แผนการจดประสบการณปฐมวย

2/2

หนวย วนสาคญ (วนลอยกระทง)โดย นางฐตรตน หอมเนยม

ตาแหนงพนกงานราชการ

โรงเรยนวดพวงนมตตาบลเขาสามสบ อาเภอเขาฉกรรจ จงหวดสระแกว

1

2

หนวย วนสาคญ(วนลอยกระทง)

ปฐมวยระดบ 3-5 ป

การเรยนรและพฒนาสมองซกซายและขวา

(Brain - Based Learning)

3

ชวงอาย 5 ขวบหนวย วนลอยกระทง

ลกษณะการบรณาการ

เดกไดเลอกทากจกรรม วาดภาพ

การประดษฐเศษวสด

กจกรรมสรางสรรค( 1-5)

มมบลอก มมหนงสอมมวทยาศาสตร มมบาน

มมรานคาและ มมดนตรตามความสนใจ

ของเดก

กจกรรมเลนตามมม/เสร( 1-5)

~Z

1.สนทนาโตตอบ/2.สนทนาโตตอบ/3.สนทนาโตตอบ/4.สนทนาโตตอบ/ น ๆ5.สนทนาโตตอบ/

กจกรรมเสรมประสบการณ

เดกไดเลนบอทราย บาน

เลนสนามเกมการละเลน

ฯลฯ

กจกรรมกลางแจง( 1-5)

1. เกมภาพโดมโน2. เกมจบคภาพกบเงา3. เกมเรยงลาดบภาพ4. เกมศกษารายละเอยดของภาพ5. เกมภาพตดตอ

กจกรรมเกมการศกษา

1.2.3.4.

5.

และจงหวะ

วนลอยกระทง

4

ความคดจากเดกและคร

วนลอยกระทง

การทากจกรรมวนลอยกระทง

( )

การประดษฐกระทง

การจดดอกไมไฟ ประทด หรอพล

วนลอยกระทง

การทาบญในวนลอยกระทง

ความสาคญของวนลอยกระทง

ความเปนมาของวนลอยกระทง

การปฏบตตนในวนลอยกระทง

ประเพณวนลอยกระทง

5

เพลง

ตลอดจนรางกาย อารมณ-

คร ใหเดกรองเพลงและทาทาทางประกอบดวย

1. เพลง ลอยกระทง (เตอนใจ ศรมารต)

พวกเดก ๆ เรวอยาชา มาซมาลอยกระทงเดอนสบสองนาทรง ลอยกระทงคนวนเพญพวกเราเรงรา ลมพดมาเยนเยนเรารองเราเลน แลวลอยกระทงเอย

2. เพลง ในดวงจนทร (ไมทราบนามผแตง)

มองขนไปในทองฟาเหนดวงจนทราสองแสงนวลใยเมอมองจองไปเหมอนมกระตายอยในดวงจนทรนทานโบราณเลาจรงหรอเปลา ใครชวยตอบฉน

บนดวงจนทรนนยงมกระตายไหมเอย

3. เพลง ราวงวนลอยกระทง

วนเพญเดอนสบสอง นานองเตมตลงเราทงหลายชายหญง

สนกกนจรง วนลอยกระทงลอย ลอยกระทง ลอย ลอยกระทง

ลอยกระทงกนแลวขอเชญนองแกวออกมาราวง

ราวงวนลอยกระทง ราวงวนลอยกระทงบญจะสงใหเราสขใจ บญจะสงใหเราสขใจ

6

แนวทางการจดกจกรรมเสรมประสบการณ / กจกรรมในวงกลม

คร พดคยกบเดก ถงเรองราวทเกยวกบวนลอยกระทง

วนลอยกระทง

ประวตวนลอยกระทง

ลอยกระทง เปนประเพณของไทยทปฏบตสบตอกนมาแตโบราณ งานลอยกระทงเรมทาตงแต กลางเดอน 11 ถงกลางเดอน 12 ซงเปนฤดนาหลาก นาจะเตมสองฝงแมนาทนยมมากคอ ชวงวนเพญเดอน 12 เพราะพระจนทรเตมดวง ทาใหแมนาใสสะอาด แสงจนทรสองเวลากลางคน เปนบรรยากาศทสวยงาม เหมาะแกการลอยกระทง

7

เดมพธลอยกระทงเรยกวา พระราชพธจองเปรยงชกโคม ลอยโคม ซงเปนพธของพราหมณ เพอบชาพระเปนเจาทงสาม คอ พระอศวร พระนารายณ และพระพรหม ครนคนไทยนบถอพทธศาสนา กทาพธยกโคมเพอบชาพระบรมสารรกธาต พระจฬามณ ณ สวรรคชนดาวดงส ลอยโคมบชาพระพทธบาท ณ หาดทรายแมนานมมทานท ประเทศอนเดย การลอยกระทงตามสายนาน นางนพมาศ สนมเอกของพระรวงเจากรงสโขทย คดทากระทงรปดอกบวและรปตางๆ ถวาย พระรวงทรงใหลอยกระทงตามสายนาไหล ในหนงสอ ตารบทาวศรจฬาลกษณ พระรวงตรสวา "แตนสบไปเบองหนา โดยลาดบกษตรยในสยามประเทศ ถงกาลกาหนดนกขตฤกษ วนเพญเดอน 12 ใหทาโคมลอย เปนรปดอกบวอทศสกการบชาพระพทธบาทนมมทานท ตราบเทากลปาวสาน"

ครนถงสมยรตนโกสนทร มการกาหนดกระทงขนาดใหญและสวยงาม ดงพระราชพงศาวดารกรงรตนโกสนทร ของเจาพระยาทพาราชวงศ "ครนมาถงเดอน 12 ขน 14 คา15 คา แรมคาหนงพธจองเปรยงนน เดมไดโปรดใหของแรง พระบรมวงศานวงศฝายหนาฝายใน และขาราชการทมกาลงพาหนะมาทากระทงใหญ ผถกเกณฑตอเปนถงบาง ทาเปนแพหยวกบาง กวาง 8 ศอกบาง 9 ศอกบาง กระทงสงตลอดยอด 10 ศอก 11 ศอก ทาประกวดประขนกนตางๆ ทาอยาเขาพระสเมรทวปทง 4 บาง และทาเปนกระจาดชนๆ บาง วจตรไปดวยเครองสด คนทากนบรอย คดในการลงทนทากระทงทงคาเลยงคนและพระชาง เบดเสรจกถง 20ชงบาง ยอมกวา 20 ชงบาง"

ปจจบนประเพณลอยกระทง มการจดงานกบแทบทกจงหวด ถอเปนงานประจาปทสาคญ โดยเฉพาะทจงหวดเชยงใหมมการจดขบวนแหกระทงใหญ กระทงเลก มการประกวดกระทง และประกวดธดางามประจากระทงดวย สวนการลอยโคม ชาวบานทางภาคเหนอและภาคอสานยงนยมทากน ชาวบานจะนาหระดาษมาทาเปนโคมขนาดใหญสตางๆ ถาลอยตอนกลางวน จะทาใหโคมลอยโดยใชควนไฟ ถาเปนเวลากลางคน กจะใชคบจดทปากโคม ใหควนพงเขาในโคม ทาใหลอยไปตามกระแสลมหนาว เวลากลางคนแลเหนแสงไฟโคมบนทองฟาพรอมกบแสงจนทรและดวงดาวสวยงามมากทเดยว

8

ภาคเหนอตอนบน นยมทาโคมลอย เรยกวา "ลอยโคม" หรอ "วาวฮม" หรอ "วาวควน" ทาจากผาบางๆ แลวสมควนขางใตใหลอยขนไปในอากาศอยางบอลลน ประเพณของชาวเหนอนเรยกวา " " หมายถงการทาบญในวนเพญเดอนย(ซงนบวนตามแบบลานนา ตรงกบวนเพญเดอนสบสองในแบบไทย)

* จงหวดตาก จะลอยกระทงขนาดเลกทยอยเรยงรายไปเปนสาย เรยกวา "กระทงสาย"

* ภาคอสานจะตบแตงเรอแลวประดบไฟ เปนรปตางๆ เรยกวา "ไหลเรอไฟ"

กรงเทพฯ จะม งานภเขาทอง เปนรปแบบงานวด เฉลมฉลองราวหนงสปดาหกอนงานลอยกระทง และจบลงในวนลอยกระทง

นอกจากนในแตละทองถนยงอาจมประเพณลอยกระทงทแตกตางกนไป และสบทอดตอกนเรอยมา

9

แนวทางการจดกจกรรมสรางสรรค

คร ใหเดกทากจกรรมเปนโตะ 3 -5 โตะ ดงน

1. วาดภาพกจกรรมวนลอยกระทง2. ตดปะกระดาษ

10ตวอยางกจกรรมสรางสรรค

การประดษฐกระทง

วธทา

1. ตดใบตองขนาดความกวาง 1.5 นว ยาว 6 นว โดยประมาณ2. พบตามรป จานวน 3 กลบ จากนนนามาวางซอนใหลดหลนกนไปตามภาพ ซงจะ

นบเปน 1 ตบ3. นาไปตดโดยรอบทขอบของฐานกระทง ซงเปนตนกลวยตดเปนแวน ความหนา

1.5 – 2 นว โดยประมาณ ทงนปรมาณของกลบกระทงทใชจะมากหรอนอยนนขนอยกบขนาดของตวฐาน

4. จากนนประดบดวยดอกไมตามความชอบ และปกธปเทยนลงไป เปนอนเสรจสามารถนาการพบใบตองรปแบบนไปใชรวมกบการพบรปแบบอนๆ ในผลงานชน

เดยวกนไดตามความชอบ และความคดดดแปลง

อปกรณ

1. ใบตอง และดอกไม ธปเทยน2. ตนกลวยทหนเปนทอนแลว3. ไมกลด

11

กจกรรมเลนตามมม / เสรฒนาอารมณ-จตใจ สงคม- รางกาย และการคดวเคราะห

คดไตรตรอง มวสยทศน

คร ใหเดกเลนกบสอ อปกรณ และเครองเลนตาง ๆ อยางอสระ โดยครควรจะตองสลบสบเปลยนสอในแตละมม 1-2 เดอนตอครง นอกจากนน ควรจดหาสอทจดเปนมมทอยในหอง หรอนอกหองมมของสอมดงน

- มมบาน มมรานคา มมหมอ- มมหนงสอเดก- มมธรรมชาตหรอมมวทยาศาสตร- มมบลอก- มมเกมการศกษา- มมดนตร

12

แนวทางการจดกจกรรมเลนตามมม / เสร

ควรใหเดกไดเลนตามความสนใจ และความสมครใจของเดก แตละคนโดยคร จดมมตาง ๆ ไวใหเดกไดเลน เชน มมบลอก มมหนงสอ มมวทยาศาสตร หรอมมธรรมชาต มมบาน มมรานคา เปนตน

การจดกจกรรมเลนตามมม / เสร อาจจดไดหลายลกษณะ เชน# จดกจกรรมเสร โดยเปดโอกาสใหเดกเลอกทากจกรรมสรางสรรค และ

เลนตามมมในชวงเวลาเดยวกนอยางอสระ# จดกจกรรมเสร โดยเนนใหเดกเลอกทากจกรรมสรางสรรคอยางนอย

1-2 อยาง หรอตามขอตกลงในแตละวน# จดกจกรรมเสร โดยการจดมมศลปะหรอศนยศลปะใหเปนสวนหนงของ

มมเลนหรอศนยการเรยนร

ขอเสนอแนะการจดกจกรรมเลนตามมม / เสร

1. ขณะเดกเลน คร ตองคอยสงเกตความสนใจในการเลนของเดก หากพบวามมใด เดกสวนใหญไมสนใจทจะเลนแลว ควรสบเปลยนจดสอมมเลนใหม เชน มมบานอาจดดแปลงหรอเพมเตม หรอเปลยนเปนมมรานคา มมเสรมสวย มมหมอ ฯลฯ

2. หากมมใดมจานวนเดกในมมมากเกนไป คร ควรใหเดกมโอกาสคดแกปญหา หรอ คร ชกชวนใหแกปญหาในการเลอกเลนมมใหม

3 . การ เล อกเลนมม การ เลนมม เดยว เปนระยะเวลานาน อาจทาให เด กขาดประสบการณ การเรยนรดานอน คร ควรชกชวนใหเดกเลอกมมอน ๆ ดวย

4. สอ เครองเลนในแตละมม ควรมการสบเปลยนหรอเพมเตมเปนระยะ เพอไมใหเดกเกดความเบอหนาย เชน เกบหนงสอนทานบางเลมทเดกหมดความสนใจ และนาหนงสอนทานใหมมาวางแทน ฯลฯ

13

แนวทางการจดกจกรรมกลางแจง

คร ใหเดกเลนอสระ โดยใหเดกเลนเกมทเคยเลนแลว และเสนอ เกมใหมใหเดก ๆ

เกม สมผสจบค

จานวนผเลนนกเรยนชนอนบา 2 / 2 ทกคน

อปกรณ1. ผาปดตา

วธเลน1. ใหเดกจบคกนเอง เมอจบคไดแลวใหแตละคสงเกตรปราง ลกษณะทรงผม หรออน ๆ

ทเปนลกษณะเฉพาะของคตนเองไว2. ใหเดกแตละคตกลงกนวาใครจะเลนเปนคนสมผสและใครจะเลนเปนคแท เมอตกลง

กนไดแลวใหเดกทเลนเปนคแทจบมอกนเปนวงกลมลอมรอบเดกทเลนเปนคนสมผสไว3. เรมเลนโดยครนาผามาปดตาเดกทเลนเปนคนสมผส แลวใหเดกทเลนเปนคแทจบมอ

กนหมนไปรอบ ๆ วง 1-2 รอบ แลวหยดยนตรง มอแนบชดกบลาตวหามเคลอนทและหามสงเสยงใด ๆ ออกมา

4. เมอครเปานกหวดใหเดกทเลนเปนคนสมผสคอย ๆ เดนคลาทางไปหาคแท และใชมอสมผสหนาตา ทรงผม เครองแตงกายเพอหาคแทของตนใหพบ

5. ครเปานกหวดหมดเวลา ใหคนทเลนเปนคนสมผสหยดการสมผส แลวจบมอคนทคดวาเปนคแทของตนไว จากนนครใหเดกเปดผาปดตาออก พรอมกบบอกวาใชคแทของตนหรอไมคใดสามารถจบคไดถกตอง ถอวา เปนผชนะ

14 เกม กบกระโดด

จานวนผเลนนกเรยนชนอนบา 2 / 2 ทกคน

อปกรณ1. ภาพกบ2. วทยเทป และเทปเพลงกบ

วธเลน1. ครแบงเดกออกเปน 3 กลมๆ ละเทา ๆ กน แลวใหเดกแตละกลมเขาแถวตอนลก

หางกนหนงชวงแขน2. ครนาภาพกบมาใหเดกดพรอมกบสนทนาซกถามเดกเกยวกบรปรางลกษณะ และ

เสยงรองของกบ3. ครใหเดกทาทาเลยนแบบกบกระโดด กบกนแมลง และรองเลยนแบบเสยงกบอยาง

อสระตามความคดของเดก4. ครกาหนดเสนเรมตน และเสนชยใหหางกนประมาณ 1-2 เมตร แลวใหเดกแตละ

แถวทาทาเลยนแบบกบอยหลงเสนเรมตน5. เรมการแขงขนโดยครเปดเพลง “กบ” แลวใหเดกแตละแถวรบกระโดดกบไปใหถง

เสนชย โดยไมใหแตกแถว แถวใดกระโดดถงเสนชยกอนถอวาเปนผชนะ

15 เกม ลมทะเล

จานวนผเลนประมาณ 13 คน

อปกรณ-

วธเลน1. ครแบงเดกออกเปนกลม ๆ ละ 3 คน แลวใหแตละกลมตงชอกลมของตนเอง

เปนปลาชนดตาง ๆ เชน ปลาทอง ปลาท ปลาฉลาม และปลาดาว2. ครกาหนดมม 4 มม ใหทกลมทเลนเปนปลาแตละชนดไปยนประจากลมทมมของ

ตนเอง สวนเดกทเหลออก 1 คน ใหมายนตรงกงกลางมมทง 4 และ เลนเปนทะเล3. เรมเลน โดยใหเดกทเลนเปนทะเล เรยกชอปลา ชนดใดกได 1-2 ชนด แลวใหกลมท

เลนเปน ปลาชนดนนเดนออกจากมมของตนเองมายนตรงกลางลอมรอบคนทเลนเปนทะเล4. เมอผทเลนเปนทะเลพดวา “ทะเลปนปวน” ใหกลมทเลนเปนปลาทง 2 ชนดนรบวง

กลบไป ยงมมของตนเอง โดยระวงอยาใหผทเลนเปนทะเลจบตวได ถาผทเลนเปนทะเลจบใครได คนนนตองเปลยนมาเลนเปนทะเล คอยชวยจบปลาตวอน ๆ ตอไป

5. ใหเรมเลนรอบใหมตอไปเรอย ๆ โดยปฏบตตามขอ 3-4 พรอมกบหมนเวยนเรยกชอปลาใหครบทง 4 ชนด กลมทเลนเปนปลากลมใดทมจานวนสมาชกเหลออยมากทสด จะเปนผชนะ

16

กจกรรมเกมการศกษา

การคดอยางมเหตผล คดวเคราะห คดเปรยบเทยบ รจกสงเกต

คร ใหเดกเลนเกมการศกษา เชน

วนท 1 เกมภาพโดมโนวนท 2 เกมจบคภาพกบเงาวนท 3 เกมเรยงลาดบภาพวนท 4 เกมศกษารายละเอยดภาพวนท 5 เกมภาพตดตอ

17

1

หมายเลข 1 หมายเลข 2 หมายเลข 3 หมายเลข 4

11

12

13

14

21

22

23

24

31

41

32

33

34

43

42

44

18

2 เกมจบคภาพกบเงา

18

2 เกมจบคภาพกบเงา

18

2 เกมจบคภาพกบเงา

19

3 เกมเรยงลาดบภาพกระทงกบจานวน

1

9

7

5

3

20

4 เกมศกษารายละเอยดภาพวนลอยกระทง

การประดษฐกระทง

วนลอยกระทง

20

4 เกมศกษารายละเอยดภาพวนลอยกระทง

การประดษฐกระทง

วนลอยกระทง

20

4 เกมศกษารายละเอยดภาพวนลอยกระทง

การประดษฐกระทง

วนลอยกระทง

21

5 เกมภาพตดตอวนลอยกระทง