08 descartes e o racionalismo

28
Filosofía moderna Filosofía moderna Racionalistas: Descartes, Spinoza e Leibniz. Empirismo británico: Francis Bacon, Locke, Berkeley e Humel.

Upload: departamento-de-filosofia-ies-chan-do-monte

Post on 05-Jul-2015

235 views

Category:

Education


3 download

TRANSCRIPT

Page 1: 08 Descartes e o racionalismo

Filosofía modernaFilosofía moderna

Racionalistas: Descartes, Spinoza e Leibniz.

Empirismo británico: Francis Bacon, Locke, Berkeley e Humel.

Page 2: 08 Descartes e o racionalismo

División relixiosa de EuropaDivisión relixiosa de Europa

Reforma protestante

Lutero

Calvino

Zuglio

Contrarreforma

Concilio de Trento

Santa Inquisición

Guerra dos 30 anos

Page 3: 08 Descartes e o racionalismo

Mapa relixioso de EuropaMapa relixioso de Europa

Page 4: 08 Descartes e o racionalismo

Monarquía AbsolutaMonarquía Absoluta

Unifícanse os territorios, coas súas diferentes linguas, leis, tradicións, baixo un mesmo goberno unipersoal.

O rei somete o poder dos nobres até reducirse ao do resto dos súbditos.

Page 5: 08 Descartes e o racionalismo

A época dos descubrimentosA época dos descubrimentos

Xeografía

América

Volta ao mundo

Astronomía

Pléiades

Sol e lúa imperfectos

Inventos

Pólvora

Imprenta

Page 6: 08 Descartes e o racionalismo

RacionalismoRacionalismo

O método

Tª do Coñecemento

Unidade da razón

Imnatismo: Autosuficiencia

Coñecer as ideas

Correspondencia Ideas-Obxectos

Deus como garante

Substancialismo

Page 7: 08 Descartes e o racionalismo

Descartes 1596-1650Descartes 1596-1650

Formación escolástica

Oficio das armas

Viaxes constantes

Preferencia por Holanda

Mantense no catolicismo

Morre en Suecia

Page 8: 08 Descartes e o racionalismo

Unificación do saberUnificación do saber

Un método

Principios

Regras

Moral provisional

Demais ciencias a partir da metafísica

Page 9: 08 Descartes e o racionalismo

Árbore da cienciaÁrbore da ciencia

Ramas: As demais ciencias

Medicina

Mecánica

Moral, etc.

Tronco: Física

Raíces: A metafísica

Page 10: 08 Descartes e o racionalismo

MétodoMétodo

Momento indutivo

Evidencia: Aceptar como verdadeiro só o que se presenta ao meu entendemento con tanta claridade e distinción que non caiba poñelo en dúbida

Claridade: Non escura senón diáfana.

Distinción: Non confusa senón ben diferenciada.

Momento dedutivo

Análise: Dividir cada unha das dificultades que examinamos en tantas partes como sexa posíbel para mellor resolvelas.

Síntese: Conducir ordenadamente os pensamentos comezando polo máis simple para subir pouco a pouco ata os máis complexos.

Comprobacións: Realizar de todo enumeracións tan completas e revisións xerais que poidamos estar seguros de non esquecer nada, revisar constantemente a cadea dedutiva de forma que esteamos seguros de non omitir nada

Page 11: 08 Descartes e o racionalismo

Que podemos coñecer?Que podemos coñecer?

Eu Deus Mundo

Page 12: 08 Descartes e o racionalismo

EuEu

Dúbida metódica

Punto de partidaDesconfiar dos sentidos

Desconfiar do pensamento

Dubidar de todo menos de que hai un suxeito dubitativo (que pensa e sente)

Cogito ergo sum

Page 13: 08 Descartes e o racionalismo

DeusDeus

Ideas adventicias

Ideas facticias

Ideas innatas

Argumento baseado na causalidade aplicada á idea de Deus. A idea dun ser Infinito require unha causa infinita (cousa que non son) que a produza.

Argumento da continxencia (finitude do meu Eu). Eu son finito e imperfecto. É, pois, evidente que non me creei a min mesmo e que debeu crearme (e conservarme na existencia) un ser que ten todas as perfeccións cuxa idea eu posúo.

Argumento ontolóxico de Anselmo de Aosta. Deus é un ser perfecto; existir é unha perfección; logo Deus ha de existir.

Page 14: 08 Descartes e o racionalismo

Crítica ás demostración da Crítica ás demostración da existencia de Deusexistencia de Deus

A perfección é gradual e non precisa do perfecto en canto tal.

Algo menos perfecto pode xerar algo máis perfecto.

A idea de Deus non é innata senón que procede da tradición.

Descartes basea as súas probas no principio de causalidade. Este principio que pasa a ser posto en dúbida por Hume.

Dicir teño a idea do ser perfecto, non quere dicir que se teña dito ser, e esa idea non pode ser infinita porque non collería no noso interior.

Pierre Gassendi e Kant cuestionaron que a existencia fose unha perfección.

Page 15: 08 Descartes e o racionalismo

MundoMundo

Deus é o único garante de que o mundo existe, que non é un engano.

O mundo está constituído por:

Extensión.

Movemento.

Page 16: 08 Descartes e o racionalismo

SubstanciasSubstancias

Substancia: Aquilo que existe de tal xeito que non necesita de ningunha outra cousa para existir agás de si mesma

Atributos: Aquilo polo cal unha substancia se distingue doutras e é pensada por si mesma

Modos: As distintas figuras que ese atributo pode adquirir.

Res infinita

Increada

Primeira, completa e perfecta.

Res cogitans

Creada

Atributo: Pensamento

Modos: o pensamento, o entendemento, a memoria, a imaxinación, os sentidos, a vontade

Res extensa

Creada

Atributo: Extensión

Modo: a figura e o movemento

Page 17: 08 Descartes e o racionalismo

AntropoloxíaAntropoloxía

Alma (substancia pensante)

Vontade libre

Corpo (substancia extensa)

Mecánico

Sometido as determinación físicas

Page 18: 08 Descartes e o racionalismo

FísicaFísica

Dedución:

A experiencia vale para comprobar as deducións

Mecanicismo

Divisibilidade

Non baleiro

Non existen cualidades secundarias

Leis da natureza

Lei de inerciaRepouso e

movemento

Page 19: 08 Descartes e o racionalismo

Baruch Espinosa 1632-1677Baruch Espinosa 1632-1677

Xudeu de orixe portugués (galego?)

A familia vai a Holanda fuxindo das persecucións relixiosas

Foi expulsado da comunidade xudía polas súas afirmacións sobre Deus (panteísta).

Publica:

Principios de Filosofía Cartesiana

Breve Tratado, Tratado sobre a reforma do entendemento

Tratado Teolóxico-político

Ética demostrada segundo a orde xeométrica

Page 20: 08 Descartes e o racionalismo

Influencia cartesianaInfluencia cartesiana

O problema da comunicación das substancias:

Malebranche

Confianza na razón para librarnos dos enganos dos sentidos

Preocupación polo método

Defensa da dedución matemática, o real é racional.

Conceptos centrais: Substancia, atributo, modo ou paixón.

Page 21: 08 Descartes e o racionalismo

Metafísica: Todo é DeusMetafísica: Todo é Deus

Deus sivi natura

Natura naturansDeus, causa libre

Natura naturataMundo non alleo a Deus

Unha substancia non pode crear outra substancia

Deus e Natureza son dous xeitos de chamarlle ao mesmo

Ráchase o dualismoinfinito/finito

Creado/increado

pensamento/corpo,

Page 22: 08 Descartes e o racionalismo

AntropoloxíaAntropoloxía

Atributos: Pensamento, Extensión e Infinitos descoñecidos

Modos: Determinacións dos atributos.

O ser humano non é algo separado ou alleo a Deus.

A esencia humana son modos dos atributos de Deus (extensión e pensamento)

En Teoría o erro é desconectarse de Deus

En Ética o mal é desconectarse de Deus

Page 23: 08 Descartes e o racionalismo

ÉticaÉtica

Liberdade e responsabilidade

Conatus: A tendencia de todo a conservar o seu ser e impedir a súa aniquilación.

Paixóns: Afeccións do corpo capaces de incrementar ou diminuír a capacidade de actuar.

Escravo cando pechado na súa imaxinación, illa cada un dos obxectos.

Libre cando comprende, tamén as paixóns, e por tanto é capaz a actuar independentemente delas.

Page 24: 08 Descartes e o racionalismo

PolíticaPolítica

Pacto social:

Estado forte

Garantir os dereitos individuais

Democracia:

A razón é mais doado que trunfe nunha asemblea numerosa que nun individuo.

Page 25: 08 Descartes e o racionalismo

Leibniz 1646-1716Leibniz 1646-1716

Alemán preocupado pola federación dos diferentes Estados xermánicos.

Diplomático e matemático.

Tenta desenvolver unha lóxica que axude ao razoamento correcto.

Page 26: 08 Descartes e o racionalismo

A verdadeA verdade

Verdades de feito:

Derivadas da experiencia

Verdades de razón:

Independentes da experiencia

Identidade: Toda cousa é o que é.

Non contradición: O que é A non pode ser non A

Razón suficiente: Nada acontece sen razón

Identidade dos indiscerníbeis: Non pode existir dous seres indiscerníbeis.

Page 27: 08 Descartes e o racionalismo

MónadasMónadas

Cada ser é intrinsecamente singular, a esencia é absolutamente individual.

Hai tantas substancias como seres

As mónadas son as substancias individuais

O mundo é un agregado de mónadas

Page 28: 08 Descartes e o racionalismo

Deus, a liberdade e o malDeus, a liberdade e o mal

Deus: É diferente dos outros seres creados.

1º Mal metafísico

O mal: Pode servir para conseguir un ben superior.

Mellor dos mundos posíbeis.