21. yÜzyilda eĞİtİmde yenİ...

21. YÜZYILDA EĞİTİMDE YENİ YÖNELİMLER

Yrd. Doç. Dr.

Melike YİĞİT KOYUNKAYA

Yaşamboyu Öğrenme

https://www.youtube.com/watch?v=xaPDHKLc2ao

Yaşamboyu Öğrenme

Yaşam boyu öğrenme dünyayı ve kendini anlama demektir. Yeni bilgi beceri ve güç kazanma asla kaybetmeyeceğin gerçek değer demektir. Yaşam boyu öğrenme bir şeyler yaratma ve dünyadaki yeni güzelliklerin farkına varma demektir. Yaşam boyu öğrenme bir öğrenme alışkanlığı, davranış biçimidir

Bireylerin yaşam boyu öğrenmeyi sürdürebilmeleri için şu becerileri geliştirmeleri gerekir.

Yaşamboyu Öğrenme Becerileri

Kendi öğrenmesini, nasıl yöneteceğini ve kendini nasıl güdeleyebileceğini bilme

Değişen dünyaya nasıl uyum sağlayacağını bilme

Etkili öğrenme ve bireylerle iletişim kurmak için geniş bir strateji repertuarına sahip olma

Öğrendiklerini uygulama ve belleğini geliştirme

Geriye dönerek düzeltme ve geliştirme

Tam Öğrenme

‘’Olumlu öğrenme koşulları sağlanmış ise hemen herkes öğrenebilir” ilkesinin ön planda olduğu bir modelidir.

Tüm öğrenciler okulda öğretilenleri öğrenebilir.

Ek zaman ve öğrenme olanakları sağlandığında öğrenciler okulda öğretilmek istenen davranışları %80-90 oranında öğrenebilirler.

Modelin temeli, değiştirilebilir değişkenleri etkili bir şekilde kullanarak hemen tüm öğrencilere tüm yeni davranışlar öğretilebilir.

Bloom, Caroll’un kavramsal Okulda Öğrenme modelinden hareketle, iş görüsel bir model olan Tam Öğrenmeyi geliştirilmiştir

Tam Öğrenme

Grupla ve sınıfla öğretim tekniğidir.

Bilgi birimleri üniteler şeklinde belirlenir ve bir ünite öğrenilmeden diğer üniteye geçilmez.

Bu üniteler arasındaki geçiş için belirlenen eşik değer öğrenmenin %70 düzeyinde gerçekleşmesi gereklidir.

Tam Öğrenme

Tam Öğrenme/Okulda Öğrenme Modelinde temel üç değişken vardır:

1. Öğrenci nitelikleri,

2. Öğretim hizmetinin niteliği ve

3. Bu iki değişkene bağlı gelişen öğrenme ürünleri.

1. Öğrenci Nitelikleri

Okulun en önemli girdisidir.

Bilişsel giriş davranışları: Bilgi, beceri ve yeterlikler: Başarıda gözlenen varyansın %50’sini açıklar.

Duyuşsal giriş özellikleri: İlgi, tutum ve akademik benlik: Başarıda gözlenen varyansın %25’ni açıklar.

İkisi birlikte %65.

2. Öğretim Hizmetinin Niteliği

Başarıda gözlenen varyansın %25’ni açıklar.

Üçü birden başarıda gözlenen varyansın %90’ını açıklar.

a)İpucu

b)Pekiştirme

c)Öğrenci katılımı

d)Dönüt-düzeltme

İpucu

•İşaret ve açıklamaları kapsar, öğrenciye neyin nasıl öğrenileceğini açıklayan mesajların tümüdür.

•İpucu, başarının %14 kadarını açıklar. Zamanlama, açıklık ve anlaşılırlık.

•İpucu seçiminde, öğrenci özellikleri, hedef davranış ve kültürel özelliklere dikkat edilir.

İpucu İpucu işlevleri:

1-Dikkat sağlama

2-Hedeften haberdar etme

3-Ön bilgilerin hatırlatılması

4-Öğrenci katılımını sağlama

5-Öğrenmeyi kolaylaştırma (Güçlük çekilen yerlerde).

Pekiştirme

Bir davranışın gösterilme sıklığını artıran uyarıcılara pekiştireç, bu uyarıcıların verilmesi işlemine pekiştirme denilir.

Süreçte öğrenilen kritik davranışlar ortaya çıktıkça pekiştirilmelidir.

Pekiştirme= Ödül, doğru değildir.

Olumlu pekiştireç = Ödül, doğru.

Aralıklı pekiştirme, ard arda pekiştirmeden daha etkilidir.

Pekiştirme

İlk derslerde her doğru cevaba pekiştireç verilmeli,

Dersler ilerledikçe her doğru değil, zihinsel açıdan daha üst düzey cevaplara pekiştirme verilmelidir,

Geç ve güç öğrenenlere her zaman pekiştireç kullanılmalı,

Pekiştireç, yaş, cinsiyet kültür ve kişiliğe uygun verilmeli,

Hep aynı tür pekiştireç kullanılmamalıdır.

Öğrenci Katılımı

Öğrencinin etkin öğrenme çabası içine girmesi.

Öğrencinin öğretme durumuyla yeterince etkileşime girmesi.

Bunun için öğrencinin güdülenmiş olması, ön koşul öğrenmelere sahip olması gerekir.

Öğrenci katılımı, başarı değişkenliğinin %20 kadarını açıklar.

Dönüt-Düzeltme

Dönüt: Öğrenciye öğrendiklerinin eğitim amaçlarına uygun olup olmadığının bildirilmesidir. Yada yaptığı davranış sonucu hakkında bireye bilgi verme.

Üç iş görüsü vardır: 1-Yönlendirici 2-Güdüleyici 3-Pekiştirici

Düzeltme: Dönüte bakarak öğrencinin eksiklerini tamamlama ve yanlışlarını doğrulama işlemidir (hedef davranışa göre).

Tam Öğrenmenin Olumlu ve Olumsuz Yönleri

Olumlu Yönleri

Öğretim süreci, öğrencilere göre ayarlanabilir.

Her öğrencinin kendi hızında ilerlemesine imkan tanır.

Öğrenciye başarıya kadar zaman tanıdığı için kendisine olan güveni artar.

Olumsuz Yönleri

Zaman alıcıdır.

Yavaş öğrenenler, hızlı öğrenenleri engelleyebilir

Proje Tabanlı Öğrenme

https://www.youtube.com/watch?v=af68P_0nSlQ

Proje Tabanlı Öğrenme

problem çözümünde öğrencinin katılımını sağlar

öğrencilerin kendi öğrenme yapılarına göre çalışmalarına izin verir

öğrenen merkezlidir

öğrenme öğrenci gruplarında meydana gelir

öğretmenler yönlendirici ve rehberdir

ekiple çalışmayı sağlar

öğrencilerin iletişim becerilerini geliştirir

Proje Aşamaları

Projeye karar vermek

Zaman akış şeması hazırlamak

Proje çalışmalarını aşamalandırmak

Değerlendirme ölçütünü belirlemek

Projeye başlamak

Öğrenme kaynaklarına inmek

Projeyi tamamlayıp sunmak

Projeyi değerlendirmek

Sınıf İçi Proje Çalışmaları

Projeye belirleme ve ekibi oluşturma

Projenin amaçları, içeriği, proje ekibinin görev tanımları, zaman akış çizelgesi

Araştırma yapma

Okul kitaplığı, diğer öğrenme kaynakları, teknoloji kullanımı, proje üyelerinin ekiple çalışmaları, soruna çözüm önermeleri , öğretmenden dönüt alma

Raporu yazma (editörlük ve gözden geçirme)

Raporu sunma (sunu için hazırlık yapma, teknolojiyi kullanma)

Raporu değerlendirme

(Biçimlendirici, düzey belirleyici ve tümel değerlendirme)

Projede Ele Alınan Sorunun Çözüm Yolları

Sorunu okuyup anlama

Beyin fırtınası yapma

Sorunu tanımlama, tartışma, görevlendirme

Öğrenme kaynaklarını inceleme , okuma, araştırma, hazırlık yapma

Yapılan çalışmaları gözden geçirme, rapor hazırlama, rapora son şeklini verme

Raporu sunma

Raporu değerlendirme

Proje Tabanlı Öğrenmede Kullanılan Strateji ve Yöntemler

İşbirliğine Dayalı Öğrenme

Problem Çözme Becerileri

Araştırma Yoluyla Öğrenme Stratejisi

Yapılandırmacılık

Probleme Dayalı Öğrenme

Çoklu Zeka Kuramı

Serbest Zaman Eğitimi

Serbest zaman eğitimi kişinin bireysel tatminini sağlayan ve bireyi zenginleştiren, serbest zaman fırsatları sunan, toplum üzerinde serbest zamanın etkisini anlamayı gerektiren ve serbest zaman davranışlarını göz önünde bulundurmayı amaçlayan eğitim olarak tanımlanmıştır

Yaratıcı Drama

Yaratıcı drama şu aşamalardan oluşur: Kendini tanıma, karşısındakini ve giderek grubu tanıma, karşılıklı iletişim, doğaçlamalar, karşılıklı iletişimden etkileşime geçme ve rol oynama, gösterim aşaması ve bütün aşamaların tartışılması.

Eğitimde drama, bir sözcüğü bir kavramı bir davranışı, bir tümceyi, bir düşünceyi; bir yaşantıyı ya da bir olayı, tiyatro tekniklerinden yararlanarak, oyun veya oyunlar geliştirerek canlandırmaktır.

Probleme Dayalı Öğrenme

Probleme dayalı öğrenme gerçek yaşam problemleri üzerine kurulmuştur. PDÖ öğrencinin hem içeriği hem de eleştirel düşünme becerilerini öğrendiği gerçek problemlerden oluşan bir çabalama sürecidir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Yararları

PDÖ öğrenciyi merkeze alır

PDÖ de öğrenciye gerçek yaşam durumları problem olarak sunulur

PDÖ öğrencilerin iletişim becerilerini geliştirir

PDÖ öğrencinin keşfetme duygusunu geliştirir

PDÖ yaşam boyu öğrenmeyi amaç edinir

PDÖ problemlerin seçiminde gerçek yaşam kullanılmaktadır

PDÖ de öğrencilerin işbirlikli bir yaşam biçimi geliştirmeleri sağlanır


https://www.youtube.com/watch?v=5OwVuFnPTYo


Aktif öğrenme öğrenenin öğrenme sorumluluğu taşıdığı öğrenene öğrenme sürecinin çeşitli yönleri ile ilgili karar alma ve öz düzenleme yapma fırsatların verildiği ve karmaşık öğretimsel işlerle öğrenenin öğrenme sırasında zihinsel yeteneklerini kullanmaya zorlandığı bir öğrenme sürecidir

Öğrencilerin küçük gruplar halinde çalışarak ve birbirinin öğrenmesine yardım ederek öğrenmeyi gerçekleştirme sürecidir.

İşbirliğiyle Öğrenmenin Başlıca Özellikleri

Pozitif Bağımlılık

Yüz-yüze Destekleyici Eğitim

Bireysel Sorumluluk

Kişisel ve Küçük Grup Becerileri

Grup Süreci

İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Temel Öğeleri

Pozitif bağlılık: “Ben” yerine “Biz” Hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için . Pozitif bağlılık, grubun bütün bireylerinin ortak amaca ulaşmak için birbirine bağlı olması anlamına gelir. Birbirlerinin desteği, açıklamaları ve rehberliğine ihtiyaçları vardır.

Yüz yüze destekleyici etkileşim: Grubun amaçlarına ulaşabilmesi ve verilen bir görevi başarı ile yerine getirebilmesi için üyelerin birbirlerinin çabasını desteklemesi, kolaylaştırması, yönlendirmesi ve ödüllendirmesidir.

İşbirliği İçin Gerekli Koşullar

Ortak Ürün/Grup Ödülü

Olumlu Bağımlılık

Bireysel Değerlendirilebilirlik

Yüzyüze Etkileşim

Sürecin Değerlendirilmesi

Eşit Başarı Fırsatı

İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Avantajları

Öğrencilere, özellikle günümüzde “başarının sırrı” olarak ifade edilen ekip çalışması becerisinin kazandırılmasında, sosyal becerilerinin geliştirilmesinde ve iyi arkadaşlık ilişkilerinin oluşturulmasında oldukça etkili bir metottur.


Yaşam boyu gerekli olan değişik sosyal rollerin öğrenilmesinde, karşılaşılan güçlüklerin çözümünde ve insanları tanıma ve anlama yeteneğinin gelişiminde önemli etkilere sahiptir.


Birey kendi fikirlerini diğerlerine kabul ettirmeye çalışırken, diğerlerinin fikirlerini de analiz, sentez ve kritik etmeyi öğrenir ki bu da eleştirel düşüncenin gelişimine önemli katkılar sağlar.

Kalabalık sınıflarda her öğrenciye soru sorma, cevaplama ve düşüncelerini açıklama fırsatı vermesi metodun önemli avantajlarındandır.


Akademik başarı üzerindeki olumlu etkilerinin yanında yüksek özgüven, empatik yaklaşım, iletişim becerileri, problem çözme, yaratıcı ve eleştirel düşünmenin gelişimine de büyük katkılar sağlar

Öğrenme için gerekli motivasyonun yeterince sağlanamadığı durumlarda iş birliğine dayalı öğrenme metodundan istenilen verimin elde edilemeyeceğini araştırmalar göstermektedir.

İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Özellikleri

Diğer öğrencilerle birlikte hareket ederler

Ortak çalışma ve sosyal öğrenme sürecini yaşarlar

Öğrenciler iki ile beş kişilik değişen gruplar halinde ortak hareket ederler

Öğrenciler arasında kaçınılmaz olarak etkileşim ve bağımlılık vardır.

Sorumluluk duygusu gelişir

İşbirliğine Dayalı Öğrenme İlkeleri

Gruplar en az iki, en çok beş ya da altı kişiden oluşur.

Öğrenme küçük gruplar

içinde gerçekleştirilir.

Öğrencilerin grup içindeki etkileşimleri önemlidir

Gruplar arasındaki yarışma daha önemlidir.

Başarı ya da başarısızlık gruplara aittir.

Öğrencileri bütünleştirir ve dostluk duygularını arttırır

Bu öğrenme modeliyle bilişsel yönler değil, duyuşsal ve sosyal yönler de gelişir.

İşbirliğine Dayalı Öğrenme Teknikleri

1. Öğrenci Timleri- Başarı Grupları

2. Tartışma-karşılıklı Sorgulama

3. Ayrılıp Birleşme

4. Takım-oyun-turnuva

1. Öğrenci Timleri- Başarı Grupları

Heterojen gruplar oluşturma

Öğrenme ünitesini gruba sunma

Çalışma tekniğinin belirlenmesi

Her öğrencinin sınanması

Başarı sırasının belirlenmesi

Toplam puana göre en başarılı gruba ödül verilmesi

2. Tartışma Grubu Tekniği

Tartışma konusunun belirlenmesi

Öğrenme ünitesinin belirlenmesi

Kaynaklardan yararlanılması

Grup raporunun hazırlanması

Raporun sınıfa sunulması

Tartışma yapılması ve değerlendirme

3. Ayrılıp Birleşme Tekniği

Konular, üye sayısı kadar küçük parçalara ayrılır

Her gruptan bir üye ayrılır ve yeni bir grup oluşur

Yeni grup üyeleri çalışma yapar

Öğrendiklerini eski grup üyelerine aktarır

Gruplara sınav verilir, sonuçlar bireysel olarak değerlendirilir.

4. Takım-Oyun-Turnuva Tekniği

4-5 kişilik gruplar oluşur

Turnuvaya uygun konular seçilir

Turnuva için hazırlık yapılır

Turnuvaya her gruptan bir kişi katılır

En yüksek puan alan takım turnuvanın birincisi olur.

Beyin Temelli Öğrenme

https://www.youtube.com/watch?v=QV7NLlpVq4A

Beyin Temelli Öğrenme

Beyin bağlantılar, örüntüler ve sosyal kültürel açıdan bakan, insan beyninin yapısı ve fonksiyonları üzerine temellendirilmiş bütüncül bir yaklaşımdır.

Beyin temelli öğrenmenin felsefesi normal beyin süreçleri ile ilgili tutarlı öğrenme olanakları sunmasıdır

Eleştirel Düşünme

Eleştirel düşünme becerilerinin eğitimiyle ilgili çalışmalar incelendiğinde bu konuda farklı yaklaşımların varlığı göze çarpmaktadır.

Örneğin, Brandt (1985) düşünme becerileri eğitiminin "düşünme öğretimi", "düşünmeyi öğretme" ve "düşünmeyle ilgili öğretim" olmak üzere üç temel öğesinin bulunduğunu belirtmektedir.

Çoklu Zeka Kuramı

Çok yönlü zeka teorisi ile sadece dil ve matematik zekasını göz önünde bulunduran okullardaki klasik eğitim sistemi, buna dayalı klasik zeka testi ve zekanın eski tanımı tarihe karıştığı söylenebilir.

Gardner, 8 tip zekayı, dilsel zeka, görsel zeka, matematik zekası, harekete dayalı (bedensel) zeka, müzik zekası, kişiler arası (sosyal) zeka ve kişinin kendine dönük, doğa zekası olarak adlandırıyordu.

Çoklu Zeka Kuramı

1. SÖZEL-DİLSEL ZEKA

Dili kullanma becerisi; iletişim becerisi

2. MANTIKSAL-MATEMATİKSEL ZEKA

Mantıksal düşünme, sayıları etkili kullanma, problem çözme

3. GÖRSEL-UZAMSAL ZEKA

Görsel düşünme, nesnelerin özelliklerini şekil ve grafiklerle gösterme

Çoklu Zeka Kuramı

4. MÜZİKAL-RİTMİK ZEKA

Duygu aktarımında müziği bir araç olarak kullanma

5. BEDENSEL-DUYU DEVİNİMSEL ZEKA

Duyguları, beden dilini kullanarak, dans ve sporla ifade etme

6. SOSYAL-KİŞİLERARASI ZEKA

Diğer insanlarla iletişim kurma, onları anlama ve davranışlarını yorumlama

Çoklu Zeka Kuramı

7. İÇSEL-KENDİNE DÖNÜK ZEKA

Bireyin kendini duyma ve anlaması, kendini yansıtması, özbenliği hakkındaki sezgileri

8. DOĞA ZEKASI

Bitkileri, mineralleri, hayvanları, dünyayı, dağları,denizleri ve vb. tanıma ve sınıflandırma yeteneğidir.

Öğrenme Etkinlikleri

MÜZİK ZEKASI

Fotosentez sürecinde yer alan

basamaklar zincirini gösteren farklı

müziklerle bir müzik kolajı yarat

BEDENSEL-KİNESTETİK ZEKA

Fotosentez sürecinde yer alan

karakterlerin rollerini yapma

DİLSEL ZEKA

Fotosentezi ve bağlama ilişkin

kelimeleri betimleyen bölümü

ders kitabından oku

MANTIK-MATEMATİK ZEKASI

Fotosentez basamaklarının çıkış

şemasını yarat

Öğrenme Etkinlikleri

GÖRSEL-UZAMSAL ZEKA

Fotosentez sürecini suluboya ile

boya

ÖZE DÖNÜK ZEKA

Kişisel olarak yaşadığınız bir dönüşüm

(karakter/huy değişikliği) olayını yansıtan

bir gazete makalesi yazın ve o yaşantınızı

fotosentez ile karşılaştırın

SOSYAL ZEKA

Grup tartışmaları, grupla yapılan

projeler

DOĞA ZEKA

Doğa gezileri, gözlemler, doğada

yapılan çalışmalar (gezi, gözlem)

Yaratıcı Düşünme

Yaratıcı düşünme süreci dört aşamadan oluşmaktadır.

Hazırlık aşaması: Sorun, gereksinim ya da gerçekleştirilmek istenen şey saptanır, tanımlanır.

Kuluçka aşaması: Sorundan çıkarak geriye gidilir, sorun zihin irdelemesine, incelemesine bırakılır.

Aydınlanma aşaması: Fikirler yaratıcılığa bir temel oluşturmak üzere zihinden doğarlar.

Değerlendirme dönemi: Bilinçli ve mantıksal düşünmenin ağırlıklı olduğu dönemdir.

Yaratıcı Düşünme

https://www.youtube.com/watch?v=lyYMFDQPwHM

Yansıtıcı Düşünme

Herhangi bir düşünce ya da bilgiyi ve onun amaçladığı sonuçlara ulaşmayı destekleyen bir bilgi yapısını etkin, tutarlı ve dikkatli bir biçimde düşünmedir

Medya Eğitimi

Medya eğitimi medyanın nasıl çalıştığı, medyanın hangi yollarla bizim gerçeği algılamamızı ve davranışlarımızı etkilediği, medyanın verdiği iletilerin uygunluğunun nasıl değerlendirilmesi gerektiği, sağlıklı olmayan önerilerin nasıl geri çevrileceği gibi konuları kapsamaktadır.

Yapılandırmacılık

Yapılandırmacı öğrenmede temele alınanlar aşağıdaki gibi özetlenebilir.

Bilgiyi araştırma yorumlama ve analiz etme.

Bilgiyi ve düşündürme sürecini geliştirme.

Geçmişteki yaşantılarla yeni yaşantıları bütünleştirme.

Öğrenen Okul

Öncül “herkese uyan öğretme ve öğrenme yaklaşımı”, büyüyen öğrenci mevcudu için fayda sağlamaz ve öğreten merkezli yaklaşımdan öğrenen merkezli yaklaşıma geçiş için neyin gerekli olduğunu incelemek gerekir. Öğrenen merkezli okulda, öğretmenleri içerik ve metodolojiyle öğrencilerin etkileşimi üzerine tecrübelerini paylaşır.

Web Tabanlı Eğitim

İnsanların bilgiye ulaşma, bilgiyi paylaşma, saklama ve üretme ihtiyaçları doğrultusunda ortaya çıkan ve giderek büyüyen bir iletişim ağı olan internet, sunduğu bilgiye erişim ve iletişim hizmetleri ile eğitim başta olmak üzere, sağlık, savunma, endüstri, kamu sektörü gibi pek çok alanda kullanılır hale gelmiştir, internet aracılığıyla, her geçen gün değişen ve gelişen bilgiye "herkesin, her yerde ve her zaman" ulaşabilmesi mümkün olmaktadır.

Uzaktan Eğitim

Eğitim teknolojisi bir yandan çağdaş teknolojilerden; diğer yandan davranış bilimlerinin bulgularından yararlanarak öğrenmenin doğasına uygun bireysel koşulların nasıl oluşturulabileceğine odaklanmakta; böylelikle fizik ve davranış bilimlerini sistem yaklaşımı anlayışıyla belirli bir tabanda buluşturarak sentezlemektedir.

UE sisteminin ise, eğitim teknolojisinin söz konusu gelişim yönüyle paralel ilerleyen bir uygulama boyutu olarak değerlendirildiği görülmektedir.

21. yÜzyilda eĞİtİmde yenİ...

Documents