1939–1945წ.წ
DESCRIPTION
მე–2 მსოფლიო ომიTRANSCRIPT
![Page 1: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/1.jpg)
–2 მე მსოფლიოომი და
საქართველო
![Page 2: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/2.jpg)
1935–1939 . .გერმანია წ წ
![Page 3: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/3.jpg)
- მოლოტოვ რიბენტროპის პაქტი
- . მოლოტოვი ხელს აწერს გერმანია საბჭოთა კავშირის თავდაუსხმელობის პაქტს .მის უკან დგანან სტალინი და რიბენტროპი
- რიბენტროპ მოლოტოვის პაქტი — 1939 წლის 23 აგვისტოს მოსკოვში მესამე რაიხსა და სსრკ- , ს შორის დადებული თავდაუსხმელობის პაქტი რომელსაც
გერმანიის მხრიდან ხელი მოაწერა საგარეო საქმეთა მონისტრმა იოახიმ ფონ რიბენტროპმა - და სსრკ ს მხრიდან საბჭოთა საგარეო საქმეთა მინისრმა
ვიაჩესლავ მოლოტოვმა
![Page 4: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/4.jpg)
ტერიტორიული ცვლილებები პაქტის შემდგომ
![Page 5: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/5.jpg)
30– ანი წლების რეპრესიები.საქართველოში
1917 , პოლიტიკური რეპრესიები რუსეთში წლიდან ხოლო 1921 . საქართველოში წლიდან დაიწყო პოლიტიკური რეპრესიები
, , ძალაუფლების შენარჩუნების მიზეზით სულ უფრო ძლიერდებოდა 30- მაგრამ განსაკუთრებულადფართო მასშტაბებს იანი წლების შუა . ხანებში მიღწია
პოლიტიკურ რეპრესიებს საქართველოში ატარებდალავრენტიბერია. რეპრესიის მსხვერპლნი გახდნენ გამოჩენილი მწერალი მიხეილ
, , ჯავახიშვილი ცნობილი დირიჟორი ევგენი მიქელაძე , ლიტერატურათმცოდნე ვახტანგ კოტეტიშვილი სახელგანთქმული
, . პოეტები პაოლო იაშვილი ტიციან ტაბიძე და სხვები ქართული კულტურის მოღვაწეთა დიდმა ნაწილმა მრავალი წელი
. გადასახლებებში და ციხეებში გაატარა პოლიტიკური რეპრესიები , უმკაცრესად შეეხო ქართველ ბოლშევიკებსაც სიკვდილით იქნა
: , , დასჯილი მიხეილ კახიანი მამია ორახელაშვილი ლევან, , , ღოღობერიძე ბუდუ მდივანი მიხეილოკუჯავა სამსონ მამულია და
.სხვები
![Page 6: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/6.jpg)
რეპრესიების მსხვერპლნი
![Page 7: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/7.jpg)
ევგენი მიქელაძე
![Page 8: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/8.jpg)
სანდრო ახმეტელი
![Page 9: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/9.jpg)
გრიგოლ წერეთელი
![Page 10: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/10.jpg)
ტიციან ტაბიძე
![Page 11: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/11.jpg)
მიხეილ ჯავახიშვილი
![Page 13: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/13.jpg)
მეორე მსოფლიოომი
მეორე მსოფლიოომი ყველაზე მასშტაბური და სისხლისმღვრელი .კონფლიქტი იყო კაცობრიობის ისტორიაში
აზიაში ის დაიწყო - მეორე იაპონია ჩინეთის ომით 1937 წლის 7 ივლისს დაევროპაში გერმანიის თავდასხმით პოლონეთზე 1939 წლის 1 სექტემბერს.
საომარი მდგომარეობა ევროპაში დასრულდა 1945 წლის 8 მაისის ვერმახტის , — კაპიტულაციით ხოლო აზიაში 1945 წლის 2 სექტემბერს იაპონიის .კაპიტულაციით
, მეორე მსოფლიოომის განმავლობაში გერმანია იტალია და იაპონია აწარმოებდნენ დამპყრობლურომებს მსოფლიოს მრავალი ქვეყნის
. : წინააღმდეგ მათი მთავარი მოწინააღმდეგეები იყვნენ საფრანგეთი, დიდი ბრიტანეთი და ჩინეთის რესპუბლიკა,
- რიბენტროპ მოლოტოვის პაქტის დარღვევის შემდეგ საბჭოთა კავშირი და იაპონიის - პერლ ჰარბორზე თავდასხმის შემდეგ ამერიკის შეერთებული შტატები.
![Page 14: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/14.jpg)
: , მეორე მსოფლიოომის ძირითადი ბრძოლის ადგილი იყო აზია წყნარი ოკეანის აუზი, ევროპა და ჩრდილოეთ აფრიკა. საომარი
შეტაკებები მიმდინარეობდა აგრეთვე ჩრდილოეთ ამერიკაში (არქტიკა) ალასკასა და გრენლანდიაზე, - ახლო აღმოსავლეთშიერაყსა და ირანში, - აღმოსავლეთ აფრიკაში ეთიოპიასა დასომალიში, აგრეთვე სამხრეთ ამერიკაში ( სურინამის )დაპყრობა , ტიბეტში ( - )ტოლსტოი დოლანის მისია და ანტარქტიდაზეც კი( )ოპერაცია ტაბარინი .
მეორე მსოფლიოომმა იმსხვერპლა 60 მილიონამდე ადამიანის, 20 . სიცოცხლე მათ შორის მილიონამდე მშვიდობიანი მოსახლის
![Page 15: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/15.jpg)
(1941-1945)რუსეთის კამპანია
![Page 16: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/16.jpg)
ომის დასაწყისიდანვე გაჩნდა პროპაგანდისტული
საბჭოური პლაკატები
![Page 17: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/17.jpg)
“ – !”დედა სამშობლო გვეძახის: ავტორი მოსე თოიძე
![Page 18: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/18.jpg)
“ !”იყავი გმირი
![Page 19: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/19.jpg)
“ !”დავიცვათ მშობლიური მოსკოვი
![Page 20: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/20.jpg)
მნიშვნელოვანი ბრძოლები.რუსეთში
1. ლენინგრადის ბლოკადა2. მოსკოვის მისადგომებთან ბრძოლა3. კავკასიისათვის ბრძოლა4. სტალინგრადის ბრძოლა5. კურსკის ბრძოლა
![Page 21: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/21.jpg)
სტალინგრადის ბრძოლა
![Page 22: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/22.jpg)
დანგრეული სტალინგრადი
![Page 23: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/23.jpg)
ორდენი სტალინგრადისდაცვისათვის
![Page 24: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/24.jpg)
1945 წელს გამოსული მარკა
![Page 25: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/25.jpg)
კავკასიის ბრძოლა
![Page 26: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/26.jpg)
კონსტანტინელესელიძე
კონსტანტინე ნიკოლოზის ძელესელიძე ( . დ 2 ოქტომბერი/15 ოქტომბერი 1903, . სოფხვარბეთი, ოზურგეთის მაზრა — . გ21 თებერვალი 1944) — ქართველი
, -მხედართმთავარი გენერალ, პოლკოვნიკი
საბჭოთა კავშირის გმირი (1971 ).
![Page 27: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/27.jpg)
კონსტანტინე ლესელიძის საფლავი
![Page 28: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/28.jpg)
თურქი მესხების პრობლემა. . ე წ თურქი მესხები ან მესხეთელითურქები ( . Ahıska Türkleri), თურქ საქართველოსმესხეთის , 1944 15 , რეგიონის მცხოვრებლები რომლებიც წლის ნოემბერის ღამეს
იოსებ სტალინის , . მითითებით ყაზახეთში ყირგიზეთში და უზბეკეთში გადაასახლეს 120,000 . 10,000 . , გადასახლებული ადამიანიდან დაახ გზაში დაიღუპა ამჟამად ეს
ხალხი ყოფილი საბჭოთა კავშირის რამდენიმე ქვეყანაში არიანლტოლვილების .სტატუსით ან საერთოდ სტატუსის გარეშე
1944 15 , წლის ნოემბრის ღამეს საბჭოთა ხელისუფლებამ სამხრეთ საქართველოს მთელრიგ რაიონებში განახორციელა მკაცრად გასაიდუმლოებული და მასშტაბური
: . ოპერაცია მესხეთის რამდენიმე ასეული სოფელი ერთღამეში დაცარიელდა - ათეულობით ათასი კაცი ყოველგვარი ახსნა განმარტების გარეშე შეყარეს
. სატვირთო მატარებელში და შუა აზიის გზას გაუყენეს
: შენიშვნა იმ დროინდელოფიციალურდოკუმენტებში მაჰმადიანი მესხები , მოხსენიებულნი არიან როგორცთურქული წარმომავლობისა და ეროვნების
. — „ “, „ “, „ პირები ტერმინები კავკასიელი თურქები საბჭოთა თურქები მესხეთელი“ „ “ თურქები და თურქი მესხები საბჭოთა კავშირის საინფორმაციო საშუალებების
, 70- , მიერ მოგვიანებით იან წლებში დამკვიდრდა რომელთაგანაც უკანასკნელმა .ორმა ტერმინმა განსაკუთრებითფართო გავრცელება პოვა
![Page 29: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/29.jpg)
40- იან წლებში გადასახლებულ პირებს მოიხსეიებენ როგორც” - ” - , თურქ მესხებს ეს ტერმინი მოუღებელია იმ მესხებისათვის
რომელნიც თავიან თავს ქრისტიანული საქართველოს .შთამომავლებად თვლიან
, ერთი ნაწილი საკუთარ თავს თვლიდა და თვლის ქართველებად — ; , მეორე ნაწილი თურქებად არსებობდა მესამე ყველაზე
, მრავალრიცხოვანი ნაწილიც რომელსაც ნაციონალური იდენტობა .არ გააჩნდა
2004 , წლიდან რუსეთისა და ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობებისა და მიგრაციის საერთაშორისო ორგანიზაციის
ხელშეწყობით დაიწყო კრასნოდარის მხარიდან მაჰმადიანი . მესხების ამერიკის შეერთებულ შტატებში გადასახლების პროცესი
2005 21 წლის სექტემბრიდან ათასმა პირმა შეიტანა განცხადება და , 5000 ამ პროგრამის მეშვეობით ადამიანი გადასახლდა
, , 60- ფილადელფიაში ატლანტაში კენტში და ამერიკის ზე მეტ.2007 - ქალაქში წლისთვის აშშ ში გადასახლებული იქნა
11 - .დაახლოვებით ათასი თურქ მესხი
![Page 30: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/30.jpg)
3 კონფერენცია
1. 1943 . წ ყირიმის თეირანის კონფერენცია2. 1945 . წ იალტის კონფერენცია3. 1945 . წ პოტსდამის კონფერენცია
![Page 31: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/31.jpg)
, 1945 ოფიციალური ვერსიის თანახმად წლის მაისში დამარცხებულრაიხსტაგზე გამარჯვების დროშა
სერჟანტმა მიხეილ ეგოროვმა და უმცროსმა . სერჟანტმა მელიტონ ქანთარიამ ააფრიალეს
![Page 32: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/32.jpg)
მელიტონ ქანთარია
![Page 33: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/33.jpg)
როგორ აეწყო გმირების ომისშემდგომი ცხოვრება და როგორ , - ცხოვრობენ დღეს მათი შთამომავლები ამის გარკვევას. .სობესედნიკ რუ შეეცადა
( -გამოცემასთან საუბარში მოსკოვში მცხოვრები მერაბი ქანთარიას ერთ ) , ერთი შვილიშვილი იხსენებს რომ აფხაზეთის ომამდე სოხუმში მათი
, ოჯახის კარი ყველასთვის ღია იყო მელიტონი ომის შემდეგ , – კოლმეურნეობაში მუშაობდა უფრო მოგვიანებით კი საკოლმეურნეო
. , – ბაზრის დირექტორად მისივე გადმოცემით ფრონტელი მეგობრის ( ეგოროვის დაღუპვა ბაბუასთვის დიდი პირადი ტრაგედია გახდა ორივე
30 გმირს გამარჯვების წლისთავთან დაკავშირებით ავტომობილი აჩუქეს და ). სწორედ ამ ავტომობილით მოყვა ეგოროვი ავარიაში აფხაზეთის
. კონფლიქტმა მელიტონ ქანთარიას სასიკვდილოდარტყმა მიაყენა- ქართულ აფხაზურ ოჯახს კონფლიქტის შემდეგ აფხაზები ცუდად
. , უყურებდნენ ბოლოს სახლიც აუფეთქეს და ამ ხნის ნაამაგართან ერთად საბრძოლოდიდების ჯილდოებიცა და მდიდარი ფოტოარქივიც ცეცხლმა
...შთანთქა
, ოჯახითურთ მოსკოვში გახიზნულ ქანთარიას როგორც საბჭოთა , , კავშირის გმირს ბინას შეჰპირდნენ მისი გარდაცვალების შემდეგ კი
.ამ საკითხითთავი აღარავის შეუწუხებია
![Page 34: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/34.jpg)
მიხეილ ეგოროვი
• , . რაც შეეხება ეგოროვს როგორც სობესედნიკ რუ, - იუწყება მისი სამი ქალიშვილიდან ერთ ერთმა მამის
, სახელობის მუზეუმი დააარსა რომელსაც ბევრი , - 5 , მნახველი ჰყავს განსაკუთრებით მაისს გმირის
. დაბადების დღეს შვილებს მამა მშრომელი და მუდამ . დაუზარელი ახსოვთ
• – მათ დიდი მეურნეობა ჰქონდათ კურდღლებსა და . - თხებს აშენებდნენ გმირის ერთ ერთმა
, შვილთაშვილმა სამხედრო აკადემია დაამთავრა თუმცა რუსეთის არმიაში არსებული არასახარბიელო
.მდგომარეობის გამო სამოქალაქო სამსახურს შეუდგა
![Page 35: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/35.jpg)
. როგორც სობესედნიკ რუ სამხედრო ( კინოოპერატორ ბორის სოკოლოვის რომელიც
) საარქივო კადრებს იღებდა შორეულ მაისში , სიტყვებზე დაყრდნობით გადმოგვცემს
" 40- , გამარჯვების დროშა ზე მეტი იყო მთელი ღამის განმავლობაში მიმდინარეობდა დროშის
9 აღმართვის კადრების გადაღება და მაისის , დილას დროშა კიდევ ერთხელ აღმართეს ხოლო
, ის რომ პირველები სწორედ ეგოროვი და , ქანთარია იყვნენ უშუალოდ გამარჯვების ". " აღლუმის წინ გადაწყდა რატომ მაინცდამაინც
? – , , , ისინი ქანთარია ცხადია ქართველი იყო , - როგორც სტალინი ეგოროვი კი რუსი ჯარისკაცი .უბრალო გვარით
![Page 36: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/36.jpg)
–2 ქართველები მე მსოფლიოომში
![Page 37: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/37.jpg)
ფორე მოსულიშვილი – ( ) ფორე ქრისტეფორე ნიკოლოზის ძე მოსულიშვილი ( . დ 20 ივლისი 1916, ქვემო მაჩხაანი,
სიღნაღის მუნიციპალიტეტი — . გ 3 დეკემბერი 1944, . , სოფ ლესა ნოვარა, . დასაფლავებულია ქ არონაში, ), ჩრდილოეთ იტალია ქართველი,
„ “ , ოქროს მედლის მხედრული მამაცობისათვის კავალერი იტალიის ეროვნული გმირი (1970), საბჭოთა კავშირის გმირი (1990).
![Page 38: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/38.jpg)
, საშუალო სკოლის დასრულების შემდეგ ფორე მოსულიშვილიმა წარმატებით - . 1939 დაამთავრალაგოდეხის სასოფლო სამეურნეო ტექნიკუმი წელს ის წითელ
. არმიაში გაიწვიეს მეორე მსოფლიო ომის დაწყებისას ფორელატვიის ქალაქ . - დაუგავპლისში გადიოდა სამხედრო სამსახურს ერთ ერთ ბრძოლაში ის გერმანელებმა ტყვედ აიყვანეს. ის საკონცენტრაციო ბანაკში მოხვდა.
. . ახლა მეორე მწკრივს დაუყვა ბარონი იქაც გამოხშირა და დაასისხლიანა რამდენიმე , . მწკრივის ბოლოს ახოვანი კლდესავით ვაჟკაცი დახვდა მასაც ღიმილიდასთამაშებდა
, , . სახეზე ოღონდ ცინიკური კი არა მზესავით სუფთა დალაღი მათრახის ნიკაპზე ამოდებაც , არ სჭირდებოდა მხრებში ამაყად გამართულს იდგა და თვალებში მიშტერებოდა
...ფალკენშტაინს ...ფორე მოსულიშვილი იყო მრისხანე კომენდანტისთვის თვალთა გამსწორებელი
, ბოღმამ და მრისხანებამ დაუმანჭა ბარონს სახე სიბრაზის ხურვებამ წამოუარა. , ყვრიმალებზე მზერა არ მოუცილებია გაკერპებული ტყვისთვის ისე მოიხმო სალოკი
...თითის დაქნევით თარჯიმანი- ? - .სადაური ხარ გადმოაგდო ცალყბა შეკითხვა ბარონმა- ! - ...ქართველი ვარ მიიღო ამაყი პასუხი
. უფრო სწრაფად აბაკუნდა მათრახის ტარი პრიალა ცაციაზე ერთმანეთს ჭამდა ორი , , , – წყვილი უტეხი თვალი ერთი წვრილი გველივით უძრავი და მომნუსხველი მეორე კი
, ...საცრისოდენა მთის წყაროსავით კამკამა და ელვასავით გამჭოლი- , ! - .დაიჩოქე დაიჩოქე ახლავე ჩამოახოშკაკალა ბრძანება ბანაკის თავმა- ! - ...ქართველები არ იჩოქებენ სეტყვას ქვა დაუხვედრა ფორემ
გაიშხუილა მათრახმა და უტეხ მზერაში დაეძგერა საფეთქლიდან ყვრიმალამდე ახოვან. ...ქართველს სისხლმა იფეთქა გადახეთქილი შუბლიდან
, . , მაინც ვერ ჩაახრევინა თავი ვერ მოადრეკინა მზერა ბარონმა ეგ იყო მხოლოდ უფრო , ...მოქურუხებული თვალები შეაფეთა ტყვემ გოროზად ანთებული თვალები
![Page 39: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/39.jpg)
საკონცენტრაციო ბანაკიდან ფორე გაიქცა და იტალიელ პარტიზანებს. შეუერთდა 1944 წლის სექტემბრიდან მოყოლებული ფორე მოსულიშვილი
. პარტიზანულ ბრძოლაში ჩაება მან ტყვეობიდან იხსნა ედოდელგრატო( ) . , პარტიზანთა მეთაური და ძმები გოგიშვილები ფორე აფეთქებდა ხიდებს
. .ატყვევებდა გერმანელ ჯარისკაცებს და ა შ
პარტიზანთა გასანადგურებლად გერმანელებმა გადამწყვეტი ზომების . 1944 მიღება გადაწყვიტეს და ფართომასშტაბიანი ოპერაცია წამოიწყეს
3 , წლის დეკემბერს მათ პარტიზანთა ნაწილი რომელთა შორისაც ფორე 7 , მოსულიშვილი და კიდევ ქართველი იყო ალყაში მოაქციეს და
. მეთაურის ჩაბარება მოითხოვეს სხვებისთვის სიცოცხლის, შესანარჩუნებლად ფორემ მეთაურობა
„ , ერთმანეთს გადავხედეთ ვერც რაზმის მეთაური ედოდელგატოდა . ვერცერთი ჩვენთაგანი ადგილიდან დაძვრას ვერ ვბედავდით
. გერმანელებთან გასვლა წამებით სიკვდილს ნიშნავდა როცა ჩვენს, , დახოცვამდე ალბათ წამები იყო დარჩენილი სისხლით შეღებილი ფორე
. : მოსულიშვილი კართან მივიდა გამოაღოდა გერმანელებს შესძახა„ , ! მეთაური მე ვარ თქვენთან ტყვეობას სიკვდილი მირჩევნია გაუმარჯოს
! !“ . პარტიზანებს გაუმარჯოს თავისუფლებას და თავი მოიკლა მისმა 16 ... “ - თავგანწირვამ კაცს შეგვინარჩუნა სიცოცხლე იხენებდა მოგვინებით
. ფორეს თანამებრძოლი
![Page 40: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/40.jpg)
“ იტალიაში დაწესებულია ოქროს მედალი მხედრული. მამაცობისთვის ამაზე დიდი ჯილდოდა რეგალია
. აპენინზე აღარ არსებობს იგი ენიჭებათ მხოლოდ . რჩეულთა შორის რჩეულებს და ეს მედალი მიღებული
, აქვს ქვემომაჩხაანელ ვაჟკაცს სიმამაცითა და თავდადებით მართლაც რომ გამორჩეულფორე
!მოსულიშვილს
![Page 41: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/41.jpg)
ტერეზინა მოტა
![Page 42: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/42.jpg)
გმირის სიკვდილით აღესრულა სიცოცხლეშივე , ლეგენდად ქცეული გიორგი ვარაზაშვილი
. იტალიელთა შორის კაპიტან მონტად ცნობილი , მარტო შერჩა მტრის ასეულს ვარაზაშვილი მაგრამ ვერ იქნა და მისი წინააღმდეგობა ვერ . , - გატეხეს ფაშისტებმა ბოლოს ტყვია წამალი
გამოელია და ტყვედ ჩავარდნას სიკვდილი... არჩია დიდი პატივით დაკრძალეს
იტალიელებმა გიორგი ვარაზაშვილი და მის საფლავს საოცარი სიტყვები:” , ! მიაწერეს გამვლელო გაჩერდი ამ ადგილას
, განისვენებს მამულიშვილი რომელმაც სისხლი . დაღვარა შენი განთავისუფლებისთვის მან შენ
!”თავისუფალი იტალია გაჩუქა
![Page 43: 1939–1945წ.წ](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062300/5583ab6ad8b42af5058b4a55/html5/thumbnails/43.jpg)
–2 გერმანია მე მსოფლიო 1949 ომის შემდეგ წლისათვის