2018 dijital 08 eb tg cozum kit - uzman kariyer...10. bilişsel çıraklık tekniği öğrencinin...

KAMU PERSONELKAMU PERSONELSEÇME SINAVISEÇME SINAVI

EĞİTİM BİLİMLERİ TESTİ

TÜRKİYETÜRKİYEGENELİGENELİ

08

ÇÖZÜMLER

Eğitim Bilimleri

1. B 21. C

2. C 22. D

3. E 23. A

4. A 24. B

5. D 25. E

6. D 26. D

7. B 27. A

8. C 28. A

9. E 29. C

10. A 30. C

11. D 31. A

12. B 32. D

13. C 33. A

14. A 34. A

15. E 35. D

16. B 36. A

17. C 37. C

18. E 38. E

19. D 39. B

20. E 40. D

Eğitim Bilimleri

41. E 61. D

42. C 62. B

43. A 63. C

44. C 64. B

45. B 65. C

46. D 66. D

47. C 67. E

48. C 68. C

49. B 69. A

50. A 70. C

51. E 71. B

52. D 72. C

53. D 73. E

54. C 74. A

55. C 75. D

56. D 76. B

57. B 77. B

58. C 78. E

59. C 79. D

60. B 80. A

EĞİTİM BİLİMLERİ1. Açıklık (ayanilik) ilkesinin temel özelliği anlaşılabilir bir

ders süreci sunabilmektir. Dersi anlaşılabilir kılmak için öğ-

retmenin anlatımı mümkün olduğunca açık - net - yalın - akı-

cı olmalıdır. Farklı duyu organlarına hitap eden araç gereçle-

ri de süreçte kullanarak süreci daha açık hâle getirmelidir. Bu

bağlamda soru kökü incelendiğinde “cıncık (misket)” gibi yö-

resel kelimeleri anlamayan Osman Öğretmen’in öğrencilerin

anlayabileceği kavram ve terimleri kullanmaya yönelik sözle-

ri “açıklık” ilkesine örnek olacaktır.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

2. Öğretmen A: Gardner tarafından ortaya atılan çoklu

zekâ kuramı insanlarda sekiz farklı zekâ alanın olduğunu ve

öğrenenlerin öğrenme hızı ve stillerinin farklı olduğunu bun-

dan dolayı öğrenme süreçlerinde bireysel farklılıklar dikkate

alınarak sürecin farklı zekâ alanlarına göre planlanması ge-

rektiğini savunur. A öğretmeni planında resimlerden yararla-

narak görsel zekâ, rol oynama tekniğinden yaralanarak sos-

yal ve bedensel, müzikten yararlanarak ritmik zekâdan, çev-

reden yararlanarak doğa zekâsından faydalanmıştır.

Öğretmen B: Öğretmen ders planını buluş yoluyla öğretim

stratejisinde kullanılan Örnek - Kural yöntemini kullanarak

belirlemiştir.

Aşağıdaki aşamalar kullanılarak süreç oluşturulur.

1. Öğretmen örneği sunar.

2. Öğrenci örnekleri tanımlar/açıklar.

3. Öğretmen ek örnekler sunar.

4. Öğrenci ek örnekleri tanımlar ve öncekilerle karşılaştırır.

5. Öğretmen ek örnekleri ve örnek olmayan durumları sunar.

6. Öğrenci örnekleri karşılaştırır ve duruma ters düşen ör-

nekleri belirler.

7. Öğretmen öğrenciden örneklerle ilgili doğru tespitlerini

vurgular. Öğrencilerden örnekler arası ilişkiyi ve örneklerle il-

gili özellikleri bulmasını ister.

8. Öğrenci tanımı yapar ve ilişkiyi kurar.

9. Öğretmen öğrencilerden ek örnekler bulmasını ister.

Öğretmen C: Öğretmen süreçte tanımları ve özellikleri ana

hatları ile öğrenciye kendisinin sunmasını ve öğretmen mer-

kezli bir anlayışı planlamıştır. Sunuş yoluyla öğretim strateji-

sinde öğretmen öğrenci arasında yoğun bir etkileşim vardır.

Konunun daha iyi öğrenilmesi içinde bol örneklerden ve kav-

ram haritasından faydalanan stratejidir.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

3. Öğrencilerin öğrenme sürecinde neyi, ne kadar, bilip bil-

medikleri hakkında bilgi verilmesini sağlayan ögeye dönüt

denir. Dönüt öğrencinin var olan kapasitesi hakkında bilgi su-

narak onun öz düzenleme becerisini geliştirmesini sağlayan

ögedir. Dönüt ögesi ile ilgili olarak şu kısa bilgileri sunmakta

fayda var;

1. Öğrenme davranışının hemen ardından sonra dönüt su-

nulmalıdır süreç sonu beklenmemelidir.

2. Dönütlerle beraber düzeltmede öğrenciye sunularak hata-

nın nasıl düzeltileceği öğrenciye ifade edilmelidir.

3. Öğrenciye sunulan dönütün devamlı olarak olumsuz bi-

çimde sunulması öğrencinin derse katılımını düşüreceğin-

den daha çok olumlu dönüt sunulmalıdır.

4. Dönüt öğrencinin kendisini veya davranışını yargılayıcı

değil davranışın niteliği hakkında bilgi sunmalıdır.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

4. Hasan Öğretmen, dersinde öğrencilerin akıllarına gele-

ni söylemesini isteyerek beyin fırtınası tekniğini kullanmakta-

dır. Beyin fırtınası tekniği öğrencide yaratıcı düşünmeyi geliş-

tiren öğretim tekniğidir. Ayrıca soruda ikinci ipucu özgün fi kir-

ler üretmede yaratıcı düşünceyi destekleyen ikinci özelliktir.

Ömer Öğretmen ise dersinde süreci öğrencilerin irdelemesi

ve değerlendirmesi eleştirel düşüncenin özellikleridir. Eleşti-

rel düşünme şüpheci, sorgulayıcı, kuşkucu bir şekilde olay-

lara yaklaşan ve bilgilerin kaynağını inceleyen düşünme biçi-

midir.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

5. Girişimcilik, yeni kaynaklarla, yeni teknolojilerle toplumu

tanıştırır ve bu sayede daha önce kullanılmayan veya daha

az kullanılan kaynaklar ekonomiye kazandırılır ve üretimde

artış meydana gelir. Bir iş kurmanın ilk adımı iyi bir iş fi k-

ri oluşturmaktır. Bu iş fi krini kendiniz üretebilir, satın alabilir

veya başka bir fi kri değiştirerek kullanabilirsiniz. Girişimcilik

işsizlik sorununa önemli bir çözüm olanağı sunduğu gibi eko-

nomik büyümenin de dinamosudur. Girişimci yeni düşüncele-

rin yaratılması, yayılması ve uygulamasını hızlandırır, ayrıca

yeni endüstrilerin doğmasına yol açar. Teknolojileri kullanan

sektörlerde verimliliği artırır ve hızla büyüyen sektörler yara-

tarak ekonomik büyümeyi hızlandırır.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

6. Konferans: Sanatsal, bilimsel, toplumsal, eğitsel vb.

konularda çeşitli uzmanlarca açıklama yapmak, bilgi vermek

amacıyla yapılan bir konuşma türüdür. Bilimsel bir düşünce-

yi, akademik bir konuyu, orijinal bir görüşü anlatmak en be-

lirgin amaçlarıdır. Konferansçıya sorular yöneltilebilir. Öğret-

men buna imkân vermelidir. Sınıfta önceden; ne zaman ve

hangi konuda konferans verileceği ve kimin geleceği belir-

tilmeli, öğrencilerin soru hazırlamaları istenmelidir. Parçada

öğrencinin önceden bir araştırma yapıp bir uzman gibi bilim-

sel kaynaklardan yararlanarak sınıfta arkadaşlarına sunum

yapması konferans tekniğinin kullanıldığını gösterir.


7. Sokratik tartışma: İki aşamada uygulamaya konan bir

tekniktir. Parçadaki öğretmen de sokratik tartışma aşamala-

rını kullanarak öğrencilerin doğru bilgiye ulaşmasını amaçla-

mıştır. İki aşamalı bu metodun ilk aşaması olan ironi (alaycı

konuşma) aşamasında; diyaloglar yoluyla insanların iyi bil-

diklerini sandıkları, kesin emin oldukları konularda onlara çe-

şitli sorular sorarak bu bilgilerin hiç de kesin olmadığı hisset-

tirilerek şüpheye düşürülür. İkinci aşama olan doğurtma aşa-

masında ise: soruların tipini değiştirerek (konuyla ilgili ipucu

içeren sorular sorarak) onlarda var olan bilgileri ortaya çıkar-

mayı amaçlar.


8. Gerçeğin tehlikeli, riskli ve maliyetli olduğu durumlarda

gerçeğine benzer bir yapay model hazırlanarak öğrenmeyi

amaçlayan öğretim tekniği benzetimdir. Öğrencilerin sınıfın-

da içinde veya dışında bir konuyu, olayı, durumu yapay or-

tamda gerçekmiş gibi ele alıp, üzerlerinde çalışma yapabil-

dikleri bir tekniktir.

Psikomotor (devinişsel) becerileri kazandırmak ve öğrencile-

ri ileride alacakları tehlikeli ve riskli rollere hazırlamak ama-

cıyla kullanılan bir öğretim tekniğidir. Paraşütçü, astronot,

dalgıç, sürücü, pilot, doktor eğitiminde, deprem ve yangın

tatbikatında kullanılır.


9. Grup tartışması şeklinde kullanılan philips 66 tekniği öğ-

rencileri kısa sürede aktif hâle getiren öğretim tekniktir. Uy-

gulanışı aşağıdaki aşamaları takip eder;

1. Konu öğretmen tarafından belirlenir.

2. Sınıf eşit 6 gruba bölünür.

3. Gruplar kendi arasında bir başkan ve sekreter seçer.

4 Tartışma kuralları oluşturulur.

5. Bütün gruplar aynı konuyu kendi grubunda tartışır.

6. Grup liderleri tartışmayı formüle eder ve diğer gruplarla

paylaşır.

7. Sonuçlar rapor haline getirilir ve değerlendirilir.


10. Bilişsel çıraklık tekniği öğrencinin bir uzmanı gözlem-

leyerek bir işe başladığı ve uzmanın giderek azalan deste-

ği ile o işi kendi başına, hatta kendi biçimiyle yapar duru-

ma geldiği öğrenme sürecidir. Öğrenciye bilgiye nasıl ulaşıla-

cağını, onu nasıl kullanabileceğini ve uygulayabileceğini yol

gösterici(Model) bir uzman rehberliğinde kazandırma süreci-

dir. Parçada Hakan Öğretmen öğrencilerin uygulama beceri-

sini kazandıklarını gördükçe dersleri ve egzersizleri azaltma-

sı desteğini azaldığını ve belli bir süre sonra tamamen des-

teğini çektiğini görmekteyiz. Bilişsel çıraklık tekniği altı aşa-

mada uygulanmaya konulur;

1. Model Olma: Uzmanın, öğrenilecek işi öğrencilerin gözle-

yebileceği biçimde yapması

2. Çalıştırma: Uzmanın gözetiminde öğrencinin beceriyi ser-

gilemesi

3. Destekleme: Uzmanın öğrenciye yardım etmesi (İpucu

verme, araç önerme, yapamadığı kısımları yapma)

4. İfade Etme: Öğrencilerin yaptıkları etkinliğin, akıl yürüt-

menin ya da çözdüğü problemin aşamalarını anlatması

5. Yansıtma: Öğrencinin sergilediği beceriyi uzmanın ya da

diğer öğrencilerin sergiledikleri ile karşılaştırması

6. Öteleme: Gitgide azalan desteğin kalkması. Öğrencinin

beceriyi kendine özgü şekilde sergilemesi


11. Akran öğretimi sosyal etkileşimi olan, birbiriyle eşit sta-

tüde yer alan, benzer dil, tutum ve davranışa sahip olan

gruplarda bilgi, davranış ve tutum değiştirmek amacıyla ya-

pılan planlı eğitimdir. Akran öğretimi sırasında profesyonel

olmayan kişiler benzer sosyal grupta olan arkadaşlarının öğ-

renmelerine yardımcı olmakta, yarış ve rekabet içine girme-

mektedirler ve bu arada kendileri de öğrenmektedirler.


12. Öğretim görevlisinin öğrencilerine anlatmış olduğu tar-

tışma tekniği açık oturumdur. Güncel bir konunun bir başkan

önderliğinde tartışıldığı tekniktir. Başkan bu teknikte konu

hakkında mutlaka bilgi sahibi olmalıdır ve tarafsız bir şekil-

de tartışmayı sürdürmelidir. Başkan konuşmacılara bir takım

sorular yöneltir ve gerektiğinde kısa bir değerlendirme ya-

par. Eskiden televizyonlarda izlediğimiz “Siyaset Meydanı”

bu tekniğe örnektir.


13. Konuşma halkası tekniği öğrencilere bir olay, konu, du-

rum ya da öykü anlatıldıktan sonra bir kişinin yerine öğrenci-

lerin sırayla kendilerini koydukları ve böyle bir durumda ne-

ler hissedeceklerini ve nasıl davranacaklarını paylaştıkları

bir tekniktir. Öğrencilere farklı görüşlere saygı göstermeyi ve

bazı duyguları anlayabilmeyi (Empati) öğretmek için kullanı-

lır. Ayrıca öğrenciler arasındaki ilişkileri ve iletişimi geliştir-

mek için de bu teknik kullanılır.


14. Akvaryum tekniğinde öğrenciler iç içe iki çember oluş-

turacak şekilde oturtulurlar. İç çemberdekiler tartışırken dış

çemberdekiler tartışmayı izler ve iç çemberdekilere soru so-

rabilirler. İç çemberdeki öğrencilerle dış çemberdeki öğrenci-

ler yer de değişebilir. Tüm öğrencilerin tartışmaya katılmasını

sağlar. Analiz, sentez ve değerlendirme gücü kazandırır. Öğ-

rencilerin ilgi duyduğu veya üzerinde anlaşmaya varamadığı

konuların öğretiminde uygulanır.


15. İlke, kavram ve genellemelerin öğretmen tarafında or-

ganize edilip öğrencilere hazır bir şekilde sunulmasını sağla-

yan öğretim yönteminin adı anlatım yöntemidir. Anlatım yön-

teminde öğretmen belli aralıklarla tekrarlar yapmalı ve an-

latımı destekleyici görsellerden faydalanmalıdır yani anla-

tım yöntemi öğretmen merkezli bir anlayışa hakimdir. Öğret-

men ders boyunca sürekli ders anlatmamalıdır öğrencilerde-

ki dikkati toplama süreleri düşünüldüğünde aralıksız 15 daki-

kadan fazla konuşmamalıdır. Öğretmen öğrencilerle göz te-

ması kurmalı, jest ve mimiklerinden faydalanmalıdır. Ses to-

nunu çok iyi ayarlamalıdır.


16. İş birlikçi öğrenmede grup üyelerinin birbirini destekle-

mesi, dönüt sunması cesaretlendirmesi, yardım etmesi, bir-

birlerine rehberlik ederek öğrenmelere yardımcı olması des-

tekleyici etkileşimle açıklanır.


17. Sözel zekâya sahip bireyler etkili konuşma, etkili yazma,

anlatma, yazma, kendini ifade etme gibi özelliklere sahiptir.

Soruda öğrencilerin görüşlerini ifade etmesi sözel zekâyı ge-

liştirici bir etkinliktir. Müzik zekâsına sahip bireyler ritim ve

kulakları ile öğrenme yani müzik kulağı olması ve şarkı söy-

leme gibi özellikleri vardır. Parçada öğrencilerin hep bera-

ber şarkı söylemesi müziksel zekâyı geliştirici bir etkinliktir.

Bedensel zekâya sahip bireyler hareketlerle öğrenme, spor,

dans, el - ayak becerilerinin kullanılmasıdır. Parçada öğren-

cilerin dans etmesi bedensel zekâyı geliştirici etkinliktir. Gör-

sel zekâya sahip bireyler şekillerle, resimlerle izleyerek öğ-

renmeyi tercih eden kişilerdir. Soruda fi lm izlemeleri görsel

zekâyı geliştirici bir çalışmadır. Doğa zekâsına sahip bireyler

doğayı sevmek, bitki ve hayvan türlerini sevmek olarak nite-

lendirilebilir. Parçada doğa öğrencilerin doğa zekâsını gelişti-

rici bir etkinlik yapılmadığından Akif Öğretmen doğa zekâsını

geliştirici bir etkinlik gerçekleştirmemiştir.


18. Öğrencilerin birbirleri ile yarış ve rekabet duygusu içine

girmeden birbirlerini destekleyerek çalışmalarını sağlamak

için grupla öğretim metotları kullanılmalıdır. Bireysel öğren-

me yolları sosyal becerilerin gelişmesini sağlamaz. Seçenek-

lerde programlı öğretim dışındaki bütün metotlar grupla fakat

programlı öğretim bireyseldir.


19. Programlı öğretim modeli davranışçı öğrenme kuramla-

rına dayalı olarak “Skinner” tarafından ortaya atılan bir mo-

deldir. Öğretimin bireyselleştirilmesi ve hatanın en aza indi-

rilmesi gibi iki önemli yenilik getirmiştir. Öğrenme malzeme-

sinin, öğrenciyi son amaca ulaştıracak basamaklar biçimin-

de düzenlenmesidir. Öğrencinin öğrenmeye aktif olarak ka-

tılmasını, sistemli bir ilerleme yapmasını ve öğrenmenin sü-

rekli kontrol edilmesini sağlayan bireysel bir yöntemdir. Her

öğrenci kendi öğrenme hızında ilerler ve bir birim öğrenilme-

den diğerine geçilmez. Programlı öğretim modelinin temel il-

keleri (KEBAB);

1. Küçük Adımlar İlkesi: Öğretilecek her bilgi, konu, kavram

küçük birimlere bölünerek anlatılır. Bu birimler basitten kar-

maşığa doğru ve hangi koşullar gerekli ise onlarında dikkate

alınmasıyla oluşturulur.

2. Etkin Katılım İlkesi: Öğretilen her birimden sonra öğren-

ciden, yönlendirilecek sorularla kazandırılması istenen dav-

ranışı göstermesi istenir. Soru hem sunulan bilginin kazanılıp

kazanılmadığını yoklamalı hem de öğrencinin öğrenme süre-

cinde aktif bir rol üstlenmesini sağlamalıdır.

3. Başarı İlkesi: Öğrenciye yöneltilen sorular onun cevapla-

yabileceği güçlükte olmalıdır. Ve öğrenci her doğru cevabı ve

doğru davranışı için pekiştirilmelidir.

4. Anında Düzeltme İlkesi: Sorulan soruya öğrencinin ver-

diği yanıtın doğruluğu yanlışlığı anında ona bildirilmeli, yan-

lışsa hemen düzeltme olanağı ve fırsatı verilmelidir. Yanlış

cevap düzeltilmeden ikinci bilgiye geçilmemelidir.

5. Bireysel Hız İlkesi: Öğrenciler arasında bireysel farklılık-

lar olduğu kabul edilip her öğrencinin kendi hızıyla ilerleme-

si sağlanmalıdır.

Yukarıdaki ilkeler ve özellikleri incelendiğinden öğrenci so-

ruya cevap verdikten sonra diğer öğrenci arkadaşlarını bek-

liyor diye bir ifade kullanılmış fakat programlı öğretim mode-

li bireysel kullanılan bir tekniktir. Her öğrencinin rakibi yine

kendisidir. Arkadaşlarını beklemesi ve anında dönüt alma-

ması tam öğrenmenin temel ilkesini eksik kullandığını gös-

termektedir.


20. Sınıf yönetimi yaklaşımlarında sınıfta olayların önceden

sezilerek gerekli işlemlerin yapılması önlemsel yaklaşımın

özelliklerindendir. Bu yaklaşımı etkili şekilde kullanabilmek

için öğretmenin ön görü kapasitesi yüksek olmalı ve buna

göre geleceği düşünerek ona göre sınıf kuralların oluşması

için öğrencilere rehberlik yapmalıdır. Önlemsel yaklaşım sınıf

içinde istenmeyen davranışların yapılmadan önce gerekli ön-

lemlerin alınarak yapılmasını engelleyen yaklaşımdır. Öğret-

men ilk derste istenmeyen davranışları engellemeye yönelik

sınıf kurallarının oluşturulması da bu yaklaşıma hizmet eder.


21. Dönüşümcü liderlik öğretmenin kendini yenilediği, geliş-

tirdiği, devamlı tazeleme niteliklerini göz önünde bulunduran

liderlik türüdür. Durağan değil devamlı gelişim odaklı çalışan

kişidir. Hizmet içi eğitim faaliyetleri ile devamlı gelişmelere

katkıda bulunurlar.


22. Öğretmen istenmeyen bir davranışla karşılaştığında ilk

yapması gereken sorunun kaynağını doğru teşhis etmektir.

Hasan daha birinci sınıf öğrencisidir ve ailesine bağımlılığı

devam etmektedir. Öğretmenin doğru tepki verebilmesi için

ilk olarak Hasanın neden derse geç kaldığı öğrenmesi ge-

rekmededir bu yüzden aile ile işbirliği içine girilerek sorunun

kaynağı tespit edilmelidir.


23. Özellikle olumsuz duyguların yaşandığı durumlarda,

olumsuz duyguların yaşandığı kişiye önce davranış ya da du-

rum tanımlanarak, bu davranış ya da durumdan nasıl etkilen-

diğini belirttikten sonra, ne hissedildiğinin söylenmesine ben

dili denir. Yaşantı sonucunda kişi kendisinde oluşan duygu

ve düşünceleri karşı tarafa ileterek iletişim sağlanır bu saye-

de karşıdaki kişi savunucu bir iletişim içine girmez. Öz saygı-

yı destekleyici iletişim biçimidir. Ben dilinin kullanıldığı mesaj-

larda etkili olabilmek için üç temel ögeyi sağlaması gerekir;

1. Sorun olan davranışın açık bir şekilde tanımı yapılmalıdır.

2. Sorun olan davranışın kaynak üzerindeki etkileri belirtil-

melidir.

3. O davranışa yönelik duygular ifade edilmelidir.

Aslı Öğretmen’in I ve II öncüllerde vermiş olduğu ifadeler ben

dilinin özelliklerini içerir.


24. Tek grup düzeni: Öğrencilerin tamamının bir grup ola-

rak düşünüldüğü düzendir. Öğrenciler birbiriyle daha rahat

iletişim kurabilir. Öğrencilerin ilgisi zor dağılır. Öğrenciler bir-

birlerini rahat görebildikleri için beyin fırtınası, büyük grup tar-

tışması gibi tekniklerde kullanılabilir. Çember U veya V düze-

ni şeklinde oluşturulabilir. Tüm sınıf aynı anda etkinliklere ka-

tılabilir.


25. Edgar Dale’nin yaşantı konisine göre öğrenme sürecine

ne kadar fazla duyu organı katılırsa etkili ve kalıcı öğrenme-

ler daha fazla gerçekleşmektedir.

Dale’nin yaşantı konisi incelendiğinde koninin altına doğru

inildikçe öğrenmelerin somutlaştığı ve kalıcı öğrenmelerin

gerçekleştiği görülmektedir. Eren Öğretmen derste, endüst-

riyel atıklarla ilgili fotoğrafl arı öğrencilere göstererek görsel

sembollerden faydalanmıştır. Fakat E seçeneğinde “Doğru-

dan elde edilen yaşantılar” koninin en altında bulunarak bir-

den fazla duyu organını ile en etkili öğrenmeleri sağladığı gö-

rülmektedir.


26. Materyal geliştirmede öncelikli olarak hedefl erimizi / ka-

zanımlarımızı belirlemeliyiz ve çalışmalarımızı hedefl erimiz

doğrultusunda gerçekleştirmeliyiz ve en son aşamada süreci

değerlendirerek hatalardan arınmalıyız. Materyal geliştirme-

de doğru sıralamada aşağıdaki gibidir;

I. Kazanımların belirlenmesi

II. Öğretim yöntemlerinin belirlenmesi

III. Teknolojik araç gereçlerin seçilmesi

IV. Materyalin hazırlanması

V. Sınama


27. Çalışma yaprağı, herhangi bir konunun öğretimi süre-

cinde öğrencilerin yapması gerekenlerin belirtildiği ya da bir

konu ile ilgili öğrencilerin öğrendiklerini pekiştirme ve öğren-

diklerini yeni durumlarda kullanmalarını sağlar.

Çalışma Yapraklarının Özellikleri:

1. Genellikle bir dosya kâğıdının bir ya da iki yüzünü kaplar.

2. Çalışma yaprakları hem eğlenceli bir ders ortamı sunarak

öğrencilerin derse yönelik duyuşsal özelliklerini olumlu yön-

de etkilemekte hem de öğrenciyi aktif hâle getirip kalıcı ve

anlamlı öğrenmeyi sağlayarak öğrencilerin bilişsel özellikleri-

ne katkı sağlamaktadır.

3. Çalışma yaprakları sayesinde öğrencilerin hangi konuyu

ne kadar anladığı hangi konularda eksiklerinin olduğu tes-

pit edilip amacına uygun bir şekilde eğitim öğretimi şekillen-

dirmemizi sağlar.

4. Kavramları zihinde daha etkili bir şekilde yapılandırılma-

sını sağlar.

5. Konuya ilişkin ilgi uyandıran resimler kullanılabilir.

6. Konu hakkında hatırlatıcı kısa bilgiler yer alabilir.

7. Konu ile ilgili bulmaca hazırlanabilir.

8. Yönergelerle öğrenciye rehberlik edilir.

9. Değerlendirme sorularına ilişkin çözümler yer almaz. (C

seçeneğine dikkat)

10. Konunun bütünü değil önemli ve özet bilgiler olmalıdır.


28. Bilginin zihinde nasıl örgütlendiği ortaya çıkarmak ama-

cıyla Tony Buzan tarafından geliştirilmiş olan şemadır. Bu

şema bir not alma aracıdır. Zihin haritası bir çizim alanının

merkezine ana kavram yazıldıktan sonra öğrenciler tarafın-

dan kavram ile ilgili aklına gelen tüm çağrışımlar-kelimeler

merkez kavramın etrafına dairesel düzende yerleştirilir. Zi-

hin haritası ön öğrenmeleri harekete geçirdiği gibi hayal gü-

cünü ve yaratıcılığı destekleyen öznel yapıdır. Kavram hari-

tası ile zihin haritası arasındaki en önemli fark kavram harita-

sının kavramlar arası nesnel ilişki kurması iken zihin haritası

özneldir. Parçada (V) numarada çizgiler üzerine yazılan nes-

nel bağlantılar arasında ilişki kurulduğu için kavram haritası-

nın özelliğidir.


29. Kavram haritası konu ile ilgili kavramların genelden öze-

le doğru (Tümdengelim), aralarındaki ilişkiye göre bir şema

şeklinde gösterildiği görsellerdir. Bir kavramın daha geniş bir

kavram başlığı altındaki kavramların birbirleriyle nesnel iliş-

kilerini gösteren iki boyutlu bir şemadır.

Kavram haritasının ana özellikleri şunlarıdır;

Bilginin nasıl organize edildiğini gösterir.

Öğretimin her kademesinde kullanılabilir.

Öğrenmelerin anlamlı ve kalıcı hâle gelmesini sağlar.

Öğrenciler arasındaki öğrenme stratejilerini ve bireysel

farklılıkları ortaya çıkarabilir.

Öğrencilerin motivasyonlarını, ilgisini ve derse karşı tu-

tumunu artırır.

Öğrencilerin yaratıcılıklarını kuvvetlendirir.

Kavramlar arasındaki nesnel ilişkileri ortaya koyar.

Kavramları görselleştirdiği için kavramları somutlaştırır.

Değerlendirme amaçlı kullanılabilir.

Kavram haritalarında kavramların geniş açıklamaları ve ta-

nımları yer almaz sadece ara sözcüklerle desteklenir.


30. Resmî ve diğer programlar dışında planlı yürütülen sos-

yal ve sanatsal etkinlikler ekstra - destekleyici programla ifa-

de edilir. Ekstra program resmî programlarda yer almaz fakat

okul yönetimi veya öğretmen tarafından planlanarak yürütü-

lür. Okullarda düzenlenen gezi, tiyatro, konferans, kermesler,

spor müsabakaları, halk oyunları, okul korosu, okul bandosu,

okul orkestrası, drama çalışmaları vb. etkinlikler ekstra prog-

ram kapsamındadır. Ekstra program okuldaki tüm öğrenci-

lere yönelik yapılan bir çalışmadır ve katılım gönüllük esası-

na dayanan bir programdır. Soruda okul idaresince her haf-

ta sonu planlanarak yürütülen bu etkinlikler ekstra program

kapsamındadır.


31. J. Dewey’in düşüncelerini yansıtan ve ülkemizdeki prog-

ramların özünü oluşturan ilerlemeci eğitim felsefesinin özel-

liklerini maddeleştirecek olursak;

Öğretim süreci öğrenci gelişim özelliklerine uygun plan-

lanır.

Öğrenciler arası bireysel farklılıklar dikkate alınır.

Yaratıcı, eleştirel ve üst bilişsel gibi üst düzey düşünme

becerilerinin geliştirilmesi amaçtır.

Öğrenci merkezli eğitim anlayışını savunur, öğretmen

öğrenciler için kılavuzluk yapar.

Bilgi mutlak ve evrensel değildir özneldir her an değişe-

bilir.

Okul yaşama hazırlık değil, yaşamın kendisidir.

Öğrencinin “ne öğrendiği” değil “nasıl öğrendiği” önem-

lidir.

Araştırma inceleme, problem çözme, proje tabanlı öğ-

renme, iş birliğine dayalı öğrenme metotlarının kullanıl-

masını amaçlar.

Yukarıdaki özelliklere göre çağdaş öğrenme yaklaşımlarının

ortak özelliklerini oluşturan ilerlemecilik Okul Müdürü Cem

Bey’ in sözleri ile aynı doğrultudadır.


32. İhtiyaç belirleme sürecinde dünyadaki gelişmeleri ta-

kip ederek popüler olay ve olgular, teknolojik gelişmeler göz

önüne alınarak gelecekle ilgili yordama ve tahminde bulu-

nan yaklaşım analitik yaklaşımdır. Analitik yaklaşım aslında

dünyadaki gelişmeleri takip ederken uluslararası çalışmaları

ve eğilimleride incelemektedir ve tahminlerini buna göre ger-

çekleştirmektedir. Farklar yaklaşımı; öğrencinin sahip olduğu

(var olan) bilgi, beceri ve yeterliliğe sahip olması (var olma-

sı gereken) gereken bilgi, beceri, yeterlilik arasındaki farka

bakarak ihtiyaçları ortaya çıkarır. Demokratik yaklaşımda ise

toplumun, çoğunluğun, baskın ve referans gruplarının görüş-

lerini dikkate alarak demokratik bir şekilde ihtiyaçları ortaya

çıkarır. Betimsel yaklaşımda ise programda yer alan nitelik-

lerinin varlığı ve yokluğu arasında inceleme yaparak kâr za-

rar ilişkisine göre ihtiyaçları ortaya çıkarır.

Soru kökü incelendiğinde kurulan komisyon analitik ve fark-

lar yaklaşımını bir arada kullanmıştır.


33. Devinişsel alanın hedef basamaklarını sırayla öğrenme-

miz sorun çözümünde önem arz etmektedir.

1. Uyarılma: Bir işin doğrusunun nasıl yapılacağını izlemek-

tir.

2. Kılavuz Denetiminde Yapma: Bir işi, davranışı yapmayı

bilen kişinin yardımıyla davranışı gerçekleştirmedir.

3. Beceri Hâline Getirme: Bir işi yardım almadan, tek başı-

na kuralına, zamana uygun hatasız yapabilmedir.

4. Duruma Uydurma: Beceri hâline getirilmiş davranış, yani

davranışlara uyarlayabilmektir.

5. Yaratma: Yeni özgür bir psiko-motor davranış örüntüsü

oluşturabilmedir.

Tanımlanan özelliklere göre parçada “kurallarına uygun ha-

tasız bir davranış yapmak” beceri hâline getirme aşamasın-

da gerçekleşen bir durumdur.


34. Farklı ders ya da disiplin konularının birbiriyle bağlantı-

ları dikkate alınarak ve aralarında ilişki kurularak düzenlen-

mesi sağlayan yaklaşım tematik yani disiplinlerarası yakla-

şımdır. Ortak bir konunun birden farklı derste ele alınıp işlen-

mesini sağlayan yaklaşımdır. Parçada girişimcilik konusunun

hem Türkçede hem de sosyal bilgiler dersinde ele alınması

disiplinlerarası geçişi sağlamıştır.


35. A seçeneğinde, dershanede işe başlatılma işleminde ba-

ğıl ölçüt kullanılmıştır. (En yüksek puan alan 3 kişi işe alın-

mıştır.) B seçeneğinde, yeterlilik düzeyi belirlenirken ölçütüne

göre mutlak değerlendirme yapılmıştır. (50 sorudan 40 net

yapma) C seçeneğinde, amacına göre tanıma yerleştirme-

ye yönelik değerlendirme yapılmıştır. (Başvuranların özellik-

leri belirlenmiş ve işe başlatılmıştır.) D seçeneğinde, anla-

tılan durumda dershane yaptığı 5 seçenekli çoktan seçme-

li testte 40 neti sınır kabul ettiği için (4 yanlış 1 doğruyu götü-

rür.) şans başarısını düşürmüştür.

E seçeneğinde, kâğıt kalem testi ile dolaylı ölçme yapılmış-

tır. (Doğru cevap sayısına bakılıp iş yerinde neler yapabile-

ceği ölçülmüştür.)


36. Korelasyon tablosuna bakılarak öğrencilerin başarı dü-

zeyi, geçip kalması, testin ayırt ediciliği, zorluğu gibi konular-

da kesin yorum yapılamaz. B ve E seçeneklerinde öğrenci-

lerin derslerdeki başarıları hakkında verilen yorumlar tablo-

dan çıkarılamaz. C seçeneğindeki farklılaşma ifadesi kore-

lasyon tablosuna bakılarak yapılamayacak bir yorumdur. D

seçeneğinde verilen açıklama doğruda olabilir ama kesinli-

ği yoktur. Çünkü felsefe ve Almanca testleri arasında 0,70’lik

pozitif güçlü bir ilişki vardır. Bu sebepten iki ihtimal söylene-

bilir. 1. ihtimal öğrenciler hem Almanca hem de felsefe testin-

den yüksek puanlar almışlardır. 2. ihtimal ise öğrenciler hem

Almanca hem de felsefe testinden düşük puanlar almışlardır.

Madde kökünde kesinlik istediği için D seçeneği sorunun ce-

vabı olamaz. A seçeneğinde, D seçeneğinde anlatılan durum

göz önünde bulundurularak yani tarih ve matematik testleri

arasındaki -0,65’lik negatif korelasyon dikkate alınarak “Öğ-

rencilerin tarih testindeki puanları yüksek ise matematik tes-

tindeki puanları düşüktür.” ifadesi kullanılmış olup bu çıkarım

kesin doğruluk arz eder.


37. Ahmet Bey, önce bir ay boyunca yazılan soru sayılarını

belirlerken doğrudan ölçme yapmış sonra günlük bazda ya-

zılan soru sayılarını belirlemede formül kullanıp birden faz-

la ölçme sonucunu etkileşime soktuğu için türetilmiş ölçme

yapmıştır. Yaptığı incelemede gözlemden faydalandığı için

betimsel araştırma yöntemini kullanmıştır.


38. Sabri Bey, kararlılık boyutundan testinin güvenirliğini

test tekrar test yöntemiyle hesaplamış, öğrenciler birbirine

oldukça yakın puanlar almıştır. Elde edeceği güvenirlik kat-

sayısı oldukça yüksek çıkacaktır. Ancak aynı testi 2 kere aynı

gruba uygularken aradaki süreyi 4 saat gibi oldukça kısa bir

süre tutmuştur. Aradaki süre kısa olunca güvenirlik katsayısı

olduğundan yüksek çıkar. Dolayısıyla elde edilen güvenirlik

katsayısı sağlıklı değildir ve böyle bir durumda test güvenilir

kabul edilip kullanılamaz.


39. Dünya kelimesi cümle içinde küçük harf ile başladığı için

soruda yazım hatası vardır. Madde kökünde “Dünya’da pek

çok gezegen vardır ve bazıları Dünya’ya yakındır.” ifadesi

gereksizdir. “Satürn Dünya’ya yakın değildir.” seçeneği kök

ile seçenekler arasındaki uyumu bozmuştur. Seçeneklerde

“Dünya’ya en yakındır.” ifadesi sürekli ve gereksiz tekrarlan-

mıştır. Seçenekler (Jüpiter, Mars, Neptün, Satürn ve Uranüs)

alfebetik sıraya göre verildiği için B seçeneğindeki ifade yan-

lıştır.


40. Testteki soruların ölçtüğü konu alanı daraldığı için kap-

sam geçerliği yükselmez düşer. Kararlılık bir ölçme aracının

bir özelliği her ölçtüğünde aynı ya da benzer sonuçlar verme-

sidir. Yani anlatılan durumla alakası yoktur. Kullanışlılık ölç-

me aracının zaman, emek ve maliyet açısından ekonomik ol-

masıdır ki anlatılan durumda kullanışlılık etkilenmemiştir. İç

tutarlılık testteki soruların birbiriyle ilişkili olmasıdır. Sami Bey

5 konu yerine 4 konudan soru sorunca testteki soruların ho-

mojen yani benzeşik olma düzeyi artmıştır. Yani testin iç tu-

tarlılığı kesin olarak artmış, kesin olmamakla birlikte yapı ge-

çerliği de yükselmiştir.


41. Belma Hanım, çocukları değerlendirirken davranışın

varlığı ya da yokluğu hakkında bilgi veren kontrol listesi kul-

lanmıştır. Dolayısıyla çocukların davranışı yapıp yapmadığı

hakkında bilgi sahibi olabilir.


42. Bir testin güvenilir kabul edilmesi için en az 0,70 güve-

nirlik katsayısına sahip olması gerekir. Bir testi uygulamak

için öncelikle güvenilir olması gerekir. Öğrencilerin ilgi düzey-

lerini ölçmek isteyen bir rehber öğretmenin hazırlayacağı test

psikolojik test türüne girer ve bu tür testlerde yapı geçerliği

yüksek olmalıdır. Bunun için en uygun test 3. testtir. 4. testin

yapı geçerliği yüksek olsa da görünüş geçerliği çok düşüktür.

Bu sebepten kullanılması uygun değildir.


43. Varyans standart sapmanın karesidir. Standart sapma

öğrenci puanlarının aritmetik ortalama etrafındaki dağılımı-

dır. Puanlar ortalamadan uzaklaştıkça standart sapma dola-

yısıyla varyans büyür. Verilen grafi kler incelendiğinde A se-

çeneğindeki grafi ğin iki uç noktada yoğunlaştığı görülecektir.

Yani öğrencilerin neredeyse yarısı sıfıra yakın yarısı yüze ya-

kın puanlar almıştır. Bu sebeplerden dolayı standart sapması

en yüksek çıkması beklenen grafi k A seçeneğindeki grafi ktir.


44. Doğru - yanlış ve çoktan seçmeli testlerin kapsam ge-

çerliği yüksektir ama şans başarısı da vardır. Sözlü ve yazı-

lı sınavların şans başarısı yoktur ve kapsam geçerliği düşük-

tür. Boşluk doldurma yani kısa cevaplı testlerin kapsam ge-

çerliği yüksektir, şans başarısı yoktur ve kritik ezber bilgileri

ölçmede etkilidir.


45. Grafi k analiz edildiğinde 0 puan alan 1 kişi, 10 puan alan

5 kişi, 20 puan alan 2 kişi, 30 puan alan 1 kişi, 40 puan alan

4 kişi, 50 puan alan 1 kişi bulunmaktadır.

Bu bilgilere dayanarak;

Sınava (1 + 5 + 2 + 1 + 4 + 1) = 14 öğrenci girmiştir. Toplam

öğrenci sayısı frekanslar toplanarak bulunur. Yani B seçene-

ğinde sınava 13 öğrenci girmiştir ifadesi yanlıştır.

Dağılımın ranjı (50 - 0) = 50’dir. Ranj (dizi genişliği - puan

aralığı) en yüksek ve en düşük puan arasındaki farktır.

Grupta 50 puan alan 2 kişi 0 puan alan 1 kişi bulunmak-

tadır.

Dağılımın modu 5 kez tekrar eden 10 puanıdır. Mod (tepe

değer) dağılımda frekansı en yüksek olan yani en fazla

tekrarlanan puandır.

Medyan = (14 + 1) / 2 = 7,5 yani 7. ve 8. Öğrencilerin aldı-

ğı puanların ortalaması ((20 + 20 = / 2) = 20 puanı med-

yan puanıdır. Medyan (ortanca) dağılımı ortadan ikiye bö-

len puandır.

Dağılımda 20 puan alan 2 öğrenci bulunmaktadır.


46. 64 ile 66 arasında 2 puan olduğu için standart sapmanın

2 olduğunu görürüz ve puanları 2’şer 2’şer artırırız.

Ham puan

Z puan

64 66 68 70 72 74 76

-3 -2 -1 0 +1 +2 +3

Görüldüğü gibi puanlar yerleştirildiğinde işlem yapmadan so-

runun cevabı kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Yani 74 puan

alan Gizem’in Z puanı +2’dir. T puan = (2 x 10) + 50 = 70


47. Bir davranışın öğrenilmiş olması için yaşantılar yoluyla

kazanılmış ve kalıcı olması gerekir. Dolayısıyla doğuştan ge-

tirilen davranışlar ile geçici davranışlar öğrenme yoluyla ka-

zanılmamıştır. Uykusu gelen bir bebeğin huysuzluk yapıp ağ-

laması geçici bir davranış olduğundan bunun öğrenme yo-

luyla kazanıldığı söylenemez.


48. Sonradan öğrenilen bilgilerin, önceden öğrenilmiş olan

bilgilerin hatırlanmasını zorlaştırıp karıştırılmasına geriye ket

vurma denir. Parçada Mahmut üniversite yıllarında öğrendi-

ği çözüm yolları nedeniyle daha önce öğrendiği pratik çözüm

yollarını hatırlayamamıştır.


49. Nötr ve genelleştirme özelliği olmayan iki uyarıcının bir

süre birlikte verilmesinin ardından bu uyarıcılardan birinin

koşulsuz bir uyarıcıyla eşleşmesine bağlı olarak koşullanma

gerçekleştiğinde organizmanın koşullanma sürecinde yer al-

mayan diğer nötr uyarıcıya da koşullanmasına duyusal ön

koşullanma denir. Soruda başkan ve Vedat Bey’in beraberce

görülmesinin ardından başkana koşullanma gerçekleştikten

sonra Vedat Bey insanlardan olumlu tepkiler almıştır. Bu du-

rum duyusal ön koşullanma süreciyle açıklanabilir.


50. Elektrik akımı öğrenilmemiş koşulsuz uyarıcıdır. Elektrik

akımına maruz kalınca kasılma koşulsuz tepkidir. Disk ve be-

yaz önlük başlangıçta nötr uyarıcı iken elektrik akımı ile eşle-

şip sürecin sonunda koşullu uyarıcı olmuştur. Disk ve beyaz

önlük koşullu uyarıcı olduğu için bunları gören Durmuş’un

kasılması koşulsuz tepkidir.


51. Mavi ışık yandığında kafesinin duvarında bulunan tu-

runcu renkli bir daireyi gagaladığı takdirde yiyecek elde ede-

ceği bir güvercine öğretilmiştir (mavi ışık ayırt edici uyarıcı-

turuncu renkli daireyi gagalama davranış - yiyecek pekiştirici

uyarıcı). Ancak bir süre mavi ışığın yanmasının ardından tu-

runcu renkli daireyi gagalamasına rağmen yiyecek verilme-

miştir (Görmezden gelme). Güvercin önce daha fazla daireyi

gagalamaya başlamış (Sönme patlaması) ama yiyecek yine

gelmeyince artık daireyi gagalamaz olmuştur (Sönme). Gü-

vercin tekrar kafese konduğunda bu sefer sarı ışık yakılmış

güvercinde sarı ışık yanar yanmaz daireye doğru yönelmiş

ve gagalamaya başlamıştır (mavi ışıktan sonra sarı ışık yan-

dığında da aynı tepkiyi gösterdiği için uyarıcı genellemesi).

Anlatılan parçada kendiliğinden geri gelmeye yönelik bir ör-

nek bulunmamaktadır.


52. Organizmanın belli sayıdaki davranışı yaptıktan sonra

ödül alması sabit oranlı pekiştirme tarifesi ile açıklanır. Pekiş-

tirme türü sorulsaydı cevap simgesel ödülle pekiştirme olur-

du. Eğer kullanılan tekniğin adı sorulsaydı cevap koşullu an-

laşma olurdu.


53. Thorndike’ın etki yasasına göre davranış, sonucun-

dan etkilenir. Organizma bir davranıştan sonra hoşa giden

bir uyarıcı ile karşılaşırsa o davranışına devam eder. Yani

davranışın devam etmesinde pekiştirme etkilidir. Ancak

Thorndike’ın etki kanunda cezanın herhangi bir yeri yoktur.

Thorndike öğrenmede cezanın etkili olmadığını savunmak-

tadır.


54. Guthrie’ye göre istenmeyen alışkanlıkları ortadan kal-

dırmak için üç yöntem söz konusudur. Bunlar eşik (alıştır-

ma), zıt tepki (çatışan uyarıcılar) ve bıktırma (yorma - yor-

gunluk) olarak karşımıza çıkar. Bıktırma yönteminde isten-

meyen davranış bıktırıncaya, yoruncaya kadar bireye de-

falarca yaptırılır. Sırayı karalayan çocuğa öğretmenin uzun

süre tahtayı karalatması bu yöntem için uygun bir örnek ola-

bilir.


55. Organizmanın bilinçli bir çaba harcamamasına karşın

farkına varmadan bazı şeyleri öğrenmesine gizil yani örtük

öğrenme denir Esra’nın kardeşinin, eğilim bilimleri dersleriy-

le hiç ilgilenmediği hâlde ablası ders çalışırken eğitim bilim-

lerine ait kavramları farkına varmadan öğrenmesi gizil öğren-

meyle açıklanabilir.


56. Birbirine zamansal ya da mekânsal olarak yakın olan

uyarıcılar birlikte algılanır. Noktalama işaretleri sözcükler

arasında zamansal yakınlıkları belirdiği için aynı kelimeler-

den farklı anlamlara sebep olmaktadır. Bu durum yakınlık ya-

sası ile açıklanır.


57. Gözlem yoluyla öğrenme aşamalarında “Salih, öğretme-

ni gibi önce cam nesneyi tutup ışığı yansıtmaya çalışmış” bu

durum hatırlamadır. Fakat yanlış eğim verdiği için deneyi bir

türlü yapmayı başaramaması uygulamada zorluk yaşadığını

gösterir.


58. Hatırlamayı zorlaştıran faktörlerden biri de bozulmadır.

Bozulma, uzun süre kullanılmayan bilgilerin hatırlanamama-

sını ifade eder. Söz konusu durumda Cafer beden eğitimi ile

ilgili bilgileri kullanmadığından sınavda sorulan soruların ce-

vaplarını bir türlü hatırlayamaması bozulma kavramıyla açık-

lanabilir.


59. Bir grup üzerinde uzun sürede birden fazla ölçümün ya-

pıldığı araştırma yöntemine boylamsal araştırma yöntemi de-

nir. Çocukların okul öncesi dönemdeki benzerliklerinin üni-

versite döneminde azalması geçirdikleri yaşantılar ile açıkla-

nabilir.


60. Bir gelişim alanında meydana gelen olumlu ya da olum-

suz değişiklikler diğer gelişim alanlarını da etkiler. Bu durum

gelişim bir bütündür ilkesi ile açıklanabilir. Bülent’in bedensel

gelişiminde meydana gelen olumsuzluk kişilik gelişimini de

olumsuz etkilemiştir.


61. A, B, C ve E seçeneklerindeki ifadeler doğru iken D se-

çeneğindeki ifade yanlıştır. Çünkü bireysel farklılıklar vardır.

Çevresel ya da hormonel faktörler sebebiyle kızlardan daha

erken ergenliğe giren erkekler olabilir.


62. 2 - 6 yaş arası çocukların benmerkezci konuşma içe-

risinde Piaget’ye göre yaptığı davranışlardan biride tekrar-

lamadır. Çocuklar karşılarındaki kişi ne derse papağan gibi

aynı sözü tekrarlarlar.


63. Piaget’ye göre 2 - 6 yaş çocukları canlı ve cansız ayrı-

mı yapamazlar. Canlı varlıklara cansız, cansız varlıklara can-

lı gibi davranırlar. Piaget bu durumu animizm (canlandırma-

cılık) kavramı ile açıklar.


64. Piaget 12 yaşından sonra bireylerin soyut işlemler dö-

nemine girdiğini söyler. Bu döneme girilmesiyle bireyler var-

sayımsal yani hipotetik düşünmeye başlarlar. “Eğer böyle ol-

saydı ya da olmasaydı” şeklinde başlayan sorulara cevap

verebilirler.


65. Kohlberg’e göre kuralların eleştirilip insan ihtiyaçlarına

göre değiştirilebileceği düşüncesi 5. evrede yani sosyal söz-

leşmelere uyum eğilimi evresinde oluşmaya başlar. Okul mü-

dürü Bilal Bey’de Millî Eğitim Müdürlüğünün talimatına rağ-

men kuralı ihtiyaçlara göre değiştirmiştir.


66. Piaget’nin ahlaki gelişim evrelerine göre seçenekler in-

celendiğinde; A, B ve E seçenekleri doğru cevap olamaz. C

seçeneğinde, olayın sonucuna değil “niyete” odaklandığı için

“Ahlaki özerklik” döneminin özelliğini gösterir. D seçeneğinde,

olayın nicel sonucuna göre niyeti önemsemediği için ahlaki

gerçekçilik döneminin özelliği söz konusudur.


67. Soruda Bekir aile baskısı ile de olsa araştırma yapmış

ve kendisine en uygun bölümü bulmuştur. Seçiminden mem-

nun olması ve mutlu olması Bekir’in Marcia’nın kuramında

belirttiği başarılı kimlik statüsüne sahip olduğunu gösterir.


68. Toplum tarafından kabul edilmeyen davranışların kılıf

uydurularak toplumun kabul ettiği davranışlara dönüştürülüp

yaşanması yüceltme savunma mekanizmasıyla açıklanır.


69. Erikson’a göre 25 - 55 yaş arasındaki bireyler evlerin-

de çocuk yetiştirerek, mesleklerinde rol model ve rehber ola-

rak, çevresine faydalı olup üretken olmak isterler. Aksi takdir-

de durgunluk yaşarlar ve sahte köksüz ilişkiler kurup kendi

çıkarları doğrultusunda hareket ederler. Parçada Yusuf Bey

çevresine faydalı olup üretkenlik duygusunu yaşamak iste-

mektedir.


70. Rehberliğin esneklik ilkesi okullarda sürdürülen rehber-

lik çalışmalarında rehberliğin ilkelerinin değişmeyeceği, an-

cak planların, hizmetlerin uygulama şekillerininin okula ve birey-

lerin amaç ve ihtiyaçlarına göre değişeceğini açıklar. Bu yüzden

bir fen lisesi ve meslek lisesinde aynı plan uygulanamaz.


71. Naci’nin yaşadığı problemler kişisel sosyal rehberlik

kapsamında değerlendirilir. Seçeneklerde verilen psikolojik

danışma ve bilgi toplama yayma bir rehberlik hizmetidir. Çare

buluculuk ise bir rehberlik işlevidir. Bu yüzden cevap olamaz-

lar. Soruda problem alanı sorulduğu için sorunun cevabı kişi-

sel sosyal problem alanıdır.


72. Sosyometri: Bireylerin arkadaşlık durumları arkadaş

olup olmadıkları anlaşılmak istenir bu yüzden kiminle aynı sı-

rada oturmak istersin, kiminle aynı deney grubunda bulunmak

istersin tarzı sorular sorularak arkadaşlık ilişkileri irdelenir.

Sosyal uzaklık ölçeği: Arkadaşlık dereceleri hakkında fi kir

verir.

Kimdir bu?: İnsanların başkalarını nasıl algıladığını orta-

ya koyar. Sorunun cevabı kimdir bu? tekniğidir. Çünkü Yasin

Öğretmen öğrencilerinden arkadaşlarını nasıl algıladıklarını

yazmalarını istemiştir.

Kime göre ben neyim?: Bireyin kendini başkalarını gözün-

den nasıl gördüğünü yine kendinin yazdığı tekniktir.

Vaka incelemesi: Rehberlikte özellikle özel eğitim ve uyum

problemlerinin ortaya çıkartılmasında kullanılan en detaylı in-

celemenin yapıldığı tekniktir.


73. Gelişimsel rehberlik bireylerin gelişim dönemlerine uy-

gun davranabilmeleri ve o dönemlerde kazanmaları gereken

yetenekleri elde edebilmeleri, tüm yönleriyle gelişmesi konu-

larındaki yardımları kapsar. Bu hizmetleri kapsayan gelişim-

sel rehberlik modeli ayrıca bireylerin var olan özelliklerini ge-

liştirir, öğrenci merkezli olma, eğitimle kaynaştırılmış bir yapı-

ya sahip olma özelliklerini de taşır. Bu bilgiler ışığında E se-

çeneğinde verilen bilginin gelişimsel modelin özelliklerinden

biri olmadığı söylenebilir


74. Bilgi toplama ve yayma hizmetinde öğrencilere ihtiyaç

duydukları konularda bilgi ulaştırılır. Soruda öğrencilere se-

çecekleri bölümlerin tanıtılması bu hizmet kapsamında de-

ğerlendirilir.


75. Selçuk’un yaşına bakıldığında Ginzberg’e göre ilgi evre-

sinde olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca hayvanat bahçesini se-

verek gezmesi veterineri ilgi ile seyretmesi de ilgi evresinin

özelliğidir. Çünkü ilgi evresinde bulunan çocuklar sevdiği ve

hoşlandığı etkinlikleri yapmayı daha ön planda tutarlar.


76. Geleceği garanti altına alma düşüncesi, para biriktirme,

eski günlere dönmekten korkma Maslow’a göre, güvenlik ihti-

yacı ile açıklanabilir.


77. Sınıfında kaynaştırma öğrencisi bulunan bir öğretmen

öğrencinin olası yetersizlik durumlarını belirlemeli, bu du-

rum ile ilgili bilgi toplamalı, gerekli kişilere durumu bildirmeli-

dir. Kaynaştırmada amaç öğrencinin kendi farklılıklarına rağ-

men sosyalleşmesi ve öğrenebileceği kadar öğrenmesidir.

Bu yüzden öğrencinin akranlarıyla aynı seviyeye getirilmesi

ve aynı sınavlara alınması mümkün değildir. Sınıf rehber öğ-

retmenleri BEP’in geliştirilmesinde aktif rol alırlar. Bu yüzden

okuldaki öğrenci ile toplantıya katılırlar.


78. Okulun yıllık rehberlik planını hazırlamak okuldaki psiko-

lojik danışmanların görevleri arasında yer alır.


79. Bireyin yaptığı meslekten hoşnut olması mesleki doyum

kavramıyla açıklanır.


80. Otobiyografi değerlendirilirken yazının uzunluğu, kısalı-

ğı, düzeni, tutarlılığı, yazıdaki eksiklikler dikkate alınırken ya-

zım ve imla kurallarına uyulup uyulmadığı el yazısının güzel-

liği çirkinliği dikkate alınmaz.


2018 dijital 08 eb tg cozum kit - uzman kariyer...10. bilişsel çıraklık tekniği öğrencinin...

Documents