วิ�ธี�การแห่งปั ญญา กระบวินการคิ�ดที่��ถู�กวิ�ธี� มี�

เบ�ยบ เปั�นอิ�สระเปั�นขั้� นตอินการสร"างปั ญญา

ที่��บร�ส#ที่ธี�$(ต"นแบบการคิ�ดแบบผู้�"

บร�ห่าร)

โยน�โสมีนส�การ

โยนิ�โส มนิส�การ ๑๐ ประการ

๑. วิ�ธี�คิ�ดแบบส�บสาวิหาเหตุ�ป�จจ�ย๒. วิ�ธี�คิ�ดแบบแยกแยะส�วินิประกอบ

๓. วิ�ธี�คิ�ดแบบสาม�ญญลั�กษณะ

๔. วิ�ธี�คิ�ดแบบแก&ป�ญหา๕. วิ�ธี�คิ�ดแบบตุามหลั�กการแลัะคิวิามม��งหมาย

๖. วิ�ธี�คิ�ดแบบคิ�ณโทษแลัะทางออก

๗. วิ�ธี�คิ�ดแบบคิ�ณคิ�าแท&แลัะคิ�ณคิ�าเท�ยม๘. วิ�ธี�คิ�ดแบบปลั�กเร&าคิ�ณธีรรม

๙. วิ�ธี�คิ�ดแบบเป.นิอย/�ในิป�จจ�บ�นิ๑๐. วิ�ธี�คิ�ดแบบวิ�ภั�ชชวิาท

a.คิ�ดแบบปั จจ�ยส�มีพั�นธี)

b.คิ�ดแบบส*บสวินสอิบสวิน

๑. วิ�ธี�คิ�ดแบบส*บสาวิห่าเห่ต#ปั จจ�ย

อิ�มีส,มี- สต� อิ�ที่. โห่ต� เมี*�อิส��งมี� ส��งน� จ-งมี� อิ�มีส,ส#ปั,ปัาที่า อิ�ที่. อิ#ปั,ปัชฺ,ชฺต�

เพัราะส��งน� เก�ดขั้- น ส��งน� จ-งเก�ดขั้- น

อิ�มีส,มี- อิสต� อิ�ที่. น โห่ต� เมี*�อิส��งไมีมี� ส��งน� ก1ไมีมี�

อิ�มีส,ส น�โรธีา อิ�ที่. น#ร#ชฺฌต� เพัราะส��งน� ด�บไปั ส��งน� ก1ด�บ

อ�ท�ปป�จจยตุา

เมี*�อิส��งน� มี� ส��งน� จ-งมี� เมี*�อิส��งน� เก�ดขั้- น ส��งน� จ-ง

เก�ดขั้- น

ตถูตาภาวิะที่��เปั�นอิยางน� น

อิวิ�ตถูตาภาวิะที่��ไมีคิลาด

เคิล*�อินไปัได"อิน�ญญถูตา

ภาวิะที่��ไมีเปั�นอิยาง อิ*�น

๒. วิ�ธี�คิ�ดแบบแยกแยะสวินปัระกอิบ

ขั้�นธี) ๕ = ร�ปั + นามี

วิ�ธี�คิ�ดแบบมี#งมีอิงให่"ร�"จ�กส��งที่� งห่ลายตามีสภาวิะขั้อิงมี�นเอิง

ขั้� นที่�� ๑ ให่"ร�"เที่าที่�นตามีเปั�นจร�ง

ขั้� นที่�� ๒ แก"ไขั้และที่.าการไปัตามีเห่ต#ปั จจ�ย

๓. วิ�ธี�คิ�ดแบบสามี�ญญล�กษณ์) ร�"เที่าที่�นธีรรมีดา

ขั้� นที่�� ๑ ที่#กขั้) (ปั ญห่า)

ขั้� นที่�� ๒ สมี#ที่�ย (เห่ต#เก�ดปั ญห่า)

ขั้� นที่�� ๓ น�โรธี (ห่มีดปั ญห่า)

ขั้� นที่�� ๔ มีรรคิ (วิ�ธี�ที่.าให่"ห่มีดปั ญห่า)

๔. วิ�ธี�คิ�ดแบบอิร�ยส�จจ) ห่ร*อิคิ�ดแบบแก"ปั ญห่า

แกนแที่"แห่งธีรรมีะ

ที่#กขั้) สมี#ที่�ย น�โรธี มีรรคิพั"นที่#กขั้)บรมีส#ขั้น�พัพัาน

ชฺรามีรณ์ะ

โสกะ ปัร�เที่วิ ฯ

อิวิ�ชฺชฺาต�ณ์ห่า

อิ#ปัาที่าน

ศี�ลสมีาธี�

ปั ญญา

ธีรรมีชฺาต�ขั้อิงมีน#ษย)คิ*อิเร�ยนร�"และพั�ฒนาได"

พั�จารณ์าคิวิามีส�มีพั�นธี)ระห่วิางห่ล�กการ(ธีรรมี)

ก�บคิวิามีมี#งห่มีาย(อิรรถู) และที่.าตามีห่ล�กการ

ให่"ตรงก�บคิวิามีมี#งห่มีาย

๕. วิ�ธี�คิ�ดแบบอิรรถูส�มีพั�นธี)

อิ�สสาสะ สวินด� สวินคิ#ณ์คิา ขั้"อิที่��นาพั-งพัอิใจอิาที่�นวิะ สวินเส�ย โที่ษ ขั้"อิบกพัรอิงน�สสรณ์ะ ที่างอิอิก ที่างรอิด ภาวิะ

ห่ล#ดพั"น ปัลอิดภ�ย

๖. วิ�ธี�คิ�ดแบบคิ#ณ์ โที่ษ และที่างอิอิก

คิ#ณ์คิาแที่" อิาศี�ยปั ญญา ต� คิา วิ�ดราคิา

คิ#ณ์คิาเที่�ยมี อิาศี�ยต�ณ์ห่า ต�คิา วิ�ดราคิา

๗. วิ�ธี�คิ�ดแบบคิ#ณ์คิาแที่" คิ#ณ์คิาเที่�ยมี

คิ�ดแบบเร"าก#ศีล บรรเที่าขั้�ดเกลาต�ณ์ห่า สงเสร�มีก#ศีลธีรรมี สร"างเสร�มีส�มีมีาที่�ฏฐิ�

๘. วิ�ธี�คิ�ดแบบอิ#บายปัล#กเร"าคิ#ณ์ธีรรมี

คิ�ดแบบมี�ปั จจ#บ�นเปั�นอิารมีณ์) คิ�ด แบบสต�ปั ฏฐิาน คิ�ดถู-งอิด�ต

ปั จจ#บ�น อินาคิต อิยางมี�สต�ด"วิยเห่ต#ผู้ล

๙. วิ�ธี�คิ�ดแบบเปั�นอิย�ในขั้ณ์ะปั จจ#บ�น

คิ�ดวิ�เคิราะห่) จ.าแนกแยกแยะ คิ�ดที่#ก แงที่#กมี#มี

ตามีเปั�นจร�ง โดยสวินปัระกอิบ ล.าด�บ ขั้ณ์ะ คิวิามีส�มีพั�นธี)แห่งเห่ต#ปั จจ�ย

โดยเง*�อินไขั้ ฯลฯ

๑๐. วิ�ธี�คิ�ดแบบวิ�ภ�ชฺชฺวิาที่

แสงแดดฝน อิ#ณ์ห่ภ�มี�อิ*�นๆการด�แล

ต�ด โคิน

อิ*�นๆภ�ยธีรรมีชฺาต�

กาฝาก

โรคิพั*ชฺ

เพัล� ย

ด�น น. า ปั#Iยอิ*�นๆ

การอิย�รอิดขั้อิงต"นไมี"ต"นห่น-�ง

ระด�บสต�ปั ญญาสมีรรถูภาพัที่างรางกาย พัอิ แมี

ญาต�พั��น"อิงเพั*�อิน

อิ*�นๆคิร�อิาจารย)

ฐิานะการด�แลส�งคิมี

จ�ตส.าน-กคิวิามีร�บผู้�ดชฺอิบ คิวิามีห่วิ�ง คิวิามีฝ นอิาชฺ�พั

ปั จจ�ยแห่งการพั�ฒนาชฺ�วิ�ต

ขั้อิให่"ที่าน โชฺคิด� มี�

คิวิามีส#ขั้