1.11 - hatay mustafa kemal university · 2018-11-01 · 1.11.2018 2 baştaki anatomik işaretler ve...
TRANSCRIPT
1.11.2018
1
T
I
B
B
Ġ
GÖRÜNTÜLEME-I
2.Ders
Çekim Teknikleri-1
Dr. Öğr.Üyesi Süreyya NUR
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Hatay Sağlık Hizmetleri MYO
Tıbbi Görüntüleme Programı-II
Kranyum-AP-Lateral,
Towne Pozisyonu
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 2
Anatomik Pozisyon ve Vücut
Düzlemleri
Radyolojik inceleme yapmak amacı ile vücuda verilen
pozisyonlarda; organ ve vücut bölümlerinin pozisyonu, yeri ve
birbirleri ile olan ilişkileri değişiklik göstermektedir. Bu nedenle
tanımlamalarda olabilecek karışıklıkları önlemek için anatomik
pozisyonun bilinmesi gerekir.
3 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Anatomik Pozisyon
Baş ve omuzlar dik, yüz öne karşıya dönük, kollar yanda
ve sarkık, avuç içleri öne dönük, ayaklar ve topuklar
bitişik ayak başparmakları öne bakacak şekilde ayakta
durulan pozisyondur.
4 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Vücut Düzlemleri
Düzlemler, organların vücutta normal duruş şeklini ve
komşularını anlatabilmek için kullanılır. Başlıca üç çeşit
düzlem vardır. Bunlar:
5 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Sagittal Düzlem
(median düzlem): Vücudu,
sağ ve sol olmak üzere
ikiye ayıran düzlemdir.
Koronal Düzlem
(frontal düzlem): Vücudu
Ön ve arka olmak üzere
ikiye ayıran düzlemdir.
Aksiyal Düzlem
(transvers düzlem):
Vücudu alt ve üst olmak
Üzere ikiye ayıran düzlem.
6
1.11.2018
2
Baştaki Anatomik işaretler ve
Çizgiler
Başta, radyolojik pozisyonları vermek için rehberlik edecek
çeşitli işaret ve çizgiler bulunmaktadır.
Baştaki Anatomik İşaretler
• Verteks: Kafatasında median Sagittal düzlem ile Koronal
düzlemin kesiştiği en tepe noktadır.
• Nasion: Frontal kemik ile nazal kemiğin birleştiği noktadır.
7
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
• Glabella: Nasionun hemen
üstündeki kemik çıkıntıdır.
• Gözün dış kontusu: Gözün
üst ve alt kapaklarının dıştan
birleştiği noktadır.
• infraorbital nokta: Göz
çukuru alt kenarının en alt
kesimidir.
8
• Eksternal oksipital
protuberens (inion): Oksipital
kemiğin dışında bulunan
çıkıntıdır.
• Dış kulak yolu: Dışarıdan
kulak deliğine denk gelen
noktadır.
• Gonion: Mandibulanın
köşesine denk gelen noktadır.
9 9
Baştaki Anatomik Çizgiler
• Auriküler çizgi: Dış kulak
yolundan sagittal düzleme
dik, koronal düzleme paralel
olarak geçen çizgidir.
•Orbitomeatal bazal çizgi:
Gözün dış kontusu ile dış
kulak yolunu birleştiren
çizgidir.
•İnfraorbitomeatal çizgi:
Her iki orbita alt sınırından
geçen çizgidir.
10
Baştaki Anatomik Çizgiler
• İnterorbital (interpupiller)
çizgi: Gözler karşıya bakarken
göz bebeklerinin içinden
geçen çizgidir.
•İnfraorbital çizgi: Her iki
orbita alt sınırından geçen
çizgidir.
11 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 11
Radyolojik Terimler Radyolojide, anatomik terimlere ek olarak pozisyonlar için
kullanılan terimler, vücut hareket terimleri ve X-ışınının filme
ulaşma yolunu tanımlayan terimler vardır.
Vücut Pozisyon Terimleri
Erekt: Ayakta
Semierekt: Yarı yatar
Rekumbent: yatar
Supin: Sırtüstü yatar pozisyon
Pron: Yüzükoyun yatar pozisyon
Trendelenburg: Baş aşağı
12
1.11.2018
3
Vücut Hareket Terimleri
Abduksiyon: Ekstremitenin vücudun merkezinden
uzaklaşması.
Adduksiyon: Ekstremitenin vücut merkezine yaklaşma.
Fleksiyon: Eklemi oluşturan kemiklerin birbirine yaklaşması.
Gergin durumdaki ön kolun, ön tarafa doğru bükülerek kola
yaklaşması bir fleksiyon hareketidir.
13
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Ekstansiyon: Eklemi oluşturan kemiklerin birbirinden
uzaklaşması. Öne doğru kıvrılmış kol, ters yönde açıldığında
ekstansiyon hareketi yapılmış olur.
İnversiyon: Ayak bileği ekleminde ayak tabanının içe doğru
dönmesidir.
Eversiyon: Ayak bileği ekleminde ayak tabanının dışa doğru
dönmesidir.
Supinasyon: Kolun, el ayası öne bakacak şekilde
döndürülmesidir.
Pronasyon: Kolun, el ayası arkaya bakacak şekilde
döndürülmesidir.
14 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
1. Ekstansiyon
2. Fleksiyon
3. Eversiyon
4. Ġnversiyon
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 15
Projeksiyon (yansıtım) Terimleri
Işın demetinin tüpten çıktıktan sonra hastayı geçip filme
ulaştığında, vücuda göre takip etiği yola projeksiyon denir. Bu
projeksiyonlar;
Frontal projeksiyonlar: X ışını, vücudun ön yüzeyinden
geçtikten sonra filme ulaşıyorsa ön-arka (anterior - posterior,
A-P),vücudun arka yüzeyinden geçtikten sonra filme ulaşıyorsa,
arka-ön (posterior - anterior, P-A) projeksiyon olarak tanımlanır.
16 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Lateral projeksiyonlar: Burada temel nokta hastanın filme
yakın olan tarafıdır. Hastanın sağ tarafı filme yakınsa sağ lateral
projeksiyon, sol tarafı filme yakınsa sol lateral projeksiyon olarak
tanımlanır.
Oblik projeksiyonlar: Hastaya açı verilerek elde edilen
projeksiyonlardır. Bu projeksiyon da hastanın filme yakın tarafı
temel alınarak tanımlanır. Hastanın filme yakın olan tarafına
göre sağ ön oblik, sol ön oblik, sağ arka oblik ve sol arka oblik
olarak tanımlanır.
17 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 17
Dekübitis projeksiyonlar: Hasta supin, pron veya lateral pozisyonda
yatarken yere paralel (horizantal) X-ışını kullanılır. Projeksiyonlar A-P
dekübitis, P-A dekübitis ve lateral dekübitis olarak tanımlanır. Bu
tanımlamalar yapılırken hastanın yatış şekli de (supin, pron, sağ yan
yukarıda ve sol yan yukarıda gibi) belirtilmelidir.
Aksiyal projeksiyonlar: Bu projeksiyonlarda X-ışını aksiyal düzleme
açılı verilir. Açılandırma ayağa doğru yapılıyorsa kranio – kaudal,
başa doğru yapılıyorsa kaudo - kranial projeksiyon olarak tanımlanır.
Tanjansiyel projeksiyonlar: X-ışını demeti merkezinin radyografisi
alınacak bölgeden teğet olarak geçtiği projeksiyonlardır.
18 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
1.11.2018
4
Kranyum-PA
Radyografisi
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 19
Kafa PA Radyografisinin Amacı
Kafa PA, radyografisi kafatasının özellikle anterior
bölgesindeki anatomik yapılarda oluşan kırık enfeksiyon
ve tümör gibi patolojileri görmek amacı ile çekilmektedir.
20 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Hasta Hazırlığı Hasta, ismi okunarak radyografi çekimi için inceleme odasına
alınır. Çekilecek radyografiyle ilgili bilgi verilir. Böylece,
hastanın rahatlaması sağlanır. Unutulmamalıdır ki rahatlamış
hastaya radyografi için pozisyon vermek her zaman daha
kolaydır.
Doğru verilmiş pozisyon ise doğru radyografinin temel
şartlarından biridir. Hasta üzerinde bulunan radyografi çekimini
zorlaştıracak kalın kıyafetler (ceket, palto, şapka ve başörtüsü
gibi) ve artefakt oluşturabilecek nesnelerin kendisi veya
refakatçisi tarafından çıkarttırılması sağlanır.
21 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Hamilelik durumu söz konusu olan hastalara radyografi
çekimi yapılmaz.
Radyasyondan koruyucu önlemler alınır. Bu önlemler
teknisyenin kendine yönelik önlemler ve hastaya yönelik
önlemlerdir.
Radyoloji laboratuarında çalışan teknisyenin Dozimetre takması
zorunludur. Ayrıca uygun doz ve diyafram ayarı yapılarak da
radyasyon güvenlik önlemleri alınır.
22 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Kaset Seçimi
Hasta hazırlanırken radyografi için
24x30cm ebadındaki kaset
ışınlanmamış film dolabından alınır
ve bucky tepsisine boyuna
yerleştirilir.
Kasetin sağ tarafına R veya sol
tarafına L işareti konur. Dijital
röntgen cihazları ile yapılan
radyografi çekimlerinde görüntü
detektörler aracılığı ile elde edildiği
için kaset kullanılmamaktadır.
23 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Kafa PA Radyografisi Pozisyonu
Radyografi için hazırlığı yapılmış hasta, hasta masasına pron
(yüzükoyun) pozisyonda yatırılır.
Baş ve vücudun orta hattı masa orta hattına denk gelecek şekilde
ayarlanır.
Baş, öne eğdirilerek alın ve burun masaya temas ettirilir. Bu
durumda Orbitomeatal hat ve orta sagittal düzlem filme dik
durumdadır.
Başın pozisyonunun bozulmaması için hastanın elleri baş
hizasında avuç içi masaya temas edecek şekilde yerleştirilir.
Kaset radyografisi çekilecek bölgeyi ortalayacak şekilde ayarlanır
.
24 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
1.11.2018
5
Kafa PA Radyografisi Pozisyonu
25 25
Merkezi Işın
Merkezi Işın, protuberentia (çıkıntı) oksipitalis eksternaya,
filme dik olacak şekilde santralize edilir.
Diyafram, radyografisi çekilecek bölgeyi içine alacak
şekilde ayarlanır.
26 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Teknik Faktör Ayarları Film
Ebatları
(cm)
Bucky Kv
Ortalama
Değer
mAs
Ortalama
Değer
FFM (cm)
24x30 Evet 65 120 100
Teknisyen kurşun paravanın arkasına ya da kumanda odasına geçer,
hastanın konumunu son bir kez daha gözler. Hastaya, “hareket etme, nefes
alma‟ komutu verir. Exposure (ışınlama) düğmesine basarak radyografiyi
çeker. Exposuredan sonra hastaya,“rahat nefes al” komutu verir.
Çekilen bu radyografideki görüntü, film banyo ve baskı işlemlerinden sonra
meydana gelir.
27 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Kafa PA Radyografisinde Görünen
Yapılar Frontal kemik (oksipital kemikle süperpoze olarak)
Paryetal kemik
Gözü çevreleyen kemik kısım
Maksilla
Mandibula
Her iki zigomatik kemik
Süperior orbital fissür (Sfenoid kemiğin büyük ve küçük
kanatları arasındaki, kafa boşluğu (cavitas cranii)’nu
orbita’ya bağlayan -içinden bazı damar ve sinirlerin geçtiği-
yarık; orbita üst yarığı)
28
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Üst petröz kısmı orbitaların üst üçte birine süper poze
olacak şekilde temporal kemiklerin petröz kısımları.
15-20 derecede kaudal açı ile çekilen grafilerde temporal
kemik petröz kısımlarının üst kenarları orbita alt
kenarlarına süperpoze olur ve kemik orbita
süperpozisyonsuz görüntülenir.
29 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 30
Kafa P-A radyogramı
Kafa P-A anotomisi
1.11.2018
6
Kafa-P-A radyogramı ve radyolojik anotomisi 31
Kafa-Lateral
Radyografisi
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 32
Kafa Lateral Radyografisinin
Amacı
Kafa lateral radyografisi, kafatasının lateral bölgesinde
bulunan anatomik yapılarda oluşan patolojik durumları
incelemek amacı ile çekilir. Bu radyografide dış kulak yolları
üst üste gelmeli fakat süperpoze olmamalıdır.
33 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 33
Hasta Hazırlığı
Kafa Lateral radyografisinde hasta hazırlığı, Kranyum P-A
çekimi ile aynıdır.
34
Kaset Seçimi
Kafa Lateral radyografisinde kaset seçimi, Kranyum P-A
çekimi ile aynıdır.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Pozisyon Tekniği Radyografi için hazırlığı yapılmış hasta, hasta masasına pron
yatırılır.
Baş grafisi istenen taraf (belirtilmemiş ise sağ lateral çekilir)
filme yakın olacak şekilde yan döndürülür.
Aynı tarafın kolu vücuda paralel olarak aşağı doğru uzatılır.
Diğer kola ise destek olacak şekilde dirsekten flersiyon
yaptırılarak el masanın üzerine konur.
Median sagital düzlem filme paralel, interorbital çizgi filme dik
durumdadır.
Kaset, radyografisi çekilecek bölgeyi ortalayacak şekilde
ayarlanır
35 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) Kafa Lateral Radyografi Pozisyonu
36 36
1.11.2018
7
Merkezi Işın
Merkezi Işın, dış kulak yolunun 2cm önü seviyesinden
2cm üste filme dik olacak şekilde santralize edilir.
Diyafram, istenen radyografi bölgesini içine alacak şekilde
ayarlanır.
37 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Teknik Faktör Ayarları
Film
Ebatları
(cm)
Bucky Kv
Ortalama
Değer
mAs
Ortalama
Değer
FFM (cm)
24x30 Evet 70 120 100
Kranyum P-A çekimindeki komutlar ve işlemler
ile aynı
38 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Kafa Lateral Radyografisinde Görünen
Yapılar
Paryetal kemik
Oksipital kemik
Kısmen frontal kemik
Temporal kemik
Sella tursika
Sinüsler
39
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 40
Kafa lateral radyogramı ve radyolojik anotomi 41 42
1) KAFA KAĠDESĠ-KAFA AKSĠYEL
A)submento-vertikal Radyografisi
B)vertiko-submental Radyografisi
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
1.11.2018
8
A)SUBMENTO-VERTĠKAL
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 43 44
Kafa tabanındaki anatomik yapıların görünüşünü ve
burada oluşan patolojik durumları incelemek amacı ile
çekilir.
Bu pozisyonda ayrıca anterior etmoid hava hücreleri ve
zigomatik kemikler de net görülmektedir.
Submento-Vertikal Radyografisinin
Amacı
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
45
Hastanın Hazırlığı
Hasta masanın orta hattında sırtüstü uzanabilir veya
ayakta,bucky sistemine sırtı dönük oturabilir.
Sırtüstü pozisyonda hastanın omuzları alta konan
destek yastıklarla yükseltilir.
Boyun kafanın verteksinin masaya temas etmesini
sağlayacak şekilde hiperfleksiyona getirilir.
Yüzün orta hattı masanın orta hattına ve dış kulak
delikleri masadan eşit uzaklığa getirilir.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 46
Bu orta sagital düzlemin masanın orta hattıyla dik açı
yapmasını sağlar.
Boyunun ekstensiyon yapabilme miktarına göre ;
orbito-meatal düzlem ,mümkün olduğunca, masa
düzlemine paralel getirilmelidir.
Dikey bucky düzeneğinde;hastanın oturur
pozisyonda,verteksini düzeneğe temas edinceye
kadar kafasını geriye atması yeterli olacaktır.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
47 Submento - vertikal radyografisinin pozisyonu
48
Merkezi Işın
Santral ışın orbito-meatal düzleme dik açıyla,dış kulak
deliklerinin ortasından geçecek şekilde yönlendirilir.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
1.11.2018
9
49
Teknik Faktör Ayarları
Teknisyen kurşun paravanın arkasına ya da kumanda odasına
geçer, hastanın konumunu son bir kez daha gözler.
Hastaya „hareket etme, nefes alma‟ komutu verir.
Exposure ( ışınlama) düğmesine basarak radyografiyi çeker.
Exposuredan sonra hastaya „rahat nefes al‟ komutu verir.
Film Ebatları
(cm)
Bucky
Kv Ortalama
Değer
mAs Ortalama
Değer
FFM (cm)
24x30 cm
EVET 70 150 100
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 50
Etmoid ve sfenoid sinüsler
Foramen magnum
Foramen spinozum, ovale, laserum
Maksiller sinüsler orbita ile süperpoze
Sella tursika, sfenoid sinüs içerisinde
KAFA KAĠDESĠ (Submento-vertikal)
GÖRÜLEBĠLEN YAPILAR
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 50
51 Submento-vertikal radyogramı 52 Kafa Kaidesi radyogramı ve radyolojik anotomi
Kafa Kaidesi radyogramı ve radyolojik anotomi 53
B)VERTĠKO-SUBMENTAL
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 54
1.11.2018
10
55
Vertiko-Submental Radyografisinin
Amacı
Yüz kemiklerinin aksiyal görünümünü ve buradaki
patolojileri incelemek için çekilir.
Bu radyografide, arka etmoid hava hücreler ve sphenoid
sinüs net görülür.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 56
Hastanın Hazırlığı
Radyografi için hazırlığı yapılmış hasta, hasta masasına
pron pozisyonda yatırılır.
Eller omuz hizasında avuç içi masaya temas edecek
şekilde yerleştirilir.
Çene altı masaya temas edecek şekilde ayarlanır.
Çenenin altına 15cm yükseklikte sünger destek
koyularak radyografik çizgiyle kasetin paralel olması
sağlanır.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
57
Kaset,radyografisi çekilecek bölgeyi ortalayacak
şekilde ayarlanır.
Vertiko-submental pozisyonu 58
Merkezi Işın
Merkezi ışın, radyografik temel çizginin ortasından
geçecek şekilde kafanın ortasına santralize edilir.
Diyafram, istenen radyografi bölgesini içine alacak
şekilde ayarlanır.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
59
Teknik Faktör Ayarları
Film
Ebatları
(cm)
Bucky
Kv
Ortalama
Değer
mAs
Ortalama
Değer
FFM (cm)
24x30 cm
EVET 70 150 100
Teknisyen kurşun paravanın arkasına ya da kumanda odasına geçer,
hastanın konumunu son bir kez daha gözler.
Hastaya „hareket etme, nefes alma‟ komutu verir.
Exposure ( ışınlama) düğmesine basarak radyografiyi çeker.
Exposuredan sonra hastaya, „rahat nefes al‟ komutu verir.
60
1.11.2018
11
Town Radyografisi
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 61
Town Radyografisinin Amacı
Town radyografisinde iç kulak kanalı, mastoid hava hücreleri
semisirküler kanallar incelenmektedir.
Ayrıca, kondil kırıklarının ve Zigomatik ark kırıklarının
saptanmasında da ideal pozisyondur. Bu radyografide sella
tursika, foramen magnum içinde görülmelidir.
62 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 62
Hasta Hazırlığı
Town radyografisinde hasta hazırlığı, Kranyum P-A çekimi
ile aynıdır.
63
Kaset Seçimi
Town radyografisinde kaset seçimi, Kranyum P-A çekimi ile
aynıdır.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 63
Pozisyon Tekniği
Radyografi için hazırlığı yapılmış hasta, hasta masasına
supin pozisyonda yatırılır.
Baş ve vücudun orta hattı, masa orta hattına denk gelecek
şekilde ayarlanır.
Orbitomeatal çizgi, filme dik olacak şekilde, baş öne eğdirilir.
Bu durumda median sagittal düzlem filme dik olmalıdır.
Kaset, radyografisi çekilecek bölgeyi ortalayacak şekilde
ayarlanır
64 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
TOWN Radyografisi Pozisyonu 65 65
Merkezi Işın
Merkezi ışın, tüpe 30˚ kranio-kaudal açı verilerek median
sagittal düzlemde saç-alın sınırı hizasına santralize edilir.
Diyafram, istenen radyografi bölgesini içine alacak şekilde
ayarlanır.
66 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
1.11.2018
12
Teknik Faktör Ayarları
Film
Ebatları
(cm)
Bucky Kv
Ortalama
Değer
mAs
Ortalama
Değer
FFM (cm)
24x30 Evet 78 120 100
67
Kranyum P-A çekimindeki komutlar ve işlemler
ile aynı
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Town Radyografisinde Görünen
Yapılar
Oksipital, paryetal ve frontal kemikler
Foramen magnum ve içinde sella tursika
Mandibula kondilleri
Petröz kemikler
68 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
69 Town radyogramı ve radyolojik anotomisi 70
SELLA TURSİKA
RADYOGRAFİSİ
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 71 72
Amaç
Bu pozisyonda anterior ve posterior klinoidler, dorsum
sella eksternal akustik kanal,hipofizeal fossa,
tüberkülüm sella ve sfenoid sinüs gibi anatomik
yapıların görüntülenmesi amaçlanmaktadır.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
1.11.2018
13
73
Hastanın Hazırlığı
Sella Tursika Radyorafisindeki hasta hazırlığı, Orbita P-A
çekimi ile aynı yapılmalı.
Kaset Seçimi
Sella Tursika Radyorafisinin kaset seçimi, Orbita P-A çekimi
ile aynı yapılmalı.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 74
Pozisyon Tekniği
Genellikle her iki sellayı kıyaslamak için iki taraflı yani sağ ve
sol lateral pozisyonda her iki sella Tursika olarak çekilir.
Radyografi için hazırlığı yapılmış hasta, hasta masasına pron
pozisyonda yatırılır.
Hastanın başı, filmi çekilecek taraf orta hatta temas edecek
şekilde tam yan (lateral) yerleştirilir.
Aynı taraftaki kol, vücuda paralel olarak aşağı doğru uzatılır.
Diğer kol ise dirsekten bükülerek ön kol ve el masanın üstüne
yerleştirilir.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
75
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek-I/TıbbiGör-
I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Sella Tursika radyografisi pozisyonu 76
Merkezi Işın
Merkezi ışın, dış kulak yolunun 2,5 cm önüne ve
orbitomeatal çizginin 2,5 cm yukarısına gelecek şekilde
dik olarak santralize edilir.
Diyafram, sellayı içine alacak kadar daraltılır.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
77
Teknik Faktör Ayarları
Teknisyen kurşun paravanın arkasına ya da kumanda odasına geçer,
hastanın konumunu son bir kez daha gözler.
Hastaya,hareket etme, nefes alma‟ komutu verir
Exposure ( ışınlama) düğmesine basarak radyografiyi çeker.
Exposuredan sonra hastaya,“rahat nefes al” komutu verir.
Film banyo ve baskı işlemlerinden sonra aşağıdaki radyografi elde edilir
78
Sella tursika radyogramı ve radyolojik anotomisi
1.11.2018
14
79
Sella tursika radyogramı ve radyolojik anotomisi
SCHÜLLER
RADYOGRAFİSİ
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 80
81
Amaç
Mastoid hava hücrelerinin dağılımı ve havalanmasının
incelenmesidir.
Ayrıca bu radyografi; tempora mandibular eklem,
kondiller çıkıntı, eksternal akustik kanal vb anatomik
yapılarda oluşan potolojik durumları incelemek için
çekilmektedir.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 81 82
Hastanın Hazırlığı
Schüller grafisinin hasta hazırlığı, Mandibula P-A
grafisindeki ile aynı yapılmalıdır.
Kaset Seçimi
Schüller grafisinin kaset seçimi, Mandibula P-A
grafisindeki ile aynı yapılmalıdır.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 82
83
Pozisyon Tekniği
Radyografi için hazırlığı yapılmış hasta; hasta masasına pron
pozisyonda yatırılır.
Hastanın başı çekilecek taraf orta hatta temas edecek şekilde
tam lateral (yan) yerleştirilir.
Çekilecek tarafın kulak kepçesi öne doğru bükülür.
Aynı taraftaki kol, vücuda paralel olarak aşağı doğru uzatılır.
Diğer kol ise dirsekten bükülerek ön kol ve el masanın üstüne
koyulur.
Bu durumda, median sagittal düzlem filme paralel olmalıdır.
Kaset, radyografisi çekilecek
bölgeyi ortalayacak şekilde ayarlanır. Bu radyografi genellikle
karşılaştırma yapmak için iki
yanlı (bilateral )çekilir 83 84
Schüller radyografisinin pozisyonu
84
1.11.2018
15
85
Merkezi Işın
Merkezi ışın; Tüpe 25o kranio-kaudal açı verilerek karşı
taraf dış kulak yolunun 6 cm üzerine santralize edilir.
Diyafram, istenen radyografi bölgesini içine alacak
şekilde ayarlanır.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 85 86
Teknik Faktör Ayarları
Exposure yapmadan önce hastanın konumu son bir kez daha gözlenir.
Hastaya, “Nefesini tut ve hareket etme” komutu verilerek exposure işlemi
yapılır.
Ġşlemden hemen sonra hastaya, “Rahat nefes al” komutu verilerek
radyografi işlemi sonlandırılır.
Film, banyo ve baskı işlemlerinden sonra aşağıdaki radyografi elde edilir
86
87
Schüller Radyogramında
Görülebilen Yapılar
Msatiod kemik
Temporomandibüler eklem
Üst üste internal ve eksternal akustik kanallar
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Schüller radyogramı
88
89
Schüller radyogramı ve radyolojik anotomi
90
1.11.2018
16
STENVERS
RADYOGRAFİSİ
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 91 92
Stenvers Radyografisinin Amacı
Petroz kemik, internal akustik kanalar ve semisirküler
kanalların incelenmesi amaçlanmaktadır.
Ayrıca; mastoid hava hücreleri, temporamandibular
eklem, kondiller çıkıntı, gibi anatomik yapılar da
incelenmektedir.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 92
93
Hastanın Hazırlığı
Stenvers grafisinin hasta hazırlığı, Mandibula P-A
grafisindeki ile aynı yapılmalıdır.
Kaset Seçimi
Stenvers grafisinin kaset seçimi, Mandibula P-A
grafisindeki ile aynı yapılmalıdır.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 93 94
Pozisyon Tekniği Radyografi için hazırlığı yapılmış hasta, hasta masasına prone
pozisyonda yatırılır.
Hastanın elleri her iki yanda, baş hizasında masanın üstüne
koyulur.
Baş, median sagittal düzlem masa ile 45˚yapacak şekilde
incelenecek tarafa döndürülür.
Nazal kemik, çene, zygomatik kemik ve orbitanın dış kenarı
masanın orta hattına temas edecek şekilde ayarlanır.
Karşılaştırmak için iki yönlü (bilateral) çekilir.
Kaset, radyografisi çekilecek bölgeyi ortalayacak şekilde
ayarlanır 94
Stenvers Radyografi Pozisyonu 95 96
Merkezi Işın
Merkezi ışın, Tüpe 12˚ derece kaudo-kranial açı
verilerek protuberentia oksipitalis ile dış kulak yolunun
tam arasına santralize edilir.
Diyafram, istenen radyografi bölgesini içine alacak
şekilde ayarlanır.
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I) 96
1.11.2018
17
97
Teknik Faktör Ayarları
Exposure yapmadan önce hastanın konumu son bir kez daha gözlenir.
Hastaya, “Nefesini tut ve hareket etme” komutu verilerek exposure işlemi
yapılır.
Ġşlemden hemen sonra hastaya, “Rahat nefes al” komutu verilerek
radyografi işlemi sonlandırılır.
Film, banyo ve baskı işlemlerinden sonra aşağıdaki radyografi elde edilir
97 98
Stenvers Radyografisinde
Görülebilen Yapılar
Petröz kemikler
Ġnternal aküstik kanal
Semisirküler kanallar
Mastoid
Temporomandibüler eklem
Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)
Stenvers radyogramı 99 100
Stenvers radyogramı ve radyolojik anotomi 101
KAYNAKLAR
Sağlık Meslek Liseleri Radyoloji Dalı Kafa Radyografileri
Ders Modülü
TEMEL RADYOLOJĠ TEKNĠĞĠ
Yazarları: Prof. Dr. Tamer KAYA, Prof. Dr. Ragıp ÖZKAN
Doç. Dr. Baki ADAPINAR
RADYOGRAFĠDE POZĠSYON TEKNĠĞĠ
Yazarı: Dr. Tamer BAYSAL
102 Dr.Öğr.Üyesi.SüreyyaNUR/TıbbiGör.Tek
-I/TıbbiGör-I.2.Ders(Çekim Tek-I)