11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл
TRANSCRIPT
![Page 1: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/1.jpg)
ХИМИЙН ЦАХИМ ХИЧЭЭЛ
Хуванцар.
Диений нүүрстөрөгч. Каучук, резин
![Page 2: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/2.jpg)
Хуванцар. Этилений нүүрстөрөгчийг гарган авах
Темперамтур ба даралтыг нэмэгдүүлэх замаар халааж зөөлрүүүлэн шахах, хэвлэх аргаар янз бүрийн хэлбэр дүрсэнд оруулж болдог нийлэг том молекулт нэгдлийн үүсгэх хатуу материалыг хуванцар гэнэ.
Хуванцарт том молекул т нэгдэл агуулагдахаас гадна дүүргэгч, зөөлрүүлэгч будагч, холбогч зэрэг үүрэг бүхий бодисууд агуулагдана.
![Page 3: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/3.jpg)
Хуванцарыг халаахад гарах өөрчлөлтөөр нь 2 ангилна.
1. Халааж зөөлрүүлээд хэвэнд цутгаж хөргөхөд хатуурдаг полимерийг термопаластик (халаахад зөөлөрдөг урвал) хувунцар гэнэ.
2. Хуванцарыг халаахад молеоуулууд нь өөр хоорондоо урвалд орж орон зайн өвөрмөц бүтэцтэй болдог ба дахин халаахад зөөлөрдөггүй полимерийг термореактив (халаахад зөөлөрдөггүй) хуванцар гэнэ.
![Page 4: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/4.jpg)
Полиэтилен
![Page 5: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/5.jpg)
Полиэтилэн нь цагаан өнгөтэй, уснаас хөнгөн, бат бөх чанартай, цахилгаан ба дулаан дамжуулдаггүй бодис юм. Шатаахад өнгийн дөл үүсгэдэг, ердийн нөхцөлд хүчил, шүлт, бромын ус болон калийн перманганатын аль нь ч полигэтиленд нөлөөлдөггүй.
Цахилгаан дамжуулдаггүй, тусгаарлах шинж чанарыг нь үндэслэн цахилгаан тусгаардагч, кабелийн гаднах бүрээс хийдэг.
![Page 6: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/6.jpg)
Пролипропилен
![Page 7: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/7.jpg)
Энэ нь полиэтиленийг бодвол илүү өндөр температурт хайлдаг, бат бөх шинж чанартай. Мөн олон дахин нугалагдах, үрэлт тэсвэрлэх чадвар сайн учир түүгээр татлага, шүүгч материал зэргийг хийхэд нэн тохиромжтой байдаг.
![Page 8: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/8.jpg)
Полистирил
![Page 9: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/9.jpg)
Полистирол нь шугаман бүтэцтэй, зарим органик уусгагчид уусдаг ба түүний уусталыг хуванцар материал наахад цавуу болгон хэрэглэдэг. Халаахад зөөлөрдөг термопластик шинжтэй. Азотын хүчлээс бусад хүчил, шүлт, исэлдүүлэгчийн нөлөөллийг сайн тэсвэрлэдэг.
Полистиролыг халаахад хялбархан задарч стирол үүсгэдэг. Ийнхүү полимер задарч мономер үүсгэхийг деполимержих урвал гэнэ.
![Page 10: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/10.jpg)
Диений нүүрстөрөгч
Диений эгнээний нүүрстөрөгч нь хоёр хоёрлосон холбоо агуулсан ханаагүй нүүрстөрөгч учраас ханасан нүүрстөрөгчөөс 4, этилений эгнээний нүүрстөрөгчөөс хоёр атом устөрөгчөөр дутуу байна. Иймд түүний ерөнхий томьёо нь C n H2n-2 болно.
![Page 11: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/11.jpg)
Диений нүүрстөрөгч нь хоёрлосон холбоо агуулах бөгөөд ханаагүй холбоогоор холбогдсон нүүрстөрөгчийн атом нь sp-кв эрлийзжилтийн буюу валентийн хоёр дахь төлөвт оршино. Орон зайн ба электрон бүтцээрээ этилений эгнээний нүүрстөрөгчтэй адил тригональ бүтэцтэйгээс гадна шинж чанар нь этилентэй төстэй.
![Page 12: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/12.jpg)
Шинж чанар
Бутадиен нь ерийн нөхцөлд хий, изопрен нь дэгдэмхий шингэн бодис. Эдгээр нь алкений адил устөрөгч, галоген, галогент устөрөгчтэй нэгдэнэ. Нэгдэх урвал нь 2 шаттай явагдана.
Эхний шатанд захын хоёр нүүрстөрөгч дэх хоёрлосон холбоо тасарч, нэгдэх урвал явагдана. Жишээлбэл: бромжих урвалд орно.
![Page 13: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/13.jpg)
Эхний шатанд захын хоёр нүүрстөрөгч дэх хоёрлосон холбоо тасарч, нэгдэх урвал явагдана.
2,3 дахь нүүрстөрөгчийн атом дахь чөлөөт валентаараа хоёр нүүрстөрөгчийн атом холбогдох нэг хоёрлосон холбоо үүснэ.
Дараагийн шатанд хоёрлосон холбоо бүхий нүүрстөрөгчийн Пи- холбоо тасарч бромтой нэгдэх урвалд орно.
![Page 14: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/14.jpg)
Мөн хоёрлосон холбоо агуулсан учраас нүүрстөрөгч полимержих урвалд хчлбархан орно. Бутадиен -1,3 изопрен нь полимержих урвалд орж нийлэг каучукийг үүсгэнэ.
![Page 15: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/15.jpg)
Диений хэрэглээа л ь к а д и е н
бутадиенДугуй үйлдвэрлэх
Каучук резиний үйлдвэрлэл
уусгагч
Химийн үйлдвэр
изопренИзопрений каучук гарган авах
Каучукийн үйлдвэр
![Page 16: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/16.jpg)
Каучук
Каучук нь гадны механик үйлчлэлээр тодорхой хэлбэр дүрсэд шилжиж уг үйлчлэл зогсмогц анхны хэлбэрээ хадгалдаг уян харимхай шинжтэй. Ус чийг нэвтрүүлдэггүй, цахилгаан дамжуулдаггүй шинж чанарыг үдүүлдэг.
![Page 17: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/17.jpg)
Каучук
![Page 18: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/18.jpg)
Каучукыг вулканжуулахад резин үүсдэг. Харин вулканжуулах үед хүхрийг ихээр нэмж өгч эбонит хэмээх хатуу бодис үүснэ. Орчин үеийн үйлдвэрлэл өсөн нэмэгдэж байгаа хэрэгцээг байгалийн каучук хангахгүй болсон. Иймд нийлэгжүүлэх аргаар байгуулалт шинжээрээ байгалийн каучуктайижил полийзопрены каучукыийг гарган авсан.
![Page 19: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/19.jpg)
Томьёо
![Page 20: 11в мөнх эрдэнэ химиин хичээл](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061609/557a8b46d8b42abc638b4d67/html5/thumbnails/20.jpg)