SHMYO SHMYO TIBBTIBBİ TERMİNOLOJİİ TERMİNOLOJİ

TerminusTerminus + + Logos (LOJİ)Logos (LOJİ) TerimTerim + + BilimBilim

Terim : Çeşitli bilim dallarının, sanat ve meslek kollarının özel sözcükleri olarak tanımlanır.

Terminoloji: Bir bilim veya sanattaki teknik terimlerin tümüne terminoloji denir.

Evrensel SaEvrensel Sağlık Diliğlık Dili YunancaYunanca

Hipokrat _(Corpus Hypocraticum )Hipokrat _(Corpus Hypocraticum ) Akciğer Akciğer KanserKanserii – C – Caancerncer

Karkinus,KarsinomaKarkinus,Karsinoma Siyanotik Kalp HastalığıSiyanotik Kalp Hastalığı

AristoAristo Çoğunlukla Tanı ve CerrahiÇoğunlukla Tanı ve Cerrahi TerimleriTerimleri

LatinceLatince VessaliusVessalius

Çoğunlukla AnatomiÇoğunlukla Anatomi

TarihçeTarihçe

Latince’nin Değeri Eski çağlarda orta İtalya'nın Latium Eski çağlarda orta İtalya'nın Latium

bölgesinde konuşulan bir dilidir.bölgesinde konuşulan bir dilidir.

Eski Yunanca’ dan esinlenmiştir. Ancak Eski Yunanca’ dan esinlenmiştir. Ancak aldığı kelimeleri de latinleştirmiştir.aldığı kelimeleri de latinleştirmiştir.

Rönesans, Avrupada Lâtin ve Yunan dil ve Rönesans, Avrupada Lâtin ve Yunan dil ve kültürlerinin incelenmesiyle gelişmiş, Bilim kültürlerinin incelenmesiyle gelişmiş, Bilim dili de buna paralel gelişmiştirdili de buna paralel gelişmiştir

Bilim terminolojisinde önemli bir yer tutan Bilim terminolojisinde önemli bir yer tutan lâtince'yi öğrenmek, bilimsel çalışmaların lâtince'yi öğrenmek, bilimsel çalışmaların ilk şartıdır.ilk şartıdır.

Tıbba Felsefi bir yaklaşım Tıbba Felsefi bir yaklaşım getirmiştirgetirmiştir

Temel hastalık kuramı; Temel hastalık kuramı; yanlış beslenmeyanlış beslenme

Corpus Hipocratum MS10 YY Corpus Hipocratum MS10 YY Batıl İnançlar ve Büyülü şifa Batıl İnançlar ve Büyülü şifa

yöntemleri reddedilerek yöntemleri reddedilerek Tıbbın Temel İlkeleri Tıbbın Temel İlkeleri

Hekimlik Babadan Oğula Hekimlik Babadan Oğula geçişi olan bir meslek dalıgeçişi olan bir meslek dalı

Hipokrat Yemini Hekimlik Hipokrat Yemini Hekimlik Tanrısı Tanrısı AsklepiosAsklepios

«Primum Non Nocere»«Primum Non Nocere»«Önce Zarar Verme»«Önce Zarar Verme»

«Koslu Asklepiades»

Genel Sağlık İletişiminde Kullanılan Temel Genel Sağlık İletişiminde Kullanılan Temel Öğelerin Öğelerin YazılışıYazılışı, , OkunuşuOkunuşu ve ve AnlamlarınıAnlamlarını KavramakKavramak

Türeme sistematiği hakkında temel bilgileri edindirmek

Vücut sistemlerin anatomi, fizyoloji ve patolojileri, teşhis ve tedavi yöntemlerini açıklamada kullanılan terminolojiyi edindirmektir

Dersimizin AmacıDersimizin Amacı

Sağlık Alanında İletişimSağlık Alanında İletişim

HekimHekim HemşireHemşire TeknikerTekniker Hasta ve hasta yakınlarıHasta ve hasta yakınları

Eğitim

Alan dersleriAlan dersleri Örn : Anatomi ve FizyolojiÖrn : Anatomi ve Fizyoloji Mikrobiyoloji, BiyokimyaMikrobiyoloji, Biyokimya FarmakolojiFarmakoloji

BBilgiye Ulaşma, Bilginin Kullanımıilgiye Ulaşma, Bilginin Kullanımı ArşivlemeArşivleme

Sağlık DiliSağlık Dili

Sözcük oluşumlarının temel Sözcük oluşumlarının temel kurallarıkuralları

Okunuş biçimleriOkunuş biçimleri Sözcüklerin tekil ve çoğul Sözcüklerin tekil ve çoğul

biçimleribiçimleri Önemli ön ekler, eş anlamlı Önemli ön ekler, eş anlamlı

ön eklerön ekler Sisteme göre sıralamaSisteme göre sıralama

Bedray Basımevi 0216 6209045 05312810831

Tıbbi TerminolojiTıbbi Terminoloji

Dilbilimsel TemelDilbilimsel Temel

KökKök Ön ekÖn ek Son ekSon ek OkunuşOkunuş

Kelime dağarcığıKelime dağarcığı

Tıbbi TerminolojiTıbbi Terminoloji

İleum ve İliumİleum ve İlium

İLEUM İLİUMİLEUM İLİUM

Tıbbi TerminolojiTıbbi Terminoloji

Sisteme göre sıralamaSisteme göre sıralama Sistemin anatomisiSistemin anatomisi Sistemin hastalıklarının belirtileriSistemin hastalıklarının belirtileri Hastalığın tanısıHastalığın tanısı Tanı yöntemleriTanı yöntemleri Yapılan ameliyatlarYapılan ameliyatlar Tedaviler ve bakımTedaviler ve bakım Kullanılan ilaçlarKullanılan ilaçlar

ÖrnekÖrnekSolunum SistemiSolunum Sistemi, *Nomina Anatomica’ya göre, *Nomina Anatomica’ya göre

NasusNasus TerimTerim NazusNazus OkunuşOkunuş BurunBurun AnlamıAnlamı

Anatomi terimleri (Anotomi terimleri son şekliyle 1955 yılında Paris’te toplanan VI. Uluslararası Anatomistler Kongresi’nde tespit edilmiş, daha sonraki kongrelerde de bazı düzeltme ve değişiklikler yapılmıştır),

Anatomik terimlerAnatomik terimler

ÖrnekÖrnekSolunum SistemiSolunum Sistemi

Cyanosis Cyanosis TerimTerim SiyanozSiyanoz Okunuş Okunuş MorarmaMorarma Anlam Anlam

Semptomatik terimler Semptomatik terimler

Solunum SistemiSolunum Sistemi AsthmaAsthma Terim Terim AstımAstım Okunuş Okunuş Bronşların spazmıBronşların spazmı Anlam Anlam

Hastalık TerimleriHastalık Terimleri

Örnek

Diagnostik TerimlerDiagnostik Terimler

ÖrnekÖrnekSolunum SistemiSolunum SistemiSolunum sistemi hastalıklarının tanısını Solunum sistemi hastalıklarının tanısını koyabilmek için yapılması gereken testlerkoyabilmek için yapılması gereken testler

BronchoscopyBronchoscopy BronkoskopiBronkoskopi Hava yollarının bronskoskop ile muayenesiHava yollarının bronskoskop ile muayenesi

SistemlerSistemler HAREKET SİSTEMİHAREKET SİSTEMİ SOLUNUM SİSTEMİSOLUNUM SİSTEMİ KALP VE DOLAŞIM SİSTEMİKALP VE DOLAŞIM SİSTEMİ SİNDİRİM SİSTEMİSİNDİRİM SİSTEMİ ÜRİNER SİSTEMÜRİNER SİSTEM ÜREME SİSTEMİÜREME SİSTEMİ ENDOKRİN SİSTEMENDOKRİN SİSTEM SİNİR SİSTEMİSİNİR SİSTEMİ DUYU SİSTEMİDUYU SİSTEMİ

AA BB CC DD EE FF GG HH II JJ KK LL MM

NN OO PP QQ RR SS TT UU VV XX Y Y ZZ

S veya K

G veya C

İ veya Y

Ç, C, J veya Y KS

İ)

AlfabeAlfabe

Sesli HarflerSesli HarflerA,E,I (i)O,U,YA,E,I (i)O,U,YDifthonglar (Çift Sesliler)Difthonglar (Çift Sesliler)ae = e,ae = e,oe = ö, au = au, eu = eu, ei = ei, ui = ui.oe = ö, au = au, eu = eu, ei = ei, ui = ui.Bunlardan en fazla kullanılan Bunlardan en fazla kullanılan (ae) (ae) dir.dir.Sessiz HarflerSessiz HarflerG,J,Q,XG,J,Q,X

• a, o, u’dan önce yazılırsa ‘k’ okunur.

Cavity-kaviteColon-kolon

• Cure-kur(C) ae, oe, y ’den önce yazılırsa ‘s’ veya ‘ç’ okunur.

Caecum-sekum çekumCoeliacus-Sölyak çölyak

• (Ch) ‘k’ okunur.Cholesterol-kolesterol

C HarfiC Harfi

Y) İki sessiz harfin ortasında ‘i’ okunur.Systema-sistemSymbiozis-simbiozSynapse-sinaps

Y HarfiY Harfi

Sessiz HarflerSessiz Harfler

G harfi G harfi a, o, u önünde (g), e ve i önünde (c) gibi okunur. a, o, u önünde (g), e ve i önünde (c) gibi okunur. Generic GonadGeneric GonadGigantisme GastroenterolojiGigantisme Gastroenteroloji

GeriatryGeriatryJ harfi J harfi bazan (C) bazan bazan (C) bazan (J) (J) veya (Y) gibi okunur. veya (Y) gibi okunur. Q harfiQ harfi'nden sonra daima (u) harfi gelir. (qu = kv) okunur. 'nden sonra daima (u) harfi gelir. (qu = kv) okunur.

Ör :a - qua = a - kwaÖr :a - qua = a - kwaX harfi X harfi çift seslidir. (KS) sesini verir, çift seslidir. (KS) sesini verir,

ra - dix = ra - diks.ra - dix = ra - diks. Xerosis-zerozisXerosis-zerozis

((Th Th ) ) ‘‘tt’’ThallassemiaThallassemia

(Ps) ‘(Ps) ‘ss’ ’ okunur.okunur.Psychology-saykolojiPsychology-saykoloji

(Ph) ‘(Ph) ‘ff’ ’ okunur.okunur.Nephroptosis-nefrotozisNephroptosis-nefrotozis

(Pt) ‘(Pt) ‘tt’ ’ okunur.okunur.Nephroptosis-nefrotozisNephroptosis-nefrotozis

Çift Ünsüzlerin Okunuş KurallarıÇift Ünsüzlerin Okunuş Kuralları

(Rh)(Rh) ‘r’ okunur.‘r’ okunur.Rhythm-ritimRhythm-ritim

(Rrh) (Rrh) ‘r’ okunur.‘r’ okunur.Hemorrhoid-hemoroidHemorrhoid-hemoroid

(Sch) (Sch) ‘ş’ okunur.‘ş’ okunur.SchizophreniaSchizophreniaBronchBronch

Çift Ünsüzlerin Okunuş KurallarıÇift Ünsüzlerin Okunuş Kuralları

Örnekler GastroscopiaGastroscopia GastritisGastritis GastroenteritisGastroenteritis GingivitisGingivitis GynecologyGynecology GynecomastiaGynecomastia GangreneGangrene

ChronicChronic ChemotherapyChemotherapy ColitisColitis ColonoscopiaColonoscopia ChronometerChronometer PharenxPharenx

Sözcüklerin Tekil ve Çoğul BiçimleriSözcüklerin Tekil ve Çoğul Biçimleri

TekilTekilSon heceSon hece ÖrnekÖrnek AnlamlarıAnlamları-a vertebra omur-a vertebra omur-is diagnosis tanı-is diagnosis tanı

-ma condyloma siğil-ma condyloma siğil

-on phenomenon belirti-on phenomenon belirti-um bacterium bakteri-um bacterium bakteri-us fungus mantar-us fungus mantar

ÇoğulÇoğul

Son heceSon hece ÖrnekÖrnek AnlamlarıAnlamları

-ae vertebra-ae vertebraee omurlar omurlar

-es diagnos-es diagnoseses tanılar tanılar

-mata -mata condylomacondylomatata siğiller siğiller

-a phenomen-a phenomenaa belirtiler belirtiler

-a bacteri-a bacteriaa bakteriler bakteriler

-i fung-i fungii mantarlar mantarlar

Sözcüklerin Tekil ve Çoğul BiçimleriSözcüklerin Tekil ve Çoğul Biçimleri

TekilTekilSon heceSon hece ÖrnekÖrnek AnlamlarıAnlamları-ex apex uç-ex apex uç-ix appendix ek parça-ix appendix ek parça-y pathy anormal-y pathy anormal durum durum

ÇoğulÇoğulSon heceSon hece ÖrnekÖrnek AnlamlarıAnlamları-ices apices uçlar-ices apices uçlar-ices appendices ek parçalar-ices appendices ek parçalar-ies pathies anormal -ies pathies anormal durumlardurumlar

ÖN EK, KÖK, SON EKÖN EK, KÖK, SON EK

Tıbbi terimler 3 ana parçadan oluşur.

Protein emia

kök Son ek

Proteinemia

KÖKKÖK

REN REN NEPHRONNEPHRON UREURE TENSIONTENSION LİPİDLİPİD GLUCOSE (GLUKOZ)GLUCOSE (GLUKOZ) NAZUS NAZUS

PHARYNX (FARENKS)PHARYNX (FARENKS) GASTERGASTER CARDIACARDIA BRONCHBRONCH INTESTINEINTESTINE

TIBBİ TERMİNOLOJİTIBBİ TERMİNOLOJİ

KÖKKÖK

RENALGİARENALGİAREN + ALGIAREN + ALGIAREN: BöbrekREN: BöbrekALGIA: AĞRIALGIA: AĞRI

ANLAM: Böbrek Ağrısı DurumuANLAM: Böbrek Ağrısı Durumu

TIBBİ TERMİNOLOJİTIBBİ TERMİNOLOJİ

KÖKKÖK

UREMIAUREMIAURE + EMIAURE + EMIAEMIA: KanEMIA: Kan

ANLAM: Kandaki üre durumuANLAM: Kandaki üre durumu

TIBBİ TERMİNOLOJİTIBBİ TERMİNOLOJİ

KÖKKÖK

HYPERTENSIONHYPERTENSIONHYPER: Fazla, aşırıHYPER: Fazla, aşırı

TENSION: Kan basıncıTENSION: Kan basıncıANLAM: Normalden yüksek kan basıncıANLAM: Normalden yüksek kan basıncı