ªÌÍªÕ ¯Ã

Óëñûí Èõ Õóðëààñ øèíý÷ëýí áàòàëñàí òàòâàðûí áàãö õóóëèóäûã 2007 îíû 1 ä¿ãýýð ñàðûí 1-íèé ºäðººñ ìºðäºæ ýõýëëýý. Ýäãýýð õóóëèóäààñ Àæ àõóéí íýãæèéí îðëîãûí àëáàí òàòâàðûí òóõàé õóóëèéã òà á¿õýíä òîëèëóóëæ áàéíà. Øèíý õóóëü àãóóëãûí õóâüä ºìíº íü ìºðäºæ áàéñàí õóóëèàñ èõýýõýí øèíý÷ëýãäñýíèéã òýìäýãëýæ áàéíà.

Øèíý õóóëèàð áèçíåñ ýðõëýã÷äèéí òàòâàðûí à÷ààëëûã áóóðóóëàõ, áèçíåñèéí òààòàé îð÷èíã á¿ðä¿¿ëýõ, àæëûí áàéð áèé áîëãîõ, òàòâàðûí òýãø øóäàðãà áàéäëûã õàíãàõ, õóóëèéã ýíãèéí õÿëáàð áîëãîæ íýã ìºð îéëãîõ, îëîí óëñûí æèøèãò íèéö¿¿ëýõ àëõìóóäûã àâ÷ õýðýãæ¿¿ëëýý.

Õóóëèéã èðãýäýä îéëãîìæòîé òàéëáàðëàõ ¿¿äíýýñ øèíý õóóëèéí çààëòóóäûã ºìíº íü ìºðäºæ áàéñàí õóóëèéí çààëòóóäòàé õàðüöóóëñàí õ¿ñíýãòèéã òîâõèìîëä òóñãàëàà. Òà õóóëèéã á¿ðýí ýõýýð íü ¯íäýñíèé òàòâàðûí àëáàíû www.mta.mn âýá õóóäàñíààñ óíøèæ òàíèëöàæ áîëîõ þì. ̺í àæ àõóéí íýãæèéí îðëîãûí àëáàí òàòâàðûí òàéëàíãèéí ìàÿãòóóä, òýäãýýðèéã íºõºõ çààâàð çýðýã òàíä õýðýãòýé ìýäýýëëèéã òîâõèìîëä òóñãàëàà.

Ta óã òîâõèìëûí öàõèì õóâèëáàðûã ìàíàé âýá õóóäàñ (www.mta.mn) - ààñ àâ÷ àøèãëàõ áîëîìæòîé áºãººä öààøèä ãàðãàõ ìýäýýëëèéã èë¿¿ ¿ð ºãººæòýé áîëãîõ ¿¿äíýýñ Òàíû ñàíàëûã áèä ººðèéí âýá õàÿãààð õ¿ëýýí àâàõàä òààòàé áàéõ áîëíî.

ÄÀÐÃÀ Ë. ÇÎÐÈÃ

ÃÀÐ×ÈÃ

ÕÓÓËÈÉÍ ÇÀÀËÒÓÓÄ……………………….…………….….………1-14

Àëáàí òàòâàð òºëºã÷............................................................... 2

Îðøèí ñóóã÷ ............................................................................2

Îðøèí ñóóã÷ áóñ .....................................................................2

Îðøèí ñóóõ ñòàòóñ - òàòâàðûí ÿëãàà.....................................2

Õàðèëöàí õàìààðàë á¿õèé ýòãýýä..........................................4

Àëáàí òàòâàð íîãäîõ îðëîãî...................................................4

Õàñàãäàõ çàðäëóóä……………………………….......................6

Õÿçãààðëàëòòàé õàñàãäàõ çàðäëóóä…………………...………8

Õàñàãäàõã¿é çàðäëóóä.………...…………………………………8

Ýëýãäýë, õîðîãäîë……………………………………………….10

׺뺺ëºãäºõ îðëîãî……………………………………………..10

Àëáàí òàòâàðûí õóâü, õýìæýý…………………...………....…12

Àëáàí òàòâàðûí õºíãºëºëò……………………………….……12

Àëäàãäëûã èðýýä¿éä øèëæ¿¿ëýí òîîöîõ…………………….14

Òàòâàðûí àìðàëò………………………………………………...14

ÀÆ ÀÕÓÉÍ ÍÝÃÆÈÉÍ ÎÐËÎÃÛÍ ÀËÁÀÍ ÒÀÒÂÀÐÛÍ ÒÀÉËÀÍ………………………………………………………………...15-17

Òàéëàíãèéí ìàÿãò íºõºõ çààâàð………...…………...…….18-19

ÑÓÓÒÃÀÃ×ÈÉÍ ÒÀÉËÀÍ ¹1........................…………………...….…..20

ÑÓÓÒÃÀÃ×ÈÉÍ ÒÀÉËÀÍ ¹2……………………………………….21-22

Ñóóòãàã÷èéí òàéëàí ¹2 íºõºõ çààâàð…………………….23-24

ÑÓÓÒÃÀÃ×ÈÉÍ ÒÀÉËÀÍ ¹3…………………………………………...25

ÑÓÓÒÃÀÃ×ÈÉÍ ÒÀÉËÀÍ ¹4…………………………………………...26

Àëáàíòàòâàðòºëºã÷

Êîìïàíè, õîðøîî, íºõºðëºë, ãàäààäûí äàãíàñàí áîëîí õàìòàðñàí õºðºí㺠îðóóëàëòòàé àæ àõóéí íýãæãàäààäûí àæ àõóéí íýãæèéí òºëººëºã÷èéí ãàçàð àðèëæààíû áàíê, çýýë, äààòãàëûí áîëîí òýäãýýðòýé àäèëòãàõ áóñàä áàéãóóëëàãà òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãà øàøíû áàéãóóëëàãàòºðèéí áîëîí îðîí íóòãèéí ºì÷èò õóóëèéí ýòãýýä îðøèí ñóóã÷ áóñ õóóëèéí ýòãýýä äýýð çààñíààñ áóñàä àæ àõóéí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà õóóëèéí ýòãýýä

Îðøèí ñóóã÷

òîäîðõîéëîëò áàéãààã¿é

Îðøèí ñóóã÷ áóñ

òºëººëºã÷èéí ãàçðààðàà äàìæóóëàí Ìîíãîë Óëñàä ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà ãàäààäûí àæ àõóéí íýãæ:

àæ àõóéí ¿éë àæèëëàãààãàà á¿ðýí áóþó õýñýã÷ëýí õýðýãæ¿¿ëæ áóé òàòâàð òºëºã÷èéí áàéíãûí áàéð áàðèëãûí òàëáàé, ìîíòàæëàõ áóþó óãñðàõ îáüåêò, ò¿¿í÷ëýí ýäãýýð îáúåêòóóäòàé õîëáîîòîé õÿíàëòûí ¿éë àæèëëàãàà áàéãàëèéí íººö áàÿëãèéã ýðæ õàéõ çîðèóëàëòòàé òîíîã òºõººðºìæ, áàðèëãà áàéãóóëàìæ, ºðºìäëºãèéí öàìõàã, ¿¿íòýé õîëáîîòîé õÿíàëòûí ¿éë àæèëëàãàà õóäàëäàà õèéõ, ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõ ãàçàð

Îðøèí ñóóõñòàòóñûíòàòâàðûíÿëãàà

òºëººëºã÷èéí ãàçðûí çºâõºí Ìîíãîë Óëñàä ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ îëñîí îðëîãîä àëáàí òàòâàð íîãäîíîáóñàä òàòâàð òºëºã÷èéí ãàäààä óëñàä îëñîí îðëîãûí òàëààð õóóëüä òîäîðõîé çààëò áàéõã¿é.

ÕÓÓ×ÈÍ ÕÓÓËÜ

1

Äîòîîä, ãàäààäûí êîìïàíè, íºõºðëºë, õîðøîî òºðèéí áîëîí îðîí íóòãèéí ºì÷èò àæ àõóéí òîîöîîòîé ¿éëäâýðèéí ãàçàð

Ìîíãîë Óëñûí õóóëèéí äàãóó ¿¿ñãýí áàéãóóëàãäñàí àæ àõóéí íýãæ; óäèðäàõ áàéãóóëëàãà íü Ìîíãîë Óëñàä áàéðëàäàã ãàäààäûí àæ àõóéí íýãæ.

òºëººíèé ãàçðààðàà äàìæóóëàí Ìîíãîë Óëñàä ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà ãàäààäûí àæ àõóéí íýãæ:

ñàëáàð/öåõ, òàñàã/; ¿éëäâýð;õóäàëäàà, ¿éë÷èëãýýíèé ãàçàð; ãàçðûí òîñ, áàéãàëèéí õèéí öîîíîã, ò¿¿í÷ëýí àøèãò ìàëòìàë îëáîðëîæ áóé àëèâàà óóðõàé

áóñàä õýëáýðýýð Ìîíãîë Óëñàä îðëîãî îëæ áàéãàà ãàäààäûí àæ àõóéí íýãæ

Àëáàíòàòâàðòºëºã÷

Îðøèí ñóóã÷

Îðøèí ñóóã÷ áóñ

Îðøèí ñóóõñòàòóñûíòàòâàðûíÿëãàà

Ìîíãîë Óëñàä áàéíãà áàéðëàäàã òàòâàð òºëºã÷èéí Ìîíãîë Óëñûí íóòàã äýâñãýðò áîëîí ãàäààä óëñàä îëñîí îðëîãîä àëáàí òàòâàð íîãäîíîÌîíãîë Óëñàä áàéíãà áàéðëàäàãã¿é òàòâàð òºëºã÷èéí Ìîíãîë Óëñûí íóòàã äýâñãýð äýýð ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ îëñîí îðëîãîä àëáàí òàòâàð íîãäîíî

2

ØÈÍÝ ÕÓÓËÜ

Õàðèëöàíõàìààðàëá¿õèéýòãýýä

Çààëò áàéãààã¿é. Ãýâ÷ çàõ çýýëèéí ¿íýýñ äîîãóóð ¿íýýð õèéãäñýí ã¿éëãýýã äàõèí ¿íýëýõ òóõàé åðºíõèé çààëò áèé.

Àëáàíòàòâàðíîãäîõîðëîãî

Äàðààõ îðëîãî:

¿íäñýí áîëîí òóñëàõ ¿éëäâýðëýë, àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî àðèëæààíû áàíêíû áîëîí çýýëèéí ¿éë àæèëëàãààíû îðëîãî äààòãàëûí ¿éë àæèëëàãààíû îðëîãî áèðæ, áðîêåðûí ¿éë àæèëëàãààíû îðëîãî áàðüöààëàí çýýëä¿¿ëýõ ¿éë àæèëëàãààíû îðëîãîõºäëºõ ýä õºðºí㺠áîðëóóëñíû îðëîãûí öýâýð ä¿í¿ë õºäëºõ ýä õºðºí㺠áîðëóóëñíû îðëîãûí íèéò ä¿íýðõèéí øèìòãýëèéí îðëîãî õóâüöààíû íîãäîë àøèã, õóâü õ¿ðòýã÷èéí îðëîãî çýýëëýãèéí õ¿¿ãèéí îðëîãîõºðºí㺠ò¿ðýýñë¿¿ëñíèé îðëîãîçóó÷ëàõ ¿éë àæèëëàãààíû îðëîãîõîíæâîðò ñóãàëàà, òààâàð, òîãëîîìûí îðëîãîáàíêíààñ àâñàí õ¿¿ãèéí îðëîãîãàäààä âàëþòûí àðèëæààíààñ îëîõ îðëîãî àëáàí òàòâàð íîãäîõ áóñàä îðëîãî.

3

ÕÓÓ×ÈÍ ÕÓÓËÜ

Õàðèëöàíõàìààðàëá¿õèéýòãýýä

Õàðèëöàí õàìààðàë á¿õèé ýòãýýä ãýæ: ýíãèéí õóâüöààíûõ íü 20 áóþó ò¿¿íýýñ äýýø õóâèéã ýçýìøäýã íîãäîë àøèã, àøãèéí õóâààðèëàëòûíõ íü 20 áóþó ò¿¿íýýñ äýýø õóâèéã àâàõ ýðõòýé àæ àõóéí íýãæèéí óäèðäëàãûí 20 áóþó ò¿¿íýýñ äýýø õóâèéã òîìèëîõ ýðõòýé, ýñõ¿ë ¿éë àæèëëàãààíûõ íü áîäëîãî ÷èãëýëèéã òîäîðõîéëäîã

òóõàéí ã¿éëãýýã õàðèëöàí õàìààðàëã¿é ýòãýýä¿¿äèéí õîîðîíä õèéãäýõ æèøèã ¿íýýð ¿íýëíý (áåí÷ìàðê ¿íý) æèøèã ¿íý õýðýãëýõ àðãà÷ëàëûã Ñàíãèéí ñàéä áàòàëíà.

Àëáàíòàòâàðíîãäîõîðëîãî

¯éë àæèëëàãààíû îðëîãî: ¿íäñýí áîëîí òóñëàõ ¿éëäâýðëýë, àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé áîðëóóëàëòûí îðëîãî; ýðõ áîðëóóëñíû îðëîãî; õóâüöàà, ¿íýò öààñ áîðëóóëñíû îðëîãî; òºëáºðò òààâàð, áîîöîîò òîãëîîì, ýä ìºíãºíèé õîíæâîðò ñóãàëààíû îðëîãî; ýðîòèê õýâëýë, íîì çîõèîë, ä¿ðñ áè÷ëýã õóäàëäñàí áóþó òºëáºðòýé àøèãëóóëñàí, ýñõ¿ë ýðîòèê òîãëîëò ÿâóóëñàí ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî; ¿íý òºëáºðã¿éãýýð áóñäààñ àâñàí áàðàà, àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî;áèåò áóñ õºðºí㺠áîðëóóëñíû îðëîãî; òåõíèêèéí, óäèðäëàãûí, çºâëºõ áîëîí áóñàä ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî; ãýðýýãýýð õ¿ëýýñýí ¿¿ðãýý áèåë¿¿ëýýã¿é ýòãýýäýýñ àâñàí õ¿¿, àíç /òîðãóóëü, àëäàíãè/, õîõèðëûí íºõºí òºëáºðèéí îðëîãî; ãàäààä âàëþòûí õàíøíû çºð¿¿ãèéí áîäèò îðëîãî; àäèëòãàõ áóñàä îðëîãî.

õºðºíãèéí îðëîãî: õºäëºõ áîëîí ¿ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí ò¿ðýýñèéí îðëîãî;ýðõèéí øèìòãýëèéí îðëîãî; íîãäîë àøãèéí îðëîãî; õ¿¿ãèéí îðëîãî

õºäëºõ, ¿ë õºäëºõ ýä õºðºí㺠áîðëóóëñíû îðëîãî

4

ØÈÍÝ ÕÓÓËÜ

Õàñàãäàõ çàðäëóóä

öàëèí, õºäºëìºðèéí õºëñ, íýìýãäýë õºëñ á¿õ òºðëèéí áàðàà, ìàòåðèàë ýð¿¿ë ìýíä, íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýë ýëýãäýë, õîðîãäëûí øèìòãýë óðñãàë çàñâàðûí çàðäàë áàðèëãûí òºñºâò òóñãàãäñàí øàãíàë ãàäààäûí âàëþòûí àðèëæààíààñ ãàðàõ àëäàãäàë áóñäààð ã¿éöýòã¿¿ëñýí àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé õºëñ ò¿ðýýñèéí òºëáºð çýýëèéí õ¿¿ õºðºí㺠ýçýìøèã÷äýýñ òîãòîîñîí õýìæýýíèé çàõèðãààíû çàðäàë òàòâàð:

îíöãîé àëáàí òàòâàð ¿ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí àëáàí òàòâàð àâòîòýýâðèéí áîëîí ººðºº ÿâàã÷ õýðýãñëèéí òàòâàðãàçàð, áàéãàëèéí íººö àøèãëàñíû õóðààìæ

ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãûí ýðñäýëèéí ñàíä òºâëºðñºí õºðºíãºçààâàë äààòãàëûí õóðààìæ

5

ÕÓÓ×ÈÍ ÕÓÓËÜ

Õàñàãäàõ çàðäëóóä

á¿õ òºðëèéí áàðàà, ìàòåðèàë íèéãìèéí áîëîí ýð¿¿ë ìýíäèéí äààòãàëûí øèìòãýë, õóâü õ¿íèé îðëîãûí àëáàí òàòâàð íîãäóóëàí òºëñºí öàëèí, õºäºëìºðèéí ¿íäñýí áà íýìýãäýë õºëñ ýð¿¿ë ìýíä, íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýë àæèëëàã÷äàä îëãîñîí øàãíàë, óðàìøóóëàë, áàéð, îðîí ñóóöíû õºëñ áîëîí óíàà, õîîë, ò¿ëøíèé ¿íèéí õºíãºëºëò ¿íäñýí õºðºíãèéí ýëýãäýë, õîðîãäëûí øèìòãýë óðñãàë çàñâàðûí çàðäàë ¿íäñýí áîëîí òóñëàõ ¿éëäâýðëýë, àæèë, ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ, ýä õºðºí㺠õóäàëäàí àâàõ çîðèëãîîð àâñàí çýýëèéí õ¿¿ ãàäààä âàëþòûí õàíøèéí çºð¿¿ãèéí áîäèò àëäàãäàë áóñäààð ã¿éöýòã¿¿ëñýí àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé õºëñ ò¿ðýýñèéí òºëáºð ñàíõ¿¿ãèéí ò¿ðýýñèéí òºëáºðèéí õ¿¿ ìýðãýæëèéí ñîíèí, ñýòã¿¿ëèéí çàõèàëãà çààâàë áîëîí ñàéí äóðûí äààòãàëûí õóðààìæ òàòâàð:

îíöãîé àëáàí òàòâàð ¿ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí àëáàí òàòâàð ãýíýòèéí àøãèéí òàòâàð ãààëèéí òàðèô àâòîòýýâðèéí áîëîí ººðºº ÿâàã÷ õýðýãñëèéí òàòâàð ãàçàð, áàéãàëèéí íººö àøèãëàñíû õóðààìæ

õàäãàëàìæ, çýýëèéí ¿éë àæèëëàãàà ýðõýëäýã õîðøîî, áóñàä õîðøîî, áàíê, áàíê áóñ ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãûí áîëçîøã¿é àëäàãäëûí ñàíä òºâëºð¿¿ëñýí õºðºí㺠çàð ñóðòàë÷èëãààíû çàðäàë àæèëëàã÷äûí ñóðãàëò, äàâòàí ñóðãàëòûí çàðäàë ¿ð áîðäîî, ìàë, àìüòíû òýæýýë, ýì òàðèëãà, óðãàìàë õàìãààëëûí àðãà õýìæýýíä çàðöóóëñàí çàðäàë òýýâðèéí çàðäàë áàãà ¿íýòýé, ò¿ðãýí ýëýãäýõ ç¿éë õóäàëäàí àâñàí çàðäàë õºäºëìºð õàìãààëëûí çàðäàë õîëáîî, áè÷èã õýðýã, öýâýðëýãýý, õàðóóë õàìãààëàëòûí Ãàìøãààñ õàìãààëàõ òóõàé õóóëüä çààñàí ãàìøãèéí óëìààñ ó÷èðñàí õîõèðëûã àðèëãàõàä ãàðñàí çàðäàë áàðàà, ìàòåðèàëûí õýâèéí õîðîãäîë Àøèãò ìàëòìàëûí òóõàé õóóëüä çààñàí áàéãàëü îð÷íûã íºõºí ñýðãýýõ çîðèëãîîð òºâëºð¿¿ëñýí ìºíãºí õºðºíãº

6

ØÈÍÝ ÕÓÓËÜ

Õÿçãààðëàëòòàé õàñàãäàõ çàðäëóóä

çàð ñóðòàë÷èëãàà, ñóðãàëòûí çàðäàë òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí 10 õóâèàñ õýòðýõã¿éõàðèëöàí õàìààðàë á¿õèé òàëóóäûí çýýëèéí õ¿¿ãèéí çàðäàë õóâü íèéë¿¿ëñýí õºðºíãèéí 30 õóâèàñ õýòðýõã¿é

Õàñàãäàõã¿é çàðäëóóä

áàðèìòààð íîòëîãäîîã¿é çàðäàë õºðºí㺠îðóóëàëò èõ çàñâàðûí çàðäàë (êàïèòàëæóóëíà) á¿õ òºðëèéí øàãíàë, óðàìøóóëàë, òýòãýìæ áóñäàä ºãñºí õàíäèâ, áýëýã äóðñãàë õ¿ëýýí àâàëò õýâëýë çàõèàëãà áàéð, îðîí ñóóöíû õºëñíèé áîëîí óíàà, õîîë, áàéð ò¿ëøíèé ¿íèéí õºíãºëºëò ìàòåðèàëûí õýâèéí õîðîãäîë õóãàöàà õýòýðñýí çýýëèéí õ¿¿ áóñäàä ó÷ðóóëñàí õîõèðëûã íºõñºí òºëººñ

7

ÕÓÓ×ÈÍ ÕÓÓËÜ

Õÿçãààðëàëòòàé õàñàãäàõ çàðäëóóä

¿ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí õóâüä ¿ëäýãäýë ºðòãèéí 2 õóâèàñ õýòðýõã¿é áóñàä õºðºíãèéí õóâüä ¿ëäýãäýë ºðòãèéí 5 õóâèàñ õýòðýõã¿é ñàéí äóðûí äààòãàëûí õóðààìæ àëáàí òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí 15 õóâèàñ õýòðýõã¿éàëáàí òîìèëîëòûí çàðäàë òºðèéí àëáàí õààã÷äûí àëáàí òîìèëîëòûí çàðäëûã 2 äàõèí íýìýãä¿¿ëñíýýñ õýòðýõã¿é õºðºí㺠îðóóëàã÷èéí îëãîñîí çýýëèéí òóõàéí õºðºí㺠îðóóëàëòûí õýìæýýíýýñ 3 äàõèí õýòýðñýí õýñýãò òîîöñîí õ¿¿ã õàñàõã¿é.

Õàñàãäàõã¿é çàðäëóóä

á¿õ òàòâàð òºëºã÷èä: àëáàí òàòâàðààñ ÷ºëººëºãäºõ îðëîãî îëîõîä ãàðñàí çàðäàë áàðèìòààð íîòëîãäîîã¿é çàðäàë ñóóòãàí òîîöîõ øààðäëàãàòàé áîëîâ÷ àëáàí òàòâàð ñóóòãààã¿é òºëáºð ñàíõ¿¿ãèéí ò¿ðýýñèéí òºëáºð àëáàí òàòâàð òºëºã÷èéí áóðóóòàé ¿éë àæèëëàãààòàé õîëáîãäîí òºëñºí òîðãóóëü, àëäàíãè, áóñäàä ó÷ðóóëñàí õîõèðëûã íºõºí òºëñºí òºëáºð

îðøèí ñóóã÷ áóñ òàòâàð òºëºã÷èä: Ìîíãîë Óëñûí íóòàã äýâñãýðèéí ãàäíà ãàðñàí çàðäàë òóõàéí îðëîãûã îëîõîä õàìààðàëã¿é, óäèðäëàãûí áîëîí çàõèðãààíû çàðäàë

8

ØÈÍÝ ÕÓÓËÜ

9

Ýëýãäýë, õîðîãäîë

õóâààðèéí äàãóó øóëóóí øóãàìûí àðãààð áàéãóóëíà:

áàðèëãà, áàéãóóëàìæ: 40 æèë ìàøèí, ìåõàíèçì, òåõíèê, òîíîã òºõººðºìæ êîìïüþòåð: 10 æèë òóñãàé çîðèóëàëòûí ìàøèí, òåõíèê, òîíîã òºõººðºìæ: 5 æèë áóñàä ¿íäñýí õºðºíãº: 10 æèë

ãàçàð, áàðàà, ìàòåðèàëûí íººöºä ýëýãäýë, õîðîãäëûí øèìòãýë òîîöîõã¿é

׺뺺ëºãäºõîðëîãî

Çàñãèéí ãàçðûí ºðèéí áè÷ãèéí /áîíä/ õ¿¿ òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãûí ãèø¿¿ä, äýìæèã÷äèéí òàòâàð, õàíäèâ íèéãìèéí äààòãàëûí áîëîí íèéãìèéí õàëàìæèéí ñàíãèéí îðëîãî Ìîíãîëáàíêíû îðëîãî íèéãýìä ¿éë÷èëäýã òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãûí îðëîãîàâòî çàì, çàìûí áàéãóóëàìæèéã ººðèéí õºðºí㺺ð áàðüæ áàéãóóëñàí, çàñâàð, àð÷ëàëò õèéñýí àæ àõóéí íýãæèéí óã àæèëä çàðöóóëñàí õºðºí㺠ãàçðûí òîñíû ñàëáàðò á¿òýýãäýõ¿¿í õóâààõ çàð÷ìààð ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà ãàäààäûí àæ àõóéí íýãæ ãàäààäûí õºðºí㺠îðóóëàã÷èéí õèéñýí äàõèí õºðºí㺠îðóóëàëò

ÕÓÓ×ÈÍ ÕÓÓËÜ

10

Ýëýãäýë, õîðîãäîë

õóâààðèéí äàãóó øóëóóí øóãàìûí àðãààð áàéãóóëíà

áàðèëãà, áàéãóóëàìæ: 40 æèë ìàøèí, ìåõàíèçì, òåõíèê, òîíîã òºõººðºìæ: 10 æèë êîìïüþòåð, ò¿¿íèé ýä àíãè, ïðîãðàìì õàíãàìæ: 3 æèë áóñàä ¿íäñýí õºðºíãº: 10 æèëáèåò áóñ õºðºíãº: 10 æèë, ýñõ¿ë àøèãëàãäàõ õóãàöàà

çàñâàðûí çàðäëûí çºâøººðñºí õýìæýýíýýñ õýòýðñýí õýñãèéã õºðºíãèéí ¿ëäýãäýë ºðòºãò òîîöîæ ýëýãä¿¿ëíýóóë óóðõàéí ¿éëäâýðëýëèéí áîëîí íèéãìèéí äýä á¿òöýä çàðöóóëñàí ¿íäñýí õºðºíãèéí ýëýãäýë, õîðîãäëûí øèìòãýëèéã òýäãýýðèéí àøèãëàãäàõ õóãàöààíä òîîöíî àøèãëàãäàõã¿é ¿íäñýí õºðºíãèéã áîðëóóëñàíä òîîöíî ñàíõ¿¿ãèéí ò¿ðýýñèéí õºðºíãºä ýëýãäýë òîîöíîáàðèëãà áàéãóóëàìæ áàðèõ, òîíîã òºõººðºìæ óãñðàõ, ñóóðèëóóëàõ õóãàöààíä ãàðñàí çýýëèéí õ¿¿ãèéí çàðäëûã êàïèòàëæóóëíà ãàçàð, áàðàà, ìàòåðèàëûí íººöºä ýëýãäýë, õîðîãäëûí øèìòãýë òîîöîõã¿é

׺뺺ëºãäºõîðëîãî

Çàñãèéí ãàçðûí ºðèéí áè÷ãèéí /áîíä/ õ¿¿ ãàçðûí òîñíû ñàëáàðò á¿òýýãäýõ¿¿í õóâààõ ãýðýýíèé äàãóó ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà îðøèí ñóóã÷ áóñ òàòâàð òºëºã÷ ãèø¿¿äèéíõýý á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õóäàëäàõ ¿éë àæèëëàãààíû çóó÷ëàëûí ¿íèéí çºð¿¿ãýýñîëñîí õîðøîîíû îðëîãî

ØÈÍÝ ÕÓÓËÜ

11

Àëáàíòàòâàðûíõóâü,õýìæýý

100 ñàÿ õ¿ðòýë 15%, ò¿¿íýýñ äýýø 30% íîãäîë àøãèéí îðëîãîä 15% ýðõèéí øèìòãýë 10% òºëáºðò òààâàð, áîîöîîò òîãëîîì, ýä ìºíãºíèé õîíæâîðò ñóãàëààíû îðëîãîä 40% âèäåî, àóäèî õóóðöãèéí ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî 40% ¿ë õºäëºõ õºðºí㺠áîðëóóëñíû îðëîãûí ä¿íä 2% õ¿¿ãèéí îðëîãîä 15% îðøèí ñóóã÷ áóñ õóóëèéí ýòãýýäèéí Ìîíãîë Óëñàä îëñîí äàðààõü îðëîãîä 20%:

íîãäîë àøèã çýýëèéí õ¿¿, áàòëàí äààëò ãàðãàñíû òºëáºð ýðõèéí øèìòãýëèéí îðëîãî, ò¿ðýýñèéí òºëáºðòåõíèêèéí áîëîí áóñàä ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî

îðøèí ñóóã÷ áóñ òàòâàð òºëºã÷ ººðò íîãäîõ àøãààñàà ãàäààäàä øèëævvëáýë øèëævvëñýí àøãèéí 20% Øàøíû áàéãóóëëàãà 20%

Òàòâàðûíõºíãºëºëò

¿ð òàðèà, òºìñ, õ¿íñíèé íîãîîíû ¿éëäâýðëýëýýñ îëñîí îðëîãîä íîãäîõ àëáàí òàòâàðûã 50% õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà àëäñàí õví àæèëëàäàã õóóëèéí ýòãýýäèéí îðëîãûí àëáàí òàòâàðûã òóõàéí õóóëèéí ýòãýýäèéí íèéò àæèëëàãñäàä òàõèð äóòóó õvíèé ýçýëæ áàéãàà õóâèàð

ÕÓÓ×ÈÍ ÕÓÓËÜ

12

Àëáàíòàòâàðûíõóâü,õýìæýý

3.0 òýðáóì õ¿ðòýë 10%, ò¿¿íýýñ äýýø 25% íîãäîë àøãèéí îðëîãîä 10% ýðõèéí øèìòãýë 10% òºëáºðò òààâàð, áîîöîîò òîãëîîì, ýä ìºíãºíèé õîíæâîðò ñóãàëààíû îðëîãîä 40% ýðîòèê ìàòåðèàë çàðàõ, ò¿ðýýñë¿¿ëýõ îðëîãîä 40% ýðîòèê òîãëîëò ÿâóóëñàí ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãîä 40% ¿ë õºäëºõ õºðºí㺠áîðëóóëñíû îðëîãûí ä¿íä 2% õ¿¿ãèéí îðëîãîä 10% ýðõ áîðëóóëñíû îðëîãîä 30% ãàäààäûí àæ àõóéí íýãæèéí íîãäîõ àøãààñàà ãàäààäàä øèëæ¿¿ëáýë øèëæ¿¿ëñýí àøãèéí 20% îðøèí ñóóã÷ áóñ õóóëèéí ýòãýýäèéí Ìîíãîë Óëñàä îëñîí äàðààõü îðëîãîä 20%:

íîãäîë àøèã õ¿¿ãèéí îðëîãî ýðõèéí øèìòãýëèéí îðëîãî, ò¿ðýýñèéí òºëáºð óäèðäëàãûí çàðäàëä òºëñºí òºëáºð Ìîíãîë Óëñûí íóòàã äýâñãýð äýýð áîðëóóëñàí áàðàà, ã¿éöýòãýñýí àæèë, ¿ç¿¿ëñýí ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî

Òàòâàðûíõºíãºëºëò

¿ð òàðèà, òºìñ, õ¿íñíèé íîãîî, ñ¿¿, æèìñ æèìñãýíý, òýæýýëèéí óðãàìëûí ¿éëäâýðëýëýýñ îëñîí îðëîãîä íîãäîõ àëáàí òàòâàðûã 50% 10%-èéí õºðºí㺠îðóóëàëòûí òàòâàðûí õºíãºëºëòèéã 3 æèë øèëæ¿¿ëýí òîîöíî:

¿íäñýí õºðºí㺠òýðã¿¿ëýõ à÷ õîëáîãäîë á¿õèé ñàëáàðò ¿éëäâýðëýë, ¿éë÷èëãýýã øèíýýð áèé áîëãîõ, ýñõ¿ë ýðõýëæ áàéãàà ¿éëäâýðëýë, ¿éë÷èëãýýã ºðãºòãºõ, øèíý÷ëýõ çîðèëãîîð 2007 îíû 01 ä¿ãýýð ñàðûí 01-íèé ºäðººñ õîéø õºðºí㺠îðóóëñàí

õºäºëìºðèéí ÷àäâàðàà àëäñàí èðãýí àæèëëàäàã àæ àõóéí íýãæèä íèéò àæèëëàã÷äàä õºãæëèéí áýðõøýýëòýé èðãýíèé ýçýëæ áàéãàà õóâü õýìæýýãýýðäàâõàð òàòâàðûí ãýðýýòýé ãàäààä óëñàä òºëñºí òàòâàð

ØÈÍÝ ÕÓÓËÜ

13

Àëäàãäëûãèðýýä¿éä øèëæ¿¿ëýíòîîöîõ

çààëò áàéãààã¿é

Òàòâàðûíàìðàëò: 10 æèë 100%, 5 æèë 50%

ãàäààäûí õºðºí㺠îðóóëàëòòàé: öàõèëãààí, äóëààíû ñòàíö öàõèëãààí, äóëààí äàìæóóëàõ øóãàì ñ¿ëæýý àãààðûí òýýâýð, èíæåíåðèéí áàéãóóëàìæ òåëåêîììóíèêàöèéí ¿íäñýí ñ¿ëæýý ýð÷èì õ¿÷íèé ýõ ¿¿ñâýð áàðèõ òåõíîëîãèéí øèíý÷ëýë

Òàòâàðûíàìðàëò: 1 æèë 100%, 2 æèë 75%

Îðîí íóòãèéí õºãæ뺺ñ õàìààðàí àëñëàãäñàí àéìàã, ñóìäàä øèíýýð ¿éë àæèëëàãàà ýõýëñýí àæ àõóéí íýãæèä

Òàòâàðûíàìðàëò: 5 æèë 100%, 5 æèë 50%

ãàäààäûí õºðºí㺠îðóóëàëòòàé: íåôòü, ò¿ëø îëáîðëîõ ìåòàëëóðãõèìèéí ¿éëäâýðëýë ìàøèíû ¿éëäâýðëýë ýëåêòðîíèê

Òàòâàðûíàìðàëò: 3 æèë 100%, 3 æèë 50%

¿éëäâýðëýñýí á¿òýýãäýõ¿¿íèéõýý 50-èàñ äýýø õóâèéã ýêñïîðòîëæ áàéâàë

Òàòâàðûíàìðàëò: 1 æèë 100%, 2 æèë 50%

Îðîí íóòãèéí õºãæ뺺ñ õàìààðàí àëñëàãäñàí àéìàã, ñóìäàä øèíýýð ¿éë àæèëëàãàà ýõýëñýí àæ àõóéí íýãæèä

Òàòâàðûíàìðàëò: 2 æèë 100%, 1 æèë 50%

Îðîí íóòãèéí õºãæ뺺ñ õàìààðàí àëñëàãäñàí àéìàã, ñóìäàä øèíýýð ¿éë àæèëëàãàà ýõýëñýí àæ àõóéí íýãæèä

Åðºíõèé òàòâàðûã ñàð á¿ðèéí 25-íèé äîòîð óðüä÷èëàí òºëíºóëèðëûí òàéëàíã äàðàà óëèðëûí ýõíèé ñàðûí 20-íû äîòîð òóøààíà æèëèéí òàéëàíã äàðàà îíû 2-ð ñàðûí 10-íû äîòîð òóøààíà

ÕÓÓ×ÈÍ ÕÓÓËÜ

14

Àëäàãäëûãèðýýä¿éä øèëæ¿¿ëýíòîîöîõ

òàòâàðûí òàéëàíãèéí àëäàãäëûã äàðààãèéí 2 æèëä øèëæ¿¿ëýí òîîöîõ:

æèë á¿ð õàñàãäàõ àëäàãäëûí õýìæýý íü òóõàéí æèëèéí àëáàí òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí ä¿íãèéí 50 õóâèàñ õýòðýõýýðã¿é áàéíà2007 îíû 01 ä¿ãýýð ñàðûí 01-íèé ºäðººñ õîéø ãàðñàí àëäàãäàë õàìààðíà

Òàòâàðûíàìðàëò: 10 æèë 100%, 5 æèë 50%

áàéõã¿é

Òàòâàðûíàìðàëò: 5 æèë 100%, 5 æèë 50%

áàéõã¿é

Òàòâàðûíàìðàëò: 3 æèë 100%, 3 æèë 50%

áàéõã¿é

Òàòâàðûíàìðàëò: 1 æèë 100%, 2 æèë 50%

áàéõã¿é

Òàòâàðûíàìðàëò: 1 æèë 100%, 2 æèë 75%

áàéõã¿é

Òàòâàðûíàìðàëò: 2 æèë 100%, 1 æèë 50%

áàéõã¿é

Åðºíõèé Òàòâàðûí òàéëàíã àêêðóýë ñóóðèàð á¿ðòãýíý òàòâàðûã ñàð á¿ðèéí 25-íèé äîòîð óðüä÷èëàí òºëíºóëèðëûí òàéëàíã äàðàà óëèðëûí ýõíèé ñàðûí 20-íû äîòîð òóøààíà æèëèéí òàéëàíã äàðàà îíû 2-ð ñàðûí 10-íû äîòîð òóøààíà

ØÈÍÝ ÕÓÓËÜ

Ìàÿãò ÒÒ - 02 ÀÆ ÀÕÓÉÍ ÍÝÃÆÈÉÍ ÎÐËÎÃÛÍ

ÀËÁÀÍ ÒÀÒÂÀÐÛÍ ÒÀÉËÀÍ

15

I. Íèéòëýã õóâü õýìæýýãýýð íîãäóóëàõ òàòâàðûí òîîöîîëîë

¯ç¿¿ëýëò¿¿ä̺ð

Ò.Ò-èéí òîäîð-

õîéëñîí

Òàò.àëáàõÿíàñàí

1. Íèéò áîðëóóëàëòûí îðëîãî ( ìºð 2+6) 11.1 Òàòâàðààñ ÷ºëººëºãäºõ îðëîãûí ä¿í ( ìºð 3+4+5 ) 2 Çàñãèéí ãàçðûí ºðèéí áè÷ãèéí /áîíä/ õ¿¿ 3 Ãàçðûí òîñíû ñàëáàðò á¿òýýãäýõ¿¿í õóâààõ çàð÷ìààð ÌÓ-ûí ÇÃ-òàé áàéãóóëñàí ãýðýýíèé äàãóó ÌÓ-ûí íóòàã äýâñãýðò ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà îðøèí ñóóã÷ áóñ àëáàí òàòâàð òºëºã÷èéí ººðò íü íîãäîõ á¿òýýãäýõ¿¿íèé áîðëóóëàëòààñ îëñîí ýíý õóóëèéí 16.1., 16.2.1. äýõ õýñýãò çààñàí õóâèàð àëáàí òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãî

4

Ãèø¿¿äèéíõýý á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õóäàëäàõ ¿éë àæèëëàãààíû çóó÷ëàëûí ¿íèéí çºð¿¿ãýýñ îëñîí õîðøîîíû îðëîãî 5

1.2 Òàòâàð íîãäîõ îðëîãûí ä¿í (ìºð 7+8+…+18 ) 6 ¯íäñýí ¿éëäâýðëýë, àæèë ¿éë÷èëãýýíèé áîðëóóëàëòûí îðëîãî 7 Òóñëàõ ¿éëäâýðëýë, àæèë ¿éë÷èëãýýíèé áîðëóóëàëòûí îðëîãî 8 ¯íý òºëáºðã¿éãýýð áóñäààñ àâñàí áàðàà, àæèë, ¿éë÷èëãýý 9 Áèåò áóñ õºðºí㺠áîðëóóëñíû îðëîãî 10 Òåõíèêèéí, óäèðäëàãûí çºâëºõ áîëîí áóñàä ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî 11 Ãýðýýãýýð õ¿ëýýñýí ¿¿ðãýý áèåë¿¿ëýýã¿é ýòãýýäýýñ àâñàí òîðãóóëü, àëäàíãè, õîõèðëûí íºõºí òºëáºðèéí îðëîãî 12

Ãàäààä âàëþòûí õàíøíû çºð¿¿ãèéí áîäèò îðëîãî 13 Õóâüöàà, ¿íýò öààñ áîðëóóëñíû îðëîãî 14 Õºäëºõ ýä õºðºí㺠áîðëóóëñíû îðëîãî 15 Õºäëºõ áîëîí ¿ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí ò¿ðýýñèéí îðëîãî 16 Äààòãàëûí õóðààìæèéí îðëîãî 17 Àëáàí òàòâàð íîãäîõ áóñàä îðëîãî 18 2. Òàòâàð íîãäîõ îðëîãîîñ õàñàãäàõ çàðäëûí ä¿í ( ìºð 20+21+. . .+ 60) 19 Öàëèí, õºäºëìºðèéí õºëñ, íýìýãäýë õºëñ 20 Ýð¿¿ë ìýíä, íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýë 21 Ò¿¿õèé ýä, ¿íäñýí áîëîí òóñëàõ ìàòåðèàë, õàãàñ áîëîâñðóóëñàí ç¿éë 22 Ýðãýëòèéí áóñ ñàâ áàãëàà áîîäëûí çàðäàë 23 Öàõèëãààí ýð÷èì õ¿÷, äóëààí, óóð óñ 24 Áàðàà, ìàòåðèàëûí õýâèéí õîðîãäîë 25 Ò¿ëø øàòàõóóí, òýýâðèéí õºëñ, ñýëáýã õýðýãñëýë 26 Àæèëëàã÷äàä îëãîñîí øàãíàë, óðàìøóóëàë, áàéð, îðîí ñóóöíû õºëñíèé áîëîí óíàà, õîîë, ò¿ëøíèé ¿íèéí õºíãºëºëò 27

¯íäñýí õºðºíãèéí ýëýãäýë õîðîãäëûí øèìòãýë 28 Óðñãàë çàñâàðûí çàðäàë 29 Ýíý õóóëèéí 16.2 ò çààñíààñ ãàäíà ¿íäñýí áîëîí òóñëàõ ¿éëäâýðëýë, àæèë ¿éë÷èëãýýã ÿâóóëàõ, õºðºí㺠õóäàëäàí àâàõ çîðèëãîîð àâñàí çýýëèéí õ¿¿ãèéí çàðäàë

30

Õºðºí㺠îðóóëàã÷ààñ îëãîñîí çýýëä òºëñºí õ¿¿ãèéí çàðäàë (õºðºí㺠îðóóëàã÷èéí ºìíº íü îðóóëñàí õºðºí㺠îðóóëàëòûí õýìæýýíýýñ 3 äàõèíààñ èë¿¿ã¿é çýýëä òºëñºí õ¿¿ãèéí çàðäàë õàìààðíà)

31

Áóñäààð ã¿éöýòã¿¿ëñýí àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé õºëñ 34

Õóâüöàà õóäàëäàæ àâñàí ¿íý, ýñõ¿ë òóõàéí õóâüöààíä íîãäîõ ýçýìøèã÷èéí ºì÷èéí õýñýã 33

Ãàäààä âàëþòèéí õàíøèéí çºð¿¿ãèéí áîäèò àëäàãäàë 32

Ò¿ðýýñèéí òºëáºð 35Ñàíõ¿¿ãèéí ò¿ðýýñèéí òºëáºðèéí õ¿¿ 36Ìýðãýæëèéí ñîíèí, ñýòã¿¿ëèéí çàõèàëãà 37Çààâàë äààòãóóëàõ äààòãàëûí õóðààìæ 38

/ /

16

2. Òàòâàð íîãäîõ îðëîãîîñ õàñàãäàõ çàðäëûí ä¿í ( ìºð 20+21+. . .+ 60) 19 Öàëèí, õºäºëìºðèéí õºëñ, íýìýãäýë õºëñ 20 Ýð¿¿ë ìýíä, íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýë 21 Ò¿¿õèé ýä, ¿íäñýí áîëîí òóñëàõ ìàòåðèàë, õàãàñ áîëîâñðóóëñàí ç¿éë 22 Ýðãýëòèéí áóñ ñàâ áàãëàà áîîäëûí çàðäàë 23 Öàõèëãààí ýð÷èì õ¿÷, äóëààí, óóð óñ 24 Áàðàà, ìàòåðèàëûí õýâèéí õîðîãäîë 25 Ò¿ëø øàòàõóóí, òýýâðèéí õºëñ, ñýëáýã õýðýãñëýë 26 Àæèëëàã÷äàä îëãîñîí øàãíàë, óðàìøóóëàë, áàéð, îðîí ñóóöíû õºëñíèé áîëîí óíàà, õîîë, ò¿ëøíèé ¿íèéí õºíãºëºëò

27

¯íäñýí õºðºíãèéí ýëýãäýë õîðîãäëûí øèìòãýë 28 Óðñãàë çàñâàðûí çàðäàë 29 Ýíý õóóëèéí 16.2 ò çààñíààñ ãàäíà ¿íäñýí áîëîí òóñëàõ ¿éëäâýðëýë, àæèë ¿éë÷èëãýýã ÿâóóëàõ, õºðºí㺠õóäàëäàí àâàõ çîðèëãîîð àâñàí çýýëèéí õ¿¿ãèéí çàðäàë

30

Õºðºí㺠îðóóëàã÷ààñ îëãîñîí çýýëä òºëñºí õ¿¿ãèéí çàðäàë (õºðºí㺠îðóóëàã÷èéí ºìíº íü îðóóëñàí õºðºí㺠îðóóëàëòûí õýìæýýíýýñ 3 äàõèíààñ èë¿¿ã¿é çýýëä òºëñºí õ¿¿ãèéí çàðäàë õàìààðíà)

31

Ãàäààä âàëþòèéí õàíøèéí çºð¿¿ãèéí áîäèò àëäàãäàë 32 Õóâüöàà õóäàëäàæ àâñàí ¿íý, ýñõ¿ë òóõàéí õóâüöààíä íîãäîõ ýçýìøèã÷èéí ºì÷èéí õýñýã

33

Áóñäààð ã¿éöýòã¿¿ëñýí àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé õºëñ 34 Ò¿ðýýñèéí òºëáºð 35 Ñàíõ¿¿ãèéí ò¿ðýýñèéí òºëáºðèéí õ¿¿ 36 Ìýðãýæëèéí ñîíèí, ñýòã¿¿ëèéí çàõèàëãà 37 Çààâàë äààòãóóëàõ äààòãàëûí õóðààìæ 38 Ñàéí äóðûí äààòãàëûí õóðààìæ 39 Òºñºâò òºëºõººð òàéëàãíàñàí îíöãîé àëáàí òàòâàð 40 Òºñºâò òºëºõººð òàéëàãíàñàí ¿ë õºäëºõ ýä õºðíºãèéí àëáàí òàòâàð 41 Òºñºâò òºëºõººð òàéëàãíàñàí çàðèì á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íèéí ºñºëòèéí àëáàí òàòâàð

42

Òºñºâò òºëºõººð òàéëàãíàñàí ÀÒÁªßÕ àëáàí òàòâàð 43 Òºñºâò òºëºõººð òàéëàãíàñàí ãàçàð, áàéãàëèéí íººö àøèãëàñàíû òºëáºð, õóðààìæ

44

¯ë õºäëºõ õºðºí㺺ñ áóñàä èìïîðòûí áàðàà, ìàòåðèàë, ò¿¿õèé ýäèéí ãààëèéí àëáàí òàòâàð

45

Çýýëèéí ýðñäëèéí ñàí, áîëçîøã¿é àëäàãäëûí ñàí, çýýë òºëºãäºõºä ó÷èð÷ áîëçîøã¿é àëäàãäëààñ õàìãààëàõ ñàíä òºâëºð¿¿ëñýí õºðºíãº, äààòãàëûí áàéãóóëëàãûí òóõàéí æèëä áàéãóóëñàí íººöèéí ñàí

46

Çàð ñóðòàë÷èëãààíû çàðäàë 47 Àæèëëàãñäûí ñóðãàëò, äàâòàí ñóðãàëòûí ã¿éöýòãýëýýð íü òîîöñîí çàðäàë 48 Àëáàí òîìèëîëòûí çàðäàë 49 ¯ð áîðäîî, ìàë àìüòíû òýæýýë, ýì òàðèëãà, óðãàìàë õàìãààëëûí àðãà õýìæýýíä çàðöóóëñàí çàðäàë

50

Òýýâðèéí çàðäàë 51 Áàãà ¿íýòýé ò¿ðãýí ýëýãäýõ ç¿éëèéí çàðäàë 52 Õºäºëìºð õàìãààëëûí çàðäàë 53 Õîëáîî, áè÷èã õýðýã, öýâýðëýãýý, õàðóóë õàìãààëàëòûí çàðäàë 54 Ãàìøãèéí óëìààñ ó÷èðñàí õîõèðîë 55 Áàðàà, ìàòåðèàëûí õýâèéí õîðîãäîë 56 Áàéãàëü îð÷íûã íºõºí ñýðãýýõ çîðèëãîîð òºâëºð¿¿ëñýí ìºíãºí õºðºí㺠57 Àëáàí òàòâàð òºëºã÷èéí áóðóóòàé ¿éë àæèëëàãààòàé õîëáîãäîí òºëñºí òîðãóóëü, áóñäàä ó÷ðóóëñàí õîõèðëûã íºõºí òºëñºí òºëáºð

58

Áîðëóóëñàí õºäëºõ ýä õºðºíãèéí ¿ëäýãäýë ºðòºã 59 Òàòâàð íîãäîõ îðëîãîîñ õàñàãäàõ áóñàä çàðäëóóä 60

Ìàÿãò ÒÒ - 02 ÀÆ ÀÕÓÉÍ ÍÝÃÆÈÉÍ ÎÐËÎÃÛÍ

ÀËÁÀÍ ÒÀÒÂÀÐÛÍ ÒÀÉËÀÍ

3. Òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí çàëðóóëãà ( ìºð 62+63+. . . + 68 ) 61 Àëáàí òàòâàð íîãäîõ îðëîãîîñ õàñàãäàõ ñàéí äóðûí äààòãàëûí õóðààìæèéí òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí 15 õóâèàñ õýòýðñýí ä¿í

62

Àëáàí òàòâàð òºëºã÷èéí áóðóóòàé ¿éë àæèëëàãààòàé õîëáîãäîí òºëñºí òîðãóóëü, áóñäàä ó÷ðóóëñàí õîõèðëûã íºõºí òºëñºí òºëáºð

63

Àëáàí òîìèëîëòûí çàðäëûí õýòýðñýí ä¿í / òºðèéí àëáàí õààã÷äûí àëáàí òîìèëîëòûí çàðäëûí ä¿íãýýñ 2 äàõèíààñ èë¿¿ã¿é áàéíà /

64

Áàíê, áàíê áóñ ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãûí çýýë òºëºãäºõºä ó÷èð÷ áîëçîøã¿é àëäàãäëààñ õàìãààëàõ ñàí, õàäãàëàìæ çýýëèéí õîðøîîíû çýýëèéí ýðñäëèéí ñàíãèéí òàòâàð íîãäîõ îðëîãîîñ õàñàãäñàí çýýëèéí òºëºãäñºí ä¿í

65

Àëáàí òàòâàðààñ ÷ºëººëºõ îðëîãî îëîõîä ãàðñàí çàðäàë 66 Àëáàí òàòâàð òºëºã÷èéí ýíý õóóëüä çààñíû äàãóó ñóóòãàí òîîöîõ øààðäëàãàòàé áîëîâ÷ àëáàí òàòâàð ñóóòãààã¿é ä¿í

67

Áóñàä 68 4. Òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí ä¿í (ìºð 6-19+61) 69 5. ªìíºõ æèëèéí òàòâàðûí òàéëàíãààð ãàðñàí àëäàãäàë /òóõàéí æèëèéí àëáàí òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí ä¿íãèéí 50 õóâèàñ õýòðýõã¿é/ (1 äýõ æèë, 2 äàõü æèë) 70

6. Ýöñèéí òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí ä¿í (ìºð 69-70) 71 7. Íîãäóóëñàí òàòâàð 72 8. Õºíãºëºãäºõ òàòâàðûí ä¿í (ìºð 74+75+76+77) 73 ÀÀÍÁÎÀÒ-ûí õóóëèéí 19äóãààð ç¿éëèéí 1 äàõ õýñãèéí äàãóó 74 ÀÀÍÁÎÀÒ-ûí õóóëèéí 19äóãààð ç¿éëèéí 2 äàõ õýñãèéí äàãóó 75 ÀÀÍÁÎÀÒ-ûí õóóëèéí 19äóãààð ç¿éëèéí 5 äàõ õýñãèéí äàãóó (1-ð æèë, 2 –ð æèë, 3 æèë) 76 ÀÀÍÁÎÀÒ-ûí õóóëèéí 19äóãààð ç¿éëèéí 8 äàõ õýñãèéí äàãóó 77 9. Íèéòëýã õóâü õýìæýýãýýð òºëáºë çîõèõ òàòâàð (ìºð 72-73) 78

17

10. Ýðîòèê õýâëýë, íîì çîõèîë, ä¿ðñ áè÷ëýã õóäàëäñàí áóþó òºëáºðòýé àøèãëóóëñàí, ýðîòèê òîãëîëò ÿâóóëñàí ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (80* 40%)

79

Ýðîòèê õýâëýë, íîì çîõèîë, ä¿ðñ áè÷ëýã õóäàëäñàí áóþó òºëáºðòýé àøèãëóóëñàí, ýðîòèê òîãëîëò ÿâóóëñàí ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî

80

11. ¯ë õºäëºõ ýä õºðºí㺠áîðëóóëñàíû îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (ìºð 82*2% ) 81 ¯ë õºäëºõ ýä õºðºí㺠áîðëóóëñàíû îðëîãî 82 12.Òºëáºðò òààâàð, áîîöîîò òîãëîîì, ýä ìºíãºíèé õîíæâîðò ñóãàëààíû îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (87* 40%) 83

1. Îðëîãûí ä¿í 84 2. Áàðèìòààð íîòëîãäîõ çàðäàë 85 3. Õîíæâîðò îëãîñîí ìºí㺠áîëîí áàðààíû ¿íý 86 4. Òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãî (ìºð 84- 85- 86) 87

13.Òóñãàéëñàí õóâü õýìæýýãýýð òºëáºë çîõèõ òàòâàðûí ä¿í (ìºð 79+ 81+ 83) 88 14. Íèéò òºëáºë çîõèõ òàòâàðûí ä¿í ( ìºð 78+88) 89

Òàéëàíãèéí ýõíèé ¿ëäýãäýëÈë¿¿ 90

Äóòóó 91

Íîãäóóëñàí òàòâàð 92

Äàíñààð òºëñºíÿéöýòãýë 93ªºð÷ëºëò /+,-/ 94

Áýëýí áóñààð òºëñºí 95Èë¿¿ òºëºëòºä ñóóòãàñàí 96Áóöààí îëãîñîí 97Õ¿÷èíã¿é áîëãîñîí 98

Òàéëàíãèéí ýöñèéí ¿ëäýãäýëÈë¿¿ 99Äóòóó 100

II. Òóñãàéëñàí õóâü õýìæýýãýýð íîãäóóëàõ òàòâàðûí òîîöîîëîë

III.Òàòâàðûí òîîöîîëîë Äò Êò

Ìàÿãò ÒÒ - 02 ÒÀÉËÀÍ (¿ðãýëæëýë)

18

1. Ýíýõ¿¿ òàéëàíã òàòâàð òºëºã÷ àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãóóä íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëýý ¿íýí çºâ ãàðãàæ, ÀÀÍÎÀÒ-ûí õóóëüä çààñàí õóãàöààíä òàòâàðûí àëáàíä òàéëàãíàõ ¿¿ðýãòýé.

2. Íèéò áîðëóóëàëòûí îðëîãûí ä¿í (ìºð 1)-ã òàòâàðààñ ÷ºëººëºãäºõ îðëîãûí ä¿í (ìºð 2) äýýð òàòâàð íîãäîõ îðëîãûí ä¿í (ìºð 6)-íýìæ òîäîðõîéëíî.

3. Òàòâàð íîãäîõ îðëîãîîñ ÷ºëººëºãäºõ îðëîãûí ä¿í (ìºð 2)-ã ÀÀÍÎÀÒàòâàðûí õóóëüä çààñàí òàòâàð íîãäîõ îðëîãîîñ ÷ºëººëºãäºõ îðëîãóóä áîëîõ 3-5 äýõ ìºð¿¿äèéí ä¿íã íýìæ òîäîðõîéëíî.

4.Òàòâàð íîãäîõ îðëîãûí ä¿í (ìºð 6)-ã 7-18 äàõü ìºðèéí ä¿íã¿¿äèéã íýìæ òîäîðõîéëíî. Àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãóóä ººðèéí ¿íäñýí ¿éëäâýðëýë, àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãîî 7-ð ìºðºíä, òóñëàõ ¿éëäâýðëýë, àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãîî 8-ð ìºðºíä òóñãàíà. Çýýë, äààòãàë, áèðæ, áðîêåðûí áàéãóóëëàãóóä, áàðüöààëàí çýýëä¿¿ëýõ, õºðºí㺠ò¿ðýýñë¿¿ëýõ, çóó÷ëàõ ¿éë àæèëëàãààã ººðèéí ¿íäñýí ¿éë àæèëëàãààíû õýëáýð áîëãîí ÿâóóëæ áóé àæ àõóéí íýãæ¿¿ä äýýðõ ¿éë àæèëëàãààíààñ îëñîí îðëîãîî òàéëàíãèéí ìàÿãòûí ¿íäñýí ¿éëäâýðëýë, àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî ãýñýí 7-ð ìºðºíä áè÷íý. Õàðèí äýýðõ ¿éë àæèëëàãààã òóñëàõ ¿éëäâýðëýë, àæèë, ¿éë÷èëãýýíèé õýëáýðýýð ýðõëýæ áàéãàà áîë òàéëàíãèéí ìàÿãòûí 8-18 äýõ ìºðºíä òóñãàæ õàðóóëíà.

5. Òàòâàð íîãäîõ îðëîãîîñ õàñàãäàõ çàðäëûí ä¿í (ìºð 19)-ã 20-60 äýõ ìºð¿¿äýä çààñàí çàðäëóóäûã íýìæ òîäîðõîéëíî. ªºðººð õýëáýë òóõàéí òàéëàíãèéí õóãàöààíä ãàðñàí á¿õ çàðäëóóäûã çîðèóëàëò, òºð뺺ð íü àíãèëæ òóñãàíà. 40-ð ìºðºíä òóñãàñàí òºñºâò òºëºõººð òàéëàãíàñàí îíöãîé àëáàí òàòâàð ãýäýãò òàéëàíò õóãàöààíä íîãäñîí îíöãîé àëáàí òàòâàð áàéíà. (Ǻâõºí áàðèìòààð íîòëîãäîõ çàðäëûí ä¿íã îðóóëàí òîîöíî)

6. Òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí çàëðóóëãà (ìºð 61)-ûã ÀÀÍÎÀÒ-ûíõóóëüä çààñàí òàòâàð íîãäîõ îðëîãîîñ õàñàãäàõã¿é çàðäëóóä (ìºð 62-68)-ûí íèéëáýðýýð òîäîðõîéëíî. ªºðººð õýëáýë 20-60 äýõ ìºðºí äýýðòºð뺺ð íü çàäàëæ òóñãàñàí çàðäëóóäààñ ÀÀÍÎÀÒ-ûí õóóëèéí äàãóóòàòâàð íîãäîõ îðëîãîîñ õàñàãääàãã¿é çàðäëóóäûã 62-68 äàõü ìºðºíäòóñãàíà.

Ìàÿãò ÒÒ - 02 ÒÀÉËÀÍÃÈÉÍ ÌÀßÃÒ ÍªÕªÕ ÇÀÀÂÀÐ

7. Òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí ä¿í (ìºð 69)-ã òàòâàð íîãäîõ îðëîãûí ä¿í (ìºð 6) -ãýýñ òàòâàð íîãäîõ îðëîãîîñ õàñàãäàõ çàðäëûí ä¿í (ìºð 19)-ã õàññàí ä¿í äýýð òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí çàëðóóëãà (ìºð 61)-ûã íýìæ òîäîðõîéëíî.

8. ªìíºõ æèëèéí òàòâàðûí òàéëàíãààð ãàðñàí àëäàãäëûí ä¿í ( ìºð 70) íü ÀÀÍÎÀÒ-ûí õóóëèéí äàãóó ºìíºõ 2 æèëèéí òàòâàðûí òàéëàíãààð ãàðñàí àëäàãäàë áàéõ áà òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí 50 õóâèàñ õýòýð÷ áîëîõã¿é. ̺ðèéí 1 æèë, 2 æèë ãýñýí ¿ç¿¿ëýëòèéã õýä äýõ æèëèéí àëäàãäëûã õàñàæ áàéãààãààñ íü õàìààð÷ äóãóéëíà.

9. Ýöñèéí òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí ä¿í (ìºð 71)-ã òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí ä¿í (ìºð 69)-ýýñ ºìíºõ æèëèéí òàòâàðûí òàéëàíãààð ãàðñàí àëäàãäëûí ä¿í (ìºð 70)-ã õàñàæ òîäîðõîéëíî.

10. Íîãäóóëñàí òàòâàð (ìºð 72)-ûã ÀÀÍÎÀÒ-ûí õóóëèéí 17-ð ç¿éëèéí 1-ðò çààñàí õóâü õýìæýýãýýð òîîöîæ òîäîðõîéëíî.

11. Õºíãºëºãäºõ òàòâàðûí ä¿í (ìºð 73)-íü ìºí õóóëèéí 19-ð ç¿éëä çààñíû äàãóó òîäîðõîéëæ 74-77 äàõü ìºð¿¿äýä òóñãàñàí õºíãºëºëò¿¿äèéí íèéëáýð áàéíà. 76 äàõü ìºðèéí 1 , 2 , 3 æèë ãýñýí ¿ç¿¿ëýëòèéã õýä äýõ æèëèéí òàòâàðûí õºíãºëºëò ýäýëæ áàéãààãààñ íü õàìààð÷ äóãóéëíà.

12. Íèéòëýã õóâü õýìæýýãýýð òºëáºë çîõèõ òàòâàð (ìºð 78)-ûã íîãäóóëñàí òàòâàð (ìºð 72)-ààñ õºíãºëºãäºõ òàòâàðûí ä¿í (ìºð 73)-ã õàñ÷ òîäîðõîéëíî.

13. Õóóëüä çààñàí òóñãàéëñàí òàòâàðóóä (ìºð 79, 81, 83)-ûã ÀÀÍÎÀÒ-ûí õóóëèéí 17-ð ç¿éëèéí 2-ðò çààñàí õóâü õýìæýýãýýð òîîöîæ òîäîðõîéëíî.

14. Íèéò òºëáºë çîõèõ òàòâàðûí ä¿í (ìºð 89)-ã (ìºð 78+ 88) íýìæ òîäîðõîéëíî.

19

ÌÀßÃÒ ÍªÕªÕ ÇÀÀÂÀÐ (¿ðãýëæëýë)

20

Ãýðýýãýýð îëãîñîí õºäºëìºðèéí õºëñ, øàãíàë, óðàìøóóëàë, òýäãýýðòýé àäèëòãàõ îðëîãîîñ ñóóòãàí òîîöñîí

òàòâàðûí ìýäýý /ìàÿãò ÒÒ - 11(2)/

(Òóõàéí óëèðëûí õóãàöààíä îëãîãäñîí îðëîãûí õóâüä áºãëºãäºíº ) (ìÿíãàí òºãðºãººð)

¹

Ñóóòãóóëàã÷èéí Òàòâàðòºëºã÷èéí

îðëîãî,òàòâàðûí

á¿ðòãýëèéí äýâòðèéí

äóãààð

Îðëîãî îëãîñîíîãíîî

Îðëîãûí ä¿í

Ñóóòãóóëñàí òàòâàðÒÒÄ Íýð

įÍ

ÑÓÓÒÃÀÃ×ÈÉÍ ÒÀÉËÀÍ ¹1

Öàëèí, õºäºëìºðèéí õºëñ áîëîí òýäãýýðòýé àäèëòãàõ îðëîãîîñ ñóóòãàñàí àëáàí òàòâàðûí òàéëàí

/ìàÿãò ÒÒ - 11/

¯ç¿¿ëýëò

I1.Öàëèí, õºäºëìºðèéí õºëñ, øàãíàë, óðàìøóóëàë áîëîí òýäãýýðòýé àäèëòãàõ õºäºëìºð ýðõëýëòèéí îðëîãî (2+3)

1.1 Àæèë îëãîã÷òîé áàéãóóëñàí õºäºëìºðèéí ãýðýýíä çààñíû äàãóó àâ÷ áàéãàà ¿íäñýí öàëèí, íýìýãäýë õºëñ, íýìýãäýë, øàãíàë, óðàìøóóëàë, àìðàëòûí íºõºí îëãîâîð, òýòãýâýð òýòãýìæ òýäãýýðòýé àäèëòãàõ îðëîãî (ìÿí.òºã)1.2 ¯íäñýí àæëûí ãàçðààñ áóñàä õóóëèéí ýòãýýä áîëîí õóâü õ¿íòýé áàéãóóëñàí ãýðýýíèé ¿íäñýí äýýð àæèë, ¿¿ðýã ã¿éöýòãýæ àâñàí õºäºëìºðèéí õºëñ, øàãíàë, óðàìøóóëàë, òýäãýýðòýé àäèëòãàõ îðëîãî (ìÿí.òºã)

2. Ýð¿¿ë ìýíäèéí áîëîí íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéí ä¿í3. Òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãûí ä¿í (1-4)4. Íîãäóóëñàí òàòâàð (5*10 õóâü)5. Àæèë îëãîã÷îîñ àæèëòàí, ò¿¿íèé ãýð á¿ëèéí ãèø¿¿íä îëãîñîí òýòãýìæ áîëîí ò¿¿íòýé àäèëòãàõ áóñàä îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (8*10 õóâü)

5.1 Àæèë îëãîã÷îîñ àæèëòàí, ò¿¿íèé ãýð á¿ëèéí ãèø¿¿íä îëãîñîí òýòãýìæ áîëîí ò¿¿íòýé àäèëòãàõ áóñàä îðëîãî

6. Àæèë îëãîã÷îîñ àæèëòàí, ò¿¿íèé ãýð á¿ëèéí ãèø¿¿íä ºãñºí áýëãýíä íîãäóóëñàí òàòâàð (10*10 õóâü)

6.1Àæèë îëãîã÷îîñ àæèëòàí, ò¿¿íèé ãýð á¿ëèéí ãèø¿¿íä ºãñºí áýëýã

7.Һ뺺ëºí óäèðäàõ çºâëºë, õÿíàëòûí çºâëºë, îðîí òîîíû áóñ çºâëºë áîëîí áóñàä çºâëºë, õîðîî, àæëûí õýñãèéí ãèø¿¿íèé öàëèí õºëñ, øàãíàë, óðàìøóóëàë, òýäãýýðòýé àäèëòãàõ îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (12*10õóâü)

7.1 Һ뺺ëºí óäèðäàõ çºâëºë, õÿíàëòûí çºâëºë, îðîí òîîíû áóñ çºâëºë áîëîí áóñàä çºâëºë, õîðîî, àæëûí õýñãèéí ãèø¿¿íèé öàëèí õºëñ, øàãíàë, óðàìøóóëàë, òýäãýýðòýé àäèëòãàõ îðëîãî

8. Ãàäààä, äîòîîäûí àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãà, èðãýí áîëîí áóñàä ýòãýýäýýñ ºãñºí á¿õ òºðëèéí øàãíàë, óðàìøóóëàëä íîãäóóëñàí òàòâàð (14*10 õóâü)

8.1 Ãàäààä, äîòîîäûí àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãà, èðãýí áîëîí áóñàä ýòãýýäýýñ ºãñºí á¿õ òºðëèéí øàãíàë, óðàìøóóëàë

9. Íîãäóóëñàí íèéò òàòâàðûí ä¿í (6+7+9+11+13)10. Õºíãºëºãäºõ òàòâàðûí ä¿í

11. Ñóóòãàâàë çîõèõ íèéò òàòâàðûí ä¿í (15-16)12. Òàòâàðûí õºíãºëºëò ¿ç¿¿ëñíèé äàðàà òàòâàðààñ á¿ðýí ÷ºëººëºãäñºí èðãýäèéí òîî.

̺ð

II

1

2

3

4

56

7

8

9

10

11

12

13

14

151617

18

Òàò.Òºëºã÷ Òîî

III

Ä¿í

IV

I. ØÓÓÄ ÎÐËÎÃÎ /ìÿíãàí òºãðºã/

21

ÑÓÓÒÃÀÃ×ÈÉÍ ÒÀÉËÀÍ ¹2

13. Òàòâàð íîãäîõ øóóä áóñ îðëîãûí íèéò ä¿í (19+20+21+22+23+24)(òàòâàð íîãäîõ øóóä áóñ îðëîãîä öàëèí, õºäºëìºðèéí õºëñ, øàãíàë, óðàìøóóëàë äýýð àæèë îëãîã÷îîñ íýìæ îëãîæ áàéãàà òóõàéí àæèëòíààñ àëáàí ¿¿ðãýý ã¿éöýòãýõýä øóóä õîëáîãäîëã¿é äàðààõü áàðàà, ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãûã õàìðóóëíà)

13.1 ¯íý òºëáºðã¿é, ýñõ¿ë õºíãºëºëòòýé ¿íýýð òýýâðèéí õýðýãñëýýð ¿éë÷ëýõ, ò¿¿í÷ëýí óíààíû ìºíãèéã áýëíýýð îëãîõ

13.2 îðîí ñóóöíû àøèãëàëòûí çàðäëûí òºëáºð, áàéðíû õºëñ, ò¿ëøíèé ìºíãèéã áýëíýýð îëãîõ

13.3 õîîëíû ìºíãèéã áýëíýýð îëãîõ, ¿çâýð ¿éë÷èëãýýíèé îëãîâîð13.4 àõóéí ¿éë÷ëýã÷, æîëîî÷, öýöýðëýã÷èéí áîëîí áóñàä ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõ13.5 àæèë îëãîã÷èä, ýñõ¿ë áóñàä ýòãýýäýä òºëºõ ºð áàðàãäóóëñíû òºëáºð13.6 àðèëæààíû çýýëèéí õ¿¿ãýýñ äîîãóóð õ¿¿òýé îëãîñîí õ¿¿ãèéí çºð¿¿13.7 àäèëòãàõ áóñàä îðëîãî

14. Øóóä áóñ îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (18*10 õóâü)

15. Ñóóòãàâàë çîõèõ íèéò òàòâàðûí ä¿í (17+25)

19

20

21

22

23

24

25

26

27

II. ØÓÓÄ ÁÓÑ ÎÐËÎÃÎ /ìÿíãàí òºãðºã/

III. ÒÀÒÂÀÐ ÒÎÎÖÎÎËÎË Äò Êò

Óðüä òàéëàíãèéí ýöñèéí èë¿¿ /Êò/, äóòóó /Äò/

Ñóóòãàí òîîöîæ òºñºâò øèëæ¿¿ëñýí òàòâàðûí ä¿í /Êò/

Òàéëàíãèéí ýöñèéí èë¿¿ /Êò/, äóòóó /Äò/

Òºñºâò òºëºõ íèéò òºëáºðèéí ä¿í /Äò/

28

29

30

31

Òàéëàíã ¿íýí çºâ ãàðãàñàí: Òàéëàíã õ¿ëýýí àâñàí:

Äàðãà /Çàõèðàë/: . . . . . . . . . . . . . Òàòâàðûí óëñûí áàéöààã÷: . . . . . . . . . . . . . .

Åðºíõèé íÿãòëàí áîäîã÷: . . . . . . . . . . . . .

Òàòâàðûí èòãýìæëýãäñýí íÿãòëàí áîäîã÷ . . . . . . . . . . . . . .

200 îíû ñàðûí ºäºð

22

(¿ðãýëæëýë)

Òàéëàíã áºãëºõ人 3-ð áàãàíàíä òóõàéí ¿ç¿¿ëýëòèéí òàòâàð òºëºã÷èéí òîî, 4-ð áàãàíàíä òóõàéí ¿ç¿¿ëýëòèéí ìºíãºí ä¿íã îíû ýõíýýñ ºññºí ä¿íãýýð, ìÿíãà÷èëæ áºãëºíº.

2-ð ìºðèéí ä¿í:

Ýíä òàâèãäàõ ä¿í íü õºäºëìºðèéí ãýðýý áàéãóóëàí àæèëëàæ áóé àæèëëàãñäàä îëãîñîí öàëèí, õºäºëìºðèéí õºëñ, íýìýãäýë öàëèí, òýòãýìæ, èë¿¿ öàãèéí õºëñ, óð ÷àäâàðûí íýìýãäýë, çýðýã öîëíû íýìýãäýë, óäààí æèë àæèëëàñíû íýìýãäýë, àìðàëò áàÿð ¸ñëîëûí ¿åä àæèëëàñíû íýìýãäýë, õýýðèéí áîëîí õîðòîé õ¿íä íºõöëèéí íýìýãäýë, ñàð óëèðàë æèëèéí àæëûí ¿ð ä¿íãèéí øàãíàë çýðýã îðëîãûã ýíä òóñãàíà. Óã îðëîãûã òîîöîõäîî òàéëàíò õóãàöààíä õàìààðàõ ñàðóóäûí öàëèíãèéí òîîöîîíû õ¿ñíýãòèéí «îëãîâîë çîõèõ öàëèí» ä¿íã¿¿äèéã íýìæ ãàðãàíà. Òàéëàíò õóãàöààíä õàìààðàõ ñàðóóäûã õàðóóëáàë: 1-ð óëèðëûí òàéëàíãèéí õóãàöààíä: 1, 2, 3 ñàðóóäûí öàëèíãèéí õ¿ñíýãò¿¿ä2-ð óëèðëûí òàéëàíãèéí õóãàöààíä: 1, 2, 3, 4, 5, 6 ñàðóóäûí öàëèíãèéí õ¿ñíýãò¿¿ä3-ð óëèðëûí òàéëàíãèéí õóãàöààíä: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ñàðóóäûí öàëèíãèéí õ¿ñíýãò¿¿ä 4-ð óëèðëûí òàéëàíãèéí õóãàöààíä: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 ñàðóóäûí öàëèíãèéí õ¿ñíýãò¿¿ä

3-ð ìºðèéí ä¿í:

Ýíä òàâèãäàõ ä¿í íü òàéëàíò õóãàöààíû ñàðóóäàä îëãîñîí äýýðõ òºðëèéí îðëîãóóäûí ä¿í áàéíà.

4-ð ìºðèéí ä¿í:

Ýíä òàâèãäàõ ä¿í íü àæèëëàãñàäûí ººðºº áèå äààí òºëºõ ýð¿¿ë ìýíäèéí áîëîí íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéã àæèëëàãñäàä îëãîâîë çîõèõ öàëèíãèéí ä¿í áîëîí ãýðýýãýýð îëãîñîí õºäºëìºðèéí õºëñíèé ä¿íãýýñ õóóëèíä çààñíû äàãóó 10 õ¿ðòýë õóâèàð òîîöîæ íîãäóóëàõ áºãººä 10 õóâèàð òîîöîæ íîãäóóëñàí òîõèîëäîëä 1-ð ìºðèéí ä¿íã 10 õóâèàð ¿ðæ¿¿ëæ ãàðãàñàíòàé òýíö¿¿ áàéíà.

6-ð ìºðèéí ä¿í:

Ýíä òàâèãäàõ ä¿í íü òàéëàíò õóãàöààíä õàìààðàõ ñàðóóäûí öàëèíãèéí

23

ÑÓÓÒÃÀÃ×ÈÉÍ ÒÀÉËÀÍ ¹ 2 ÍªÕªÕ ÇÀÀÂÀÐ

òîîöîîíû õ¿ñíýãò¿¿äèéí «ñóóòãàâàë çîõèõ òàòâàð» -ûí ä¿íã¿¿äèéí íèéëáýð áàéíà.

8, 10, 12, 14-ð ìºð¿¿äèéí ä¿í:

Ýíä òàâèãäàõ ä¿í íü òàéëàíò õóãàöààíû ñàðóóäàä îëãîñîí äýýðõ òºðëèéí îðëîãóóäûí ä¿í áàéíà.

16-ð ìºðèéí ä¿í:

Ýíä òàâèãäàõ ä¿í íü òàéëàíò õóãàöààíä õàìààðàõ õàìãèéí ñ¿¿ë÷èéí ñàðûí öàëèíãèéí òîîöîîíû õ¿ñíýãòèéã ¿íäýñëýí ñàðä 7000 òºãðºãèéã õºíãºëíº. Òàéëàíò õóãàöààíä õºíãºëºãäºõ òàòâàðóóäûã õàðóóëáàë: 1-ð óëèðëûí òàéëàíãèéí õóãàöààíä: 1, 2, 3 ñàðóóäûí íèéëáýð 21.0 ì/ò 2-ð óëèðëûí òàéëàíãèéí õóãàöààíä: 1, 2, 3, 4, 5, 6 ñàðóóäûí íèéëáýð áóþó 42.0 ì/ò 3-ð óëèðëûí òàéëàíãèéí õóãàöààíä: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ñàðóóäûí íèéëáýð áóþó 63.0 ì/ò 4-ð óëèðëûí òàéëàíãèéí õóãàöààíä: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 ñàðóóäûí íèéëáýð áóþó 84.0 ì/ò

18-ð ìºðèéí ä¿í:

Ýíä òàâèãäàõ ä¿í íü òàéëàíò õóãàöààíä õàìààðàõ õàìãèéí ñ¿¿ë÷èéí ñàðûí öàëèíãèéí òîîöîîíû õ¿ñíýãòèéã ¿íäýñëýí ñàðä õºíãºëºõ 7000 òºãðºãèéã õºíãºëñíèé äàðàà «ñóóòãàâàë çîõèõ òàòâàð» íîãäîõã¿é áîëæ áóé àæèëëàãñäûí òîîíû íèéëáýð áàéíà. Ýíý ¿ç¿¿ëýëòèéã çºâõºí 3-ð áàãàíû ä¿í äýýð áºãëºíº.

20-ð ìºðººñ 26-ð ìºð¿¿äýä òàâèãäàõ ä¿í:

¯íý òºëáºðã¿é, ýñõ¿ë õºíãºëºëòòýé ¿íýýð òýýâðèéí õýðýãñëýýð ¿éë÷ëýõ, ò¿¿í÷ëýí óíààíû ìºíãèéã áýëíýýð îëãîõ, îðîí ñóóöíû àøèãëàëòûí çàðäëûí òºëáºð, áàéðíû õºëñ, ò¿ëøíèé ìºíãèéã áýëíýýð îëãîõ, õîîëíû ìºíãèéã áýëíýýð îëãîõ, ¿çâýð ¿éë÷èëãýýíèé îëãîâîð, àõóéí ¿éë÷ëýã÷, æîëîî÷, öýöýðëýã÷èéí áîëîí áóñàä ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõ, àæèë îëãîã÷èä, ýñõ¿ë áóñàä ýòãýýäýä òºëºõ ºð áàðàãäóóëñíû òºëáºð, àðèëæààíû çýýëèéí õ¿¿ãýýñ äîîãóóð õ¿¿òýé îëãîñîí õ¿¿ãèéí çºð¿¿, àäèëòãàõ áóñàä îðëîãî áàéíà.

24

Ñóóòãàã÷èéí õóâü õ¿íä îëãîñîí îðëîãîîñ ñóóòãàñàí àëáàí òàòâàðûí òàéëàí

¯ç¿¿ëýëò̺ð

ÒàòÒºëºã÷

òîîÄ¿í

I II III IV

1. Óðëàãèéí òîãëîëò, ñïîðòûí òýìöýýíèé øàãíàë, íààäìûí áàé øàãíàëä íîãäóóëñàí òàòâàð (ìºð 2*5 õóâü)

1

1.1 Óðëàãèéí òîãëîëò, ñïîðòûí òýìöýýíèé øàãíàë, íààäìûí áàé øàãíàë

2

2. Øèíæëýõ óõààí, óòãà çîõèîë, óðëàãèéí á¿òýýë òóóðâèõ, øèíý á¿òýýë, á¿òýýãäýõ¿¿íèé áîëîí àøèãòàé çàãâàð çîõèîí á¿òýýõ, ñïîðòûí òýìöýýí, óðëàãèéí òîãëîëòîä îðîëöîõ çàìààð îëñîí îðëîãî, òýäãýýðòýé àäèëòãàõ áóñàä îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (4*5 õóâü)

3

2.1 Øèíæëýõ óõààí, óòãà çîõèîë, óðëàãèéí á¿òýýë òóóðâèõ, øèíý á¿òýýë, á¿òýýãäýõ¿¿íèé áîëîí àøèãòàé çàãâàð çîõèîí á¿òýýõ, ñïîðòûí òýìöýýí, óðëàãèéí òîãëîëòîä îðîëöîõ çàìààð îëñîí îðëîãî, òýäãýýðòýé àäèëòãàõ áóñàä îðëîãî

4

3. Òºëáºðò òààâàð, áîîöîîò òîãëîîì, ýä ìºíãºíèé õîíæâîðò ñóãàëààíû îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð ( ìºð 6*40 õóâü) 5

3.1Òºëáºðò òààâàð, áîîöîîò òîãëîîì, ýä ìºíãºíèé õîíæâîðò ñóãàëààíû îðëîãî 6

4. Íîãäîë àøãèéí îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð ( ìºð 8*10 õóâü ) 7

4.1Õóâüöààíû íîãäîë àøèã, õóâü õ¿ðòýã÷èéí îðëîãî 8

5. Ýðõèéí øèìòãýëèéí îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (ìºð 10*10%) 95.1 Ýðõèéí øèìòãýëèéí îðëîãî 10

6. Õ¿¿ãèéí îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð ( ìºð 12*10 õóâü ) 11

6.1Õ¿¿ãèéí îðëîãî (çýýëèéí áîëîí õàäãàëàìæèéí õ¿¿, õàðèëöàõ äàíñíû ¿ëäýãäýë, áàòëàí äààëò ãàðãàñíû òºëáºð, ºðèéí áè÷èã/áîíä/, õóóëü áîëîí ãýðýýíèé äàãóó àâ÷ áàéãàà õ¿¿, àíçûí îðëîãî)

12

7. Ñóóòãàñàí íèéò òàòâàðûí ä¿í ( 1+ 3+ 5+ 7+ 9+ 11) 13

I. ÒÀÒÂÀÐ ÍÎÃÄÓÓËÀËÒ /ìÿíãàí òºãðºã/

Ñóóòãàâàë çîõèõ íèéò òàòâàðûí ä¿í 14

Óðüä òàéëàíãèéí ýöñèéí èë¿¿ /Êò/, äóòóó /Äò/ 15

Ñóóòãàí òîîöîæ òºñºâò øèëæ¿¿ëñýí òàòâàðûí ä¿í /Êò/ 16

Òàéëàíãèéí ýöñèéí èë¿¿ /Êò/, äóòóó /Äò/ 17

Òºñºâò òºëºõ íèéò òºëáºðèéí ä¿í /Äò/ 18

II. ÒÀÒÂÀÐ ÒÎÎÖÎÎËÎË Äò Êò

25

ÑÓÓÒÃÀÃ×ÈÉÍ ÒÀÉËÀÍ ¹3

Ñóóòãàã÷èéí àæ àõóéí íýãæèä îëãîñîí îðëîãîîñ ñóóòãàñàí àëáàí òàòâàðûí òàéëàí

I. ÒÀÒÂÀÐ ÍÎÃÄÓÓËÀËÒ /ìÿíãàí òºãðºã/

¯ç¿¿ëýëò̺ð

ÒàòÒºëºã÷

òîîÄ¿í

I II III IV

1. Ãàäààäûí àæ àõóéí íýãæèéí òºëººëºã÷èéí ãàçðûí ººðò íîãäîõ àøãààñàà ãàäààäàä øèëæ¿¿ëñýí àøèã, îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (ìºð 4 *20 õóâü)

1

1.1 Ãàäààäàä øèëæ¿¿ëñýí àøèã, îðëîãûí ä¿í 2 1.2 ׺뺺ëºãäºõ îðëîãî (ãàçðûí òîñíû ñàëáàðò á¿òýýãäýõ¿¿í õóâààõ çàð÷ìààð ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà îðøèí ñóóã÷ áóñ àëáàí òàòâàð òºëºã÷èéí àëáàí òàòâàð òºëñíèé äàðààõü îðëîãîî ãàäààäàä øèëæ¿¿ëñýí ä¿í)

3

1.3 Òàòâàð íîãäóóðàõ îðëîãî (ìºð 2-3) 4 2.Íîãäîë àøãèéí îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (ìºð 9 *10 õóâü) 5

2.1 Õºðºí㺠îðóóëàã÷èéí ºìíº íü îðóóëñàí õºðºí㺠îðóóëàëòûí õýìæýýíýýñ 3 äàõèíààñ äàâñàí çýýëä òºëñºí õ¿¿ãèéí çàðäàë

6

2.2 Íîãäîë àøãèéí îðëîãî 7 2.3 Õóâüöàà áîëîí õºðºíãèéã àíõ õóäàëäàí àâñàí ¿íý /Àëáàí òàòâàð òºëºã÷èéí õóâü íèéë¿¿ëñýí àæ àõóéí íýãæ òàòàí áóóãäñàí òîõîëäîëä àíõ õóäàëäàæ àâñàí ¿íèéã õàñàæ òîîöíî /

8

Òàòâàð íîãäóóëàõ îðëîãî ( ìºð 6+7-8) 9

3.Ýðõèéí øèìòãýëèéí îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (ìºð 11 *10%) 10 3.1 Ýðõèéí øèìòãýëèéí îðëîãî 11 4. Õ¿¿ãèéí îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð ( ìºð 13 *10 õóâü) 12 4.1 Õ¿¿ãèéí îðëîãî(çýýëèéí áîëîí õàäãàëàìæèéí õ¿¿, õàðèëöàõ äàíñíû ¿ëäýãäýë, áàòëàí äààëò ãàðãàñíû òºëáºð, ºðèéí áè÷èã/áîíä/, õóóëü áîëîí ãýðýýíèé äàãóó àâ÷ áàéãàà õ¿¿, àíçûí îðëîãî)

13

5.Ýðõ áîðëóóëñíû îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð ( ìºð 15 *30%) 14 5.1 Ýðõ áîðëóóëñíû îðëîãî 15 6.Ìîíãîë óëñàä îðøèí ñóóã÷ áóñ òàòâàð òºëºã÷èéí ÌÓ-ä ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ îëñîí îðëîãîä íîãäóóëñàí òàòâàð (( ìºð 17+18+19+20 )*20 õóâü)

16

6.1 ÌÓ-ä á¿ðòã¿¿ëýí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà àæ àõóéí íýãæýýñ àâñàí íîãäîë àøãèéí îðëîãî

17

6.2 Çýýëèéí õ¿¿ãèéí áîëîí áàòëàí äààëò ãàðãàñíû òºëáºð 18 6.3 Ýðõèéí øèìòãýëèéí îðëîãî, ñàíõ¿¿ãèéí ò¿ðýýñèéí õ¿¿ãèéí îðëîãî, óäèðäëàãûí çàðäàëä òºëñºí òºëáºð, ò¿ðýýñèéí òºëáºð, áèåò áîëîí áèåò áóñ õºðºí㺠àøèãëóóëñíû îðëîãî

19

6.4 ÌÓ-ûí íóòàã äýâñãýð äýýð áîðëóóëñàí áàðàà, ã¿éöýòãýñýí àæèë, ¿ç¿¿ëñýí ¿éë÷èëãýýíèé îðëîãî 20

7. Ñóóòãàñàí òàòâàðûí íèéò ä¿í (1+5+10 +12 +14 +16 ) 21 8. Äàâõàð òàòâàðûí ãýðýýãýý𠺺ð÷ëºãäñºí òàòâàðûí ä¿í 22

26

ÑÓÓÒÃÀÃ×ÈÉÍ ÒÀÉËÀÍ ¹4

ÀÍÓ-ûí Îëîí óëñûí õºãæëèéí àãåíòëàãèéí Ýäèéí çàñãèéí áîäëîãûí øèíýòãýë, ºðñºëäºõ ÷àäâàð òºñëèéí òóñëàëöààòàé áýëòãýí õýâëýâ.