ΔΙΑΤΡΟΦΗ και ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ

Τι νεότερο ;

Νικόλαος Λ. Κατσιλάμπρος

Researchers allowed half of the monkeys to eat as much as they wanted

during the day, while restricting the other half to a diet with 30% fewer

calories.

The scientists gave the restricted monkeys vitamin and mineral

supplementation to avoid malnutrition.

63% of the calorie-restricted animals are still alive compared to only 45% of

their free-feeding counterparts.

For age-related deaths caused by cardiovascular disease and cancer, the free

eaters died at 3 times the rate of restricted monkeys: 14 vs. 5 monkeys.

Leaner diets also reduced muscle and brain gray matter deterioration,

associated with aging.

Διατροφή και ολική θνησιμότητα στη μελέτη 7C

• H θνησιμότητα παρουσίασε θετική συσχέτιση με:

– την ενεργειακή πρόσληψη από SAFA (Κορεσμένα)

• H θνησιμότητα παρουσίασε αρνητική συσχέτιση με:

– την ενεργειακή πρόσληψη από MUFA (Μονοακόρεστα)

• Η θνησιμότητα παρουσίασε αρνητική συσχέτιση με

το πηλίκο

MUFA προς SAFA

Keys A. et al. 1986 Am J Epidem;124:903-15

Meta-analysis of prospective cohort studies evaluating the association of saturated fat with cardiovascular disease, Siri-Tarino et al ,Am J Clin Nutr

2001;91:535-546

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

ΜΕΛΕΤΕΣ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΤΟΣ

Σπανίζουν οι

Τυχαιοποιη-

μένες

ελεγχόμενες

μελέτες

Ετερογένεια

μελετών

ΜΙΚΡΟΣ ΒΑΘΜΟΣ

ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΗ

ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ

A changing view on SFAs and dairy: from enemy to friend

Arne Astrup Editorial AJCN. First published ahead of print October 29, 2014

ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ

ΓΑΛΑΚΤΟΜΙΚΑ…….!!!

ΓΑΛΑΚΤΟΜΙΚΑ –ΣΥΝΟΛΟ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ :

ΔΕΝ αυξάνουν τον κίνδυνο για :

- Στεφανιαία νόσο

- Εγκεφαλικά επεισόδια

- Καρδιαγγειακή θνησιμότητα

- Επίσης τα πτωχά σε λίπος γαλακτομικά

μειώνουν τον κίνδυνο για ΣΔ2 ανεξάρητα από την

απώλεια σωματικού λίπους

Το ασβέστιο

των γαλακτο-

μικών

προκαλεί

αποβολή

λίπους από

τα κόπρανα

Conclusions Higher consumption of eggs (up to one egg per day) is not associated with increased risk of coronary heart disease or stroke. The increased risk of coronary heart disease among diabetic patients and reduced risk of hemorrhagic stroke associated with higher egg consumption in subgroup analyses warrant further studies.

Egg consumption and risk of coronary heart disease and stroke: dose-response meta-analysis of

prospective cohort studies Ying Rong et al BMJ 2013;346:e8539 doi: 10.1136/bmj.e8539

(Published 7 January 2013)

Associations of egg and cholesterol intakes with carotid intima-media thickness and risk of incident coronary artery disease according to apolipoprotein E phenotype in men: the Kuopio Ischaemic Heart Disease Risk Factor Study, Virtanen JK et al AJCN. First published ahead of print February 10, 2016

Conclusion: Egg or cholesterol intakes were not associated with increased CAD risk, even in ApoE4 carriers (i.e., in highly susceptible individuals). Egg or cholesterol intakes were also not associated with increased CCA-IMT.

1032 άνδρες, ηλικίας 42-60 ετών κατά τα έτη 1984-1989 Μέσος χρόνος παρακολούθησης = 20.8 έτη

ΟΥΔΕΜΙΑ ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ

ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ ή ΑΥΓΩΝ ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ

για ΣΝ ακόμη και σε φορείς ΑpoΕ4 Ούτε επίδραση στο πάχος του τοιχώματος ΙΜΤ των καρωτίδων

Κατειργασμένο Κρέας

Λουκάνικα, μπέικον, σαλάμια,

“lunchons ή deli ή cold cuts”

Na x 4, Νιτρώδη, πολύ λίπος

Mozaffarian et al

Όμως ως προς τα πολυακόρεστα οι

περισσότερες μελέτες δείχνουν

ευμενή επίδραση στο καρδιαγ.

σύστημα

Randomized controlled trials

Τυχαιοπ. ελεγχόμενες μελέτες

Μονοακόρεστα λιπαρά οξέα

• Σε σχέση με τα υπόλοιπα φυτικά έλαια, το ελαιόλαδο

περιέχει επιπλέον:

– Φαινόλες (50-800 mg/kg)

Ισχυρή αντιοξειδωτική δράση

Oleocanthal is a phenylethanoid, type of natural phenolic compound found in extra virgin olive oil .

The new england journal of medicine april 4, 2013 vol. 368 no. 14

Primary Prevention of Cardiovascular Disease with a Mediterranean Diet

Estruch R et al Μεσογειακή Διατροφή με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ή

ξηρούς καρπούς - Προστατευτική επίδραση

Μεταβολικές επιδράσεις δίαιτας πλούσιας σε

ελαιόλαδο ή ηλιέλαιο σε άτομα με διαβήτη τύπου 2

Crossover study N=13 (11 men, 2 women)

Start 14 days

Run-in

Sunflower oil

Olive oil

4 months

Sunflower oil

Olive oil

4 months

Crossover

End

Katsilambros N, Kostalas G, Michalakis N, Kapantais E, Manglara E, Kouzeli Ch, Maragos M, Alevizou V, Sakellariou Ch, Richardson SC. 1996, Nutr Metab Cardiovasc Dis;6:164-67

Μεταβολικές επιδράσεις δίαιτας πλούσιας σε ελαιόλαδο ή

ηλιέλαιο σε άτομα με διαβήτη τύπου 2

Αποτελέσματα

Έναρξη 4ος μήνας 8ος μήνας P

Γλυκόζη 8,70 9,95 8,35 NS

Ολική

χοληστερόλη 5,64 6,32 5,75 NS

Συμπεραίνεται ότι οι δίαιτες που είναι πλούσιες σε MUFA ή PUFA είναι

ισοδύναμες ως προς τη γλυκαιμία και τη λιπαιμία των ατόμων με διαβήτη

Katsilambros N, Kostalas G, Michalakis N, Kapantais E, Manglara E, Kouzeli Ch, Maragos M, Alevizou V, Sakellariou Ch, Richardson SC. 1996, Nutr Metab Cardiovasc Dis;6:164-67

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

MUFA SAFA

FM

D (

%)

Baseline

2 hrs

4hrs

6hrs

FMD : Γεύμα με ελαιόλαδο σε σύγκριση με γεύμα με βούτυρο

*

*

Diabetes Care. 2008 Dec;31(12):2276-78 Tentolouris N, Arapostathi C,

Perrea D, Kyriaki D, Revenas C, Katsilambros N

LDL Cholesterol Measurements (mg/dl)

Parameters MUFA MUFA-SAFA SAFA

Baseline 71.8 ± 24.7 72.2 ± 20.6 63.7 ± 15.7

8 weeks of high SAFA diet

96.7 ± 26.5 75.8 ± 20.2 88.0 ± 22.5

Εnd of study (24 weeks) 41.7 ± 20.1 37.6 ± 15.4 94.3 ± 29.2

Arapostathi et al Angiology 62(8):636-640,2011

DOI: 10.1177/0003319711403734

RUMINANT TRANS

INDUSTRIAL TRANS

Consumption of industrial and ruminant trans fatty acids and risk of

coronary heart disease: a systematic review and meta-analysis of cohort

studies Bendsen N et al, European Journal of Clinical Nutrition (2011), 1–11

Low-dose supplementation with EPA–DHA or ALA did not significantly reduce the rate of major cardiovascular events among patients who had had a myocardial infarction and who were receiving state-of-the-art antihypertensive, antithrombotic, and lipid-modifying therapy.

ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ 60-80 ετών state of the art ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗ, ΑΝΤΙΘΡΟΜΒΩΤΙΚΗ και

ΥΠΟΛΙΠΙΔΑΙΜΙΚΗ (ΣΤΑΤΙΝΕΣ) ΑΓΩΓΗ

ΟΥΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ (ΠΙΘΑΝΟΝ Η ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΕΡΚΑΛΥΨΕ ΤΑ

ΔΥΝΗΤΙΚΑ ΕΥΜΕΝΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ω3 ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ)

n–3 Fatty Acids and Cardiovascular Events after Myocardial Infarction Daan Kromhout, M.P.H., Ph.D., Erik J. Giltay, M.D., Ph.D., and Johanna

M. Geleijnse, Ph.D., for the Alpha Omega Trial Group* n engl j med 363;21 nejm.org 2016 november 18, 2010

Το υψηλό γλυκαιμικό φορτίο που προέρχεται από επεξεργασμένους

υδατάνθρακες αυξάνει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο. (Nurses Health Study)

1 1,01

1,25

1,51

1,98

0

0,4

0,8

1,2

1,6

2

CH

D R

R

1 2 3 4 5

Glycaemic load quintiles

10y follow-up (729.472 person-years)

CI: 1.41, 2.77

Multivariate analysis

with adjustment for

all fats

Liu S, Willett W, Stampfer M, Hu F, Franz M, Sampson L, Hennekens C 2000 Am J Clin Nutr;71:1455-61

ΖΑΧΑΡΗ πολύ

ΕΠΙΒΛΑΒΗΣ

(Εφημερίδα 19 Ιουνίου 2016)

Whole grain consumption and risk of cardiovascular disease, cancer, and all cause and cause specific mortality: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies

Dagfinn Α et al , BMJ 2016;353:i2716

90 g whole grains per day, example 1

90 g whole grains per day, example 2

and

ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ 45 ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΑΦΟΡΟΥΝ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ ΟΛΙΚΗΣ ΑΛΕΣΕΩΣ

ΣΤΕΦ ΝΟΣΟΣ

ΕΓΚΕΦ ΕΠΕΙΣ

ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ

ΘΝΗΤΟΤΗΣ ΑΝΑΠΝ ΝΟΣ

ΘΝΗΤΟΤΗΣ ΣΔ

Vitamin and Mineral Supplements in the Primary

Prevention of

Cardiovascular Disease and Cancer: An Updated

Systematic Evidence

Review for the U.S. Preventive Services Task Force

Stephen P. Fortmann et al, Ann Intern Med. 2013;159:824-

834.

Conclusion: Limited evidence supports any benefit

from vitamin and mineral supplementation for the

prevention of cancer or CVD.

Two trials found a small, borderline-significant

benefit from multivitamin supplements on cancer

in men only and no effect on CVD.

ΔΙΑΤΡΟΦΗ , ΜΙΡΟΒΙΩΜΑ ΕΝΤΕΡΟΥ και ΚΔΝ

Annu Rev Med. 2015 ; 66: 343–359

Trimethyl

amine

ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ από ΟΜΙΛΙΑ W. TANG εις

ADA Ann Meet , New Orleans, June 2016

Η μεγαλύτερη συμμόρφωση στη μεσογειακή δίαιτα σχετίζεται με μείωση της ολικής και της καρδιαγγειακής

θνησιμότητας

Trichopoulou A, Kostakou T, Bamia C, Trichopoulos D 2003 N Engl J Med;348:2599-608

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1

Ολική

θνησιμότητα

Καρδιαγγειακή

θνησιμότητα

Θάνατος από

καρκίνο

Μεγαλύτερησυμμόρφωση

Μικρότερησυμμόρφωση

HR

%

EUROPEAN CONGRESS OF CARDIOLOGY, ROME , 27-31 August 2016, Gaetano G et al

Follow-up median 7.3 years 1197 individuals 208 deaths

A.El-Sohemy

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ π.χ.

ΩΦΕΛΕΙΑ ή ΒΛΑΒΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΦΕ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΓΕΝΕΤΙΚΟ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑ

Ταχύς μεταβολισμός

Βραδύς μεταβολισμός

Κορεσμένο (Ζωικό) Λίπος

• Αυγά: Αθώα και Ωφέλιμα (Επιφύλαξη προς το παρόν για τα διαβητικά

άτομα)

• Γαλακτοκομικά: Πολύ πιθανόν αθώα και ωφέλιμα (ιδίως γιαούρτι)

• Κόκκινο κρέας: Μάλλον βλαβερό παρά τις αντίθετες μελέτες (ΜΗ

αξιόπιστες - Σοβαρότατες επιφυλάξεις )

• Μην ξεχνάμε και την καρκινογένεση

• Κατειργασμένο κρέας: Επιβλαβές

• Trans λιπαρά οξέα: Επιβλαβή (εξαιρούνται τα προερχόμενα από

μηρυκαστικά)

Φυτικά έλαια

• Πολυακόρεστα: Αθώα και πολύ πιθανόν ωφέλιμα

• Μονοακόρεστα : Αθώα και ωφέλιμα

• ω3: Αθώα και ωφέλιμα

Υδατανθρούχα Τρόφιμα

• Σύνθετοι (μεγαλομοριακοί )υδατάνθρακες: Μάλλον ωφέλιμοι

• Με φυτικές ίνες: Ωφέλιμα, ιδίως όσπρια, λαχανικά

• Σακχαρούχα: Επιβλαβή

• Φρούτα: Ωφέλιμα

• Αλάτι: Πέραν ενός ορίου επιβλαβές

• Οινόπνευμα (με μέτρο): Σχετική ωφέλεια

• Ξηροί καρποί: Ωφέλιμοι – προσοχή στις θερμίδες

Σημειώνεται πάντως ότι ο συνδυασμός θρεπτικών ουσιών και όχι οι

μεμονωμένες ουσίες αυτές καθαυτές διαδραματίζουν τον

αποφαστικότερο ρόλο περί του εάν το α ή το β τρόφιμο

βλάπτει ή ωφελεί

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ 8 ΟΚΤ 2016