1921 წლის 25 თებერვალი
TRANSCRIPT
1921 . 16-25 წ თებერვალი
• ტფილისის ბრძოლა, საბჭოთა რუსეთსა დასაქართველოს დემოკრატ./რესპუბლიკის
შორის ომის 1921 . 16-გადამწყვეტი ბრძოლა წ25 . თებ საბჭოთა ისტორიოგრაფიაში
, „ცნობილია როგორც ტფილისის ოპერაცია“ (რუს. Тифлисская операция); საქართველოში
ხშირად - კოჯორ ტაბახმელას ბრძოლების სახელით მოიხსენიებენ იმ ორის სიმაღლის, მიხედვით რომელიც ცენტრალურ როლს
თამაშობდა ტფილისის .დაცვაში
გიორგი კვინიტაძე - ქართული ჯარისმთავარსარდალი
1921 .საქართველოს ტერიტორია წ
იუნკერთა ცხედრები თბილისში
სობორო
შედეგები
• საქართველოს შეიარაღებული ძალები გიორგი კვინიტაძის მეთაურობით ერთი
კვირის მანძილზე იცავდნენ ტფილისის, მისადგომებს მაგრამ იძულებული გახდნენ
ქალაქი დაეტოვებინათ -11 მე წითელი არმიის რიცხობრივი და ტექნიკური
. უპირატესობის გამო ტფილისში საბჭოთა ხელისუფლება გამოცხადდა და მარტის
მიწურულისთვის საქართველოს თითქმის .მთელ ტერიტორიაზე გავრცელდა
საბჭოთა რუსეთმა საბრძოლო მოქმედებები საქართველოს 1921 . 12 , წინააღმდეგ ფაქტიურად წ თებერვალს დაიწყო
როდესაც რუსეთის კომუნისტური პარტიის კავკასიის ბიუროს მითითებით ადგილობრივმა ბოლშევიკებმა ამბოხება
მოაწყეს ლორეს ზონაში, რომელიც საბჭოთა სომხეთს. ესაზღვრებოდა სამხრეთ საქართველო იყო უმოკლესი გზა
, ტფილისისკენ რომლის აღებას ბოლშევიკები ელვისებური . , . . დარტყმით ვარაუდობდნენ გარდა ამისა ე წ ლორეს
ნეიტრალური ზონა სადავო ტერიტორია იყო სომხეთსა და ; საქართველოს შორის მის სრულ კონტროლს საქართველო
1920 . . წ დეკემბრიდან ახორციელებდა ამბოხებული ბოლშევიკების დასახმარებლად საბჭოთა კომისარმა
კავკასიაში სერგო ორჯონიკიძემ წითელი არმიის ნაწილები, გაგზავნა თუმცა მოსკოვიდან ინტერვენციის დაწყების
. ოფიციალური ნებართვა ჯერ არ იყო მოსული გარკვეული ორჭოფობის შემდეგ ლენინმა წითელ არმიას
საქართველოში შესვლისა და ტფილისის აღების მითითება.მისცა
სერგო ორჯონიკიძე
სერგო თანამებრძოლებთან ერთად
ლენინი
-11 :მე არმიის ძირითადი ძალები თბილისს სამი მიმართულებით უტევდნენ
1. მარცხენა საბრძოლო დაჯგუფება ( -20 32- მე და ე , მსროლელი დივიზიების ნაწილები სომხური წითელი
, ცხენოსანი ბრიგადა ბოლშევიკ მეამბოხეთა რაზმი) ლორეს ;ზონიდან მოქმედებდა
2. (ცენტრალური დაჯგუფება -18 -20 მე და მე მსროლელი , -12 , 55- დივიზიების ნაწილები მე ცხენოსანი დივიზია ე ჯავშნოსანი რაზმი) - , 30 -უფრო ჩრდილო აღმოსავლეთით კმ
, ის დაშორებით მოძრაობდა მდ. ხრამზე წითელი ხიდის ;მიმართულებით
3. (მარჯვენა დაჯგუფება -9 , მე მსროლელი დივიზია -2 ჯავშნოსანი მატარებლები და მე სატანკო რაზმი) კიდევ
, 35 უფრო აღმოსავლეთით კმ დაშორებით , მოქმედებდა მდ. ალგეთზე .ფოილოს სარკინიგზო ხიდის მიმართულებით
1921 წ ელს 16 , თებერვალს, -11 გამთენიისას მე არმიის
ნაწილები საქართველოს .ტერიტორიაზე შემოიჭრნენ
ბოლშევიკების ცენტრ./დ –ა ჯგუფებამ იერიშით აიღო
„წითელი ხიდი“
16-17 თებერვალს რუსებმა დაიკავეს
სოფლები • შულავერი, • ეკატერინფელდი, • მარნეული, • კეშალო, • კოდი, • ელიზაბეტალი,
./რკ სადგურები• სალოღლი • -ბეიუქ ქიასიკი
40 - .და ტფილისს კმ ზე მიუახლოვდნენ
18 თებერვლის საღამოს სოღანლუღში წითელი
არმიის ნაწილები . გამოჩნდნენ და მ
ველიკანოვის სარდლობით მოახერხეს ქართველების პოზიციებზე შეღწევა კოჯორისა და იაღლუჯის
.სიმაღლეებზე
19 თებერვალს წითლებმა ახალი შეტევა წამოიწყეს,
ამჯერად, ტაბახმელასმიმართულებით, რომელსაც
. იუნკრები იცავდნენ
.იუნკერთა გმირობაზელეგენდები დადის
, ხალხში გავრცელებული აზრის მიხედვით მათი დიდი ნაწილი ტაბახმელას პოზიციებზე დაიღუპა და ცოცხლად მხოლოდ
. ერთეულები გადარჩნეს თუმცა ეს სინამდვილეს არ. შეესაბამება , 132 იუნკერთა ასეულმა რომელიც კურსანტს
15- და მდე ოფიცერს ითვლიდა დაღუპულების სახით სულ12 ადამიანი დაკარგა. მათ წინააღმდეგ XI არმიის მთელი
, დივიზია იბრძოდა თუმცა რუსებმა იუნკერების დამარცხება . მაინც ვერ მოახერხეს 1921 წელსთბილისის დაცვისას
ქართულ არმიაში იუნკერები თითქმის ერთადერთი , . ნაწილი იყო ვინც ბრძოლის დროს უკან არდაიხია
იუნკერთა ასეთ გასაოცარ შედეგს მხოლოდ ერთი მიზეზი აქვს- , სხვა ქართული ნაწილებისგან სამხედრო სასწავლებელი
, რკინის დისციპლინით უდიდესი თავდადებით და მაღალი .სამხედრო მომზადების დონით გამოირჩეოდა
იუნკრები
თავისუფალდროს
იუნკერთა სკოლა
ალექსანდრე ჩხეიძე ( , პოლკოვნილი )იუნკერთა სკოლის დირექტორი
მარომაყაშვილი
25 თებერვალი
• 25 თებერვლისათვის ქალაქის დამცველთა მდგომარეობა კრიტიკული
. იყო შეიქმნა სრული გარემოცვის. საშიშროება ამ ვითარებაში
საქართველოს სარდლობამ მიიღო თბილისის დატოვებისა და მცხეთისკენ
.უკანდახევის გადაწყვეტილება
იუნკრები ევროპაში
. წითელი არმია ტფილისში შევიდა , ქალაქში მარადიორობა ძარცვა და
. რეპრესიები დაიწყო მოგვიანებით ქალაქში საქართველოს რევკომი
გადმოვიდა ფილიპე მახარაძისმეთაურობით და საქართველოში
./ .საბჭ ხელისუფლება გამოაცხადა
ფილიპე მახარაძე
საბჭოთა საქართველოს რუკა
დემოკრატიული საქართველოს რუკა
დამოუკიდებელი საქართველოს (1918–1921 . )დროშა და გერბი წ წ
საბჭოთა საქართველოს დროშა და (1921–1990 . .)გერბი წ წ