานรปแบบ การใชสญลกษณ

มาตราสวนของการเขยนแบบกอสราง อาคารสาธารณะ อาคารพาณชย ประกอบการตกแตง

อาคารพกอาศย 2. ออกแบบอาคารพาณชย รายละเอยดทางวศวกรรม และ สถาปตยกรรมไดถกตอง

3. เพอใหมกจนสย เจตคต มความรบผดชอบ ในการปฏบตงาน มคณธรรม จรยธรรม คานยม

ทด

ในการประกอบอาชพ

มาตรฐานรายวชา 1. เขาใจหลกการเขยนแบบกอสรางอาคารพาณชย 2. เขยนแบบแปลน รปตด รปดาน แบบขยายสวนประกอบอาคาร ผงโครงสราง ผงไฟฟา ผง สขาภบาล ผงบรเวณ และรายการประกอบแบบอาคารพาณชย ค าอธบายรายวชา

ศกษาและปฏบตเกยวกบหลกการเขยนแบบกอสราง ความสมพนธระหวางรปแบบแปลน รปตด รปดาน แบบขยายสวนประกอบอาคาร ผงโครงสราง ผงไฟฟา ผงสขาภบาล ผงสขาภบาล ผงบรเวณ และรายการประกอบแบบกอสรางอาคารพาณชย

8

เกณฑการวดผล

4. คะแนนการเขยนแบบ 60 % 5. คะแนนการสอบปลายภาค 20 % 6. จตพสย 20 %

- ความตรงตอเวลา - ความรบผดชอบในการท างาน - ความซอสตย - การใฝหาความร - การประหยดพลงงานและรกษาสงแวดลอม

รวม 100 % 5.กจกรรมการเรยนร ขนน าเขาสบทเรยน อธบายเนอหาสาระในการปฐมนเทศ ใหผเรยนตอบค าถาม พรอมทงเปดโอกาสให ซกถามขอสงสย ขนตอนการปฏบต - ชวงท 1 แนะน าตวกบนกศกษา - ชวงท 2 บอกจดประสงครายวชาและค าอธบายรายวชาเนอหารายวชา - ชวงท 3 เกณฑการวดผลและขอตกลงในการสอนและแนะน าหนงสอเรยน - ชวงท 4 เชคชอ พรอมทงสรปเนอหาสาระในการปฐมนเทศ เลกชนเรยน 6.สอและแหลงการเรยนร 1) สอสงพมพ 1.1) เอกสารประกอบการสอน 7.หลกฐานการเรยนรทตองการ 1) หลกฐานความรทตองการ - รองรอยการบนทกองคความรบนสมดบนทกรายวชาประจ าวน

9

8.การวดและประเมนผลเกณฑการใหคะแนน 1. การด าเนนงาน

1.1 บนทกองคความร

2. วดผลจากการฝกทกษะ 2.1 ลายละเอยดในการบนทก

3. จรยธรรมการฝกปฏบต

3.1 การตรงตอเวลา 3.2 ความรบผดชอบในการท างาน 3.3 ความซอสตย 3.4 การใฝหาความร 3.5 การประหยดพลงงานและรกษาสงแวดลอม

9. บนทกผลหลงการจดการเรยนร 1) ขอสรปหลงการจดการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2) ปญหาทพบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3) แนวทางแกปญหา …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10


จ านวน 6 ชวโมง รหส 2106-2113 วชา เขยนแบบกอสราง 3 หนวยกต 3(6) สอนครงท 2-3 ชอหนวย งานผงพน ชวโมงรวม 12

1.สาระส าคญ แบบกอสราง (Construction Drawing) เปนแบบทเขยนขนโดยมวตถประสงคใหสามารถน าไปใชเปนแนวทางในการกอสรางอาคารไดตรงตามรปแบบ ทงรปราง ลกษณะการใชวสดกอสราง รวมไปถงวธการกอสรางตามหลกวชาการกอสรางทด โดยใหมโครงสรางตรงตามในแบบทกประการ

ในการเขยนแบบกอสรางจงมผเกยวของหลายฝาย กลาวคอสถาปนกเปนผก าหนดรปรางและโครงสรางของอาคาร ตามความตองการของเจาของอาคารและงบประมาณ จากนนจะมอบใหวศวกรกอสรางเปนผค านวณและก าหนดขนาดหนาตด และรายละเอยดการเสรมเหลกของโครงสรางเพอใหอาคารมนคงแขงแรงและประหยด

แบบกอสรางทงหมดน ผเขยนแบบจะตองมความรพนฐานในแตละเรองพอทจะเขยนแบบกอสรางไดอยางถกตอง 2.สมรรถนะประจ าหนวยการเรยนร แสดงความรเกยวกบงานผงพน 3.จดประสงคการเรยนร 1. สามารถอธบายความหมายของผงพนไดอยางถกตอง 2. สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนผงพนไดอยางถกตอง 3. สามารถเขยนผงพนชน1 ชนลอย ชน2 ชน3 และหลงคา ไดอยางถกตอง 4. มการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคทครสามารถ

สงเกตเหนไดในดานความมมนษยสมพนธ ความมวนย ความรบผดชอบ ความเชอมนในตนเอง ความสนใจใฝร ความรกสามคค ความกตญญกตเวท

11




รวม

ล าดบ




พอปร

ะมาณ

มเหต

ผล

มภมค

มกน

รอบร

รอบค

อบ

ระมด

ระวง

ซอ

สตยส

จรต

ขยนอ

ดทน

มสตป

ญญา

แบงป

น

1) สามารถอธบายความหมายของผงพนไดอยางถกตอง

2) สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนผงพนไดอยางถกตอง

3) สามารถเขยนผงพนชน1 ชนลอย ชน2 ชน3 และหลงคา ไดอยางถกตอง

4) มการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคทครสามารถสงเกตเหนไดในดานความมมนษยสมพนธ ความมวนย ความรบผดชอบ ความเชอมนในตนเอง ความสนใจใฝร ความรกสามคค ความกตญญกตเวท


12

4.สาระการเรยนร การเขยนผงพน มตในแบบกอสรางสามารถแยกไดใน 2 ระนาบ ไดแก แบบทแสดงใหเหนแนวมตทางแนวราบ ( แบบผง ) และแบบทแสดงใหเหนมตทางแนวดง ( แบบรปดานและรปตด ) แบบผงตางๆ เรยกชอตามความหมายทแสดงในผงนน ๆ เชนผงพน ผงโครงสราง เปนตน

1. ความหมายของรปผงพน ผงพนเปนแบบทแสดงขนาด รปราง และการจดสวนพนทภายในแนวราบ โดยม

แนวคดวา ถาเลอยตวอาคารในแนวราบสงจากระดบหองประมาณ 1200 มลลเมตร เมอเคลอนยายสวนบนทถกตดออกไปแลวมองตงฉากลงมาทพนหอง จะเหนขอบเขตและการจดสวนของพนอาคารทงชนแนวตดนจะตดผานโครงสรางดานตงทงหมด ไดแก เสา ผนง และวงกบดานตงของประต หนาตาง ท าใหเหนหนาตดเสา ความหนาของผนง และขนาดหนาตดของวงกบทางดานตง พรอมทงแนวการเปดประตหนาตางดวย

อาคารแตละหลงประกอบดวยแบบผงพนนยมใช 2 ขนาดคอ 1 : 50 ใชเขยนเมอเปนอาคารขนาดใหญไมมากนก เชน บานพกอาศย แบบผงพนทเขยนดวยมาตราสวน 1 : 50 จะแสดงรายละเอยดของโครงสราง เชน วงกบ ประต – หนาตาง ไดละเอยดชดเจน และแบบทเขยนดวยมาตราสวน 1 : 100 ซงเหมาะส าหรบเขยนเมอเปนอาคารขนาดใหญ นอกจากจะค านงถงขนาดของอาคารแลว ยงตองค านงถงขนาดของอาคารกบขนาดหนากระดาษทใชเขยนดวย เสน สญลกษณ ค ายอขององคอาคาร ตวอกษร ตวเลข รวมกน เพอสอความหมาย ดงแสดงตวอยาง

13

จากรปผงพนชนลาง และ ผงพนชนลอย สามารถอานจากแบบผงพนไดดงน

1. ผงพน เขยนดวยมาตราสวน 1:100 2. การวางทศ ( แสดงดวยเครองหมายทศ ) ซงตรงกบทระบในผงบรเวณท าใหทราบไดวา

ดานหนาของอาคารหนหนาไปทางทศใต ดานขางของอาคารหนไปทางทศตะวนออก และ ทศ

ตะวนตก สวนทบรเวณซกลางหนไปทางทศเหนอ

3. ต าแหนงของเสาส าหรบตวอาคาร เมอเปรยบเทยบผงพนชนลาง – ชนลอย ต าแหนงของเสา

ทแนวผนงของอาคารขนานกบสายตาผด ไดแก ต าแหนงเสาทก าหนดดวยตวเลขแถวท 1, 2, 3, 4,

5, 6, 7, โดยก าหนดตวเลขจากซายไปขวาตามล าดบ แนวผนงของอาคาร ดานทไดตงฉากกบสายตา

ผดไดก าหนดต าแหนงเสาทตวอกษรแถว A, B, C, D ไลจากบนลงลางตามล าดบ ต าแหนงของเสา

ทเปนโครงสรางทงชนลางและชนลอย ไดแก เสาแถว A, B ซงอยตรงกนทงพนชนลางและพนชน

ลอย สวนชวงเสาแนว C, D ไมตองรองรบผงพนชนลางเนองจากผงพนชนบนเปนพนชนลอย

4. ขนาดและขอบเขตของผงพนชนลาง ขนาดของผงพนชนลางจะใหญกวาผงพนชนลอย

เนองจากประกอบดวย ทางเดนบรเวณหนาอาคาร บรเวณซกลางดานหลง หองน า ซงในแบบจะ

ระบระยะของชวงเสาจากกงกลางเสาถงกงกลางเสา กลาวคอพนชนลางจะมชวงเสา 4.00 เมตร

ความกวางความยาวของผนงพนชนลาง 4.00 x 12.00 เมตร ตอ 1 คหา บรเวณทางเดนหนาอาคารม

ขนาด 4.00 x 2.00 เมตร บรเวณซกลางหลงอาคาร 4.00 x 2.00 เมตร เมอรวมขอบเขตของพนชน

ลางแลวจะมความกวางและความยาวของอาคารพาณชยทงหมด 24.00 x 12.00 เมตร

14

5. ขนาดและขอบเขตของผงพนชนลอย ขนาดของผงพนชนลอยจะมขนาดเลกกวาผงพน

ชนลางเนองจากประกอบดวย ทางเดนบรเวณหนาอาคาร บรเวณซกลางดานหลง หองน า

ซงในแบบจะระบระยะของชวงเสาจากกงกลางเสาถงกงกลางเสา กลาวคอพนชนลอยจะมชวง

เสา 4.00 เมตร ความกวางความยาวของผนงพนชนลอยมขนาด 4.00 x 4.80 เมตร บรเวณกน

สาดดานหนามขนาด 4.00 x 2.00 เมตร บรเวณบนไดหนไฟมขนาด 4.00 x 2.00 เมตร เมอ

รวมขอบเขตของพนชนลอยแลวจะมความกวางและความยาวของอาคารพาณชยทงหมด 24.00

x 4.80 เมตร

6. ต าแหนงของผนงประตหนาตาง ซงเปนสงทก าหนดขอบเขตของผงพนทงชนลางและชน

ลอยสถาปนกจะเปนผออกแบบจะเปนผก าหนดตามความเหมาะสมโดยพจารณาจากทศทางลม

ประโยชนใชสอยและความงามประกอบกนผนงพนชนลางและผนงพนชนลอยเปนผนงกออฐ

ประต – หนาตาง อยต าแหนงใดในผงพน หางจากรมเสาเทาใดมจ านวนกบาน ซงในแบบจะ

เขยนขนาดไดอยางถกตอง

7. ระดบของอาคารทแสดงในผงพน ใชระดบก าหนด + 0 ระดบพนชนลาง + 0.30 หมายถง

ระดบพนชนลางอยสงกวาระดบก าหนด 30 เซนตเมตร สวนหองอนจะลดระดบตามความ

เหมาะสม

8. แนวแสดงเสนตด ทจะแสดงในผงพนวาอาคารถกตดในแนวดง เพอใชเปนแนวทางใน

การเขยนรปตด จะตดในต าแหนงใดตองดจากแนวเสนตดในผงพนประกอบในทนจะก าหนด

รปตด ก – ก ตดผานสวนทเปนโครงสราง

15

2. หลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนผงพนชนลาง – ชนลอย

1. มาตราสวน

นยมใชมาตราสวน 1: 50 และ 1: 100 ขนอยกบขนาดของอาคารและความเหมาะสมของหนากระดาษ 2. เสน

ตองค านงถงความสม าเสมอของเสน น าหนก ความหนาของเสนทใชเฉพาะงานคณภาพของเสน - ความหนาของเสน เสนมความหนาทแตกตางกนตามความหมายของเสนเฉพาะนน ๆ

ชนดของเสนมดงน เสนบาง เสนหนา เสนหนามาก มขนาด 0.25, 0.35, 0.5, 0.7, 1.0, 1.4, และ 2.0 มลลเมตรความหนาของเสนทใชในแตละแบบใชทง 3 ขนาดตามอตราสวน 1: 2: 4 เชน เสนบาง 0.13 มลลเมตร เสนหนา 0.25 มลลเมตร เสนหนามากใชขนาด 0.50 มลเมตร

- คณภาพของเสน นอกจากความหมายของเสนทใชความหนาตางกนแลว เสนทเขยน

จะตองมความสม าเสมอตลอดทงเสน ควรมความประณตในการเขยน เชน การตอเสนควรบรรจบ

กนพอดไมขาดไมเกน เปนตน

3. มต ใชก าหนดระยะหางระหวางจดสองจดในแบบกอสราง

- เสนมต ( Dimension Line ) และ เสนฉาย ( Projection Line ) มขอก าหนดดงน 1. ควรเปนเสนบางและไมขาดตอนมหนวยก าหนดเปนมลลเมตร 2. เสนฉาย เรมตนหางจากเสนขอบหรอจดทตองการบอกระยะเลกนอย โดยตงฉากกบเสนมตทตองการ และยาวเลยเสนมตเลกนอย 3. หลกเลยงการเขยนเสนมตตดกบเสนมต และเสนฉายตดกบเสนฉาย 4. เสนมตเปนเสนไมขาดตอน นอกจากกรณทเวนชองส าหรบเขยนมต 5. เสนแกน ( Axis ) เสนอางอง ( Reference Line ) หรอเสนขอบ หามใชเปนเสนมตแตอาจใชเปนเสน

ฉายได - เครองหมายก ากบปลายเสนมต ( Termination ) ใชเสนหนาขดเอยงท ามม 45 องศา ตามเขมนาฬกา

จากเสนฉาย - การเขยนมต 1. เขยนขนานไปกบเสนมต ในต าแหนงใกลเคยงกบกงกลางและอยเหนอเสนมตเลกนอย 2. การเขยนมตบนระนาบเอยงหรอตงฉาก เขยนตามแนวเสนมต

16

4. ระดบ ในแบบกอสรางจะก าหนดระดบ + 0 โดยก าหนดจากระดบทผออก แบบยดเปนแนวระดบ

ก าหนดเฉพาะงานนนๆ เพอชวยใหการบอกระดบตางๆ เชน ระดบพนชนลาง + 0.30 หมายถงระดบพนชนลางอยสงกวาระดบก าหนด 30 เซนตเมตร

5. การแสดงตวอกษรและตวเลข ตวอกษรและตวเลขทเขยนแสดงในแบบ เพอประกอบรายละเอยดถกตองและแนนอน

1. เขยนใหชดเจนจนเปนระเบยบ อานงาย

2. การเขยนขอความประกอบแบบควรรวมไวเปนกลมไมควรใหกระจดกระจายออกไป ขอความ

ทช

เฉพาะควรใหอยใกลกบสวนทบงถงมากทสด แตตองระวงไมใหทบกบเสนตาง ๆ ในแบบทเขยน เสนชบอกไมควรขดเสนใตนอกจากตองการใหเปนขอความส าคญ

3. การเขยนตวอกษรและตวเลขในระนาบตาง ๆใหใชระบบเดยวกบตวเลขมต 4. ขนาดตวอกษรและตวเลขไทย มขนาดความสง 2.5, 3.5, 5, 7, 10 ,14 และ 20 มลลเมตรขนาด

ชองไฟตามความเหมาะสม 6. สญลกษณ สญลกษณทเขยนใชตามมาตรฐาน มอก. 440 เลม 1 – 2525 และ หลกสากลท

ผเกยวของกบงานกอสรางสามารถเขาใจได 3. ล าดบขนตอนการเขยนผงพนชนลาง - ชนลอย

1. ก าหนดขนาดของมาตราสวนทใช 1 : 100 2. ก าหนดระยะหางของผงพนทจะเขยนจากเสนขอบขาง ขอบบน หรอขอบลาง โดยเผอระยะตางๆ ไวดงน ดานขอบขาง จากผงพนตองเผอพนทไวส าหรบเขยนเสนบอกระยะเปนชวงๆ เสนบอกระยะรวม แนว Grid Line เครองหมายแสดงการตด ดานบนจากผงพนตองเผอพนทไวเชนเดยวกบดานขาง ดานลางจากผงพนตองเผอพนทไวส าหรบพนทภายนอกอาคารบางเพอใหรแนว ทางเขา มเสนบอกระยะทจ าเปนและเสนบอกระยะรวม ไมมแนว Grid Line แตมขอความบอกวาเปนผงพนชนท 1 – ชนลอย มาตราสวน ? 3. เมอก าหนดขอบเขตของตวอาคารแลวจงท าการรางต าแหนงเสาทกตน

17

4. รางแนวผนงทงหมดเปนเสนรางเทากบความหนาของประเภทผนง

5. รางต าแหนง ประต หนาตาง บนได

6. เมอรางไดภาพทงหมดแลวกลงหมกในแบบทไดรางดวยดนสอ 7. เขยนบอกประเภทหอง ระดบความสงแตละหอง ประเภทของพน ประเภทของผนง เขยนชอพรอมมาตราสวนก ากบ ล าดบขนตอนการเขยนผงพนชนสอง – ชนสามและหลงคา

กอนลงมอเขยนแบบ ไมวาจะเปนแบบใดกตาม ตองท าความสะอาดโตะเขยนแบบ เครองมอเขยนแบบ และอปกรณใหพรอม ลางมอใหสะอาดและเชดใหแหง ศกษาแบบรางชดใหเขาใจ แลวจงด าเนนการเขยนแบบตามล าดบ ดงน

1. หลงจากตดกระดาษเขยนแบบขนาด A3 แลวและเขยนรายละเอยดในกรอบชอแบบแลวพจารณาขนาดของผงพนวามขอบเขต กวาง ยาว ทงหมดเทาใด ก าหนดวาตองใชมาตราสวน 1 : 100 ซงเมอเขยนผงพน เสนฉาย เสนมต และรายละเอยดอนๆ แลว ควรมเนอทรอบๆ ผงพนพอเหมาะกบหนากระดาษ ไมเขยนหลายรปจนแนนเกนไป หรอถาผงพนมขนาดเลกกอาจจะเขยนผงพนชนสองและผงพนชนสามในแผนเดยวกน ถาพนมขนาดทพอเหมาะจะเขยนไดรปเดยว และผงพนทดานขางมพนทเหลออย กอาจจะจดการเขยนรายละเอยดพนหรอผนง เพอชวยประกอบใหอานแบบผงพนสะดวกขนกได โดยยดหลกในการพจารณาวาใหผงพนอานงายและชดเจน และควรจดวางรปพอเหมาะกบหนากระดาษ

2. รางตารางต าแหนงเสา ใชมาตราสวน 1 : 100 ดวยดนสอน าหนกเสนบางโดยวดจากกงกลางเสาถงกงกลางเสา ( Grid of center line )

3. รางความหนาขอผนง และวดขนาดก าหนดต าแหนงวงกบประต หนาตาง 4. รางต าแหนงบนได วดขนาดลกนอน 5. เขยนเนนหนาตดเสา วงกบตง ผนงสวนทถกตด ดวยน าหนกเสนหนามาก ถาเปนหมกให

ลงเสน ทมความหนา

6. เขยนสวนของผงพนทไมถกตด เชน ขอบเขตพน วงกบนอน ซกลาง ทางเดนดานหนาอาคาร บนไดพรอมทงลกศรขนลงดวย หมกเสนคมทคมและชดเจน

18

7. เขยนเสนฉาย เสนมต กรอบบอกชอผนง สญลกษณพน ระดบ และใช Template รปสามเหลยม หกเหลยม ลอมรอบสญลกษณ ผนง ประต หนาตาง ตามล าดบ ใช Template วงกลม เขยน ¼ ของวงกลมแสดงการเปดหรอปด ประตและหนาตาง แทนการเปดเปนมม 90 องศา หรอ ½ วงกลมแทนการเปดมม 180 องศา การเขยนดวย Template พยายามใชความประณตและใหเสนคม ชดเจนดวยน าหนกเสนบางขดเครองหมายก ากบปลายเสนมต ตวเลขก าหนดมต ตามมาตรฐานทก าหนด ดวยน าหนกเสนหนา

8. ขดเสนก ากบต าแหนงเสา พรอมทงใสตวเลขและตวอกษรแนวเสนประแสดงสวนทมองไมเหน เชน แนวเสนตดไดแก แนวตด ก – ก และ ข - ข

9. เขยนบอกชอแบบพรอมมาตราสวนก ากบเชน แปลนพนชนสอง มาตราสวน 1: 100 5. ขอควรระวง

ท าความสะอาดโตะเขยนแบบและเครองมอเขยนแบบกอนตดกระดาษทกครงเพอใหผลงานเขยนแบบสะอาด ใชเครองมอและอปกรณใหถกวธ จดวางรปใหเหมาะสมกบหนากระดาษ และใชมาตราสวน 1 : 100 วดขนาดหนาตดเสา ความหนาของผนง ชองประตหนาตาง ขนาดหนาตดของวงกบ ฯลฯ ใหถกตองตามมาตราสวนทใชอยากะประมาณดวยสายตา เสนทกเสนในแบบ รปเหลยม วงกลม ๆ ใชเครองมอประกอบการเขยนทกแหง อยาใชเสนรางดวยมอ เขยนความหนาของเสนทใชเฉพาะงานถกตอง ไดขนาดสม าเสมอ รอยตอของเสน มมทเสนตองตดกนเขยนใหประณต เขยนตวอกษร สญลกษณก ากบ ผนง ประตหนาตาง พนใหถกตอง และแสดงใหครบถวนอยาละไวใหผอานแบบเขาใจเอง เขยนตวอกษร ตวเลข ดวยตวบรรจง อานงายและใหเปนระเบยบ ตรวจสอบใหแนใจวาเสนทจะเขยนถกตอง เพอจะไดไมตองลบออก ท าใหเสนคมชดและกระดาษไมช า 6. ขอเสนอแนะ

เสนรางใชดนสอบาง เมอขดเสนจรงแลวไมตองลบออก

การใช Template วงกลมชวยเขยน ¼ ของวงกลม หรอ ½ ของวงกลม ใหระวงทาบแนวเสนผานศนยกลางและจดศนยกลางใหถกตอง

19

หนวยทใชและเขยนในแบบตองเปนหนวย เมตร

20

5.กจกรรมการเรยนร หวขอการสอน การเขยนผงพน - ความหมายของรปผงพน

- หลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนผงพน

- การเขยนผงพนชน1 ชนลอย ชน2 ชน3 และหลงคา

เตรยมการสอน - ใหนกศกษาเตรยมเครองมอและสมดจดมาใหพรอม

- รวบรวมเนอหาเกยวกบการเขยนผงพนทงหมดใหมเนอหาทเขาใจงาย

- เตรยมแบบแปลนพนชน 1 – ชนลอย ชน2 ชน3และหลงคา เพอใหนกศกษาเขยนแบบ

- เตรยมสอการสอนแผนใสในการอธบายเกยวกบรปแบบของแบบ

การจดการสอน - ชวงท1 บรรยายความหมายสวนตาง ๆของผงพนโดยใชเวลา 10 นาท - ชวงท 2 ด าเนนการสอนแบบบรรยายประกอบภาพและขนตอนขอก าหนดในการเขยน - ชวงท 3 แจกเอกสารประกอบในการสอนใหแกนกศกษามอบใบงานใหหวหนาหองเพอถายเอกสาร แจกกนเองภายในหอง - ชวงท4 นกศกษาเขยนแบบภายในหองเขยนแบบจ านวน 5 คาบ

21


4.1 บนทกองคความร 5. วดผลจากการฝกทกษะ

5.1 ลายละเอยดในการบนทก 5.2 แบบทท าการเขยน

6. จรยธรรมการฝกปฏบต 6.1 การตรงตอเวลา 6.2 ความรบผดชอบในการท างาน 6.3 ความซอสตย 6.4 การใฝหาความร 6.5 การประหยดพลงงานและรกษาสงแวดลอม

9. บนทกผลหลงการจดการเรยนร 1) ขอสรปหลงการจดการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2) ปญหาทพบ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3) แนวทางแกปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

22

ใบงานสปดาหท 2

แปลนพนชนลาง

23


แปลนพนชนลอย

24


แปลนพนชน2

25


แปลนพนชน3

26


แปลนพนหลงคา

27

แผนการจดการเรยนรหนวยท 3 จ านวน 6 ชวโมง รหส 2106-2113 วชา เขยนแบบกอสราง 3 หนวยกต 3(6) สอนครงท 4-6 ชอหนวย งานผงโครงสราง ชวโมงรวม 18

1.สาระส าคญ แบบกอสราง (Construction Drawing) เปนแบบทเขยนขนโดยมวตถประสงคใหสามารถน าไปใชเปนแนวทางในการกอสรางอาคารไดตรงตามรปแบบ ทงรปราง ลกษณะการใชวสดกอสราง รวมไปถงวธการกอสรางตามหลกวชาการกอสรางทด โดยใหมโครงสรางตรงตามในแบบทกประการ

ในการเขยนแบบกอสรางจงมผเกยวของหลายฝาย กลาวคอสถาปนกเปนผก าหนดรปรางและโครงสรางของอาคาร ตามความตองการของเจาของอาคารและงบประมาณ จากนนจะมอบใหวศวกรกอสรางเปนผค านวณและก าหนดขนาดหนาตด และรายละเอยดการเสรมเหลกของโครงสรางเพอใหอาคารมนคงแขงแรงและประหยด

แบบกอสรางทงหมดน ผเขยนแบบจะตองมความรพนฐานในแตละเรองพอทจะเขยนแบบกอสรางไดอยางถกตอง 2.สมรรถนะประจ าหนวยการเรยนร แสดงความรเกยวกบงานผงโครงสราง 3.จดประสงคการเรยนร 1. สามารถอธบายความหมายของผงโครงสรางไดอยางถกตอง 2. สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนผงโครงสรางไดอยางถกตอง 3. สามารถเขยนผงโครงสรางคานคอดน คานชนลอย คานชนสอง คานชนสามและคานหลงคา ไดอยางถกตอง 4. มการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคทครสามารถ


28




รวม

ล าดบ




พอปร

ะมาณ

มเหต

ผล

มภมค

มกน

รอบร

รอบค

อบ

ระมด

ระวง

ซอ

สตยส

จรต

ขยนอ

ดทน

มสตป

ญญา

แบงป

น

1) สามารถอธบายความหมายของผง โครงสรางไดอยางถกตอง

2) สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนผงโครงสรางไดอยางถกตอง

3) สามารถเขยนผงโครงสรางคานคอดน คานชนลอย คานชนสอง คานชนสามและคานหลงคาไดอยางถกตอง



29

4.สาระการเรยนร การเขยนผงโครงสราง

กอนท าการเขยนแบบผงโครงสราง ผเขยนควรตองมความรพนฐานเกยวกบวสดทใชท าโครงสรางอาคารเสยกอน เพอทจะท าความเขาใจกบแบบทจะเขยนสามารถเขยนแบบผงโครงสรางไดถกตองชดเจน

1. วสดกอสรางทใชประกอบโครงสรางอาคารพกอาศย วสดกอสรางหลกทใชเปนสวนประกอบของโครงสราง ไดแก ไม เหลก และคอนกรตเสรมเหลกซงสถาปนกและวศวกร จะเลอกใชตามความเหมาะสมกบลกษณะงานและงบประมาณ

1.1 โครงสรางไม นยมใชกบอาคารพกอาศยขนาดเลกและขนาดกลาง โดยสถาปนกมกจะเปนผก าหนดผง

โครงสราง รายละเอยดของรอยตอ และการเขาไมเอง เนองจากไมมขดจ ากดทรบน าหนกไดปานกลางและความกวางของชวงเสาไมมากนก แตมน าหนกเบา ยดหยนไดดและกอสรางงายกวาวสดชนอน ไมตองใชอปกรณและเทคนคยงยาก

ชนดของไมทใชท าโครงสรางเปนไมเนอแขงไดแก ไมเตง รง ประด แดง ฯลฯ สวนไมเนอออนใชกบสวนของอาคารทรบน าหนกไมมากนก เชน ฝา ฝาเพดาน หรอคราวฝาเพดาน เปนตน ไดแก ไมยาง ไมจ าปา ไมสก ฯลฯ

ไมใหสมผสทนมนวลและมนษยมความคนเคยมากกวาวสดชนดอน จงนยมใชแมวาจะมคณสมบตไมทนไฟและยงจ าเปนตองปองกนแมลงจ าพวกปลวก อกทงยงไมทนตอสภาพอากาศทรนแรง เนองจากปจจบนไมมราคาแพงและหายากขน บานจดสรรตาง ๆ จงนยมใชโครงสรางคอนกรตเสรมเหลก และโครงสรางหลงคาเปนเหลกแทนมากขน จะใชไมเพอการตกแตงภายในและสวนทตองการท างานงาย เชน พนไม บนได วงกบประตหนาตาง เทานน

1.2 โครงสรางเหลกและคอนกรตเสรมเหลก

นยมใชกบอาคารพาณชยและอาคารขนาดใหญ ๆ รวมทงอาคารบานพกอาศย วศวกรจะเปนผ ค านวณโครงสรางและก าหนดรายละเอยดตาง ๆ ประกอบแบบโครงสราง

คณสมบตของเหลกมความแขงแรงและรบแรงดงไดสง มความยดหยนด ท างานงาย แตมราคาแพง

คณสมบตของคอนกรตเสรมเหลก รบน าหนกไดมาก เนองจากรวมคณสมบตทแตกตางของคอนกรตซงรบแรงอดไดด มารวมกบคณสมบตของเหลกในขอทรบแรงดงไดด มความยดหยนด แตมขอเสยทมน าหนกมาก หลอเปนรปรางไดตามตองการ ทนไฟและทนตอการสกกรอนไดด แต

30

มขอเสยทมน าหนกมาก ท าใหเพมน าหนกแกตวอาคาร และตองท าแบบหลอ ท าใหสนเปลองและยงตองใชเทคโนโลยในการผลตคอนกรตใหคณสมบตทด

ปจจบนนยมน าคอนกรตส าเรจรปบางสวน เชน พนส าเรจรป มาใชประกอบแบบโครงสราง ท าใหลดคาใชจายในการท าแบบหลอและประหยดเวลาในการกอสรางขน

2. โครงสรางอาคารพกอาศยตามลกษณะของแบบและการกอสราง ผออกแบบจะออกแบบโครงสรางของอาคาร เพอใหรบน าหนกตวอาคารเอง และรบน าหนก

บรรทกอน ๆ เชน คน สงของ แรงลม ฯลฯ ไดอยางมนคงแขงแรง โดยใหโครงสรางทกสวนของอาคารยดโยงกนและถายเทน าหนกจากสวนบนสด ตงแตหลงคาลงไปตามล าดบใหแกเสา และเสาถายเทน าหนกทงหมดของอาคารลงสพนดน

โครงสรางของอาคารทวไปจงแบงออกไดเปนสองสวนใหญ ๆ คอ สวนของโครงสรางทอยเหนอดน ไดแก โครงสรางของอาคารทงหลง และสวนโครงสรางใตดน ซงท าหนาทรบน าหนกบรรทกและน าหนกจรของอาคารทงหลงจากโครงสรางสวนเหนอดนถายเทลงสดน

3. สวนประกอบของโครงสรางใตดน

โครงสรางอาคารสวนทอยใตดน ประกอบดวย 3.1 ตอมอ ตอมอ คอ เสาทตอจากพนชนลางลงไปในดนสฐานราก ท าหนาทรบน าหนกจากเสาบาน

หรออาคารถายลงสฐานราก 3.2 ฐานราก เปนโครงสรางของอาคารสวนทท าหนาทถายน าหนกบรรทกจากตอมอ หรอ ก าแพงลงสทรองรบ ซงอาจเปนดนโดยตรงในกรณทดนแขงสามารถรบแรงกดไดด หรออาจ

ตองใชเสาเขมเขาชวยในกรณทดนออนรบแรงไดนอย ขนอยกบสภาพของดนฐานรากอาจแบงกวาง ๆ ตามลกษณะของทรองรบไดสองประเภทใหญ ๆ คอ

1. ฐานแผซงไมมเสาเขมรองรบ เปนการวางฐานรากบนดนแขงซงเหมาะส าหรบบรเวณทม

ชนดนแขงตงแตขางบนลงไป เชน พนทใกลภเขาหรอเปนดนลกรง

2. ฐานรากชนดมเสาเขมเปนทรองรบ ใชในกรณทดนออน ควรใชเสาเขมเปนตวชวยดนรบ

น าหนกจากฐานราก โดยเลอกใชน าหนกตามสภาพดน ดงน

1 ) เสาเขมสน ใชเมอรบน าหนกของตวอาคารไมมากนก เชน บานพกอาศยโดยทวไป โดยการตอกเสาเขม ลงไปในดนใตฐานรากเพอเพมความสามารถในการรบน าหนกใหกบดนไดมากขน เนองจากจะเกดความฝดระหวางพนผวรอบเสาเขมกบดน ท าใหดนบรเวณรอบ ๆ เกดการอดตวแนนรบน าหนกไดมากขน

31

2) เสาเขมยาว ใชในกรณทอาคารมขนาดใหญรบน าหนกบรรทกมากและลกษณะชนดนออน ดงรป เสาเขมนจะชวยรบน าหนกไดมาก เพราะนอกจากจะถายน าหนกจากฐานรากลงไปยงชนดนแขงยงท าใหดนโดยรอบบรเวณมความสามารถในการรบน าหนกไดอกดวย

4. สวนประกอบของโครงสรางอาคารสวนทอยเหนอดน ถาศกษาโครงสรางตงแตฐานรากจนถงหลงคาตามล าดบ จะมลกษณะการถายน าหนกตาม

ประโยชนใชสอย ดงน 4.1 เสา

วสดทใชท าเสาของอาคารพกอาศย นยมใชทงเสาไมและเสาคอนกรตเสรมเหลก เสาท าหนาทเปนแกนรบน าหนกในแนวดงจากโครงสรางสวนอน ๆ แลวถายน าหนกของอาคาร

ทงหมดลงสฐานราก เนองจากเสาเปนแกนรบน าหนกทส าคญ ดงนน การพจารณาวางต าแหนงเสาจงตองค านงถง

ประโยชนใชสอย รวมกบความสามารถรบน าหนกของวสดทใชท าเสาดวย ส าหรบโครงสรางทมขนาดใหญเปนคอนกรตเสรมเหลก จะมความสามารถในการรบน าหนก

ไดมากกวาเสาไม 4.2 คานคอดน

คานคอดนเปนฐานรากผนงชนดหนงมความลกของคานมากกวาระดบทมความเยนชนดเปนน าแขงจะแผลงไปถง สวนบนของคานคอดนจะเทคอนกรตทบลงอกทหนง จะเปนพนอยเหนอระดบดนเลกนอย พบบอยกบการขดดนใหเปนราง แลวเทคอนกรตลงไปโดยไมตองตงแบบหลอ คานนจะเปนผนงกออฐดวย มกใชกบบรเวณทมดนแขงและเปนทสงน าทวมไมถง ส าหรบดนทมรองพนอย ควรบดอดใหแนน ซงอาจตองปรบหนาดนใหเรยบ แลวเทคอนกรตจะไดความหนาของพนทมความสม าเสมอ เมอพนมความแนน และคานชวยกนดนไมใหไหลออก รกษาความแนนใหคงสภาพอย โดยมากคานคอดนจะหลอกบเสาตอมอ 4.3 พน เปนสวนของโครงสรางทท าหนาทรบน าหนกเนองจากการอยอาศย ไดแก น าหนกของผอยอาศย ไดแก น าหนกตวของผอยอาศยเอง เครองเรอน อปกรณ ฯลฯ

32

4.4 หลงคา เปนสวนทอยบนสดของอาคาร ท าหนาทกนแดด ลม ฝนใหกบตวอาคาร โครงสรางทท าหนาทรบน าหนกหลงคา รบน าหนกของวสดมง ไดแก กระเบองชนดตาง ๆ และแรงลม เนองจากเปนสวนทอยสงสดของอาคาร 5. สวนประกอบของแบบโครงสราง

แบบโครงสรางประกอบดวย ผงโครงสราง แสดงโครงสรางรวมของแตละระดบ ทงโครงสรางใตดน และเหนอดน

ไดแก ก. ผงฐานราก ข. ผงคาน – พน ค. ผงโครงหลงคา

6.หลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนผงโครงสราง

1. มาตราสวน ส าหรบผงโครงสรางอาคารพกอาศย ใชมาตราสวนไมเลกกวา 1 : 100 หรอมาตราสวนเดยวกบรปผงพน

2. เสน เสนรอบรปสวนทถกตด เชน หนาตดเสาใชเสนหนามาก เสนรอบรปทวไปใชเสนหนาเสนบอกมตใชเสนบาง

3. ตวยอและสญลกษณ เขยนตวยอและหมายเลขก ากบโครงสรางทกแหงทแสดงในผง 4. มต เขยนมตบอกชวงเสาจากกงกลางเสาถงกงกลางเสา ทงดานตงและดานนอนโดย

ก าหนดชอแนวเสาทงแนวตงและแนวนอน ดวยตวเลข 1, 2, 3, 4…. และตวอกษร A, B, C, D ใหตรงกบผงพน

7. ล าดบขนตอนการเขยนผงฐานรากชนลาง - ชนลอย

ผงฐานรากจะแสดงต าแหนงของฐานรากและเสาตอมอ ซงถายน าหนกจากเสารบอาคาร 1. รางตารางแสดงต าแหนงแนวเสาทงแนวดงและแนวนอน 2. เขยนหนาตดตอมอใหถกตองตามมาตราสวนดวยเสนหนามาก 3. เขยนคานคอดนใหถกมาตราสวนดวนเสนหนา

4. เขยนขอบเขตของแผนพนวางบนดน 5. เขยนฐานรากดวยเสนเตมหรอเสนประใหถกตองตามมาตราสวนดวย เสนหนา

6. เขยนเสนฉาย เสนมตดวยเสนบาง เขยนเครองหมายก ากบปลายเสนมตดวยเสนหนา 7. เขยนมตเปนเมตรดวยเสนหนา

33

8. เขยนเสนก ากบต าแหนงเสาดวยเสนลกโซบาง พรอมทงเขยนตวเลข ตวอกษรก ากบดวยเสนหนา 9. เขยนชอโครงสรางก ากบใหครบทกแหง

ฐานราก แทนดวย F ตอมอ แทนดวย GC คานคอดน แทนดวย GB พนวางบนดน แทนดวย GS พน แทนดวย S คาน แทนดวย B

แตละชนดมขนาดทตางกนจงตองใชหมายเลขก ากบ เชน F1, F2 10. เขยนชอและมาตราสวนก ากบ

5.กจกรรมการเรยนร หวขอการสอน การเขยนผงโครงสราง - วสดกอสรางทใชประกอบโครงสรางอาคารพกอาศย - โครงสรางอาคารพกอาศยตามลกษณะของแบบและการกอสราง - สวนประกอบโครงสรางใตดน - สวนประกอบโครงสรางทอยเหนอดน - การเขยนผงคานคอดนฐานราก – ชนลอย - เตรยมการสอน - จดเตรยมเนอหาเกยวกบงานโครงสราง เชน เสา พน ฐานราก คาน ฯ - เตรยมสอแผนใสทมแบบโครงสรางในการประกอบการสอน - เตรยมแบบแปลนโครงสรางฐานราก คานคอดน– ชนลอยเพอใหนกศกษาเขยนแบบ

การจดการสอน - ชวงท 1 อธบายงานเกยวกบงานวสดโครงสรางทเกยวกบแบบโครงสราง - ชวงท 2 บรรยายโครงสรางอาคารพกอาศยตามลกษณะของแบบและการกอสราง

- ชวงท 3 อธบายสวนประกอบโครงสรางใตดน

- ชวงท 4 อธบายสวนประกอบโครงสรางทอยเหนอดน

34

- ชวงท 5 อธบายการเขยนผงคานคอดน ชนลอย ชน2 ชน3 และหลงคา

- ชวงท 6 มอบใบงานใหหวหนาหองเพอถายเอกสารแจกกนเองภายในหอง

- ชวงท 7 นกศกษาเขยนแบบภายในหองเขยนแบบจ านวน 5 คาบ

8.การวดและประเมนผลเกณฑการใหคะแนน

7. การด าเนนงาน 7.1 บนทกองคความร

8. วดผลจากการฝกทกษะ 8.1 ลายละเอยดในการบนทก 8.2 แบบทท าการเขยน



35


แปลนเสาตอมอและฐานราก

36


แปลนเสา คาน พนชน 1

37


แปลนเสา คาน พนชนลอย

38



39



40


แปลนคานหลงคา

41

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 จ านวน 6 ชวโมง รหส 2106-2113 วชา เขยนแบบกอสราง 3 หนวยกต 3(6) สอนครงท 7-8 ชอหนวย งานรปตด ชวโมงรวม 12

1.สาระส าคญ การเขยนแบบรปตด ผเขยนตองมความร ความเขาใจในดานโครงสรางของอาคารหลงทจะเขยนตงแตฐานรากจนถงโครงหลงคา ตองศกษาขนาดและชนดของวสดกอสรางทใชประกอบกนขนเปนพน ผนง หลงคา ประต หนาตาง และสวนอน ๆ ของอาคาร จากผงพนและผงโครงสราง ส าหรบผทเรมเรยนถาไดศกษาโครงสรางของอาคารหลงทจะเขยนรปตดจากหนจ าลองโครงสรางจะชวยเขาใจใหงายขน เนองจากสามารถมองเหนโครงสรางรวมของอาคารทงหลง ในลกษณะเหมอนของจรงยอสวน และท าใหสามารถพจารณาโครงสรางแตละสวน เชนโครงสรางหลงคา เปรยบเทยบกบผงโครงหลงคา โครงสรางแตละชนเปรยบเทยบกบผงคาน – พน ชนทสองและชนลาง รวมทงสวนทซบซอน เชน ชองบนได ฯลฯ ท าใหเขาใจถงความสมพนธของรปตดกบผงโครงสรางไดดขน 2.สมรรถนะประจ าหนวยการเรยนร แสดงความรเกยวกบงานรปตด 3.จดประสงคการเรยนร 1. สามารถอธบายความหมายของรปตดไดอยางถกตอง 2. สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปตดไดอยางถกตอง 3. สามารถเขยนรปตดไดอยางถกตอง 4. มการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคทครสามารถ


42




รวม

ล าดบ




พอปร

ะมาณ

มเหต

ผล

มภมค

มกน

รอบร

รอบค

อบ

ระมด

ระวง

ซอ

สตยส

จรต

ขยนอ

ดทน

มสตป

ญญา

แบงป

น

1) สามารถอธบายความหมายของรปตดไดอยางถกตอง

2) สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปตดไดอยางถกตอง

3) สามารถรปตดอยางถกตอง 4) มการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคทครสามารถสงเกตเหนไดในดานความมมนษยสมพนธ ความมวนย ความรบผดชอบ ความเชอมนในตนเอง ความสนใจใฝร ความรกสามคค ความกตญญกตเวท


43

4.สาระการเรยนร ความหมายของแบบรปตด

แบบรปตดเปนแบบทแสดงใหเหนโครงสรางและรายละเอยดตาง ๆ ภายในอาคารในแนวดง โดยมแนวคดวาถาเลอยตดอาคารในแนวดงใหตงฉากกบพนตามแนวเสนตดทแสดงในผงพนตามรป แลวเคลอนอาคารสวนทอยหนาเสนแนวตดออกไป จะเหนภาพฉายแสดงโครงสรางภายในของอาคาร ไดแก ระดบของฐานราก พนชนลาง พนชนทสอง ฝาเพดาน และหลงคา วาอยต าหรอสงกวาก าหนด 0 เทาใด พรอมทงรายละเอยดของผนง พน เพดาน ประต หนาตาง หลงคา สวนทถกตดตงแตฐานรากจนถงหลงคา วาท าดวยวสดชนดใด ขนาดเทาใด และลกษณะการตดตงเปนแบบใด ดวยการใชเสน สญลกษณ ค ายอขององคอาคารประกอบกนเพอสอความหมาย ทงนมาตราสวนทใชในการเขยนรปตด ควรเปนขนาดเดยวกบทเขยนผงพน หรอไมเลกกวา 1 : 50 รปตดของอาคารแตละหลงนยมแสดงอยางนอย 2 รปในแนวตดทตงฉากกน ไดแก

1. รปตดตามขวาง (Transverse Section) เปนแบบทแสดงรปตดตามแนวเสนตดทตดผานดานแคบของอาคาร หรอจะเรยกตาม

แนวเสนตด ก – ก ดงรปกได

ตวอยางแสดงแนวตดของอาคารพกอาศย 2 ชน ตามรปท 2 เขยนดวยมาตราสวน 1: 75 แตการเขยนรปตดเพอท าการขออนญาตปลกสรางอาคารนน ก าหนดใหใชมาตราสวนไมเลกกวา 1: 50 สามารถอานรปตด ก – ก ไดดงน

44

1. แนวตด ก – ก ตดผานอาคาร แสดงพนทใชงานชนลาง ไดแก บรเวณเฉลยงหลงบาน หองน า โถงบนได และหองพกผอน สวนชนทสองแนวตดจะตดผานหลงคาคมเฉลยงหลงบาน หองน า (ต าแหนงอยตรงกบหองน าชนลาง) โถงบนได และหองนอน 2

2. ความกวางของตวอาคาร อานไดจากตวเลขบอกระยะของชวงเสา จากแนว A จนถงแนว F และระยะรวมเปนความกวางทงหมดของอาคาร

3. ความสงของอาคารแตละระดบตาง ๆ เชน ระดบพนชนลางอยสงจาก ระดบทก าหนด 0 เทาใด ระดบกนหลมฐานรากอยต ากวาระดบ 0 เทาใด เปนตน

4. ลกษณะโครงสรางของอาคาร แสดงวาโครงสราง เชน เสา คาน พนชนลางเปน ค.ส.ล.

เสาชนทสองทรบโครงหลงคาเปนเสาไม โครงหลงคาเปนโครงสรางไม หลงคามงกระเบอง

ลอนค หลงคาครวทคลมเฉลยงหลงบานเปนกระเบองลอนค

ผนงชนลางเปนผนงกออฐ ผนงชนทสองเปนผนงไม 2 ชน ชนดของผนง ระบดวยสญลกษณวสดกอสรางและตวยอ

5. ขนาดและชนดของวสดกอสรางทใช เชน กระเบอง โครงสรางหลงคา โครงสรางพนชนท

สอง ชนลาง เสา ตอมอ ฐานราก แสดงดวยสญลกษณ ขอความทระบชนดและขนาดของ

วสด อธบายดวยขอความทสน กระชบ อานเขาใจงาย

2. ความสมพนธระหวางรปตดกบรปผงพน ผงโครงสรางและรปดาน

แบบรปตดมความสมพนธกบรปผงพน กลาวคอ เมอจะเขยนรปตดจะตองเขยนตามแนวเสนตด

ในผงพน ซงรปตดจะมความกวางของอาคารตามความกวางและชวงเสาทปรากฏในผงพนอกทงตดผาน พนทสวนตาง ๆ ของอาคารตามทปรากฏในผงพน และตดผานผนง หรอประต หนาตาง ทเปนสวนแสดงขอบเขตเนอทใชงานในผงพนอกดวย เมอจะเขยนรป ก – ก จงตองดในผงพนชนลาง ผงพนชนทสอง ผงพนชนทสาม ตามแนวตด ก – ก แนวเดยวกน ในขณะเดยวกน รปตดมความสมพนธกบโครงสราง เพราะเมอตองการรายละเอยดโครงสรางตรงต าแหนงทถกตด กตองแสดงโครงสรางสวนตาง ๆ ใหตรงกบผงฐานราก ผงคาน พนชนลาง ผงคาน พนชนทสอง ผงโครงหลงคา ตามแนวตดแนวเดยวกบทแสดงในผงพน ดงนนผเขยนจงควรรางแนวตด ก – ก ไวในผงโครงสรางดวย เพอใหสะดวกในการดโครงสรางวาแนวตดตดผานตวโครงสราง กอนน ามาเขยนในรปตดใหถกตอง

45

สวนรปดานนนมความสมพนธกบรปตดทเมอแนวตด ก – ก ตดผานโครงสรางบางสวนของอาคารสงทจะแสดงใหตรงกนทงในรปตดและรปดานคอ ระดบ ซงระยะความสงนจะเขยนบอกระดบไวอยางละเอยดในรปตด แตไมนยมแสดงไวในรปดานอาจจะแสดงไวในรปดานขางกเพยงแตละดบทส าคญ เชน ระดบพนหอง ฯ 3. หลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรป 1. รปตดตามขวางใชมาตราสวน 1 : 50 สวนรปตดผานหรอรปตดแสดงรายละเอยดใชมาตราสวน

1 : 20 หรอ 1 : 25 2. ใชความหนาของเสน 3 ขนาด โดยแสดงขอบนอกของสวนทถกตดดวยเสนหนามากสวนของ

อาคารทเหนในรปตดทไมถกตดแสดงดวยเสนหนา เสนฉาย เสนมต และเสนทเขยนสญลกษณใช

เสนบาง

3. การแสดงระดบในแนวรปตด ใชระบบเดยวกบทแสดงในผงพน แนวระดบอยนอกรปทเขยน

โดยมอกษรก ากบและลกศรชบอกแนวนน

4. การเขยนขอความประกอบแบบรปตด เพอใหรายละเอยดของสวนโครงสรางและวสดทใชใน

รปตด ใชแสดงดวยตวยอ สญลกษณ และขอความทกะทดรด ชดเจน โดยจดใหเปนหมวดหม

(เชนกลมทบอกขอความทบงชโครงสรางหลงคาควรจดรวมอยกลมเดยวกน ไมใหกระจายไปสลบ

กบขอความทบงชโครงสรางสวนอน เปนตน) และจดแนวอยางประณต เพอชวยใหอานงาย และ

ใชตวอกษรสงเสรมแบบใหมคณคาขน ขอความทชเฉพาะควรใหใกลกบสวนทบงชมากทสด และ

ระวงไมใหทบเสนมต เสนชบอกถาใชบรรทดชวยเขยนตวอกษร ไมควรขดเสนใตขอความ ขนาด

ตวอกษรและตวเลข ทใชเขยนประกอบในแบบ ใชขนาดความสง 2.5 ถง 3.5 มลลเมตร ขนาด

ชองไฟตามความเหมาะสม

5. สญลกษณ ใชสญลกษณวสดกอสราง และตามค ายอทแบบก าหนดไว

6. เขยนรปตดตามแนวเสนตดในผงพนและก าหนดแนวเสนตดใหผานสวนทผเขยนเหนวาส าคญ

เชน ตองการตดผานชองหนาตาง บนได สวนทพนเปลยนระดบ โดยเสนตดไมจ าเปนตองเปน

เสนตรงเสมอไป เพอแสดงรายละเอยดของโครงสรางมากทสดเทาทจะแสดงได นอกจากนแนว

เสนตดไมควรตดผานหนาตดเสา เพราะผอานจะแสดงเปนผนงทบและไมไดแสดงรายละเอยดของ

ผนง และชองประตหนาตางเทาทควรแสดง

46

7. เขยนเสนแนวตดในผงโครงสรางทกรป โดยใหแนวตดตรงกบผงพน เพอสะดวกในการ

ก าหนดขนาดและต าแหนงของโครงสรางใหตรงกบในรปตด

4. ล าดบขนตอนการเขยนรปตดตามขวาง 1. จดกระดาษใหเหมาะสม โดยพจารณาดขนาดความยาว ความสงของรปตดทจะเขยนใหมพนทโดยรอบรปตดทจะเขยนบอกมตและขอความบอกชนดและขนาดของวสดโครงสรางทกสวนของรปตดอยางชดเจน ไมแออดเกนไป 2. รางความกวางของอาคาร ระยะตามแนวตดในผงพนดวยมาตราสวน 1: 50 ตงแตระดบฐานรากจนถงชนดาดฟา โดยก าหนดระดบ 0 เปนหลก 3. รางขนาดของฐานราก คาน ความหนาของพน ความหนาของคาน ทละชนตามล าดบ โดยตรวจสอบจากผงโครงสรางแตละรป 4. ตรวจสอบดแนวตดในผงพนวา ภายในอาคารแนวตด ก – ก ตดผานอะไรบางเมจากดแนวเปนหลก 5. เขยนสวนของอาคารทมองเหนตามแนว ก – ก แลวไมถกตด ดวยเสนหนา สวนทมองไมเหน เชน ฐานราก เขยนดวยเสนประ 6. เนนเสนขอบนอกของโครงสรางสวนทถกตดดวยเสนหนามาก ถาสวนใดทใสสญลกษณวสดกอสรางไดใหเขยนก ากบดวย 7. เขยนเสนฉาย เสนมต เสนก ากบ ดวยเสนบาง เครองหมายก ากบปลายเสนมตดวยเสนหนา 8. เสนชบอกรายละเอยดสวนตาง ๆ ในรปตดใชเสนบาง เครองหมายก ากบปลายเสนชบอกใชเสนหนาขดท ามม 45 องศากบเสนชบอก พยายามชใหเปนหมวดหมและแนวตรงกน 9. เขยนตวเลขบอกมตและระดบเปนเมตร เขยนขอความอธบายตรงเสนชบอกตวอกษรพรอมสญลกษณก ากบ ประต หนาตาง ผนง 10. ตรวจสอบความถกตองของรปตดใหตรงกบแนวตดในผงพน ความสงตรงกบแนวทจะถกตดในรปดาน และชนสวนโครงสรางทงหมดตรงกบผงโครงสราง ทงนสวนทควรใหความส าคญคอวดขนาดโครงสรางแตละสวนใหถกตองดวย 11. ตรวจสอบความเรยบรอย เขยนชอรปตดพรอมมาตราสวนก ากบใหชดเจน

47

5. รปตดตามยาว (Longitudinal Section)

เปนแบบทแสดงรปตดตามแนวเสนตดทตดผานดานยาวของอาคาร หรอจะเรยกตามแนวเสนตด ข – ข ดงรปกได

ในการเขยนแบบกอสราง รปตดมความส าคญและจ าเปนมาก เพราะเปนรปทชวยใหเปนโครงสราง ระดบพนและสวนตาง ๆ ภายในอาคาร ซงไมสามารถมองเหนไดจากรปดาน ตามขอบญญต ก.ท.ม. ก าหนดใหเขยนรปตด ทางขวางและทางยาวไมนอยกวา 2 ดาน แตในการปฏบตจรงอาจเขยนมากกวานน ถาอาคารมขนาดใหญหรอซบซอนมาก ทงนเพอชวยใหการปฏบตงานกอสรางท าไดอยางถกตองและสะดวกยงขน การเลอกแนวตด

ตองเลอกแนวตดใหผานสวนทส าคญของอาคาร เชนบนได หองน า หรอสวนทซบซอน เพอใหเหนสวนตาง ๆ ภายในอาคารไดชดเจนทสด เมอก าหนดแนวตดไดแลว จะตองแสดงแนวตดนนพรอมทงลกศรชทศทางทมอง ลงไวในแปลนทกรป พรอมทงตงชอแนวตดใหชดเจน เชน ข – ข หรอ 2 – 2 หรอก าหนดเปนอยางอนทเรยกไดงาย มาตราสวนทใช

มกใชมาตราสวนเดยวกบแปลนพน หรอใหญกวาเพอใหไดแบบทชดเจนยงขน โดยทวไปจะใช 1 : 100, 1 : 50, และ 1 : 25 วธการเขยนรปตด

การเขยนรปตดจะตองดแนวตดและทศทางทมอง จากทแสดงไวในแปลนพนใหถถวนเสยกอน แลวจงลงมอเขยนตามล าดบขน โดยใชเสนรางเขยนใหครบทงหมดกอน แลวจงลงเสนจรงภายหลง สงทตองแสดงในรปตดคอ แสดงรายละเอยดทกสวนตงแตฐานรากจนถงหลงคา ใหถกตองตรงกบแนวตดทเขยนไวในแปลนพน ยกเวนหลงคาตงแตระดบเพดานขนไป ใหถอเสมอนวาตดผานแนวกลางหลงคาเพอจะไดโครงหลงคาครบทกสวน

48

6. ล าดบขนการเขยนรปตดตามยาว 1. กะเนอทใหพอเขยนตงแตฐานรากจนถงหลงคาโดยวางรปใหเหมาะสมกบหนา กระดาษ 2. เขยนเสนระดบดน แลวรางแนวเสา 3. หาระดบฐานราก ระดบพนชนตาง ๆ และหลงคา 4. หาขนาดโครงสรางและสวนส าคญตาง ๆ เชนฐานราก คาน ตง พน บนได และ โครงหลงคา 5. เขยนสวนประกอบ เชน ผนง ประต หนาตาง ของสวนทถกตด และสวนทมองเหนหลงเสนตด 6. ลงเสนจรง โดยเขยนเสนบาง หนา และหนามาก ตลอดจนสญลกษณสวนตาง ๆ ใหถกความหมาย 7. ใหหมายเลขประต หนาตาง ผนง และรายละเอยดอน ๆ ใหครบถวน 8. บอกระยะความสงตาง ๆ โดยละเอยด 9. บอกชอแนวเสาใหตรงกบทบอกไวในแปลนพน 10. เขยนลกศรชบอกชอและขนาดโครงสรางทงหมด 11. สวนใดทไมสามารถเขยนไดชดเจนในรปตด ควรวงจดนนไวแลวน าไปเขยนรปขยายตางหาก โดยใช มาตราสวนใหญและบอกรายละเอยดใหชดเจนยงขน 12. บอกชอรปตดและมาตราสวนทใชไวใตรป

7. ขอควรระวง

จดวางรปใหสมดลกบหนากระดาษ เขยนความหนาของเสนทใชเฉพาะงานอยางถกตอง ไดขนาดสม าเสมอ วดขนาดโครงสรางสวนตาง ๆ ใหถกตองตามมาตราสวนทใช เขยนตวอกษร สญลกษณก ากบ สวนประกอบและโครงสรางของอาคารทถกตดตามแนว ข – ข ใหถกตองแสดงไวใหครบถวน อยาละไวใหผอานแบบเขาใจเอง เขยนมตบอกความกวาง บอกระดบ โดยใหตวเลขอยภายนอกอาคาร พรอมลกศรก ากบ ขอความทชบอกสวนตาง ๆ ของโครงสรางควรจดเปนกลม เปนหมวดหม เขยนตวอกษร ตวเลข ดวยตวบรรจง อานงาย รกษาความสะอาดของผลงาน

49

8. เทศบญญตของกรงเทพ ฯ มหานคร เทศบญญตของ กทม. ไดคดเอาเฉพาะสวนทเกยวของกบการกอสรางตกแถวเทานน ฉะนนจะ

เหนไดวามการขามขนตอนไปบาง หมวด 1 วเคราะหค าศพท

ขอ 3 เทศบญญตน (1) “อาคารทพกอาศย” หมายความวา ตก บาน เรอน โรง แพ ซงบคคลจะอาศยอยทง กลางวน

และกลางคน

(2) “หองแถว” หมายความวา อาคารทพกอาศยหรออาคารพาณชยซงปลกสรางตดตอกนเกนกวา

2 หอง และประกอบดวยวตถไมทนไฟเปนสวนใหญ

(3) “ตกแถว” หมายความวา อาคารทพกอาศยหรออาคารพาณชยซงปลกสรางตดตอกนเกนกวา 2

หอง และประกอบดวยวตถถาวรทนไฟเปนสวนใหญ

(4) “อาคารพาณชย” หมายความวา อาคารทใชเพอประโยชนแหงการคาหรอโรงงานทใช

เครองจกรซงเทยบไดไมเกน 5 แรงมา หรออาคารทกอสรางหางแนวสาธารณะ หรอทางซงมสภาพ

สาธารณะไมเกน 20 เมตร ซงอาจใชเปนอาคารเพอประโยชนแหงการคาได

(5) “ผออกแบบ” หมายความวา ผรบผดชอบในการค านวณเขยนแบบและก าหนดรายการเพอใชในการกอสราง (6) “นายงาน” หมายความวา ผมหนาทควบคมการปลกสรางใหผไดรบอนญาต (7) “แผนผง” หมายความวา แผนทแสดงลกษณะทดนบรเวณปลกสรางอาคารและทดนตดตอ (8) “แบบกอสราง” หมายความวา แบบของตวอาคารเพอใชประโยชนของการปลกสราง (9) “รายการ” หมายความวา ขอความชแจงรายละเอยดเกยวกบการปลกสรางตามแนวของแบบกอสรางนน ๆ (10) “รายการค านวณ” หมายความวา รายละเอยดแสดงวธการคดก าลงตานทานของสวนอาคารตามทปรากฏในแบบกอสราง (11) “แผนอาคาร” หมายความวา แบบแสดงลกษณะสวนราบของอาคาร (12) “รปดาน” หมายความวา แบบแสดงลกษณะสวนตงภายนอกของอาคาร (13) “รปตด” หมายความวา แบบแสดงลกษณะสวนตงภายในของอาคาร (14) “ผนงกนไฟ” หมายความวา ผนงซงท าดวยวตถทนไฟและไมมชองใหไฟผานไปได (15) “บออาจม” หมายความวา บอพกอจจาระหรอสงโสโครกอนไมมวธการระบายออกไปตามสภาพปกต

50

(16) “ลฟต” หมายความวา เครองใชส าหรบการบรรทกบคคลหรอของขนลงระหวางพนตาง ๆ ของอาคาร (17) “วตถทนไฟ” หมายความวา วตถกอสรางทไมเปนเชอเพลง (18)“วตถถาวร” หมายความวา วตถทนไฟซงปกตไมแปลงสภาพโดยงายโดยน า ไฟ หรอดนฟาอากาศ (19) “ทางสาธารณะ” หมายความวา ทดนทประชาชนมสทธใชเปนทางคมนาคมได (20) “ถนนสาธารณะ” หมายความวา ทางสาธารณะทรถสามารถผานได (21) “ระดบถนนสาธารณะ” หมายความวา ความสงของยอดถนนสาธารณะใกลชดกบทปลกสรางเทยบกบระดบน าทะเล (22) “ทางระบายน าสาธารณะ” หมายความวา ชองน าไหลตามทางสาธารณะซงก าหนดไววาใหน าไหลออกจากอาคารได (23) “แนวถนน” หมายความวา เขตถนนและทางเดนทก าหนดไวใหเปนทางสาธารณะ

5.กจกรรมการเรยนร

หวขอการสอน การเขยนรปตด - บทน า - ความหมายของรปตด - รปตดตามขวาง รปตดตามยาว - ความสมพนธระหวางรปตดกบรปผงพน ผงโครงสรางและรปดาน - หลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปตด - ล าดบการเขยนรปตด เตรยมการสอน - จดหาเอกสารสญลกษณการเขยนรปตดทควรแสดงใหแกนกศกษา - เตรยมเนอหาทมความส าคญเกยวกบการเขยนรปตดตามขวาง - เตรยมสอแผนใสทมภาพทนกศกษาสามรถดแลวเขาใจไดงาย - เตรยมแบบรปตด ก – ก - เตรยมแบบรปตด ข - ข

51

การจดการสอน - ชวงท 1 บรรยายบทความทเกยวของการเขยนรปตด - ชวงท 2 อธบายความหมายรปตดและแสดงแบบตวอยางใหแกนกศกษา - ชวงท 3 บรรยายความสมพนธตาง ๆ ทเกยวของวาตองใชแบบไหนในการประกอบการเขยนแบบ และ แสดงสอทางแผนใส - ชวงท 4 บอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปพรอมทงมอบเอกสารสญลกษณในการ เขยนรปตดเพอถายเอกสารแจกกนเองภายในหอง - ชวงท 5 บรรยายล าดบขนตอนการเขยนรปตดตามขวางพรอมทงแสดงสอบนกระดาน - ชวงท 6 มอบใบงานใหหวหนาหองเพอถายเอกสารแจกกนเองภายในหอง - ชวงท 7 นกศกษาเขยนแบบภายในหองเขยนแบบจ านวน 5 คาบ

8.การวดและประเมนผลเกณฑการใหคะแนน




52


53


รปตด 1

54


รปตด 2

55


จ านวน 6 ชวโมง รหส 2106-2113 วชา เขยนแบบกอสราง 3 หนวยกต 3(6) สอนครงท 9-10 ชอหนวย งานรปดาน ชวโมงรวม 12

1.สาระส าคญ รปดานเปนแบบทแสดงในแนวดง โดยมความสมพนธกบผงพนและรปตด เนอหาในครงนจะครอบคลมเฉพาะรปดานภายนอกทง 4 ดาน 2.สมรรถนะประจ าหนวยการเรยนร แสดงความรเกยวกบงานรปดาน 3.จดประสงคการเรยนร 1. สามารถอธบายความหมายของรปดานไดอยางถกตอง 2. สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปดานไดอยางถกตอง 3. สามารถเขยนรปดานไดอยางถกตอง 4. มการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคทครสามารถ


56




รวม

ล าดบ




พอปร

ะมาณ

มเหต

ผล

มภมค

มกน

รอบร

รอบค

อบ

ระมด

ระวง

ซอ

สตยส

จรต

ขยนอ

ดทน

มสตป

ญญา

แบงป

น

1) สามารถอธบายความหมายของรปดานไดอยางถกตอง

2) สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปดานไดอยางถกตอง

3) สามารถรปดานอยางถกตอง 4) มการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคทครสามารถสงเกตเหนไดในดานความมมนษยสมพนธ ความมวนย ความรบผดชอบ ความเชอมนในตนเอง ความสนใจใฝร ความรกสามคค ความกตญญกตเวท


57

4.สาระการเรยนร 1. ความหมายของรปดาน

รปดานเปนภาพทแสดงลกษณะภายนอกของอาคารในแนวดง โดยการมองรปดานทละดานเรยงกนตามล าดบ จนครบ 4 ดานของอาคาร และเรยกชอรปดานทง 4 ดาน ตามแนวของทศทแสดงในผงพน ไดแก รปดานหนา รปดานหลง รปดานขางทง 2 ดาน เปนตน

2. ความสมพนธระหวางรปดานกบผงพนและรปตด การเขยนรปดาน ใชมาตราสวนเดยวกบทใชในการเขยนผงพนเพอใหดงาย

ต าแหนงของชองประตหนาตางทแสดงในรปดานจะตรงกบทแสดงในผงพน และระดบความสงของประตหนาตางในรปดานจะตรงกบรปตดอกเชนกน เสนแตละเสนทแสดงในรปดานมความหมายทางโครงสรางดวย เชน การแสดงประตหนาตางในรปดาน ตามรปท4 – 7 จะมเสนคแสดงความหนาของวงกบและบานหนาตางประกอบดวยกรอบบานและลกฟก เปนตน ระดบทแสดงในรปดานกจะตรงกบในรปตดอกเชนกนเนองจากในรปดานไมเขยนบอกความยาวของแตละดานความสง จะแสดงเฉพาะระดบพนและระดบฝาเพดานเทานน โดยจะมระยะในรปตด เนองจากในการเขยนรปดาน ผเขยนจะตองดประกอบกบผงพนและรปตดดวย

3. หลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปดาน 1. ใชมาตราสวนเดยวกบผงพน เชน ถาผงพนเขยนดวยมาตราสวน 1 : 75 ตองเขยนรปดานดวย

มาตราสวน 1 : 75 ดวย 2. เสนใชขนาดความหนาตามขอก าหนด เนองจากการเขยนรปดานเปนการรวมหลายระนาบของ

รปทศนยภาพมาเปนระนาบเดยว ดงนน ระนาบทอยใกลตาผดมากทสดตองเขยนดวยเสนขอบนอกหนามาก เสนขอบนอกของตวอาคารทวไปใชเสนหนา เสนแสดงสญลกษณทเปนประต หนาตางหรอผนง ใชเสนบาง ทวไปไมนยมใชเสนประในรปดาน ยกเวนตองการแสดงสวนของหองใตดน(ถาม) และแนวชายคาทบงเทานน

3. สญลกษณทใชในรปดานคอ สญลกษณของประต หนาตาง และสญลกษณแสดงวสดทใชกอสรางเปนผนง ตามตารางและตวอกษรยอทบอกรายละเอยดของผนงประต หนาตาง

4. มตการบอกระยะ ไมนยมเขยนบอกระยะชวงเสาและความยาวของรปดาน บอกเพยงแตระดบความสงของระดบพน ระดบเพดาน เพอประโยชนในการดระดบของประต หนาตางเทนน

นอกจากนน อาจบอกองศาความลาดของหลงคาดวยกได

58

4. ล าดบขนตอนการเขยนรปดาน กอนเรมเขยนรปดาน ตองศกษาแบบผงพนและรปตดใหเขาใจรปราง ลกษณะอาคาร และโครงสรางเสยกอน แลวจงเรมงานตามล าดบ ดงน

1. อานคาความกวางของชวงเสา คาความยาวของผนงดานทตองการเขยนรปในผงพน และคาระดบ ความสงแตละชนในรปตดเสยกอน เพอทราบขนาดของรปทเขยนวารปดานนนๆ กวางเทาไรสง เทาไร 2. รางขนาดความยาวและสงของรปดานใหพอเหมาะกบหนากระดาษ โดยจดเรยงทละดาน ตอเนองกนถาเขยนรปดาน 2 รป หอ 4 รป ในแนวระดบเดยวกนได จะสะดวกในการรางเสนระดบ รวมกนท าใหประหยดเวลา และตรวจความถกตองไดงาย 3. รางความยาวและความสงของรปดาน โดยศกษาจากผงพนและรปตดเพอแสดงรปดานใหสมพนธและ ถกตองตรงกบลกษณะความเปนจรง โดยรางเสนระดบดนเดม เสนระดบพนชนราง ระดบพนชนท สอง ดวยเสนนอน รางเสนแนวตงทเสนต าแหนงเสา สวนยนตางๆ 4. รางเสนแสดงขนาดความกวางของเสา ความลกของคาน ความกวางและความสงของวงกบทง แนวนอนและแนวตง 5. เขยนเสนบางทคมและชดเจน แสดงสญลกษณผนง ประต หนาตาง รายละเอยดอนๆ เพมเตม 6. เนนเสนหนามากทระนาบใกลตาผดทสดเพอใหเขาใจรปไดงายขน 7. เขยนระยะบอกความสงแตละชน ดวยอกษรทเปนระเบยบ อานงาย 8. เขยนบอกชอรปดานตามมมมองของผงพนและมาตราสวนก ากบใหชดเจน

59

5.กจกรรมการเรยนร หวขอการสอน

การเขยนรปดาน - บทน า - ความหมายรปดาน - ความสมพนธระหวางรปดานกบผงพนและรปตด - หลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปดาน

ล าดบขนตอนการเขยนรปดาน เตรยมการสอน

- เตรยมเนอหาทมความส าคญเกยวกบรปดาน ความสมพนธกบรปตางๆ

- เตรยมแบบทจะใชเขยนรปดานทง 4 ดาน - เตรยมสอแผนใสทมเนอหาและภาพทนกศกษาสามรถดแลวเขาใจได

งาย

การจดการสอน - ชวงท1 อธบายความส าคญของรปดานในการเขยนแบบโดยใชแบบ

สวนไหนประกอบบาง - ชวงท2 แสดงรปภาพสอแผนใสตวอยางใหแกนกศกษา - ชวงท3 บรรยายล าดบขนตอนการเขยน - ชวงท4 มอบใบงานใหหวหนาหองเพอถายเอกสารแจกกนเอง

ภายในหอง - ชวงท5 นกศกษาเขยนแบบภายในหองเขยนแบบจ านวน 5 คาบ

60






61


รปดาน 1

62


รปดาน 2

63


รปดาน 3

64


รปดาน 4

65


จ านวน 6 ชวโมง รหส 2106-2113 วชา เขยนแบบกอสราง 3 หนวยกต 3(6) สอนครงท 11 - 12 ชอหนวย งานเขยนแบบขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรม ชวโมงรวม 12

1.สาระส าคญ รปขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรมเปนรปทขยายบางสวนของแบบทงในผง รปดาน หรอรปตดใหละเอยดชดเจนขนประดจรปถายทถายระยะใกลท าใหมองเหนรายละเอยดไดมากกวารปถายทวๆ ไปนนเอง

2.สมรรถนะประจ าหนวยการเรยนร แสดงความรเกยวกบงานรปขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรม 3.จดประสงคการเรยนร 1. สามารถอธบายความหมายของรปขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรมไดอยางถกตอง 2. สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรมไดอยาง ถกตอง 3. สามารถเขยนรปขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรมไดอยางถกตอง 4. มการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคทครสามารถ


66




รวม

ล าดบ




พอปร

ะมาณ

มเหต

ผล

มภมค

มกน

รอบร

รอบค

อบ

ระมด

ระวง

ซอ

สตยส

จรต

ขยนอ

ดทน

มสตป

ญญา

แบงป

น

1) สามารถอธบายความหมายของรปขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรมไดอยางถกตอง

2) สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรมไดอยางถกตอง

3) สามารถรปขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรมอยางถกตอง



67

4.สาระการเรยนร บนได บนไดเปฯทางเดนเชอมตดตอระหวางชนตางๆ ภายในบาน ซงผออกแบบบนไดตองค านงถงความปลอดภยขณะใชงาน ความเหมาะสมกบพนท และความสวยงาม

1.1 สวนประกอบของบนได 1.1.1 แมบนได เปนตวโครงสรางหลกของบนได ไดแก คานทพาดอยระหวางชนลางกบ

พนชนบนทตองการ ซงอาจเปนชานพกบนได หรอพนชนทสอง หนาทของแมบนไดใชเปนโครงสรางทตดตงและรบน าหนกของลกนอน ลกตง รวมทง

น าหนกของคนและสงของทผานขน – ลงบนได ถายลงสคานชนลางและชนทสองทแมบนไดพาดอย

วสดทใชท าแมบนไดอาจเปนไมหรอเหลก ค.ส.ล. สวนขนาดขนอยกบชวงยาวของแมบนได น าหนกทรบ และความประสงคของผออกแบบ โดยทวไปถาบนไดไมส าหรบบานพกอาศยทวๆ ไป ใชไมเนอแขงขนาดหนาตด 2” x 6” ,2” x 8”

1.1.2 ลกนอน ไดแก ขนบนไดทเราใชเหยยบขน – ลง ไมทใชควรมความหนาพอทจะใชรบน าหนกไดด ทวไปใชไมหนา1 ½” และลกนอนส าหรบบานพกอาศยควรมความลกไมนอยกวา 220 มลลเมตร โดยทวไปจะใช 250 – 275 มลลเมตร สวนความกวางไมนอยกวา 900 มลลเมตร ทวไปใช 1000 – 1500 มลลเมตร ซงผออกแบบจะตองค านงถงความตองการและเนอททจดเตรยมไว ตามรปท1 ใชไมเนอแขงขนาดหนาตด 1 ½” x 11” ยาว 1050 มลลเมตร กลาวคอ ตวลกนอนลก 275 มลลเมตร วางเหลอมกน 25 มลลเมตร สวนทเหลอมกน 25 มลลเมตรนเรยกวา จมกบนได

(Nosing) มประโยชนตอการกาวขน – ลง ท าใหสนเทาของผใชบนไดไมเบยดกบขนบนได เมอหกสวนทเหลอมกนออกแลวเหลอความลกของลกนอน 250 มลลเมตร ดงรปท1

68

รปท1 แสดงลกนอนและจมกบนได

ลกนอนจดวางไดหลายแบบคอ 1) ฝงในแมบนได 2) วางบนพก อาจเปนไม เหลก แลวแตลกษณะการออกแบบ

รปท2 แสดงการยดลกนอนกบแมบนไดดวยพกไมและเหลก

69

1.1.3 ลกตง ไดแก ระยะหางในแนวดงหรอความสงระหวางลกนอนแตละขน ซงโดยทวไปจะก าหนดใหความสงนอยระหวาง 175 ถง 200 มลลเมตร เพอความสะดวกในการกาวขนบนได

ลกตงบางครงเปดโลง บางครงตปดทบ เพอปองกนฝ นและใชพนทใตบนได ขนอยกบจดประสงคของผออกแบบ

1.1.4 ราวบนได เปนสวนประกอบทส าคญทใชยดเกาะระหวางขน – ลงบนได และยดสวนบนของลกกรงบนได ซงเปนสวนทใชกนไมใหผใชบนไดพลดตกดานขางได ระยะความสงของราวบนไดอยระหวาง 800 มลลเมตร – 900 มลลเมตร

1.2 การเขยนรปขยายรายละเอยดบนได

1.2.1 รปขยายบนได ประกอบดวย ผง และรปตดตามขวาง โดยเขยนมาตราสวน 1 : 20 หรอ 1 : 25 และอาจมจดขยายทตองการแสดงใหชดเจนมากขน เชน จดทแมบนไดยดกบชนลาง ยดกบชานพกบนได หรอยดกบชานพกชนทสอง

1.2.2 การจดหนากระดาษ ในการเขยนรปขยายบนได พยายามจดใหผงอย

ดานลางของหนากระดาษณปตดตามขวางของบนไดอยดานบนใหแนวตรงกบผง เพอดเขาใจงาย

และสะดวกในการเขยน ผเขยนสามารถลากเสนโครงสรางบนไดจากผงมาใชกบรปตดไดเลย

1.2.3 การหาจ านวนลกตงและลกนอนของขนบนได มวธคดดงน

1.2.4 ตรวจสอบระยะความสงระหวางขนบนไดกบทองคาน หรอตงของชองวางเหนอบนได ในกรณทพนชนทสองยนออกมาคลมขนบนได โดยระยะทผใชอาคารสามารถขน – ลงไดโดยไมตองกมและรสกปลอดภย ไมตองคอยระวงศรษะจะโดนตงหรอคาน

ก าหนดลกตงทความสงของ

วางชนความสงระหงจ านวนลกต

1-งจ านวนลกตนจ านวนลกนอ

70

5.กจกรรมการเรยนร หวขอการสอน

การเขยนแบบขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรม - แบบขยายบนได - สวนประกอบของบนได - ล าดบขนการเขยนแบบขยายบนได

เตรยมการสอน - จดหาเอกสารสญลกษณการเขยนรปดานทควรแสดงใหแกนกศกษา - เตรยมเนอหาทมความส าคญเกยวกบการเขยนรปดาน - เตรยมสอแผนใสทมภาพทนกศกษาสามรถดแลวเขาใจไดงาย - เตรยมแบบรปขยายบนได

การจดการสอน - ชวงท 1 บรรยายบทความทเกยวของของสวนประกอบของบนได

- ชวงท 2 บรรยายความสมพนธตาง ๆ ทเกยวของวาตองใชแบบไหนในการประกอบการ

เขยนแบบ

และ แสดงสอทางแผนใส - ชวงท3 บรรยายล าดบขนตอนการเขยนรปขยายบนไดพรอมทงแสดงสอ

- ชวงท6 มอบใบงานใหหวหนาหองเพอถายเอกสารแจกกนเองภายในหอง

- ชวงท7 นกศกษาเขยนแบบภายในหองเขยนแบบจ านวน 5 คาบ 8.การวดและประเมนผลเกณฑการใหคะแนน




71


72


แบบขยายบนได

73


แบบขยายบนได

74


แบบขยายประต – หนาตาง

75

แผนการจดการเรยนรหนวยท 7 จ านวน 6 ชวโมง รหส 2106-2113 วชา เขยนแบบกอสราง 3 หนวยกต 3(6) สอนครงท 13 – 17 ชอหนวย งานเขยนแบบขยายรายละเอยดทางวศวกรรม ชวโมงรวม 30

1.สาระส าคญ รปขยายรายละเอยดทางวศวกรรมเปนรปทขยายบางสวนของแบบทงในผง รปดาน หรอรปตดใหละเอยดชดเจนขนประดจรปถายทถายระยะใกลท าใหมองเหนรายละเอยดไดมากกวารปถายทวๆ ไปนนเอง

2.สมรรถนะประจ าหนวยการเรยนร แสดงความรเกยวกบงานรปขยายรายละเอยดทางวศวกรรม 3.จดประสงคการเรยนร 1. สามารถอธบายความหมายของรปขยายรายละเอยดทางวศวกรรมไดอยางถกตอง 2. สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปขยายรายละเอยดทางวศวกรรมไดอยาง ถกตอง 3. สามารถเขยนรปขยายรายละเอยดทางวศวกรรมไดอยางถกตอง 4. มการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคทครสามารถ


76




รวม

ล าดบ




พอปร

ะมาณ

มเหต

ผล

มภมค

มกน

รอบร

รอบค

อบ

ระมด

ระวง

ซอ

สตยส

จรต

ขยนอ

ดทน

มสตป

ญญา

แบงป

น

1) สามารถอธบายความหมายของรปขยายรายละเอยดทางวศวกรรมไดอยางถกตอง

2) สามารถบอกหลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนรปขยายรายละเอยดทางวศวกรรมไดอยางถกตอง

3) สามารถรปขยายรายละเอยดทางวศวกรรมอยางถกตอง



77

4.สาระการเรยนร รปขยายรายละเอยดฐานรากคอนกรตเสรมเหลก ฐานรากเปนโครงสรางทถายน าหนกจากตอมอลงสพนดน ซงแตละทองทจะมคณสมบตการ

รบน าหนกตางกน ในอาคารหลงเดยวกน วศวกรจะค านวณใหฐานรากทกฐานรากแขงแรงพอทจะถายน าหนก

บรรทกลงสทรองรบไดเสมอ ดวยการใชฐานรากชนดเดยวกน และก าหนดระดบความลกของฐานรากจากระดบดนเดมเทาๆ กน เพอปองกนฐานรากทรดตวไมเทากน ซงจะท าใหอาคารแตกราวเสยหายได

การก าหนดรายละเอยดในรปขยายน แสดงดวยรปตดและผง ดงรปท1

รปท1 แสดงการบอกรายละเอยดทวไปของฐานรากในรปขยาย

รปขยายรายละเอยดทางวศวกรรม จะแสดงขนาดความกวาง ยาว หนา ของฐานราก พรอมทงความลกของฐานรากจากระดบดนเดม และความหนาของชนวสดรองกนหลม นอกจากนยงจะบอกรายละเอยดการเสรมเหลก และรายละเอยดอนๆ แลวแตประเภทของฐานรากทใช

รปลกษณะของฐานรากส าหรบอาคารบานพกอาศย

1. ฐานรากแผซงไมมเสาเขมเปนทรองรบ ใชเมอดนทรองรบเปนดนแนน ดนลกรง ทรายหยาบ ซง

สามารถรบน าหนกไดประมาณ 20 ตนตอตารางเมตร โดยขนาดของฐานรากค านวณจากน าหนกท

รบจากตอมอ

2. ฐานรากแผชนดมเสาเขมรองรบ ใชกบดนทมความสามารถรองรบน าหนกไดนอยและชนของดนทมระดบความลก 5 ถง 8 เมตร แขงจนไมสามารถตอกเสาเขมลงไปได ใชเสาเขมสนทเปนไมหรอคอนกรตเสรมเหลกความยาวไมเกน 6 เมตร ขนาดของฐานขนอยกบน าหนกทตองรบและค านงถงจ านวนเสาเขมและระยะหางดวย

78

รปท2 แสดงเหลกเสรมเพอรบแรงดงและความหนาของฐานราก

3. ฐานรากชนดมเสาเขมรองรบ ใชกบดนทมความสามารถรบน าหนกไดนอยมาก ความยาวและขนาดหนาตดของเสาเขมคอนกรตอดแรง ขงอยกบลกษณะชนดนและการพจารณาการเลอกใชของวศวกรผค านวณ ซงถาเปนอาคารบานพกอาศย มกจะใชเปนเสาเขมเดยว โดยมตอมอยดหวเขม (Pile Cap) เพอไมใหเสาเขมเคลอนจากต าแหนงทค านวณไวเมอมแรงมากระท าดานขาง

พฤตกรรมของฐานรากเมอรบน าหนกและการเสรมเหลก

ฐานรากเมอรบน าหนกจากตอมอและมแรงอดดนตานทานอย มโอกาสจะเสยหายจากแรงดงบรเวณผวลางของฐานรากได และอาจเกดรอยแตกราวทบรเวณโคนเสาเนองจากแรงเฉอนทเกดจากแรงกดจากเสา ดงรปท2

ในกรณทฐานแผเปนฐานเดยว หรอฐานก าแพง ผออกแบบมกก าหนดความหนาของฐานรากใหพอเพยงทรบแรงเฉอนได

แรงดงทเกดขนทสวนลางของฐาน เนองจากแรงดนของดนทรองรบฐาน ท าใหเกดแรงดดทสวนลางดงนน เหลกเสรมในกรณนจงมเฉพาะสวนลางของฐาน และมกนยมดดเหลกใหงอฉากขนมาขางฐาน(ถาฐานหนามาก) เพอปองกนคอนกรตแยกเปนชนๆ และเพอใหเหลกเสรมมระยะยดเกาะกบคอนกรตมากขนดงรปท2

ในกรณทฐานเดยวแผเปนรปสเหลยมผนผา ฐานสวนยาวรบโมเมนตมากกวาดานสน จงตองจดใหเหลกเสรมดานยาวอยลาง สวนกรณฐานรากก าแพง โดยปกตผออกแบบจะค านวณใหเหลกเสรมหลกอยดานยาว จงตองจดเหลกเสรมดานนใหอยลาง สวนเหลกเสรมดานสนอยดานบน ดงรปท3

ในกรณเสรมเหลกเพอชวยรบแรงในโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกทเปนแผนนน จะเสรมเหลกเสรมหลก(Main Steel) ไวในต าแหนงทค านวณรบแรง แลวจงเสรมเหลกในทศทางตงฉากกน ลกษณะเปนตาราง เพอชวยกระจายแรง (Distribution Steel) ผเขยนจงจะตองใสเหลกเสรมหลกใหถกตอง

79

รปท3 แสดงต าแหนงเหลกเสรมหลกและเหลกเสรมกระจายแรงในฐานรากรปรางตางๆ ขอก าหนดส าหรบใชประกอบการเขยนแบบขยายฐานรากคอนกรตเสรมเหลก

จากขอก าหนดของมาตรฐาน ว.ส.ท. เกยวกบฐานราก มเนอหาพอสรปไดดงน 1. ความหนาของคอนกรตทหมเหลกเสรม(Covering) วดจากผวเหลกตองไมนอยกวา 60 มลลเมตร

2. ความหนาต าสดของฐานราก

ฐานรากคอนกรตเสรมเหลก ความหนาของคอนกรตทอยเหนอเหลกเสรมทขอบนอกของฐาน

จะตองไมนอยกวา 50 มลลเมตร ส าหรบฐานบนเสาเขม

ฐานรากคอนกรตเสรมเหลก ความหนาตองไมนอยกวา 200 มลลเมตร ส าหรบฐานแผหรอไมนอย

กวา 350 มลลเมตร ส าหรบฐานบนเสาเขม

การถายหนวยแรงทฐานของเสาสฐานราก ใชเหลกเดอย(Dowel Bars) หรอใชเหลกเสรมตามแกน

ของเสาไปยงฐานราก ใหมระยะพอเพยงทจะถายแรงจากตอมอทงหมดไปยงคอนกรต โดยอาศย

แรงยดหนวงระหวางเหลกกบคอนกรต

ระยะระหวางศนยกลางเสาเขม ใช 2.5 ถง 3 เทาของเสนผานศนยกลางของเสาเขม และจดให

สมมาตร

80

ล าดบขนตอนการเขยนรปขยายรายละเอยดฐานรากคอนกรตเสรมเหลก 1. ศกษารายละเอยดของฐานราก ซงระบสญลกษณ ขนาด จ านวนของฐานพรอมรายละเอยด

คอนกรตเสรมเหลกในแตละฐาน

2. การจดหนากระดาษ ถาเปนอาคารขนาดเลกควรจดใหอยในผงเดยวกบฐานราก โยใหผงฐานราก

อยดานลางและรปขยายรายละเอยดฐานรากอยดานบนของกระดาษ เพอสะดวกในการอานแบบ

3. เขยนรปตดดวยมาตราสวน 1 : 25 เพอแสดงรายละเอยด

4. รปขยายรายละเอยดเสาคอนกรตเสรมเหลก

5. เสาคอนกรตเสรมเหลกท าหนาทถายน าหนกจากโครงสรางสฐานราก โดยถอวาเสาจะตองมความ

ยาวมากกวา 4 เทาของหนาตดทกวางทสด

รปลกษณะของเสาคอนกรตเสรมเหลก ส าหรบอาคารพกอาศย นยมใชสเหลยมจตรสและกลม พฤตกรรมของเสาเมอรบน าหนก เสาคอนกรตเสรมเหลกท าหนาทตานทานแรงอดในแนวแกน ซงอาจมโมเมนตอดรวมดวยเนองจากการรบน าหนกของเสารวมกบคานจะเกดโมเมนตดดทปลายบนของเสา ดงรปท1 ดงนน เหลกเสรมยนดานในของเสายงตองชวยรบแรงอดทเกดดานในเสา และเหลกเสรมยนดานนอกยงตองชวยรบแรงดงเพมขนอกดวย

รปท1 แสดงพฤตกรรมของเสาเมอรบน าหนกรวมกบคาน

81

6.3 การเสรมเลกในเสา เหลกเสรมในเสาประกอบดวย เหลกยนและเหลกปลอก โดยเหลกยนท าหนาทรบแรงอด

รวมกบคอนกรตเพอชวยลดขนาดหนาตดเสาใหเลกลง และตานทานโมเมนตดดทเกดขนดานขาง ดงรปท1 เหลกปลอกชวยยดเหลกยนในเสาใหอยในต าแหนงและชวยใหคอนกรตคงรปสามารถตานทาน

แรงอดได ด เนองจากถาเสารบแรงอดมากจะเกดแนวโนมทปรแตกดานขาง

รปท2 แสดงพฤตกรรมของเสาเมอรบน าหนก และต าแหนงเหลกเสรมในเสา

การจดเหลกยนในเสา ควรมจ านวนไมนอยกวา 4 เสน ส าหรบเสาสเหลยม และอยท

มมของหนาตด เหลกปลอกนยมใชเหลกปลอกรปสเหลยมเพอยดเหลกยนสมม ถามเหลกมากกวาน กใชเลกปลอกเพมจ านวนขน โดยพยายามใหเหลกปลอกพนรอบเหลกยนทกเสน สวนเหลกปลอกเกลยวใชกบเหลกยน เรยงตามเสนรอบวงของวงกลม ดงรปท3

82

รปท3 แสดงการจดเหลกยน และเหลกปลอกในหนาตดเสา

ขอก าหนดส าหรบใชประกอบการเขยนแบบขยายเสาคอนกรตเสรมเหลก จากขอก าหนดของมาตรฐาน ว.ส.ท. เกยวกบเสาคอนกรตเสรมเหลกมเนอหาพอสรปไดคอ

1. เหลกยนตองมขนาดไมเลกกวา 12 มลลเมตร มจ านวนไมนอยกวา 4 เสน ส าหรบเสาเหลยมและไม

นอยกวา 6 เสน ส าหรบเสากลม

2. ชวงวางระหวางเหลกยนตองไมนอยกวา 40 มลลเมตร หรอไมเลกกวา 1.5 เทาของขนาดหนใหญ

ทสดทใช

3. เหลกปลอกทใชตองไมเลกกวา 6 มลลเมตร

83

4. เหลกปลอกเดยวตองมระยะหางไมเกน 16 เทาของเสนผานศนยกลางเหลกยน หรอ 48 เทาเสนผาน

ศนยกลางเหลกปลอก หรอดานแคบของเสา และตองจดใหมมของเหลกปลอกยดเหลกยนตามมม

ทกมม

5. เหลกปลอกเกลยวตองพนตอเนองสม าเสมอ มระยะหางไมเกน 70 มลลเมตร และไมแคบกวา 30

มลลเมตร หรอ 1.5 เทาของขนาดหนใหญสดทใช

6. คอนกรตหมเหลกตองหนาไมนอยกวา 30 มลลเมตร หรอ 1.5 เทาของขนาดหนใหญทสดทใช

7. เมอตอเหลกเสาทระดบชนตองหนาไมนอยกวา 30 มลลเมตร หรอ 1.5 เทาของหนขนาดใหญสดท

ใชและไมนอยกวา 300 มลลเมตร ส าหรบเหลกขอออย ส าหรบเหลกเสนผวเรยบระยะทางอยาง

นอยตองเปน 60 เทาของเสนผานศนยกลางเหลกยน

การเขยนผงบรเวณ บทน า

แผนผงบรเวณเปนแบบแผนแรกในชดของแบบกอสรางส าหรบอาคารขนาดเลก เชน บานพกอาศยถอเปนแบบกอสรางทางสถาปตยกรรม แตในโครงการใหญ ๆ จะตองมการพจารณาองคประกอบตางของผงบรเวณ ไดแก ระบบสาธารณปโภค คอระบบทอและระบบไฟฟาภายนอกอาคาร ประกอบดวยจงเปนแบบทตองพจารณารวมกนทงสถาปนกและวศวกรสาขาระบบทอและไฟฟาและใชประกอบกบผงทตง(Site Plan) 1. ความหมายของผงบรเวณ

แบบผงบรเวณ เปนแบบแสดงรายละเอยดต าแหนงทตงตวอาคารในบรเวณทดนทจะท าการปลกสราง แสดงขอบเขต ต าแหนง และทศทางของทดน รวมทงขนาดของตวอาคาร โดยแสดงความสมพนธของต าแหนงตวอาคารกบจดก าหนดทางเขาออกหรอถนนภายในทจะน ามาสตวบานใหเหมาะสมและปลอดภย เชน ถาทดนนนอยใกลกบทางแยก ควรจดใหทางเขาบานอยหางจากทางแยกนนมากทสดเพอปองกนการเกดอบตเหตจากการเขา – ออก และภาวะเปนพษจากถนนสาธารณะ ดงรปท1 แสดงการก าหนดจดทางเขาออก และการปลกตนไมเพอปองกนมลพษ (ควน ฝ นละออง เสยง) จากถนนสาธารณะ และต าแหนงของตวอาคาร

รปท1 แสดงความสมพนธของตวบานกบถนนภายในและถนนสาธารณะ

84

แบบผงบรเวณของอาคารแตละหลง จงตองพจารณาทงต าแหนง ทศทาง และ

สงแวดลอมหลายประการประกอบกน และยงตองแสดงรายละเอยดทางดานสาธารณปโภค ไดแก ระบบประปา ระบบการระบายน าจากตวอาคารไปยงทอระบายน าสาธารณะ และอนๆ เชน ทางสญจร ต าแหนงตนไม ระดบดน เปนตน

1. องคประกอบของผงอาคาร

ในแบบผงบรเวณ มสงทตองแสดงดงน 2.1 ต าแหนงทตงและขนาดของทดนทจะท าการปลกสรางอาคาร โดยแสดงขอบเขตดวย

การเขยนแสดงต าแหนงของหมดหลกเขตตามโฉนดทดน แนวถนนสาธารณะผานหนาทดน และก าหนดระยะหางจากจดทหมายทสามารถตรวจสอบจากแผนทไดโดยงาย เชน ขอถนนสาธารณะทอยใกลเคยงหรอผานหนาทดนอยใกลเคยงกบสถานทส าคญใด ๆ เชน ทท าการรฐบาล ธนาคาร ฯลฯ โดยระบชอและระยะทางไวใหชดเจน

2.2 แสดงต าแหนงทตงของตวอาคาร โดยเขยนขอบเขตของอาคารทเปนผนงโดยรอบ ขนาดของตวอาคาร และเขยนบอกระยะหางของอาคารจากเขตทดนหรอแนวรวทง 4 ดาน พรอมทงเขยนเสนประแสดงแนวหลงคาทยนล าเขตทดนออกไป

2.3 แสดงเสนทางสญจรภายใน ไดแก ต าแหนงประตทางเขาออกทตดกบถนนสาธารณะเขาสถนนภายในส าหรบรถยนต ลานจอดรถ ลานเลยวรถ ภายในเขตทดนทจะปลกสราง

2.4 ระดบดนเดมของบรเวณทดน ระดบทผออกแบบก าหนดวาจะปรบใหสงหรอต ากวาระดบดนเดมรวมทงแสดงต าแหนงของตนไมเดม หรอสงกอสรางเดมทตองการจะคงไว สวนทตองการจะรอถอนออก (ถาม) และแสดงต าแหนงตนไมทตองการจะปลกเพม บรเวณเปดโลงทตองการจะเปนสนามหญา หรอขดสระน า ฯลฯ

2.5 แนวทอระบายน าและความลาดเอยงของทอ พรอมต าแหนงของบอพก บอดกขยะ ออกจากตวอาคารและบรเวณเขตทดนไปยงแนวทอระบายน าสาธารณะ พรอมทงต าแหนงบอเกรอะ – บอซม

85

รปท2 แสดงรปผงบรเวณ

86

รปท3 แสดงผงทตงและแนวทศเหนอ

87

2. หลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนผงบรเวณ

การเขยนผงบรเวณค านงถงหลกเกณฑตาม มอก.440 เลม 1 – 2525 และขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง การควบคมการกอสรางอาคาร พ.ศ. 2522 ดงน

3.1 มาตราสวน ใชมาตราสวน 1 : 500 (2 มลลเมตรเทากบ 1 เมตร) หรอ 1 : 200 (5 มลลเมตรเทากบ 1 เมตร) โดยพจารณาจากขนาดของขอบเขตทดนใหเหมาะสมกบหนากระดาษเขยนแบบ

3.2 ทศ ใหเขยนเครองหมายแสดงแนวทศเหนอไวทมมขวาบนของมมกระดาษเขยนแบบ และก าหนดแนวทศเหนอขนตรงไปทางดานบน โดยแสดงลกศรเปดในวงกลม ดงรปท4

รปท4 เครองหมายแสดงแนวทศเหนอ

ถาตวอาคารตงอยในต าแหนงททศเหนอทแทจรง ท ามมนอยกวา 45 องศากบแนวทศเหนอทเขยนในแนวตงขนทศบนของกระดาษ กใชแนวทศเหนอตงขนโดยอนโลม เพอสะดวกในการเรยกชอในแบบรปดาน

รปท5 แสดงการก าหนดแนวทศเหนอในแบบผงบรเวณ .3 ความหนาของเสน ใชขนาดความหนา 3 ขนาด ตามทก าหนดไว

1) ขอบนอกของอาคารใหม ใชเสนหนามาก 2) รายละเอยดทวไป ใชเสนหนา 3) เสนมต เสนฉาย ใชเสนบาง

88

4) สวนทมองไมเหน เชน แนวชายคา บอซม ฯลฯ และสวนทรอถอน ใชเสนหนา

5) ทอตางๆ และทางระบายน า ใชเสนลกโซหนามากและ/หรอใชเสนลกโซหนา

3.4 การบอกระดบ ในแบบผงบรเวณควรแสดงระดบเดมกบระดบทตองการใหแตกตางกนอยางชดเจน

3.5 สญลกษณ สญลกษณทใชในผงบรเวณดไดจากตาราง

3.6 มต การบอกมตในผงบรเวณ ใชหลกการเดยวกบการเขยนรปมตในรปอนๆ โดยน า

ขอบญญตของเทศบญญตของกรงเทพมหานครฯ เรอง ควบคมการกอสรางอาคาร พ.ศ. 2522 มาพจารณารวมดวยในการจดระยะหางของตวอาคารกบทดน

3.7 ขอก าหนดอนๆ ของเทศบญญตควบคมอาคาร ทตองน ามาใชในการประกอบการเขยนแบบ

89

1) ขอบเขตของทดนบรเวณตดตอขอบนอกของอาคารทมอยแลว(ถาม) กบอาคารทขอรบ

อนญาตปลกสรางใหม

2) ทางสาธารณะทตดตอกบทดนปลกสราง พรอมทงแสดงระดบทางสาธารณะ ระดบถนน

ภายในระดบพนชนลางของอาคาร ระดบพนดนเดม และระดบพนทดนทปรบใหม

3) ทางระบายน าทง ขนาดกวางไมนอยกวา 100 มลลเมตร จากตวอาคารไปสทางระบายน า

สาธารณะ แสดงทศทางการไหล และมสวนลาดไมต ากวา 1 : 200 ตามแนวตรงทสดเทาทจะ

ท าได ถาใชทอกลมเปนทางระบายน าทง ตองบมบอพกทกระยะ 12000มลลเมตร ทกมม

เลยว และทจดกอนระบายลงสทางระบายน าสาธารณะ ตองมบอพกพรอมตะแกรงดกขยะ

อยในต าแหนงทสามารถตรวจสอบไดสะดวก

4) ทวางอนปราศจากหลงคาหรอสงปกคลม ไดแก สนามหญา ลานจอดรถ ฯลฯ มพนทไม

นอยกวา 30 สวนใน 100 สวนของพนทปลกสราง

4. ล าดบขนตอนการเขยนผงบรเวณ กอนเขยนผงบรเวณใหพจารณาขอบเขตของทดนเพอตดสนใจวาจะใชมาตราสวน 1 : 500 หรอ

1 : 200 จงจะเหมาะสมกบหนากระดาษ ดความสมพนธของผงพนชนลาง ชนทสอง หลงคา วาอยในแนวเดยวกนหรอยนเลยพนชนลางออกมา ศกษาแนวทอระบายน าสาธารณะวาอยต าแหนงไหน เพอจะไดเขยนใหตรงกบความเปนจรง กอนด าเนนการเขยนตามขนตอน ดงน

4.1 จดวางรปใหเหมาะสมกบหนากระดาษ ถารปเลกอาจมผงทตงแสดงประกอบเพมเตมจากผงบรเวณ รายการยอประกอบแบบกอสราง หรอตารางรายละเอยดเขยนรวมดวยกได

4.2 เขยนขนาดของทดน โดยวดขนาดจากโฉนดทดน ก าหนดหลกเขตใหชดเจน โดยใหแนวทศเหนอขนตรงไปทางดานบนของแบบ แสดงแนวถนน และระยะทหางจากจดทสามารถตรวจสอบต าแหนงของผงบรเวณได

4.3 เขยนต าแหนงของอาคาร แสดงแนวผงพนชนลาง และเสนประแสดงแนวหลงคา ถนนทางเขาและรายละเอยดอนๆ ดวยความหนาของเสนตามขอก าหนด

4.4 บอกขนาดของอาคาร ทดน และระยะหางจากตวอาคารถงแนวรว มตเปนมลลเมตร 4.5 เขยนแนวทอระบายน า บอพก ความลาด และแนวทอระบายน าสาธารณะ (ถาม) ถาไมม

ตองแสดงวาจะระบายน าดวยวธใด อาจใชบอพก บอซม เปนตน 4.6 เขยนระดบเดมและระดบทตองการในผงบรเวณ และรายละเอยดอนๆ เชน ตนไมทตด (ถา

ม) ลงใหชดเจน

90

4.7 ตรวจสอบแบบผงบรเวณกบผงพนและผงทอ ไมใหมขอขดแยงกนเอง และตรวจสอบแนวชายคา

ไมใหล าเขตทดนใกลเคยง 4.8 เขยนบอกชอรปผงบรเวณ และมาตราสวนทใช

รายการประกอบแบบ(Specification) เปนรายการทสถาปนกผออกแบบก าหนดขน ประกอบกบแบบกอสรางแตละชด ซง

จะแตกตางกนไปตามแบบของอาคารแตละหลง เพอชแจงวตถประสงคและรายละเอยดบางสวนทไมสามารถแสดงในแบบกอสราง ไดแก การก าหนดคณภาพของวสด มาตรฐานของระดบฝมอชาง วธด าเนนการกอสรางทตองการใหผรบเหมาปฏบตตามทระบไว

ในการท าสญญากอสราง จะมแบบกอสราง 1 ชด และรายการประกอบแบบกอสราง 1 ชดเปนเอกสารประกอบสญญาดวย

เนอหาในรายการประกอบแบบกอสราง จะแบงเปนสองสวนใหญๆ คอ 1. รายการทวๆ ไป ซงถาเปนงานกอสรางบานพกอาศยขนาดกลาง จะมหวขอ

ดงน 1. ขอก าหนดและขอบเขตทวไป ขอความจะเปนการสรปงานในสญญา

กอสรางอยางยอ 2. งานสถานทกอสรางและงานโยธา จะระบสถานทกอสราง การเตรยม

สถานทมาตรฐานงานดนงานท าฐานราก 3. งานคอนกรต ก าหนดมาตรฐานของวสดส าหรบผสมคอนกรต

สวนผสม การเทคอนกรต การผกเหลก การบมคอนกรต ฯลฯ 4. งานกออฐฉาบปน ก าหนด วสด สวนผสม และวธการด าเนนกออฐ

ฉาบปน 5. งานไม ก าหนด วสด ขนาด วธเขาไม และฝมอการท างาน 6. งานโลหะ(ถาม)

ลกษณะการเขยนรายการสวนนจะมมาตรฐานคลายกนส าหรบอาคารประเภทเดยวกน

2. รายการเฉพาะของอาคารแตละหลง ประกอบดวยการก าหนดชนดและคณภาพของวสดและวธการด าเนนการตดตงสวนตางๆ ของอาคาร โดยแยกไดเปนงานแตละสวนของอาคารเพมเตมจากรายการใน ขอ 1. ไดแก 1. งานหลงคา ระบชนดของกระเบองมงหลงคา พรอมอปกรณทใช และ

วธการตดตง

91

2. งานประต – หนาตาง ระบวสดทใชพรอมอปกรณ ถาในตารางรายละเอยดเขยนไวครบแลวกถอวาตารางรายละเอยดเปนสวนหนงของรายการประกอบแบบดวย

3. งานตกแตงผวดวยวสดตางๆ และวธการตดตงทพน และผนง 4. งานฝาเพดาน ซงถอวาเปนงานตกแตงอกเชนกน 5. งานตดตงเครองสขภณฑ ระบชนดและวธการตดตงเครองสขภณฑใน

หองน า 6. งานประปาและสขาภบาล 7. งานส 8. งานไฟฟา 9. อนๆ (ถาม)

ในแบบกอสรางชดน ประกอบดวยแบบกอสราง รายละเอยดประกอบพน ผนง ประต หนาตาง และรายละเอยดเครองสขภณฑ ซงถอวาเปนสวนหนงของรายการประกอบแบบกอสราง

92

เทศบญญตกรงเทพฯ มหานคร

หมวด 3 แผนผง แบบกอสราง รายการ

ขอ 11 ใหใชมาตราสวนไมเลกกวา 1 ใน 500แสดงขอบเขตทดนและบรเวณตดตอ และแสดงขอบเขตนอกของอาคารทมอยแลวกบอาคารทขออนญาตปลกสรางใหมดวยลฏษณะเครองหมายตางกนใหชดเจน พรอมดวยเครองหมายทศอนถกตอง

ขอ 12 ในแผนผงใหแสดงทางสาธารณะตดตอกบทดนปลกสรางโดยบรบรณกบทางระบายน าออกจากอาคารทปลกสรางนน จนถงทางระบายน าสาธารณะ และตามแนวทางระบายน านนใหแสดงเครองหมายชทางน าไหลพรอมดวยสวนลาด

ขอ 13 ใหแสดงระดบของพนชนลางของอาคาร และใหแสดงการสมพนธกบระดบถนนสาธารณะหรอระดบพนดนตรงทปลกสรางในแผนผงนน

ขอ 14 แบบกอสรางใหใชมาตราสวนไมเลกกวา 1 ใน 100แสดงแผนฐานรากอาคาร แผนพนชนตางๆ ของอาคาร รปดานและรปตดเนองกนไมต ากวา 2 ดาน รปรายละเอยดสวนสมพนธขนาด และเครองหมายวตถประกอบอาคารชดเจนพอทจะคดรายการและสอบรายการค านวณได

ขอ 15 แบบกอสรางอาคารสาธารณะ และอาคารทบคคลเขาอยหรอใชสอยไดตงแต 3 ชนขนไป ใหแสดงรายการค านวณก าลงของสวนส าคญตางๆ ของอาคารไวโดยบรบรณ

ขอ 18 รายการใหแสดงสญลกษณของวตถกอสรางอนเปนสวนประกอบส าคญของอาคารโดยละเอยด พรอมดวยวธประกอบวตถตางๆ นนเปนหลกด าเนนการไวดวย

ขอ 19 มาตราสวน ขนาด ระยะ น าหนกและหนวยการค านวณตางๆ ของแผนผงแบบกอสราง รายการ หรอรายการค านวณนน ใหใชมาตราเมตรกอนโลมวาดวยมาตราชง ตวง วด

ขอ 20 ใหแจงนามและส านกงานของผก าหนดแผนผง ออกแบบกอสรางท ารายการ และคดรายการค านวณไวเสมอ พรอมดวยเครองหมายวทยฐานะ (ถาม) วาเปนผสามารถท าการเหลานได

93

หมวด 4 ลกษณะอาคารตางๆ

ขอ 25 หองแถว ตกแถว ใหท ากวางระหวางศนยผนงไมนอยกวา 3.50 เมตร และตองมประตหรอชองทางเขาออกไดทงขางหนาและขางหลง การปลกสรางตดตอกนเปนแนวยาว ใหมผนงกนไฟมความหนาไมนอยกวา 20 เซนตเมตร สงเหนอวตถมงหลงคาไมนอยกวา 50 เซนตเมตร ทกระยะ 5 หองเปนอยางนอย และไมใหฝงวตถทไหมไฟไดในผนงน และใหเวนทางกวางไมนอยกวา 4 เมตร เปนทางโดยไมมสงใดปกคลมตดตอจากทางดานหนาไปสทางหลงหองแถว และตกแถวทกระยะ 20 หองอกดวย

ผนงตกแถวตองกอดวยอฐหรอวสดกอสรางอยางอนซงมคณสมบตอยางเดยวกน และผนงนตองหนาไมนอยกวา 10 เซนตเมตรทกหอง

ตกแถวทสงเกนกวา 3 ชน ตองสรางพนดวยวตถทนไฟทกชน ถาสง 3 ชน ตองมพนชน 2 หรอชน 3 สรางดวยวตถทนไฟชนใดชนหนงเปนอยางนอย

ขอ 26 อาคารบานเรอน โรง จะปลกสรางบนทดนถมขยะมลฝอยมไดจนกวาจะปรากฎวาลกษณะดนนนปลอดภยทางอนามยแลว และไดถมปดขยะมลฝอยนนเสรจดวยดนกระทงแนนหนาไมต ากวา 30 เซนตเมตรแลว

หมวด 5 สวนตางๆ ของอาคาร

ขอ 31 หองซงใชเปนทพกอาศยในอาคารใหมสวนกวางหรอยาว ไมต ากวา 250 เซนตเมตร กบรวมพนททงหมดไมนอยกวา 9 ตารางเมตร

ขอ 35 ยอดหนาตางและประตในอาคาร ใหท าสงจากพนไมนอยกวา 180 เซนตเมตร และบคคลในหองตองสามารถเปดประตหนาตาง และออกจากหองนนไดโดยมจ าเปนตองใชเครองมอ

ขอ 36 ระยะดงถงเพดานยอดฝา หรอผนง ส าหรบอาคารทพกอาศยโดยเฉลยตองไมต ากวา 250 เซนตเมตร ถาเปนอาคารสาธารณะ โรงงานอตสาหกรรม อาคารพาณชย หองแถว ตกแถว หรอคอกสตวทมคนพกอาศย ระยะดงกลาวขางตนโดยเฉลยตองไมต ากวา 350 เซนตเมตร

94

ส าหรบอาคารทมการสรางพน ซงไมคลมเตมเนอทหองในระหวางชนของอาคาร หองนนจะตองมความสงจากระดบบนของพนหองถงระดบต าสดของเพดานไมต ากวา 5 เมตร โดยพนระหวางชนของอาคารดงกลาวขางตนตองมความสงจากระดบพนหองไมต ากวา 225 เซนตเมตร และตองมเนอทไมเกน 20 ใน 100 สวนของพนททงหมดของหองนนๆ หามกนรมของพนทสรางสงเกน 90 เซนตเมตร เวนแตกรณทมการจดระบบการปรบอากาศ

ขอ 38 หามมใหมประตหนาตางหรอชองลมจากครวไฟ เปดเขาไปสหองสวมหรอหองนอนของอาคารไดโดยตรง�ขอ 41 บนไดส าหรบอาคารทพกอาศยตองท ากวางไมนอยกวา 90 เซนตเมตร ชวงหนงไมสงเกน 300 เซนตเมตร และลกตงไมสงเกน 20 เซนตเมตร ลกนอนไมแคบกวา 22 เซนตเมตร

ขอ 41 บนไดส าหรบอาคารทพกอาศยตองท ากวางไมนอยกวา 90 เซนตเมตร ชวงหนงไมสงเกน 300 เซนตเมตร และลกตงไมสงเกน 20 เซนตเมตร ลกนอนไมแคบกวา 22 เซนตเมตร

ขอ 43 บนไดซงมระยะสงกวาทก าหนดไว ใหท าทพกมขนาดกวาง ยาวไมนอยกวาสวนกวางของ

บนได อาคารทมบนไดตดตอกนตงแต 4 ชนขนไปนน พน ประต หนาตาง วงกบ ของหองบนได

และ สงกอสรางโดยรอบบนได ตองกอสรางดวยวตถทนไฟ

หนาตาง หรอชองระบายอากาศ หรอชองแสงสวางซงท าตดตอกนสงเกนกวา 10 เมตร ตองสรางดวยวตถทนไฟ

หมวด 7 แนวอาคารและระยะตางๆ

ขอ 58 หามมใหบคคลใดปลกสรางอาคารหรอสวนของอาคารยนออกมาในหรอเหนอทาง หรอทดนสาธารณะ เวนแตจะไดรบการอนญาตจากคณะเทศมนตรเปนหนงสอซงจะตองเปนไปตามขอก าหนดตอไปน

(1.) ส าหรบกนสาดของพนชนแรกเหนอระดบถนน ระยะยนของกนสาด ตองยน 1 ใน 10 ของ

ความกวางของแนวถนน แนวถนนทกวาง 20 เมตร ขนไป ระยะยนของกนสาดตองยน 2 เมตร

ระยะกนสาดสงจากพนทางเทา 325 เซนตเมตร ระดบปลายชายคาชนเดยวใหถอตามก าหนดนดวย ระดบสงของกนสาดนใหวดจากระดบบนคนหนถงใตทองกนสาดโดยตลอด ลกษณะกนสาดถามคานหชาง โคนของคานตองไมสงกวา 50 เซนตเมตร จากทองกนสาด คานขอบกนสาดรมนอกหรอคานรดปลายหชางตองลกหรอหนา 25 เซนตเมตร ใตทองกนสาดตอง

95

เรยบ วตถทท ากนสาดตองเปนคอนกรตเสรมเหลกหรอโครงสรางเหลก เวนแตอาคารจะไดรบอนญาตใหสรางดวยไมจะสรางโครงกนสาดดวยไมกได (2.) หลงคาของตกแถว อาคารพาณชย อาคารสาธารณะ ก าหนดใหเปนหลงคาตด ถาเปน

หลงคาจวตองมลาดชายคาไมยนออกมานอกผนงตกดานหนาและตองผนงบงลาดหลงคาดวย

เวนแตนายชางเหนวาไมขดกบหลกของสถาปตยกรรม

(3.) สวนยนสถาปตยกรรม ระยะยนของสวนประณตสถาปตยกรรมของพนชนอนๆ ยนไดไม

เกน 1 ใน 20 ของความกวางของแนวถนน แตทงนตองไมเกน 120 เซนตเมตรจากผนง ระเบยง

ดานหนาอาคารใหยนไดตงแตพนชน 3 ขนไป และยนไดไมเกนระยะยนของสวนประณต

สถาปตยกรรม

ขอ 59 หามมใหปลกสรางอาคารสงกวาระดบพนดนเกนกวา 2 เทาของระยะจากผนงดานหนาของอาคารจดแนวถนนฟากตรงขาม เวนแตในกรณอาคารตามขอ 60 ในกรณทอาคารปลกสรางรมถนน ตรอกหรอซอย ทมความกวางไมถง 4 เมตร หามมใหปลกสรางอาคารใดๆ เวนแตจะไดรนแนวอาคารดานชดถนนตรอกหรอซอยใหหางจากศนยกลางถนน ตรอกหรอซอยนน 2 เมตร จงอนญาตปลกสรางไดสงไมเกน 8 เมตร คณะเทศมนตรมอ านาจทจะประกาศเขตอนญาตใหปลกสรางอาคารสงกวาก าหนดน ขอ 60 ส าหรบอาคารหลงเดยวกนระหวางถนน 2 สายขนาดไมเทากน อนญาตใหปลกสรางสงได 2 เทาของถนนทกวางกวาไดทงหลง

ส าหรบอาคารหลงเดยวกนมมถนน 2 สายขนาดไมเทากนอนญาตใหปลกสรางถงระดบสง 3 เทาของความกวางของถนนทกวางกวาไดทงหลง แตอนญาตใหสรางไดในระยะยาวตามแนวทางถนนดานละไมเกน 15 เมตร จากมมถนน

อาคารซงทอยรมถนนทมความกวางไมถง 8 เมตร แตไมนอยกวา 4 เมตรอนญาตใหปลกสรางไดสงไมเกน 8 เมตร

คณะเทศมนตรมอ านาจทจะอนญาตใหปลกสรางอาคารสงกวาก าหนดได ขอ 61 อาคารทปลกชดทดนเอกชนนน อนญาตใหผนงดานทมหนาตางประต หรอ

ชองระบายลมอยหางเขตทดนได ส าหรบ 2 ชนลงมาระยะไมนอยกวา 2 เมตร ส าหรบ 3 ชนขนไประยะไมนอยกวา 3 เมตร

ขอ 62 อาคารทปลกสรางชดเขตทดนตางผครอบครอง อนญาตใหใชเฉพาะฝาหรอผนงดานทไมมประตหนาตางและชองระบายอากาศ อยชดเขตทดนไดพอด แตมใหสวนใดของอาคารลกล าเขตทดนขางเคยง

96

ในกรณทชายคาอยใกลเขตทดนขางเคยง ตองมการปองกนน าจากชายคาไมใหไหลตกลงในทดนนนดวย เชน ใสรางน า

ขอ 63 อาคารประเภทตางๆ จะตองมทวางอนปราศจากหลงคาหรอสงปกคลมไมนอยกวา

สวนทก าหนดไว (ก.) อาคารทพกอาศยแตละหลงใหมทวางอย 30 ใน 100 สวนของพนท

(ข.) หองแถวหรอตกแถวแตละหองใหมทวางในอาคารอยไมนอยกวา 30 ใน 100

สวนของพนทภายในขอบเขตทกอสราง

เฉพาะหองแถวหรอตกแถวทไดกนทดนไวเปนทางเดนดานหลงคา(ไมนอยกวา 2 เมตร) ตามขอ 8 แหงเทศบญญตน อนญาตใหคดรวมเนอทหลงอาคารนเปนทวางไดอกครงหนงของทางเดนหลงอาคารแตละหองนน

(ค.) หองแถว ตกแถว อาคารพาณชยและอาคารสาธารณะซงกอสรางอยมมทาง

สาธารณะหรอทางซงมสภาพเปนสาธารณะ กวางไมนอยกวาสายละ 10 เมตร และลกไปตามทาง

ทง 2 ดานไมเกนดานละ 15 เมตร จะไมมทวางเลยกได หากไดกนทางไวหลงอาคารกวางไมนอย

กวา 2 เมตร หรอกอสรางอยรมทางสาธารณะ หรอทางซงมสภาพเปนสาธารณะ 2 สายขนานกนอย

กวางไมนอยกวาสายละ 10 เมตร และทางขนานทง 2 นนหางจากกนไมเกน 15 เมตร จะไมมทวาง

เลยกได

(จ.) ส าหรบตกแถว อาคารพาณชย หรออาคารสาธารณะ ในกรณทมชองหนาตางหรอประตสอากาศภายนอกไมนอยกวา 20 ใน 100 สวนของพนทอาคารทกชน จะไมมทวางเลยกได

ชองหนาตางประตดานทไมเปดสอากาศภายนอก หมายถงชองเปดของผนงดานชดทางสาธารณะหรอดานทหางทดนเอกชน ส าหรบอาคาร 2 ชนลงมาใหหางไมนอยกวา 2 เมตร ส าหรบ 3 ชนขนไป ใหหางไมนอยกวา 3 เมตร

97

หมวด 8 การสขาภบาล ขอ 64 อาคารทปลกสรางตองมทางระบายน าทใชแลวออกจากอาคารไปไดสะดวก ขอ 65 การท าทางระบายน าจากอาคารไปสทางน าสาธารณะ จะตองใหมสวนลาดไมต ากวา

1 ใน 200 ตามแนวตรงทสดทจะจดท าได ถาจะใชทอกลมเปนทางระบายตองมบอตรวจทกระยะ 30 เมตร และทกมมเลยวดวย

ขอ 68 การท าการระบายน าและตดตอทอระบายน านน ทอประปาทอระบายน าในอาคาร และอปกรณตางๆ ส าหรบการตอทอและการสขาภบาลจะตองมลกษณะทถกตอง เพอประโยชนในทางอนามยตามแบบนยมในทางวชาการ

ขอ 69 อาคารทบคคลอาจพกอาศยใชสอยได ใหมสวมไวตามจ านวนอนสมควรแตตองไมนอยกวาอตราทก าหนดไวน

(ก.) อาคารทพกอาศย หองแถว หรอตกแถว ใหม 1 แทนทกหลง

ขอ 70 หองสวมตองมเนอทไมต ากวา 1.5 ตารางเมตรตอ 1 แทนมลกษณะทจะรกษาความสะอาดไดงายเรยบรอย และตองท าพนไมดดน ากบมชองระบายลมตามสมควร ถาเปนหองสวมซงมสงปฏกลดวยน าลงบนบอเกรอะ – บอซม ใหท าในตวอาคารทพกอาศยได แตถาเปนสวมวธอนตองท าเปนสวนหนงตางหากนอกออกไปจากตวอาคารทพกอาศยได

การสรางสวมภายในระยะ 30 เมตรจากเขตคคลองสาธารณะ ตองสรางเปนสวมถงเกบชนดน าซมไมได หรอตามแบบทเหมาะสมกบแบบการกอสรางอาคารซงเจาหนาทก าหนดให

5.กจกรรมการเรยนร

หวขอการสอน การเขยนแบบขยายรายละเอยดทางวศวกรรม

- รปลกษณะของฐานรากส าหรบอาคารบานพกอาศย

- พฤตกรรมของฐานรากเมอรบน าหนกและการเสรมเหลก

- ขอก าหนดในการเขยนแบบขยาย

- ขอก าหนดส าหรบใชประกอบการเขยนแบบขยายฐานรากคอนกรตเสรมเหลก

- ล าดบขนตอนการเขยนรปขยายรายละเอยดฐานรากคอนกรตเสรมเหลก

รปขยายรายละเอยดเสาคอนกรตเสรมเหลก - รปลกษณะของเสาคอนกรตเสรมเหลก

- พฤตกรรมของเสาเมอรบน าหนก

- การเสรมเลกในเสา

98

- ขอก าหนดส าหรบใชประกอบการเขยนแบบขยายเสาคอนกรตเสรมเหลก

- ล าดบขนตอนการเขยนรปขยายรายละเอยดเสาคอนกรตเสรมเหลก

การเขยนผงบรเวณ

- - ความหมายของผงบรเวณ

- องคประกอบของผงอาคาร

- - หลกเกณฑและขอก าหนดในการเขยนผงบรเวณ

- - ล าดบขนตอนการเขยนผงบรเวณ

เทศบญญต

- จดหาเนอหาการเขยนรายการประกอบแบบ - รวบรวมหวขอเทศบญญตทมความเกยวของกบอาคารพาณชย - เตรยมสอแผนใสทมหวขอทนกศกษาสามารถดแลวเขาใจไดงาย - เตรยมแบบรายการประกอบแบบ

เตรยมการสอน เตรยมการสอน

- เตรยมแบบทดสอบหลงจากทเรยนในสปดาหทแลว

- เตรยมสอแผนใสในการประกอบการสอน

- เตรยมแบบขยายฐานราก และ เสา รายการประกอบแบบ เทศบญญต พรอมทงเนอหาทม

ความสมพนธกบแบบ

การจดการสอน

- ชวงท 1 บรรยายบทความทเกยวของของแบบขยายฐานราก และ เสา รายการประกอบแบบ

เทศบญญต

- ชวงท 2 บรรยายความสมพนธตาง ๆ ทเกยวของวาตองใชแบบไหนในการประกอบการ

เขยนแบบ

และ แสดงสอทางแผนใส - ชวงท3 บรรยายล าดบขนตอนการเขยนแบบขยายนายละเอยดทางวศวกรรมพรอมทงแสดง

สอ

- ชวงท4 นกศกษาเขยนแบบภายในหองเขยนแบบจ านวน 5 คาบ

99






100


แบบขยายเสรมเหลก ฐานราก

101


แบบขยายเสรมเหลก ฐานรากแผ

102


แบบขยายเสรมเหลก คาน คสล.

103


แบบขยายการเสรมเหลก พน บนได

104


สารบญแบบ รายการประกอบแบบ

105


106


107

วทยาลยเทคนคลพบร สอบปลายภาคเรยนท 2/2553

ระดบ ประกาศนยบตรวชาชพ ปท2 (ปวช.2) ขอสอบวชา 2106 – 2113 เขยนแบบกอสราง 3 สาขาวชา ชางกอสราง สอบวนท 15 กมภาพนธ 2553 เวลา 09.00 – 11.00 น. …………………………………………………………………………………… ค าแนะน า 1. ขอสอบม 20 ขอ หนา คะแนนเตม 20 คะแนน 2. หามน าเอกสารใดๆ เขาหองสอบ 3. ใหท าขอสอบทกขอและท าในขอสอบเทานน

…………………………………………………………………………………… อาจารย ภาณพงศ ขาวด

ผออกขอสอบ

108

ค าสง จงตอบค าถามใหถกตอง 1. ผงพนเปนการมองอาคารจาก

ก. แนวตดตามขวาง ข. แนวตดตามยาว ค. แนวตดทางดง ง. แนวตดทางราบ จ. มองสงกวาหลงคา

2. ขอใดเปนมาตราสวนทนยมในการเขยนผงพน ก. มาตราสวน 1 : 25 ข. มาตราสวน 1 : 20 ค. มาตราสวน 1 : 50 ง. มาตราสวน 1 : 200 จ. มาตราสวน 1 : 150

3. ขอใดทไมสามารถอานไดจากผงพน ก. ความกวางยาวของตวอาคาร ข. ความกวางยาวของชวงเสา ค. ต าแหนงของประตหนาตาง ง. ระดบของพนหอง จ. ความสงของประต หนาตาง

4. ขอใดไมไดแสดงในแบบผงพนของแบบกอสราง ก. แสดงขอบเขตของอาคาร ข. แสดงเครองเรอน ค. แสดงความกวางของประต ง. แสดงระดบ จ. แสดงสญลกษณผนง

ชอ………………………………………………………………………………………………ระดบ ปวช. ปท…………หอง………………

เลขท…………………….รหสนกศกษา………………………………………………………….

109

5. ในรปผงพน ขอใดตองเขยนดวยเสนหนามาก ก. หนาตดเสา ข. บนได ค. วงกบนอน ง. เสนฉาย จ. เสนมต

6. การเขยนเครองหมายก ากบปลายเสนมตตามมาตรฐาน มอก.440 เลม 1 – 2525ก าหนดดงน ก. ใชหวลกศรปด ข. ใชหวลกศรเปด ค. ใชหวลกศรปลายแหลม ง. ใชเสน 45 องศาตดตามเขมนาฬกากบเสนฉาย จ. ใชเสน 60 องศาตดตามเขมนาฬกากบเสนฉาย

7. มตทมาตรฐาน มอก.440 เลม 1 – 2525ก าหนดใหเขยนไดแก ก. มลลเมตร ข. เซนตเมตร ค. เมตร ง. นว จ. ฟต

8. รปเรขาคณตรปใดใชเขยนรอบตวยอแสดงสญลกษณประต ก. สเหลยม ข. สามเหลยม ค. วงกลม ง. หกเหลยม จ. วงร

9. น าหนกเสนหรอความหนาเสนของเสนทใชเขยนรปผงพนควรใชกขนาด ก. ขนาดเดยว ข. 2 ขนาด ค. 3 ขนาด ง. 4 ขนาด จ. 5 ขนาด

110

10. การเขยนตวอกษรประกอบแบบควรมลกษณะดงน ก. เขยนตามธรรมชาต ข. ตวบรรจงเตมบรรทด ค. ตวประดษฐใหเดนสะดดตา ง. ตวหวดแกมบรรจง จ. ตวบรรจง อานงาย สวยงาม และมระเบยบ

จงเขยนชอสญลกษณของรปตดดงรปตอไปน

1.

ก.…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ข.….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

111

2.

ก.…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ข.….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

112

4. ………………………………………………………………………………………………………

5. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

113

7.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

114

10 . …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

115

เฉลยขอสอบหมวดท 1 1. ง 2. จ 3. ค 4. ข 5. ก 6. ง 7. ก 8. ค 9. ค 10. จ

เฉลยขอสอบหมวดท 2 1. ก. ฐานรากแผ ค.ส.ล. บนชนดนแขง ข. ฐานรากแผ ค.ส.ล. รบก าแพงกนดน 2. ก. ฐานราก ค.ส.ล. ใชเสาเขมสน ข. ฐานราก ค.ส.ล. บนเสาเขมยาว 3. บนไดคอนกรตเสรมเหลกแบบพบผา 4. บนไดไมแบบลกนอนวางบนแมบนได 5. หนาตดพนไมบน ตง - คานไม 6. พนไมวางพาดบนหนาตดตง @ 500 7. พน ค.ส.ล. แบบหลอในท (Slab on Beam) 8. พน ค.ส.ล. บนทรายอดแนน (Slab on Ground) 9. ก. ผนงไมตซอนเกลดทางนอนพรอมคราวตง @ 500 ข. ผนงไมตตงพรอมคราวนอน @ 500 10. ก. ผนงสองชนท าดวยวสดแผนเรยบ คราวตงและคราวนอน @ 400 #

ข. ผนงชนเดยวท าดวยวสดแผน ใชคราวตงและคราวนอน @ 400#

2106-2113 drawing3

Documents

grid line grid line

template template

dimension line projection

grid of center line

construction drawings

f gc gb gs s b f1

course outline

course objective