19taxma4ku68policy of taxation for helping flood
DESCRIPTION
นางสาววนากร แหวกวารี นายไพศาล ร่ มรื่นวาณิชกิจ นางสาวโชคลัดดา พสุ มาตร์ มาตรการทางภาษีช่วยเหลืออุทกภัย ปี 2554 โดย นางสาวโชคลัดดา พสุ มาตร์ 51236438 นางสาววนากร แหวกวารี 51236552 นายไพศาล ร่ มรื่ นวาณิ ชกิจ 51239127 คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ พ.ศ. 2554 โดย มาตรการทางภาษีช่วยเหลืออุทกภัย ปี 2554 เมื่อ วันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555 ปัญหาพิเศษ อาจารย์ผู้ประสานสาขาวิชา อาจารย์ที่ปรึ กษาTRANSCRIPT
มาตรการทางภาษชวยเหลออทกภย ป 2554
โดย
นางสาวโชคลดดา พสมาตร
นางสาววนากร แหวกวาร
นายไพศาล รมรนวาณชกจ
ปญหาพเศษนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร บรหารธรกจบณฑต
สาขาการบญชบรหาร
คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
พ.ศ. 2554
Policy of Taxation for Helping Flood Victims in Year 2011
โดย นางสาวโชคลดดา พสมาตร 51236438 นางสาววนากร แหวกวาร 51236552 นายไพศาล รมรนวาณชกจ 51239127
ปญหาพเศษฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรบรหารธรกจบณฑต สาขาการบญชบรหาร
คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
พ.ศ. 2554
ปญหาพเศษ
ของ นางสาวโชคลดดา พสมาตร 51236438 นางสาววนากร แหวกวาร 51236552 นายไพศาล รมรนวาณชกจ 51239127
เรอง
มาตรการทางภาษชวยเหลออทกภย ป 2554
ไดรบการตรวจสอบและอนมต ใหเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร
บรหารธรกจบณฑต สาขาการบญชบรหาร
เมอ วนท 10 กมภาพนธ พ.ศ. 2555
อาจารยทปรกษาปญหาพเศษ
อาจารยผประสานสาขาวชา
(1)
กตตกรรมประกาศ
ปญหาพเศษฉบบนส าเรจ ลลวงไปดวยความกรณาอยางดยงจาก อาจารยประไพพศ สวสด
รมย อาจารยทปรกษาปญ หาพเศษทไดกรณาใหค าแนะน าในดานตางๆ พรอมทงตรวจทานแกไข
ขอบกพรองและขอเสนอแนะ มอบก าลงใจในการท าปญหาพเศษเลมนจนส าเรจสมบรณ คณะ
ผจดท าขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง ไว ณ โอกาสน
ขอกราบขอบพระคณคร อาจารย เนองจากคณะผจดท าไดรบความชวยเหลอ และความดแลเอาใจใสจากคณาจารยประจ าสาขาการบญชบรหาร ตลอดจนครอาจารยทกทานทไดประสทธประสาทวชาความร มอบความรความเขาใจดๆ และใหค าปรกษาในการจดท าปญหาพเศษเลมน
ขอกราบขอบพระคณ คณพอ คณแม และครอบครว ทใหการสงเสร มสนบสนนดาน
การศกษาและใหก าลงใจดๆ โดยเสมอมา อกทงขอขอบคณเพอนนสตปรญญาตร สาขาการบญชบรหาร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รน
ท 68 ทใหความชวยเหลอแนะน าแนวทางในการจดท าปญหาพเศษ และใหก าลงใจคณะผจดท ามา
โดยตลอด
ทายนทางคณะผจดท าขอกราบขอบพระคณทกทานทไดกลาวนามและไมไดกลาวนามทม
สวนรวมสนบสนน ใหก าลงใจ ความเมตตา และใหทนทรพยแกคณะผจดท ามาโดยตลอด คณะ
ผจดท าหวงเปนอยางยงวา ปญหาพเศษฉบบนจะมประโยชนทางดานวชาการ และมสวนชวยในการ
ยกระดบมาตรฐานของอาชพผสอบบญชใหเปนทยอมรบของภาคธรกจ สาธารณชนทวไป ตลอดจน
เปนทยอมรบในระดบสากล
คณะผจดท า
กมภาพนธ 2555
(2)
โชคลดดา พสมาตร และคณะ 2554: มาตรการทางภาษชวยเหลออทกภยป 2554 ปรญญาบรหารธรกจบณฑต สาขาวชาการบญชบรหาร อาจารยทปรกษาวชาปญหาพเศษ: อาจารยประไพพศ สวสดรมย, บธ.ม, บช.ม 106 หนา
รายงานปญหาพเศษฉบบนศกษามาตรการทางภาษชวยเหลออ ทกภย ป 2554 โดยจะศกษาถงมาตรการทางภาษชวยเหลอผประสบอทกภยส าหรบบคคลธรรมดาและนตบคคล และมาตรการทางภาษชวยเหลอผบ รจาคส าหรบบคคลธรรมดาและนตบคคล ซงมาตรการทางภาษ ชวยเหลอผ ประสบอทกภยและมาตรการทางภาษชวยเหลอผบรจาคน ไดมการยกเวนภาษทแตกตางกนไปตามสถานการณทเกดขนทงส าหรบบคคลธรรมดาและนตบคคลจากสถานการณอทกภยป 2554 น
จากผลการศกษามาตรการทางภาษชวยเหลออทกภย ป 2554 ท าใหทราบถงผลทเกดขนจาก
สถานการณอทกภยครงนทไดสรางความเสยหายตอผประสบภยอทกภยทงทเปนบคคลธรรมดาและนตบคคลเปนอยางมาก จงท าใหรฐบาลไดออกมาตรการทางภาษ มาเพอชวยเหลอผประสบอทกภยและผบรจาค ทงทเปนบคคลธรรมดาและนตบคคล ซงผประสบอทกภย ทงบคคลธรรมดาและนตบคคลจะไดรบความชวยเหลอจากรฐบาลทงในของ เรองความเสยหายของบาน รถยนต และนคมอสาหกรรมตางๆ โดยการสงเสรมการลงทน (บโอไอ) เพอชวยเหลอผประสบอทกภย สวนในดานของผบรจาคทบรจาคเงนหรอทรพยสนกสามารถน ามลคาของเงนและทรพยสนมายกเวนภาษได
ผลการศกษาดงกลาวรฐบาลควรใหความส าค ญกบสถานการณอทกภยทเกดขนมากกวาน ซงทผานมา คนไทยทกคน อาจจะไมเคยคดหรอ คาดการณมากอนวาจะเกด สถานการณอทกภยเกดขนตอประเทศไทยอยางรายแรงไดขนาดน ดงนนร ฐบาลจงควรมการจดการน าทเปนระบบ และถกตองในการพยากรณเกยวกบน า ควรมการเป ดเผยขอมลเกยวกบน าใหประชาชนไดรบทราบ มมาตรการชวยเหลอผประสบอทกภยในระยะยาว ควรมการชวยเหลอและประชาสมพนธใหกบไดผ ประสบอทกภยอยาง ทวถง เพอ เปนการ ปองกน หรอลดปญหา ไมใหเกด สถานการณ อทกภยทรายแรงอยางทเกดขนใน ป 2554 ทอาจจะเกดขนอกครงในอนาคต ________________________ ________________________ _______/_______/_______ นางสาวโชคลดดา พสมาตร อาจารยประไพพศ สวสดรมย
(3)
สารบญ
หนา
กตตกรรมประกาศ (1)
บทคดยอ (2)
สารบญภาพ (5)
สารบญตาราง (6)
บทท 1 บทน า
ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1
วตถประสงคของการศกษา 2
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2
ขอบเขตของการศกษา 3 วธการศกษา 3
นยามศพท 3
บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ
แนวคด และทฤษฎเกยวกบเงนไดพงประเมนมาตรา 40 5
แนวคด และทฤษฎเกยวกบคาลดหยอน 14
แนวคด และทฤษฎเกยวกบภาษมลคาเพม 22
แนวคด และทฤษฎเกยวกบอากรขาเขา 26
แนวคด และทฤษฎเกยวกบมาตรการภาษ 36
(4)
สารบญ (ตอ)
หนา
บทท 3 สถานการณปญหาและผลกระทบจากอทกภย
สถานการณการเกดอทกภย 40
สรปสถานการณน าทวม 44
ปญหาของผประสบภยอทกภย 45
ผลกระทบอทกภย ป 2554 51
การชวยเหลอของผบรจาค 66
บทท 4 ผลการศกษามาตรการทางภาษชวยเหลออทกภยป 2554
กลมผประสบภย 70
กลมผบรจาค 80
บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ
บทสรป 87
ขอเสนอแนะ 90
เอกสารอางอง 103
(5)
สารบญภาพ
หนา
ภาพท
3-1 การแบงชนและการผสมของมวลน าจดและน าเคม 57
3-2 ขยะทถกพดขนมาบนหาดบางแสน 60
(6)
สารบญตาราง
หนา
ตารางท
3-1 สาเหตการเสยชวตของประชาชนจากมหาอทกภยป 2554 41
3-2 จงหวดทมผเสยชวตจากมหาอทกภยป 2554 (เรยงล าดบจากมากไปนอย) 42
3-3 อตสาหกรรมทไดรบผลกระทบคอนขางรนแรงจากวกฤตน าทวมป 2554 53
3-4 การประเมนผลกระทบทางเศรษฐกจจากอทกภย 55
บทท 1
บทน า
ความเปนมาและความส าคญของปญหา
การเปลยนแปลงภมอากาศและสภาวะแวดลอมของโลกในปจจบนไดสรางความเสยหาย
และเปนภยตอมนษย สงผลใหประเทศไทยตองเผชญกบปญหาภยพบตทางธรรมชาตและม
แนวโนมทจะมความรนแรงมากขนเรอยๆผลกระทบทเหนไดชดคอการเกด ภยพบต ทเราเรยกวา
อทกภย ในประเทศไทยเคยเกดเหต อทกภยอยบอยครงทวทกภาคของประเทศ ซงป พ .ศ.2554 ได
เกดอทกภยครงใหญซงไดสรางความเสยหายตอภาคธรกจเปนอยางมาก หลงจาก อทกภยผานไป
ภาครฐจะตองจดสรรงบประมาณภาษเพอชวยเหลอ นอกจากนกรมสรรพกร ไดเสนอมาตรการทาง
ภาษเพอชวยเหลอภาษในการเกดอทกภย
ส าหรบมาตรการทางภาษทกรมสรรพกร กระทรวงกา รคลงไดเสนอเพอชวยเหลอ
ผประสบภยซงมสาระส าคญสองดาน คอ ดานผบรจาค และดานผประสบภย อทกภยหรอผรบการ
บรจาค โดย ใหผทบรจาคใหแกผทเดอ ดรอนจากภยน าทวมน ามลคาเงนบรจาคและสงของไปหก
ลดหยอนภาษได เงนหรอสงของทผประสบภย อทกภยไดรบกจะไดรบการยกเวนภาษ การบรจาค
เพอชวยเหลอผประสบอทกภย ทไดกระท าตงแตวนท 1 กนยายน พ .ศ. 2554 ถงวนท 31 ธนวาคม
พ.ศ. 2554 ก าหนดใหส าหรบบคคลธรรมดาและส าหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลโดยได
ผานการเหนชอบจากคณะรฐมนตรเศรษฐกจแลว
จากเหตผลทกลาวมาการเกดอทกภยครงนมความรนแรงไดสรางความเสยหายเปนอยาง
มาก เมอพจารณาถงกรณทกรมสรรพากร กระทรวงการคลง ไดเสนอมาตรการทางภาษเพอ
ชวยเหลอผประสบ อทกภยนาจะมสวนชวยสนบสนนมาตรการตางๆ ของภาครฐทจะชวยบรรเทา
2
ความเดอดรอนของผประสบอทกภยครงนได คณะผจดท าจงมความสนใจทจะศกษา เรอง มาตรการ
ทางภาษชวยเหลออทกภย ป 2554 เพอประโยชนตอประชาชนทกคนและภาคธรกจ
วตถประสงคของการศกษา
จากความส าคญของปญหาขางตน ท าใหการศกษาปญหาพเศษ เรอง มาตรการทางภาษ
ชวยเหลออทกภย ป 2554 มวตถประสงคของการศกษา มดงตอไปน
1. เพอศกษาถงมา ตรการทางภาษส าหรบบคคลธรรมดา และนตบคคลส าหรบ ผประสบอทกภย
2. เพอศกษาถงมาตรการทางภาษส าหรบบคคลธรรมดาและนตบคคลส าหรบผบรจาค
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
การศกษาปญหาพเศษ เรอง มาตรการทางภาษชวยเหลออทกภย ป 2554 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ มดงตอไปน
1. ท าใหทราบถงมาตรการทางภาษส าหรบบคคลธรรมดา และนตบคคลส าหรบผประสบอทกภย
2. ท าใหทราบถงมาตรการทางภาษส าหรบบคคลธรรมดาและนตบคคลส าหรบผบรจาค
3
ขอบเขตของการศกษา
การศกษาปญหาพเศษ เรอง มาตรการทางภาษชวยเหลออทกภย ป 2554 คณะผจดท าได
ท าการศกษาและคนควา จะท าการศกษาเกยวกบมาตรการทางภาษส าหรบบคคลธรรมดา นตบคคล
ของผประสบอทกภยและผบรจาคทเกดขนในชวงเกดอทกภย ป 2554
วธการศกษา
การศกษาคนควาท าปญหาพเศษน เปนการศกษาคนควาหาขอมลทเกยวของกบมาตรการ
ทางภาษชวยเหลออทกภย และขอมลในระดบทตยภม (Secondary Level) ซงท าการศกษาคนควา
ขอมลจากทาง หนงสอ บทความ วารสา ร ขาวสารตางๆ และเอกสารทางวชาการ เชน ประมวล
รษฎากร พระราชบญญตตางๆ กฎกระทรวง ระเบยบ ค าสง และเอกสารทางราชการอนๆ รวมถง
เอกสารตางๆ ทเผยแพรผานทางอนเตอรเนต
นยามศพท
ในการศกษาปญหาพเศษ เรอง มาตรการทางภาษชวยเหลออทกภย ป 2554 เพอใหคณะ
ผจดท าและผทศกษาเกดความเขาใจทตรงกน จงไดใหค านยามศพทไวดงตอไปน
อทกภย หมายถง ภยทเกดขนเนองจากมน าเปนสาเหต อาจจะเปนน าทวม น าปา หรออน ๆ
โดยปกต อทกภยเกดจากฝนตกหนกตอเนองกนเปนเวลานาน บางครงท าใหเกดแ ผนดนถลม อาจม
สาเหตจากพาย หมนเขตรอนลมมรสมมก าลงแรง รองความกดอากาศต ามก าลงแรง อากาศ
แปรปรวน น าทะเลหนน แผนดนไหว เขอนพง ท าใหเกดอทกภยไดเสมอ
4
บคคลธรรมดา หมายถ ง สงทสามารถมสทธและหนาทไดตามกฎหมาย และมได
หมายความเฉพาะมนษยซงก เรยกวาบคคลธรรมดาเพยงอยางเดยว แตกฎหมายไดรบรองบรรดา
คณะบคคลหรอกจการและทรพยสนบางอยางตามกฎหมายทก าหนดไว ใหเปนบคคลใน
ความหมายของกฎหมายไดอกประการหนงกลาวคอใหมสทธและหนาทเหมอนบคคลธรรมดา
นตบคคล หมายถง บคคลประเภทหนงซงเกดขนโดยอ านาจของกฎหมายมสทธและหนาท
และความรบผดเชนเดยวกบบคคลธรรมดา เวนแตสทธและหนาทบางประการซงจะมไดเฉพาะ
บคคลธรรมดา และจะตองอยภายในขอบเขตตามขอบญญตแหงกฎหมายและวตถประสงคในการ
จดตงนตบคคล
ผประสบภย หมายถง บคคลทไดรบบาดเจบจากสาเหตสาธารณภยตางๆ เชน อคคภย ภย
ธรรมชาต ภยอนเกดจากสงคราม ภยจากความไมสงบภายใน หรอภยจากการจลาจล
ภายในประเทศ ภยจากการถกสงปรกหกพงทบ และภยอนเกดจากอบตเหตบนทองถนน
ผบรจาค หมายถง บคคล ทใหความชวยเหลอแกผประสบภย อทกภย โดยการน าเคร อง
อปโภคและบรโภคทมไปใหแกผประสบภยอทกภยดวยความสมครใจ
ผประกอบการ หมายถง ผประกอบการทจดทะเบยนเนตบคคลและผประกอบการทไมได
จดทะเบยนนตบคคล
บทท 2
แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ
การศกษาปญหาพเศษ เรอง มาตรการทางภาษชวย เหลออทกภยป 2554 คณะผจดทาไดเกบ
รวบรวมขอมล ศกษา คนควา และตรวจสอบเอกสารตา งๆ ทงแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยท
เกยวของ ทงนเพอนามากาหนดเปนกรอบความคดการดาเนนงานการศกษาปญหาพเศษครงน คอ
1. แนวคด และทฤษฎเกยวกบเงนไดพงประเมนมาตรา 40
2. แนวคด และทฤษฎเกยวกบคาลดหยอนมาตรา 47
3. แนวคด และทฤษฎเกยวกบภาษมลคาเพม
4. แนวคด และทฤษฎเกยวกบอากรขาเขา
5. แนวคด และทฤษฎเกยวกบมาตรการภาษ
แนวคด และทฤษฎเกยวกบเงนไดพงประเมนมาตรา 40
ผมหนาทเสยภาษเงนไดพงประเมน
ผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาอาจแบงออกไดเปน 4 ประเภท (ชองมาศ ปนทอง
พนธ, 2547: 17 อางถง สมเดช โรจนครเสถยร และคณะ , 2547: 22) : (สมคด บางโม , 2553: 43)
และ (ไพโรจน คลงสน, 2543: 13) ดงน
6
1. บคคลธรรมดา (มาตรา 56 ทว วรรคหนง ) ไดแก บคคลโดยสภาพ คอมสภาพเปน
บคคลเรมตงแตเมอคลอดและอยรอดเปนทารก ไมวาบคคลนนจะเปนผเยาว ผทศาลสงใหเปนคนไร
ความสามารถ จะมถนทอยในประเทศหรอตางประเทศกตาม หากบคคลดงกลาวมเงนไดประเภท
ตางๆตามทประมวลรษฎากรกาหนดไวกตองเสยภาษเงนได
2. หางหนสวนสามญหรอคณะบคคลทมใชนตบคคล (มาตรา 56 วรรคสอง) หางหนสวน
สามญนนตองเปนไปตามหลกเกณฑประมวลกฎหมายแพงและพาณชย กลาวคอ การจดตงหาง
หนสวนสามญตองประกอบดวยหลกเกณฑตอไปน
2.1 มบคคลตงแต 2 คนขนไป
2.2 ตกลงเขาเปนหนสวนโดยปฏบตถกตองตามกฎหมายเรองสญญา
2.3 นาทนมาลงเพอประสงคจะหากาไรมาแบงกน
2.4 เพอทากจการอยางใดอยางหนงทไมตองหามตามกฎหมายและไมขดตอศลธรรม
อนดของประชาชน
2.5 รวมกนทากจการและแบงปนกาไรกน
คณะบคคลทไมใชนตบคคล คอคณะบคคลทไมไดจดทะเบยนเปนนตบคคล ซงไม
จาเปนตองมวตถประสงคทจะแบงปนผลกาไรทจะพงได แตกจการททารวมกนมลกษณะเหมอน
หางหนสวนสามญแตกตางกนเพยงวตถประสงคใหผอานวยการหรอผจดการยนรายการเสยภาษใน
ชอของหางหนสวนหรอคณะบคคลนน
7
3. กองมรดกทยงไมไดแบง (มาตรา 57 ทว วรรคสอง ) กองมรดกมใชนตบคคลและมใช
บคคลธรรมดา เพราะเจาของมรดกไดตายไปแลว ทรพยสนของกองมรดกอาจจะเกดดอกผลเปนเงน
ได เชน คาเชา ดอกเบย เปนตน กองมรดกบางรายตองใชเวลาหลายปกวาจะแบงกนเสรจ หากไม
เกบภาษรฐยอมจะเสยรายไดสวนนไป ผม หนาทดาเนนการเสยภาษคอผ จดการมรดกหรอทายาท
หรอผครองทรพยมรดก แลวแตกรณ
4. ผถงแกความตาย (มาตร 57 ทว) ผถงแกความตายระหวางปภาษมหนาทตองเสยภาษ
อยางบคคลธรรมดา เงนไดทผตายไดรบกอนหรอหลงการตายกตองนามาเสยภาษเงนไดดวย โดยให
ผจดการมรดกหรอทายาท หรอผครอบครองทรพยสนมรดกเปนผยนรายการเสยภาษ
ประเภทของเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40
ประมวลรษฎากรมาตรา 40 ไดแบงแยกเงนไดพงประเมนออกเปน 8 ประเภท โดยม
วตถประสงคเพอความสะดวกในการหกคาใชจายทแตกตางกน และเพ อความสะดวกในเรองอนๆ
นน รายละเอยดของเงนได พงประเมน ทง 8 ประเภท (เกษม มโนสนต และ เกลดนท สสกาญจน ,
2548: 22-28) : (จฑามาศ มนสชนนรนดร, 2536: 44-48) : (สมคด บางโม, 2543: 46-51) : (ชองมาศ
ปนทองพนธ , 2547: 18-19) : (ประสงค ชงชย และ ทว บวทอง , 2549: 31-37) : ( บญเสรม อย
ตระกล และ วชาญ โพธสทธ , 2544: 20-22) : (เวก ศรพมลวาทน , 2547: 20-25) : (สนน เกตทต ,
2513: 5-10) : (กลมนกวชาการภาษอากร, 2553: 11) และ (จงพวง มณวฒนา, 2544: 4-6) มดงน
1. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (1) เงนไดเนองจากการจางแรงงาน ไดแก
1.1 เงนเดอน คาจาง เบยเลยง โบนส เบยหวด บาเหนจ บานาญ
1.2 เงนคาเชาบาน ซงเปนคาตอบแทนทนายจางใหลกจางสาหรบเปนคาเชาบานท
ลกจางจะนาไปจายใหแกผใหเชา
8
1.3 เงนทคานวณไดจากมลคาของการไดอยบานทนายจางไดใหอยโดยไมเสยคาเชา
1.4 เงนทนายจางออกใหเปนคาภาษเงนไดหรอภาษอากรอน
1.5 เงนทนายจางชาระหนใดๆ ซงลกจางมหนาทตองชาระ และเงน ทรพยสนหรอ
ประโยชนใดๆ บรรดาทไดเนองจากการจางแรงงาน
สาระสาคญของเงนไดประเภทนตองเปนเงนไดเนองจากการจางแรงงา น ซงตามประมวล
กฎหมายแพงและพา ณชยบญญตวา “อนวาจางแรงงานนน คอสญญาซงบคคลหนงเรยกวาลกจาง
ตกลงจะทางานใหแกอกบคคลหนง เรยกวานายจาง และนายจางตกลงจะใหคาสนจางตลอดเวลาท
ทางานให”
2. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (2) เงนไดเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททาหรอ
จากการรบทางานให ไดแก
2.1 คาธรรมเนยม คานายหนา คาสวนลด
2.2 เงนอดหนนในงานททา เบยประชม บาเหนจ โบนส
2.3 เงนคาเชาบาน
2.4 เงนทคานวณไดจากมลคาของการไดอยบานทผจายเงนไดใหอยโดยไมเสยคาเชา
2.5 เงนทผจายเงนไดออกใหเปนคาภาษเงนไดหรอภาษอากรอน
2.6 เงนทนายจางชาระหนใดๆ ซงผมเงนไดมหนาทตองชาระ
9
2.7 เงน ทรพยสน หรอประโยชนใดๆ บรรดาทไดเนองจากการหนาทหรอตาแหนง
งานททา หรอจากการรบทางานใหนน ไมวาหนาทหรอตาแหนงงานหรองานท
รบทาใหนนจะเปนการประจาหรอชวคราว
สาระสาคญของเงนไดประเภทนคอเปนเงนไดจากหนาทงานหรอตาแหนงงานททา หรอ
เปนเงนไดจากการรบจางทางานให สาหรบเงนไดเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททาอาจเปนการ
ทาประจาหรอชวคราวกได เงนไดประเภทนมลกษณะคลายกบ เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (1)
แตตางกนทวา เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (1) ตองเปนเงนไดทเกดจากการจางแรงงานโดยผ
จายและผรบเงนมความสมพนธกนในลกษณะนายจางและลกจาง สวนเงนไดพงประเมนตามมาตรา
40 (2) ผมเงนไดไมไดเปนลกจาง และผจายเงนไดไมไดเปนนายจาง
3. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (3) ไดแก คาแหงกดวลล คาแหงลขสทธ หรอสทธ
อยางอน หรอเงนไดทมลกษณะเปนเงนรายปอนไดมาจากพนยกรรม นตกรรมอยางอนหรอคา
พพากษาของศาล รวมตลอดถงเงนคาภาษอากรทผจายเงนหรอผอนออกแทนใหสาหรบเงนได
ประเภทตางๆดงกลาว ไมวาในทอดใด
4. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (4) ไดแกเงนไดดงตอไปน รวมตลอดถงเงนคาภาษ
อากรทผจายเงน หรอผอนออกแทนใหสาหรบเงนไดประเภทตางๆดงกลาว ไมวาทอดใด แบง
ออกเปน 2 ตอน คอ
4.1 ตอนท 1
4.1.1 ดอกเบย ไดแก ดอกเบยพนธบตร ดอกเบยเงนฝาก ด อกเบยหนก ดอกเบย
ตวเงน หรอดอกเบยเงนกยม ไมวาจะมหลกประกนหรอไมกตาม ดอกเบย
เงนกยมทอยในบงคบตองถกหกภาษไว ณ ทจายตามกฎหมายวาดวยภาษ
เงนไดปโตรเลยมเฉพาะสวนทเหลอจากถกหกภาษไว ณ ทจายตาม
10
กฎหมายดงกลาว หรอผลตาง ระหวางราคาไถถอนรวมทงเงนไดทม
ลกษณะทานองเดยวกนกบดอกเบย ผลประโยชน หรอคาตอบแทนอนๆ
ทไดจากการใหกยมหรอจากสทธเรยกรองในหนทกชนดไมวาจะม
หลกประกนหรอไมกตาม
4.1.2 เงนปนผล เงนสวนแบงของกาไรหรอประโยชนอนใดทไดจากบรษทหรอ
หางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายตางประเทศ
4.1.3 เงนปนผลจากกองทนรวม หรอสถาบนการเงนทมกฎหมายโดยเฉพาะ
ของประเทศไทยจดตงขนสาหรบใหกยมเงน เพอสงเสรมเกษตรกรรม
พาณชยกรรม หรออตสาหกรรม
4.1.4 เงนโบนสทจายแกผถอหนหรอผเปนหนสวนในบรษทหรอหางหนสวน
นตบคคล
4.1.5 เงนลดทนของบรษทหางหนสวนนตบคคลเฉพาะสวนทจายไมเกนกวา
กาไรและเงนทกนไวรวมกน
4.1.6 เงนเพมทนของบรษทหางหนสวนนตบคคลซงตงจากกาไรทไดมาหรอ
เงนทกนไวรวมกน
4.1.7 ผลประโยชนทไดจากการทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลควบเขากน
หรอรบชวงกนหรอเลกกน ซงตราคาเปนเงนไดเกนกวาเงนทน
4.1.8 ผลประโยชนทไดจากการโอนการเปนหนสวน หรอโอนหน หนก
พนธบตร หรอตวเงน หรอตราสารแสดงสทธในหนทบรษทหรอหาง
11
หนสวนนตบคคล หรอนตบคคลอนเปนผออก ทงนเฉพาะซงตราคาเปน
เงนไดเกนกวาทลงทน
4.2 ตอนท 2 เงนปนผล เงนสวนแบงกาไร หรอประโยชนอนใดทไดจากบรษทหรอ
หางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายไทย
5. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (5) ไดแก เงนหรอประโยชนอยางอนทไดเนองจาก
5.1 การใหเชาทรพยสน ถาเจาพนกงานประเมนมเหตอนควรเชอวาผมเงนไดแสดง
เงนไดตาไปไมถกตองตามความเปนจรง เจาพนกงานประเมนมอานาจประเมน
เงนไดนนตามจานวนเงนททรพยสนนนควรใหเชาไดตามปกต และใหถอวา
จานวนเงนทประเมนเปนเงนไดพงประเมนของผมเงนได
5.2 การผดสญญาเชาซอทรพยสน
5.3 การผดสญญาซอขายเงนผอนซงผขายไดรบคนทรพยสนซ อขายนนโดยไมตอง
คนเงนหรอประโยชนทไดรบไวแลว
6. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (6) ไดแก เงนไดจากวชาชพอสระ คอ วชากฎหมาย
การประกอบโรคศลป วศวกรรม สถาปตยกรรม การบญช ประณตศลปกรรม หรอวชาชพอสระ
หรอวชาชพอสระอนซงไดมพระราชกฤษฎกากาหนดชนดไว
7. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (7) เงนไดจากการรบเหมาทผรบเหมาตองลงทนดวย
การจดหาสมภาระในสวนสาคญนอกจากเครองมอรวมตลอดถงเงนคาภาษอากรทผจายเงน หรอ
ผอนออกแทนใหไมวาในทอดใด
12
8. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (8) ไดแก เงนไดประเภทดงตอไปนรวมตลอดถงเงน
คาภาษอากรทผจายเงน หรอผอนออกแทนให ไมวาในทอดใด
8.1 เงนไดจากการธรกจ การพาณชย การเกษตร การอตสาหกรรม การขนสง หรอ
การอนนอกจากทระบไวในประเภทท 1 ถงประเภทท 7 แลว
8.2 เงนไดจากการขายอสงหาร มทรพยอนเปนมรดก หรอทไดรบจากการใหโดย
เสนหา หรอทไดมาโดยมไดมงในทางการคาหรอหากาไร เฉพาะทเลอกเสยภาษ
โดยนามารวมคานวณภาษกบเงนไดอนๆ
คาใชจายทยอมใหหกจากเงนไดพงประเมน
ในการคานวณภาษเงนไดบคคลธ รรมดากฎหมายยอมใหหกคาใชจาย (ชองมาศ ปนทอง
พนธ, 2547: 20 อางถง สมคด บางโม, 2546: 69-74) ดงน
1. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (1) และ (2) กฎหมายใหหกคาใชจายเปนการเหมาได
เพยงอยางเดยวดงน
1.1 ผมเงนไดสามารถหกคาใชจายเปนการเหมาไดรอ ยละ 40 ของเงนได แตรวมกน
ตองไมเกน 60,000 บาท
1.2 ในกรณสามภรยาตางฝายตางมเงนไดและความเปนสามภรยามอยตลอดปภาษ
ใหตางฝายตางหกคาใชจายไดรอยละ 40 แตไมเกนฝายละ 60,000 บาท
2. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (3) เฉพาะเงนไดทเปนคาแหงลขสทธเทานนท
ประมวลรษฎากรยอมใหหกคาใชจายเปนการเหมาไดรอยละ 40 แตตองไมเกน 60,000 บาทในกรณ
13
สามและภรยาตางฝายตางมเงนไดประเภทน และความเปนสามหรอภรยามอยตลอดปภาษ ใหตาง
ฝายตางหกคาใชจายไดตามเกณฑเดยวกน
3. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (3) ประมวลรษฎากรไมยอมใหหกคาใชจายใดๆ
ทงสน
4. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (4) ประมวลรษฎากรใหหกคาใชจายไดดงน
4.1 การใหเชาทรพยสน ผมเงนไดมสทธเลอกหกคาใชจายตามความจาเปนและ
สมควรหรอหกคาใชจายเปนการเหมาในอตราดงน
4.1.1 คาเชาบาน โรงเรอน สงปลกสรางอนๆ หรอแพ หกไดรอยละ 30
4.1.2 คาเชาทดนทใชในการเกษตรกรรม หกไดรอยละ 20
4.1.3 คาเชาทดนทมไดใชในการเกษตรกรรม หกไดรอยละ 15
4.1.4 คาเชายานพาหนะ หกไดรอยละ 30
4.1.5 คาเชาทรพยสนอนๆ หกไดรอยละ 10
4.2 การผดสญญาเชาซอทรพยสน ใหหกคาใชจายเปนการเหมารอยละ 20 ไดวธ
เดยว
14
4.3 การผดสญญาซอขายเงนผอน ซงผขายไดรบคนทรพยทซอขายนนโดยไมตอง
คนเงนหรอประโยชนทไดรบไวแลว ใหหกคาใชจายเปนการเหมารอยละ 20 ได
วธเดยว
5. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (6) ประมวลรษฎากรใหเลอกหกคาใชจายตามความ
จาเปนและสมควรหรอหกคาใชจายเปนการเหมาในอตราดงน
5.1 เงนไดจากการประกอบโรคศลป หกไดรอยละ 60
5.2 เงนไดจากวชาชพอสระอนๆ นอกจาก 5.1 หกไดรอยละ 30
6. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (7) ประมวลรษฎากรใหเลอกหกคาใชจายตามความ
จาเปนและสมควรหรอหกคาใชจายเปนการเหมาในอตรารอยละ 70
7. เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (8) ประมวลรษฎากรใหเลอกหกคาใชจายตามความ
จาเปนและสมควรหรอหกคาใชจายเปนการเหมาในอตรารอยละ 40-85 แลวแตกรณ
แนวคด และทฤษฎเกยวกบคาลดหยอน
ประสงค ชงชย และ ทว บวทอง (2546: 59) ไดกลาววา ในการคานวณภาษเงนได นอกจาก
กฎหมายจะกาหนดใหหกคาใชจายเงนไดพงประเม นแลวยงสามารถหกคาลดหยอนไดอก โดยจาก
เงนไดพงประเมนเมอไดหกคาใชจายจะไดเงนไดหลงหกคาใชจาย แสดงใหเหนถงรายไดหรอเงน
ไดสวนทปราศจากตนทนในการหารายไดนนแลวกอนทจะคานวณเสยภาษกฎหมายยงยอมใหหก
คาลดหยอนประเภทตางๆ ออกจากเงนไดหลงหกคาใชจายนอก เพอทจะหาเงนไดสทธเปนฐานทจะ
ใชคานวณภาษในกรณของประเทศไทย นอกจากจะมการใหคาลดหยอนสวนตวตามสถานภาพของ
ผเสยภาษแลวยงมการใหหกคาใชจายตามรายการเงนได หรอตามรายจายบางประเภทอกดวย
15
ความหมายคาลดหยอน
เวก ศรพมลวาทน (2547: 48) ไดใหความหมายว า เปนคาใชจายสวนตวของผมเงนได อน
ไมเกยวกบการหาเงนได กฎหมายยอมใหหกลดหยอน กเพอบรรเทาภาระการเสยภาษของผมเงนได
การหกคาลดหยอนนน ใหหกตามสถานภาพของผมเงนได ทสาม ภรรยา และบตร ยอมหกคา
ลดหยอนไดมากกวาผมเงนไดเปนโสด
เกษม มโนสนต และ เกลดนท สสกาญจน (2548: 52) ไดใหความหมายวา เปนคาใชจาย
สวนตวของผมเงนไดไมเกยวกบการหาเงนได และกฎหมายยอมใหออกจากเงนไดพงประเมน
หลงจากหกคาใชจายแลว ทงน เพอเปนการบรรเทาภาระการเสยภาษของผมเงนได
สมคด บางโม (2553: 79) ไดใหความหมายวา เงนไดพงประเมนเมอหกคาใชจายแลว
กฎหมายกาหนดใหหกคาลดหยอนไดอก คาลดหยอนทใหหกนไมมความสมพนธโดยตรงกบ
จานวนเงนไดพงประเมน แตจะมความสมพนธกบสถานภาพหรอพฤตกรรมของผเสยภาษเปน
สาคญ
ประเภทคาลดหยอน
คาลดหยอนทกฎหมายยอมใหหกได (เวก ศรพมลวาทน , 2547: 48-60) : (เกษม มโนสนต
และ เกลดนท สสกาญจน , 2548: 52-55) : (ประสงค ชงชย และ ทว บวทอง , 2546: 59-65) และ
สมคด บางโม, (2553: 79-86) มดงตอไปน
1. คาลดหยอนตามสถานภาพของผมเงนได มดงน
1.1 ผมเงนไดหกคาลดหยอน 30,000 บาท
16
1.2 คสมรส ของสามหรอภรยาของผมเงนได หกคาลดหยอน 30,000 บาท สามหรอ
ภรยาจะตองจดทะเบยนสมรสถกตองตามกฎหมาย ถาผมเงนไดไมไดอยใน
ประเทศไทยใหหกไดเฉพาะสามหรอ ภรยาทอยในประเทศไ ทยเทานน ยกเวน
ขาราชการทปฎบตหนาทประจาสถานทตหรอสถานกงสลในตางประเทศ
1.3 บตรชอบดวยกฎหมาย หรอบตรบญธรรมของผมเงนได ตองมอายไมเกน 25 ป
และยงศกษาอยในอดมศกษา เปนผเยาว ศาลสงใหเปนคนไรความสามารถ หรอ
เสมอนไรความสามารถอนอยในความอปการะเลยงดของผ มเงนได ไมมเงนได
พงประเม นในปภาษลวงมาแลว 15,000 บาทขนไป อยในความอปการะเลยงด
ของผมเงนได ถาผ มเงนไดไมอยในประเทศไทยหกไดเฉพาะบตรทอยใน
ประเทศไทย ถาสามและภรยาแยกคานวณภาษหกลดห ยอนบตรไดคนละครง
ตองเขาเกณฑดงน
1.3.1 บตรทเกดกอนหรอในป พ .ศ.2522 หรอทไดรบเปนบตรบญธรรมกอน
พ.ศ. 2522 คนละ 15,000 บาท โดยไมจากดจานวน
1.3.2 บตรทเกดหลง พ.ศ. 2522 หรอทไดรบเปนบตรบญธรรมในหรอหลง พ .ศ.
2522 คนละ 15,000 บาท แตรวมกนตองไมเกน 3 คน ในกรณผมเงนไดม
บตรทง ขอ 1.3.1 และ ขอ 1.3.2 การหกลดหยอนสาหรบบตรใหนาบตร
ตาม ขอ 1.3.1 ทงหมดมาหกกอน แลวจงนาบตรตาม ขอ 1.3.2 มาหก เวน
แตผมเงนไดมบตรตาม ขอ1.3.1 มชวตอยรวมกนตงแต 3 คนขนไป จะนา
บตรตาม ขอ 1.3.2 มาหกไมได แตถาบตรตาม ขอ 1.3.1 มจานวนไมถง 3
คน ใหนาบตรตาม ขอ 1.3.2 มาหกได โดยเมอรวมกบบตรตาม ขอ 1.3.1
แลวตองไมเกน 3 คน
1.4 ผมเงนไดทเปนกองมรดก หกคาลดหยอน 30,000 บาท
17
1.5 ผมเงนไดเปนหางหนสวนสามญหรอคณะบคคลทไม ใชนตบคคลเปนผอยใน
ประเทศไทย หกลดหยอนไดคนละ 30,000 บาท รวมกนตองไมเกน 60,000 บาท
2. คาลดหยอนเพอการศกษา บตรของผมเงนไดมสทธหกลดหยอนตามขอ 1.3 หากศกษา
ในสถานศกษาของทางราชการ หรอของเอกชนตามกฎหมายกาหนด หกลดหยอนไดคนละ 2,000
บาท ถาศกษาอยตางประเทศหกลดหยอนไมได ถาสามและภรยาแยกคานวณภาษ ใหหกลดหยอน
ไดคนละครง
3. คาลดหยอนเบยประกนชวต เบยประกนชวตของผมเงนไดทจายไประหวางปภาษ
ตามจานวนทจายจรงแตไมเกน 10,000 บาท คสมรสของผมเงนไดทไมมเงนได หกคาลดหยอนได
ตามทจายจรงแตไมเกน 10,000 บาท กรมธรรมประกนชวตนนตองมกาหนดเวลาตงแต 10 ปขนไป
และไดเอาประกนไวกบผรบประกนภยทประกอบกจการในประเทศไทย การฝากเงนออมสน
ประเภทสงเคราะหชวต และครอบครวกอยในขายทจะขอหกคาลดหยอนตามเกณฑ
4. คาลดหยอนเบยประกนสขภาพบดามารดา บดามารดาของผมเงนไดตองมอาย 60 ปขน
ไป และบตรแตละคนจะนาเบยประกนสขภาพของบดามารดามาหกรวมกนไมเกน 15,000 บาท
5. คาลดหยอนเงนสะสมทจายเขากองทนสา รองเลยงชพ อตราไมตากวารอยละ 3 แตไม
เกนรอยละ 15 ของเงนเดอน นามาหกลดหยอนไดตามจานวนจรงทจายจรงแตไมเกน 10,000 บาท
กองทนสารองเลยงชพจะตองเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกาหนดไวใน
กฎกระทรวง (ฉบบท 183) พ.ศ. 2533 สาหรบเงนสะ สมทจายเขากองทนสารองเลยงชพสวนทเกน
10,000 บาท แตไมเกน 490,000 บาท ไมตองสยภาษ (กฎกระทรวง (ฉบบท 126) พ.ศ. 2509) กรณ
สามหรอภรยาของผมเงนไดจายเงนสะสมเขากองทนสารองเลยงชพและความเปนสามภรยาไดมอย
ตลอดปภาษหกลดหยอนได
18
6. คาลดหยอนซอหนวยลงทนในกองทนรวมเพอการเลยงชพ หกไดไมเกนรอยละ 15
ของเงนได เมอรวมกบเงนสะสมกองทนสารองเลยงชพและกองทนบาเ หนจบานาญขาราชการแลว
ไมเกน 500,000 บาท แตถาไมเกน 400,000 บาท หกลดหยอนไดอกรอยละ 30 สวนเงนปนผลทได
จากบรษทจดทะเบยนหรอนตบคคลอนๆ ใหใชวธเครดตภาษ
7. คาลดหยอนเงนปนผล เงนสวนแบงกาไรจากกองทนรวมหรอสถาบนการเงนทม
กฎหมายโดยเฉพาะของประเทศไทยจดตงขนสาหรบใหกยมเพอสงเสรมการเกษตรกรรม พาณชย
กรรม หรอ อตสาหกรรม ใหหกลดหยอนไดเทาก บจานวนเงนทไดรบเงนปนผล แตไมเกน 10,000
บาท เงนปนผลสวนทเกน 10,000 บาท แตไมเกน 40,000 บาท หกลดหยอนไดอกรอยละ 30 สวน
เงนปนผลทไดจากบรษทจดทะเบยนหรอนตบคคลอนๆมา ใหใชวธเครดตภาษ
8. คาลดหยอนดอกเบยเงนกยมเพอซอ เช าซอ หรอสรางทอยอาศย ผมเงนไดมสทธหก
ลดหยอนเงนกยมทไดจายในปภาษใหแกธนาคาร สถาบนการเงนอน บรษทประกนชวต สหกรณ
หรอนายจางสาหรบการกยมเงนเพอซอ เชาซอ หรอสรางอาคารอยอาศย โดยจานองอาคารทซอหรอ
สรางเปนประกนกา รกยมนนตามจานวนทจายจรงในปภาษแตไมเกน 100,000 บาท ตองเขา
หลกเกณฑดงน
8.1 เปนดอกเบยเงนกยมสาหรบการกยมเงนธนาคาร บรษทตามกฎหมายวาดวยการ
ประกอบธรกจเงนทน ธรกจหลกทรพย และธรกจเครดตฟองซเอร บรษท
ประกนชวต สหกรณ บรรษทตลาด รองสนเชอทอยอาศยตามกฎหมายวาดวย
บรรษทตลาดรองสนเชอทอยอาศย หรอนายจาง ซงมระเบยบเกยวกบ
เงนกองทนทจดสรรไวเพอสวสดการแกลกจาง เฉพาะทผใหกยมประกอบ
กจการในราชการอาณาจกร
8.2 กองทนรวมอสงหารมทรพยเพอแกไขปญหาในระบบสถาบนการเงนทจดตงขน
ตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย
19
8.3 กองทนรวมเพอแกไขปญหาในระบบสถาบนการเงนทจดตงขนเพอแกไขปญหา
ในระบบสถาบนการเงนทจดตงขนตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาด
หลกทรพย
8.4 เปนดอกเบยเงนกยมตามสญญากยมเพอซอ เชาซออาคารพรอมทดน หรอหอง
ชดในอาคารชด หรอเพอสรางอาคารใชอยอาศยบนทดนของตนเอง
8.5 ตองจานองอาคารหรอหองชดในอาคารชด หรออาคารพรอมทดนเปนประกน
การกยมเงนนนโดยมระยะเวลาการจานองตามระยะเวลาการกยม
8.6 ตองมอาคารหรอหองชดในอาคารชดตามขอ 8.4 เปนทอยอาศยแหลงเดยว โดย
มชออยในทะเบยนต ามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎรและไดอยอาศยใน
ระหวางปภาษทขอหกลดหยอน แตไมรวมถงกรณลกจางสงใหไปปฏบตงาน
ของนายจาง ณ ตางถนเปนประจา หรออาคารชดดงกลาวเกดอคคภย ภย
ธรรมชาต หรอภยอนเกดจากสาเหตอน
8.7 ผมเงนไดมอาคาร หรอหองชดต ามขอ 8.5 เปนทอยอาศยในปทขอหกลดหยอน
เกนกวา 1 แหง ใหหกลดหยอนไดทกแหงตามขอ 8.5
8.8 ใหหกลดหยอนไดตลอดปภาษ ไมวากรณทจะหกลดหยอนไดนนจะมอยตลอด
ปภาษหรอไม
8.9 ผมเงนไดหลายคนรวมกนกยม หกลดหยอนไดทกคนเฉลยคาลดหยอนตามสวน
ของผมเงนได ใหหกลดหยอนใหแกผมเงนไดเตมจานวนตามทจายจรงแตไม
เกน 100,000 บาท
20
8.10 ผมเงนไดมสทธหกลดหยอนอยกอนแลว ตอมาไดสมรสกนใหยงคงหก
ลดหยอนได ถาความเปนสามภรยาไดมอยตลอดปภาษทขอหกลดหยอน ใหตาง
ฝายตางหกลดหยอนได ตามจานวนทจายจรง แตไมเกน 100,000 บาท ถา และ
ภรยายนรายการโดยแยกคานวณภาษ ใหสามและภรยาตางฝายตางหกลดหยอน
ไดครงหนงของจานวนทจายจรง แตรวมกนไมเกน 100,000 บาท
8.11 มการแปลงหนใหมดวยการเปลยนตวเจาหนเงนกยมระหวางผใหกตามขอ 8.1
ใหยงคงหกลดหยอนไดตามจานวนจายจรง แตไมเกน 100,000 บาท
8.12 ดอกเบยเงนกยมหมายความรวมถงดอกเบยเงนกยมเพอชาระหนเงนกยมเพอซอ
เชาซอ หรอสรางทอยอาศยหรอหองชดดวย ทงน เฉพาะดอกเบยสาหรบเงนกยม
เพอชาระหนสวนทไมเกนกวาหนทคางชาระ
8.13 ผมเงนไดตองมหนงสอรบรองตามแบบทอธบดกาหนดจากผใหกยม
9. คาลดหยอนเงนสมทบทผประกนตนจายเขากองทนประกนสงคม หกลดหยอนไดตาม
จานวนทจายจรง กรณสามหรอภรยาของผมเงนไดเปนผประกนตนจายเงนสมทบเขากองท น
ประกนสงคมมความเปนสามหรอภรยาไดมอยตลอดปภาษใหหกลดหยอนได
10. คาลดหยอนเพออปการะเลยงดบดามารดา หกลดหยอนไดคนละ 30,000 บาท สาหรบ
บดามารดาทมอาย 60 ปขนไป และอยในความอปการะเลยงดของผมเงนได แตไมใหหกลดหยอน
สาหรบบดามาร ดาดงกลาวทมเงนไดพงประเม นในปภาษทขอหกลดหยอนเกน 30,000 บาทขนไป
ทงน ตามหลกเกณฑและวธการตามประกาศอธบดกรมสรรพากร (ฉบบท 136) พ.ศ. 2548 ประกาศ
กาหนดไว
21
11. คาลดหยอนเพออปการะเลยงดคนพการ เปนคาอปการะเลยงดคสมรส บดามารดา บตร
ชอบดวยกฎหมายหรอบตรบญธรรม (กฎหมายใชบงคบในปภาษ 2552) ของผมเงนไดหรอคสมรส
ซงเปนคนพการทไมสามารถชวยเหลอตวเองได และมบตรประจาตว คนพการตามพระราชบญญต
สงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ .ศ. 2550 โดยใหหกลดหยอนได 60,000 บาทตอคน
พการ 1 คน
12. คาลดหยอนเงนบรจาค เมอหกเงนคาลดหยอนอนๆตามขอ 1 ถง 10 เหลอเทาใดใหหก
คาลดหยอนสาหรบเงนบรจาคไดอกเทาจานวนทจายจรง แต ตองไมเกนรอยละ 10 ของเงนทเหลอ
เทานน เงนบรจาคทนามาหกลดหยอน คอเงนทบรจาคแกสถานพยาบาลและสถานศกษาของทาง
ราชการหรอขององคการของรฐบาล สภากาชาดไทย วดวาอาราม (ไมรวมถงวดในตางประเทศ )
และเงนทบรจาคเปนสาธารณประโยชนแกองคการหรอสถานสาธ ารณกศลตามทรฐมนตรประกาศ
กาหนดในราชกจนเบกษา
13. คาลดหยอนเงนบรจาคเพอสนบสนนดานการศกษา การหกคาลดหยอนประเภทนเรม
ใชในปภาษ 2547 เปนตนไป การหกคาลดหยอนหกได 2 เทาของจานวนทจายไปจรง แตไมเกนรอย
ละ 10 เงนไดคงเหลอหกคาใชจายแ ละคาลดหยอน โดยคาลดหยอนตองเปนคาใชจายสาหรบการ
จดหาใหแกสถานศกษาเพอใชประโยชนทางการศกษาให เปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และ
เงอนไขทอธบดกรมสรรพากรประกาศกาหนด เปนโครงการทกระทรวงศกษาธการใหความ
เหนชอบ ไดแก สถานศกษาตามโครงการพระราชดาร ส ถานศกษาตามนโยบายทจะระดมพลงเพอ
เรงรดปรบปรงคณภาพ และสถานศกษาทรองรบพฒนาเดกดอยโอกาส เดกพการ เปนการบรจาค
ใหแกสถานศกษาตามรายชอสถานศกษาทกระทรวงศกษาธการประกาศกาหนด โดยผบรจาคตองม
หลกฐานจากสถานศกษาทพสจนไดวาเปนคาใชจายเพ อสนบสนนการศกษาตามโครงการท
กระทรวงศกษาธการใหความเหนชอบ
14. เครดตภาษเงนปนผล การนาอตราภาษเงนไดทตองเสยหารดวยผลตางของหนงรอยลบ
ดวยอตราภาษเงนได ไดผลลพธเทาใดใหคณดวยเงนปนผลทไดรบ ผเสยภาษสามารถใชสทธเครดต
22
ภาษเงนปนผล นาเครดตภาษทคานวณไดหกภาษทตองเสย ถาขาดเหลอเทาใดใหเสยภาษเพมหรอ
ไดรบคนภาษ ซงเปนการคนภาษเงนไดนตบคคลทเรยกเกบจากกาไรสทธของบรษทหรอหาง
หนสวนนตบคคลบางสวนทตงขนตามกฎหมายไทยใหแกผถอหน การจะไดรบเครดตภาษ เงนปน
ผลจะตองเปนไปตามหลกเกณฑและเงอนไขตามมาตรา 47 ทว คอ ตองเปนผมหนาทเสยภาษเงนได
บคคลธรรมดา ตองมภมลาเนาอยในประเทศไทยหรอเปนผอยในประเทศไทย
แนวคด และทฤษฎเกยวกบภาษมลคาเพม
ความหมายของภาษมลคาเพม
อมรศกด พงศพศตม (2553: 2) ไดใหความหมายวา ภาษมลคาเพม จดเปนภาษทางออม
(indirect tax) ซงจดเกบจากมลคาการขายสนคาหรอการใชบรการทเพมขนในแตละขนตอนของการ
ผลต การจาหนาย หรอการใหบรการ (service rendered) (multiple stage sale tax) อยางไรกตามแม
จะมการเกบ VAT ในทกทอด แต VAT กลบไมกอใหเกดความซ าซอนของภาระภาษโดยผรบภาระ
ภาษทแทจรงกคอผบรโภคคนสดทาย (end users) นนเอง
บญเสรม อยตระกล และ วชาญ โพธสทธ (2544: 119) ใหความหมายวา ภาษทเกบจาก
มลคาของสนคาหรอบร การเฉพาะสวนทเพมขนในแตละขนตอนการผลตหรอการจาหนายสนคา
หรอบรการชนดตางๆ
สานกพมพธรรมนต (2534: 200) ใหความหมายวา ภาษอากรทมหลกการจดเกบจากมลคา
ของสนคาหรอบรการเฉพาะทเพมขนในแตละขนตอนการผลตหรอการจาหนายสนคาหรอบรการ
หรอกลาวอกนยหนงคอ ใชมลคาเพมในแตละขนตอนการผลตหรอการจาหนายสนคาหรอบรการ
เปนหลกฐานการคานวณภาษ (มลคาของสนคาหรอบรการสวนทเพมขน x อตราภาษ) สาหรบภาษ
การคาจะใชราคาสนคาหรอรายรบเปนฐานในการคานวณภาษ (รายรบจากการขายสนคา x อตรา
ภาษ)
23
สมคด บางโม (2543: 165) : เวก ศรพมลวาทน (2547: 187) : ชองมาศ ปนทองพนธ
(2547: 36 อางถง สมเดช โรจนครเสถยร และคณะ , 2547: 38) และ ประสงค ชงชย และ ทว บว
ทอง (2549: 228) ใหความหมายวา มลคาสวนเพมทเพมขนในแตละขนตอนของการผลตและการ
จาหนายสนคาหรอบรการนน ฉะนนมลคาเพมจงมคาเทากบผลตางระหวางราคาของสนคาหรอ
บรการท ผลตหรอจาหนายกบราคาของสนคาหรอบรการทซอมาเพอใชในการผลตหรอในการ
จาหนายสนคาหรอบรการนน
ผมหนาทเสยภาษมลคาเพม
ผมหนาทเสยภาษมลคาเพม ตามประมวลรษฎากร มาตรา 82 ไดแก บคคล 3 ประเภท
(สมคด บางโม , 2543: 169) : (จงพวง มณวฒนา, 2544: 14) และ (ชองมาศ ปนทองพนธ , 2547:
36-37 อางถง สมคด บางโม, 2546: 235-236) ดงน
1. ผประกอบการ ไดแก ผผลต ผนาเขา ผสงออก ผขายสง ผขายปลก ซงขายสนคาในทาง
ธรกจหรอวชาชพ และรวมถงผใหบรการในทางธรกจหรอวชาชพดวย
2. ผนาเขา หมายถง ผประกอบการหรอบคคลอนซงนาสนคาเขามาในราชอาณาจกร ไม
วาเพอการใดๆ และใหหมายความรวมถงการนาสนคาทตองเสยอากรขาเขาหรอทไดรบยกเวนอากร
ขาเขาตามกฎหมายวาดวยศลกากรออกจากเขตปลอดอากร โดยมใชเพอสงออกดวย โดยกรม
ศลกากรมหนาทเกบภาษมลคาเพมแทนกรมสรรพากร
3. ผทกฎหมายกาหนดใหมหนาทเสยภาษมลคาเพมเปนกรณพเศษ ตามประมวลรษฎากร
มาตรา 82/1 ไดแก
3.1 ในกรณผประกอบการอยนอกราชอาณาจกร ใหผทาการแทนหรอลกจางมหนาท
เสยภาษมลคาเพมรวมกบผประกอบการทอยนอกราชอาณาจกร
24
3.2 ในกรณขายสนคาหรอใหบรการแกองคการสหประชาชาต สถานทต หรอสถาน
กงสล จะไดรบสทธเสยภาษในอตรารอยละ 0
3.3 ในกรณนาสนคาทไดรบการยกเวนอากรศลกากรเขาประเท ศจะไดรบการยกเวน
ภาษมลคาเพมดวย หากตอมาสนคานนไมไดรบการยกเวน ผทตองรบผดเสย
ภาษมลคาเพม ไดแก
3.3.1 ผทมความรบผดชอบตามกฎหมายวาดวยพกดอตราศลกากร
3.3.2 ผรบโอนสนคา ถามการโอนสนคาดงกลาว
3.4 ในกรณทมการควบเขากนของกจการ ผทตองเสยภาษมลคาเพม คอ ผทควบเขา
กนและผประกอบการใหม
3.5 ในกรณการโอนกจการ ผทตองเสยภาษมลคาเพม คอ ผโอนและผรบโอน
อตราภาษมลคาเพม
ปจจบนอตราภาษทใชมอย 2 อตรา (ประสงค ชงชย และ ทว บวทอง , 2549: 232) : (ชอง
มาศ ปนทองพนธ , 2547: 37 อางถง สมเดช โรจนครเสถยร และคณะ , 2547: 323) และ (เวก ศร
พมลวาทน, 2547: 191-192) คอ
1. อตราภาษมลคาเพมรอยละ 7 สาหรบการขายสนคา การใหบรการ หรอการนาเขาทก
กรณ อตราภาษนไดรวมภาษทองถนไวแลว
2. อตราภาษมลคาเพมรอยละ 0 ใชสาหรบการประกอบการ ดงตอไปน
25
2.1 การสงออกสนคาทมใชการสงออกสนคาซงไดรบยกเวนภาษมลคาเพม
2.2 การใหบรการทกระทาในราชอาณาจกรและไดมการใชบรการนนใน
ตางประเทศตามประเภท หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกาหนด การ
ใหบรการทกระทาในราชอาณาจกร และไดมการใชบรการนนในตางประเทศ
ใหรวมถงการใหบรการทกระทาในราชอาณาจกรเพอใชผลตสนคาในเขต
อตสาหกรรมสงออกเพอสงออก และการใหบรการทกระทาในเขตอตสาหกรรม
สงออกเพอใชผลตสนคาเพอสงออกดวย
2.3 การใหบรการขนสงระหวางประเทศโดยอากาศยานหรอเรอเดนทะเลทกระทา
โดยผประกอบการทเปนนตบคคล
2.4 การขายสนคาหรอการใหบรการกบกระทรวง ทบวง กรม ราชการสวนทองถน
หรอรฐวสาหกจตามโครงการกเงนหรอเงนชวยเหลอจากตางประเทศ ทงน
เฉพาะกรณทเปนไปตาม หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกาหนดโดย
อนมตรฐมนตร
2.5 การขายสนคาหรอการใหบรการกบองคการสหประชาชาต ทบวงการชานาญ
พเศษของสหประชาชาต สถานเอกอครราชทต สถานทต สถานกงสลใหญ ทงน
เฉพาะการขายสนคาหรอการใหบรการทเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และ
เงอนไขทอธบดกาหนด
2.6 การขายสนคา หรอการใหบรการระหวางคลงสนคาทณฑบนกบผประกอบการ
ทประกอบกจการอยในเขตอตสาหกรรมสงออกหรอระหวางผประกอบการกบ
ผประกอบการทประกอบกจการอยในเขตอตสาหกรรมสงออก ไมวาจะอยใน
26
เขตอตสาหกรรมสงออกเดยวกนห รอไม ทงน เฉพาะการขายสนคาหรอการ
ใหบรการทเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกาหนด
แนวคด และทฤษฎเกยวกบอากรขาเขา
ความหมายพกดอตราศลกากร
วชย มากวฒนสข (2551: 49-50) ไดใหความหมายวา พกดอตราศลกากร หมายถงการ
แบงกลมสนคาทมการซอขายกนระหวางประเทศ ออกเปนประเภทและประเภทยอย โดยมเลขรหส
กากบประเภท และประเภทยอยนนๆ และกาหนดอตราคาอากรศลกากรของแตละประเภทยอย
เพอใหการแบงกลมหรอประเภททมความละเอยด ชดเจนแนนอน เกดผลดโดยตรงตอการผลต
การคาและการลงทน ชวยใหผผลต ผทาการคาหรอผลงทนสามารถคานวณตนทนของสนคาได
อยางแนนอน ทาใหการวางแผนการผลต การคาและการลงทนเปนไปอยางมประสทธภาพ และทา
ใหเกดความเปนธรรมแกผบรโภค นอกจากนพกดอตราศ ลกากรยงชวยใหเกดความสะดวกในดาน
ตางๆ อกหลายดาน ไดแก
1. เพอใหสะดวก การกาหนดอตรา การแบงกลมสนคาออกเปนหมวดหมทาใหการ
กาหนดอตราอากรทาไดงายขนและถกเปาหมายตามนโยบายทางการคลงหรอตามสภาวการณทาง
เศรษฐกจ
2. เพอใหเกดความสะดวกในการจดเกบอากรศลกากร เจาหนาทศลกากรสามารถเกบ
อากรไดถกตอง เปนธรรมและรดกมขน
3. เพอใหงานดานสถต พกดศลกากรชวยใหการจดเกบขอมลทางสถตสะดวกขน ได
ขอมลทถกตองสามารถนาไปใชวเคราะหเพอกาหนดนโยบายการเงน การคล งของประ เทศหรอ
ผประกอบการนาไปใชในการตดสนในดานการคา การลงทน
27
4. เพอใหเกดความสะดวกทางการคาระหวางประเทศ การสอสาร การอางอง และการให
ขอมลตอกนทาใหรวดเรวขน สามารถเขาใจปญหาและแกปญหาไดเรวยงขน
5. เพอเปนการแลกเปลยนสทธประโยชนทางกา รคา หรอสทธประโยชนทางศลกากร
กระทาไดสะดวกถกตอง และชดเจนยงขนทงในระดบภมภาค หรอการทาความตกลงทางการคา
แบบทวภาคหรอพหภาค
สมคด บางโม (2543: 216) ไดใหความหมายวา ภาษศลกากร เปนภาษทเรยกเกบจาก
สงของทนาเขามาหรอสงออกไปนอกราชอาณาจกร ปจจบนกรมศลกากรใหใชคาวา อากร แทนคา
วา ภาษ ดงนนภาษทเรยกเกบจากสนคาเขาจงเรยกวา อากรขาเขา และภาษทเรยกเกบจากสนคาออก
จงเรยกวา อากรขาออก
ประสงค ชงชย และ ทว บวทอง (2546: 298 อางถง สาธต รงคสร , 2538: 302) ไดให
ความหมายวา อากรศลกากร เปนเงนหรอทรพยทเรยกเกบแกการนาสนคาผานเขาหรอออกจากเขต
แดนหนงไปยงอกเขตแดนหนง ซงอาจเปนรฐในรปใดๆ กไดทไมขนแก กนหรอกลาวอกนยหนงวา
เปนภาษหรออากรทเรยกเกบจากสงของ หรอสนคาทนาเขามาในและสงออกไปนอกราชอาณาจกร
ผทมหนาทเสยภาษ
ผมหนาทเสยภาษ คอ ผสงออกสนคาและผนาเขาสนคา
ความรบผดในอนทจะตองเสยคาภาษเกดขน
ความรบผดในอนทจะตองเสยคาภาษศลกากรมความสาคญตอผทนาของเขาหรอผสงของ
ออกเปนอนมากเพราะถาไมทราบเวลาแหงความรบผดแลว กไมสามารถเสยอากรใหถกตองได ฐาน
ทนามาคานวณคาภาษไดแก สภาพของ ราคาของ และพกดอตราศลกากร องคประกอบทงสามอยาง
28
น อาจมการเปลยนแปลงไดตลอดเวลา จงตองตเอาตามทเปนอยในเวลาใดเวลาหนงทเปนแนนอน
ตายตวมาคานวณคาภาษ เวลาดงกลาวคอเวลาแหงความรบผดชอบอนจะตองเสยคาภาษตามหลก
ทวไป (วชย มากวฒนสข, 2551: 40-42) ดงน
1. ความรบผดในอนทจะตองเสยภาษสา หรบของขาเขา ความรบผดในอนทจะตองเสย
ภาษสาหรบของขาเขานน บญญตไวในมาตรา 10 ทว วรรคแรก แหง พ .ร.บ. ศลกากร พ .ศ. 2469
ความวา “ความรบผดในอนทจะตองเสยคาภาษสาหรบของทนาเขาเกดขนในเวลาทนาของเขา
สาเรจ” สวนเวลาทนาของเขาสาเรจนน คอเวลาใด ตามมาตรา 41 แหง พ.ร.บ. ศลกากร พ .ศ. 2469
กาหนดเวลาทเรยกวานาของเขาสาเรจไววา “ถามความจาเปนดวยประการใดๆ เกยวกบศลกากรทจะ
กาหนดเวลาเปนแนนอนวา การนาของใดๆเขามาจะพงถอวาเปนอนสาเรจเมอไรไซ ทานใหถอวา
การนาของเขามาเปนอนสา เรจแตขณะทเรอซงนาของเชนนนไดเขามาในเขตทาทจะถายของออก
จากเรอ หรอทาทมชอสงของถง”
การนาของเขาสาเรจหรอไมเวลาใด จงเปนขอเทจจรงตามความหมายน เมอเรอทบรรทก
สนคาเขามาในเขตนานนาไทยอยางเดยวการนาของเขาจงไมสาเรจ แตจะเขามาเขตทาซงตองเปนทา
ศลกากรทรฐมนตรกาหนดโดยออกกฎเปนกระทรวงมาตรา 4 การเขามาในเขตทาเชนวานมใชวาจะ
ถงเขตทาใดๆในราชอาณาจกรแลวจะถอวานาของเขาสาเรจไปทงหมด เพราะทาดงกลาวนนมหลาย
ทา การนาของเขาสาเรจจะเกดขนเฉพาะของทจะถายลงจากเรอ ณ ทานน หรอทานนมชอสงของถง
ทาทมชอสงของถงคอ ทาซงเปนจดหมายปลายทางอนจะสงของใหแกผรบ ณ ทานน ขอทควรระวง
อยท “ทาทจะถายของจากเรอ ” เพราะถอยคาไมชดเจนและอาจทาใหเกดปญหาได ความขอน
หมายความถงทาทจะถายของจากเรอเพอขนสงตอไปโดยเรอลาอนหรอโดยทางพาหนะอนเพอสง
ใหแกผรบหรอจ ดหมายปลายทางในราชอาณาจกรเทานน หากเปนการถายของจากเรอเพอขนสง
ตอไปโดยเรออนหรอพาหนะอนเพอสงใหแกผรบหรอจดหมายปลายทางทอยนอกราชอาณาจกร
ทาทจะถายของจากเรอเชนน กมใชทาทจะถายของจากเรอตามนยแหงมาตรา 41 น
29
2. ความรบผดในอน ทจะตองเสยภาษสาหรบของขาออก สาหรบความผดในอนทจะเสย
คาภาษขาออกปรากฏอยในมาตรา 10 ตร วรรคแรก แหง พ.ร.บ. ศลกากร พ.ศ. 2469 ความวา “ความ
รบผดในอนทจะตองเสยคาภาษสาหรบของทสงออกเกดขนในเวลาทสงของออกสาเรจ “เวลาทสง
ของออกสาเรจไดกาหนดไวในมาตรา 46 ความวา “ถามความจาเปนดวยประการใดๆ เกยวดวยการ
ศลกากรทจะกาหนด เวลาเปนแนนอนวา การสงของใดๆออกจะพงถอวาเปนอนสาเรจเมอไรไซ
ทานใหถอวาการสงของออกเปนอนสาเรจแตขณะทเรอซงสงของออกจากเขตทาซงไดออกเรอเปน
ชนทสด เพอไปจากพระราชอาณาจกรนน”
เขตทากคอ เขตทกาหนดไวดงกลาวขางตนในเรองความรบผดในอนทจะเสยคาภาษขาเขา
สาหรบขอทระบวาเขตทาซงไดออกเรอเปนชนทสด เพอออกเรอไปจากพระราชอาณาจกรนน
หมายถงวาถาเรอลานนมไดออกจากทาทบรรทกสนคาเพอไปยงตางประเทศทนท แตตองแวะทาอน
ในประเทศอก แลวจงจะไปจากพระราชอาณาจกร จะถอวาสนคาทบรรทกในทาแรกสงออกสาเรจก
ตอเมอเรอลานนไดออกไปจากเขตทาสดทายเพอไปจากราชอาณาจกรแลว
3. ความรบผดในอนทจะตองเสยภาษมลคาเพม
กรณนาเขา ความรบผดในการเสยภาษมลคาเพมทเกดจากการนาเขาเปนไปตามหลกเกณฑ
ดงตอไปน
3.1 การนาเขานอกจากทระบตาม เพอใหเกดความสะดวกในการจดเกบอากร
ศลกากร เจาหนาทศลกากรสามารถเกบอากรไดถกตอง เปนธรรมและรดกมขน
เพอใหงานดานสถต พกดศลกาก รชวยใหการจดเกบขอมลทางสถตสะดวกขน
ไดขอมลทถกตองสามารถนาไปใชวเคราะหเพอกาหนดนโยบายการเงน การ
คลงของประ เทศหรอผประกอบการนาไปใชในการตดสนในดานการคา การ
ลงทนหรอ เพอใหเกดความสะดวกทางการคาระหวางประเทศ การสอสาร การ
อางอง และการใหขอมลตอกนทาใหรวดเรวขน สามารถเขาใจปญหาและ
30
แกปญหาไดเรวยงขนความรบผดชอบจะเกดขนพรอมกบการชาระอากรขาเขา
วางหลกประกนอากรขาเขา หรอวนทไดมการคาประกนอากรขาเขา แลวแต
กรณ และหากไมมกรณทจะตองเสยอากรขาเขากใหความรบผดเกดขนในวนทม
การออกใบขนสนคาขาเขา
3.2 การนาเขากรณนาสนคาในราชอาณาจกรเขาไปในเขตปลอดอากร แลวนา
สนคาออกจากเขตดงกลาว โดยมใชเพอสงออกความรบผดจะเกดขนในวนทนา
สนคานนออกจากเขตอตสาหกรรมสงออกโดยมใชเพอสงออก
3.3 การนาเขาของตกคางตามกฎหมายวาดวยศลกากร ความรบผดจะเกดขนเมอทาง
ราชการไดขายทอดตลาดหรอขายโดยวธอน
3.4 การนาเขาสนคาทจาแนกประเภทไวในภาควาดวยของทไดรบยกเวนอากร ตาม
กฎหมายวาดวยพกดอตราศลกากร ซงไดรบยกเวนภาษมลคาเพมดวยนน ถา
ภายหลงสนคาตองเสยภาษอากร ความรบผดในการเสยภาษมลคาเพมเกดขน
พรอมกบความรบผดตามกฎหมายวาดวยพกดอตราศลกากร
กรณสงออก ความรบผดในการเสยภาษมลคาเพมทเกดจากการขายสนคาโดยสงออก
เปนไปตามหลกเกณฑ ดงน
3.5 การสงออกนอกจากเพอใหเก ดความสะดวกในการจดเกบอากรศลกากร
เจาหนาทศลกากรสามารถเกบอากรไดถกตอง เปนธรรมและรดกมขนหรอ
เพอใหงานดานสถต พกดศลกากรชวยใหการจดเกบขอมลทางสถตสะดวกขน
ไดขอมลทถกตองสามารถนาไปใชวเคราะหเพอกาหนดนโยบายการเงน การ
คลงของประ เทศหรอผประกอบการนาไปใชในการตดสนในดานการคา การ
ลงทน ความรบผดจะเกดขนพรอมกบการชาระอากรออก วางหลกประกนขา
31
ออก หรอวนทไดมการคาประกนอากรขาออก และหากไมมกรณทตองเสยอากร
ขาออกกใหความรบผดเกดขนในวนทมการออกใบขนสงสนคาออก
3.6 การสงออกสนคาเขาไปในเขตปลอดอากร ความรบผดจะเกดขนในวนทนา
สนคาราชอาณาจกรเขาไปในเขตปลอดอากร
3.7 การสงออกสนคาทอยในคลงสนคาทณฑบนตามกฎหมายวาดวยศลกากร ความ
รบผดจะเกดขนพรอมกบความรบผดตามกฎหมายวาดวยศลกากร
3.8 ความรบผดในอนจะตองเสยภาษสรรพสามต
ในกรณสนคาทนาเขา เกดขนในเวลาเดยวกนกบความรบผดในอนจะตองเสยภาษศลกากร
สาหรบของทนาเขาตามกฎหมายวาดวยศลกากร เวนแตกรณทสนคาเกบอยในคลงสนคาทณฑบน
ตามกฎหมายวาดวยศลกากร ใหถอเปนความผดในอนจะตองเสยภาษเกดขนในเวลาทนาสนคาออก
จากคลงสนคาทณฑบนนน
หลกการเกยวกบการเสยภาษศลกากร
การเรยกเกบคาภาษจะเกบโดยวธใด และผเสยภาษจะตองปฏบตอยางไรบางนน กฎหมาย
ศลกากรไดกาหนดหลกการไวในมาตรา 10 แหง พระราชบญญตศลกากร พ .ศ. 2469 (วชย
มากวฒนสข, 2551: 44-45) ดงน
มาตรา 10 วรรคแรก “บรรดาคาภาษนน ใหเกบตามบทพระราชบญญตนและตามกฎหมาย
วาดวยพกดอตราศลกากร การเสยคาภาษใหเสยแกพนกงานเจาหนาทในเวลาทออกใบขนสงสนคา
ให”
32
จากบทบญญตของกฎหมายดงกลาวสามารถอธบายไดดงน
1. บรรดาคาภาษใหเรยกเกบตามพระราชบญญตศลกากร กฎหมายศลกากรไดบญญต
หลกการเกยวกบการเกบภาษอากรไวหลายมาตรา เชน ความรบผดอนทจะตองเสยภาษเกดขน
เมอใด (มาตรา 10 ทว, มาตรา 10 ตร แหง พ .ร.บ. ศลกากร พ .ศ. 2469) บทบญญต ใหเวนการเรยก
เกบอากรในบางกรณ เชน ใหงดเวนการเรยกอากรขาเขาขาออกแกของทปลอยออกไปจาก
คลงสนคาทณฑบนเพอสงออกไปนอกราชอาณาจกร (มาตรา 88 วรรคสอง แหง พ .ร.บ. ศลกากร
พ.ศ.2469) หรออาจมพระรา ชกฤษฎกายกเวนอากรซงเรยกเกบตามกฎหมายพกดอตราศลกากรแก
ของทนาเขาหรอสงออกทางบกได (มาตราแหง พ.ร.บ. ศลกากร (ฉบบท 7) พ.ศ.2480)
2. ใหเรยกเกบตามกฎหมายวาดวยพกดอตราศลกากร กฎหมายพกดอตราศลกากร
หมายถงกฎหมายทกาหนดวาภาษศลกากรใหคดและเก บกนอยางดทงนเพอประโยชนแกผมหนาท
เกบภาษศลกากรในอนทจะเกบภาษไดโดยถกตองและชอบดวยกฎหมายและเพอประโยชนแกผอน
ในอนทจะทราบวาตนจะตองเสยภาษอากรสาหรบของทนาเขาหรอสงออกหรอไมเพยงใด
กฎหมายพกดอตราศลกากรทใชอยในปจจ บนคอ พระราชกาหนดพกดอตราศลกากร พ .ศ.
2530 พระราชบญญตแกไขเพมเตมฯ และประกาศกระทรวงการคลงฉบบตางๆ ทออกโดยอาศย
อานาจตามพระราชบญญตพกดอตราศลกากรฉบบนอกหลายฉบบ เพอยกเวน ลดหยอน เพมอตรา
อากร หรอเรยกเกบอากรพเศษ แลวแตกรณพเศษท งนตามมาตรา 4 แหงพระราชกาหนดพกดอตรา
ศลกากร พ .ศ . 2530 ไดบญญตไวความวา “ของทนามาเขาในหรอสงหรอพาออกไปนอก
ราชอาณาจกรนน ใหเรยกเกบและเสยอากรตามทกาหนดไวในพกดอตราอากรทายพระราชบญญต
กาหนดน
3. การเสยภาษใหเสยแกพนกงานเจาหนาทในเวลาทออกใบขนสนคาให ตามกฎหมาย
ศลกากรกาหนดวา กอนทจะนาของใดๆ ไปจากอารกขาของศลกากร ผนาของเขาตองปฏบตให
ครบถวนตามพระราชบญญตศลกากร และตามกฎหมายอนทเกยวของกบการศลกากร กบตองยนใบ
33
ขนสนคาโดยถ กตอง และเสยภาษอากรจนครบถวน หรอวางเงนไวเปนประกน การขอวางเงน
ประกนใหเปนไปตามระเบยบทอธบดกาหนด (มาตรา 40 วรรคแรด แหง พ .ร.บ. ศลกากร
พ.ศ.2469)
กรณสงออกกอนทจะสงของใดๆ ออกไปนอกราชอาณาจกร ผสงของออกตองปฏบตให
ครบถวนตามพระราชบญญตศลกากร และตามกฎหมายอนทเกยวของกบการศลกากรกบตองยนใบ
ขนสนคาโดยถกตองและเสยภาษอากรโดยครบถวน หรอวางเงนไวเปนประกนการ ขอวางเงน
ประกนใหเปนไปตามระเบยบทอธบดกาหนด (มาตรา 45 วรรคแรก แหง พ .ร.บ. ศลกากร
พ.ศ.2469)
ภาษอากรและคาธรรมเนยมทกรมศลกากรจดเกบ
กรมศลกากรมหนาทในการจดเกบภาษอากรหลายประเภทจากการนาสนคาเขาและสง
สนคาออก (วชย มากวฒนสข, 2551: 40) ไดแก
1. อากรศลกากรตามกฎหมายวาดวยศลกากร
2. ภาษสรรพสามตแทนกรมสรรพสามต
3. ภาษเพอมหาดไทยแทนกระทรวงมหาดไทย
4. ภาษมลคาเพมแทนกรมสรรพกร
5. ภาษอากรอนตามทไดรบมอบหมาย
34
นอกจากนกรมศลกากรยงมหนาทในจดเกบคาธรรมเนยมตางๆ ตามกฎหมาย ไดแก
1. คาธรรมเนยมตามกฎหมายวาดวยศลกากร
2. คาธรรมเนยมพเศษตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการลงทน
3. คาธรรมเนยมพเศษกระทรวงพา ณชยตามกฎหมายวาดวยการสงออกไปนอกและการ
นาเขามาในราชอาณาจกร
4. คาธรรมเนยมประภาคารตามกฎหมายวาดวยการเดนเรอในนานนาไทย
อตราอากร
ตามพระราชกาหนดพกดอตราศลกากร พ .ศ. 2530 มาตรา 5 “ของใดทระบอตราอากรทง
ตามราคาและตามสภาพ ใหเสยอากรในอตราทคดเปนเงนสงกวา ” แสดงวาอตราอากรทระบไวใน
พกดอตราศลกากรจงมอยดวยกน 2 อตรา คอ อตราตามราคาและอตราตามสภาพ (วชย มากวฒน
สข, 2551: 59-60)
อตราตามราคา หมายถง อตราทคดจากรอยละของราคาศลกากรสาหรบของทนาเขาหรอ
สงออก เชน รอยละ 5, รอยละ 10, รอยละ 30 เปนตน
อตราตามสภาพ หมายถง อตราทคดตามปรมาณของสนคาทนาเขาหรอสงออก ไดแก
นาหนก ปรมาณ ขนาดความยาว หรอจานวนของสนคา เชน กโลกรมละ 30 บาท ลตรละ 0.05 บาท
หลาละ 6 บาท หรอชนละบาท เปนตน
35
ในการคานวณเงนอากรทตองเสยหรอจายคนแตละรายการเศษของหนงบาทใหปดทง ของ
ใดทระบอตราทงตามราคาและตามสภาพ ใหเสยอากรในอตราทคดเปนเงนสงกวา
อยางไรกตามอตราอากรทพงตองชาระจรงสาหรบของทนาเขาหรอสงออก ไมวาจะใช
อตราใดกตาม ขนอย กบประกาศกระทรวงการคลงทออกโดยอาศยตาม พ .ร.ก. พกดอตราศลกากร
พ .ศ . 2530 มาตรา 12, 13, 14 ซงรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงโดยความเหนชอบของ
คณะรฐมนตรมอานาจประกาศลด หรอยกเวนการเรยกเกบอากรพเศษเพมจากทไดเรยกเกบไวแลวก
ได ตามเหตผลของแตละกรณ ดงน
มาตรา 12 เพอประโยชนแกการเศรษฐกจของประเทศ หรอเพอความผาสกของประชาชน
เพอความมนคงของประเทศ รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง โดยความเหนชอบของ
คณะรฐมนตร มอา นาจประกาศลดอตราอากรสาหรบของใด ๆ จากอตราทกาหนดไวในพกดอตรา
ศลกากรหรอยกเวนอ ากรสาหรบของใด ๆ หรอเรยกเก บอากรพเศษเพมขนสาหรบของใด ๆ ไมเกน
รอยละหาสบของอตราทกาหนดไวในพกดอตราศลกากรสาหรบของนน ทงนโดยจะกาหนด
หลกเกณฑและเงอนไขใดๆ ไวดวยกได
ประกาศ การยกเลกหรอเปลยนแปลงประกาศในวรรคหนง ใหประกาศในราชกจจา
นเบกษา
มาตรา 13 ในกรณทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงเหนวา ของใดทนาเขามาเปนของท
ไดรบความชวยเหลอจากประเทศหรอบคคลใด โดยวธอนนอกจากการคนหรอชดเชยเงนคาภาษ
อากร อนกอหรออาจทาใหเกดความเสยหายแกการเกษตรหรอการอตสาหกรรมในประเทศ
รฐมนตรว าการกระทรวงการคลงโดยความชอบของคณะรฐมนตร มอานาจประกาศใหเรยกเกบ
อากรพเศษ แกของนนในอตราตามทเหนสมควรนอกเหนอไปจากอากรทพงตองเสยตามปกต แต
อากรพเศษทเรยกเกบนจะตองไมเกนจานวนทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงเหนชอบไดมการ
ชวยเหลอดงกลาวขางตน
36
การประกาศ การยกเลกหรอเปลยนแปลงประกาศในวรรคหนง ใหประกาศในราชกจจา
นเบกษา
มาตรา 14 เพอปฏบตตามขอผกพนตามสญญาหรอความตกลงระหวางประเทศเพอ
ประโยชนแกการเศรษฐกจของประเทศ รฐมนตรวาการกระทรวงการคลงโดยความเหนชอบของ
คณะรฐมนตร มอานาจประกาศยกเวน ลดหรอเพมอากรจากอตราทกาหนดไวในพกดอตราศลกากร
หรอประกาศเรยกเกบอากรตามอตราทกาหนดไวในอตราศลกากรสาหรบของทมถนกาเนดจาก
ประเทศทรวมลงนามหรอลกษณะตามทระบไวในสญญาหรอความตกลงดงกลาว ทงน จะกาหนด
หลกเกณฑและเงอนไขใดๆ ไวดวยกได
แนวคด และทฤษฎเกยวกบมาตรการภาษ
เนองจากประเทศไทยประสบอทกภยบอยครง ซงแตเดมรฐบาลมกจะกาหนดมาตรการทาง
ภาษเพอชวยเหลอผประสบอทกภยกตอเมอเหตการณนนไดผานเลยไปแลว ลาสดไดมการตราพระ
ราชกฤษฎกา ออกตามความในประมวลรษฎากร วาดวยการยกเวนรษฎากร (ฉบบท 527) พ.ศ. 2554
ไวเปนการลวงหนา ไมตองรอใหเกดอทกภยแลวคอยออกมาตรการทางภาษอากรอกตอไป โดยใหม
ผลใชบงคบตงแตวนท 1 มกราคม 2554 เปนตนไป
ทงน เพอเปนการบรรเทาภาระภาษใหแกผประสบอทกภย และสงเสรมใหมการบรจาคเพอ
ชวยเหลอผประสบอทกภยดงกลาว โดยมบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลเปนตวแทนรบบรจาค
สมควรยกเวนภาษเงนไดใหแกบคคลธรรมดาและบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล สาหรบเงน
ชดเชยทไดรบจากรฐบาล หรอเงนหรอทรพยสนทไดรบบรจาคหรอชวยเหลอเพอชดเชยความ
เสยหายทไดรบนอกเหนอจากเง นชดเชยทไดรบจากรฐบาล และสาหรบคาสนไหมทดแทนซง
บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลไดรบจากบรษททประกอบธรกจประกนภยเพอชดเชยความ
เสยหายเนองจากอทกภยดงกลาว นอกจากน เพอเปนการสงเสรมใหมการบรจาคเพอชวยเหลอผ
ประสบอทกภย โดยยกเวนภาษเงนไดใหแกบคคลธรรมดาและบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลเทา
37
จานวนเงนหรอราคาทรพยสนทบรจาค และยกเวนภาษมลคาเพมใหแกผประกอบการ สาหรบสนคา
ทบรจาคเพอชวยเหลอผประสบอทกภยดงกลาว ซงจะขอนามากลาวทละประเดน (นางสาวอรทย
ทาตบ , http://www.dlo.co.th, 13 มกราคม 2555) : (เดลนวส , http://www.businesssoft.com, 12
มกราคม 2555) และ (ฝายกฎหมาย สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย , www.fti.or.th, 14 มกราคม
2555) ดงตอไปน
การบรจาคชวยเหลอผประสบอทกภย
สาหรบการบรจาคใหแก หนวยงานราชการ กองทนชวยเหลอผประสบสาธารณภย สานก
นายกรฐมนตรองคการหรอสถานสาธารณกศล เอกชนทเปนตวแทนรบบรจาคทไดขนทะเบยนไว
กบกรมสรรพากร ในระหวางวนท 1 กนยายน - 31 ธนวาคม 2554 สามารถพจารณาไดดงน
กรณผบรจาคเปนบคคลธรรมดา
ใหหกคาใชจายสาหรบเงนทบรจาคได 1.5 เทา แตเมอรวมกบเงนบรจาคอน ตองไมเกนรอย
ละ 10 ของเงนไดพงประเมนหลงจากหกคาใชจายและหกลดหยอน
กรณผบรจาคเปนนตบคคล (บรษทหรอหางหนสวนนตบคคล)
หกรายจายสาหรบเงนหรอทรพยสนทบรจาคได 1.5 เทา แตเมอรวมกบรายจายเพอการกศล
สาธารณะอน ตองไมเกนรอยละ 2 ของกาไรสทธ ทงน สาหรบผประกอบการจดทะเบยนภาษมลคาเพม
(ทงทเปนบคคลธรรมดาและนตบคคล) ทนาสนคาไปบรจาคชวยเหลอ ไมตองเสยภาษมลคาเพม
มาตรการชวยเหลอผประสบอทกภย
1. ยกเวนภาษเงนไดสาหรบเงนชดเชยทไดรบจากภาครฐ
38
2. ยกเวนภาษเงนไดสาหรบเงนหรอทรพยสนทไดรบบรจาคนอกเหนอจากเงนชดเชยท
ไดรบจากภาครฐ ทงนตองไมเกนมลคาความเสยหายทไดรบ
3. ยกเวนภาษเงนไดจากคาเชา การประกอบธรกจ วชาชพอสระ เปนจานวนเทากบมลค า
ความเสยหายทไดรบสาหรบผประสบอทกภยทไดลงทะเบยนไว (เฉพาะบคคลธรรมดา)
4. ยกเวนภาษเงนไดสาหรบคาสนไหมทดแทนทไดรบจากการประกนภย เฉพาะสวนท
เกนมลคาตนทนของทรพยสนทเหลอจากการหกคาสกหรอหรอคาเสอมราคา (เฉพาะนตบคคล)
5. กระทรวงการคลงจะพจารณาขยายเวลาการยนแบบแสดงรายการภาษสรรพากร
สาหรบผประกอบการในพนททประสบอทกภยรนแรงตามความจาเปนและสมควร
มาตรการชวยเหลอผไดรบสงเสรมการลงทน (BOI)
1. อนญาตใหสามารถเคลอนยายเครองจกรและวตถดบ ออกจากโรงงานหร อพนทท
ไดรบผลกระทบจากภยนาทวมไดทนท
2. ผประกอบการจะไดรบยกเวนอากรขาเขาเครองจกรทนาเขามาทดแทนเครองจกรทเสยหาย
จากอทกภย
มาตรการชวยเหลอของกรมศลกากร
1. อนญาตใหผประกอบการ ในเขตประกอบการเสร เขตปลอดอากร และคลงสนคาทณฑบน
สามารถขนยายของออกจากพนทไดทไดรบผลกระทบจากอทกภยไดโดยไมตองปฏบตพธการ
ศลกากร
39
2. เมอเหตการณกลบสภาวะปกต ตองขนยายกลบภายใน 7 วน หากไมครบถวนตองชาระ
อากรในภายหลง
บทท 3
สถานการณปญหาและผลกระทบจากอทกภยป 2554
สถานการณการเกดอทกภย
การเกดอทกภยของประเทศไทยในครงนเกดจากอทธพลของพายโซนรอน “นกเตน ”
(NOCK–TEN) รองมรสมก าลงปานกลางถงคอนขางแรงทพาดผานประเทศไทย ท าใหประเทศไทย
มฝนตกหนกตอเนองและเกดน าลนตลงตงแตวนท 25 กรกฎาคม 2554 จนถงปจจบน มพนททไดรบ
ผลกระทบและประกาศเปนพนทประสบภยพบตกรณฉกเฉน (อทกภย) รวมทงสน 64 จงหวด 660
อ าเภอ 4,842 ต าบล 43,045 หมบาน (ไดแก จงหวดเชยงราย เชยงใหม แพร นาน แมฮองสอน ล าปาง
ล าพน อตรดตถ สโขทย พษณโลก พจตร เพชรบรณ ตาก ก าแพงเพชร นครสวรรค อทยธาน
ชยนาท สงหบร อางทอง พระนครศรอยธยา ลพบร สระบร สพรรณบร ราชบร นครปฐม ปทมธาน
นนทบร เลย อดรธาน หนองคาย บงกาฬ นครพนม อ านาจเจรญ มกดาหาร สกลนคร ยโสธร
ขอนแกน กาฬสนธ สรนทร รอยเอด มหาสารคาม บรรมย ศรส ะเกษ อบลราชธาน ชยภม
นครราชสมา นครนายก สระแกว ปราจนบร ฉะเชงเทรา ชลบร ระยอง จนทบร ตราด
ประจวบครขนธ สราษฎรธาน ระนอง พงงา ภเกต ตรง สตล ส มทรสาคร สมทรปราการ และ
กรงเทพมหานคร ) (ทมขาว ศนยขาว TCIJ, http://www.tcijthai.com/investigative-story/1029, 12
มกราคม 2555)
ราษฎรไดรบความเดอดรอน 3,317,902 ครวเรอน 11,325,182 คน บานเรอนเสยหายทงหลง
118 หลง บานเรอนเสยหายบางสวน 91,544 หลง พนทการเกษตรคาดวาจะไดรบความเสยหาย
10,301,830 ไร ถนน 18,409 สาย ทอระบายน า 1,028 แหง ฝาย 1,075 แหง ท านบ 167 แหง สะพาน /
คอสะพาน 680 แหง บอปลา /บอกง/หอย 205,142 ไร ปศสตว 12,331,589 ตว มผเสยชวต 527 ราย
(ทมขาว ศนยขาว TCIJ, http://www.tcijthai.com/investigative-story/1029, 12 มกราคม 2555)
41
ตารางท 3-1 สาเหตการเสยชวตของประชาชนจากมหาอทกภยป 2554 สาเหตการเสยชวต จ านวน (คน)
จมน า 372
พลดตกน า 37
ดนถลม 8
น าปาพด 9
น าพด 19
ไฟฟาชอต 36
เรอคว า/ลม 21
โคลนถลม 6
ฟาผา 2
ตนไมทบ 2
งกด 1
สญหาย 2
ไมมขอมล 12
รวม 527
ทมา: ทมขาว ศนยขาว TCIJ
(ทมขาว ศนยขาว TCIJ, http://www.tcijthai.com/investigative-story/980, 17 มกราคม 2555)
42
ตารางท 3-2 จงหวดทมผเสยชวตจากมหาอทกภยป 2554 (เรยงล าดบจากมากไปนอย)
จงหวด จ านวน (คน) พระนครศรอยธยา 90 นครสวรรค 62 พจตร 51 ลพบร 37 สงหบร 26 ชยนาท 23 ปราจนบร 22 พษณโลก 18 สโขทย 18 สพรรณบร 17 ปทมธาน 14 สระบร 13 เชยงใหม 13 อางทอง 11 แพร 8 อตรดตถ 7 แมฮองสอน 7 ขอนแกน 7 นนทบร 7 ก าแพงเพชร 7 เพชรบรณ 6 ฉะเชงเทรา 6 ชยภม 6 นครปฐม 6
43
ตารางท 3-2(ตอ) จงหวดทมผเสยชวตจากมหาอทกภย ป 2554 (เรยงล าดบจากมากไปนอย)
จงหวด จ านวน (คน) อบลราชธาน 6 อทยธาน 5 มหาสารคาม 5 สรนทร 4 รอยเอด 4 สระแกว 3 ชลบร 3 ล าปาง 2 นครนายก 2 นครพนม 2 ตาก 2 ทมา: ทมขาว ศนยขาว TCIJ
(ทมขาว ศนยขาว TCIJ, http://www.tcijthai.com/investigative-story/980, 17 มกราคม 2555)
นอกจากนยงพบวามนคมอตสาหกรรมทไดรบผลกระทบอกกวา 9 นคม (ทมขาว ศนยขาว
TCIJ, http://www.tcijthai.com/investigative-story/1029, 12 มกราคม 2555) ไดแก นคม
อตสาหกรรมสหรตนนคร อ.นครหลวง จ .พระนครศรอยธยา นคมอตสาหกรรมโรจนะ อ.อทย
จ.พระนครศรอยธยา นคมอตสาหกรรมไฮเทค อ.บางปะอน จ.พระนครศรอยธยา นคมอตสาหกรรม
บางปะอน อ .บางปะอน จ .พระนครศรอยธยา นคมอตสาหกรรมแฟคตอรแลนด อ .วงนอย
จ.พระนครศรอยธยา นคมอตสาหกรรมนวนคร อ .คลองหลวง จ .ปทมธาน นคมอตสาหกรรมบาง
กะด อ .เมอง จ.ปทมธาน และ โรงงานในเขต อตสาหกรรมออมนอย ออมใหญ อ .สามพราน
จ.นครปฐม นคมอตสาหกรรมบางชน เขตมนบร กรงเทพ มหานคร และนคมอตสาหกรรม
ลาดกระบง เขตลาดกระบง กรงเทพมหานคร
44
จากสถานการณอกทกภยครงใหญนท าใหมเกดความสญเสยและความเสยหาย
นานบประการ ท าใหเกดนโยบายในการชวยเหล อผประสบอทกภยและผทไดรบความเดอดรอน
ตามมามากมายทงเพอประโยชนของบคคลธรรมดาและเพอประโยชนของผประกอบการ
สรปสถานการณอทกภย
ภาคเหนอ เมอปลายเดอนกรกฎาคม 2554 ไดเกดพายทชอวา นกเตน ไดสงผลใหจงหวด
แมฮองสอน น าเออลนพนทอ าเภอปาย และอ าเภอปางมะผา นอกจากนตนเดอนสงหาคม 2554 ใน
ภาคเหนอยงมจงหวดทไดรบผลกระทบจากพาย นกเตน อาทเชน เชยงใหม พจตร แพร ล าปาง เปน
ตน พนทสวนมากไดรบผลกระทบจากการทดนโคลนถลม น าปาทะลก หรอแมน าลนตลง พนท
การเกษตร โรงเรยน และบานเรอนไดรบความเสยหาย แมแตววยงขาดแคลนอาหารอยางหนก
ในชวงเดอนกนยายน 2554 น ายงคงทวมในจงหวดพจตรอยางหนก และยงคงมผเสยชวตเพมมาก
ขน ในเดอนนจงหวด พจตรมยอดการเสยชวตสงสดในรอบ 14 ป ตนเดอนตลาคม 2554 เกดดน
โคลนถลมปดถนน และยงมน าปาไหลหลากตดผานรนเวยสนามบน ซงไมเคยเกดขนเลยในรอบ 30
ป ในขณะเดยวกนกลางเดอนตลาคม 2554 จงหวดพจตรน าเรมลดลงและไดทงขยะไวมากมาย
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ อทธพลของพาย นกเตน ไดเรมเขาถลมตวเมองหนองคาย จนเกด
น าทวมหนกสงกวา 80 ซ.ม. ในปลายเดอนกรกฎาคม 2554 และตนเดอนสงหาคม 2554 น าไดเรม
ลกลามไปยงจงหวดทางภาคตะวนออกเฉยงเหนออยางตอเนอง ท าใหพนททางการเกษตรไมวาจะ
เปนสวนยางพารา หรอนาขาวไดรบความเสยหายอยางรนแรง นอกจากนจากสภาพอากาศท
เปลยนแปลงท าใหมผปวยเกยวกบระบบทางเดนหายใจหลายราย ปลายเดอนสงหาคม 2554 ถงตน
เดอนกนยายน 2554 แมน ามลและแมน าชไดเออลนทะลกเขาทวมพนทจงหวดทางภาค
ตะวนออกเฉยงเหนอเพมมากขน อาทเชน จงหวดอบลราชธาน จงหวดมหาสารคาม เปนตน สร ป
ความเสยหายของภาคตะวนออกเฉยงเหนอสวนใหญเปนพนทการเกษตรและบานเรอนของ
ชาวบานตามจงหวดตางๆ
45
ภาคกลาง อทกภยครงใหญนไดเรมเขาทวมทางภาคกลางประมาณตนเดอนสงหาคม 2554
โดยจงหวดอยธยาเปนจงหวดแรกทมการเตรยมการรบมอกบอทกภยครงน โดยมการตงก าแพง
ปองกนน าทวมบรเวณหนาวดไชยวฒนาราม จงหวดอยธยายงเปนจงหวดแรกทเกดอทกภยในภาค
กลาง นอกจากนในเดอนกนยายน 2554 ผประสบอทกภยยงเกดเหตรายแรงอกเรองหนง คอเรอง
ของสตวมพษอยางงทจงหวดนครสวรรคนนเอง เรองจตใจขอ งผประสบอทกภยกส าคญเจาหนาท
ตองคอยเยยวยาครอบครวของผประสบ อทกภย พรอมมการเตอนปองกน 4 โรคตดตอ ไดแก
ไขหวดใหญ ฉหน ตาแดง และอจจาระรวง เมอเกดน าทวมนานๆปญหาอกอยางหนงทเรมตามมาคอ
น าเรมสงกลนเนาเหมน ในชวงเดอนตลาคม 2554 น าเรมลกลามทวมในเขตปรมณฑล
กรงเทพมหานคร ไดมการน ากระสอบทรายมาสรางแนวปองกนน าทวมชวคราวเพอเตรยม
รบมอกบสถานการณน าในแมน าเจาพระยา ตงแตปลายเดอนสงหาคม 2554 ในเดอนกนยายน 2554
ทางกรงเทพมหานครยงคงมการเฝาระวงการเกดอทกภยกนอ ยางใกลชด เพอเตรยมรบมอกบการ
เกดอทกภย ตนเดอนตลาคมน าเรมเขาทวมททาพระจนทรและไดมการเสรมแนวกระสอบทราย
สงขนจากแนวปองกนน าทวมถาวร เพอไมใหคลนน าเออลนเขาเขตพระราชฐาน เมอน าเรมเขาทวม
เขตพนทของกรงเทพมหานคร ท าใหประชาชน แตกตนแหกนซอของกกตนจนท าใหสนคาขาด
แคลน ประชาชนทอยในกรงเทพมหานครและเขตปรมณฑลยงแหกนกลบภมล าเนากนอยาง
หนาแนนเพอหนสถานการณ อทกภย แตกรงเทพมหานครกยงคงชวยกนรบมอและชวยเหลอผ
ประสบอทกภย โดยการจดศนยทพกพงภายในกรงเทพมหานคร ใหเพยงพอกบผอพยพ
(ASTVผจดการออนไลน, http://www.manager.co.th, 24 มกราคม 2555)
ปญหาของผประสบอทกภย
จากสถานการณอทกภยทเกดขนในหลายๆพนทของประเทศไทย ในป 2554 ถอวาเปน
วกฤตการณครงใหญทสดครงหนงในรอบหลายสบป ซงจากสถานการณอทกภยทเกดขนท าใหเกด
ความเสยหายตามมามากมาย โดยเฉพาะปญหาของผประสบอทกภยทประสบกบปญหาดานปจจย
ในการด ารงชวตและการด าเนนงานของบรษททประสบอทกภย ดงตอไปน
46
1. ไมมทอยอาศย เนองมาจากสถานการณอทกภยทเกดขนในหลายจงหวดทางภาคเหนอ
ไดกอใหเกดปรมาณน ากอนใหญไหลบาเขาสพนทกรงเทพมหานครและแผขยายไปตามพนทเขต
ตาง ๆ ศนยอ านวยการเฉพา ะกจปองกนและแกไขปญหาอทกภย กรงเทพมหานคร พจารณาแลว
เหนวา สถานการณอทกภยทเกดขนตงแตวนท 10 ตลาคม 2554 จนถงปจจบนเปนเหตใหเกดภาวะ
น าทวมฉบพลน และน าเหนอไหลบาเขาในพนทเขตกรงเทพมหานคร โดย สถานการณอทกภย ใน
ครงนเปนสถานการณคอนขางรนแรง มปรมาณน าเห นอสะสมมาก ท าใหประชาชนในพน
เขตตางๆ ของกรงเทพมหานครไดรบผลกระทบและทรพยส นไดรบความเสยหายเปนจ านวนมา ก
บานเรอนทอยอาศยประจ าของ ผประสบ อทกภยและทรพยสนไดรบความเสยหาย สงผลใหเกด
ความเสยหายตออาคารบานเรอนเปนจ านวน 1,899 ,329 ครวเรอน ท าใหทอย อาศยของผประสบ
อทกภยไดรบความเสยหายไมสามารถพกอาศยได ดงนนผประสบอทกภยจงตองไปพกอาศยตาม
ศนยพกพงตางๆท ทางผบรจาค ไดจดขนพอชวยเหลอผประสบ อทกภย (รงสต เดดสาระต ,
http://blog.eduzones.com/rangsit/85895, 20 มกราคม 2555)
2. ขาดแคลนสงของจ าเปนเรงดวนเพอใชในการอปโภคบรโภ ค ผประสบอทกภยทกคน
ตางไดรบความเสยหายกบสถานการณ ทเกดขนในป 2554 เนองจากผประสบอทกภยมจ านวนมาก
ตางคนตางมความตองการทจะใชสงของทจ าเปน ทจะใชในการด ารงชวต จงท าให เกดปญหาการ
ขาดแคลนสงของจ าเปนเรงดวนเพอใชในการอปโภคบรโภคของผประสบอทกภย
จากสถานการณ อทกภย ของประเทศไทย ถอวา อยในระดบ ขนวกฤต ซง มมลคาความ
เสยหายรวมแลวกวาแสนลานบาท และ สรางความเดอดรอนอยางตอเนอง ท าใหชวงตนปหนาจะม
วกฤตทตอเนองจาก อทกภยคอ สนคาราคาแพงขน อาหารการกนขาดแคลน เพราะผลผลตทางการ
เกษตรทงพชและสตวเสยหายไปเกอบครงป ผลตผลลดลงอยางมาก
47
สงของจ าเปนเรงดวนเพอใชในการอปโภคบรโภคของผประสบอทกภย มดงน
2.1 อาหารและน า อาหารแหงทส าเรจรปพรอมรบประทาน โดยไมตองปรง เพราะ
บานคนทเกดอทกภยไมมไฟฟาใชและไมมแก ส เชน ปลากระปอง ผกกาดดอง
น าพรก ขนมปง ไสกรอก แฮม ชอกโกแลต น าดม นมกลอง ฯลฯ
2.2 เงน ผประสบ อทกภยหลายคน สนเนอประดาตว เพราะบานจ มไปทงหลง ไม
เหลอทรพยสนใดๆ เหลอแตตวเปลา
2.3 เรอ เปนอปกรณทส าคญส าหรบการสญจรทางน า แตในอนาคตผผลตควรจะท า
เรอชนดทมลอส าหรบไปไดทกท
2.4 กระสอบทราย เอาไวท าคนกนน า หรอแนวปองกน ในบางกรณใชถงด าใสน า
มดปากถงกใชแทนถงทรายได
2.5 สขา สวมกระดาษ หรอ ถงพลาสตกมฝาเจาะร + ถงด า ทประดษฐขนมาส าหรบ
การขบถายของเสย
2.6 ลงกลองโฟม ใชส าหรบบรรจสงของ ขนถายสมภาระ เชน อาหาร ของมคา
เสอผา ฯลฯ เพอใหลอยน าได
2.7 เสอชชพ หวงยาง กระแสน ามความแรงและเชยว ตองใชสงของทมน าหนกเบา
และลอยน า เพอพยงตว
2.8 เชอก ใชเปนอปกรณชวยชวต มด ลาก จง ขง และใชงานอเนกประสงค
48
2.9 ผาใบพลาสตก ผนผาใบขนาดใหญ และกนน าได ใชเปนทก าบง หอ ขง ปพน
รองพน ฯลฯ
2.10 ไฟฉายและถานไฟฉาย สองแสงสวางในเวลากลางคน ในเขตพนททถกตด
กระแสไฟฟา
2.11 ไมขดไฟ ไฟแชค เทยนไข จดไฟใหแสงสวางในครวเรอน เวลาไฟดบ
2.12 ถงด าหรอถงพลาสตกขนาดใหญ ใชใสของ และใสขยะสงปฏกลตางๆ
2.13 ยารกษาโรค ยาสามญประจ าบานทกชน ด ยารกษาโรคทมากบน าทวม รวมไป
จนถงยาทากนยง
2.14 เสอผาและเครองนงหม ผาขาวมา ผาขนหน ผาเชดตว เสอ กางเกง รองเทาแตะ
ผาหม ฯลฯ
2.15 เตนท มง ศนยอพยพตองมทอยอาศยใหผประสบ อทกภย ใชเตนทผาใบ รวมทง
เครองนอน หมอน มงกนยง
2.16 กระดาษช าระ ผาอนามย ใชเชดท าความสะอาดทวไป และส าหรบสตรทม
ประจ าเดอน
2.17 ตคอนเทนเนอร ใชส าหรบดดแปลงเปนทอยอาศยชวคราว และใชส าหรบขนสง
สงของดวยรถบรรทก
49
2.18 เครองมอสอสาร ใชตดตอสอสารแจงขอความชวยเหลอ รวมไปถงวทยขนาด
พกพา เพอรบฟงขาวสาร
2.19 อฐบลอก ใชกอก าแพงปองกนน าทวม ในพนทเสยงภย หรอวสดทดแทน เชน
ปนปลาสเตอร กาวซลโคน
2.20 ของใชประจ าวน เครองอปโภคบรโภคในชวตประจ าวนทวไป เชน สบ ยาสฟน
ผงซกฟอก ยาลางจาน ฯลฯ
2.21 เครองสบน า รวมไปจนถงเทคโนโลยตางๆ ทชวยในการระบายน า
2.22 น าหมกชวภาพ เอาไวใชแกน าเนาเสย จากการทมน าทวมขงเปนเวลานานๆ
2.23 อนๆ เชน อาวธปองกนตวส าหรบ ปองกนภยจากสตวมพษและสตวน า เชน ง
ตะขาบ แมงปอง จระเข ฯลฯ
ซง หลงจาก สถาน การณ อทกภยทเกดขนนน จะ ท าใหผประสบ อทก ภย มความ
ตองการสนคาและบรการซอมแซมบ ารงรกษาอกเปนจ านวนมาก เชน เฟอรนเจอร
เครองใชไฟฟา ซอมบาน ซอมรถ ลางรถ รบจางขนของ รกษาสขภาพ เครองเขยน เครองใช
ส านกงาน ของใชในบานเสอผาเครองนงหม สขภ ณฑ วสดกอสราง ประกนภย ฯลฯ
(http://humanrevod.wordpress.com/2011/10/12/thaiflood-need/, 20 มกราคม 2555)
3. การซอมแซมและท าความสะอาดบานหลงน าลด หลงจากทน าลดลงผประสบ อทกภย
ตองท าการซอมแซมสงทสามารถซอมแซมไดเพอน ากลบมาใชประโยชน อกตอไป และการท า
ความสะอาดบานเพอใหบานมนาอยอาศย แตปญหาของ การซอมแซมและท าความสะอาดบาน ผ
ประสบอทกภยตองมเงนในการซอมแซมและท าความสะอาดบาน
50
จากสถานการณอทกภยทเกดขน พบวา ผประสบ อทกภยสวนใหญหรอรอยละ 86.5 ม
คาใชจายในชวตประจ าวนทสงขน เชน คาเดนทาง ของกนของใชแพงขน รองลงมาคอ รอยละ 81.6
อาคาร /บานเรอนไดรบความเสยหาย และรอยละ 61.7 ทรพยสนไดรบความเสยหาย เชน รถยนต
เครองใชไฟฟา เฟอรนเจอรเมอ สอบถามถงคาใชจายเปนจ านวนเงนทตองจดหาไวในการฟนฟ
อาคารบานเรอนและทรพยสนของตนเอง พบวา กวา 2 ใน 3 หรอรอยละ 68.4 ตองซอมแซมอาคาร
บานเรอน โดยมคาใชจายเฉลยจ านวน 37,022 บาท คาใชจายสงสดอยท 500,000 บาท รองลงมา
คอ รอยละ 40.6 ตองซอ/ซอมเครองใชไฟฟาและเฟอรนเจอร เฉลยอยท 20,745 บาท คาใชจาย
สงสดอยท 200,000 บาท รอยละ 20.6 ตองซอมแซมระบบไฟฟา ประปา โทรศพทในบาน เฉลยอย
ท 7,096 บาท คาใชจายสงสดอยท 50,000 บาท รอยละ 13.6 ตองซอมแซมรถยนต เฉลยอยท
22,603 บาท คาใชจายสงสดอยท 250,000 บาท และรอยละ 8.2 ตองรกษาอาการเจบปวยของ
ตนเองและครอบครว เฉลยอยท 5,611 บาท คาใชจายสงสดอยท 40,000 บาท ซงเงนทจะตองใช
น ามาจายในการซอมแซมและท าความสะอาดบานนมคาใชจาย ทสง ท าใหผประสบอทกภยบางคน
ไมมเงนมากพอทจะน ามาจา ยในการ ซอมแซมและท าความสะอาดบาน ไดอยางทตองการ (ส านก
ขาวไทย, http://www.mcot.net/cfcustom/cache_page/315600.html, 20 มกราคม 2555)
4. สขภาพและโรคผวหนงหลงอทกภย หลงจากสถานการณอทกภยนอกจากผประสบ
อทกภยจะประสบกบการสญเสยญาตมตรและทรพยสนแลว ยงตองเผชญกบปญหาสขภาพหลาย
ดาน ทงน เพราะเมอเกดอทกภย แหลงน าส าหรบการอปโภคบรโภคจะปนเปอน กระแสน าจะพาสง
สกปรก เชอโรค ของเสยทเคยถกเกบในทมดชด หรอ สารเคมกระจายเปนวงกวางและ ไปหางไกล
จากแหลงเดม อทกภยท าใหสภาพสงแวดลอมเปลยนท าใหสตว แมลง ไมมทอยอาศยออกจากถนท
อยเพนพานทวไป ในขณะเดยวกนท าใหพาหะน าโรคตาง ๆ เจรญเตบโตไดดซงสงผลท าใหปรมาณ
เชอโรคมจ านวนเพมขนและแพรไดอยางรวดเรว จงมโอกาสเกดโรคระบาดไดงาย สภาพผวดนหลง
อทกภยมความเหมาะสมส าหรบการแพรพนธของยง โรคหลายชนดทเกดจากยงเปนพาหะจงม
โอกาสระบาดสงขนหลงอทกภยโดยสรปปญหาดานสขภาพทจะเกดหลงการเกดอทกภยมทงอาการ
เจบปวยในระยะแรกและระยะยาวหลงจากนน ไดแก โรคตดเชอทางเดนอาหาร เชนโรคทองรวง
จากการตดเชอจากอาหารเปนพษ โรคเลบโตสไปโรสส (หรอโรคฉหน ) โรคผวหนงจากการสมผส
51
กบสารเคม สงสกปรก หรอ ตดเชอทผวหนงไมวาจะเปนเชอแบคทเรย เชอราหรอหนอนพยาธ
โรคผวหนงจากแมลง สตวมพษกดตอยซงนอกจากจะท าใหไมสบายจากการถกกดตอย
แลว ในภายหลงหากไดรบเชอ โรคเขาไปดวย อาจท าใหปวยเปนโร คไขเลอดออก มาลาเรย
ไขสมองอกเสบ ห รอตดเชอในกระแสเลอด เปนต น ( วลยอร ปรชญพฤทธ ,
http://www.inderm.go.th/inderm_th/Health/dr_walaiorn.html, 19 มกราคม 2555)
5. ภาคอตสาหกรรม จากสถานการณอทกภยทผานมา ท าใหในนคมอตสาหกรรม 9 แหง
สงผลกระทบตอหวงโซการผลตของโลก หลายอตสาหกรรมตองหยดผลตทงโลกสงผลตอความ
เชอมนของนกลงทนตางชาต ท าใหเรมมการพดถงการทบทวนการกระจายฐานการผลตเพอไมใหม
การกระจกตวอยทใดทหนง เพอลดความเสยงตอความเสยหายทเกดขน ท าใหภาคอตสาหกรรม
อเลกทรอนกสไดรบผลกระทบมากทสด โดยขอมลความเสยหายทเกดขนกบโรงงานใน
นคมอตสาหกรรม 9 แหง จมน า 838 โรงงาน มลคาความเสยหาย 237,340 ลานบาท ขณะท
โรงงานนอกนคม อตสาหกรรม 19,000 แหงไดรบความเสยหาย คดเปนมลคา 240,000 ลานบาท
สงผลใหอตราการลงทนเพมในชวงสองเดอนสดทายของป 2554 และตอเนอง
ถงตนป 2555 ลดลง จากอทกภย คร งนจะสงผลใหมคนวางงานสงถ ง 700,000-920,000 คน
(http://prachatai.com/journal/2011/12/38349, 19 มกราคม 2555)
ผลกระทบอทกภย ป 2554
1. ผลกระทบตอภาคอตสาหกรรมและเศรษฐกจไทย แมสถานการณวกฤต อทกภยป 2554
เรมทยอยคลคลายลงตามล าดบในช วงปลายเดอนพฤศจกายน 2554 เหตการณ อทกภย ทรายแรง
ตงแตปลายเดอนกรกฎาคม 2554 เปนตนมา สรางความเส ยหายตอกจกรรมทางเศรษฐกจของไทย
ในชวงครงปหลงเปนมลคามหาศาล เนองจากน าทวมทะลกเขาพนทศนยกลางเศรษฐกจทส าคญของ
ประเทศทงนคมอตสาหกรรมรวม 9 แหงในจงหวดพระนครศรอยธยาและปทมธานตลอดจนพนท
หลายเขตของกรงเทพมหานคร โดย ความเส ยหายไดขยายวงเพมขนตามการแผของมวลน าไปตาม
พนททเปนทางผานออกส ทะเล การวเคราะหผลกระทบส ทธจากปญหาน าทวมทมตอ
52
ภาคอตสาหกรรมของไทย ซ งจะมผลเช อมโยงไปยงหลายภาคส วนและแนวโ นมเศรษฐกจไทย
ในชวงทเหลอของป 2554 โดยมรายละเอยด ดงน
1.1 การผลตภาคอตสาหกรรมถกกระทบรอบ 2 จากวกฤตอทกภย นบตงแตตนป
2554 การผลตภาคอตสาหกรรมของไทย โดยปจจยลาสดทเขามาในชวงครงหลง
ของป 2554 กคอ ภาวะ อทกภยครงรนแรงในรอบหลายทศวรรษ ซ งไดหกลาง
ภาพการฟนตวจากปจจยรอบแรกทเช อมโยงมาจากเหตการณภยพบตในญปน
ชวงเดอนมนาคม 2554 ไปทงหมดอกรอบหนง สถานการณ น าทวม ทเขาทวม
พนทนคมอตสาหกรรม 9 แหงในจงหวดพระนครศรอยธยา และปทมธาน
สงผลกระทบท าให โรงงานอตสาหกรรมหลายแห งไดรบความเส ยหาย หรอม
ความจ าเปนต องระงบส ายการผลตซ งสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย
(ส .อ .ท .) ได ประเมนความเส ยหายเบองต นวามโรงงานทอยในนคม
อตสาหกรรม 9 แหงจ านวน 838 โรงงาน นอกนคมอตสาหกรรมจ านวน 9,021
โรงงาน ผประกอบการขนาดกลางและขนาดเลก (SMEs) จ านวน 2.85 แสนราย
ตลอดจนแรงงานไมต า ก วา 1.8 ลานคน ได รบผลกระทบจาก เหตการณอทกภย
ครงน อตสาหกรรมทไดรบผลกระทบคอนขางรนแรงจากวกฤต อทกภยป 2554
ประกอบดวย
53
ตารางท 3-3 อตสาหกรรมทไดรบผลกระทบคอนขางรนแรงจากวกฤตอทกภยป 2554
อตสาหกรรม ความส าคญ และผลกระทบ อเลกทรอนกสและ
เครองใชไฟฟา
มความส า คญถงร อยละ 27 ของการผ ลตในภาคอตสาหกรรม
และการส งออกโดยรวมของไทย โดยผลตภณฑทได รบ
ผลกระทบจากปญหา อทกภย ประกอบด วย คอมพวเตอร /
สวนประกอบ โดยเฉพาะฮารดดสกได รฟ แผงวงจรไฟฟา
เครองใช ไฟฟา /สวนประกอบ พรนทเตอร กล อง ดจตอลทงน
วกฤต อทกภย นาจะมผ ลกระทบตอหวงโซ การผลตของกลม
อเลกทรอนกสมากกวากลมเครองใชไฟฟา เนองจากการผลตใน
กลมอเลกทรอนกส อาจเส ยหายกวาครงหนงของการ ผลตรวม
ของประเทศ
ยานยนตและสวนประกอบ อตสาหกรรมยานยนตและสวนประกอบมสดสวนประมาณรอย
ละ 10 ของการผลตใ นภาคอตสา หกรรม และการส งออก
โดยรวมของไทย โดยผลตภณฑทได รบผลกระทบ ได แก
รถยนต ช นสวนและอะไหลรถยนต ทงน ผลกระทบ อทกภย
ไมได จ ากดอยเฉพาะในพนททได รบความเส ยหายโดยตรง
เทานน แตยงมผลท าใ หผ ประกอบการในพนทอนก ไดรบ
ผลกระทบทางอ อมจากการขาดแคลน ชนสวนส าคญและตอง
ประกาศหยดการผลตชวคราวเชนกน
54
ตารางท 3-3(ตอ) อตสาหกรรมทไดรบผลกระทบคอนขางรนแรงจากวกฤตอทกภยป 2554
อตสาหกรรม ความส าคญ และผลกระทบ โรงสขาว ภาวะอทกภยครอบคลมพนททเปนแหลงกระจกตวของโรงส ท
ส าคญ โดยเฉพาะจงหวดนครสวรรคซ งมโรงสขนาดใหญแล ะ เปนทาข าวส าคญทสดของประเทศ รวมทงพนทจงหวดพจตร อทยธาน อยธยา และล พบร ทงน คาดวา โรงส ทได รบความเสยหายอาจสงถ ง เกอบรอยละ 30 ของประเทศ (เฉพาะโรงสขนาดใหญและขนาดกลาง)
ผลตภณฑอาหาร โรงงานผลตภณฑอาหารทได รบความเส ยหายโดยตรงจากอทกภย เปนทงโรงงานทผลตส นคาอาหารเพอการส งออกและเพอปอนรานอาหารและภตตาคารช นน าหลายแหง (บางบรษททมโรงงานทตงอยนอกวงกระทบของน าทวม กอาจใชผลตภณฑจากพนทอนๆ ทดแทนได) อยางไรกดนอกจากปญหาดานโรงงานผลตแล ว ยงมป ญหาอ นๆ เช น อปสรรคในการขนสงวตถดบการขาดแคลนวตถดบ ซ งผผลตอาจตองพจารณาน าเขาวตถดบบางประเภท
เครองดมไมมแอลกอฮอล โรงงานเครองดมไมมแอลกอฮอลทไดรบผลกระทบจากน าทวม สวนใหญตงอยในเขตพนทจงหวดพระนครศรอยธยา ปทมธาน และ นครสวรรค โดยผลตภณฑทได รบผลกระทบ เช น ชาพรอมดม กาแฟกระปอง น าผลไม และน าดมบรรจขวด อยางไรกตาม โรงงานทไมได รบความเสยหายนาจะได รบอานสงสจากความตองการทเพมขน เนองจากประชาชนมการซ อสนคาจ า เปน เพอเกบส า รองไวในชวงอทกภยหรอเพอบรจาคให กบผ ทประสบอทกภยและผทเปนอาสาสมครชวยเหลอ โดยเครองดมประเภทตางๆ อ าท ชาพร อมดม น าอดลม เครองดมชก าลง น าดมบรรจขวด นาจะมยอดจ าหนายเพมขนมาก โดยเฉพาะน าดมบรรจข วดทคาดวาจะมยอดจ าหนายเพมสงขนกวาช วงปกตประมาณรอยละ 15-20
55
ตารางท 3-3(ตอ) อตสาหกรรมทไดรบผลกระทบคอนขางรนแรงจากวกฤตอทกภยป 2554
อตสาหกรรม ความส าคญ และผลกระทบ อนๆ อตสาหกรรมอนๆ ทมโรงงานผลตอย ในพนทประสบ อทกภย
ไดแก รองเทา สงทอ เครองประดบ ผลตภณฑ พลาสตก บรรจ
ภณฑ โลหะ เครองจกร แมพมพอตสาหกรรม เครองมอ
วทยาศาสตร และเลนซ
1.2 ผลกระทบทางเศรษฐกจจากวกฤต อทกภย ส าหรบโรงงาน ทเครองจกรจมอย
ใตน าเปนเวลานานอาจต องใชเวลาอกไมนอยกวา 3 เดอนกวาทจะสามารถฟน
ก าลงการผลตกลบคนส ระดบปกตได อทกภย ยงสร างความสญเส ยตอพนท
เพาะปลกและแหลงทองเทยวทส าคญของไทยดวยเชนกน ทงน วกฤตอทกภยจะ
สงผลกระทบตอกจกรรมทางเศรษฐกจของไทยคอนขางมากในช วงไตรมาส
สดทายของป 2554 ซงในกรณพนฐานนน ความสญเส ยตอผลตภณฑมวลรวม
ภายในประเทศหรอ จดพ คดเปนมลคาสทธ 242,200 ลานบาท แบงเปนความ
เสยหายในภาค อตสาหกรรม 171,900 ลานบาท (ประมาณรอยละ 70 ของความ
เสยหายทงหมด ) ภาคการเกษตร 37,100 ลานบาท (ประมาณร อยละ 15.3 ของ
ความเส ยหายทงหมด ) และภาคบรการ /อนๆ รวม 33,200 ลานบาท (ประมาณ
รอยละ 13.7 ของความเสยหายทงหมด)
ตารางท 3-4 การประเมนผลกระทบทางเศรษฐกจจากอทกภย
ผลกระทบ กรณพนฐาน ความสญเสยสทธตอผลผลตในภาคเศรษฐกจตางๆ (ลานบาท) 242,200
ภาคการเกษตร ภาคอตสาหกรรม ภาคบรการและอนๆ
37,100 171,900
33,200
56
ตารางท 3-4(ตอ) การประเมนผลกระทบทางเศรษฐกจจากอทกภย
ผลกระทบ กรณพนฐาน ผลตออตราการขยายตวทางเศรษฐกจ หรอ จดพ (รอยละ เมอเทยบกบชวงเดยวกนปกอน) อตราการขยายตวของจดพ ประจ าไตรมาส 4/2554 -3.3 อตราการขยายตวของจดพ ป 2554 1.5
ผลกระทบทางเ ศรษฐกจจากอทกภยดงกลาว จะเป นหนงในตวแปรทฉด ใหเศรษฐกจไทย
หดตวลงถงร อยละ 3.3 เมอเทยบกบช วงเดยวกนปกอน (YoY) ในไตรมาสท 4/2554 แมวาการ
บรโภคและกจกรรมกอสร างบางสวนเพอฟนฟบรณะในส วนของภาคครวเรอน อาจสามารถทยอย
ฟนตวขนในชวงเดอนธนวาคม 2554 หลงระดบน าเรมลดลงแล วกตาม ส าหรบภาพรวมทงป 2554
นน คาดวา อตราการขยายตวของจดพทงป 2554 นาทจะชะลอลงมาอยทรอยละ 1.5 จากท ขยายตว
รอยละ 7.8 ในป 2553 โดยการผลตภาคอตสาหกรรมได รบผลกระทบในช วงครงปแรกและ
ครงปหลงจากภยธรรมชาตในและตางประเทศ ขณะท การบรโภค การลงทน และการใช จายของ
ภาครฐ กอยในเกณฑทซบเซากวาภาวะปกต เนองจากถกกดดนจา กความไมแนนอนหลาย
ดานทลวนแล วแตมผลกระทบตอบรรยากาศกา รจบจายใชสอยในประเท ศ (ศนยวจยกส กรไทย,
http://www.smeclinic.in.th/download/pdf/flood2554.pdf, 21 มกราคม 2555)
2. ผลกระทบตอทะเลอาวไทย ในป 2554 ตงแตเดอนตลาคมเปนตนมาหลายจงหวดใน
ประเทศไทย ตางไดรบความเดอดรอนจากเหตการณอทกภยครงใหญ โดยมพนททไดรบผลกระทบ
จาก อทกภย ครงนเปนจ านวนมากตงแตทางภาคเหนอ ภาคอสาน ภาคกลาง และพนท
กรงเทพมหานคร ซงไดสรางความเสยหายแกชวตทรพยสนของประชาชน และหนวยงานตางๆ ใน
พนททเกดอทกภยโดยปรมาณน าทงหมดทมปรมาณมหาศาลจะถกเรงใหระบายลงสทะเลเพอแกไข
ปญหาน าทวมขงซงอาจจะกอใหเกดภาวะน าเนาเสย มกลนเหมนเนา และจะเกดโรคทมกจะพบได
57
เมอเกดภาวะ อทกภย เชน โรคฉหน โรคน ากดเทาจากเชอราและแผลพพองเปนหนอง โรคตดเชอ
ระบบทางเดนอาหาร โรคตาแดง โรคไขเลอดออก โรคไขมาลาเรย
เสนทางในการระบายน าททวมขงลงสทะเล จะไหลผานตามแมน าสายหลกของประเทศ
ไดแก แมน าบางปะกง แมน าเจาพระยา และแมน าทาจน เพอระบายลงสทะเลทางดานอาวไทยตอน
ใน เมอน าจดและน าเคมมาปะทะกน จะเกดการแบงชนของมวลน าจดและน าเคม โดยมวลน าจดซง
มน าหนกเบาจะลอยอยทหนาผวน าและมวลน าเคมทมความเขมขนและน าหนกมากกวาจะอย
ดานลาง การแบงชนของมวลน านนจะท าใหมวลน าเคมไมไดสมผสกบอากาศ โดยปกตทกๆ ป มวล
น าจดทมาจากปรมาณน าฝนและน าจากแมน า ล าคลองทงหมดภายในประเทศ จะมปรมาณไมมาก
ประกอบกบลมและคลนทแรงจะท าใหชนน าทงสองผสมกนไปในทสด แตในปจจบนทก าลง
ประสบปญหาอทกภยครงใหญของประเทศ ท าใหมมวลน าจดปรมาณมากการแบงชนของมวลน า
ระหวางน าจดและน าเคม จะมชนของมวลน าจดหนามากกวาในชวงปกต และถาหากเกดในวนทลม
สงบ คลนไมแรง การผสมของชนน าทงสองจะเปนแบบคอยเปนคอยไป การแบงชนจงคงระยะเวลา
อยยาวนาน
ภาพท 3-1 การแบงชนและการผสมของมวลน าจดและน าเคม
โดยทวไปแลวในแหลงน าทกชนด ชวงกลางวนซงเปนชวงทมแสงแดดซงเปนปจจยส าคญ
ประการหนงในการสง เคราะหแสงของแพลงกตอนพช โดยการสงเคราะหแสงนจะเปนการเปลยน
คารบอนไดออกไซดทอยในน าใหเปนน าตาลและไดออกซเจนเปนผลพลอยไดออกมาซงคลายกน
กบหนาทของพชบนบก ในขณะทเวลากลางคนทไมมแสง กระบวนการสงเคราะหแสงจะหยด ไมม
การผลตออกซเจน แตแพลงกตอนพชและสตวน าตางๆยงคงตองใชออกซเจนเพอการหายใจ โดย
58
ปลอยคารบอนไดออกไซดออกมา และระดบคารบอนไดออกไซดทเพมขนจะถกก าจดออกไปดวย
กระบวนการสงเคราะหแสงทเกดขนในวนถดไป ออกซเจนในน ายงไดมาเรอยๆ จากการละลายจาก
ผวหนาทมคลนและลมชวยท าใหมนผสมลงมายงมวลน าชนลาง
ดงนน การผสมกนของชนน าทงสองในชวงทมน าหลากมากทเปนแบบคอยเปนคอยไป
การแบงชนจงคงระยะเวลาอยยาวนาน ประกอบกบตะกอนทละลายอยในชนน าจดทเปนดนตะกอน
ละลายอยเปนจ านวนมากซงเราจะเหนเปนสออกแดงอฐ ตะกอนนจะเปนตวไปบดบงแสงท าใหแสง
สองลงไปถงชนน าเคมไดนอยลงหรอไมถงเลย ท าใหชนน าเคมเกดสภาพทเปนเวลากลางคนอยาง
ยาวนาน ซงในทสดแลวออกซเจนจะคอยๆ ลดลงดวยกระบวนการหายใจของสงมชวตตางๆ
ในขณะทคารบอนไดออกไซดเกดสะสมมากขน
นอกจากการทน าทะเลชายฝงมความเคม และปรมาณออกซเจนลดลงอยางรวดเรวไม
เพยงพอตอการด ารงชพของสตวน า จากปรมาณน าจดทถกระบายลงสทะเลในปรมาณมากแลว น า
จดยงน าพาสารอาหารจากแผนดนสารอาหารเหลาน หากมอยในระดบพอด จะชวยใหทะเลอดม
สมบรณ แตถา มมากเกนไป จะท าใหแพลงกตอนพชเพมจ านวนขนอยางรวดเรว ตามดวย
แพลงกตอนสตวบางชนด เกดปรากฏการณ “ขปลาวาฬ” หรอ “น าเบยด” ซงจะท าใหสตวน าเกด
อาการชอค และสตวทะเลตาย ทงจากภาวะทออกซเจนลดนอยลงจนหมด หรออาจตายจากพษของ
แพลงกตอนบางกลม ถาหากมการระบายน าททวมอยในขณะนจ านวนมากลงสทะเลอาวไทยตอน
ใน ท าใหน าทะเลบรเวณชายฝงมความเคมลดลง และออกซเจนในน าไมเพยงพอ ตอสตวน า จะ
สงผลกระทบตอระบบนเวศของสงมชวตทอาศยอยในบรเวณชายฝง โดยจะท าใหสตวน าตางๆ เชน
กง หอย ป ปลา ตายไดดงเหตการณ เมอวนท 13 ตลาคม พ.ศ. 2554 ทมจ าพวกปลาฉลาม ปลา
กระเบน ปลาดกทะเล ปลาจวด ปลาลนหมา กง และปลาตวเลกตวนอยจ านวนมากหลายแสนตวถก
คลนซดลอยขนมาเกยตน ตลอดแนวชายหาดชะอ า จงหวดเพชรบร โดยชาวบานทอาศยอยใน
บรเวณใกลเคยงตางแหกนมาจบปลาพวกนไปท าอาหาร และขายจ าหนาย ซงปลาทตายจากเหต
ดงกลาวยงคงเปนปลาทสดและไมเปนอนตรายตอสขภาพ
59
ผลกระทบจากการระบายน าททวมขงลงสทะเลอาวไทย ไมไดสงผลตอระบบนเวศทาง
ทะเลเทานนยงสงผลต อการเพาะเลยงสตวน าชายฝง และการทองเทยวบรเวณอาวไทยตอนใน โดย
ผลกระทบทเกดกบการเพาะเลยงสตวน าชายฝง จะเกดจากมวลน าทเปนน าทวมลน น าทวมทง น า
ผานเมอง เปนน าความเคมต าออกซเจนต า คาปรมาณออกซเจนทตองการเพอใชไปในกระบวนการ
ตางๆของสงมชวตทงหมด (Bilogical Oxygen Demand; BOD) สง คาความเปนกรด -ดาง (pH) อาจ
ต ากวา 7 มธาตอาหาร สารอนทรยสงและมสารเจอปนอนๆ จากชมชน เขตอตสาหกรรม และทงท
น าไหลผาน ถาน าลงสอาวไทย จะเปนน าทสรางปญหาใหกบอาวไทย เพราะสามารถท าใหสตวน า
ตายไดในทนททมวลน าออกสทะเล โดยอาจกอใหเกดผลกระทบตางๆ เชน
ปลาทเลยงในกระชง เกดอาการนอคน า ดนรนหาทางหนน า ชนตาขาย มดตาขาย
จนบาดเจบ และตาย สตวน าในบอเพาะเลยง ไมมน าทะเลสะอาดใหเปลยน หรอ
โชคราย คอ น าทวมบอหลดออกไป
หอยแมลงภ ในพนท อ าเภอบานแหลม จงหวดเพชรบร และอ าเภอคลองโคน
จงหวดสมทรสงคราม หากมวลน าความเคม ต ากวา 25 สวนในพนสวน (ppt) เปน
เวลานานจะเรมมปญหาและตายในทสด เมอตายไป สภาพพนจะเรมเนาเสยหาก
การไหลเวยนน าไมด
หอยแครง แถวจงหวดเพชรบร ในอ าเภอบานแหลม ต าบลบางตะบน และอ าเภอ
คลองโคน จงหวดสมทรสงคราม หากน ามความเคมต ากวา 15 สวนในพนสวน
(ppt) เปนเวลานาน จะเรมตาย
ปลาทในระยะวยรน ทจะมาหากนแพลงกตอน บรเวณแมกลอง จนโตเปนปลาท
หนมสาว และบางสวน จะวายลงมาผสมพนธแถวๆ ประจวบครขนธ อกรอบหนง
หากน ามความเคมต าเกนไปพนทหากนของปลาท จะถอยรนลงไปอยแถวๆ
จงหวดเพชรบร และจงหวดประจวบครขนธ
60
ผลกระทบทเกดกบการทองเทยวทางทะเล จะเกดจากน าจากพนท ทเกดอทกภยจะเปนน า
เนาทไหลบาผานแหลงเกษตร โรงงาน และยานชมชน และยงเตมไปดวยขยะโดยเปนขยะทไมยอย
สลาย เชนถงพลาสตก กระสอบทราย กระปอง รองเทาแตะ ฯลฯ จ านวนมากมายมหาศาล ลองลอย
อยในน าทก าลงทวมหากหลดจากกรงเทพ มหานครลงสอาวไทยตอนใน โดยไมมปาชายเลนช วย
ขวางหรอดกขยะ มแตโรงงานและแหลงชมชนชวยเตมขยะ ขยะเหลานนยอมหมนเวยนอยในอาว
ไทยตอนใน และสงผลกระทบถงแหลงทองเทยวทางทะเล โดยชายหาดชอดง นบตงแตบางแสน
พทยา เรอยไปจนจรดสตหบ ชายหาดเพชรบร หวหน ฯลฯ จะหนไมพนวงจรขยะเหลาน โดยขยะท
ลอยอยในทะเล จะถกคลนลมพดพามาตดชายหาด ท าใหชายหาดมปรมาณขยะเปนจ านวนมาก ขยะ
ทเปนขยะอนตราย เชน เศษแกว เขมฉดยา จะกอใหเกดอนตรายตอนกทองเทยว รวมทงถาขยะทเขา
มาตดบนชายหาดมจ านวนมาก และไมไดรบการจดการแกไข กจะท าใหเกดเปนแหลงสะสมของ
ขยะ มกลนเหมนเนา ความสวยงามและทศนยภาพของชายหาดลดลงจนไมเหมาะทจะทองเทยวได
ซงจะสงผลใหมปรมาณนกทองเทยวเขามาทองเทยวในประเทศไทยนอยลงและท าใหประเทศ
สญเสยรายไดจากการทองเทยว
ภาพท 3-2 ขยะทถกพดขนมาบนหาดบางแสน
61
เหตการณอทกภยทเกดขนในครงน นอกจากจะท าใหเกดความเสยหายแกชวต
และทรพยสนแลว การระบายน าททวมขงลงสทะเลอาวไทยตอนในยงสงผลกระทบไปยง
หลายๆ ดาน ทงระบบนเวศวทยาทางทะเลทท าใหน าทะเลบรเวณชายฝงมความเคมและออกซเจน
ลดลง ซงจะมผลตอ การด ารงชพของพชและสตวน า ดานการเพาะเลยงสตวน าชายฝง
จะท าใหสตวน าตางๆ เชน ปลาชนดตางๆ หอยแมลงภ หอยแครง ทถกเลยงไวในการเพาะเลยงสตว
น าชายฝงเกดอาการชอคน า และตายได นอกจากนนยงสงผลตอสภาพแวดลอมและ
ทศนยภาพของชายหาด จากน าเสยและปรมาณขยะทถกพดพาจากเสนทางทน าไหลผานมา
ลงสทะเล โดยผลกระทบทเกดขนทงหมดนนเกดขนจากการขาดการจดการในเรองของ
ขยะทมากบน า คณภาพน า และการควบคมปรมาณน าทจะระบายออกใหอยในเกณฑ
ทเหมาะสมกอนการระบายน าลงสทะเล (ส านกจ ดการคณภาพน ากรมควบคมมล พษ
, http://wqm.pcd.go.th/water/images/stories/marine/journal/2554/november/floodimpact.pdf, 23
มกราคม 2555)
3. ผลกระทบตอระบบ โลจสตกส สนคาเกษตร จากสถานการณอทกภยป 2554 ท าให
ประชาชนไทยหลายสบลานคนตองไดรบผลกระทบอยางหลกเลยงไมได โดยเฉพาะปญหาส าคญ
คอการขาดแคลนผลตผลเกษตรเพอน ามาปรงอาหารส าหรบประชาชนโดยทวไป ทงนปญหานน
เกดกบผลตผลเกษตรทงในดานการผลตในแปลง ปลกและดานโลจสตกสหลงการเกบเกยว โดย
อทกภยครงนท าใหเสนทางการคมนาคมส าคญๆ ทงของกรมทางหลวงและกรมทางหลวงชนบท
จนไมสามารถสญจรไปไดกวา 300 เสนทาง ซงสงผลตอการกระจายสนคาจากแหลงผลตไปสมอ
ประชาชน
3.1 ผลกระทบตอระบบโลจสตกสสนคาเกษตรภายในประเทศไทย สถานการณการ
เกดอทกภย สงผลกระทบกบการคาสงผกและผลไม และสนคาทางการเกษตร
หลายชนด มปจจยหลกมาจากพนทเพาะปลกพชผกถกน าทวม ถนนหลายสาย
ถกตดขาด ท าใหการขนสงสนคาเปนไปดวยความยากล าบาก สนคาหลายชนด
62
ในซเปอรมารเกต โ มเดรนเทรด ตลาดสด ขาดแคลน จนท าใหผบรโภคตอง
ประสบปญหาหาซอสนคาไมไดและราคาสงขน
3.1.1 ผลผลตทางการเกษตรลดลง เนองมาจากพนทปลกไดรบความเสยหาย
ปญหาอทกภยท าใหผลผลตพชไรและพชสวนหลายๆ ชนดฤดกาลปนม
ปรมาณลดลง ขาดตลาดเนองจาก แหลงผล ตใน นครปฐม ปทมธาน
อยธยา สง หบร นครสวรร ค พษณโลก สโขทย และหลายจงหวดทาง
ภาคเหนอไดรบความเสยหาย จนตองมการน าเขาสนคาเกษตรจาก
ประเทศเพอนบานโดยเฉพาะมการน าผกและผลไมน าเขาจากจ นมา
ชดเชยตามความตกลงการคาเสร (FTA) ไทย-จน
3.1.2 เสนทางการขนสงถกตดขาดจาก การเกด อทกภย ทงสายจากทาง
ภาคเหนอและอสาน รวมไปถงสายใตบางสาย การขนสงกตองใช
เสนทางออมกวาจ ะขนมาถงตลาดปลายทางตามภาคตาง ๆ ตองเสย
คาใชจายน ามนใหคนขบรถมากขน และผบรโภคทมก าลงซอเองก
หายไปหลายจงหวด เชน นครสวรรค ทถกน าทวมหนก
3.1.3 ตลาดรวบรวมและตลาดคาสง เชน ตลาดไท และตลาดสมมเมอง รวม
ไปถงศนยกระจายสนคาของซปเปอรมารเกตหลายแหงกน าทวมหรอ
น าลอมรอบ ท าใหสนคาทถ กจดสงไปแหลงขายยงภมภาคตาง ๆ
ประสบปญหาการกระจายสนคา ตลาดสมม เมอง ถกน าทวมในชวง
ปลายเดอนตลาคม 2554 สวนตลาดไทถกน าทวมประมาณรอยละ 10
ท าใหยอดการจ าหนายผกของตลาดไทลดลงรอยละ 50 ซงสวนใหญ
เปนกลมผกกน ใบ เชน ผกคะนา ผกกวางตง ผกบง และตนหอม สวน
ผลไมซงเปนสนคาหลกของตลาดไทสนคาหายไปรอยละ 30-40
63
ส าหรบสนคาทหายไปจากตลาด ไดแก มะมวง กลวยหอม และกลวย
น าวา ทปลกมากใน จงหวดปทมธาน และสมโอ จากจงหวดพจตร
3.1.4 สนคามการถกยกเลกการสงซอหรอสงซอสนคานอยลง เนองจาก
ผบรโภคไมมก าลงซอ จนเปนปญหาลกโซ เพราะพอคนกลางทเคยรบ
ซอสนคากไมมทวางจ าหนาย ท าใหชาวสวนจงตองรบระบายสนคา
ไมเชนนนจะกระทบตอราคาของผลไมเนองจากมคณภาพทคอนขางต า
เมอประชาชนสวนใหญ ถกน าทวมทงในภาคเหนอ ภาคกลาง และภาค
ตะวนออกเฉยงเหนอ ประสบอทกภย ก าลงการซอจงลดลงอยางเหนได
ชด ดงนนซอผลไมสวนใหญจงมาจากกรงเทพมหานคร และภาคใตเปน
หลก
3.2 ผลกระทบตอระบบโลจสตกสสนคาเกษตรภายนอกประเทศไทย
3.2.1 การน าเขาและการสงออกสนคาเกษตร อทกภย ทเกดขนในหลายพนท
สงผลกระทบตอการผลตผกและผลไม และการเกษตรของไทยเปนวง
กวาง ผลตผลหลายชนดเรมขาดแคลนจ าเปนตองพงพาการน าเขาจาก
ประเทศเพอนบาน โดยเฉพาะประเทศสาธารณรฐประชาชนจนกมการ
น าเขาสนคาเกษตรคอนขางมากภายหลงไทย- จนไดเปดเสนทางสาย
R3a เพอใชล าเลยงขนสงสนคาน าเขาและสงออกระหวางทง 2 ประเทศ
โดยชวงวกฤตปญหา อทกภย ปรมาณการน าเขาผกสดจาก สาธารณรฐ
ประชาชนจนลดลงอยางเหนไดชด สวนใหญเปนผกกนใบ อาท บรอก
คอล กะหล าดอก ถวหวาน และถวลนเตา ทงน เนองจากเสนทางขนสง
สนคาไปยงตลาดไทซงเปนศนยกระจายสนคาถกน าทวมตดขาด ท าให
ผประกอบการเกดความไมมนใจ หากน าเขามาแลวไมมแหลงรองรบ
และกระจายสนคา ถาเกบไวนานสนคาอาจเนาเสยได ซงตรงกนขามกบ
64
การน าเขาผลไมจาก สาธารณรฐประชาชนจน กลบมแนวโนมเพมขน
สวนใหญ เปนแอปเปล สาล ทบทม ลกพลบ และสมจน เปนตน ซง
สามารถเกบไดนาน การกระจายผลไมทน าเขายงสามารถกระจายไดใน
ตลาดพนทภาคเหนอ สวนการสงออกไปประเทศอนๆ ทางเรอหรอ
เครองบนนน ปรมาณสนคาสงออกลดลงไมต ากวารอยละ 20-30 และ
สนคาทตองขนสงขามจงหวด เชน ขาว ทมาจากทางภาคกลางและภาค
ตะวนออกเฉยงเหนอ กจ าเปนตองเลอนสงมอบสนคา ซงมผลตอเนอง
ไปยงบรษทเดนเรอขนสง การจองระวางเรอถกยกเลกหรอขอเลอน
ออกไปเพราะสนคาไมสามารถน ามาสงขนเรอได
3.2.2 การขนสงสนคา ในเขตภาคกลางเกอบทงหมดและภาคตะวนออกตอง
ใชรถบรรทกขนาดใหญทสงพอเทานนจงจะเขาไปรบสนคาในบรเวณท
มน าทวมขงได ซงท าใหสนเปลองเพราะเดมใชเพยงรถบรรทกเลก
เสนทางบางสายน าทวมสงมากรถวงไมไดกท าใหการขนสงเสนทางนน
ชะงกไปดวย ผลทจะตามมาคอมรถขนสงสนคาวงนอยลง มปญหาขาด
แคลนรถตามมา และอกปญหาทท าใหผประกอบการวตกมากคอ การ
สงมอบสนคาใหไดตามก าหนดเวลาในสญญาวาจาง บางบรษท
จ าเปนตองสงทางเครองบนแทนซงท าคาใชจายในการขนสงเพมขน
ประมาณ 10 เทา
3.2.3 ขาดแคลนเชอเพลง ปมจายน ามนเชอเพลงปดตวลงหลายปม ท าใหม
ปญหาขาดแคลนเชอเพลงเพอใชในการขนสง โดยเฉพาะเชอเพลง
NGV (Natural Gas for Vehicles) ซงสถานแมทจายกาซถกน าทวม
จ านวน 5 แหง จากทงหมด 7 แหง ของการปโตรเลยมแหงประเทศไทย
3.2.4 ความขาดแคลนวตถดบ ความเสยหายทเกดขนนนกนวงกวางถง
อตสาหกรรมทไมถกน าทวมดวย เพราะประสบปญหาดานการ
65
ขนสง และขาดแคลนวตถดบ บรษทผลตผลตภณฑอาหาร
บางบรษทตองหยดสายการผลตชวคราวในชวง การเกดอทกภย
เนองจากไมมวตถดบ หลายโรงงานแลวและตองแกปญหาดวยการ
น าเขาแทน ซงท า ใหตนทนสงขนมา ก (เฉลมชย วงษอาร และ ศรชย
กลยาณรตน , http://www.phtnet.org/article/view-article.asp?aID=50,
23 มกราคม 2555)
4. ผลกระทบตอตลาดอสงหารมทรพยไทย วกฤตอทกภย ทเกดขนจะสงผลใหเกดกา ร
เปลยนแปลงรปแบบความตองการดานทพกอาศยในเรองของท าเลทตงและลกษณะทพกอาศยใน
เรองท าเลทตง ยานใจกลางธรกจ หรอ ซบด ซงไดแก ลมพน เพลนจต สลม สาทร และสขมวทใน
ตอนตน นาจะเปนยานทไดรบความนยมสงขนเนองจากเปนเขตศนยกลางธรกจทจะไดรบการ
ปองกนเปนพเศษ ในขณะทท าเลอนจะมการประเมนอกครงหลงจากเหตการณ อทกภยไดผานพน
ไปแลววาท าเลใดปลอดภยจาก อทกภย มากกวา ทงน ความตองการทพกอาศยแนวสง หรอ
คอนโดมเนยมทเปนอาคารสงจะมแนวโนมเพมขน เนองจากประชาชนอาจจะตองการซอเพอใช
เปนบานหลงทสองในยานใจกลางเมองเพอเปนทพกส ารอง ผทจะซอทพกอาศยในอนาคตจะให
ความส าคญกบการออกแบบโครงการทค านงถงการปองกน อทกภย และจะพจารณามาตร การใน
การปองกนอทกภยของแตละอาคารเพมมากขน ขณะเดยวกนผประกอบการในตลาดบานพกอาศย
โดยเฉพาะโครงการใหมจะจ าเปนตองสรางความมนใจใหกบผซอดวยการออกแบบของโครงการท
ค านงถงความเสยงทจะเกดจากอทกภยในอนาคต
สวนตลาดบานพกตากอากาศในพทยา ชล บร หวหน ชะอ า และจงหวดอนๆ ในละแวก
ใกลเคยงจะไดรบประโยชนจากวกฤตในครงน เพราะผทพกอาศยอยในกรงเทพมหานครทมก าลง
ซอจะมแนวโนมทจะซอบานพกตากอากาศนอกเขต กรงเทพมหานคร ทอยในระยะขบรถประมาณ
2 - 3 ชวโมง ซงสงเกตไดชดจากการทในป จจบนมคนกรงเทพมหานคร จ านวนมากอพยพไปยง
พทยาและหวหนจากเหตการณ อทกภยครงน นอกจากน การทคนกรงเทพมหานครอพยพออกนอก
เมองยงเออประโยชนตอตลาดโรงแรมและตลาดเชาทพกอาศย ซงซบ รชารด เอลลสเหนถงอตรา
66
การเขาพกทปรบตวสงขนของโรงแรมระดบกลาง เซอรวสอพารตเมนต และอพารตเมนตในยานใจ
กลางเมองและจงหวดใกลเคยง เชน พทยา หวหน และแหลงทองเทยวอนๆจากผอพยพจาก
กรงเทพมหานคร ในทางตรงกนขามโรงแรมระดบบนใน กรงเทพมหานคร มอตราการเขาพกทลด
ต าลง ซงเปนผลมาจากการยกเลกการจองหองพกของกลมลกคาทวรจากตางประเทศ กลมทมการจด
ประชม และเปนผลจากการประกาศเตอนเรองการเดนทางมาทองเทยวในประเทศไทย แตอยางไรก
ตาม ซบ รชารด เอลลส เชอวา อตสาหกรรมการทองเทยวของประเทศไทยสามารถรบมอกบความเปลยนแปลงของตลาดได และคาดวาปรมาณนกทองเทยวทเดนทางมายงประเทศไทยจะฟน
ตวอยางรวดเรวทนททวกฤตอทกภยจบลง
ในสวนของตลาดอาคารส านกงานและพนทคาปลกนน จะไดรบผลกระทบนอยมาก
และในระยะสน ตลาดอาคารส านกงานในปจจบนก าลงประสบกบการชะลอตวใน เนองจากบรษท
ตางๆชะลอการตดสนใจ ในขณะทธรกจคาปลกทตงอยในท าเลทไดรบผลกระทบโดยตรงจาก การ
เกดอทกภย มยอดขายลดลงหรอตองปดตวลง ในระยะยาว ผคาปลกตางๆ อาจจ าเปนตองทบทวน
กลยทธในการกระจายสนคา และพจารณาการกระจายตวของศนยกระจายสนคาใหมากยงขน
เพอทจะชวยลดผลกระทบจากวกฤต อนๆ ทอาจเกดขนในอนาค ต (CBRE Condo Society,
http://www.facebook.com/note.php?note_id=273482599363162, 23 มกราคม 2555)
การชวยเหลอของผบรจาค
หลายๆทไดตดตามขาวน าทวมกนอยางใกลชดและไดเหนถงสภาพความเปนอยทล าบาก
ของผประสบอทกภยกนแลวซงเดอดรอนกนถวนหนาประชาชนในจงหวดทประสบอทกภยตองไร
ทอยอาศย ขาดแคลนเครองอปโภคบรโภค โดยมหนวยงานของทงทางภาครฐและเอกชน รวมไปถง
องคกรอสระตางๆ โดยหลากหลายชองทางทผบรจาคไดท าการชวยเหลอผประสบอทกภย ซงมการ
บรจาคทงสงของและบรจาคเงนตามจดตางๆ อาท
หนวยงานทรบบรจาคสงของ ไดแก
67
1. กรมการขนสงทางบก
2. ส านกงานพทธมณฑล
3. มหาวทยาลยธรรมศาสตร
4. ศนยรบบรจาคทศนยเยาวชนเทศบาลเมองชยภม
5. ส านกขาว ไอเอนเอน จ ากด
6. ศนยอาสาสมคร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยล าปาง
7. กระทรวงสาธารณสข
8. โรงพยาบาลศรราช
9. จดรบบรจาคเงนและสงของชวยเหลอผประสบภย จงหวดสรนทร
10. ศนยอ านวยการเฉพาะกจรบบรจาคเพอชวยเหลอผประสบอทกภยจงหวดสกลนคร
11. กรมประชาสมพนธ ชอง 11 The National Broadcasting Services of Thailand
12. มลนธซเมนตไทย
13. บรษท โทเทล แอคเซส คอมมนเคชน จ ากด (มหาชน)
14. มลนธกระจกเงา
15. การไฟฟาสวนภมภาค
16. จฬาลงกรณมหาวทยาลย
17. มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
18. ส านกผแทนการคาไทย
19. วฒสภา
20. ศาลากลางจงหวดภเกต
21. มลนธกศลธรรมภเกต
22. กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย
23. โรงพยาบาลมหาราช จ.นครราชสมา
24. อาสาสมครฟนฟประเทศไทย
25. สถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3
26. องคการสอสารมวลชนแหงประเทศไทย
68
27. ทวไทยรวมกบกองทพอากาศ
28. ส านกขาวเนชน
29. สถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7
30. สถานวทยโทรทศนกองทพบก ชอง 5
31. กรงเทพมหานคร
32. ศนยรบบรจาคสงของจงหวดโคราช
33. กระทรวงคมนาคม
34. องคการขนสงมวลชนกรงเทพ
35. ศนยการคาฟวเจอรพารค รงสต
36. ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร
37. พรรคภมใจไทย
38. ศนยชวยเหลอผประสบอทกภย กองทพเรอ
39. ศนยปฏบตการกระทรวงพาณชยเพอชวยเหลอผประสบอทกภย
หนวยงานทรบบรจาคเงน ไดแก
1. กรมการขนสงทางบก
2. ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร
3. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
4. ไปรษณยไทย
5. รฐบาลไทย
6. ศนยชวยเหลอผประสบสาธารณภย (อทกภย) จงหวดเชยงใหม
7. ซพออลลรวมกบกองทพบก
8. ส านกขาว ไอเอนเอน จ ากด
9. กระทรวงสาธารณสข
10. ศนยอ านวยการเฉพาะกจรบบรจาคเพอชวยเหลอผประสบอทกภยจงหวดสกลนคร
11. มลนธราชประชานเคราะห ในพระบรมราชปถมภ
69
12. ธนาคารทหารไทย จ ากด (มหาชน)
13. กรมประชาสมพนธ ชอง 11 The National Broadcasting Services of Thailand
14. มลนธกระจกเงา
15. การไฟฟาสวนภมภาค
16. สถานโทรทศน Spring News
17. มลนธ 1500 ไมล
18. วฒสภา
19. ธนาคารออมสน
20. โรงพยาบาลมหาราช จ.นครราชสมา
21. สถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3
22. องคการสอสารมวลชนแหงประเทศไทย
23. ทวไทยรวมกบกองทพอากาศ
24. ส านกขาวเนชน
25. สถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7
26. สถานวทยโทรทศนกองทพบก ชอง 5
27. มลนธสยามกมมาจล-ไทยพาณชย เพอผประสบภย
28. กรงเทพมหานคร
29. สภากาชาดไทย
30. กระทรวงคมนาคม
31. ศนยบรรเทาสาธารณภย กองบญชาการปองกนชายแดนจนทบรและตราด
32. ศนยปฏบตการกระทรวงพาณชยเพอชวยเหลอผประสบอทกภย
ทงนการสงความชวยเหลอจากคนตางพนทสามารถ ท าไดอยางรวดเรวทสดคงจะหน
ไมพน การสอสารดวยระบบ Social Network เครอขายอนเตอรเนต ทงจากภาครฐ ภาคเอกชน แล ะ
สวนส าคญจากภาคประชาชนทพรอม ผนกก าลง เพอชวยเหลอผประสบ อทกภย ตวอยางเชน
เพยงคลก Like Fanpage facebook มากมาย อาท เชน Krupanan FB, GunPun FB, EzyBot Club FB
70
โดยจะมยอดบรจาคขนอยกบจ านวน Like หรอจะเปนชองทางจาก ทวตเตอร #thaiflood
(http://www.green.in.th/node/2303, 23 มกราคม 2555)
บทท 4
ผลการศกษามาตรการทางภาษชวยเหลออทกภยป 2554
จากสถานการณการเกดอทกภยครงใหญของประเทศไทย ท าใหรฐบาลหรอหนวยงานท
เกยวของตองชวยกนออกมาตรการเพอชวยบรรเทาภาระภาษผประสบอทกภย เชน เรองการยกเวน
ภาษจากเงนชดเชย หรอเงนทไดรบจากการชวยเหลอ ไมเพยงแตมาตรการชวยเหลอผประสบอทกภย
รฐบาลยงออกมาตรการทางภาษทจะชวยผทบรจาคทรพยสน หรอเงน เพอเปนการกระตนให
ประชาชนมการชวยเหลอผทประสบอทกภย นอกจากนยงท าใหผทบรจาคไดผลประโยชนจากการ
บรจาค ไมวาจะเปนเรองของการยกเวนภาษมลคาเพมหรอสามารถน าไปหกเปน ลดหยอนส าหรบ
เงนหรอทรพยสนทบรจาคได
จากสถานการณอทกภยทเกดขนในป 2554 จงท าใหรฐบาลมการเรงสงการใหหนวยงาน
ตางๆ ใหด าเนนการใหความชวยเหลอกบผประสบอทกภย ซงทงภาครฐและภาคเอกชนไดเปดรบ
บรจาคเงนและสงของเพอรวบรวมสงไปชวยเหลอบรรเทาทกข จงท าใหกรมสรรพากรไดออก
มาตรการทางภาษเพอใหผประสบอทกภยและผบรจาค สามารถน าเงนหรอมลคาทรพยสนทบรจาค
น ามาหกเปนคาลดหยอนได (กรมสรรพากร , 1 กมภาพนธ 2555) ดงนนปญหาพเศษเลมนจงไดแบง
ผลการศกษาออกเปน 2 กลม คอ กลมผประสบอทกภย และกลมผบรจาค ไดดงน
กลมผประสบอทกภย
จากเหตการณอทกภยในป พ.ศ. 2554 ทเกดขนกอใหเกดความเสยหายอยางมากและกระทบ
ตอผเสยภาษทงบคคลธรรมดาและนตบคคลซงไดรบความเดอดรอน รฐบาลจงไดมการชวย ผอน
คลายความทกขรอนของผประสบอทกภยไดบางสวนในทางดานการเสยภาษ ดงน
71
1. บคคลธรรมดา
บคคลธรรมดา จะตองเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา ซง ภาษเงนไดบคคลธรรมดา คอ ภาษท
จดเกบจากบคคลทวไป หรอจากหนวยภาษทมลกษณะพเศษ ตามทกฎหมายก าหนดและมรายได
เกดขนตามเกณฑทก าหนด โดยปกต จะจดเกบเปนรายป รายไดทเกดขนในปใดๆ ผมรายไดมหนาท
ตองน าไปแสดงรายการตนเองตามแบบแสดงรายการภาษทก าหนดภายในเดอนมกราคมถงมนาคม
ของปถดไป จะไดรบสทธคอ
1.1 รฐบาลชวย 5,000 บาทตอครอบครว ใหกบผประสบอทกภย หรอไดรบเงน
ชวยเหลอเพอชดเชยความเสยหายจากสวนราชการหรอภาคเอกชน แตจะตอง
ไมเกน คาความเสยหายทไดรบ โดยเงอนไขวาผประสบอทกภยจะตองไป
ลงทะเบยนกบทางราชการกอน ซงเงนทไดรบนไมนบเปนรายได
ตวอยาง กรณไดรบเงนจากเหตการณภยพบตน าทวมเพอเยยวยาผประสบภยท
น าทวมขงเกน 7 วน โดยเงนทไดรบไมถอเปนรายไดของปนน
ในป พ.ศ. 2554 นายจอย มเงนเดอน เดอนละ 13,000 บาท ไดรบเงนชวยเหลอ
จากรฐบาล เปนเงน 5,000 บาท
วธค านวณ เงนได (เงนเดอน รวมทงป 13,000*12) 156,000 บาท หก คาใชจาย 40 % 60,000 บาท หก คาลดหยอนผมเงนได 30,000 บาท เงนไดสทธหลงหกคาใชจายและคาลดหยอน 66,000 บาท เงนไดสทธ 66,000 บาท
72
ดงนน เงนไดของนายจอยทน ามาค านวณเพอเสยภาษ จะไมน าเงนจ านวน
5,000 บาท ทไดรบมารวมค านวณเปนเงนไดเพอเสยภาษ
1.2 รฐบาลใหเงนทบานเสยหายทงหลง ไมเกน 30,000 บาท ถาเสยหายบางสวน
ไดรบไมเกน 20,000 บาท ซงเงนจ านวนนไดรบการยกเวนภาษ ซงเงนทไดน
ไมนบเปนรายได
ตวอยาง กรณไดรบเงนจากเหตการณ อทกภยหลงน าลดเพอฟนฟเยยวยา โดย
เงนทไดรบไมถอเปนรายไดของปนน
ในป พ.ศ. 2554 นายสบโชค ไดรบเงนเดอนจากบรษท รกชาต จ ากด เดอนละ
30,000 บาท ตลอดปภรยาไมมเงนไดแตอยางใด นายสบโชคไดรบเงนจาก
รฐบาลเปนเงน 30,000 บาท เนองจากน าทวมบานเสยหายทงหลง
วธค านวณ เงนได (เงนเดอน รวมทงป 30,000*12) 360,000 บาท หก คาใชจาย 40 % 60,000 บาท หก คาลดหยอนผมเงนได 30,000 ภรยา 30,000 60,000 บาท เงนไดสทธหลงหกคาใชจายและคาลดหยอน 240,000 บาท เงนไดสทธ 240,000 บาท ดงนน เงนไดของนายสบโชคทน ามาค านวณเพอเสยภาษ จะไมน าเงนจ านวน
30,000 บาท ทไดรบมารวมค านวณเปนเงนไดเพอเสยภาษ
1.3 การซอมแซมบานรวมทงวสดอปกรณในการซอมแซมทรพยสน มรายการให
หกคาลดหยอนไมเกน 100,000 บาท ถาใชสทธยกเวนในปภาษ พ.ศ. 2554 และ
ปภาษ พ .ศ. 2555 ทงสองปภาษ ใหไดรบสทธยกเวนรวมกนไมเกน 100 ,000
73
บาท โดยจะตองไดรบความเสยหายจาก เหตอทกภยตงแตวนท 25 กรกฎาคม
2554 ถง 31 ธนวาคม 2554
ตวอยาง คาใชจายในการซอมแซมบาน จะตองเปนบานพกทอยอาศย อาคารชด
ทไดรบผลกระทบจากปญหาอทกภย ตงแตวนท 25 กรกฎาคม 2554 และตอง
เปนพนท ททางราชการประกาศใหเปนพนทภยพบต
ในป พ .ศ. 2554 นายสนต ไดรบเงนเดอนจากบรษท สยามมอเตอร เดอนละ
40,000 บาท ตลอดปภรยาไมมเงนไดแตอยางใด นายสนตไดจายเบยประกน
ชวตใหกบบรษท เมองไทยประกนชวต จ ากด เปนเงน 10,800 บาท อาย
กรมธรรม 20 ป บานพกของนายสนตเสยหายหนกไดท าการซอมแซมเปนเงน
85,000 บาท
วธค านวณ เงนได (เงนเดอน รวมทงป 30,000*12) 360,000 บาท หก คาใชจาย 40 % 60,000 บาท หก คาลดหยอนผมเงนได 30,000 ภรยา 30,000 คาซอมแซมบานไมเกน100,000 85,000 เงนประกนชวต 10,800 155,800 บาท เงนไดสทธ 144,200 บาท
1.4 การซอมแซมรถยนตรวมทงวสดอปกรณในการซอมแซม รฐบาลใหเงนไมเกน
30,000 บาท และหากมรถยนตเกนกวา 1 คน ใหไดรบสทธ ในการยกเวนภาษ
รวมกนทง 2 คนตามจ านวนทจายจรงแตไมเกน 30,000 บาท ถาใชสทธยกเวน
ในปภาษ พ .ศ. 2554 และปภาษ พ .ศ. 2555 ทง 2 ปภาษ ใหไดรบสทธยกเวน
รวมกนแตตองไมเกน 30 ,000 บาท โดยจะตองไดรบความเสยหายจาก เหต
อทกภยตงแตวนท 25 กรกฎาคม 2554 ถง 31 ธนวาคม 2554
74
ตวอยาง คาใชจายในการซอมแซมรถยนตรวมทงวสดอปกรณใชสทธยกเวนใน
ปภาษ พ.ศ. 2554
ในป พ .ศ. 2554 นายวจตร ไดรบเงนเดอน เดอนละ 13,000 บาท มรถยนต 2
คน ไดน าไปซอมแซม รวมเปนเงน 45,000 บาท
วธค านวณ เงนได (เงนเดอน รวมทงป 13,000*12) 156,000 บาท หก คาใชจาย 40 % 60,000 บาท หก คาลดหยอนผมเงนได 30,000 บาท เงนไดสทธหลงหกคาใชจายและคาลดหยอน 66,000 บาท หก คาซอมแซมรถยนต 30,000 บาท เงนไดสทธ 36,000 บาท
1.5 ผมรายไดจากการใหเชาทรพยสน จากการประกอบวชาชพอสระ เชน กฎหมาย
การประกอบโรคศลป วศวกรรม สถาปตยกรรม การบญช จากการรบเหมา
กอสราง และจากการประกอบธรกจและการพาณชย ซงผประสบอทกภย ไม
ตองเอาเงนไดนนมาเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา แตมเงอนไข คอจะไดรบ
ยกเวนเทากบจ านวนท เสยหายจรงตามทไดลงทะเบยนแจงไวกบหนวยงาน
ราชการ
ตวอยาง ผมรายไดจากการใหเชาทรพยสน จากการประกอบวชาชพอสระ
ในป พ .ศ. 2554 นายโชคดประกอบกจการคาขายสนคาเบดเตลด (ซอมาขายไป) ขายสนคาตลอดปทงภาษไดเงนทงสน 1,000,000 บาท มภรยาทถกตองตามกฎหมาย โดยในปลายเดอนตลาคมการขายสนคาเบดเตลดของนายโชคด
75
ไดรบผลกระทบจากเหตอทกภย และไดจดการแจงกบหนวยงานราชการ โดยไดน าหลกฐานเอกสารใบเสรจระบจ านวนเงน 50,000 บาทเพอขอยกเวน
วธค านวณ เงนไดจากการขายสนคาทงป 1,000,000 บาท หก คาใชจายเปนการเหมารอยละ 80 800,000 บาท หก คาลดหยอนผมเงนได 30,000 ภรยา 30,000 60,000 บาท เงนไดสทธ 140,000 บาท
2. นตบคคล
นตบคคล จะตองเสยภาษเงนไดนตบคคล ซงภาษเงนไดนตบคคล คอภาษอากรประเภท
หนงทบญญตไว ในประมวลรษฎากร และเปนภาษทางตรง จดเกบจากเงนไดของ บรษทหรอหาง
หนสวนนตบคคลทจดทะเบยนตามประมวลกฎหมายแพง และพาณชย หมายความรวมถงนตบคคล
อนๆ ทไมไดจดทะเบยนตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยดวยจะไดรบสทธ คอ
2.1 กจการ ทมทรพยสนเสย หายจ านวนมากและ ไมมการท าประกนภยไว จะ
สามารถตดเปนรายจายไดทนท แตถาเกด ท าประกนภย และไดรบเงนคา
สนไหมทดแทนเพอชดเชยความเสยหาย จะท าการยกเวนภาษ เงนไดนตบคคล
ส าหรบคาสนไหมทดแทนเฉพาะสวนทเกนมลคาตนทนของทรพยสนทเหลอ
จากการหกคาสกหรอและคาเสอมราคาแลว
ตวอยาง กจการทมทรพยสนเสยหายจ านวนมากและมการท าประกนภยไว
ในป พ .ศ. 2554 บรษทไชโย จ ากด เครองจกรของบรษทไดท าประกนภยไว
โดยในระหวางเดอนตลาคมถงเดอนธนวาคมเครองจกรไดรบความเสยหาย
76
สทธจากอทกภย 10,000,000 บาท ซงบรษทประกนภยไดจายเงนคาสนไหม
ทดแทน 10,005,000 บาท ก าไรสทธส าหรบรอบระยะเวลาบญชเทากบ
7,005,000 บาท
เดบต เงนสด 10,005,000
คาเสอมราคาสะสม-เครองจกร 500,000
เครดต เครองจกร 10,500,000
ก าไรจากเงนสนไหมทดแทน 5,000
วธค านวณ ก าไรสทธทงรอบระยะเวลาบญช 7,005,000 บาท
หก สวนเกนคาสนไหมทดแทน 5,000 บาท
ก าไรสทธทางภาษ 7,000,000 บาท
ภาษเงนไดนตบคคล (7,000,000 x 30%) 2,100,000 บาท
ดงนน จ านวนเงนคาสนไหมทดแทนเฉพาะสวนทเกนมลคาตนทนเครองจกรท
บรษทไชโย จ ากด ไดรบ 5,000 บาท ไดรบการยกเวนภาษ
2.2 บรษท ทมส าน กงานใหญหรอสาขาอยในพนท ไดรบ ประส บอทกภย และ
จ าเปนตองยนรายการภาษมลคาเพมหรอภาษธรกจเฉพาะ ใหยนรายการเฉพา ะ
ในสวนของส านกงานใหญหรอสาขาทไมไดรบผลกระทบกอน และส านกงาน
ทไดรบอนมตใหเกบเอกสารนอกสถานประกอบการ โดยสถานททเกบเอกสาร
ไดรบผลกระทบ จนไมสามารถค านวณภาษได ไดมการ ขยายเวลาใหยน ได
จนถงวนท 30 ธนวาคม 2554 โดยไมตองเสยเบยปรบ และเงนเพม
77
2.3 ถาหลกฐานเอกสารทางภาษเสยหายหรอสญหาย ใหแจงความไวเปนหลกฐาน
ตอพนกงานเจาหนาท ณ สถานต ารวจทองท หรอส านกงานใดท ไมเขา
หลกเกณฑและเงอนไขขางตน ใหท าค ารองชแจงเหตผล และหากมปญหา
ในทางปฏบต ใหตดตอกบส านกงานสรรพากรพนท เพอเปนการอ านวยความ
สะดวกกรมสรรพากร ไดขอใหส านกงานสรรพากรพนทสาขาอ านวยความ
สะดวกในการรบแบบตางทองทดวย และได ขยายเวลาการยนแบบแสดง
รายการและช าระภาษอากร
3. ผทไดรบการสงเสรมการลงทน (BOI) สทธและประโยชนดานภาษอากรทผไดรบการสงเสรมการลงทนไดรบจาก ส านกงาน
คณะกรรมการสงเสรมการลงทน กอนการเกดอทกภยสามารถสรปได (สมเดช โรจนครเสถยร , 2545: 16-18) ดงน
1. การท าลายสนคาและวตถดบ มทางปฏบตส าหรบผประกอบการ 2 วธ เมอมการท าลาย
ตองใหเปนไปตามวธปฏบตทางการคาอนเปนทยอมรบกนทวไปและเปนไปตามค าสงกรมสรรพากร หากปฏบตตามกจะไมถอวาเปนการขายสนคา กจการไมตองเสยภาษมลคาเพมจากมลคาสนคาทท าลาย และสามารถตดมลคาสนคานนออกจากรายงานสนคาและวต ถดบได (สมเดช โรจนครเสถยร, 2545: 210-211)
2. ใหไดรบลดหยอนอากรขาเขาส าหรบเครองจกรกงหนง เฉพาะเครองจกรทมอากรขาเขา
ไมต ากวารอยละ 10 (สมเดช โรจนครเสถยร, 2545: 16) 3. ใหไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนระยะเวลา 3 ป ส าหรบโครงการทตงสถาน
ประกอบการในนคมอตสาหกรรมหรอในเขตอตสาหกรรมทไดรบการสงเสรมทงนผไดรบการสงเสรมในโครงการทมขนาดการลงทน ตงแต 10 ลานบาทขนไป (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน ) จะตองด าเนนการใหไดรบใบรบรองระบบคณภาพตามมาตรฐาน ISO 9000 หรอมาตรฐานสากลอนทเทยบเทาภายในระยะเวลา 2 ป นบตงแตวนเปดด าเนนการ หากไมสามารถ
78
ด าเนนการไดจะถกเพกถอนสทธและประโยชนการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 1 ป (สมเดช โรจนครเสถยร, 2545: 16)
จากสถานการณอทกภยทเกดขนใน ป 2554 ไดสรางความเสยหายทางเศรษฐกจเปนอยางมาก โดยมโรงงานอตสาหกรรมทไดรบสทธสงเสรมการลงทนจากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ประสบกบปญหา อทกภยประมาณ 2,919 โครงการ คดเปนวงเงนลงทนรวมทงสน 620,848 ลานบาท เพอเปนการสรางความเชอมนตอการลงท นในระยะยาว จงมมาตรการชวยเหลอผประสบอทกภยทไดรบการสงเสรมการลงทน ดงน
1. วตถดบทไดรบการยกเวนอากรขาเขาเพอน ามาใชในการผลตเพอสงออกหากไดรบความเสยหายและไมมเศษซากเหลออยก ไมมภาระภาษอากร เนองจากการเกดอทกภยท าใหวตถดบเสยหาย ซงไมถอเปนการขายจงท าใหกจการไมตองเสยภาษมลคาเพมจากวตถดบนน
2. ขยายเวลาการยกเวนอากรขาเขาเครองจกรใหมทน ามาทดแทนเครองจกรเดมทไดรบ
ความเสยหายจากอทกภยออกไปอก 6 เดอน ตงแตวนท 1 มกราคม 2555 จนถงวนท 30 มถนายน 2555
3. มาตรการทวไปส าหรบผประกอบการทไดรบความเสยหายโดยตรงจากอทกภย จะตองเปน ผประกอบการทไดรบการสงเสรมอยเดม ทมเครองจกร และหรออาคารโรงงาน ไดรบความเสยหายจากอทกภย และเปนประเภทกจการทอยในขายไดรบสงเสรมภายใตหลกเกณฑปจจบน โดยแบงการใหสทธประโยชนเปน 2 กรณ
3.1 หากเปนโครงการทไดรบการสงเสรมอยเดมทไดรบสทธและประโยชนยกเวนภาษเงนไดนตบคคล โดยโครงการทจ ากดวงเงนภาษทยกเวน ใหถอเสมอนเปนโครงการใหม โดยใหไดรบสทธและประโยชนยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 8 ป หากโครงการดงกลาวยง มการลงทนในจงหวดเดมทประสบอทกภย จะใหไดรบวงเงนภาษทยกเวนในอตรารอยละ 150 ของเงนลงทน รวมกบวงเงนภาษทไดรบอยเดมทยงเหลออย แตหากยายไปลงทนในจงหวดอน ใหไดรบยกเวนภาษรอยละ 100 ของเงนลงทน
79
3.2 กรณโครงการทไดรบการสงเสรมอยเดมทไดรบสทธและประโยชนยกเวนภาษ
เงนไดนตบคคล โดยไมจ ากดวงเงนภาษทยกเวน ใหไดรบสทธและประโยชนยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเพมจากสทธและประโยชนทเหลออยตามโครงการเดมอกไมเกน 3 ป แตรวมแลวไมเกน 8 ป หากโครงการใดยงเหลอระยะเวลาการใหสทธและประโยชนยกเวนภาษเงนไดนตบคคลมากกวา 5 ป ใหไดรบสทธและประโยชนเพมเตม คอ หากเหลอระยะเวลายกเวนภาษเงนไดมากกวา 5-6 ป ใหไดรบการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลรอยละ 50 อก 2 ป หากเหลอระยะเวลายกเวนภาษเงนไดมากกวา 6-7 ป ใหไดรบการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลรอยละ 50 อก 4 ป และหากเหลอระยะเวลายกเวนภาษเงนไดมากกวา 7-8 ป ใหไดรบการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลรอยละ 50 อก 5 ป
นอกจากน จากเหตการณอทกภยทเกดขนทางคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ยงไดออกมาตรการดานอนๆ นอกเหนอจากมาตรการเดมทม เพอใหเหมาะสมกบสถานการณอทกภยทเกดขนและเพอชวยเหลอนกลงทนบรรเทาความเดอดรอนจากอทกภย ดงน
1. มาตรการฟนฟภาพลกษณประเทศไทยและสรางความเชอมนแกนกลงทน เพอปองกนไมใหนกลงทนยายฐานการผลตไปยงประเทศอน นอกจากนยงมการกระตนใหนกลงทนเกดการลงทนใหม จดตง คณะอนกรรมการสงเสรมภาพลกษณประเทศไทย โดยม รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม เปนประธาน และบโอไอ เปนฝายเลขานการ เพอท าแผนงาน งบประมาณ และบรณาการ การท างานรวมกบหนวยงานอนๆ และด าเนนกจกรรมตางๆ เชน การประชาสมพนธภาพลกษณของประเทศใหชาวตางชาตไดรบรถงภาพลกษณทด ผานสอชนน าตางๆ ของโลก การจดคณะผบรหารเพอเดนทางไปชแจงแกขอสงสยและปญหาตางๆแกนกลงทนโดยตรง และการจดงาน บโอไอแฟร เพอแสดงศกยภาพของอตสาหกรรมไทยตลอดจนเทคโนโลยและนวตกรรมใหมๆ เปนตน
2. อนญาตใหผประกอบการ สามารถยายเครองจกรหรอวตถด บไปไวนอกโรงงานไดใน
กรณฉกเฉน เนองจากเครองจกรทใชในอตสาหกรรมทไดรบการสงเสรมการลงทน ไดรบยกเวนอากรขาเขา หรอมการลดหยอนอากรขาเขาเครองจกร ท าใหตองมการขออนญาตในการเคลอนยายเครองจกรกอนออกจากโรงงาน
80
3. มาตรการเรงรดการอนมตวซา และใบอนญาตท างานส าหรบผช านาญการตางชาต เพอใหสามารถเดนทางเขามาชวยฟนฟโครงการทไดรบผลกระทบจากอทกภยไดสะดวกมากขน
4. มาตรการส าหรบ ผพฒนา นคมหรอเขตอตสาหกรรม ทงทไดรบความเสยหาย จากอทกภยและไมไดรบความเสยหายจากอทกภย เพอชวยเหลอนคมหรอเขตอตสาหกรรมทไดรบการสงเสรม ใหมการลงทนเพอพฒนาหรอปรบปรง พนทเพอปองกนอทกภยในอนาคต โดยจะใหสทธและประโยชนยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 8 ป และขยายวงเงนยกเวนภาษทจะไดรบ จากเดมไมเกนรอยละ 100 เปนไมเกนรอยละ 200 ของเงนลงทน ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน ทงน ผขอรบการสงเสรมจะตองด าเนนการกอสรางโครงสรางพนฐานเพอปองกนอทกภย และจะตองก าหนดอตราคาบรการทเรยกเกบจากผประกอบการอยางเปนธรรม
กลมผบรจาค ผบรจาคทไดน าเงนหรอทรพยสนไปบรจาคใหกบผประสบอทกภยจากสถานการณอทกภยทเกดขนในป 2554 โดยผบรจาคสามารถน าเงนหรอทรพยสน มาหกเปนคาลดหยอน หรอหกเปนรายจายในการค านวณภาษได 1.5 เทาของจ านวนเงนหรอมลคาทรพยสนทไดบรจาค สามารถน ามาหกลดหยอนได ดงน
1. บคคลธรรมดาไดบรจาค ใหแก สวนราชการ มลนธ องคการ หรอสถานสาธารณกศลท
รฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศก าหนดในราชกจจานเบกษา ยงไดบรจาคผานตวแทน เชน สถานโทรทศน หรอสถานวทยตางๆเพอชวยเหลอผประสบอทกภยทไดรบผลกระทบจากสถานการณอทกภย และไดบรจาคใหกบสถานศกษาทไดรบการประกาศของกระทรวงศกษาธการ
1.1 บคคลธรรมดาทไดบรจาค “เงน” ใหกบผประสบ อทกภย สามารถน าจ านวน
เงนทไดบรจาคไปน าไปหกลดหยอนในการค านวณเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาได โดยเมอรวมกบเงนบรจาคอนแลวตองไมเกนรอยละ 10 ของเงนไดสทธหลงจากหกคาใชจายและหกคาลดหยอน
81
ตวอยาง บคคลธรรมดาทไดบรจาค “เงน” ใหกบผประสบอทกภย โดยบรจาค ใหแก สวนราชการ มลนธ องคการ หรอสถานสาธารณกศลทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศก าหนดในราชกจจานเบกษา
วดดเปนคนโสดประกอบอาชพเปนนกแสดงและพธกร มเงนรายไดจากการแสดงละครและเปนพธกรตอป 10,000,000 บาท วดดไดบรจาคเงนช วยเหลอผ ประสบภยอทกภยเปนจ านวนเงน 1,000,000 บาท โดยบรจาคใหแกสภากาชาดไทยเพอน าไปชวยเหลอผประสบอทกภยของประเทศไทย วธค านวณ เงนไดจากการเปนนกแสดงและพธกร 10,000,000 บาท หก คาใชจาย 40 % 60,000 บาท หก คาลดหยอนผมเงนได 30,000 บาท เงนไดสทธหลงหกคาใชจายและคาลดหยอน 9,910,000 บาท หก เงนบรจาคชวยเหลออทกภย 991,000 บาท เงนไดสทธ 8,919,000 บาท
ตวอยาง บคคลธรรมดาทไดบรจาค “เงน” ใหกบผประสบอทกภย โดยบรจาคผานตวแทน เชน สถานโทรทศน หรอสถานวทยตางๆ
ลกคาดแทค ไดมอบเงนบรจาคจากน าใจลกคาผานการสงขอความสน (SMS) เพอชวยเหลอผประสบภยน าทวมรวมทงสน 9,097,750 บาท แกนายสรยทธ สทศนะจนดา ผแทนครอบครวขาว 3 โดยมสขวญ บลกล และ พชญทฬห จนทรพฒ รวมรบมอบเมอเรวๆนทชอง 3 ซง ลกคาดแทคตอม เงน รายไดของป 15,000,000 บาท
วธค านวณ เงนได 15,000,000 บาท หก คาใชจาย 40 % 60,000 บาท หก คาลดหยอนผมเงนได 30,000 บาท เงนไดสทธหลงหกคาใชจายและคาลดหยอน 14,910,000 บาท
หก เงนบรจาคชวยเหลออทกภย 1,491,000 บาท
82
เงนไดสทธ 13,419,000 บาท
1.2 บคคลธรรมดาทไดบรจาค “เงน” สามารถมาหกคาลดหยอนไดเปนจ านวน 2 เทาของเงนบรจาค เพอใชในการสนบสนนการศกษาไมเกนรอยละ 10 ของก าไรสทธกอนหกรายจายเพอการกศล
ตวอยาง บคคลธรรมดาทไดบรจาค “เงน” โดยบรจาคใหกบสถานศกษาทไดรบการประกาศของกระทรวงศกษาธการ นายกสมาคมผประกอบการสถานศกษาเอกชน ผรบใบอนญาต /ผอ านวยการโรงเรยนกมทมาส เปนตวแทนโรงเรยนภาคเอกชน มอบเงนบรจาคชวยเหลอโรงเรยนทไดรบผลกระทบจาก อทกภย โดยม นายชชาต กาญจนธนชย ผอ .สพป.นนทบร เขต 2 รบมอบเงน ณ หองประชม สพป .นนทบร เขต 2 (อ.ปากเกรด ) จงหวดนนทบรกไดรบผลกระทบโดยตรงจากอทกภยในครงน สพป .นนทบร เขต 2 จงไดเตรยมการรบมอในเบองตนไดชวยเหลอโรงเรยนทไดรบผลกระทบทงจากโรงเรยนภาครฐและโรงเรยนภาคเอกชน ในสวนของโรงเรยนทไมไดรบผลกระทบไดชวยกนตกบาตรขาวสารอาหารแหง สงของอปโภค บรโภค และรวมบรจาคเงนชวยเหลอพรอมเยยวยาในคราวเดยวกน มรายนามโรงเรยนทมอบเงนและสงของ ดงน 1.โรงเรยนชลประทานวทยา จ านวนเงน 53,760.00 บาท 2.โรงเรยนกสณธรเซนตปเตอร จ านวนเงน 43,090.00 บาท 3.โรงเรยนเซนฟรงซสเซเวยร จ านวนเงน 30,000.00 บาท 4.โรงเรยนดสตพณชยการนนทบร จ านวนเงน 15,000.00 บาท 5.โรงเรยนนนทนวรวทย จ านวนเงน 15,000.00 บาท 6.โรงเรยนพระแมสกลสงเคราะห จ านวนเงน 10,000.00 บาท 7.โรงเรยนกมทมาส จ านวนเงน 3,000.00 บาท 8.โรงเรยนดรณวทยศกษา จ านวนเงน 2,000.00 บาท 9.โรงเรยนเปรมประชาวฒนา จ านวนเงน 7,580.00 บาท 10.โรงเรยนพณชยการบางบวทอง จ านวนเงน 2,500.00 บาท 11.โรงเรยนศรมงคลศกษา จ านวนเงน 2,500.00 บาท
83
รวมจ านวนเงนทไดบรจาค 184,430.00 บาท
วธค านวณ เงนได 3,090,000 บาท หก คาใชจาย 40 % 60,000 บาท
หก คาลดหยอนผมเงนได 30,000 บาท เงนไดสทธกอนหกรายจายเพอการกศล 3,000,000 บาท หก เงนบรจาคชวยเหลออทกภย 300,000 บาท เงนไดสทธ 2,900,000 บาท
2. นตบคคล ไดบรจาค ใหแก สวนราชการ มลนธ องคการ หรอสถานสาธารณกศลทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศก าหนดในราชกจจานเบกษา ยงไดบรจาคผานตวแทน เชน สถานโทรทศน หรอสถานวทยตางๆ เพอชวยเหลอผประสบอทกภยทไดรบผลกระทบจากสถานการณอทกภย และไดบรจาคใหกบสถานศกษาทไดรบการประกาศของกระทรวงศกษาธการ
2.1 บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทไดบรจาค “เงน หรอ ทรพยสน ” ใหกบผ
ประสบอทกภย สามารถน าจ านวนเงนหรอมลคาทรพยสนทไดบรจาคไปน าไปหกเปนรายจายในการค านวณก าไรสทธเพอเสยภาษเงนไดนตบคคล ได โดยเมอรวมกบรายจายเพอการกศลอนแลวตองไมเกนรอยละ 2 ของก าไรสทธ กอนหกรายจายเพอการกศล ตวอยาง บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทไดบรจาค “เงน หรอ ทรพยสน ” โดยบรจาค ใหแก สวนราชการ มลนธ องคการ หรอสถานสาธารณกศลทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศก าหนดในราชกจจานเบกษา
บรษท ฟนบอกซ จ ากด ผใหบรการเกมออนไลนชนน า ผใหบรการเกม Grandchase ไดน าเงนรายไดสวนหนงจากการเปดใหบรการเกม Grandchase มอบใหแกสภากาชาดไทย โดยในโอกาสน คณ พจน พนศรพจน ผจดการทวไป บรษท ฟ นบอกซ จ ากด เปนตวแทน ในการมอบเงนบรจาคใหแกสภากาชาดไทย เปนจ านวนเงน 1,000,000 บาท ซงมเจาหนาทจากทางสภากาชาดไทย เปนตวแทนรบเงนบรจาคจากทางฟนบอกซ ซงจะน าไปใช
84
ในการใหความชวยเหลอแกผประสบอทกภยตอไป ซงก าไรสทธ ของบรษท ฟนบอกซ จ ากด กอนหกรายจายเพอการกศล 35,000,000 บาท
วธค านวณ รายได 60,000,000 บาท หก คาใชจาย ดอกเบยจาย 17,000,000 เงนเดอนและคาจาง 5,000,000 คาน า คาไฟ คาโทรศพท 2,000,000 หนสญ 500,000 คาใชจายอนๆ 500,000 25,000,000บาท ก าไรสทธกอนหกรายจายเพอการกศล 35,000,000บาท หก เงนบรจาคชวยเหลออทกภย 700,000 บาท ก าไรสทธทางภาษ 34,300,000 บาท
ตวอยาง บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทไดบรจาค “เงน หรอ ทรพยสน ”
โดยบรจาคผานตวแทน เชน สถานโทรทศน หรอสถานวทยตางๆ
บรษท จนฮวเฮง จ ากด ไดบรจาคเงนชวยเหลอผประสบอทกภย ป 2554 เพอ
ชวยเหลอผประสบภยผานครอบครวขาว 3 เปนจ านวนเงน 1,250,000 บาท
บรษท จนฮวเฮง จ ากด ม ก าไรสทธกอนหกรายจายเพอการกศล เทากบ
29,000,000 บาท
วธค านวณ รายได 40,000,000 บาท หก คาใชจาย ดอกเบยจาย 4,000,000 เงนเดอนและคาจาง 2,000,000 คาน า คาไฟ คาโทรศพท 3,000,000 คาใชจายอนๆ 2,000,000 11,000,000 บาท
85
ก าไรสทธกอนหกรายจายเพอการกศล 29,000,000 บาท หก เงนบรจาคชวยเหลออทกภย 580,000 บาท ก าไรสทธทางภาษ 28,420,000 บาท
2.2 ผประกอบการ จดทะเบยน นตบคคลทไดจดทะเบยนภาษมลคาเพมไมตองน ามลคาของ สนคา ทบรจาคมารวมเปนมลคาของฐานภาษในการค านวณเสยภาษมลคาเพม ตวอยาง ผประกอบการนตบคคลทไดจดทะเบยนภาษมลคาเพมไดบรจาค “สนคา”โดยบรจาค ใหแก สวนราชการ มลนธ องคการ หรอสถานสาธารณกศลทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศก าหนดในราชกจจานเบกษา บรษท น าใส จ ากด ซงมรายไดจากการขายน าดมไดมากกวา 1,800,000 บาทตอป ไดบรจาคน าดมเปนจ านวนเงน 300,000 บาท ใหกบสภากาชาดไทย โดยสภากาชาดไทยเปนตวแทนในการน าน าดมไปบรจาคใหกบผประสบอทกภย
การบนทกบญช เดบต คาบรจาคชวยเหลออทกภย 300,000 เครดต สนคา 300,000
ตวอยาง ผประกอบการนตบคคลทไดจดทะเบยนภาษมลคาเพมไดบรจาค
“สนคา” โดยบรจาคผานตวแทน เชน สถานโทรทศนหรอสถานวทยตางๆ
บรษท ขนมไทย จ ากด เปนบรษทททขายขนมไทย ซงม รายได จากการขายขนมไทยไดมากกวา 1,800,000 บาทตอป ไดบรจาคขนมไทยซงเปนสนคาของบรษทเปนจ านวนเงน 200,000 บาท ใหกบสถานโทรทศน ชอง 7 เพอชวยเหลอผประสบอทกภยตอไป
การบนทกบญช เดบต คาบรจาคชวยเหลออทกภย 200,000
86
เครดต สนคา 200,000
ดงนน จากตวอยางทง 2 ตวอยางเปนการบรจาคสนคาทบรษทไดผลตขนมาเองเพอน าไปบรจาคชวยเหลอผประสบภย ซงจะไดรบการยกเวนโดยไมตอง น ามลคาของสนคาท ไดบรจาคมารวมเปนมลคาของฐานภาษในการค านวณเสยภาษมลคาเพม
2.3 บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทไดบรจาค “เงนหรอทรพยสน ” เพอ
สนบสนนการศกษาใหหกเปนรายจายได 2 เทาของรายจายทจายไปเปนคาใชจายเพอสนบสนนการศกษา ไมเกนรอยละ 10 ของก าไรสทธกอนหกรายจายเพอการกศล ตวอยาง บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทไดบรจาค “เงนหรอทรพยสน ” โดยบรจาคใหกบสถานศกษาทไดรบการประกาศของกระทรวงศกษาธการ Mazda Thailand ไดใหความชวยเหลอในทนทโดยความรวมมอของผจ าหนายทวประเทศรวม บรจาคเงนกวา 2,000,000 บาทและรถปกอพ Mazda BT อก 2 คน พรอมกบไดรบการสนบสนนอยางเตมทจาก Mazda Corporation Japan รวมกนสมทบทนทงสน18,000,000 บาทโดยบรจาคผานทางมลนธราชประช านเคราะห ในพระบรมราชประถมภ สรางอาคารเรยนจ านวน 1 หลง สง 3 ชน จ านวน 18 หองเรยน ทโรงเรยนราชประชานเคราะห ทบานบางสก อ. ตะกวปา จงหวดพงงา ซง Mazda Thailand มก าไรสทธกอนหกรายจายเพอการกศลเทากบ 900,000,000 บาท
วธค านวณ รายได 3,000,000,000 บาท หก คาใชจาย ตนทนขาย 1,000,000,000 เงนเดอนและคาจาง 400,000,000 คารบรอง 10,000,000
87
คาน า คาไฟ คาโทรศพท 200,000,000 ดอกเบยจาย 300,000,000 คาท าบญช 1,000,000 คาสอบบญช 2,000,000 คาเสอมราคา 187,000,000 2,100,000,000 บาท
ก าไรสทธกอนหกรายจายเพอการกศล 900,000,000 บาท หก เงนบรจาคชวยเหลออทกภย 36,000,000 บาท ก าไรสทธทางภาษ 864,000,000 บาท
บทท 5
บทสรปและขอเสนอแนะ
บทสรป
จากสถานการณอทกภยครงประวตศาสตรของประเทศไทย ท าใหเกดความเสยหายมากมายไมวาจะเปนชวตทไมสามารถเรยกคนมาได หรอจะเปนทรพยสน เงนทอง อทกภยครงนครอบคลมไปหลายจงหวด รวมไปถงนคมอตสาหกรรมทส าคญอกหลายแหง ท าใหเกดมลคาความเสยหายนานบประการ นอกจากนยงมปญหาอกหลายประการทเกดขน อาทเชน การไมมทอยอาศย การขาดแคลนสงของจ าเปนทใชในการบรโภค ทงอาหาร น า เรอ กระสอบทรายและสขาทเปนสงจ าเปนทส าหรบ ผประสบ อทกภยทขาดแคลนอยางหนก ไมใชเพยงจะเจอปญหาตอนทประสบอทก ภยเทานน หลงจากน าลดกยงคงมปญหาอกมากมาย อาทเชน การซอมแซมและท าความสะอาดบานทตองใชเงนในการซอมแซมและท าความสะอาด สขภาพและโร คผวหนงทตามหลงจากน าลด และในภาคอตสาหกรรมทท าใหนกลงทนตางขาดความเชอมนในการลงทนในประเทศไทย จากปญหาตางๆ นานาประการนนยงท าใหไดเหนความมน าใจชวยเหลอของคนไทยทมตอเพอนมนษยรวมชาตเดยวกน ไมวาจะเปนทรพยสน เงนทอง หรอก าลงแรงททกคนมอยางเตมก าลงสดความสามารถ ดงนนทางรฐบาลจงมการออกนโยบายทางภาษเพอชวยเหลอทงผทประสบอทกภยและผบรจาค
ในดานของผประสบอทกภยทเปนบคคลธรรมดา นตบคคลและผประกอบการ โดยผ
ประสบอทกภยทง บคคลธรรมดา นตบคคลและผประกอบการ จะไดรบความชวยเหลอจากเงนท
รฐบาลชวย 5,000 บาทตอครอบครว ซงสามารถน ามา สรปเปนนโยบายภาษททางรฐบาลไดออก
ขนมาเพอชวยเหลอและเออประโยชนแกผประสบอทกภย ไดดงน โดยผประสบภย ทเปนบคคล
ธรรมดาจะไดรบการยกเวนเงนชดเชยทไดรบจากรฐบาล ในเรองของการยกเวน ภาษส าหรบ บาน
เสยหายทงหลงยกเวนภาษไดไมเกน 30, 000 บาท (กรณจมทงหลง ) หรอถาบานจมบางสวนตองให
ทางการพจารณาอนมตเปนรายๆ ไปแตไดไมเกน 20,000 บาท และยงมคาใชจายในการซอมแซม
บานทไดรบยกเวนภาษส าหรบเงนไดเทาทไดจายเปนคาซอมแซมบานรวมทงคาวสดอปกรณในการ
ซอมแซมทรพยสนแตไมเกน 100,000 บาท และจากคาใชจายในการซอมแซมรถยนตใหยกเวนภาษ
88
เงนไดส าหรบเงนไดเทาทไดจายเปนคาซอมแซมรถยนตตามกฎหมายวาดวยรถยนต รวมทงคาวสด
อปกรณในการซอมแซมรถยนต แตไมเกน 30,000 บาท โดยผประสบอทกภยทไดรบการยกเวนภาษ
เงนไดจากคาเชา การประกอบธรกจ วชาชพอสระ เปนจ านวนเทากบมลคาความเสยหายทไดรบ
ส าหรบผประสบอทกภยทไดลงทะเบยนไว ไมเพยงแตบคคลธรรมดาเทานนทไดรบประโยชนจาก
การออกนโยบายทางภาษของรฐบาลในครงน แตยงรวมไปถง สวนของผประสบภย อทกภย ทเปน
นตบคคลและผประกอบการ
โดยผประสบอทกภยทเปนนตบคคลนนไดรบยกเวนภาษเงนไดส าหรบคาสนไหมทดแทน
ทไดรบจากการประกนภย เฉพาะสวนทเกนมลคาตนทนของทรพยสนทเหลอจากการหกคาสกหรอ
หรอคาเสอมราคาได และผประสบอทกภยทเปนผประกอบการจะไดรบการยกเวนภาษอากรขาเขา
ในการน าเครองจกรใหมมาแทนเครองจกรทไดรบความเสยหายจากอทกภย
สวนผประสบอทกภยทไดรบการสงเสรมการลงทน โดยมโรงงานอตสาหกรรมทไดรบ
สทธสงเสรมการลงทนจากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน เพอไปชดเชยความเสยหายใหทเกดขน
ทางรฐบาลจงไดออกมาตรการฉกเฉนเพอชวยเหลอผประกอบการทมเครองจกร หรอวตถดบท
ไดรบความเสยหายจากอทกภย ยงมมาตรการดานภาษอากรเพอฟนฟการลงทนจากวกฤตอทกภย
ทงผประกอบการรายเลกและรายใหญรวมถงบรษทของคนไทยและตางชาตประกอบดวย มาตรการ
ทวไปส าหรบผประกอบการทไดรบความเสยหายโดยตรงจากอทกภยจะตองเปนผประกอบการท
ไดรบการสงเสรมอยเดม ถาโครงการทไดรบการสงเสรมอยเดมทไดรบสทธและประโยชนยกเวน
ภาษเงนไดนตบคคล โดยจ ากดวงเงนภาษทยกเวน ใหถอเสมอนเปนโครงการใหม โดยใหไดรบ
สทธและประโยชนยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 8 ป และถาโครงการทไดรบการสงเ สรมอยเดมท
ไดรบสทธและประโยชนยกเวนภาษเงนไดนตบคคล โดยไมจ ากดวงเงนภาษทยกเวนใหไดรบสทธ
และประโยชนยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเพมจากสทธและประโยชนทเหลออยตามโครงการเดม
อกไมเกน 3 ป แตรวมแลวไมเกน 8 ป และมาตรการส าหรบนคมหร อเขตอตสาหกรรม ทงทไดรบ
ความเสยหายและไมไดรบความเสยหายจากอทกภย เพอชวยเหลอนคมหรอเขตอตสาหกรรมท
ไดรบการสงเสรมใหมการลงทนเพอพฒนาหรอปรบปรงโครงสรางพนฐาน รวมทงระบบ
89
สาธารณปโภคตางๆ และยงมมาตรการฟนฟภาพลกษณประเทศไทยและสราง ความเชอมนแกนก
ลงทน เพอปองกนไมใหนกลงทนยายฐานการผลตไปยงประเทศอน
ทงนยงมนโยบายในสวนของผประสบอทกภยทเปนประโยชนทงบคคลธรรมดาและนต
บคคล ทสามารถสรปพอสงเขปไดคอ สามารถยกเวนภาษเงนไดส าหรบเงนชดเชยทไดรบจาก
ภาครฐ และยกเวนภาษเงนไดส าหรบเงนหรอทรพยสนทไดรบบรจาคนอกเหนอจากเงนชดเชยท
ไดรบจากภาครฐ แตตองไมเกนมลคาความเสยหายทไดรบ ไมวาจะเปนบคคลธรรมดาหรอนต
บคคลตางกลวนแตไดประโยชนจากการออกนโยบายทางภาษของรฐบาลในครงน
ดานของผบรจาคทเปนบคคลธรรมดา นตบคคลและผประกอบการ สามารถน าสรปเปนนโยบายภาษททางรฐบาลไดออกขนมาเพอชวยเหลอและเออประโยชนแกผบรจาค ไดดงน โดยบคคลธรรมดาทไดบรจาคผาน สวนราชการ มลนธ องคการ หรอสถานสาธารณกศลทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศก าหนดในราชกจจานเบกษา และผบรจาคไดบรจาคผานสถานโทรทศน หรอสถานวทยตางๆนน สามารถน าเงนหรอทรพยสนทไดบรจาคน ามาหกคาใชจายส าหรบเงนทบรจาคได 1.5 เทา แตเมอรวมกบเงนบรจาคอนแลวจะตองไมเกนรอยละ 10 ของเงนไดพงประเมนหลงจากหกคาใชจายและหกลดหยอน และผบรจาคทไดบรจาคใหกบสถานศกษาทไดรบการประกาศของกระทรวงศกษาธการ สามารถยกเวนภาษไดเปนจ านวน 2 เทาของเงนบรจาค เพอใชในการสนบสนนก ารศกษาไดไมเกนรอยละ 10 ของก าไรสทธกอนหกรายจายเพอการกศลสาธารณะหรอเพอการสาธารณประโยชน และเพอการศกษาหรอเพอการกฬา สวนผบรจาคทเปนนตบคคลและผประกอบการ ทจดทะเบยน เปนนตบคคล โดยถานตบคคลไดบรจาคเงนหรอทรพยสนนนผาน สวนราชการ มลนธ องคการ หรอสถานสาธารณกศลทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศก าหนดในราชกจจานเบกษา และบรจาคผานสถานโทรทศน หรอสถานวทยตางๆ จะสามารถน าเงนหรอทรพยสนมาหกเปนรายจายในการค านวณภาษได 1.5 เทาของจ านวนเงนหรอมลคาทรพยสนทไดบรจาค แตเมอรวมกบรายจายเพอการกศลสาธารณะอนแลวตองไมเกนรอยละ 2 ของก าไรสทธ และนตบคคลยงสามารถยกเวนภาษไดอกถานตบคคลบ รจาคไดใหกบสถานศกษาทไดรบการประกาศของกระทรวงศกษา ธการ ซงจะไดรบยกเวนภาษเหมอนบคคลธรรมดาคอสามารถ ยกเวนภาษไดเปนจ านวน 2 เทาของเงนบรจาค เพอใช
90
ในการสนบสนนการศกษาไมเกนรอยละ 10 ของก าไรสทธกอนหกรายจายเพอการกศล แตถาเปนผประกอบการจดทะเบยนนตบคคลทไดจดทะเบยนภาษมลคาเพม โดยไมตองน ามลคาของสนคาทไดบรจาคไปนนมารวมเปนมลคาของฐานภาษในการค านวณเสยภาษมลคาเพม ทงนผบรจาคทงบคคลธรรมดานตบคคลและผประกอบการตางลวนตองการทจะชวยเหลอผประสบอทกภยเพอใหมก าลงกายและก าลงใจทจะสกบสถานการณอทกภยท เกดขน โดยการชวยเหลอผประสบอทกภย ครงนผบรจาคตองยอมบรจาคเงนและทรพยสนของตนเองซงถอเปนคาใชจายของผบรจาค รฐบาลจงใหมการออกมาตรการทางภาษเพอชวยเหลอผบรจาคในการยกเวนภาษได ขอเสนอแนะ จากปญหาทเกดขนในประเทศไทยทเกดจากอทกภยทคนไทยทกคนไมคาดการณมากอนวาจะเกดขนอยางรายแรง จนกลายเปนความเดอดรอนในวงกวาง แทบจะเรยกไดวาเปนความเดอดรอนทสงผลกระทบไปทงประเทศ จากปญหาทเกดขนสามารถเสนอแนะได ดงน
1. การจดการน าของรฐบาล รฐบาลควรมการจดการน าทเปนระบบ และมการจดการท
ถกตอง การพยากรณเกยวกบน า ควรมการรวมมอกนจากหลายๆฝาย ส าหรบประเทศไทยมบคลากร
ทมความสา มารถช านาญการในการจดการปญหาทเกยวของกบเรองของน า หลายบคคล อาท
เชน รศ.ดร.กมปนาท ภกดกล คณบดคณะสงแวดลอมและทรพยากรศาสตร มหาวทยาลยมหดล
นกวชาการดานน า ดร .ทวดา กมลเวช อาจารยคณะรฐศาสตร ม .ธรรมศาสตร นกวชาการดาน
การเมองการปกครอง เปนตน เพราะฉะนนเพอเปนการไมใหเกดประวตศาสตรการเกดอทกภยน
เกดขนอก รฐบาลควรมการปองกนลวงหนา และมการจดการอยางตอเนอง
2. การเปดเผยขอมลเกยวน าใหกบประชาชนไดรบร รฐบาลควรมการเปดเผยขอมล
เกยวกบน าใหประชาชนไดรบทราบเพอใหรตวในการเตรยมตวรบมอกบน า และสนบสนนให
ชมชนแตละชมชนมการเตรยมตวรบมอกบน า เนองจากหากทกชมชนรอรบการชวยเหลอจาก
รฐบาลคงจะไมทนกาล ในการเปดเผยขอมลเกยวกบน ารฐบาลควร มการกลนกรองขอมลทจะ
91
เปดเผยใหประชาชนไดรบทราบ ขอมลท เปดเผยควรตรงตามความ เปนจรงและถกตอง เพอไมให
ประชาชนเกดการตระหนกตกใจจนเกนไปหากไดรบขาวทเกนจากความเปนจรง
3. รฐบาลควรออกมาตร การชวยเหลอผประสบอทกภยในระยะยาว เนอง จากหลงน าลด
แลวน นอาจมผลกระทบตามมาทงเรองของแรงงานทโรงงานไดรบผลกระทบจากอทกภย อาจม
แรงงานทถกเลกจางจ าน วนมาก ไมเพยงแตคนทท างานในอตสาหกรรมแตคนทเปนเกษตรกรก
ไดรบผลกระทบไมนอย เพราะอาชพการท าเกษตรกวาจะฟนฟพนทในการท าการเกษตรไดนนตอง
ใชเวลานานและใชเงนจ านวนมาก รฐบาลควรมนโยบายในการชวยเหลอและผรบผดชอบอยาง
ชดเจน และเปนการชวยเหลออยา งตอเนอง นอกจากนรฐบาลควรมการประกาศและท าความเขาใจ
เกยวกบมาตรการการชวยเหลอในระยะยาวนดวยหากรฐบาลมการประกาศ ใชมาตรการ การ
ชวยเหลอดงกลาว
4. จากอทกภยทเกดขนอาจมหลายๆครงทไดยนขาวเกยวกบการชวยเหลอ การบรจาคท
ไมทวถง ท าใหชาวบานบางสวนไมเคยไดรบความชวยเหลอเลยตลอดระยะเวลาทมการเกดอทกภย
เพราะฉะนนรฐบาลควรมการส ารวจตรวจสอบผประสบ อทกภยอยางทวถง ไมวาชาวบานจะอยใน
พนททเขาถงยาก แตรฐบาลกควรท าการส ารวจและสงความชวยเหลอไปใหถง เพราะความ
ชวยเหลอของรฐบาลไมใชเพยงแตการบรจาคสงของหรอชวยเหลอตอนทประสบอทกภย แตยงม
การชวยเหลอหลงน าลดทชาวบานจะไดรบเงนชดเชยจากรฐบาล หากการส ารวจตกหลนชาวบานท
ไมไดรบการส ารวจอาจหมดสทธทจะไดรบความชวยเหลอนดวย
5. จากการเกดอท กภยท าใหรฐบาลออกนโยบายเกยวกบภาษหลายประการเพอเออ
ประโยชนแกประชาชนหลายๆฝาย ทงผทประสบอทกภยและผบรจาค ทเปนบคคลธรรมดาและนต
บคคล รวมถงผประกอบการทไดรบผลกระทบจากอทกภย แตรฐบาลยงขาดการประชาสมพนธ
ใหกบผทไดรบประโยชน ให ทราบถงรายละเอยดทผไดรบประโยชนนนจะไดรบอยางชดเจน
นอกจากนรฐบาลควรมการท าความเขาใจกบผไดรบผลประโยชนเพอใหเขาใจตรงกน หากผท
92
ไดรบผลประโยชนมความเขาใจตรงกบรฐบาลกจะชวยใหรฐบาลนนสามารถท างานไดงายและ
รวดเรวมากขนซงเปนการเอออ านวยประโยชนในการท างานของรฐบาลดวย
ภาคผนวก
94
ประกาศอธบดกรมสรรพากร
เกยวกบภาษเงนได (ฉบบท ๒๐๖)
เรอง ก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข เพอการไดรบยกเวนภาษเงนไดของ
ผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนทเกดขนในประเทศไทย
ตงแตวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป
__________________
อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๓ แหงพระราชกฤษฎกา ออกตามความในประมวล
รษฎากร วาดวยการยกเวนรษฎากร (ฉบบท๕๒๗) พ.ศ. ๒๕๕๔ อธบดกรมสรรพากรก าหนด
หลกเกณฑ วธการ และเงอนไข เพอการไดรบยกเวนภาษเงนไดของผ ประสบอทกภย วาตภย
อคคภย หรอภยธรรมชาตอนทเกดขนในประเทศไทยตงแตวนท ๑ มกราคม พ .ศ. ๒๕๕๔ เปนตน
ไป ดงตอไปน
ขอ ๑ การยกเวนภาษเงนไดใหแกบคคลธรรมดาและบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซง
เปนผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หร อภยธรรมชาตอนทเกดขนในประเทศไทย ส าหรบเงนได
เทาจ านวนเงนทไดรบชดเชยจากรฐบาล ผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนนน
ตองมการลงทะเบยนตอศนยหรอหนวยงานชวยเหลอผประสบภยของทางราชการ
ขอ ๒ การยกเวนภาษเงนไดใหแกบคคลธรรมดาและบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซง
เปนผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนทเกดขนในประเทศไทยส าหรบเงนได
เทาจ านวนเงนหรอราคาทรพยสนทไดรบบรจาคหรอชวยเหลอเพอชดเชยความเสยหายทไดรบ
นอกเหนอจากกรณตามขอ ๑ ซงไมเกนมลคาความเสยหายทไดรบ ผประสบอทกภย วาตภย อคคภย
หรอภยธรรมชาตอนนน จะตองเปนผไดรบความเสยหายอนเกดจากอทกภย วาตภย อคคภย หรอภย
ธรรมชาตอนนน
95
ขอ ๓ การไดรบยกเวนภาษเงนไดตามขอ ๑ และขอ ๒ ใหผประสบอทกภย วาตภย อคคภย
หรอภยธรรมชาตอนทเกดขนในประเทศไทย ไดรบยกเวนภาษเงนไดโดยไมตองน าไปรวมเปนเงน
ไดพงประเมนหรอรายไดในการค านวณเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาหรอในการค านวณก าไรสทธ
เพอเสยภาษเงนไดนตบคคลส าหรบปภาษ หรอรอบระยะเวลาบญชทไดรบเงนหรอทรพยสน
ดงกลาว แลวแตกรณ
ประกาศ ณ วนท ๓ ตลาคม พ.ศ. ๒๕๕๔
สาธต รงคสร
(นายสาธต รงคสร)
อธบดกรมสรรพากร
96
ประกาศอธบดกรมสรรพากร
เกยวกบภาษเงนได (ฉบบท ๒๐๗)
เรอง ก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข เพอการยกเวนภาษเงนได
ส าหรบเงนไดทผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนทเกดขน
ตงแตวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป ไดรบ
__________________
อาศยอ านาจตามความในขอ ๒ (๘๒) แหงกฎกระทรวง ฉบบท ๑๒๖ (พ.ศ. ๒๕๐๙) ออก
ตามความในประมวลรษฎากร วาดวยการยกเวนรษฎากร ซงแกไขเพมเตมโดยกฎกระทรวง ฉบบท
๒๘๒ (พ.ศ. ๒๕๕๔ ) ออกตามความในประมวลรษฎากร วาดวยการยกเวนรษฎากร อธบด
กรมสรรพากรก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข เพอการยกเวนภาษเงนไดส าหรบเง นไดทผ
ประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอน ทเกดขนตงแตวนท ๑ มกราคม พ .ศ. ๒๕๕๔
เปนตนไป ไดรบ ดงตอไปน
ขอ ๑ เงนไดทผมเงนไดซงเปนผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอน ท
เกดขนต งแตวนท ๑ มกราคม พ .ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป ไดรบ ทไดรบยกเวนไมตองน าไปรวม
ค านวณเพอเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา ตองเปนเงนไดตามมาตรา ๔๐ (๕) (๖) (๗) หรอ (๘) แหง
ประมวลรษฎากร
ขอ ๒ การไดรบยกเวนภาษเงนไดตามขอ ๑ ผมเงนไดซงเปนผ ประสบอทกภย วาตภย
อคคภยหรอภยธรรมชาตอน ทเกดขนตงแตวนท ๑ มกราคม พ .ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป ตอง
ลงทะเบยนแจงรายการหรอมลคาความเสยหาย ไวกบศนยหรอหนวยงานใหความชวยเหลอ
97
ของทางราชการ โดยเงนไดทไดรบยกเวนไมตองน าไปรวมค านวณเพอเสยภาษเงนไดบคคล
ธรรมดาตามขอ ๑ใหไดรบยกเวนเฉพาะสวนทเทากบความเสยหายทเกดขนตามทไดลงทะเบยนแจง
ไวนน
ประกาศ ณ วนท ๑๒ ตลาคม พ.ศ. ๒๕๕๔
สาธต รงคสร
(นายสาธต รงคสร)
อธบดกรมสรรพากร
98
ประกาศอธบดกรมสรรพากร
เรอง ก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข เพอการยกเวนภาษเงนไดและภาษมลคาเพม
ส าหรบเงนได ทรพยสน หรอสนคาทบรจาคเพอชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย
หรอภยธรรมชาตอน ทเกดขนในประเทศไทยตงแตวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป
โดยมบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอน เปนตวแทนรบเงน ทรพยสน
หรอสนคาทบรจาค เพอน าไปชวยเหลอผประสบภยนน
__________________
อาศยอ านาจตามความในมาตร า ๕ และมาตรา ๖ แหงพระราชกฤษฎกา ออกตามความใน
ประมวลรษฎากร วาดวยการยกเวนรษฎากร (ฉบบท ๕๒๗) พ.ศ. ๒๕๕๔ อธบดกรมสรรพากร
ก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข เพอการยกเวนภาษเงนไดและภาษมลคาเพม ส าหรบเงนได
ทรพยสน หรอสนคาทบรจาคเพอชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนท
เกดขนในประเทศไทยตงแตวนท ๑ มกราคม พ .ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป โดยมบรษทหรอหาง
หนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอน เปนตวแทนรบเงน ทรพยสน หรอสนคาทบรจาค เพอน าไป
ชวยเหลอผประสบภยนน ดงตอไปน
ขอ ๑ การยกเวนภาษเงนไดส าหรบการบรจาคเพอชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย
อคคภย หรอภยธรรมชาตอนทเกดขนในประเทศไทยตงแตวนท ๑ มกราคม พ .ศ. ๒๕๕๔ เปนตน
ไป โดยมบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนเปนตวแทนร บเงน ทรพยสน หรอ
สนคาทบรจาค เพอน าไปชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอน ทจะ
ไดรบยกเวนภาษเงนไดและภาษมลคาเพมตามมาตรา ๕ และมาตรา ๖ แหงพระราชกฤษฎกา ออก
ตามความในประมวลรษฎากร วาดวยการยกเวนรษฎากร (ฉบบท ๕๒๗) พ.ศ. ๒๕๕๔ ตองเปนไป
ตามหลกเกณฑในขอ ๒ ขอ ๓ ขอ ๔ และขอ ๕ ของประกาศน
ขอ ๒ การยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดา ใหยกเวนเงนไดพงประเมนหลงจากหก
คาใชจายและหกลดหยอนตามมาตรา ๔๗ (๑) (๒) (๓) (๔) (๕) หรอ (๖) แหงประมวลรษฎากร เทา
99
จ านวนเงนทบรจาคแตเมอรวมกบเงนบรจาคตามมาตรา ๔๗ (๗) แหงประมวลรษฎากรแลว ตองไม
เกนรอยละสบของเงนไดพงประเมนหลงจากหกคาใชจายและหกลดหยอนนน ทงน ส าหรบการ
บรจาคเพอชวยเหลอผประสบอทกภยวาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนทเกดขนในประเทศไทย
ตงแตวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป
ขอ ๓ การยกเวนภาษเงนไดนตบคคล ใหยกเวนส าหรบเงนไดเทาจ านวนเงนหรอราคา
ทรพยสนทบรจาค แตเมอรวมกบรายจายเพอการกศลสาธารณะหรอเพอการสาธารณประโยชนตาม
มาตรา ๖๕ ตร (๓) แหงประมวลรษฎากรแลว ตองไมเกนรอยละสองของก าไรสทธ ทงน ส าหรบ
การบรจาคเพอชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนทเกดขนในประเทศ
ไทยตงแตวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป
ขอ ๔ การยกเวนภาษมลคาเพม ใหยกเวนภาษมลคาเพมส าหร บสนคาทผประกอบการได
น าไปบรจาคเพอชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนทเกดขนใน
ประเทศไทยตงแตวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป
ขอ ๕ การบรจาคเพอชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนท จะ
ไดรบยกเวนภาษเงนไดและภาษมลคาเพมตามขอ ๒ ขอ ๓ และขอ ๔ ตองเปนไปตามหลกเกณฑ
วธการ และเงอนไข ดงตอไปน
(๑) ตองเปนการบรจาคโดยมบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนเปน
ตวแทนรบเงน ทรพยสน หรอสนคา เพอน าไปชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภย
ธรรมชาตอนทเกดขนในประเทศไทยตงแตวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป
(๒) บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนทเปนตวแทนรบเงน ทรพยสน
หรอสนคา เพอน าไ ปชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนตาม (๑) ตอง
100
ด าเนนการในลกษณะเปนสอกลางอยางเปดเผยเพอชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอ
ภยธรรมชาตอนตงแตวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป
(๓) บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนทด าเนนการในลกษณะเปน
สอกลางในการเปนตวแทนรบเงน ทรพยสน หรอสนคา ตาม (๒) ทมใชสวนราชการ องคการของ
รฐบาล หรอองคการหรอสถานสาธารณกศลตามมาตรา ๔๗ (๗) (ข) แหงประมวลรษฎากร ใหแจง
ชอตออธบดก รมสรรพากร (ผานผอ านวยการส านกมาตรฐานการก ากบและตรวจสอบภาษ หรอ
สรรพากรพนท ) แสดงวาเปนผท าหนาทด าเนนการในลกษณะเปนสอกลางในการเปนตวแทนรบ
เงน ทรพยสน หรอสนคาดงกลาว
กรณบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอน ไดรวมกนเปนตวแทนรบเงน
ทรพยสน หรอสนคาทบรจาค เพอน าไปชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภย
ธรรมชาตอนและผทท าหนาทออกหลกฐานการรบบรจาค หรอผทด าเนนการเปดบญชเงนฝาก
ธนาคารเพอรบบรจาค เปนบรษทหรอหางหนสวนนตบ คคลหรอนตบคคลอนทมใชสวนราชการ
องคการของรฐบาล หรอองคการหรอสถานสาธารณกศลตามมาตรา ๔๗ (๗) (ข) แหงประมวล
รษฎากร ใหบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนนน เปนผแจงชอของตนเองตอ
อธบดกรมสรรพากร (ผานผอ านวยการส านกมาตรฐานการก ากบและตรวจสอบภาษ หรอสรรพากร
พนท) แตถาบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนนนไดแจงชอในฐานะทเปนตวแทน
การรบบรจาคแยกตางหากตามวรรคหนงแลว กไมตองด าเนนการแจงชอในกรณนอก
การแจงชอตามวรรคหนงหรอวรรคสองใหแจงตามแบบค าขอแจงเปนตวแทนรบบรจาค
ทมขอความอยางนอยตามทแนบทายประกาศนทกครงกอนรบบรจาคหรอภายหลงรบบรจาคโดย
ตองแจงในระหวางการเกดเหตอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอน หรอแจงภายในหนง
เดอนนบถดจากวนทเหตอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนนนไดสนสดลงแลว ทงน เวน
แตอธบดกรมสรรพากรจะก าหนดเปนอยางอน
101
(๔) หลกฐานการบรจาคทผบรจาคจะน ามาใชเพอยกเวนภาษเงนไดส าหรบการบรจาค
เงนหรอทรพยสน และเพอยกเวนภาษมลคาเพมส าหรบการบรจาคสนคา แลวแตกรณ ไดแก
(ก) หลกฐานการรบเงน ทรพยสน หรอสนคา ทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล
หรอนตบคคลอนซงเปนตวแทนในการรบเงน ทรพยสน หรอสนคาทบรจาค ไดจดท าขนเพอ แสดง
การรบเงน ทรพยสน หรอสนคา ทระบขอความทมสาระส าคญวา เพอชวยเหลอผประสบอทกภย
วาตภย อคคภย หรอ
ภยธรรมชาตอน โดยระบชวงเวลาทเกดอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาต
อนดงกลาวดวย หรอขอความอนท มลกษณะท านองเดยวกน ทงน ตองเปนหลกฐานการรบบรจาค
เพอชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนทเกดขนในประเทศไทยตงแต
วนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไปหรอ
(ข) หลกฐานการโอนเงนเขาบญชธนาคารในช วงระยะเวลาทเกดอทกภย วาตภย
อคคภย หรอภยธรรมชาตอนดงกลาว ทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนซงเปน
ตวแทน
ในการรบบรจาคดงกลาวไดเปดบญชธนาคารขนเพอรบเงนบรจาค โดยผบรจาค
ตองมหลกฐานการโอนเงนเขาบญชธนาคารดงกลาวทพสจนไดวาตนเองเปนผบรจาค
กรณบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนทเปนตวแทนรบบรจาค
เปนผบรจาคดวย ใหแสดงหลกฐานตาม (ก) และ (ข) เปนหลกฐานการบรจาคเพอใชยกเวนภาษเงน
ไดและภาษมลคาเพม แลวแตกรณ โดยจะตองพสจนใหไดวามการบรจาคจรง
กรณบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทบรจาคทรพยสนหรอสนคา ตองมหลกฐาน
การไดมาซงทรพยสนหรอสนคาทบรจาค ทระบจ านวนและมลคาของทรพยสนหรอสนคาทบรจาค
102
นน เชน ใบก ากบภาษ ใบรบเงนทไดซอทรพยสนหรอสนคามาบรจาค เปนตน หรอหลกฐานอนท
พสจนไดวาเปนผผลตสนคาหรอเปนผขายสนคาทบรจาคทแสดงตนทนสนคานนได ซงจะตองเปน
ทรพยสนหรอสนคารายการเดยวกบทบรษทหรอหางหนสวนนต บคคลหรอนตบคคลอนทเปน
ตวแทนในการรบทรพยสนหรอสนคาออกเปนหลกฐานในการรบบรจาคทรพยสนหรอสนคานน
ใหแกผบรจาค
(๕) ภายหลงจากการชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอน
หากยงมเงน ทรพยสน หรอสนคาเหลออย บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนซง
เปนตวแทนรบเงน ทรพยสน หรอสนคา ทไดแจงชอตออธบดกรมสรรพากรตาม (๓) ตองสงมอบ
เงน ทรพยสน หรอสนคาดงกลาวใหแกสวนราชการ หรอองคการหรอสถานสาธ ารณกศลตาม
มาตรา ๔๗ (๗) (ข) แหงประมวลรษฎากร ใหแลวเสรจภายในหกเดอนนบถดจากวนยนแบบแจงค า
ขอเปนตวแทนรบบรจาค เวนแตอธบดกรมสรรพากรจะก าหนดเปนอยางอน
ขอ ๖ บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนซงเปนตวแทนรบเงน ทรพยส น
หรอสนคา ทไดแจงชอตออธบดกรมสรรพากรตามขอ ๕ (๓) ตองจดสงเอกสารหลกฐานใหแก
อธบดกรมสรรพากร (ผานผอ านวยการส านกมาตรฐานการก ากบและตรวจสอบภาษ หรอสรรพากร
พนท) ไดแก ส าเนาบญชการรบเงนบรจาคซงตองแยกออกจากบญชการด าเนนงานตามปกต ส าเน า
บญชแสดงรายการจายคาใชจายในการชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาต
อน และส าเนารายชอผบรจาคทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนซงเปนตวแทน
รบเงน ทรพยสน หรอสนคาดงกลาว ไดออกหลกฐานการรบบรจาคให โดยให จดสงภายในเกา
เดอนนบถดจากวนยนแบบแจงค าขอแจงเปนตวแทนรบบรจาค เวนแตอธบดกรมสรรพากรจะ
ก าหนดเปนอยางอน
ประกาศ ณ วนท ๓ ตลาคม พ.ศ. ๒๕๕๔
สาธต รงคสร
(นายสาธต รงคสร)
อธบดกรมสรรพากร
เอกสารอางอง
กลมนกวชาการภาษอากร . 2553. ภาษอากรตามประมวลรษฎากร 2553. ม.ป.ท.: โรงพมพเรอน
แกวการพมพ.
เกษม มโนสนต และ เกลดนท สสกาญจน . 2548. การภาษอากร . กรงเทพมหานคร : บรษท
พฒนาวชาการ (2535) จ ากด.
จงพวง มณวฒนา. 2544. การภาษอากร. พมพครงท4. ม.ป.ท.: บรษท วชรนทรการพมพ จ ากด.
เฉลมชย วงษอาร และ ศรชย กลยาณรตน . 2554. ผลกระทบของมหาอทกภย 2554 ตอระบบโลจ
สตกสสนคาเกษตรของไทย และขอเสนอแนะ (Online). www.phtnet.org/article/view-
article.asp?aID=50, 23 มกราคม 2555.
ชองมาศ ปนทอง . 2547. การภาษอากรตามประมวลรษฎากร . กรงเทพมหานคร : สถาบน
เทคโนโลยราชมงคล วทยาเขตพระนครใต.
ทมขาว ศนยขาว TCIJ. 2554. ผงะน าลด- ทกขทวมซ า กระทบคนงาน 9 นคมใหญเกอบลาน
ลอยแพแลวครงหมน จบตาเยยวยาจากรฐ ปลดทกขจรงหรอฝนคาง (Online).
www.tcijthai.com/investigative-story/1029, 12 มกราคม 2555.
_________________. 2554. สาเหตการเสยชวตของประชาชนจากมหาอทกภยป 2554 (Online).
www.tcijthai.com/investigative-story/980, 17 มกราคม 2555.
104
นรนาม . 2554. ความตองการสงของทจ าเปนส าหรบผประสบภยน าทวม (Online).
http://humanrevod.wordpress.com/2011/10/12/thaiflood-need/, 20 มกราคม 2555.
นรนาม . 2554. นกวชาการเสนอสถานการณแรงงานหลงน าทวมและยทธศาสตรขบวนการ
แรงงานไทย (Online). http://prachatai.com/journal/2011/12/38349, 19 มกราคม 2555.
นรนาม . 2554. รวมขอมลเพอชวยเหลอผประสบภยน าทวม (Online).
www.thaigiving.org/node/1376, 23 มกราคม 2555.
บญเสรม อยตระกล และ วชาญ โพธสทธ. 2544. การภาษอากร. ม.ป.ท.: จนพบลชชง จ ากด.
บรษท ส านกพมพธรรมนต จ ากด . 2534. ภาษมลคาเพมฉบบสมบรณ . กรงเทพมหานคร : บรษท
ดไลท จ ากด.
ประสงค ชงชย และ ทว บวทอง. 2549. การภาษอากร. กรงเทพมหานคร: จตรวฒน.
รงสต เดดสาระต . 2554. คมอการจายเงนชวยเหลอผประสบอทกภย 5,000 บาท (Online).
http://blog.eduzones.com/rangsit/85895, 20 มกราคม 2555.
วลยอร ปรชญพฤทธ , แพทยหญง . 2549. ปญหาสขภาพและโรคผวหนงหลงน าทวม (Online).
www.inderm.go.th/inderm_th/Health/dr_walaiorn.html, 19 มกราคม 2555.
เวก ศรพมลวาทน. 2547. การภาษอากร. กรงเทพมหานคร: ศนยสงเสรมวชาการ.
105
ศนยวจยกส กรไทย. 2554. ผลกระทบน าทวมป 2554 ตอภาคอตสาหกรรมและเศรษฐกจไทย
(Online). www.smeclinic.in.th/download/pdf/flood2554.pdf, 21 มกราคม 2555.
สนน เกตทต. 2513. วชา การภาษอากร. ม.ป.ท.
สมคด บางโม. 2543. ภาษอากรธรกจ. พมพครงท5. กรงเทพมหานคร: บรษทวทยพฒน จ ากด.
___________. 2553. ภาษอากรธรกจ. พมพครงท15. กรงเทพมหานคร: บรษทวทยพฒน จ ากด.
สมเดช โรจนครเสถยร. 2545. การบญชภาษอากรของธรกจทไดรบการสงเสรมการลงทน . พม
ครงท4. กรงเทพมหานคร: บรษท ธรรมนต จ ากด
ส านกขาวไทย. 2555. เอแบคโพลลพบผประสบอทกภยรอยละ 40.8 ตองกเงนนอกระบบฟนฟบาน
(Online). www.mcot.net/cfcustom/cache_page/315600.html, 20 มกราคม 2555.
ส านกจดการคณภาพน ากรมควบคมมลพษ. 2554. ผลกระทบจากน าทวมสทะเลอาวไทย (Online).
http://wqm.pcd.go.th/water/images/stories/marine/journal/2554/november/floodimpact.p
df, 23 มกราคม 2555.
อมรศกด พงศพศตม . 2553. การบญชภาษมลคาเพ ม ชนสง . พมพครงท5. กรงเทพมหานคร :
บรษท ชวนพมพ 50 จ ากด
ASTV ผจดการออนไลน . 2554. สรปสถานการณอทกภยครงประวตศาสตร 2554 (Online).
www.manager.co.th, 24 มกราคม 2555.
106
CBRE Condo Society. 2554. ผลกระทบจากวกฤตน าทวมตอตลาดอสงหารมทรพยไทย (Online).
www.facebook.com/note.php?note_id=273482599363162, 23 มกราคม 2555.