www.agm.gov.tragm@cevreorman.gov.tr

A N K A R A - 2 0 0 7

Aalandrma TamimiTamim No: 18

AGMAALANDIRMA VE EROZYON KONTROLU GENEL MDRL

Tel: (312) 207 57 76Fax: (312) 207 57 56

TC.evre ve OrmanBakanl

TC.evre ve OrmanBakanl

T.C.EVRE VE ORMAN BAKANLII

AALANDIRMA VE EROZYON KONTROLUGENEL MDRL

Aalandrma Dairesi Bakanl

T.C.EVRE VE ORMAN BAKANLII

AALANDIRMA VE EROZYON KONTROLUGENEL MDRL

Aalandrma Dairesi Bakanl

AGM AALANDIRMA VE EROZYON KONTROLU GENEL MDRL www.agm.gov.tr

TC.evre ve OrmanBakanl T.C.

EVRE VE ORMAN BAKANLIIAALANDIRMA VE EROZYON KONTROLU GENEL MDRL

Aalandrma Dairesi Bakanl

Say

Konu

:

:

B.18.0.AGM.0.02.01-010.06.01/353

18 No'lu Aalandrma Tamimi

A N K A R A

12/07/2007

TAMM NO: 18

BTN TEKLATA

lkemizde; bir taraftan artan nfusun, dier taraftan srekli gelien

sanayinin ihtiya duyduu odun hammaddesinin yurt ii kaynaklardan

karlanabilmesi ve ormanlardan beklenen dier yararlarn

gerekletirilmesi iin, verimli orman alanlarnn silvikltr teknik ve prensipleri

dorultusunda, devamllk esaslar erevesinde iletilmesinin yan sra, lke

ekonomisine fazla katks olmayan, uygun yetime ortam koullarna sahip

verimsiz orman alanlar, orman ii aklklar ve orman kurulmasnda yarar grlen

orman snrlar dndaki yerler, en ksa zamanda amalar dorultusunda

aalandrlarak kendilerinden beklenen fonksiyonlar yerine getirebilmelerinin

salanmas byk nem tamaktadr.

Bakanlmzn Kurulu ve Grevleri Hakkndaki 4856 sayl Kanunda da;

Orman snrlar ierisinde ve yeniden orman rejimine alnacak yerlerde genel

aalandrma pln dzenlemek, bu plnn gerektirdii ett ve proje ileri ile

aalandrmalar yapmak veya yaptrmak hkmnn yer almas, aalandrma

almalarnn yasal adan nemini bir defa daha ortaya koymu bulunmaktadr.

ok ynl yararlar grlen, uzun zamana, paraya ve emee ihtiya duyulan

aalandrma almalarnda baarl olunabilmesi iin birbirine baml bir dizi

hizmetlerin gerekletirilmesinde her trl titizliin gsterilmesi, almalarn

mutlaka zamannda ve aalandrma tekniine uygun bir ekilde yaplmas zorunlu

olmaktadr.

Bu tamimde aalandrma ve mekanizasyon almalar bir btn halinde ele

alnm, nemli teknik hususlar ekillerle aklanm ve uygulamay izleme

asndan gerekli tablolara yer verilmitir.

Dier yandan, tamimde belirtilen alma metotlar ile kullanlacak makine ve

ekipmanlarn seiminde kendine zg koullar bulunabilecei, bir baka deyile,

deien artlara gre, metotlar ile makine ve ekipmanlarn da deiebilecei

unutulmamaldr. Bunu anlamak ve metotlar nermek ise mhendislik bilgi ve

becerisini gerektirmektedir. Bu nedenle, aalandrmalarda baar veya

baarszlk genellikle mhendislik baar veya baarszl olarak grlmelidir.

NSZ

3

NDEKLER

nsz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

1- AALANDIRMANIN AMACI VE KAPSAMI

1.1- AMA 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1.2- KAPSAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

2- AALANDIRMA ALIMALARINI PLANLAMANIN ANA PRENSPLER . . . . . . . . . . . . . 5

2.1- AALANDIRMAYA KONU OLACAK SAHALARIN SEM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2.2- ORMAN-HALK LKLERNN DZENLENMES

2.3- YILLIK PROGRAMLARIN BELRLENMES VE YERSEL DAILIM PROGRAM TEKLF CETVELLERNN HAZIRLANMASI

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3- AALANDIRMA ALIMALARI

3.1- SAHANIN BOALTILMASI

3.2- TAKSMAT EBEKESNN ARAZDE UYGULANMASI 7

3.3- DR RT TEMZL

3.4- TOPRAK LEMENN AMACI VE GENEL PRENSPLER

89

3.5- GC LE AALANDIRMA ALIMALARI 10

3.6- MAKNEL AALANDIRMA ALIMALARI 12

3.7- DKM 213.8- EKM YOLUYLA AALANDIRMA 243.9- BAKIM 26

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4- AALANDIRMA ALIMALARI LE LGL TUTULACAK DEFTER VE SREL CETVELLER

4.1-TEKNK GZLEM DEFTER

4.2- SREL CETVELLER 313131. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

EKLER 32-52. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1- AALANDIRMANIN AMACI VE KAPSAMI

1.1- AMA

Aalandrma yaplacak sahann; yetime muhiti artlar veya aalandrmadan beklenen yararlara gre aalandrma amac tespit edilir.

Amalarna gre aalandrmalar:

1-retim Amal Aalandrmalar (Ekonomik);

Ekonomik deeri olan rnleri retmek amal aalandrmalardr. Bu aalandrmalar odun ve odun d orman emvali retimine ynelik olabilir.

2-Koruma, hidrolojik ve yetime ortam slah (ekolojik) amal aalandrmalar;

Bitki, toprak ve su arasndaki doal dengenin bozulmu olduu havzalarda bu dengenin yeniden kurulmas ile dere aklarnn dzenlenmesinin, su depolama tesislerinin siltasyondan korunmasnn ve yaam ortamlarnn iyiletirilmesinin salanmasna ynelik olmak zere erozyon, sel ve takn olaylarnn nlenmesi amacyla yaplan aalandrmalardr.

3-Estetik, rekreatif ve evrenin korunmas (sosyal) amal aalandrmalar;

Yerleim yerlerinin civarnda yeil kuak oluturmak, yol gzerghlarn yeillendirmek ve kent orman kurmak iin estetik, kollektif-kltrel ve salk amal yaplan aalandrmalardr.

Aalandrmalar birden fazla ama iin de tesis edilebilir.

Bu ekilde, orman ii aklklar ile bozuk orman alanlarnda, gerektiinde verimli orman alanlarnda ve ayrca orman rejimine alnacak yerlerde orman yetitirmek suretiyle verimli orman alanlarmzn artrlmas yannda,

a) Erozyonla toprak tanmasnn durdurulmas, sel ve taknlarn nlenmesi, hidrolojik dengenin salanmas,

b) nsan saln tehdit eden evre kirliliinin nlenmesi veya en aza indirilmesi,

c) Turizm potansiyelinin arttrlmas,

d) Rekreasyon alanlar yaratlmas,

e) ehirlerin dzenli gelimesi salanm olacaktr.

Aalandrma ve Erozyon Kontrolu Genel Mdrl tarafndan orman aa ve aak trleri ile yaplacak veya yaptrlacak aalandrmalarn tekniini ve uygulama esaslarn kapsar.

Uygulamalar; aalandrma uygulama projelerine dayal olarak yaplacaktr.

Ancak, projesiz sahalarda;

1-Yllk programlarn ngrlemeyen nedenlerle ar miktarda artmas ve alma yaplacak projeli saha bulunmamas,

2-Projeli sahalarda zlemeyen sosyal problemlerin kmas,

3-Yl programnda yer ald halde saha tahsislerin ge yaplmas sebebiyle projenin zamannda yaplamamas,

4-Yanan sahalarn yl ierisinde aalandrlmas gerektii halde, projesinin yetitirilememesi hallerinde n ett raporunun dzenlenmesi ve Genel Mdrlke onaylanmasndan sonra uygulamaya balanabilecektir. Bu durumda projenin bir yl ierisinde dzenlenmesi zorunludur.

Devlet ormanlarnda bozuk ve gerektiinde verimli sahalar, orman ii aklklar ile aalandrlmak zere tahsis edilmi aalandrmaya uygun sahalardan;

a)Yetime ortam artlar en iyi olan ve zellikle youn kltr metotlarnn uygulanabilecei,

b)Mlkiyet sorunu olmayan, kadastro almalarnn yapld,

c)Sosyal bask altnda olmayan veya orman kylerini kalkndrma hizmetleri ile sosyal basknn kalkabilecei,

d)Yank,

e)Toplu antiye usul alma yaplabilecek,

f)Yre halknn aalandrma talebinde bulunduu,

g)Yerleim yerlerine yakn, rekreasyon amacyla kullanlabilecek,

h)nceki yllarda alma yaplan sahalara bitiik veya yakn sahalar ile devamll olan potansiyel sahalara,

ncelik verilecektir.

1.2- KAPSAM

2- AALANDIRMA ALIMALARINI PLANLAMANIN ANA PRENSPLER

2.1- AALANDIRMAYA KONU OLACAK SAHALARIN SEM

54

2.2- ORMAN-HALK LKLERNN DZENLENMES

2.3- YILLIK PROGRAMLARIN BELRLENMES VE YERSEL DAILIM PROGRAM TEKLF CETVELLERNN HAZIRLANMASI

Aalandrma almalarna konu edilen orman alanlar; uzun yllar boyunca ar ve dzensiz faydalanmalar sonucunda bozulup verimsiz hale gelen, halen yre halknn ekonomik faaliyetlerini yapmakta olduklar, zellikle hayvan otlatmalarna ve dier faydalanma tarzlarna srekli ak alanlardr. Bunun yannda, orman kadastrosunun lke dzeyinde tamamlanamad ve amenajman planlarnn mlkiyet durumu bakmndan yeterli gvenlikte olmad da bilinen bir gerektir.

Bu sebeplerle, nceki yllarda aalandrma almalarmzda yre halknn youn ikyetleri ile karlalmakta iken, son yllarda artan evre bilincinin de etkisiyle halkn aa ve ormana olan ilgisinin ve aalandrma taleplerinin artmasyla bu yndeki basklar azalmtr. Bu olumlu gelimenin yan sra Orman-Halk ilikilerinin daha salkl bir ekilde srdrlmesini ve almalarmzn baar ile yrtlmesini temin edebilmek maksadyla;

a)Aalandrma sahalarnn mlkiyetinin ve snrlarnn tespitinde titiz davranlmas, zel mlkiyete konu olan sahalara girilmemesi,

b)Sosyo-ekonomik ynden problemli sahalarda ORKY ile i birliine gidilmesi,

c)Meskn yerler civarndaki alma sahalar hududunda yeterli genilikte tampon saha braklmas,

d)Tampon sahadan itibaren yaplacak aalandrmalarda, yetime muhiti artlarnn elverdii lde ve yre halknn da tercih ettii ikincil rn veren yaprakl ve ibreli aa trlerine (kestane, hlamur, ceviz, fstkam, yalanc akasya vb.) yer verilerek aalandrma almalarna olan ilgi ve istein olumlu ynde arttrlmas ve ikincil rnlerden yararlandrlmasnn salanmas,

e)almalarmz esnasnda mera ve suyollarnn kapatlmayarak, yeterli ve uygun geitlerin braklmas,

f)Mahalli halkla diyalog ierisinde bulunularak, aalandrma almalarnn kendilerine getirecei ekonomik ve sosyal yararlarn anlatlmas,

g)Aalandrma almalarna balanlacann 15 gn nceden ilgili kylerde ilan edilmesi,

h)Aalandrma almalarnda kabilecek problemlerin ncelikle il mdrlnce mahallinde zmlenmesi,

i) Korumann problem olaca kk ve paral sahalarn tercih edilmemesi,

gerekmektedir.

Genel Mdrlke il mdrlklerine verilen yllk programlar; projelendirilmi ve potansiyel sahalar ile finansman ve yapabilirlik durumlar dikkate alnarak tespit edilecektir.

Aalandrma almalarnn yaplaca sahalarla ilgili yllk program teklifleri, yl ierisinde yaplacak ek program teklifleri veya program deiiklik teklifleri (Ek-1)'deki cetvele gre yaplacaktr.

Yersel Dalm Program Teklif Cetvellerine dayal olarak Genel Mdrlke dzenlenecek Program ve denek Yersel Dalm izelgesinin (Ek-2) il mdrlklerine gnderilmesinden sonra uygulamaya balanacaktr.

3-AALANDIRMA ALIMALARI

3.1- SAHANIN BOALTILMASI

3.2- TAKSMAT EBEKESNN ARAZDE UYGULANMASI

3.2.1-YANGIN EMNYET YOLLARININ APLKASYONU VE YAPIMI

Aalandrma almalar, onayl uygulama projesi veya n ett raporuna gre yaplacaktr. Aalandrma uygulamalarna balamadan nce alma sahasnda yaplacak incelemelerde proje tespit ve nerileri ile aktel durum arasnda farkllk bulunmas halinde, proje revize edildikten sonra almalara balanacaktr.

Aalandrma almalarnda projede ngrlen baar esas olduundan, MKERRER AALANDIRMAYA sebebiyet verilmeyecektir. O itibarla tesis ve bakm faaliyetleri tekniine uygun olarak gerekletirilecektir. Ancak olaanst iklim koullar, tabii afetler ve yangn gibi beklenmeyen olaylardan kaynaklanan baarszlklar halinde mkerrer alma gndeme getirilecektir.

l mdrl; uygulamaya konu sahadaki ekolojik ve biyolojik adan sahada tutulmasna gerek duyulan aa ve aaklar tespit ederek ve sahada tutulmasna gerek duyulmayanlarn sahadan karlarak, sahann il mdrlne teslimini orman iletme mdrlnden yazl olarak talep edecektir. (Ek-3a/b)

Yaz ekine; diri rt temizlii blmnde korunaca belirtilen trler listesi ile alma yaplacak alann snrlarn, bu snrlar ierisinde korunacak vejetasyonu gsteren 1/25 000 lekli harita rnei eklenecektir.

Yol ebeke planna ve/veya uygulama projesine gre yaplmas planlanan ulam yollar, yangn emniyet yollar ile mevcut yeraltndaki iletim hatlar, enerji nakil hatlar ve alma alan snrlar arazide iaretlenecektir.

Yangn emniyet yollar; ana srtlardan, blme ve blmecik snrlarndan hakim rzgar ynne dik veya dike yakn olarak tesis edilen 5-15 metre genilikteki yollardr. Yollarn geecei hatlar, projesindeki hatlar esas alnarak araziye aplike edilecektir. Ancak, projesi yoksa arazide; yangn, rzgar gibi yangn riski yksek olan etmenler gz nnde bulundurularak planlanmal ve harita zerine iaretlendikten sonra kazk vs. iaretlerle araziye aplike edilecektir.

Aplikasyonu tamamlanan yangn emniyet yollar, 160230 HP gcnde paletli traktr + bak ekipman ile yaplacaktr. Yangn emniyet yollarnn yapmna arazinin en st noktasndan balanr, aaya doru devam edilir. Paletli traktr ile yangn emniyet yolu yaplrken mevcut bitki rts bak ekipman ile kesilerek ve sklerek kenarlara tanmak suretiyle yaplr. Tanan bitki rtsnn younluu ve hacmi tama mesafesini belirler. Younlukda ban tama hacmi ile snrldr. Bu mesafe genel olarak yn balar arasndaki mesafedir. Bu hacme ulaan mesafede paletli traktr bak ile mevcut rty temizler. Yangn emniyet yolunun nerilen geniliinde sa yarsn sada, sol yarsn da solda toplar, geri gelilerinde bitki rtsnden temizlenen alan ba salarak tesviye eder. Bak az ileri gidilerde toplanan materyali dklmemesi iin 50 cm temizlenmi alan zerinden hareket ettirilmelidir. Bu ekilde kademeli olarak gidi gelilerle tesisi tamamlanan yangn emniyet yollarnn kenarlarnda bitki artklar kalm veya birikmi olabilir.

76

Bunlar, rt temizlii srasnda tarakla ynlara tanacaktr. rtnn olmad OT sahalarnda yangn emniyet yollar tesis edilirken bak ile otsu bitkiler kesilerek arazi tesviye edilir.

Bu tr yerlerde paletli traktrn ileri geri alma mesafesini belirleyen bak nnde biriken tanabilir materyal hacmi olmakla birlikte arazinin meyili de belirleyicidir. Her artta 90 m.yi gememelidir. Dz arazilerde yangn emniyet yollarnn balang ve biti noktalar arasnda gidi dnle srekli ilem yaparak (bo geri geli yapmadan) yol tesisi mmkndr. Yangn Emniyet Yollarnn yapm ve bakm kurallar TS 9345/Nisan 1991 tarih ve UDK 668.48 No ile dzenlenmitir. Yangn emniyet yollarnn ana srtlardan planlanmas esas olduundan, en az bir noktadan ulam yollar ile balants salanmaldr. Yangn emniyet yollarnn ulam amacyla kullanlma olasl dikkate alnarak, tesis edilecek yangn emniyet yolu transporta uygun deilse bu ksmlarda B tipi orman yolu veya traktr yolu standardnda balant yolu ile kesintisiz ulam salanmaldr. Yangn emniyet yollarnda toplanan sularn yollar bozmamas ve erozyona neden olmamas iin uygun yerlerde drenaj yaplmaldr.

Makine, malzeme ve personel nakli iin yeterli yolun bulunmad sahalarda projesinde ngrlen yollarn sahaya aplikasyonu teknik elemanlarca yaplacaktr. n ett ile balanlan sahalarda ncelikle mevcut yol ebeke planlarndan faydalanlacak, aalandrlacak saha iin yol ebeke plan yaplmamsa yaplacak yollar 1 Temmuz 2007 tarih ve 26569 sayl Resmi Gazete'de yaymlanan "Orman Yol A ve Planlarnn Dzenlenmesine Dair Ynetmelik" esaslarna gre belirlenecektir. Yollarn ormann iletilmesi dneminde de kullanlaca dikkate alnarak; aalandrma almalar iin kullanl, yapm ve bakm kolay, yama ve srt yollar tercih edilmelidir. Servis yollarnn eimi ynetmelikte belirtilen meyil standartlarna uygun tesis edilecektir. aretleme yaplmadan, operatrn inisiyatifi ile yol yaplmayacaktr.

Servis yollar uygun olan yerlerde; aalandrma sahalar ile tarm alanlar arasnda snr oluturmak ve tarm arazilerinde kabilecek anz vb. yangnlarn aalandrma sahalarna gei riskini azaltmak amacyla planlanacak ve tesis edilecektir.

Aalandrma almalarnda ama; bozuk orman ve orman ii akl niteliindeki alanlarn retime sokulmas olmakla birlikte, bu almalar srasnda doal flora ve faunann oluturduu ekosistemin korunup, gelitirilmesi amacna ynelik nlemlerin alnmas da gerekmektedir. Zira aalandrma almalarnda, zellikle ibreli trlerle tesis edilen plantasyonlarn oluturduu monokltrlerde biyolojik dayanklln azald bilinen bir gerektir.

Yar kurak mntkalarda odun retimi amac dndaki aalandrlmalarda diri rt temizlii yaplmayacaktr. Mevcut doal trler korunarak, yetime ortam artlarna uygun trler dikilecek, bu surette tr zenginliine katk salanacaktr.

zetle; aalandrma alanlarnda doal dengenin tmyle deiimini nlemek amacyla diri rt temizlii projede belirtilen alma teknikleri de esas alnarak aadaki hususlara uygun olarak yaplacaktr.

a)Aalandrma alanlarnda doal yaprakl trlerin gelime zellikleri, yangna kar direnleri ve yetime ortam zellikleri dikkate alnarak yaprakl ve meyveli trlerin muhafazas salanacak ve

3.2.2-SERVS YOLU YAPIMI

3.3- DR RT TEMZL

gerektiinde uygun yaprakl trlerde canlandrma kesimi yaplacaktr. Ekim ve dikim suretiyle yaplacak yaprakl karmlarn ise uygun orijinli trlerle yaplmas salanacaktr. Yaprakl tr karmnn doal vejetasyonla oluturulmas durumunda; gruplar veya eritler halinde braklacak alanlar diri rt temizliine konu edilmeyeceinden, almalara balamadan nce yerleri iaretlenecektir. Bu suretle doal flora ve faunann muhafazas salanacaktr.

b)Doal vejetasyon ierisindeki endemik trler ile hlamur, kestane, ard, yabani kiraz, al, vez, porsuk, imir gibi trlerin yan sra tbb ve aromatik zellik tayan trler mnferit veya gruplar halinde muhafaza edilecektir.

c)Gl, glet ve barajlarn rezervuarlarnn ky izgisine yatay olarak 100 metre mesafeye kadar alanlarda mevcut doal trler aynen muhafaza edilerek slah nlemleri alnacak, ayrca meyili yksek olan alanlardaki doal trler de cins ve vasflarna baklmakszn korunacaktr.

d)Dere ii yaprakl vejetasyonu olduu gibi muhafaza edilecektir. Muhafaza edilen dere ii vejetasyonu ierisindeki kuru ve hastalkl bireyler sahadan uzaklatrlacak, dejenere olmu fertler ise rehabilite edilecektir.

e)Aalandrma yaplacak yerlerde, yaban hayatnn gelimesi iin uygun alanlar bo braklacaktr.

f )Toprak kaymas ve erozyona sebep olabilecek yerler ile ok yksek yaa sahip "zellikle Karadeniz Blgesinde" sel ve takn havzalarnda orman gl vb. mevcut rt korunacaktr.

Toprak ilemenin amalar:

a)Dikilen fidanlarn veya ekilen tohumlardan gelien fidelerin kklerini topran derinliklerine yayarak topraktan ihtiyalar olan besin elementlerini ve suyu kolayca almalarn salamak,

b)Kkler iin gerekli gaz mbadelesini yapmak, zellikle; toprakta yeterince oksijen bulabilmek,

c)Diri rtnn fidan zerindeki basksn kaldrarak, fidann; rutubet, besin maddesi ve k ihtiyacn salamak,

d)Yzeysel ak azaltarak suyun topraa iyi nfuz etmesini ve bu suretle kurak periyotlar iin depolanmasn salamak,

e)Topraktaki su hareketlerini artrmak, mevcut ise durgun suyun olumsuz etkilerini azaltmak,

f)Krnt bnyeyi salamak, zellikle organik madde ayrmasnda etkili olan toprak strktrn dzeltmek,

g)Topraktaki geirgen olmayan mevcut tabakalarn krlmasn temin etmek,

h)Topraktaki mikroorganizma faaliyetlerini artrarak; besin maddelerinin fidanlar tarafndan daha kolay alnabilir hale gelmesini salamak,

i)Kapilariteyi krarak toprakta evaporasyonu azaltmaktr.

Toprak ileme, toprak rutubetinin yeterli olduu, yani; topran tavda (tarla kapasitesi) olduu zamanda yaplacaktr. Toprak; genellikle yaz aylarnda kuru ve sert, k aylarnda ise amur ve donlu olduu iin tekniine uygun toprak ilemesi yapmak mmkn deildir. Bu nedenle topran tr,

3.4- TOPRAK LEMENN AMACI VE GENEL PRENSPLER

98

geirgenlii ve rutubet durumu iyi incelenerek toprak ilemeden beklenen faydalar salayabilecek zamanlarda toprak ilemesi yaplacaktr.

Aalandrmann baarsnda en etkin ilem toprak ilemedir. Aalandrma sahalarnda ekim veya fidan dikimi yapldktan sonra bakm tedbirleriyle, tekniine uygun olmayan toprak ilemenin olumsuz etkilerini gidermek mmkn deildir. Bu nedenle toprak ileme almas btn artlar dikkate alnarak itina ile yaplmaldr. Bilimsel ve teknik esaslara uymayan, yetime ortam koullarn dikkate almayan toprak ilemesi fayda yerine zarar verir.

Diri rt temizliinde ama, topraktaki su ve besin maddelerinden sadece dikilecek fidanlarn yararlanmasn salamaktr. Aalandrma sahasnda var olan diri rt tabakas, sahann erozyon durumu ve ekonomik artlar gz nnde tutularak eritler halinde ii tarafndan dipten itibaren en ok 10 cm ykseklikten kesilecektir. ayet topran organik maddece zenginlemesi, toprak rutubetinin korunmas, iddetli yamurlarn toprak yzeyine darbe etkisinin krlmas gibi yararlar esas alnmas gereken bir durum varsa kesilen ince dallarn teras aralarna serilmesi salanacaktr.

Diri rt temizliinde kazmal balta, tahra, grebi, motorlu testere vb. gibi aletler kullanlr.

Makineli toprak ileme imkn olmayan genellikle eimi %40'dan fazla olan sahalarda insan gc

ile toprak ileme yaplr. i gc ile yaplan toprak ilemeleri ile teraslar tesis edilmektedir. Teraslar su a olan yerlerde yzeysel ak asgariye indirerek suyu tutup topraa szdrmak, yal yerlerde de fazla suyu zararsz bir ekilde aktmak ve her iki durumda da yzeysel akn neden olduu toprak tanmasn nlemek iin tesis edilir. Yal blgelerde yama boylarn ksaltarak yzeysel ak azaltan ve onun ynn deitirerek zararsz bir ekilde aktan teraslara saptrc veya eimli, kurak ve yar kurak blgelere de yzeysel ak engelleme ve toprak koruma yannda suya tutarak depo etme ve szdrmay salayan teraslara yatay veya emici teraslar ad verilmektedir.

Toprak ilemede; baltal kazma ve sivrili kazma kullanlr.

Teraslarn araziye aplikesine yamacn en stnden en altna kadar grlebilecek ekilde dey aralk kazklar aklarak balanr. Dey aralk kazklarnn aklmasndan sonra, yamacn en

3.5- GC LE AALANDIRMA ALIMALARI

3.5.1- LE DR RT TEMZL

3.5.2- LE TOPRAK LEME

3.5.2.1-Teraslarn Araziye Aplikasyonu

stnden itibaren esas teras hatt iaretlenir.. Teras hattnn araziye aplikesi iin A ekilli dzeli tesviye pergelinden (ekil:3) veya meyil lerden (klizimetre) yararlanlr. Bunun iin yamacn en stndeki aralk kazna pergelin bir aya konulur, dier ayak teras hattnn gidecei yne doru tutularak dze sfrlanncaya kadar gezdirilir. Dze sfrlannca ayan olduu yer iaretlenir. aretlemeye eimli teraslarn aplikasyonu, hassas eim ler aletlerle yaplmaldr.

Kesik teraslar baklava dilimi deseninde, yamata boluk oluturmayacak ekilde ve artmal olarak aplike edilmelidir.

i, nce yama kenarndan balayarak ve tesviye erisine paralel olarak 4060 cm genilikte, 2025 cm derinlikte bir eritte topraa krnt bnye kazandracak ekilde yerinde toprak ilemesi (yan kaz) yapacaktr. Daha sonra ilenmi eridin balang veya biti noktasndan balayarak, eridin alt snrnda durarak yzn yamaca doru dnp yan kaz yaplm eridin st snrndan yukar ksmndaki topraa krnt bnye vererek yan kaz yaplm erit zerine ekecek ve 35-40 cm derinlik 60-80 cm genilik salayacak ekilde ve ie doru %10-30 meyilde teras formu oluturacaktr.

3.5.2.2- Devaml Teras

ekil 1: Baltal Kazma

9

5

3

3

5

0.457

.5

3

6 3

28

44

8

5 0.45

5

3

R 1

60 6R

10

7.5

4

5.5

3

5.5

6.5

294

0.44

ekil 2: Sivrili Kazma

Dze

2 mt.

1 mt.

ekil 3: Tesviye Pergeli

1110

Devaml Teras

ller cm'dir. ller cm'dir.

Bu ileme eklinde toprak, teras mihveri zerinde devaml olarak ilenir. Ayrca; teras evine 1:1 orannda meyil verilerek, bu suretle evin yklp terasn dolmasna engel olunacaktr. (ekil:4)

iddetli yalarda teraslarda toplanan suyun aka geerek teraslarn bozulmasna neden olmamas iin 45 m aralkla 1520 cm genilikte ilenmemi alanlar braklr. lenmemi alanlarn seiminde kk, ktk, ta vb. gibi sabit engeller tercih edilir.

1- Su ann bulunmad ve erozyon tedbirleri gerektirmeyen, toporafyann devaml teras yapmaya msait olmad, ya bol, az meyilli sahalarda, iin ekonomisi de dnlerek devaml teras yerine kesik teras uygulanr.

2- Bu ileme eklinde toprak, teras mihveri zerinde atlamal olarak ilenir. Genellikle 80-100 cm arasnda deien uzunlukta teras yaplr, ilenmeden braklan ksmn uzunluu ise fidan aralklarna gre deiir. (ekil:5)

Aalandrma tesis ve bakm almalarnda mekanizasyonun amac; yetime ortam (topografya, ana kayann tr ve yaps, topran mutlak ve fizyolojik derinlii, tekstr, tall ve arazinin yama meyili, vb.) zelliklerine gre en uygun metodu seip youn kltr metotlarn uygulayarak, ihtiya duyulan odun hammaddesinin ksa srede, en yksek miktarda retilmesini ve beklenen dier fonksiyonlarn en ksa srede gereklemesini salamaktr.

Bunun iin uygulamada:

a)%60 meyile kadar olan sahalarda, diri rtnn kk ve gvdeleriyle birlikte eritler halinde temizlenerek sahadan uzaklatrlmas,

3.5.2.3-Kesik Teras

3.6- MAKNEL AALANDIRMA ALIMALARI

3.6.1-MEKANZASYON PRENSPLER

Topra ileme ekli devaml terasta olduu gibidir. Bir altta yaplacak terasn stte ilenmeden braklan boluu dolduracak tarzda olmasna dikkat edilecektir.

Kesik teras uygulamas ile devaml teras alannn % 30-50'si orannda alan ilenmi olmakta ve bu suretle % 5070 orannda tasarruf salanmaktadr.

b) % 40 meyile kadar olan sahalarda, aalarn bymelerini olumsuzlatran rnein fizyolojik derinlii snrlandran ve riper ile krlmas mmkn olan geirimsiz bir tabakay ve/veya drenaj problemi gibi sorunlar ieren alt topraklara sahip sahalarda topran (st ve alt toprak) riper ile 60-80 cm derinlie kadar ilenmesi,

c) Gerektiinde, eimin %0-40 arasnda olduu sahalarda 4x4 lastik tekerlekli traktr+tekli riper pullukla ift srm veya 4x4 lastik tekerlekli traktr+ikili riper pullukla tek srm yaparak gradoniler halinde topran ilemesi,

d) %20 meyile kadar olan sahalarda, topran 0-30 cm derinlik arasnda 4x4 lastik tekerli traktr+pulluk veya diskaro ile tam alanda st toprak ilemesi yaplmas,

e) Makineli diri rt temizliine ve makineli toprak ilemeye uygun sahalarda, mutlaka makineli alma yaplmas,

esastr.

Seilen metodun uygulanabilmesi iin uygun ekipman ve bu ekipmann istenilen zellikte kullanlmasn salayacak makine tipi ve gcnn saptanmas gerektii gz nnde tutulacaktr.

Aalandrma mekanizasyonunda kullanlacak makine ve ekipmann seimi ynnden diri rtnn snflandrlmas gerekir. lkemizde makineli aalandrma yaplacak sahalarn diri rt snflandrlmas yledir:

Koru, Bozuk Koru Orman: Tohumdan meydana gelen ve tohum retmeye balayana kadar gelien ve yeniden genlemesi yine tohumla olan ormanlara KORU ORMANI denir. te bu ormanlarn kapallnn eitli faktrlerin etkisi ile % 10'un altna dmesi, aalarn deforme olmalar sonucu oluan ormanlara da BOZUK KORU ORMANI denir.

Baltalk, Bozuk Baltalk Orman: Yaprakl aalarn kesilmesi sonucu kk ve ktk srgnleri ile oluan ormanlara BALTALIK ORMANI denir. Bu ormanlarn eitli d faktrlerle srgn verme zelliklerini ksmen veya tamamen kaybetmeleri ve sahay rtme oranlarnn azalmas sonucunda meydana gelen ormanlara BOZUK BALTALIK ORMANI denir.

Maki: Toprak yzeyindeki aplar 5 cm'den fazla olan akakesme (Phylleria sp.), sandal (Arbutus ), kermes meesi (Q.coccifera) ve orman gl (Rhododendron) vb. ile kapl rt tipine MAK denir.

Funda(allk): Toprak yzeyindeki aplar 35 cm olan Erica, Calluna, Cistus gibi cinslerle kapl rt tipine FUNDA denir.

Dikilen fidanlarn ilk yllarda iyi gelimesini salamak, topraktaki su ve besin maddelerine ortak olan, yandan ve stten bask yapacak diri rty sahadan uzaklatrmak amacyla diri rtnn kklenerek sklmesi ve sahadan uzaklatrlmas veya toprak yzeyinden itibaren paralanmas gerekmektedir.

3.6.2- DR RTNN SINIFLANDIRILMASI

3.6.3- MAKNE LE DR RT TEMZLEME METOTLARI

ekil 5: Kesik Teras Aplikasyon Dzeni

1312

20-2

5 cm

40-60 cm

20-2

5 cm

60-80 cm

% 10-30

36-4

0 cm1

1

ekil 4:Kesik ve Devaml Terasta Toprak ilemenin Aamalar

3.6.3.1- Bozuk Koru, Bozuk Baltalk Ormanlar ile Maki ve Fundalklarda Ar Hizmet rt Temizleme Tara ile Diri rt Temizlii:

Diri rt temizlii yaplmadan nce meyil gruplarna gre oluturulan yn hatlar arazide iaretlenmelidir. Bunun iin arazinin en alt yamacndan balanarak dikim aralk mesafesinin katlar olacak ekilde;

% 0-20 Meyil Grubunda :36-42 metre

% 21-40 Meyil Grubunda :30-36 metre

% 41-60 Meyil Grubunda :21-30 metre

olmak zere tesviye erilerine paralel olarak yn yerleri arazide iaretlenir, paletli traktr ve tarakla tesviye erilerine paralel olarak rt temizlii yaplarak yerleri belirlenir. 41-60 meyil grubunda ise paletli traktr yan alma yapamayaca iin sklen diri rt, alt ve st yn yeri iaretleri esas alnarak nceden temizlenmi sahaya ynlanr.

Makineli diri rt temizliinde yamacn alt tarafndaki eritten balayp yukardaki eritlere geerek allmas esastr. Sahadaki diri rt, 160-230 HP gcndeki paletli traktr+tarak ile meyil ynnde, yani; yukardan aa allarak kk ve gvdeleri ile birlikte temizlenecek ve daha nce temizlenmi ve en fazla 3 m geniliindeki tesviye erilerine paralel hatlarda ynlanacaktr.

Makine ve alanlarn gvenlii ynnden sorun olmayan boylu bozuk baltalk ve makilik alanlarda rt hacmini azaltmak iin paletli traktr geri kn rtl alandan yapar ve rty ezerek tarak nnde biriken materyalin hacmini azaltr. rt boyunun sorun olmad alanlarda buna gerek yoktur.

Geri ktan sonra her inite, tarak ekipmannn en az bir dii temizlenmi alandan geecek ekilde hareket eder. Dolays ile temizlenmi alana rt artklarnn dmemesi salanr. Uzun yn aralarnda ve rt hacminin youn olduu sahalarda tarak n ksa mesafede dolar ve tarak dileri skm yapamaz. Bu durumlarda paletli traktr durdurulup yaklak 1 metre civarnda geriye hareket ettirilmelidir. Bu ekilde hem tanan toprak en aza indirilir, hem de rt temizliinin entansitesi artrlm olur.

i ve makine geii iin ynlarda, 100-150 metrede bir 3-6 metre genilikte boluk braklr. Ynlama; tesviye erilerine paralel ve hi bir zaman birbirini kesmeyecek, sulu ve kuru dereler doldurulmayacak ekilde yaplr. Yama kenarnda yn ular kapal parseller oluturacak ekilde braklmaz. rt temizlii yaplan alanlar her iki utan birbirine bitiik olmaldr.

Tarak ekipmanlar 7, 9 ve 11 dili olmaktadr.

Ana g kayna 180-230 HP Paletli traktrn 9 dili tarak ekipmannn boyutlar aadaki gibi olmaldr.

rt temizlii srasnda tarak di aralar sk sk dolabilir. Bu durumda mutlaka taraklar temizlenmelidir. Tarak dilerinin ayn uzunlukta olmas gerekmektedir. Tarak ekipmannn beklenen fayday salayabilmesi iin arazinin meyline uygun topraa dal as vermek gerekir. Sadan ve soldan ayn anda toprakla temas etmelidir. Aksi takdirde bir yanda toprakta kanal aarak topran tanmasna neden olurken, dier yanda rt sklmeden kalr. rt temizliinde dikkat edilmesi gereken bir husus da taraa hareket halinde iken yukar ve aa doru titreim (vibrasyon) yaptrlmasdr. Bu ekilde sklen materyal tarak nnde takla atarak gider ve toprak dklmesi salanr.

rt temizlii srasnda kan kk ve ktklerin mahalli halk tarafndan toplanmak istenmesi halinde; toplama zamann veya yerinin makinenin almad zaman ve yerlerde olmas salanmal, can gvenlii tehlikeye sokulmamaldr.

yi bir diri rt temizlii yaplabilmesi iin operatr deneyimli, toprak tavda, makine ve ekipman istenen zelliklerde olmaldr.

Maki ve fundalk alanlarda uygulanr. al dorayc ile yaplacak diri rt temizliinde; rt toprak yzeyinde paralanarak datlr. Bu ilemin yaplabilmesi iin arazi meylinin % 61'den az ve uygun; ekipmann of-set (makinenin hareket ekseni ile ekipmann ilem ekseninin farkl) olmas gerekir.

3.6.3.2- al Dorayc ile Diri rt Temizlii:

1514

Ana g kayna Arl Uzunluu Toplam Tarak Ykseklii Orijinal Di Uzunluu Kesilip Pabu takldktan sonra di uzunluu Diler arasndaki aralk mesafe Etkin taraklama derinlii (min-max)Di ucu uzunluu Anma pay lem genilii ti ve darbelere dayanma gc Tarak di says Di kalnl Di ucu arl

:: : : : : : : : : : : : : :

180-230 HP Paletli Traktr 5310 kg. 36,6 cm19,1-20,3 cm78 cm690 cm33-35 cm10-50 cm44 cm18 cm326 cm60-80 ton9 adet9 cm22-24 kg.

Tarak Ekipman

Bu metotta rt temizliine; yol kenarndan veya temizlenmi bir sahadan balanr. Traktr temizlenmi sahada veya yolda hareket ederken al dorayc ekipman rt ierisinde hareket ederek paralama yapar. Arazi dzgn ise dairesel dnler yaplarak (% 0-30) tam alanda rt temizlenir. Meylin % 30'un zerinde olduu durumlarda ekipman sadece yukardan aa doru altrlr.

al dorayclar ile rt temizliinde en nemli unsur yeterli ve etkin bir rt paralanmasdr. Bu, kullanlan ekipmann eki veya baklarnn dn hz ile traktrn hareket hznn tam olarak tatbik edilmesi ile mmkndr.

Sahada ta mevcut ise bakl ekipmanlar kullanlmaz, pskrk tal sahalarda ise ekililer de dahil kullanlmamaldr.

Funda ve allklarda zincirli al dorayclar kullanlabilir. rtnn youn olmayp grup ve kmelerden olutuu dzlk arazilerde daha ekonomiktir.

al dorayc ekipman alrken; ta, toprak ve al paralar frlattndan operatr dnda kimsenin alma ekipmanna yaklamamas gerekir.

nemli bir blm yar kurak iklim koullarna sahip olan yurdumuzda, toprakta su depolanmasnn artrlmas ve dikilen fidanlarn kk geliiminin salanmas maksadyla, topografyann elverili olduu rtsz veya diri rt temizliinin makine ile yapld alanlarda makineli toprak ilemesi yaplacaktr.

Makineli toprak ileme; baar oranlarnn yksek olmas, iin istenen zamanda yaplmas, maliyetin daha ucuz olmas, toprak ilemeden beklenen amalarn daha iyi gerekletirilmesi dolays ile tercih nedenidir.

Makineli toprak ileme metotlar meyili %40'a kadar olan sahalarda uygulanr.

3.6.4- MAKNEL TOPRAK LEME

3.6.4.1- Riperle Alt Toprak leme:

3.6.4.1.1- kili Riperle Alt Toprak leme:

Ak alanlar ile rt temizliinin tam alanda yapld sahalarda; topran 180-230 HP gcnde paletli traktrn riperleri ile 60-80 cm derinliinde tesviye erilerine paralel olarak ilenmesidir. Riperlemede iyi bir sonu almak iin topran tavnda, riperin pabularnn ve gvdesinin standarda uygun olmas arttr. (ekil:7)

Riperler ana g kaynana ve yaplacak ie gre dizayn edilmitir. Toprak ilemelerde kullanlan riperler toprak ileme derinliine gre dizayn edilmektedir. Standart riperin maksimum dal derinlii 685 mm olup aalandrma almalar iin yeterli deildir. Uygulamada zel gelitirilmi 800 mm derinlie dal yapabilecek uzunlukta riper kullanlmaldr(ekil 8).

Ana g kayna 180-230 HP paletli traktr ekipman olarak;

lem derinliinde yar ayrm veya yumuam ana kaya yahut toprak derinliini kstlayan sert ve yatay bir tabakann bulunduu ve/veya geirgenlik ve havalanma probleminin bulunduu ince tekstrl ar bnyeli topraklarda, tesviye erilerine paralel olarak topran 180230 HP gcnde paletli traktrle 6080 cm derinlikte kaz ayaksz riperle tam alanda ilenmesidir. Bu yntemde l

1716

Diri rt Temizlii

ekil 7: Standart Riper ve Paralar

1 2 3 4

56

7

8

ekil 8: Uygun Riper

90-100 cm

:

:

:

:

:

:

:

2800 kg.-3000 kg.

216,4 cm-224,5 cm

30

16

53,5 cm

60-80 cm

47 Kg

Arl (Hidrolik nit. ve 3'l arl).

leme Genilii

Riper ucunun topraa dal ekli

Riper pabucunun topra dal ekli

Azami Kaldrma ykseklii

leme Derinlii (max. dal derinlii)

Riper pabucu (kazayakl ) arl

1- Riper Ana Aya2- Kanca3- Kaldrma Silindiri4- Kiri

5- Kol6- Sap7- Koruma Demiri8- Riper Ucu

riper ekipmanndan ortadaki karlr, 2 metre ara ile alan ikili riperle bir srmden sonra dnte riperin bir tanesi aradan geecek ekilde srm yaplr (ekil 9).

Saha kenarlarnda paletli traktrn ekipmanla birlikteki uzunluu kadar ilenmeden kalan alan oluur. Bu alann ilenmesi paletli traktrn geri dnnde kenar izgisine kadar geriye giderek eik ekilde ileriye doru riperlemesi ile olur. Paletli traktr bu alan riperledikten sonra yeniden balang izgisine geri giderek srme balamaldr. Bu tr alanlarda toprak ilemek amacyla kesinlikle meyil aa allmamaldr. kili riperle toprak ilemede, ikinci geilerde aradan geen riperin ilk gei izgileri arasnda eit alan kalacak gibi geirilmesi, ilem yaplan alann

inenmemesi nem tar. Srme alt ynn kenarndan balanr, stteki ynda bitecek ekilde tesviye erilerine paralel srm yaplr. zellikle bu durum % 20 meyilin zerindeki yamalarda ok nemlidir. nk tesviye erilerine paralel ve yukardan aaya doru devam eden bir toprak ilemede, paletli traktr aaya doru her kaydnda adacklar halinde ilemeden kalan arazi paralar oluacaktr. Hlbuki aadan yukar almada kayma ilenmi alana doru olacandan ilenmeden kalan alan olumayacaktr.

Anakayann toprak derinliini kstlamad, sert ve yatay tabakann bulunmad ve/ veya orta ve kaba tekstrl topraklarn 3'l riperle 6080 cm derinlikte tam alanda ilenmesidir. alma sistemi ikili riperde olduu gibidir. Fark, ikinci geilerin birinci geie paralel ve iki riper aras mesafede olmasdr. Bu sistemde ayn anda 2 metre mesafede noktadan riper hareketi olduundan topran ilenmesi ok daha iyi olur. rt temizliinin ok iyi yaplmad alanlarda riper aralarna kk ve ktkler skabilecei gibi tek tek riperlerin nne de kk, ktk veya byk kaya paralar denk gelebilir. Bu durumda; riper aralarna taklan kk ve ktkler topran kabarmasn ve patlatlmasn engeller. kinci durumda operatr kk ve ktkten kurtulmak iin yaklak 1 metre kadar geri hareket ederek riperi kaldrr, kalkk durumda tekrar ileri giderek kk ve kt geriye ittirerek tekrar riperlemeye devam eder. Birinci durumda ise yardmc bir kiinin taklan kk ve ktkleri kazma vs. ile kartmas gerekmektedir.

Dnlerde, paletli traktrn ekipmanl boyu kadar ilenmeden kalan alan, geri dn tamamlandktan sonra geriye gidilerek ilenmelidir.

80 cm.den daha derin riperlemelerde patlatma iyi olmayaca iin daha derin toprak ileme uygulanmayacaktr.

3.6.4.1.2- l Riperle Alt Toprak leme:

1918

ekil 9: kili Riperle Alt Toprak ileme ilem sras.

Yn

Yn1133

22

kili Riperle Alt Toprak leme

Tam Alanda Alt Toprak lemesi

3.6.4.2- Riper Pullukla Toprak leme:

3.6.4.3- Pullukla Srm:

3.6.4.4- Ar Diskaro ile Topran Disklenerek lenmesi:

3.6.4.5- Diskaro ile st Topran lenmesi:

Meyili % 30'a kadar olan sahalarda, 80110 HP gcnde 4x4 lastik tekerlekli traktrle ekilen iki soklu riper pullukla tesviye erilerine paralel, bir geite 3545 cm derinlikte, 80100 cm genilikte gradoniler eklinde topran ilenmesidir.

Bu yntem;

a)Tam alanda riperle alt toprak ilemesi yaplmasnn ekonomik olmad, kk geliimini engelleyici sert ve yatay tabakann bulunmad, kaba ve orta tekstrl topraklarda,

b)Su tutma kapasitesi dk; kumlu, alvyal ve kolivyal yaplardaki yerlerde suyun drenajla akp gitmesine neden olmamak iin derin toprak ilemesi gerekmeyen yerlerde,

c)Teras formu vermek amacyla kurak veya erozyona ak ve tam alanda riperle alt toprak ilemesi yaplan arazilerde,

topran ilenmesidir.

Bu usulde, fidan dikim sralar arasndaki mesafe esas alnmal ve e ykselti erilerine paralel srm yaplmaldr.

Diri rtnn bulunmad, 10 hektardan kk olan ve paletli traktr naklinin mmkn olmad aalandrma sahalarnda, 6080 HP gcnde lastik tekerlekli traktrle topran tam alanda ilenmesidir. Bu metot ormanclkta; fidanlklarda ve enerji ormanlarnda ekim yoluyla yaplacak genletirmelerde kullanlmaktadr. Aalandrma almalarnda topran 3040 cm derinlikte ilenmesi nedeniyle iyi bir toprak ileme metodu deildir.

Ayrca, otlanmann ok youn olduu veya olacann ngrld, makineli alt toprak ilemesinin tam alanda yaplm olduu uygun meyildeki sahalarda; otlanmay azaltmak, fidan sralarn belirginletirmek, yzeysel erozyonu azaltmak ve yzeysel aka geen suyu tutarak depolanmasn salamak amacyla da pullukla srm yaplabilir.

Alt toprak ilemenin tam alanda yapld, yama meyilinin % 20'den, yzeysel talln % 25'den az olduu sahalarda 80110 HP gcnde 4x4 lastik tekerlekli traktre arkadan bal, ar diskarolarla topran tesviye erilerine paralel olarak tam alanda disklenerek ilenmesidir. Ekipman olarak 24 diskli dairesel veya dalgal diskler sz konusudur. Ortadan tekerlekli olan bu ekipman kk, ktk ve taa geldiinde hidrolik ile kaldrlr. Ayn zamanda tama srasnda tekerlekleri zerinde tanabilmektedir. lem entansitesini diskaronun diskleri, arl ve traktrn alma hz etkilemektedir. Hz, disklerin arpma etkisini artrarak keseklerin paralanmasna neden olmaktadr.

6080 HP gcnde lastik tekerlekli traktrlere bal orta ve/veya hafif diskarolar ile st topran ilenmesidir. Bu makine ve ekipmanlar; hafif ve kumlu topraklarda kullanlmaktadr. alma metodu ar diskarolarda olduu gibidir. 1618 adet disk mevcut olup tekerlek yoktur.

Meylin % 20'ye kadar olduu yerlerde toprak yapsnn kumlu olmas halinde dorudan st toprak ilemesi yaplabilecektir.

3.7- DKM

3.7.1-DKMDE DKKAT EDLECEK HUSUSLAR

Dikimde uygulanacak aralk-mesafelerde Genel Mdrlmz talimat esas alnacaktr.(EK: 4 )

Dikim almalar, vejetasyon dneminin sona erdii sonbahar aylarnda balayp tekrar vejetasyon dneminin balad ilkbahar aylarna kadar tamamlanm olacaktr. Dikimler mutlaka toprak ilemesini takip eden dikim sezonunda yaplacaktr.

a)Topran dikim derinlii olan 3040 cm'lik ksm, rutubetli ve tavda (tarla kapasitesi) olacaktr.

b)Fidanlklardan balya ambalajl gelen fidanlar, grevlilerce; rzgr almayan bir yerde ve gnlk dikebilecekleri kadar sayda iilere datlacak, bu fidanlar nemli yosun ve telisle sarlm olarak dikim sandklarna konacaktr.

c)Kapl fidanlarda dikimden nce rutubet kayb olmas halinde, sulandktan sonra dikilecektir. Bu konuda, yetitirme ortam turba olan kapl fidanlarda daha dikkatli davranlmaldr. Kapl fidanlarn, dikim ukuruna kadar kaplar ile tanmas salanmaldr.

d)Fidan canlln olumsuz etkileyecek derecede rzgrl, ii saln ve verimliliini olumsuz etkileyecek derecede souk gnler ile donlu gnlerde dikim yaplmayacaktr.

e)Dikim postalar arazinin toprak tr, tallk ve topran tav durumuna gre (1 kazc + 1, 2 veya 3 fidan dikici) ayarlanacak ve iilerin dikim ukuru almasn beklemesinden kaynaklanan zaman kayb nlenecektir. Alan ukurlara akabinde fidan dikilecek, beklemeden dolay rutubet kaybna meydan verilmeyecektir.

f)Dikimde kullanlan ukur ama kazmas, dikim apas gibi aletler ie uygun ve bakml olacaktr.

g)Dikim ukuru, fidan kk boyundan en az 5 cm daha derin alacak ve ukurun fidan tutturulacak kenar dz ve dik olacaktr.

h)i, ukur kenarna koyduu sandktan hafiften silkeleyerek kard fidan, kk boaz toprak yzeyine gelecek ekilde bir avu nemli toprakla ukurun dik kenarna tutturacak ve kkleri saa sola kaydrmadan dikim apas ile ve nemli st toprakla ukuru dolduracaktr. ukur iine; ta, kk, kesek gibi kat materyalin girmesi nlenecektir. Fidan kkleri yana veya yukar kvrlmamal ve kk boaz derinliinde dikilmeli, gmlmemelidir.

i)Dikimi takiben ii fidan kkne zarar vermeden ayakla fidann evresini bastrarak, toprak tekstr dikkate alnarak sktrlacaktr.

j)Dikimlere yamacn st ksmndan balayp dere tabanna doru devam edilecektir. Dikim iin sahaya giren ve kan iiler, dikilen fidanlara zarar vermeyecek ve ilenmi topra ineyerek sktrmayacak ekilde hareket etmelidirler.

k)Dikimler, teraslarda toprak ilemesinin en derin olduu yama yzeyinin teras yzeyini kestii noktada yaplacaktr. (ekil:4)

l)Fidanlktan fidann sklmesi ile sahada fidanlarn dikilmesi arasndaki zaman ok ksa olacak, bu nedenle hava halleri ve ii potansiyeline gre fidan planlamas yaplarak mmkn olduu kadar taze fidan kullanlacaktr.

2120

m)Fidan balyalar birbirine demeyecek ekilde serin, kuytu, kapal ve havadar bir yerde saklanacak, gn ar alt st edilecek ve balyalar slatlacaktr. Daha uzun sreli saklamak iin souk hava depolarna konulacaktr.

n)plak kkl yaprakl fidanlar ile souk hava deposuna alnamayp dikilmeden uzun zaman bekletilecek olan balyalardaki ibreli fidanlar uygun yerlerde ve uygun ekilde gmye alnacaktr.

o)Fidanlar fidanlktan kk budamas ve seleksiyonu yaplarak geldiinden dikim alannda ayrca fidan seleksiyonu yaplmayacaktr.

p)Makineli toprak hazrl yaplan ve tallk orannn %50'den fazla olduu sahalarda dikim srasnda dikim ukurunun almas dikim sresinin uzamasna neden olabilmektedir. Bu gibi sahalarda gerektiinde makineli toprak ilemesi yapldktan sonra, dikime balamadan nce dikim ukurlar almaldr.

1+0 veya 2+0 yanda plak kkl ibreli fidanlarda ve yeterli yaa sahip rejyonlarda ve genellikle kazk kkl trlerde kullanlr. Hzl gelien kzlam, sahilam, halepam gibi trlerimizde 1+0, karaam ve saram gibi nispeten daha yava byyen trler de ise 2+0 yanda plak kkl fidanlar iin uygundur. Ladin ve gknar gibi balangta daha yava byyen ibreli trlerde 3+4 (3+0, 1+2, 2+1 vb.) yalarnda fidanlar bu yntemle dikilebilir. Sedirlerde bu yntemde 1+0, meelerde genellikle 2+0, kaynlarda da 1+0 yanda fidanlar tercih edilir.

Bu yntemde kullanlan eitli tiplerde plantuvar (ekil:10) veya kama beli gibi aletler ile alan yara dikim yaplr.

Plantuvar dikimi; kaba ve orta tekstrl topraklarda uygundur. nce tekstrl topraklarda plantuvar ve benzeri aletlerle

3.7.2- DKM METOTLARI

3.7.2.1- Plantuvar Dikimi:

yaplan dikimlerde, fidan; yarn iki duvar arasnda sktndan ve bilhassa bu duvarlar sert olduundan yelpaze kk teekkl oluur. Bu nedenle ince tekstrl topraklarda kullanlmamaldr.

Plantuvar dikimi uygulamada; adi plantuvar dikimi ve ayak plantuvar ile dikim olmak zere iki ekilde yer alr. Aalandrma sahalarndaki dikim almalarnda ayak plantuvar kullanlr.

Plantuvarda yarc levha kk uzunluuna bal olarak genellikle 2025 cm boyunda olmaktadr. Genellikle dikim, biri plantuvar kullanan (plantuvarc) ve dieri de dikici olmak zere iki kiilik bir ekiple yaplr. Plantuvarc eilmeden ayak plantuvarn meyilli olarak topraa saplar ve ileri iterek dikey pozisyona getirir. Sonra toprak dklmeyecek ekilde plantuvar karr. Dier ii fidan kkleri kvrlmayacak ve kk boaz 1-2 cm derinde olacak ekilde alan yara indirir, civardan organik maddece zengin ve krntl st topraktan bir avu kadar dier eliyle ufalayarak yara aktr ve tekrar kk boaz toprak yzeyine gelecek kadar yukar ekerek yerletirir. Bu ekilde hem kvrlan kkler dzeltilmi, hem de oluan hava boluu giderilmi olur. Plantuvarc; fidan yarnn 5 cm kadar gerisine plantuvar dik olarak tekrar batrr, dikim plantuvarn kendine doru eker. Bylece kkler yarn alt tarafndan toprakla temasa getirilerek sktrlr. Plantuvarc, sonra plantuvar ileri doru iterek yarn st tarafndaki kklerinde skmasn salar. Daha sonra son alan yarktan 5 cm kadar geriye plantuvar eik durumda tekrar sokar ve dikim plantuvarn nce ne iter, sonra geriye kendine doru eker ve bylece toprak sktrlarak bundan nce alan yark tamamen kapatlm olur. Son alan yar da plantuvarc ayak topuu ile topra iterek kapatr. Nihai olarak da fidan etrafndaki topra ayak darbeleri ile sktrr. Dikim yeri nceden hazrlanmam ise dikim iisi elinde srekli tad kk bir apa veya epin yardm ile fidann etrafn dzelterek basit bir teras formu verir ve bu ekilde dikim tamamlanr. (ekil:10)

Plantuvar dikiminde; topran az da olsa tal olmas halinde, fazla sktrma esnasnda fidan kklerinin zedelenebilecei daima gz nnde tutulmaldr.

ukur dikimlerinde; ukurda kenar dikimi, adi ukur dikimi, ukurda derin dikim, ukurda tepe dikimi, ukurda ukurlu tepe dikimi gibi yntemler sz konusudur. Uygulamada ukurda kenar dikimi ve adi ukur dikimi metotlar yaygn olarak kullanlmaktadr.

plak kkl ibreli fidanlarn dikiminde uygulanr. Bu metotta, gradoni tipi teraslarda arazi meylinin teras kestii noktada, makineli arazi hazrl yaplm sahalarda ise belirlenen dikim noktalarnda, ukurun dik kenarnn oluturulaca alan; nce ayakla hafife sktrlr, sonra kazma ile kk uzunluundan en az 5 cm daha fazla derinlikte, bir kenar dz ve dik ukur alr. ukurun dik kenar meyilli arazilerde yamacn alt tarafnda olur.

3.7.2.2- ukur Dikimi:

3.7.2.2.1-ukurda Kenar Dikimi:

2322

ekil 11: ukurda Kenar Dikimi

B B'

40-50 cm

30 cm

Kk boaz

Islaktopraklpullama

Fidan

Toprak

Topran sktrlmas

breli Fidan

Alt toprak

st toprak

15-20 cm

40-50 cm

A A'

30 cm

15-20 cm

ekil 10: rnek Plantuvar Modelleri ve Plantuvar Dikimi

1- Ayak plantuvarngsterilen ada sokarve geriye doru ekerekeik pozisyona getirir.

2- Ayak plantuvarnkartr ve fidan yaryauygun derinlikteyerletirir.

3- Dikim plantuvarnfidandan 5 cm kadargeriden tekrar batrr.

4- Dikim plantuvarnkendine doru eker,bylece kkler alttaraftan sktrlmolur.

5- Bu sefer de dikimplantuvarn ileri doruiter, bu suretle topranst tarafndaki kklerisktrr.

6- Son alan yarktan5 cm geriye dikimplantuvarn sokar.

7- Dikim plantuvarnnce ne iter sonrageriye eker ve bylecebundan evvel almyark tamamen dolar.

8- Son alan delii ayaktopuu ile topra iterekdoldurur.

9- Fidann etrafndakitopra ayak darbeleriile sktrr.

Dikim iisi; dikim sandndan kard fidan, kk boaz toprak seviyesinde kalacak ekilde bir avu nemli toprakla ukurun dik kenarna tutturur. Bir eliyle fidan kklerini koruyarak dier elindeki dikim apas ile ukurdan kan nemli topra dik kenarn karsndan ekerek ukurun yarsna kadar doldurur, bu esnada toprak iine karan ta, kk vb paralar ayklar, dik kenarn karsna geerek sa ve sol aya ile "V" eklinde sktrr. Daha sonra ukurun tamamn fidan kk boazna kadar toprakla doldurarak sktrma ilemini tekrar eder ve teras formu verir.

nce tekstrl topraklarda yaplan dikimlerde sktrma ileminde ok dikkatli olunmal, toprak fazlaca sktrlarak kompaktlamasna neden olunmamaldr. (ekil 11)

plak kkl yaprakl fidanlar ile tpl fidanlarn dikimlerinde kullanlr. Alacak ukurun ebatlar; fidanlarn kk boylarna, kk sistemlerine ve yetitirilme tarzlarna gre istenilen derinlik ve genilikte, kklerin doal durumda dikimine imkn verecek ekilde olmaldr. (ekil 12)

Fidan; ukurun ortasna dikim derinliinde yerletirilir, toprak fidan kklerine doru serpilir ve kkler toprakla iyice beslenerek fidann dik durmas salanr. ukurdan kan toprakla ukur iyice doldurulur, ayakla bastrlarak sktrlr. Toprak dzeltilip teras formu verilerek dikim tamamlanm olur. Sktrma ilemi; ince tekstrl topraklarda, kaba ve orta tekstrl topraklara gre daha az olmaldr.

Aalandrmalarda dikim esas olmakla birlikte, dikim yoluyla aalandrmaya uygun o lmayan a l an l a rda ek im yo luy l a aalandrma yaplabilmektedir.

Ekimle aalandrma;

-Toprak; mutlak derinliin s ve orta, fizyolojik derinliin yeterli olduu alanlar ile karstik arazilerde uygulanabilir olmas,

- Maliyetinin dk olmas ve iilik gereksiniminin azl

-Fidanlarn doal kk geliimlerini daha iyi salayabilmeleri vb, avantajlarndan dolay tercih edilmektedir.

3.7.2.2.2- Adi ukur Dikimi:

3.8- EKM YOLUYLA AALANDIRMA

Ancak; Ekim yoluyla aalandrmalarn uygulama artlarn ok iyi bilmek, msait sahalarda uygulama yapmak, uygun olmayan yer ve durumlarda srarl olmamak gerekir.

a) Kurak ve yar kurak alanlar,

b) Yksek scakln, kurutucu rzgarlarn hakim olduu yer ve baklar,

c) Fazla meyilli plak yamalar,

d) Fizyolojik derinliin yetersiz, yatay tabakal, anakayann atlaksz olduu alanlar,

e) Yabanlam, slak ve sk istiflenmi topraklar,

f) Diri rtnn youn olduu sahalar uygun deildir.

a)Uygulanan ynteme gre deimekle birlikte tohum sarfiyat fazla olduundan uygun orijinde, temini kolay ve ucuz, genetik zellikleri tatminkar yeterli tohumun bulunmas,

b)Tohum temini, ekim alanlarna nakli, ekime hazr hale getirilmesi, uygun artlarda muhafazas, sahaya gereken miktar ve younlukta dalmnn salanmas,

c)Genliklerinde hzl derin kk yapan trlerin tercih edilmesi,

d)Yetime muhiti zellikleri ile trlere uygun ekim yntemlerinin tespiti, uygun bir imlenme yatann hazrlanmas, ekim zaman ve derinliinin tespiti,

e)Zararllara kar nlemlerin alnmas,

baar iin gereklidir.

Ekim btn alan kapsar. Tam alanda toprak ilemesi yaplabilecei gibi gevek ve karstik yaplarda saha hazrlna gerek olmadan veya ksmi bir alma ile sahalar ekime hazr hale getirilir. Karpelli sedir ve ard tohumu ekimleri iin uygun bir yntemdir.

a-erit ekimi: Tesis amacna uygun olarak, toprak; uygun aralklarla, e ykselti erilerine paralel, ii veya makine ile ilenir. eridin tamamnda veya alan ukurlarda tohum ekimi yaplr.

b-Ocak ekimi: Tesis amacna uygun aralk-mesafelerde tespit edilen uygun yerlere, uygun ebat ve derinlikte toprak ilenerek ekim yaplr. Byk tohumlu trler iin uygun bir yntemdir.

Birinci yln sonunda baar ile ilgili karar verilmemelidir. O yln ekstrem artlarndaki olumsuzluklarn yanltc olabilecei dikkate alnmaldr. Baarsz olunan yerlerde baarszln nedeni tespit edilerek gerekli nlemler alnmadan, yeniden tesise konu edilmemelidir.

3.8.1- Ekimle Aalandrma Yaplmayacak Sahalar:

3.8.2-Ekim Yoluyla Aalandrma Prensipleri

3.8.3- Ekim Yoluyla Aalandrma Yntemleri

3.8.3.1-Tam alanda ekim yntemi:

3.8.3.2-Ksmi ekim yntemi:

2524

ekil 12: Adi ukur Dikimi

15-20 cm

40-50 cm

A A'

B'

B B'

40-50 cm

30 cm

Fidan

Toprak

Topran sktrlmas

Yaprakl Fidan

Alt toprak

st toprak

Kk boaz

30 cm

15-20 cm

3.9- BAKIM

3.9.1- GC LE BAKIM

3.9.1.1-Ot Alma-apa:

Bakm almalar ile fidanlarn; dikimden biyolojik bamszla kavuuncaya kadar geen srede oluabilecek olumsuz d etkilere kar direncinin artrlmas, korunmas, iyi gelime ve byme gstermesi amalanr. Bakm almalar; genel olarak ii gc ile yaplmakla birlikte, alma imkn olan uygun yerlerde makineli yaplmas esastr.

i gc ile arazi hazrl yaplan yerlerde;

1.Yl: Ot alma-apa, teras onarm ve tamamlama, gerekirse srgn kontrolu,

2.Yl: Ot alma-apa, teras onarm ve tamamlama, gerekirse srgn kontrolu,

3.Yl: Ot alma-apa, gerekirse srgn kontrolu

4.Yl: Saha gzlem altnda tutulmal,

5.Yl: Gerekirse srgn kontrolu eklinde,

Makineli arazi hazrl yaplan yerlerde;

1.Yl: Ot alma-apa, tamamlama,

2.Yl: Ot alma-apa, tamamlama,

3.Yl: Ot alma-apa, gerekirse srgn kontrolu,

4.Yl: Saha gzlem altnda tutulmal,

5.Yl: Gerekirse srgn kontrolu eklinde,

bakm yaplmas esastr.

Ancak, ot alma-apa ve srgn kontrolu; teknik gereklilik olmas halinde yl ierisinde birden ok yaplabilecei gibi, ihtiya olmamas halinde "zellikle birinci yl" hi yaplmayabilir. Bu durumda, yaplacak ilemlere esas olmak zere en az iki ormanc teknik elamandan oluan bir heyet tarafndan teknik rapor dzenlenir ve dosyasnda saklanr.

Bakm almalar; ii gc veya makine ile arazi hazrl yaplm sahalarda dikilen fidanlarn zellikle ilk yllarda topraktaki su ve besin maddeleri ile a ortak olan, fidana yandan ve stten bask yapan otsu ve odunsu bitkilerle mcadele iin yaplan ot alma-apa, srgn kontrolu, teras onarm, tamamlama vb. ilerdir.

Ot alma-apa, dikimi takip eden vejetasyon dnemi banda yada ilkbahar yalarndan sonra, otlarn tohumlar olgunlap dklmeden ve sahann ncelii olan yerlerinden balanarak yaplacaktr.

Ot alma-apa ilemi birinci ylda fidan evresinde dtan ie doru yaplacak, fidan kk ve gvdesinin zedelenmemesine dikkat edilecek, fidann etrafnda 10 cm apndaki alanda apalama yaplmayarak sadece el ile ot alma ilemi yaplacak, bu alandaki atlaklar ve fidan kk boazndaki aklklar toprak ekilerek doldurulacaktr. Ot alma-apa ile zararl otlar uzaklatrld gibi,

kapilarite krld iin topraktaki su kayb nlenmi, topran havalanmas ve su tutma kapasitesi artrlm olacaktr. kinci ve nc ylda ot alma-apa ilemi fidann evresinde fidann bulunduu yerden balayarak darya doru yaplacaktr.

Ot alma-apa, var olan diri rtnn trne, boyuna ve younluuna bal olarak ya dikim sralar zerinde 60-80 cm genilikte bir eritte yada fidanlarn etrafnda 50-60 cm yar apl bir alanda yaplmaldr. Ot alma-apa ileminde apa, ince tekstrl topraklarda derin ve ksa aralklarla, kaba tekstrl topraklarda ise s ve geni aralklarla vurularak ve toprak yerinde kazlarak yaplacaktr.

Srgn kontrolu; aa ve aak kk ve ktklerinin veya toprakta kalan kk paralarndan gelien srgnlerin fidanlarda boma tehlikesi yaratmamas iin kesilmesi ilemidir.

Srgn kontrol; fidanlarn evresinde, siper etkisi yapan yada boma tehlikesi yaratan srgn ve sarlc bitkilerin fidan sralar zerinde veya gerektiinde tam alanda kesilip zararsz hale getirilmesi suretiyle yaplr.

Srgn kontrolu almalar ile; vejetasyonun balad ve bymenin hzl olduu dnemde bask altnda kalan fidanlarn tepesinin serbest olmas salanmaldr. Havalar fazla snmadan ve fidanlar sipere almadan nce blgesel artlara bal olarak yaplmal, ge kalndnda gne na maruz kalan taze srgnlerin zarar grecei dikkate alnmaldr. Diri rt fidana yakn noktalarda toprak seviyesinden 1015 cm yksekten balayarak dar doru ykselerek ters kesik koni eklinde kesilmek suretiyle yaplacaktr.

Fidanlara bask yapan srgnler teras boyunca ekil 13/B'de olduu gibi kesilerek uzaklatrlr. Bu ilem yaplrken fidann k ihtiyac esas alnr ve srgnlerin bask yapmayan dallar kesilmez. Bu ekilde srgn kontrolu yaplm sahalardaki teraslara bir utan bakldnda adeta "\_/" eklinde uzayan kanal, fidan etrafnda yaplan srgn kontrolunda da ters kesik koni oluumu grlr.

3.9.1.2- Srgn Kontrolu:

2726

Fidan Etrafnda Otalma-apa

ekil 13: Srgn Kontrol

A B

3.9.1.3- Teras Onarm:

3.9.1.4-Tamamlama:

3.9.2- MAKNEL BAKIM

3.9.2.1- Diskaro ile Bakm:

3.9.2.2- al Dorayc ile Bakm:

3.9.2.3- Rotovatr, Kltivatr ve Kazaya ile Bakm:

3.9.3- KORUMA

Dikimi takip eden dnemlerde yalar nedeniyle teraslarda bozulma ve yrtlma olabilecei iin, ot alma-apa ilemi yaplrken teras onarm da yaplacaktr.

Aalandrma sahalarnda dikimi takip eden bir vejetasyon dnemi getikten sonra, tesisin asli amacnn gereklemesini olumsuz etkileyecek toplu kuruma grlen yerler ile dank halde % 15'i aan kurumalarda projesinde nerilen trler ile tamamlama dikimi yaplacaktr. Dikim yaplacak noktada, ii ile 50-60 cm yar apl bir alanda yeniden toprak ilemesi yaplacak ve tamamlama dikimi tesisten sonraki 1 veya 2 yl ierisinde bitirilecektir.

Alt toprak ilemesinin riper, st toprak ilemesinin diskaro ile tam alanda yapld, yzeysel talln %25'den az, %020 meyilde ve dikim almalar da piketaj ile yaplm sahalarda; nce dikim sralar boyunca ii ile ot alma-apa yapldktan sonra 4x4 lastik tekerlekli traktr+ar diskaro ile vejetasyon dnemi banda (mays- haziran) bir veya gerekirse daha fazla sayda bakm yaplacaktr.

Arazi meyili %020 ve %25'den az tal, diri rt temizlii tam alanda yaplm sahalarda, fidan sralar arasnda 4x4 lastik tekerlekli traktr+ekili al dorayc veya 4x2 lastik tekerlekli traktr+zincirli al dorayc ile mays-temmuz aylarnda diri rt toprak seviyesinden paralanmak suretiyle bakm yaplacaktr. Ancak, daha nceden fidan sralar zerinde ii tarafndan tahra, balta gibi kesici aletlerle srgn kontrolu yaplarak fidanlar ortaya karlacaktr.

rtsz veya diri rt temizlii paletli traktr + tarak ile, alt toprak ilemesi riper ve st toprak ilemesi diskaro ile tam alanda yaplm, %25'den az tal, %020 meyilde ve dikim almalar da piketaj ile yaplm sahalarda; nce dikim sralar boyunca ii ile ot alma, apa yapldktan sonra 4x4 veya 4x2 lastik tekerlekli traktr+rotovatr, kltivatr, kazaya ile vejetasyon dnemi banda (mays-haziran) bir veya gerektiinde birden fazla bakm yaplacaktr. zellikle rizomlu bitkilerin youn olduu alanlarda kazaya ekipman ile allacaktr.

Byk emek, para ve zaman harcanarak tesis edilmi olan aalandrma sahalarnn her trl hayvan ve insan zararlarna kar ncelikle orman muhafaza memurlar ve beki ile korunmas esastr.

Yeterli personelimizin olmad ve ihtiya duyulan yerlerde koruma hizmetleri Ky Tzel Kiiliine yaptrlacaktr.

Ky Tzel Kiiliince yaplan koruma karl demelerle ky btesine kaynak aktarlmakta ve bu da aalandrma talebini artrmakta, sosyal itilaflarn zmne yardmc olmakta, katlm salamakta, beki ile korumaya oranla daha ekonomik ve etkin olmaktadr.

Aalandrma sahalarnn devamllnn salanmasnda korumann etkinlii, civar kylerin katlm ve destei hayati nem tamaktadr.

Ky Tzel Kiiliine koruma hizmetleri karlnda yaplacak deme sahann bykl, kye olan uzakl, dikenli tel ihatas olup olmad hususlar deerlendirilerek AGM'nin o ylki birim fiyat cetvellerine gre tespit edilecektir.

Bekiler; mevsim artlarna gre dier bakm, dikim ve tesis faaliyetlerinde de grevlendirilecek, dikenli tel itlerin onarmn da yapmalar salanacaktr.

Sahalarn korumas hangi usulle yaplr ise yaplsn idare adna mutlaka bir grevlinin sorumluluunda olacaktr.

Sahalar orman muhafaza memuruna veya bekiye tutanakla teslim edilecek ve grev deiikliinde iki grevli arasnda devir teslim yaplacaktr.

Kritik yerlerin korumasnda; ekonomik prensip ve tasarruf tedbirleri dikkate alnarak dikenli tel it ihatas yaplacak, zorunlu olmadka dikenli tel ihatas tercih edilmeyecektir.

Dikenli teller TSE belgeli olacaktr. Dikenli teller it direklerine yerden itibaren 15-25-30-30 cm aralkla 4 sra ekilecektir. Dikenli teller it direklerine tespit edilmeden nce iyice gerdirilmeli, birbirine paralel olmasna dikkat edilmeli ve en stteki sradan balanmaldr(ekil:14).

Kelere gelen it direkleri, ke direi ile takviye edilmelidir. Gevek yapl arazilerdeki dz hatlarda 10 kazktan birine yanlardan payanda, 20 direkten birine de hem yanlardan hem de iten ve dtan 45 derece meyilli payanda direi ile takviye yaplmaldr.

Dikenli teller, kapal alanlarda muhafaza edilerek oksitlenmesi nlenmelidir.

Bcek, mantar ve benzeri zararllar grldnde Orman Blge Mdrl Orman Zararllar ile Mcadele ube Mdrl ve gerektiinde Ormanclk Aratrma Mdrlkleri ve Fakltelerle de irtibat kurularak gerekli mekanik ve kimyasal mcadele zamannda yaplacaktr.

Yangn emniyet yol ve eritleri ile servis yollar otsuz ve temiz tutulacaktr. Yol kenarlarna rastlayan sahalarda, yol boyunca en az 2-3 m genilikte ottan arndrlm temiz bir erit oluturulacaktr. iler yangn nleme ve sndrme konularnda eitilecek, uygun yerlerde yeterli sayda yangn sndrme ara ve gerelerinin bakml ve kullanmaya hazr halde bulundurulmas salanacaktr.

2928

ekil 14: Dikenli Tel hatas

4,00-5,00 m50 cm 50 cm

30 cm

30 cm

25 cm

15 cm

40-6

0 cm

3.9.4- YANAN ORMAN ALANLARININ AALANDIRILMASI

3.9.5- FDAN SAYIMLARI VE AALANDIRMA SAHALARININ BAARISI

3.9.6-AALANDIRMA SAHALARININ DEVR VE TESLM

3.9.6.1- Aalandrma ve Erozyon Kontrolu Mhendisleri Arasndaki Devir-Teslim lemi:

3.9.6.2- Aalandrlm Sahann Orman letme efliine Teslimi:

Genel Mdrlmzn sorumluluunda bulunan (1992 yl ve sonras tesis olunan) plantasyon sahalarnda kan orman yangnlaryla ilgili olarak Orman letme Mdrlnn 3 nolu formundaki bilgilere uyumlu, rnei ekli Yangn Sicil Raporu dzenlenecek ve 20 gn ierisinde Merkez'e gnderilecektir.

Aalandrmaya konu yanan orman alanlar, topran yabanlamasn nlemek, orman-halk ilikileri asndan douraca problemleri ortadan kaldrmak ve muhtemel tecavzlerin nlenmesi amacyla yl ierisinde ya da en ge takip eden ylda kesinlikle aalandrlacaktr.

Fidan saymlar; tamamlama iin gerekli fidan ihtiyacn ve aalandrma sahasnn mevcut durumunu tespit etmek iin, ilgili Aalandrma Mhendisliince her vejetasyon dnemi sonunda Eyll-Kasm aylarnda yaplr, Kasm ay sonunda Genel Mdrle gnderilir. Aalandrma sahasna getirilerek dikilen fidanlar, belli aralklarla yaplm bulunan teraslara veya fidan sralar zerinde belli mesafelerde dikildiklerinden, saymlar da belli bir sistematik esasa gre yaplacaktr. Bunun iin; Fidan Saym Tutanann dzenlenmesinde anlatlan hususlara dikkat edilecektir. (EK:10 a/b)

Fidan Saym Tutananda fidan zayiatlarnn nedenleri ayrntl ele alnacak ve baarsz alanlarn baarl hale gelmesi iin yaplacak ilemler ve zaman aklanacaktr.

Teras zerinde ekimlerde her bir ocakta birden ok imlenme olmas halinde her ocak bir fidan olarak deerlendirilecektir.

Baar oran; tamamlama dikimlerinden sonra sahada mevcut salkl ve yaayan toplam fidan saysnn, ilk tesiste dikilen fidan saysna orandr.

Aalandrma sahalarnda baar oran projesinde belirtilir. Oran belirtilmeyen projelerde baar oran, uygulamaya balamadan nce, uzman teknik elemanlardan oluan komisyon marifetiyle belirlenir. Baar oran; projenin amac ve yetime muhiti artlar dikkate alnarak, projenin tamam veya farkl blmleri iin ayr ayr belirlenebilir. Bu konuda dzenlenecek tutanak Genel Mdrlke onaylandktan sonra uygulamaya geilir.

AGM Mhendisi; baka yere atanmas halinde yerine gelen veya grevlendirilen Mhendise aalandrma sahalarn Ek:5'deki rnee uygun olarak devir-teslim yapacaktr.

Aalandrma sahalar gerekli bakm ve koruma almalar yapldktan ve biyolojik bamszln kazandktan sonra gerekli silvikltrel mdahalelerin yaplabilmesi iin Orman letme efliine teslim edilecektir(Ek:6). Dzenlenen teslim tutanana sahann haritas eklenip 6 nsha halinde oaltlarak, birer nshas ilgili birimlerce;

- AGM Mhendisliine,

- Orman letme efliine,

- Orman letme Mdrlne,

- l Mdrlne,

- Aalandrma ve Erozyon Kontrolu Genel Mdrlne,

- Orman Genel Mdrlne gnderilecektir.

Aalandrma sahalarnda uygulanan metot ve tekniin bilinmesi, nceki yllarda yaplan ilemler ve alnan sonularn tespiti, yaplan gzlem sonucu daha baarl olabilmek iin ne yaplmas gerektiinin belirlenmesi gibi hususlarda uygulaycya devaml k tutacak Teknik Gzlem Defteri detayl bilgileri kapsayacak bir ekilde zenle tutulacaktr. Grev deiikliklerinde aalandrma sahalarnn devir tesliminde sahaya ait "Teknik Gzlem Defteri" de teslim tesellm edilecektir.

a) Ylsonunda kesin sonulara gre dzenlenecek olan Aalandrma Uygulama zleme Cetveli (Ek:7) en ge mteakip yln 30 Ocak tarihinde Merkez'de bulundurulacak, GPS veya benzer bir cihazla kaydedilmi alma alann snrlarna ait iz bilgileri, elektronik ortamda cetvelle birlikte Merkeze gnderilecektir. Aalandrlan Alanlar izelgesi (Ek:8) proje baznda ylda bir defa yl sonu Aalandrma Uygulama zleme Cetveli ile birlikte gnderilecek ve ekine alma alanlarn gsterir harita konulacaktr.

b) Fidan kullanma izelgesi (Ek:9) ylda bir defa Aalandrma Uygulama zleme Cetveli ile birlikte gnderilecektir.

c) Proje uygulamalarna ait cetveller ve dier bilgiler yazl ve elektronik ortamda arivlenecektir. Hibir surette imha edilmeyecek ve grevlilerin deimesi halinde devir-teslim yaplacaktr

d) Yangn Sicil Raporu yangnn snmesini izleyen 20 gn ierisinde Merkez'e gnderilecektir.

28.11.1994 tarihinde yaymlanarak yrrle giren 8 Nolu Aalandrma tamimi yrrlkten kaldrlmtr.

Aalandrma hizmetlerinin bu tamimde belirtilen esaslar erevesinde yrtlmesini, nemle rica ederim.

4-AALANDIRMA ALIMALARI LE LGL TUTULACAK DEFTER VE SREL CETVELLER

4.1-TEKNK GZLEM DEFTER

4.2- SREL CETVELLER

3130

Mustafa YKSEKBakan a.

Genel Mdr

EK:2

Sahann Mlkiyet Durumu:

a) Sahann orman kadastrosunun yaplp yaplmad; yapld ise kadastro snrlar ierisinde olup olmad;b) Sahann amenajman plannda belirtilen mecere ve arazi tipi sembolleri ve alanlar;

Yukarda yeri ve mlkiyet durumu belirtilen ve orman amenajman plannda Aalandrma, mar-Islah, Erozyon Kontrolu ve Mera Islah almalar ile lgili Sahalar Tablosunda yer alan toplam ......... ha. saha zerindeki deerlendirilebilecek emval letmesince alnm ve saha aalandrlmak zere AGM Mhendisliine teslim edilmitir. ../../200...

EK: 3 (a)

AALANDIRILACAK ORMAN SAHASININAGM MHENDSLNE TESLM TUTANAI

li lesi Orman Blge MdrlOrman letme MdrlOrman letme eflii AGM MhendisliiSeri Ad Proje Ad Blme-Blmecik No ve Alan

:::::::::

Teslim Eden........................ letme efi

UYGUNDUR

Orman letme Mdr ube Mdr

Teslim Alan...............AGM Mhendisi

TESS BAKIM

NSANGC

MAKNGC

E TOPLTESS

AM DENEKMKTARI

TAM. DK.OT ALMA-

APA SR.KON.TER.ONA.

KTKle

KORUMA

DENEKMKTARI

GENELTOPLAMDENEK MKTARI

PROJENNKODU-ADI

(Ha)

(Ha)

(Ha)

YTL

(Ha)

(Ha)

YTL YTL

TOPLAM

200 YILI ..AALANDIRMAPROGRAM VE DENEK YERSEL DAILIM ZELGES

L :BTES :

../../200..

Aalandrma Daire Bakan

LAGM MHENDSLBTES

:::

200.... YILI .......................................................AALANDIRMAYERSEL DAILIM PROGRAM TEKLF CETVEL

KONTROL EDEN

ube Mdr

DZENLEYEN

AGM Mhendisi

EK:1

LES

PROJENN

KODNO.

ADI ONAYTARH

ALANI

(Ha)

GEENYILLARTBAR.AA.

(Ha)

BLMENO.

NSANGC

MAKNEGC

BLMENO.

OTALMAAPA

SR.KONTER.ON

(Ha) KTK

KO

RUM

A

TAM

AM

LAM

AD

KM

TR

OR

JN

DKLECEK FDAN

ZEL BLGLER

ADED(000)

ORTARAKIM(Metre)

BAKIMTESS

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

TOPLAM.......................................

3332

T.C.ORMAN BAKANLII

Aalandrma ve Erozyon Kontrolu Genel Mdrl

Etd Proje Dairesi Bakanl

SAYI : EP.1.7.0/821 12/10/1994KONU: Aralk-mesafe

Aalandrma almalarnda son yllarda uygulanan mekanizasyon metotlarnn gelimesi, zellikle makineli bakm almalarnda ulalan dzeyin salad faydalar, kullanlan trlerin biyolojik ve silvikltrel zelliklerinin daha iyi tannmas, aa slah almalarndaki gelimeler dikkate alnarak dikim aralklarnn belirlendii 263 sayl tebliin 2.1.5 blm ekli Bakanlk Olur'u ile deitirilmitir.

Tekilatmzca yrtlmekte olan her trl endstriyel aalandrmalar ile erozyon kontrolu almalarnda bundan sonra yeni aralk - mesafeler uygulanacaktr.

Aralk-mesafe uygulamalarnda;

a) Hzl gelien tr aalandrmalarnda ift ynl makineli bakm yaplacak ekilde (3x3 m.) aralk-mesafe uygulanarak hektara 1100 fidan dikilecektir.

b) Rekreatif amal aalandrmalar ile yeil kuak projelerinde ngrlen amaca ynelik olarak aralk-mesafe dzeni proje dzenleyicisi tarafndan belirlenecek bu tip sahalarda projenin onay ile aralk-mesafeler uygulamaya konulacaktr.

c) Erozyon Kontrolu Projelerinde, iki teras arasnda yzeysel akla toplanan suyun kesiti 8 2dm 'yi at takdirde teras aralklar % 10 azaltlabilecektir.

d) Birden fazla aralk mesafe belirlenen aa trlerinde, yetime muhiti artlar ve amaca gre uygun aralklar proje yapmcs tarafndan belirlenecektir.

Uygulamalarn ekte gnderilen Bakanlk Olur'u ve bu talimat erevesinde yrtlmesi hususunda gereini nemle rica ederim.

Yukarda yeri belirtilen toplam ......... ha. saha aalandrlmak zere teslim-tesellm edilmitir. ../.../200.

EK: 3 (b)

AALANDIRILACAK HAZNE ARAZSNN AGM MHENDSLNE TESLM TUTANAI

li lesi Orman Blge MdrlOrman letme MdrlAGM Mhendislii:Orman letme efliiKy Mevkii Ada No Parsel No Alan Tahsis Tarihi ve No.su Koordinatlar

:::::::::::::

Teslim Eden...........................Or. letme efi Teslim Alanlar

...........................AGM Mhendisi

EK: 4

smail ZKAHRAMANBakan a.Genel Mdr

MZAEKLER: EK-1 Olur (1 adet 2 sayfa)

DAITIM:9 Bakanlk Blge Mdrlne

3534

T.C.ORMAN BAKANLII

Aalandrma ve Erozyon Kontrolu Genel Mdrl

Etd Proje Dairesi Bakanl

SAYI : EP.1.7.0/778 10/10/1994KONU: 263 sayl Tebli

BAKANLIK MAKAMINA

Bilindii zere gemite ve gnmzde bir ok lkede ayn veya farkl trlerde uygulanm ve uygulanmakta olan dikim aralklar byk farkllklar gstermektedir. lkemizde aalandrma almalarnn balad ilk yllardan gnmze uzanan yaklak 50 yllk srete yerli ve yabanc aa trlerimiz iin uygulanan aralk-mesafeler de gnn koullarna bal olarak birka defa deitirilmitir. Bakanlmzn 28.10.1979 ve 263 sayl teblii ile belirlenen aralk-mesafeler 15 yldan bu yana kullanlmaktadr. Orman Faklteleri ve Aratrma Mdrlklerimizin konu ile ilgili aratrma almalar devam etmekte olup, bunlarn ilk sonularnn alnmas uzunca bir zaman gerektirecektir.

Aalandrma almalarnda son yllarda uygulanan mekanizasyon metodlarnn gelimesi, zellikle makinal bakm almalarnda ulalan dzeyin salad faydalar, kullanlan trlerin biyolojik ve silvikltrel zelliklerinin daha iyi tannmas, aa slah almalarndaki gelimeler ve daha geni aralk-mesafe uygulanmasnn salayaca tasarruf dikkate alnarak lkemizde uygulanmakta olan aralk-mesafelerin aa trleri itibariyle yeniden deerlendirilmesine ihtiya duyulmutur.

Bu amala konu, .. Orman Fakltesi retim yelerinden Prof. Dr. Melih BOYDAK ve Prof.Dr.H.Cahit AD, Bat Akdeniz Ormanclk Aratrma Mdrlnden Dr.H.Zlfikar USTA, Dou Karadeniz Ormanclk Aratrma Mdrl Mdr Yardmcs Hasret ATASOY ile Genel Mdrlmz Merkez ve tara kuruluundan elamanlarn katlmyla oluturulan bir Danma Heyeti marifetiyle 26.9.1994 tarihinde Ankara'da yaplan bir toplantda deerlendirilmi ve 263 sayl Tebliin 2.1.5 blmnde belirtilen aralk-mesafelerin, uygulama pratii ve hzl gelien trlerle yaplacak aalandrmalarda tam alanda makineli bakm yaplmasna imkan salama amacyla aadaki ekilde deitirilmesi tavsiye edilmitir.

Tr AdAralk-mesafe

(m)Hektara Dik.

Fidan Ad.Sklk Bakm Sonucu

Kalacak Fert/Ha. Karaam, SaramKzlam, Halepam,Toros Sediri Sahilam, Radyata amDuglas Fstkam

Dou Ladini, Gknar Mee Trleri Ceviz, Kestane

KzlaaKayn

Dier Yaprakllar

Pramidal Servi Tam alanSra Dikimi

Dall ServiTam alanSra Dikimi -

3.00x1.503.00x2.00

3.00x3.003.00x3.006.00x3.006.00x6.00

10.00x10.002.50x1.502.00x1.508.00x8.00

10.00x10.003.00x3.001.60x0.601.30x0.601.50x0.703.00x3.00

3.00x1.502.00x2.00

3.00x2.002.50x2.50

22201660

11001100220277100

26603330156100

11008630929091901100

22202550

16601600

1110830

550550277

--

13501665

------

550

11101250

830-

263 sayl Tebliin 2.1.5 blmnn muhtelif aa trleri iin tavsiye edilen yeni aralk-mesafeler dorultusunda deitirilmesini ve bundan byle uygulamann yeni aralk-mesafelere gre yaplmasn Olurlarnza arz ederim.

smail ZKAHRAMANGenel Mdr

OLUR

7/10/1994Hasan EKNC

Bakan MZA

3736

EK: 5

AGM MHENDSLER ARASINDADEVR-TESLM TUTANAI

:::::::::::::

Proje Kodu ve Ad Seri Ad Blme-BlmecikNo ve Alan

::

:

1)Sahann Yeri l Mdrl AGM Mhendislii Mevkii

2)Aalandrlan Sahann zellikleri

A)Dikilen Trler ve Alan B)Dikime Balay ve Biti Tarihi C)Sahann Baar Durumu (Blme ve Blmecik itibariyle) [Fidanlarn dip (cm), boy (cm) ] (Gelime Durumu, Kapall vb.)D)Var olan Tesisler ve Durumu

: : :

:

:::

:

Yukarda zellikleri belirtilen.sahas ../../20.. tarihinde arazide yaplanincelemeler sonucu teslimi yaplmtr.

Teslim EdenAGM Mhendisi

Teslim AlanAGM Mhendisi

UygundurAGM ube Mdr

ONAY..../..../200..

l Mdr

EK: 6

AALANDIRILMI SAHANINORMAN LETME EFLNE TESLM TUTANAI

Proje Kodu ve Ad Seri Ad Blme-BlmecikNo ve Alan

::

:

Teslim EdenAGM Mhendisi

Teslim Alanletme efi

UYGUNDUR

l Mdr

1)Sahann Yeri:l Mdrl Orman Blge Mdrl Orman letme Mdrl AGM Mhendislii Orman letme eflii

2) Aalandrlan Sahann zellikleri

A) Dikilen trler ve alan: B) Dikimin balay ve biti tarihi C) Sahann baar durumu (Blme ve blmecik itibariyle) [Fidanlarn dip ap (cm), boyu (cm)] (Gelime durumu, kapall)D) Sahada varolan tesisler

: ::: :

:

:::

:

Yukarda zellikleri belirtilen ve ../../20.. tarihinde aalandrlmak zere AGM Mhendisliine teslim edilmi olantoplam ha. saha ../../20.... tarihinde gezilip grlm ve aalandrma ynnden yaplacak herhangi bir almakalmadndan ilgili letme efliine teslimi uygun grlmtr.

../../20..

Orman letme Mdr

3938

AALANDIRMA UYGULAMA ZLEME CETVEL EK: 7DZENLEME ESASLARI:

1.BLOK1. Bloun soluna; cetvelin tanzim edildii projenin iinde bulunduu ilin ad, serisi, Aalandrma Mhendisliinin ad ve o projeye ait kod numaras (A.1, A.2, A.3 gibi), sana ise projenin ad, projenin onay tarihi ve o sahann projesinde aalandrmaya konu genel alan yazlacak.

Projede almaya baland halde henz proje tanzimde ise projeye verilmesi dnlen ad (ki bir daha deimeyecektir.) kod no olarak o il mdrlne ait projelere verilmi kod nolarnn sonuncusunu takip eden numara, onay tarihi hizasna tanzimde veya onayda, sahas olarak ta proje yaplmas karalatrlm ve o projenin mstakbel saha miktar yazlacaktr.

2.BLOK(III.Stun) projede nerilen faaliyetlerin miktarlar yazlacaktr.(IV.Stun) projede uygulamaya balandndan bu yana cetvelin ait olduu yldan evvelki yl sonuna kadar yaplm uygulamalarn toplamlar yazlacaktr. Burada dikkat edilmesi gereken husus yaplm toplam dikim ile gemi yldan toprak ilemesi yapld halde dikimi yaplamam saha toplamlarnn toplam toprak ileme miktarna eit olmas gerekliliidir.(V. ve VI. Stunlar) projenin iinde bulunulan yla ait verilmi olan program ve denek miktar yazlacaktr.(VII. ve VIII. Stunlar) uygulamalarn yapld yla ait olup program yl bandan sonuna kadar yaplan alma ve karl olarak yaplan harcama miktarlar yazlacaktr.Burada dikkat edilmesi gereken husus gemi yldan dikilmeyip bu yla sarkan dikim miktar ile bu yl toprak ilemesi yaplp dikilen saha miktarlarnn ait olduu stunlara yazlmas olacaktr.Bakm ve koruma gereklemesi stununa program verilmi alanda yaplm iler ve harcamalar detayl olarak ayr ayr gsterilecek, ancak toplam bakm hanesine bu bakmlarn yapld alann genel miktar ve toplam harcama yazlacaktr. Mesela; bir blmenin alan 50 ha. ve bu blme iin 50 ha. Program verilmi olsun, bu blmede o yl 10 ha. tamamlama dikimi, 20 ha.nda makineli bakm, 40 ha.nda srgn kontrolu, 10 ha.nda otalma-apa, 500 mt Yangn emniyet yolu temizlii yaplm ve bu saha 1 beki veya Ky Tzel Kiilii ile korunmu olsun, bu uygulamalar ait olduu satrlarda ayr ayr gsterilecek, toplam bakm hanesine bu blmenin genel alan olan 50 ha. ve bu iler iin yaplm harcamalarn toplam yazlacaktr.Dier giderler satrna yukarda gsterilmeyen iler ve almlar iin yaplm harcamalarn toplam yazlacaktr.

3.BLOKTesiste dikilen fidanlara ait bilgi stunudur. Hcrelere cetvelin ait olduu program ylnn balangcna kadar tesiste dikilen fidanlarn; I. stuna orijini, II. stuna alan, III. stuna adeti ve IV. Stuna ekilen miktar, V. ve VI nc stunlarn hizasndaki hcrelere program ylnda dikilecek ve/veya ekilecek

4140

EK: 7

EK: 7................. YILI AALANDIRMA UYGULAMA ZLEME CETVEL

BTES :

PROJENN

L ADI

SERS ONAY TARH

AALANDIRMA MH. SAHASI(Ha)

KOD NO

200.. YILI

PROGRAMVE

DENEGEREKLEME

TUTAR1000 YTL

TUTAR1000 YTL

N KARAKTERST

BIRI

MI

PRO

JE

NER

LER

BALAN.200.. YILISONUNAKADAR

YAPILAN MKTAR MKTAR MKTAR

S.NO l ll III IV V VI VII VIII1,01 Makineli rt Temiz. Ha.1,02 i ile rt Temiz. Ha.1,03 Makineli Top.leme

Ha.

1,04

i ile Toprak leme

Ha.

1,05

Yangn Koruma-Servis Yolu

Ha.

1,06

Korunacak veya Islah Edilecek Vej.

Ha.

1,07

Dikenli Tel it

Km

1,08

Bu Yla Ait Dikim/Ekim

Ha.

1,09

Ge.Yllar.Kalan Dik./Ekim

Ha.

1,10

TOPLAM DKM/EKM Ha.

1,11

DER TESS GDERLER

YTL

1,00

TOPLAM TESS ve GDER

Ha.

2,01

Tamamlama dikimi

Ha.

2,02

Makineli Bakm

Ha.

2,03

Srgn Kontrol Ha.

2,04

Ot alma, apa

Ha.

2,05

Yan. Kor.ve servis yolu bakm Ha.

2,06

Dik.Tel.it Tamiri

Km

2,07

Koruma (Beki)

Ha.

2,08

Koruma KTK

Ha.

2,09

DER BAKIM GDERLER

YTL.

2,10

TOP. BAKIM, KORUMA ve GDER Ha.

3,00

GENEL GDERLER TOPLAMI YTL

KONTROL EDEN ../../200..

ube Mdr

DZENLEYEN ../../200..

AGM Mhendisi

DKM / EKM BLGLER

BALANGITAN 200.. YILI SONUNA KADAR

200.. YILI DKM / EKMFDANIN

DKLEN EKLEN PROGRAM GEREKLEMETR ORJN Ha.

Ad.(000) Kg Ha. Ad.(000)/Kg Ha. Ad(000)/Kg

TOPLAM

Mkerrer Saha Hakknda Not:

fidanlarn alan ile adet ve/veya kg miktar ile VII. ve VIII stunlardaki hcrelere program ylnda tesiste dikilen veya ekilen fidanlarn alan ile adet ve/veya kg miktarlar yazlacak. III. stun 1.10 satrndaki hcredeki miktar ile dikim ekim bilgileri ksmndaki balangtan ... yl sonuna kadar dikilen alanlar toplamnn eit olmas gerekmektedir. Ayrca VIII. Stun 1.08+ 1.09 =1.10 satrndaki hcredeki miktarn uygulama yl dikim ekim bilgileri 200.. yl dikim toplamna eit olmas gerekir.Orijini hanesine fidann fidanlktan gelen belgesindeki orijini yazlacaktr.Miktarlarn rakamla ifadesinde hibir ekilde buuk yazlmayacak, rakamlar aa ve yukar tam sayya dntrlecek, ayn zamanda rakamlar arasna (.)(,) gibi iaretler konulmayacaktr.Hibir hcre bo braklmayacak, eer o hcreye yazlacak bilgi yoksa mutlaka (-) iareti konacaktr.Yaplan tesis mkerrer ise yine aynen bu cetvelde gsterilecek ancak kaytlara ilenmek zere cetvelin altna not yazlacak, izleyen yllara ait cetvellerin tesis ve dikim bilgilerine ilave edilmeyecektir.Cetvelde arazi hazrl ile bakm ve korumada sarf edilen akaryakt, alet, malzeme onarm ve kira bedelleri harcamalar ait olduu almann harcama miktarna dahil edilecektir.Tamamlama saha hektar ve kullanlan fidan says Dikilen Fidann blounda gsterilmeyecektir.Ekimle aalandrma yaplm olmas halinde kullanlan tohumun tr ve orijini fidan tr ve orijini imi gibi Dikilen Fidann hanelerinde gsterilecek, ekim yaplan alann hektar aynen yazlacak fidann adedi hanelerine ise ocak adedi yazlacaktr.Yl sonu uygulama izleme cetvellerine eklenen yllk almalar gsterir haritada ekimle aalandrlm ksmlar taranarak ayrca gsterilecektir.Cetvelin sonunda mutlaka tanzim ve kontrol eden birim amirleri ad ve soyadlarn yazarak imza edeceklerdir.Yl Sonu Aalandrma Uygulama zleme Cetveli:Yl sonundan itibaren tanzim edilerek 30 ocak tarihinde Merkez'de olacak ekilde gnderilecektir. Bu cetvellerdeki fiziki ve nakdi gereklemeler aralk ayna ait aylk fax cetvellerindeki deerlere eit olacaktr.

AALANDIRILAN ALANLAR ZELGES EK:8 DZENLENME ESASLARI

Bu izelgedeki bilgilerin toplam EK:7 toplamlarna eit olacaktr.

Stun 1: Projesindeki Blme ve Blmecik Numaralar tek tek ve alt alta srayla yazlacaktr.Stun 2: Her blmenin Projesindeki aalandrlacak alan miktar yazlacak.Stun 3: Projesinde Aalandrlacak dendii halde uygulamada teknik nedenle aalandrmaya konu edilemeyen alann nitelii yazlacak.

rnek: Talk,-kayalk, Dere vejetasyonu, vs.Stun 4: Teknik nedenle aalandrlamayan sahalarn miktar yazlacak.Stun 5: Projesinde Aalandrlacak dendii halde uygulamada sosyal nedenle aalandrmaya konu edilemeyen alann miktar yazlacak. Stun 6,7,8,9: EK:7 'deki miktarlar yazlacak.Stun 10: Bakmn nitelii alt alta yazlacak. rnek: Yangn Koruma Yolu, Servis Yolu, tamamlama dikimi, Otalma-apa, Srgn kontrolu, teras onarm gibi.Stun 11,12: Bakm yaplan alan miktarlar yazlacak ve her blmenin bilgilerinin alt soldan saa izilerek toplam bakm yaplan alan yazlacaktr. Toplam; rakamlarn aritmetik toplamn deil, bakm yaplan alann bykln gsterecektir. Tm blmelere ait bilgiler tek tek girildikten sonra son satrda ayrntl toplamlara yer verilecektir.

EK: 8............... PROJES ............. YILI AALANDIRILAN ALANLAR ZELGES

KONTROL EDENube Mdr

DZENLEYENAalandrma Mhendisi

4342

BLME VE BLMECK AALANDIRILMAYAN ALAN AALANDIRILAN ALAN YAPILAN BAKIM

TOPRAK LEMETEKNK NEDENLENO.SU

PROJESNE GRE

AAL.ALANI (Ha) NTEL

ALANI(Ha)

SOSYALNEDENLE

(Ha)

LE (Ha)MAKNELE (Ha)

YKY(Ha) S

ERV

SYO

LU (H

a)

NTELLE

(Ha)

MAKNE LE

(Ha)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

36 40,0

Talk,kayalkDere vejetasyonuKor. Veya IslEd. Vej.

53,07,0

,0

10,0

10,0

10,0

1,0 1,0 - - -

Bl. Top. 47,0 15,0 10,0

10,0

10,0 1,0 1,0

43 -

YKYServ.Yol.Ot alma-apaDiscaroSrg. Kont.Tamamlama

--

30,0-

10,05,0

1,51,0-

15,05,0-

Bl. Top.

30,0 22,5

TOPLAM

- - - - - - -

....... YILI AALANDIRMA SAHASINA AT FDAN SAYIM TUTANAI

L LES PROJES - SERS BLME NOAALANDIRMA ALANI (HA.)BAKISIRAKIMISAYIMIN YAPILDII TARHTESS YILITESS EDLEN TR BR NCEK DNEMDE BAARI YZDES

:::::::::::

NOT: a= Normal gelime gsteren fidanlarn toplamdr. b= Bulunmas gereken 50 adet fidann, lm yaplan nokta adedinin arpm ile bulunan saydr.

a1+a2+a3+a4+a5+Baar yzdesi = ------------------------------------------------------- = % ......... bBaarszln Nedenleri:

Baarsz alanlarn baarl hale getirilmeleri iin yaplacak ilemler ve zaman:

SAYIM KOMSYONU

Mhendis ye ye

EK: 10 a

FDAN SAYIM ZELGES

....... YILI FDAN KULLANMA ZELGES

L : AGM MHENDSL :

SERS : PROJE ADI :

DKM YAPILAN SAHANIN KULLANILAN FDAN

BLME VEBLMECK

NO.SU

ALANI(Ha.)

ORTALAMAYKSEKL

m

TOHUMUNORJN

ALINDIIFDANLIK

TR YAIORTALAMABOYU (cm)

Ha.aDKLEN

FDAN (Ad.)

TESSTEKULLANILANFDAN (Ad.)

TAMAMLAMADAKULLANILANFDAN (Ad.)

TOPLAMFDAN(Ad.)

TOPLAM

KONTROL EDENube Mdr

DZENLEYENAGM Mhendisi

EK: 9

4544

Sra/Teras No 0-Balang 150 metre 300 metre 450 metre 600 metre 750 metre10

2030

40

50

60

70

"

"

TOPLAM a1= a2= a3= a4= a5= a6=

FDAN SAYIM TUTANAI AIKLAMASI

1- Aalandrma sahasnda dikilen fidanlar belli aralklarla yaplm bulunan teraslara veya fidan sralar zerinde belli mesafelerde dikildiklerinden, sahadaki baar durumlarnn saptanmas da belli bir sistematik esasa gre yaplacak fidan saymlaryla ortaya