[123doc.vn] giai quyet tranh chap thuong mai tai toa an nhan dan tinh nghe an thuc trang va giai...

136

Upload: nguyen-kim-hoang

Post on 11-Nov-2015

220 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

giải quyết tranh chấp

TRANSCRIPT

M u

Danh mc t vit tt Blttds:

B lut t tng dn sBlds:

B lut dn sDN:

Doanh nghipXhcn:

X hi ch nghaTand:

Ta n nhn dn

Tandtc: Ta n nhn dn ti cao TNHH: Trch nhim hu hnMc lc

TrangM u.....................................................................................................1

1. Tnh cp thit ca vic nghin cu...........................................................1

2. Tnh hnh nghin cu ca ti...............................................................3

3. Mc ch v nhim v nghin cu...........................................................4

4. i tng v phm vi nghin cu............................................................5

5. C s khoa hc v phng php nghin cu............................................5

6. ng gp ca kho lun...........................................................................5

7. Kt cu ca kho lun..............................................................................6

Chng 1. C s l lun v phng thc gii quyt tranh chp bng to n..........................................................................................................7

1.1. Khi nim tranh chp thng mi v cc phng thc gii quyt tranh chp thng mi..................................................................................7

1.2. Nhng nguyn tc c bn trong vic gii quyt cc tranh chp kinh t ti To n nhn dn..19

1.3. Thm quyn gii quyt tranh chp thng mi ca To n..................25

1.4. Th tc gii quyt tranh chp thng mi bng To n30

Chng 2. Thc trng gii quyt tranh chp thng mi ti To n nhn dn tnh Ngh An..41

2.1. Thc trng gii quyt tranh chp kinh t thng mi ti To n nhn dn tnh Ngh An.41

2.2. Mt s hn ch, vng mc trong qu trnh gii quyt tranh chp thng mi ti To n nhn dn tnh Ngh An55

2.3. Nguyn nhn ca nhng vn ang gp phi trong qu trnh gii quyt tranh chp kinh t ti ti To n nhn dn tnh Ngh An..64

2.4. Mt s gii php v kin ngh v gii quyt tranh chp kinh t bng To n kinh t ti ti To n nhn dn tnh Ngh An..66

Kt lun73

Ti liu tham kho.........................................................................74

M u

1. Tnh cp thit ca tiTrong iu kin kinh t ngy cng pht trin, cc tranh chp v kinh doanh, thng mi ngy cng a dng v phc tp. Mt khc khi nc ta gia nhp t chc thng mi th gii (WTO). Nhiu quan h kinh t cng mang nhng din mo sc thi mi. Tng ng vi s a dng phong ph ca cc quan h ny, cc tranh chp kinh t ngy cng mun hnh mun v v vi s lng ln. Vit Nam ni chung cng nh tnh Ngh An ni ring cc ng s thng la chn hnh thc gii quyt tranh chp kinh t bng To n nh mt gii php cui cng bo v c hiu qu nht cc quyn v li ch ca mnh khi tht bi trong vic s dng c ch thng lng, ho gii. Chnh v vy, To n c vai tr v cng quan trng. Hn na, To n l mt thit ch ca Nh nc; hot ng ca To n l mt hot ng rt c bit v mang tnh k nng ngh nghip cao; v l , hot ng xt x ca To n phi m bo cng minh, nhanh chng, chnh xc v kp thi trnh tnh trng tn ng n, gii quyt n ko di, d gy phin h, mt mi cho cc bn ng s. Do vy, vic nghin cu thc tin v gii quyt tranh chp kinh t, thng mi ti To n c nhiu ngi quan tm. ng thi vic gii quyt tranh chp ny cng gp phn m bo quyn v li ch ca ng s, m bo mi trng kinh doanh lnh mnh v an ninh quc gia.

Di quan im ca cc nh kinh t hc, nn kinh t th trng to iu kin cho vic thu ht cc ngnh u t trong v ngoi nc thc y nn sn xut hng ho nc ta pht trin. Song di quan im ca cc nh lut hc th chnh nn sn xut hng ho pht trin cao lm pht sinh nhiu mi quan h kinh t phc tp gia cc n v sn xut, kinh doanh vi nhau. Trong nhng biu hin ca n l cc tranh chp kinh t khi m hai bn khng th tho thun c. Trong trng hp , vic gii quyt tranh chp ny u? v c thc hin bi c quan no? cho cc n v sn xut, kinh doanh yn tm, tin tng vo ng li pht trin kinh t trong thi k i mi m ng, Nh nc ta t ra l vn ht sc cn thit v cp bch trong giai on hin nay nc ta.Trn quan im khng t nhng cng trnh nghin cu v ang c nghin cu tm hiu a ra nhng gii php hu ch quan trng i vi vn gii quyt tranh chp trong hot ng kinh doanh hin nay. Tuy vy, tt c nhng cng trnh vn ch yu l nu ln nhng quan im chung v trong pham vi rng thiu tnh c th ti mt a phng nht nh tm hiu c nhng vn c nu ln v nhn xt tm ra mt gii php, hng i c th cho cng tc gii quyt tranh chp kinh t, thng mi ti mt To n cp tnh. Vi s tm hiu nhng vn u vit ca cng tc gii quyt vn tranh chp t tm hiu lm sng t thm nhng hn ch trong cng tc thc hin gii quyt nhng tranh chp v kinh t a ra nhng gii php hu ch cho vic n nh pht trin nn kinh t ca mt a phng nht nh cng nh c nc chng ta hin nay.

V vy, vn t ra l cn phi c s nghin cu gii quyt vn tranh chp kinh t ti To n mt cch ton din, y , c h thng c v l lun v thc tin ti mt To n nhn dn cp tnh nht nh, nhm nng cao hiu qu ca cng tc x l cc v n tranh chp v kinh t, trnh xy ra nhng sai lm, thiu st trong vic gii quyt cc tranh chp kinh t, thng mi ti To n v lm phong ph thm l lun v gii quyt tranh chp kinh t ti To n ni chung. Xt thy, cng tc gii quyt tranh chp kinh t ti mt To n cp tnh l rt quan trng v c ngha ln trong cng tc b sung l lun cho h thng php lut, v tm ra nhng gii php mi v hon thin hn trong cch thc gii quyt cc v n tranh chp kinh t.p ng yu cu , Nh nc ta thc hin cuc ci cch su sc trong vic t chc cc c quan gii quyt tranh chp kinh t. Trong c vic thnh lp To n kinh t - mt To chuyn trch trong H thng To n nhn dn c chc nng gii quyt cc tranh chp kinh t v gii quyt cc yu cu tuyn b ph sn doanh nghip theo Lut sa i, b sung mt s iu ca Lut t chc To n nhn dn c Quc hi thng qua ngy 28/12/1993 v c hiu lc ngy 01/07/1994. T n nay, phng thc gii quyt tranh chp kinh t ph bin nht, quan trng nht l To n.

Tri qua cc thi gian khc nhau ca x hi v s pht trin i ln ca nn kinh t, cc To kinh t thuc To n nhn dn t c nhng kt qu nht nh. Tuy nhin, vic gii quyt tranh chp kinh t bng To n ang t ra nhiu vn cn tip tc nghin cu nhm hon thin php lut v ni dung v php lut v t tng cng nh v t chc cc To kinh t thuc To n nhn dn.

Xut pht t yu cu khch quan i mi phng thc gii quyt tranh chp kinh t To n nhn dn ni chung v To n nhn dn tnh Ngh An ni ring, ti la chn nghin cu vn Gii quyt tranh chp Thng mi ti Ta n nhn dn Tnh Ngh An - Thc trng v gii php lm ti kho lun tt nghip.

2. Tnh hnh nghin cu ca tiGii quyt cc tranh chp trong i sng x hi lun l vn t ra mt cch thit yu a n mt kt lun ph hp ng vi bn cht ca vn , trong hot ng ca cuc sng hng ngy ca x hi chung ta lun c nhng vng mc i hi c mt cch thc tho ng cho hai bn l gii quyt tranh chp, vi nhng lnh vc gii quyt tranh chp th cch thc gii quyt tranh chp kinh t, thng mi ti to n lun c quan tm v c nhng cch thc nghin cu khc nhau. Mt s cng trnh nghin cu cng cp vn gii quyt tranh chp kinh t ti To n l: Gio trnh Lut thng mi (2008) ca Trng i hc Lut H Ni; Gio trnh lut thng mi Vit Nam (2008) ca Khoa Lut, i hc Quc gia H Ni; ti "Cc phng php gii quyt tranh chp kinh t Vit Nam" thuc D n VIE/94/003 ca B T php; Lun vn thc s ca o Vn Hi (1996) v ti "Gii quyt tranh chp kinh t bng To n "; ti khoa hc cp b ca B T php "Cc phng thc gii quyt tranh chp kinh t Vit Nam hin nay" (1999) cp n vn gii quyt tranh chp kinh doanh - thng mi ti Ta n ni chung c mt s cng trnh khoa hc tip cn nhng gc khc nhau. Tuy nhin gii quyt tranh chp kinh doanh - thng mi Ta n tnh Ngh An th hin nay cha c. V vy, y l cng trnh khoa hc u tin nghin cu v vn ny vi ti: Gii quyt tranh chp Thng mi ti Ta n nhn dn Tnh Ngh An - Thc trng v gii php l mt cng trnh nghin cu trong phm vi ti mt a phng c th v gii quyt tranh chp kinh t mt cch ton din c v l lun v thc tin v hot ng gii quyt tranh chp kinh t ti TAND cp tnh.3. Mc ch v nhim v nghin cu3.1. Mc ch ca kho lun Kho lun nhm lm sng t c s l lun ca cng tc gii quyt tranh chp kinh t ca To n nhn dn cp tnh thng qua thc tin gii quyt cc v n v kinh t trn a bn tnh Ngh An v hng ti nhng phng hng gii php nng cao thm trnh cng nh cch thc khc nhau trong cng tc x l tranh chp kinh t.3.2. Nhim v ca kho lunLm sng t cc vn tranh chp kinh t gii quyt ti To n vi nhng nhim v c bn l:Nghin cu c s l lun ca vic gii quyt tranh chp kinh t ti To n nhn dn tnh Ngh an.Nghin cu cc quy nh ca php lut hin hnh v th tc gii quyt tranh chp thng mi ti To n

Thu thp cc thng tin ti liu, cc s liu c bn trong cng tc gii quyt tranh chp thng mi ti TAND tnh Ngh An t nm 2005 - 2009 .Nhn xt, nh gi v nu phng hng cng nh mt s bin php c th nhm xy dng v hon thin php lut v vic gii quyt cc tranh chp kinh t ti To n.4. i tng v phm vi nghin cu

4.1. i tng nghin cu Kho lun nghin cu v thc trng gii quyt tranh chp thng mi bng To n mt a phng, c th l TAND Tnh Ngh An.4.2. Phm vi nghin cu Kho lun phn tch, nh gi khi qut thc trng gii quyt tranh chp thng mi ti To n nhn dn Tnh Ngh An t nm 2005 - 2009.5. C s khoa hc v phng php nghin cu5.1. C s khoa hc ti c thc hin trn c s phng php lun ca ti l da vo quan im ch ngha Mc-Lnin, t tng H Ch Minh v chnh sch, quan im ch trng ng li ca ng Nh nc v php lut.5.2. Phng php nghin cu Cc phng php ch yu ca ti l d trn cc phng php phn tch, tng hp, so snh, kho st thc tin, s liu thu thp c lin quan n php lut v thc hin php lut v gii quyt tranh chp kinh t bng To n TAND Tnh Ngh An.

6. ng gp ca kho lunKho lun gp phn lm sng t c s l lun v vic gii quyt tranh chp thng mi ti TAND cp tnh.Vi kt qu nghin cu t c ca kho lun c th p dng vo cng tc gii quyt cc tranh chp v kinh t, thng mi ti to nKho lun c th dng lm t liu tham kho cho cc c quan thc thi php lut, sinh vin chuyn ngnh Lut, Chnh tr - Lut v tt c nhng ai quan tm.7. Kt cu ca kho lunNgoi phn m u, kt lun, ti liu tham kho, kho lun bao gm 2 chng 8 tit.Chng 1

C s l lun v phng thc gii quyt tranh chp bng to n

1.1. Khi nim tranh chp thng mi v cc phng thc gii quyt tranh chp thng mi1.1.1. Khi nim tranh chp thng mi

Tranh chp thng mi hay tranh chp kinh doanh l mt thut ng quen thuc trong i sng kinh t x hi cc nc trn th gii. Khi nim ny mi c s dng rng ri v ph bin nc ta trong my nm gn y cng s nhng bc ca khi nim tranh chp kinh t - mt khi nim quen thuc ca c ch k hoch ho n su trong tim thc v t duy php l ca ngi Vit Nam.H thng php lut Vit Nam tng tn ti nhng khi nim khc nhau biu t loi hnh tranh chp ny. Mc d khng xy dng c mt khi nim chun mc v tranh chp kinh t nhng Php lnh th tc gii quyt cc v n kinh t t ngy 16/3/1994 v Ngh nh s 116/CP ngy 5/9/1994 cng lit k cc tranh chp c coi l tranh chp kinh t thuc thm quyn gii quyt ca ta n kinh t v trng ti kinh t. Theo cc vn bn php lut ny, cc tranh chp kinh t bao gm: - Cc tranh chp v hp ng kinh t gia php nhn vi php nhn, gia php nhn vi c nhn c ng k kinh doanh.- Cc tranh chp gia cng ty vi cc thnh vin ca cng ty, gia cc thnh vin ca cng ty vi nhau lin quan n vic thnh lp, hot ng, gii th cng ty.- Cc tranh chp lin quan n vic mua bn c phiu, tri phiu.- Cc tranh chp kinh t khc theo quy nh ca php lut.

Di gc php lut t tng hin hnh Vit Nam hin nay, tranh chp thng mi bao gm nhng tranh chp pht sinh trong ni b cng ty, trong hot ng kinh doanh v.v C th ni cch tip cn ny c phm vi ni hm hp nn khng th bao qut ht tranh chp v ang pht sinh trong nn kinh t th trng nc ta hin nay.Khi nim tranh chp thng mi ln u tin c cp trong lut thng mi 10/5/1997 song theo lut thng mi, tranh chp thng mi l tranh chp pht sinh do vic khng thc hin hoc thc hin khng ng hp ng thng mi. (iu 238, Lut thng mi 1997). Tuy nhin quan nim v tranh chp thng mi theo Lut thng mi 1997 loi b nhiu tranh chp khng c coi l tranh chp thng mi.Lut thng mi 2005 v php lnh Trng ti thng mi 2003 khng a khi nim tranh chp thng mi m ch a ra khi nim hot ng thng mi hot ng nhm mc ch sinh li, bao gm mua bn hng ho, cung ng dch v, u t, xc tin thng mi v cc hot ng nhm mc ch sinh li khc (khon 1 iu 3, Lut thng mi 2005).iu 29 B lut t tng dn s nm 2004 cng lit k cc tranh chp v kinh doanh, thng mi thuc thm quyn gii quyt ca to n gm c:

- Tranh chp pht sinh trong hot ng kinh doanh thng mi gia cc c nhn, t chc c ng k kinh doanh vi nhau v u c mc ch li nhun, bao gm: Mua bn hng ho; cung ng dch v; phn phi; i din; i l; k gi; thu; cho thu; thu mua; xy dng; t vn, k thut; vn chuyn hng ho, hnh khch bng ng st, ng b, ng thu ni a; ng hng khng, ng bin; Mua bn c phiu, tri phiu v cc giy t c gi khc nhau; u t, ti chnh, ngn hng; bo him; thm d, khai thc.- Tranh chp v quyn s hu tr tu, chuyn giao cng ngh gia cc c nhn, t chc vi nhau v u c mc nh li nhun.

- Tranh chp gia cng ty vi cc thnh vin ca cng ty, gia cc thnh vin cng ty vi nhau lin quan n vic thnh lp, hot ng, gii th, sp nhp, hp nht, chia, tch, chuyn i hnh thc t chc ca cng ty.- Cc tranh chp khc v kinh doanh, thng mi m php lut c quy nh.Tranh chp thng mi c cc c trng c bn sau:

+ Tranh chp pht sinh t hot ng kinh doanh thng mi

+ C mc ch sinh li + Ch yu do thng nhn thc hinNh vy tranh chp kinh t hay tranh chp thng mi cn c hiu l nhng mu thun (bt ng hay xung t) v quyn v ngha v gia cc bn trong qu trnh hot ng thng mi (Gio trnh Lut thng mi - Tp 2 - Trng i hc lut H Ni).Tranh chp kinh t l h qu pht sinh t cc quan h kinh t - cc quan h c tnh cht ti sn vi mc ch kinh doanh, kim li. Tnh cht, c im ca cc tranh chp kinh t b chi phi bi tnh cht ni dung ca cc quan h kinh t. Hay ni cch khc c s pht sinh ca cc tranh chp kinh t l hot ng kinh t gia cc ch th.Gii quyt tranh chp kinh t, thng mi c hiu l cc hnh thc, cc phng php nhm gii quyt cc bt ng v quyn v ngha v c cc ch th kinh doanh bo v quyn v li ch hp php ca cc ch th c tranh chp.

1.1.2. Cc phng thc gii quyt tranh chp thng miTrn th gii cng nh Vit Nam, tn ti bn phng thc gii quyt tranh chp thng mi c bn, bao gm:

- Thng lng

- Ho gii

- Trng ti thng mi

- To n 1.1.2.1. Phng thc thng lngThng lng l phng thc gii quyt tranh chp thng qua vic cc bn tranh chp cng nhau bn bc, t dn xp, tho g nhng bt ng pht sinh loi b tranh chp m khng cn c s tr gip hay phn quyt ca bt k bn th ba no.Thng lng l phng thc gii quyt tranh chp xut hin sm nht, thng dng v ph bin nht c cc bn tranh chp p dng rng ri gii quyt mi tranh chp pht sinh trong i sng x hi, nht l trong hot ng thng mi. Phng thc gii quyt tranh chp ny thng c gii thng nhn la chn mi khi c tranh chp pht sinh, bi s n gin ca phng thc thc hin, t tn km, li khng b rng buc bi nhng th tc php l phc tp, uy tn cng nh b mt trong kinh doanh c bo m ti a v mc phng hi n mi quan h hp tc gia cc bn cng thp, thm ch cn tng cng s hiu bit v hp tc ln nhau khi thng lng thnh cng.Bn cht ca thng lng c th hin qua cc c trng c bn sau y:

- Th nht, phng thc gii quyt tranh chp ny c thc hin bi c ch t gii quyt thng qua vic cc bn tranh chp gp nhau bn bc, tho thun t gii quyt nhng bt ng pht sinh m khng cn c s hin din ca bn th ba tr gip hay ra phn quyt.- Th hai, qu trnh thng lng gia cc bn cng khng chu s rng buc ca bt k nguyn tc php l hay nhng quy nh mang tnh khun mu no ca php lut v th tc gii quyt tranh chp. Php lut ca Vit Nam mi ch dng li vic ghi nhn thng lng l mt phng thc gii quyt tranh chp thng mi m khng c bt k quy nh no chi phi n c ch gii quyt tranh chp thng mi bng thng lng.- Th ba, vic thc thi kt qu thng lng hon ton ph thuc vo s t nguyn ca mi bn tranh chp m khng c bt k c ch php l no bo m vic thc thi i vi tho thun ca cc bn trong qu trnh thng lng. 1.1.2.2. Phng thc ho giiHo gii l phng thc gii quyt tranh chp vi s tham gia ca bn th ba lm trung gian ho gii h tr, thuyt phc cc bn tranh chp tm kim cc gii php nhm loi tr tranh chp pht sinh.Bn cht ca ha gii c th hin qua cc c trng c bn sau y:- Th nht, vic gii quyt tranh chp thng mi bng ho gii c s hin din ca bn th ba (do cc bn tranh chp la chn) lm trung gian tr gip cc bn tm kim gii php ti u nhm loi tr tranh chp.

im khc bit c bn gia ho gii v thng lng l trong ho gii lun c s xut hin ca ngi th ba tham gia vo qa trnh gii quyt tranh chp thng lng l s t gii quyt tranh chp gia cc bn m khng c s xut hin ca ngi th ba.

Tuy nhin, bn th ba lm trung gian ho gii khng c quyn quyt nh hay p t bt c vn g nhm rng buc cc bn tranh chp. Quyn quyt nh cui cng vn thuc v cc bn tranh chp khi h thng nht c ch vi nhau v gii quyt v tranh chp trn c s hng dn, tr gip ca ngi th ba lm trung gian ho gii.

Tuy cng c s tham gia ca bn th ba vo qu trnh gii quyt tranh chp nhng ho gii khc vi phng thc tranh chp thng mi ti trng ti hay to n bi vai tr ca ngi th ba. Trng ti hay to n vi t cch ngi th ba tham gia vo v gii quyt v tranh chp li c quyn ra phn quyt rng buc cc bn tranh chp.

- Th hai, qu trnh ho gii cc bn tranh chp cng khng chu s chi phi bi cc quy nh ca tnh khun mu, bt buc ca php lut v th tc ho gii.

Cng ging nh thng lng, php lut hin hnh ca Vit Nam khng c quy nh no rng buc, chi phi n c ch ho gii ngoi cc quy nh c tnh cht ghi nhn thng lng, ho gii l nhng phng thc gii quyt tranh chp c cc bn tranh chp u tin la chn gii quyt tranh chp pht sinh.

- Th ba, kt qu ho gii thnh c thc thi cng hon ton ph thuc vo s t nguyn ca cc bn tranh chp m khng c bt k c ch php l no m bo thi hnh nhng cam kt ca cc bn trong qu trnh ho gii.

Cng ging nh thng lng gii quyt tranh chp thng mi bng ho gii thc cht vn c thc hin bng c ch t gii quyt v hon ton da trn c s t nguyn ca cc bn tranh chp.1.1.2.3. Phng thc trng ti thng mi

Trng ti thng mi tn ti di hai hnh thc, l trng ti v vic (trng ti ad- hoc) v trng ti thng trc. * Trng ti v vic:Trng ti v vic l phng thc trng ti do cc bn tranh chp tho thun thnh lp gii quyt cc v tranh chp gia cc bn v trng ti s t chm dt tn ti khi gii quyt xong v tranh chp.

Trng ti v vic l hnh thc trng ti xut hin sm nht, c s dng rng ri cc nc trn th gii. Php lut v trng ti ca cc nc trn th gii u ghi nhn s tn ti ca hnh thc trng ti ny. Tuy nhin, quy nh ca php lut cc nc v hnh thc trng ti ny cng mc su, rng khc nhau.

Bn cht ca trng ti v vic c th hin qua cc c trng c bn sau y:

- Th nht, trng ti v vic ch c thnh lp khi pht sinh tranh chp v t chm dt hot ng (t gii th) khi gii quyt xong tranh chp.

Tnh cht v vic hay lm thi ca hnh thc trng ti ny th hin ch trng ti ch c thnh lp theo tho thun ca cc bn tranh chp gii quyt v tranh chp c th gia cc bn. Hnh thc trng ti ny ch tn ti v hot ng trong thi gian gii quyt v tranh chp gia cc bn, khi gii quyt xong v tranh chp, trng ti t chm dt hot ng.

- Th hai, trng ti v vic khng c tr s thng trc, khng c b my iu hnh (v ch c thnh lp gii quyt v tranh chp theo s tho thun ca cc bn) v khng c danh sch trng ti vin ring.

Trng ti vin c cc bn la chn hoc c ch nh c th l ngi c tn trong hoc ngoi danh sch trng ti vin ca bt c trung tm trng ti no.- Th ba, trng ti v vic khng c quy tc t tng dnh ring cho mnh.

Trng ti v vic ch c cc bn thnh lp khi pht sinh tranh chp bn quy tc t tng gii quyt v tranh chp phi c cc bn tho thun xy dng. Tuy nhin, trnh lng ph thi gian cng nh cng sc u t vo vic xy dng quy tc t tng, cc bn tranh chp c th tho thun la chn bt k mt quy tc t tng ph bin no, m thng thng l quy tc t tng ca cc trung tm trng ti trong nc v quc t.* Trng ti thng trc: cc nc trn th gii, trng ti thng trc thng c t chc di nhng hnh thc a dng nh: Cc trung tm trng ti (trung tm trng ti quc t singgapore, trung tm trng ti thng mi quc t Australia, trung tm trng ti quc t Hng Kng ), cc hip hi trng ti (Hip hi trng ti Hoa K, hip hi trng ti Nht Bn) hay cc vin trng ti (Vin trng ti Stockholm- Thu in) nhng ch yu v ph bin c t chc di dng cc trung tm trng ti.Theo php lut Vit Nam, trng ti thng trc c t chc di dng cc trung tm trng ti. Trung tm trng ti l t chc phi chnh ph, c t cch php nhn, c con du, c ti khon ring v tr s giao dch n nh.

Cc trung tm trng ti c mt s c trng c bn sau y:

- Th nht, cc trung tm trng ti l t chc phi chnh ph, khng nm trong h thng c quan Nh nc.

Cc trung tm trng ti c thnh lp theo sng kin ca cc trng ti vin sau khi c c quan Nh nc c thm quyn cho php, ch khng phi c thnh lp bi Nh nc. Cc trung tm trng ti khng nm trong h thng c quan qun l Nh nc (nh trng ti kinh t Nh nc trc y) Cng khng thuc h thng c quan xt x Nh nc (nh to n kinh t hin nay).

Hot ng ca trung tm trng ti theo nguyn tc t trang tri m khng c cp kinh ph hot ng t ngn sch Nh nc.Trng ti vin duy nht hoc hi ng trng ti khng nhn danh quyn lc Nh nc m nhn danh ngi th ba c lp ra phn quyt.L t chc phi chnh ph nhng cc trung tm trng ti vn lun t di s qun l v h tr ca Nh nc. Nh nc l ch th qun l i vi mi mt ca i sng x hi. Nh nc qun l i vi cc trung tm trng ti thng qua vic ban hnh cc vn bn php lut to s s php l cho vic t chc v hot ng ca cc trung tm trng ti. Ngoi ra, vic qun l Nh nc i vi trng ti thng mi cn c thc hin thng qua hot ng qun l ca h thng cc c quan Nh nc c thm quyn trong vic cp, thay i, b sung hay thu hi giy php thnh lp, giy ng k ca cc trung tm trng ti- Th hai, cc trung tm trng ti c t cch php nhn, tn ti c lp vi nhau.

Trung tm trng ti l t chc tho mn y cc iu kin ca php nhn, bao gm:

+ c thnh lp hp php

+ C c cu t chc cht ch

+ C ti sn c lp vi c nhn, t chc khc v t chu trch nhim bng ti sn

+ Nhn danh mnh tham gia cc quan h php lut mt cch c lp (iu 84 BLDS nm 2005)

Mi trung tm trng ti l mt php nhn, tn ti c lp v bnh ng vi cc trung tm trng ti khc. Ngoi s c lp, bnh ng v quan h hp tc (nu c), gia cc trung tm trng ti khng quan h quan h ph thuc cp trn, cp di nh h thng cc c quan ti phn Nh nc. S khc bit ny v t chc ca trng ti thng mi (c quan ti phn t) so vi h thng t chc ca to n (c quan ti phn cng) dn n tnh c th ca t tng trng ti trong vic p dng nguyn tc xt x mt ln.- Th ba, t chc v qun l cc trung tm trng ti rt n gin, gn nh.C cu t chc ca trung tm trng ti gm c ban iu hnh v cc trng ti vin ca trung tm trng ti.Ban iu hnh ca trung tm trng ti gm c ch tch, mt hoc cc ph ch tch trung tm trng ti v c th c tng th k trung tm trng ti do ch tch trung tm trng ti c.

Bn cnh ban iu hnh, trung tm trng ti cn c cc trng ti vin trong danh sch trng ti vin ca trung tm trng ti. Cc trng ti vin tham gia vo vic gii quyt tranh chp khi c chn hoc ch nh.- Th t, mi trung tm trng ti t quyt nh v lnh vc hot ng v c quy tc t tng ring.

Mi trung tm trng ti t xc nh v lnh vc hot ng ca mnh tu thuc vo kh nng chuyn ca i ng trng ti vin v phi c ghi r trong iu l ca trung tm trng ti. Trong qu trnh hot ng, cc trung tm trng ti c quyn m rng hoc thu hp phm vi lnh vc hot ng nhng phi c s chun thun ca c quan Nh nc c thm quyn.- Th nm, hot ng xt x ca trung tm trng ti c tin hnh bi cc trng ti vin ca trung tm.

Mi trung tm trng ti u c danh sch ring v trng ti vin ca trung tm. Vic chn hoc ch nh trng ti vin tham gia hi ng trng ti hoc trng ti vin duy nht gii quyt v tranh chp ch c gii hn trong danh sch trng ti vin ca trung tm trng ti. V vy hot ng xt x ca trung tm trng ti ch c tin hnh bi cc trng ti vin ca chnh trung tm. c im ny c s khc bit so vi gii quyt tranh chp thng mi ti trng ti v vic.1.1.2.4. Phng thc gii quyt tranh chp kinh t, thng mi bng con ng To n Theo lut php hin hnh ca Vit Nam th gii cng nh Vit Nam, tn ti bn phng thc gii quyt tranh chp kinh t, thng mi c bn l: Thng lng, ho gii, trng ti thng mi, to n.

Trong thc tin gii qut tranh chp kinh t thng mi th gii quyt tranh chp kinh t, thng mi c thc hin bng mt trong hai con ng c bn: Mt l, gii quyt ti to n nhn dn theo quy nh ca b lut t tng dn s; Hai l, gii quyt bng trng ti theo quy nh ca php lnh trng ti thng mi, Ngh quyt s 25/2004/ N-CP Ngy 15/11/2004 ca Chnh ph.Nh vy, khi xy ra tranh chp cc bn c th a v vic ra to n hoc trng ti gii quyt. Hai con ng ny c s khc bit c bn, tuy kt qu cui cng u c th c thc thi bng c quan thi hnh n - c quan thc hin cui cng ca mt v n.To n l c quan xt x ca Nh nc, nhn danh nc CHXHCN Vit Nam quyt nh a tranh chp ra xt x theo trnh t t tng dn s c quy nh trong B lut t tng dn s. Qu trnh t tng nh vy phi cht ch, vi nhiu th tc t tng rm r, thi gian ko di; Xt x cng khai; n c tuyn khng tu thuc ch cc bn m l kt qu ngh n ca hi ng xt x. V vy nn phng thc gii quyt bng con ng to n nu xt ton din v mi mt th cng khng phi l phng thc chim u th. Trong khi , trng ti thng mi l mt t chc phi chnh ph, ch nhn gii quyt cc v tranh chp khi cc bn c tho thun bng vn bn v vic chn trng ti. Qu trnh gii quyt, c thc hin theo nguyn tc phn s trng ti ph hp vi quy nh trong php lnh trng ti thng mi v quy ch ca t chc trng ti m cc bn la chn. Th tc gii quyt c nhiu mt ngc vi t tng to n. 1.1.3. ngha ca phng thc gii quyt tranh chp kinh t thng mi theo th tc to n

Gii quyt tranh chp bng con ng to n l phng thc gii quyt tranh chp ti c quan xt x nhn danh quyn lc nh nc, oc tin hnh theo trnh t, th tc ngim ngt, cht ch v bn n hay quyt nh ca to n v v tranh chp nu khng c x t nguyn tun th s c bo m thi hnh bng sc mnh cng ch ca Nh nc.

- ngha ca vic gii quyt tranh chp kinh t, thng mi bng to n:

m bo vic gii quyt tranh chp nhanh chng kp thi, chnh xc, nghim minh, ng php lut.

m bo cho cc phn quyt ca to n c thc thi mt cch nghim chnh ng php lut. ng thi, bo m n mc ti a s gin on trong hot ng kinh doanh ca cc ch th tranh chp. c m bo thc hin bng sc mnh cng ch ca Nh nc. 1.1.4. C cu t chc ca to n kinh ta. C cu ca to n kinh tTo n kinh t oc t chc thnh to chuyn trch trong h thng to n nhn dn nh: To dn s, ta hnh s, gm c: To n kinh t to n nhn dn ti cao, to kinh t thuc to n nhn dn cp tnh, thm phn chuyn trch xt x cc v n kinh t to n cp huyn.- Trung ng: To n nhn dn ti cao c to n kinh t tn ti c lp v song song vi cc to chuyn trch khc nh: To hnh s, to dn s, to lao ng v.v C cu t chc ca to kinh t to n nhn dn ti cao gm c chnh to, cc ph chnh to, cc thm phn v th k to. - a phng: C cu t chc ca to kinh t to n nhn dn cp tnh gm c: Chnh to, ph chnh to, cc thm phn v th k to.

- to n nhn dn cp huyn: Khng c to chuyn trch v kinh t song TAND cp huyn vn c chc nng gii quy cc tranh chp kinh t v c cc thm phn kinh t m nhn xt x cc v n kinh t.

b. Chc nng v nhim v ca to n kinh tTo kinh t to n nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng c nhng nhim v v quyn hn sau y: (Khon 3 iu 30 lut t chc to n nhn dn 2/4/2002 quy nh).

+ S thm nhng v n kinh t theo quy nh ca php lut t tng;

+ Phc thm nhng v n kinh t m bn n, quyt nh s thm m cha c hiu lc php lut ca to n cp di bi khng co, khng nghi theo quy nh ca php lut t tng;

+ Gii quyt vic ph sn theo quy nh ca php lut.

Chc nng: Theo quy nh hin nay to kinh t c hai chc nng ch yu sau:

+ Chc nng xt x cc v n kinh t theo quy nh ca php lut. y l chc nng ch yu thng xuyn mang tnh truyn thng ca mt c quan xt x, to n c thm quyn nhn danh nc Cng Ha XHCN Vit Nam tuyn n v kt qu ca vic xt x l bn n hoc quyt nh.+ Chc nng tuyn b ph sn doanh nghip: To n nhn dn cp tnh, to n nhn n ti cao l c quan c thm quyn gii quyt yu cu tuyn b ph sn doanh nghip.

- Nhim v ca To n kinh t

Gii quyt ng php lut, kp thi cc v n kinh t nhm bo v li ch ca Nh nc, quyn v li ch ca c nhn, php nhn; Nhim v bo v php ch XHCN; Nhim v bo v quyn v li ch hp php ca cng dn; Nhim v gii quyt nhanh chng kp thi cc v n kinh t.

Thc tin hot ng kinh doanh yu cu t ra l phi c phng thc gii quyt tranh chp kinh t kp thi ng php lut v t hiu qu cao, khng ch gim bt nhng tn tht v kinh t, m cn c tc dng bo v v khi phc quyn li cc doanh nghip, cc nh kinh doanh, to ra ng lc thc y kinh doanh pht trin.Mt khc khuyn khch cc c nhn v t chc trong nc cng nh nc ngoi yn tm b vn u t pht trin t nc. Ngy 16/3/1994 U ban thng v Quc hi ban hnh Php lnh th tc gii quyt cc v n kinh t, theo Lut sa i, b sung mt s iu ca Lut t chc to n nhn dn. Ngy 28/6/1996 To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn ti cao ban hnh thng t lin ngnh s 04 TTLT hng dn p dng php lnh th tc gii quyt cc v n kinh t nm 1994, trong quy nh t chc to kinh t nm trong h thng to n nhn vi vai tr nh cc to chuyn trch khc, c thm quyn gii quyt cc tranh chp pht sinh trong nn kinh t th trng. 1.2. Nhng nguyn tc c bn trong vic gii quyt cc tranh chp kinh t ti To n nhn dn

Xut pht t yu cu qun l kinh t bng php lut v yu cu li ch kinh t ca chnh cc nh doanh nghip, vic gii quyt cc tranh chp kinh t trong iu kin nn kinh t chuyn i hin nay i hi phi p ng c cc yu cu sau:- Nhanh chng v ng n, hn ch n mc ti a s gin on ca qu trnh sn xut, kinh doanh.- m bo dn ch, cng khai, quyn t nh ot ca cc bn trong qu trnh gii quyt tranh chp.- m bo yu t b mt trong kinh doanh.- m bo uy tn cho cc bn trong thng trng.- t hiu qu thi hnh cao nhm bo v mt cch c hiu qu li ch hp php ca cc bn tham gia tranh chp. to iu kin cho To n kinh t tin hnh t tng mt cch nhanh chng ng thi m bo cho cc ng s c iu kin thc hin y cc quyn v ngha v, trn c s ngn chn cc hnh vi vi phm php lut, nhng biu hin tiu cc trong qu trnh gii quyt v n th hot ng ca To n kinh t phi da trn cc nguyn tc ca t tng kinh t.

L lun Mc - L nin v Nh nc v php lut ch ra rng nguyn tc ca php lut x hi ch ngha l nhng t tng ch o bao trm ln ton b cc quy phm php lut, cc ch nh php lut v h thng cc ngnh lut c th. Theo nguyn tc ca th tc t tng kinh t l nhng t tng php l ch o chi phi ton b h thng ch nh php lut trong B lut t tng dn s 2004, lm kim ch nam nh hng xuyn sut cho ton b qu trnh hot ng gii quyt tranh chp ca To n kinh t.

Tt c cc hnh vi c tin hnh trong qu trnh t tng nh khi kin, ra quyt nh, bn n... u phi thc hin trn c s qun trit cc nguyn tc ra. Bt c mt hnh vi no vi phm cc nguyn tc ca th tc t tng kinh t u c coi l bt hp php v phi b loi b.

Khi i vo nghin cu cc nguyn tc c th thy r hot ng ca t tng kinh t cng nh cc hot ng t tng khc. Trong qu trnh gii quyt tranh chp kinh t To kinh t phi tun theo cc nguyn tc chung v t tng c quy nh trong Hin php v Lut t chc To n nhn dn nh: nguyn tc khi xt x Thm phn v Hi thm nhn dn c lp v ch tun theo php lut; To n xt x cng khai, xt x tp th v quyt nh theo a s, To n m bo cho ng s c dng ting ni, ch vit ca dn tc mnh trc to... y l cc nguyn tc chung v t tng nhng trong t tng kinh t cng c cc nguyn tc c th ring. V vy gii hn trong ni dung ca phn ny chng ti ch trnh by mt s nguyn tc c bn ca t tng kinh t.

1.2.1. Nguyn tc tn trng quyn t nh ot ca ng s

y l nguyn tc c bn ca t tng kinh t. Nguyn tc ny pht sinh t nguyn tc bo m quyn t do kinh doanh, Nh nc khng can thip vo cc hot ng kinh doanh ng php lut. Khi xy ra tranh chp, To n ch tham gia gii quyt nu ng s c n yu cu. Vic yu cu To n gii quyt tranh chp l quyn ca cc ch th kinh doanh. Cc c quan Nh nc, t chc x hi khng c quyn khi kin, khi t cc tranh chp kinh t.

Quyn t nh ot ca ng s c th hin nhng ni dung sau:- Quyn khi kin hoc khng khi kin- Quyn xc nh phm vi yu cu- Quyn c thay i, b sung ni dung yu cu- Quyn xut b sung chng c- Quyn rt n kin trong bt k giai on no ca qu trnh t tng.

Trong ton b cc quyn k trn th quyn khi kin hoc khng khi kin l quan trng nht. Bi v kinh doanh l mt cng vic c tnh cht ring t, cc tranh chp pht sinh trong kinh doanh phi do chnh cc nh doanh nghip t quyt nh. Trong nn kinh t th trng cc bn tham gia vo quan h kinh t vi mc ch lm sao kim c li nhun cao nht trn c s pht huy mi quan h kinh doanh tt i vi cc bn hng, m rng th trng v to uy tn ln... Do , khi tranh chp kinh doanh xy ra vic a ra To n gii quyt phi c cc bn cn nhc k lng, y l bin php cui cng khi cc bn tranh chp khng tm c cch gii quyt no tt hn.

1.2.2. Nguyn tc cc ng s bnh ng trc php lut

Quyn bnh ng trc php lut l quyn c bn ca cng dn, ca cc doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t v c ghi nhn trong Hin php 1992 (iu 22, iu 52).

Quyn bnh ng khng ch th hin khi cc bn tham gia vo quan h kinh doanh m c khi h tham gia vo quan h t tng. To n s tip tc tin hnh xt x cc tranh chp kinh t khng phn bit cc loi hnh doanh nghip: Doanh nghip nh nc, doanh nghip t nhn, cng ty, hp tc x hay ngi kinh doanh... Mt khc, khi tham gia vo qua h t tng cc ng s u c hng cc quyn cng nh phi thc hin ngha v nh nhau theo quy nh ca php lut.

Theo nguyn tc ny khng mt c nhn, mt c s sn xut kinh doanh no c c quyn c li trc To n. H u v tr bnh ng v t tng v u phi tun theo php lut. Nu c hnh vi vi phm s b x l theo php lut.

Nguyn tc bnh ng trong t tng kinh t m bo cho vic xt x c cng bng, ng php lut. Nguyn tc ny khuyn khch cc thnh phn kinh t ngoi quc doanh ni ring v mi thnh phn kinh t ni chung mnh dn u t vo hot ng sn xut kinh doanh v th n c ngha quan trng trong vic pht trin v hon thin nn kinh t th trng nc ta.1.2.3. Nguyn tc To n khng tin hnh iu tra m ch xc minh thu thp chng c

y l nguyn tc mang tnh c th ca t tng kinh t, theo nguyn tc ny cc ng s c ngha v cung cp chng c v chng minh bo v quyn li ca mnh. To n khng t iu tra, thu thp chng c nh trong vic gii quyt cc v n dn s.

Trong t tng dn s, nhiu trng hp ng s l ngi cha thnh nin, ngi c nhc im v th cht hoc tm thn... tc l nhng ngi ny b hn ch hoc khng c nng lc hnh vi. Nu c pht sinh tranh chp v c gii quyt bi To n th trong nhiu trng hp cc ng s ny khng th t chng minh cho cc yu cu ca mnh nn To n phi tin hnh iu tra, thu thp thm chng c.

Cn trong kinh doanh, cc nh kinh doanh phi c mt s iu kin m php lut quy nh cho h nh: phi t 18 tui tr ln, c nng lc hnh vi y , c trnh chuyn mn ph hp vi ngnh ngh kinh doanh... V th khi xy ra tranh chp cc nh kinh doanh u c kh nng t thu thp ti liu chng c chng minh nhm bo v quyn li ca mnh. Mt khc, trong v n kinh t yu cu To n gii quyt l hon ton do ng s t nh ot mt cch ch ng, khng c trng hp no Vin kim st hoc t chc x hi can thip vo vic a ra yu cu ng thi lm thay i vic cung cp chng c chng minh.

Vic nng cao trch nhim t chng minh ca cc ng s l m bo cho vic gii quyt cc v n kinh t c nhanh chng, chnh xc v khch quan. To n ch gii quyt trn c s chng c m ng s cung cp. To n khng tin hnh xt hi m nghe cc bn trnh by v xc minh chng c. Cc bn c quyn v ngha v trnh by nhng g m h cho l cn thit chng minh v bo v quyn li ca mnh. Trong trng hp ng s cung cp chng c cha y hoc chng c cha chnh xc th To n s yu cu ng s cung cp thm chng c hoc xc minh s chnh xc ca chng c.

1.2.4. Nguyn tc To n ch th l n kin khi cc bn tin hnh thng lng, ho gii

Nguyn tc ho gii phi gn lin vi nguyn tc t nh ot ca ng s. Cc ch th kinh doanh khi tham gia vo cc quan h kinh t l da trn c s bnh ng, t nguyn. Do khi pht sinh tranh chp cc bn phi ch ng tin hnh thng lng, ho gii vi nhau cng mt bin php gii quyt. Ch khi no c vn bn chng t vic thng lng, ho gii khng thnh hoc khng th tin hnh v s thiu thin ch ca mt bn lc To n mi th l h s v gii quyt.

Ho gii l vic cc bn t thng lng gii quyt tranh chp vi nhau m khng cn c phn quyt ca To n. Nguyn tc ny xuyn sut qu trnh gii quyt v n kinh t. Khi cc ng s yu cu To n can thip hoc trong qu trnh xt x To n cng lun tm cc bin php cc bn c th ho gii vi nhau nhm gii quyt nhanh chng, dt im v n, lm gim i nhng mu thun cng thng, gim ph tn, thi gian trong qu trnh tranh tng, tit kim tin ca cho cc bn tranh chp.1.2.5. Nguyn tc To n gii quyt v n kinh t nhanh chng, kp thi

Hot ng kinh doanh trong nn kinh t th trng rt nng ng, linh hot thi gian i vi cc nh kinh doanh c ngha sng cn. Do , khi c tranh chp pht sinh t hot ng kinh doanh, cc nh kinh doanh cn cc c quan gii quyt tranh chp khng nhng gii quyt ng php lut, thu tnh t l m cn phi nhanh chng kp thi v dt im trnh dy da ko di gy lng ph thi gian v tin ca. Bi vy, BLTTDS 2004 quy nh y l nguyn tc c trng ca t tng v n kinh t, bi l n chi phi tt c cc thi hn t tng trong vic gii quyt v n kinh t, nhanh chng v thi gian l i hi ca cc ch th kinh doanh khi gii quyt cc tranh chp. Trong qu trnh gii quyt v n, To n khng cn qua giai on iu tra thu thp, xc minh chng c, hn ch thp nht vic quay vng v n xt x nhiu ln. Nh vy, vi nhng quy nh nh trn th nguyn tc To n xt x nhanh chng, dt im cc v n kinh t l mt nguyn tc tin b. Nu c To n qun trit su sc trong hot ng xt x th n s gp phn khng nh vo vic bo v quyn li ca cc nh kinh doanh, hn ch nhng hu qu khng ng c xy ra cho h.

1.2.6. Nguyn tc To n xt x cng khai

Nguyn tc To n tin hnh xt x cng khai l mt nguyn tc Hin nh ca To n. Nguyn tc ny m bo cho nhn dn gim st c cng vic xt x ca To n, ngn chn nhng hnh vi vi phm php lut trong qu trnh xt x ng thi cao trch nhim ca ngi lm cng tc xt x. Qua vic xt x cng khai ny, To n c th tuyn truyn gii thch php lut.

Ti phin To cc chng c, ti liu, mi vt chng ca v n u phi c c, xem xt cng khai. Nu ngi tham gia t tng vng mt phin To vn c tin hnh th phi c li khai ca h trong h s v n...

Tuy nhin khi xt x cc v n kinh t, php lut cho php To n c quyn xt x kn trong trng hp cn gi b mt Nh nc, hoc gi b mt ca ng s theo yu cu chnh ng ca h. y l mt nguyn tc th hin tnh mm do, linh ng ca t tng kinh t ph hp vi nhu cu, tm l ca cc bn ng s. Bi trong nn kinh t th trng mc ch hng u ca cc nh kinh doanh l li nhun th b mt trong kinh doanh ( b mt ngh nghip, pht minh, sng ch, gii php k thut...) l nhng yu t ng vai tr quan trng trong chin lc pht trin v cnh tranh ca doanh nghip. Nhiu khi gi tr tranh chp trong kinh doanh khng th so snh c vi gi tr ca b mt kinh doanh v h qu tt yu l nhiu doanh nghip khng th bo v c quyn li ca mnh thng qua To n v h s tm n phng thc gii quyt tranh chp kinh t khc. Nh vy s lm nh hng n chnh sch qun l kinh t ca Nh nc bng php lut.

y To n l ngi c thm quyn trong vic quyt nh a v n ra xt x cng khai hay xt x kn.

1.3. Thm quyn gii quyt tranh chp thng mi ca To nGii quyt tranh chp kinh t, thng mi hin nay i hi phi c nhng hnh thc, th tc a dng, linh hot, trong khun kh php lut kinh t, da trn s tn trng quyn nh ot ca ng s, bo m thi gian, bo m b mt kinh doanh v uy tn ca cc bn ng s, ph hp vi thng l v tp qun quc t.Ngy 01/07/ 1994 To n kinh t mt to n chuyn trch ca To n nhn dn c ra i, c chc nng gii quyt v xt x cc v n kinh t. Php lut ni dung trong thi gian qua nc ta c nhiu bc tin ng k theo hng vn minh, hin i. Vic xc nh mt v vic tranh chp c phi l tranh chp v kinh t, thng mi ca To n khng? N c ngha v cng quan trng trong vic th l, chun b h s v gii quyt tranh chp cng nh vic thi hnh quyt nh, bn n ca to n.Thm quyn dn s ca To n l quyn xem xt gii quy t cc v vic v quyn hn ra quyt nh khi xem xt gii quyt cc v vic theo th tc T tng ca to n.

cc nc khc nhau, c th c s khc nhau trong vic xc nh thm quyn gii quyt cc tranh chp thng mi ti to n. Mt s nc trao thm quyn xt x mi tranh chp, trong c tranh chp trong thng mi to n thng (To dn s). Mt s nc khc li trao thm quyn xt x tranh chp thng mi cho to n thng mi - To chuyn trch trong c quan t php. Cc to n thng mi ch xt x s thm, nu c phc thm s c a ra xt x ti to thng thm dn s. C nc thnh lp h thng to n c lp gi to n trng ti gii quyt tranh chp.

Vit Nam, tranh chp thng mi ch yu thuc thm quyn xt x ca To kinh t - To chuyn trch trong h thng to n nhn dn.Thm quyn ca to n v gii quyt cc tranh chp kinh t, thng mi c php lut phn nh theo cp ca to n, theo lnh th, theo s la chn ca nguyn n. 1.3.1. Thm quyn theo cp To n

Vic phn nh thm quyn s thm gia cc cp ca To n bo m cho vic gii quyt v n c chnh xc, ng php lut. Vit Nam, h thng To n c t chc theo n v hnh chnh lnh th. Trong cc To n ch c TAND cp huyn v TAND cp tnh c thm quyn xt x v n dn s. Do vy, vic phn nh thm quyn xt x s thm gia to n cc cp c thc hin i vi TAND cp huyn v TAND cp tnh.a. To n cp huynTuy khng thnh lp phn to kinh t TAND cp huyn v TAND cp tnh nhng theo iu 33 TTBLDS nm 2004.TAND cp huyn vn c trao thm quyn s thm mt s tranh chp kinh t, thng mi quy nh ti cc im a, b, c, e, g, h v i khon 1 iu 29 BLTTDS nm 2004.TAND cp huyn ch yu tp trung gii quyt cc tranh chp v kinh t, thng mi cho to n kinh t cp tnh. Cc tranh chp v kinh t, thng mi khng thuc thm quyn gii quyt ca To n cp huyn gm c: tranh chp quy nh ti cc im a, b, c, d, , e, g, h v i khon 1 iu 29 BLTTDS nm 2004 m c ng s hoc ti sn nc ngoi hoc cn u thc t php cho c quan lnh s ca Vit Nam nc ngoi, cho To n nc ngoi; tranh chp vn chuyn hng ho, hnh khch bng ng hng khng, ng bin; mua bn c phiu, tri phiu v cc giy t c gi khc; u t, ti chnh, ngn hng; thm d bo him, khai thc; tranh chp v quyn s hu tr tu, chuyn giao cng nghip gia cc c nhn v u c mc ch li nhun; tranh chp gia cc thnh vin ca cng ty vi nhau lin quan n vic thnh lp, hot ng, gii th, sp nhp, hp nht, chia, tch, chuyn i hnh thc ca cng ty; cc tranh chp khc v kinh doanh, thng mi m php lut c quy nh.b. To n cp tnhThm quyn gii quyt cc tranh chp kinh t, thng mi thuc v To n kinh t v u ban thm phn TAND cp tnh.- To kinh t TAND cp tnh c thm quyn s thm tt c cc tranh chp v kinh doanh, thng mi, tr tranh chp thuc thm quyn ca To n cp huyn.Bao gm:

+ Cc tranh chp kinh doanh thng mi c yu t nc ngoi.+ tranh chp gia thnh vin cng ty vi cng ty, gia thnh vin cng ty vi nhau lin quan n vic thnh lp, hot ng, chia, tch, sp nhp, hp nht, gii th, chuyn i hnh thc cng ty.+ Tranh chp v quyn s hu tr tu, chuyn giao cng ngh gia cc c nhn, t chc vi nhau v u c mc ch li nhun.+ Tranh chp vn chuyn hng ha, hnh khch bng ng hng khng, ng bin, mua bn c phiu, tri phiu v giy t c gi khc nhau; u t, ti chnh, ngn hng, bo him, thm d, khai thc.Khi cn thit, To kinh t TAND cp tnh cn c th ly ln gii quyt theo th tc s thm cc tranh chp thuc thm quyn ca To n cp huyn (khon 2 iu 34 BLTTDS nm 2004).

Ngoi thm quyn s thm, To kinh t TAND cp tnh cn c thm quyn phc thm i vi nhng v n m bn n, quyt nh s thm cha c hiu lc php lut ca To n cp huyn b khng co, khng ngh.- u ban thm phn TAND cp tnh c thm quyn gim c thm, ti thm i vi nhng v n m bn n, quyt nh s thm c hiu lc php lut ca TAND cp huyn b khng ngh theo trnh t t tng.

c. Thm quyn gii quyt cc tranh chp kinh doanh, thng mi ca TAND ti cao thuc To kinh t, To phc thm v hi ng thm phn TAND ti cao.- To kinh t, TAND ti cao c thm quyn gim c thm, ti thm nhng bn n, quyt nh c hiu lc php lut ca TAND cp tnh b khng ngh theo trnh t t tng.- To phc thm TAND ti cao c thm quyn phc thm i vi nhng v n m bn n, quyt nh s thm cha c hiu lc php lut ca To n cp tnh b khng ngh, khng co.- Hi ng thm phn TAND ti cao c thm quyn gim c thm, ti thm i vi nhng v n m bn n, quyt nh ca TAND ti cao b khng ngh theo trnh t t tng.1.3.2. Thm quyn theo lnh thVic phn nh thm quyn ca To n theo lnh th l s phn nh thm quyn s thm v vic dn s gia cc To n cng cp vi nhau. Theo iu 35 BLTTDS nm 2004, To n c thm quyn s thm tranh chp v kinh t, thng mi l To n ni b n c tr, lm vic (nu b n l c nhn) hoc ni b n c tr s (nu b n l c quan t chc) v nu i tng tranh chp l bt ng sn th l ni c bt ng sn .

BLTTDS nm 2004 cn cho php ng s c quyn tho thun vi nhau bng vn bn yu cu To n ni c tr, lm vic ca nguyn n(nu b n l c nhn) hoc ni b n c tr s (nu b n l c quan t chc) gii quyt tranh chp kinh t, thng mi.1.3.3. Thm quyn theo s la chn ca nguyn n thun li nht cho nguyn n trong vic gii quyt cc v tranh chp cng nh xc nh thm quyn ca to n c th, php lut dnh cho nguyn n c quyn chn to n gii quyt tranh chp v kinh doanh, thng mi trong nhng trng hp sau y:- Nguyn n khng bit chnh xc ni c tr, lm vic ca b n.- V tranh chp c nhiu b n c tr nhiu ni khc nhau.- i tng ca tranh chp l nhng bt ng sn nhiu ni khc nhau.+ Nu khng bit ni c tr, lm vic, c tr s cui cng hoc ni b n c ti sn gii quyt.

+ Nu tranh chp pht sinh t chi nhnh t chc th nguyn n c th yu cu to n ni t chc c tr s hoc ni t chc c chi nhnh gii quyt.

+ Nu b n khng c ni c tr, lm vic, tr s Vit Nam th nguyn n c th yu cu to n ni mnh c tr, lm vic gii quyt.

+ Nu tranh chp pht sinh t quan h hp ng th nguyn n c th yu cu to n ni hp ng c thc hin gii quyt.

+ Nu cc b n c tr, lm vic, c tr s nhiu ni khc nhau th nguyn n c th yu cu to n ni mt trong cc b n c tr, lm vic, c tr s gii quyt.

+ Nu tranh chp bt ng sn m bt ng sn c nhiu a phng khc nhau th nguyn n c th yu cu to n ni c mt trong cc bt ng sn gii quyt.1.3.4. Chuyn v n dn s cho to n khc, gii quyt tranh chp v thm quyn, nhp v tch v n dn s- Chuyn v n dn s cho to n khc

V nguyn tc, v n dn s phi do to n c thm quyn gii quyt. V vy, to n phi ra quyt nh chuyn h s v n dn s cho to n cp c thm quyn gii quyt nu sau khi th l v n dn s m pht hin thy khng thuc thm quyn ca mnh. - Gii quyt tranh chp v thm quyn

Theo php lut t tng dn s, cc tranh chp v thm quyn gia cc to n c gi quyt nh sau:

Tranh chp v thm quyn gia cc to n nhn dn cp huyn trong cng mt tnh do chnh n to n nhn dn cp tnh gii quyt.Tranh chp v thm quyn gia cc to n nhn dn cp huyn thuc tnh, thnh ph trc thuc trung ng khc nhau hoc gia cc to n nhn dn cp tnh do chnh n to n nhn dn ti cao gii quyt. - Nhp v tch v n dn s

V nguyn tc, vic tch v n ch thc hin trong trng hp v n c nhiu quan h php lut c th gii quyt c lp m khng nh hng ti vic gii quyt cc quan h php lut khc; Vic nhp v n ch thc hin trong trng hp c nhiu quan h php lut cn gii quyt v vic nhp cc quan h php lut trong cng mt v n vn m bo ng php lut v khng nh hng ti kt qu gii quyt cc quan h php lut .1.4. Th tc gii quyt tranh chp thng mi bng Ta n1.4.1. Khi kin v th l v n dn sa. Khi kinKhi kin v n dn s l vic c nhn, c quan, t chc hoc cc ch th khc theo quy nh ca php lut t tng dn s np n theo yu cu ta n c thm quyn bo v quyn v li ch hp php ca mnh hay ca ngi khc.- ngha ca vic khi kin:Khi kin v n dn s l hnh vi u tin ca c nhn, php nhn v cc ch th khc tham gia vo quan h php lut t tng dn s, l c s php l lm pht sinh quan h php lut t tng dn s. Khng c hot ng khi kin th khng c qu trnh t tng dn s cho cc giai on tip theo. Ta n ch th l v n dn s khi c n khi kin ca ch th.iu kin khi kin:iu 161 BLTTDS khng nhng quy nh v quyn khi kin m cn quy nh v iu kin khi kin ca v n dn s c nhn, c quan t chc c quyn t mnh hoc thng qua ngi i din hp php khi kin v n (sau y gi chung l ngi khi kin) ti ta n bo v quyn v li ch hp php cho mnh. Ch th khi kin v n dn s l cc ch th theo quy nh ca php lut c tham gia vo quan h php lut t tng dn s; v n c khi kin phi ng thm quyn gii quyt ca Ta n.Tc l:V n m h khi kin phi thuc phm vi gii quyt ca Ta n quy nh ti cc iu 25,27,29,31 ca BLTTDS 2004; v n khi kin phi ng vi cp ta n c thm quyn quy nh ti iu 33, 24 ca BLTTDS 2004; v n c khi kin phi ng thm quyn ca Ta n theo quy nh ti iu 35 BLTTDS 2004; s vic cha c gii quyt bng mt bn n hoc quyt nh ca Ta n hoc quyt nh ca c quan Nh nc c thm quyn c hiu lc php lut; v n vn cn thi hiu khi kin, vic khi kin v n phi c tin hnh trong thi hiu khi kin.- Phm vi khi kin v n dn s m bo vic gii quyt cc v n dn s ca ta n c nhanh chng v ng n, BLTTDS quy nh phm vi khi kin v n dn s, theo iu 163 BLTTDS quy nh:C nhn, c quan, t chc c th khi kin i vi mt hoc nhiu c nhn, c quan, t chc khc v mt hoc nhiu quan h php lut c lin quan n nhau trong cng mt v n; nhiu c nhn, c quan, t chc c th cng khi kin i vi mt c nhn, mt c quan, mt t chc.- Hnh thc khi kin v vic gi n khi kinV n dn s pht sinh ch yu l do c nhn, php nhn thc hin quyn khi kin ca mnh bng vic np n khi kin ti ta n. Theo iu 164 BLTTDS 2004 c nhn, c quan, t chc, khi kin phi lm n khi kin. n khi kin yu cu ta n gii quyt v n phi r rng, y . Ni dung n khi kin phi trnh by c nhng vn c bn theo quy nh ti khon 2 iu 164 BLTTDS 2004.b. Th l v n Th l v n l vic ta n nhn n khi kin ca ngi khi kin v vo s th l v n dn s gii quyt.Th l v n l cng vic u tin ca ta n trong qu trnh t tng. Nu khng c vic th l v n ca ta n s khng c nhng bc tip theo ca qu trnh t tng. Th l v n dn s bao gm hai hot ng c bn l nhn n khi kin, xem xt vo s th l v n dn s gii quyt.Theo quy nh ti iu 167 BLTTDS 2004 Ta n phi nhn n khi kin do ng s np trc tip ti ta n hoc gi qua bu in v phi ghi vo s nhn n. Trong thi hn 5 ngy k t ngy nhn n khi kin ta n phi xem xt v c mt trong nhng quyt nh l:Tin hnh th tc th l v n nu v n thuc thm quyn gii quyt; chuyn n khi kin cho ta n c thm quyn, hoc tr li n khi kin cho ngi khi kin.1.4.1.2. Ha gii, tm nh ch v nh ch gii quyt v n dn sa. Ha giiHa gii v n dn s l hot ng t tng do ta n tin hnh nhm gip cc ng s tha thun vi nhau v gii quyt cc v n dn s.C s ca ha gii v n dn s l quyn t nh ot ca ng s. gii quyt v n dn s bo quyn v li ch hp php ca ng s, ta n khng ch xt x m cn ha gii v n dn s. iu 10 BLTTDS 2004 quy nh ta n c trch nhim tin hnh ha gii v to iu kin thun li cc ng s tha thun vi nhau v vic gii quyt v n dn s theo quy nh ca b lut ny. Hot ng ha gii c tin hnh trc khi xt x s thm ca v n dn s, gii quyt v n ta n tin hnh gii thch php lut nhm gip cc ng s gii quyt mu thun, tha thun vi nhau v vic gii quyt cc vn ca v n dn s c tranh chp.- Nguyn tc tin hnh ha giiTheo khon 2 iu 180 BLTTDS 2004 vic ha gii v n dn s phi c tin hnh theo cc nguyn tc sau y:Tn trng s t nguyn, tha thun ca ng s, trnh li ha gii mt cch g b, cng p i vi mt bn hoc c hai bn ng s. Cm dng v lc hoc e da dng v lc bt buc cc ng s phi tha thun tri vi ch ca h.Vic ha gii phi c tin hnh theo ng quy nh ca php lut; ni dung s tha thun ca cc ng s khng c tri vi nhng quy nh ca php lut v o c x hi.Ngoi cc nguyn tc ha gii trn, ha gii c v n, vic ha gii cn phi tch cc, va kin tr, c th gii quyt c nhanh chng khng vic ha gii ko di v ch, cho ng s hiu r php lut p dng gii quyt v n v i su gii quyt vng mc trong tm t tnh cm ca h.- Phm vi v ni dung ha gii v n dn sTi khon 1 iu 180 BLTTDS 2004 quy nh trch nhim ha gii ca Ta n, ha gii tin hnh i vi vic gii quyt hu ht cc v n dn s, tr nhng trng hp khng ha gii c hoc php lut quy nh khng c ha gii. Theo iu 181 BLTTDS 2004 ta n khng ha gii i vi nhng yu cu i bi thng gy thit hi n ti sn ca Nh nc, nhng v n dn s pht sinh t giao dch tri php lut hoc tri o c x hi.b. Tm nh ch v nh ch gii quyt v n dn sTrong qu trnh chun b xt x, nu c cn c do php lut quy nh tm ngng, hoc ngng gii quyt v n dn s th ta n s quyt nh tm ngng (tm nh ch) hoc ngng (nh ch) gii quyt v n dn s.- Tm nh chTm nh ch gii quyt v n dn s l vic ta n quyt nh tm ngng gii quyt v n dn s do php lut quy nh.c im ca vic tm nh ch gii quyt v n dn s l c quan tin hnh t tng ch tm thi cho ngng vic gii quyt v n dn s ch khng phi cho ngng hn. Tnh cht gin on tm thi ny s c khc phc v c khi phc khi nguyn nhn ca vic tm nh ch khng cn na.Theo iu 189 BLTTDS 2004 cc cn c tm nh ch vic v n dn s gm c:ng s l c nhn cht, c quan, t chc sp nhp, chia tch, gii th m cha c cc c nhn, c quan, t chc tha k quyn v ngha v t tng ca ca cc c nhn, c quan, t chc ; mt bn ng s l c nhn mt nng lc hnh vi dn s m cha xc nh c ngi i din theo php lut; chm dt i din hp php ca ng s m cha c ngi thay th; cn i kt qu gii quyt v n dn s khc c lin quan, hoc s vic hoc php lut quy nh l phi do c quan, t chc khc gii quyt trc mi gii quyt c v n; cc trng hp khc m php lut quy nh.Theo quy nh ti iu 194 BLTTDS 2004, khi pht hin thy c mt trong s cc cn c nu trn th thm phn c phn cng gii quyt v n dn s c thm quyn ra quyt nh tm nh ch. Quyt nh tm nh ch phi c lp thnh vn bn trong thi hn 5 ngy lm vic k t ngy ra quyt nh tm nh ch ta n phi gi quyt nh cho ng s v Vin kim st cng cp.Thi hn tm nh ch gii quyt v n dn s, php lut khng quy nh c th. Tuy nhin, sau khi c quyt nh tm nh ch, nu thy l do hay cn c tm nh ch khng cn th ta n li tip tc gii quyt v n.- nh ch gii quyt v n dn snh ch gii quyt v n dn s l vic Ta n quyt nh ngng vic gii quyt v n dn s khi c nhng cn c do php lut quy nh.Cc cn c nh ch gii quyt v n dn s c quy nh c th ti iu 192 BLTTDS 2004 cc cn c nh ch gii quyt v n dn s gm c:Nguyn n hoc b n l c nhn cht m c quyn v ngha v ca h khng c tha k; c quan, t chc b gii th hoc b tuyn b ph sn m khng c c nhn, c quan, t chc no tha k quyn, ngha v t tng ca c quan t chc ; ngi khi kin rt n khi kin v c Ta n chp nhn hoc ngi khi kin khng c quyn khi kin; c quan, t chc rt vn bn trong trng hp khng c nguyn n hoc nguyn n yu cu khng tip tc gii quyt v n; cc ng s t tha thun v khng yu cu ta n tip tc gii quyt v n; nguyn n c triu tp ln hai m vn vng mt; c quyt nh ca ta n m th tc ph sn i vi doanh nghip, hp tc x l mt bn ng s trong v n m vic gii quyt v n c lin quan n ngha v, ti sn ca doanh nghip, ca hp tc x ; cc trng hp khc m php lut c quy nh.Theo quy nh ti iu 194 BLTTDS 2004 khi pht hin c mt trong cc cn c nu trn th thm phn c phn cng gii quyt v n dn s c thm quyn ra quyt nh nh ch gii quyt v n dn s. Quyt nh nh ch phi c lp thnh vn bn trong thi hn 5 ngy lm vic k t ngy ra quyt nh nh ch, ta n phi gi quyt nh cho ng s v vin kim st cng cp. i vi cc trng hp ta n quyt nh nh ch gii quyt v n theo quy nh ti iu 168 BLTTDS 2004 th ta n tr li n khi kin cng ti liu, cng chng c km theo cho ng s.Khi ta n ra quyt nh nh ch gii quyt v n dn s, ng s khng c quyn khi kin yu cu ta n gii quyt li v n , nu vic khi kin v n sau khng c g khc so vi v n trc. Khi khi kin li v n b ta n nh ch, ngi khi kin phi tun th cc quy nh v khi kin v phi np tin tm ng n ph nh mi khi kin ln u.- Quyt nh a v n ra xt xKhi vic ha gii v n khng t c kt qu v khng c cn c tm nh ch hoc nh ch v n th ta n phi ra quyt nh a v n ra xt x. Thm phn c phn cng gii quyt v n c thm quyn ra quyt nh ny, quyt nh a v n ra xt x phi c ni dung theo quy nh ti khon 1 iu 195 BLTTDS 2004. Quyt nh ny phi c gi cho cc ng s, vin kim st cng cp ngay sau khi ra quyt nh.1.4.1.3. Phin ta s thm v n dn s

Phin ta s thm v n dn s l phin ta xt x v n ln u ca ta n. Tt c cc v n nu phi a ra xt x th u phi tri qua vic xt x ti phin ta s thm. Phin ta s thm c tin hnh trong mt thi im, thi gian nht nh. Ti y, tp trung cc hot ng t tng ca ngng ngi tin hnh t tng v nhng ngi tham gia t tng, ta n phi gii quyt tt c nhng vn ca v n.

Theo iu 15 BLTTDS 2004, vic xt x ca v n phi c tin hnh cng khai tr nhng trng hp phin ta c bit yu cu gi b mt. V vy, mi hot ng t tng ti phin ta phi c cng khai ha, mi ngi u c quyn tham d phin ta. Ta n ch c cn c vo nhng ti liu, chng c c thm tra, xem xt, nh gi ti phin ta gii quyt v n ch khng cn c vo cc ti liu, tin tc cha c xem xt ti phin ta. Hi ng xt x quyt nh mi vn thuc v ni dung v n cng nh thuc v th tc t tng ta n cng nh bng vic biu quyt theo a s.- ngha ca phin ta s thm:

Quyt nh gii quyt cc vn ca v n, xc nh thm quyn v ngha v ca ng s lm c s cho vic thi hnh n; l ni ta n thc hin vic gio dc php lut t nng cao c thc php lut; thc hin chc nng, nhim v ca c quan xt x, thc hin ng li chnh sch ca ng v Nh nc gii quyt v n dn s theo quy nh ti iu 210 BLTTDS 2004.

- Ni quy phin ta

Ni quy phin ta l cc quy nh v cc quy nh v nguyn tc x x ca cc ch th ti phin ta. Nhng quy nh c th ca ni quy phin ta c quy nh ti iu 209 BLTTDS 2004. Trc khi khai mc phin ta theo iu 212 BLTTDS 2004, th k ta n c nhim v ph bin ni quy phin ta cho nhng ngi tham gia t tng v tham d phin ta v ngi tham d phin ta bit h thc hin.- Bn n s thm.

Bn n s thm dn s l vn kin c tuyn nhn danh Nh nc CHXHCNVN, khi c hiu lc php lut phi c cc c quan Nh nc, t chc kinh t, t chc x hi, cc n v v trang nhn dn v mi cng dn tn trng; nhng ngi v n v hu quan phi chp hnh nghim chnh (iu 136 Hin php 1992, iu 12 Lut t chc ta n nhn dn v iu 19 BLTTDS 2004).

Bn n kt thc ton b qu trnh t tng xt x, xc nh nhng vn ch yu ca v n cn gii quyt. Bn n gip cho mi ngi nhn thc r ng li v php lut c vn dng vo thc tin, l cng c bo v ch , bo v trt t x hi, bo v quyn v li ch hp php ca c nhn. Bn n c tc dng gio dc ng s, gio dc qun chng tin tng vo hot ng xt x, nng cao thc php lut, v vy bn n c hi ng xt x tho lun v thng qua ti phng ngh n.

- Bin bn phin ta

Bin bn phin ta s thm phn nh mi din bin ca phin ta, l mt trong nhng cn c quan trong Vin kim st, ta n c thm quyn kim tra, kim st li vic xt x ca ta n nn phi c ghi vo nhng giy t ring lu vo trong h s v n.

- Ngh n v tuyn n

Ngh n l vic hi ng xt x quyt nh gii quyt v n. Vic ngh n c thc hin theo tinh thn i mi hot ng t php ra trong Ngh quyt s 08/NQ-TW ngy 02/01/2002 ca B chnh tr.

Trn c s kt qu cu vic hi v tranh lun ti phin ta, hi ng xt x vo phng ngh n tho lun quyt nh gii quyt vn ca v n. iu 236 BLTTDS 2004 quy nh cch thc tin hnh ngh n.

Sau khi bn n c thng qua, hi ng xt x tr li phng xt x tuyn n. iu 239 BLTTDS 2004 quy nh v th tc tuyn n.

1.4.2. Th tc gii quyt v n tranh chp kinh doanh, thng mi ti ta n cp phc thm

Sau khi bn n, quyt nh s thm c tuyn th bn n, quyt nh s thm cha c hiu lc ngay m cn mt thi gian cc ng s c th khng co hoc khng ngh. Nu c khng co hoc khng ngh i vi bn n, quyt nh s thm th ta n cp trn trc tip s tin hnh xt x li v n. Th tc xt x li v n ny c gi l phc thm dn s.

- ngha ca phc thm dn s

Vic phc thm bn n, quyt nh s thm cha c hiu lc php lut c ngha quan trng trong vic khc phc nhng sai lm c th c trong nhng bn n, quyt nh cha c hiu lc ca ta n, bo m cho quyn v li ch hp php ca c nhn cng nh cc li ch cng cng c thc hin trong thc t, gp phn bo v php ch XHCN.

Thng qua phc thm, Ta n cp trn c th kim tra hot ng xt x ca Ta n cp di, qua c th rt kinh nghim, hng dn cng tc xt x, bo m vic p dng php lut thng nht trong hot ng xt x ti cc ta n. 1.4.3. Th tc xt li bn n, quyt nh gii quyt v n dn s ca ta n c hiu lc php lut (th tc gim c thm v th tc ti thm dn s)1.4.3.1. Th tc gim c thm dn sGim c thm dn s l vic xt li bn n, quyt nh c hiu lc php lut ca Ta n b khng ngh do pht hin sai lm, vi phm php lut trong vic gii quyt v n.Th tc gim c thm l th tc c bit ca T tng dn s c tin hnh trn c s ca ngi c thm quyn pht hin c sai lm, vi phm trong vic gii quyt v n, vic xt li bn n, quyt nh c hiu lc php lut theo th tc gim c thm do ta n c thm quyn thc hin. Tnh cht ca gim c thm c quy nh ti iu 282 B lut t tng dn s 2004.Vic xt li bn n, quyt nh c hiu lc php lut theo th tc gim c thm c ngha gip cho ta n cp trn thy c nhng sai lm, vi phm ca ta n cp di. Trn c s c hng khc phc, sa cha nhng sai lm, vi phm ca ta n cp di trong vic gii quyt v n, bo v quyn v li ch hp php ca ng s, bo m tnh php ch XHCN trong cng tc xt x ca Ta n.1.4.3.2. Th tc ti thm dn sTi thm dn s l vic ti thm li bn n, quyt nh c hiu lc php lut ca Ta n b khng ngh do mi pht hin c tnh tit quan trng ca v n m ta n v cc ng s khng bit c khi ta n gii quyt v n.Ti thm cng l th tc c bit ca T tng dn s, trong ta n c thm quyn kim tra tnh hp php ca bn n, quyt nh c hiu lc php lut khi c khng ngh. Tuy vy vic xt li bn n, quyt nh c hiu lc php lut theo th tc ny l da trn c s mi pht hin c tnh tit quan trng ca v n ch khng phi pht hin sai lm, vi phm php lut trong gii quyt v n.Ti thm dn s c ngha quan trng i vi c vic gii quyt v n dn s ca ta n v vic bo v quyn, li ch hp php ca ng s. Vic xt li bn n c hiu lc php lut theo th tc ti thm gip cho ta n khc phc c nhng thiu st trong nhng bn n.Tiu kt chng 1 lm r c s l lun v tranh chp kinh doanh, thng mi ti ta n phn ny da trn khi nim v tranh chp kinh doanh, tranh chp thng mi, phng thc gii quyt tranh chp kinh doanh, thng mi bng con ng ta n. Lm r c cu, nguyn tc hot ng ca ta n, thm quyn ca ta n v cc th tc gii quyt n kinh doanh, thng mi Vit Nam theo BLTTDS 2004. Chng 2 THC TRNG GII QUYT TRANH CHp THNG MI TI Ta n nhn dn TNH NGH AN

2.1. Thc trng gii quyt tranh chp kinh doanh thng mi ti Ta n nhn dn Tnh Ngh An 2.1.1. Khi qut chung v mc , quy m hot ng ca cc doanh nghip trn a bn Tnh Ngh An Ngh An l mt tnh c nhiu tim nng pht trin kinh t x hi, iu to iu kin cho cc doanh nghip Ngh An pht trin mnh trong nhng nm gn y, c biu hin bng vic c nhiu doanh nghip, cng ty mi c thnh lp trong thi gian ngn.Tnh trong 8 nm hc hin Lut doanh nghip t nhn, Lut cng ty t nm 1992 - 1999 ch ng k kinh doanh c 328 DN th ch trong vng 5 nm thc hin Lut doanh nghip con s l: Nu tnh t thng 1 nm 2000 n thng 12 nm 2004 ton Tnh s lng DN c thnh lp v ng k l: 2068 DN. Trong nm 2000 thnh lp; 282 DN, nm 2001: 237 DN, nm 2002: 271 DN, nm 2003: 445DN, ring nm 2004: 734 DN. S lng doanh nghip thnh lp trong 5 nm tng gp 6,3 ln so vi 8 nm trc y v nu tnh s lng doanh nghip ng k kinh doanh thnh lp bnh qun hng nm trong thi k 1992 - 1999 (c nc 3,75 ln), a tng s doanh nghip kinh doanh trn a bn Tnh ta n ht thng 11 nm 2004 l: 2369 DN v n thng 11 nm 2007 ton Tnh Ngh An c trn 4500 Doanh nghip c thnh lp theo Lut doanh nghip. Nh vy, ring 2 nm 2006 v nm 2007 mi nm bnh qun trn 1000 DN ra i gm cc: Doanh nghip t nhn, Cng ty trch nhim hu hn, Cng ty c phn.n thng 10/ 2009, Ngh An c 6733 doanh nghip, trong : Doanh nghip Nh nc: 62, Doanh nghip c vn u t nc ngoi: 24 doanh nghip ngoi quc doanh: 6647 [II. 4,5].Cc doanh nghip Ngh An 95% thuc doanh nghip va v nh, ng gp hng nm vo GDP ca Tnh trn 26% [II. 4,6].Vic cc doanh nghip, cc cng ty xut hin ngy cng nhiu trn a bn tnh c mt tch cc l thc y pht trin kinh t, a thu nhp kinh t ca Tnh Ngh An c nhng kt qu ng rt ng ghi nhn. Nhng mt khc cng l nguyn nhn gy ra cc v tranh chp kinh t thng mi ngy cng c xu hng tng trong nhng nm gn y. Nhng tranh chp ch yu c cc bn la chn hnh thc gii quyt bng con ng To n m c th l ta Ta kinh t - To n nhn dn Tnh Ngh An. 2.1.2. S lc v To kinh t - To n nhn dn Tnh Ngh AnTo kinh t - To n nhn dn Tnh Ngh An c thnh lp vo nm 1994 v c tch ra vo u nm 1997. Vi vai tr l Ta chuyn trch ca Ta n nhn dn Tnh, trong c cu gm c tm thnh vin th c nm thm phn chuyn trch v c ba th k.2.1.3. Thc trng gii quyt tranh chp kinh t, thng mi ti Ta n nhn dn Tnh Ngh An (T nm 2005 n nay do ta kinh t gii quyt)Nhn chung vic gii quyt cc tranh chp kinh t, thng mi ti Ta n nhn dn Tnh Ngh An l t: Mi nm gn y c hn khong 60 v n 80 v, trc y khong 10 v n 20 v [II.18,9].Cc tranh chp kinh t, thng mi ch yu l tranh chp v hp ng mua bn hng ha, hp ng tn dng, hp ng th chp, bo lnh lin quan n hp ng tn dng. xut hin tranh chp trong hot ng ca Cng ty.

Tnh cht tranh chp: Mt s v vic mang tnh cht phc tp, mt s tranh chp lnh vc mi nh: tranh chp mua bn c phiu, tranh chp gia cc thnh vin cng ty vi cng ty trong qu trnh hot ng sn xut kinh doanh.T l ha gii thnh tng i cao, s v n a ra xt x chim khong 60% [II.19,9].Cc v n a ra xt x, t l khng co chim khong 30% tr ln. V thc t cho thy do n kinh t, thng mi l loi n tng i mi li phc tp, phi p dng nhiu vn bn lut gii quyt, bn cnh i ng cn b chuyn trch li cha o to chuyn su, trnh chuyn mn nghip v cha cao nn cha th p ng c yu cu gii quyt nn cc v n khng co t l sa n tng i cao.Phi p dng nhiu vn bn php lut gii quyt mt v n, v d nh Lut thng mi 2005, Lut doanh nghip 2005, Lut Dn s 2005, B lut T tng dn s 2004.n c hiu lc t l c thi hnh cao v n bo m bng vic cng ch ca php lut.Thng vi phm thi hn gii quyt v thi hn theo lut nh khng th lm kp i vi mt s v phc tp, l nguyn nhn lm cho mt s v n c cc tnh tit phc tp c phm vi rng ln trn a bn vi phm v thi hn t tng. V mt s v n xy ra c s lng b can nhiu v c cc tnh tit lin quan n cc vn khc nhau trong hot ng iu tra cng nh cng tc xt x ca ta n, vi thi hn theo quy nh ca BLTTDS 2004 th c mt s v n khng kp v thi gian. V d, v n tranh chp hp ng tn dng v hp ng th chp bo lnh ca Ngn hng pht trin nh ng bng sng cu long vi doanh nghip t nhn Trung vit do ng Trn Anh Dng l ch i din daonh nghip, v n b qu thi hn v lut nh do b n c tnh lng trnh vic cung cp h s cng nh trong qu trnh lm vic i vi ta n, ng thi v n nguyn n c tr s chnh thnh ph H Ch Minh c chi nhnh i din ti Ngh An. Trong khong tnh t 2005 - 2009 Ta kinh t - Ta n nhn dn Tnh Ngh An gii quyt 220 v n v tranh chp kinh t, thng mi. Trong tranh chp v hp ng kinh t c 195 v, bao gm: - Tranh chp v hp ng mua bn hng ha 52 v, chim 38%. Tranh chp ny tng mnh t nm 2007 - 2009 (S liu thng k Ta kinh t 2005 - 2009).- Tranh chp v hp ng xy dng c bn l 98 v, chim 45,16% . Trong nhng nm qua tranh chp lin quan n hp ng xy dng c bn tng mnh t 2006 - 2008 (S liu thng k Ta kinh t t 2005 - 2009).- Tranh chp v hp ng xut nhp khu y thc l 8 v, chim 9,69%. - V tranh chp trong thnh lp, hot ng, gii th Cng Ty c 10 v (V d in hnh l tranh chp ca Cng ty C phn Du lch Ngh An) chim 6,45% [II.19,5].- V tranh chp lin quan n mua bn C phiu, Tri phiu khng c v no.- V cc tranh chp kinh doanh thng mi khc khng c v no.

Trong tranh chp v hp ng kinh t th tranh chp v hp ng xy dng c bn v hp ng mua bn hng ha c s lng ln (hp ng xy dng c bn l 98 v chim 45,16 hp ng mua bn hng ha l 52 v chim 38%) [II.19,4].Cn s v v tranh chp hp ng vn chuyn hng ha l 17 v chim 12,90%; tranh chp v hp ng xut khu y thc l 9 v chim 6,45% [II.19,8].Tranh chp cc hp ng c nhn t nc ngoi l: 5 v chim 3,4%. iu cho chng ta thy rng, cc tranh chp v hp ng vn chuyn hng ha; tranh chp v xut nhp khu y thc; tranh chp cc hp ng c nhn t nc ngoi u c s lng t [II.19,12].Tm li, cc tranh chp v hp ng xy dng c bn v hp ng mua bn hng ha c t l cao. l do s pht trin ca nn kinh t th trng; cc t chc kinh t (Doanh nghip, Hp tc x, Cng ty) bc vo kinh doanh. l quy lut tt yu cc t chc kinh t gp nhiu s b ng, cha hiu bit nhiu v php lut. D , cn nhiu th tc cha ng php lut v u t kinh doanh.- S v n cn li t nm ny sang nm khc khng cn nhiu (ch chim ti 3%).- S v tm nh ch c 3 v chim ti 9, 25% [II.19,13].- S v n c p dng bin php khn cp tm thi 2 v chim ti 6,37% [II.19,13].- S v n c ngi bo v c quyn v li ch ca ng s c 20 v chim ti 72,12% [II.19,13].Quyt nh ca Ta n:

+ Tm nh ch 2 v chim 6,25% [II.19,13]. + S v n ha gii thnh l 8 v chim ti 25% [II.19,13].+ S v n xt x 25 v chim 75% [II.19,13].+ S v n c khng co, khng ngh l 23 v chim ti 71,87% [II.19,13].+ S v n b hy c 2 v chim ti 6,27% [II.19,13]. + Chuyn v n ln Ta n c thm quyn l 3 v chim ti 9,37% [II.19,13].Trong nm 2009, Ta n nhn dn tnh th l xt x 83 v n kinh doanh, thng mi, gp 16 ln lng n nm 2008 [II.19,6].Nhn chung s v tranh chp kinh t phi a n To n gii quyt ngy cng tng ln r rt. Trong cc v vic tranh chp v hp ng mua bn hng ho vn chim t l cao nht khong 36%, tip n l cc hp ng vn chuyn hng ho, hai loi hp ng ny thng xy ra tranh chp v hng ho khng ng chng loi, cht lng hng ho b h hng, mt mt, giao hng khng ng thi gian.

Mt loi hp ng mi pht sinh tranh chp ngy cng nhiu ln l hp ng tn dng gia ngn hng vi cc t chc kinh t. Tranh chp trong loi hp ng ny thng lin quan n ti sn th chp, bo lnh nh cc ti sn th chp cha th tc giy t s hu hoc cc bt ng sn cn ang lm th tc sang tn s hu th xy ra tranh chp.

Thng xy ra vic do ngn hng khng xc minh k ngun gc ca ti sn th chp nn mi c vic khch hng s dng ti sn ang th chp lm ti sn th chp cho mt hp ng tn dng khc. i vi cc ti sn bo lnh, thng xy ra tnh trng ph bin nht l ngi c ti sn bo lnh tham gia bo lnh khng thc s ng ngha ca n m thng l cho mn giy t kim mt khon tin trong mt thi gian nht nh, khng tnh n vic ngi c bo lnh khng tr c n. V th khi ra trc php lut, ngi nhn bo lnh thng khng lng trc c nhng thit thi ca mnh do khng hiu bit php lut m tham gia quan h bo lnh .

i vi quan h hp ng tn dng cn ni ln mt vn rt ph bin na l nhiu chi nhnh ca ngn hng thng tham gia quan h php lut mt cch tu tin, khng hiu bit v t cch php nhn, khng bit rng mnh khng c ng danh ngha c lp tham gia cc quan h t tng. Do khi c tranh chp xy ra t mnh ng n khi kin m khng c s u quyn, thm ch c nhng chi nhnh Gim c cn k giy u quyn cho ngi khc tham gia t tng. V khng thm quyn khi kin nn thng b To n tr li n.

C nhng v vic cc ng s n nhau hng chc t ng khng thanh ton c cng a nhau ra To, li c nhng hp ng xy dng khi xy dng xong bn A ly l do ny, l do khc tr hon khng thanh ton. Khi khi kin vn c to n cp s thm chp nhn, song n giai on phc thm, da vo quy nh trn, lut s ca bn A ngh To n cp phc thm bc n v nh ch v kin, To n cp phc thm chp nhn v ht thi hn khi kin.

Nhiu trng hp bn tham gia hp ng b pha bn kia dng th on lt lng trng trn chim ot ti sn giao dch nh: to ra cc thit hi gi to, to ra cc l do khng thc hin hp ng nh khi gi c th trng tng vt khng mun bn hng na, gi li hng bn vi gi cao hn, vn vo vic hng ho n chm hoc ra cc thng bo cp tc phi nhn hng pha bn kia khng iu kin tip nhn theo yu cu ra c c n phng hu hp ng.

Hoc c trng hp k hp ng u thc nhn hng t nc ngoi v vo thi im hng lin tc tt gi, pha bn u thc tm nhng l do lt lng t chi khng nhn hng gy thit hi cho pha bn kia hng t ng. Trc vic b lt lng mt cch trng trn nh vy, cc doanh nghip b la thng ngh ngay n yu t hnh s lp tc bo vi cc c quan cng an cu cu. C quan iu tra vo thu thp ton b h s, sau hng nm khng truy cu trch nhim hnh s, tr li h s th lc ny ht thi hn khi kin. y l mt thc t ni ln trong thi gian va qua, cng l nhng tn ti gia lut php v thc t ca cng tc gii quyt cc tranh chp kinh t tai Tnh Ngh An cng nh c nc ca chng ta trong qu trnh gii quyt cc v n kinh t hin nay.Th l v gii quyt tranh chp kinh t ti To n nhn dn Tnh Ngh An(t Nm 2005 - Nm 2009)NmS v th l v gii quyt s thmS v th l v gii quyt phc thmS v th l v gii quyt gim c thm, ti thmGhi ch

20051000

2006910

200751142

20086730

20098340

Cng2202102

(Ngun: Bo co tng kt cng tc To n nhn dn Tnh Ngh An nm 2005 - 2009)

Trong qu trnh thu thp v x l cc v n kinh t xy ra trn a bn Tnh Ngh An trong thi gian va qua c nhng tin b nht nh trong tt c cc lnh vc xt x a li s cng bng v s tha mn cho nhng yu cu trn a bn tnh Ngh An. Nhng v n gii quyt tranh chp th tiu biu c v n gii quyt tranh chp hp ng tn dng v bo lnh ca Ngn hng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam vi Cng Ty Trch nhim Hu hn thng mi tng hp H Chu l mt trong nhng v n m Ta n kinh t Ngh An gii quyt.V n ny vi nguyn n l Ngn hng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam (trc y l ngn hng ngoi thng Vit Nam), a ch: S 198 - Trn Quang Khi - Thnh ph H Ni, i din theo y quyn: ng Trn Vn Hin - Ph gim c Ngn hng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam - Chi nhnh Vinh Ngh An, theo giy y quyn s 10/UQ-NHNT-PC ngy 13/7/2009 ca Tng gim c Ngn hng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam. Bn b n l Cng Ty Trch nhim Hu hn thng mi tng hp H Chu a ch: x Ngc Din- Huyn Din Chu - Ngh An, ngi i din theo php lut ca Cng ty l ng T Quang vi chc v l gim c Cng ty.

Sau khi nghin cu cc h s c trong v n c thm tra ti phin ta, v cn c vo kt qu tranh lun ti phin ta, hi ng xt x nhn nh. Theo nguyn n v cc chng c thu thp c th Cng ty Trch nhim Hu hn thng mi tng hp H Chu vay tin ca Ngn hng ngoi thng Vit Nam- Chi nhnh Vinh Ngh An vi 7 hp ng tn dng v n nay c 7 hp ng tn dng ny u qu hn thanh ton, cn n nh sau:1. Hp ng tn dng tng ln s 1134/07/NHNT ngy 04/10/2007. S tin vay: 350.000.000 tin gc tr xong, tnh n ngy 31/5/2009 cn n tin li: 42.795.4872. Hp ng tn dng tng ln s 750/NHNT ngy 06/06/2007, s tin vay: 100.000 USD tin gc tr xong, tnh n ngy 31/5/2009 tin li cn n 4.925,98 USD tng ng 93.642.8793. Hp ng tn dng tng ln s 762/07/NHNT ngy 8/6/2007 s tin vay: 150.000 USD n ngy 31/5/2009 cn n tin gc 150.000 USD tng ng 2.851.500.000. Tin li: 29.592,71 USD, tng ng 3.414.057.417.4. Hp ng tn dng tng ln s 769/NHNT ngy 11/6/2007 s tin vay: 100.000 USD, tin gc tr 26,655 USD n cn li 73,345 USD tng ng 1.394.288.450. tin li tnh n ngy 31/5/2009 cn n 19.064,84 USD tng ng 362.422.608

Tng 92.409,84 USD tng ng 1.756.711.058

5. Hp ng tn dng tng ln s 794/07/NHNT ngy 14/6/07 s tin vay 100.000 USD tin gc tr xong. Tin li 17.10469 USD tng ng 325.160.157.6. Hp ng tn dng tng ln s 898/07/NHNT ngy 05/7/07 s tin vay 35.000 USD n gc 0; n li 5,771,89 USD tng ng 109.723.629.7. Hp ng tn dng tng ln s 38/08/NHNT ngy 10/1/08 s tin vay 25.000 USD n gc 0, n li 1.783,78 USD tng ng 33.909.657 Tng cng c 7 hp ng tn dng tnh n ngy 31/5/2009 b n cn n - Tin gc: 223.345,00USD tng ng 4.45.788.450 - Tin li 42.795.487 v 78.243,89 USD tng ng 1.530.211.810

Tng c gc v li: 5.776.000.260 (Nm t, by trm by mi su triu, hai trm su mi ng).i vi b n: Qu trnh thu thp chng chng, ha gii v c 3 ln thng bo phin ta ng T Quang - i din cho b n u c tnh vng mt. Tuy b n vng mt, nhng xem xt cc chng c thu thp c nh: Cc hp ng tn dng, giy nhn n, cc bin bn lm vic gia ngn hng v b n, bin bn theo di nhn tin vay v tr n, s trnh by ca ngn hng v ca nhng ngi lin quan (bo lnh), trong c s tha nhn ca b Cao Th B (v ng T Quang) th c cn c chng nhn y l s tin Cng Ty TNHH thng mi tng hp H Chu cn n phi thanh ton cho ngn hng. T gi nguyn n quy i t USD sang tin Vit Nam theo thi im l ng thc t v ng quy nh ca Ngn hng nh nc.V th chp bo lnh: vay tin ngn hng b n c 06 hp ng th chp, bo lnh bng ti sn bo m tr n. 03 hp ng th chp c thc hin xong, gm: V chng ng Ton v B Hng, v chng ng Hi v b H v 01 hp ng th chp ca v chng ng T Quang v b B vi nh v t ti s 24 Mai Hc Thnh ph Vinh Ngh An. 03 trng hp ny thc hin ny thc hin xong ngha v bo lnh tr tin cho ngn hng (Ngn hng c vn bn cc trng hp ny ra khi ngha v bo lnh v tr cc giy t v nh t cho h).Cn li 03 hp ng th chp bo m tin vay (Theo B lut dn s, thc cht y l hp ng bo lnh). V chng ng T Quang- b B cn 2 hp ng th chp bo lnh gm: - Hp ng th chp s 42/TC7/NHNT ngy 19/1/2007: Ti sn th chp bo lnh l mt tha t din tch 118,70m2 v mt nh 2 tng trn t Khi 5, phng H Huy Tp, thnh ph Vinh, Ngh An.

- Hp ng th chp s 391/ TC7/NHNT ngy 5/7/2007, th chp bo lnh bng tha t c din tch 145m2 ti x Ngc Din, huyn Din Chu, Ngh An.

Nguyn n yu cu nu b n khng thanh ton c n th x l ti sn m bo thanh ton n, v ng T Quang l b B chp nhn.

Xt 2 hp ng ny l ng th tc, bo m ni dung v ng ch ti sn. y l hp ng hon ton t nguyn v hp php, nn cn chp nhn ngh ca nguyn n v kin ca b Cao th B v theo tha thun ca cc bn k kt trong 2 hp ng th chp. iu 7 hp ng th chp ghi nhn tha thun ca cc bn v x l ti sn th chp. Ni dung iu 7 hp ng th chp ghi; Khi n hn tr n m bn vay khng tr c th hai bn phi hp bn ti sn hoc bn B (bn cho vay) y quyn cho bn th ba c chc nng bn u gi ti sn thc hin vic bn ti sn th chp thu hi n. Hp ng th chp cn ghi r: gi tr ti sn c nh gi khi bn thu hi n.

V hp ng th chp, bo lnh ca b H Th Oanh: Theo cc chng c thu thp c v ti cc bin bn ly li khai ca b H Th Oanh v anh Phan Vn Thanh (con u ca B Oanh) tha nhn th khu vc nh t ny do v chng b Oanh to lp, mua sm xy dng. t l do v chng b Oanh mua, nh do v chng b Oanh lm. Nhng khi lm nh, anh Thanh c ng gp cng sc, tin ca anh Thanh khng c ng gp v lc anh Thanh ang i hc. Chng b Oanh cht nm 1998, b Oanh c 4 ngi con, anh Thanh l con u (khi mua t lm nh 3 em ca anh Thanh khng ng gp c g). L ra khi k kt hp ng bo lnh th chp phi c kin ca anh Thanh. Cc con b Oanh vn c quyn i vi di sn do cha li nhng thc t th khi chng b Oanh cht n nay hn 10 nm khng c ai khiu ni v ti sn tha k. Trong giy chng nhn quyn v nh v t cng ghi l h b Oanh.Hp ng th chp bo lnh khng c ch k ca anh Thanh l khng y . Tuy nhin, c b Oanh v Ngn hng u c li. Mt khc xt v quyn ti sn b Oanh i din cho gia nh, v b Oanh cng c quyn t nht l 1/2 ti sn th chp bo lnh. Hn na cc bn k kt hp ng hon ton t nguyn, k c b Oanh. Do , cn v hiu mt phn v chp nhn mt phn i vi hp ng th chp bo lnh, v bn thn b Oanh cng tha nhn ti bin bn ly li khai ngy 28/1/2009: Ti nhn thc c trch nhim ca ti, do ti dng ti sn nh t ca ti th chp bo lnh cho Cng ty ng T Quang vay tin ngn hng. Ngn hng yu cu Cng ty ng T Quang tr n, nu khng tr c th x l ti sn ca ti th chp, bo lnh tr ngn hng.

V nguyn tc, ti sn chung ca gia nh l ti sn chung hp nht. Nhng m bo quyn li cho tt c cc bn, c bit l s n nh cho gia nh b Oanh, xt ch buc chu trch nhim th chp bo lnh tha t c din tch nh hn l 97,4 m2 v phn nh trn tha t .

Trong trng hp phi bn ti sn ca b Oanh tr n th gia nh b Oanh vn c mnh t c din tch ln hn l 102,60m2 v nh trn t m bo n nh cuc sng (2 mnh t ny l lin k nhau).

S tin v chng ng Ton b Hng, ng Hi b H (v k c b Oanh) tr n thay cho Cng ty trch nhim hu hn thng mi tng hp H Chu, th cc bn c quyn t gii quyt vi nhau, nu khng gii quyt c th yu cu ta n gii quyt bng mt v n dn s c lp khc.

V t cch t tng: Ngn hng thng mi c phn ngoi thng Vit Nam (trc y l ngn hng ngoi thng Vit Nam) nay c i tn theo quyt nh ca c quan c thm quyn. Do , trong v n ny Ngn hng thng mi c phn ngoi thng Vit Nam (k c chi nhnh Vinh) l c quan tha k y quyn v ngha v ca Ngn hng ngoi thng Vit Nam. V n ph: ng s phi chu n ph theo quy nh ca php lut.

V cc l trn Ta quyt nh v v n nay nh sau:

p dng cc iu 369, 474,476 BLDS. iu 54,56,59,60 Lut cc t chc tn dng. Ngh nh 163/2006/N-CP ngy 29/12/2006 ca chnh ph v giao dch bo m.X: Cng ty trch nhim hu hn thng mi tng hp H Chu do ng T Quang lm gim c phi thanh ton cho Ngn hng thng mi c phn ngoi thngVit Nam- chi Nhnh Vinh s tin:- Tin gc: 223.345.000 USD, tng ng 4.245.788.450.- Tin li: 42.795.487 v 78.243.89 USD, tng ng 1.530.211.810Tng c gc v li: 5.776.000.260 (nm t, by trm by mi su triu, hai trm su mi ng)Nu cng ty trch nhim hu hn thng mi tng hp H Chu khng tr n trn th x l bn ti sn th chp, bo lnh tin vay ca v chng ng T Quang v b Cao th B tr n cho ngn hng gm: - Tha t s 799 t bn s 3, giy chng nhn quyn s dng t s I 103717do UBND huyn Din Chu cp ngy 19/9/1996, din tch 145 m2 v 1 nh 3 tng ti xm quc l 1A x Din Ngc huyn Din Chu tnh Ngh An. kch thc tha t c ghi trong t bn s 3 m giy chng nhn quyn s dng t ghi nhn.Nu bn ti sn ca v chng ng T Quang v b Cao Th B cha tr ht n th tip tc x l bn ti sn h b H Th Oanh tr n gm:+ Tha t s 12 t bn s 5, giy chng nhn quyn s dng t v s hu nh s 2901050086 do UBND cp ngy 6/2/1999, din tch 97,4 m2 v nh xy tng mi lp Pro xi mng trn t ng Nguyn Th Minh khai, khi Tn Thnh, phng L Mao, thnh ph Vinh, Ngh An. Kch thc tha t c ghi trong giy chng nhn quyn s hu nh v quyn s dng t.Nu nhng ngi bo lnh thc hin xong ngha v bo lnh, th Ngn hng C phn ngoi thng Vit Nam - Chi nhnh Vinh phi tr li cc giy t v t ai cho h.K t ngy c n yu cu thi hnh n, bn phi thi hnh n phi thi hnh n phi chu li sut theo li sut c bn do Ngn hnh Nh nc quy nh tng ng vi thi gian v s tin chm thi hnh n.V n ph: Cng ty TNHH Thng mi tng hp H Chu phi np 113,776.000 ng tin n ph kinh doanh thng mi s thm.Tr li cho Ngn hnh Thng mi c phn ngoi thng Vit Nam - Chi nhnh Vinh, s tin tm ng n ph 58.000.000 (Nm mi tm triu ng) np ti c quan thi hnh n dn s tnh Ngh An (nay l Cc thi hnh n dn s tnh Ngh An) theo bin lai thu tin s 128001 ngy 20/7/2009 ca c quan thi hnh n dn s tnh Ngh An.n x cng khai s thm c mt nguyn n.Nguyn n c mt c quyn khng co trong thi hn 15 ngy k t ngy tuyn n.Trong cng tc xt x ca Ta kinh t - Ta n nhn dn tnh Ngh An t cc khu u tin n cc hot ng tip theo lun thc hin theo quy nh ca php lut v t tng v gii quyt cc v n v kinh doanh thng mi. T cc bc thu thp chng c v n cc cng on ca v n c thc hin mt cch nghim chnh v m bo ng vi th tc t tng.

Vic thc hin ng vi cc quy nh ca php lut lm cho Ta kinh t - Ta n nhn dn thc hin vic gii quyt v n nu trn m bo c thi gian t tng theo quy nh v theo trnh t cc quy nh ca php lut t tng.T cc hot ng iu tra thu thp chng c v vic xt x ca v n trn ta c th thy vic p dng lut vo trong qu trnh xt x v n tranh chp kinh doanh thng mi m bo vi quy trnh v th tc t tng ca BLTTDS 2004. Qu trnh gp phn vo cng vic gii quyt cc vng mc v tranh chp trong lm n kinh doanh ca cc c nhn cng nh cc t chc c hot ng kinh doanh bun bn. Song qu trnh thc hin thu thp chng c cng nh xt x trong v n vn cha th hin c tnh nhanh chng, vic triu tp b can vn cha m bo v s c mt, vn c s c tnh vng mt ca b can trong nhng ln thng bo phin ta. T nhng hn ch nh trn v cng tc xt x ca ta n nhn dn tnh Ngh An cn c s nghim chnh trong vic chp hnh th tc t tng, v cn to thm s nhanh chng xc lp h s cng nh cng tc chun b cho qu trnh xt x ca ta n to nn mt qu trnh gii quyt mt v n kinh t nhanh chng kp thi v hiu qu cng vic cao.2.2. Mt s hn ch, vng mc trong qu trnh gii quyt tranh chp thng mi ti to n nhn dn Tnh Ngh Ann kinh doanh thng mi l loi n phc tp, v n lin quan n nhiu ngnh kinh t. Trong thi gian qua ngnh Ta n nhn dn Tnh Ngh An th l gii quyt n kinh t, thng mi khng nhiu, cc Ta n nhn dn cp huyn trn a bn ca tnh ngh an hu nh cha th l, gii quyt n kinh doanh, thng mi. V vy nhng vng mc v kinh nghim v th l, gii quyt n kinh t, thng mi cha c iu kin tng hp. Tuy nhin trong thc tin th l gii quyt n kinh t, thng ma cng t ra nhng vn sau:* V thm quyn th l, gii quyt- Thm quyn ca Ta n cp huyn v ta n Tnh trong th l gii quyt n kinh doanh thng mi: im b khon 1 iu 33 quy nh: Ta n nhn dn cp huyn, qun, th x thuc Tnh (gi l Ta n nhn dn cp Huyn) c thm quyn gii quyt theo th tc s thm cc tranh chp v kinh doanh, thng mi quy nh ti cc im a, b, c, d, , e, g, h, i khon 1 iu 29 BLTTDS ; khon 1 iu 34 BLTTDS quy nh: Ta n nhn dn cp Tnh c thm quyn gii quyt theo th tc s thm cc tranh chp v kinh doanh thng mi quy nh tai iu 29 BLTTDS tr nhng tranh chp khc thuc thm quyn ca Ta n nhn dn cp Huyn.- V thm quyn theo v vic:Th nht: khi thm phn p dng BLTTDS nm 2004, th khi khng s dng thut ng tranh chp hp ng kinh t nh trc y m dng thut ng tranh chp pht sinh trong hot ng kinh doanh thng mi. V vy, cha r l cc tranh chp khc, cng pht sinh trc tip t hot ng kinh doanh, thng mi nh cc tranh chp lin quan n cnh tranh khng lnh mnh hay cc tranh chp v bi thng thit hi ngoi hp ng c c p dng khon 1 iu 29 BLTTDS hay khng?Th hai: BLTTDS s dng phng php lit k xc nh cc hot ng c coi l hot ng kinh t, thng mi v khng th lit k khc cc hot ng kinh doanh thng mi trong thc t. Bi vy, khng r l cc tranh chp pht sinh t cc lnh vc ngoi 14 lnh vc c lit k ti khon 1 iu 29 BLTTDS 2004. V d: Tranh chp pht sinh t quan h gim nh, u thu, u gi C c coi l tranh chp kinh doanh thng mi hay khng?Th ba: p dng khon 1 iu 29 BLTTDS th cc bn tranh chp phi ng k kinh doanh v u c mc ch li nhun khi tham gia quan h. Nhng thc t hin nay ang tn ti nhiu quan h hp ng kinh t c k gia mt bn khng c ng k kinh doanh v khng c mc ch li nhun. Nhng theo khon 1 iu 29 BLTTDS th y khng phi l tranh chp pht sinh t hot ng kinh doanh, thng mi v mt bn khng c ng k kinh doanh. Mt khc, cng khng th coi y l tranh chp v dn s v khon 3 iu 25 BLTTDS quy nh tranh chp dn s l cc tranh chp v hp ng dn s. Do vy, gy nhiu kh khn cho cc thm phn khi tham gia nhn dng mt v tranh chp kinh t.Th t: BLTTDS c th ha cc loi tranh chp cng ty bng cch lit k cc tranh chp lin quan n vic sp nhp, hp nht, chia, tch, chuyn i hnh thc t chc ca cng ty vi nhau. Bi vy, c mt vn vn cha c lm r l cc tranh chp gia cng ty vi cc thnh vin ca cng ty vi ngi lm gim c cng ty c phi l v n kinh t khng? Thc t xut hn nhiu v vic pht sinh t hot ng qun l ca cng ty. V d, in hnh l tranh chp gia cc thnh vin cng ty C phn Du lch Ngh An. Loi vic ny c c coi l tranh chp Cng ty hay ch l cc yu cu v kinh doanh thng mi? Cng lu rng iu 30 BLTTDS khng lit k c th loi yu cu ny m ch quy nh chung l cc yu cu khc v kinh doanh, thng mi m php lut c quy nh. Ngoi ra, khi xt x tng v n cc thm phn rt kh khn trong vic hiu nh th no l tranh chp c mc ch li nhun trong cc tranh chp v chuyn giao cng ngh gia c nhn, t chc vi nhn nu cc bn c mc ch li nhun. - V thm quyn ca Ta cc cp:Th nht: Theo cch phn nh thm quyn theo cp ta n ca BLTTDS th thc t p dng c th dn n mt s tranh chp rt phc tp li thuc thm quyn ca ta n cp huyn trong khi mt s tranh chp khc, n gin hn li thuc thm quyn ca ta n cp Tnh.Th hai: Nhu cu y thc t php cho c quan lnh s qun ca Vit Nam hoc cho ta n nc ngoi, trong nhiu trng hp thng ch r sau khi ta n th l v n. Trong khi vic xc nh chnh xc ta n theo cp xt x phi lm t khi ta n quyt nh th l v n. Tt nhin, thm phn cp huyn c phn cng gii quyt v n c th chn gii php chuyn v n cho ta cp Tnh nu pht hin cn phi y thc t php. Nhng vic chuyn v n nh vy s lm chm qu trnh gii quyt tranh chp kinh doanh, thng mi.* Thi hiu khi kin theo iu 159 B lut T tng dn sTrc ht thi hiu khi kin c quy nh theo cc vn bn php lut chuyn nghnh (cc lut, php lnh); Nu php lut, chuyn nghnh khng quy nh th p dng thi hiu khi kin theo BLDS v BLTTDS l hai nm k t ngy quyn v li ch b xm phm. Cn ch xc nh chnh xc thi im quyn v li ch b xm phm, nhiu khi vic xc nh ny cn nhiu quan im khc nhau; ch iu 160 BLDS quy nh khng p dng thi hiu khi kin v n dn s i vi yu cu hon tr ti sn thuc s hu Nh nc v yu cu bo v quyn nhn thn b xm phm.

Ch quy nh bt u ti thi hiu khi kin v n dn s theo quy nh ti iu 162 BLDS khi bn c ngha v tha nhn mt phn hoc ton b ngha v i vi ngi khi kin, bn c ngha v thc hin xong mt phn ngha v ca mnh i vi ngi khi kin, cc bn t ha gii vi nhau. * i din tham gia t tngGm c i din theo php lut (hay cn gi l i din trc tip) v i din theo y quyn, i din theo ch nh ca ta n.- i din trc tip theo quy nh ca php lut i vi t chc l ngi ng u t chc thng c ghi r trong ng k kinh doanh v trong iu l ca t chc. V th khi xy dng h s v n cn yu cu cc ng s cung cp ng k kinh doanh v iu l sao kim tra t cch i din. i vi doanh nghip t nhn, ng s tham gia t tng l ch doanh nghip t nhn, ng s tham gia t tng l ch doanh nghip ch khng phi l doanh nghip t nhn. V d ng Nguyn Vn A l ch doanh nghip t nhn i Dng l bn khi kin th ghi vo cc vn bn t tng v bn n l nguyn n: ng Nguyn Vn A - Ch doanh nghip t nhn a Dng m khng ghi l: nguyn n: Doanh nghip t nhn i Dng.- i vi i din y quyn: i din hp php ca ng s c y quyn cho ngi khc c nng lc hnh vi dn s thay mt h tham gia t tng. Trng hp ny cn kim tra k vn bn y quyn c hp php hay khng? Ni dung v phm vi y quyn n u? Thi hn y quyn.Khi thay i i din php nhn th ngi c thay th ngi i din phi tham gia t tng, thng th nhng i din php nhn mi khng hp tc tham gia t tng vi l do ngi i din c cha hoc khng bn giao khon n . Vic bn giao hay khng bn giao l vic ni b ca doanh nghip, khng chp nhn ly l do khng hp tc gy kh khn. Ta vn tin hnh cc bc gii quyt theo quy nh tha k nhim v t tng.* Php nhn nc ngoi Php nhn nc ngoi l php nhn c thnh lp v ng k kinh doanh nc ngoi, c tr s nc ngoi, php nhn mang quc tch nc ngoi. Mt trong cc bn tranh chp l php nhn nc ngoi thuc thm quyn th l gii quyt theo th tc s thm ca ta kinh t - Ta n nhn dn tnh theo quy nh ca khon 1 iu 34 BLTTDS m khng thuc thm quyn ca ta n cp huyn theo quy nh ti khon 3 iu 33 BLTTDS.Ch : Doanh nghip 100% vn nc ngoi ca ngi nc ngoi nhng thnh lp v ng k kinh doanh ti Vit Nam, c tr s ti Vit Nam th l doanh nghip Vit Nam ch khng phi l doanh nghip nc ngoi v khng phi l nhn t nc ngoi. Khi c tranh chp th ty thuc vo tiu ch nhm quan h c tranh chp v cc tiu ch khc xc nh thm quyn th l, gii quyt s thm ca ta n cp Tnh hay ta n cp huyn.

* p dng php lut gii quytTheo quy nh ti iu 29 BLTTDS th tranh chp v kinh doanh, thng mi thuc thm quyn gii quyt ca ta n rt a dng, phc tp, lin quan n nhiu lnh vc kinh t, trong c tranh chp va c iu chnh bi quy nh ca BLDS, va c iu chnh bi lut chuyn nghnh. Chnh v l do ny m vic xt x cc tranh chp kinh doanh, thng mi ti ta n cn lng tng, vng mc hoc sai lm khi p dng quy nh ca BLDS v quy nh ca Lut chuyn nghnh nh Lut Thng mi (thng xy ra khi gii quyt tranh chp v hp ng mua bn ti sn c quy nh trong BLDS ), hp ng mua bn hng ha (c quy nh trong Lut Thng mi), v hp ng dch v (quy nh trong BLDS), hp ng cung ng dch v (c quy nh trong Lut Thng mi), hp ng lin kt, lin doanh hp ng hp tc kinh doanh Theo quy nh ca Lut doanh nghip v Lut u t, hp ng bo him ( c quy nh trong BLDS), hp ng bo him (quy nh trong lut kinh doanh bo him) Vng mc y l trng hp no th p dng quy nh ca BLDS, trng hp no th p dng quy nh ca lut chuyn nghnh? V vy, trong thc tin xt x, vic p dng quy nh ca lut chuyn nghnh, ca BLDS gii quyt v n ca mt s ta n cha thng nht nh: C ta n p dng quy nh ca BLDS: C ta n p dng quy nh ca lut chuyn ngnh; C ta n p dng ng thi quy ng ca BLDS v quy nh ca lut chuyn nghnhS chng cho v thiu tnh nht qun t phi dn n mt hu qu, l a ra nhng phn quyt thiu khch quan, nh hng n quyn li ca nhng ngi tham gia t tng nn khi gii quyt tranh chp cn p dng php lut chuyn nghnh gii quyt c th p dng nhanh, chnh xc, cht ch v ni dung v th tc ca v n, cn nu khng c, hoc cha c lut chuyn nghnh kp thi iu chnh th p dng BLTTDS 2004 gii quyt.* Trng hp khi hp ng v ph lc hp ng c ni dung khng r rng, vn p dng ch ti pht hp ng trong thc tin gii quyt tranh chp hp ng trong hot ng thng mi.Trong thc t c nhiu v tranh chp ni dung hp ng v ph lc hp ng khng r rng, nu theo cu ch ca hp ng th rt kh phn nh. Trng hp ny cn p dng iu 126 BLDS quy nh v gii thch giao dch dn s, iu 409 BLDS quy nh gii thch hp ng dn s.Khi gii quyt mt tranh chp hp ng trong hot ng thng mi. Thm phn phi thng xuyn p dng cc ch ti trong thng mi. Tuy nhin, p dng ch ti no, iu kin p dng, mc pht v mc bi thng thit hi c th nh th no cn ty thuc vo s nhn thc ca thm phn i vi cc quy nh ca iu lut v s nh gi, nhn nh v mc vi phm, nguyn nhn vi phm, bi cnh vi phm a ra phn quyt v ch ti vi phm hp ng m bn vi phm phi gnh chu. Theo quy nh ti iu 292 - Lut Thng Mi 2005, cc ch ti bao gm: Buc thc hin ng hp ng pht vi phm, buc bi thng thit hi; Tm ngng thc hin hp ng; nh ch thc hin hp ng; Hy b hp ng; Cc bin php khc do cc bn tha thun khng tri vi nguyn tc c bn ca php lut Vit Nam, iu c quc t m Cng ha x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin v tp qun thng mi quc t.Thc tin gii quyt cc tranh chp kinh doanh, thng mi cho thy, khi c tranh chp hp ng, nguyn n thng yu cu ta n buc b n phi thc hin ngha v theo hp ng, bn cnh l vic yu cu p dng cc ch ti pht v bi thng thit hi do hnh vi vi phm hp ng ca b n gy ra. Thm phn s phi thng xuyn x l cc yu cu ca ng s xung quanh vic p dng ch ti ny. V vy, trong qu trnh nghin cu, qa trnh gii quyt cc trnh chp ti ch xin cp n vic p dng ch ti pht vi phm.Pht vi phm l vic bn b vi phm yu cu bn vi phm tr mt khon tin pht do vi phm hp ng nu trong hp ng c tha thun, tr cc trng hp min trch nhim quy nh ti iu 294 Lut Thng mi 2005.

Nh vy, ch ti pht vi phm hp ng ch c p dng khi cc bn c s tha thun trc trong hp ng. Nu trong hp ng khng c tha thun th bn b vi phm mt quyn i pht vi phm hp ng v ch c quyn i bi thng thit hi (iu 307 - BLDS). Tuy nhin c th nu hiu quy nh ca iu lut ny mt cch cng nhc nh vy khng? Nu trong hp ng cc bn khng quy nh vic pht vi phm hp ng, nhng sau cc bn c tha thun mi hoc mt bn tha nhn vi phm v chp nhn mc pht do bn b vi phm a ra th c th p dng ch ti pht vi phm hp ng c khng? y l vn cha c php lut quy nh.* Th tc hi ti phin taThc t thy rng do mt thi gian p dng quy nh t tng c thnh thi quen cng vi vic khng nghin cu k quy nh mi ca Lut t tng dn s mi, mt s ch ta phin ta p dng khng ng th tc hi ti phin ta theo Lut t tng dn s nh: Khng hi ng s v vic thay i, b sung, rt yu cu khi kin khng? Trong trng hp cc ng s c ngi bo quyn v li ch hp php tham gia nhng khng nghe li trnh by ca ng s thng qua ngi bo v quyn v li ch hp php trc sau b sung kin m hi cc ng s trc, ngi bo v quyn v li ch hp php ca ng s khng bit trnh by vo lc no, thng th khi tranh lun mi mi h trnh by kin. C mt s v n ch ta phin ta iu khin, i din Vin Kim St pht biu kin sau cc ng s tranh lun vi kin ca Vin Kim St l khng ng quy nh ca lut t tng dn s. V vy, cn phi nghin cu nm chc quy nh th tc hi ti phin ta ca BLTTDS ch ng iu khin phin ta ng quy nh.

* Trng hp doanh nghip gii th

C mt s doanh nghip kinh doanh thua l, khng hot ng t tan r th v php l khng c coi l gii th. Trng hp ny s rt kh khn khi gii quyt, ch c coi l gii th doanh nghip theo quy nh ti iu 157 Lut Doanh Nghip: Bao gm kt thc thi hn hot ng m khng c quyt nh gia hn; theo quy nh ca ch doanh nghip, ca cc thnh vin, ca i hi ng c ng; Cng ty khng cn s lng thnh vin ti thiu theo quy nh ca lut ny trong thi hn 6 thng lin tc; b thu hi giy chng nhn ng k kinh doanh; doanh nghip ch c gii th khi thanh ton ht cc khon n v ngha v ti sn khc.

Thng th ton b con n, ti sn s b thanh l xong mi lm thng bo gii th. C trng hp cha thanh l xong ti sn, cng n nhng doanh nghip gii th hoc doanh nghip b thu hi giy ng k kinh doanh th doanh nghip phi lm th tc gii th trong thi hn 6 thng, qua thi hn m c quan ng k kinh doanh khng nhn c h s gii th th coi nh doanh nghip ng nhin gii th. Th theo quy nh ti iu 158 Lut Doanh Nghip trong trng hp ny ngi i din theo php lut, cc thnh vin i vi Cng ty trch nhim hu hn ch s s hu cng ty i vi cng ty trch nhim hu hn mt thnh vin, cc thnh vin hi ng qun tr i vi Cng ty C phn, cc thnh vin hp danh i vi cng ty hp doanh phi lin i chu trch nhim v cc khon n v cc ngha v ti sn khc cha thanh ton. Nu ngi khi kin c n khi kin doanh nghip th ta tr n khng th l v doanh nghip gii th. Nu th l th ra quyt nh nh ch v n theo quyt nh ti im b khon 1 iu 192 ca BLTTDS.

Nu ngi khi kin c n khi kin cc i tng ni trn th ta th l gii quyt theo quy nh.- Ngoi ra trong qu trnh gii quyt cc tranh chp kinh t, thng mi ti ta kinh t - Ta n nhn dn Tnh Ngh An cn c nhng tn ti, vng mc nh: + Thi hn t tng quy nh i vi mt s v n phc tp qu ngn khng th gii quyt ng hn, vic gii quyt khng ng thi hn s gp phi mt s kh khn trong qu trnh gii quyt nh tinh thn hp tc ca cc ng s khng cao, mt s tnh tit ca v n b tro i, mt trong cc bn ng s cht hoc mt tch hoc xy ra cc hin tng tiu cc nh chy n chng hn.+ ng s khng hp tc vi c quan chc nng nn l l do phi ko di hay b hon phin ta.

+ Tng t vn bn t tung rt kh khn: Gi qua bu in khng n, gi qua chnh quyn s ti th tinh thn hp tc khng cao, gi trc tip th xa, kh kim a ch ca ng s.+ Quy nh ca php lut cha ng b nh khon 1 iu 29 BLTTDS v ngh quyt 01/2005 HTP ca Hi ng thm phn ta n nhn dn ti cao nn d gy lng tng trong th l gii quyt n dn s hay n kinh t, thng mi.+ Trnh chuyn mn nghip v ca mt s t cn b, cng chc cha thc s p ng