0u kzmanl 0 0 i 0 ie f 0z nst i 0 p a Ü

AYDINLATMA SOumlZLUumlĞUuml Prof Şazi SİREL

AYDINLATMA SOumlZLUumlĞUuml

Prof Şazi SİREL

Yapı Fiziği Uzmanlık Uygulamaları San ve Tic AŞ buumlnyesindeki Yapı Fiziği Uzmanlık Enstituumlsuuml tarafından karşılıksız yararlanılması amacı ile 1 Ocak 2012 guumlnuuml YFU WEB sitesine konmuştur

url httpwwwyfucom e-mail yfuyfucom


OumlNSOumlZ

Aydınlatma konusunda ilk soumlzluumlk 1964 yılında başlayan ccedilalışmalarıma sonradan o zamanki Tuumlrk Dil Kurumursquonun ilgi duyması ve desteklemesi sonucu 1973 yılında Aydınlatma Terimleri Soumlzluumlğuuml adı ile yine Tuumlrk Dil Kurumu tarafından yayımlandı Bu soumlzluumlkte 555 terim yer almıştı

Daha ccedilok yuumlksek oumlğretime youmlnelik olarak hazırladığım Aydınlatma Terimleri adlı soumlzluumlk ise şimdiki adı Yıldız Teknik Uumlniversitesi olan İstanbul Devlet Muumlhendislik ve Mimarlık Akademisince yayımlandı Bu ikinci soumlzluumlğuumln 1984 yılında yayımlanan uumlccediluumlncuuml baskısında 480 terim bulunmaktaydı Oumlğretim iccedilin oumlnemli olmayan 75 terim bu soumlzluumlğe alınmamış onun yerine daha ayrıntılı tanımlar ve formuumlller verilmiş ve yedi boumlluumlmluuml olan bu soumlzluumlğuumln boumlluumlm başlarında o boumlluumlmde yer almış olan terimler ile ilgili genel accedilıklamalar yapılmıştı

Bu guumln bu iki soumlzluumlk te tuumlkenmiş bulunmaktadır Aradan geccedilen zaman iccedilinde ise aydınlatma alanında ve teknolojisinde yeni kavramlar oluşmuş yeni terimler uumlretilmiştir

Aydınlatma Soumlzluumlğuuml adı ile yayımlanmış olan bu uumlccediluumlncuuml soumlzluumlk 835 terim iccedilermektedir Bunlardan 130 tanesi başka terimlere goumlnderme geri kalan 705 tanesi de tanımları verilmiş terimlerdir

Tanımları verilmiş bu 705 terimin 668 tanesiUluslararası Aydınlatma Soumlzluumlğuumlnde yer almış 750 tanımdan 668 ine uyan terimlerdir Uluslararası Soumlzluumlkte bu terimlere uyan tanımların numaraları ve Fransızca İngilizce Almanca terim karşılıkları da verilmiştir

Uluslararası Soumlzluumlkte tanımları verilmiş olan Fransızca İngilizce Almanca ve Rusccedila terimler ile tanımları verilmemiş İspanyol İtalyan Hollanda Polonya ve İsveccedil dillerindeki terimler yani toplam dokuz dilden terimler yer almıştır Bunlar arasında bu guumln iccedilin Tuumlrkccedile bulunmamaktadır CIE numaraları yalnızca bu dokuz dilin terimleri iccedilin referans oluşturmakta şimdilik Tuumlrkccedile terimlerle ilgisi bulunmamaktadır

1964 yılından bu yana suumlruumlp gelen aydınlatma terimleri ccedilalışmalarım ve bunlarla ilgili 4 yayın oumlnerilmiş olan Tuumlrkccedile terimlerin zaman iccedilinde test edilmesini sağlamıştır Yirmi yılı aşkın bu suumlre iccedilinde teknik dilimize yerleşememiş olan ışıkoumlzuuml oumlnatım ruhbilimsel ve benzeri kimi terimler bu soumlzluumlkte yer almamış bunların yerine zaten oumlteki dillerde de benzer olan ve Tuumlrkccedilede de kullanılagelen foton projeksiyon psikolojik gibi soumlzcuumlkler kullanılmıştır

Bu uumlccediluumlncuuml soumlzluumlk iccedilin ccedilalışmaya başlama kararımda beni cesaretlendiren Sayın meslektaşım Y Mim Doğan Hasolrsquoa oumlncelikle teşekkuumlr etmek isterim Soumlzluumlğuumln basıma hazırlanışında değerli ccedilalışmalarından oumltuumlruuml Sayın Sedat Acarrsquola Sayın Cem Akdağrsquoa ve YEM ccedilalışanlarına da teşekkuumlr ederim Soumlzluumlk ccedilalışmalarında eşim Y Mim Ayten Sirel ve oğlum elektronik Y Muumlh Dr Osman Sirelrsquoin ccedilok buumlyuumlk emekleri geccedilmiş olduğunu ve buumlro elemanımız Nuray Koccedilakrsquoın da ccedilok değerli katkılarda bulunmuş olduğunu burada belirtmem gerekir

Bu soumlzluumlğuumln gerek oumlğretim yayın ve her tuumlrluuml iletişimde sağlayacağını umduğum dil birliği kesinlik ve kolaylık bakımından gerekse daha ileri ccedilalışmalar iccedilin belli bir dayanak oluşturması accedilısından yararlı olacağını umut etmekteyim

Prof Şazi SİREL Aydınlatma Tuumlrk Milli Komitesi Onur Uumlyesi İstanbul Ocak 1997


FOREWORD

The first Turkish dictionary on lighting was published in 1973 by the Turkish Language Society under the title Vocabulary of Lighting Terms following the work I had begun in 1964 by the interest and support of that same society This dictionary contained 555 terms

Another dictionary entitled Lighting Terms and aimed more at higher education was published by the Yıldız Technical University then called the Istanbul State Engineering and Architecture Academy This second dictionary contained 480 terms when it was printed for the third dime in 1984 75 terms considered unnecessary from an educational point of view were omitted from this dictionary Instead there were more detailed definitions and formulae and at the beginning of each of its seven chapters there was a general introduction to the terms contained in the latter

Today both these dictionaries are out of print And in the meantime new concepts have been created and new terms have appeared in the filed of lighting

Published under the title of Lighting Vocabulary this third work contains 835 terms 130 of them refer to other terms and the remaining 705 terms have their own definition 668 among these 705 terms with definition correspond to the 668 definitions of total 750 definitions in the International Lighting Vocabulary (ILV) They are presented together with their definition CIE numbering and French English and German equivalents

In the international dictionary each term is given in nine languages The French English German and Russian terms are accompanied by their definitions while the Spanish Italian Dutch Polish and Swedish ones stand alone As Turkish language does not take place in ILV the CIE numbers serve only as a reference to the terms in these nine languages and do not for the moment bind Turkish ones

The work I have been doing since 1964 on lighting terms as well as the 4 related publications has afforded the opportunity to put the proposed Turkish terminology to the test of time Term such as ışıkoumlzuuml oumlnatım ruhbilimsel and other similar words that have not taken root in our technical language within this 20 year period will not be found in this present dictionary Instead terms like foton projeksiyon psikolojik have been used which resemble their equivalents in other languages and are now commonly used in Turkish

I would like to express my thanks especially to my colleague Architect Doğan Hasol who encouraged me to start working on this third dictionary I also thank Mr Sedat Acar Mr Cem Akdağ and the staff of YEM for their valuable help in preparing the dictionary for printing Finally I must mention here the important work done by my wife Architect Ayten Sirel and my son Electronics Engineer Dr Osman Sirel as well as our office colleague Nuray Koccedilak in the preparation of the dictionary

I hope this dictionary will be of some use be it from the point of view of linguistic coherence clarity and ease of use or as a support for further more advanced works Prof Şazi SİREL Honorary Member of the Turkish National Lighting Committee Istanbul January 1997


OumlNSOumlZ (2012)

Aydınlatma Soumlzluumlğuumlrsquonun yayınlandığı 1997 yılından bu guumlne geccedilen 14 yıl iccedilinde Tuumlrkccedile bir başka aydınlatma soumlzluumlğuuml yayınlanmamıştır 1964 yılından bu yana 33 yıllık bir ccedilalışma uumlruumlnuuml olan bu soumlzluumlk belli bilimsel ccedilevrelerin yerli yabancı ccedileviri buumlrolarının kimi yazarların ve ccedilok sayıda ccedileşitli oumlğrencilerin yararlandığı tek kaynak olmuştur Bu nedenle ve YEM Yayınrsquoca yayınlanan birinci baskısının tuumlkenmiş olması nedeni ile soumlzluumlk bir kez daha goumlzden geccedilirilerek Yapı Fiziği Uzmanlık Uygulamaları AŞ internet sitesinde yer almış ve boumlylece ilgililerin karşılıksız yararlanmaları olanağı da sağlanmıştır

Ocak 2012 Prof Şazi SİREL Aydınlatma Tuumlrk Milli Komitesi Onur Uumlyesi İstanbul Ocak 1997

Not Aydınlatma Soumlzluumlğuumlrsquonuumln YEM Yayınrsquoca Ocak 1997 de yayınlanan baskısında (ve burada) yer alan oumlnsoumlzde AYDINLATMA TERİMLERİ ders kitabından soumlz edilmekte ve bir oranda bilgi verilmektedir AYDINLATMA TERİMLERİ kitabı YTUuml Yapı Fiziği Yuumlksek Lisans oumlğrencilerinin bilmesi gereken 480 terimi iccedilermekte ve yedi boumlluumlmden oluşmaktadır Bu kitabın oumlzelliği bu yedi boumlluumlmuumln başında o buumlluumlmde toplanmış olan ve belli bir konu ile ilgili bulunan terimler konusunda genel accedilıklamalar iccedilermesidir

Boumlluumlmler şoumlyledir

1- Işık uumlretimi ve ışınım ile ilgili terimler

2- Işıkoumllccediluumlmsel ve renkoumllccediluumlmsel buumlyuumlkluumlkler ve birimler ile ilgili terimler

3- Oumlzdek ve yuumlzeylerin ışıkla ilgili oumlzellikleri ile ilgili terimler

4- Goumlz ve goumlrme ile ilgili terimler

5- Lambalar yapımsal bileşenleri ve ek aygıtlar ile ilgili terimler

6- Aydınlatmacılığın genel konuları ve guumlnışığı ile ilgili terimler

7- Işıklıklar ve yapımsal bileşenleri ile ilgili terimler

Bu kitap bu yedi konudan yalnızca biri ya da birkaccedilı ile ilgili olanlar iccedilin ilginccedil olabilir Ccediluumlnkuuml bu durumda oumlrğnilecek ya da baş vurulacak terimler sadece ilgili konunun terimleri olacaktır Bu nedenle bibliyografya notisinden şu bilgi buraya ccedilıkarılmıştır

SİREL Şazi 1974 AYDINLATMA TERİMLERİ Yıldız Uumlniversitesi Yayınları Sayı 112

AYDINLATMA SOumlZLUumlĞUuml 1 198 Prof Şazi SİREL

TER İMLER

A

1 X kayıplı oumlmuumlr Bir oumlmuumlr denemesinde belli koşullarda ccedilalışan lambalardan belirli oumllccediluumltlere goumlre oumlmuumlrlerinin sonuna gelmiş X lamba iccedilin suumlre

CIE 845-07-63 Fr dureacutee de vie agrave X de deacutefaillances Ing life to X failures Alm Lebensdauer bis zu einer Ausfallrate von X

2 abajur Lambanın doğrudan goumlruumlnmesini engellemek iccedilin yayıcı ya da ışık geccedilirmez gereccedilten yapılmış nesne

CIE 845-10-37 Fr abat-jour Ing shade Alm Leuchtenschirm

3 Abney olayı Işıklılığı ve baskın dalga boyu değişmez kılınmış bir renk uyartısının arılığının değişmesi ile oluşan renk tuumlruuml değişmesi

CIE 845-02-38 Fr pheacutenomegravene drsquoAbney Ing Abney phenomenon Alm Bezold-Abney-Phaumlnomen

4 Abney yasası A ve B gibi iki renk uyartısının parıltıları birbirinin aynı olarak algılanıyorsa ve C ve D gibi iki renk uyartısının da parıltıları aynı algılanıyorsa A ve C ile B ve D nin toplamsal karışımlarının parıltıları da aynı olur

Not Abney yasasının geccedilerliliği goumlzlem koşullarına buumlyuumlk oranda bağlıdır

CIE 845-03-19 Fr loi drsquoAbney Ing Abneyrsquos law Alm Abneysches Gesetz


5 accedilık Renkte değer boyutunun yuumlksek olduğunu belirten sıfat

CIE 845-02-32 Fr clair Ing light Alm hell

6 accedilık goumlk bkz standart accedilık CIE goumlğuuml

7 accedilıklık (tek olarak algılanmayan bir renk iccedilin) Bir yuumlzeyin aynı biccedilimde aydınlanmış olan ve beyaz gibi ya da yuumlksek geccedilirme ccedilarpanı varmış gibi goumlruumlnen bir yuumlzeyin parıltısına goumlre değerlendirilen parıltısı

Not Yalnızca tek olarak algılanmayan nesne renkleri iccedilin bir accedilıklık tanımlanabilir

CIE 845-02-31 Fr clarteacute leucie (drsquoune couleur non isoleacutee) Ing lightness (of a related colour) Alm Helligkeit (einer bezogenen Farbe)

8 accedilılı ışıkoumllccediler Bir kaynağın bir ışıklığın bir ortamın ya da bir yuumlzeyin karakteristik ışıksal buumlyuumlkluumlğuumlnuumln accedilısal dağılımını oumllccedilmeye yarayan ışıkoumllccediler

CIE 845-05-22 Fr goniophotomegravetre Ing goniophotometer Alm Goniophotometer

9 accedilılı ışınımoumllccediler Bir kaynağın bir ışıklığın bir ortamın ya da bir yuumlzeyin karakteristik ışınımsal buumlyuumlkluumlğuumlnuumln accedilısal dağılımını oumllccedilmeye yarayan ışınımoumllccediler

CIE 845-05-23 Fr gonioradiomegravetre Ing gonioradiometer Alm Gonioradiometer

10 ağtabaka Koni ve ccedilubuk denen ışıalıcılar ve goumlrme sinirine alıcı elementlerin uyarmalarını ileten sinir goumlzelerinin bulunduğu goumlzuumln ışığa duyarlı dip zarı

CIE - Fr reacutetine Ing retina Alm Netzhaut


11 akı bkz alt toplanık akı orantısı alt yarı kuumlresel akı ayırtedici ışık akısı dolaylı akı

dolaysız akı doumlşeli lambaların yuumlzeylik akısı foton akısı guumlruumlltuuml eşdeğer erke akısı ışıksal akı kuşaksal akı toplam akı toplanık akı uumlst yarı kuumlresel akı

12 akı kodu (bir ışıklığın bir aygıtın) Kullanma ccedilarpanları hesaplarında kullanılan alt yarı kuumlresel akı orantısı standart geriverim ve ışıklığa oumlzguuml akı dağılım verilerinden oluşan akının uumlccedilluuml değerlerinin tamamı

CIE 845-09-42 Fr code de flux Ing flux code Alm -

13 akkor elektrik lambası Işık yayımlaması elektrik akımının geccedilmesi ile ısılışır duruma gelmiş bir oumlzdeğin ışık uumlretimi sonucu olan lamba

CIE 845-07-04 Fr lampe (eacutelectrique) agrave incandescence Ing incandescent (electric) lamp Alm (elektrische) Gluumlhlampe

14 akkor ışıma Isısal ışıma yolu ile optik ışınım yayımı

CIE 845-04-15 Fr incandescence Ing incandescence Alm Gluumlhen

15 akşam goumlrmesi Guumlnduumlz goumlrmesi ve gece goumlrmesi arasındaki goumlrme biccedilimi

Not Akşam goumlrmesinde koniler de sopacıklar da etkilidir

CIE 845-02-11 Fr vision meacutesopique Ing mesopic vision Alm Daumlmmerungssehen Uumlbergangssehen mesopisches Sehen


16 aktiniksel 1- Aktinizm iccedileren bir ışınıma uygulanmış

2- Aktinizm ile ilgili tuumlm oumlteki duumlzen ve kavramlara uygulanmış

CIE 845-06-03 Fr actinique Ing actinic Alm aktinisch

17 aktiniksel deri kızarması Guumlneş ışığı ya da yapay optik bir ışınımın aktiniksel etkisi ile alevlenmeli ya da alevlenmesiz deri kızarması

CIE 845-06-15 Fr eacuterythegraveme (actinique) Ing (actinic) erythema Alm (aktinisches) Erythem

18 aktiniksel doz Dozun buna karşılık gelen dalga boyunun aktiniksel etkisine goumlre tayfsal dengelenişi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

CIE 845-06-23 Fr dose actinique Ing actinic dose Alm aktinische Dosis

19 aktiniksel etkinlik tayfı (belirli bir aktiniksel olay iccedilin belirli bir sistemde optik ışınımların)

Bu olayı bu sistem iccedilinde oluşturmayı sağlayacak tek tuumlrsel (monokromatik) ışınımların etkinliği

CIE 845-06-14 Fr spectre drsquoaction (actinique) Ing (actinic) action spectrum Alm (aktinische) Wirkungsfunktion

20 aktinizm Canlı ya da cansız kimi nesneler uumlzerinde kimyasal değişiklikler oluşmasına neden olan optik ışınım oumlzelliği

CIE 845-06-02 Fr actinisme Ing actinism Alm Aktinitaumlt


21 alccedilak basınccedillı cıva buharlı lamba Yanma durumunda iccedilindeki kısmi buhar basıncının 100 paskalın altında olduğu ve iccedil yuumlzeyi ışılışıyan bir oumlzdek ile kaplanmış olan ya da olmayan cıva buharlı boşalmalı lamba

CIE 845-07-22 Fr lampe agrave (vapeur de) mercure agrave basse pression Ing low pressure mercury (vapour) lamp Alm Quecksilberdampf-Niederdrucklampe

22 alccedilak basınccedillı sodyum buharlı lamba Yanma durumunda iccedilindeki kısmi buhar basıncının 01 ve 15 paskal arasında bulunduğu ve ışık uumlretiminin sodyum buharının ışıması ile elde edildiği boşalmalı lamba

CIE 845-07-24 Fr lampe agrave (vapeur de) sodium agrave basse pression Ing low pressure sodium (vapour) lamp Alm Natriumdampf-Niederdrucklampe

23 alevli guumlvenlik lambası Maden ocağı havası iccedilinde oksijen eksikliğini ve grizu gazı varlığını saptamak iccedilin kullanılan alevli lamba

CIE 845-10-53 Fr lampe de sucircreteacute agrave flamme Ing mine safety lamp Alm Benzinsicherheitslampe

24 algı Belleğin katkıları ve bir duyusal izlenimle ortaya ccedilıkan karmaşık nesnel bilinccedil iccedileriği Oumlzellikle goumlrsel algılar dışımızdaki varlığın şeylerin nesnelerin biccedilim ve durumları konusundaki betimlemelerimizin yapısına girer

CIE - Fr perception Ing perception Alm Wahrnehmung

25 algı hızı Bir nesnenin belirmesiyle o nesnenin biccediliminin algılanması arasında geccedilen zamanın tersi

CIE - Fr vitesse de perception Ing speed of perception Alm Wahrnehmungsgeschwindigkeit


26 algılanmış ışık Goumlrme sistemine oumlzguuml tuumlm duyu ve algıların oumlzel niteliği

Not Algılanmış bir ışık normal olarak ama her zaman değil bir ışık uyartısının etkisi ile oluşur

CIE 845-02-17 Fr lumiegravere (perccedilue) Ing (perceived) light Alm (wahrgenommenes) Licht

27 algılanmış renk Tuumlrsel bir renk elementi ile tuumlrsuumlz bir renk elementinin herhangi bir bileşiminden oluşan goumlrsel algı oumlzel niteliği Bu oumlzel nitelik tuumlruuml olan renkler iccedilin sarı turuncu kahverengi kırmızı pembe yeşil mavi mor ve benzeri adlandırmalar ile betimlenebilir anlatılabilir ya da tuumlrsuumlz renkler iccedilin beyaz gri siyah gibi soumlzcuumlkler ile belirtilebilir Bu oumlzel algı niteliği anlamı daha da guumlccedillendiren accedilık koyu gibi sıfatlar ile de değiştirilebilir

Not 1- Algılanmış renk renksel uyartının tayfsal dağılımı boyutları biccedilimi yapısıuyartı yuumlzeyinin ccedilevresi goumlzlemcinin goumlrme sisteminin uyma durumu veiccedilinde bulunduğu goumlzlem koşulları konusundaki deneyimi gibi etkenlerebağlıdır

2- Algılanmış renk değişik renk belirlemeleri biccediliminde ortaya ccedilıkabilir Bubelirleme biccedilimleri ile ilgili anlatım tuumlrlerinin amacı renk algılama olayınınnitel ve geometrik farklılıklarını belirtmektir Oumlrnek olarak nesne rengiyuumlzey rengi accedilıklık (delik) rengi verilebilir Rengin film rengi oylum rengi ışıklayıcı rengi oumlzdek rengi vb belirlemebiccedilimleri de vardır

CIE 845-02-18 Fr couleur (perccedilue) Ing (perceived) colour Alm Farbempfindung

28 algılanmış tuumlrsel renk 1- Algısal anlamda Bir tuumlruuml olan algılanmış renk Guumlnluumlk konuşma dilinde ldquorenkrdquo

soumlzcuumlğuuml beyaz gri ve siyahın zıddı olarak bu anlamda kullanılır Renkli sıfatı genellikle tuumlruuml olan bir rengi anlatır

2- Psikofizik anlamda bkz tuumlrsel renk uyartısı

CIE 845-02-27 Fr couleur (perccedilue) chromatique Ing chromatic (perceived) colour Alm bunte Farbe


29 alıcı bkz ışıelektrik alıcı kuantasal alıcı piroelektrik alıcı seccediler alıcı seccedilmez alıcı

30 alıcılık (bir alıcının) [D] Guumlruumlltuuml ile eşdeğer erkesel akının tersi

CIE 845-05-65 Fr deacutetectiviteacute (drsquoun reacutecepteur) Ing detectivity (of a detector) Alm Detektivitaumlt (eines Empfaumlngers)

31 alın ışıklığı Kazı ya da yıkım alınlarını aydınlatmada kullanılan taşınmaz ya da taşınabilir maden ocağı ışıklığı

CIE 845-10-58 Fr luminaire de front Ing face luminaire Alm Ortsleuchte

32 alişne alikne Uumlccediltuumlrsel bileşenler uzayında ışıklılıkları sıfır olan renk uyartılarının geometrik yerini oluşturan yuumlzey

Not Bu yuumlzey uzayın başlangıcı olan tuumlrsuumlz noktadan geccediler ve tuumlrsellik diyagramını aynı adla anılan bir doğru boyunca keser Bu doğru tayfsal renkler geometrik yeri ve purpuralar sınırı ile sınırlanmış tuumlrsellik boumllgesinin buumltuumlnuumlyle dışındadır

CIE 845-03-43 Fr alychne Ing alychne Alm Alychne

33 alt toplanık akı orantısı (bir katı accedilı iccedilin bir kaynağın) Soumlz konusu katı accedilı iccediline toplanmış akının ışıklığın alt yarı kuumlresel akısına oranı

CIE 845-09-36 Fr proportion de flux cumuleacute infeacuterieur Ing cumulative downward flux proportion Alm unterer kumulierter Zonenlichtstromanteil


34 alt (yarı kuumlresel) akı (bir kaynağın) Kaynağın kaynaktan geccedilen yatay duumlzlemin altında 2π steradyanlık bir katı accedilı iccediline toplanmış akısı

CIE 845-09-34 Fr flux (heacutemispheacuterique) infeacuterieur Ing downward flux Alm unterer halbraumlumlicher Lichtstrom

35 alt (yarı kuumlresel) akı oranı (bir ışıklığın bir aygıtın) Işıklığın alt yarı kuumlresel akısının toplam akısına oranı

CIE 845-09-41 Fr fraction de flux (heacutemispheacuterique) infeacuterieur Ing downward flux fraction Alm unterer halbraumlumlicher Lichtstromanteil

36 ampul Işıklı elemanı ya da elemanları iccediline alan ve gaz geccedilirmeyen saydam ya da yarı saydam kılıf

bkz buzlu ampul emaylanmış ampul opal ampul opalleştirilmiş ampul renkli ampul saydam ampul sert camlı ampul

CIE 845-08-06 Fr ampoule Ing bulb Alm Kolben

37 ana renk tuumlruuml temel renk tuumlruuml Başka renk tuumlrleri aracılığı ile daha iyi tanıtılması olanaklı olmayan algılanmış renk

CIE 845-02-36 Fr teinte eacuteleacutementaire Ing unitary hue unique hue Alm Urfarbe

38 anormal katotsal duumlşuumlş Katotun tuumlm etkin yuumlzeyine yayılan boşalma akımına bağlı katotsal duumlşuumlş

CIE 845-07-15 Fr chute cathodique anormale Ing abnormal cathode fall Alm anormaler Kathodenfall


39 anti-Stokes ışıklılık Dalga boyu uyarma ışınımınkinden daha kısa bir boumllgede bulunan yan uumlretim ışınımı ışılışıması

CIE 845-04-22 Fr luminescence anti-Stokes Ing anti-Stokes luminescence Alm Anti-Stokes-Lumineszenz

40 apoştilb bkz kandela boumlluuml metrekare

41 ara renk tuumlruuml ikili renk tuumlruuml İki ana renk tuumlruumlnuumln karışımı gibi accedilıklanabilen algılanmış renk Oumlrneğin turuncunun kırmızımsı sarı ya da sarımsı kırmızı biccediliminde accedilıklanması gibi

CIE 845-02-37 Fr teinte binaire Ing binary hue Alm Zwischenton

42 aralama (bir aydınlatma doumlşeminde) Bir doumlşemde yan yana olan ışıklıkların ışık merkezlerinin ara uzaklığı

CIE 845-09-66 Fr espacement Ing spacing Alm Abstand

43 arama ışıklığı bkz ışıldak

44 arılık (bir renk uyartısının) Belirlenmiş bir tuumlrsuumlz renk uyartısı ile tuumlrsel bir renk uyartısının nicel oranlarının oumllccediluumlsuuml Oumlyle ki bu iki uyartı bu oranda toplamsal olarak karıştırıldıklarında oumlngoumlruumllmuumlş renk uyartısı ile aynı olurlar

Not 1- Purpura uyartıları durumunda tektuumlrsel uyartı tuumlrselliği purpuralar sınırıuumlzerinde bulunan bir nokta ile goumlsterilen bir uyartı ile değiştirilir

2- Bu oran değişik biccedilimlerde oumllccediluumllebilir (Renkoumllccediluumlmsel arılık ve uyartı arılığıterimlerine bakınız)

CIE 845-03-46 Fr pureteacute Ing purity Alm -


45 ark tuumlpuuml bkz boşalma tuumlpuuml

46 asılı ışıklık Tavana ya da duvarda bir taşıyıcıya kordon zincir boru gibi bir askı ile asılmış ışıklık

CIE 845-10-10 Fr luminaire suspendu lustre Ing pendant luminaire suspended luminaire (USA) Alm Haumlngeleuchte Pendelleuchte (CH)

47 astronomik guumlneşlenme suumlresi Verilmiş bir doumlnem suumlresince guumlneşin engelsiz ve duumlz bir ufkun uumlstuumlnde bulunduğu suumlrelerin toplamı

CIE 845-09-94 Fr dureacutee astronomique drsquoensoleillement Ing astronomical sunshine duration Alm astronomische Sonnenscheindauer

48 ateşleyici Elektrotların oumln ısıtmasını sağlamaksızın tek başına ya da elektrik devresinin oumlteki elemanları ile birlikte boşalmalı bir lambanın ateşlenmesine youmlnelik gerilimsel atmalara (impulslara) yol accedilan aygıt

CIE 845-08-33 Fr amorceur Ing ignitor Alm Zuumlndgeraumlt

49 atmosferin optik kalınlığı [δ(ε)] δ(ε)= - ln(Φ primeeΦe) formuumlluuml ile tanımlanan buumlyuumlkluumlk Bu formuumllde Φe atmosferin uumlst sınırına duumlşey ile ε accedilısı yaparak giren paralelimsi bir erke ışınımı demetinin erkesel akısını ve Φ primee de bu ışınım demetinin yeryuumlzuumlne inişinde azalmış olan erkesel akısını goumlstermektedir

CIE 845-09-86 Fr eacutepaisseur optique de lrsquoatmosphegravere Ing optical thickness of the atmosphere Alm optische Dicke der Atmosphaumlre


50 ayaklı ışıklık Yerde durmak uumlzere yapılmış yuumlksek ayaklı yer değiştirebilen ışıklık

CIE 845-10-20 Fr lampadaire lampe agrave pied Ing standard lamp floor lamp (USA) Alm Stehleuchte

51 ayarlanabilir ışıklık Uygun bir mekanik duumlzen ile esas parccedilası youmlnlendirilebilen ya da yer değiştirilebilen ışıklık

CIE 845-10-08 Fr luminaire ajustable Ing adjustable luminaire Alm verstellbare Leuchte

52 aydınlatma Nesnelere bunların ccedilevrelerine ya da bir boumllgeye bir kent boumllgesine goumlruumllebilmeleri iccedilin ışık uygulanması

bkz boşaltma aydınlatması boumllgelenmiş aydınlatma boumllgelik aydınlatma doğrultulu aydınlatma dolaylı aydınlatma dolaylı-dolaysız aydınlatma dolaysız aydınlatma genel aydınlatma korniş aydınlatması suumlrekli tuumlmler yapay aydınlatma yayınık aydınlatma

CIE 845-09-01 Fr eacuteclairage Ing lighting illumination Alm Beleuchtung

53 aydınlatma accedilısı (bir geri yansıtıcının) (β) Gelen ışığın doğrultusuna goumlre bir geri yansıtıcının accedilısal durumunu niteleyen accedilı

Not Duumlzlem bir geri yansıtıcı iccedilin genellikle aydınlatma accedilısı gelen ışık accedilısı ile aynıdır

CIE 845-04-95 Fr angle drsquoeacuteclairage (drsquoun reacutetroreacuteflecteur) Ing entrance angle (of a retroreflector) Alm Lichteinfallswinkel (eines Retroreflektors)

54 aydınlatma aygıtı bkz ışıklık


55 aydınlatmacılık Aydınlatmanın değişik goumlruumlşlere goumlre duumlşuumlnuumllmuumlş uygulamaları

CIE 845-09-02 Fr eacuteclairagisme Ing lighting technology illuminating engineering Alm Lichttechnik Beleuchtungstechnik

56 aydınlığın eşyayılmışlık ccedilarpanı (verilmiş bir yuumlzeyde) Bir yuumlzeyde en duumlşuumlk aydınlık duumlzeyinin ortalama aydınlık duumlzeyine oranını goumlsteren ccedilarpan

Not 1- En duumlşuumlk aydınlık duumlzeyinin en yuumlksek aydınlık duumlzeyine oranı ve 2- Bu iki oranın tersi de kullanılır

CIE 845-09-58 Fr facteur drsquouniformiteacute de lrsquoeacuteclairement Ing uniformity ratio of illuminance Alm Gleichmaumlssigkeitsgrad der Beleuchtungsstaumlrke Gleichmaumlssigkeit der

Beleuchtungsstaumlrke

57 aydınlık (bir yuumlzeyin bir noktasında) Bir yuumlzeyin bir noktasını ccedilevreleyen sonsuz kuumlccediluumlk bir parccedilacığının aldığı akının bu yuumlzey parccedilacığının alanına boumlluumlmuuml

Not 1- Aydınlık nicel anlamda kullanıldığında ldquoaydınlık duumlzeyirdquo denmelidir 2- Ne tuumlr bir aydınlık olduğu belirtilmemiş ise bu terim ışıksal aydınlık

anlamına da gelir

CIE - Fr eacuteclairement eacuteclairement lumineux Ing illumination illuminance Alm Beleuchtungsstaumlrke

58 aydınlık duumlzeyi bkz aydınlık ile ilgili Not

59 aydınlık vektoumlruuml (bir noktada) Belirlenmiş noktada bir yuumlzey elementinin karşılıklı yuumlzleri uumlzerindeki aydınlık duumlzeyleri arasındaki en yuumlksek ayrıma eşit vektoumlrsel buumlyuumlkluumlk Bu vektoumlr bu yuumlzey elemanına dik ve daha ccedilok aydınlanmış yuumlzden uzaklaşan doğrultudadır

CIE 845-09-23 Fr vecteur drsquoeacuteclairement (en un point) Ing illuminance vector (at a point) Alm Lichtvektor (in einem Punkt)


60 aydınlıkoumllccediler luumlksmetre Işıksal aydınlıkları oumllccedilmeye yarayan aygıt

CIE 845-05-16 Fr luxmegravetre Ing illuminance meter Alm Beleuchtungsstaumlrkemesser Beleuchtungsmesser (CH) Luxmeter (CH)

61 ayırdedici guumlccedil (bir lamba tuumlruumlnuumln) Belirlenmiş koşullarda ccedilalışır durumda olan verilmiş bir lamba tuumlruuml iccedilin uumlreticisi ya da sorumlu satıcısınca bildirilmiş guumlccedil değeri

Not 1- Ayırdedici guumlccedil ccediloğunlukla lamba uumlzerinde yazılıdır 2- Eskiden buna anma guumlcuuml (nominal guumlccedil) deniyordu

CIE 845-07-60 Fr puissance assigneacutee Ing rated power Alm Bemessungswert der elektrischen Leistung

62 ayırdedici ışık akısı (bir lamba tuumlruumlnuumln) Belirlenmiş koşullarda ccedilalışır durumda olan verilmiş bir lamba tuumlruuml iccedilin uumlreticisi ya da sorumlu satıcısınca bildirilmiş başlangıccedil ışık akısı değeri

Not 1- Başlangıccedil ışık akısı kısa bir suumlre ccedilalışma sonundaki akıdır Bu suumlre bunaoumlzguuml belirlemelerle tanımlanmıştır

2- Ayırdedici ışık akısı kimi lambaların uumlzerinde yazılıdır 3- Eskiden buna anma ışık akısı (nominal ışık akısı) deniyordu

CIE 845-07-59 Fr flux lumineux assigneacute Ing rated luminous flux Alm Bemessungswert des Lichtstromes

63 ayırdedici veriler (bir lambanın) Bir lambayı belirlemeye ve nitelemeye yarayan ayırdedici değerler ve ccedilalışma (yanma) koşullarının tuumlmuuml

CIE 845-07-58 Fr characteacuteristiques assigneacutees Ing rating Alm Bemessungsdaten


64 aynalı projektoumlr yansıtıcılı projektoumlr Işık akısı demetinin accedilısal genişliği lamba ve yansıtıcının (aynanın) oynatılması ile ayarlanabilen basit yansıtıcılı projektoumlr

CIE 845-10-43 Fr projecteur-reacuteflecteur Ing reflector spotlight Alm Spiegel-Scheinwerfer

65 ayrı algılanmış renk Oumlteki tuumlm renklerden ayrı goumlruumllebilecek bir yuumlzeye taşınmış olan algılanmış renk

CIE 845-02-25 Fr couleur (perccedilue) isoleacutee Ing unrelated (perceived) colour Alm unbezogene Farbe

66 ayrımsal duyarlılık bkz karşıtlık duyarlılığı

B

67 bağıl doymuşluk Bir yuumlzeyin parıltısına goumlre değerlendirilmiş tuumlrsel doymuşluğu

Not Guumlnduumlz goumlrmesine karşılık gelen bir ışıklılık duumlzeyi ve goumlzlem koşulları ile ilgili veriler toplamı iccedilin verilmiş bir tuumlrsel doymuşluğu olan renk uyartısı ccedilok yuumlksek ışıklılıklar dışında tuumlm ışıklılık duumlzeyleri iccedilin yaklaşık olarak aynı bağıl doymuşluktadır

CIE 845-02-41 Fr saturation Ing saturation Alm Saumlttigung


68 bağıl duyarlılık (bir alıcının) [sτ] Bir alıcının belli bir ışınımla ışınımlanması durumundaki duyarlılığının aynı alıcının bir referans ışınımı ile ışınımlanması durumundaki duyarlılığına oranı

CIE 845-05-55 Fr sensibiliteacute relative (drsquoun reacutecepteur) Ing relative responsivity relative sensitivity (of a detector) Alm relative Empfindlichkeit (eines Empfaumlngers)

69 bağıl guumlneşlenme suumlresi Guumlneşlenme suumlresinin aynı zaman aralığı iccedilinde olanaklı olan guumlneşlenme suumlresine oranı

CIE 845-09-96 Fr dureacutee relative drsquoensoleillement Ing relative sunshine duration Alm relative Sonnenscheindauer

70 bağıl ışıksal verim (bir ışınımın) (V) Tayfsal bağıl ışık etkinliğine goumlre dengelenmiş olan erke akısının ona karşılık gelen erke akısına oranı

CIE 845-01-57 Fr efficaciteacute lumineuse relative Ing luminous efficiency Alm visueller Nutzeffekt

71 bağıl optik hava kuumltlesi [m] Atmosferin eğik optik kalınlığının dik optik kalınlığa oranı

CIE 845-09-88 Fr masse drsquoair optique relative Ing relative optical air mass Alm relative optische Luftmasse

72 bağıl renk uyartı fonksiyonu renk uyartısı bağıl tayf eğrisi (ϕ(λ)) Bir renk uyartısının tayf eğrisinin bağıl tayfsal erke dağılışı

CIE 845-03-04 Fr courbe (spectrale) relative drsquoun stimulus de couleur Ing relative colour stimulus function Alm relative Farbreizfunktion


73 bağıl tayfsal dağılım (ışıksal ya da ışıkoumlzsel (fotonsal) bir erkesel buumlyuumlkluumlğuumln) (X(λ)) (S(λ))

Bir tayfsal buumlyuumlkluumlğuumln tayfsal dağılımının bu dağılımın ortalama en yuumlksek ya da rasgele seccedililmiş olan bir referans buumlyuumlkluumlğuumlne oranı

CIE 845-01-18 Fr reacutepartition spectrale relative Ing relative spectral distribution Alm relative spektrale Verteilung Strahlungsfunktion

74 bağıl tayfsal duyarlılık (bir alıcının) [sτ(λ)] Alıcının belli bir dalga boyundaki tayfsal duyarlılığı ile verilmiş bir referans değeri arasındaki oran

Not Verilmiş referans değer ortalama bir değer en yuumlksek değer ya da rasgele seccedililmiş bir değer olabilir

CIE 845-05-57 Fr sensibiliteacute spectrale relative (drsquoun reacutecepteur) Ing relative spectral responsivity relative spectral sensitivity (of a detector) Alm relative spektrale Empfindlichkeit (eines Empfaumlngers)

75 bağıl tuumlrsellik Bir yuumlzeyin aynı koşullar altında aydınlatılmış ve beyaz gibi ya da yuumlksek geccediliriciliği varmış gibi goumlruumlnen bir yuumlzeyin parıltısına goumlre değerlendirilmiş tuumlrsel doymuşluğu

CIE 845-02-42 Fr chroma Ing chroma Alm Buntheit

76 bakışımlı ışıklık Işık yeğinliği dağılımı bakışımlı (simetrik) olan ışıklık

CIE 845-10-02 Fr luminaire symeacutetrique Ing symmetrical luminaire Alm symmetrische Leuchte

77 bakışımsız ışıklık Işık yeğinliği dağılımı bakışımsız (asimetrik) olan ışıklık

CIE 845-10-03 Fr luminaire asymeacutetrique Ing asymmetrical luminaire Alm asymmetrische Leuchte


78 bakma alanı Baş kımıldamadan goumlzleri oynatarak goumlruumllebilen noktaların toplamı Bakma alanı tek goumlzluuml ya da ccedilift goumlzluuml olabilir

CIE - Fr champ du regard Ing field of view Alm Blickfeld

79 bakteri kırıcı ışınım Bakterileri etkisiz kılabilen optik ışınım

CIE 845-06-19 Fr rayonnement bacteacutericide Ing bactericidal radiation Alm bakterientoumltende Strahlung

80 balast bkz durultucu

81 baskın dalga boyu (bir renk uyartısının) (λd) Uygun oranlarda toplamsal olarak belirlenmiş tuumlrsuumlz renk uyartısına karıştırıldığında duumlşuumlnuumllen renk uyartısını eşitleyen tek tuumlrsel uyartının dalga boyu

Not Purpura uyartıları durumunda baskın dalga boyunun yerini tuumlmler dalga boyu alır

CIE 845-03-44 Fr longueur drsquoonde dominante Ing dominant wavelength Alm bunttongleiche Wellenlaumlnge

82 baş elektrot ana elektrot (boşalmalı bir lambanın) Durulmadan sonra boşalma akımının geccediltiği elektrot

CIE 845-08-26 Fr eacutelectrode principale (drsquoune lampe agrave deacutecharge) Ing main electrode (of a discharge lamp) Alm Hauptelektrode (einer Entladungslampe)

83 başlama gerilimi (boşalmalı bir lambanın) Lambada boşalmayı başlatmak iccedilin elektrotlar arasına uygulanması gereken elektrik geriliminin değeri

CIE 845-07-67 Fr tension drsquoamorccedilage (drsquoune lampe agrave deacutecharge) Ing starting voltage (of a discharge lamp) Alm Zuumlndspannung (einer Entladungslampe)


84 başlama suumlresi (yay boşalmalı bir lambanın) Belirlenmiş koşullarda ccedilalışan yay boşalmalı bir lambanın ccedilalıştırılmaya başlamasından yay boşalmasının elektriksel olarak durulmasına kadar geccedilen suumlre

CIE 845-07-69 Fr temps drsquoamorccedilage (drsquoune lampe agrave deacutecharge en arc) Ing starting time (of an arc discharge lamp) Alm Zuumlndzeit (einer Entladungslampe)

85 başlatıcı starter Daha ccedilok fluumlorışıl lambalarda kullanılmak uumlzere hazırlanmış olan ve elektrotların gerekli olan oumln ısınmasını sağlayarak durultucunun empedansı ile birlikte lambada anlık bir yuumlksek gerilim oluşturan başlatma duumlzeni

CIE 845-08-32 Fr starter Ing starter Alm Starter

86 başlatıcılı fluumlorışıl lamba Elektrotların oumln ısınması iccedilin bir başlatıcı gerektiren devre ile ccedilalışan fluumlorışıl lamba

CIE 845-07-31 Fr lampe fluorescente agrave allumage par starter Ing switch-start fluorescent lamp Alm Leuchtstofflampe fuumlr Starterbetrieb

87 başlatıcısız fluumlorışıl lamba Bir başlatıcı gerektirmeksizin ccedilabuk yanmayı sağlayan bir duumlzen ile ccedilalışan sıcak ya da soğuk başlamalı fluumlorışıl lamba

CIE 845-07-32 Fr lampe fluorescente agrave allumage sans starter Ing starterless fluorescent lamp Alm Leuchtstofflampe fuumlr starterlosen Betrieb

88 başlatma duumlzeni Tek başına ya da devrenin oumlteki elementleri ile birlikte boşalmanın başlaması iccedilin gerekli elektriksel koşulları oluşturan aygıt

CIE 845-08-31 Fr dispositif drsquoamorccedilage Ing starting device Alm Startvorrichtung


89 başlatma elektrotu (boşalmalı bir lambanın) Bir lambada boşalmanın başlamasına yarayan (katkıda bulunan) yardımcı elektrot

CIE 845-08-27 Fr eacutelectrode drsquoamorccedilage (drsquoune lampe agrave deacutecharge) Ing starting electrode (of a discharge lamp) Alm Zuumlndelektrode (einer Entladungslampe)

90 başlatma şeridi Boru biccediliminde boşalmalı bir lambanın iccedil ya da dış yuumlzeyine lamba boyunca uygulanmış olan ve başlamayı kolaylaştıran ince iletken şerit

Not Bu şerit dip goumlmleklerinden birine ya da ikisine kimi zaman elektrotlardan birine bağlanabilir

CIE 845-08-30 Fr bande drsquoamorccedilage Ing starting strip starting stripe (USA) Alm Zuumlndstrich

91 benzer renk sıcaklığı (Tcp) Belirlenmiş goumlzlem koşullarında verilmiş bir uyartınınkine en ccedilok benzeyen ve aynı parıltıda bir algılanmış rengi olan Planck ışıyıcısının sıcaklığı

Not CIE nin 15 numaralı yayınına bakınız

CIE 845-03-50 Fr tempeacuterature de couleur proximale Ing correlated colour temperature Alm aumlhnlichste Farbtemperatur

92 Bezold-Bruumlcke olayı Tuumlrselliği değişmez tutulan bir renk uyartısının guumlnduumlz goumlrmesi koşullarında ışıklılık duumlzeyine bağlı olarak renk tuumlruumlnuumln değişmesi

Not Verilmiş bir uyma koşulu iccedilin ve belli tektuumlrsel uyartılar iccedilin geniş bir ışıklılık alanında renk tuumlruuml değişmez Bu oumlzelliği olan dalga boyları iccedilin kimi zaman ldquodeğişmez dalga boylarırdquo deyimi kullanılır

CIE 845-02-39 Fr pheacutenomegravene de Bezold-Bruumlcke Ing Bezold-Bruumlcke phenomenon Alm Bezold-Bruumlcke Phaumlnomen


93 biccedilim ccedilarpanı (S1 ve S2 yuumlzeyleri arasında) [ƒ]

S1 (ya da S2) yuumlzeyinden gelen ve S2 (ya da S1) yuumlzeyine duumlşen yuumlzeylik ortalama erke ya da ışık akısının S1 (ya da S2) yuumlzeyinin erkesel ya da ışıksal uyarıcılığına oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-09-73 Fr facteur de forme (entre deux surfaces S1 et S2) Ing form factor (between two surfaces S1 and S2) Alm (zwischen zwei Flaumlchen S1 und S2)

94 biccedilimleniş ccedilarpanı (S1 ve S2 yuumlzeyleri arasında) [c]

S2 (ya da S1) yuumlzeyinin bir noktasında S1 (ya da S2) yuumlzeyinden gelen akı ile oluşan erkesel ya da ışıksal aydınlığın S1 (ya da S2) yuumlzeyinin erkesel ya da ışıksal uyarıcılığına oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-09-72 Fr facteur de configuration (entre deux surfaces S1 et S2) Ing configuration factor (between two surfaces S1 and S2) Alm (zwischen zwei Flaumlchen S1 und S2)

95 biolojik ritim Canlı bir organizmayı ya da yaşam ile ilgili bir suumlreci etkileyen karakteristik doumlnemsel değişiklik

Not Biyolojik ritimler optik ışınımdan etkilenebilir

CIE 845-06-26 Fr rythme biologique Ing biological rhythm Alm biologischer Rhythmus

96 bir ışık demetinin yarı yeğinlikte accedilısal genişliği (bir projektoumlruumln belirli bir planda)

Belirlenmiş duumlzlemde ışık yeğinliği kutupsal (polar) eğrisi vektoumlrlerinden en uzununun yarısından daha uzun olanlarını iccedileren accedilının genişliği

CIE 845-09-30 Fr largeur angulaire de faisceau agrave mi-intensiteacute Ing half-peak divergence one-half-peak spread Alm Halbstreuwinkel


97 birinci goumlrmezlik Kırmızı rengi goumlrmeme ile ıralanan ccediliftrenkccedilillik

bkz ikinci goumlrmezlik uumlccediluumlncuuml goumlrmezlik

CIE - Fr protanopie Ing protanopia Alm Protanopie

98 birinci sapaklık Kırmızı renge duyarlığın azlığı ile ıralanan sapak uumlccedilrenkccedilillik

bkz ikinci sapaklık uumlccediluumlncuuml sapaklık

CIE - Fr protanomalie Ing protanomalous vision Alm Protanomalie

99 birincil ışık kaynağı Erke doumlnuumlşuumlmuuml ile uumlretilmiş ışık yayımlayan yuumlzey ya da nesne

CIE 845-07-01 Fr source primaire de lumiegravere Ing primary light source Alm Selbstleuchter Primaumlrlichtquelle

100 birincil renk uyartıları bkz referans renk uyartıları

101 birlikte algılanmış renk Bir yuumlzeyde başka renklerle birlikte goumlruumllen algılanmış renk

CIE 845-02-24 Fr couleur (perccedilue) non isoleacutee Ing related (perceived) colour Alm bezogene Farbe

102 biyolojik ışılışıma Yaşayan organizmalarda oluşan kimyasal ışılışıma

CIE 845-04-28 Fr bioluminescence Ing bioluminescence Alm Biolumineszenz


103 bolometre Işınımı soğurarak ısınan parccedilasının elektriksel direncinde değişiklik oluşan optik ışınım ısısal alıcı

CIE 845-05-48 Fr bolomegravetre Ing bolometer Alm Bolometer

104 boşalma tuumlpuuml Bir boşalmalı lambada ışık yayının iccedilinde bulunduğu kılıf

CIE 845-08-28 Fr tube agrave deacutecharge Ing arc tube Alm Entladungsrohr Brenner

105 boşalmalı lamba Işığın dolaylı ya da dolaysız bir biccedilimde bir gazın bir metal buharının ya da bir ccedilok gaz ve buhar karışımının iccedilinde elektriksel boşalma ile uumlretildiği lamba

CIE 845-07-17 Fr lampe agrave deacutecharge Ing discharge lamp Alm Entladungslampe

106 boşaltma aydınlatması Guumlvenlik aydınlatmasının ccedilıkışları bulma ve kullanma iccedilin oumlngoumlruumllmuumlş boumlluumlmuuml

CIE 845-09-11 Fr eacuteclairage drsquoeacutevacuation Ing escape lighting Alm Sicherheitsbeleuchtung fuumlr Rettungswege Notbeleuchtung fuumlr Fluchtwege

107 boşluklu (akkor) lamba Işık kaynağı havası boşaltılmış bir ampul iccedilinde bulunan akkor lamba

CIE 845-07-08 Fr lampe (agrave incandescence) agrave vide Ing vacuum (incandescent) lamp Alm Vakuumlampe


108 bozucu kamaşma Hoş olmayan bir duyulanma yaratmayabilen fakat nesnelerin goumlruumllmesini bozan kamaşma

CIE 845-02-57 Fr eacuteblouissement perturbateur Ing disability glare Alm physiologische Blendung

109 boumllgelenmiş aydınlatma Kimi oumlzel yerlerde oumlrneğin ccedilalışma yapılan yerlerde daha yuumlksek aydınlık duumlzeyleri oluşturacak biccedilimde duumlşuumlnuumllmuumlş bir alana uygulanan aydınlatma

CIE 845-09-08 Fr eacuteclairage localiseacute Ing localised lighting Alm arbeitsplatzorientierte Allgemeinbeleuchtung

110 boumllgelik aydınlatma Genel aydınlatmaya ek olarak oumlzellikle bir goumlrsel işe youmlnelik ve ayrıca kullanılabilen aydınlatma

CIE 845-09-07 Fr eacuteclairage local Ing local lighting Alm Platzbeleuchtung Arbeitsplatzbeleuchtung

111 bronzlaşma Optik ışınımların etkisi altında derinin esmerleşmesi

CIE 845-06-18 Fr bronzage Ing suntan Alm Sonnenbraumlunung

112 bulanıklık ccedilarpanı bkz toplam bulanıklık ccedilarpanı

113 bulutluluk bkz kapalılık


114 buzlu ampul İccedil ya da dış yuumlzeyi puumlruumlzlendirilerek yayıcı duruma getirilmiş ampul

CIE 845-08-08 Fr ampoule deacutepolie Ing frosted bulb Alm mattierter Kolben

C

115 cep ışıklığı Genellikle bir kuru pil ile ya da akuumlmuumllatoumlr ile kimi zaman da bir el jeneratoumlruuml ile ccedilalışan taşınabilir ışıklık

CIE 845-10-23 Fr lampe de poche Ing torch flashlight (USA) Alm Taschenleuchte

116 CIE 1931 renkoumllccediluumlmsel referans dizgesi (X Y Z) CIE tarafından 1931 de kabul edilmiş olan CIE )()()( λλλ zyx uumlccedil renkoumllccediluumlmsel fonksiyonu ve [X] [Y] [Z] referans renk uyartılarını birlikte kullanarak herhangi bir tayfsal erke dağılımının uumlccediltuumlrsel bileşenlerini değerlendirmeyi sağlayan dizge

Not 1- )(λy ile V(λ) idantiktir (aynıdır) ve bundan oumltuumlruuml uumlccediltuumlrsel Y bileşenleriışıklılıklar ile orantılıdır

2- Bu renkoumllccediluumlmsel referans dizgesi merkezsel goumlruumlşuumln 1ordm~4ordm lik accedilıları ilesınırlanmış goumlzlem alanı iccedilin geccedilerlidir

bkz 1- CIE nin 152 numaralı yayını 2- Uumlnver Rengin (Prof Dr) bdquoGeccedilmişten Guumlnuumlmuumlze Renk Dizgelerildquo

İDMMA 1981 YTUuml Mim Fak Yayın No MF_MİM 90008 1990

CIE 845-03-28 Fr systegraveme de reacutefeacuterence colorimeacutetrique CIE 1931 Ing CIE 1931 standard colorimetric system Alm CIE-Normvalenzsystem 1931


117 CIE 1931 renkoumllccediluumlmsel referans goumlzlemcisi CIE tarafından 1931 de kabul edilmiş olan )()()( λλλ zyx fonksiyonlarına uygun renkoumllccediluumlmsel oumlzellikleri olan duumlşuumlncel goumlzlemci

CIE 845-03-31 Fr observateur de reacutefeacuterence colorimeacutetrique CIE 1931 Ing CIE 1931 standard colorimetric observer Alm farbmesstechnischer Normalbeobachter CIE 1931

118 CIE 1964 renkoumllccediluumlmsel referans ek dizgesi (X10 Y10 Z10) CIE tarafından 1964 te kabul edilmiş olan CIE )()()( 101010 λλλ zyx uumlccedil renkoumllccediluumlmsel fonksiyonu ve [X10] [Y10] [Z10] referans renk uyartılarını birlikte kullanarak herhangi bir tayfsal erke dağılımının uumlccediltuumlrsel bileşenlerini değerlendirmeyi sağlayan dizge (bkz CIE nin 15 numaralı yayını)

Not 1- Bu renkoumllccediluumlmsel referans dizgesi merkezsel goumlruumlşuumln yaklaşık 4ordm den buumlyuumlkolan goumlzlem alanına uygulanır

2- Bu dizge uygulandığında renkoumllccediluumlmsel tuumlm buumlyuumlkluumlkleri goumlsteren simgeler10 indisi almalıdır

3- Y10 değerleri ışıklılıklar ile orantılı değildir

CIE 845-03-29 Fr systegraveme de reacutefeacuterence colorimeacutetrique suppleacutementaire CIE 1964 Ing CIE 1964 supplementary standard colorimetric system Alm 10ordm-CIE-Normvalenzsystem 1964 CIE-Grossfeld-Normvalenzsystem 1964

119 CIE 1964 renkoumllccediluumlmsel referans ek goumlzlemcisi CIE tarafından 1964 te kabul edilmiş olan )()()( 101010 λλλ zyx fonksiyonlarına uygun renkoumllccediluumlmsel oumlzellikleri olan duumlşuumlncel goumlzlemci

CIE 845-03-32 Fr observateur de reacutefeacuterence colorimeacutetrique suppleacutementaire CIE 1964 Ing CIE 1964 supplementary standard colorimetric observer Alm farbmesstechnischer 10ordm- oder Grossfeld-Normalbeobachter CIE 1964

120 CIE 1974 genel renksel geriverim indisi [Ra] Belirlenmiş sekiz renk testi oumlrneği buumltuumlnuuml iccedilin CIE 1974 renk geriverimlerinin oumlzel indislerinin ortalaması

CIE 845-02-63 Fr indice geacuteneacuteral de rendu des couleurs CIE 1974 Ing CIE 1974 general colour rendering index Alm allgemeiner Farbwiedergabe-Index CIE 1974


121 CIE 1974 renk geriverimlerinin oumlzel indisi [Ri] CIE nin deneyde kullanılan ışıklayıcı ile aydınlatılmış bir renk testi oumlrneğinin psikofizik rengi ile goumlzuumln tuumlrsel uyması gereği gibi dikkate alınmak koşulu ile aynı oumlrneğin referans ışıklayıcı ile aydınlatılması sonucu elde edilen rengi arasındaki uyum derecesinin nicel değeri

CIE 845-02-62 Fr indice particulier de rendu des couleurs CIE 1974 Ing CIE 1974 special colour rendering index Alm spezieller Farbwiedergabe-Index CIE 1974

122 CIE 1976 L a b renk ayrımı CIELAB renk ayrımı ( abEΔ )

L a b uzayındaki noktaları arasında bulunan oumlklid uzaklığı ile tanımlanmış iki renk uyartısı arasındaki ayrım

CIE 845-03-57 Fr diffeacuterence de couleur L a b CIE 1976 diffeacuterence de couleur CIELAB Ing CIE 1976 L a b colour difference CIELAB colour difference Alm L a b Farbabstand CIE 1976 CIELAB-Farbabstand

123 CIE 1976 L a b renk uzayı CIELAB renk uzayı Aşağıdaki eşitlikler ile tanımlanmış olan L a b buumlyuumlkluumlklerini dikdoumlrtgensel koordinatlara taşıyarak elde edilmiş olan ve yaklaşık olarak tekduumlze (uumlniform) olan uumlccedil boyutlu renk uzayı

Burda X Y Z soumlz konusu renk uyartılarını ve Xn Yn Zn de beyaz renkli belirli tuumlrsuumlz bir uyartıyı goumlstermektedir

[ ][ ]

8560080

)()(200

)()(500

16)(116

3131

3131

31

gt⎪⎭

⎪⎬

⎫

⎪⎩

⎪⎨

⎧

minus=

minus=

minus=

nnn

nnn

nn

ZZZZYYb

XXYYXXa

YYYYL

bkz CIE nin 152 numaralı yayını

CIE 845-03-56 Fr espace chromatique L a b CIE 1976 espace chromatique CIELAB Ing CIE 1976 L a b colour space CIELAB colour space Alm L a b Farbenraum CIE 1976 CIELAB-Farbenraum

124 CIE 1976 L u v renk ayrımı CIELUV renk ayrımı [ uvEΔ ]

L u v uzayındaki noktaları arasında bulunan oumlklid uzaklığı ile tanımlanmış iki renk uyartısı arasındaki ayrım

CIE 845-03-55 Fr diffeacuterence de couleur L u v CIE 1976 diffeacuterence de couleur CIELUV Ing CIE 1976 L u v colour difference CIELUV colour difference Alm L u v Farbabstand CIE 1976 CIELUV-Farbabstand


125 CIE 1976 L u v renk uzayı CIELUV renk uzayı Aşağıdaki eşitlikler ile tanımlanmış olan L u v buumlyuumlkluumlklerini dikdoumlrtgensel koordinatlara taşıyarak elde edilmiş olan ve yaklaşık olarak tekduumlze (uumlniform) olan uumlccedil boyutlu renk uzayı Burada Y uacute vacute soumlz konusu renk uyartılarını ve Yn uacuten vacuten de beyaz renkli belirli tuumlrsuumlz bir uyartıyı goumlstermektedir

⎪⎩

⎪⎨

⎧

primeminusprime=

primeminusprime=

gtminus=

)(13

)(13

856008016)(116

31

n

n

nn

vvLv

uuLu

YYYYL



CIE 845-03-54 Fr espace chromatique L u v CIE 1976 espace chromatique CIELUV Ing CIE 1976 L u v colour space CIELUV colour space Alm L u v-Farbenraum CIE 1976 CIELUV-Farbenraum

126 CIE 1976 tekduumlze tuumlrsellik diyagramı Aşağıdaki eşitlikler ile tanımlanmış olan uacute ve vacute buumlyuumlkluumlklerini dikdoumlrtgensel koordinatlara taşıyarak elde edilmiş olan tekduumlze tuumlrsellik diyagramı

Burada X Y Z CIE 1931 ya da 1964 renkoumllccediluumlmsel referans dizgesindeki uumlccediltuumlrsel bileşenler ve x y de soumlz konusu renk uyartısının buna karşılık gelen uumlccediltuumlrsel koordinatlarıdır

⎪⎪⎩

⎪⎪⎨

⎧

++minus=

++=prime

++minus=

++=prime

31229

3159

31224

3154

yxy

ZYXYv

yxx

ZYXXu

CIE 845-03-53 Fr diagramme de chromaticiteacute uniforme CIE 1976 Ing CIE 1976 uniform-chromaticity-scale diagram CIE 1976 UCS diagram Alm Alm empfindungsgemaumlss gleichabstaumlndige Farbtafel CIE 1976 UCS-

Farbtafel CIE 1976

127 CIE renkoumllccediluumlmsel fonksiyonları CIE nin 1931 renkoumllccediluumlmsel referans dizgesindeki )()()( λλλ zyx ya da CIE 1964 renkoumllccediluumlmsel referans dizgesindeki )()()( 101010 λλλ zyx fonksiyonları


CIE 845-03-30 Fr fonctions colorimeacutetriques CIE Ing CIE colour-matching functions Alm CIE-Normspektralwertfunktionen


128 CIE standart ışıklayıcıları

Bağıl tayfsal erke dağılımları CIE tarafından tanımlanmış olan A B C D65 ve oumlteki D ışıklayıcıları

Bu ışıklayıcıların ne anlama geldikleri aşağıda verilmiştir A 2856 K sıcaklığındaki Planck ışıyıcısının ışınımı B dolaysız guumlneş ışınımı (artık kullanılmıyor) C ortalama guumln ışığı D65 moroumltesi ışınımları da iccedileren guumlnışığı


CIE 845-03-12 Fr illuminants normaliseacutes CIE Ing CIE standard illuminants Alm CIE-Normlichtarten

129 CIE standart ışıkoumllccediluumlmsel goumlzlemcisi Işık akısı tanımının iccedilerdiği toplama yasasına uyan ve bağıl tayfsal duyarlılık eğrisi guumlnduumlz goumlrmesi iccedilin V(λ) fonksiyonuna gece goumlrmesi iccedilin Vacute(λ) uyan duumlşuumlncel goumlzlemci

CIE 845-01-23 Fr observateur de reacutefeacuterence photomeacutetrique CIE Ing CIE standard photometric observer Alm photometrischer Normalbeobachter CIE

130 CIE standart kaynakları Işınımları CIE standart ışıklayıcıları A B ve C ninkilere yakın olan ve CIE tarafından belirlenmiş olan yapay kaynaklar


CIE 845-03-13 Fr sources normaliseacutees CIE Ing CIE standard sources Alm CIE-Normlichtquellen


Ccedil

131 ccedilakar lamba bkz flaş lambası

132 ccedilalışma duumlzlemi bkz yararlı duumlzlem

133 ccedilanak Lambanın altında yer almak uumlzere oluşturulmuş iccedil buumlkey yayındırıcı kırıcı ya da yansıtıcı

CIE 845-10-35 Fr vasque coupe Ing bowl Alm Leuchtenschale

134 ccedilarpan bkz aydınlığın eşyayılmışlık ccedilarpanı biccedilim ccedilarpanı biccedilimleniş ccedilarpanı ccediloklu

yansıtma ccedilarpanı değer duumlşme ccedilarpanı durultucu ışık akısı ccedilarpanı duumlzguumln geccedilirme ccedilarpanı duumlzguumln yansıtma ccedilarpanı guumlccedillendirme ccedilarpanı toplam bulanıklık ccedilarpanı erkesel ışıklılık ccedilarpanı geccedilme ccedilarpanı guumlneş ccedilarpanı guumlnışığı ccedilarpanı ışık akısı kalıcılık ccedilarpanı ışıksal ışıklılık ccedilarpanı karşıtlık geri verim ccedilarpanı kısıtlı kullanma ccedilarpanı kullanma ccedilarpanı soğurma ccedilarpanı tayfsal iccedil geccedilme ccedilarpanı tayfsal iccedil soğurma ccedilarpanı toplam bulanıklık ccedilarpanı yansıtma ccedilarpanı yayınık geccedilme ccedilarpanı yayınık yansıma ccedilarpanı yayınma ccedilarpanı

135 ccedilatı penceresi yatay pencere Bir yapının ccedilatısında ya da yatay bir yuumlzeyinde iccedileri guumlnışığı girmesini sağlayan accedilıklık

CIE 845-09-104 Fr lucarne Ing rooflight skylight Alm Oberlicht

136 ccedilevre alanı (bir oumllccediluumlştuumlrme-karşılaştırma alanının) Parıltısı goumlrme organı uumlzerinde dolaylı bir etki dışında goumlrsel ışıkoumllccediluumlmsel oumllccediluumlştuumlrmeye girmeyen ve oumllccediluumlştuumlruumllecek parıltılar alanını sınırlayan ve ccedilevreleyen alan

CIE - Fr champ peacuteripheacuterique (drsquoun champ de comparaison) Ing surround of a comparison field Alm Umfeld photometrisches (farbmesstechnisches) Umfeld


137 ccedilığıl ışıdiod Birincil ışıelektrik akımının bitişmedeki (junction) ccedilığsal ccediloumlkuumlş sonucu buumlyuumlmeye uğramasına bağlı kutuplama elektromotor guumlcuuml ile ccedilalışan ışıdiod

CIE 845-05-40 Fr photodiode agrave avalanche Ing avalanche photodiode Alm Avalanche-Photodiode Lawinen-Photodiode

138 ccedilıkış buumlyuumlkluumlğuuml yanıt (bir optik ışınım alıcısının) Bir alıcının optik bir uyarma etkisi altında oluşturduğu fiziksel buumlyuumlkluumlk

Not Bu buumlyuumlkluumlk genellikle elektrikseldir bir akım bir gerilim ya da bir direnccedil değişmesi olabilir Yanıt kimyasal aktiniksel ya da mekanik te olabilir

CIE 845-05-51 Fr reacuteponse grandeur de sortie Ing output Alm Ausgangsgroumlsse

139 ccedilift kıvrımlı tel Daha buumlyuumlk bir kıvrım oluşturan kıvrımlı tel

CIE 845-08-05 Fr filament agrave double boudinage filament bispiraleacute Ing coiled-coil filament Alm Doppelwendel

140 ccediliftrenkccedilillik Kırmızı yeşil mavi renklere duyarlı uumlccedil tuumlr koniden bir tuumlruumln ccedilalışmaması sonucu bu uumlccedil renkten birini goumlrmeme ile ıralanan renk goumlrme eksikliği

bkz birinci goumlrmezlik ikinci goumlrmezlik uumlccediluumlncuuml goumlrmezlik

CIE - Fr dichromatisme Ing dichromatism Alm Dichromasie

141 ccediloklu yansıma iccedil yansışma Bir ışınımın bir ccedilok yansıtıcı yuumlzey arasındaki yansımalarının tuumlmuuml

CIE 845-09-70 Fr reacuteflexions mutuelles interreacuteflexions Ing interreflection interflection Alm Mehrfachreflexion Interflexion


142 ccediloklu yansıtma ccedilarpanı iccedil yansışma ccedilarpanı Bir ortamın bu ortamı sınırlayan yuumlzeylerinden birine ccediloklu yansıma sonucu dolaylı olarak gelen erke ya da ışık akısının bu ortamın başka bir iccedil yuumlzeyine dolaysız olarak gelen erke ya da ışık akısına oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-09-75 Fr fateur de reacuteflexions mutuelles facteur drsquointerreacuteflexions Ing interreflection ratio Alm Interflexionswirkungsgrad

D

143 dağılım 1- Bir ortamda tektuumlrsel ışınımların yayılma hızının bu ışınımların frekansı

fonksiyonunda değişmesine bağlı olay

2- Bu olaya yol accedilan bir ortamın oumlzelliği

3- Bir ışınımın tektuumlrsel bileşenlerine ayrılmasını sağlayan optik bir duumlzenin oumlzelliği

CIE 845-04-104 Fr dispersion Ing dispersion Alm Dispersion

144 dağılış sıcaklığı (TD) İlgilenilen tayf boumllgesine oumlzguuml ışınımınki ile bağıl tayfsal dağılımı aynı olan ya da yaklaşık olarak aynı olan Planck ışıyıcısının (kara cismin) sıcaklığı

CIE 845-04-14 Fr tempeacuterature de reacutepartition Ing distribution temperature Alm Verteilungstemperatur


145 dalga boyu (λ) Devirsel bir dalganın yayılma doğrultusunda aynı fazda olan ve birbirini izleyen iki noktası arasındaki uzaklık

Not Bir ortamda dalga boyu boşluktaki dalga boyunun o ortamın kırılma indisine boumlluumlnmesi ile elde edilir Goumlruumlnuumlr ışınımlar iccedilin normal havanın kırılma indisi 100027 ile 100029 arasında değişir

CIE 845-01-14 Fr longueur drsquoonde Ing wavelength Alm Wellenlaumlnge

146 dalga sayısı (σ) Dalga boyunun tersi

CIE 845-01-15 Fr nombre drsquoondes (lineacuteique) Ing wave number Alm Wellenzahl

147 dara lambası İncelenen kaynak ve oumllccediluumln kaynak arasında oumllccediluumlştuumlrmeye yarayan ışık yeğinliği ışık akısı ya da ışıklılığı değişmeyen fakat bilinmesi de gerekmiyen ışık kaynağı

CIE 845-05-04 Fr lampe tare Ing comparison lamp Alm Vergleichslampe

148 değer duumlşme ccedilarpanı Bir aydınlatma doumlşeminin belli bir kullanma suumlresi sonunda yararlı duumlzlem uumlzerinde oluşturduğu ortalama aydınlık duumlzeyinin bu aydınlatma doumlşemi yeni iken aynı koşullarda aynı yararlı duumlzlem uumlzerinde oluşturmuş olduğu aydınlık duumlzeyine oranını goumlsteren ccedilarpan

Not Değer duumlşme ccedilarpanı terimi eskiden yukarda tanımlanan oranın tersi olarak kullanılıyordu

CIE 845-09-59 Fr facteur de deacutepreacuteciation facteur de maintenance (deacuteconseilleacute) Ing light loss factor maintenance factor (absolute) Alm Verminderungsfaktor


149 değişken askılı ışıklık Makara ağırlık vb parccedilalar ile askı boyu değiştirilebilen asılı ışıklık

CIE 845-10-11 Fr luminaire agrave suspension reacuteglable lustre agrave suspension reacuteglable Ing rise and fall pendant Alm Zugleuchte

150 dekor projektoumlruuml Uygun objektiflerle klişelerin iyice ayrıntılı goumlruumlntuumllerini elde etmeyi sağlayan duumlzguumln yayılmış bir aydınlık elde etmek iccedilin tasarlanmış bir optik duumlzeni olan projeksiyon aygıtı

Not Klişeler devingen ya da durağan etkili olabilir

CIE 845-10-47 Fr appareil agrave effets projecteur de deacutecor Ing effects projector Alm Effekt-Scheinwerfer Buumlhnenbildprojektor

151 delik rengi Bir deliğe bakıldığında algılandığı gibi derinlemesine bir belirlemede bulunulamayan (uzaklığı ve yeri belirlenemeyen) algılanmış renk

CIE 845-02-21 Fr couleur-ouverture Ing aperture colour Alm freie Farbe

152 deney uzaklığı (ışıkoumllccediluumlmsel oumllccedilmeler iccedilin) Işık kaynağı merkezi ile alıcı yuumlzeyi arasındaki uzaklık

CIE 845-09-65 Fr distance drsquoessai Ing test distance Alm Messabstand

153 dimmer bkz karartıcı


154 dip Lambanın bir duy ya da bir bağlayıcı aracılığı ile elektrik devresine bağlanmasına ve ccediloğunlukla da lambayı duy iccedilinde mekanik olarak tutmaya yarayan boumlluumlmuuml

Not Dip ve ona uygun duy genellikle harfler ile ve ccediloğu kez oumllccediluumlsuumlnuuml yaklaşık olarak veren sayı ile belirlenmiştir Bununla ilgili standartlaşmış kural iccedilin CIE nin 61 numaralı yayınına bakınız

CIE 845-08-15 Fr culot Ing cap base (USA) Alm Sockel

155 dip tepesi Lambanın elektrik bağlantısını sağlayan kutuplarından birini oluşturan dip goumlmleğinden yalıtılmış metal parccedila

CIE 845-08-22 Fr plot Ing contact plate eyelet (USA) Alm Bodenkontakt Kontaktplaumlttchen

156 dip tırnağı Oumlzellikle suumlnguuml diplerde dip goumlmleğinde duydaki girintilere girerek lambayı sabitleştirmeye yarayan ccedilıkıntılar

CIE 845-08-21 Fr ergot Ing bayonet pin Alm Bajonettstift

157 doğal aktiniksel etki Doğal ışınım ile oluşan kimyasal değişim

CIE 845-06-06 Fr effet actinique naturel Ing natural actinic effect Alm natuumlrlicher aktinischer Effekt

158 doğrudan kamaşma bkz dolaysız kamaşma


159 doğrultulu aydınlatma Yararlı duumlzlemi ya da bir nesneyi aydınlatan ışığı oumlzel bir doğrultudan getirerek gerccedilekleştirilmiş aydınlatma

CIE 845-09-19 Fr eacuteclairage dirigeacute Ing directional lighting Alm gerichtete Beleuchtung

160 doğrultusal yayımlayıcılık (ısısal bir ışıyıcının bir doğrultuda) (ε ε(θϕ)) Verilmiş doğrultuda ışıyıcının erkesel ışıklılığının aynı sıcaklıkta bir Planck ışıyıcısının ışıklılığına oranı

CIE 845-04-08 Fr eacutemissiviteacute directionnelle Ing directional emissivity Alm gerichteter Emissionsgrad

161 doğrusal etki bkz Stiles-Crawford etkisi

162 dolaylı akı (bir yuumlzeyde) Başka yuumlzeylerden yansıdıktan sonra yuumlzeye duumlşen aydınlatma doumlşemi akısı

CIE 845-09-45 Fr flux indirect Ing indirect flux Alm indirekter Lichtstrom

163 dolaylı aktiniksel etki Işıyan erkenin soğurulduğu boumllgenin dışında oluşan aktiniksel etki

CIE 845-06-05 Fr effet actinique indirect Ing indirect actinic effect Alm indirekter aktninischer Effekt

164 dolaylı aydınlatma Işık yeğinliği dağılımı yayımlanan ışık akısının 0~10 oranı sınırsız varsayılan yararlı duumlzleme duumlşecek biccedilimde olan ışıklıklar ile yapılan aydınlatma

CIE 845-09-18 Fr eacuteclairage indirect Ing indirect lighting Alm indirekte Beleuchtung


165 dolaylı-dolaysız aydınlatma Işık yeğinliği dağılımı yayımlanan ışık akısının 40~60 oranı sınırsız varsayılan yararlı duumlzleme duumlşecek biccedilimde olan ışıklıklar ile yapılan aydınlatma

CIE 845-09-16 Fr eacuteclairage direct-indirect Ing general diffused lighting Alm gleichfoumlrmige Beleuchtung

166 dolaysız akı (bir yuumlzeyde) Doğrudan (başka yuumlzeylerden yansımadan) yuumlzeye duumlşen aydınlatma doumlşemi akısı

CIE 845-09-44 Fr flux direct Ing direct flux Alm direkter Lichtstrom

167 dolaysız aktiniksel etki Işıyan erkenin soğurulduğu boumllgede oluşan aktiniksel etki

CIE 845-06-04 Fr effet actinique direct Ing direct actinic effect Alm direkter aktninischer Effekt

168 dolaysız aydınlatma Işık yeğinliği dağılımı yayımlanan ışık akısının 90~100 oranı sınırsız varsayılan yararlı duumlzleme duumlşecek biccedilimde olan ışıklıklar ile yapılan aydınlatma

CIE 845-09-14 Fr eacuteclairage direct Ing direct lighting Alm direkte Beleuchtung

169 dolaysız guumlneş ışınımı Duumlnya dışından gelen guumlneş ışınımının atmosferdeki seccedilici azalmadan sonra paralel ışınlar biccediliminde yeryuumlzuumlne inen boumlluumlmuuml

CIE 845-09-79 Fr rayonnement solaire direct Ing direct solar radiation Alm direkte Sonnenstrahlung


170 dolaysız kamaşma doğrudan kamaşma Goumlrme alanı iccedilinde ve oumlzellikle bakma eksenine yakın bulunan kendiliğinden ışıklı nesnelerce oluşturulan kamaşma

CIE 845-02-53 Fr eacuteblouissement direct Ing direct glare Alm Infeldblendung direkte Blendung

171 dolaysız oran (bir iccedil aydınlatma doumlşeminde) Aydınlatma doumlşeminin yararlı duumlzlem uumlzerine dolaysız olarak duumlşen akısının alt kuumlresel akıya oranı

CIE 845-09-46 Fr rapport direct Ing direct ratio Alm Direktanteil

172 donukluk eşdeğer ışıklılığı (bir bozucu kamaşma ya da donuk yansımalar iccedilin) Goumlzuumln uyduğu arka plan ışıklılığına ve nesne ışıklılığına uumlst uumlste gelerek eklendiğinde algılama eşiğini ya da algılama ayrımsal eşiğini şu iki durumda eşitleyen ışıklılık

1- Ek ışıklılık olmaksızın kamaşma varsa

2- Kamaşmasız ek ışıklılık varsa

CIE 845-02-58 Fr luminance eacutequivalente de voile Ing equivalent veiling luminance Alm aumlquivalente Schleierleuchtdichte

173 doymuşluk bkz bağıl doymuşluk bağıl tuumlrsellik tuumlrsel doymuşluk

174 doz (belirli tayfsal dağılımlı bir optik ışınımın) Işınımlanma ile ilgili biyolojik kimyasal ve otamaya (tedaviye) ilişkin olarak ışınımlanma niceliğini belirtmek uumlzere kullanılan terim

CIE 845-06-21 Fr dose (drsquoun rayonnement optique de reacutepartition spectrale speacutecifieacutee) Ing dose (of optical radiation of specified spectral distribution) Alm Dosis (optischer Strahlung mit vorgegebener spektraler Verteilung)


175 doz debisi Işıbiyolojiye ışıkimyaya ve ışıotamaya ilişkin olarak kullanılan ve ışınımsal guumlcuuml belirten terim

CIE 845-06-25 Fr deacutebit de dose Ing dose rate Alm Dosisrate

176 doumlşeli lambaların yuumlzeylik akısı (iccedil aydınlatmada) Bir aydınlatma doumlşeminin lambalarının tek tek ışık akılarının toplamının doumlşeme alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

CIE 845-09-47 Fr flux surfacique des lampes installeacutees Ing installed lamp flux density Alm flaumlchenbezogener Lichtstrom der installierten Lampen

177 doumlşem indisi bkz yer indisi

178 durultucu balast Elektrik akımını gerekli değerde sınırlamaya yarayan ve boşalmalı lamba ya da lambalar ile onları besleyen elektrik devresi arasına koyulan aygıt

Not Durultucu bir transformatoumlr (gerilim değiştirici) ya da guumlccedil ccedilarpanı duumlzelticisi gibi başka parccedilalar da iccedilerebilir ve yalnız başına ya da bir başlatıcı starter ile birlikte lambanın başlaması iccedilin gerekli koşulları da sağlar

CIE 845-08-34 Fr ballast Ing ballast Alm Vorschaltgeraumlt

179 durultucu ışık akısı ccedilarpanı Belirli bir ticari balast (piyasa balastı) ile ccedilalışan bir referans lambasının yayımladığı ışık akısının aynı referans lambasının kendi referans balastı ile ccedilalışması durumunda yayımladığı ışık akısına oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-09-63 Fr facteur de flux (lumineux) drsquoun ballast Ing ballast lumen factor Alm Vorschaltgeraumlt-Lichtstromfaktor


180 duvar uzaklığı (bir iccedil aydınlatma doumlşeminde) Duvara en yakın ışıklık dizisindeki ışık kaynağı merkezlerinin duvara uzaklığı

CIE 845-09-67 Fr proximiteacute (dans une installation drsquoeacuteclairage inteacuterieur) Ing proximity (in an installation in an interior) Alm Wandabstand (in einer Innenraum-Beleuchtungsanlage)

181 duy Lambayı mekanik olarak tutmaya yarayan nesne Genellikle lambanın dibi duya takıldığından duy aynı zamanda elektrik bağlantısını da sağlayabilir

CIE 845-08-24 Fr douille Ing lampholder Alm Fassung

182 duyarlılık (bir alıcının) [s] Yanıtın uyarmaya boumlluumlnmesi ile elde edilen değer

CIE 845-05-54 Fr sensibiliteacute (drsquoun reacutecepteur) Ing responsivity sensitivity (of a detector) Alm Empfindlichkeit (eines Empfaumlngers)

183 duyulanma Duyusal bir izlenimin zihinsel iccedileriğinden soyutlanan ve ccediloumlzuumlmleyici olarak indirgenemeyen kavram

CIE - Fr sensation Ing sensation Alm Empfindung

184 duyulanma hızı Bir uyartının başlamasıyla (bir nesnenin belirmesiyle) o uyartının doğurduğu duyulanmanın başlaması (o nesnenin biccediliminin algısı) arasında geccedilen zamanın tersi

Fr vitesse de sensation Ing speed of sensation of light Alm Empfindungsgeschwindigkeit


185 duumlnya dışı guumlneş ışınımı Duumlnya atmosferi uumlst sınırına gelen guumlneş ışınımı

CIE 845-09-77 Fr rayonnement solaire extraterrestre Ing extraterrestrial solar radiation Alm extraterrestrische Sonnenstrahlung

186 duumlrtuumlluuml yayım Uyarılmış bir erkesel duumlzeyden daha duumlşuumlk bir erkesel duumlzeye kuantasal geccediliş ile ışınım yayımlama suumlreci (prosesi) Bu suumlreccedil soumlz konusu kuantasal geccedilişin frekansı ile eşit frekanslı gelen bir ışınım ile tetiklenir (başlatılır)

CIE 845-04-38 Fr eacutemission stimuleacutee Ing stimulated emission Alm stimulierte Emission

187 duumlz tel Buumlkluumlmsuumlz duumlz ya da duumlz boumlluumlmlerden oluşmuş tel

CIE 845-08-03 Fr filament droit Ing straight filament Alm gestreckter (geradliniger) Leuchtdraht

188 duumlzguumln geccedilirme ccedilarpanı (τr) Geccedilen toplam akının duumlzguumln geccedilme yapan boumlluumlmuumlnuumln gelen akıya oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-04-61 Fr facteur de transmission reacuteguliegravere Ing regular transmittance Alm Grad der gerichteten Transmission

189 duumlzguumln geccedilme Yayınmasız geccedilme Optik geometrik kurallara uygun geccedilme

bkz geccedilme ile ilgili Not

CIE 845-04-46 Fr transmission reacuteguliegravere Ing regular transmission direct transmission Alm gerichtete Transmission


190 duumlzguumln yansıma aynasal yansıma Yayınmasız yansıma Optik geometrik kurallara uygun yansıma

CIE 845-04-45 Fr reacuteflexion reacuteguliegravere reacuteflexion speacuteculaire Ing regular reflection specular reflection Alm gerichtete Reflexion

191 duumlzguumln yansıtma ccedilarpanı (ρr) Yansıyan toplam akının duumlzguumln yansıma yapan boumlluumlmuumlnuumln gelen akıya oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-04-60 Fr facteur de reacuteflexion reacuteguliegravere Ing regular reflectance Alm Grad der gerichteten Reflexion

E

192 el ışıklığı el lambası Tutulacak bir yeri ve yumuşak buumlkuumllgen bir besleme kablosu olan taşınabilir ışıklık

CIE 845-10-22 Fr (lampe) baladeuse Ing hand-lamp trouble lamp (USA) Alm Handleuchte

193 elektriksel boşalma (gazda) Ortamda var olan elektriksel alan tarafından oluşturulan ve suumlruumlklenen yuumlk taşıyıcıları aracılığı ile gazlardan ve buharlardan elektrik akımı geccedilmesi

Not Bu olay aydınlatma uygulamalarında esaslı bir rol oynayan elektromanyetik bir ışınım uumlretir

CIE 845-07-11 Fr deacutecharge eacutelectrique (dans un gaz) Ing electric discharge (in a gas) Alm Gasentladung


194 elektro-ışılışıma Bir gazda ya da katı bir oumlzdekte bir elektrik alanının etkisi ile oluşan ışılışıma

CIE 845-04-24 Fr eacutelectroluminescence Ing electroluminescence Alm Elektrolumineszenz

195 elektro-ışılışıyıcı kaynak Işığın elektro-ışılışıma yolu ile uumlretildiği ışık kaynağı

CIE 845-07-48 Fr source eacutelectroluminescente Ing electroluminescent source Alm Elektrolumineszenz-Lichtquelle

196 elektro-ışılışıyıcı lamba Işığın elektro-ışılışıma yolu ile uumlretildiği lamba

CIE 845-07-49 Fr lampe eacutelectroluminescente Ing electroluminescent lamp Alm Elektrolumineszenz-Lampe

197 elektro-ışılışıyıcı levha Işığın elektro-ışılışıma yolu ile uumlretildiği ışıklı levha

CIE 845-07-50 Fr plaque eacutelectroluminescente Ing electroluminescent panel Alm Elektrolumineszenz-Leuchtplatte

198 elektromanyetik ışıma Foton eşliğinde elektromanyetik dalgalar biccediliminde erke yayımı ya da taşınması

CIE 845-01-01 Fr rayonnement (eacutelectromagneacutetique) radiation (eacutelectromagneacutetique) Ing (electromagnetic) radiation Alm (elektromagnetische) Strahlung

199 elektromanyetik ışınım Foton eşliğinde elektromanyetik dalgalar biccediliminde yayımlanan ya da taşınan ışınım

CIE 845-01-01 Fr rayonnement eacutelectromagneacutetique radiation eacutelectromagneacutetique Ing electromagnetic radiation Alm elektromagnetische Strahlung


200 elektronik balast bkz yarıiletken durultucu

201 elektronik flaş lambası Elektronik bir duumlzenle ccedilalışan ccedilok kısa suumlreli ve yinelenebilen ccedilok yeğin bir ışık veren boşalmalı lamba

Not Bu tip lamba fotoğrafccedilılıkta stroboskopik goumlzlemde ya da sinyalizasyonda kullanılmaktadır

CIE 845-07-44 Fr lampe agrave eacuteclats Ing flash tube electronic-flash lamp Alm Blitzroumlhre

202 emaylanmış ampul Yarı geccedilirgen bir emay katmanı ile kaplanmış ampul

CIE 845-08-12 Fr ampoule eacutemailleacutee Ing enamelled bulb Alm emaillierter Kolben

203 en yuumlksek renk uyartıları bkz optimal renk uyartıları

204 enduumlksiyon beslemeli ışıklık Işıklığın goumlvdesi ile buumltuumlnleşmiş bir transformatoumlruumln manyetik accedilık devresi yardımıyla şebekeden beslenen maden ocağı lambası

CIE 845-10-59 Fr luminaire agrave alimentation par induction Ing induction luminaire Alm Induktionsleuchte

205 engel Bir yapının dışında goumlğuumln doğrudan goumlruumllmesini engelleyen (goumlğuumln dolaysız goumlruumlnuumlşuumlnuuml kapatan) nesne

CIE 845-09-101 Fr obstruction Ing obstruction Alm Verbauung


206 erime frekansı (verilmiş koşullarda) Uyartı değişkenlik frekansının erime sınırı Bu frekansın uumlzerinde ışık titremeleri algılanamaz

CIE 845-02-50 Fr freacutequence de fusion freacutequence critique de papillotement Ing fusion frequency critical flicker frequency Alm Verschmelzungsfrequenz

207 erkesel akı ışıyan guumlccedil (Φe Φ P) Işınım biccediliminde yayımlanan taşınan ya da alınan guumlccedil

CIE 845-01-24 Fr flux eacutenergeacutetiques puissance rayonnante Ing radiant flux radiant power Alm Strahlungsleistung Strahlungsfluss

208 erkesel akıcılık debisi bkz erkesel kuumlresel aydınlık

209 erkesel aydınlık (bir yuumlzeyin bir noktasında) (Ee E) Noktayı iccedileren bir yuumlzey elementine duumlşen erkesel akının bu yuumlzeyin alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

CIE 845-01-37 Fr eacuteclairement eacutenergeacutetique Ing irradiance Alm Bestrahlungsstaumlrke

210 erkesel duumlzey Bir atomun bir molekuumlluumln ya da bir iyonun ayrık kuantasal erke durumu

CIE 845-04-16 Fr niveau eacutenergeacutetique niveau drsquoeacutenergie Ing energy level Alm Energieniveau


211 erkesel ışıklılık ışınımlılık (gerccedilek ya da sanal bir yuumlzeyin verilmiş bir noktasında verilmiş bir doğrultuda) (Le L)

dФL = d cos dA θ Ωe

e formuumlluuml ile tanımlanmış buumlyuumlkluumlk Bu formuumllde dΦe verilmiş noktadan geccedilen ve verilmiş doğrultuyu iccedileren dΩ katı accedilısı iccediline yayımlanan elementsel demet ile iletilen erkesel akı dA verilmiş noktada bu demetin bir kesitinin alanı θ bu kesitin normali ile demet doğrultusu arasındaki accedilıdır

CIE 845-01-34 Fr luminance eacutenergeacutetique radiance Ing radiance Alm Strahldichte

212 erkesel ışıklılık ccedilarpanı (kendiliğinden ışımayan bir ortamın bir yuumlzey parccedilasında verilmiş bir doğrultu ve verilmiş bir ışınımlama iccedilin) (βe β)

Verilmiş doğrultuda yuumlzey elementinin erkesel ışıklılığının aynı koşullarda ışınımlanan geccedilme ya da yansıma ile tam yayınma yapan bir yayındırıcınınkine oranını goumlsteren ccedilarpan

bkz geccedilme ile ilgili Not yansıma ile ilgili 3 Not

CIE 845-04-68 Fr facteur de luminance eacutenergeacutetique Ing radiance factor Alm Strahldichtefaktor

213 erkesel ışıklılık katsayısı (bir ortamın bir yuumlzey parccedilasında verilmiş bir doğrultuda ve verilmiş ışınımlama koşulları iccedilin) (qe q)

Verilmiş doğrultuda yuumlzey elementinin erkesel ışıklılığının ortamın erkesel aydınlığına boumlluumlnmesi ile elde edilen katsayı

CIE 845-04-70 Fr coefficient de luminance eacutenergeacutetique Ing radiance coefficient Alm Strahldichtekoeffizient


214 erkesel kuumlresel aydınlık erkesel akıcılık debisi (bir noktada) (Eeo Eo) Merkezi verilmiş noktada bulunan sonsuz kuumlccediluumlk bir kuumlrenin dış yuumlzeyine duumlşen tuumlm ışınımların erkesel akısının bu kuumlrenin bir buumlyuumlk dairesinin alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

Not Işıksal kuumlresel aydınlık ve fotonsal kuumlresel aydınlık buumlyuumlkluumlkleri de aynı biccedilimde ve erkesel akı yerine ışık akısı ya da fotonsal akı koyularak tanımlanır

CIE 845-01-40 Fr eacuteclairement spheacuterique eacutenergeacutetique deacutebit de fluence eacutenergeacutetique Ing spherical irradiance radiant fluence rate Alm Raumbestrahlungsstaumlrke Energieflussdichte

215 erkesel silindirsel aydınlık (bir noktada bir doğrultu iccedilin) (Eez Ez) Ekseni verilmiş doğrultuda olan ve verilmiş noktayı iccedileren sonsuz kuumlccediluumlk bir silindirin eğri dış yuumlzeyine duumlşen tuumlm ışınımların erkesel akısının bu silindirin ekseninden geccedilen bir duumlzlemdeki kesitinin alanının π sayısı ile ccedilarpımına boumlluumlnmesinden elde edilen buumlyuumlkluumlk

Not Işıksal silindirsel aydınlık ve fotonsal silindirsel aydınlık buumlyuumlkluumlkleri de aynı biccedilimde ve erkesel akı yerine ışık akısı ya da fotonsal akı koyularak tanımlanır

CIE 845-01-41 Fr eacuteclairement cylindrique eacutenergeacutetique Ing cylindrical irradiance Alm zylindrische Bestrahlungsstaumlrke

216 erkesel uyarıcılık (bir yuumlzeyin bir noktasında) (Me M) Noktayı iccedileren yuumlzeyin bir elementinden ccedilıkan erkesel akının bu elementin alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

CIE 845-01-47 Fr exitance eacutenergeacutetique Ing radiant exitance Alm spezifische Ausstrahlung

217 erkesel verim (bir ışınım kaynağının) (ηe η) Yayımlanmış erkesel ışınım akısının kaynak tarafından harcanmış olan guumlce oranı

Not Kaynak tarafından harcanan guumlcuumln durultucu ve benzeri ek birimlerin harcamalarını da iccedilerip iccedilermediği belirtilmelidir

CIE 845-01-54 Fr rendement eacutenergeacutetique Ing radiant efficiency Alm Strahlungsausbeute


218 erkesel yeğinlik (bir kaynağın verilmiş bir doğrultuda) (Ie I) Kaynağı terkeden ve verilmiş doğrultuyu iccedileren katı accedilı elementi iccediline yayımlanan erkesel akının bu katı accedilı elementine boumlluumlnmesi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

CIE 845-01-30 Fr intensiteacute eacutenergeacutetique Ing radiant intensity Alm Strahlstaumlrke

219 eş yeğinlik diyagramı (bir kaynağın) izokandela diyagramı (eski terim) Eşyeğinlik eğrileri demeti

CIE 845-09-29 Fr diagramme isointensiteacute diagramme isocandela Ing iso-intensity diagram isocandela diagram Alm Diagramm gleicher Lichtstaumlrke Isocandela-Diagramm

220 eş yeğinlik eğrisi (bir kaynağın) izokandela eğrisi (eski terim) Merkezi kaynağın ışık merkezinde bulunan bir kuumlre uumlzerine ccedilizilmiş olan ve ışık yeğinliği aynı olan doğrultuları goumlsteren noktaları birleştiren eğri ya da bu eğrinin duumlzlem izduumlşuumlmuuml

CIE 845-09-28 Fr courbe isointensiteacute courbe isocandela Ing iso-intensity curve iso-intensity line isocandela curve or line Alm Kurve gleicher Lichtstaumlrke Isocandela-Kurve

221 eşaydınlık eğrisi izoluumlks eğrisi (eski terim) Bir yuumlzey uumlzerinde aydınlık duumlzeylerinin aynı olduğu noktaların geometrik yeri

CIE 845-09-57 Fr courbe isoeacuteclairement courbe isolux Ing iso-illuminance curve iso-illuminance line isolux curve or line Alm Isolux-Linie Kurve gleicher Beleuchtungsstaumlrke

222 eşdeğer ışıklılık (herhangi bir bağıl tayfsal dağılışı olan bir ışınım iccedilin biccedilimi ve boyutları verilmiş bir alanın) (Leq)

Belirlenmiş ışıkoumllccediluumlmsel oumllccedilme koşullarında soumlz konusu alan ile aynı parıltıda olan ve platinin donma sıcaklığındaki Planck ışıyıcısı ile aynı bağıl tayfsal dağılımı olan bir oumllccediluumlştuumlrme alanının ışıklılığı Oumllccediluumlştuumlrme alanının belli boyutları ve belirlenmiş bir biccedilimi olmalıdır Fakat bu boyutlar ve biccedilim soumlz konusu alanınkiler ile aynı olmayabilir

Not Eğer aynı oumllccedilme koşullarında eşdeğer ışıklılığı biliniyorsa ışınımının bağıl tayfsal dağılımı platinin donma sıcaklığında (T = 20414 K) bulunan Planck ışıyıcısının bağıl tayfsal dağılımı ile aynı olmayan bir oumllccediluumlştuumlrme alanı da kullanılabilir


CIE 845-01-58 Fr luminance eacutequivalente Ing equivalent luminance Alm aumlquivalente Leuchtdichte

223 eşdeğer karşıtlık (bir goumlrsel işin bir uğraşın) Soumlz konusu işinki ile aynı ışıklılık duumlzeyi iccedilin aynı goumlruumlnuumlrluumlğuuml olan referans bir işin (uğraşın) ışıklılık karşıtlığı

CIE 845-09-05 Fr contraste eacutequivalent (drsquoune tacircche) Ing equivalent contrast (of a task) Alm aumlquivalenter Kontrast (einer Sehaufgabe)

224 eşerke tayfı bkz eşit erke tayfı

225 eşışıklılık eğrisi Goumlzlemcinin ve kaynağın ya da kaynakların bir yuumlzeye goumlre belirlenmiş bir konumu iccedilin o yuumlzeyde ışıklılıkları aynı olan noktaların geometrik yeri

CIE 845-09-56 Fr courbe isoluminance Ing isoluminance curve Alm Kurve gleicher Leuchtdichte

226 eşit erke tayfı eşerke tayfı Erkesel buumlyuumlkluumlğuumlnuumln tayfsal yoğunluğu tayfın goumlruumlnuumlr boumlluumlmuumlnde tuumlm eşit dalga boyu aralıklarında aynı olan bir ışınımın tayfı

CIE 845-03-14 Fr spectre drsquoeacutegale eacutenergie spectre equieacutenergeacutetique Ing equi-energy spectrum equal energy spectrum (USA) Alm energiegleiches Spektrum

227 etkin doz Soumlz konusu aktinik etkiyi oluşturmak iccedilin gerccedilekten etkili olan doz boumlluumlmuuml

CIE 845-06-22 Fr dose effective Ing effective dose Alm wirksame Dosis


F

228 filaman bkz tel

229 filtre bkz suumlzgeccedil

230 fiziksel ışıkoumllccedilme Oumllccedilme iccedilin fiziksel alıcıların kullanıldığı ışıkoumllccedilme

CIE 845-05-13 Fr photomeacutetrie physique Ing physical photometry Alm physikalische Photometrie

231 fiziksel renkoumllccedilme Oumllccedilme iccedilin fiziksel alıcıların kullanıldığı renkoumllccedilme

CIE 845-05-14 Fr colorimeacutetrie physique Ing physical colorimetry Alm physikalische Farbmessung

232 flaş lambası Fotoğrafı ccedilekilecek nesneleri aydınlatmak iccedilin bir ampul iccedilinde yanma ile tek bir kez oldukccedila kısa suumlreli ccedilok yeğin bir ışık veren lamba

CIE 845-07-43 Fr lampe eacuteclair (agrave combustion) Ing photoflash lamp Alm Blitzlampe

233 fluumlorışıl lamba fluumloresan lamba Yayımlanan ışığın buumlyuumlk boumlluumlmuumlnuumln boşalmanın moroumltesi ışınımlarıyla uyarılan bir ya da bir kaccedil katman ışılışır oumlzdek tarafından yayımlandığı alccedilak basınccedillı cıva buharlı lamba

CIE 845-07-26 Fr lampe fluorescente lampe agrave fluorescence Ing fluorescent lamp Alm Leuchtstofflampe Fluoreszenzlampe (CH)


234 fluumlorışıma Yayımlanan optik ışınımın erkesel ışı uyarılmışlık duumlzeyinden daha duumlşuumlk bir duumlzeye doğrudan geccedilişi ile oluşan ışılışıma Bu geccedilişler genellikle uyarılmayı izleyen 10 nanosaniye iccedilinde (saniyenin 100 milyonda biri iccedilinde) olur

CIE 845-04-20 Fr fluorescence Ing fluorescence Alm Fluoreszenz

235 fluumlorofor bkz ışılışır

236 fosfor bkz ışılışır

237 fosforışıma Bir ara erke duumlzeyinde erkesel birikim ile geciken ışılışıma

Not Bu terim kimi zaman oumlteki tuumlr ışılışımaları da anlatmak uumlzere daha geniş anlamda da kullanılır

CIE 845-04-23 Fr phosphorescence Ing phosphorescence Alm Phosphoreszenz

238 fot bkz luumlks luumlmen boumlluuml metrekare

239 fotoğrafccedilı lambası Fotoğrafı ccedilekilecek nesneleri aydınlatmak iccedilin kullanılan genellikle yansıtıcılı ve renk sıcaklığı oumlzellikle yuumlkseltilmiş akkor lamba

CIE 845-07-42 Fr lampe pour photographie Ing photoflood lamp Alm Photo-Aufnahme-Lampe

240 foton akısı (Φp Φ) Bir zaman parccedilası iccedilinde yayımlanmış taşınmış ya da alınmış foton sayısının bu zaman parccedilasına boumlluumlnmesi ile elde edilen değer

CIE 845-01-26 Fr flux photonique Ing photon flux Alm Photonenstrom


241 foton sayıcı Işıkatottan yayımlanan elektronların sayımını bir ışıelektrik alıcı ve bir elektronik duumlzen ile yapabilen aygıt

CIE 845-05-43 Fr compteur de photons Ing photon counter Alm Photonenzaumlhler

242 foton sayısı (Np Qp Q) Verilmiş bir suumlre iccedilindeki fotonsal akının zamana goumlre entegrali

CIE 845-01-29 Fr nombre de photons Ing number of photons photon number Alm Photonenanzahl

243 fotonlanma (verilmiş bir suumlre boyunca bir yuumlzeyin bir noktasında) (Hp H) Noktayı iccedileren bir yuumlzey parccedilacığına verilmiş suumlre iccedilinde duumlşen foton sayısının bu yuumlzey parccedilacığının alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen değer

Eşdeğer Tanım Verilmiş noktada fotonsal aydınlığın verilmiş suumlreye yayılmış olarak zamana goumlre entegrali

CIE 845-01-44 Fr exposition photonique Ing photon exposure Alm Photonenbestrahlung

244 fotonsal aydınlık (bir yuumlzeyin bir noktasında) (Ep E) Noktayı iccedileren bir yuumlzey parccedilacığına duumlşen fotonsal akının bu yuumlzey parccedilacığının alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen değer

CIE 845-01-39 Fr eacuteclairement photonique Ing photon irradiance Alm Photonenbestrahlungsstaumlrke

245 fotonsal ışıklılık (sanal ya da gerccedilek bir yuumlzeyin verilmiş bir noktasında verilmiş bir doğrultuda) (Lp L)

Ωθ dcosdd p

p sdotsdot=

AΦ

L

formuumlluuml ile tanımlanmış buumlyuumlkluumlk Bu formuumllde dΦp verilmiş noktadan geccedilen ve verilmiş doğrultuyu iccedileren dΩ katı accedilısı iccediline yayımlanan elementsel demet ile iletilen fotonsal akı dA verilmiş noktada bu demetin bir kesitinin alanı θ bu kesitin normali ile demet doğrultusu arasındaki accedilıdır


CIE 845-01-36 Fr luminance photonique Ing photon radiance Alm Photonenstrahldichte

246 fotonsal kuumlresel aydınlık bkz erkesel kuumlresel aydınlık ve ilgili Not

247 fotonsal silindirsel aydınlık bkz erkesel silindirsel aydınlık ve ilgili Not

248 fotonsal uyarıcılık (bir yuumlzeyin bir noktasında) (Mp M) Noktayı iccedileren yuumlzeyin bir elementinden ccedilıkan fotonsal akının bu elementin alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

CIE 845-01-49 Fr exitance photonique Ing photon exitance Alm spezifische Photonenausstrahlung

249 fotonsal yeğinlik (bir kaynağın verilmiş bir doğrultuda) (Ip I) Kaynağı terkeden ve verilmiş doğrultuyu iccedileren katı accedilı elementi iccediline yayımlanan fotonsal akının bu katı accedilı elementine boumlluumlnmesi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

CIE 845-01-32 Fr intensiteacute photonique Ing photon intensity Alm Photonenstrahlstaumlrke

250 fotosel bkz ışıyıcı goumlzcuumlk

251 fototransistoumlr bkz ışıtransistoumlr

252 fotovoltaik goumlzcuumlk bkz ışıpil


253 fovea merkezsel fovea Ağtabakanın (retinanın) hemen hemen yalnızca konilerden oluşan ve en net goumlruumlşuuml sağlayan ince ve ccediloumlkuumlk (ccedilukur) merkez boumlluumlmuuml

Not Foveanın goumlruumlş alanının accedilısı yaklaşık bir buccediluk derecedir

CIE 845-02-05 Fr fovea fovea centralis Ing fovea fovea centralis Alm Netzhautgrube Fovea centralis

254 foveola Foveanın konilerden başka alıcı iccedilermeyen merkez boumllgesi

Not Foveolanın goumlruumlş alanının accedilısı yaklaşık bir derecedir

CIE 845-02-06 Fr foveola Ing foveola Alm Foveola

255 Fresnel mercekli projektoumlr Fresnel merceği kullanan mercekli projektoumlr

CIE 845-10-45 Fr projecteur agrave lentille de Fresnel Ing Fresnel spotlight Alm Stufenlinsen-Scheinwerfer Fresnellinsen-Scheinwerfer

G

256 galeri ışıklığı Şebeke tarafından beslenen ve maden ocaklarında yer altı galerilerini aydınlatmaya yarayan maden ocağı ışıklığı

CIE 845-10-57 Fr luminaire de galerie Ing haulageway luminaire Alm Streckenleuchte


257 gaz dolu (akkor) lamba Işık kaynağı gazla dolu bir ampul iccedilinde olan akkor lamba

CIE 845-07-09 Fr lampe (agrave incandescence) agrave atmosphegravere gazeuse Ing gas-filled (incandescent) lamp Alm gasgefuumlllte Lampe

258 gece goumlrmesi Normal bir goumlzuumln yuumlzde birkaccedil kandela boumlluuml metrekareden daha duumlşuumlk ışıklılık duumlzeylerine uymuş olması durumundaki goumlrme

Not Gece goumlrmesinde ccedilalışan başlıca ışıalıcılar sopacıklardır

CIE 845-02-10 Fr vision scotopique Ing scotopic vision Alm Nachtsehen skotopisches Sehen

259 gece koumlrluumlğuuml Gece goumlrmesinin buumlyuumlk oranda azalması ya da tuumlmuumlyle yok olması demek olan goumlrme sapaklığı

CIE 845-02-12 Fr heacutemeacuteralopie ceacuteciteacute scotopique Ing hemeralopia night-blindness Alm Nachtblindheit Hemeralopie

260 geccedil ışılışıma Uyarma kesildikten sonra yavaş yavaş azalan ve suumlresi 100 milisaniyeden dakikalara kadar değişebilen ışılışıma

CIE 845-04-21 Fr postluminescence Ing afterglow Alm Nachleuchten

261 geccediliricilik yoğunluğu bkz neperien tayfsal iccedil geccediliricilik yoğunluğu optik geccediliricilik yoğunluğu tayfsal iccedil

geccediliricilik yoğunluğu

262 geccedilirimsiz ortam Soumlz konusu tayfsal boumllgede ışınımı geccedilirmeyen ortam

CIE 845-04-110 Fr milieu opaque Ing opaque medium Alm lichtundurchlaumlssiges Medium


263 geccedilirme bkz geccedilme ile ilgili Not

264 geccedilirme ccedilarpanı (geometrik dağılışı kutuplanışı ve tayfsal bileşimi verilmiş gelen bir ışınım iccedilin) (τ)

Verilmiş koşullarda geccedilmiş olan ışınım ya da ışık akısının gelen akıya oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-04-59 Fr facteur de transmission Ing transmittance Alm Transmissionsgrad

265 geccedilme Bir ışınımın tektuumlrsel bileşenlerinin frekansları değişmeksizin bir ortamdan geccedilişi

Not Tanımda verildiği gibi olayı bildiren terim ldquogeccedilmerdquodir Bu olayın soumlz konusu olduğu ortamın yaptığı iş ise ldquogeccedilirmerdquodir Bu neden ile yerine goumlre geccedilme ve geccedilirme terimleri kullanılır Oumlrneğin ışınımdan soumlz ederken ldquogeccedilme ccedilarpanırdquo ortamdan soumlz ederken ldquogeccedilirme ccedilarpanırdquo terimlerinin kullanılması gerekir

CIE 845-04-43 Fr transmission Ing transmission Alm Transmission

266 geccedilme ile tam yayındırıcı Geccedilme ccedilarpanı 1 olan duumlşuumlncel izotrop yayındırıcı

CIE 845-04-55 Fr diffuseur parfait par transmission Ing perfect transmitting diffuser Alm vollkommen mattweisses Medium bei Transmission

267 gelişme suumlresi (bir alıcının) Bir alıcının yanıtının durağan bir uyartı birden bire uygulandığında en yuumlksek değerin tanımlanmış duumlşuumlk bir yuumlzdesinden tanımlanmış daha yuumlksek bir yuumlzdesine ulaşması iccedilin gerekli olan suumlre

Not Genellikle zayıf yuumlzde iccedilin en yuumlksek değerin 10 u ve yuumlksek yuumlzde iccedilin en yuumlksek değerin 90 ı alınır

CIE 845-05-60 Fr temps de monteacutee temps de croissance (drsquoun reacutecepteur) Ing rise time (of a detector) Alm Anstiegszeit (eines Empfaumlngers)


268 genel aydınlatma Belli yerlerde oumlzel gereksinimler dikkate alınmadan bir alanın buumltuumlnuumlyle aydınlatılması

CIE 845-09-06 Fr eacuteclairage geacuteneacuteral Ing general lighting Alm Allgemeinbeleuchtung

269 geniş accedilılı ışıklık Işık demeti tepe accedilısı geniş olan ışıklık

Not Geniş accedilılı ışıklığın aksi olan dar accedilılı ışıklık soumlz konusu olabilirdi ancak buna projektoumlr denmektedir

CIE 845-10-04 Fr luminaire extensif luminaire agrave reacutepartition extensive Ing wide angle luminaire Alm Weitwinkel-Leuchte Breitstrahler

270 geometrik yaygınlık (bir ışın demetinin) [G] Aşağıda eşdeğer formuumlller ile tanımlanmış olan dG elementsel buumlyuumlkluumlğuumlnuumln tuumlm demete yayılmış entegrali

Ωθθθ dcosdcosdcosdd 2 sdotsdot=primesdotprimesdotsdot

= Al

AAG

Bu formuumllde dA ve dAacute bir demet elementinin birbirinden l uzaklığında bulunan iki kesitinin alanları θ veθacute bu elementsel demet doğrultusu ile dA ve dAacute yuumlzeylerinin normalleri arasındaki accedilılar

2

cosddl

A θΩprimesdotprime

=

ise dA nın bir noktasından dAacute alanını goumlren katı accedilıdır

Not Ardı ardına yayındırıcı olmayan ortamlarda yayılan bir demet iccedilin Gmiddotn2 değişmez bir buumlyuumlkluumlktuumlr Burda n kırılma indisidir Bu değişmez buumlyuumlkluumlğe optik yaygınlık denir

CIE 845-01-33 Fr eacutetendue geacuteomeacutetrique (drsquoune faiseau de rayons) Ing geometric extent (of a beam of rays) Alm geometrischer Leitwert geometrischer Fluss (eines Strahlenbuumlndels)


271 geri yansıma Gelen ışınımın geliş doğrultusuna yakın doğrultuda fakat ters youmlnde yansıması Bu oumlzellik gelen ışınımın oumlnemli doğrultu değişiklikleri iccedilin de geccedilerlidir

CIE 845-04-92 Fr reacutetroreacuteflexion Ing retroreflection Alm Retroreflexion Ruumlckstrahlung (CH)

272 geri yansıma katsayısı (geri yansıtıcı duumlzlem bir yuumlzeyin) [Racute] Geri yansıtıcı duumlzlem bir yuumlzeyin ışık yeğinliği katsayısının o yuumlzeyin alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen katsayı

Not Bu buumlyuumlkluumlk oumlzellikle yaprak (ince katman) biccedilimindeki gereccedillerde oumlnem kazanır

CIE 845-04-97 Fr coefficient de reacutetroreacuteflexion Ing coefficient of retroreflection Alm spezifischer Ruumlckstrahlwert

273 geri yansımış ışıklılık katsayısı (geri yansıtıcı duumlzlem bir yuumlzeyin) [RL] Geri yansıtıcı yuumlzeyin goumlzlem doğrultusundaki ışıklılığının bu geri yansıtıcıdan geccedilen ve gelen ışık doğrultusuna dik olan bir duumlzlem uumlzerindeki aydınlığa boumlluumlnmesi ile elde edilen katsayı


CIE 845-04-98 Fr coefficient de luminance reacutetroreacutefleacutechie Ing coefficient of retroreflected luminance Alm Leuchtdichtekoeffizient bei Retroreflexion

274 geri yansıtıcı Yansıyan ışığın buumlyuumlk boumlluumlmuumlnuumln geri yansıma yaptığı duumlzen ya da duumlzlem

CIE 845-04-93 Fr reacutetroreacuteflecteur catadioptre Ing retroreflector Alm Retroreflektor Ruumlckstrahler


275 giriş buumlyuumlkluumlğuuml (bir optik ışınım alıcısının) Bir ışınım alıcısı kullanılarak alınan ya da oumllccediluumllen ışıkoumllccediluumlmsel ya da ışınımoumllccediluumlmsel buumlyuumlkluumlk

CIE 845-05-50 Fr excitation grandeur drsquoentreacutee Ing input Alm Eingangsgroumlsse

276 girişim Işınım titreşimlerinin genliğinde boumllgesel bir guumlccedillenme ya da zayıflama oluşturabilen koheran dalgaların uumlst uumlste binmesi

CIE 845-01-12 Fr interfeacuterence Ing interference Alm Interferenz

277 glob bkz karpuz

278 goumlk ışığı Yayınık goumlk ışınımının goumlruumlnen boumlluumlmuuml

Not Optik ışınımların aktinik etkileri soumlz konusu olduğunda tayfın goumlruumlnuumlr ışınım boumllgesi dışına taşan ışınımlar iccedilin de bu terim kullanılır (bkz optik ışınım)

CIE 845-09-83 Fr lumiegravere du ciel Ing skylight Alm Himmelslicht

279 goumlmuumlluuml ışıklık Taşıyıcı bir yuumlzeye tuumlmuumlyle ya da bir boumlluumlmuuml ile goumlmuumllmuumlş ışıklık

CIE 845-10-12 Fr luminaire encastreacute Ing recessed luminaire Alm Einbauleuchte

280 goumlmuumlluuml tavan ışıklığı Kubbesel duumlzlemsel ya da bir başka biccedilimli tavana goumlmuumlluuml ışıklık

CIE 845-10-14 Fr plafonnier encastreacute Ing coffer Alm Deckeneinbauleuchte


281 goumlmuumlluuml uzun ışıklık Altı tavan yuumlzeyinde bulunan goumlmuumlluuml uzun tavan ışıklığı

CIE 845-10-13 Fr chemin lunineux encastreacute Ing troffer Alm Muldenleuchte

282 goumlrme Goumlze giren ışığın doğurduğu duyumsal izlerle dış ccedilevredeki ayrıntıların algılanması

bkz akşam goumlrmesi birinci goumlrmezlik birinci sapaklık gece goumlrmesi guumlnduumlz goumlrmesi ikinci goumlrmezlik ikinci sapaklık renk goumlrme sapaklığı uumlccediluumlncuuml goumlrmezlik uumlccediluumlncuuml sapaklık

CIE - Fr vision Ing vision Alm Sehen

283 goumlrme keskinliği 1- Nitel olarak Ccedilok kuumlccediluumlk accedilısal bir ayrımı olan ccedilok ince ayrıntıları algılayabilme

yeteneği

2- Nicel olarak Goumlzlemcinin ayrı olarak ancak ayırdedebildiği biri birine yakın iki nokta iki doğru ya da oumlzel başka bir uyartıyı ayıran yay derecesi cinsinden accedilı değerinin tersi gibi birccedilok uzaysal ayırdetme oumllccediluumllerinden biri

CIE 845-02-43 Fr acuiteacute visuelle Ing visual acuity visual resolution Alm Sehschaumlrfe

284 goumlrsel ışıkoumllccedilme Işık uyartıları arasındaki nicel karşılaştırma iccedilin insan goumlzuumlnuumln kullanıldığı ışıkoumllccedilme

CIE 845-05-11 Fr photomeacutetrie visuelle Ing visual photometry Alm visuelle Photometrie

285 goumlrsel performans Goumlrme sisteminin etkinlik derecesi Oumlrneğin goumlrsel bir işin hangi hız ve hangi duyarlılıkta sona erdirilmiş olduğunun oumllccediluumllmesinde olduğu gibi

CIE 845-09-04 Fr performance visuelle Ing visual performance Alm Sehleistung


286 goumlrsel renkoumllccedilme Renk uyartıları arasındaki nicel karşılaştırma iccedilin insan goumlzuumlnuumln kullanıldığı renkoumllccedilme

CIE 845-05-12 Fr colorimeacutetrie visuelle Ing visual colorimetry Alm visuelle Farbmessung

287 goumlruumlnen buumlyuumlkluumlk (bir nesnenin) Soumlz konusu nesnenin merkezi goumlz olan ve yarı ccedilapı goumlz ile nesne arasındaki uzaklığa eşit olan ve nesneden geccedilen kuumlrenin yuumlzeyi uumlzerindeki merkezsel izduumlşuumlmuuml

CIE - Fr - Ing - Alm -

288 goumlruumlntuuml geccediliren ortam bkz saydam ortam

289 goumlruumlnuumlr buumlyuumlkluumlk (bir goumlk nesnesinin) [m] Aşağıdaki formuumll ile verilen ve bir yıldızın az ya da ccedilok ışıklı goumlruumlnuumlşuuml ile ilgili buumlyuumlkluumlk

)(log52 o10o EEmm minus=

Bu formuumllde E bakılan yıldızın goumlruumlnen parıltısı Eo ve mo belli referans yıldızların değerlerinden elde edilmiş değişmezlerdir

CIE 845-01-60 Fr magnitude apparente (drsquoun objet astronomique) Ing apparent magnitude (of an astronomical object) Alm scheinbare Groumlsse (eines astronomischen Objekts)

290 goumlruumlnuumlr ışınım Doğrudan doğruya bir goumlrsel duyulanma oluşturabilen optik ışınım

Not Tayf alanında goumlruumlnuumlr ışınımların kesin bir sınırı yoktur Bu sınır ağtabakaya (retinaya) ulaşan akıya ve goumlzlemcinin duyarlılığına bağlıdır Alt sınır olarak genellikle 360~400 nm ve uumlst sınır olarak 760~830 nm dalga boyları alınır

CIE 845-01-03 Fr rayonnement visible Ing visible radiation Alm sichtbare Strahlung


291 goumlzlem accedilısı (bir geri yansıtıcının) (α) Geri yansıtıcıyı goumlrme doğrultusu ile (geri yansıtıcı ve onu goumlren ve goumlzuuml birleştiren doğru ile) geri yansıtıcıya gelen ışığın doğrultusu arasındaki accedilı

CIE 845-04-94 Fr angle de divergence (drsquoun reacutetroreacuteflecteur) Ing observation angle (of a retroreflector) Alm Beobachtungswinkel (eines Retroreflektors)

292 Grassmann yasaları Renk uyartılarının toplamsal karışımlarının eşlenmesini anlatan ampirik uumlccedil yasa

1- Bir renk eşlemeyi belirleyebilmek iccedilin birbirinden bağımsız uumlccedil değişken gerekli ve yeterlidir

2- Toplamsal bir renk uyartısı karışımında tayfsal oumlzellikler değil yalnızca uumlccediltuumlrsel bileşenler oumlnemlidir

3- Toplamsal bir renk uyartısı karışımında eğer bu karışımın bir ya da bir kaccedil bileşeni aşamalı olarak değişirse elde edilen uumlccediltuumlrsel bileşenler de aşamalı olarak değişir

Not Grassman yasaları her goumlzlem koşulunda uygulanamaz

CIE 845-03-17 Fr lois de Grassmann Ing Grassmannrsquos laws Alm Grassmannsche Gesetze

293 gri cisim Yayımlayıcılığı 1 den aşağı olan ve seccedilici olmayan ısılışır

CIE 845-04-12 Fr corps gris Ing grey body gray body (USA) Alm grauer Strahler grauer Koumlrper

294 gri kama Yuumlzeyi uumlzerindeki bir doğru ya da eğri boyunca geccedilirme ccedilarpanı suumlrekli bir biccedilimde değişen seccedilmez suumlzgeccedil

CIE 845-04-106 Fr coin photomeacutetrique Ing neutral wedge Alm Graukeil


295 grizu guumlvenli ışıklık Havasına koumlmuumlr tozu ya da grizu gazı karışmış olabilen boumllgelerin aydınlatılması iccedilin oluşturulmuş ve denenmiş maden ocağı ışıklığı

CIE 845-10-60 Fr luminaire antigrisouteux Ing permissible luminaire Alm schlagwettergeschuumltzte Grubenleuchte

296 guumlccedillendirme ccedilarpanı (bir ışıklığın bir aygıtın) Genellikle bir projektoumlruumln ya da herhangi bir ışıklığın en buumlyuumlk ışık yeğinliğinin lambanın ortalama kuumlresel yeğinliğine oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-09-43 Fr facteur de multiplication Ing magnification ratio Alm Verstaumlrkungszahl Verstaumlrkungsfaktor

297 guumlnduumlz goumlrmesi Normal bir goumlzuumln en az birccedilok kandela boumlluuml metrekare ışıklılık duumlzeyine uymuş olması durumundaki goumlrme

Not Guumlnduumlz goumlrmesinde ccedilalışan başlıca ışıalıcılar konilerdir

CIE 845-02-09 Fr vision photopique Ing photopic vision Alm Tagessehen photopisches Sehen

298 guumlneş ccedilarpanı toplam (erkesel) geccedilirme ccedilarpanı (bir camın) [g] Bir camdan iccedileri giren toplam ısı niceliğinin bu cama duumlşen ışıyan erke niceliğine oranını goumlsteren ccedilarpan

Not Bu oran iki buumlyuumlkluumlğuumln toplamıdır 1- Camın erkesel geccedilirme ccedilarpanı 2- Camdan ışınım ve taşınım yolu ile iccedileri giren erke niceliğinin cama duumlşen

ışıyan guumlneş erkesi niceliğine oranı

CIE 845-09-106 Fr facteur solaire facteur de transmission total (en eacutenergie) (drsquoun vitrage) Ing solar factor total (energy) transmittance (of glazing material) Alm Sonnenfaktor Gesamt(energie)durchlassgrad (von Verglasungen)


299 guumlneş değişmezi (Eeo) Guumlneşe uzaklığı duumlnya ile guumlneş arasındaki uzaklığın yarısı kadar olan bir noktada guumlneş ışınlarına dik bir yuumlzey uumlzerinde guumlneş ışınımı ile oluşmuş erkesel aydınlık duumlzeyi

Not Bu değişmezin değeri (1367 plusmn 7) Wm2 dir

CIE 845-09-78 Fr constante solaire Ing solar constant Alm Solarkonstante

300 guumlneş ışığı Dolaysız guumlneş ışınımının goumlruumlnuumlr boumlluumlmuuml


CIE 845-09-82 Fr lumiegravere solaire Ing sunlight Alm Sonnenlicht

301 guumlneş ışığı tedavisi bkz heliootama

302 guumlneş ışınımı Guumlneşten gelen elektromanyetik ışınım

CIE 845-09-76 Fr rayonnement solaire Ing solar radiation Alm Sonnenstrahlung

303 guumlneş kıran Guumlneş ışınımını engellemeye azaltmaya ya da yayındırmaya yarayan duumlzen

CIE 845-09-105 Fr brise-soleil eacutecran solaire Ing shading Alm Sonnenschutzeinrichtung


304 guumlneş yanığı Aşırı bir optik ışınımlanma ile oluşan ve deri kızarmasının eşlik ettiği doku bozukluğu

CIE 845-06-17 Fr coup de soleil Ing sunburn Alm Sonnenbrand

305 guumlneşlenme suumlresi [S] Yıl ay guumln ve saat olarak verilmiş bir doumlnem suumlresince guumlneş ışınımlarına dik bir duumlzlem uumlzerinde bu ışınımların oluşturduğu erkesel aydınlık duumlzeyinin metrekarede 200 W a eşit ya da daha yuumlksek olduğu zaman boumlluumlmlerinin toplamı

CIE 845-09-93 Fr dureacutee drsquoensoleillement Ing sunshine duration Alm Sonnenscheindauer

306 guumlnışığı Guumlneşin toplam ışınımının goumlruumlnuumlr boumlluumlmuuml


CIE 845-09-84 Fr lumiegravere du jour Ing daylight Alm Tageslicht

307 guumlnışığı accedilıklığı Bir iccedil mekana guumlnışığının girmesine yarayan camlı ya da camsız accedilıklık

CIE 845-09-102 Fr prise de jour Ing daylight opening Alm Tageslichtoumlffnung

308 guumlnışığı aydınlığı (toplam) bkz toplam guumlnışıksal aydınlık


309 guumlnışığı ccedilarpanı [D] Işıklılık dağılımları bilinen ya da varsayılan bir goumlkten dolaysız ya da dolaylı olarak gelen ışığın verilmiş bir duumlzlemin bir noktasında oluşturduğu aydınlık duumlzeyinin hiccedil engellenmemiş yarım kuumlre biccedilimindeki goumlkten gelen ışığın yatay duumlzlem uumlzerinde oluşturduğu aydınlık duumlzeyine oranını goumlsteren ccedilarpan Her iki aydınlık duumlzeyinde de dolaysız guumlneş ışığı hesaba katılmaz

Not 1- Bu tanım camların kirliliklerin ve benzerlerinin etkilerini iccedilerir 2- İccedil mekan aydınlatma hesaplarında dolaysız guumlneş ışığının katkısı ayrıca

hesaplanmalıdır

CIE 845-09-97 Fr facteur de lumiegravere du jour Ing daylight factor Alm Tageslichtquotient

310 guumlnışığı ccedilarpanının dış yansımış bileşeni [De] Işıklılık dağılımı bilinen ya da varsayılan bir goumlkten dolaysız ya da dolaylı olarak gelen ışıkla aydınlatılmış dış yuumlzeylerden yansıyarak doğrudan gelen ışık ile bir iccedil mekanda verilmiş bir duumlzlemin bir noktasında oluşan ışıksal aydınlık duumlzeyi boumlluumlmuumlnuumln hiccedil engellenmemiş yarım kuumlre biccedilimindeki goumlkten gelen ışığın yatay duumlzlem uumlzerinde oluşturduğu ışıksal aydınlık duumlzeyine oranı Dolaysız guumlneş ışığının bu iki aydınlık duumlzeyine katkıları bu tanımın dışında kalır

CIE 845-09-99 Fr composante reacutefleacutechie externe du facteur de lumiegravere du jour Ing externally reflected component of daylight factor Alm Aussenreflexionsanteil des Tageslichtquotienten

311 guumlnışığı ccedilarpanının goumlk bileşeni [Ds] Işıklılık dağılımı bilinen ya da varsayılan bir goumlkten doğrudan doğruya (ya da renksiz saydam bir camdan geccedilerek) gelen ışık ile verilmiş bir duumlzlemin bir noktasında oluşan ışıksal aydınlık duumlzeyi boumlluumlmuumlnuumln hiccedil engellenmemiş yarım kuumlre biccedilimindeki goumlkten gelen ışığın yatay duumlzlem uumlzerinde oluşturduğu ışıksal aydınlık duumlzeyine oranı Dolaysız guumlneş ışığının bu iki aydınlık duumlzeyine katkıları bu tanımın dışında kalır

CIE 845-09-98 Fr composante de ciel du facteur de lumiegravere du jour Ing sky component of daylight factor Alm Himmelslichtanteil des Tageslichtquotienten


312 guumlnışığı ccedilarpanının iccedil yansımış bileşeni [Di] Işıklılık dağılımı bilinen ya da varsayılan bir goumlkten dolaysız ya da dolaylı olarak gelen ışıkla aydınlatılmış iccedil mekan yuumlzeylerinden yansımış ışığın bu iccedil mekanın verilmiş bir duumlzlemi uumlzerinde bir noktada doğrudan doğruya oluşturduğu aydınlık duumlzeyi boumlluumlmuumlnuumln hiccedil engellenmemiş yarım kuumlre biccedilimindeki goumlkten gelen ışığın yatay duumlzlem uumlzerinde oluşturduğu ışıksal aydınlık duumlzeyine oranı Dolaysız guumlneş ışığının bu iki aydınlık duumlzeyine katkıları bu tanım dışında kalır

CIE 845-09-100 Fr composante reacutefleacutechie interne du facteur de lumiegravere du jour Ing internally reflected component of daylight factor Alm Innenreflexionsanteil des Tageslichtquotienten

313 guumlnışığı ışıklayıcısı Bağıl erke tayfı dağılımı guumlnışığının belli bir evresindekininki ile aynı ya da ona ccedilok yakın olan ışıklayıcı

CIE 845-03-11 Fr illuminant lumiegravere du jour Ing daylight illuminant Alm Tageslichtart

314 guumlnışığı lambası Tayfsal bileşimi belirlenmiş bir guumlnışığınınkine oldukccedila benzeyen bir ışık veren lamba

CIE 845-07-45 Fr lampe agrave lumiegravere du jour Ing daylight lamp Alm Tageslichtlampe

315 guumlnışıkları geometrik yeri Bir tuumlrsellik diyagramında değişik yakın renk sıcaklıklarındaki guumlnışığı evrelerinin tuumlrselliklerini goumlsteren noktaların geometrik yeri

CIE 845-03-42 Fr lieu des lumiegravere du jour Ing daylight locus Alm Tageslichtkurvenzug

316 guumlruumlltuuml eşdeğer erke akısı (bir alıcının) (Φm) Bir alıcı kullanılarak alınan ya da oumllccediluumllen değer eğer erkesel bir akı ise guumlruumlltuuml ile eşdeğer uyartıya verilen ad

CIE 845-05-63 Fr flux (eacutenergeacutetique) eacutequivalent au bruit (drsquoun reacutecepteur) Ing noise equivalent power NEP (abbreviation) (of a detector) Alm rauschaumlquivalente Leistung (eines Empfaumlngers)


317 guumlruumlltuuml eşdeğer erkesel aydınlık (Em) Bir alıcı kullanarak alınan ya da oumllccediluumllen değer eğer tekduumlze uumlniform bir erkesel aydınlık ise guumlruumlltuuml ile eşdeğer uyartıya verilen ad

CIE 845-05-64 Fr eacuteclairement (eacutenergeacutetique) eacutequivalent au bruit (drsquoun reacutecepteur) Ing noise equivalent irradiance (of a detector) Alm rauschaumlquivalente Bestrahlungsstaumlrke (eines Empfaumlngers)

318 guumlruumlltuuml eşdeğer uyartısı (bir alıcının) Belirlenmiş bir frekans ve oumllccedilme aletinin belirlenmiş bir frekans bandı iccedilin ccedilıkış guumlruumlltuumlsuumlnuumln etkin değerine eşit bir yanıt uumlreten alıcının uyarılma değeri

CIE 845-05-62 Fr excitation eacutequivalente au bruit (drsquoun reacutecepteur) Ing noise equivalent input (of a detector) Alm rauschaumlquivalente Eingangsgroumlsse (eines Empfaumlngers)

319 guumlvenlik aydınlatması Yardım aydınlatmasının uğraşları tehlikeler iccedileren kişilerin guumlvenliğini sağlamak uumlzere oumlngoumlruumllmuumlş olan boumlluumlmuuml

CIE 845-09-12 Fr eacuteclairage de seacutecuriteacute Ing safety lighting Alm Sicherheitsbeleuchtung fuumlr Arbeitsplaumltze (mit besonderer Gefaumlhrdung)

Notbeleuchtung fuumlr Raumlume

H

320 hacimde yansıma bkz yansıma ile ilgili 1 Not

321 halojen akkor lamba Ampuluumlnuumln iccedilindeki gazda bir oranda halojenler ya da halojen bileşenleri bulunan tungsten telli akkor lamba

Not İyotlu lamba da bu sınıfa girer

CIE 845-07-10 Fr lampe (agrave incandescence) agrave halogegravenes Ing tungsten halogen lamp Alm Halogen-Gluumlhlampe


322 hava basıncı jeneratoumlrluuml lamba Hava basıncı ile ccedilalışan bir elektrik jeneratoumlruuml ile beslenen ışıklık

CIE 845-10-56 Fr lampe eacutelectropneumatique Ing air-turbo lamp compressed air luminaire (USA) Alm Druckluftleuchte

323 heliootama guumlneş ışığı tedavisi Hastalıkların guumlneş ışınımları uygulaması ile otanması (tedavisi)

CIE 845-06-13 Fr heacuteliotheacuterapie Ing heliotherapy Alm Heliotherapie

324 Helmholtz-Kohlrausch olayı Guumlnduumlz goumlrmesi alanında ışıklılığı değiştirmeksizin bir renk uyartısının arılığının yuumlkselmesi ile algılanan renkte oluşan parıltı değişikliği

CIE 845-02-34 Fr pheacutenomegravene drsquoHelmholtz-Kohlrausch Ing Helmholtz-Kohlrausch phenomenon Alm Helmholtz-Kohlrausch-Phaumlnomen

I

325 ısı ccedilifti ısıelektrik ccedilift (ışınoumllccedilme iccedilin) Işınımın soğurulması ile elde edilen ısınmayı oumllccedilmek iccedilin tek bir ısıelektrik bitişmede (junction) oluşan elektromotor guumlcuumln kullanıldığı optik ışınım ısısal alıcı

CIE 845-05-46 Fr couple thermoeacutelectrique thermocouple (pour la radiomeacutetrie) Ing (radiation) thermocouple Alm Strahlungsthermoelement

326 ısıelektrik ccedilift bkz ısı ccedilifti


327 ısıpil ısıelektrik pil (ışınoumllccedilme iccedilin) Işınım soğurulması ile elde edilen ısınmayı oumllccedilmek iccedilin bir ccedilok ısıelektrik bitişmede (junction) oluşan elektromotor guumlcuumln kullanıldığı optik ışınım ısı alıcısı

CIE 845-05-47 Fr thermopile pile thermoeacutelectrique (pour la radiomeacutetrie) Ing (radiation) thermopile Alm Strahlungsthermosaumlule

328 ısısal ışılışıma Oumlnceden uyarılmış ışılışır bir oumlzdeğin (bir gereccedilin) ısıtılması ile elde edilen ışılışıma

CIE 845-04-30 Fr luminescence thermiquement activeacutee thermoluminescence Ing thermally activated luminescence thermoluminescence Alm thermisch stimulierte Lumineszenz Thermolumineszenz

329 ısısal ışıma Oumlzdeğin atom molekuumll iyon gibi taneciklerinin ısısal ccedilalkantı erkesinden oluşan ışıyan erke yayımı


330 ısısal ışınım Oumlzdeğin atom molekuumll iyon gibi taneciklerinin ısısal ccedilalkantı erkesinden oluşan ışıyan erke

CIE 845-04-02 Fr rayonnement thermique Ing thermal radiation Alm Temperaturstrahlung

331 ısısal ışınım alıcısı Işınımı soğuran boumlluumlmuumln ısınması ile oluşan ve oumllccediluumllebilen fiziksel bir olayın olduğu optik ışınım alıcısı

CIE 845-05-44 Fr reacutecepteur thermique (de rayonnement) Ing thermal detector of radiation thermal (radiation) detector Alm thermischer Strahlungsempfaumlnger


332 ısısal ışıyıcı Isısal bir ışınım yayımlayan kaynak

CIE 845-04-03 Fr radiateur thermique Ing thermal radiator Alm Temperaturstrahler

333 ışı ccedilarpımcı Dinodların ya da anot ile ışıkatot arasına yerleştirilmiş kanalların ikincil yayımını kullanan bir ışıkatot bir anot ve bir elektron ccedilarpımcı duumlzen iccedileren ışıelektrik alıcı

CIE 845-05-36 Fr photomultiplicateur Ing photomultiplier Alm Photovervielfacher

334 ışıbiyoloji Optik ışınımların canlılara (canlı duumlzenlere) uygulanması etkilerini inceleyen biyoloji dalı

CIE 845-06-10 Fr photobiologie Ing photobiology Alm Photobiologie

335 ışıdiod İccedilinde bir metal ve bir yarıiletken arasındaki bitişme (junction) ya da iki yarıiletken arasındaki bir p-n bitişmesi yakınlarında bir optik ışınımın soğurulması ile bir ışıelektrik akımın oluştuğu ışıelektrik alıcı

CIE 845-05-39 Fr photodiode Ing photodiode Alm Photodiode

336 ışıdirenccedil ışıiletken goumlzcuumlk Bir optik ışınımın soğurulması ile elektriksel iletkenliğin değişmesini kullanan ışıelektrik duumlzen

CIE 845-05-37 Fr photoreacutesistance cellule photoconductrice Ing photoresistor photoconductive cell Alm Photowiderstand Photoleiter


337 ışıdoumlnuumlm Canlı organizmaların etkilendiği doğal ya da yapay karanlık - aydınlık değişimleri ccedilevrimi

Not Oumlrneğin doğal ışık ccedilevrimi iccedilin ilkbahar ve sonbahar ılımlarında (21 Mart 21 Eyluumll) aydınlık suumlresi (L = 12 saat) karanlık suumlresi (D = 12 saat) LD 1212 olarak soumlylenir

CIE 845-06-27 Fr photopeacuteriode Ing photoperiod Alm Photoperiode

338 ışıduyarlılaştırma Bir oumlzdek ya da bir sistemin başka bir oumlzdek ya da başka bir sistemin etkisi altında ışısal etkilere daha duyarlı duruma gelmesi suumlreci (prosesi)

CIE 845-06-08 Fr photosensibilisation Ing photosensitization Alm Photosensibilisierung

339 ışıduyarsızlaştırma Bir oumlzdek ya da bir dizgenin (sistemin) başka bir oumlzdek ya da başka bir dizgenin (sistemin) etkisi altında ışısal etkilere daha az duyarlı duruma gelmesi suumlreci (prosesi)

CIE 845-06-09 Fr photodeacutesensibilisation Ing photodesensitization Alm Photodesensibilisierung

340 ışıelektrik akım (Iph) Bir ışıelektrik alıcının ccedilıkış akımının gelen ışınımla oluşturulmuş boumlluumlmuuml

Not Işı ccedilarpımcılarda katot ışıelektrik akımı ile anot ışıelektrik akımını birbirinden ayırmak gerekir

CIE 845-05-52 Fr courant photoeacutelectrique Ing photocurrent Alm Photostrom


341 ışıelektrik alıcı Işınım ve oumlzdek arasındaki karşılıklı etkileşimi kullanarak fotonların soğurulmalarını ve boumlylece elektronların denge durumlarından ayrılmalarını sağlayan optik ışınım alıcısı Bu biccedilimde bir elektriksel gerilim farkı (elektrik gerilimi) ya da akımı ya da elektriksel direnccedil değişimine neden olunur Ancak burada ısı değişimlerinin neden olduğu elektriksel olaylar bulunmaz

CIE 845-05-33 Fr reacutecepteur photoeacutelectrique Ing photoelectric detector Alm photoelektrischer Empfaumlnger

342 ışıetki Optik ışınım ile oumlzdek arasındaki karşılıklı etkileşim ile oluşan fiziksel kimyasal ya da biyolojik değişim

Not Işıelektriksel ışıoptik ışıkimyasal ışıbiyolojik değişimler bu tuumlr değişimlerden sayılır Fakat ışınım ile ısınma bir ışıetki olarak kabul edilmez

CIE 845-06-01 Fr photoeffet Ing photoeffect Alm Photoeffekt

343 ışıiletken goumlzcuumlk bkz ışıdirenccedil

344 ışık Goumlruumlnuumlr ışınım Doğrudan bir goumlrsel duyulanma oluşturabilen optik ışınım

Not Goumlruumlnuumlr ışınımın tayfsal (spektral) alanının kesin sınırları yoktur Bu sınırlar ağtabakaya gelen gelen erkesel akı ve goumlzlemcinin duyarlılığı ile ilgilidir Bu sınırlar genelde 360 nm ve 400 nm ile 760 nm ve 830 nm arasında değişir Yani oumlrneğin 380 nm ile 780 nm arası gibi

bkz algılanmış ışık goumlruumlnuumlr ışınım

CIE 845-01-06 Fr lumiegravere Ing light Alm Licht

345 ışık akısı bkz ışıksal akı


346 ışık akısı kalıcılık ccedilarpanı (bir lambanın) Belirlenmiş koşullarda ccedilalışan bir lambanın verilmiş bir zamandaki ışık akısının lamba yeni iken (oumlmruumlnuumln başında) yayımladığı ışık akısına oranını goumlsteren ccedilarpan

Not Bu oran normal olarak yuumlzde ile soumlylenir

CIE 845-07-65 Fr facteur de conservation du flux lumineux (drsquoune lampe) Ing luminous flux maintenance factor lumen maintenance (of a lamp) Alm Lichtstromverhaumlltnis Lichtstromfaktor

347 ışık akısı oumllccediler Genellikle bir Ulbricht kuumlresi bulunan ve ışık akısı oumllccedilmeye yarayan bir ışıkoumllccediler

CIE 845-05-25 Fr lumenmegravetre Ing integrating photometer Alm Lichtstrommessgeraumlt

348 ışık akısının ccedilalkantı genliği (değişken akımla beslenen bir kaynağın) Işık akısının en ccedilok ve en az değerleri arasındaki ayrımın bu değerlerin toplamına boumlluumlnmesi ile elde edilen oran Bu oran yuumlzde ile soumlylenir

CIE 845-07-66 Ing amplitude de fluctuation du flux lumineux (drsquoune source alimenteacutee en courant

alternatif) Ing amplitude of fluctuation of the luminous flux (of a source run on alternating

current) Alm Amplitude der Lichtstromschwankung Flicker (einer Lichtquelle im

Wechselstrombetrieb)

349 ışık geccediliren ortam Nesnelerin bu ortamın arkasından net bir biccedilimde goumlruumllmediği goumlruumlnuumlr ışınımı esas olarak yayınık geccedilme ile geccediliren ortam

CIE 845-04-109 Fr milieu translucide Ing translucent medium Alm durchscheinendes Medium

350 ışık kırıcı bkz kırıcı


351 ışık niceliği (Qv Q) Verilmiş bir suumlre boyunca ışık akısının zamana goumlre entegrali

CIE 845-01-28 Fr qiantiteacute de lumiegravere Ing quantity of light Alm Lichtmenge

352 ışık rengi Birincil ışık kaynağı gibi ışık yayımlar goumlruumlnen ya da duumlzguumln yansıma (aynasal yansıma) ile boumlyle bir ışığı yansıtıyormuş gibi goumlruumlnen bir yuumlzeyin algılanmış rengi

Not Doğal ccedilevreleri iccedilinde goumlruumlnen birincil ışık kaynakları yukardaki tanıma uygun ışık rengi oluştururlar

CIE 845-02-22 Fr couleur-lumiegravere (perccedilue) Ing luminous (perceived) colour Alm Lichtfarbe

353 ışık titremesi bkz titreme

354 ışık uyartısı bkz ışıksal uyartı

355 ışık yayımlayıcı diod LED (kısaltma) Bir elektrik akımı etkisi altında optik ışınım yayımlayan p-n bitişmeli (junction) yarıiletken diod

CIE 845-04-40 Fr diode eacutelectroluminescente DEL (abreacuteviation) diode photoeacutemettrice Ing light emitting diod LED (abbreviation) Alm lumineszenzemittierende Diode LED (Abkuumlrzung)

356 ışık yeğinliği bakışımlı dağılımı (bir kaynağın) Işık yeğinliği dağılımının bir bakışım ekseni ya da en azından bir bakışım duumlzlemi olması durumu

CIE 845-09-25 Fr reacutepartition symeacutetrique de lrsquointensiteacute lumineuse Ing symmetrical luminous intensity distribution Alm symmetrische Lichtstaumlrkeverteilung


357 ışık yeğinliği doumlnel dağılımı (bir kaynağın) Bir duumlzlem iccedilinde bulunan ve ışık yeğinliği dağılımını goumlsteren bir polar eğriyi bu duumlzlemin geccediltiği bir eksen ccedilevresinde doumlnduumlrerek elde edilebilen ışık yeğinliği dağılımı

CIE 845-09-26 Fr reacutepartition de reacutevolution de lrsquointensiteacute lumineuse Ing rotationally symmetrical luminous intensity distribution Alm rotationssymmetrische Lichtstaumlrkeverteilung

358 ışık yeğinliği (duumlzlemsel) dağılımı Işık yeğinliği uzaysal dağılımının belirlenmiş duumlzlemler ile arakesiti

bkz ışık yeğinliği bakışımlı dağılımı ışık yeğinliği doumlnel dağılımı ışık yeğinliği uzaysal dağılımı

359 ışık yeğinliği katsayısı (bir geri yansıtıcının) [R] Geri yansıtıcı yuumlzeyin goumlzlem doğrultusundaki ışık yeğinliğinin bu yansıtıcıdan geccedilen ve gelen ışık doğrultusuna dik olan bir duumlzlem uumlzerindeki aydınlığa boumlluumlnmesi ile elde edilen katsayı

CIE 845-04-96 Fr coefficient drsquointensiteacute lumineuse Ing coefficient of luminous intensity Alm Ruumlckstrahlwert

360 ışık yeğinliği uzaysal dağılımı (bir kaynağın) Kaynağın ışık yeğinliği değerlerinin uzayın doğrultuları fonksiyonunda ccedilizelgeler ya da eğrilerle goumlsterilmesi

CIE 845-09-24 Fr reacutepartition (spatiale) de lrsquointensiteacute lumineuse Ing (spatial) distribution of luminous intensity Alm (raumlumliche) Verteilung der Lichtstaumlrke

361 ışık zinciri Aynı besleme kablosu uumlzerine seri ya da paralel olarak bağlanmış lamba dizisi

CIE 845-10-24 Fr guirlande (lumineuse) Ing lighting chain lighting string (USA) Alm Leuchtkette


362 ışıkatot Işıelektrik bir alıcıda kullanılan ve elektron ışıyayımı verimi iyi olan yarıiletken ya da metal katman

CIE 845-05-35 Fr photocathode Ing photocathode Alm Photokathode

363 ışıklandırma Bir nesnenin ya da bir goumlruumlnuumlmuumln ccedilevresine goumlre aydınlık duumlzeyini guumlccedilluuml bir biccedilimde yuumlkseltmek uumlzere ccediloğu kez projektoumlrler ile yapılan aydınlatma

CIE 845-09-21 Fr illumination Ing floodlighting Alm Flutlicht-Beleuchtung

364 ışıklandırma projektoumlruuml Işıklandırma iccedilin kullanılan genellikle youmlnlendirilebilen projektoumlr

CIE 845-10-28 Fr projecteur drsquoillumination Ing floodlight Alm Flutlicht-Strahler Flutlichtscheinwerfer

365 ışıklanma (verilmiş bir suumlre boyunca bir yuumlzeyin bir noktasında) (Hv H) Noktayı iccedileren bir yuumlzey parccedilacığının verilmiş bir suumlre boyunca aldığı ışık niceliğinin bu parccedilacığın alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

bkz ışık niceliği

CIE 845-01-43 Fr exposition lumineuse lumination (en un point drsquoune surface pendant une

dureacutee donneacutee) Ing luminous exposure light exposure (absolete) (at a point of a surface for a

given duration) Alm Belichtung (an einem Punkt einer Oberflaumlche waumlhrend einer gegebenen Zeit)

366 ışıklayıcı Nesnelerin renklerinin algılanmasını etkileyebilecek dalga boylarında bağıl tayfsal erke dağılımı tanımlanmış ışınım

CIE 845-03-10 Fr illuminant Ing illuminant Alm Lichtart


367 ışıklayıcı (algılanmış) renk ccedilarpıklaşması Bir nesnenin algılanan renginin goumlzlemcinin tuumlrsel uyması durumu ile ilgili tuumlm değişmeler dışında yalnızca ışıklayıcıdaki değişimlere bağlı olarak değişmesi

CIE 845-02-67 Fr distorsion de couleur (perccedilue) pour lrsquoilluminant Ing illuminant (perceived) colour shift Alm Farbverzerrung

368 ışıklayıcı iccedilin renkoumllccediluumlmsel ccedilarpıklaşma Bir renk uyartısının ışıklayıcı değişmesi sonucu uğradığı tuumlrsellik ve ışıklılık ccedilarpanı değişmesi

CIE 845-02-64 Fr distorsion colorimeacutetrique pour lrsquoilluminant Ing illuminant colorimetric shift Alm farbmetrische Verzerrung

369 ışıklı ccedilevre Fizyolojik ve psikolojik (ruh bilimsel) etkileri ile dikkate alınmış aydınlatma

CIE 845-09-03 Fr ambiance lumineuse Ing luminous environment Alm -

370 ışıklı element ışıklı parccedilacık Bir lambanın ışık yayımlayıcı boumlluumlmuuml

CIE 845-08-01 Fr corps lumineux Ing luminous element Alm Leuchtkoumlrper

371 ışıklı korniş Tavana tutturulmuş duvara paralel ışık geccedilirmeyen silme arkasına yerleştirilmiş lambalar ile duvar aydınlatması sağlayan duumlzen

CIE 845-10-17 Fr bandeau lumineux Ing cornice lighting Alm Wandbeleuchtung


372 ışıklı perdelik Bir pencere uumlzerine tutturulmuş olan ve arkasındaki lambaları gizleyen duvara paralel aydınlatma duumlzeni

CIE 845-10-18 Fr boicircte agrave rideau lumineuse Ing valance lighting pelmet lighting Alm Vorhangbeleuchtung

373 ışıklık aydınlatma aygıtı (eski terim) Lamba ya da lambaların ışığının dağılımını duumlzenlemeye suumlzmeye ya da değiştirmeye yarayan lambaların dışında lambaları tutturucu koruyucu tuumlm parccedilaları ve olası olarak yan devreleri ve şebeke bağlantısını sağlayan parccedilaları da iccedileren aygıt

bkz asılı ışıklık ayarlanabilir ışıklık bakışımlı ışıklık değişken asılı ışıklık el ışıklığı geniş accedilılı ışıklık goumlmuumlluuml ışıklık goumlmuumlluuml tavan ışıklığı goumlmuumlluuml uzun ışıklık ışıklı korniş ışıklı perdelik korunmuş ışıklık patlama korumalı ışıklık sıradan ışıklık taşınır ışıklık toplayıcı tavan ışıklığı yer ışıklığı

CIE 845-10-01 Fr luminaire Ing luminaire lighting fitting (eski terim) Alm Leuchte

374 ışıklılık (verilmiş bir noktada verilmiş bir doğrultuda) Soumlz konusu noktayı ccedilevreleyen sonsuz kuumlccediluumlk bir yuumlzey parccedilacığının verilmiş doğrultudaki ışık yeğinliğinin bu yuumlzey parccedilacığının verilmiş doğrultuya dik bir duumlzlem uumlzerindeki işduumlşuumlmuumlnuumln alanına boumlluumlmuuml

bkz donukluk eşdeğer ışıklılığı erkesel ışıklılık eşdeğer ışıklılık fotonsal ışıklılık ışıksal ışıklılık

CIE - Fr luminance Ing luminance Alm Leuchtdichte

375 ışıklılık ayrımsal eşiği (ΔL) Algılanabilen en ufak ışıklılık ayrımı

Not Bu eşiğin değeri ışıklılık duumlzeyine ve uyma olayını da iccedilermek uumlzere goumlzlem koşullarına bağlıdır

CIE 845-02-46 Fr seuil diffeacuterentiel de luminance Ing luminance difference threshold Alm Unterschiedsschwelle fuumlr Leuchtdichten


376 ışıklılık eşiği Bir uyartının onun algılanabilmesini sağlayan en az ışıklılığı

Not Bu değer goumlzlem alanının boyutlarına ccedilevresine ve uyma olayını da iccedilermek uumlzere tuumlm goumlzlem koşullarına bağlıdır

CIE 845-02-45 Fr seuil de luminance Ing luminance threshold Alm Wahrnehmungsschwelle

377 ışıklılık sıcaklığı bkz tektuumlrsel ışıklılık sıcaklığı

378 ışıklılıkoumllccediler Işıksal ışıklılıkları oumllccedilmeye yarayan aygıt

CIE 845-05-17 Fr luminance megravetre Ing luminance meter Alm Leuchtdichtemesser

379 ışıkoumllccediler Işıkoumllccediluumlmsel buumlyuumlkluumlkleri oumllccedilmeye yarayan aygıt

CIE 845-05-15 Fr photomegravetre Ing photometer Alm Photometer

380 ışıkoumllccedilme

Verilmiş bir tayfsal bağıl ışık etkinliği fonksiyonuna oumlrneğin V(λ) ya da Vacute(λ) goumlre değerlendirilmiş ışınımlar ile ilgili buumlyuumlkluumlklerin oumllccediluumllmesi

CIE 845-05-09 Fr photomeacutetrie Ing photometry Alm Photometrie

381 ışıkoumllccediluumlmsel birincil oumllccediluumln Işıkoumllccediluumlmsel temel birim olan kandelayı gerccedilekleştirmek iccedilin ortaya konan duumlzen

CIE 845-05-01 Fr eacutetalon photomeacutetrique primaire Ing primary photometric standard Alm photometrisches Primaumlrnormal


382 ışıkoumllccediluumlmsel ccedilalışma oumllccediluumlnuuml Sıradan ışıkoumllccediluumlmsel oumllccedilmeler iccedilin kullanılan ve ikincil bir ışıkoumllccediluumlmsel oumllccediluumln ile oumllccediluumlnlenmiş ışık kaynağı ya da aynı biccedilimde oumllccediluumlnlenmiş bir ışıkoumllccediler

CIE 845-05-03 Fr eacutetalon photomeacutetrique de travail Ing working photometric standard Alm photometrisches Arbeitsnormal

383 ışıkoumllccediluumlmsel ikincil oumllccediluumln Işıkoumllccediluumlmsel birincil oumllccediluumlne goumlre oumllccediluumlnlenmiş ışık kaynağı ya da aynı biccedilimde oumllccediluumlnlenmiş ışıkoumllccediler

CIE 845-05-02 Fr eacutetalon photomeacutetrique secondaire Ing secondary photometric standard Alm photometrisches Sekundaumlrnormal

384 ışıksal akı ışık akısı (Φv Φ) Işınımın CIE nin ışıkoumllccediluumlmsel referans goumlzlemcisi uumlzerindeki etkisine goumlre değerlendirme ile erkesel akıdan tuumlretilmiş buumlyuumlkluumlk

CIE 845-01-25 Fr flux lumineux Ing luminous flux Alm Lichtstrom

385 ışıksal aydınlık (bir yuumlzeyin bir noktasında) (Ev E) Noktayı iccedileren yuumlzey parccedilacığına gelen ışık akısının bu yuumlzey parccedilacığının alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

CIE 845-01-38 Fr eacuteclairement (lumineux) (en un point drsquoune surface) Ing illuminance (at a point of a surface) Alm Beleuchtungsstaumlrke (an einem Punk einer Oberflaumlche)

386 ışıksal ışıklılık (gerccedilek ya da sanal bir yuumlzeyin verilmiş bir noktasında verilmiş bir doğrultuda) (Lv L)

Aşağıdaki formuumll ile tanımlanan buumlyuumlkluumlk dФ

L = d cos dA θ Ωv

v Bu formuumllde dΦv verilmiş doğrultuyu iccedileren dΩ katı accedilısı iccediline yayımlanan ve verilmiş noktadan geccedilen elementsel bir demet ile iletilen ışıksal akı dA verilmiş noktada bu demetin bir kesitinin alanı θ bu kesitin normali ile demetin doğrultusu arasındaki accedilıyı goumlstermektedir

CIE 845-01- 35


Fr luminance (lumineuse) luminance visuelle (dans une direction donneacutee en un point donneacute drsquoune surface reacuteelle ou fictive)

Ing luminance (in a given direction at a given point of a real or imaginary surface)

Alm Leuchtdichte (in einer gegebenen Richtung in einem gegebenen Punkt einer realen oder imaginaumlren Oberflaumlche)

387 ışıksal ışıklılık ccedilarpanı (kendiliğinden ışımayan bir ortamın bir yuumlzey parccedilasında verilmiş aydınlatma koşullarında ve verilmiş bir doğrultuda) (βv β)

Yuumlzey parccedilacığının verilmiş doğrultuda ışıksal ışıklılığının aynı koşullarda aydınlatılmış geccedilme ya da yansıma ile bir tam yayıcının ışıklılığına oranını goumlsteren ccedilarpan

Not Işıksal ışılışıyıcı ortamlarda ışıksal ışıklılık ccedilarpanı iki boumlluumlmuumln toplamıdır yansıma ile ışıksal ışıklılık ccedilarpanı ve ışılışıma ile ışıksal ışıklılık ccedilarpanı

CIE 845-04-69 Fr facteur de luminance (lumineuse) Ing luminance factor Alm Leuchtdichtefaktor

388 ışıksal ışıklılık katsayısı (bir ortamın bir yuumlzey parccedilasında verilmiş aydınlatma koşullarında ve verilmiş bir doğrultuda) (qv q)

Yuumlzey parccedilacığının verilmiş doğrultuda ışıksal ışıklılığının ortamın ışıksal aydınlığına boumlluumlnmesi ile ccedilıkan katsayı

CIE 845-04-71 Fr coefficient de luminance (lumineuse) Ing luminance coefficient Alm Leuchtdichtekoeffizient

389 ışıksal ışılışıma Optik ışınım soğurulması ile oluşan ışılışıma

CIE 845-04-19 Fr photoluminescence Ing photoluminescence Alm Photolumineszenz

390 ışıksal ışılışıma erkesel verimi Işıksal ışılışıma yapan bir oumlzdeğin yayımladığı erkesel ışınımın akısının bu oumlzdeğin soğurduğu erkesel ışınım akısına oranı

CIE 845-04-31 Fr rendement eacutenergeacutetique de photoluminescence Ing photoluminescence radiant yield Alm Photolumineszenz-Strahlungsausbeute


391 ışıksal ışılışıma kuantasal verimi Işıksal ışılışıma yapan bir oumlzdeğin yayımladığı fotonsal ışınım akısının bu oumlzdeğin soğurduğu fotonsal ışınım akısına oranı

CIE 845-04-32 Fr rendement quantique de photoluminescence Ing photoluminescence quantum yield Alm Photolumineszenz-Quantenausbeute

392 ışıksal kuumlresel aydınlık bkz erkesel kuumlresel aydınlık ve ilgili Not

393 ışıksal merkez (bir kaynağın) Işıkoumllccediluumlmsel oumllccedilmeler ve hesaplar iccedilin esas alınan nokta

CIE 845-09-64 Fr centre lumineux Ing light centre Alm Lichtschwerpunkt

394 ışıksal silindirsel aydınlık bkz erkesel silindirsel aydınlık ve ilgili Not

395 ışıksal uyarıcılık (bir yuumlzeyin bir noktasında) (Mv M) Noktayı iccedileren bir yuumlzey parccedilacığından ccedilıkan (ayrılan) ışık akısının bu yuumlzey parccedilacığı alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen değer

CIE 845-01-48 Fr exitance lumineuse (en un point drsquoune surface) Ing luminous exitance (at a point of a surface) Alm spezifische Lichtausstrahlung (von einem Punkt einer Oberflaumlche)

396 ışıksal uyartı ışık uyartısı Goumlze giren ve bir ışık duyulanması oluşturan goumlruumlnuumlr ışınım

CIE 845-01-21 Fr stimulus lumineux stimulus de lumiegravere Ing light stimulus Alm Lichtreiz

397 ışıksal verim (bir ışınımın) (K) Işık akısının karşılığı olan ışınım akısına boumlluumlnmesi ile elde edilen değer

CIE 845-01-56 Fr efficaciteacute lumineuse drsquoun rayonnement Ing luminous efficacy of radiation Alm photometrisches Strahlungsaumlquivalent


398 ışıksal verim (bir kaynağın) (ηv η) Yayımlanan ışık akısının kaynağın harcadığı guumlce boumlluumlnmesi ile elde edilen değer

CIE 845-01-55 Fr efficaciteacute lumineuse drsquoune source Ing luminous efficacy of a source Alm Lichtausbeute einer Strahlungsquelle

399 ışıksal yeğinlik (bir kaynağın verilmiş bir doğrultuda) (Iv I) Kaynaktan ccedilıkan (ayrılan) ve verilmiş doğrultuyu iccedileren katı accedilı elementi (parccedilacığı) iccediline yayımlanan ışık akısının bu katı accedilı elementine boumlluumlnmesi ile elde edilen değer

CIE 845-01-31 Fr intensiteacute lumineuse Ing luminous intensity Alm Lichtstaumlrke

400 ışıldak arama ışıklığı Işığın ccedilıkış accedilıklığı genelde 20 santimetreden buumlyuumlk olan ve yaklaşık olarak paralel ışınlardan oluşmuş bir ışık demeti yayımlayan projektoumlr

CIE 845-10-26 Fr - Ing searchlihgt Alm Suchscheinwerfer

401 ışılışı Işılışıma yolu ile oluşan ışınım


402 ışılışıma Bir oumlzdeğin parccedilacıklarının ısısal ccedilalkantı erkesi dışında değişik erke tuumlrleri ile uyarılması sonucu bu oumlzdeğin atomları molekuumllleri ya da iyonları ile belli dalga boylarında ya da tayfın belli boumlluumlmlerinde oumlzdeğin aynı sıcaklıkta ışısal yayım ışınımına eklenen bir optik ışınım yayımlaması

CIE 845-04-18 Fr luminescence Ing luminescence Alm Lumineszenz


403 ışılışır boşalma bkz ışıltılı boşalma

404 ışılışır fosfor fluumlorofor Işılışıyan oumlzdek

CIE 845-04-36 Fr luminophore Ing luminophor phosphor fluorophor Alm Luminophor

405 ışıltı lambası Işığı katot oumlnuumlndeki boumllgede oluşan eksi ışıltı ışınımı ile doğrudan ya da dolaylı (fluumlorışıma ile) olarak oluşturulan boşalmalı lamba

CIE 845-07-18 Fr lampe agrave lueur Ing negative-glow lamp Alm Glimmlampe

406 ışıltılı boşalma ışılışır boşalma Katotun ikincil yayımının ısıelektronik yayıma goumlre ccedilok daha baskın olduğu elektriksel boşalma

CIE 845-07-12 Fr deacutecharge luminescente deacutecharge en lueur Ing glow discharge Alm Glimmentladung

407 ışıma Parccedilacıklar ya da elektromanyetik dalgalar biccediliminde erke yayımı ya da taşınması

CIE - Fr rayonnement Ing radiation Alm Strahlung

408 ışımayan nesne rengi İkincil ışık kaynağı gibi ışığı yayınık olarak yansıtıyor ya da geccediliriyor goumlruumlnen bir yuumlzeyin algılanmış rengi

Not Doğal ccedilevreleri iccedilinde goumlruumlnen ikincil ışık kaynakları yukardaki tanıma uygun ışık rengi oluştururlar

CIE 845-02-23 Fr couleur (perccedilue) drsquoun objet non lumineux Ing non-luminous (perceived) colour Alm Koumlrperfarbe Farbe eines Nichtselbstleuchters


409 ışınım Parccedilacıklar ya da elektromanyetik dalgalar biccediliminde yayımlanan ya da taşınan erke (enerji) ya da guumlccedil

bkz bakteri kırıcı ışınım dolaysız ışınım duumlnya dışı guumlneş ışınımı elektromanyetik ışınım guumlneş ışınımı koheran ışınım kutuplanmış ışınım kızartıcı ışınım kızılaltı ışınım mikrop kırıcı ışınım optik ışınım tektuumlrsel ışınım yayınık goumlk ışınımı

CIE - Fr radiation Ing radiation Alm Strahlung

410 ışınımlanma (verilmiş bir suumlre boyunca bir yuumlzeyin bir noktasında) (He H) Verilmiş suumlre boyunca noktayı iccedileren bir yuumlzey parccedilacığına duumlşen ışıyan erkenin bu yuumlzey parccedilacığının alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

CIE 845-01-42 Fr exposition eacutenergeacutetique Ing radiant exposure Alm Bestrahlung

411 ışınımlanmaoumllccediler Erkesel ışınımlanmayı oumllccedilmeye yarayan aygıt

CIE 845-05-28 Fr - Ing radiant exposure meter Alm Bestrahlungsmesser

412 ışınımlılık (bir yuumlzeyin bir noktasında bir doğrultuda) Bir noktayı ccedilevreleyen sonsuz kuumlccediluumlk bir yuumlzey parccedilacığının belirli doğrultudaki ışınım yeğinliğinin bu yuumlzey parccedilacığının o doğrultuya dik bir duumlzlem uumlzerindeki izduumlşuumlmuumlnuumln alanına boumlluumlmuuml

bkz ışıklılık

CIE - Fr luminance eacutenergeacutetique Ing radiant intensitiy per unit area (radiance) Alm Strahldichte

413 ışınımoumllccediler Işınımsal buumlyuumlkluumlkleri oumllccedilmeye yarayan aygıt

CIE 845-05-06 Fr radiomegravetre Ing radiometer Alm Radiometer


414 ışınımoumllccedilme Işıyan erke ile ilgili buumlyuumlkluumlkleri oumllccedilmeye yarayan aygıt

CIE 845-05-05 Fr radiomeacutetrie Ing radiometry Alm Radiometrie

415 ışıotama Hastalıkların optik ışınım uygulanması ile otanması (tedavisi)

CIE 845-06-12 Fr phototheacuterapie Ing phototherapy Alm Phototherapie

416 ışıpatoloji Optik ışınımların uygulanması ile ilgili olarak patolojik (hastalıkbilimsel) etkileri inceleyen tıb ve biyoloji dalı

CIE 845-06-11 Fr photopathologie Ing photopathology Alm Photopathologie

417 ışıpil fotovoltaik goumlzcuumlk Optik bir ışınımın soğurulması ile oluşan elektromotor guumlcuuml kullanan ışıelektrik alıcı

CIE 845-05-38 Fr photopile cellule photovoltaiumlque Ing photoelement photovoltaic cell Alm Photoelement

418 ışıtransistoumlr fototransistoumlr İccedilinde ışıelektrik etkinin ccedilift p-n bitişmesi (junction) (p-n-p ya da n-p-n) yakınlarında oluştuğu yarıiletkenlerin kullanıldığı buumlyuumlltuumlcuuml oumlzellikler taşıyan ışıelektrik alıcı

CIE 845-05-41 Fr phototransistor Ing phototransistor Alm Phototransistor


419 ışıyan erke (Qe Q) Verilmiş bir suumlre boyunca erkesel akının zamana goumlre entegrali

CIE 845-01-27 Fr eacutenergie rayonnante Ing radiant energy Alm Strahlungsenergie

420 ışıyan guumlccedil bkz erkesel akı

421 ışıyıcı goumlzcuumlk fotosel Optik bir ışınım ile oluşan elektron yayımını kullanan ışıelektrik alıcı

CIE 845-05-34 Fr cellule photoeacutemissive Ing photoemissive cell phototube Alm Photozelle

İ

422 iccedil yansışma bkz ccediloklu yansıma

423 iccedil yansışma ccedilarpanı bkz ccediloklu yansıtma ccedilarpanı

424 iğne Lambayı tutmak ya da elektrik bağlantısını sağlamak ya da her iki amacı birden gerccedilekleştirmek uumlzere duydaki accedilıklıklara girecek biccedilimde dip ucuna tutturulmuş genellikle silindirsel metal parccedilalar

CIE 845-08-23 Fr broche Ing pin post Alm Stift


425 iğneli dip Bir ya da birkaccedil iğnesi olan dip Uluslararası geccedilerliliği olan anlatım biccedilimine goumlre F bir iğneli G iki ya da daha ccedilok iğneli anlamına gelir

CIE 845-08-19 Fr culot agrave broches Ing pin cap pin base Alm Stiftsockel

426 ikili renk tuumlruuml bkz ara renk tuumlruuml

427 ikinci goumlrmezlik Yeşil rengi goumlrmeme ile ıralanan ccediliftrenkccedilillik

bkz birinci goumlrmezlik uumlccediluumlncuuml goumlrmezlik

CIE - Fr deuteacuteranopie Ing deuteranopia Alm Deuteranopie

428 ikinci sapaklık Yeşil renge duyarlılığın azlığı ile ıralanan sapak uumlccedilrenkccedilillik

bkz birinci sapaklık uumlccediluumlncuuml sapaklık

CIE - Fr deuteacuteranomalie Ing deuteranomalous vision Alm Deuteranomalie

429 ikincil ışık kaynağı Kendiliğinden ışık yayımlamayan (ışık uumlretmeyen) uumlzerine duumlşen ışığın en az bir boumlluumlmuumlnuuml yansıma ya da geccedilme ile geri veren yuumlzey ya da nesne

CIE 845-07-02 Fr source secondaire de lumiegravere Ing secondary light source Alm Fremdleuchter Sekundaumlrlichtquelle

430 ikincil oumllccediluumln lamba İkincil ışıkoumllccediluumlmsel oumllccediluumln olarak kullanılmak uumlzere oluşturulmuş lamba

CIE 845-07-56 Fr lampe eacutetalon secondaire Ing secondary standard lamp Alm Sekundaumlrnormallampe


431 indis bkz CIE 1974 genel renksel geriverim indisi CIE 1974 oumlzel renksel geriverim

indisi doumlşem indisi karmaşık kırılma indisi kırılma indisi renksel geriverim indisi tayfsal soğurma indisi yer indisi

432 iniş suumlresi (bir alıcının) Alıcı yanıtının durağan durumda bir uyartının birdenbire kesilmesi sonucu en yuumlksek değerinin belirlenmiş yuumlksek bir yuumlzdesinden belirlenmiş duumlşuumlk bir yuumlzdesine inmesi iccedilin gerekli zaman

Not Genelde yuumlksek yuumlzde iccedilin 90 ve duumlşuumlk yuumlzde iccedilin 10 alınır

CIE 845-05-61 Fr temps de descente temp de deacutecroissance Ing fall time Alm Abfallzeit

433 izokandela diyagramı (eski terim) bkz eş yeğinlik diyagramı

434 izokandela eğrisi (eski terim) bkz eş yeğinlik eğrisi

435 izoluumlks eğrisi (eski terim) bkz eşaydınlık eğrisi

436 izotrop noktasal kaynak bkz noktasal kaynak ile ilgili Not

437 izotrop yayınık geccedilme Işınımın geccediltiği yarı kuumlrenin tuumlm doğrultularında erkesel ya da ışıksal ışıklılığın aynı olmasını sağlayan bir uzaysal ışınım dağılımı oluşturan yayınık geccedilme

CIE 845-04-52 Fr transmission diffuse isotrope transmission diffuse uniforme Ing isotropic diffuse transmission Alm vollkommen gestreute Transmission isotrope diffuse Transmission

438 izotrop yayınık yansıma Işınımın yansıdığı yarı kuumlrenin tuumlm doğrultularında erkesel ya da ışıksal ışıklılığın aynı olmasını sağlayan bir uzaysal ışınım dağılımı oluşturan yayınık yansıma

CIE 845-04-51 Fr reacuteflexion diffuse isotrope reacuteflexion diffuse uniforme Ing isotropic diffuse reflection Alm vollkommen gestreute Reflexion isotrope diffuse Reflexion


K

439 kademeli geccedilirici gri suumlzgeccedil Yuumlzeyin bir doğrusu ya da eğrisi boyunca geccedilirme ccedilarpanının kademeli olarak değiştiği seccedilmez suumlzgeccedil

CIE 845-04-107 Fr filtre neutre agrave transmission eacutechelonneacutee Ing neutral step wedge Alm Graustufenfilter

440 kamaşma Işıklılıkların uygun olmayan dağılımları ya da aşırı bir karşıtlık sonucu nesnelerin ya da bunların ayrıntılarının ayırdedilmesinde bir yetenek eksikliği ya da bir guumlccedilluumlk bir sıkıntıya yol accedilan goumlrme koşulları

CIE 845-02-52 Fr eacuteblouissement Ing glare Alm Blendung

441 kandela (cd)

SI ışık yeğinliği birimi Kandela frekansı 540times1012 olan tektuumlrsel bir ışınım yayımlayan ve verilmiş bir doğrultudaki erkesel yeğinliği 1683 watt boumlluuml steradyan olan bir kaynağın o doğrultudaki ışık yeğinliğidir

CIE 845-01-50 Fr candela Ing candela Alm Candela

442 kandela boumlluuml metrekare (cdm2) (cdmiddotm-2) SI nin ışıksal ışıklılık birimi

Not Bu birim kim zaman nit (nt) olarak soumlylenir Bu oumlnerilmemektedir Oumlteki ışıksal ışıklılık birimleri metre sisteminde lambert (L)= (104π) cdm2 (SI değil) Metre sistemi dışında footlambert (fL) = 3426 cdm2

CIE 845-01-53 Fr candela par megravetre carreacute Ing candela per square metre Alm Candela pro Quadratmeter

443 kapalı goumlk (CIE standardı) bkz standart kapalı CIE goumlğuuml


444 kapalılık bulutluluk Bulutları goumlren katı accedilıların toplamının goumlğuumln 2π steradyan accedilısına oranı

CIE 845-09-92 Fr neacutebulositeacute Ing total cloud amount Alm Gesamtbewoumllkungsgrad

445 kara cisim bkz Planck ışıyıcısı

446 kara cisimler yeri Planckrsquoın geometrik yeri Bir tuumlrsellik diyagramında Planck ışıyıcısının değişik sıcaklıklardaki ışınımının tuumlrselliklerini goumlsteren noktaların geometrik yeri

CIE 845-03-41 Fr lieu des corps noirs Ing Planckian locus Alm Planckscher Kurvenzug

447 kara ışık lambası Wood ışığı lambası Moroumltesi A ışınımı ve ccedilok az goumlruumlnuumlr ışınım yayımlamak uumlzere oluşturulmuş lamba

CIE 845-07-46 Fr lampe agrave lumiegravere noire lampe (agrave lumiegravere) de Wood Ing black light lamp Woodrsquos glass lamp Alm Schwarzglaslampe

448 karanlık Duumlşuumlk parıltı duumlzeylerini anlatmak iccedilin kullanılan sıfat

CIE 845-02-30 Fr obscur Ing dim Alm dunkel

449 karanlık akımı (Io) Bir ışıelektrik alıcının ya da onun katotunun gelen ışık olmadan oluşturduğu ccedilıkış akımı

CIE 845-05-53 Fr courant drsquoobscuriteacute Ing dark current Alm Dunkelstrom


450 karartıcı dimmer Bir aydınlatma duumlzeninde lambaların ışık akısını değiştirmeyi sağlayan elektrik duumlzen

CIE 845-08-37 Fr gradateur variateur Ing dimmer Alm Lichtsteuergeraumlt

451 karbon telli lamba Işık kaynağı karbondan yapılmış olan akkor lamba

CIE 845-07-05 Fr lampe agrave filament de carbone Ing carbon filament lamp Alm Kohlefadenlampe

452 karışık geccedilme yarı yayınık geccedilme Bir boumlluumlmuuml duumlzguumln bir boumlluumlmuuml yayınık olan geccedilme

CIE 845-04-50 Fr transmission mixte transmission semi-diffuse Ing mixed transmission Alm gemischte Transmission

453 karışık ışıklı lamba Aynı ampul iccedilinde seri bağlanmış bir cıva buharı boşalma tuumlpuuml ve bir akkor lamba teli iccedileren lamba

Not Bu lambanın ampuluuml yayındırıcı ya da fluumlorışıl bir oumlzdek ile kaplı olabilir

CIE 845-07-21 Fr lampe agrave lumiegravere mixte Ing blended lamp self-ballasted mercury lamp (USA) Alm Verbund-Lampe Mischlichtlampe

454 karışık yansıma yarı yayınık yansıma Bir boumlluumlmuuml duumlzguumln bir boumlluumlmuuml yayınık olan yansıma

CIE 845-04-49 Fr reacuteflexion mixte reacuteflexion semi-diffuse reacuteflexion semi-reacuteguliegravere Ing mixed reflection Alm gemischte Reflexion


455 karmaşık kırılma indisi (izotrop soğurucu bir gerecin) ( )(ˆ λn )

)()()(ˆ λκλλ inn minus= formuumlluuml ile tanımlanan buumlyuumlkluumlk Bu formuumllde κ(λ) tayfsal

soğurma indisi ve 1minus=i dir

CIE 845-04-103 Fr indice de reacutefraction complexe (drsquoun mateacuteriau absorbant isotrope) Ing complex refractive index (of an absorbing isotropic material) Alm komplexe Brechzahl (eines absorbierenden isotropen Materials)

456 karpuz glob Lambayı korumaya ışığını yayındırmaya ya da rengini değiştirmeye yarayan saydam ya da yayındırıcı oumlzdekten yapılmış kılıf

CIE 845-10-36 Fr globe Ing globe Alm Leuchtenglocke

457 karşılıklı değişim katsayısı (S1 ve S2 yuumlzeyleri arasında eğer S1 ve S2 nin tuumlm noktalarında ve tuumlm doğrultularda erkesel ya da ışıksal ışıklılık aynı ise) [g]

S1 (ya da S2) yuumlzeyinin S2 (ya da S1) yuumlzeyine yolladığı erkesel ya da ışıksal akının S1 (ya da S2) yuumlzeyinin erkesel ya da ışıksal uyarıcılığına boumlluumlnmesi ile elde edilen katsayı

CIE 845-09-71 Fr coefficient drsquoeacutechange (mutuel) Ing (mutual) exchange coefficient Alm (gegenseitiger) Austauschkoeffizient

458 karşıtlık 1- Algısal anlamda Bakılan alanın zaman iccedilinde ya da mekan iccedilinde yan yana iki

ya da ccedilok sayıda boumlluumlmlerinin değişik goumlruumlnuumlmlerinin değerlendirilmesi (Buna goumlre parıltı karşıtlığı accedilıklık karşıtlığı renk karşıtlığı eşzamanlı karşıtlık art arda karşıtlık vb karşıtlıklardan soumlzedilir)

2- Fiziksel anlamda Genellikle soumlz konusu ışıklılık uyartılarını kullanan bir formuumll ile tanımlanan algılanmış parıltı karşıtlığına bağlı buumlyuumlkluumlk Eşik ışıklılığı yakınlarında ΔLL daha yuumlksek ışıklılıklarda L1L2 formuumlluuml kullanılır

CIE 845-02-47 Fr contraste Ing contrast Alm Kontrast


459 karşıtlık duyarlılığı ayrımsal duyarlılık [Sc]

Genellikle LΔL formuumlluuml ile verilen algılanabilen en ufak fizik anlamdaki karşıtlığın tersi Bu formuumllde L ortalama ışıklılık ve ΔL ışıklılık ayrımsal eşiğidir

Not Karşıtlık duyarlılığı uyma durumunu da iccedilermek uumlzere goumlzlem koşullarına ve ışıklılık değerine bağlıdır

CIE 845-02-48 Fr sensibiliteacute au contraste sensibiliteacute diffeacuterentielle Ing contrast sensitivity Alm Unterschiedsempfindlichkeit Kontrastempfindlichkeit

460 karşıtlık eşlemeli ışıkoumllccediler Aynı anda (eşzamanlı) goumlruumllen oumllccediluumlştuumlrme boumlluumlmlerini karşıtlık eşitliğine getirme esasına dayanan goumlrsel ışıkoumllccediler

CIE 845-05-21 Fr photomegravetre agrave eacutegalisation de contraste Ing equality of contrast photometer Alm Kontrastphotometer

461 karşıtlık geriverim ccedilarpanı (bir aydınlatmanın bir iş iccedilin) Belli bir aydınlık altında yapılan işin karşıtlığının aynı işin referans aydınlık altındaki karışıtlığına oranı olarak tanımlanan ccedilarpan

CIE 845-09-62 Fr facteur de rendu du contraste Ing contrast rendering factor Alm Kontrastwiedergabefaktor

462 katar ardı ışıklık Bir vagon dizisinin arkasına koyulan akuumlmuumllatoumlr ile ccedilalışan kırmızı ışıklı taşınabilir maden ocağı ışıklığı

CIE 845-10-62 Fr feu arriegravere drsquoune rame Ing paddy lamp trip lamp (USA) Alm Zugschlussleuchte

463 katotsal duumlşuumlş Katot yakınında bir alan yuumlkuumlnuumln varlığına bağlı potansiyel ayrımı

CIE 845-07-13 Fr chute (de tension) cathodique Ing cathode fall cathode drop Alm Kathodenfal


464 katotsal ışılışıma Belli tuumlrden ışılışıyıcı oumlzdeklere elektron ccedilarpması ile oluşan ışılışıma (televizyon ekranında olduğu gibi)

CIE 845-04-25 Fr cathodoluminescence Ing cathodoluminescence Alm Kathodolumineszenz

465 katsayı bkz erkesel ışıklılık katsayısı geri yansıma katsayısı geri yansımış ışıklılık

katsayısı ışık yeğinliği katsıyısı ışıksal ışıklılık katsayısı karşılıklı değişim katsayısı Neperien tayfsal soğurma katsayısı oumlzdeğişim katsayısı tayfsal ccedilizgil soğurma katsayısı tayfsal ccedilizgil yayınma katsayısı tayfsal ccedilizgil zayıflama katsayısı tayfsal kuumltlesel zayıflama katsayısı

466 kavanoz Ampul biccedilimindeki cam kılıf Lamba uumlretiminde ampullerin lamba dibine yapıştırılmak uumlzere boyun boumlluumlmuuml ısıtılarak kesilmeden oumlnceki biccedilimi iccedilin kullanılan terim


467 kaynak bkz birincil ışık kaynağı CIE standart kaynakları elektroışılışıyıcı kaynak ikincil

ışık kaynağı noktasal kaynak

468 kırıcı ışık kırıcı Kırılma olayını kullanarak bir kaynağın ışık akısının uzaysal dağılımını değiştirmeye yarayan duumlzen

CIE 845-10-32 Fr reacutefracteur Ing refractor Alm Refraktor


469 kırılma İki ayrı ortamı ayıran yuumlzeyden geccedilerken ya da bir yapımlı (homojen) olmayan bir ortam iccedilinden geccedilerken yayılma hızının değişmesi sonucu ışınımın doğrultusunun değişmesi olayı

CIE 845-04-100 Fr reacutefraction Ing refraction Alm Brechung

470 kırılma indisi (bir ortamın boşlukta dalga boyu λ olan tektuumlrsel bir ışınım iccedilin) (n(λ))

Elektromanyetik dalgaların boşluktaki hızının ortamda tektuumlrsel ışınım dalgalarının faz hızına oranı

CIE 845-04-101 Fr indice de reacutefraction Ing refractive index Alm Brechzahl Brechungszahl

471 kırınma Dalgalarının bir engel ile sınırlanması durumunda bir ışınımın yayılma doğrultusunda bu ışınımın dalgasal doğası ile belirlenmiş sapma

CIE 845-01-13 Fr diffraction Ing diffraction Alm Beugung

472 kısa yay lambası Elektrotlar arası uzaklığı 1~10 milimetre olan genellikle ccedilok yuumlksek basınccedillı yay lambası

Not Kimi cıva buharı lambaları ile ksenon (xenon) lambası bu sınıfa girer

CIE 845-07-34 Fr lampe agrave arc court Ing short-arc lamp compact-source arc discharge lamp Alm Kurzbogenlampe

473 kısıtlı kullanma ccedilarpanı (bir referans yuumlzeyi iccedilin bir doumlşemin) Referans yuumlzeyi uumlzerindeki ortalama aydınlık duumlzeyinin doumlşeli lambaların yuumlzeylik akısına oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-09-52 Fr facteur drsquoutilisation reacuteduit Ing reduced utilization factor Alm spezifischer Beleuchtungswirkungsgrad


474 kısıtlı yararlılık (bir referans yuumlzeyi iccedilin bir doumlşemin) Referans yuumlzeyi uumlzerindeki ortalama aydınlık duumlzeyinin yuumlzeylik doumlşem akısına oranı

CIE 845-09-54 Fr utilance reacuteduite Ing reduced utilance Alm spezifischer Raumwirkungsgrad

475 kızartıcı en az doz KED (kısaltma) Normal (beyaz) ve hiccedil ışınımlanmamış bir deri uumlzerinde ancak goumlruumllebilen bir kızartı oluşturan aktinik doz

Not Bu buumlyuumlkluumlk tayfsal etkinliği en fazla olan 295 nm dalga boyundaki tektuumlrsel erkesel ışınım ile 100 julm2 lik bir ışınımlanmaya karşılık gelmektedir

CIE 845-06-24 Fr dose eacuterytheacutemale minimale DEM Ing minimum erythema dose MED Alm minimale Erythem-Dosis MED

476 kızartıcı ışınım Aktinik bir kızarma oluşturabilen optik ışınım

CIE 845-06-16 Fr rayonnement eacuterytheacutemal Ing erythemal radiation Alm erythemwirksame Bestrahlung

477 kızılaltı ışınım Dalga boyu goumlruumlnuumlr ışınımdan daha buumlyuumlk olan optik ışınım

Not 780 nm ile 1 mm arasındaki boumllgede kızılaltı ışınım genellikle uumlccedile ayrılır IR-A 7801400nm (nanometre) IR-B 14 3microm (mikrometre) IR-C 3microm1mm (milimetre)

CIE 845-01-04 Fr rayonnement infrarouge Ing infrared radiation Alm infrarote Strahlung


478 kızılaltı lambası Işık niteliğinin oumlnemli sayılmadığı daha ccedilok kızılaltı ışınımlar bakımından zengin yapay kaynak

CIE 845-07-51 Fr eacutemetteur (agrave rayonnement) infrarouge lampe agrave infrarouge Ing infrared lamp Alm Infrarot-Strahler Infrarot-Lampe

479 kimyasal ışılışıma Bir kimyasal tepkime sırasında ccedilıkan erke ile oluşan ışılışıma

CIE 845-04-27 Fr chimiluminescence Ing chemiluminescence Alm Chemilumineszenz

480 koheran ışınım Elektromanyetik titreşimlerinin iki noktası arasındaki faz ilişkisi değişmeyen tektuumlrsel ışınım

CIE 845-01-11 Fr rayonnement coheacuterent Ing coherent radiation Alm kohaumlrente Strahlung

481 konektoumlr bkz lamba bağlayıcı

482 konforsuz kamaşma Nesnelerin goumlrsel algılamasına zarar vermeksizin hoş olmayan bir duyulanma doğuran kamaşma

CIE 845-02-56 Fr eacuteblouissement inconfortable Ing discomfort glare Alm psychologische Blendung

483 koniler Ağtabakanın (retinanın) guumlnduumlz goumlrmesinin esasını oluşturan ışığa duyarlı pigmentler iccedileren ışıalıcılar

CIE 845-02-02 Fr cocircnes Ing cones Alm Zapfen


484 korniş aydınlatması Işığı tavana ve duvarların uumlst boumlluumlmuumlne youmlnelten arkasına lambalar gizlenmiş korniş biccediliminde aydınlatma duumlzeni

CIE 845-10-19 Fr eacuteclairage en corniche Ing cove lighting Alm Deckenbeleuchtung Voutenbeleuchtung (CH)

485 koruma camı Accedilık ya da kapalı bir ışıklığın lambasını ya da lambalarını dokunmaya toza pislenmeye sıvı gaz ya da buharlara karşı koruyan saydam ya da yarı saydam boumlluumlm

CIE 845-10-39 Fr verrine verre de protection Ing protective glass Alm Schutzglas

486 koruma ızgarası Işıklığın camını vuruşlara karşı koruyan ızgara biccediliminde parccedila

CIE 845-10-40 Fr grille de protection Ing luminaire guard Alm Leuchtenschutzgitter

487 korunmuş ışıklık Toz nem ya da suyun belli bir giriş derecesine direnmek uumlzere oluşturulmuş ışıklık

Not CIE nin 598-1 numaralı yayını oumltekilerin yanısıra şu korunmuş ışıklıkları dasaymaktadır

- Toza karşı korunmuş ışıklık - Toz geccedilirimsiz ışıklık - Su damlalarına karşı korunmuş ışıklık - Ccedilamur vb sıccedilramasına karşı korunmuş ışıklık - Yağmura karşı korunmuş ışıklık - Fışkıran suya karşı korunmuş ışıklık - Su geccedilirimsiz ışıklık

CIE 845-10-06 Fr luminaire proteacutegeacute Ing protected luminaire Alm geschuumltzte Leuchte


488 kosinuumls yasası bkz Lambert yasası

489 koyu Duumlşuumlk accedilıklık duumlzeylerini anlatmak iccedilin kullanılan sıfat

CIE 845-02-33 Fr sombre Ing dark Alm dunkel

490 kuantasal alıcı (seccedilmez) Belirlenen tayf alanında kuantasal verimi dalga boyundan bağımsız olan optik ışınım alıcısı

CIE 845-05-42 Fr reacutecepteur quantique (non seacutelectif) Ing (non-selective) quantum detector Alm (aselektiver) Quantenempfaumlnger

491 kuantasal verim (bir alıcının) (η) Alıcının yanıtına destek veren ilkel olay sayısının (bir elektronun serbest duruma geccedilmesi gibi olaylar) gelen foton sayısına oranı

CIE 845-05-67 Fr rendement quantique (drsquoun reacutecepteur) Ing quantum efficiency (of a detector) Alm Quantenausbeute (eines Empfaumlngers)

492 kullanma aydınlığı (bir alanın) Soumlz konusu alan iccedilin bir aydınlatma doumlşeminin kullanma suumlresi iccedilindeki ortalama aydınlık duumlzeyi

Not Alan yararlı alanın tuumlmuuml iccedilin olduğu gibi ccedilalışma boumllgeleri iccedilin de olabilir

CIE 845-09-60 Fr eacuteclairement en service Ing service illuminance Alm Betriebswert der Beleuchtungsstraumlrke Betriebsbeleuchtungsstaumlrke

493 kullanma ccedilarpanı (bir referans yuumlzeyi iccedilin bir doumlşemin) Referans yuumlzeyine duumlşen ışık akısının doumlşemdeki her bir lambanın ışık akılarının toplamına oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-09-51 Fr facteur drsquoutilisation Ing uzilization factor coefficient of utilization Alm Beleuchtungswirkungsgrad


494 kurtarıcı lambası Kurtarma işlemleri iccedilin yapılmış erke kaynağı kendine bağlı taşınabilir maden ocağı lambası

CIE 845-10-55 Fr lampe de sauveteur Ing mine rescue luminaire Alm Rettungsleuchte fuumlr Grubenwehrmannschaften

495 kuşaksal akı (bir kaynağın bir kuşak iccedilin) Kuşağın uumlst ve alt sınırlarını goumlren katı accedilılardaki toplanık akılar arasındaki ayrım

CIE 845-09-32 Fr flux zonal Ing zonal flux Alm Zonenlichtstrom

496 kutuplanmış ışınım Yayımlanma doğrultusuna dik olan elektromanyetik alanı belli doğrultularda youmlnlendirilmiş olan ışınım

Not Kutuplama doğrusal elipsel ya da dairesel olabilir

CIE 845-01-10 Fr rayonnement polariseacute Ing polarized radiation Alm polarisierte Strahlung

497 kuumlresel ışınımlanma (verilmiş bir suumlre iccedilin bir noktada) (Heo Ho) Verilen noktada erkesel kuumlresel aydınlığın zamana goumlre verilmiş suumlreye yayılmış entegrali

CIE 845-01-45 Fr exposition spheacuterique eacutenergeacutetique fluence eacutenergeacutetique Ing radiant spherical exposure radiant fluence Alm Raumbestrahlung Energiefluenz


L

498 lamba Optik bir ışınım ve genelde goumlruumlnuumlr bir ışınım uumlretmek uumlzere oluşturulmuş olan kaynak

Not Bu terim kimi zaman belli ışıklık tuumlrlerini anlatmak iccedilin de kullanılır

bkz akkor elektrik lambası akkor lamba alccedilak basınccedillı cıva buharlı lamba alccedilak basınccedillı sodyum buharlı lamba alevli guumlvenlik lambası başlatıcılı fluumlorışıl lamba başlatıcısız fluumlorışıl lamba boşalmalı lamba boşluklu akkor lamba dara lambası el lambası elektronik flaş lambası elektroışılışıyıcı lamba flaş lambası fluumlorışıl lamba fotografccedilı lambası gaz atmosferli lamba guumlnışığı lambası halojen akkor lamba halojen lamba hava basınccedillı jeneratoumlrluuml lamba ışıltı lambası ikincil oumllccediluumln lamba kara ışık lambası karbon telli lamba karışık ışıklı lamba kurtarıcı lambası kısa yay lambası kızılaltı lambası madenci lambası merkez telli lamba metal halojenuumlrluuml lamba metal telli lamba mikrop kırıcı lamba moroumltesi lambası oumllccediluumln ccedilalışma lambası oumln ısıtmalı lamba oumln ısıtmasız lamba optik duumlzenli lamba projeksiyon lambası projektoumlr lambası referans lambası soğuk katotlu lamba sıcak katotlu lamba tanımlı ışık demeti lambası tayf lambası tungsten telli lamba tungsten şeritli lamba uzun yay lambası Wood ışığı lambası yansıtıcılı lamba yay lambası yuumlksek basınccedillı cıva buharı lambası yuumlksek basınccedillı sodyum buharı lambası yuumlksek yeğinlikli boşalmalı lamba şapka lambası

CIE 845-07-03 Fr lampe Ing lamp Alm Lampe

499 lamba bağlayıcı Uygun bir biccedilimde yalıtılmış ve yumuşak (ccedilok telli) iletkenlere bağlanmış elektrik geccedilişlerini kapsayan ve lambanın besleyici elektrik devresine bağlanmasını sağlayan fakat mekanik bağlantıyı iccedilermeyen duumlzen

CIE 845-08-25 Fr connecteur (de lampe) Ing (lamp) connector Alm (Lampen-) Anschlusselement

500 lamba gerilimi bkz yanma gerilimi

501 lambert bkz kandela boumlluuml metrekare


502 Lambert yasası kosinuumls yasası Erkesel ya da ışıksal ışıklılığın yuumlzeyin uumlzerindeki yarı kuumlrenin tuumlm doğrultuları iccedilin aynı kaldığı (değişmediği) bir yuumlzey parccedilacığı iccedilin I(θ) = Inmiddotcosθ dır Burda I(θ) ve In yuumlzey parccedilacığının normali ile θ accedilısı yapan bir doğrultudaki ve yuumlzeyin normali doğrultusundaki erkesel ya da ışıksal yeğinliklerdir

CIE 845-04-56 Fr loi (du cosinus) de Lambert Ing Lambertrsquos (cosine) law Alm Lambertsches (Cosinus-) Gesetz

503 Lambert yuumlzeyi tam mat yuumlzey Yuumlzeyden gelen ışınımın Lambertrsquoin kosinuumls yasasına uygun bir accedilısal dağılımı olan duumlşuumlncel yuumlzey

Not Bir Lambert yuumlzeyi iccedilin M = πL dir Bu eşitlikte M erkesel ya da ışıksal uyarıcılık ve L de erkesel ya da ışıksal ışıklılıktır

CIE 845-04-57 Fr surface lambertienne Ing lambertian surface Alm Lambertflaumlche vollkommen matte Flaumlche

504 lazer Uyarılmış yayımla oluşan koheran optik bir ışınım yayımlayan kaynak

CIE 845-04-39 Fr laser Ing laser Alm Laser

505 LCD bkz sıvı kristal displey

506 LED bkz ışık yayımlayıcı diod

507 luumlks (lux) luumlmen boumlluuml metrekare

Işıksal aydınlığın SI birimi 1 m2 yuumlzey uumlzerine duumlzguumln dağılmış 1 luumlmen ışık akısının oluşturduğu aydınlık

1 lx = 1 lmm2

Not Metre sistemine uymayan amerikan laquofoot candleraquo biriminin buumlyuumlkluumlğuuml şoumlyledir 1 fc = 10764 lx


CIE 845-01-52 Fr lux Ing lux Alm Lux

508 luumlksmetre bkz aydınlıkoumllccediler

509 luumlmen (lm) Işıksal akının SI birimi Luumlmen ışık yeğinliği 1 kandela olan tekduumlze (uumlniform) noktasal bir kaynağın birim katı accedilı (steradyan) iccediline yayımladığı ışık akısıdır

CIE 845-01-51 Fr lumen Ing lumen Alm Lumen

510 luumlmen boumlluuml metrekare bkz luumlks

511 luumlmenmetre bkz ışık akısı oumllccediler

M

512 maden ocağı ışıklığı Bir yeraltı maden ocağının herhangi bir yerinde aydınlatmaya yarayan kılıflı ve olası olarak akuumlmuumllatoumlrluuml ışıklık

CIE 845-10-49 Fr luminaire de mine Ing mine luminaire Alm Grubenleuchte


513 madenci lambası Bir yeraltı maden ocağına inen her madenci iccedilin kullanılması zorunlu olan erke kaynağı bitişik maden ışıklığı

CIE 845-10-50 Fr lampe de mineur Ing minerrsquos (personal) lamp Alm (persoumlnliche) Bergmannsleuchte

514 masa ışıklığı masa lambası Bir mobilya uumlzerine koyulmak iccedilin tasarlanmış kısa ayaklı taşınabilir ışıklık

CIE 845-10-21 Fr luminaire de table lampe de table lampe portative Ing table lamp Alm Tischleuchte

515 masa lambası bkz masa ışıklığı

516 mekaniksel ışılışıma Mekanik guumlccedil etkisi ile oluşmuş ışılışıma

CIE 845-04-29 Fr triboluminescence Ing triboluminescence Alm Tribolumineszenz

517 mercekli projektoumlr Işık demetinin accedilısal buumlyuumlkluumlğuuml bazan lambanın ve merceğin bağıl yer değiştirmesi ile ayarlanabilen yansıtıcılı ya da yansıtıcısız basit mercekli projektoumlr

CIE 845-10-44 Fr projeteur agrave lentille Ing lens spotlight Alm Linsen-Scheinwerfer

518 merkez telli lamba oumln odaklamalı lamba Işık kaynağı yapım sırasında dip ile buumltuumlnleşmiş roumlperlere goumlre belirlenmiş bir konuma getirilmiş olan akkor lamba

CIE 845-07-36 Fr lampe preacutefocus lampe agrave filament centreacute Ing prefocus lamp Alm Prefocus-Lampe Einstellampe


519 merkezsel fovea bkz fovea

520 metal halide lamba bkz metal halojenuumlrluuml lamba

521 metal halojenuumlrluuml lamba metal halide lamba Işığının buumlyuumlk boumlluumlmuuml bir metal buharı ve halojenuumlr ayrışması uumlruumlnleri karışımının ışınımından oluşan yuumlksek yeğinlikli boşalmalı lamba

Not Ampuluuml ışılışıyıcı oumlzdekle kaplı ya da saydam olan tuumlrleri iccedilin aynı terim kullanılır

CIE 845-07-25 Fr lampe aux halogeacutenures meacutetalliques Ing metal halide lamp Alm Metall-Halogenid-Lampe

522 metal telli lamba Işık kaynağı metal bir telden yapılmış akkor lamba Tel biccedilimi duumlz tek kıvrımlı ya da ccedilift kıvrımlı olabilir

CIE 845-07-06 Fr lampe agrave filament meacutetallique Ing metal filament lamp Alm Metalldrahtlampe

523 metamer renk uyartıları Tayfsal yapıları değişik uumlccediltuumlrsel bileşenleri aynı olan renk uyartıları

Not Bu oumlzellik laquometamerlikraquo olarak soumlylenir

CIE 845-03-05 Fr stimulus de couleur meacutetamegraveres meacutetamegraveres Ing metameric colour stimuli metamers Alm bedingt-gleiche Farbreize metamere Farbreize

524 mikrop kırıcı ışınım Hastalık yapan mikro organizmayı (mikropları) oumllduumlrebilen optik ışınım

CIE 845-06-20 Fr rayonnement germicide Ing germicidal radiation Alm keimtoumltende Strahlung


525 mikrop kırıcı lamba Ampuluuml mikrop kırıcı moroumltesi-C ışınımları geccediliren alccedilak basınccedillı cıva buharlı lamba

CIE 845-07-53 Fr lampe germicide Ing bactericidal lamp germicidal lamp Alm Entkeimungslampe

526 moroumltesi ışınım Dalga boyları goumlruumlnuumlr ışınımınkinden daha kısa olan optik ışınım

Not Moroumltesi ışınımda 100~400 nm arası boumllge uumlccedile ayrılır UV-A 315400nm UV-B 280315 nm UV-C 100280 nm

CIE 845-01-05 Fr rayonnement ultraviolet Ing ultraviolet radiation Alm ultraviolette Strahlung

527 moroumltesi lambası Işık niteliğinin oumlnemli sayılmadığı daha ccedilok moroumltesi ışınımlar bakımından zengin yapay kaynak

Not Bu lambanın ışıbiyoloji ışıkimya ve ışıotamada kullanılan değişik tipleri vardır

CIE 845-07-52 Fr eacutemetteur (agrave rayonnement) ultraviolet lampe agrave ultraviolet Ing ultraviolet lamp Alm Ultraviolett-Strahler Ultraviolet-Lampe


N

528 neperien tayfsal iccedil geccediliricilik yoğunluğu neperien tayfsal soğuruculuk (yayıcı olmayan bağdaşık (homojen) ince bir katmanın) [An(λ) B(λ)]

Tayfsal iccedil geccedilirme ccedilarpanının tersinin neperien logaritması

CIE 845-04-84 Fr densiteacute optique interne neacutepeacuterienne par transmission absorbance spectrale

neacutepeacuterienne Ing Nepierian spectral internal transmittance density Nepierian spectral

absorbance Alm spektrales natuumlrliches Absorptionsmass

529 neperien tayfsal soğurma katsayısı (yayıcı olmayan bağdaşık (homojen) bir ortamın) (an(λ))

Bir ortamın bir katmanının tayfsal iccedil geccedilirme ccedilarpanının tersinin neperien logaritmasının bu katmanı geccedilen bir ışınım demetinin geccediltiği bu yolun uzunluğuna boumlluumlnmesi ile elde edilen katsayı

CIE 845-04-85 Fr coefficient drsquoabsorbtion spectral neacutepeacuterien Ing Nepierian spectral absorption coefficient Alm spektraler natuumlrlicher Absorptionskoeffizient

530 neperien tayfsal soğuruculuk bkz neperien tayfsal iccedil geccediliricilik yoğunluğu (geccedilme ile)

531 nesne-renk Bir nesneninmiş gibi algılanan renk

CIE 845-02-19 Fr couleur-objet Ing object-colour Alm gebundene Farbe

532 nit bkz kandela boumlluuml metrekare

533 nokta ışıklığı spot Işık ccedilıkış accedilıklığı genellikle 20 santimetreyi geccedilmeyen ışık demetinin tepe accedilısı 20deg yi geccedilmeyen ve yoğun bir ışık demeti yayımlayan projektoumlr

CIE 845-10-27 Fr spot Ing spotlight Alm Punktstrahler


534 noktasal aydınlatma Yayınık aydınlıktan kaccedilınarak sınırlı bir yuumlzeyin ya da bir nesnenin aydınlık duumlzeyini ccedilevresine goumlre guumlccedilluuml bir biccedilimde yuumlkseltmeye youmlnelik aydınlatma

CIE 845-09-22 Fr eacuteclairage ponctuel Ing spotlighting Alm Anstrahlung

535 noktasal kaynak Kaynak ile ışınımladığı yuumlzey arasındaki uzaklığa oranla boyutu oumllccedilme ve hesaplarda oumlnemsenemiyecek derecede kuumlccediluumlk olan ışınım kaynağı

Not Tuumlm doğrultulara aynı yeğinlikte ışınım yayımlayan noktasal kaynağa ldquoizotrop noktasal kaynakrdquo ya da ldquotekduumlze noktasal kaynakrdquo denir

CIE 845-01-19 Fr source ponctuelle Ing point source Alm punktartige Strahlungsquelle

536 noktasal parıltı Boyutu farkedilemiyecek derecede uzakta olan (nokta gibi algılanan) bir kaynağa bir goumlzlemcinin doğrudan doğruya bakmasında ortaya ccedilıkan buumlyuumlkluumlk Noktasal parıltı bu ışık kaynağının goumlzlemcinin goumlzbebeğinden geccedilen ve goumlzle kaynağı birleştiren doğruya dik olan duumlzlem uumlzerinde oluşturduğu aydınlık duumlzeyi ile oumllccediluumlluumlr

CIE 845-01-59 Fr eacuteclat apparent Ing point brilliance Alm Punkthelle

537 normal katotsal duumlşuumlş Katotun etken yuumlzeyi uumlzerindeki akım yoğunluğu değişmezken boşalma akımından bağımsız olan katotsal duumlşuumlş

CIE 845-07-14 Fr chute cathodique normale Ing normal cathode fall Alm normaler Kathodenfall


O

538 olanaklı guumlneşlenme suumlresi (verilmiş bir yerde) Verilmiş bir doumlnemde guumlneşin dağlar ağaccedillar yapılar ve benzeri engelleri de hesaba katan gerccedilek ufuk uumlzerinde bulunduğu zaman aralıklarının toplamı

CIE 845-09-95 Fr dureacutee possible drsquoensoleillement Ing possible sunshine duration Alm moumlgliche Sonnenscheindauer

539 opal ampul Kalınlığının tuumlmuuml ya da bir boumlluumlmuuml ışığı yayındıran oumlzdekten yapılmış ampul

CIE 845-08-09 Fr ampoule opale Ing opal bulb Alm Truumlbglaskolben Opalglaskolben

540 opalleştirilmiş ampul İccedilten ya da dıştan ince bir yayındırıcı katman ile kaplanmış ampul

CIE 845-08-10 Fr ampoule opaliseacutee Ing coated bulb Alm beschichteter Kolben

541 optik duumlzenli lamba Ampuluuml biri yansıtıcı goumlrevini goumlren kalıplanmış belli bir optik duumlzen oluşturan iki cam parccediladan oluşmuş lamba

CIE 845-07-38 Fr lampe agrave optique incorporeacutee lampe en verre presseacute Ing pressed glass lamp Alm Pressglaslampe

542 optik geccediliricilik yoğunluğu (Dτ) Geccedilme ccedilarpanının tersinin ondalık logaritması

CIE 845-04-66 Fr densiteacute optique par transmission Ing transmittance (optical) density Alm optische Dichte bei Transmission


543 optik geriverim (bir ışıklığın) Işıklığın toplam akısının ışıklığın iccedilinde bulunan lamba ya da lambaların ışıklığın iccedilindeyken yayımladıkları ışık akısı toplamına oranı

Not İccedilinde yalnızca akkor lamba bulunan ışıklıkların optik geriverimi ile standart geriverimi uygulamasal olarak aynıdır

CIE 845-09-38 Fr rendement optique Ing optical light output ratio Alm Leuchtenwirkungsgrad optischer Wirkungsgrad

544 optik ışınım Dalga boyları yaklaşık olarak 1 nanometreden kuumlccediluumlk olan x ışınımları ile dalga boyları yaklaşık olarak 1 milimetreden buumlyuumlk olan radyoelektrik dalgaları arasında kalan elektromanyetik ışınımlar

CIE 845-01-02 Fr rayonnement optique Ing optical radiation Alm optische Strahlung

545 optik yansıtıcılık yoğunluğu [Dp] Yansıtma ccedilarpanının tersinin ondalık logaritması

CIE 845-04-65 Fr densiteacute optique par reacuteflexion Ing reflectance (optical) density Alm optische Dichte bei Reflexion

546 optik yansıtıcılık yoğunluk ccedilarpanı [Dr] Yansıtıcılık ccedilarpanının tersinin ondalık logaritması

CIE 845-04-67 Fr - Ing reflectance factor (optical) density Alm optische Dichte fuumlr den Reflexionsfaktor

547 optik yaygınlık bkz geometrik yaygınlık ile ilgili Not


548 optimal renk uyartıları en yuumlksek renk uyartıları Hiccedil bir dalga boyu iccedilin tayfsal ışıklılık ccedilarpanlarından hiccedil biri 1 den buumlyuumlk olmamak uumlzere her tuumlrsellik iccedilin ışıksal ışıklılık ccedilarpanı olanaklı en yuumlksek değerde olan nesnelerin nesne-renk uyartıları

Not 1- Genelde bu uyartılar tayfsal ışıklılık ccedilarpanları 1 ve 0 dan başka değeralmayan ve bu değerler arasında en ccedilok iki geccedilişi bulunan nesneler ileilgilidir

2- Bu uyartıların ışıklılık ccedilarpanları ve uumlccediltuumlrsel koordinatları fluumlorışıl olmayannesneler ile ilgili renk katısını sınırlar

3- Verilmiş bir ışıklılık ccedilarpanı iccedilin bu renk uyartıları fluumlorışıl olmayannesnelerin en yuumlksek arılık derecesini belirler

CIE 845-03-40 Fr stimulus de couleur optimaux Ing optimal colour stimuli Alm Optimalfarben

549 ortalama kuumlresel ışık yeğinliği (bir kaynağın) Işık akısının 4π steradyan katı accedilıya boumlluumlnmesi ile elde edilen kaynağın tuumlm doğrultulardaki ışık yeğinliğinin ortalama değeri

CIE 845-09-27 Fr intensiteacute lumineuse spheacuterique moyenne Ing mean spherical luminous intensity Alm mittlere raumlumliche Lichtstaumlrke

550 ortalama oumlmuumlr Oumlmuumlr denemesi yapılmış lambaların oumlmuumlr suumlreleri ortalaması Denemede lambalar belirlenmiş koşullar altında yakılır ve oumlmuumlrlerinin sona erdiği belli oumllccediluumltlere goumlre kararlaştırılır

CIE 845-07-64 Fr dureacutee de vie moyenne Ing average life Alm mittlere Lebensdauer


Ouml

551 oumllccediluumln (ışıkoumllccediluumlmsel) bkz ışıkoumllccediluumlmsel birincil oumllccediluumln ışıkoumllccediluumlmsel ccedilalışma oumllccediluumlnuuml ışıkoumllccediluumlmsel ikincil

oumllccediluumln

552 oumllccediluumln ccedilalışma lambası Işıkoumllccediluumlmsel ccedilalışma oumllccediluumlnuuml olarak yararlanmaya yarayan lamba

CIE 845-07-57 Fr lampe eacutetalon de travail Ing working standart lamp Alm Arbeitsnormallampe

553 oumlmuumlr (bir lambanın) Belirlenmiş oumllccediluumltlere goumlre kullanılması sona eren ya da sona ermiş sayılan bir lambanın bundan oumlnceki yanma suumlresi

Not Bir lambanın oumlmruuml genelde saat tuumlruumlnden verilir

CIE 845-07-61 Fr dureacutee de vie (drsquoune lampe) Ing life (of a lamp) Alm Lebensdauer (einer Lampe)

554 oumln ısıtmalı lamba Yanması iccedilin elektrotlarının oumln ısıtmasının gerekli olduğu sıcak katotlu lamba

CIE 845-07-30 Fr lampe agrave amorccedilage agrave chaud lampe agrave preacutechauffage Ing preheat lamp hot-stant lamp Alm Gluumlhstartlampe Warmstartlampe

555 oumln ısıtmasız lamba Elektrotları oumlnceden ısıtılmadan yanan boşalmalı lamba

CIE 845-07-29 Fr lampe agrave amorccedilage agrave froid lamp sans preacutechauffage Ing cold-start lamp instant-start lamp (USA) Alm Kaltstartlampe


556 oumlnodaklamalı dip Kendi duyuna takıldığında dip boumlluumlmuuml ile ilgili roumlperlere goumlre ışık kaynağını belirli bir konuma getirmeye ve boumlylece her kullanışta yinelenebilen bir merkezlemeyi sağlamak uumlzere uumlretilmiş olan ve uluslararası anlatımda P harfi ile bildirilen dip

CIE 845-08-20 Fr culot preacutefocus culot agrave preacutecentrage Ing prefocus cap prefocus base (USA) Alm Prefocus-Sockel Einstellsockel

557 oumlrtuumlcuuml Lambanın belirlenmiş bir accedilı altında goumlruumllmesini oumlnlemek uumlzere yarı geccedilirgen ya da hiccedil ışık geccedilirmeyen parccedilacıkların bir geometrik etuumld ile konumlandırılışından oluşmuş duumlzen

CIE 845-10-38 Fr paralume eacutecran-paralume Ing louvre spill shield louver Alm Abdeckung Raster

558 oumlzdeğişim katsayısı (bir yuumlzeyin erkesel ya da ışıksal ışıklılık tuumlm nokta ve doğrultularda aynı ise) [gs]

Bir yuumlzeyin erkesel ya da ışıksal akısının kendi uumlzerine duumlşen boumlluumlmuumlnuumln yuumlzeyin erkesel ya da ışıksal uyarıcılığına oranı

Not Bir duumlzlem eğri ile sınırlanmış ve bu eğrinin iccedilinde bulunduğu duumlzlemin yalnızca bir yanında bulunan bir yuumlzeyin oumlzdeğişim katsayısı yuumlzey alanından sınırlayıcı eğri alanının ccedilıkarılması ile bulunur (Tanımda ve notta yuumlzeyin duumlzlem olmadığı duumlşuumlnuumllmelidir)

CIE 845-09-74 Fr coefficient drsquoauto-eacutechange Ing self-exchange coefficient Alm Eigenaustauschkoeffizient

559 oumlzel stuumldyo projektoumlruuml Yarı yeğinlikte ışık demeti accedilısı 100deg kuumlccediluumlk olan ve toplam accedilısal genişliği belirlenmiş ışıklık

CIE 845-10-42 Fr reacuteflecteur diffusant speacutecial Ing special studio floodlight Alm spezieller Studio-Scheinwerfer


560 oumlzguumlvenli ışıklık Guumlvenliği kendinden guumlvenli elektrik devrelerinin kullanılmış olmasından kaynaklanan maden ocağı ışıklığı

CIE 845-10-61 Fr luminaire de seacutecuriteacute intrinsegraveque Ing instrinsically safe luminaire Alm eigensichere Leuchte

P

561 paralel elektrot ısınması (boşalmalı bir lambanın) Ayrı devreler ile beslenen elektrotların yer aldığı bir boşalmalı lambada elektrotların ısınma biccedilimi

CIE 845-07-72 Fr chauffage en parallegravele des eacutelectrodes Ing parallel cathode heating Alm Parallelheizung einer Kathode

562 paralel elektrot oumln ısınması (boşalmalı bir lambanın) Ayrı devreler ile beslenen elektrotların yer aldığı bir boşalmalı lambada elektrotların oumln ısınma biccedilimi

CIE 845-07-73 Fr preacutechauffage en parallegravele des eacutelectrodes Ing parallel cathode preheating Alm Parallelvorheizung einer Kathode

563 parıltı Bir yuumlzeyin az ya da ccedilok ışık yayımlar goumlruumlnmesine bağlı goumlrsel duyulanma verisi

Not Bu veri oumlznel bir kavrama bağlı ve ışıkoumllccediluumlmsel bir buumlyuumlkluumlk (fiziksel bir buumlyuumlkluumlk) olan ışıklılığın yaklaşık ruhduyumsal (psikosansoriyel) karşılığıdır

CIE 845-02-28 Fr luminositeacute Ing brightness luminosity Alm Helligkeit


564 parıltı eşlemeli ışıkoumllccediler Aynı anda (eşzamanlı) goumlruumllen bir oumllccediluumlştuumlrme alanı boumlluumlmleri arasında parıltı eşlemesi ayarlamasının kullanıldığı goumlrsel ışıkoumllccediler

CIE 845-05-20 Fr photomegravetre agrave eacutegalisation de luminositeacute Ing equality of brightness photometer Alm Gleichheitsphotometer

565 parıltılı Yuumlksel parıltı değerlerini belirtmek iccedilin kullanılan sıfat

CIE 845-02-29 Fr lumineux Ing bright Alm hell

566 parlaklık (bir yuumlzeyin) Yuumlzeyin seccedilici doğrultusal oumlzelliklerinden oumltuumlruuml yuumlzeyde imiş gibi goumlruumlnen ışıklı nesne goumlruumlntuumllerinin oluştuğu yuumlzey yansıtsal oumlzelliği

CIE 845-04-73 Fr brillant luisance (drsquoune surface) Ing gloss (of a surface) Alm Glanz (einer Flaumlche)

567 parlaklıkoumllccediler Parlaklık oumlzellikleri goumlsteren bir yuumlzeyin değişik ışıkoumllccediluumlmsel oumlzelliklerini oumllccedilmeye yarayan aygıt

CIE 845-05-30 Fr luisancemegravetre Ing glossmeter Alm Glanzmeter

568 patlama korumalı ışıklık Patlama korumalı kılıfların oumlzelliklerini belirleyen youmlnetmeliklere uygun olan ve patlama tehlikesi olan boumllgelerde kullanılan ışıklık

CIE 845-10-07 Fr luminaire antideacuteflagrant Ing flameproof luminaire explosion-proof luminaire (USA) Alm explosiongeschuumltzte Leuchte


569 pencere Bir yapının dış kabuğunda guumlnışığının girmesi iccedilin oluşturulmuş duumlşey ya da yaklaşık olarak duumlşey accedilıklıklar

CIE 845-09-103 Fr fenecirctre Ing window Alm Fenster

570 piroelektrik alıcı Kimi dielektrik oumlzdeklerin ısısal değişim altında oluşturduğu anlık elektriksel kutuplaşma ya da doğal olmayan biccedilimde oluşturulmuş uzun suumlreli kutuplaşma değişim hızını kullanarak ccedilalışan optik ışınım ısısal alıcı

CIE 845-05-49 Fr reacutecepteur pyroeacutelectrique Ing pyroelectric detector Alm pyroelektrischer Emfaumlnger

571 Planck ışıyıcısı kara cisim Gelen tuumlm ışınımları dalga boyları doğrultuları ve kutuplaşma durumları ne olursa olsun tuumlmuumlyle soğuran ısısal duumlşuumlncel ışıyıcı Bu tuumlm dalga boyları ve tuumlm doğrultularda verilmiş bir sıcaklıkta ve ısısal denge durumunda bir ısısal ışıyıcı iccedilin erkesel tayfsal ışıklılık yoğunluğu en yuumlksek olan ısısal ışıyıcıdır

CIE 845-04-04 Fr radiateur de Planck corps noir Ing Planckian radiator blackbody Alm Planckscher Strahler schwarzer Koumlrper

572 Planck yasası Dalga boyu ve sıcaklık fonksiyonunda bir Planck ışıyıcısının erkesel tayfsal ışıklılık yoğunluğunu veren yasa

CIE 845-04-05 Fr loi de Planck Ing Planckrsquos law Alm Plancksches Gesetz

573 Planckrsquoın geometrik yeri bkz kara cisimler yeri

574 polarize ışınım bkz kutuplanmış ışınım


575 pozoumllccediler Bir fotoğraf makinesinin poz verilerini doğru olarak belirlemeye yarayan aygıt

CIE 845-05-29 Fr posemegravetre Ing exposure meter Alm Belichtungsmesser

576 profil projektoumlruuml Kesin sınırlı ve bu sınırları siluet oluşturan maskeler (oumlrtuumlcuumller) kaşlar (saklayıcılar) ve oumlzel diyaframlar ile değiştirilebilen ışık demeti veren projektoumlr

CIE 845-10-46 Fr projecteur de silhouettes Ing profile spotlight Alm Profil-Scheinwerfer

577 projeksiyon lambası Perde uumlzerinde devingen ya da durağan goumlruumlntuumller oluşturmayı sağlamak uumlzere bir optik duumlzen ile kullanılmaya elverişli ışık kaynağı olabildiğince toplanarak yoğunlaştırılmış lamba

CIE 845-07-41 Fr lampe de projection Ing projection lamp Alm Projektionslampe

578 projektoumlr Sınırlı bir katı accedilı iccedilinde yuumlksek bir ışık yeğinliği elde etmek uumlzere ışığın yansıması (yansıtıcı) ya da kırılmasından (mercek) yararlanılmış olan ışıklık

bkz aynalı projektoumlr dekor projektoumlruuml Fresnel mercekli projektoumlr ışıklandırma projektoumlruuml mercekli projektoumlr profil projektoumlruuml

CIE 845-10-25 Fr projecteur Ing projector Alm Scheinwerfer Strahler (-Leuchte)

579 projektoumlr lambası Işık kaynağı seccedililmiş doğrultularda ışık yollamayı sağlayacak bir optik duumlzene uyacak biccedilimde oluşturulmuş lamba

Not Bu terim ışıklandırmada stuumldyo ışıklıklarında vb ccedileşitli amaccedillarla kullanılan değişik tuumlrden lambaları anlatır

CIE 845-07-40 Fr lampe pour projecteur Ing projector lamp Alm Lichtwurflampe


580 psikofizik renk Uumlccediltuumlrsel uumlccedil bileşen gibi deneysel olarak tanımlanmış değerlerle bir renk uyartısı belirlemesi

Not Soumlzuumln gelişinden anlam kesinleşiyorsa renk soumlzcuumlğuuml yalnız kullanılabilir

CIE 845-03-01 Fr couleur (phychophysique) Ing (psychophysical) colour Alm Farbvalenz

581 Purkinje olayı Buumlyuumlk dalga boylarının baskın olduğu bir renk uyartısının parıltısında kuumlccediluumlk dalga boylarının baskın olduğu bir renk uyartısının parıltısına oranla her iki uyartı ile ile ilgili tayfsal dağılımlar değişmeksizin ışıklılıkların aynı oranda azalması ile bir azalma olması Buumlyuumlk dalga boylarının baskın olduğu bu renk uyartısı parıltısının bu goumlreli azalması goumlrsel algılamanın guumlnduumlz goumlrmesini akşam goumlrmesi ya da gece goumlrmesi duumlzeyine geccedilirir

Not Guumlnduumlz goumlrmesinden akşam goumlrmesi ya da gece goumlrmesine geccediliş bağıl tayfsal ışıksal etkinlikte bir değişikliğe eşlik eder ve bu değişiklik ile en yuumlksek etkinlik dalga boyu kısa dalga boylarına doğru yer değiştirir

CIE 845-02-14 Fr pheacutenomegravene de Purkinje Ing Purkinje phenomenon Alm Purkinje-Phaumlnomen

582 purpura uyartısı Bir tuumlrsellik diyagramında noktası tuumlrsuumlz rengi goumlsteren nokta ile tayfsal yerin dalga boyları yaklaşık 380 ve 780 nanometre olan iki ucunun tanımladığı uumlccedilgen iccedilinde bulunan uyartılar

CIE 845-03-38 Fr stimulus pourpre Ing purple stimulus Alm Purpurfarben

583 purpuralar sınırı Dalga boyları 380 nm ve 780 nm olan tektuumlrsel uyartıların toplamsal karışımlarını bir tuumlrsellik diyagramında goumlsteren ccedilizgi ya da uumlccediltuumlrsel bileşenler uzayında goumlsteren duumlzlem

CIE 845-03-39 Fr limite des pourpres Ing purple boundary Alm Purpurlinie Purpurgerade


584 puslu yansımalar Bakılan nesne uumlzerinde oluşan ve karşıtlıkları azaltarak detayları tuumlmuumlyle ya da bir oranda oumlrten aynasal (duumlzguumln) yansımalar

CIE 845-02-55 Fr reacuteflexions-voile Ing veiling reflections Alm Schleierreflexionen

R

585 radyoışılışıma X ışınımıyla ışılışıma Radyoaktif bir ışınım ile ya da X ışınımı ile uumlretilmiş ışılışıma

CIE 845-04-26 Fr radioluminescence Ing radioluminescence Alm Radiolumineszenz

586 Rayleigh yayınması (bir ortamda) Bir ışınımın dalga boyundan daha ufak parccedilacıklar bulunan bir ortamdan geccedilmesiyle olan yayınma

CIE - Fr diffusion de Rayleigh (dans un milieu) Ing Rayleigh scatter (in a medium) Alm Rayleigh-Streuung (in einem Medium)

587 referans aydınlatması Kendi ccedilevresinde bir işin standart A ışıklayıcısı ile kutuplanmamış ve tam yayınık aydınlatması

CIE 845-09-61 Fr eacuteclairage de reacutefeacuterence Ing reference lighting Alm (diffuse) Bezugsbeleuchtung


588 referans durultucusu Standartlaştırılmış koşullarda durultucuların denenmesi oumllccediluumln lambaların seccedililmesi ve lambaların uumlretim sırasında denetlenmesi iccedilin bir standart oumllccediluumlştuumlrme aygıtı oluşturmak uumlzere oumlzel olarak yapılmış enduumlktif tipte durultucu

CIE 845-08-36 Fr ballast de reacutefeacuterence Ing reference ballast Alm Referenz-Vorschaltgeraumlt

589 referans ışıklayıcısı Oumlteki ışıklayıcıların karşılaştırıldığı ışıklayıcı

Not Renklerin yeniden oluşturulması iccedilin kullanılan ışıklayıcılar durumunda başka oumlzel bir accedilıklama gerekebilir

CIE 845-02-60 Fr illuminant de reacutefeacuterence Ing reference illuminant Alm Bezugslichtart

590 referans lambası Durultucu denemesi iccedilin seccedililmiş boşalmalı lamba Bu lambanın elektriksel oumlzellikleri belirlenmiş koşullarda bir referans durultucusuna bağlandığında buna oumlzguuml tanımlarda aranan değerlere yakın değerler alır

CIE 845-07-55 Fr lamp de reacutefeacuterence Ing reference lamp Alm Referenzlampe

591 referans renk uyartıları birincil renk uyartıları Uumlccediltuumlrsel bir dizgenin dayandığı bu dizgeye temel oluşturan uumlccedil renk uyartısı takımı

CIE 845-03-21 Fr stimulus de couleur de reacutefeacuterence Ing reference colour stimuli Alm Primaumlrvalenzen

592 referans yuumlzeyi Uumlzerinde aydınlığın oumllccediluumllduumlğuuml ya da belirlendiği tanımlandığı yuumlzey

CIE 845-09-49 Fr surface de reacutefeacuterence Ing reference surface Alm Bezugsflaumlche Messflaumlche


593 renk bkz algılanmış renk ana renk ara renk ayrı algılanmış renk bağıl doymuşluk

bağıl renklilik birlikte algılanmış renk delik rengi ışık rengi ışımayan nesne rengi nesne-renk psikofizik renk renk tuumlruuml tuumlrsel doymuşluk tuumlrsel renk tuumlrsuumlz renk yuumlzey rengi

594 renk atlası Oumlzel kurallar uyarınca tanımlanmış ve duumlzenlenmiş renk oumlrnekleri koleksiyonu

CIE 845-03-27 Fr atlas des couleur Ing colour atlas Alm Farbatlas Farbenkarte

595 renk ccedilarpıklaşması bkz ışıklayıcı algılanmış renk ccedilarpıklaşması toplam algılanmış renk ccedilarpıklaşması

uymada algılanmış renk ccedilarpıklaşması

596 renk denklemi İki renk uyartısı arasındaki eşitliğin cebirsel ya da vektoumlryel olarak goumlsterilmesi Bu uyartılardan biri oumlrneğin uumlccedil referans renk uyartısının toplamsal karışımı olabilir

CIE 845-03-24 Fr eacutequation chromatique Ing colour equation Alm Farbabgleichung

597 renk eşleme Bir renk uyartısını verilmiş bir renk uyartısı ile aynı algılanmış rengi verecek duruma getirme eylemi

CIE 845-03-16 Fr eacutegalisation de couleur Ing colour matching Alm Farbabgleich

598 renk goumlrme sapaklığı Renkleri ya da bunlardan bazılarını ayırdetme yeteneğinin azlığı olarak beliren goumlrme sapaklığı

bkz ccediliftrenkccedilillik sapak uumlccedilrenkccedilillik tekrenkccedilillik

CIE 845-02-13 Fr vision anormale des couleur dyschromatopsie Ing defective colour vision Alm Farbenfehlsichtigkeit


599 renk katısı Yuumlzey renklerini iccedileren tuumlrsel uzay boumlluumlmuuml

CIE 845-03-26 Fr solide des couleur Ing colour solid Alm Farbkoumlrper

600 renk koumlrluumlğuuml bkz tekrenkccedilillik

CIE - Fr achromatopsie Ing monochromatism Alm Achromatopsie

601 renk sıcaklığı (Tc) Işınımı verilmiş bir renk uyartısı ile aynı tuumlrsellikte bulunan Planck ışıyıcısının sıcaklığı

Not ldquoTers renk sıcaklığırdquo deyimi de kullanılmaktadır

CIE 845-03-49 Fr tempeacuterature de couleur Ing colour temperature Alm Farbtemperatur

602 renk tuumlruuml tuumlr Bir yuumlzeyin kırmızı sarı yeşil ya da mavi algılanmış renklerden birinde ya da bunlardan tuumlmler olmayan ikisinin algılanmış karışımında goumlruumlnmesi ile nitelenen goumlrsel duyulanma verisi

Not Guumlnluumlk dilde kullanılan renk soumlzcuumlğuuml ile aydınlatma dilinde kullanılan renk soumlzcuumlğuuml arasında oumlnemli bir ayrım vardır Aydınlatma dilinde renk beyaz gri ve siyahı da kapsar Konuşma dilinde de siyah gri ya da beyaz renklerden soumlzedilir Bu yabancı dillerde de boumlyledir Ancak aydınlatma dilinde beyaz gri ve siyahta bulunmayan renksel bir oumlzelliği ayrı bir soumlzcuumlk ile anlatmak zorunludur Bunun iccedilin aydınlatma ile ilgili ccedilevrelerde kullanılan terim ldquorenk tuumlruumlrdquo duumlr Burdan yola ccedilıkarak tuumlrsel renkler ve tuumlrsuumlz renkler ayrımı yapılabilir Genel anlamda renk ile değil de rengin yalnızca tuumlr boyutu ile ilgili kavramları anlatan terimlerde de renk yerine renk tuumlruuml tuumlrsel renk ya da kısaca tuumlr soumlzcuumlğuumlnuumln kullanılması gerekir Oumlrneğin ışık tayfında yalnızca tuumlrsel renkler vardır ve bunları birbirinden tuumlr ayrımları ayırır O halde tayfsal dağılım ayrımları etkisinin baskın olduğu duyartı etkileri ile oluşan uymaya renksel uyma değil tuumlrsel uyma demek gerekir Bunun gibi tek renkli ışınım yerine tektuumlrsel ışınım uumlccedil renksel koordinatlar yerine uumlccediltuumlrsel koordinatlar renksel doymuşluk yerine tuumlrsel doymuşluk renksellik yerine tuumlrsellik demek gerekir


CIE 845-02-35 Fr teinte tonaliteacute (chromatique) Ing hue Alm Buntton

603 renk uyartı fonksiyonu renk uyartı tayf eğrisi (ϕλ(λ)) Bir renk uyartısının erkesel ışıklılık ya da erkesel akı gibi bir erkesel buumlyuumlkluumlğuumln dalga boyu fonksiyonunda tayfsal yoğunluğu ile anlatımı

CIE 845-03-03 Fr courbe spectrale drsquoun stimulus de couleur Ing colour stimulus function Alm Farbreizfunktion

604 renk uyartıları toplamsal karışımı Değişik renk uyartısının ağtabakada ayrı ayrı algılanamayacak bir biccedilimde toplanarak bir uyartı oluşturmaları

CIE 845-03-15 Fr meacutelange additif de stimulus de couleur Ing additive mixture of colour stimuli Alm additive Farbmischung

605 renk uyartısı Goumlze girerek tuumlrsel ya da tuumlrsuumlz bir renk duyulanması oluşturan goumlruumlnuumlr ışınım

CIE 845-03-02 Fr stimulus de couleur Ing colour stimulus Alm Farbreiz

606 renk uyartısı bağıl tayf eğrisi bkz bağıl renk uyartı fonksiyonu

607 renkli ampul Renkli camdan yapılmış ampul ya da renksiz camdan yapılmış ve iccedili ya da dışı saydam ya da yayındırıcı renkli bir katman ile kaplanmış ampul

CIE 845-08-13 Fr ampoule coloreacutee Ing coloured bulb Alm gefaumlrbter Kolben


608 renkoumllccediler Bir renk uyartısının uumlccediltuumlrsel bileşenlerinin değerleri gibi bir takım renkoumllccediluumlmsel buumlyuumlkluumlkleri oumllccedilmeye yarayan aygıt

CIE 845-05-18 Fr colorimegravetre Ing colorimeter Alm Farbmessgeraumlt

609 renkoumllccedilme Renklerin bir uzlaşmalar buumltuumlnuuml uumlzerine kurulu olarak oumllccediluumllmesi

CIE 845-05-10 Fr colorimeacutetrie Ing colorimetry Alm Farbmessung

610 renkoumllccediluumlmsel arılık [pc]

pc = Ld (Ln + Ld) ilişkisi ile tanımlanmış buumlyuumlkluumlk Burada Ld ve Ln toplamsal karışım ile soumlz konusu renk uyartısına eşit bir uyartı oluşturacak olan tektuumlrsel uyartı ve belirlenmiş tuumlrsuumlz uyartının ışıksal ışıklılıklarıdır (Ld tektuumlrsel uyartı ışıklılığı)

Not 1- Purpura uyartıları iccedilin bkz arılık 1 Not 2- CIE 1931 renkoumllccediluumlmsel referans dizgesinde renkoumllccediluumlmsel arılık pc uyartı

arılığı pe ye pc = pemiddotydy eşitliği ile bağlanmıştır Burda yd ve y y ekseniuumlzerindeki tektuumlrsel uyartı ve soumlz konusu renk uyartısının uumlccediltuumlrselkoordinatlarıdır

3- CIE 1964 renkoumllccediluumlmsel referans dizgesinde pc10 2 numaralı notta verileneşitlik ile tanımlarınır Bu durumda pe yd ve y pe10 yd10 ve y10 ile yerdeğiştirir

CIE 845-03-47 Fr pureteacute colorimeacutetrique Ing colorimetric purity Alm spektraler Leuchtdichteanteil

611 renkoumllccediluumlmsel ccedilarpıklaşma bkz ışıklayıcı iccedilin renkoumllccediluumlmsel ccedilarpıklaşma toplam renkoumllccediluumlmsel ccedilarpıklaşma

uymada renkoumllccediluumlmsel ccedilarpıklaşma


612 renkoumllccediluumlmsel fonksiyonlar (uumlccediltuumlrsel bir dizgenin) Bir tektuumlrsel uyartının erkesel akısı aynı olan uumlccediltuumlrsel bileşenleri

Not 1- Dalga boyu verilmiş bir ışınım iccedilin ışıkoumllccediluumlmsel uumlccedil fonksiyonaldquorenkoumllccediluumlmsel katsayılarrdquo denir Bunlara daha oumlnce ldquotayfsal uumlccediltuumlrselbileşenlerrdquo deniyordu

2- Renkoumllccediluumlmsel fonksiyonlar bir renk uyartısının tayfsal eğrisinden yolaccedilıkarak uumlccediltuumlrsel bileşenlerini hesaplamada kullanılabilir

3- CIE renkoumllccediluumlmsel referans dizgesinde renkoumllccediluumlmsel fonksiyonlar )(λx )(λy )(λz ve )()()( 101010 λλλ zyx simgeleri ile goumlsterilir

CIE 845-03-23 Fr fonctions colorimeacutetriques Ing colour-matching functions Alm Spektralwertfunktionen

613 renksel doymuşluk (eski terim) Tuumlm duyulanma iccedilinde arı tayfsal (tektuumlrsel) renk oranını değerlendirmeyi sağlayan goumlrsel duyulanma verisi

Not Bu veri renkoumllccediluumlmsel bir buumlyuumlkluumlk olan ldquotayfsal renk oranırdquo nın yaklaşık ruhduyumsal (psikosansoriyel) karşılığıdır

bkz tayfsal renk yoğunluğu

CIE - Fr saturation Ing saturation Alm Saumlttigung

614 renksel geriverim Bir ışıklayıcının aydınlattığı nesnelerin renk tuumlruuml ile ilgili goumlruumlnuumlşleri uumlzerindeki etkisi Bu etki bilinccedilli ya da bilinccedilsiz olarak bir referans ışıklayıcısınca aydınlatılma durumundaki renk tuumlruuml goumlruumlnuumlşleri ile karşılaştırılır

CIE 845-02-59 Fr rendu des couleurs Ing colour rendering Alm Farbwiedergabe

615 renksel geriverim indisi [R] Deney sırasında kullanılan ışıklayıcı ile aydınlatılmış bir nesnenin psikofizik rengi ile aynı nesnenin referans ışıklayıcısı ile aydınlatılması arasındaki tuumlrsel uyum derecesinin nicel oumllccediluumlsuuml

CIE 845-02-61 Fr indice de rendu des couleurs Ing colour rendering index Alm Farbwiedergabe-Index


616 renksel parlaklık (eski terim) Renksel doymuşlukla parıltının birlikte doğurduğu goumlrsel duyulanma verisi

Not Parıltısı ve renk tuumlruuml aynı olan renkler iccedilin doymuşlukla renksel parlaklık aynı youmlnde değişirler Eşit doymuşluk ve aynı renk tuumlruumlnde renksel parlaklık azalan parıltıyla azalır

CIE - Fr - Ing chroma Alm -

617 retina ağtabaka ağ katman Goumlzuumln iccedilinde ve dip tarafında ışıksal uyartılara duyarlı katman Bu katman koniler ve sopacıklar olarak anılan ışıalıcılar ile bu ışıalıcıların uyarılmaları sonucu oluşan işaretleri optik sinirlere ileten sinirsel goumlzcuumlklerden oluşur

CIE 845-02-01 Fr reacutetine Ing retina Alm Netzhaut Retina

618 rezonans ccedilizgisi Uyarılmış bir erkesel duumlzeyden esas (temel) duumlzeye ara duumlzeylerden geccedilmeksizin doğrudan geccediliş ya da tersine geccediliş sonucu ortaya ccedilıkan tayf ccedilizgisi (Oumlrnek cıva iccedilin λ=2537 nm sodyum iccedilin λ = 5890 nm ve λ = 5896 nm)

CIE 845-04-35 Fr raie de reacutesonance Ing resonance line Alm Resonanzlinie

S

619 salt ışınsal ısıoumllccediler Bir erkesel akıyı bir elektriksel guumlccedil ile doğrudan doğruya oumllccediluumlştuumlrmeyi sağlayan optik ışınım ısısal alıcı

CIE 845-05-45 Fr radiomegravetre absolu Ing absolute thermal detector self-calibrating thermal detector Alm absoluter thermischer Empfaumlnger selbst-kaliebrierender thermischer

Empfaumlnger


620 sapak uumlccedilrenkccedilillik Kırmızı yeşil mavi renklere duyarlı uumlccedil tuumlr koniden birinin duumlzguumlluuml (normal) ccedilalışmaması sonucu bu uumlccedil renkten birini goumlrmede zayıflık

bkz birinci sapaklık ikinci sapaklık uumlccediluumlncuuml sapaklık

CIE - Fr trichromatisme anormal Ing anomalous trichromatism Alm anomale Trichromasie

621 sarı leke Fovea boumllgesinde retinanın bir boumlluumlmuumlnuuml kaplayan ışı kararlı (photostable ndash photostabile) pigment katmanı

CIE 845-02-04 Fr tache jaune macula lutea Ing yellow spot macula lutea Alm gelber Fleck Macula lutea

622 saydam ampul Goumlruumlnuumlr ışınım iccedilin saydam olan ampul

CIE 845-08-07 Fr ampoule claire Ing clear bulb Alm Klarglaskolben

623 saydam ortam goumlruumlntuuml geccediliren ortam Soumlz konusu tayfsal alanda geccedilmenin temelde duumlzguumln olduğu ve normal olarak yuumlksek bir geccedilirme ccedilarpanı olan ortam

CIE 845-04-108 Fr milieu transparent Ing transparent medium Alm durchsichtiges Medium

624 seccediler alıcı (optik ışınımda) Soumlz konusu tayf alanında tayfsal duyarlılığı dalga boyuna goumlre değişen optik ışınım alıcısı

CIE 845-05-31 Fr reacutecepteur seacutelectif (de rayonnement optique) Ing selective detector (of optical radiation) Alm selektiver Empfaumlnger (optischer Strahlung)


625 seccediler ışıyıcı Soumlz konusu tayf alanında tayfsal ışıyıcılığı dalga boyuna goumlre değişen ısısal ışıyıcı

CIE 845-04-10 Fr radiateur seacutelectif Ing selective radiator Alm selektiver Strahler

626 seccediler yayınma bkz yayınma ile ilgili Not

627 seccedilmez alıcı (optik ışınımda) Soumlz konusu tayf alanında tayfsal duyarlılığı dalga boyundan bağımsız olan optik ışınım alıcısı

CIE 845-05-32 Fr reacutecepteur non seacutelectif (de rayonnement optique) Ing non-selective detector (of optical radiation) Alm aselektiver Empfaumlnger (optischer Strahlung)

628 seccedilmez ışıyıcı Soumlz konusu tayf alanında tayfsal ışıyıcılığı dalga boyundan bağımsız olan ısısal ışıyıcı

CIE 845-04-11 Fr radiateur non seacutelectif Ing non-selective radiator Alm aselektiver Strahler

629 seccedilmez yayınma bkz yayınma ile ilgili Not

630 senkrotron ışınım Yuumlksek ivme verilmiş elektrik yuumlkluuml serbest parccedilacıklarca uumlretilen yayım oumlrneğin dairesel youmlruumlngelerde

CIE 845-04-41 Fr rayonnement synchrotron Ing synchrotron radiation Alm Synchrotron-Strahlung


631 seri katot ısınması elektrotların seri ısınması (boşalmalı bir lambada) Isıtma akımının seri olarak bağlanmış elektrotlarda dolaştığı boşalmalı lambanın elektrotlarının ısınma biccedilimi

CIE 845-07-70 Fr chauffage en seacuterie des eacutelectrodes (drsquoune lampe agrave deacutecharge) Ing series cathode heating (of a discharge lamp) Alm Serienheizung einer Kathode

632 seri katot oumln ısınması elektrotların seri oumln ısınması (boşalmalı bir lambada) Oumln ısıtma akımının seri olarak bağlanmış elektrotlarda dolaştığı bir boşalmalı lambada elektrotların oumln ısınma biccedilimi

CIE 845-07-71 Fr preacutechauffage en seacuterie des eacutelectrodes (drsquoune lampe agrave deacutecharge) Ing series cathode preheating (of a discharge lamp) Alm Serienvorheizung einer Kathode

633 sert camlı ampul Yumuşama sıcaklığı yuumlksel olan ve ısısal darbelere dayanıklı bir camdan yapılmış ampul

CIE 845-08-14 Fr ampoule en verre dur Ing hard glass bulb Alm Hartglaskolben

634 sıcak katotlu lamba Işığın bir yay boşalmasının artı suumltununca (kolonunca) uumlretildiği boşalmalı lamba

Not Boumlyle bir lamba iccedilin genellikle oumlzel bir başlatma devresi ya da duumlzeni gerekir

CIE 845-07-28 Fr lampe agrave cathode chaude Ing hot cathode lamp Alm Gluumlhkathodenlampe

635 sıradan ışıklık Toz ve rutubet girmesine karşı oumlzel koruma oumlnlemleri olmayan ışıklık

CIE 845-10-05 Fr luminaire ordinaire Ing ordinary luminaire Alm gewoumlhnliche Leuchte


636 sıvı kristal displey LCD Elektriksel bir alan uygulanması ile yansıtma ya da geccedilirme ccedilarpanları değiştirilebilen belli sıvı kristallerin kullanıldığı goumlsterge

CIE 845-04-99 Fr affichage agrave cristaux liquides Ing liquid crystal display LCD Alm Fluumlssigkristallanzeige

637 silikalı ampul bkz opal ampul opalleştirilmiş ampul emaylanmış ampul

638 silindirsel dip Uluslararası uzlaşma sonucu S harfi ile bildirilen ve duumlzguumln silindirsel bir goumlmleği olan dip

CIE 845-08-18 Fr culot cylindrique Ing shell cap shell base (USA) Alm Huumllsensockel

639 silindirsel fotonlanma (verilmiş bir suumlre ve verilmiş bir doğrultu iccedilin bir noktada)

Verilmiş noktada ve verilmiş doğrultu iccedilin fotonsal silindirsel aydınlığın zamana goumlre verilmiş suumlreye yayılmış entegrali

CIE - Fr exposition cylindrique photonique Ing photon cylindrical exposure Alm zylindrische Photonenbestrahlung

640 silindirsel ışıklanma (verilmiş bir suumlre ve verilmiş bir doğrultu iccedilin bir noktada) Verilmiş noktada ve verilmiş doğrultu iccedilin ışıksal silindirsel aydınlığın zamana goumlre verilmiş suumlreye yayılmış entegrali

CIE - Fr exposition cylindrique lumineuse Ing luminous cylindrical exposure Alm zylindrische Belichtung


641 silindirsel ışınımlanma (verilmiş bir suumlre ve verilmiş bir doğrultu iccedilin bir noktada) (Hez Hz)

Verilmiş bir noktada ve verilmiş doğrultu iccedilin erkesel silindirsel aydınlığın zamana goumlre verilmiş suumlreye yayılmış entegrali

CIE 845-01-46 Fr exposition cylindrique eacutenergeacutetique Ing radiant cylindrical exposure Alm zylindrische Bestrahlung

642 siperlik Kamaşmayı azaltmak uumlzere lambaların ve ışıklılığı yuumlksek yuumlzeylerin doğrudan goumlruumllmelerini engellemek iccedilin kullanılan duumlzenler

Not Dış aydınlatmada engelli yarı engelli ve engelsiz ışıklıklardan soumlz edilir

CIE 845-10-29 Fr deacutefilement Ing cut-off Alm Abschirmung

643 siperlik ccedilıkış accedilısı (bir ışıklığın) Siperlik engel accedilısının tuumlmleri

CIE 845-10-31 Fr - Ing shielding angle Alm Ausstrahlungswinkel

644 siperlik engel accedilısı (bir ışıklığın) Lambaların ve ışıklılığı yuumlksek yuumlzeylerin doğrudan goumlruumllmelerinin sona erdiği doğrultu ile yatay arasındaki accedilı

CIE 845-10-30 Fr angle de deacutefilement Ing cut-off angle Alm Abschirmwinkel

645 skentilatoumlr Genellikle katı ya da sıvı olan ve az bir geccedil ışılışımanın eşlik ettiği radyoışılışıma uumlreten ışılışır oumlzdek

CIE 845-04-37 Fr scintillateur Ing scintillator Alm Szintillator


646 soğuk katotlu lamba Işığın bir ışılışır boşalmanın artı suumltunu (kolonu) ile uumlretildiği boşalmalı lamba

Not Boumlyle bir lamba genellikle oumlzel bir duumlzene gerek duyulmaksızın yanmayı sağlayacak yeterli gerilimi oluşturan bir aygıt ile beslenir

CIE 845-07-27 Fr lampe agrave cathode froide Ing cold cathode lamp Alm Kaltkathodenlampe

647 soğurma Işıyan erkenin oumlzdek ile ara etkileşimi sonucu başka bir tuumlr erkeye doumlnuumlşmesi olayı

Not Tanımdaki olayı anlatan terimin Tuumlrkccedilersquode ldquosoğurulmardquo olması gerekir ldquoSoğurmardquo soumlzcuumlğuuml soğurulma olayına neden olan oumlzdeğin yaptığı işi belirtir ldquoSoğurma ccedilarpanırdquo gibi terimler bununla ilgili olduğundan terim bu biccedilimi ile benimsenmiştir

CIE 845-04-74 Fr absorption Ing absorption Alm Absorption

648 soğurma ccedilarpanı (α) Belirlenmiş koşullarda soğurulmuş erkesel ya da ışıksal akının gelen akıya oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-04-75 Fr facteur drsquoabsorption Ing absorptance Alm Absorptionsgrad

649 soğurulma bkz soğurma ile ilgili Not

650 sopacıklar Retinanın ışığa duyarlı bir pigment iccedileren ve gece goumlrmesinde esası oluşturan ışı alıcıları

CIE 845-02-03 Fr bacirctonnets Ing rods Alm Staumlbchen


651 spektral bkz tayfsal

652 spektrum bkz tayf

653 spot bkz nokta ışıklığı

654 standart accedilık CIE goumlğuuml accedilık goumlk (CIE standardı) Bağıl ışıklılık dağılımı CIE nin 1973 yılında yayınlanmış 22 numaralı yayınında anlatılmış olan bulutsuz goumlk

CIE 845-09-91 Fr ciel serein normaliseacute CIE Ing CIE standard clear sky Alm klarer Himmel nach CIE (genormt)

655 standart alıcılık (bir alıcının) [D] Alıcılık sisteminin iki oumlnemli parametresi dikkate alınarak standartlaştırılmış olan alıcılık değeri Bu parametreler alıcının duyarlı alanı ve oumllccedilme bandı genişliğidir

CIE 845-05-66 Fr deacutetectiviteacute speacutecifique deacutetectiviteacute normeacutee (drsquoun reacutecepteur) Ing normalized detectivity (of a detector) Alm normierte Detektivitaumlt (eines Empfaumlngers)

656 standart alt geriverim (bir ışıklığın) Bir ışıklığın belirlenmiş pratik uygulamasal koşullarda kendi donanım ve lambaları ile verdiği alt yarı kuumlresel ışık akısının aynı donanım ile ccedilalışan aynı lambaların ışıklığın dışında iken belirlenmiş koşullarda verdikleri ışık akısına oranı

CIE 845-09-40 Fr rendement normaliseacute infeacuterieur Ing downward light output ratio Alm unterer Betriebswirkungsgrad

657 standart geriverim (bir ışıklığın) Bir ışıklığın belirlenmiş pratik (uygulamasal) koşullarda kendi donanım ve lambaları ile verdiği tuumlm ışık akısının aynı donanım ile ccedilalışan aynı lambaların ışıklığın dışında ve belirlenmiş koşullarda verdikleri ışık akısına oranı

CIE 845-09-39 Fr rendement normaliseacute Ing light output ratio luminaire efficiency Alm Betriebswirkungsgrad


658 standart kapalı CIE goumlğuuml kapalı goumlk (CIE standardı) Ufkun uumlzerinde belli bir noktadaki ışıklılığı ile zenitteki (başucundaki) ışıklılığı arasındaki oran aşağıdaki formuumll ile verilmiş olan tam kapalı goumlk

3)sin21( γγ += ZLL

Bu formuumllde Lγ goumlğuumln belli bir noktasının ışıklılığı Lz zenit noktasının ışıklılığı γ noktanın ufuk ile yaptığı accedilıdır (Zenit bulunulan yerdeki duumlşeyin ufkun uumlstuumlndeki goumlk yarıkuumlresini deldiği noktadır)

CIE 845-09-90 Fr ciel couvert normaliseacute CIE Ing CIE standard overcast sky Alm bedeckter Himmel nach CIE

659 starter bkz başlatıcı

660 Stefan-Boltzmann yasası Planck ışıyıcısının sıcaklığı ile erkesel uyarıcılığı arasındaki ilişkiyi veren yasa

CIE 845-04-07 Fr loi de Stefan-Boltzmann Ing Stefan-Boltzmannrsquos law Alm Stefan-Boltzmannsches Gesetz

661 steradyan (sr) Katı accedilı SI birimi Tepe noktası bir kuumlrenin merkezinde bulunan ve bu kuumlrenin yuumlzeyinde kuumlrenin yarı ccedilapının karesinin alanına eşit bir alan goumlren katı accedilı

CIE 845-01-20 Fr steacuteradian Ing steradian Alm Steradiant

662 stilb bkz kandela boumlluuml metrekare


663 Stiles-Crawford etkisi (birinci tuumlrden) doğrultusal etki İnce bir ışık demetinin goumlzbebeğinden geccedilerken goumlz merceği merkezinden giderek uzaklaşması ile ışık uyartısının parıltısının azalması

Not Eğer bu azalma parıltı ile ilgili değil de renk tuumlruuml ya da tuumlrsel doymuşluk ile ilgili olursa bu etki ldquoikinci tuumlrdenrdquo olarak nitelenir

CIE 845-02-15 Fr effet Stiles-Crawford (de premiegravere espegravece) effet directionnel Ing Stiles-Crawford effect (of the first kind) directional effect Alm Stiles-Crawford-Effekt (erster Art)

664 stroboskopi etkisi Bir nesnenin gerccedilek deviniminin bu devinimin devirsel olması ve buna uygun frekanslı bir değişken aydınlıkla aydınlanması durumunda goumlruumlnuumlşte değişmesi

CIE - Fr effect stroboscopique Ing stroboscopic effect Alm stroboskopischer Effekt

665 stuumldyo yayıcı projektoumlruuml Yarı yeğinlikte ışık demeti tepe accedilısı 100 dereceyi aşan ve tuumlm ışık dağılım accedilısı 180 dereceden az olmayan projektoumlr

CIE 845-10-41 Fr reacuteflecteur diffusant de studio Ing studio floodlight Alm Studio-Scheinwerfer

666 suumlnguuml dip Uluslararası uzlaşmaya goumlre B harfi ile bildirilen ve goumlmleğinde duyun girintilerine girmeye yarayan ccedilıkıntıları bulunan dip

CIE 845-08-17 Fr culot agrave baiumlonnette Ing bayonet cap bayonet base (USA) Alm Bajonettsockel

667 suumlre bkz X kayıplı oumlmuumlr astronomik guumlneşlenme suumlresi bağıl guumlneşlenme suumlresi

gelişme suumlresi guumlneşlenme suumlresi iniş suumlresi olanaklı guumlneşlenme suumlresi ortalama oumlmuumlr oumlmuumlr yanıt suumlresi


668 suumlre değişmezi (zamanla exponansiyel olarak yanıtı değişen bir alıcının) Durağan bir uyartıdan durağan başka bir uyartıya ani geccediliş sonucu alıcının yanıtının başlangıccedil değerinden değişimin (1 - 1e)rsquosi kadar değişmesi iccedilin gerekli suumlre

CIE 845-05-59 Fr constante de temps Ing time constant Alm Zeitkonstante

669 suumlre testi suumlre denemesi Lambaların oumlmuumlrlerini belirlemek iccedilin suumlresi ve koşulları belirlenmiş biccedilimdeki ccedilalışmaları ile ilgili olarak elektriksel ve ışıkoumllccediluumlmsel deneylerin belirlenmiş zaman aralıklarında yapılabilen denemesi

CIE 845-07-62 Fr essai de dureacutee Ing life test Alm Lebensdauerpruumlfung

670 suumlrekli tuumlmler yapay aydınlatma tuumlmler yapay aydınlatma (suumlrekli) yardımcı yapay aydınlatma (suumlrekli) (iccedil mekanlarda)

Bir iccedil mekanda guumlnışığı ile aydınlatmanın yetersiz olduğu ya da belli sakıncaları bulunduğu durumlarda tamamlayıcı yardımcı olarak suumlrekli bir biccedilimde kullanılan yapay aydınlatma

Not Bu tuumlr aydınlatma İngilizce adının baş harflerinden oluşturulmuş olan PSALI kısaltması ile anılır

CIE 845-09-09 Fr eacuteclairage artificiel compleacutementaire permanent Ing permanent supplementary artificial lighting Alm Tageslichtergaumlnzungsbeleuchtung

671 suumlzgeccedil optik suumlzgeccedil Geccedilen ışınımın erkesel ya da ışıksal akısını ya da bağıl tayfsal dağılımını ya da ikisini birden değiştirmeye yarayan duumlzguumln geccedilirici gereccedil

Not Seccedilici ya da seccedilmez suumlzgeccediller yansız ya da gri-yansız suumlzgeccediller vardır Bunlar ışınımın tayfsal bağıl dağılımını değiştirip değiştirmediklerine goumlre adlandırılırlar Seccedilici bir suumlzgeccedil gelen ışınımın tuumlrselliğini buumlyuumlk oranda değiştiriyorsa ona renkli suumlzgeccedil denir Seccedilici bir suumlzgeccedil ışınımın tayfsal dağılımını değiştiriyor fakat metamerlik nedeni ile geccedilen ışınımın tuumlrselliği geleninkine yakın oluyorsa ona gri suumlzgeccedil denir

CIE 845-04-105 Fr filtre (optique) Ing (optical) filter Alm (optische) Filter


Ş

672 şapka lambası Bir maden işccedilisi kaskına takılmak uumlzere biccedilimlendirilmiş maden işccedilisi ışıklığı

CIE 845-10-51 Fr lampe au chapeau lampe-casque Ing cap lamp Alm Kopfleuchte persoumlnliches Geleucht

673 şapka lambası projektoumlruuml Bir maden işccedilisi kaskına takılan bir ya da bir kaccedil ışık kaynağı iccedileren şapka lambası parccedilası

CIE 845-10-52 Fr projecteur de lampe au chapeau Ing headpiece Alm Kopfstuumlck

T

674 taban ışıklığı bkz yer ışıklığı

675 Talbot yasası Eğer retina ışıkoumllccediluumlmsel değeri erime frekansından daha yuumlksek frekanslı devirsel değişimler goumlsteren bir ışık uyartısı ile uyarılıyorsa oluşan goumlrsel duyulanma değişken uyartının bir devir suumlresi iccedilindeki ortalamasına eşit değişmez bir uyartının oluşturduğu duyulanma ile aynıdır (idantiktir)

CIE 845-02-51 Fr loi de Talbot Ing Talbotrsquos law Alm Talbotsches Gesetz

676 tam mat yuumlzey bkz Lambert yuumlzeyi


677 tam yayındırıcı bkz yayındırıcı ile ilgili Not

678 tanımlı ışık demeti lambası Tanımlanmış oumlzellikleri olan bir ışık demeti vermesini sağlayacak optik bir duumlzeni bulunan lamba

CIE 845-07-39 Fr lampe monobloc Ing sealed beam lamp Alm -

679 taşınır ışıklık Besleyen elektrik devresine bağlı kalarak yeri kolayca değiştirilebilen ışıklık

CIE 845-10-09 Fr luminaire mobile luminaire portatif Ing portable luminaire Alm ortsveraumlnderliche Leuchte

680 taşınır maden ocağı ışıklığı Erke kaynağı uumlzerinde bulunan ya da bulunmayan ve taşınırken (yer değiştirme sırasında) ışık yayımlamayı suumlrduumlren maden ocağı ışıklığı

CIE 845-10-54 Fr luminaire de mine portatif Ing portable mine luminaire Alm tragbare Grubenleuchte

681 tavan uzaklığı (bir iccedil mekandaki ışıklığın) Işıklıkların ışık kaynaklarının tavana uzaklığı

CIE 845-09-68 Fr distance au plafond hauteur de suspension Ing suspension length Alm Pendellaumlnge

682 tavan uzaklığı oranı (bir iccedil aydınlatma doumlşeminde) Bir aydınlatma doumlşeminde ışıklıkların tavana olan uzaklıklarının tavanın yararlı duumlzleme uzaklığına oranı

CIE 845-09-69 Fr rapport (de hauteur) de suspension Ing suspension factor Alm Pendellaumlngenverhaumlltnis


683 tayf spektrum (bir ışınımın) Soumlz konusu ışınımın tek tuumlrsel bileşenlerinin belirlenmesi ya da goumlsterilişi

Not Ccedilizgisel tayflar (tayf ccedilizgileri) suumlrekli tayflar ve bunların birlikte olanları vardır

CIE 845-01-08 Fr spectre (drsquoun rayonnement) Ing spectrum (of a radiation) Alm Spektrum (einer Strahlung)

684 tayf ccedilizgisi 1- İki erkesel duumlzey arasındaki geccediliş sırasında yayımlanan ya da soğurulan tektuumlrsel ışınım

2- Bu ışınımın bir tayfta goumlsterilmesi

CIE 845-01-09 Fr raie spectrale Ing spectral line Alm Spektrallinie

685 tayf lambası Işınımı iyi belirlenmiş tayf ccedilizgilerinden oluşan ve suumlzgeccediller aracılığı ile tek tuumlrsel bir ışınım elde edilmesine yarayan boşalmalı lamba

CIE 845-07-54 Fr lampe spectrale Ing spectroscopic lamp Alm Spektrallampe

686 tayfsal spektral Bir elektromanyetik ışınıma ilişkin X buumlyuumlkluumlğuumlne uygulandığında onun aşağıdaki gibi belirlemelerini sağlayan niteleyici

- eğer X dalga boyunun bir fonksiyonu ise X(λ)

- eğer soumlz konusu buumlyuumlkluumlk X in tayfsal yoğunluğu ise Xλ = dX dλ

CIE 845-01-16 Fr spectral Ing spectral Alm Spektral


687 tayfsal bağıl ışık etkinliği (dalga boyu λ olan tek tuumlrsel bir ışınımın) (guumlnduumlz goumlrmesi iccedilin V(λ) gece goumlrmesi iccedilin Vacute(λ))

Dalga boyu λm olan erkesel akının her iki ışınımın da belirlenmiş ışıkoumllccediluumlmsel koşullarda aynı yeğinlikte ışıksal duyulanmalar oluşturmaları ve λm λmλ oranının en yuumlksek değeri 1 e eşit olacak biccedilimde seccedililmiş olmak uumlzere dalga boyu λ olan akıya oranı

Not Bu oranlar dalga boyu fonksiyonunda guumlnduumlz goumlrmesi ve gece goumlrmesi iccedilin aşağıda verilmiştir

CIE 845-01-22 Fr efficaciteacute lumineuse relative spectrale Ing spectral luminous efficiency Alm spektraler Hellempfindlichkeitsgrad


Dalga Boyu Guumlnduumlz Goumlrmesi Gece Goumlrmesi λ [nm] V(λ) Vacute(λ)

380 0000 0 0000 589 390 0000 1 0002 209

400 0000 4 0009 29 410 0001 2 0034 84 420 0004 0 0096 6 430 0011 6 0199 8 440 0023 0328 1

450 0038 0455 460 0060 0567 470 0091 0676 480 0139 0793 490 0208 0904

500 0323 0982 510 0503 0997 520 0710 0935 530 0862 0811 540 0954 0650

550 0995 0481 560 0995 0328 8 570 0952 0207 6 580 0870 0121 2 590 0757 0065 5

600 0631 0033 15 610 0503 0015 93 620 0381 0007 37 630 0265 0003 335 640 0175 0001 497

650 0107 0000 677 660 0061 0000 312 9 670 0032 0000 148 0 680 0017 0000 071 5 690 0008 2 0000 035 33

700 0004 1 0000 017 80 710 0002 1 0000 009 14 720 0001 05 0000 004 78 730 0000 52 0000 002 546 740 0000 25 0000 001 379

750 0000 12 0000 000 760 760 0000 06 0000 000 425 770 0000 03 0000 000 241 780 0000 015 0000 000 139


688 tayfsal ccedilizgil soğurma katsayısı (paralelimsi bir ışınım demeti iccedilin soğurucu bir ortamın bir noktasında) (a(λ))

Paralele yakın ışınlardan oluşmuş bir ışınım demetinin verilmiş bir noktada elementsel bir geccedilişte erkesel akısının tayfsal yoğunluğunun soğurulması ile bağıl azalmasının bu geccediliş yolu uzunluğuna boumlluumlnmesi ile elde edilen katsayı

CIE 845-04-78 Fr coefficient drsquoabsorption lineacuteique spectral Ing spectral linear absorption coefficient Alm spektraler Absorptionskoeffizient

689 tayfsal ccedilizgil yayınma katsayısı (paralelimsi bir ışınım demeti iccedilin yayındırıcı bir ortamın bir noktasında) (s(λ))

Paralele yakın ışınlardan oluşmuş bir ışınım demetinin verilmiş noktada elementsel bir geccedilişte erkesel akısının tayfsal yoğunluğunun yayınma ile bağıl azalmasının bu geccediliş yolu uzunluğuna boumlluumlnmesi ile elde edilen katsayı

CIE 845-04-77 Fr coefficient de diffusion lineacuteique spectral Ing spectral linear scattering coefficient Alm spektraler Streukoeffizient

690 tayfsal ccedilizgil zayıflama katsayısı (paralelimsi bir ışınım demeti iccedilin yayındırıcı ve soğurucu bir ortamın bir noktasında) (μ(λ))

Paralele yakın ışınlardan oluşmuş bir ışınım demetinin verilmiş noktada elementsel bir geccedilişte erkesel akısının tayfsal yoğunluğunun aynı zamanda hem yayınma hem de soğurulma ile bağıl azalmasının bu geccediliş yolu uzunluğuna boumlluumlnmesi ile elde edilen katsayı

CIE 845-04-76 Fr coefficient drsquoatteacutenuation lineacuteique spectral Ing spectral linear attenuation coefficient Alm spektraler Schwaumlchungskoeffizient

691 tayfsal dağılım bkz tayfsal yoğunluk

692 tayfsal duyarlılık (bir alıcının) [s(λ)] Alıcının yanıtının bu alıcının belli dalga boyu aralığında dalga boyu fonksiyonunda tektuumlrsel uyarılmasına oranı

CIE 845-05-56 Fr sensibiliteacute spectrale (drsquoun reacutecepteur) Ing spectral responsivity spectral sensivity (of a detector) Alm spektrale Empfindlichkeit (eines Empfaumlngers)


693 tayfsal geccediliricilik (soğurucu bir ortamın) (τio(λ)) Işınımın geccediliş yolunun bir referans uzunluğu olduğu ve gereccedilin sınırlarının hiccedil bir etkisinin bulunmadığı koşullarda bir gereccedil katmanının tayfsal iccedil geccedilirme ccedilarpanı

Not Referans uzunluk belirlenmelidir İlk referans uzunluktan k kez daha buumlyuumlk yeni bir referans uzunluk kullanılırsa τio(λ) τacuteio(λ) olur τacuteio(λ) = [τio(λ)]k

CIE 845-04-87 Fr transmissiviteacute spectrale Ing spectral transmissivity Alm spektrale Transmissivitaumlt

694 tayfsal ışıkoumllccediler Dalga boyları aynı olan ışınımoumllccediluumlmsel bir buumlyuumlkluumlğuumln iki değeri arasındaki oranı oumllccedilmeye yarayan aygıt

Not Işıkoumllccediler ışınımoumllccediler gibi terimler ile bunların tanımları ve tanımlarının sınırları konusunda gerek tek bir dilde gerek değişik diller arasında tam bir uyum ya da uzlaşma sağlanamamıştır

CIE 845-05-08 Fr spectrophotomegravetre Ing spectrophotometer Alm Spektralphotometer

695 tayfsal ışınımoumllccediler Verilmiş bir tayfsal boumllgede dar dalga boyu aralıklarında ışınımoumllccediluumlmsel buumlyuumlkluumlkleri oumllccedilmeye yarayan aygıt

CIE 845-05-07 Fr spectoradiomegravetre Ing spectroradiometer Alm Spektralradiometer

696 tayfsal iccedil geccediliricilik yoğunluğu tayfsal soğuruculuk (yayıcı olmayan bağdaşık (homojen) ince bir katmanın) [Ai(λ)]

Tayfsal iccedil geccedilirme ccedilarpanının tersinin ondalık logaritması

CIE 845-04-83 Fr densiteacute optique interne spectrale par transmission absorbance spectrale Ing spectral internal transmittance density spectral absorbance Alm spektrales dekadisches Absorptionsmass dekadische Extinktion


697 tayfsal iccedil geccedilirme ccedilarpanı (yayıcı olmayan tek yapımlı (homojen) ince bir katmanın) (τi(λ))

Tek yapımlı (homojen) ince bir katmanın ccedilıkış yuumlzeyi iccediline ulaşan tayfsal erke akısının giriş yuumlzeyini geccedilmiş ve katman kalınlığına girmemiş tayfsal akıya oranını goumlsteren ccedilarpan

Not Verilmiş bir katman iccedilin tayfsal iccedil geccedilirme ccedilarpanı ışınımın katman iccedilinde geccediltiği yolun uzunluğuna yani ışınımın geliş accedilısına bağlıdır

bkz tayfsal geccediliricilik

CIE 845-04-81 Fr facteur de transmission interne spectral Ing spectral internal transmittance Alm spektraler Reintransmissionsgrad

698 tayfsal iccedil soğurma ccedilarpanı (yayıcı olmayan ince bir katmanın) (αi(λ)) Katmanın giriş ve ccedilıkış yuumlzeylerinin iccedil yanları arasında soğurulan tayfsal erke akısının giriş yuumlzeyini geccedilmiş ve katman kalınlığına girmemiş olan tayfsal akıya oranını goumlsteren ccedilarpan

Not Verilmiş bir katman iccedilin tayfsal iccedil soğurma ccedilarpanı ışınımın katman iccedilinde geccediltiği yolun uzunluğuna yani ışınımın geliş accedilısına bağlıdır

CIE 845-04-82 Fr facteur drsquoabsorption interne spectral Ing spectral internal absorptance Alm spektraler Reinabsorptionsgrad

699 tayfsal kuumltlesel zayıflama katsayısı Tayfsal ccedilizgil zayıflama katsayısının ortamın hacimsel kuumltlesine boumlluumlnmesi ile elde edilen katsayı

CIE 845-04-79 Fr coefficient drsquoatteacutenuation massique spectral Ing spectral mass attenuation coefficient Alm spektraler Massenschwaumlchungskoeffizient

700 tayfsal optik derinlik bkz tayfsal optik kalınlık

701 tayfsal optik kalınlık tayfsal optik derinlik (verilmiş bir dalga boyu iccedilin bir ortamın) [δ(λ)]

Atmosfer ve okyanus fiziğinde kullanılan bir buumlyuumlkluumlk

CIE 845-04-80 Fr eacutepaisseur optique spectrale profondeur optique spectrale Ing spectral optical thickness spectral optical depth Alm spektrale optische Dicke spektrale optische Tiefe


702 tayfsal renk yoğunluğu (eski terim)

Tayfsal renk yoğunluğu (renkoumllccediluumlmsel arılık) pc aşağıdaki formuumllle bulunur

YYpp d

ec =

Bu formuumllde pc Tayfsal renk oranı (renksel uyarma arılığı) yd Rengin baskın dalga boyunun uumlccedilrenksel koordinatı y Rengin uumlccedilrenksel koordinatı

bkz doymuşluk

CIE - Fr facteur de pureteacute colorimeacutetrique pureteacute colorimeacutetrique Ing colorimetric purity Alm spektrale Farbdichte spektraler Leuchtdichteanteil

703 tayfsal soğurma indisi (ccedilok soğurucu bir gereccedilin) [κ(λ)]

)()( λπλλκ a=

formuumlluuml ile verilen buumlyuumlkluumlk Bu formuumllde a(λ) tayfsal ccedilizgil soğurma katsayısıdır

CIE 845-04-102 Fr indice drsquoabsoption spectral Ing spectral absorption index (of a heavily absorbing material) Alm spektraler Absorptionsindex (eines stark absorbierenden Materials)

704 tayfsal soğuruculuk (soğurucu bir ortamın) (αio(λ)) Işınımın geccediliş yolunun bir referans uzunluğu olan ve gereccedilin sınırlarının hiccedil bir etkisinin bulunmadığı koşullarda bir gereccedil katmanının iccedil soğurma ccedilarpanı

Not Referans uzunluk belirlenmelidir İlk referans uzunluktan k kez daha buumlyuumlk yeni bir referans uzunluk kullanılırsa αio(λ) 1 - τio(λ) olur αacuteio(λ) = 1 - [τio(λ)]k

CIE 845-04-88 Fr absorptiviteacute spectrale (drsquoun mateacuteriau absorbant) Ing spectral absorptivity Alm spektrale Absorptivitaumlt

705 tayfsal soğuruculuk bkz tayfsal iccedil geccediliricilik yoğunluğu

706 tayfsal uyartı bkz tektuumlrsel uyartı


707 tayfsal uumlccediltuumlrsel koordinatlar

Tektuumlrsel uyartıların uumlccediltuumlrsel koordinatları (x(λ) y(λ) z(λ) ve x10(λ) y10(λ) z10(λ))

CIE 845-03-36 Fr coordonneacutees trihcromatiques spectrales Ing spectral chromaticity coodrinates Alm Spektralwertanteile

708 tayfsal yer tayfsal geometrik yer Uumlccediltuumlrsel bileşenler uzayında ya da bir tuumlrsellik diyagramında tektuumlrsel uyartıları goumlsteren noktaların geometrik yeri

Not Uumlccediltuumlrsel bileşenler uzayında tayfsal yer tayfsal koni denen bir konidir

CIE 845-03-37 Fr lieu spectral Ing spectrum locus Alm Spektralfarbenzug

709 tayfsal yoğunluk tayfsal dağılım (ışıksal ya da ışıkoumlzsel bir erkesel buumlyuumlkluumlğuumln X(λ)) (Xλ)

λ dalga boyunu ccedilevreleyen dλ dalga boyu aralığındaki dX(λ) fotonsal ışıksal ya da erkesel buumlyuumlkluumlğuumln bu aralığa boumlluumlnmesi ile ccedilıkan değer

λλ

d)(d

λXX =

Not Xλ(λ) fonksiyonu oumlzel bir dalga boyu değil de geniş bir dalga boyu aralığı ile ilgili ise tayfsal dağılım terimi yeğlenmelidir

CIE 845-01-17 Fr densiteacute spectrale reacutepartition spectrale Ing spectral concentration spectral distribution Alm spektrale Dichte spektrale Verteilung

710 tayfsal yutuculuk bkz tayfsal soğuruculuk

711 tek kıvrımlı tel Tek kıvrımlı olarak oluşturulmuş tel

CIE 845-08-04 Fr filament agrave simple boudinage filament spiraleacute Ing single-coil filament Alm Einfachwendel Wendel


712 tekduumlze noktasal kaynak bkz noktasal kaynak ile ilgili Not

713 tekduumlze tuumlrsel uzay uumlniform tuumlr uzayı Algılanmış renk ayrım eşikleri ya da eşik oumltesi aralıkları ile tuumlr uzayı uzaklıklarının birbirine yakın olduğu tuumlr uzayı

CIE 845-03-51 Fr espace chromatique uniforme Ing uniform colour space Alm gleichfoumlrmiger Farbenraum

714 tekduumlze tuumlrsellik diyagramı Koordinatların tuumlm diyagramda eşit uzaklıkların olabildiğince yakınlıkla aynı ışıklılıktaki renk uyartıları iccedilin eşit renk ayırdetme aşamalarını tanımladığı iki boyutlu diyagram

CIE 845-03-52 Fr diagramme de chromaticiteacute uniforme Ing uniform-chromaticity-scale diagram UCS diagram Alm gleichfoumlrmige Farbtafel UCS-Farbtafel

715 tekrenkccedilillik Kırmızı yeşil mavi renklere duyarlı uumlccedil tuumlr koniden iki tuumlruumln ccedilalışmaması sonucu renk değil yalnızca ışıklılıkları algılama durumu renk koumlrluumlğuuml (daltonizm)

bkz renk goumlrme sapaklıkları


716 tektuumlrsel ışıklılık sıcaklığı (belirlenmiş dalga boyu iccedilin ısısal bir ışıyıcının) Belirlenmiş dalga boyu iccedilin soumlz konusu ısılışıyıcı ile aynı erkesel ışıklılık tayf yoğunluğu olan Planck ışıyıcısı sıcaklığı

CIE 845-04-13 Fr tempeacuterature de luminance (monochromatique) Ing (monochromatic) radiance temperature Alm spektrale Strahlungstemperatur


717 tektuumlrsel ışınım Tek bir frekansla nitelenen ışınım Uygulamada ccedilok ufak bir frekans boumllgesine yayılmış olan ve bir frekansın bildirilmesi ile nitelenebilen ışınıma da pratik olarak tektuumlrsel ışınım denmektedir

Not Tektuumlrsel bir ışınımı nitelemek iccedilin boşlukta ya da hava iccedilindeki dalga boyu da kullanılmaktadır

CIE 845-01-07 Fr radiation monochromatique rayonnement monochromatique Ing monochromatic radiation Alm monochromatische Strahlung

718 tektuumlrsel uyartı tayfsal uyartı Tektuumlrsel bir ışınımdan oluşmuş uyartı

CIE 845-03-08 Fr stimulus monochromatique stimulus spectral Ing monochromatic stimulus spectral stimulus Alm spektraler Farbreiz

719 tel filaman Elektrik akımının geccedilmesi ile akkor duruma gelen genellikle tungsten metalinden yapılmış tel biccediliminde iletken

CIE 845-08-02 Fr filament Ing filament Alm Leuchtdraht

720 titreme ışık titremesi Işıklılığının ya da tayfsal dağılımın zaman iccedilinde dalgalanmasından doğan goumlrsel duyulanmanın durağan olmaması izlenimi

CIE 845-02-49 Fr papillotement Ing flicker Alm Flimmern


721 titremeli ışıkoumllccediler Goumlzlemcinin karşılaştırılacak iki kaynak tarafından renk oumllccediluumlştuumlrmesi iccedilin erime frekansının uumlzerinde parıltı oumllccediluumlştuumlrmesi iccedilin erime frekansının altında seccedililecek uygun bir frekansta ya ardı ardına aydınlatılan tek bir yuumlzey boumlluumlmuumlnuuml ya da bir yuumlzeyin birbirine bitişik ve bir biri bir oumlteki aydınlatılan iki boumlluumlmuumlnuuml goumlrduumlğuuml goumlrsel ışıkoumllccediler

CIE 845-05-19 Fr photomegravetre agrave papillotement Ing flicker photometer Alm Flimmerphotometer

722 toplam akı (bir kaynağın) 4π steradyanlık katı accedilı iccedilin kaynağın toplam akısı

CIE 845-09-33 Fr flux total Ing total flux Alm Gesamtlichtstrom

723 toplam (algılanmış) renk ccedilarpıklaşması Işıklayıcı iccedilin algılanmış renk ccedilarpıklaşması ile uyma ile renk ccedilarpıklaşmasının bileşimi

CIE 845-02-69 Fr distorsion totale de couleur (perccedilue) Ing resultant (perceived) colour shift Alm Farbverschiebung

724 toplam bulanıklık ccedilarpanı (Linkersquoye goumlre) [T] Guumlneş tayfının tamamı iccedilin gerccedilek bir atmosferin duumlşey optik kalınlığının temiz ve kuru atmosferin (Rayleigh atmosferi) duumlşey optik kalınlığına oranını goumlsteren ccedilarpan

CIE 845-09-87 Fr facteur total de trouble Ing total turbidity factor Alm Truumlbungsfaktor

725 toplam geccedilirme ccedilarpanı (erkede) (bir camın) bkz guumlneş ccedilarpanı


726 toplam guumlneş ışınımı Guumlneşin dolaysız ışınımı ve goumlğuumln yayınık ışınımının toplamı

CIE 845-09-81 Fr rayonnement solaire global Ing global solar radiation Alm Globalstrahlung

727 toplam (ışıksal) aydınlık (toplam) guumlnışığı aydınlığı (Eg) Yerde yatay bir yuumlzey uumlzerinde guumlnışığının oluşturduğu ışıksal aydınlık

CIE 845-09-89 Fr eacuteclairement (lumineux) global Ing global illuminance Alm Globalbeleuchtungsstaumlrke

728 toplam renkoumllccediluumlmsel ccedilarpıklaşma Işıklayıcı iccedilin renkoumllccediluumlmsel ccedilarpıklaşma ile uymada renkoumllccediluumlmsel ccedilarpıklaşmanın vektoumlrsel toplamı

CIE 845-02-66 Fr distorsion colorimeacutetrique totale Ing resultant colorimetric shift Alm farbmetrische Verschiebung

729 toplamsal renk karışımı bkz renk uyartıları toplamsal karışımı

730 toplanık akı (bir katı accedilı iccedilin bir kaynağın) Ccedilalışma koşullarında ışık kaynağı tarafından bir katı accedilıyı goumlren ve ekseni duumlşey olan aşağıya bakan bir doumlnel koni iccediline yayımlanan akı

CIE 845-09-31 Fr flux cumuleacute Ing cumulative flux Alm kumulierter Zonenlichtstrom

731 toplayıcı tavan ışıklığı Genellikle tavana goumlmuumlluuml olan ve ışığı aşağıya doğru toplayan ufak ışıklık

CIE 845-10-15 Fr plafonnier intensif spot de plafond Ing downlight Alm -


732 troland [Td] Bir ışık uyartısınca retina uumlzerinde oluşturulan aydınlık duumlzeyi ile orantılı bir buumlyuumlkluumlğuuml anlatmak iccedilin kullanılan birim Goumlz ışıklılığı duumlzguumln yayılmış bir yuumlzeye baktığında troland sayısı doğal ya da yapay goumlzbebeğinin milimetre kare (mm2) cinsinden alanının yuumlzeyin kandela boumlluuml metrekare cinsinden ışıklılığı ile ccedilarpımı sonucu elde edilen sayıya eşittir goumlzbebeği alanı (mm2) times ışıklılık (cdm2)

Not Retina uumlzerindeki gerccedilek aydınlığın hesabında ışığın yansımasını yayınmasını soğurulmasını ve soumlz konusu goumlzuumln boyutlarını ve Stiles-Crawford etkisini de dikkate almak gerekir

CIE 845-02-16 Fr troland Ing troland Alm Troland

733 tungsten şeritli lamba Işık kaynağı tungstenden bir şerit ile oluşturulmuş akkor lamba

Not Bu tip lamba oumlzellikle tayfsal ışınımoumllccedilmede ve yuumlksek ısı oumllccediluumlmuumlnde oumllccediluumln olarak kullanılır

CIE 845-07-47 Fr lampe agrave ruban de tungstegravene Ing tungsten ribbon lamp strip lamp (USA) Alm Wolframband-Lampe

734 tungsten telli lamba Işık kaynağı tungsten tel olan akkor lamba

CIE 845-07-07 Fr lampe agrave filament de tungstegravene Ing tungsten filament lamp Alm Wolframdrahtlampe

735 tuumlmler dalga boyu (bir renk uyartısının) (λc) Soumlz konusu renk uyartısına uygun oranlarda toplamsal olarak karıştırıldığında belirlenmiş tuumlrsuumlz renk uyartısını veren tektuumlrsel uyartının dalga boyu

CIE 845-03-45 Fr longueur drsquoonde compleacutementaires Ing complementary wavelength Alm kompensative Wellenlaumlnge


736 tuumlmler renk uyartıları Eğer iki renk uyartısının uygun oranlarda toplamsal karışımı ile belirlenmiş tuumlrsuumlz bir renk uyartısının uumlccediltuumlrsel bileşenleri elde edilebiliyorsa bu iki renk uyartısı tuumlmlerdir

CIE 845-03-09 Fr stimulus de couleur compleacutementaires Ing complementary colour stimuli Alm komplementaumlre Farbreize

737 tuumlmler renkler (eski terim) Uygun oranda karışımları bir belirli renksiz ışık veren renkli iki ışığın renkleri

CIE - Fr couleur compleacutementaires Ing additive complementary colours Alm Kompensationsfarbe kompensative Farbe

738 tuumlr uzayı Tuumlrlerin uzayda genellikle uumlccedil boyutlu olarak geometrik anlatımı

CIE 845-03-25 Fr espace chromatique Ing colour space Alm Farbenraum

739 tuumlrsel doymuşluk tuumlrsellik duumlzeyi Bir yuumlzey renginin tuumlrsel doymuşluğunun az ya da ccedilok olduğunu anlatan goumlrsel duyulanma verisi

Not Tuumlrsel doymuşluğu verilmiş bir renk uyartısı iccedilin birlikte algılanmış renk durumunda ve verilmiş bir ışıklılık ccedilarpanında eğer bu ışıklılık yuumlkselir ise rengin tuumlrsellik duumlzeyi de yuumlkselir Eğer parıltı değeri ccedilok yuumlksek ise bu paralel yuumlkseliş gerccedilekleşmez

CIE 845-02-40 Fr chromie niveau de coloration Ing chromaticness colour fullness Alm -

740 tuumlrsel renk uyartısı Var olan uyma koşullarında algılanmış tuumlrsel bir renge neden olan uyartı

Not Nesne-renklerin renkoumllccediluumlmuuml iccedilin arılıkları sıfırdan yukarı olan uyartılar genellikle tuumlrsel renk uyartısı sayılır

CIE 845-03-07 Fr stimulus chromatique Ing chromatic stimulus Alm bunter Farbreiz


741 tuumlrsel uyma Bağıl tayfsal dağılım ayrımları etkisinin baskın olduğu uyartı etkileri ile oluşan uyma

CIE 845-02-08 Fr adaptation chromatique Ing chromatic adaptation Alm Farbumstimmung

742 tuumlrsellik Bir renk uyartısının uumlccediltuumlrsel koordinatları ile tanımlanmış ya da baskın dalga boyu (ya da tuumlmleri) ve arılığının toplamı ile tanımlanmış renk uyartı verisi

CIE 845-03-34 Fr chromaticiteacute Ing chromaticity Alm Farbart

743 tuumlrsellik diyagramı Renk uyartılarının tuumlrselliğini goumlsteren ve uumlccediltuumlrsel koordinatları ile tanımlanmış olan noktaların duumlzlem diyagramı

CIE 845-03-35 Fr diagramme de chromaticiteacute Ing chromaticity diagram Alm Farbtafel

744 tuumlrsuumlz algılanmış renk 1- Algısal anlamda Tuumlruuml olmayan algılanmış renk Bu renkler iccedilin beyaz gri siyah

ve eğer saydam nesneler soumlz konusu ise renksiz deyimleri guumlnluumlk konuşmada kullanılır

2- Psikofizik anlamda bkz Tuumlrsuumlz renk uyartısı

CIE 845-02-26 Fr couleur (perccedilue) achromatique Ing achromatic (perceived) colour Alm unbunte Farbe

745 tuumlrsuumlz renk uyartısı Var olan uyma koşullarında algılanmış tuumlrsuumlz bir renge neden olan uyartı

Not Nesne-renklerin renkoumllccedilmelerinde tam yansıtıcı ya da tam geccedilirici yayındırıcıların rengi kaynağı accedilıkccedila yuumlksek tuumlrsellikli goumlruumlnenler dışında tuumlm ışıklayıcılar iccedilin tuumlrsuumlz uyartı olarak kabul edilirler

CIE 845-03-06 Fr stimulus achromatique Ing achromatic stimulus Alm unbunter Farbreiz


U

746 Ulbircht kuumlresi İccedil yuumlzeyi olabildiğince az seccedilici ve yayınık yansıma yapan iccedili boş kuumlre

Not Ulbricht kuumlresi ccediloğu zaman bir ışıkoumllccediler ya da ışınımoumllccediler ile birlikte kullanılır

CIE 845-05-24 Fr sphegravere drsquoUlbricht sphegravere inteacutegrante Ing integrating sphere Ulbricht sphere Alm Ulbrichtsche Kugel

747 uyarıcılık bkz fotonsal uyarıcılık ışıksal uyarıcılık ışınımsal uyarıcılık

748 uyarma Atomların molekuumlllerin ya da iyonların erkesel duumlzeylerini daha yuumlksek erkesel duumlzeylere ccedilıkarma

CIE 845-04-17 Fr excitation Ing excitation Alm Anregung

749 uyarma tayfı (yayımlanan ışınımın dalga boyu λ olan belirlenmiş bir tektuumlrsel bileşeni iccedilin)

Gelen ve aynı uyarma guumlcuumlnde olan tektuumlrsel ışınımın dalga boyu fonksiyonunda bir ışıksal ışılışıyan oumlzdek tarafından yayımlanmış belirli yayım dalga boyu λ daki erkesel ya da fotonsal akının tayfsal yoğunluğu

CIE 845-04-33 Fr spectre drsquoexcitation Ing excitation spectrum Alm Anregungsspektrum

750 uyartı arılığı [Pe] CIE 1931 ya da 1964 renkoumllccediluumlmsel referans dizgelerinin tuumlrsellik diyagramında aynı doğru uumlzerinde oumllccediluumllmuumlş NC ve ND uzunluklarının NCND oranı ile tanımlanmış buumlyuumlkluumlk Burada C soumlz konusu renk uyartısını goumlsteren nokta N ise belirlenmiş tuumlrsuumlz uyartıyı goumlsteren noktadır D ise soumlz konusu renk uyartısının tayfsal geometrik yer uumlzerindeki dalga boyunu goumlsteren noktadır Bu tanım aşağıdaki eşitliklere goumltuumlruumlr

nd

ne yy

yypminusminus

= ya da nd

ne xx

xxpminusminus

=

Burada (xy) (xnyn) (xdyd) sırası ile CN ve D noktalarının uumlccedilrenksel koordinatlarıdır


Not 1- Purpura uyartıları iccedilin bkz arılık altındaki 1 not 2- x ve y anlatımları eşdeğerdir Fakat paydada en yuumlksek değeri veren daha

yuumlksek bir duyarlılık sağlar 3- Uyartı arılığı pe ile renkoumllccediluumlmsel arılık pc arasında pe = pcyyd ilişkisi

vardır

CIE 845-03-48 Fr pureteacute drsquoexcitation Ing excitation purity Alm spektraler Farbanteil

751 uyma Değişik ışıklılıklar değişik tayfsal dağılımlar ve değişik accedilısal genişlikler ile ilgili uyartıların etkisinde kalan bir goumlrsel sistemin durum değiştirme suumlreci

Not Işığa ve karanlığa uymadan soumlzedilir Uyartıların ışıklılıkları metrekarede en az bir kaccedil kandela olduğunda ışığa uyma ve uyartıların ışıklılıkları metrekarede bir kaccedil yuumlzde bir kandela olduğunda da karanlığa uyma soumlz konusu olur

CIE 845-02-07 Fr adaptation Ing adaptation Alm Adaptation

752 uymada (algılanmış) renk ccedilarpıklaşması Yalnızca tuumlrsel uymadaki değişimin etkisi ile bir nesnenin algılanmış rengindeki değişim

CIE 845-02-68 Fr distorsion de couleur (perccedilue) pour lrsquoadaptation Ing adaptive (perceived) colour shift Alm Farbwandlung

753 uymada renkoumllccediluumlmsel ccedilarpıklaşma Tuumlrsel uymadaki değişimle ilgili matematik ayarlama

CIE 845-02-65 Fr distorsion colorimeacutetrique pour lrsquoadaptation Ing adaptive colorimetric shift Alm Farbumstimmungs-Adaptation

754 uyum Verilmiş bir uzaklıkta bulunan bir nesnenin goumlruumlntuumlsuumlnuumln retinanın uumlzerinde netleşmesini sağlamak uumlzere goumlz merceğinin yakınsaklığını ayarlaması

CIE 845-02-44 Fr accommodation Ing accomodation Alm Akkomodation


755 uzun yay lambası Elektrotlar arası uzaklığı fazla olan genellikle yuumlksek basınccedillı yay lambası Bu lambada yay iccediline kapatılmış olduğu tuumlp alanınca durağanlaştırılır

CIE 845-07-35 Fr lampe agrave arc long Ing long-arc lamp Alm Langbogenlampe

Uuml

756 uumlccedilrenkccedilillik Kırmızı yeşil mavi renklere duyarlı uumlccedil tuumlr koninin de duumlzguumlluuml (normal) bir biccedilimde ccedilalışır olması durumu

bkz ccediliftrenkccedilillik tekrenkccedilillik

CIE - Fr trichromatisme Ing trichromatism Alm Trichromasie

757 uumlccediltuumlrsel bileşenler (bir renk uyartısının) Verilmiş bir uumlccediltuumlrsel dizgede soumlz konusu renk uyartısı ile aynı uyartıyı oluşturabilmek iccedilin gerekli olan uumlccedil referans ışık uyartısının nicelikleri

Not CIE nin renkoumllccediluumlmsel referans dizgesinde uumlccediltuumlrsel bileşenler X Y Z ve X10 Y10 Z10 simgeleri ile goumlsterilir

CIE 845-03-22 Fr composants trichromatiques (drsquoun stimulus de couleur) Ing tristimulus values (of a colour stimulus) Alm Farbwerte (einer Farbvalenz)

758 uumlccediltuumlrsel dizge Renklerin uygun bir biccedilimde seccedililmiş uumlccedil referans renk uyartısının toplamsal karışımları ile eşitlenmesi uumlzerine kurulmuş olan renk uyartılarının uumlccediltuumlrsel bileşenler ile belirlenmesi dizgesi

CIE 845-03-20 Fr systegraveme trichromatique Ing trichromatic system Alm trichromatisches System


759 uumlccediltuumlrsel koordinatlar Uumlccediltuumlrsel bileşenlerden her birinin uumlccediluumlnuumln toplamına oranı

Not 1- Uumlccediltuumlrsel uumlccedil koordinatın toplamı 1 e eşit olduğundan bunlardan ikisininbilinmesi bir tuumlrselliği belirlemek iccedilin yeterlidir

2- CIE nin renkoumllccediluumlmsel referans dizgesinde uumlccediltuumlrsel koordinatlar x y z vex10 y10 z10 simgeleri ile verilir

CIE 845-03-33 Fr coordonneacutees trichromatiques Ing chromaticity coordinates Alm Farbwertanteile

760 uumlccediluumlncuuml goumlrmezlik Mavi rengi goumlrmeme ile ıralanan ccediliftrenkccedilillik

bkz birinci goumlrmezlik ikinci goumlrmezlik

CIE - Fr tritanopie Ing tritanopia Alm Tritanopie

761 uumlccediluumlncuuml sapaklık Mavi renge duyarlığın azlığı ile ıralanan sapak uumlccedilrenkccedilillik

bkz birinci sapaklık ikinci sapaklık

CIE - Fr tritanomalie Ing tritanomalous vision Alm Tritanomalie

762 uumlccediluumlzluuml akı (bir kaynağın) Bir kaynağın doumlşeminin dolaysız oran hesaplarında kullanılan ve kaynağın aşağı doğru π2 π ve 3π2 steradyanlık katı accedilılardaki toplanık akı oranları değerleri topluluğu

CIE 845-09-37 Fr triplet de flux (drsquoune source) Ing flux triplet (of a source) Alm (einer Lichtquelle)

763 uumlniform tuumlr uzayı bkz tekduumlze tuumlrsel uzay


764 uumlst (yarı kuumlresel) akı (bir kaynağın) Toplam akıdan alt yarı kuumlresel akı ccedilıkarılarak elde edilen akı

CIE 845-09-35 Fr flux (heacutemispheacuterique) supeacuterieur Ing upward flux Alm oberer halbraumlumlicher Lichtstrom

V

765 verim bkz erkesel verim ışık ışılışıyan erkesel verim ışıksal ışılışıma kuantasal verimi

kuantasal verim optik geriverim standart alt geriverim standart geriverim

766 vidalı dip Uluslararası uzlaşmaya goumlre E harfi ile goumlsterilen vida gibi bir goumlmleği olan ve duya vidalanır gibi takılan dip

CIE 845-08-16 Fr culot agrave vis Ing screw cap screw base (USA) Alm Schraubsockel Gewindesockel

767 von Kriesrsquoin geccedilerlilik yasası Belli bir uyma koşulları topluluğunda kurulmuş olan renk uyartıları eşitliğinin oumlteki tuumlm koşullar topluluğunda da kalıcı olduğunu bildiren ampirik yasa

Not von Kriesrsquoin geccedilerlilik yasası tuumlm koşullarda uygulanamaz

CIE 845-03-18 Fr loi de persistance (de von Kries) Ing (von Kriesrsquo) persistence law Alm Persistenzsatz (nach von Kries)


W

768 Wienrsquoin ışınım yasası Wien yasası λT nin 0002 mmiddotK dan daha kuumlccediluumlk değerleri iccedilin binde birden daha iyi bir yaklaşımı veren Planck yasasının yaklaşık biccedilimi

CIE 845-04-06 Fr loi (du rayonnement) de Wien Ing Wienrsquos law (of radiation) Alm Wiensches Strahlungsgesetz

769 Wood ışığı lambası bkz kara ışık lambası

X

770 X ışınımıyla ışılışıma bkz Radyoışılışıma


Y

771 yanıt bkz ccedilıkış buumlyuumlkluumlğuuml

772 yanıt suumlresi (bir alıcının) Alıcının ccedilıkış buumlyuumlkluumlğuuml değişiminin durağan bir uyartının birden bire değişmesinden sonra son değerinin belirlenmiş bir yuumlzdesine ulaşması iccedilin geccedilmesi gerekli olan suumlre

CIE 845-05-58 Fr temps de reacuteponse (drsquoun reacutecepteur) Ing response time (of a detector) Alm Ansprechzeit (eines Empfaumlngers)

773 yanma gerilimi lamba gerilimi (boşalmalı bir lambanın) Durağan rejimde ccedilalışan lambanın elektrotları arasındaki elektriksel gerilim Bu gerilim değişken akım durumunda efektif değer olarak verilir

CIE 845-07-68 Fr tension fonctionnement (drsquoune lampe agrave deacutecharge) Ing lamp voltage (of a discharge lamp) Alm Brennspannung (einer Entladungslampe)

774 yansıma Bir ışınımın uumlccediltuumlrsel bileşenlerinin frekansı değişmeksizin bir yuumlzey ya da bir ortam tarafından geri yollanması olayı

Not 1- Bir ortama duumlşen ışınımın bir boumlluumlmuuml bu ortamın yuumlzeyinden yansır Bunaldquoyuumlzeyde yansımardquo denir Oumlteki boumlluumlmuuml ortamın iccedilinde geriyayındırılabilir Buna ldquohacimde yansımardquo denir

2- Frekansın değişmez kalması koşulu ışığın yansıdığı yuumlzeyin devingenolmasından oumltuumlruuml bir Doppler etkisinin bulunmaması durumu iccedilin geccedilerlidir

3- Tanımda verildiği gibi olayı bildiren terim ldquoyansımardquodır Bu olaya nedenolan yuumlzey ya da ortamın yaptığı iş ise ldquoyansıtmardquodır Oumlrneğin yansımaccedilarpanı değil doğru terim yansıtma ccedilarpanıdır Ccediluumlnkuuml bu ccedilarpan yansıtıcınesne oumlzelliğine bağlı olup onunla değişir

bkz ccediloklu yansıma duumlzguumln yansıma izotrop yayınık yansıma karışık yansıma puslu

CIE 845-04-42 Fr reacuteflexion Ing reflection Alm Relfexion


775 yansıma ile tam yayındırıcı Yansıtma ccedilarpanı 1 olan izotrop duumlşuumlncel yayındırıcı

CIE 845-04-54 Fr diffuser parfait par reflexion Ing perfect reflecting diffuser Alm vollkommen mattweisses Medium bei Reflexion

776 yansımaoumllccediler Yansıma ile ilgili buumlyuumlkluumlkleri oumllccedilmeye yarayan aygıt

CIE 845-05-26 Fr reacuteflectomegravetre Ing reflectometer Alm Reflektometer

777 yansımaoumllccediluumlmsel değer [Racute] Oumlzel bir yansımaoumllccediler aracılığı ile oumllccediluumllen değer

Not Oumllccediluumllen yansımaoumllccediluumlmsel değer yansımaoumllccedilerin geometrik oumlzelliklerine ışıklayıcıya alıcının tayfsal duyarlılığına kullanılıyorsa suumlzgeccedillerin etkisine ve kullanılan referans oumllccediluumlnuumlne bağlı olduğundan kullanılan yansımaoumllccediler ayrıntılı bir biccedilimde belirtilmelidir

CIE 845-04-72 Fr valeur reacuteflectomeacutetriques Ing reflectometer value Alm Reflektometerwert

778 yansımayla kamaşma Oumlzellikle bakılan nesne ile aynı ya da yakın doğrultuda yansıma ile oluşan goumlruumlntuumllerde soumlz konusu olan yansımalarla ortaya ccedilıkan kamaşma

CIE 845-02-54 Fr eacuteblouissement par reacuteflexion Ing glare by reflection Alm Reflexblendung

779 yansımış (toplam) guumlneş ışınımı Toplam guumlneş ışınımının yerden ve bu ışınımı alan tuumlm yuumlzeylerden yansıması ile oluşan ışınım

CIE 845-09-85 Fr rayonnement solaire (global) reacutefleacutechi Ing reflected (global) solar radiation Alm reflektierte Globalstrahlung


780 yansıtıcı Yansıma olayını kullanarak bir ışık kaynağının ışık akısının uzaysal dağılımını değiştirmeye yarayan nesne ya da duumlzen

CIE 845-10-33 Fr reacuteflecteur Ing reflector Alm Reflektor

781 yansıtıcı ampul Işık yayımının kimi ayrıcalıklı doğrultularda guumlccedillenmesine yarayan iccedilten ya da dıştan yansıtıcı bir katmanla bir boumlluumlmuuml kaplanmış ampul

Not Bu tuumlr katmanlar kimi ışınımlar ve oumlzellikle kızılaltı ışınımlar iccedilin saydam olabilir

CIE 845-08-11 Fr ampoule reacutefleacutechissante Ing reflectorized bulb Alm verspiegelter Kolben

782 yansıtıcı lamba Işığı youmlneltmek uumlzere ampuluumlne oumlzel bir biccedilim verilmiş ve bir boumlluumlmuuml yansıtıcı bir katmanla kaplanmış ampuluuml olan lamba

CIE 845-07-37 Fr lampe agrave reacuteflecteur Ing reflector lamp Alm Reflektorlampe

783 yansıtıcılı projektoumlr bkz aynalı projektoumlr

784 yansıtıcılık (bir oumlzdeğin bir maddenin) (ρinfin) Bir oumlzdek katmanının yansıtma ccedilarpanı Bu katmanın kalınlığının değişmesi ile yansıtma ccedilarpanının değişmemesi bu kavramın temel oumlzelliğidir

CIE 845-04-86 Fr reacuteflectiviteacute (drsquoun mateacuteriau) Ing reflectivity (of a material) Alm Eigenreflexionsgrad (eines Materials)


785 yansıtıcılık ccedilarpanı [R] (bir yuumlzey parccedilasında tepesi bu parccedilada olan verilmiş bir koni iccediline girmiş yansımış ışınım boumlluumlmuuml iccedilin ve geometrik dağılışı kutuplanışı ve tayfsal bileşimi verilmiş gelen bir ışınım iccedilin)

Verilmiş bir koni ile sınırlı doğrultularda yansımış erkesel ya da ışıksal akının bir tam yansıtıcının ışınımlanma ya da aydınlanma sonucu aynı doğrultulara yansıttığı akıya oranını goumlsteren ccedilarpan

Not 1- Eğer kaynağın yansımış goumlruumlntuumlsuuml verilmiş koni iccedilinde bulunuyorsa kuumlccediluumlkbir katı accedilı ile ışınımlanmış ya da aydınlanmış duumlzguumln yansıma yapanyuumlzeyler iccedilin yansıtıcılık ccedilarpanı 1 den ccedilok daha buumlyuumlk olabilir

2- Koninin katı accedilısının 2π steradyana yaklaşması durumunda yansıtıcılıkccedilarpanı aynı ışınımlanma ya da aydınlanma koşulları iccedilin yansıtmaccedilarpanına yaklaşır

3- Koninin katı accedilısının sıfır steradyana yaklaşması durumunda yansıtıcılıkccedilarpanı aynı ışınımlanma koşulları iccedilin erkesel ya da ışıksal ışıklılıkccedilarpanına yaklaşır

CIE 845-04-64 Fr - Ing reflectance factor Alm Reflexionsfaktor

786 yansıtıcılık yoğunluğu bkz optik yansıtıcılık yoğunluğu

787 yansıtıcılık yoğunluk ccedilarpanı bkz optik yansıtıcılık yoğunluk ccedilarpanı

788 yansıtma bkz yansıma ile ilgili 3 Not

789 yansıtma ccedilarpanı (geometrik dağılışı kutuplanışı ve tayfsal bileşimi verilmiş gelen bir ışınım iccedilin) (ρ)

Verilmiş koşullarda yansımış erkesel ya da ışıksal akının gelen akıya oranını goumlsteren ccedilarpan

Not Yansıtma ccedilarpanı yayınık yansıtma ccedilarpanı ile duumlzguumln yansıtma ccedilarpanının toplamına eşittir

bkz yansıma ile ilgili 3 Not

CIE 845-04-58 Fr facteur de reacuteflexion Ing reflectance Alm Reflexionsgrad


790 yapay oluşturulmuş aktiniksel etki Denetimli koşullarda optik ışınımlarca oluşturulmuş kimyasal değişim

Not Oumlrnek olarak zaman iccedilinde programlanmış aydınlatma ile bitkilerin gelişmesinin etkilenmesi daha fazla yumurta elde etmek iccedilin kuumlmeslerin aydınlatılması oumlzel lambalarla otama ccedilalışmaları verilebilir

CIE 845-06-07 Fr effet actinique produit artificiellement Ing artifically induced actinic effect Alm kuumlnstlich erzeugter aktinischer Effekt

791 yararlı akı Oumllccedilme yuumlzeyine duumlşen ışık akısı

CIE - Fr flux utile Ing utilized flux Alm Nutzlichtstrom

792 yararlı duumlzlem ccedilalışma duumlzlemi Uumlzerinde genellikle herhangi bir ccedilalışma yapılan bir duumlzlemden oluşmuş referans yuumlzeyi

Not İccedil aydınlatmada tersine bir belirleme yoksa bu duumlzlem doumlşemeden 85 cm yuumlksekte ve duvarlarla sınırlanmış yatay duumlzlemdir Duumlzlemin doumlşemeden yuumlksekliği Rusyarsquoda 80 cm Amerika Birleşik Devletlerinde 76 cm olarak alınır

CIE 845-09-50 Fr plan utile plan de travail Ing work plane working plane Alm Nutzebene

793 yararlılık (bir referans yuumlzeyi iccedilin bir doumlşemin) [U] Referans yuumlzeyine duumlşen ışık akısının aydınlatma doumlşeminin ışıklıklarının toplam akısına oranı

CIE 845-09-53 Fr utilance Ing utilance Alm Raumwirkungsgrad

794 yardım aydınlatması Elektrik kesilmesi sonucu normal aydınlatmanın aksaması durumunda kullanılmak uumlzere oumlngoumlruumllmuumlş aydınlatma

CIE 845-09-10 Fr eacuteclairage de secours Ing emergency lighting Alm Notbeleuchtung


795 yarı değer accedilısı (geccedilme ya da yansıma ile yayıcı bir yuumlzey iccedilin) (γ) Yuumlzeye dik gelen bir ışıkla aydınlanmış yuumlzey iccedilin yuumlzeyin yayındırdığı ışığın oluşturduğu ışıklılığın yuumlzeye dik doğrultudaki ışıklılık değerinin yarısına eşit olduğu doğrultunun yuumlzeyin normali ile yaptığı accedilı

Not Yuumlzeyin yayındırma durumunu belirtmek iccedilin ccedilok yayındırıcı yuumlzeylerde yayındırma ccedilarpanının az yayındırıcı yuumlzeylerde yarı değer accedilısının verilmesi oumlnerilmektedir

CIE 845-04-90 Fr angle de demi-valeur Ing half-value angle Alm Halbwertswinkel

796 yarı dolaylı aydınlatma Işık yeğinliği dağılımı yayımlanan ışık akısının 10~40 oranı sınırsız varsayılan yararlı duumlzleme duumlşecek biccedilimde olan ışıklıklar ile yapılan aydınlatma

CIE 845-09-17 Fr eacuteclairage semi-indirect Ing semi-indirect lighting Alm vorwiegend indirekte Beleuchtung

797 yarı dolaysız aydınlatma Işık yeğinliği dağılımı yayımlanan ışık akısının 60~90 oranı sınırsız varsayılan yararlı duumlzleme duumlşecek biccedilimde olan ışıklıklar ile yapılan aydınlatma

CIE 845-09-15 Fr eacuteclairage semi-direct Ing semi-direct lighting Alm vorwiegend direkte Beleuchtung

798 yarı kuumlresel yayımlayıcılık (bir ısısal ışıyıcının) (ε εh) Bir ışıyıcının erkesel uyarıcılığının aynı sıcaklıktaki Planck ışıyıcısınınkine oranı

CIE 845-04-09 Fr eacutemissiviteacute (heacutemispheacuterique) (drsquoune radiateur thermique) Ing (hemispherical) emissivity (of a thermal radiator) Alm halbraumlumlicher Emissionsgrad (eines Temperaturstrahlers)

799 yarı yayınık geccedilme bkz karışık geccedilme

800 yarı yayınık yansıma bkz karışık yansıma


801 yarıiletken durultucu elektronik balast Doğru ya da değişken akımla beslenen ve bir ya da birccedilok boşalmalı lambanın değişken akımda ccedilalışmasını sağlayan yarıiletken parccedilaları ve stabilizatoumlr elementleri iccedileren birim

CIE 845-08-35 Fr ballast agrave semiconducteurs Ing semiconductor ballast Alm Halbleiter-Vorschaltgeraumlt

802 yatay pencere bkz ccedilatı penceresi

803 yay boşalması (gazda ya da buharda) Işılışıyan bir boşalmada oluşana goumlre zayıf bir katotsal duumlşuumlş ile nitelenen elektriksel boşalma

CIE 845-07-16 Fr deacutecharge en arc (dans un gaz ou dans une vapeur) Ing arc discharge electric arc (in a gas or in a vapour) Alm Bogenentladung (in einem Gas)

804 yay lambası Işığın bir yay boşalması veveya elektrotlar ile yayımlandığı boşalmalı lamba

CIE 845-07-33 Fr lampe agrave arc Ing arc lamp Alm Bogenlampe

805 yayıcı Bir kaynağın ışıksal akısının uzaysal dağılımını esas olarak yayınma olayını kullanarak değiştirmeye yarayan nesne

CIE 845-10-34 Fr diffuseur Ing diffuser Alm Diffusor lichtstreuender Koumlrper

806 yayım (ışınım yayımı) Işıyan erke bırakma olayı

CIE 845-04-01 Fr eacutemission (de rayonnement) Ing emission (of radiation) Alm Emission (von Strahlung)


807 yayım tayfı (ışılışımanın) Belirlenmiş bir uyarma iccedilin ışılışıyan bir oumlzdeğin yayımladığı ışınımın tayfsal dağılımı

CIE 845-04-34 Fr spectre drsquoeacutemission (de luminescence) Ing (luminescence) emission spectrum Alm (Lumineszenz-) Emissionsspektrum

808 yayımlatıcı (oumlzdek) Metal bir elektrot uumlzerine elektron yayımını yoğunlaştırmak iccedilin uygulanmış oumlzdek

CIE 845-08-29 Fr matiegravere eacutemissive Ing emissive material Alm Emitter (material)

809 yayımlayıcılık bkz doğrultusal yayımlayıcılık yarı kuumlresel yayımlayıcılık

810 yayındırıcı Işınımın uzaysal dağılımını esas olarak yayınma olayını kullanarak değiştirmeye yarayan duumlzen

Not Yayındırıcının yansıttığı ve geccedilirdiği ışınımın tuumlmuuml duumlzguumln geccedilme ve duumlzguumln yansıma olmaksızın yayınmışsa bu tuumlr yayındırıcıya geccedilme ya da yansıma izotrop olsa da olmasa da ldquotam yayındırıcırdquo denir

CIE 845-04-53 Fr diffuseur Ing diffuser Alm Diffusor

811 yayındırma bkz yayınma ile ilgili 2 Not

812 yayınık aydınlatma Yararlı duumlzleme duumlşen ya da bir nesneyi aydınlatan ışığın ayrıcalıklı bir doğrultudan gelmediği aydınlatma

CIE 845-09-20 Fr eacuteclairage diffuseacute Ing diffused lighting Alm diffuse Beleuchtung gestreute Beleuchtung


813 yayınık geccedilirme ccedilarpanı (τd) Geccedilen toplam akının yayınarak geccedilen boumlluumlmuumlnuumln gelen akıya oranını goumlsteren ccedilarpan

Not 1- Yayınık geccedilirme ccedilarpanı ile duumlzguumln geccedilirme ccedilarpanının toplamı geccedilirmeccedilarpanına eşittir

2- Yayınık geccedilirme ccedilarpanı ve duumlzguumln geccedilirme ccedilarpanı oumllccedilmelerinin sonuccedillarıkullanılan teknik ve aygıtlara bağlıdır


CIE 845-04-63 Fr facteur de transmission diffuse Ing diffuse transmittance Alm Grad der gestreuten Transmission

814 yayınık geccedilme İccedilinde duumlzguumln geccedilmenin buumlyuumlk oumllccedilekte bulunmadığı geccedilme ile yayınma

CIE 845-04-48 Fr transmission diffuse Ing diffuse transmission Alm gestreute Transmission diffuse Transmission

815 yayınık goumlk ışınımı Guumlneş ışınımının havanın molekuumllleri bulutlar ve havada asılı duran parccedilacıklar tarafından yayındırıldıktan sonra yeryuumlzuumlne inen yayınık boumlluumlmuuml

CIE 845-09-80 Fr rayonnement diffus du ciel Ing diffuse sky radiation Alm diffuse Himmelsstrahlung

816 yayınık yansıma İccedilinde duumlzguumln yansımanın buumlyuumlk oumllccedilekte bulunmadığı yansıma ile yayınma

CIE 845-04-47 Fr reacuteflexion diffuse Ing diffuse reflection Alm gestreute Reflexion diffuse Reflexion


817 yayınık yansıtma ccedilarpanı (ρd) Yansıyan toplam akının yayınarak yansıyan boumlluumlmuumlnuumln gelen akıya oranını goumlsteren ccedilarpan

Not 1- Yayınık yansıtma ccedilarpanı ile duumlzguumln yansıtma ccedilarpanının toplamı yansıtmaccedilarpanına eşittir

2- Yayınık yansıtma ccedilarpanı ve duumlzguumln yansıtma ccedilarpanı oumllccedilmelerininsonuccedilları kullanılan oumllccedilme teknik ve aygıtına bağlıdır


CIE 845-04-62 Fr facteur de reacuteflexion diffuse Ing diffuse reflectance Alm Grad der gestreuten Reflexion

818 yayınma Bir ışınım demetinin uzaysal dağılımının bir yuumlzey ya da bir ortam tarafından tektuumlrsel bileşenlerinin frekanslarında bir değişim olmaksızın pek ccedilok doğrultuya saptırılması olayı

Not 1- Yayınma oumlzellikleri gelen ışınımın dalga boyundan bağımsız ise bu tuumlryayınmaya ldquoseccedilmez yayınmardquo yayınma oumlzellikleri gelen ışınımın dalgaboyuna bağlı ise bu tuumlr yayınmaya ldquoseccediler yayınmardquo denir

2- Tanımda verildiği gibi olayı bildiren terim ldquoyayınmardquodır Bu olaya nedenolan yuumlzey ya da ortamın yaptığı iş ise ldquoyayındırmardquodır

CIE 845-04-44 Fr diffusion Ing diffusion scattering Alm Streuung

819 yayınma ccedilarpanı (geccedilme ya da yansıma ile yayındırıcı bir yuumlzeyin) [σ] Yuumlzeye dik gelen bir ışıkla aydınlanmış yuumlzeyin normali ile 20 derece ve 70 derece accedilı yapan doğrultularda oumllccediluumllmuumlş ışıksal ışıklılık değerleri ortalamasının yuumlzeyin normali ile 5 derece accedilı yapan doğrultuda oumllccediluumllmuumlş ışıksal ışıklılık değerine boumlluumlnmesi ile elde edilen ccedilarpan

Not 1- Yayınma ccedilarpanı izotrop yayıcılar iccedilin geccedilme ya da yansıma ccedilarpanları neolursa olsun 1 e eşittir

2- Yayınma ccedilarpanının bu tanımı yayındırma biccedilimi normal kullanımdakiopal camlardan fazla uzaklaşmayan oumlzdekler iccedilin geccedilerlidir

bkz yarı değer accedilısı ve ilgili Not

CIE 845-04-89 Fr facteur de diffusion Ing diffusion factor Alm Streuvermoumlgen


820 yayınma goumlstericisi (gelen belirli bir demet iccedilin) Yansıtma ya da geccedilirme ile yayındırıcı bir ortamın bir yuumlzey parccedilacığının (bağıl) erkesel ya da ışıksal yeğinliğinin ya da (bağıl) erkesel ya da ışıksal ışıklılığının accedilısal dağılımının uzayda polar koordinatlı bir yuumlzey biccediliminde goumlsterilmesi

Not 1- Gelen ışınımın ince bir demet biccediliminde olması durumunda yayınmagoumlstericisinin karteziyen koordinatlı olması daha uygundur Eğer accedilısaldağılım doumlnel bakışımlı ise yuumlzeyin bir orta (meridyen) kesiti yeterli olur

2- Kimi zaman goumlstericiden bir yuumlzey yerine soumlz konusu yuumlzey parccedilacığınınnormalindeki bir duumlzlemin aynı biccedilimde elde edilmiş eğrisi anlaşılır

CIE 845-04-91 Fr indicatrice de diffusion Ing indicatrix of diffusion scattering indicatrix Alm Streuindikatrix

821 yedek aydınlatma Normal etkinlikleri buumlyuumlk bir değişiklik olmadan yuumlruumltebilmek iccedilin oumlngoumlruumllmuumlş yardım aydınlatması

CIE 845-09-13 Fr eacuteclairage de remplacement Ing stand-by lighting Alm Ersatzbeleuchtung

822 yeğinlik bkz erkesel yeğinlik fotonsal yeğinlik ışık yeğinliği bakışımlı dağılımı ışık

yeğinliği doumlnel dağılımı ışık yeğinliği uzaysal dağılımı ışıksal yeğinlik ortalama kuumlresel ışık yeğinliği

823 yer ışıklığı taban ışıklığı Yatay ya da duumlşey bir yuumlzey uumlzerine doğrudan doğruya tutturulmak uumlzere oluşturulmuş tıkız (kompakt) ve korunmuş ışıklık

CIE 845-10-16 Fr hublot Ing bulkhead luminaire Alm Bodenleuchte


824 yer indisi doumlşem indisi [K] Kullanma ccedilarpanı ve yararlılık hesaplarında kullanılan ve iccedil mekanın yararlı duumlzlem ve ışıklıkların duumlzlemi ile ilgili geometrik oumlzelliklerini veren sayı

Not 1- Tersine bir belirleme yoksa yer indisi K = amiddotb hmiddot(a + b) formuumlluuml ileverilir Burda a ve b iccedil mekanın eni ve boyu h yararlı duumlzlem ile ışıklıklarınbulunduğu duumlzlem arasındaki uzaklıktır

2- İngilterersquode aynı formuumll h ışıklıkların tavana olan uzaklığı olarak kullanılır

CIE 845-09-55 Fr indice du local indice drsquoinstallation Ing room index installation index Alm Raum-Index

825 yoğunlukoumllccediler Geccedilme ya da yansıma ile optik yoğunlukları oumllccedilmeye yarayan ışıkoumllccediler

CIE 845-05-27 Fr densitomegravetre Ing densitometer Alm Densitometer

826 yumuşak yayıcı Yumuşak (sınırları kesin olmayan) goumllge oluşturacak derecede buumlyuumlk boyutlu yayıcı ışıklık

CIE 845-10-48 Fr (appareil) diffuseur Ing softlight Alm -

827 yutma bkz soğurma

828 yutma ccedilarpanı bkz soğurma ccedilarpanı


829 yuumlksek basınccedillı cıva buharlı lamba Işığı dolaylı ya da dolaysız olarak en ccedilok cıva buharının ışınımı ile oluşmuş olan ve yanma durumunda boumlluumlmsel (kısmi) buhar basıncı 100000 paskal uumlzerinde bulunan yuumlksek yeğinlikli boşalmalı lamba

Not Bu tuumlr lambalar saydam ampulluuml fluumlorışıl oumlzdek kaplı ampulluuml ve karışık ışıklı lambaları iccedilerir Fluumlorışıl oumlzdek kaplı ampulluuml (fluumlorışıl balonlu) lambalarda ışığın bir boumlluumlmuuml cıva buharınca bir boumlluumlmuuml de bu cıva buharı ışınımında bulunan moroumltesi ışınımca uyarılmış fluumlorışıl oumlzdek tarafından uumlretilir

CIE 845-07-20 Fr lampe agrave (vapeur de) mercure agrave haute pression Ing high pressure mercury (vapour) lamp Alm Quecksilberdampf-Hochdrucklampe

830 yuumlksek basınccedillı sodyum buharlı lamba Işığı başlıca sodyum buharının ışınımı ile uumlretilmiş olan ve boumlluumlmsel (kısmi) basıncı yanma durumunda 10000 paskal dolaylarında bulunan yuumlksek yeğinlikli boşalmalı lamba

Not Bu lambanın ampuluuml saydam ya da yayıcı olabilir

CIE 845-07-23 Fr lampe agrave (vapeur de) sodium agrave haute pression Ing high pressure sodium (vapour) lamp Alm Natriumdampf-Hochdrucklampe

831 yuumlksek yeğinlikli boşalmalı lamba Boşalma tuumlpuuml yuumlzey yuumlkuuml santimetre karesinde 3W uumlzerinde bulunan ve ışık uumlreten yayı boşalma tuumlpuumlnuumln ısısal etkisi ile durultulmuş boşalmalı lamba

Not Bu tuumlr lamba topluluğu yuumlksek basınccedillı cıva buharlı yuumlksek basınccedillı sodyum buharlı ve metal halojenuumlrluuml lambaları iccedilerir

CIE 845-07-19 Fr lampe agrave deacutecharge agrave haute intensiteacute lampe DHI Ing high intensity discharge lamp HID lamp Alm Hochdruckentladungslampe HID-Lampe

832 yuumlzey rengi Işığın yansıdığı ya da yayınık olarak yayımlandığı bir yuumlzeyinmiş gibi goumlruumlnen algılanmış renk

CIE 845-02-20 Fr couleur de surface Ing surface colour Alm Aufsichtfarbe


833 yuumlzeyde yansıma bkz yansıma ile ilgili 1 Not

834 yuumlzeylik akı bkz doumlşeli lambaların yuumlzeylik akısı yuumlzeylik doumlşem akısı

835 yuumlzeylik doumlşem akısı (iccedil aydınlatmada) Bir aydınlatma doumlşeminin ışıklıklarının tek tek ışık akılarının toplamının doumlşeme alanına boumlluumlnmesi ile elde edilen buumlyuumlkluumlk

CIE 845-09-48 Fr flux surfacique de lrsquoinstallation Ing installation flux density Alm flaumlchenbezogener Lichtstrom der Beleuchtugnsanlage


D İZ İNLER

FRANSIZCA DİZİN - FRANCcedilAIS

A abat-jour 2 absorbance spectrale 696 absorbance spectrale neacutepeacuterienne 528 absorption647 absorptiviteacute spectrale704 accommodation 754 achromatopsie 600 achromatopsie 715 actinique16 actinisme 20 acuiteacute visuelle283 adaptation751 adaptation chromatique 741 affichage agrave cristaux liquides636 alychne 32 ambiance lumineuse369 amorceur 48 amplitude de fluctuation du flux lumineux 348 ampoule36 ampoule claire622 ampoule coloreacutee 607 ampoule deacutepolie 114 ampoule eacutemailleacutee 202 ampoule en verre dur633 ampoule opale 539 ampoule opaliseacutee540 ampoule reacutefleacutechissante781 angle deacuteclairage53 angle de deacutefilement 644 angle de demi-valeur795 angle de divergence291 appareil agrave effets 150 appareil diffuseur 826 atlas des couleur 594

B ballast 178 ballast agrave semiconducteurs801 ballast de reacutefeacuterence588 bande damorccedilage90 bandeau lumineux 371 bacirctonnets 650 bioluminescence102 boicircte agrave rideau lumineuse 372 bolomegravetre 103 brillant 566 brise-soleil303 broche424 bronzage111

C candela 441 candela par megravetre carreacute 442 catadioptre274 cathodoluminescence 464 ceacuteciteacute scotopique259 cellule photoconductrice 336 cellule photoeacutemissive421 cellule photovoltaiumlque 417 centre lumineux393 champ du regard78 champ peacuteripheacuterique136 characteacuteristiques assigneacutees63 chauffage en parallegravele des eacutelectrodes 561 chauffage en seacuterie des eacutelectrodes 631 chemin lunineux encastreacute281 chimiluminescence479 chroma 75 chromaticiteacute742 chromie 739 chute (de tension) cathodique463 chute cathodique anormale38 chute cathodique normale 537 ciel couvert normaliseacute CIE658 ciel serein normaliseacute CIE 654 clair 5 clarteacute7 code de flux12 coefficient dabsorbtion spectral neacutepeacuterien 529 coefficient dabsorption lineacuteique spectral688 coefficient datteacutenuation lineacuteique spectral 690 coefficient datteacutenuation massique spectral 699 coefficient dauto-eacutechange558 coefficient deacutechange (mutuel) 457 coefficient dintensiteacute lumineuse 359 coefficient de diffusion lineacuteique spectral 689 coefficient de luminance (lumineuse) 388 coefficient de luminance eacutenergeacutetique213 coefficient de luminance reacutetroreacutefleacutechie273 coefficient de reacutetroreacuteflexion272 coin photomeacutetrique 294 colorimegravetre 608 colorimeacutetrie 609 colorimeacutetrie physique231 colorimeacutetrie visuelle286 composante de ciel du facteur de lumiegravere

du jour 311 composante reacutefleacutechie externe du facteur

de lumiegravere du jour310 composante reacutefleacutechie interne du facteur

de lumiegravere du jour312 composants trichromatiques757


compteur de photons 241 cocircnes 483 connecteur (de lampe)499 constante de temps 668 constante solaire299 contraste 458 contraste eacutequivalent223 coordonneacutees trichromatiques 759 coordonneacutees trihcromatiques spectrales707 corps gris293 corps lumineux370 corps noir 571 couleur (perccedilue) 27 couleur (perccedilue) achromatique744 couleur (perccedilue) chromatique 28 couleur (perccedilue) dun objet non lumineux408 couleur (perccedilue) isoleacutee 65 couleur (perccedilue) non isoleacutee 101 couleur (phychophysique)580 couleur compleacutementaires 737 couleur de surface 832 couleur-lumiegravere (perccedilue)352 couleur-objet 531 couleur-ouverture 151 coup de soleil 304 coupe133 couple thermoeacutelectrique325 courant dobscuriteacute 449 courant photoeacutelectrique340 courbe (spectrale) relative dun stimulus

de couleur 72 courbe isocandela220 courbe isoeacuteclairement 221 courbe isointensiteacute220 courbe isoluminance 225 courbe isolux221 courbe spectrale dun stimulus de couleur603 culot 154 culot agrave baiumlonnette 666 culot agrave broches 425 culot agrave preacutecentrage 556 culot agrave vis 766 culot cylindrique 638 culot preacutefocus556

D deacutebit de dose 175 deacutebit de fluence eacutenergeacutetique214 deacutecharge eacutelectrique (dans un gaz) 193 deacutecharge en arc 803 deacutecharge en lueur 406 deacutecharge luminescente 406 deacutefilement 642 DEL355 DEM475 densiteacute optique interne neacutepeacuterienne

par transmission528 densiteacute optique interne spectrale

par transmission696 densiteacute optique par reacuteflexion545

densiteacute optique par transmission 542 densiteacute spectrale 709 densitomegravetre825 deacutetectiviteacute30 deacutetectiviteacute normeacutee 655 deacutetectiviteacute speacutecifique655 deuteacuteranomalie 428 deuteacuteranopie427 diagramme de chromaticiteacute 743 diagramme de chromaticiteacute uniforme 714 diagramme de chromaticiteacute uniforme CIE 1976 126 diagramme isocandela219 diagramme isointensiteacute 219 dichromatisme140 diffeacuterence de couleur CIELAB 122 diffeacuterence de couleur CIELUV 124 diffeacuterence de couleur Lab CIE 1976 122 diffeacuterence de couleur Luv CIE 1976 124 diffraction471 diffuser parfait par reflexion 775 diffuseur 805 diffuseur 810 diffuseur parfait par transmission266 diffusion 818 diffusion de Rayleigh 586 diode eacutelectroluminescente355 diode photoeacutemettrice355 dispersion 143 dispositif damorccedilage 88 distance au plafond681 distance dessai 152 distorsion colorimeacutetrique pour ladaptation753 distorsion colorimeacutetrique pour lilluminant 368 distorsion colorimeacutetrique totale728 distorsion de couleur (perccedilue)

pour ladaptation 752 distorsion de couleur (perccedilue)

pour lilluminant 367 distorsion totale de couleur (perccedilue) 723 dose 174 dose actinique18 dose effective 227 dose eacuterytheacutemale minimale475 douille 181 dureacutee astronomique densoleillement 47 dureacutee densoleillement305 dureacutee de vie 553 dureacutee de vie agrave X de deacutefaillances 1 dureacutee de vie moyenne 550 dureacutee possible densoleillement538 dureacutee relative densoleillement69 dyschromatopsie 598

E eacuteblouissement440 eacuteblouissement direct170 eacuteblouissement inconfortable482 eacuteblouissement par reacuteflexion 778 eacuteblouissement perturbateur 108 eacuteclairage 52


eacuteclairage direct-indirect165 eacuteclairage artificiel compleacutementaire permanent 670 eacuteclairage deacutevacuation 106 eacuteclairage de reacutefeacuterence587 eacuteclairage de remplacement821 eacuteclairage de secours 794 eacuteclairage de seacutecuriteacute 319 eacuteclairage diffuseacute 812 eacuteclairage direct 168 eacuteclairage dirigeacute159 eacuteclairage en corniche484 eacuteclairage geacuteneacuteral 268 eacuteclairage indirect 164 eacuteclairage local 110 eacuteclairage localiseacute 109 eacuteclairage ponctuel 534 eacuteclairage semi-direct 797 eacuteclairage semi-indirect 796 eacuteclairagisme 55 eacuteclairement57 eacuteclairement (eacutenergeacutetique) eacutequivalent au bruit 317 eacuteclairement (lumineux) 385 eacuteclairement (lumineux) global 727 eacuteclairement cylindrique eacutenergeacutetique 215 eacuteclairement en service492 eacuteclairement eacutenergeacutetique 209 eacuteclairement lumineux57 eacuteclairement photonique 244 eacuteclairement spheacuterique eacutenergeacutetique 214 eacuteclat apparent 536 eacutecran solaire 303 eacutecran-paralume557 effect stroboscopique 664 effet actinique direct167 effet actinique indirect 163 effet actinique naturel157 effet actinique produit artificiellement 790 effet directionnel 663 effet Stiles-Crawford (de premiegravere espegravece)663 efficaciteacute lumineuse dun rayonnement 397 efficaciteacute lumineuse dune source398 efficaciteacute lumineuse relative 70 efficaciteacute lumineuse relative spectrale 687 eacutegalisation de couleur597 eacutelectrode damorccedilage89 eacutelectrode principale 82 eacutelectroluminescence 194 eacutemetteur (agrave rayonnement) infrarouge478 eacutemetteur (agrave rayonnement) ultraviolet 527 eacutemission 806 eacutemission stimuleacutee186 eacutemissiviteacute (heacutemispheacuterique) 798 eacutemissiviteacute directionnelle 160 eacutenergie rayonnante 419 eacutepaisseur optique de latmosphegravere49 eacutepaisseur optique spectrale701 eacutequation chromatique596 ergot 156 eacuterythegraveme (actinique) 17 espace chromatique 738 espace chromatique CIELAB123

espace chromatique CIELUV 125 espace chromatique Lab CIE 1976123 espace chromatique Luv CIE 1976 125 espace chromatique uniforme 713 espacement42 essai de dureacutee 669 eacutetalon photomeacutetrique de travail382 eacutetalon photomeacutetrique primaire 381 eacutetalon photomeacutetrique secondaire383 eacutetendue geacuteometrique 270 excitation275 excitation748 excitation eacutequivalente au bruit 318 exitance eacutenergeacutetique216 exitance lumineuse395 exitance photonique 248 exposition cylindrique eacutenergeacutetique 641 exposition cylindrique lumineuse 640 exposition cylindrique photonique639 exposition eacutenergeacutetique 410 exposition lumineuse365 exposition photonique 243 exposition spheacuterique eacutenergeacutetique497

F facteur dabsorption648 facteur dabsorption interne spectral698 facteur dinterreacuteflexions142 facteur duniformiteacute de leacuteclairement56 facteur dutilisation493 facteur dutilisation reacuteduit473 facteur de configuration 94 facteur de conservation du flux lumineux 346 facteur de deacutepreacuteciation 148 facteur de diffusion 819 facteur de flux (lumineux) dun ballast179 facteur de forme 93 facteur de lumiegravere du jour 309 facteur de luminance (lumineuse) 387 facteur de luminance eacutenergeacutetique212 facteur de maintenance148 facteur de multiplication 296 facteur de pureteacute colorimeacutetrique 702 facteur de reacuteflexion 789 facteur de reacuteflexion diffuse 817 facteur de reacuteflexion reacuteguliegravere 191 facteur de rendu du contraste 461 facteur de transmission264 facteur de transmission diffuse813 facteur de transmission interne spectral 697 facteur de transmission reacuteguliegravere 188 facteur de transmission total (en eacutenergie) 298 facteur solaire298 facteur total de trouble 724 fateur de reacuteflexions mutuelles 142 fenecirctre 569 feu arriegravere dune rame462 filament 719 filament agrave double boudinage 139 filament agrave simple boudinage 711


filament bispiraleacute 139 filament droit187 filament spiraleacute711 filtre (optique) 671 filtre neutre agrave transmission eacutechelonneacutee 439 fluence eacutenergeacutetique 497 fluorescence 234 flux (eacutenergeacutetique) eacutequivalent au bruit 316 flux (heacutemispheacuterique) infeacuterieur 34 flux (heacutemispheacuterique) supeacuterieur 764 flux cumuleacute 730 flux direct 166 flux eacutenergeacutetiques 207 flux indirect162 flux lumineux 384 flux lumineux assigneacute 62 flux photonique 240 flux surfacique de linstallation 835 flux surfacique des lampes installeacutees 176 flux total 722 flux utile 791 flux zonal 495 fonctions colorimeacutetriques612 fonctions colorimeacutetriques CIE 127 fovea253 fovea centralis 253 foveola 254 fraction de flux (heacutemispheacuterique) infeacuterieur 35 freacutequence critique de papillotement 206 freacutequence de fusion 206

G globe456 goniophotomegravetre 8 gonioradiomegravetre 9 gradateur 450 grandeur dentreacutee275 grandeur de sortie138 grille de protection 486 guirlande (lumineuse) 361

H hauteur de suspension 681 heacuteliotheacuterapie323 heacutemeacuteralopie259 hublot 823

I illuminant 366 illuminant de reacutefeacuterence589 illuminant lumiegravere du jour313 illuminants normaliseacutes CIE128 illumination 363 incandescence 14 indicatrice de diffusion820 indice dabsoption spectral 703 indice dinstallation 824 indice de reacutefraction470

indice de reacutefraction complexe 455 indice de rendu des couleurs 615 indice du local 824 indice geacuteneacuteral de rendu

des couleurs CIE 1974120 indice particulier de rendu

des couleurs CIE 1974121 intensiteacute eacutenergeacutetique 218 intensiteacute lumineuse399 intensiteacute lumineuse spheacuterique moyenne549 intensiteacute photonique 249 interfeacuterence 276 interreacuteflexions 141

L lampadaire50 lampe498 lampe (agrave incandescence) agrave atmosphegravere gazeuse257 lampe (agrave incandescence) agrave halogegravenes321 lampe (agrave incandescence) agrave vide107 lampe (agrave lumiegravere) de Wood447 lampe (eacutelectrique) agrave incandescence13 lampe agrave (vapeur de) mercure agrave basse pression 21 lampe agrave (vapeur de) mercure agrave haute pression 829 lampe agrave (vapeur de) sodium agrave basse pression22 lampe agrave (vapeur de) sodium agrave haute pression830 lampe agrave amorccedilage agrave chaud 554 lampe agrave amorccedilage agrave froid 555 lampe agrave arc 804 lampe agrave arc court 472 lampe agrave arc long 755 lampe agrave cathode chaude 634 lampe agrave cathode froide 646 lampe agrave deacutecharge105 lampe agrave deacutecharge agrave haute intensiteacute831 lampe agrave eacuteclats 201 lampe agrave filament centreacute 518 lampe agrave filament de carbone 451 lampe agrave filament de tungstegravene734 lampe agrave filament meacutetallique 522 lampe agrave fluorescence233 lampe agrave infrarouge 478 lampe agrave lueur405 lampe agrave lumiegravere du jour 314 lampe agrave lumiegravere mixte453 lampe agrave lumiegravere noire447 lampe agrave optique incorporeacutee 541 lampe agrave pied 50 lampe agrave preacutechauffage 554 lampe agrave reacuteflecteur782 lampe agrave ruban de tungstegravene733 lampe agrave ultraviolet527 lampe au chapeau 672 lampe aux halogeacutenures meacutetalliques521 lampe baladeuse 192 lampe de mineur513 lampe de poche 115 lampe de projection577 lampe de sauveteur494 lampe de sucircreteacute agrave flamme23


lampe de table 514 lampe DHI831 lampe eacuteclair 131 lampe eacuteclair 232 lampe eacutelectroluminescente 196 lampe eacutelectropneumatique 322 lampe en verre presseacute541 lampe eacutetalon de travail 552 lampe eacutetalon secondaire 430 lampe fluorescente 233 lampe fluorescente agrave allumage par starter 86 lampe fluorescente agrave allumage sans starter 87 lampe germicide525 lampe monobloc678 lampe portative514 lampe pour photographie 239 lampe pour projecteur 579 lampe preacutefocus 518 lampe sans preacutechauffage 555 lampe spectrale685 lampe tare147 lampe-casque672 lampede reacutefeacuterence 590 largeur angulaire de faisceau agrave mi-intensiteacute 96 laser504 leucie (dune couleur non isoleacutee 7 lieu des corps noirs446 lieu des lumiegravere du jour315 lieu spectral 708 limite des pourpres 583 loi (du cosinus) de Lambert502 loi (du rayonnement) de Wien768 loi dAbney4 loi de persistance (de von Kries) 767 loi de Planck572 loi de Stefan-Boltzmann660 loi de Talbot 675 lois de Grassmann 292 longueur donde145 longueur donde compleacutementaires735 longueur donde dominante 81 lucarne135 luisance 566 luisancemegravetre 567 lumen 509 lumenmegravetre 347 lumiegravere 344 lumiegravere du ciel278 lumiegravere du jour 306 lumiegravere perccedilue26 344 lumiegravere solaire300 luminaire 373 luminaire agrave alimentation par induction204 luminaire agrave reacutepartition extensive269 luminaire agrave suspension reacuteglable 149 luminaire ajustable 51 luminaire antideacuteflagrant 568 luminaire antigrisouteux 295 luminaire asymeacutetrique77 luminaire de front31 luminaire de galerie256

luminaire de mine 512 luminaire de mine portatif680 luminaire de seacutecuriteacute intrinsegraveque 560 luminaire de table514 luminaire encastreacute 279 luminaire extensif269 luminaire mobile 679 luminaire ordinaire635 luminaire portatif 679 luminaire proteacutegeacute 487 luminaire suspendu 46 luminaire symeacutetrique76 luminance374 luminance (lumineuse)386 luminance eacutenergeacutetique 211 luminance eacutenergeacutetique 412 luminance eacutequivalente222 luminance eacutequivalente de voile 172 luminance megravetre378 luminance photonique 245 luminance visuelle 386 lumination 365 luminescence402 luminescence anti-Stokes39 luminescence thermiquement activeacutee328 lumineux 565 luminophore 404 luminositeacute563 lustre46 lustre agrave suspension reacuteglable149 lux 507 luxmegravetre 60

M macula lutea 621 magnitude apparente 289 masse dair optique relative 71 matiegravere eacutemissive808 meacutelange additif de stimulus de couleur604 meacutetamegraveres 523 milieu opaque262 milieu translucide349 milieu transparent623

N neacutebulositeacute 444 niveau deacutenergie 210 niveau de coloration 739 niveau eacutenergeacutetique 210 nombre dondes (lineacuteique)146 nombre de photons242

O obscur448 observateur de reacutefeacuterence

colorimeacutetrique CIE 1931 117 observateur de reacutefeacuterence

colorimeacutetrique suppleacutementaire CIE 1964119


observateur de reacutefeacuterence photomeacutetrique CIE129 obstruction205

P papillotement720 paralume557 perception24 performance visuelle 285 pheacutenomegravene dAbney3 pheacutenomegravene dHelmholtz-Kohlrausch 324 pheacutenomegravene de Bezold-Bruumlcke 92 pheacutenomegravene de Purkinje581 phosphorescence 237 photobiologie 334 photocathode 362 photodeacutesensibilisation339 photodiode335 photodiode agrave avalanche137 photoeffet 342 photoluminescence389 photomegravetre 379 photomegravetre agrave eacutegalisation de contraste 460 photomegravetre agrave eacutegalisation de luminositeacute 564 photomegravetre agrave papillotement721 photomeacutetrie 380 photomeacutetrie physique230 photomeacutetrie visuelle284 photomultiplicateur 333 photopathologie416 photopeacuteriode 337 photopile 417 photoreacutesistance336 photosensibilisation338 phototheacuterapie415 phototransistor418 pile thermoeacutelectrique (pour la radiomeacutetrie)327 plafonnier encastreacute 280 plafonnier intensif 731 plan de travail792 plan utile 792 plaque eacutelectroluminescente 197 plot 155 posemegravetre 575 postluminescence 260 preacutechauffage en parallegravele des eacutelectrodes562 preacutechauffage en seacuterie des eacutelectrodes 632 prise de jour307 profondeur optique spectrale701 projecteur 578 projecteur agrave lentille de Fresnel 255 projecteur dillumination 364 projecteur de deacutecor150 projecteur de lampe au chapeau 673 projecteur de silhouettes576 projecteur-reacuteflecteur64 projeteur agrave lentille 517 proportion de flux cumuleacute infeacuterieur 33 protanomalie 98 protanopie 97 proximiteacute 180

puissance assigneacutee61 puissance rayonnante 207 pureteacute 44 pureteacute colorimeacutetrique 610 pureteacute colorimeacutetrique 702 pureteacute dexcitation 750

Q qiantiteacute de lumiegravere351

R radiance211 radiateur de Planck571 radiateur non seacutelectif 628 radiateur seacutelectif625 radiateur thermique 332 radiation 409 radiation (eacutelectromagneacutetique) 198 radiation eacutelectromagneacutetique 199 radiation monochromatique 717 radioluminescence585 radiomegravetre 413 radiomegravetre absolu619 radiomeacutetrie 414 raie de reacutesonance618 raie spectrale 684 rapport (de hauteur) de suspension 682 rapport direct171 rayonnement407 rayonnement (eacutelectromagneacutetique)198 rayonnement bacteacutericide 79 rayonnement coheacuterent 480 rayonnement diffus du ciel815 rayonnement eacutelectromagneacutetique 199 rayonnement eacuterytheacutemal476 rayonnement germicide524 rayonnement infrarouge 477 rayonnement monochromatique717 rayonnement optique544 rayonnement polariseacute 496 rayonnement solaire 302 rayonnement solaire (global) reacutefleacutechi 779 rayonnement solaire direct 169 rayonnement solaire extraterrestre 185 rayonnement solaire global 726 rayonnement synchrotron630 rayonnement thermique330 rayonnement ultraviolet 526 rayonnement visible 290 rayonnement visible 344 reacutecepteur non seacutelectif 627 reacutecepteur photoeacutelectrique341 reacutecepteur pyroeacutelectrique570 reacutecepteur quantique (non seacutelectif) 490 reacutecepteur seacutelectif 624 reacutecepteur thermique (de rayonnement) 331 reacuteflecteur 780 reacuteflecteur diffusant de studio665 reacuteflecteur diffusant speacutecial 559


reacuteflectiviteacute 784 reacuteflectomegravetre 776 reacuteflexion 774 reacuteflexion diffuse 816 reacuteflexion diffuse isotrope 438 reacuteflexion diffuse uniforme438 reacuteflexion mixte 454 reacuteflexion reacuteguliegravere 190 reacuteflexion semi-diffuse 454 reacuteflexion semi-reacuteguliegravere 454 reacuteflexion speacuteculaire 190 reacuteflexions mutuelles 141 reacuteflexions-voile 584 reacutefracteur 468 reacutefraction469 rendement eacutenergeacutetique 217 rendement eacutenergeacutetique de photoluminescence390 rendement normaliseacute 657 rendement normaliseacute infeacuterieur 656 rendement optique543 rendement quantique 491 rendement quantique de photoluminescence391 rendu des couleurs614 reacutepartition (spatiale) de lintensiteacute lumineuse360 reacutepartition de reacutevolution

de lintensiteacute lumineuse 357 reacutepartition spectrale709 reacutepartition spectrale relative73 reacutepartition symeacutetrique de lintensiteacute lumineuse356 reacuteponse 138 reacutetine 10 reacutetine 617 reacutetroreacuteflecteur274 reacutetroreacuteflexion271 rythme biologique 95

S saturation613 saturation67 scintillateur645 sensation183 sensibiliteacute 182 sensibiliteacute au contraste 459 sensibiliteacute diffeacuterentielle459 sensibiliteacute relative 68 sensibiliteacute spectrale 692 sensibiliteacute spectrale relative 74 seuil de luminance376 seuil diffeacuterentiel de luminance 375 solide des couleur599 sombre489 source eacutelectroluminescente 195 source ponctuelle 535 source primaire de lumiegravere99 source secondaire de lumiegravere 429 sources normaliseacutees CIE 130 spectoradiomegravetre 695 spectral 686 spectre 683 spectre daction (actinique)19

spectre deacutegale eacutenergie 226 spectre deacutemission (de luminescence) 807 spectre dexcitation749 spectre equieacutenergeacutetique226 spectrophotomegravetre694 sphegravere dUlbricht 746 sphegravere inteacutegrante 746 spot533 spot de plafond731 starter 85 steacuteradian 661 stimulus achromatique 745 stimulus chromatique 740 stimulus de couleur 605 stimulus de couleur compleacutementaires 736 stimulus de couleur de reacutefeacuterence591 stimulus de couleur meacutetamegraveres 523 stimulus de couleur optimaux 548 stimulus de lumiegravere 396 stimulus lumineux396 stimulus monochromatique 718 stimulus pourpre582 stimulus spectral718 surface de reacutefeacuterence 592 surface lambertienne 503 systegraveme de reacutefeacuterence colorimeacutetrique CIE 1931 116 systegraveme de reacutefeacuterence colorimeacutetrique

suppleacutementaire CIE 1964 118 systegraveme trichromatique 758

T tache jaune 621 teinte602 teinte binaire41 teinte eacuteleacutementaire 37 temp de deacutecroissance 432 tempeacuterature de couleur601 tempeacuterature de couleur proximale91 tempeacuterature de luminance (monochromatique)716 tempeacuterature de reacutepartition 144 temps damorccedilage84 temps de croissance267 temps de descente 432 temps de monteacutee 267 temps de reacuteponse772 tension damorccedilage83 tension fonctionnement 773 thermocouple (pour la radiomeacutetrie)325 thermoluminescence328 thermopile 327 tonaliteacute (chromatique) 602 transmission 265 transmission diffuse 814 transmission diffuse isotrope437 transmission diffuse uniforme437 transmission mixte 452 transmission reacuteguliegravere 189 transmission semi-diffuse 452 transmissiviteacute spectrale 693 triboluminescence 516


trichromatisme 756 trichromatisme anormal 620 triplet de flux762 tritanomalie 761 tritanopie 760 troland 732 tube agrave deacutecharge 104

U utilance793 utilance reacuteduite474

V valeur reacuteflectomeacutetriques777 variateur 450 vasque 133 vecteur deacuteclairement59 verre de protection 485 verrine 485 vision282 vision anormale des couleur598 vision meacutesopique 15 vision photopique297 vision scotopique 258 vitesse de perception 25 vitesse de sensation 184


INGİLİZCE DİZİN - ENGLISH

A Abney phenomenon 3 Abneys law4 abnormal cathode fall38 absolute thermal detector 619 absorptance 648 absorption647 accomodation 754 achromatic (perceived) colour744 achromatic stimulus 745 actinic16 actinic action spectrum19 actinic dose18 actinic erythema 17 actinism20 adaptation751 adaptive (perceived) colour shift752 adaptive colorimetric shift 753 additive complementary colours 737 additive mixture of colour stimuli604 adjustable luminaire 51 afterglow 260 air-turbo lamp322 alychne 32 amplitude of fluctuation of the luminous flux348 anomalous trichromatism620 anti-Stokes luminescence39 aperture colour 151 apparent magnitude 289 arc discharge 803 arc lamp804 arc tube104 artifically induced actinic effect790 astronomical sunshine duration47 asymmetrical luminaire77 avalanche photodiode137 average life550

B bactericidal lamp525 bactericidal radiation79 ballast 178 ballast lumen factor179 base 154 bayonet base666 bayonet cap 666 bayonet pin156 Bezold-Bruumlcke phenomenon92 binary hue41 biological rhythm 95 bioluminescence102 black light lamp447 blackbody571 blended lamp453 bolometer 103 bowl 133

bright565 brightness 563 bulb 36 bulkhead luminaire823

C candela 441 candela per square metre442 cap 154 cap lamp672 carbon filament lamp 451 cathode drop463 cathode fall463 cathodoluminescence 464 chemiluminescence 479 chroma 616 chroma 75 chromatic (perceived) colour 28 chromatic adaptation 741 chromatic stimulus 740 chromaticity 742 chromaticity coordinates 759 chromaticity diagram 743 chromaticness739 CIE 1931 standard colorimetric observer117 CIE 1931 standard colorimetric system 116 CIE 1964 supplementary standard

colorimetric observer119 CIE 1964 supplementary standard

colorimetric system 118 CIE 1974 general colour rendering index 120 CIE 1974 special colour rendering index121 CIE 1976 Lab colour difference122 CIE 1976 Lab colour space 123 CIE 1976 Luv colour difference 124 CIE 1976 Luv colour space125 CIE 1976 UCS diagram 126 CIE 1976 uniform-chromaticity-scale diagram126 CIE colour-matching functions 127 CIE standard clear sky 654 CIE standard illuminants128 CIE standard overcast sky658 CIE standard photometric observer129 CIE standard sources130 CIELAB colour difference122 CIELAB colour space 123 CIELUV colour difference124 CIELUV colour space125 clear bulb622 coated bulb 540 coefficient of luminous intensity359 coefficient of retroreflected luminance 273 coefficient of retroreflection 272 coefficient of utilization 493 coffer280 coherent radiation480 coiled-coil filament 139 cold cathode lamp 646


cold-start lamp 555 colorimeter 608 colorimetric purity610 colorimetric purity702 colorimetry609 colour atlas 594 colour equation596 colour fullness739 colour matching 597 colour rendering 614 colour rendering index 615 colour solid599 colour space 738 colour stimulus605 colour stimulus function603 colour temperature 601 colour-matching functions 612 coloured bulb 607 compact-source arc discharge lamp 472 comparison lamp147 complementary colour stimuli736 complementary wavelength 735 complex refractive index455 compressed air luminaire 322 cones 483 configuration factor94 contact plate 155 contrast458 contrast rendering factor 461 contrast sensitivity459 cornice lighting 371 correlated colour temperature 91 cove lighting484 critical flicker frequency 206 cumulative downward flux proportion33 cumulative flux 730 cut-off642 cut-off angle 644 cylindrical irradiance215

D dark 489 dark current 449 daylight 306 daylight factor 309 daylight illuminant 313 daylight lamp 314 daylight locus 315 daylight opening307 defective colour vision 598 densitometer 825 detectivity30 deuteranomalous vision428 deuteranopia427 dichromatism140 diffraction471 diffuse reflectance 817 diffuse reflection 816 diffuse sky radiation815 diffuse transmission 814

diffuse transmittance 813 diffused lighting 812 diffuser 805 diffuser 810 diffusion 818 diffusion factor819 dim 448 dimmer 450 direct actinic effect167 direct flux166 direct glare 170 direct lighting 168 direct ratio 171 direct solar radiation169 direct transmission 189 directional effect 663 directional emissivity 160 directional lighting 159 disability glare108 discharge lamp 105 discomfort glare 482 dispersion 143 distribution temperature 144 dominant wavelength 81 dose 174 dose rate 175 downlight 731 downward flux 34 downward flux fraction35 downward light output ratio 656

E effective dose 227 effects projector 150 electric arc803 electric discharge (in a gas)193 electroluminescence 194 electroluminescent lamp 196 electroluminescent panel197 electroluminescent source 195 electromagnetic radiation198 electromagnetic radiation199 electronic-flash lamp201 emergency lighting794 emission 806 emissive material 808 enamelled bulb 202 energy level210 entrance angle 53 equal energy spectrum 226 equality of brightness photometer 564 equality of contrast photometer460 equi-energy spectrum226 equivalent contrast 223 equivalent luminance 222 equivalent veiling luminance 172 erythemal radiation 476 escape lighting 106 excitation748 excitation purity 750


excitation spectrum 749 explosion-proof luminaire568 exposure meter 575 externally reflected component

of daylight factor 310 extraterrestrial solar radiation 185 eyelet 155

F face luminaire31 fall time 432 field of view 78 filament 719 flameproof luminaire568 flash tube201 flashlight 115 flicker 720 flicker photometer 721 floodlight364 floodlighting363 floor lamp50 fluorescence 234 fluorescent lamp233 fluorophor 404 flux code 12 flux triplet762 form factor 93 fovea253 fovea centralis 253 foveola 254 Fresnel spotlight255 frosted bulb 114 fusion frequency206

G gas-filled (incandescent) lamp 257 general diffused lighting 165 general lighting 268 geometric extent270 germicidal lamp 525 germicidal radiation 524 glare 440 glare by reflection 778 global illuminance727 global solar radiation726 globe456 gloss 566 glossmeter 567 glow discharge 406 goniophotometer 8 gonioradiometer 9 Grassmanns laws 292 gray body 293 grey body 293

H half-peak divergence 96 half-value angle795

hand-lamp 192 hard glass bulb 633 haulageway luminaire 256 headpiece673 heliotherapy323 Helmholtz-Kohlrausch phenomenon 324 hemeralopia259 hemispherical emissivity798 HID lamp 831 high intensity discharge lamp831 high pressure mercury (vapour) lamp 829 high pressure sodium (vapour) lamp830 hot cathode lamp 634 hot-stant lamp554 hue602

I ignitor48 illuminance385 illuminance57 illuminance meter60 illuminance vector59 illuminant 366 illuminant (perceived) colour shift367 illuminant colorimetric shift368 illuminating engineering 55 illumination 52 illumination 57 incandescence 14 incandescent (electric) lamp13 indicatrix of diffusion820 indirect actinic effect163 indirect flux162 indirect lighting164 induction luminaire 204 infrared lamp478 infrared radiation477 input 275 installation flux density 835 installation index824 installed lamp flux density 176 instant-start lamp555 instrinsically safe luminaire 560 integrating photometer 347 integrating sphere746 interference 276 interflection 141 internally reflected component

of daylight factor 312 interreflection141 interreflection ratio142 irradiance209 iso-illuminance curve221 iso-illuminance line221 iso-intensity curve220 iso-intensity diagram219 iso-intensity line220 isocandela curve or line220 isocandela diagram219 isoluminance curve 225


isolux curve or line221 isotropic diffuse reflection 438 isotropic diffuse transmission 437

L Lamberts (cosine) law 502 lambertian surface 503 lamp 498 lamp connector499 lamp voltage773 lampholder 181 laser504 LCD 636 LED355 lens spotlight 517 life 553 life test669 life to X failures 1 light 344 light (adjective) 5 light centre 393 light emitting diod355 light exposure365 light loss factor148 light output ratio657 light stimulus396 lighting 52 lighting chain 361 lighting string 361 lighting technology 55 lightness 7 liquid crystal display 636 local lighting 110 localised lighting109 long-arc lamp 755 louver 557 louvre 557 low pressure mercury (vapour) lamp 21 low pressure sodium (vapour) lamp22 lumen 509 lumen maintenance 346 luminaire 373 luminaire efficiency 657 luminaire guard 486 luminance374 luminance386 luminance coefficient388 luminance difference threshold 375 luminance factor387 luminance meter378 luminance threshold 376 luminescence402 luminescence emission spectrum 807 luminophor404 luminosity 563 luminous (perceived) colour 352 luminous cylindrical exposure 640 luminous efficacy of a source 398 luminous efficacy of radiation 397 luminous efficiency70

luminous element 370 luminous environment369 luminous exitance 395 luminous exposure 365 luminous flux 384 luminous flux maintenance factor 346 luminous intensity 399 lux 507

M macula lutea 621 magnification ratio 296 main electrode82 maintenance factor 148 mean spherical luminous intensity 549 MED475 mesopic vision 15 metal filament lamp 522 metal halide lamp521 metameric colour stimuli 523 metamers 523 mine luminaire 512 mine rescue luminaire 494 mine safety lamp 23 miners (personal) lamp513 minimum erythema dose475 mixed reflection 454 mixed transmission 452 monochromatic radiance temperature 716 monochromatic radiation 717 monochromatic stimulus 718 monochromatism600 monochromatism715 mutual exchange coefficient 457

N natural actinic effect157 negative-glow lamp405 NEP316 Nepierian spectral absorbance528 Nepierian spectral absorption coefficient529 Nepierian spectral internal

transmittance density528 neutral step wedge439 neutral wedge 294 night-blindness259 noise equivalent input 318 noise equivalent irradiance317 noise equivalent power316 non-luminous (perceived) colour 408 non-selective detector 627 non-selective quantum detector490 non-selective radiator628 normal cathode fall537 normalized detectivity655 number of photons 242


O object-colour 531 observation angle 291 obstruction205 one-half-peak spread 96 opal bulb 539 opaque medium262 optical filter671 optical light output ratio 543 optical radiation 544 optical thickness of the atmosphere 49 optimal colour stimuli 548 ordinary luminaire635 output 138

P paddy lamp462 parallel cathode heating 561 parallel cathode preheating 562 pelmet lighting 372 pendant luminaire46 perceived colour27 perceived light26 344 perception24 perfect reflecting diffuser775 perfect transmitting diffuser266 permanent supplementary artificial lighting 670 permissible luminaire295 phosphor404 phosphorescence 237 photobiology 334 photocathode 362 photoconductive cell 336 photocurrent 340 photodesensitization339 photodiode335 photoeffect 342 photoelectric detector341 photoelement417 photoemissive cell421 photoflash lamp131 photoflash lamp232 photoflood lamp 239 photoluminescence389 photoluminescence quantum yield 391 photoluminescence radiant yield390 photometer 379 photometry 380 photomultiplier333 photon counter 241 photon cylindrical exposure 639 photon exitance 248 photon exposure 243 photon flux 240 photon intensity249 photon irradiance 244 photon number 242 photon radiance245 photopathology 416 photoperiod 337

photopic vision297 photoresistor336 photosensitization 338 phototherapy 415 phototransistor418 phototube 421 photovoltaic cell417 physical colorimetry231 physical photometry230 pin 424 pin base 425 pin cap425 Plancks law572 Planckian locus 446 Planckian radiator 571 point brilliance 536 point source535 polarized radiation496 portable luminaire 679 portable mine luminaire 680 possible sunshine duration 538 post424 prefocus base556 prefocus cap 556 prefocus lamp518 preheat lamp554 pressed glass lamp541 primary light source 99 primary photometric standard 381 profile spotlight 576 projection lamp 577 projector 578 projector lamp 579 protanomalous vision 98 protanopia 97 protected luminaire 487 protective glass485 proximity180 psychophysical colour580 purity44 Purkinje phenomenon 581 purple boundary 583 purple stimulus582 pyroelectric detector570 quantity of light351 quantum efficiency491

R radiance211 radiance coefficient 213 radiance factor212 radiant cylindrical exposure 641 radiant efficiency217 radiant energy419 radiant exitance 216 radiant exposure 410 radiant exposure meter 411 radiant fluence497 radiant fluence rate214 radiant flux 207


radiant intensitiy per unit area412 radiant intensity218 radiant power 207 radiant spherical exposure497 radiation 407 radiation 409 radiation thermocouple 325 radiation thermopile 327 radioluminescence585 radiometer 413 radiometry 414 rated luminous flux 62 rated power61 rating 63 Rayleigh scatter586 recessed luminaire279 reduced utilance 474 reduced utilization factor 473 reference ballast 588 reference colour stimuli 591 reference illuminant 589 reference lamp590 reference lighting 587 reference surface 592 reflectance 789 reflectance (optical) density 545 reflectance factor785 reflectance factor (optical) density546 reflected (global) solar radiation 779 reflection 774 reflectivity 784 reflectometer 776 reflectometer value777 reflector 780 reflector lamp 782 reflector spotlight 64 reflectorized bulb 781 refraction469 refractive index 470 refractor468 regular reflectance191 regular reflection190 regular transmission 189 regular transmittance188 related (perceived) colour 101 relative colour stimulus function72 relative optical air mass71 relative responsivity 68 relative sensitivity 68 relative spectral distribution73 relative spectral responsivity74 relative spectral sensitivity74 relative sunshine duration 69 resonance line618 response time 772 responsivity 182 resultant (perceived) colour shift 723 resultant colorimetric shift 728 retina 10 retina 617 retroreflection271

retroreflector 274 rise and fall pendant 149 rise time267 rods650 rooflight 135 room index 824 rotationally symmetrical

luminous intensity distribution 357

S safety lighting319 saturation613 saturation67 scattering818 scattering indicatrix820 scintillator 645 scotopic vision 258 screw base 766 screw cap766 sealed beam lamp678 searchlihgt 400 secondary light source429 secondary photometric standard383 secondary standard lamp430 selective detector624 selective radiator 625 self-ballasted mercury lamp 453 self-calibrating thermal detector 619 self-exchange coefficient 558 semi-direct lighting 797 semi-indirect lighting 796 semiconductor ballast801 sensation183 sensitivity 182 series cathode heating 631 series cathode preheating 632 service illuminance 492 shade 2 shading 303 shell base638 shell cap 638 shielding angle 643 short-arc lamp 472 single-coil filament 711 sky component of daylight factor311 skylight135 skylight278 softlight 826 solar constant 299 solar factor 298 solar radiation302 spacing 42 spatial distribution of luminous intensity 360 special studio floodlight 559 spectral 686 spectral absorbance 696 spectral absorption index 703 spectral absorptivity 704 spectral chromaticity coodrinates707 spectral concentration 709


spectral distribution709 spectral internal absorptance 698 spectral internal transmittance697 spectral internal transmittance density 696 spectral line 684 spectral linear absorption coefficient 688 spectral linear attenuation coefficient 690 spectral linear scattering coefficient689 spectral luminous efficiency 687 spectral mass attenuation coefficient699 spectral optical depth 701 spectral optical thickness 701 spectral responsivity692 spectral sensivity 692 spectral stimulus718 spectral transmissivity693 spectrophotometer694 spectroradiometer695 spectroscopic lamp685 spectrum683 spectrum locus 708 specular reflection 190 speed of perception 25 speed of sensation of light184 spherical irradiance 214 spill shield 557 spotlight 533 spotlighting 534 stand-by lighting 821 standard lamp 50 starter 85 starterless fluorescent lamp87 starting device 88 starting electrode89 starting strip 90 starting stripe90 starting time 84 starting voltage83 Stefan-Boltzmanns law660 steradian 661 Stiles-Crawford effect (of the first kind)663 stimulated emission186 straight filament 187 strip lamp 733 stroboscopic effect 664 studio floodlight 665 sunburn304 sunlight300 sunshine duration 305 suntan 111 surface colour832 surround of a comparison field 136 suspended luminaire46 suspension factor682 suspension length 681 switch-start fluorescent lamp 86 symmetrical luminaire76 symmetrical luminous intensity distribution 356 synchrotron radiation 630

T table lamp514 Talbots law 675 test distance152 thermal (radiation) detector331 thermal detector of radiation 331 thermal radiation 330 thermal radiator 332 thermally activated luminescence 328 thermoluminescence328 time constant 668 torch 115 total (energy) transmittance298 total cloud amount444 total flux722 total turbidity factor 724 translucent medium349 transmission 265 transmittance 264 transmittance (optical) density 542 transparent medium623 triboluminescence 516 trichromatic system758 trichromatism 756 trip lamp462 tristimulus values 757 tritanomalous vision761 tritanopia 760 troffer 281 troland 732 trouble lamp 192 tungsten filament lamp734 tungsten halogen lamp 321 tungsten ribbon lamp733

U UCS diagram714 Ulbricht sphere746 ultraviolet lamp 527 ultraviolet radiation 526 uniform colour space713 uniform-chromaticity-scale diagram714 uniformity ratio of illuminance 56 unique hue37 unitary hue 37 unrelated (perceived) colour 65 upward flux 764 utilance793 utilized flux 791 uzilization factor 493

V vacuum (incandescent) lamp107 valance lighting372 veiling reflections584 visible radiation290 344 vision282 visual acuity 283 visual colorimetry 286


visual performance285 visual photometry284 visual resolution 283 von Kries persistence law767

W wave number146 wavelength 145 wide angle luminaire269 Wiens law (of radiation)768

window569 Woods glass lamp447 work plane792 working photometric standard382 working plane792 working standart lamp552

Y yellow spot 621 zonal flux 495


ALMANCA DİZİN - DEUTSCH 10ordm-CIE-Normvalenzsystem 1964118

A Abdeckung 557 Abfallzeit432 Abneysches Gesetz 4 Abschirmung642 Abschirmwinkel 644 absoluter thermischer Empfaumlnger 619 Absorption647 Absorptionsgrad648 Abstand 42 Achromatopsie 600 Achromatopsie 715 Adaptation751 additive Farbmischung604 aumlhnlichste Farbtemperatur91 Akkomodation754 aktinisch 16 aktinische Dosis 18 aktinische Wirkungsfunktion 19 aktinisches Erythem 17 Aktinitaumlt 20 Allgemeinbeleuchtung 268 allgemeiner Farbwiedergabe-Index CIE 1974 120 Alychne32 Amplitude der Lichtstromschwankung 348 anomale Trichromasie620 anormaler Kathodenfall38 Anregung748 Anregungsspektrum 749 Ansprechzeit 772 Anstiegszeit267 Anstrahlung534 Anti-Stokes-Lumineszenz39 aumlquivalente Leuchtdichte 222 aumlquivalente Schleierleuchtdichte172 aumlquivalenter Kontrast 223 Arbeitsnormallampe552 Arbeitsplatzbeleuchtung110 arbeitsplatzorientierte Allgemeinbeleuchtung109 aselektiver Empfaumlnger627 aselektiver Quantenempfaumlnger490 aselektiver Strahler628 astronomische Sonnenscheindauer47 asymmetrische Leuchte77 Aufsichtfarbe832 Ausgangsgroumlsse138 Aussenreflexionsanteil des

Tageslichtquotienten 310 Ausstrahlungswinkel643 Avalanche-Photodiode 137

B Bajonettsockel666 Bajonettstift156 bakterientoumltende Strahlung79

bedeckter Himmel nach CIE 658 bedingt-gleiche Farbreize523 Beleuchtung 52 Beleuchtungsmesser60 Beleuchtungsstaumlrke 385 Beleuchtungsstaumlrke 57 Beleuchtungsstaumlrkemesser 60 Beleuchtungstechnik 55 Beleuchtungswirkungsgrad 493 Belichtung 365 Belichtungsmesser 575 Bemessungsdaten63 Bemessungswert der elektrischen Leistung 61 Bemessungswert des Lichtstromes 62 Benzinsicherheitslampe 23 Beobachtungswinkel 291 beschichteter Kolben540 Bestrahlung 410 Bestrahlungsmesser411 Bestrahlungsstaumlrke 209 Betriebsbeleuchtungsstaumlrke492 Betriebswert der Beleuchtungsstraumlrke492 Betriebswirkungsgrad 657 Beugung 471 bezogene Farbe 101 Bezold-Abney-Phaumlnomen 3 Bezold-Bruumlcke Phaumlnomen92 Bezugsflaumlche 592 Bezugslichtart 589 biologischer Rhythmus 95 Biolumineszenz102 Blendung440 Blickfeld78 Blitzlampe 131 Blitzlampe 232 Blitzroumlhre 201 Bodenkontakt 155 Bodenleuchte823 Bogenentladung 803 Bogenlampe 804 Bolometer103 Brechung469 Brechungszahl470 Brechzahl 470 Breitstrahler269 Brenner104 Brennspannung 773 Buumlhnenbildprojektor 150 bunte Farbe28 bunter Farbreiz 740 Buntheit75 Buntton602 bunttongleiche Wellenlaumlnge81

C Candela 441 Candela pro Quadratmeter 442 Chemilumineszenz 479


CIE-Grossfeld-Normvalenzsystem 1964 118 CIE-Normlichtarten 128 CIE-Normlichtquellen130 CIE-Normspektralwertfunktionen127 CIE-Normvalenzsystem 1931 116 CIELAB-Farbabstand 122 CIELAB-Farbenraum123 CIELUV-Farbabstand 124 CIELUV-Farbenraum 125

D Daumlmmerungssehen15 Deckenbeleuchtung484 Deckeneinbauleuchte 280 dekadische Extinktion 696 Densitometer 825 Detektivitaumlt30 Deuteranomalie 428 Deuteranopie 427 Diagramm gleicher Lichtstaumlrke219 Dichromasie 140 diffuse Beleuchtung 812 diffuse Bezugsbeleuchtung 587 diffuse Himmelsstrahlung 815 diffuse Reflexion816 diffuse Transmission 814 Diffusor 805 Diffusor 810 Direktanteil 171 direkte Beleuchtung 168 direkte Blendung170 direkte Sonnenstrahlung169 direkter aktninischer Effekt167 direkter Lichtstrom166 Dispersion 143 Doppelwendel 139 Dosis 174 Dosisrate 175 Druckluftleuchte 322 dunkel448 dunkel489 Dunkelstrom449 durchscheinendes Medium349 durchsichtiges Medium623

E Effekt-Scheinwerfer 150 Eigenaustauschkoeffizient558 Eigenreflexionsgrad 784 eigensichere Leuchte560 Einbauleuchte279 Einfachwendel711 Eingangsgroumlsse 275 Einstellampe518 Einstellsockel 556 elektrische Gluumlhlampe13 Elektrolumineszenz194 Elektrolumineszenz-Lampe196 Elektrolumineszenz-Leuchtplatte197

Elektrolumineszenz-Lichtquelle 195 elektromagnetische Strahlung 198 elektromagnetische Strahlung 199 emaillierter Kolben 202 Emission806 Emitter 808 Empfindlichkeit182 Empfindung183 empfindungsgemaumlss gleichabstaumlndige

Farbtafel CIE 1976 126 Empfindungsgeschwindigkeit 184 Energiefluenz 497 Energieflussdichte214 energiegleiches Spektrum 226 Energieniveau 210 Entkeimungslampe525 Entladungslampe105 Entladungsrohr 104 Ersatzbeleuchtung 821 erythemwirksame Bestrahlung476 explosiongeschuumltzte Leuchte 568 extraterrestrische Sonnenstrahlung 185

F Farbabgleich597 Farbabgleichung596 Farbart 742 Farbatlas594 Farbe eines Nichtselbstleuchters 408 Farbempfindung27 Farbenfehlsichtigkeit598 Farbenkarte 594 Farbenraum 738 Farbkoumlrper599 Farbmessgeraumlt 608 farbmesstechnischer 10ordm- oder

Grossfeld-Normalbeobachter CIE 1964 119 farbmesstechnischer

Normalbeobachter CIE 1931117 Farbmessung 609 farbmetrische Verschiebung728 farbmetrische Verzerrung 368 Farbreiz 605 Farbreizfunktion603 Farbtafel 743 Farbtemperatur 601 Farbumstimmung 741 Farbumstimmungs-Adaptation753 Farbvalenz580 Farbverschiebung723 Farbverzerrung367 Farbwandlung 752 Farbwertanteile 759 Farbwerte 757 Farbwiedergabe614 Farbwiedergabe-Index 615 Fassung 181 Fenster569 flaumlchenbezogener Lichtstrom der

Beleuchtugnsanlage835


flaumlchenbezogener Lichtstrom der installierten Lampen176

Flicker 348 Flimmern720 Flimmerphotometer721 Fluoreszenz 234 Fluoreszenzlampe 233 Fluumlssigkristallanzeige636 Flutlicht-Beleuchtung363 Flutlicht-Strahler 364 Flutlichtscheinwerfer 364 Fovea centralis 253 Foveola254 freie Farbe 151 Fremdleuchter 429 Fresnellinsen-Scheinwerfer255

G Gasentladung193 gasgefuumlllte Lampe 257 gebundene Farbe 531 gefaumlrbter Kolben 607 gegenseitiger Austauschkoeffizient457 gelber Fleck621 gemischte Reflexion454 gemischte Transmission452 geometrischer Fluss270 geometrischer Leitwert 270 gerichtete Beleuchtung159 gerichtete Reflexion 190 gerichtete Transmission 189 gerichteter Emissionsgrad 160 Gesamtenergiedurchlassgrad298 Gesamtbewoumllkungsgrad 444 Gesamtlichtstrom 722 geschuumltzte Leuchte487 gestreckter Leuchtdraht187 gestreute Beleuchtung 812 gestreute Reflexion 816 gestreute Transmission814 Gewindesockel 766 gewoumlhnliche Leuchte 635 Glanz566 Glanzmeter567 gleichfoumlrmige Beleuchtung 165 gleichfoumlrmige Farbtafel714 gleichfoumlrmiger Farbenraum713 Gleichheitsphotometer 564 Gleichmaumlssigkeit der Beleuchtungsstaumlrke56 Gleichmaumlssigkeitsgrad der Beleuchtungsstaumlrke 56 Glimmentladung 406 Glimmlampe 405 Globalbeleuchtungsstaumlrke 727 Globalstrahlung726 Gluumlhen14 Gluumlhkathodenlampe 634 Gluumlhstartlampe554 Goniophotometer 8 Gonioradiometer 9 Grad der gerichteten Reflexion 191

Grad der gerichteten Transmission 188 Grad der gestreuten Reflexion 817 Grad der gestreuten Transmission813 Grassmannsche Gesetze292 grauer Koumlrper 293 grauer Strahler293 Graukeil 294 Graustufenfilter 439 Grubenleuchte 512

H Halbleiter-Vorschaltgeraumlt801 halbraumlumlicher Emissionsgrad 798 Halbstreuwinkel 96 Halbwertswinkel 795 Halogen-Gluumlhlampe 321 Handleuchte 192 Haumlngeleuchte46 Hartglaskolben 633 Hauptelektrode82 Heliotherapie323 hell 5 hell 565 Helligkeit563 Helligkeit7 Helmholtz-Kohlrausch-Phaumlnomen324 Hemeralopie259 HID-Lampe 831 Himmelslicht278 Himmelslichtanteil des Tageslichtquotienten 311 Hochdruckentladungslampe831 Huumllsensockel 638

I indirekte Beleuchtung 164 indirekter aktninischer Effekt163 indirekter Lichtstrom162 Induktionsleuchte 204 Infeldblendung 170 Infrarot-Lampe478 Infrarot-Strahler 478 infrarote Strahlung 477 Innenreflexionsanteil

des Tageslichtquotienten 312 Interferenz 276 Interflexion141 Interflexionswirkungsgrad 142 Isocandela-Diagramm 219 Isocandela-Kurve 220 Isolux-Linie221 isotrope diffuse Reflexion438 isotrope diffuse Transmission 437

K Kaltkathodenlampe 646 Kaltstartlampe 555 Kathodenfal463 Kathodolumineszenz464


keimtoumltende Strahlung 524 klarer Himmel nach CIE 654 Klarglaskolben 622 kohaumlrente Strahlung 480 Kohlefadenlampe 451 Kolben36 Kompensationsfarbe737 kompensative Farbe 737 kompensative Wellenlaumlnge 735 komplementaumlre Farbreize736 komplexe Brechzahl455 Kontaktplaumlttchen 155 Kontrast458 Kontrastempfindlichkeit459 Kontrastphotometer460 Kontrastwiedergabefaktor 461 Kopfleuchte672 Kopfstuumlck673 Koumlrperfarbe 408 kumulierter Zonenlichtstrom730 kuumlnstlich erzeugter aktinischer Effekt790 Kurve gleicher Beleuchtungsstaumlrke221 Kurve gleicher Leuchtdichte 225 Kurve gleicher Lichtstaumlrke220 Kurzbogenlampe 472

L Lab Farbabstand CIE 1976122 Lab Farbenraum CIE 1976123 Luv Farbabstand CIE 1976 124 Luv-Farbenraum CIE 1976 125 Lambertflaumlche 503 Lambertsches Cosinus- Gesetz502 Lampe 498 Lampen- Anschlusselement 499 Langbogenlampe755 Laser504 Lawinen-Photodiode 137 Lebensdauer 553 Lebensdauer bis zu einer Ausfallrate von X 1 Lebensdauerpruumlfung669 LED355 Leuchtdichte374 Leuchtdichte386 Leuchtdichtefaktor 387 Leuchtdichtekoeffizient 388 Leuchtdichtekoeffizient bei Retroreflexion273 Leuchtdichtemesser378 Leuchtdraht 719 Leuchte373 Leuchtenglocke 456 Leuchtenschale133 Leuchtenschirm2 Leuchtenschutzgitter 486 Leuchtenwirkungsgrad543 Leuchtkette361 Leuchtkoumlrper 370 Leuchtstofflampe 233 Leuchtstofflampe fuumlr Starterbetrieb 86 Leuchtstofflampe fuumlr starterlosen Betrieb87

Licht 344 Lichtart366 Lichtausbeute einer Strahlungsquelle398 Lichteinfallswinkel53 Lichtfarbe352 Lichtmenge 351 Lichtreiz 396 Lichtschwerpunkt393 Lichtstaumlrke399 Lichtsteuergeraumlt450 lichtstreuender Koumlrper805 Lichtstrom384 Lichtstromfaktor 346 Lichtstrommessgeraumlt 347 Lichtstromverhaumlltnis 346 Lichttechnik 55 lichtundurchlaumlssiges Medium262 Lichtvektor59 Lichtwurflampe579 Linsen-Scheinwerfer 517 Lumen 509 Lumineszenz 402 Lumineszenz- Emissionsspektrum807 lumineszenzemittierende Diode 355 Luminophor404 Lux 507 Luxmeter 60

M Macula lutea621 mattierter Kolben 114 MED475 Mehrfachreflexion141 mesopisches Sehen15 Messabstand152 Messflaumlche 592 Metall-Halogenid-Lampe521 Metalldrahtlampe 522 metamere Farbreize523 minimale Erythem-Dosis 475 Mischlichtlampe453 mittlere Lebensdauer550 mittlere raumlumliche Lichtstaumlrke 549 moumlgliche Sonnenscheindauer538 monochromatische Strahlung717 Muldenleuchte281

N Nachleuchten260 Nachtblindheit259 Nachtsehen258 Natriumdampf-Hochdrucklampe 830 Natriumdampf-Niederdrucklampe 22 natuumlrlicher aktinischer Effekt157 Netzhaut 10 Netzhaut 617 Netzhautgrube 253 normaler Kathodenfall 537 normierte Detektivitaumlt 655


Notbeleuchtung 794 Notbeleuchtung fuumlr Fluchtwege106 Notbeleuchtung fuumlr Raumlume 319 Nutzebene 792 Nutzlichtstrom791

O oberer halbraumlumlicher Lichtstrom764 Oberlicht 135 Opalglaskolben 539 Optimalfarben 548 optische Dichte bei Reflexion 545 optische Dichte bei Transmission 542 optische Dichte fuumlr den Reflexionsfaktor546 optische Dicke der Atmosphaumlre 49 optische Filter671 optische Strahlung544 optischer Wirkungsgrad 543 Ortsleuchte 31 ortsveraumlnderliche Leuchte 679

P Parallelheizung einer Kathode 561 Parallelvorheizung einer Kathode 562 Pendellaumlnge 681 Pendellaumlngenverhaumlltnis 682 Pendelleuchte 46 Persistenzsatz nach von Kries 767 persoumlnliche Bergmannsleuchte513 persoumlnliches Geleucht 672 Phosphoreszenz237 Photo-Aufnahme-Lampe239 Photobiologie 334 Photodesensibilisierung 339 Photodiode 335 Photoeffekt342 photoelektrischer Empfaumlnger 341 Photoelement417 Photokathode362 Photoleiter 336 Photolumineszenz 389 Photolumineszenz-Quantenausbeute391 Photolumineszenz-Strahlungsausbeute 390 Photometer 379 Photometrie 380 photometrischer Normalbeobachter CIE129 photometrisches Umfeld

136 photometrisches Arbeitsnormal 382 photometrisches Primaumlrnormal 381 photometrisches Sekundaumlrnormal 383 photometrisches Strahlungsaumlquivalent397 Photonenanzahl 242 Photonenbestrahlung243 Photonenbestrahlungsstaumlrke244 Photonenstrahldichte245 Photonenstrahlstaumlrke 249 Photonenstrom 240 Photonenzaumlhler241

Photopathologie 416 Photoperiode 337 photopisches Sehen297 Photosensibilisierung 338 Photostrom 340 Phototherapie 415 Phototransistor 418 Photovervielfacher 333 Photowiderstand336 Photozelle421 physikalische Farbmessung231 physikalische Photometrie 230 physiologische Blendung 108 Planckscher Kurvenzug446 Planckscher Strahler571 Plancksches Gesetz 572 Platzbeleuchtung 110 polarisierte Strahlung 496 Prefocus-Lampe 518 Prefocus-Sockel 556 Pressglaslampe541 Primaumlrlichtquelle99 Primaumlrvalenzen 591 Profil-Scheinwerfer576 Projektionslampe577 Protanomalie 98 Protanopie 97 psychologische Blendung 482 punktartige Strahlungsquelle535 Punkthelle 536 Punktstrahler 533 Purkinje-Phaumlnomen581 Purpurfarben 582 Purpurgerade 583 Purpurlinie583 pyroelektrischer Emfaumlnger 570

Q Quantenausbeute 491 Quecksilberdampf-Hochdrucklampe 829 Quecksilberdampf-Niederdrucklampe 21

R Radiolumineszenz 585 Radiometer413 Radiometrie414 Raster 557 Raum-Index824 Raumbestrahlung 497 Raumbestrahlungsstaumlrke 214 raumlumliche Verteilung der Lichtstaumlrke360 Raumwirkungsgrad 793 rauschaumlquivalente Bestrahlungsstaumlrke317 rauschaumlquivalente Eingangsgroumlsse318 rauschaumlquivalente Leistung316 Rayleigh-Streuung 586 Referenz-Vorschaltgeraumlt 588 Referenzlampe 590 reflektierte Globalstrahlung 779


Reflektometer776 Reflektometerwert777 Reflektor 780 Reflektorlampe782 Reflexblendung 778 Reflexionsfaktor785 Reflexionsgrad 789 Refraktor 468 relative Empfindlichkeit68 relative Farbreizfunktion72 relative optische Luftmasse71 relative Sonnenscheindauer69 relative spektrale Empfindlichkeit 74 relative spektrale Verteilung 73 Relfexion774 Resonanzlinie618 Retina 617 Retroreflektor274 Retroreflexion 271 Rettungsleuchte fuumlr Grubenwehrmannschaften 494 rotationssymmetrische Lichtstaumlrkeverteilung357 Ruumlckstrahler 274 Ruumlckstrahlung 271 Ruumlckstrahlwert 359

S Saumlttigung 613 Saumlttigung 67 scheinbare Groumlsse 289 Scheinwerfer 578 schlagwettergeschuumltzte Grubenleuchte 295 Schleierreflexionen 584 Schraubsockel 766 Schutzglas 485 schwarzer Koumlrper 571 Schwarzglaslampe447 Sehen282 Sehleistung285 Sehschaumlrfe 283 Sekundaumlrlichtquelle429 Sekundaumlrnormallampe 430 selbst-kaliebrierender thermischer Empfaumlnger619 Selbstleuchter99 selektiver Empfaumlnger 624 selektiver Strahler 625 Serienheizung einer Kathode 631 Serienvorheizung einer Kathode 632 Sicherheitsbeleuchtung fuumlr Arbeitsplaumltze319 Sicherheitsbeleuchtung fuumlr Rettungswege 106 sichtbare Strahlung290 344 skotopisches Sehen 258 Sockel154 Solarkonstante299 Sonnenbrand 304 Sonnenbraumlunung 111 Sonnenfaktor 298 Sonnenlicht 300 Sonnenscheindauer305 Sonnenschutzeinrichtung 303 Sonnenstrahlung302

spektral686 spektrale Absorptivitaumlt 704 spektrale Dichte 709 spektrale Empfindlichkeit 692 spektrale Farbdichte 702 spektrale optische Dicke 701 spektrale optische Tiefe 701 spektrale Strahlungstemperatur716 spektrale Transmissivitaumlt693 spektrale Verteilung 709 spektraler Absorptionsindex703 spektraler Absorptionskoeffizient 688 spektraler Farbanteil750 spektraler Farbreiz718 spektraler Hellempfindlichkeitsgrad 687 spektraler Leuchtdichteanteil 610 spektraler Leuchtdichteanteil 702 spektraler Massenschwaumlchungskoeffizient 699 spektraler natuumlrlicher Absorptionskoeffizient 529 spektraler Reinabsorptionsgrad698 spektraler Reintransmissionsgrad697 spektraler Schwaumlchungskoeffizient690 spektraler Streukoeffizient 689 spektrales dekadisches Absorptionsmass 696 spektrales natuumlrliches Absorptionsmass528 Spektralfarbenzug 708 Spektrallampe 685 Spektrallinie 684 Spektralphotometer 694 Spektralradiometer 695 Spektralwertanteile707 Spektralwertfunktionen612 Spektrum683 spezieller Farbwiedergabe-Index CIE 1974121 spezieller Studio-Scheinwerfer 559 spezifische Ausstrahlung216 spezifische Lichtausstrahlung 395 spezifische Photonenausstrahlung248 spezifischer Beleuchtungswirkungsgrad 473 spezifischer Raumwirkungsgrad 474 spezifischer Ruumlckstrahlwert 272 Spiegel-Scheinwerfer 64 Staumlbchen650 Starter85 Startvorrichtung 88 Stefan-Boltzmannsches Gesetz 660 Stehleuchte50 Steradiant 661 Stift424 Stiftsockel 425 Stiles-Crawford-Effekt erster Art663 stimulierte Emission186 Strahldichte 211 Strahldichte 412 Strahldichtefaktor212 Strahldichtekoeffizient 213 Strahler578 Strahlstaumlrke 218 Strahlung407 Strahlung409 Strahlungsausbeute217


Strahlungsenergie419 Strahlungsfluss207 Strahlungsfunktion 73 Strahlungsleistung207 Strahlungsthermoelement325 Strahlungsthermosaumlule 327 Streckenleuchte 256 Streuindikatrix820 Streuung 818 Streuvermoumlgen 819 stroboskopischer Effekt664 Studio-Scheinwerfer665 Stufenlinsen-Scheinwerfer 255 Suchscheinwerfer 400 symmetrische Leuchte76 symmetrische Lichtstaumlrkeverteilung 356 Synchrotron-Strahlung 630 Szintillator645

T Tageslicht306 Tageslichtart313 Tageslichtergaumlnzungsbeleuchtung 670 Tageslichtkurvenzug 315 Tageslichtlampe 314 Tageslichtoumlffnung 307 Tageslichtquotient309 Tagessehen297 Talbotsches Gesetz675 Taschenleuchte115 Temperaturstrahler 332 Temperaturstrahlung 330 thermisch stimulierte Lumineszenz328 thermischer Strahlungsempfaumlnger331 Thermolumineszenz 328 Tischleuchte 514 tragbare Grubenleuchte 680 Transmission 265 Transmissionsgrad 264 Tribolumineszenz516 Trichromasie 756 trichromatisches System 758 Tritanomalie761 Tritanopie760 Troland732 Truumlbglaskolben 539 Truumlbungsfaktor724

Uuml Uumlbergangssehen 15

U UCS-Farbtafel 714 UCS-Farbtafel CIE 1976126 Ulbrichtsche Kugel 746 Ultraviolet-Lampe527 Ultraviolett-Strahler 527 ultraviolette Strahlung526

Umfeld 136 unbezogene Farbe 65 unbunte Farbe744 unbunter Farbreiz 745 unterer Betriebswirkungsgrad 656 unterer halbraumlumlicher Lichtstrom34 unterer halbraumlumlicher Lichtstromanteil 35 unterer kumulierter Zonenlichtstromanteil33 Unterschiedsempfindlichkeit459 Unterschiedsschwelle fuumlr Leuchtdichten 375 Urfarbe 37

V Vakuumlampe 107 Verbauung205 Verbund-Lampe 453 Vergleichslampe 147 Verminderungsfaktor 148 Verschmelzungsfrequenz 206 verspiegelter Kolben 781 Verstaumlrkungsfaktor296 Verstaumlrkungszahl296 verstellbare Leuchte 51 Verteilungstemperatur144 visuelle Farbmessung286 visuelle Photometrie284 visueller Nutzeffekt70 vollkommen gestreute Reflexion 438 vollkommen gestreute Transmission437 vollkommen matte Flaumlche503 vollkommen mattweisses Medium

bei Reflexion 775 vollkommen mattweisses Medium

bei Transmission 266 Vorhangbeleuchtung 372 Vorschaltgeraumlt 178 Vorschaltgeraumlt-Lichtstromfaktor179 vorwiegend direkte Beleuchtung797 vorwiegend indirekte Beleuchtung 796 Voutenbeleuchtung 484

W wahrgenommenes Licht 26 344 Wahrnehmung24 Wahrnehmungsgeschwindigkeit 25 Wahrnehmungsschwelle 376 Wandabstand180 Wandbeleuchtung371 Warmstartlampe554 Weitwinkel-Leuchte269 Wellenlaumlnge 145 Wellenzahl 146 Wendel 711 Wiensches Strahlungsgesetz 768 wirksame Dosis 227 Wolframband-Lampe 733 Wolframdrahtlampe 734


Z Zapfen 483 Zeitkonstante668 Zonenlichtstrom 495 Zugleuchte149 Zugschlussleuchte 462 Zuumlndelektrode 89 Zuumlndgeraumlt 48

Zuumlndspannung83 Zuumlndstrich 90 Zuumlndzeit 84 Zwischenton41 zylindrische Belichtung640 zylindrische Bestrahlung641 zylindrische Bestrahlungsstaumlrke215 zylindrische Photonenbestrahlung 639


OumlNSOumlZ

Aydınlatma konusunda ilk soumlzluumlk 1964 yılında başlayan ccedilalışmalarıma sonradan o zamanki Tuumlrk Dil Kurumursquonun ilgi duyması ve desteklemesi sonucu 1973 yılında Aydınlatma Terimleri Soumlzluumlğuuml adı ile yine Tuumlrk Dil Kurumu tarafından yayımlandı Bu soumlzluumlkte 555 terim yer almıştı

Daha ccedilok yuumlksek oumlğretime youmlnelik olarak hazırladığım Aydınlatma Terimleri adlı soumlzluumlk ise şimdiki adı Yıldız Teknik Uumlniversitesi olan İstanbul Devlet Muumlhendislik ve Mimarlık Akademisince yayımlandı Bu ikinci soumlzluumlğuumln 1984 yılında yayımlanan uumlccediluumlncuuml baskısında 480 terim bulunmaktaydı Oumlğretim iccedilin oumlnemli olmayan 75 terim bu soumlzluumlğe alınmamış onun yerine daha ayrıntılı tanımlar ve formuumlller verilmiş ve yedi boumlluumlmluuml olan bu soumlzluumlğuumln boumlluumlm başlarında o boumlluumlmde yer almış olan terimler ile ilgili genel accedilıklamalar yapılmıştı

Bu guumln bu iki soumlzluumlk te tuumlkenmiş bulunmaktadır Aradan geccedilen zaman iccedilinde ise aydınlatma alanında ve teknolojisinde yeni kavramlar oluşmuş yeni terimler uumlretilmiştir

Aydınlatma Soumlzluumlğuuml adı ile yayımlanmış olan bu uumlccediluumlncuuml soumlzluumlk 835 terim iccedilermektedir Bunlardan 130 tanesi başka terimlere goumlnderme geri kalan 705 tanesi de tanımları verilmiş terimlerdir

Tanımları verilmiş bu 705 terimin 668 tanesiUluslararası Aydınlatma Soumlzluumlğuumlnde yer almış 750 tanımdan 668 ine uyan terimlerdir Uluslararası Soumlzluumlkte bu terimlere uyan tanımların numaraları ve Fransızca İngilizce Almanca terim karşılıkları da verilmiştir

Uluslararası Soumlzluumlkte tanımları verilmiş olan Fransızca İngilizce Almanca ve Rusccedila terimler ile tanımları verilmemiş İspanyol İtalyan Hollanda Polonya ve İsveccedil dillerindeki terimler yani toplam dokuz dilden terimler yer almıştır Bunlar arasında bu guumln iccedilin Tuumlrkccedile bulunmamaktadır CIE numaraları yalnızca bu dokuz dilin terimleri iccedilin referans oluşturmakta şimdilik Tuumlrkccedile terimlerle ilgisi bulunmamaktadır

1964 yılından bu yana suumlruumlp gelen aydınlatma terimleri ccedilalışmalarım ve bunlarla ilgili 4 yayın oumlnerilmiş olan Tuumlrkccedile terimlerin zaman iccedilinde test edilmesini sağlamıştır Yirmi yılı aşkın bu suumlre iccedilinde teknik dilimize yerleşememiş olan ışıkoumlzuuml oumlnatım ruhbilimsel ve benzeri kimi terimler bu soumlzluumlkte yer almamış bunların yerine zaten oumlteki dillerde de benzer olan ve Tuumlrkccedilede de kullanılagelen foton projeksiyon psikolojik gibi soumlzcuumlkler kullanılmıştır

Bu uumlccediluumlncuuml soumlzluumlk iccedilin ccedilalışmaya başlama kararımda beni cesaretlendiren Sayın meslektaşım Y Mim Doğan Hasolrsquoa oumlncelikle teşekkuumlr etmek isterim Soumlzluumlğuumln basıma hazırlanışında değerli ccedilalışmalarından oumltuumlruuml Sayın Sedat Acarrsquola Sayın Cem Akdağrsquoa ve YEM ccedilalışanlarına da teşekkuumlr ederim Soumlzluumlk ccedilalışmalarında eşim Y Mim Ayten Sirel ve oğlum elektronik Y Muumlh Dr Osman Sirelrsquoin ccedilok buumlyuumlk emekleri geccedilmiş olduğunu ve buumlro elemanımız Nuray Koccedilakrsquoın da ccedilok değerli katkılarda bulunmuş olduğunu burada belirtmem gerekir

Bu soumlzluumlğuumln gerek oumlğretim yayın ve her tuumlrluuml iletişimde sağlayacağını umduğum dil birliği kesinlik ve kolaylık bakımından gerekse daha ileri ccedilalışmalar iccedilin belli bir dayanak oluşturması accedilısından yararlı olacağını umut etmekteyim

Prof Şazi SİREL Aydınlatma Tuumlrk Milli Komitesi Onur Uumlyesi İstanbul Ocak 1997


FOREWORD










OumlNSOumlZ (2012)















TER İMLER

A










































































































































anlamına da gelir























B




















































































































C





























[ ][ ]

8560080

)()(200

)()(500

16)(116

3131

3131

31

gt⎪⎭

⎪⎬

⎫

⎪⎩

⎪⎨

⎧

minus=

minus=

minus=

nnn

nnn

nn

ZZZZYYb

XXYYXXa

YYYYL








⎪⎩

⎪⎨

⎧

primeminusprime=

primeminusprime=

gtminus=

)(13

)(13

856008016)(116

31

n

n

nn

vvLv

uuLu

YYYYL






⎪⎪⎩

⎪⎪⎨

⎧

++minus=

++=prime

++minus=

++=prime

31229

3159

31224

3154

yxy

ZYXYv

yxx

ZYXXu


Farbtafel CIE 1976
















Ccedil



























D



















































































































E

























































































F

228 filaman bkz tel


































Ωθ dcosdd p

p sdotsdot=

AΦ

L






















G






































= Al

AAG


2

cosddl


=




















277 glob bkz karpuz















yeteneği







































































hesaplanmalıdır

























H












I




















































































































































L = d cos dA θ Ωv


CIE 845-01- 35






























































bkz ışıklılık





















İ


































K





441 kandela (cd)












































































































































L





















1 lx = 1 lmm2









M






































N


























O

































Ouml


oumllccediluumln
























P

























































R

























































































S



Empfaumlnger
























































































































Ş





T





































380 0000 0 0000 589 390 0000 1 0002 209

400 0000 4 0009 29 410 0001 2 0034 84 420 0004 0 0096 6 430 0011 6 0199 8 440 0023 0328 1

450 0038 0455 460 0060 0567 470 0091 0676 480 0139 0793 490 0208 0904

500 0323 0982 510 0503 0997 520 0710 0935 530 0862 0811 540 0954 0650

550 0995 0481 560 0995 0328 8 570 0952 0207 6 580 0870 0121 2 590 0757 0065 5

600 0631 0033 15 610 0503 0015 93 620 0381 0007 37 630 0265 0003 335 640 0175 0001 497

650 0107 0000 677 660 0061 0000 312 9 670 0032 0000 148 0 680 0017 0000 071 5 690 0008 2 0000 035 33

700 0004 1 0000 017 80 710 0002 1 0000 009 14 720 0001 05 0000 004 78 730 0000 52 0000 002 546 740 0000 25 0000 001 379

750 0000 12 0000 000 760 760 0000 06 0000 000 425 770 0000 03 0000 000 241 780 0000 015 0000 000 139












































YYpp d

ec =


bkz doymuşluk



)()( λπλλκ a=

















λλ

d)(d

λXX =
























































































U











nd

ne yy

yypminusminus

= ya da nd

ne xx

xxpminusminus

=





vardır














Uuml


























V









W




X



Y






































































































































































D İZ İNLER



































































































































































FOREWORD










OumlNSOumlZ (2012)















TER İMLER

A










































































































































anlamına da gelir























B




















































































































C





























[ ][ ]

8560080

)()(200

)()(500

16)(116

3131

3131

31

gt⎪⎭

⎪⎬

⎫

⎪⎩

⎪⎨

⎧

minus=

minus=

minus=

nnn

nnn

nn

ZZZZYYb

XXYYXXa

YYYYL








⎪⎩

⎪⎨

⎧

primeminusprime=

primeminusprime=

gtminus=

)(13

)(13

856008016)(116

31

n

n

nn

vvLv

uuLu

YYYYL






⎪⎪⎩

⎪⎪⎨

⎧

++minus=

++=prime

++minus=

++=prime

31229

3159

31224

3154

yxy

ZYXYv

yxx

ZYXXu


Farbtafel CIE 1976
















Ccedil



























D



















































































































E

























































































F

228 filaman bkz tel


































Ωθ dcosdd p

p sdotsdot=

AΦ

L






















G






































= Al

AAG


2

cosddl


=




















277 glob bkz karpuz















yeteneği







































































hesaplanmalıdır

























H












I




















































































































































L = d cos dA θ Ωv


CIE 845-01- 35






























































bkz ışıklılık





















İ


































K





441 kandela (cd)












































































































































L





















1 lx = 1 lmm2









M






































N


























O

































Ouml


oumllccediluumln
























P

























































R

























































































S



Empfaumlnger
























































































































Ş





T





































380 0000 0 0000 589 390 0000 1 0002 209

400 0000 4 0009 29 410 0001 2 0034 84 420 0004 0 0096 6 430 0011 6 0199 8 440 0023 0328 1

450 0038 0455 460 0060 0567 470 0091 0676 480 0139 0793 490 0208 0904

500 0323 0982 510 0503 0997 520 0710 0935 530 0862 0811 540 0954 0650

550 0995 0481 560 0995 0328 8 570 0952 0207 6 580 0870 0121 2 590 0757 0065 5

600 0631 0033 15 610 0503 0015 93 620 0381 0007 37 630 0265 0003 335 640 0175 0001 497

650 0107 0000 677 660 0061 0000 312 9 670 0032 0000 148 0 680 0017 0000 071 5 690 0008 2 0000 035 33

700 0004 1 0000 017 80 710 0002 1 0000 009 14 720 0001 05 0000 004 78 730 0000 52 0000 002 546 740 0000 25 0000 001 379

750 0000 12 0000 000 760 760 0000 06 0000 000 425 770 0000 03 0000 000 241 780 0000 015 0000 000 139












































YYpp d

ec =


bkz doymuşluk



)()( λπλλκ a=

















λλ

d)(d

λXX =
























































































U











nd

ne yy

yypminusminus

= ya da nd

ne xx

xxpminusminus

=





vardır














Uuml


























V









W




X



Y






































































































































































D İZ İNLER



































































































































































OumlNSOumlZ (2012)















TER İMLER

A










































































































































anlamına da gelir























B




















































































































C





























[ ][ ]

8560080

)()(200

)()(500

16)(116

3131

3131

31

gt⎪⎭

⎪⎬

⎫

⎪⎩

⎪⎨

⎧

minus=

minus=

minus=

nnn

nnn

nn

ZZZZYYb

XXYYXXa

YYYYL








⎪⎩

⎪⎨

⎧

primeminusprime=

primeminusprime=

gtminus=

)(13

)(13

856008016)(116

31

n

n

nn

vvLv

uuLu

YYYYL






⎪⎪⎩

⎪⎪⎨

⎧

++minus=

++=prime

++minus=

++=prime

31229

3159

31224

3154

yxy

ZYXYv

yxx

ZYXXu


Farbtafel CIE 1976
















Ccedil



























D



















































































































E

























































































F

228 filaman bkz tel


































Ωθ dcosdd p

p sdotsdot=

AΦ

L






















G






































= Al

AAG


2

cosddl


=




















277 glob bkz karpuz















yeteneği







































































hesaplanmalıdır

























H












I




















































































































































L = d cos dA θ Ωv


CIE 845-01- 35






























































bkz ışıklılık





















İ


































K





441 kandela (cd)












































































































































L





















1 lx = 1 lmm2









M






































N


























O

































Ouml


oumllccediluumln
























P

























































R

























































































S



Empfaumlnger
























































































































Ş





T





































380 0000 0 0000 589 390 0000 1 0002 209

400 0000 4 0009 29 410 0001 2 0034 84 420 0004 0 0096 6 430 0011 6 0199 8 440 0023 0328 1

450 0038 0455 460 0060 0567 470 0091 0676 480 0139 0793 490 0208 0904

500 0323 0982 510 0503 0997 520 0710 0935 530 0862 0811 540 0954 0650

550 0995 0481 560 0995 0328 8 570 0952 0207 6 580 0870 0121 2 590 0757 0065 5

600 0631 0033 15 610 0503 0015 93 620 0381 0007 37 630 0265 0003 335 640 0175 0001 497

650 0107 0000 677 660 0061 0000 312 9 670 0032 0000 148 0 680 0017 0000 071 5 690 0008 2 0000 035 33

700 0004 1 0000 017 80 710 0002 1 0000 009 14 720 0001 05 0000 004 78 730 0000 52 0000 002 546 740 0000 25 0000 001 379

750 0000 12 0000 000 760 760 0000 06 0000 000 425 770 0000 03 0000 000 241 780 0000 015 0000 000 139












































YYpp d

ec =


bkz doymuşluk



)()( λπλλκ a=

















λλ

d)(d

λXX =
























































































U











nd

ne yy

yypminusminus

= ya da nd

ne xx

xxpminusminus

=





vardır














Uuml


























V









W




X



Y






































































































































































D İZ İNLER



































































































































































TER İMLER

A










































































































































anlamına da gelir























B




















































































































C





























[ ][ ]

8560080

)()(200

)()(500

16)(116

3131

3131

31

gt⎪⎭

⎪⎬

⎫

⎪⎩

⎪⎨

⎧

minus=

minus=

minus=

nnn

nnn

nn

ZZZZYYb

XXYYXXa

YYYYL








⎪⎩

⎪⎨

⎧

primeminusprime=

primeminusprime=

gtminus=

)(13

)(13

856008016)(116

31

n

n

nn

vvLv

uuLu

YYYYL






⎪⎪⎩

⎪⎪⎨

⎧

++minus=

++=prime

++minus=

++=prime

31229

3159

31224

3154

yxy

ZYXYv

yxx

ZYXXu


Farbtafel CIE 1976
















Ccedil



























D



















































































































E

























































































F

228 filaman bkz tel


































Ωθ dcosdd p

p sdotsdot=

AΦ

L






















G






































= Al

AAG


2

cosddl


=




















277 glob bkz karpuz















yeteneği







































































hesaplanmalıdır

























H












I




















































































































































L = d cos dA θ Ωv


CIE 845-01- 35






























































bkz ışıklılık





















İ


































K





441 kandela (cd)












































































































































L





















1 lx = 1 lmm2









M






































N


























O

































Ouml


oumllccediluumln
























P

























































R

























































































S



Empfaumlnger
























































































































Ş





T





































380 0000 0 0000 589 390 0000 1 0002 209

400 0000 4 0009 29 410 0001 2 0034 84 420 0004 0 0096 6 430 0011 6 0199 8 440 0023 0328 1

450 0038 0455 460 0060 0567 470 0091 0676 480 0139 0793 490 0208 0904

500 0323 0982 510 0503 0997 520 0710 0935 530 0862 0811 540 0954 0650

550 0995 0481 560 0995 0328 8 570 0952 0207 6 580 0870 0121 2 590 0757 0065 5

600 0631 0033 15 610 0503 0015 93 620 0381 0007 37 630 0265 0003 335 640 0175 0001 497

650 0107 0000 677 660 0061 0000 312 9 670 0032 0000 148 0 680 0017 0000 071 5 690 0008 2 0000 035 33

700 0004 1 0000 017 80 710 0002 1 0000 009 14 720 0001 05 0000 004 78 730 0000 52 0000 002 546 740 0000 25 0000 001 379

750 0000 12 0000 000 760 760 0000 06 0000 000 425 770 0000 03 0000 000 241 780 0000 015 0000 000 139












































YYpp d

ec =


bkz doymuşluk



)()( λπλλκ a=

















λλ

d)(d

λXX =
























































































U











nd

ne yy

yypminusminus

= ya da nd

ne xx

xxpminusminus

=





vardır














Uuml


























V









W




X



Y






































































































































































D İZ İNLER


































































































































































































































































































anlamına da gelir























B




















































































































C





























[ ][ ]

8560080

)()(200

)()(500

16)(116

3131

3131

31

gt⎪⎭

⎪⎬

⎫

⎪⎩

⎪⎨

⎧

minus=

minus=

minus=

nnn

nnn

nn

ZZZZYYb

XXYYXXa

YYYYL








⎪⎩

⎪⎨

⎧

primeminusprime=

primeminusprime=

gtminus=

)(13

)(13

856008016)(116

31

n

n

nn

vvLv

uuLu

YYYYL






⎪⎪⎩

⎪⎪⎨

⎧

++minus=

++=prime

++minus=

++=prime

31229

3159

31224

3154

yxy

ZYXYv

yxx

ZYXXu


Farbtafel CIE 1976
















Ccedil



























D



















































































































E

























































































F

228 filaman bkz tel


































Ωθ dcosdd p

p sdotsdot=

AΦ

L






















G






































= Al

AAG


2

cosddl


=




















277 glob bkz karpuz















yeteneği







































































hesaplanmalıdır

























H












I




















































































































































L = d cos dA θ Ωv


CIE 845-01- 35






























































bkz ışıklılık





















İ


































K





441 kandela (cd)












































































































































L





















1 lx = 1 lmm2









M






































N


























O

































Ouml


oumllccediluumln
























P

























































R

























































































S



Empfaumlnger
























































































































Ş





T





































380 0000 0 0000 589 390 0000 1 0002 209

400 0000 4 0009 29 410 0001 2 0034 84 420 0004 0 0096 6 430 0011 6 0199 8 440 0023 0328 1

450 0038 0455 460 0060 0567 470 0091 0676 480 0139 0793 490 0208 0904

500 0323 0982 510 0503 0997 520 0710 0935 530 0862 0811 540 0954 0650

550 0995 0481 560 0995 0328 8 570 0952 0207 6 580 0870 0121 2 590 0757 0065 5

600 0631 0033 15 610 0503 0015 93 620 0381 0007 37 630 0265 0003 335 640 0175 0001 497

650 0107 0000 677 660 0061 0000 312 9 670 0032 0000 148 0 680 0017 0000 071 5 690 0008 2 0000 035 33

700 0004 1 0000 017 80 710 0002 1 0000 009 14 720 0001 05 0000 004 78 730 0000 52 0000 002 546 740 0000 25 0000 001 379

750 0000 12 0000 000 760 760 0000 06 0000 000 425 770 0000 03 0000 000 241 780 0000 015 0000 000 139












































YYpp d

ec =


bkz doymuşluk



)()( λπλλκ a=

















λλ

d)(d

λXX =
























































































U











nd

ne yy

yypminusminus

= ya da nd

ne xx

xxpminusminus

=





vardır














Uuml


























V









W




X



Y






































































































































































D İZ İNLER


































































































































































0u kzmanl 0 0 i 0 ie f 0z nst i 0 p a Ü

Documents