20080423 liergank 1

30
Rob Belemans : Dialecten en Dialecten en dialectbeleving in dialectbeleving in Belgisch-Limburg Belgisch-Limburg Liergank Limburgs 6 maart 2008

Upload: annemie

Post on 11-Jul-2015

473 views

Category:

Technology


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 20080423 Liergank 1

Rob Belemans :

Dialecten en Dialecten en

dialectbeleving in dialectbeleving in

Belgisch-LimburgBelgisch-Limburg

LiergankLimburgs

6 maart2008

Page 2: 20080423 Liergank 1

1.1. de stamboom vande stamboom van

het Limburgshet Limburgs

Page 3: 20080423 Liergank 1

de Indogermaanse taalgroep

Page 4: 20080423 Liergank 1
Page 5: 20080423 Liergank 1
Page 6: 20080423 Liergank 1

Indogermaans

Romaans Germaans (3000 v.C.) Slavisch

Noord- Oost-

IjslandsZweedsDeensNoorsFaröers

Gotisch †

Westgermaans (0)

Oudengels Oudfries Oudnederfrankisch Oudnedersaks. Oudhoogduits

EngelsSchots

Fries Nederduitsof

Nedersaksisch

HoogduitsDuits

West- Oost-

VlaamsBrabantsNederlands (1500 n.C.)

Limburgs

(850 n.C).

Page 7: 20080423 Liergank 1
Page 8: 20080423 Liergank 1
Page 9: 20080423 Liergank 1

Romaans

Noord-Germaans

Boheems

Kustgermaans

Midden-

Page 10: 20080423 Liergank 1
Page 11: 20080423 Liergank 1
Page 12: 20080423 Liergank 1
Page 13: 20080423 Liergank 1
Page 14: 20080423 Liergank 1

IK

ICH

maakmache

Ürdingerlijn

Benratherlijn

Page 15: 20080423 Liergank 1
Page 16: 20080423 Liergank 1

1 = Ürdingerlijn 2 = Benratherlijn

Page 17: 20080423 Liergank 1

22. . De structuur vanDe structuur van

het Limburgsehet Limburgse

taallandschaptaallandschap

Page 18: 20080423 Liergank 1

IK

ICH

maakmache

Ürdingerlijn

Benratherlijn

Page 19: 20080423 Liergank 1
Page 20: 20080423 Liergank 1

ten oostensystematischeoppositie sleep-versus stoottoon

Page 21: 20080423 Liergank 1

WEST OOST

gij du/dichsch(r)- sj(r)- ijzer iezer

boom baum

huis hoes

bier beer

Du-se sjèèle sjöt, sjuts mèt fien iezere keugel op de roete van de hoezer

Page 22: 20080423 Liergank 1

De Maas is gééncultuur-/taalgrens

WEST OOST

s/z + medekl. sj/zj spelen, smijten, snavel, slapen, sterk, zwemmen, …

Page 23: 20080423 Liergank 1

33. Historische oorzaken. Historische oorzaken- oostelijke rootsoostelijke roots

- westelijk aangetrouwdwestelijk aangetrouwd

Page 24: 20080423 Liergank 1

A. Keulse expansieA. Keulse expansie

9de – 12de eeuw (Hendrik van Veldeke)

vanuit Keulen als cultuurcentrum tegelijk naar westen (Limburg) en oosten (Westfalen) andere voorbeelden : AN ik, mij, jij, u/jullie, jullie, wij, jullie, hij Msl. ich, mich, dich, uuch, uur, vee(r ), gee(r ), hee(r ) Dts. ich, mich, dich, euch, euer, wir, ihr, er

AN nek, neus, zaag, hoe Msl. nak, naas, zèèg, wi-j Dts. Nacken, Nase, Säge, wie

Page 25: 20080423 Liergank 1

B. Brabantse expansieB. Brabantse expansie

5 juni 1288 !

Slag bij Woeringen

Jan I van Brabant

erfopvolgingsstrijd om het hertogdom Limburg

Page 26: 20080423 Liergank 1
Page 27: 20080423 Liergank 1

Woeringen en LoonWoeringen en Loon

Page 28: 20080423 Liergank 1

Na 1288 draaide de culturele oriëntatie van‘Limburg’ richting Brabant

tot op vandaag verbrabantsing van het B-Limburgs, vb.

patat ipv eerpelgritsel ipv reek

klappen ipv kallengij ipv du/dich

talige gevolgentalige gevolgen

Page 29: 20080423 Liergank 1
Page 30: 20080423 Liergank 1