097 (2002ko urtarrila)
DESCRIPTION
[Ihintzako komuna: proposamen intimoa] [Gaztetxea: oraingoan bai?] [Herriko abertzaletasunaren historiari buruzko liburua] [Nesken futbol taldea arriskuan lege berri baten ondorioz] [Oliden eta Atorrasagasti: jolasean hasi eta txapeldun gelditu]TRANSCRIPT
97. zenb.herri aldizkaria
juan Belmonte, 29 beheatel.: 943 86 15 45faxa: 943 86 17 42email: [email protected]
ArgitaratzaileaBALEIKE KULTUR ELKARTEA
Administrazio batzordeaEsther EtxeberriaXabier Azkue
Erredakzioa batzordeaEsther AizpuruaEguzki AgirrezabalagaAntxoka AgirreJuan Luis RomatetJosu WaliñoGorka Zabaleta
KoordinatzaileaJuan Luis Romatet
KazetariakAntxoka AgirreXabier AizpuruaItsaso IbarraMaitane Urbieta
MarrazkigileaJon Manzisidor
KolaboratzaileakMiriam Romatet, Xabier Aranguren,Jon Maia, Jon Sudupe, Esti Esteibar,Dani Carballo, Joxe Mari Llavori,Inaxio Tolosa, Inaxio Manterola,Belen Golmaio, Izaga Garzia, HaizeGalarraga, Koldo Landaluze, BeñatFernandez de Arroyabe, Luis MariAizpurua, Ihintz Linazisoro, JoseManuel Gonzalez Aramendi,Ludoteka, Natur Taldea
ArgazkiakBaleike, Aran Santamaria, Euskal-dunon Egunkaria
Diseinua eta maketazioaArgi Aizpurua
Hizkuntz zuzenketaImanol Azkue
BanaketaAndoni Ormazuri
Publizitatea943 86 15 45 tel. (Esther)
InprimategiaAntza Inprimategia(Lasarte-Oria)
Tirada1.000 ale
Lege gordailuaSS-405/94
ISSN1136-8594
Baleikek ez du bere gain har-tzen aldizkarian adierazitako esa-nen eta iritzien erantzukizunik.
Argitalpen honen edizioko laguntzaile:
EUSKO JAURLARITZAGOBIERNO VASCO
aurkibidea
32002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Ze berri?:gaztetxea noiz?5Ze berri?:herriko abertzaletasunaren kronika6
Oikialdean12BazterbideAizarnazabal - Altzola13
Kulturaaste osoa bertsotan24
Kirolanesken futbol taldea arrisku larrian!!18
Nora goaz?
Herri baten izaera edo identitatea hizkuntzaren baitandago. Komunikatzeko erabiltzen den hizkuntzak izaeraberezia eman ohi dio gizabanakoari, eta nola ez,taldeari. Hizkuntzak kultura dakar eta honek izaerabat, herri bat.
Gure kasuan aspaldidanik gabiltza herria euskaldundunahian. Ezerezetik ikastolak sortu eta aurrera egitealortu zen eta egun, euskara hutsez ikasteko aukerada guraso gehienek beren seme-alabentzat egitenduten hautua. Euskaltegietan ere urteak damatzatehelduak alfabetatu eta euskalduntzen.
Zalantzarik gabe, euskaldun kopuruak gora egin dueta euskararen ezagutza-maila ere gorantz doa.
Halere, euskararen erabilera jaitsi egin dela esangonuke eta ez da urrutira jo behar horretaz jabetzeko;Zumaiako kale eta tabernetan ibiltzea nahikoa da.Erdara barra-barra entzuten da, baita euskaldunzaharrez osatutako taldeetan ere, eta Zumaiakoaadibide bat besterik ez da.
Identitatea galtzen ari ote gara?
4 2002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Erribera kalea, 6Tel. 861155
iritzia
Esti Esteibar
Gaztetxea:oraingoanbai?
Gaztetxe baten beharraren gaia aspal-ditik dator. 1980ko hamarkadaerdialdera, Rock Radikal Vascodelakoa bere gorenean zegoenean izanzen Gaztetxeen aro oparoena.Tailerrak, kultur ekitaldiak,kontzertuak nonahi, etab. EuskalHerriko herri eta hiri askotan irekiziren Gaztetxeak, bai okupatutakoetxeetan, bai zenbait udal aurrera-koiek utzitako lokaletan. Zumaian, ohibezala, ez zen halakorik gertatu, etaherriko gazteek taberna-zuloetan itobehar izan zituzten iraultzarakogogoak. Orain, pezeten ordezpoltsikoan euroak ditugun honetan,Gaztetxe eske hasi dira herrikozenbait gazte. Beren helburua lortzeazaila izango badute ere, zalapartaateratzeko prest agertu dira.
Hainbat koadrilatako lagunak elkartueta Gaztetxea aldarrikatu dute.Taldeari Zumaiako Gazteak izena jarridiote, eta jada zenbait bilera izandituzte. Bilera horietako batean taldeaez politizatzea erabaki zen, ahalik etairekiena izatea, azken finean.Taldearen lehen mugimenduetako batberaien eskaeraren berri ematea izanda; horretarako, egunkari bateragutuna bidali dute. Arazoaz ohartuta,badirudi Udalak bilera egin nahi duelagazte talde honekin.
Etxabeak topagune40-50 lagun ingururekin egin genuentopo Itzurunbideko etxebizitzetako
etxabeetan, hura baita gazteak
biltzeko lekua. Monopatin batzuk
eskaileretan, hautsitako zakarrontzi
bat lurrean eta adoleszentzian murgil-
dutako gazte mordoa. Argi dute orain
bezala ezin dutela jarraitu, kalean
bueltaka, etxebizitzetako etxabeak eta
atariak okupatzen eta bizilagunekin
haserretzen. Zenbait gauza egiteko,
gazte koadrilak biltzeko leku baten
beharra dutela aipatzen digute, beren
esanetan, ezin baitute, txakurrak
bezala, kalean bueltaka ibili. Euria eta
hotza egiten duenean, gainera, arazoa
areagotu egiten dela diote.
Herri osoko 17-18 urte arteko hainbat
gazte biltzen dira Zuhaizbide
auzategiko etxabeetan. Bizilagunekin
izan dituzten arazoak direla medio,
beste toki batzuetara joan beharrean
aurkitu dira sarritan. Leku haietan
arazoak errepikatu dira eta berriro
hasierako lekura bueltatu behar izan
dute. Herriko ia leku guztiak bisitatu
omen dituzte dagoeneko, eta toki
guztietan arazo berbera errepikatudela diote.
Auzategiko bizilagun batzuekdiotenez, kokoteraino daude gaztehauekin. Bizilagunei errespetu falta,zikinkeria eta ateratzen duten zaratadira, besteak beste, kexetako batzuk.Pazientzia erabat galduta, behin bainogehiagotan deitu diete udaltzainei.Hasieran udaltzainei kasu egiten omendiete, baina ordubete eskasera bueltanizaten direla.
Arazoak berriz ere ez gertatzeko,lokala eskatu diote Udalari gazteek. 16urte bitarteko gazteentzat topalekubat jarriko delako zurrumurrua entzundutela diote. "18 urte dituztenek zeregin behar dute, tabernan sartu?",erantzun du gazte batek.
Badirudi beraien eskakizunekinaurrera joateko asmoa dutela.Antolatzen hasiak dira, behintzat.Agian aurreko belaunaldiek lortu ezzutena lortuko dute gazte hauek. Norkdaki!
E. Gurrutxaga plazan
Erlojueta bitxidenda
ze berri?
52002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Antxoka Agirre
1999aren azken aldera Batzokizaharrean Erkibe Kultur Taldeakantolatu zuen "Abertzaletasuna, 1931-1940" erakusketa izan zen liburuarensorburua. Dezenteko arrakasta izanzuen herrian eta Zumaiako euskalabertzaletasunaren bilakaerarengaineko historiografian zegoenhutsunea ikusirik, liburu batentzakoabiapuntu egokia izan zitekeelapentsatu zuten. Sabino Arana Funda-ziora jo zuten, eta haiek proiektua
beren gain hartu eta Miren Baran-diaran historialari beasaindarraproposatu zuten lanerako. "Zornotzakoabertzaletasunari buruzko liburuabukatu berria nuen, eta aurkezpeneraJoseba Esnal azaldu zen proiektua-rekin", gogoratu du Mirenek.
2000ko udaberrian hasi zen bilketalanetan. Hemen bilduta zegoena, Arteaeta Irargiko Dokumentazio Zentroetangordetakoak eta batik bat garaikoaldizkari eta egunkarietan jasotazeudenak izan ziren bere aztergai
nagusiak. "Franko sartu arte,lehenengo ‘Gipuzkoarra’, gero‘Euzkadi’ eta azkenik ‘El día’kherrietako albisteen sekzioa izanzuten. Oraingoekin alderatuaz osopolitizatuak zeuden herrietakoalbisteok, eta zumaiarrek idaztekoohitura handia zutenez, asko balio izandidate", kontatu digu. Testigantzak erejaso ditu, hamabost bat guztira, garaieta joera politiko ezberdinetakoak.
Sabino Aranaren bizarraLiburua, herriko abertzaletasunarensorrerarekin hasten da, XX. mendekolehen urteetan. "Sorrera bera da agianZumaiako kasuaren bereizgarrinagusia. Herri turistikoa izanik,udatiarrek, Zelaia edo Enbil bezalakoBilboko familia dirudunek ekarri zutenabertzaletasuna Zumaiara. Infor-mazioa, ekitaldiak finantzatzekodirua... jarri zituzten", dio Mirenek.Prentsa abertzalearen lehen agerpena1907an; lehenengo Batzokia 1909an;lehen zinegotzi abertzalea 1911n;antzerkia, mendi-txangoak,erromeriak... propagandarako tresnagisa. "Bitxienetakoa lehen Batzokiareninaugurazioaren historia da. Lokalalehenago ireki zen, baina inaugurazioauztailerako programatu zuten jende-tsuagoa izango zelakoan. Eguna iritsizenean, ordea, EAJek Sestaon antola-turiko euskal jai batzuekin kointzidituzuen eta suspenditu egin zen.Abuztuan jarri zuten hurrena, bainaeguna iritsitakoan ‘semana trágica’-rekin kointziditu zuen, huelgabatzuengatik setio egoera deklaratu
6 2002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
ze berri?
Herriko abertzaletasunaren historiariburuzko liburua
Foronda,prentsau-rrekoaren
irudia.
zuen gobernuak, eta berrirosuspenditu. Hurrena alkate karlistakoztopatu zuen, eta azkenik, urrian,bertan zegoen ikurrina bat bedeinkatueta halaxe jo zuten inaguratutzat",kontatu digu.
Lehen atalean sarrera egin etabigarrenean Primo de Riveraren 1923kokolpeak eten zuen hasierako etapaazaldu ondoren, hirugarrenean errepu-blika garaiari heltzen dio. Osodinamikoa eta emankorra izan zen garaihau euskal abertzaletasunarentzat, etaZumaian ere EAJ lehen indar politikobihurtu ez ezik, gehiengoa eta alkatetzaere eskuratu zituen. Batzoki berriareneraikuntza lanak, Autonomia Estatu-tuaren aldeko borroka, hauteskunde-etako lehia, euskal kulturaren hedapenaeta mugimendu abertzaleanemakumeak izan zuen parte hartzeadira, besteak beste, atal honetanjorratzen diren gaiak.
Frankoren bibotiaLaugarren atalaren ardatza GerraZibila da. 1936ko irailaren 21eanherria nazionalen eskuetan eroriaurretik antolatu zen erresistentzia,nazionalen martxa oztopatzekobezperan zubi txikia bota zuena, etadata horretatik aurrera garaileekezarri zuten errepresioa azaltzen dabertan. Konfiskaturiko ondasunak,‘desagertu’riko dozena bat lagun,umilazio publikoak eta abar. Kanpora-ketei atal berezia eskaintzen zaie: 256zumaiar bidali zituzten herritik, EuskalHerri osoan kanporatu gehiena izanzuen herria da gurea, eta batzukbizpahiru urte egin behar izan zituztennoraezean itzuli ahal izan aurretik.
Bosgarren eta azken ataleanFrankoren garaian abertzaletasunakizandako bilakaera aztertzen da:
lehenengo urteetako errepresioa etaisiltasuna; abertzaletasunari bizirikeusteko ahaleginak; 60ko hamarka-datik aurrera gertaturiko eraldaketak;ETAren sorrera eta horren ondorioak;abertzaletasunak Zumaian garatutakokultur jarduerak, diktaduraren azkenastinduak... "Atal hau izan da langehiena eman didana. Prentsaabertzalea erbestetik egiten da eta ezdauka herrietako albisteak ematekomodurik. Izatez, herrietan ez dagoalbiste handirik ere. Zumaian, bestetoki askotan bezala, abertzaletasunaerabat isilik gelditzen da, familienbarruan", azaldu digu Mirenek. Testi-gantzen bidez egin behar izan duetapa hau, eta Frankismoaren bigarrenerdian abertzaletasun berria sortzendenez, bateko eta besteko jendearekinegoten saiatu da. "60ko hamarkadaarte abertzaletasunaren historiaEAJen historia da. ANV ere horzegoen, baina indar gutxi zuten eta ezdut inor topatu. Gero, EzkerAbertzalea deituko zaiona sortzen
denetik aurrera saiatu naiz ikuspegiglobala jasotzen", dio.
Azkenik, liburuak eranskin bat daukaeuskal abertzaletasunak 1977-2000bitarteko hauteskundeetan izandakobilakaerari buruz.
"Aurreko generazioei,batik bat gerra etadiktadura jasan zuteneieginiko errekonozi-mendua da liburu hau.”
Abenduaren 20an Aita Mari zineanegin zen aurkezpena. ‘AbertzaleakZumaian: ibilbide luze baten arrastoan’dauka izenburutzat, euskaraz idatziadago eta guztira 300dik gora orrialdeditu. Aleen erdiak Sabino AranaElkargoak liburutegietan banatukoditu eta beste erdiak Erkibe KulturTaldeak Zumaiako dendetan.
"Aurreko generazioei, batik bat gerraeta diktadura jasan zutenei eginikoerrekonozimendua da liburu hau.Euren testigantza eman didatenek erehorrela hartu dute: urteetan eurenhistoria debekaturik egon da eta orainidatzita geldituko da. Eta gerora berebalio historiografikoa ere izango du.Abertzaletasunaren historia orokorra80ko hamarkadaren erdialdean hasiziren idazten eta egun nahikoa landutadago, baina herrietakoan hutsunenabaria gelditzen da eta historiaorokorra hobeto ezagutzeko osagarribikaina izan daiteke", bukatu duMirenek.
ze berri?
72002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Miren Barandiaran Contreras, liburuaren egilea.
8 2002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Alai auzategia, 2
Tel. 943 14 33 24Juan Belmonte, 6
erreportajea
Norbaitek ‘Arriba España’ idatzi zuen
komuneko atean. Atzetik zetorrenak hizki
pare bat aldatu zizkion, ‘Arriba PEstaña’, eta
horrela sortu zen komunetako eztabaida
politikoa. Hurrena sartu zen bati, maite-
minduta, ‘zu zara nire izarren sabaia’ idaztea
otu zitzaion, eta komunetako olerkigintza jaio
zen. Beste batek Tolstoiren liburu bat utzi
zuen ahaztuta eta komunetako irakurzale-
tasuna sortu. Izan ere, bakardadean, isilik
eta ikusmiran, meditaziorako aproposak
izaten dira komuneko minutu horiek. Ihintza
tabernak ere egin nahi izan du bere
ekarpena eta berritu zutenetik herriko
hainbat artistak euren lanak bertako
komunean jarri dituzte ikusgai.
arte“Komunista”
Duela bi urte taberna berritu zutenean, AranSantamariari eskatu zioten komuna diseina-tzeko. "Txiki eta Ander Hormazuriri mural banaeskatu zieten tabernako horma nagusiak apain-tzeko eta niri komunaren diseinua. Ez daukatikasketarik arlo horretan, baina asko gustatzenzait eta koadro bat edo murala eskatu balidatebaino ilusio handiagoa egin zidan kasik", adierazidigu. Azulejo koloretsuz eta umeen lainourdinez bete zuen komuna. Argia itzalitakoanikus daitezkeen izar eta laino fosforitoak ereitsatsi zituen sabaian. "Komunen sarreranargizko kaxa bat sartzea okurritu zitzaidanlehenengo eta barruan zerbait sartu zitekeelaondoren. Azkenik, hilero zerbait ezberdinasartzeko konpromisoa hartu nuen tabernakoekineta halaxe jarri nintzen martxan", dio.
“Agian helburua izan litekejendeari sorpresa bat ematea"
Argizko kaxa hau bitrina moduko bat da, luzeranmetro bat, altueran 40 cm, sakoneran 15 cm etagainkaldean bi argi dituena. Barruan sartudituzten artelanak, berriz, proposamen bezalakatalogatuko lituzke Aranek. "Instalakuntzakizateko txikiegiak dira. Erdaraz toki jakinbaterako egiten diren lanei ‘propuesta’ deitzenzaie eta nik halaxe, proposamenak, deitukonieke", azaldu digu.
Artelanak komunera eramaterakoan intentzioberezirik, artea sozializatzea edo, ote zuengaldetu diogunean ezetz erantzun digu."Helburu hori izanez gero, hobe litzatekeartelanen katalogoak buzoneatzea. Alderantziz,Ihintzakoa gauza intimo txiki bat bezala ikustendut, zerbait anekdotikoa. Horrelako gauzak askogustatzen zaizkit... Agian helburua izan litekejendeari sorpresa bat ematea", adierazi digu.
Urtarrilean, dekorazioari lotuta, algodoizkolainoak jarri zituen. Otsailean ‘sugus’akazulejoei, txikiak eta koloretsuak, ‘sugus’entankera hartzen zitzaielako. Martxoan espon-jekin eginiko laino eta tantunak. Apirileankromoak. Maiatzean barrua gastatutako xaboiak.
erreportajea
92002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
"Kutxara batekin forma ezberdinetakotransparentziak egin nizkien barruaneta oso argi polita ematen zuten,alabastroarena bezalakoa", dio.Komuneko materialekin martxa hartueta orraziak, komuneko papera,belarriak garbitzeko bastoitxoak etadesmakiladoreak erabili zituen hurren-goetan. Azkenik, hortzeria batenargazkiei etxean bilatutako urrezkopostizo batzuk itsatsi zizkion urrian;kondoi batzuk puztu eta bihotz etalainoak sartu zizkien azaroan etaabenduan, gabonekin lotuaz, kopa etaaingeru ogiarekin bete zuen kaxa.
“Joe, zumaiar hauek kemodernidades”
Urte guztian zehar komentariodexente iritsi zitzaizkion jendearenaldetik, bai zuzenean eta baita taber-nariek entzun eta pasatu zizkiotenak,eta gustura dago ideiak izan duenharrerarekin. "Batzuek ez zioten kasohandirik egingo eta beste batzueigustatuko zitzaien. Badakit bat edobeste artelana ikustera bakarrik sartuizan dela komunean", dio. Sorpresaizan omen da jendearen erreakzioohikoena. "Gogoratzen dut festabatzuetan, Santelmoak zirela uste dut,eta jaboiak zeudela kaxan, kolan zainnire aurretik zeuden kanpoko hirumutil ari zirela euren artean lanakomentatzen. ‘Joe zumaiar hauek kemodernidades, ke istorias’, batek, eta‘elegante, elegante’, besteak. Graziahandia egin zidan", azaldu digu.
Izan ere, ideia nahikoa originalabaita."Bai egia da, ez dut beste inonkomunetan horrelako gauzarik ikusi.Duela gutxi Bartzelonan antzekoinbentu bat ikusi nuen, baina taber-naren sarreran zegoen jarrita", dio.
10 2002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
erreportajea
urtarrilaAnderHormazuri
otsailaIsmaelManterola
maiatzaKlaudioMonreal
ekaianTxipi
20
01
ek
o
pr
op
os
am
en
ak
Ideiak funtzionatzen zuela ikusita,bigarren urterako hilero herriko artis-testako bati eskatzea erabaki zuen."Jendeari aldaketak gustatzen zaizkioeta artistei tokia uztea zela egokienairuditu zitzaidan", azaldu digu.Zerrenda bat egin eta baiezkoa emanzioten denek, tartean baita tabernakobi nagusik ere. Egutegia osatu zuenizenekin eta aldaketetarako datekin,eta urte hasieran denei banatu zien.Eguna iristean, taberna itxita dagoelaahal bada, goizetik aurrekoadesmontatu eta arratsaldean berriajartzea izan da lan guztia. "Tokia txikiadenez ordu gutxitan egin daitekemontajea. Bakoitzak ideia etamateriala aurretik prestatuta ekartzenzituen, kaxa bete, itxi, trago bat hartueta listo", adierazi digu.
2001ekoak ere ondo funtzionatu zueneta beste urtebete jarraitzea erabakidute. "Herriko artistekin egingo dugubeste urtebete. Martxora bitartekoakjada lotuta daude eta ez dut ustebeste hamar bat lagun bilatzeko arazohandirik egongo denik", komentatudidgu. Aurrerago kanpoko artistakekartzeko asmoa ere ba omen duAranek. "Datorren urtea urruti dagooraindik eta auskalo, baina izenezagun batzuk badauzkat buruan", dio.
Zuloaga plaza, 1Tel. 943862309
erreportajea
112002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
abuztuaImanol Ossa
irailaBigara
urriaJon Manzisidor
azaroaJuan LuisBlanco
Komunak eta
artea
12 2002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Aita-Mari auzategia, 17Tel. 943 861569 Zumbillo, 4 Tel. 943 861407
Hala diote belaunaldiz belaunaldi eskuz esku igaro den liburuhonen lehen lerroek. Gaur egun, besterik gabe "ezkongabeenbazkaria" bezala ezagutzen denak 1944an du bere jatorria etaakten liburuan suma daitekeen moduan, gerraosteko egoeralatzean izan zuen sorrera. Guda Zibilak utzi zuen gizarte
krisia zela eta, herri xumeak ezzuen hildakoei mezaberezia atera eta ordain-tzeko dirurik; beraz,elkartea sortu zutendenen artean kostueiaurre egiteko. Liburuairakurtzen jarraituzjakin daiteke elkarteakbere "kondicio"bereziak dituela:zahar eta gazteekberdin ordaindukodute elizkizunaren150 pezetako kostua;jaunartze handiaegina duen edozeinezkongabek sartuahal izango duelkartean eta ezkon-
tzean irten egingo da; elkarteko sekretarioaren "Obligasiyuada Apaiz jaunaquin enteratzeko" noiz den meza berezia;abenduaren 8ko bilerara etxe bakoitzetik gutxienez batekjoan beharko du, joaten ez bada faltaturiko etxekidebakoitzak 5 pezetako isuna ordainduko du; morroiek herri-tarren eskubide berdinak izango dituzte…
Horrela, 57 urte daramatzate Oikiako mutil ezkongabeakohiturari jarraituz, askotan elkartearen jatorriari begiratu ereegin gabe. Aurten ere abenduaren 8an bildu ziren, gero etagoizago den mezara joan eta ondoren hamaiketakoa egiteko.Dena dela, badago kritikarik elkarte honen inguruan, bertakolegeak liburuko idazkera bezain zaharkituak geratu direlapentsatu, eta emakumeen sarrera onartzeko ordua badeladiotenak, hain zuzen ere. XXI. mendeak esango duliburuaren orri hutsak nola beteko diren.
" Oiquinako mutil gaztediak artudu asmobat anaitasun
ede sociedade bat jartzeko gure artean, 1944, milla
bederatzireun-da beroeta laugaren urtean abenduaren
zortzian, gure arteko enbati guertatzen bazayo bere
arimaren kontua emanbeara Jaungoikoari eguingo
zayo elizkizunbat bere arimaren alde, ondorengo
kondicio abek aguintzen duten becela: (…)"
1944. urtetik gaurdaino, abenduaren 8an
Kale nagusia, 2 Tel. 943 861521
172002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Lurdes Gutierrez
Egia dana da jendiak
oraindik pezetatan
daukala burua, eta
adibidez zenbat ekarri
behar duten ez dutela
kontrolatzen… bainajoango garamoldatzen.
Erlantz EsteibarArazo haundiena
txanpona besterik ez
dagoela. Ordaindu
behar duen bakoi-
tzean jendeak barra
gainean ustutzen du
kartera guztia. Gaine-
rakoan behin prezioak
ikasiaz gero pezeta
baino erosoagoa da
kalkuloak egiteko.
Tere Lorente
Umeak dira azkarren
ikasten dutenak. Joanden asteburuan
bataioak egon ziren
eta umeak duro pila
batekin etorri zitzaiz-kidan, baina
normalean xentimoakibiltzen ditugu.
Anton Segurola
Zarrak ondo ikasita
datoz, hogarrianikastaroren bat
hartuta edo… Jendea
euroagatik ez da
kexatzen baina prezio-
engatik bai pixkat
redondeatu ditugueta.
Itziar Intxaurrondo
Ondo. Jendia osoazkar hasi zan
euruakin eta
dagonekoz ez da
pezetarik ikusi ere
egiten. Jendeari
gehiena kostatu dena
txanponak ezagutzeaizan da.
Esther MartinezJendeak ez ditu
prezioak kontrolatzen
eta eta gutaz fidatu
behar izaten dira.
Lehen baino gehiago
ikusten da ordain-
tzeko orduan dirua ez
iristea eta ‘bihar
ordainduko dizut!’
esan beharra. Diber-tigarria da.
zer moduz moldatzen dira
zumaiarrak euroarekin
inkesta
?
Maitane Urbieta Aizpurua
Zumaiako FTko nesken taldeahurrengo urteetan taldea osatzekoarazoetan egon daiteke, GipuzkoakoFutbol Federakuntzak atera nahi duenlege baten ondorioz.
Legearen helburuak Gipuzkoakoemakumezkoen futbolak dituen akatsedo hutsuneak gainditzea da etahelburu nagusia emakumezkoenfutbolak Gipuzkoan indarra hartzea da.
Legearen helburuak finkatu bainolehen, Gipuzkoako emakumeen futboltaldeen egoera ezagutzeko azterketabat egin zen. Azterketak erakutsiduenez, Estatuko taldeek Gipuzko-akoek baino indar ekonomikohandiagoa dute, eta, ondorioz, bertakoneskak fitxatzen dituzte beraientaldeetan jokatzeko, askotan txanponbatzuen truk.
Horregatik, GFFk talde lider bat sortunahi du Estatuko ohorezko mailanjokatzeko. Taldea Gipuzkoako jokalarionenek osatuko lukete eta Reala dataldea zuzentzeko aukera gehiendituena.
Hala ere, arazoak Zumaiako
neskentzat ez dira hemen hasten.
Jakina denez, futbolean mailak ez
daude adinka bereizita, hau da, 14
urteko neska batek 25 urteko neska
batekin joka dezake talde berean. Hori
GFFrentzat oztopoa da, beraien ustez
oso zaila baita 14 urteko neska bat
zaharragoak diren taldekideekin
integratzea eta gainera batak zein
besteak beharko luketen entrena-
mendua desberdina dela diote.
Hori guztia kontuan hartuz, bi maila
ezarri nahi dituzte, bata 18 urtetik
beherakoena (14 eta 18 urte bitarteko
neskek osatua) eta bestea 18 urtetik
gorakoena. Hori ikusirik, Zumaiako
neskak kezkaturik daude, batik bat 18
urte baino gehiago dituztenak, ikusten
baitute legeak aurrera jarraituz gero
oso zaila izango dutela taldea osatzea,
ez baitago adin horretatik aurrera
futbolean jokatzeko gogorik duen
neska askorik.
18 2002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Alai Auzategia, 14 behea
Tel: 943 14 31 12
Ortega y Gasset, 2
Tel: 943 86 22 06
kirola
Zumaiako Futbol Taldeko nesken taldeaarriskuan lege berri baten ondorioz
Zer iruditzen zaizue atera nahi duten legeberria?Adinetan banantzea egokia da, baina
talde asko desager daitezke. Guk talde
bat osa genezake, baina bederatzi bat
jokalari talderik gabe geratuko
lirateke. Gainera, neska gutxi dago
futbolean aritzen dena, ondorioz, zaila
da bi talde osatzea, batez ere herri
txikietan. Hau guztia talde handiek
beraientzat pentsatutako gauza da.
Aldageletan giro ona al dago? Hau da, 14urtekoak taldean integraturik daude?Integraturik bai, baina adinaren kontu
hori igarri egiten da; hala ere, denon
artean ondo eramaten gara.
Zuen lehen urtea da entrenatzaile moduan.Zaila al da? Pazientzia handia behar al danesken taldeak entrenatzeko?
Bai, zaila da eta pazientzia handia
behar da. Gainera, guk taldea denbo-
raldia hasita zegoela hartu genuen eta,
horrez gain, jokatzen egotetik taldea
entrenatzen hastera aldaketa handia
izan da guretzat. Batzuetan, gainera,
ez gara denera iristen, baina beste
pertsona baten laguntza dugu
atezainak entrenatzeko, Esti Garcia
Osarena.
Aurten denboraldi bikaina egiten arizarete; hala eta guztiz ere, zuen jokalaririkez dago selekzioan. Zergatik?Maila altuagoko taldeetan bakarrik
fijatzen direlako, nahiz eta gure
taldean selekzioan jokatzeko moduko
jendea badagoen.
Denboraldi hasieratik hona jende gehiagojoaten al da zuen partiduak ikustera?Pixka bat gehiago bai, bainanormalean gurasoak eta lagunak. Penada jende gehiago ez etortzea. Hala ere,etortzen den jendea gustura egoten dagure partiduak ikusten, baina kontuaneduki behar dute mutilen partiduaketa neskenak ez direla berdinak.
Klubean berdintasunez tratatzen diramutilen eta nesken taldeak?Inoiz baino gehiago, nahiz eta igartzendiren gauza batzuk, baina normala da.Zuzendaritza taldearekin eta gainon-tzeko entrenatzaileekin oso gusturagaude, denak laguntzeko prest daude,oso giro polita baitago.
Basadi Auzategia, 9-A 2-B
kirola
192002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Baina egokiena beraien iritzia
eta gaur egungo egoera zein
den galdetzea izango da:
Horretarako, taldeko
kapitaina, Esti Mora, eta
entrenatzaileak, Itziar
Beristain eta Eva Romatet,
ekarri ditugu:
Xabier Aizpurua
Abenduak 23 zituen, kalean hotza zennagusi eta baita pilotaleku barneanere. Zumaiako eskuz binakako pilotatxapelketa herrikoiaren finala jokatubehar zuten pilotariek izan zutennahiko lan gorputza berotzen. BatetikOliden eta Atorrasagasti, bestetik Ruizeta Ariala. Partida hasi zenean ezomen zeuden beraien onenean,Atorrasagastiren hitzetan, "berotugabe geunden eta horregatik egingenituen akatsak igarri egiten ziren".Dena dela, ezin esan gaizki hasizirenik, markagailua 5-0 zegoeneanaurretik baitzeuden. Handik aurrera15 tantora arte aurretik baina tartehandirik gabe joan ziren. Partida luzezihoan, pilotada askokoa zen jokoa etaez zen tanto motzik. Hala ere, Oliden-Atorrasagasti bikoteak errenkadanbeste sei tanto egitea lortu zuten eta21-16 jarri zen markagailua. Giroaparta harmailetan. Aurkariek tantobakar bat gehiago egiteko aukerabesterik ez zuten izan; 22-17 emanzioten amaiera partidari.
Gazteak nagusiNahiz eta txapelketan zehar adinezberdinetako pilotariak ikusi,gazteenek soilik lortu zuten finalerairistera. Izan ere, inork ere ez ditu 18
urte baino gehiago, eta AitzolOlidenen kasuan, txapelketako pilotarigazteenetarikoa txapeldun bilakatudela esan dezakegu, 16 urte besterikez baitauzka. Honela, bada, normaltzatjo genezake finala hasi aurretikizandako sentsazioak, Aitzolek esandigunez urduri zegoen, "aurretik bestehiru final jokatua naiz, baina galduegin nituen. Hemen, berriz, aukeraikusten nuen irabazteko, aurkarieiligatxoan irabazi baikenien, eta horre-gatik nengoen urduri".
Bi txapeldunak urte asko daramatzatepilota munduan, eskola artekopartidak jokatuz, pilota eskolanjardunaz... batez ere jolas egitekoasmotan. Eta horrelaxe eman omenzuten izena txapelketarako ere;Imanolek, behintzat, hala dio,"frontoian geunden batean, izenaemateko papera ekarri zuten. Aitzolek
bikoterik ez zuela eta, nik ere eznuenez, ba, elkarrekin aurkezteaerabaki genuen". Horrela, partida joaneta partida etorri, txapela eskuratudute. "Hasierako partidetan jolaseanibili ginen eta pixkanaka guztiakirabazten ari ginela ohartu ginen.Orduan, zerbait gehiagora iristeaposible zela pentsatu, eta gogorragosaiatzea erabaki genuen", adierazidigute.
Finalean frontoian zegoen giroaapartekoa zela esan dute, alde batetikpiraguista taldea, eta bestetik Oikiaaldetik joandako tropela builaka etaanimuak emanez. Amak ere pozezgainezka omen dituzte, baita lagunakere. Horrek aurrera jarraitzeko indarraematen omen die, eta bide berberarieusteko asmoa dutela esan dute.Egañari entzunda bezala, txapelaplazan bertan galdu behar omen da-eta.
20 2002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Amaiako plaza z/g Tel. 943 860959San Telmo, 12
Tel. 943 860760
kirola
Oliden eta Atorrasagasti
Jolaseanhasi,txapeldunamaitu
Txalotzekoa da zumaiar batzuek
kiroletarako duten grina. Tripa festa
eta nahi adina edatea zilegi den
Gabonetako festetan (bai, aurten ere
"kanta aleluia" eta "din-dan-don"
madarikatuak entzun behar izan
ditugu bozgorailuetatik; ea datozen
Gabonetan bake santua ematen
diguten), herritar talde batek kirola
egiten jarraitu du. Masokismoa? Nork
daki. Kontua da herritar gehienak,
digestioa egiten, sofan botata
geundela, beste batzuek Lubaki kirol-
degian antolatutako Gabon Sarian
parte hartu dutela. Ziur, gero, besteok
adina jan eta edan dutela, baina, hala
ere, beraien meritua txalotu behar da.Ez zarete makalak, errediola!
Hiru kirol mota izan dira aurtengoanere Gabon Sarian: areto futbola,paddlea eta xakea. Taldeka, bikotekaeta bakarka. Parte hartzaile kopuruaridagokionez, aurreko urteetakokopurua izan da. Areto futboletan bosttaldek eman zuten izena, paddle-eanzortzi bikotek eta xake txapelketanhamaika parte hartzaile izan ziren.Gehienak zumaiarrak ziren, bainaxakean azkoitiar eta zestoarrak ereizan dira lehian.
Areto futboleko txapelketa hiruegunetan jokatu zen, 24, 29 eta 31n.
Tald egutxik parte hartzen zutela-eta,txapelketa azkarra jokatzea erabakizen. Lehen egunetan ligaxka jokatuzen eta urteko azken egunean finala.Partidu berdindu baten ondoren,EG.PG. taldeak irabazi zuentxapelketa. Estu-estu, 5-4 gailenduzitzaion Axier Kirolak taldeari.Hirugarren postuan Peña Las Petassailkatu zen eta laugarren Anboto.Azken bi horien sailkapena erabaki-tzeko, aurreko partiduetan izandakoemaitzen batez bestekoa atera zen.
Xake txapelketa urtarrilaren 3anjokatu zen Lubaki jatetxean. Hamaikaparte hartzaileak bi taldetan banatuziren eta beraien artean partidakjokatzeari ekin zioten. Hamar minutuinguruko partida azkarretan jokatuzen txapelketa. Talde bakoitzekolehen bi sailkatuak finalerdietarapasatu ziren. Finalera azkoitiar bat,Juan Carlos Valor, eta zestoar bat,Egoitz Irure, heldu ziren. Partidaazkar baten ondoren, garaikurraAzkoitiara joan zen. Hirugarren postuazumaiar batek lortu zuen (MigelManterolak) eta laugarrena MiguelAngel Ruiz azkoitiarra sailkatu zen.
Xakean bezala, paddle-ean ere bitaldetan banatu ziren partehartzaileak. Ligaxkaren ondoren,urtarrilaren 4an jokatu zirenfinalerdiak eta finala. Azken partiduanHuertos-Arrieta eta Urbieta-Telleriabikoteak izan ziren aurrez aurre.Udako sarian finala jokatu zuren bibikoteak, alegia. Finala Urbieta-Telleria bikoteak irabazi zuen,partidua 7-5, 7—5 irabazi ondoren).Hirugarren postuan Lazkano-Zeberiosailkatu ziren eta laugarren Luluaga-Aranburu bikotea.
Hala joan zen Gabon Saria. Urteamaiera honetan gehiago.
Urumea kalea z/g
Tel. 943 143058
JUSTAtaberna
Erribera kalea, 20
eguneroko bazkariak
kirola
212002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Gabon Saria, edo kirolaegiten tripa festengaraian
Garbiketa prozesuakUrte berria hasita dagoenean, gure buruari askotan
gero beteko ez duguna zin egiten diogu: erretzeari
utziko diogula, kirol gehiago egingo dugula, elikadura
egokiagoa beteko dugula, azken finean bizimodu
osasuntsu eta zoriontsuagoa izango dugula. Baina
norberak bere osasun arazoen aurrean hartzen duen
jarreran datza sendabidearen gakoa. "Mens sana in
corpore sano", dio esaera erromatar ezagunak; beraz,
hausnarketa prozesua ezinbestekoa da benetan geure
osasunaren alde zerbait egin nahi badugu.
Gabonetan egin ditugun gehiegikeriak osasunaren kalterako
izan dira: alkoholdun edariak, koipedun elikagaiak, gozokiak…
Gorputzari lan handia eman diote digestiorako, eta, gainera,
toxina asko pilarazten dituzte eta hainbat gaixotasunen
agerpenean eragina izango dute. Toxina horiek odola azidifi-
katzen dute, azido eta alkalinoen oreka puskatzen baita. Geure
osasunaren alde zerbait egin nahi badugu, oreka berriz
normaldu beharko da, hau da, desintoxikazio prozesua egin
beharko dugu. Desintoxikazio prozesu honek garbiketa fisiko
eta psikologikora eramango gaitu.
Garbiketa prozesua egitea hainbat eratan plantea dezakegu.
Baraualdi zorrotzenetik hasita (bestalde, benetan eraginko-
rrena) norberaren arazoei egokitutako garbiketetara, aukera
handia dago prozesua egiteko garaian. Prozesua gustura
egitea ezinbestekoa da; horregatik, atsegin edo errazena
aukeratuko dugu. Bost egunetan fruitu eta barazkien zukuak
besterik ez hartzeak gorputza asko desintoxikatzen du: ura,
infusio edo salda garbigarria edanez lagun dezakegu prozesua.
Garbiketa prozesua luzatu nahi badugu, askoz hobeto, baina
elikagai batzuen gabezia kaltegarri izan ez dadin, beste modu
bat aukeratuko dugu prozesua egiteko: arroz integrala eta
sagarrak besterik ez jatea astebetez, edo sirope de savia
famatua bezain eraginkorra.
· Salda garbigarria: jarri egosten 250 g tipula, 250 g letxuga
hosto, 250 g azenario, 2 sagar, apio pusketa bat, baratxuriak
eta 2 litro ur. 40 minututan sutan eduki, iragazi eta hartze-
rakoan, nahi izanez gero, limoi ura erantsi.
Jende guztia animatu nahi nuke urtean behin bada ere, desin-
toxikazio prozesu bat egitera, baina gogoratu gaitz sendae-
zinak, diabetea, bihotzeko gaitzak… badaude, beti ere
egokiagoa izango dela sendagile edo terapeuta naturistarekin
hitz egitea eta guretzako egokien litzatekeen garbiketa garbi-
garria aukeratzea. Besterik gabe, urte berri osasuntsua
guztiontzat.
22 2002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
olarro zopaMedikuntza naturala
Izaga Garcia. Dietista
ADSL. Etxean behar al dugu?Ezer idazten hasi aurretik, onartu beharra daukat: ADSLak
harrapatu nau. Modema ezagutu nuen lehenengo, eta hortik
RDSIra pasatzea izugarrizko aldea izan zen. Baina RDSIaren
prezioa eta abiadura ezagututa ADSLa ezagutu dudanean,
hau da txunditzea! Baina etxean horrelakorik behar al dugu?
Nola dabilen azalduko dut lehendabizi: ADSLa ez da gure
etxean jarri beharreko telefono linea berri bat. Etxean dugun
betiko lineatik guk telefonoz hitz egitean erabiltzen ez
ditugun frekuentziak erabiltzen dituen sistema baizik. Horre-
gatik ADSLa erabiltzean, aldi berean erabil ditzakegu
telefonoa eta Internet, modem arruntarekin ez bezala.
Horrez gain, betiko modemaren aldean abiadura handiak
hartzen dituen sistema da ADSLa. Gainera, ez dugu deirik
egin behar Internetera konektatzeko, etengabe konektatuta
baikaude. Horrek esan nahi du, gure ordenagailua piztuta
utziz gero, zerbitzari moduan ere jar dezakegula, baina hori
beste kontu bat da.
Beti bezala, ADSLak duen arazo handienetarikoa instalazioa
da, monopolioa Telefonicak baitu: pentsa edozein
konpainiak ADSL lineak eskaintzeko Telefonicaren lineak
erabiltzen dituela. Laburtuz:
•Abantailak: abiadura azkarragoa, telefonoz aldi berean hitz
egiteko aukera eta benetako tarifa laua.
•Desabantailak: Telefonicak monopolioa duela, garestia izan
daitekeela Internet ez badugu asko erabiltzen.
Atera kontuak. Telefono fakturaren beldurrez bizi bazarete,
ez izan zalantzarik; bestela, zuek ikusi abiadurak hainbeste
diru balio duen.
Olarrua amarauneanJosu Waliño. Informatikaria
Baltasar Etxabe, 5Tel. 943 14 31 35
kultura
232002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Urtarrilak 31, ostegunaLos ríos de color púrpura
Zuz: Mathieu KassovitzAkt: Jean Reno, VincentCassel
Orain gutxi Amelie zinta liluragarrian ikus ahal izan dugunMathieu Kassovitz aktorea estatu frantziarreko zinegilegazte garrantzitsuenetakoa da. Orain bospasei urtesekulako arrakasta lortu zuen Parisko auzo pobre bateanbizi ziren gazte batzuen istorioa kontatu zuen El odio filmbortitzean. Jarraian egin zuen Assassin(s) melodramailunarekin kritika oso txarrak jaso zituen. Orain urte etaerdi Donostiako Zinemaldian estreinatu zen Les rivíeres
pourpres interesgarri honekin, ordea, Kassovitz berriro erekritikarekin eta ikusleekin adiskidetu da. Zinema kriti-kariek pelikularen maila ona txalotu dute. Ikusleeidagokienez, Alpeetako mendikatean kokatutako thrillerhau azken urteetako pelikula arrakastatsuenetakoa daestatu frantziarrean.
Zer eskaintzen duen Kassovitzek pelikula honekin? Ikuslealehen sekuentziatik harrapatzen duen thriller ikaragarria.El silencio de los corderos eta Seven bezalako filmetanmaisuki landutako psikopaten generoa hartu, eta UmbertoEcoren El nombre de la rosa eleberrian agertzen zenmonasterioaren antzeko espazio batean kokatu du Kasso-vitzek pelikula. Dekoratuek, espazioak, garrantzi handiadute pelikula honetako atmosfera tenebrista eta deserosoalortzeko. Unibertsitate hiri bat eta mendikate elurtu batenartean mugitzen den film bortitza da honakoa. Hilketadotoreak, istorio interesgarria eta ustekabeko amaieraeskaintzen digu Kassovitzek hain izenburu polita duenpelikula honetan.
Fitxa-teknikoa
Liburua: Lagun izoztua
Egilea: Joseba Sarrionaindia
Argitaletxea: Elkar
Urtea: 2001
Sarriren lehen nobela‘Ez dok amairu’-ren garaietatik, euskal idazle garrantzi-
tsuenetako bat da Sarri. Eta Martutenetik Imanol abesla-
riaren bafleetan ezkutaturik ihes egin eta erbesteko toki
ezezagunetatik idazten duenetik mito bat bihurtu da .
Ipuin, narrazio, entsegu eta, batik bat, poesia liburu asko
idatzi ditu urte guzti hauetan. Hor daude ‘Izuen gordele-
kuetan barrena’, ‘Narrazioak’, ‘Ni ez naiz hemengoa’,
‘Atabala eta euria’, ‘Gartzelako poemak’ eta ‘Hitzen
ondoeza’, besteak beste. Hala ere gaur arte ez zuen
nobelarik kaleratu. ‘Lagun izoztua’ da lehenengoa, eta
Joseba Jaka Fundazioaren saria jaso du.
Bertan Goioren bizitza kontatzen da hiru istorio eta
denbora ezberdin tartekatuaz. Batetik Kalaportu, Deba
eta Mutriku artean dagoen arrantzale herrixka, eta
fraideen eskolaren artean pasa zuen ikasturte bat,
lehenaldian. Bestetik Hego Ameriketako erbestean
errefuxiatuen eta inmigranteen ondorengoen babesean
izoztuta, hitzik egin ezinda, pasatzen ari den denboraldia,
orainaldian. Eta azkenik, etorkizunean, zientzialari
batzuekin batera Antartidara, kontinente izoztura, egingo
duen espedizioa.
Nobela da baina Sarriren poesiarako gaitasuna da
liburuak ematen duen gozamen handiena. Deskribapenak
itzelak dira: Kalaportuko marinel tabernak, fraideetako
klaseak, Nikaraguako sanatorioa, iceberg-en kolore eta
mugimenduak... Normalean poesia kontrako eztarritik
sartzen zaionarentzat sarbide polita.
Pertsonaiei ematen dizkien bueltak ere aipagarriak dira.
Istorio bakoitzak narratzaile ezberdina dauka, beste
istorio batetako pertsonaia bat, eta liburuarekin batera
eskutitz bat dator irakurlearentzat, seilu eta guzti,
pertsonaia batek besteari bidali eta honek ireki gabe
erretzen duena.
Itsaso Ibarra
Bertso Asteari Amets Arzallusek eta
Joxe Agirrek eman zioten hasiera,
Tomas tabernan hasi eta Erribera
kaleko tabernetan egindako bertso
poteoarekin. Saiora jende asko
hurbildu zen eta tabernak leporaino
bete ziren. Azken bertsoak Kofraiko
balkoitik eskaini zituzten, bertsolari
bakoitza alde batean jarrita, balkoitik
balkoira aritu ziren bertsotan.
Bigarren ekitaldia gabon zaharreko
ajea pasatu ondoren izan zen. Urtarri-
laren 3an Jon Maia eta Xabier Amuri-
zaren eskutik bertsoak kaletik
Forondako ganbarara iritsi ziren.
Bertan XX. mendeko erradiografia
egin zuten. Horretarako, azalpenak
eman ondoren, Xalbador, Txirrita eta
garaiko beste bertsolari batzuek
hainbat gertakari historikoren
inguruan eginiko bertsoak hartu
zituzten ahotan, hala nola, Frankoren
heriotzaren inguruan eginikoak, gerra
garaikoak, etab. Emanaldi honek ere
bertsozale asko bildu zituen bertara.
Bertso Asteari amaiera emateko,
Bertso Eskolak hogei urte betetzen
dituela aitzakiatzat hartuta, bertso
afaria antolatu zuten Anade elkartean
urtarrilaren 4an. Afarian bertso
eskolaren inguruko aurkezpena egin
zen, hogei urtetan egindako hainbat
ekitaldi gogora ekarriz. Bertso eskolako
kide izandakoek Joanitorekin ikasitako
bertso zaharrak abestu zituzten eta
bat-bateko saioa ere izan zen.
Afalostean, Joanito Dorronsoro Sariko
(bertso paper lehiaketako) irabazleen
izenak jakin ziren. Aurtengoan
"Zumaiako Bertso Eskolak 20 urte"
izan zen gaia eta bederatzi lagunek
hartu zuten parte. Epaimahaikideak
Jon Maia eta Eneko Dorronsoro izan
ziren. Txapela, 30.000 pezeta (180,30
euro) eta oroigarria Xabier Azkueren
eskuetara joan ziren. Bigarren saria,
15.000 pezeta (90,15 euro) eta
oroigarria Josu Garatek eskuratu
zituen.
24 2002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
kultura
AmetsArzalluseta Joxe
Agirrebertso-
poteoan.
Bertso asteaAbenduaren 29an hasi zen Zumaiako Bertso
Eskolak, Udalak lagunduta, hirugarren urtez
antolaturiko Bertso Astea.
amaiako plaza, 2Tel. 943 143278
kultura
252002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
Xabier Azkuerekinberriketan
Nolatan animatu zinen lehiaketan parte
hartzera?
Bertso eskolako 20 urteak ezagutu
ditut, hasieran ikasle izan nintzen eta
gero irakasle ere bai. Ekitaldiak
antolatzen ere jardun naiz. Gaiak
eskatzen zidan lehiaketan parte
hartzea.
Zein errima eta doinu erabili dituzubertsoak osatzeko?Bederatzi puntuko handia. DoinuaAndoni Egañak Bertsotan Bai-enerabiltzen duena. Doinu luzea dagauzak esateko aukera ematen duena.
Irabazi duzun lehen txapela izan al da?Beste sari batzuk ere irabazi ditut,eskola mailako sariak. 1992anGasteizen Euskal Herri mailako lehia-ketan bigarren geratu nintzen. AndoniEgañak lortu zuen saria.
Hau lehenengo txapela izan daniretzat eta ilusio handiz jaso dut.Emozionantea izan zen Joanitokematea, beti miretsi izan dut etapozez hartu dut saria bere eskutik.
Oraingoan bertso paper lehiaketa irabaziduzu. Bapateko lehiaketa egingo balitzanimatuko zinateke?Garai batean aukera izan nuenbapatean aritzeko eta ez nuen partehartu. Orain ere ez nintzatekeanimatuko, horretarako ahalmenberezia behar da.
Zer moduzko giroa egon zen afarian?Lehengo aldiz egin da sari banaketaafari baten ondoren. Lagun asko bilduginen eta polita izan zen beste partehartzaileek beren bertsoak abestea.
Bertsotarako gaitasun hori
jaiotzezko ezaugarri
dela pentsatu izan du askok
horien artean "Basarri"
baina azken bi hamarkadetan
lanean buru-belarri
gure eskolak bertso zaharrak
hartuta beti oinarri
sortzen ikasten ere lagundu
dio hainbat zumaiarri
eta guztien mugarri
sendo eta gozagarri
bertsolaria "egiten" dela
frogatzeko nahi dut jarri
abuela eta abuelo haien
biloba erakusgarri
Bertso-munduak berez baditu
zenbait joera mistiko
hainbat ekintza zeremoniatsu
diruditenak errito
dotrina horren predikuetan
bertsoa bera da jainko
badakizue garai batean
apaiz izan zen Joanito
gure herrian fede berria
zabaldua digu nahiko
ehunka neska-mutiko
bihurtuta akolito
sinesmen horri gogor eustea
eskatzen du belauniko
guk hola bizi dugun artean
bertsoa ez baita hilko
Bertso-eskola oraintxe dago
betetzear hogei urte
hezkuntza-mailan egin duena
azpimarratu nahi nuke
opari gisa abenduaren
hamaseia har lezake
azken saioan gazte guztiek
lan bikaina egin dute
eta soinean bertso-eskolen
zigilua daramate
Egaña dute uharte
inguratuta daukate
zazpi itsasok bustitzen ditu
haren lurrak orain arte
Belodromoko herrian aurten
bertso-eskolak alkate
KONTROL MENTAL IKASTAROABehin udal agintari bati entzungenion: "hau da hau burua kontro-latzeko gogoa!". Badirudizumaiarrek gogoko dutela buruakontrolpean izatea. Foronda KulturEtxean antolatzen diren ikasta-
roetan jendeak duen erantzunaz ohartzean, badirudihala dela, jendeak burua kontrolpean izan nahi duela.Hori dela-eta, eta udazkenean antolatutakoikastaroak izan zuen arrakastaren ondorioz, kontrolmental ikastaroa jarriko da martxan aurten ere.Otsailaren 9tik martxoaren 16ra bitartean, larun-batero izango da ikastaroa. Izenemateak Forondanegin beharko dira otsailaren 5a baino lehen.Matrikula, ohi bezala, dohain izango da.
26 2002ko ur tar r i l a k 18/97.zenb .
urtarrila
25ostirala
ANTZERKIAEsther Uriareneskutik “Urak
dakarrena... glu,glu, glu”22:00etan
Aita Mari zinean
9larunbata
10:30etan
Foronda Kultur
Etxean
agenda
BAINIKA IKASTAROAAurten ere bainika ikastaroa izangoda. Aurreko urteetako ohiturarijarraituz, hainbat herritar arituko dirakultur etxean bainika erara jozten.Otsailaren 1etik hasi eta maiatzaren31 arte izango da ikastaroa. Bitxanda izango dira, arratsaldeko3etatik 5etara eta 5etatik 7etara.Matrikula 36 euro izango dira, etaizenemateak hilaren 18tik 29ra eginahal izango dira Foronda KulturEtxean.