Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)

Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

(BAP)

Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri

Sosyal beceriler• Bireyin çevresiyle

etkileşimini kolaylaştıran ve çevreden onay almasını sağlayan becerilerdir.

Sosyal beceriler• Etkileşim,

işbirliği, kendine güven ve kişisel uyumla ilgili becerileri kapsar.

Zihinsel yetersizliği olan çocukların sosyal özellikleri • Davranışsal ve

zihinsel yönden sınırlılıkları nedeniyle sosyal becerilerde yetersizlik gösterirler.

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri 3

Sosyal becerilerdeki sınırlılıklar zihinsel yetersizliği olan çocukların ;

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri 4

Hangi ortam, hangi davranış?

Uygun sosyal tepki?

iletişim başlatma,

sürdürme ve sonlandırma?

duygularını anlama ve

karşısındakinin duygularına uygun tepkide bulunma?

kendini ödüllendirme?

devam…

çatışmaları çözmeverilen görevi

tamamlama, grup etkinliklerine

katılma

başkasının bakış açısını anlama,

başkalarının yerine kendini koyarak

düşünme

sosyal olayların sonuçlarını önceden

kestirmekarar verme ve problem çözme

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri 5

Zihinsel yetersizlik, sosyal ortamlarda başkalarını

gözleyerek ve model alarak

öğrenebilecekleri sosyal

becerileri edinmelerini

zorlaştırmaktadır.

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri 6

-çevrelerinden uzaklaşmaları-yalnız kalmaları

- kendilerinden yaşça küçük olanlarla ilişki kurmaları

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri 7

Zihinsel yetersizliği olan çocuklar ;-toplumda olumsuz tutumlarla sık karşılaşmaları

- reddedilmeleri, -ayrı okullarda eğitim almaları

- başkalarına bağımlılık nedenleriyle -fazla stres ve depresyon yaşamaktadırlar .

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri 8

Davranışsal özellikleri• çevresel, genetik

ve organik nedenlere bağlıdır.

Davranışsal özellikleri• normal gelişim

gösteren akranlarına göre daha fazla problem davranış sergilerler.

Davranışsal özellikleri• Bu davranış

problemlerinin nedenleri ve işlevleri onların davranışsal özelliklerinin temelini oluşturur.

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri 9

Davranışsal özellikleri• genelde eleştiriyi ve

isteklerinin reddedilmesini kabul etmede ve kendini kontrol etmede zorluk çekerler.

Davranışsal özellikleri• Bu tür durumlarda nesne

fırlatma, kendine zarar verme, tırnak yeme gibi problem davranışlar sergilerler.

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri 10

Davranışsal özellikleri• Kendi duygu ve

düşüncelerini ifade etme gibi iletişim becerilerinde sınırlılık göstermeleri ve günlük etkinliklere katılmada güçlük yaşamaları nedeniyle

Davranışsal özellikleri• istenen bir sonuca

ulaşma ya da istenmeyen bir sonuçtan kaçma amacıyla davranış problemleri sergiledikleri görülmektedir.

Davranışsal özellikleri• Bu davranış

problemleri arasında basmakalıp davranışlar ve kendini yaralama davranışları en sık rastlanılanlardır.

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri 11

Basmakalıp Davranışlar

Yineleyici, amaçlı gibi görünen ve işlevsel olmayan motor davranışların olmasıdır.

Basmakalıp davranışlar arasında sallanma, başını sallama, ellerini/kollarını sallama ya da bireye özgü davranışlar yer almaktadır.

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri 12

Kendini yaralama

Kendini ısırma, yumruklama, tokat atma, kendine çimdik atma, kendi kafasına vurma, cisimleri ağzına sokma gibi davranışlar en sık görülen kendini yaralama davranışlarıdır.

Bu tür davranış problemleri uygun müdahale teknikleriyle ve tıbbi yöntemlerle ortadan kaldırılabilmekte ya da azaltılabilmektedir.

1.4.3 Sosyal, Davranışsal ve Duygusal Özellikleri 13