1...
TRANSCRIPT
1
มาท าความรจกกบระบบการถอครองทดน การมชวตแบบย งยน และประชาชนพนเมองในเอเชย: ความทาทายและโอกาศ
2
กตตกรรมประกาศ บทความเชงพนจนจดท าขนเพอสรางเสนทางการเรยนรเกยวกบ “การจดการปา การด าเนนชวตอยางย งยน การปรบปรงคณภาพชวตของชนพนเมองและกลมชาตพนธในแถบแมโขง” และเปนบทความทเปนผลผลตของการเปนหนสวนของ AIPP และ PROCASUR เราขอขอบคณกองทนนานาชาตเพอการพฒนาการเกษตร (IFAD) ทไดกรณาสนบสนนโครงการนในหลายๆดาน เราอยากจะขอบคณเชนกนตอทานทงหลายทไดอทศเวลาและพลงในจดท าบทความชนน
3
ตารางสารบญ 1. เอเชย
1.1. ชนพนเมองในเอเชยคอใคร? 1.2. สถานภาพการไดรบการยอมรบทางดานกฎหมายของชนพนเมองในเอเชย 1.3. การถอครองทดน การจดการปาบนฐานชมชน และ REDD+ 1.4. ความเปนอยแบบดงเดมกบชนพนเมอง
2. ประเทศไทย
2.1. ใครคอชนพนเมองในประเทศไทย? 2.2. สถานภาพของการไดรบการยอมรบทางกฎหมาย ของชนพนเมองในประเทศไทย 2.3. การถอครองทดนและการจดการปาโดยใชชมชนเปนฐาน 2.4. ความเปนอยแบบดงเดมและความมนคงดานอาหาร 2.5. ความทาทายและโอกาส
4
1. เอเชย
1.1. ชนพนเมองในเอเชยคอใคร?
อนสญญา 169ขององคการแรงงานระหวางประเทศ (ILO) ทเกยวของกบชนพนเมองและชนเผาในประเทศเอกราชทผานการพจารณาและยอมรบในป ค.ศ.1988 ไดระบวา:
(a) ชนเผาในประเทศเอกราชซงสภาพทางสงคม วฒนธรรม และเศรษฐกจแยกแตกตางออกไปจากเปนสวนหนงของรฐชาตและมสถานภาพซงถกก าหนดทงสนหรอบางสวนโดยจารตหรอประเพณหรอกฎหมายพเศษหรอการไดรบการยอมรบและ
(b) ประชาชนในประเทศเอกราชผซงถกถอวาเปนชนพนเมองจากการทบรรพบรษของพวกเขาเปนประชากรทอยอาศยในประเทศหรอภมภาคซงประเทศนนด ารงอยในชวงเวลาของการเขาครอบครองหรอการยดเปนอาณานคมหรอเขตสถาปนาในเขตแดนปจจบนของรฐและผซงยงธ ารงบางสวนหรอทงหมดของสถาบนทางสงคม เศรษฐกจ วฒนธรรม และการเมองของตนไมวาจะมสถานภาพการไดรบการยอมรบทางทางกฎหมายหรอไมกตาม
ILO อนสญญา 169 ท าใหเปนทชดเจนวาการสามารถระบบอกตวเองของชนพนเมองหรอชนเผาถอเปนเกณฑส าคญพนฐานส าหรบการระบบอกไดวาชนกลมใดซงอนสญญานใชครอบคลมถอง นอกจากนแลว จากการศกษาทท าโดยโฮเซ อาร มารตนเนส โคโบ (Jose R. Martinez Cob) อดตผเขยนรายงานพเศษของคณะอนกรรมการวาดวยการปองกนการเลอกปฏบตและการคมครองชนกลมนอย ในการศกษาเรองปญหาของการเลอกปฏบตตอประชากรพนเมอง ไดนยามค าชนพนเมองไววาเปน:
‚…คนซงจากการมความตอเนองทางประวตศาสตรตงแตสงคมยคกอนการถกเขายดครองและยคกอนอาณานคม ซงไดพฒนาเขตแดนของพวกเขาทไดพจารณาตนเองวาแตกตางจากสวนอนๆของสงคมซงด ารงอยในเขตแดนหรอบางสวนของเขตแดนเหลานน ในปจจบน พวกเขาไดกอตงภาคสวนทปราศจากการครอบขมของสงคมและมงมนทจะธ ารง พฒนาและถายทอดเขตแดนทสงผานจากบรรพบรษและอตลกษณแหงชาตพนธเพอเปนพนฐษนของการด ารงอยในฐานประชาชนของพวกเขาทสอดคลองกบแบนแผนทางวฒนธรรม สถาบนสงคม และระบบกฎเกณฑขอบงคบไปสรนลกหลานในอนาคต‛1
ประมาณวามชนพนเมองจ านวน 350-400 ลานคนใน70 ประเทศทวโลกและสองในสามของจ านวนนอยในในเอเชยชนพนเมองในเอเชยแบงปนประสบการณและประเดนทมรวมกนในขณะทยงคงธ ารงความแตกตางหลากหลายทางวฒนธรรมอย ในประวตศาสตรพวกเขาถกครอบง าโดยคนกลมอน ทงโดยผานอาณานยม
1Definitionof indigenous peoples from the United Nations Sub-Commission on Preventionof Discriminationand Protectionof Minorities and its Study of
the Problemof Discrimination against Indigenous Populations, UN Doc. E./CN.4/Sub.2/1986/7/Add. 4.para 379 (1986); UNESCO (2002): http://www.unesco.org/culture/ich/doc/src/00272-EN.doc; UN (2004): http://www.un.org/esa/socdev/unpfii/documents/workshop_data_background.doc.
5
และ/หรอผานการสรางรฐชาตและกระบวนการโลกาภวตนทตามมา ในปจจบน พวกเขาสวนใหญยงคงด ารงอยอยางชนชายขอบและตกเปนผถกระท าทางดานเศรษฐกจ การเมอง และวฒนธรรมถงแมวาพวกเขาจะท าใหเกดความหลากหลายทางชาตพนธและวฒนธรรมของรฐชาต ถงแมพวกเขาจะเปนภาพตวแทนของความหลากหลาย แตสงทเปนปรากฏการณรวมกนของชนพนเมองในเอเชยกคอการผกตดอยกบและการด ารงชวตทตองพงพาทดนและเขตแดน และทรพยากรธรรมชาตทมคนพบในเขตแดนเหลานน ทดน เขตแดน และทรพยากรของพวกเขาเปนทมาของอตลกษณ วฒนธรรม และจตวญญาณซงนยามโลกทศนของพวกเขา ในเอเชยชนพนเมองถกเรยกอยางหลากหลายโดยรฐบาลและคนนภายนอก เปนตนวา “ชาวเขา” “คนดงเดม” “ชนเผา” หรอ “คนพนถน” ชอเรยกเหลานมกจะมนยของการต าตอยกวาทางวฒนธรรม เปนพวก “คนปา” หรอ “ลาหลง” ในระดบทองถน ชนเหลานเองใชค าเรยกชอซงบรรพบรษของพวกเขาไดใหไว สวนใหญจะมจ านวนนอยและประชากรไมกพนคน แตพวกเขามภาษาวฒนธรรม จารต และสถาบนสงคมและการเมองทไมเหมอนใครและแตกตางไปจากคนในกลมทครอบง าสงคมอย พวกเขากระจายตวอยในประเทศเอเชยหลายประเทศ ดงเชนตอไปน:
ประเทศ จ านวนของกลมชาตพนธ ประชากรชนพนเมองทประมาณได(คดเปนรอยละ
ของประชากรทงชาต) บงคลาเทศ 45 1.7 – 3.7 ลาน (1.2 – 2.5%) เมยนมา/พมา 135 14.4 – 19.2 ลาน (30 – 40%) กมพชา 19 – 21 101,000 – 190,000 (0.9 – 1.45%) จน ประมาณ 400
(55ชาตพนธชนกลมนอยทไดรบการยอมรบอยางเปนทางการ) 105 ลาน (8.5%)
อนเดย 622 – 635 (622เผาทอยในรายการทเปนทางการ) 84.32 ลาน (8.2%) อนโดนเซย Over 700 50 – 70 ลาน (20 – 29%) ญปน 2 อายน: 50,000 – 100,000 (0.04 – 0.08%)
เรยวกว: 1.3 ลาน (1%) ลาว ประมาณ 200
(49กลมชาตพนธชนกลมนอยทเปนทยอมรบอยางเปนทางการ) 2.4 – 4.8 ลาน (35 – 70%)
มาเลเซย 97 3.4 ลาน (12%) เนปาล มากกวา 80 (59 กลมชนชาตไดรบการยอมรบอยางเปนทางการ) 10.6 ลาน (37.1%) ปากสถาน มากกวา 20 35 – 42 ลาน (21 – 25%) ฟลปปนส 110 officially recognized ชนพนเมอง 6.9 – 12 ลาน (10 – 15%) ประเทศไทย มากกวา 25
(10กลมชาวเขาทไดรบการยอมรบอยางเปนทางการ) 925,825 (1.5%)
เวยตนาม มากกวา 90 (53ชาตพนธชนกลมนอยทไดรบการยอมรบอยางเปนทางการ)
15 ลาน (13.8%)
Source: AIPP, IWGIA 2553, Trakansuphakon2553
6
ในหลายทศวรรษทผานมาจากความคบหนาของการเคลอนไหวของชนพนเมองในระดบโลกมโนทศนของชนพนเมองไดววฒนการเกนเลยไปจากความหมายดงเดมทยงจารกไวในพจนานกรมความหมายใหมนมไดกลายเปนจดยดองทางการเมองส าหรบชนพนเมองวาเปนกลมของคนทมอตลกษณเฉพาะตวและถงไดรบสทธรวมหมบางประการและในปจจบนยงมความแนวแนนมากขนภายใตกลไกระหวางชาตวาดวยสทธมนษยชน
1.2. สถานภาพของการไดรบยอมรบทางกฎหมาย ของชนพนเมองในเอเชย การยอมรบทางกฎหมายและสถานภาพจากรฐในเอเชยทใหกบชนพนเมองแตกตางกนไปจากประเทศหนงไปยงอกประเทศหนง ในยคอาณานคมชนพนเมองบางกลมไดรบทางกฎหมายใหมสถานภาพพเศษ เชนในบงคลาเทศอนเดยอนโดนเซยมาเลเซยและเมยนมา อยางไรกดหลงจากไดรบเอกราชประเทศในเอเชยหลายประเทศ ไดก าหนดเปนหลกการของการม‘เอกภาพแหงชาต’ขนเพอหลกเลยงการทจะตองใหการยอมรบสถานของชนพนเมองขนเปนการพเศษ แนวทางนไดเรมเปลยนแปลงในชวงหลายปทผานมา ในหลายประเทศชนพนเมองไดรบการยอมรบทตราไวในรฐธรรมนญของประเทศหรอเปนประเดนทออกมาเปนกฎหมายพเศษเฉพาะการอยางไรกตาม ในหลายประเทศสวนใหญ การยอมรบจะอยในกรอบของการทชนกลมนนๆมลกษณะเฉพาะทางวฒนธรรมทตางไปจากประชากรอน การยอมรบเหลานนมไดใหสทธตอทดน เขตแดน หรอทรพยากร และสทธในการก าหนดชะตากรรมของตนเองแตอยางใด แมกกระนนกตาม กยงมการยอมรบตามรฐธรรมนญหรอมกฎหมายทออกตามมาอยในหลายๆประเทศซงใหโอกาศในการจะเพมขดความสามารถของชนพนเมองทจะสทธรวมหมเหลานน การยอมรบในของชนพนเมองตามรฐธรรมนญทตราไวในรฐธรรมนญ(2493) ของอนเดยซงไดก าหนด ‚เผาทอยในรายการ” รฐธรรมนญ(2500)ของมาเลเซยซงไดก าหนดสถานะทเปนพเศษใหกบชนพนถนของซาราวคและซาบาห รฐธรรมนญ (2516)ของปากสถานซงไดใหการยอมรบพนทของชนเผาทควบคมดแลโดยรฐและโดยทองถนในระดบจงหวดและในรฐธรรมนญ(2530)ของฟลปปนส และในรฐธรรมนญของฉบบชวคราวของเนปาล (2549) ในบางประเทศ ชนพนเมองไดรบการยอมรบโดยผานกระบวนการพเศษทางกฎหมาย เชนในกฎหมายทดนของกมพชา (2544)กฎหมายสทธของฟลปนส (2540) กฎหมายสทธปา(2549)ของอนเดย มลนธแหงชาตเพอการพฒนาชนชาตพนเมองในเนปาล (2545) ในจนเวยตนามและลาว ชนพนเมองไดรบการปฏบตตอทางกฎหมายทคลายๆกบทชนกลมนอยในอนโดนเซยไดรบ
Photo: Christian Erni
7
คนทระบตนเองวาเปนชนพนเมองจะถกควบคมก าหนดโดยกฎจารต การพพากษาของศาลกสามารถหนนเสรมการยนยนสทธของชนพนเมองตามมาตรฐานระหวางประเทศวาดวยสทธชนพนเมอง เชน ในญปนในกรณของกลมอายนและมาเลเซยซงศาลไดยนยนชอกลมชนดงเดมอยางโอรงอสล(Orang Asli) ใหมสทธในทดนทมอยด งเดม2
สมชชาใหญแหงสหประชาชาตไดลงมตยอมรบค าประกาศแหงสหประชาชาตวาดวยสทธของชนพนเมอง(UNDRIP)ในเดอนกนยายนป2550ค าประกาศดงกลาวไดวางมาตรฐานขนต าในการยอมรบสทธรวมหมของชนพนเมอง ค าประกาศนไดใหมาตรการในการยกสถานการณเพอทจะแกไขปญหาความอยตธรรมทตอเนองมาและการเลอกปฏบตทชนพนเมองไดรบในประเทศตางๆไมวาพวกเขาจะถกเรยกวาอะไร
1.3. การถอครองทดนการจดการปาโดยใชชมชนเปนฐานและการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากการตดไม
ท าลายปาและเสอมสลายของปา(REDD+) 1.3.1. การถอครองทดน
การกลาวอยางเปนภาพรวมของสถานภาพของการยอมรบและแนวโนมในการบรหารจดการทดนของชนพนเมองในทวปทกวางใหญอยางเอเชยนบเปนเรองทยากและเปนปญหา โดยทวไป แมแตกรรมสทธในทดนสวนบคคลทด าเนนการอยในบางประเทศ รฐบาลประเทศเอเชยสวนใหญยงลงเลทจะใหการยอมรบในกรรมสทธในทดนแบบรวมหมของชนพนเมอง สงนไดมองขามเศรษฐกจดงเดมของชนพนเมองการปฏเสธสทธในทดนของชนพนเมองและน าพวกเขาไปสสภาพความยากจนอนแสนเขญ กลาวโดยอยางกวางๆ ไดวามสองกระแสทจะสามารถสงเกตเหนไดในการถอครองทดนในเอเชยในบางกลมของประเทศเชนฟลปปนสและบางสวนของอนเดย กฎหมายไดยอมรบการถอครองทดนรวมหมของชนพนเมองและใหสทธในการเปนเจาของชมชนอยางชดเจน ในประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวและกมพชากเชนกน มการยอมรบทางฎหมายตอการอางกรรมสทธในทดนรวมกน และกระบวนนไดเรมขนทลาวในประเทศอนๆ เชนมาเลเซยอนโดนเซยกมพชาและเวยตนามมกฎหมายทใหสทธชมชนในการใชประโยชนจากทดนรวมหม ในประเทศเชน อนเดยและบงคลาเทศ มาตรการการบรหารจดการมอย (บนแผนกระดาษ)ในการทจะปกปองการขายทดนของชนเผา3ใหกบคนทไมใชชนเผาอยางไรกตามการถอครองทดนแบบรวมมหม(โดยทวไป)ในเอเชยไดอนญาตใหมการขายทดนและการถายโอนกรรมสทธในรปแบบอนๆไดการซอขายทดนและไมปาหรอเชอเพลงชวภา
พด าเนนการอยอยางแพรหลายในพนททชนพนเมองอาศยอยตรงกนขามกบความคาดหวงของผทเชอในระบบการตลาดทดนวาจะเปนกลไกขบเคลอน “การพฒนา”
2Stavenhagen, Rodolfo. UN Special Rapporteur report on the General Considerations on the situation of Human RightsandFundamental Freedomsof
Asian Indigenous peoples; A/HRC/6/15/Add.3, 1 November 2550. 3Indigenous peoples in India and Bangladesh are generally referred as ‘tribals’.
8
กลบมหลกฐานทปรากฏขนมากมายวาการระดมทดนและทรพยากรไดน าไปสความยากจนคนแคนทมากขน การไรทดน และการเสอมโทรมของสงแวดลอมในเขตทชนพนเมองอาศยอย4 ประเดนความยากจนการด าเนนชวตแบบยงยน และความอยดโดยทวไปของชนพนเมองสมพนธเปนอยางสงกบกรรมสทธในทดนแบบรวมหมและการบรหารจดการทรพยากรอยางมประสทธภาพของพวกเขา ผลทเกดขนดงกลาวสามารถเหนไดในประเทศเชนสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวรฐบาลของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวไดประกาศมตครม.ฉบบท 88 เมอวนท 3 มถนายน 2549ซงมผลท าใหมการออกกรรมสทธรวมหมในทดนในเขตแสงทองนเปนสวนหนงของวตถประสงคของแผนพฒนาสงคม-เศรษฐกจระยะ 5 ป ทมงจะสงเสรมความอยดของชมชน ซงเปนประเดนส าคญของการคมครองสงแวดลอมดวย
1.3.2. การจดการปาโดยใชชมชนเปนฐานและการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากการตดไมท าลายปาและเสอมสลายของ
ปา(REDD+)
ชมชนชนพนเมองในในเอเชยไดมระบบการจดการทรพยากรและปาของตนมากอนอยแลวพวกเขาไดปรบรบหรอพฒนาและปรบแตงเทคนคใหมๆจากการทดลองใชจรงมาตลอด การจดการปาโดยใชชมชนเปนฐาน (CBFM) เปนรปแบบหนงของการจดการปา ซงยอมรบศกยภาพของชมชนทองถนวาเปนผจดการชนยอด บางครงแนวคดนกถกเรยกวาการจดการปาของชมชนหรอวนศาสตรชมชนในประเทศหรอบรบทตาง ๆ โดยทวไปแลว การจดการปาสามารถจะนยามไดวาเปนรปแบบหนงของการจดการปา “อยางมสวนรวม” ซงหมายถงชนดหนงของการบรหารจดการปาโดยมชมชนเขารวมและควบคมโดยมบทบาทและความรบผดชอบทชดเจนในชมชน ซงหมายถงวาชมชนจดปาทเปนของตวเอง หรอจดการปาซงเปนของรฐทไดใหสทธแกชมชนในการใชประโยชนจากปา หรอการทชมชนจดการปาในนามของรฐบาลหรอบรษททไดรบสมประทาน โดยมสญญาทท าไวอยางเปนทางการ หรอมการจดการรวมกนระหวางชมชนและหนวยงานทเกยวกบปาของรฐบาล มหลายรปแบบของการจดการปาซงชมชนเขามาเกยวของไดในฐานะ “ผมสวนรวม” รปแบบตางๆเหลานถอเปน”การจดการปาโดยชมชน” ไดทงสน
การทจะยอมรบวาชมชนเปนเจาของปานนไมใชเรองงายส าหรบรฐบาลบางประเทศ ทงนกเพราะการยอมรบดงกลาวหมายถงการทรฐบาลเหลานนจะตองสญเสยทงการควบคมและอ านาจทมอยเหนอปา แมกระนนกตาม ยงมรฐบาลบางประเทศในเอเชยซงยอมรบและปรบรบรปแบบของการจดการปาแบบนเพราะพวกเขาเขาใจถงคณคาของคณปการของม
4Colchester, M (ed.) 2001. A Survey of Indigenous Land Tenure: A report for the land tenure service of the Food and Agriculture Organisation, Forest
Peoples Programme, UK.
ชนพนเมองชอบทจะเรยกวาการจดการปาโดยใชชมชนเปนฐานเพราะมนเนนชมชนวาเปนเสาหลก-เปนฐานของการจดการปาซงหมายความวาชมชนถกยอมรบวาไดถอสทธหรอเปนเจาของปา.
การจดการปาชมชนโดยพนฐานแลวมสองเปาหมายในขณะเดยวกน คอ เพออนรกษปาและเพอปรบปรงความอยดของประชาชนทอยในและกบปา เพอบรรลเปาเหลาน สทธของชมชนอยางนอยบางสวนไดรบการยอมรบ
9
นทมตอการอนรกษปาและความอยดของชมชนมหลายกรณของการปฏบตทเปนเลศในเอเชยส าหรบการจดการปาในรปแบบน รวมทงการยอมรบวาชมชนชนพนเมองคอผถอสทธในผนทปาในฟลปปนสและบางสวนของอนเดย การจดการปารปแบบนไดปรบปรงชวตความเปนอยและความอยดของชมชนพนเมองทวทวปเอเชย นอกจากนแลว การลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากการตดไมท าลายปาและเสอมสลายของปา(REDD+)ยงเปดโอกาสใหชมชนพนเมองและทองถน (โดยทวไป) ทงทมงเพอชวตความเปนอยและการปกปองสทธของชมชน สงนเกดขนในบรบทของการบรรลขอตกลง ตามกรอบของสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงชนบรรยากาศ (UNFCCC) ฉบบท 16ในเมองแคนคนของเมกซโกจงเปนทยอมรบกนอยางกวางขวางวาการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากการตดไมท าลายปาและเสอมสลายของปา ( REDD+) ไมใชเพยงเกยวกบกาซคารบอนเทานน การลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากการตดไมท าลายปาและเสอมสลายของปา ( REDD+) สามารถทจะใหประโยชนอนๆเชน การอนรกษความหลากหลายทางชวภาพและชวตความเปนอยทย งยนของชมชนพนเมองและชมชนทองถนและการพงพาซงกนและกนระหวางคนกบปา5อยางไรกตามนกขนอยกบการยอมรบสทธของชนพนเมองอยางจรงจงและการน าปฏบตหลกการอยางเปนรปธรรมบนพนท ตวอยางเชน ศกยภาพของความส าเรจจะมมากขนถาถกสงเสรมในรปแบบของโครงการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากการตดไมท าลายปาและเสอมสลายของปาทใชชมชนเปนฐาน (CB REDD+)หากโครงการฐานชมชนนไดรบการหนนเสรมในเขตแดนของชนพนเมองในทกชมชน REDD+ จะเปนอกกจกรรมหนงทพวกเขาจะสามารถบรณาการเขาไปในระบบบการจดการปาและทรพยากรทด าเนนอย ดงนน CB REDD+ สามารถจะชวยในการผลกดนประเดนของสทธและความอยดของชมชนชนพนเมอง รวมถงการปองกนการปลอยคารบอนและเพมการดดซบคารบอนของปา โอกาสดงกลาวสามารถเหนไดในหลายประเทศตวอยางเชน ในสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว, สทธครอบครองทดนหนาหมไดเรมขนแลวทเขตแสงทองซงเตมไปดวยทรพยากรปาไผพนททนนเปนภาพของปาไผธรรมชาตอนมหมา ชมชนในพนทเหลานนใชทรพยากรไผอยางมประสทธภาพและอยางย งยน โดยผานแผนการจดการทแยบยลเพอเปาหมายทหลากหลาย จงชวยปรบปรงชวตความเปนอยและรายไดในรปของตวเงนในหลายปทผานมา และถา CB REDD+ ถกน ามาใช ผลประโยชนทเพมขนซงชมชนจะไดรบอาจจะอยในรปของการจายเปนคาบรการระบบนเวศ การปองกนการปลอยคารบอน และการเพมขดความสามารถของปาในการดดซบคารบอน และคาเครดตคารบอน
5See Footnote to Annex 1, paragraph 2ofthe Cancun agreement.
REDD+และไผ อยางทเปนอย ไผมคณสมบตดานสงแวดลอมทส าคญหลายประการ: ศกยภาพสงในการดดซบน าชวยธ ารงเสถยรภาพของดน
ซงจะชวยปองกนการกดเซาะและท าใหรมขอบถนนมความมนคง เนองจากเปนพชทโตเรว ผาจะสามารถงอกงามคลมเขตปาไดอยางรวดเรว ไผมคณสมบตในการเกบกนคารบอนไดสง
ดงนนการปลกไผสามารถดซบคารบอนไดออกไซดไดมากวาปาทวไปถงสองเทา การปลกไผจงเปนทางเลอกทดส าหรบการจดการกบป ญหามลภาวะอนเกดจากการกาซคารบอน
Source: Greijmans M., Hitzges C.,2012, SNV Bamboo Programme, Approaches, LessonsและInnovations in Lao PDR, SNV, Vientiane (p.7)
10
1.3.3. ความเปนอยแบบดงเดมและชนพนเมอง หลายชมชนชนพนเมองในเอเชยโดยปกตมกอาศยอยในเขตภเขา ทราบ ลมน า ปา และชายฝง บอยทเดยวทเขตแดนทพวกเขาอาศยอยและมปฏสมพนธดวยมกจะเปนพนททเตมไปดวยความหลากหลายทางชวภาพในททพวกเขาสามารถทจะประกอบชพทหลากหลายเพอชวตความเปนอยในขณะทมความหลากหลายอยางยงยวดในหมชนพนเมอง สงทเปนลกษณะรวมกนกคอการผกพนเชงวฒนธรรมกบทดนและการพงพาของความเปนอยแบบดงเดมตอทดน ปา หรอ ทะเล รวมทงทรพยากรธรรมชาตทพบไดในสภาพธรรมชาตเหลานน อาชพดงเดมของชมชนชนพนเมองในเอเชยไดแก การเพาะปลก เลยงสตว จบปลา ลาสตวและเกบของปา หตถกรรมและประดษฐอาหาร ขายของจากทองถน ขดเจาะแรธาต เปนตนอาชพเหลานยงเปนแหลงหลอเลยงชวตความเปนอยของพวกเขาอยในชวงการสมมนาเกยวกบการพฒนาชนพนเมองครงท 4 ทจดขนทเมองซาบาร มาเลเซยในป 2551ประมาณกนวา อาชพดงเดมเหลานก าหนดสดสวนชวตความเปนอยของพวกเขาถงรอยละ 95 ในตมอรเลสเต รอยละ 90 ในกมพชารอยละ 80 ในมาเลเซย รอยละ 70 percentในไทยและรอยละ 50 ในฟลปปนส6บางสวนของอาชพดงเดมเหลานมรายละเอยดดงขางลางน
ชนพนเมองสวนใหญประกอบอาชพเกษตรเปนความเปนอยแบบดงเดม การท าอาชพเกษตรกรรมมงทงเพอการบรโภคและสงขายในตลาดการเกษตรแบบดงเดมในทงนาและแปลงผก รวมถงการปลกพชหมนเวยนหรอยายทด าเนนอยอยางแพรหลายชมชนสวนใหญทมกจะท าการเพาะปลกแบบยายทปลกไปเรอยๆมกจะถกมองวาเปนชมชนชนพนเมอง7ตวอยางเชน ในเวยตนามมประชากรราว 3 ลานคน จากกลมชาตพนธชนกลมนอยทท าการเกษตรหมนเวยน การเพาะปลกแบบยายทไปเรอยๆด าเนนอยในมอนตาในพนทลาดชนซงไมมแหลงน าทพงพาได นบเปนระบบการเพาะปลกแบบยงยนซงยายทปลกจากทหนงไปยงอกทหนงในวงจรทปลอยใหพนทเพาะปลกทเพงท าไปไดพกและฟนฟสภาพความอดมสมบรณและกลายเปนปาชวระยะหนง การปฏบตการเกษตรในแบบนถอเปนระบบคารบอนเสมอตว อกระบบหนงกคอการการหมนเวยนพช ระบบนอาศยการปลกพชหลายชนดในแปลงเดยวกนทกปจากการเรยนรวาพชตางชนดกนจะสกดอาหารจากดนทตางกน ชมชนชนพนเมองหลายชมชนทอาศยอยในปาจะท าการลาสตวปา
6 Lasimbang, J, et al (2553). Asian IndigenousPeople Pact’s Perspectives on Development.Asian IndigenousPeople Pact, Chiang Mai. 7AIPP, IWGIA publication: Who are the indigenous Peoples in Asia? Chiang Mai 2553
Photo: Christian Erni
11
รวมทงเกบของหรอผลตผลจากปาเปนแหลงด ารงชวตความเปนอยส าหรบชนพนเมองทอาศยอยใกลแหลงน าเชน แมน า บง ทะเลสาบ และทะเล อาชพการจดสตวน าเปนอาชพดงเดมทส าคญ ยงมรปแบบอนของอาชพดงเดมทยงปฏบตกนอยในเอเชย ดงตวอยางขางลางน:
หตถกรรม เชน การสานตะกรา การทอผา การท าพรม การปนหมอ เครองเหลก เครองพลอย สรอยคอ และอน ๆ งานชางไม การแกะสลกไมหรอหน และการปน การท าเหมองแบบงายๆและดงเดมเพอเสาะหาทองค าและโลหะอน การท าเหลวไวนและเบยร การท าน าตาล การท าเกลอ และการผลตหรอปรงอาหารทองถน
หลายๆอาชพเหลานท าขนเพอขายแกนกทองเทยว ผเดนทาง และผบรโภคอนๆ จงกลายมาเปนแหลงรายไดส าหรบผผลตในหมชนพนเมอง มบางคนทสรางรายไดส าหรบด ารงชวตบางสวนหรอทงหมดจากความเชยวชาญในภมปญญาดงเดมเช การรกษา การเขาทรงตดตอกบบรรพบรษหรอวญญาณปาเขา การด าน า และเปนคนกลางตอรองและแกไขความขดแยงทงภายในและระหวางชมชน มกลไกและมาตรฐานระหวางชาตไมมากนกทไดมองเหนและสมพนธกบความเปนอยแบบดงเดม กลไกทส าคญชนหนงกคออนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศท 111, 169และ107และ ค าประการศสหประชาชาตวาดวยสทธของชนพนเมอง (UNDRIP)ตารางขางลางนเปนรายการของประเทศในเอเชยซงไดใหสตยาบรรณอนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศท 111, 169และ107 ประเทศในเอเชยซงไดใหสตยาบรรณอนสญญาท111, 169และ107 อนสญญา 169 อนสญญา107 อนสญญา 111 เนปาล บงคลาเทศ
อนเดย ปากสถาน
บงคลาเทศ กมพชา จน อนเดย อนโดนเซย สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว มองโกเลย เนปาล ปากสถาน ฟลปปนส สาธารณรฐเกาหล เวยตนาม
แหลง:ILO Committee on Legal Issues and International Labour Standards. Ratification and promotion of fundamental ILO Conventions. Geneva, November 2008, ILOLEX – 27.9. 2553
12
ค าประกาศสหประชาตวาดวยสทธชนพนเมองหรอ UNDRIP ไดใหกรอบด าเนนการหลายอยางส าหรบชมชนชนพนเมองทจะน าไปปฏบตหรอประยกตหลกการของระบบเศรษฐกจแบบดงเดมของตนค าประกาศนประกอบไปดวยกรอบด าเนนการและขอความในค าน าทสมพนธกบชวตความเปนอยของชนพนเมองและระบสทธทจะปลอดจากการถกเลอกปฏบตจากการด าเนนเศรษฐกจแบบดงเดมของตน ยอหนาท 4, 6, 10และ11ของค าน า และ มาตรา 3, 21, 26, 32 เปนเงอนไขทเกยวของกบเรองนเปนพเศษ
2. ประเทศไทย
2.1 ใครคอชนพนเมองในประเทศไทย?
ราชอาณาจกรไทยตงอยตรงกลางของอาเอเชยตะวนออกเฉยงใต มพนทตดกบลาวและกมพชาทางดานตะวนออกเฉยงเหนอ และตะวนออกเฉยงใต ตามล าดบ กบมาเลเซยดานทศใตและทะเลอนดามน และเมยนมา/พมาทางดานตะวนตกประเทศไทยม 76จงหวดตงแตป พ.ศ. 2475 ไดประกาศเปนประเทศทปกครองโดยรฐธรรมนญแบบมพระมหากษตรยเปนประมข มพนท513,115 ตารางกโลเมตรและมประชากรรวมทงสน 62, 418,054 คน8ชนพนเมองในประเทศไทยมกถกกลาวถงภายใตค าวา ‚ชาวเขา‛หรอในบางโอกาสดวยค าวา ‚ชาตพนธชนกลมนอย‛ม 10 กลมชาวเขาทไดรบการยอมรบอยางเปนทางการซงไดแกอาขา มง ถนกะเหรยง ขม ลาห ลซ ลวะ เมยน และ มลาบรชาวเขาทเปนทรจกอยางเปนทางการเหลานและชนพนเมองกลมอนๆอาศยอยในภาคเหนอและตะวนตกเฉยงเหนอของประเทศ และมอกจ านวนหนงทอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ในขณะทมชมชนประมงและประชากรจ านวนนอยจ านวนหนงทอาศยการลาและเกบของทะเลอาศอยทางตอนใตของประเทศไมมขอมลจากการส ารวจส ามะโนครวประชากรอยางเปนทางการเกยวกบประชากร ของชนพนเมอง แตจาการประมาณของกรมพฒนาสงคมและสวสดการ (2545)ประชากรของกลมทไดรบการยอมรบอยางเปนทางการคอ “ชาวเขา” เทากบ 925,825 คน9ขอมลอยางเปนทางการเกยวกบกลมตางๆในภาคใตและภาคตะวนออกเฉยงเหนอยงไมไดรบการจดท า
8Central Census Bureau publicationof the Kingdomof Thailand, including Bangkok, the surrounding area,andthe provinces. 31 December 2005.
9 A directoryof ethnic highland communities in20 provinces, in Thailand B.E. 2545 (2002), provided by the Department ofSocial Development andWelfare.
Photo: ThawornKumpolkul, IKAP
13
ชนพนเมองของประเทศไทยตกอยในกลมภาษา 5 กลมดวยกน: ไต-กะได (เชน กลมคนไตทอาศยอยในภาคเหนอ แสคหรอชานซงเรยกวาไทยใหญ) ธเบต-พมา (เชน อาขา กระเหรยง ลาห ลซ) มอญ-เขมร (เชนลอขม กย มลาบร), มง-เมยน (มอง เมยน) และ มาลาโย-โปลนเชยน (มอแกน)
ความเขาใจผดเกยวชนพนเมองทแพรขยายเปนอยางมากโดยการถกมองวาเปนพวกผลตยาเสพตด และการเปนภยคกคามตอความมนคงของชาตและสงแวดลอมนนกลายเปนตวก าหนดนโยบายของรฐบาลตอชนพนเมองบนพนทสงในภาคเหนออยางไรกตาม กมพฒนาการบางประกาณทเปนบวกดวย เชน เรองสทธของชมชนในทดนของพวกเขาปาและทรพยากรซงถก าหนดไวในรฐธรรมนญของประเทศไทยป 2550 ในหมวด3 มาตรา 66
2.2. สถานภาพของการยอมรบทางกฎหมายตอชนพนเมองในประเทศไทย
การยอมรบทางกฎหมายตอชนพนเมองในประเทศไทยเปนประเดนทถกเถยงกนมาตลอดเชนเดยวกบรฐบาลของประเทศตางๆในเอเชยประเทศไทยไดปฎเสธการใชค า ‚ชนพนเมอง‛รฐบาลมกจะกลาวเสมอวาชาวเขาหรอชาตพนธชนกลมนอยเปนพลเมองไทยและสามารถทจะใชสทธขนพนฐานและไดรบการคมครองโดยกฎหมายของราชอาณาจกรไทย10อยางไรกตามนกวชาการและองคกรดานประชาสงคมเหนรวมกนวากลมชาวเขาทง 10 กลมทไดรบการยอมรบอยางเปนทางการนนเปนชนพนเมอง รวมทงกลมซงไมไดรบการยอมรบอยางเปนทางการดวยเนองจากพวกเขามภาษา วฒนธรรม จารต และสถาบนสงคมและการเมองทเปนเอกลกษณเฉพาะตว แตกตางไปจากชนกลมใหญของสงคม ปญหาถกสงสมมากขนโดยการอพยพขามเขตแดนของชาวเขาทเพงจะอพยพมาถงของบางชมชนในประเทศไทยอยางไรกตามการเคลอนยายของพวกเขาเปนปรากฏการณธรรมดาซงเกดขนมาตงแตกอนยคอาณานคม ปญหาเกดขนขนจาการปกเขตแดนของประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตในยคอาณานคมและในชวงของการปลดแอกจากอาณานคม จากการขดเสนกนพรมแดน ชนพนเมองจ านวนมากทอาศยอยในทสงและปาอนหางไกลจงถกแยกออกเปนสวนๆ อยคนละประเทศไป ดวยเหตน จงไมมชนพนเมองกลมหนงกลมใดทจะอาศยอยในประเทศไทยทงหมดได11 นอกจากนแลว ยงมชนพนเมองจ านว 296,000 คนในประเทศไทยทยงไมไดรบสญชาต12ซงจ ากดความสามารถของพวกเขาในการเขาถงบรการสาธารณะ เชน สขภาพพนฐาน หรอ การรบเขาเรยนในโรงเรยนนโยบายหลกทกนชนพนเมองไมใหไดรบสญชาตกคอ พรบ.ปพ.ศ. 2508มาตรา 7(3)ซงระบวา ‚ผทเกดในราชอาณาจกรไทยผซงบดามารดาเปนคนตางชาตจะไมมสทธทจะไดรบสญชาตไทย และดงนนจงถอเปนการเขามาในราชอาณาจกรอยางผดกฎหมายตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมอง‛ อยางไรกตามยงมทางออกจาก พระราชกฤษฎกา/มตครม./กฎกระทรวงส าหรบการไดสญชาตซงแบงไดเปนสองประเภทคอ ผทอยอาศยในประเทศเปนระยะเวลานานและผทเพงเขามา มการก าหนดชวงเวลาเปน 3 ระยะ ตามชวงเวลาการเขาเมองของผทขอสญชาต และขนตอนการพจารณาจะแตกตางไปในทงสามประเภทน
10
UNHCR, Sub-Commission on PreventionของDiscrimination and Protection of Minorities. WGIP 10th session. E/CN4/Sub.2/1992/4. 11 IWGIA (2012) The Indigenous World, IWGIA, Copenhagen. 12 Office of National Security, workshop on finding solutions for illegal immigrants, 18 June 2009 at Rimkok Resort.
14
ส านกงานทะเบยนกลางกรมการปกครอง (ณ เดอนตลาคม 2552) ใชการแบงประเภทบคคลตอไปนส าหรบการขอสญชาตไทย13:
บคคลทเชอวามสญชาตไทยแตไมมหลกฐานบนทกไววาเปนคนไทย แรงงานอพยพขามถนมายงประเทศไทย (คนพมาและคนลาว) บคคลทเคยไดรบการส ารวจแตไมมสถานภาพในทะเบยน
ขนตอนส าหรบการขอสญชาตเปนกระบวนการทจกจกยงยาก เมอมาถง เจาหนาทจะขอหลกฐานทเพยงพอจะพศจนวามสญชาตไทย อนไดแก บนทกการเกดจากโรงพยาบาลหรอสตบตร ซงคนสวนใหญจะไมมเพราะไมไดเกดทโรงพยาบาล นอกจากนแลวกมเรองของการปรบแกความบกพรองและผดพลาดของการกรอกแบบฟอรมค าขอสญชาตซงเกดขนบอย เปนกระบวนการทซบซอนและจกจก
2.3. การถอครองทดนและการจดการปาโดยใชชมชนเปนฐาน
ประเทศไทยมพนทคมครอง409แหง อทยานแหงชาตทางทะเล27แหง พนทตามอนสญญาแรมซาวาดวยปาชายเลน 10 แหงพนทมรดกโลก 2 แหง และพนทชวมณฑล 4 แหง อตราของพนทคมครองนบเปนรอยละ 20 ของพนททงประเทศพนทปาทงหมด (ป 2543) เทากบ 14,762,000เฮกแตร (1 เฮกแตรเทากบพนทขนาด 100x100 เมตร)พนทปาธรรมชาตเทากบ 9842,000 เฮกแตร และพนทเพาะปลกเทากบ 4,920,000 เฮกแตรหรอรอยละ 29 ทดนทงหมด14อยางไรกตาม เรองสทธของชนพนเมองทอาศยอยในเขตคมครองยงคงเปนประเดนทยงไมขอสรปอยตอไป พ.ร.บ. อทยานแหงชาตป พ.ศ. 2504 ถกตราขนตามกรอบของการอนรกษโดยก าหนดใหพนทคมครองเปนเขตทปลอดโดยสนเชงจากคนและการใชทดน แมแตผอาศยอยในปาและผทตองพงพาปาทไดอาศยอยในพนทเหลานนมากอนทจะมกฎหมาย กจะกลายเปนคนทท าผดกฎหมายเพราะอยในเขตหวงหาม ในปจจบน ประมาณกนวามคนจ านวน 460,000 คนทอยอาศยและพงพาทดนและทรพยากรซงรฐบาลสงวนไวเพอการรกษาระบบนเวศหรอมศกยภาพในการเปนแหลงทองเทยวผลทตามมากคอความขดแยงทเพมขนระหวางคนทอาศ ยอยในเขตทก าหนดใหเปนพนทคมครองและเจาหนาท ความขดแยงเรองการถอครองทดนและการจดการปาท าใหเกดขอถกเถยงเปนอยางมากในประเทศไทยและความตองการสทธชมชนทเกยวกบเรองนเพมขนเรอยๆ สงผลตอพฒนาการเชงบวกในระดบกฎหมายและนโยบายทเกยวของกบเรองน
13 Information provided by Ms. VenatSinuk, an official working on the registrationofThai Citizenship. 14Convention on Biological Diversity.Country Profile Thailand. http://www.cbd.int/country/?country=th.
Photo: ThawornKumpolkul, IKAP
15
รฐธรรมนญป 2550 ไดตอกย าหลกการของเพมพนการบรหารจดการและการกระจายการจดการทรพยากรธรรมชาตจากรฐสชมชนและผทมสวนไดเสย ซงไดระบไวในรฐธรรมนญป 2540 อยแลวสทธของชมชนในททดนปาและ ทรพยากรถกเนนไวในหมวดทมาตราท 66ของรฐธรรมนญของประเทศไทย. อยางไรกตามกฎหมายปาไมและมต ครม. ฉบบตางๆทออกมากอนรฐธรรมนญป 2550 ยงคงเปนอปสรรคตอการใชสทธของชมชนตามสทธในรฐธรรมนญป 2550 เมอวนท 7 มถนายน2553รฐบาลไดบายระเบยบส านกนายกฯวาดวยการไดกรรมสทธในทดนชมชนเปาหมายของระเบยบนกคอการผอนผนใหชมชนไดถอครองและใชทดนของรฐเพออยอาศยและท าการเพาะปลก ระเบยบนไมเพยงมงทจะแกปญหาความขดแยงทมมายาวนานระหวางชมชนและรบเกยวกบการใชทดนและปาแตมงใหความมนใจในความมนคงดานชวตและการอยกนของชมชน การใชและอนรกษทรพยากรอยางย งยน มความไมกระจางในสวนทเกยวกบนยามของค าสทธในกรรมสทธในทดนแบบดงเดม และวธการทจะน าระเบยบกฎเกณฑออกมาใชจรง ทงๆทมจดออนเหลาน ระเบยบกฎเกณฑนถอเปนบนไดขนแรกทจะท าไปสการยอมรบของรฐตอสทธในทดนของชมชน นอกจากน รฐบาลใหมไดกลาววาตนจะด าเนนการตอไปเพอทจะออกกฎหมายเกยวกบสทธของชมชนอยางรอบดานในการจดการทรพยากรธรรมชาต (ดน น าปาและทะเล)
2.4. ความเปนอยแบบดงเดมและความมนคงดานอาหาร
รปแบบทหลากหลายของอาชพดงเดมถกปฏบตโดยชนพนเมองในประเทศไทยเพอชวตและความเปนอยและความมนคงดานอาหารในเขตภเขา รปแบบหลกๆของอาชพเพอชวตและความเปนอยไดแกการลาสตว และการเกบของปาในกลมของ มลาบร และการเกษตรทงทเปนนาขาวและการปลกแบบเคลอนยายส าหรบชาวเขากลมอนๆ ในภาคใต โดยเฉพาะในแถบชายฝง เชน กลมชาวเลมชวตอยจากการขายทรพยากรทเกบจบจากทะเลย เชน ปลา พชน าเคม และเปลอกหอยเพอแลกกบขาว เผอก มน และมะพราวซงเปนอาหารส าคญของพวกเขา มผรภมปญญาดงเดมในการรกษาพยาบาลซงเปนแหลงรายไดสวนหนงหรอทงหมดของพวกเขาในการกนการอย
Photo: Christian Erni
16
ในอดต ชาวเขามอยอยในแบบเศรษฐกจพอเพยงหรอกงพอเพยง แตในปจจบน ชาวเขาสวนใหญไดรบเอาการปลกพชเศรษฐกจซงเปนผลของนโยบายของรฐบาลในการพฒนาเศรษฐกจเปนทสงการเปลยนแปลงวถการเพาะปลกท าใหชาวเขาเรมมภาวะหนสนและพงพาตลาดภายนอกมากขน
อยางไรกตามประเดนเรอรงทเกยวกบอาชพดงเดมของชมชนชนพนเมองบนทสงไดแกความคดเหนทขดแยงกนในเรองของการปลกพชแบบยายท รฐบาลมองวาการปลกพชแบบยายทเปนการกระท าทท าลายระบบนเวศ และเปนรปแบบการเกษตรทลาหลง ในอกดานหนง ส าหรบชมชนชนพนเมองแลว การเพาะปลกแบบนเปนแหลงส าคญของชวตความเปนอยของพวกเขา และความมนคงดานอาหาร.เปนทนาเสยดายวา มาตรการหลกของรฐบาลกคอการลดและขจดการปลกพชแบบยายทโดยวธใดวธหนงนอกจากนแลว การขยายพนทอทยานแหงชาตเขาไปทบททใชปลกพชแบบดงเดทในหลายพนทผลกคอมการจบกมเกษตรกรชาวเขาและการเคลอนยายไปสทอนเพอทจะท าการเพาะปลกแบบยายทนตอไป ทภาคใต การประกาศนโยบายของรฐบาลในการทจะขยายการประมงทะเลเมอ 40 ปมาแลว น าไปสการใชเครองมอและอวนขนาดใหญซงท าลายผวพนทะเลและปลาเลก การจดประเภทและการประกาศเขตจบสตวน าของประเทศเพอนบานบบใหเรอประมงขนาดใหญหนมาจบปลาใกลฝงมากขนซงเปนเขตทชาวประมงขนาดเลกรวมทงชาวเลใชหาปลา จงท าใหชวตความเปนอยของชาวเลไดรบผลกระทบเปนอยางมาก จากบรบททเปลยนแปลงไปชมชนชนพนเมองไดปรบตวและหาวธการใหมในการด ารงชวต เชน ท างานในอตสาหกรรมการทองเทยว หรอใชประโยชนจากตลาดการทองเทยว นอกจาอาชพหลกๆทกลาวถงดงขางบนแลว ชมชนชนพนเมองกเปนผเชยวชาญในเรองการจกสานและหตถกรรมมกลมผผลตหลายกลมเกดขนและเชอมโยงกบเครอขายตลาดและขายผลตภณฑของตนเพอด ารงชวต นอกจากนยงมกลมสหกรณทเชอมโยงส “การคาทเปนธรรม” ในประเทศไทยซงสงออกผลตภณฑไปสประเทศอน แหลงของรายไดทเปนเงนอนๆ กเชน การขายผกจากปา พชทะเลย พชเศรษฐกจ เหลาและเบยรแบบพนบา ฯลฯ
2.5. ความทาทายและโอกาส
มอปสรรคใหญทจะตองกาวขามเพอทจะจดการกบประเดนทเปนปญหาส าคญของชนพนเมองในประเทศไทยอปสรรคทส าคญกคอการไดรบการยอมรบในอตลกษณและสทธหนาหมในทดน เขตแดน และทรพยากรอยางเปนทางการ แมกระนนกตาม กมพฒนการทางบวกซงองคกรประชาสงคมและชนพนเมองสามารถทจะใชเปนตนทน พฒนาการตอไปนใหโอกาสใหมๆแกชมชนชนพนเมอง:
ก) เมอวนท 7 มถนายน2553รฐบาลไดผานระเบยบส านกนายกฯวาดวยสทธถอครองทดนของชมชนซงมงทจะจดการความขดแยงทมมายาวนานระหวางชมชนกบรฐในประเดนของทดนและการใชทรพยากร พรอมทงความมงหมายทจะใหหลกประกนในชวตความเปนอยทย งยนแกชมชน
17
ข) อกการรเรมหนงซงเกดขนในป2553กคอการแกปญหาสถานการณและทศนะทางการเมองแบบแบงขวในประเทศไทยซงด าเนนการในรปของการปฏรปสถาบน สองกลไกทเปนอสระแกกนไดถกจดตงขนในตนเดอนกรกฎาคม 2555 ซงไดแกคณะกรรมการปฏรปแหงชาต(NRC)และ สมชชาปฏรปแหงชาต (NRA)คณะกรรมการเหลานเปดใหมประชาพจารณเกยวกบขอเรยกรองของชนพนเมองและองคกรชนพนเมองกก าลงประชมหารอกนเพอทจะผลกดนขอเรยกรองของตนเองอกทางหนงดวย
ค) สถาบนกจการชาตพนธ กรมพฒนาสงคมและสวสดการไดรางแผนยทธศาสตรวาดวยการพฒนาสงคมและสวสดการของชนพนเมองและกลมชาตพนธในประเทศไทย แผนนระบ ‚ชนพนเมอง‛เปนกลมเปาหมายหลกและใหพนทแกตวแทนชนพนเมองในการเขารวมในหนวยงานรฐและมบทบาทในการใหความเหนชอบกบโครงการและแผนงานทจะถกน าเสนอโดยชมชนและองคกรชนพนเมองแผนยทธศาสตรนก าลงอยในการปรบครงสดทายและจะน าเสนอตอคณะรฐมนตรเพออนมตในเวลาอนไมนานขางหนาน เมอผานการอนมต แผนนจะใหชองทางแกชนพนเมองในการสงเสรมสทธของตน
ง) รฐบาลปจจบนไดสญญาทจะพฒนากฎหมายทครอบคลมเกยวกบสทธชมชนโดยเฉพาะอยางยงในสวนทสมพนธกบการจดการทรพยากรธรรมชาต (ดนน าปาและทะเล)นเปนอกโอกาสหนงทชนพนเมองในประเทศไทยจะใชได