การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวในภาคเหนือตอนบนแบบ...

แบบสรปยอการวจย: การพฒนาแหลงทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ส าหรบนกทองเทยวผสงอาย 2

แบบสรปยอการวจย

1. รายละเอยดเกยวกบแผนงานวจย 1.1 ชอแผนงานวจย การพฒนาแหลงทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ส าหรบ

นกทองเทยวผสงอาย Slow Tourism Attractions Development in Upper Northern for Elderly Tourists 1.2 ชอคณะผวจย

1) นางกรวรรณ สงขกร1 ผอ านวยการแผนงานวจย และหวหนาโครงการยอยท 1 2) อาจารยจนทรจตร เธยรสร2 หวหนาโครงการยอยท 2 3) นางสรย บญญานพงศ1 นกวจย 4) นายฉนทวต วนด13 นกวจย 5) นางสาวกฤษณา พมเลก1 ผชวยวจย 6) น.ส.กาญจนา จรตน1 ผชวยวจย

1.3 งบประมาณและระยะเวลาท าวจย

ไดรบงบประมาณ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2553 จ านวนเงน 3,316,800 บาท

ระยะเวลาท าการวจย 1 ป เรมท าการวจยเมอ 1 เมษายน 2553 ถง เมษายน 2554 2. ความส าคญและทมาของปญหาการวจย

การทองเทยวเปนแหลงรายไดส าคญของไทย การรกษาตลาดการทองเทยวจงส าคญอยางยง ไทยจงมนโยบายเนนท าการตลาดการทองเทยวใหมๆดงตลาดกลมกระแสหลกทมศกยภาพในการจบจาย โดยเฉพาะกลมผสงอาย ซงมอตราการขยายตวเพมขน และไดน าความตองการของนกทองเทยวมาสรางเรองราวเฉพาะ เพอสรางมลคาการทองเทยวไดอยางยงยน ไทยจงใหความส าคญกบ การทองเทยวแบบไรความเรงรบ (Slow Tourism) ซงสอดคลองกบการทองเทยวของผสงอาย สถาบนวจยสงคมไดด าเนนแผนงานวจย เรอง “การพฒนาแหลงทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ส าหรบนกทองเทยวผสงอาย” โดยมโครงการวจยยอยภายใตแผนงานวจย 2 โครงการ คอ โครงการยอยท 1: การประเมนศกยภาพของแหลงทองเทยวแบบ Slow Tourism ในภาคเหนอตอนบนทเหมาะสมกบนกทองเทยวผสงอาย

1สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม อ.เมอง จ.เชยงใหม โทรศพท 0 5394 2571 โทรสาร 0 5389 2649

2มหาวทยาลยฟารอสเทอรน อ.เมอง จ.เชยงใหม โทรศพท 0 5320 1800-4 ตอ 1421, 08 4611 0100 โทรสาร 0 5320 1810 3บรษทองคะ จ ากด 99/19 ถนนหวยแกว อ.เมอง จ.เชยงใหม 50300 โทรศพท: 0 5321 6427 โทรสาร 0 5389 2741


และ โครงการยอยท 2: การประเมนศกยภาพการตลาดทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ส าหรบนกทองเทยวผสงอาย

3. วตถประสงคการวจย

3.1 เพอส ารวจศกยภาพของแหลงทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ทเหมาะสมกบนกทองเทยวผสงอาย

3.2 เพอประเมนศกยภาพของแหลงทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ทสามารถจดการทองเทยวส าหรบนกทองเทยวผสงอาย

3.3 เพอประเมนศกยภาพทางการตลาดของการทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ส าหรบนกทองเทยวผสงอาย

3.4 เพอเสนอแนวทางการพฒนาตลาดการทองเทยวแบบ Slow Tourism ส าหรบนกทองเทยวผสงอาย

4. ระเบยบวธวจย

โครงการยอยท 1 ท าการวจยเชงส ารวจมแบบแผนการวจย (Research Design) รวบรวมขอมลจากเอกสาร เวบไซต ส ารวจพนทแหลงทองเทยว สมภาษณ และสอบถามนกทองเทยวผสงอายทเดนทางมาทองเทยวในภาคเหนอตอนบน และมการจดท าฐานขอมลในระบบสารสนเทศทางภมศาสตร (GIS) ในขนตอนสดทาย การด าเนนการวจยมขนตอนการประเมน 3 ระดบ คอ ระดบ 1: การประเมนเบองตน ระดบ 2: การประเมนระดบจงหวด และระดบ 3: การประเมนระดบภาค ใชแบบส ารวจเปนเครองมอในการเกบขอมล และท าการประเมนโดยใชเกณฑ 4 องคประกอบเพอคดกรอง คอเขาถงแหลงทองเทยว สงอ านวยความสะดวกในแหลงทองเทยว คณคาของแหลงทองเทยว และสงบรการการทองเทยวในบรเวณใกลเคยง

โครงการยอยท 2 ท าการวจยเชงส ารวจ โดยการสมภาษณผประกอบการธรกจทองเทยวและหนวยงานทเกยวของกบการทองเทยว เพอประเมนศกยภาพทางการตลาดในดานสถานการณทวไปและสภาพการแขงขน และสมภาษณนกทองเทยวผสงอายทงชาวไทยและชาวตางชาตถงพฤตกรรมการทองเทยวและประเมนสวนประสมทางการตลาดการทองเทยวของภาคเหนอตอนบน


5. ผลการวจย 5.1 ผลส ารวจศกยภาพของแหลงทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ทเหมาะสมกบ

นกทองเทยวผสงอาย ภาคเหนอตอนบนมแหลงทองเทยวทดงดดใหนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตเดนทางมาเพอทองเทยวและพกผอนอยเสมอแหลงทองเทยวดงกลาวกระจายอยใน 1) จงหวดเชยงใหม 163 แหง แหลงทองเทยวทเดนไดแก วดพระธาตดอยสเทพราชวรวหาร วดพระสงหวรมหาวหาร วดเจดยหลวง วดสวนดอก วดอโมงค หอศลปวฒนธรรมเมองเชยงใหม สวนสตวเชยงใหม พระต าหนกดาราภรมย น าตกแมสา ปางชางแมสา สวนพฤกษศาสตรสมเดจพระนางเจาสรกต ถ าเชยงดาว ดอยอางขาง หมบานท ารมบอสราง น าพรอนสนก าแพง อทยานแหงชาตดอยอนทนนท 2) จงหวดล าพน พบแหลงทองเทยว 58 แหงแหลงทองเทยวทเดนเปนประเภทประวตศาสตรและศาสนา ไดแก วดพระธาตหรภญไชยวรมหาวหาร พพธภณฑชมชนเมองหรภญไชย วดจามเทว กชาง - กมา วดพระพทธบาทตากผา โบราณสถานเกาะกลาง 3) จงหวดล าปาง พบทงหมด 61 แหง แหลงทองเทยวทเดนๆ คอ ชมชนทามะโอ กาดกองตา (ตลาดกองตา) ศนยอนรกษชางไทย อทยานแหงชาตดอยขนตาล น าพรอนแจซอน เขอนกวลม วดพระธาตล าปางหลวง เหมองแมเมาะ 4) จงหวดพะเยา พบแหลงทองเทยว 52 แหง ทเดนไดแก กวานพะเยา วดศรโคมค า วดพระเจานงดน ศนยวฒนธรรมไทลอ และวดทาฟาใต 5) จงหวดเชยงราย พบแหลงทองเทยวมากถง 189 แหง อาท อนสาวรยพอขนมงราย วดพระแกว วดพระสงห วดรองขน ดอย แมสลอง พระธาตดอยตงและพระต าหนกดอยตง เมองโบราณเชยงแสน ภชฟา 6) จงหวดแพร พบแหลงทองเทยว 31 แหง อาทวดพระธาตชอแฮ วดจอมสวรรค วดพระธาตจอมแจง บานประทบใจ บานทงโฮง แพะเมองผ 7) จงหวดนาน พบแหลงทองเทยว 39 แหง ทเดนไดแก วดพระธาตชางค า วดภมนทร วดหวขวง พพธภณฑสถานแหงชาตนาน วดพระธาตแชแหง อทยานแหงชาตดอยภคา 8) จงหวดแมฮองสอน พบแหลงทองเทยว 81 แหง แหลงทองเทยวทเดน ไดแก วดพระธาตดอยกองม วดจองค า – วดจองกลาง เมองปาย พพธภณฑทหารญปนขนยวม ทงบวตองดอยแมเหาะ

5.2 ผลประเมนศกยภาพของแหลงทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ทสามารถจดการ

ทองเทยวส าหรบนกทองเทยวผสงอาย ท าการประเมนเปน 3 ระดบ ดงน

ผลการประเมนระดบท 1: การประเมนเบองตน แหลงทองเทยวสวนมากเปนแหลงทองเทยวประเภทศาสนสถาน (วด) ประวตศาสตร

(พพธภณฑ เมองโบราณ) ตงอยในตวเมอง ซงเปนทตงของสนามบน สถานรถไฟ และสถานขนสง มการเขาถงไดสะดวกในทกๆ ดาน อกทงยงมสงบรการตางๆ ใหเลอกใชทงทางดานทพก รานขาย


อาหาร รานขายของทระลก บรษทน าเทยว บรการใหเชารถ บรการมคคเทศก มสถานทนาสนใจอนๆ ใหเทยวชม รวมทงยงมสถานบรการดานการรกษาพยาบาลในกรณทเกดเหตฉกเฉน

ผลการประเมนระดบท 2: การประเมนระดบจงหวด

แหลงทองเทยวแบบ Slow Tourism ทเหมาะสมส าหรบผสงอายของทกจงหวด สวนใหญตงอยในตวเมองและขางเคยง เนองจากมการเขาถงสะดวก มสงบรการครบทกดาน ทงดานทพก รานขายอาหาร รานขายของฝากของทระลก การเดนทาง มคคเทศก รวมทงสถานรกษาพยาบาลในกรณทผสงอายเกดเจบปวย ดงตารางท 1

การประเมนระดบท 3: การประเมนระดบภาค

การประเมนระดบภาคไดน าแหลงทองเทยวของ 8 จงหวดภาคเหนอทผานการประเมนทง 139 แหลง มาจดล าดบ โดยแบงออกเปน 3 กลมตามคะแนนทไดรบ คอ

กลมท 1: แหลงทองเทยวทมศกยภาพต า ไดคะแนนนอยกวา 78 คะแนน ม 6 แหง กลมท 2: แหลงทองเทยวทมศกยภาพปานกลาง ไดคะแนนระหวาง 79-155 คะแนน ม 109

แหง กลมท 3: แหลงทองเทยวทมศกยภาพสง ไดคะแนนตงแต 156 คะแนน ขนไป จ านวน 24

แหง เมอพจารณาแหลงทองเทยวทผานการประเมนทมศกยภาพสงทงหมด 24 แหลง พบวา

แหลงทองเทยวสวนใหญตงอยในจงหวดเชยงใหมถง 18 แหง เนองจากเปนศนยกลางการทองเทยวของภาคเหนอตอนบน มการเขาถงทสะดวก ในแหลงทองเทยวมสงอ านวยความสะดวกอยในระดบทด ในแหลงทองเทยวมสงทนาสนใจและมกจกรรมหลายอยาง อกทงยงตงอยใกลกบเมองเชยงใหม ซงเปนศนยรวมของสงบรการการทองเทยวดานตางๆ มทพกแรม รานอาหาร รานขายของทระลก บรการน าเทยว บรการใหเชารถ รวมทงมสถานทรกษาพยาบาลใหนกทองเทยวผสงอายไดใชบรการเมอจ าเปน รองลงไปเปนแหลงทองเทยวในจงหวดนาน (4 แหง) จงหวดเชยงราย จงหวดแพร และจงหวดล าปาง (จงหวดละ 1 แหง) เมอพจารณาถงประเภทของแหลงทองเทยวทมศกยภาพสง ปรากฏวา มครบทกประเภท โดยสวนใหญเปนแหลงทองเทยวประเภทประวตศาสตรและศาสนา ซงมมากถง 16 แหง รองลงไปเปนประเภทธรรมชาต (4 แหง) และประเภทวฒนธรรม (2 แหง)

ตารางท 1 แหลงทองเทยว 10 ล าดบแรกทมศกยภาพส าหรบนกทองเทยวผสงอายแบบ Slow Tourism ในภาคเหนอตอนบน เชยงใหม ล าพน ล าปาง พะเยา เชยงราย แมฮองสอน แพร นาน

1 วดปาดาราภรมย (81.20)

วดพระธาตหรภญชย (67.58)

ศนยอนรกษ ชางไทย (70.12)

กวานพะเยา (66.69)

วดพระแกว (81.20)

วดจองค า- จองกลาง (69.80)

วดพระธาตชอแฮ (64.82)

วดภมนทร (75.44)

2 ชมชนวดเกต (80.09)

อนสาวรย พระนางจามเทว

(62.79)

วดพระธาต ล าปางหลวง (69.29)

หอวฒนธรรมนเทศน (65.94)

วดรองขน (67.47)

วดพระธาต ดอยกองม (63.70)

คมเจาหลวง (60.25)

วดพระธาต แชแหง (71.42)

3 เมองโบราณ เวยงกมกาม (79.43)

พพธภณฑสถานแหงชาตหรภญไชย

(61.69)

บานเสานก (67.58)

วดศรโคมค า (59.39)

เมองโบราณ เชยงแสน (66.92)

บอน ารอน ทาปาย (62.46)

บานวงศบร (59.59)

วดพระธาต ชางค าวรวหาร

(65.59) 4 วดพระธาต

ดอยสเทพ (76.77)

วดจามเทว (60.10)

วดศรชม (65.79)

วดล (53.76)

ดอยตง (65.38)

วดกลางใน เมองปาย (61.60)

วดพระบาท มงเมอง (59.46)

พพธภณฑสถานแหงชาตนาน

(69.56) 5 วดอโมงค

(75.23) พพธภณฑชมชนเมองหรภญไชย

(58.80)

วดปงสนก (64.87)

วดอนาลโย (53.23)

วดพระสงห (64.12)

พพธภณฑชมชนแมสะเรยง (59.00)

วดจอมสวรรค (57.18)

วดพญาภ (67.46)

6 วดสวนดอก (75.06)

วดพระยน (57.74)

วดพระแกวดอนเตา (64.15)

วดกลางเวยง (61.46)

บานสนตชล (58.68)

วดพระนอน (56.62)

คมเจาราชบตร (66.97)


ตารางท 1 แหลงทองเทยว 10 ล าดบแรกทมศกยภาพส าหรบนกทองเทยวผสงอายแบบ Slow Tourism ในภาคเหนอตอนบน

เชยงใหม ล าพน ล าปาง พะเยา เชยงราย แมฮองสอน แพร นาน

7 พพธภณฑพระต าหนกดาราภรมย

(74.90)

วดพระบาทหวยตม (55.30)

วดไหลหนหลวง (63.80)

พพธภณฑหอฝน (61.12)

ถ าลอด (57.17)

วดหลวง (55.61)

วดหวขวง (66.51)

8 หอศลปวฒนธรรมเมองเชยงใหม

73.91

วดพระพทธบาท ตากผา (53.79)

วดเจดยซาว (63.61)

วดพระธาตผาเงา (60.58)

วดจองสง (56.20)

แพะเมองผ (54.61)

วดมงเมอง (65.85)

9 วดพระธาต ศรจอมทอง (73.12)

อทยานแหงชาตแมปง (53.75)

วดพระธาตจอมปง (63.33)

วดพระธาต จอมกตต (59.16)

วดน าฮ (55.84)

บานทงโฮง (52.38)

วดสวนตาล (65.23)

10 สวนพฤษศาสตรสมเดจพระนางเจา

สรกตต (72.95)

วดบานปาง (53.08)

เหมองลกไนต แมเมาะ (61.34)

ดอยแมสลอง (58.83)

อทยานแหงชาตหวยน าดง (55.83)

วดพระธาต จอมแจง (50.71)

แหลงโบราณคดบานบอสวก (55.83)


5.3 ประเมนศกยภาพทางการตลาดของการทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ส าหรบนกทองเทยวผสงอาย

ปจจยทสงผลกระทบในดานบวกตอการทองเทยวส าหรบผสงอายในภาคเหนอตอนบน ไดแก คนอายยนยาวขน มผลท าใหมจ านวนนกทองเทยวผสงอายเพมขน เทคโนโลยการสอสารทมนสมยไรพรมแดนในปจจบน ชวยเผยแพรขอมลการทองเทยวใหเปนทรจก และชวยอ านวยความสะดวกตอนกทองเทยวในกรณจองทพก ตวเดนทาง รวมถงความกาวหนาของการคมนาคม ท าใหนกทองเทยวสามารถเดนทางทองเทยวไดสะดวกและงายขน

สวนปจจยทสงผลกระทบในดานลบ ไดแก สภาพเศรษฐกจทชะลอตวสงผลใหนกทองเทยวชาวไทยมความระมดระวงในการจบจายใชสอยเพมขน คาเงนบาททแขงคาขน สงผลใหนกทองเทยวชาวตางประเทศมคาใชจายในการทองเทยวเพมขน การศกษาของคนไทยทดขนท าใหนกทองเทยวชาวไทยมแนวโนมเดนทางทองเทยวในตางประเทศมากกวาในประเทศ เหตการณความไมสงบทางการเมองของไทยทเกดขน ท าใหจ านวนนกทองเทยวลดลงเนองจากขาดความเชอมนในความปลอดภย รวมถง ปญหาหมอกควน มลพษ ภยธรรมชาต และโรคระบาดมผลกระทบตอความเชอมนของนกทองเทยว

การประเมนสภาพการแขงขนของการทองเทยวในภาคเหนอตอนบน การประเมนสภาพการแขงขนของการทองเทยวในภาคเหนอตอนบน ตามประเดนตางๆ ดงน - ดานปจจยทสมพนธกบการด าเนนธรกจ

กจกรรมทเหมาะสมกบนกทองเทยวผสงอาย เปนกจกรรมทองเท ยวเพอศกษาวถชวต เขารวมประเพณทองถน กจกรรมเชงสขภาพ เปนตน ซงสอดคลองกบการทองเทยวแบบ Slow Tourism ทเปนการทองเทยวแบบไมเรงรบ ใชเวลาในสถานททองเทยวแตละแหงมากกวาการทองเทยวแบบทวไป

ปจจบนแหลงทองเทยวในภาคเหนอตอนบน ขาดการบรหารจดการทด โดยเฉพาะการดแลรกษา พฒนาแหลงทองเทยว และขาดการใหขอมลเรองราว ประวตศาสตร เพอเพมคณคาของแหลงทองเทยว สวนสงอ านวยความสะดวกและบรการทางการทองเทยวนน มความพรอมและเพยงพอส าหรบนกทองเทยว และมบรการหลายระดบใหเลอกตามความตองการและความสามารถในการจายของนกทองเทยว ในดานการเขาถงแหลงทองเทยว ในภาคเหนอตอนบนมถนนหนทางเชอมระหวางจงหวดทด เดนทางสะดวก แตแหลงทองเทยวสวนใหญอยหางไกลกนท าใหตองใชเวลาเดนทางนาน อกทงไมมระบบขนสงสาธารณะหรอรถโดยสารประจ าทางเพอเขาถงแหลงทองเทยวโดยตรง ในบางจงหวดประสบปญหาการขาดแคลนแรงงานภาคอตสาหกรรมทองเทยวภายในจงหวด ทงดานปรมาณความเพยงพอและดานคณภาพความช านาญในการใหบรการ เนองจากแรงงานสวนใหญไปท างานในจงหวดทองเทยวใหญๆ ซงท าใหมรายไดมากกวา

- ความตองการของผบรโภค


นกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวในภาคเหนอตอนบนสวนใหญเปนนกทองเทยวชาวไทย มากบครอบครว และกลมนกทองเทยวทเดนทางมาเปนหมคณะ มกทองเทยวในแหลงทองเทยวทเปนทนยม นกทองเทยวชาวไทยใชเวลาทองเทยวในภาคเหนอตอนบนประมาณ 2 – 3 วน เดนทางในชวงหยดนกขตฤกษ ไมไดมจดหมายเพอเดนทางมาทองเทยวเพยงจงหวดเดยว แตเดนทางไปจงหวดอนๆ ในภาคเหนอตอนบนดวย วางแผนเดนทางดวยตนเอง โดยหาขอมลผานทางอนเทอรเนตและคมอทองเทยว

นกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตมความชอบในแหลงทองเทยวในภาคเหนอตอนบนคลายๆ กน คอนยมทองเทยวในแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ประเพณ วฒนธรรม - อตสาหกรรมทเกยวของและสนบสนน

หนวยงานทเกยวของกบการพฒนาบคลากรดานการทองเทยว ยงไมมหลกสตรการพฒนาบคลากรทตรงกบความตองการของสถานประกอบการ การเชอมโยงรวมมอกนเปนเครอขายระหวางผประกอบการธรกจทองเทยวยงไมเปนรปธรรมนก ยงอยในระดบจ ากดและผวเผน ท าใหการขบเคลอนโครงการและการบรหารจดการตางๆ ขาดประสทธภาพ ทงน ผประกอบการตองการใหหนวยงานภาครฐทเกยวของกบการทองเทยวชวยสนบสนนดานการตลาดและประชาสมพนธแหลงทองเทยวในจงหวด - กลยทธโครงสรางและคแขงขน

ภาพรวมของการแขงขน มการแขงขนสง โดยมกแขงขนกนดานราคา คแขงขนทส าคญของการทองเทยวภาคเหนอตอนบนมทงภายในประเทศ และตางประเทศ คแขงในประเทศทส าคญ ไดแก กรงเทพและปรมณฑล จงหวดเพชรบรณ และกลมจงหวดในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และคแขงขนทส าคญในตางประเทศ ไดแก ประเทศเวยดนาม จนตอนใต สปป.ลาว สหภาพมา สงคโปร และมาเลเซย

พฤตกรรมการทองเทยวของนกทองเทยวผสงอายชาวไทย นกทองเทยวผสงอายชาวไทยสวนใหญเปนเพศหญง มภมล าเนาอยในภาคเหนอ ระดบการศกษาต า

กวามธยมศกษา มรายไดมาจากเงนเบยหวด/เงนบ านาญ และการประกอบอาชพ รายไดเฉลยตอเดอนไมเกน 25,000 บาท ไมมปญหาสขภาพ พกอาศยอยกบคสมรส มความถในการเดนทางทองเทยวปละ 1-2 ครง

สงดงดดใจนกทองเทยวผสงอายชาวไทย คอสถานททองเทยวประเภทธรรมชาตทสวยงาม และวฒนธรรมประเพณทเปนเอกลกษณ มวตถประสงคการทองเทยวเพอพกผอน และไดอยก บลกหลานในบรรยากาศใหมๆ มชวงเวลาทเดนทางทองเทยวในวนเสาร-อาทตย ชอบเทยวในประเทศ มระยะเวลาในการทองเทยวแตละครงอยในชวงไมเกน 3 วน สวนใหญจะเดนทางทองเทยวกบลกหลาน/คนในครอบครว/ญาตพนอง โดยลกหลาน/คนในครอบครว/ญาตพนองจะเปนผวางแผนการเดนทาง


นกทองเทยวผสงอายชาวไทยสวนมากค านงถงคณคาของแหลงทองเทยว ความสะดวกในการเดนทางเขาสแหลงทองเทยว สงบรการ สงอ านวยความสะดวกและกจกรรมทมในแหลงทองเทยว และสงบรการการทองเทยวในพนทใกลเคยงเปนปจจยทใชพจารณาในการตดสนใจเทยวในแหลงทองเทยว

นกทองเทยวผสงอายชาวไทยสวนใหญชนชอบรปแบบการทองเทยวทเทยวไปชาๆ ไม เรงรบ ลกษณะ Slow Tourism สวนใหญเลอกไปทองเทยวยงแหลงทองเทยวธรรมชาต ใชพาหนะในการเดนทางทองเทยวเปนรถยนตสวนตวเปนหลก เลอกพกทโรงแรม เลอกรบประทานอาหารในรานอาหารทวไปตามแหลงทองเทยว เลอกซอของทระลกประเภทเครองแตงกาย รบรขอมลการทองเทยวจากญาต เพอน หรอคนรจก

นกทองเทยวผสงอายชาวไทยสวนใหญประทบใจในการมาทองเทยวภาคเหนอตอนบน โดยระบวา จะกลบมาทองเทยวอกแนนอน รวมถงจะเลาประสบการณทดๆ จากการทองเทยวครงนใหผอนฟง จะแนะน าเพอนหรอคนรจกใหมาเทยวภาคเหนอตอนบนของไทย และไดเสนอแนะการพฒนาการทองเทยวภาคเหนอตอนบน ไดแก การแกไขปญหาสงแวดลอม การปรบปรงสงอ านวยความสะดวก รวมถงเสนอแนะใหคนในทองถนรกษาวฒนธรรม ประเพณ ทองถน และมความภมใจในวถชวตทเปนอย

พฤตกรรมการทองเทยวของนกทองเทยวผสงอายชาวตางชาต นกทองเทยวผสงอายชาวตางชาตสวนใหญเปนเพศชาย มภมล าเนาอยในทวปยโรป มการศกษาใน

ระดบปรญญาตรขนไป มรายไดจากเงนเบยหวด/เงนบ านาญ รายไดเฉลยตอเดอนอยในชวง 1,001 – 2,500 ดอลลารสหรฐฯ ไมมปญหาสขภาพ พกอาศยอยคนเดยวและอยกบคสมรส มความถในการเดนทางทองเทยวปละ 1-2 ครง

สงจงใจในการทองเทยวของนกทองเทยวชาวตางชาต คอสถานททองเทยวประเภทวฒนธรรมประเพณทองถน และธรรมชาตทสวยงาม มวตถประสงคการทองเทยวเพอพกผอน และไดทองเทยวกบเพอนเกาๆ ในบรรยากาศใหมๆ ชอบเทยวตางประเทศ มระยะเวลาในการทองเทยวแตละครงอยในชวง 1-2 สปดาห สวนใหญจะเดนทางทองเทยวกบคสมรส โดยวางแผนการเดนทางทองเทยวดวยตวเอง

นกทองเทยวผสงอายชาวตางชาตค านงถงคณคาของแหลงทองเทยว ความสะดวกในการเดนทางเขาสแหลงทองเทยว สงบรการการทองเทยวในพนทใกลเคยง และสงบรการสงอ านวยความสะดวกรวมถงกจกรรมทมในแหลงทองเทยวทใชพจารณาในการตดสนใจเทยวในแหลงทองเทยว

นกทองเทยวผสงอายชาวตางชาตสวนใหญชนชอบรปแบบการทองเทยวทเทยวไปชาๆ ไมเรงรบ ลกษณะ Slow Tourism ใชพาหนะในการเดนทางทองเทยวเปนเครองบน และรถเชา เปนหลก เลอกพกทโรงแรม เลอกรบประทานอาหารในรานอาหารทองถน เลอกซอของทระลกประเภทเครองแตงกาย รบรขอมลการทองเทยวจากสอตางๆ ไดแก แผนพบ ใบปลว โปสเตอร วทย โทรทศน นตยสารไกดบคส และอนเตอรเนต


นกทองเทยวผสงอายชาวตางชาตสวนใหญมความประทบใจในการมาทองเทยวภาคเหนอตอนบน โดยระบวา จะกลบมาทองเทยวอกแนนอน รวมถงจะเลาประสบการณทดๆ จากการทองเทยวครงนใหผอนฟง รวมถงจะแนะน าเพอนหรอคนรจกใหมาเทยวภาคเหนอตอนบนของไทย และไดใหขอเสนอแนะในการพฒนาการทองเทยวภาคเหนอตอนบน ไดแก การแกไขปญหาสงแวดลอม การปรบปรงสงอ านวยความสะดวก การพฒนาการใหบรการของบคลากรผใหบรการ รวมถงเสนอแนะใหปรบปรงระบบการอ านวยความสะดวกใหกบนกทองเทยว

ความพงพอใจตอสวนประสมทางการตลาดการทองเทยวภาคเหนอตอนบนของนกทองเทยวผสงอายชาวไทย

ความพงพอใจตอสวนประสมทางการตลาดการทองเทยวภาคเหนอของนกทองเทยวผสงอายชาวไทยตอปจจยดานผลตภณฑโดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยปจจยยอยดานผลตภณฑไดแก สงดงดดในแหลงทองเทยว ความสะดวกในการเขาถงแหลงทองเทยว สงบรการอ านวยความสะดวกในแหลงทองเทยว กจกรรมการทองเทยว และความปลอดภยในแหลงทองเทยว มคาเฉลยอยในระดบมาก ปจจยดานราคาโดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยปจจยยอย ไดแก ความคมคาของเงนทจายไป และความยตธรรมของราคาสนคาและบรการในแหลงทองเทยว มคาเฉลยอยในระดบมาก ปจจยดานชองทางการจดจ าหนาย โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ปจจยยอยในเรองความสะดวกในการซอบรการตางๆ ในการทองเทยว มคาเฉลยอยในระดบมาก และปจจยยอยดานการบรการของตวแทนบรษทน าเทยว มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง ปจจยดานการสงเสรมการตลาด โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ปจจยยอยดานการสงเสรมการตลาดไดแก ความเพยงพอของขอมลการทองเทยว ความรวดเรวในการใหบรการขอมลดานการทองเทยว ความสะดวกในการเขาถงขอมลดานการทองเทยว และการสงเสรมการขาย เชน การใหสวนลด การใหสทธพเศษ มคาเฉลยอยในระดบมาก ปจจยดานบคลากรผใหบรการโดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ซงไดแก การใหบรการของผใหบรการในแหลงทองเทยว ปจจยดานลกษณะทางกายภาพโดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ปจจยยอยดานลกษณะทางกายภาพไดแก สภาพภมทศนทสวยงามของแหลงทองเทยว และ ความสะอาดสวยงามของแหลงทองเทยว มคาเฉลยอยในระดบมาก ปจจยดานกระบวนการใหบรการ โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยปจจยยอยดานกระบวนการใหบรการ ไดแก ความรวดเรวในการใหบรการ และความถกตองแมนย าในการใหบรการ มคาเฉลยอยในระดบมาก


ความพงพอใจตอสวนประสมทางการตลาดการทองเทยวภาคเหนอตอนบนของนกทองเทยวผสงอายชาวตางชาต

ความพงพอใจตอสวนประสมทางการตลาดการทองเทยวภาคเหนอของนกทองเท ยวผสงอายชาวตางชาตในปจจยดานผลตภณฑ โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยปจจยยอยดานผลตภณฑ ซงไดแก สงดงดดในแหลงทองเทยว ความสะดวกในการเขาถงแหลงทองเทยว สงบรการอ านวยความสะดวกในแหลงทองเทยว กจกรรมการทองเทยว และความปลอดภยในแหลงทองเทยวมคาเฉลยอยในระดบมาก ปจจยดานราคา โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยปจจยยอยดานราคาทกปจจย มคาเฉลยอยในระดบมาก ซงไดแก ความคมคาของเงนทจายไป และ ความยตธรรมของราคาสนคาและบรการในแหลงทองเทยว ปจจยดานชองทางการจดจ าหนาย โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยปจจยยอยในเรองความสะดวกในการซอบรการตางๆ ในการทองเทยว มคาเฉลยอยในระดบมาก และปจจยยอยดานการบรการของตวแทนบรษทน าเทยว มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง ปจจยดานการสงเสรมการตลาด โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยปจจยยอย ในเรอง ความเพยงพอของขอมลการทองเทยว ความรวดเรวในการใหบรการขอมลดานการทองเทยว ความสะดวกในการเขาถงขอมลดานการทองเทยว มคาเฉลยอยในระดบมาก สวนปจจยยอยดานการสงเสรมการขาย มคาเฉล ยอยในระดบปานกลาง ปจจยดานบคลากรผใหบรการโดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ซงไดแก การใหบรการของผใหบรการในแหลงทองเทยว ปจจยดานลกษณะทางกายภาพโดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยปจจยยอยดานลกษณะทางกายภาพ ซงไดแก สภาพภมทศนทสวยงามของแหลงทองเทยว และ ความสะอาดสวยงามของแหลงทองเทยว มคาเฉลยอยในระดบมาก ปจจยดานกระบวนการใหบรการ โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยปจจยยอยดานกระบวนการใหบรการ ทกปจจย มคาเฉลยอยในระดบมาก ซงไดแก ความรวดเรวในการใหบรการ และความถกตองแมนย าในการใหบรการ

5.4 สรปความเชอมโยงของ 2 โครงการ นกทองเทยวผสงอายชาวไทยและชาวตางชาตนยมทองเทยวในแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ประเพณ และวฒนธรรมคลายกน แตจะแตกตางกนในเรองของปจจยทใชพจารณาในการตดสนใจไปเทยวในแหลงทองเทยวนนๆ โดยนกทองเทยวชาวไทยใหความส าคญกบคณคาของแหลงทองเทยว เนองจากคนไทยมความรพนฐานเกยวกบประวตความเปนมาของแหลงทองเทยวอยกอนแลว จงท าใหเปนขอมลเบองตนในการตดสนใจไปเทยวแหลงทองเทยวเหลาน ปจจยรองลงมาไดแก ความสะดวกในการเดนทางเขาสแหลง


ทองเทยว สงบรการและสงอ านวยความสะดวกและกจกรรมทมในแหลงทองเทยว และล าดบสดทายทใหความส าคญ คอ สงบรการการทองเทยวในพนทใกลเคยง นกทองเทยวผสงอายชาวตางชาตใหความส าคญตอคณคาของแหลงทองเทยวเปนล าดบแรกเชนเดยวกน รองลงมาคอ ความสะดวกในการเดนทางเขาสแหลงทองเทยว สงบรการการทองเทยวในพนทใกลเคยง และล าดบสดทายทใหความส าคญคอสงบรการและสงอ านวยความสะดวกและกจกรรมทมในแหลงทองเทยว ในการพฒนาการทองเทยวตองค านงถงการวเคราะหเกยวกบศกยภาพของแหลงทองเทยว และดานการตลาดประกอบกน ดงนนในการพฒนาการทองเทยว ควรใหความส าคญในเรองคณคาของแหลงทองเทยวเปนล าดบแรก เนองจากนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตใหความส าคญในเรองคณคาของแหลงทองเทยวมากทสด การท าการตลาดเพอประชาสมพนธและเชญชวนใหนกทองเทยวมาเทยวชมแหลงทองเทยว จงควรใหขอมลดานคณคา ประวต ความเปนมาของแหลงทองเทยวนอกจากนควรใหขอมลเกยวกบความสะดวกในการเขาถงแหลงทองเทยวประกอบการตดสนใจ ในกรณทนกทองเท ยวตองการเดนทางมายงแหลงทองเทยวดวยตวเอง 6. ขอเสนอแนะทไดจากการวจย การวจยนไดเสนอแนวทางการพฒนาการทองเทยวแบบ Slow Tourism ส าหรบนกทองเทยวผสงอาย ครอบคลมทง 3 ดาน ดงน

6.1 แนวทางการพฒนาดานกายภาพ พฒนาสงบรการอ านวยความสะดวกเพอเพมความปลอดภย ความสะดวกสบายแกนกทองเทยวผสงอาย และทส าคญคอการเพมคณคาของแหลงทองเทยว โดยการ

1) ปรบปรงการเขาถงแหลงทองเทยว ปายบอกทาง พนผวถนน สภาพภมทศนรมสองฟากเสนทาง 2) ปรบปรงสงอ านวยความสะดวกในแหลงทองเทยว ทจอดรถ ถนนในแหลงทองเทยว หองสขา

ศนยขอมล ทางเดน – ทางเทา บนได ปายสอความหมาย ปายเตอน ทนงพก รานขายอาหาร รานขายเครองดม หองปฐมพยาบาลเบองตน สงสาธารณปโภคอนๆ อาท น าสะอาด การจดการขยะ การจดการระบายน า ไฟถนน รวมทงการตรวจตรารกษาความปลอดภยอยางเหมาะสม

3) คณคาของแหลงทองเทยว ดแลบ ารงรกษาแหลงทองเทยวใหอยในสภาพด ปรบปรงปายสอความหมาย สภาพภมทศนและสงอ านวยความสะดวก เพมกจกรรมใหนกทองเทยวไดรบความสนกสนานและเรยนร และใชเวลาอยในแหลงทองเทยวนานขน

4) สงบรการการทองเทยวในบรเวณใกลเคยง ควรมการรวบรวมขอมลเกยวกบทตงและหมายเลขโทรศพทของสงบรการเหลานแลวเผยแพรใหนกทองเทยวไดรบรและเลอกใชบรการ


6.2 แนวทางการพฒนาดานการจดการ โดยพฒนาดานบคลากรขององคกรทเกยวของเพอใหมความรดานการทองเทยวแบบ Slow Tourism ทเหมาะสมส าหรบนกทองเทยวผสงอาย โดยการ

1) ใหขอมลทเปนประโยชนแกองคกร หนวยงานทงภาครฐและเอกชนทเกยวของกบแหลงทองเทยว 2) พฒนาบคลากรขององคกรทรบผดชอบดแลและสนบสนนการพฒนาการทองเทยว 3) จดท าคมอการปรบปรงสงอ านวยความสะดวกในแหลงทองเทยวทเออตอผสงอายและเผยแพรไปสองคกรตางๆ ทดแลแหลงทองเทยว และผประกอบธรกจทเกยวของ 4) เพมประสทธภาพของบคลากรขององคกรทเกยวของ จดใหมการอบรม สมมนา ดงาน แกบคลากรขององคกรทรบผดชอบในการดแลบ ารงรกษาแหลงทองเทยว 5) สนบสนนดานการเงนแกองคกรทด าเนนการปรบปรงสงอ านวยความสะดวกในแหลงทองเทยว

6.3 แนวทางการพฒนาดานการตลาด ปรบปรงดานขอมลและสงผานสอทเหมาะสมเพอใหเขาถงนกทองเทยวผสงอายอยางมประสทธภาพ โดยการ

1) เผยแพรขอมลเกยวกบความส าคญของนกทองเทยวกลมผสงอาย ตลอดจนปญหาความตองการ และพฤตกรรมของนกทองเทยวกลมนไปยงผประกอบธรกจทเกยวกบการทองเทยวรวมทงเจาหนาทในองคกรทดแลบ ารงรกษาแหลงทองเทยว 2) เผยแพรขอมลเกยวกบแนวคดการปรบปรงสงอ านวยความสะดวกในแหลงทองเทยวแบบ Slow Tourism ในภาคเหนอตอนบนทเหมาะสมส าหรบนกทองเทยวผสงอายผานสอตางๆ 3) จดกจกรรมทสงเสรมการทองเทยวของผสงอาย ในโอกาสตางๆ เชน ไปเทยววนพอ วนแมชวนแมเทยว ไปเทยววนผสงอาย ทวรไหวพระ 9 วด ทวรเพอสขภาพ เปนตน โดยเฉพาะในชวง Low Season และวนธรรมดา เพอเสรมรายไดใหแกผประกอบการทองเทยวและท าใหผสงอายไดใชบรการในราคาพเศษ

7 การน าไปใชประโยชน ผลงานวจยทไดจากการด าเนนแผนงานวจยการพฒนาแหลงทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ส าหรบนกทองเทยวผสงอาย ในดานการพฒนาศกยภาพแหลงทองเทยว สามารถน าไปประยกตจดท าเปนคมอ และจดท า Website การพฒนาแหลงทองเทยวในภาคเหนอตอนบนแบบ Slow Tourism ส าหรบนกทองเทยวผสงอาย (www.sri.cmu.ac.th/~slowtour/) โดยใหขอมลเกยวกบแนวทางการพฒนาศกยภาพแหลงทองเทยวแบบ Slow Tourism ส าหรบนกทองเทยวผสงอาย และองคกรปกครองสวนทองถน หรอหนวยงานอนๆ ทดแลรบผดชอบแหลงทองเทยวสามารถน าไปใชในการวางแผนปรบปรง พฒนาแหลงทองเทยวในพนทได

http://www.sri.cmu.ac.th/~slowtour/


ในสวนของการศกษาเพอพฒนาศกยภาพการตลาดทองเทยว สามารถน าผลงานวจยทไดไปประยกตจดท าคมอ และ Website โดยใหขอมลเกยวกบแนวทางการพฒนาศกยภาพการตลาดเพอการทองเทยวแบบ Slow Tourism ส าหรบนกทองเทยวผสงอาย ซงขอมลในสวนนจะเปนประโยชนตอผประกอบการธรกจทองเทยว สามารถน าไปประยกตใชในการวางแผนการตลาดและการใหบรการตางๆ ส าหรบนกทองเทยวผสงอายทนยมทองเทยวแบบ Slow Tourism ในภาคเหนอตอนบน

การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวในภาคเหนือตอนบนแบบ...

Education