ه ز ا د ن ی ا ل ا ی س ن ا ی ر ج ت د ش و م ج ح ی ر ی گ

بسم هللا الرحمن الرحیم

1

حجم و شدت جریان

از که را سیالی حجم اگر زیرا . دارند رابطه هم با جریان شدت و حجم• خواهیم بگیریم، اندازه مفروضی زمان مدت در بتوانیم بگذرد ای نقطه

.کنیم محاسبه را جریان شدت توانست

گازها حجم و جریان شدت گیری اندازه ، پذیرند تراکم گازها چون• . نیستیم مواجه آنها با مایعات مورد در که دارد خاصی مشکالت

• 𝑄 =𝑉

𝑡= 𝐴𝑣 =

𝜋𝑃𝑑4

128𝜂𝑙

2

اندازه گیری حجم گازها

-3 شکل) رات بندیکت اسپایرومتر کیلینکی، و فیزیولوژیکی مطالعات در• به بیمار تنفس با همراه سبکی استوانه . دارد ای گسترده کاربرد (1

دواری طبل روی بر قلم با توان می را حرکت این و آید می در حرکت قرقره دو روی از که رابطی سیستم طریق از استوانه حرکت . کرد ثبت

داخل گاز که گذارد نمی آبی پوشش . شود می منتقل قلم به گذشته حجم تا است کوچک آبی پوشش این و کند نشت بیرون به استوانه .یابد تقلیل شود می حل آب در که گازی

3

اندازه گیری حجم گازها از آن حمل که است گراف ویتالو تنفسی های گیری اندازه دیگر سیستم•

حجم گیری اندازه برای ویتالوگراف در .است آسانتر رات بندیکت اسپایرومتر حول آهنگری دم این فوقانی جداره .شود می استفاده آهنگری دم از گاز

را حجم تغییرات که شود می منتقل رسام به حرکتش و چرخد می محوری دم اینکه محض به و راند می موتوری را نمودار .کند می ثبت نموداری روی

حرکت خودکار طور به آهنگری دم خالی مکان از چارت کند، حرکت آهنگری از تابعی صورت به را بازدم هوای حجم توان می وسیله این با . کند می آغاز . کرد رسم زمان

لیتر چند تا محدود گازی های حجم گیری اندازه برای اسپایرومتر دو این• .اند مناسب

4

اندازه گیری حجم گازها می موارد گونه این در و گرفت اندازه را بزرگتری های حجم باید هوشبری در گاهی•

است ای وسیله به شبیه وسیله این . کرد استفاده خشک گاز سنج حجم از توان نمایش را آن از ای ساده نمونه 3-3 شکل و رود می کار به خانگی گازی منابع در که شکل که وضعیتی در .دهد می نشان را B و A محفظه دو شکل این . دهد می

با همزمان و آورد می فشار آهنگری دم بر و شده B محفظه وارد گاز دهد، می نشان حرکت به اهرمی آهنگری دم شدن متراکم با . کند می خالی را A محفظه آن

وضعیت به را ها دریچه تا کند می حرکت CC میله نیز و کند می ثبت را حجم درآمده .(4-3 شکل) کند جابجا جدیدی

حرکت به را اهرم و میله مکانیسم که این تا شود می پر A محفظه وضعیت این در• واقع در و است ای ساده سیستم دادیم شرح باال در که را سیستمی .آورد می در

. داریم نیاز ها محفظه این از دسته دو به کند کار پیوسته سنج حجم که این برای .شود می استفاده دنده چرخ سیستم از شده گیری اندازه حجم ثبت برای همچنین

5

اندازه گیری حجم گازها

رسپراتور ، هوشبری در تایدال حجم اندازه برای• این کار اساس 5-3 شکل .است تر مناسب رایت

مانند نیز وسیله این . دهد می نشان را وسیله دارد دنده چرخ سیستم خشک گاز سنج حجم دوران ثابت با حجم گیری اندازه مورد این در ولی

چرخاند، می را آن گاز جریان که ای پره پیوسته .شود می ممکن

ای دایره حرکت سبب که است این شکافها اثر• عکس جریان اگر . کند دوران پره تا شود هوا جریان برای رایت رسپراتور . کند نمی دوران پره شود تایدال هوارسانی برای و تایدال حجم گیری اندازه اندازه برای وسیله این اگر . است شده بندی درجه آن بندی درجه رود کار به ای پیوسته جریان گیری . داشت نخواهد دقت

6

اندازه گیری حجم گازها نیست الکتریکی ثبت و تحلیل برای آن خروجی که است این رایت رسپراتور نارسایی•

از یکی کار اساس 6-3 شکل . دارند را امکانات گونه این که هستند وسایلی ولی . دهد می نشان را وسایل نوع این

یاتاقان روی که دارد بستگی ای پره حرکت به رایت رسپراتور مانند نیز کننده ثبت این• حرکت هوا که این برای مورد این در . است شده نصب هوا جریان داخل در هایی

که دار زاویه و ثابت تایی شش تیغه دسته دو میان از هوا ، باشد داشته مارپیچی پره بیمار، بازدم و دم بهنگام .گذرد می است، واقع متحرک پره طرف یک در دسته هر

باریکه دو را پره حرکت و کند می دوران ساعتگرد خالف و ساعتگرد جهت در متناوبا را حاصل سیگنال الکترونیکی پردازنده . کند می ثبت شده داده نشان قرمز مادون . دهد می نمایش را حداقل حجم و تایدال حجم و کند می تحلیل

7

بیش وسیله این گیری اندازه دقت• غیر رسپراتور گیری اندازه دقت از

این در زیرا . است رایت الکترونیکی روی دنده چرخ که کششی وسیله

ولی است شده حذف دارد پره است الکتریکی تغذیه منبع مستلزم

قابل تر ساده وسایل اندازه به و . نیست ارزان و تر حمل

حجم های گیری اندازه کلینیک در• توضیح باال در که وسایلی با گازها انجام عادی فشار و دما در ایم، داده کارهای برای لیکن . شود می

را ها حجم تحقیقاتی، و عملی و اتاق دمای) متعارفی شرایط برای . کنند می تصحیح (اتمسفر فشار

اندازه گیری حجم مایعات

اندازه مدرج استوانه در آنها ریختن با توان می اغلب را مایعات حجم• تری، پیشرفته های تکنیک بدن در خون حجم گیری اندازه برای . گرفت اند، الزم کنند، می استفاده اندیکاتور سازی رقیق از که آنهایی مانند پالسما حجم هم و قرمز های گلبول حجم هم که است ضروری ولی . کرد برآورد را

8

تکنیک های رقیق سازی

مواد با که خاصی قرمز های گلبول از قرمز، های گلبول حجم گیری اندازه برای• از معلومی دوز یا مقدار کنید فرض . کنند می استفاده اند، شده دار نشان رادیواکتیو

قرمز های گلبول این که این از پس .ایم کرده تزریق بیمار به را قرمز های گلبول این از توان می را دار نشان قرمز های گلبول غلظت شدند، مخلوط کامال بیمار خون با

: آورد بدست بیمار خون نمونه رادیواکتیویته روی

غلظت گلبول های قرمز نشان دار =گلبول های قرمز نشان دوز /حجم گلبول قرمز•

: بنابراین•

حجم گلبول های قرمز =دوز گلبول های قرمز نشان دار/غلظت گلبول قرمز نشاندار•

می استفاده یکسانی سازی رقیق های تکنیک از پالسما حجم گیری اندازه برای• به رادیواکتیو آلبومین ، اکتیو رادیو دار نشان قرمز های گلبول جای به آن در که شود و پالسما های حجم کردن جمع با توان می را خون کل حجم آنگاه . رود می کار

مقدار روی از خون حجم به قرمز گلبول حجم توان می . کرد محاسبه قرمز گلبول . باشد معلوم هموگلوبین

حجم خون =گلبول قرمز حجم /هماتوکریت•

حجم خون =پالسما حجم (/1-هماتوکریت)•

9

تکنیک های رقیق سازی

در زیرا دارند محدودیتهایی سازی رقیق تکنیکهای این کلینیک در • شود نمی پخش خوب خون که نواحی آن در شده شوکه بیماران اختالط نتیجه در و است بطئی خون حرکت و دارد وجود خون تجمع

.نیست ممکن رادیواکتیور اندیکاتور یکنواخت

با خونی نمونه هماتکریت است ممکن ، polycythaemia موارد در •

حجم هم که بود خواهد الزم نتیجه در و کند فرق بدن کل هماتکریت برآورده خون حجم تا بگیریم اندازه را پالسما حجم هم و قرمز گلبول .شود

سازی رقیق روش از کل سلولی برون حجم گیری اندازه برای• رفته کار به رادیواکتیو سدیم آن در که شود می استفاده مشابهی

. است

10

اندازه گیری شدت جریان گاز با کار این و بدانند هوشبری ماشین در را گازها جریان شدت پیوسته باید هوشبرها•

می ممکن است روتامتر تجاریشان نام و دارند متغیر دهانه که هایی سنج جریان . شود

شیشه لوله از که گازی جریان . دهد می نمایش را سنجی جریان الف 7-3 شکل• اگر و دارد می نگه لوله میان در را بوبینی گذرد می شکل مخروطی پالستیکی یا ای

می زیاد اطرافش باز فضای و رود می باال لوله در بوبین یابد افزایش گاز جریان شدت . شود

جریان شدت به که شود می ایجاد متغیری دهانه بوبین اطراف در ، دیگر عبارت به• فشار اختالف این زیرا ماند می ثابت بوبین سر دو فشار اختالف . دارد بستگی گاز

می برابری (بوبین وزن) بوبین بر وارد گرانشی نیروی با که آورد می وجود به نیرویی . کند

11

لوله در بوبین که زیاد های جریان شدت در• اطراف ای حلقه دهانه مساحت رود می باال

که شود می سبب یافته افزایش بوبین نتیجه در و یابد تقلیل جریان مقاومت فشار اختالف جریان شدت افزایش علیرغم

. ماند می ثابت بوبین سر دو بین قست دهد می نشان شکل که طوری به•

که دارد کوچکی شیارهای بوبین فوقانی و میشود گاز جریان مرکز در آن دوران سبب به لوله جداره در بوبین کردن خطرگیر لذا

سنج جریان گونه این در . رسد می حداقل بوبین فوقانی سطح از را جریان شدت ، ها . خوانند می

اندازه گیری شدت جریان گاز

های جریان از مخلوطی ، دارند متغیر دهانه که هایی سنج جریان در• و چگالی هم بندی درجه مقاصد برای لذا و دارند وجود آرام نا و آرام .(2فصل) اند مهم سیال چسبندگی هم

سیال برای آغاز در که را سنجی جریان باشیم خواسته اگر نتیجه در• ، ببریم کار به دیگری سیال مورد در ، است شده بندی درجه خاصی

. کنیم بندی درجه دقت به مجددا را آن باید

صحیح عدد تا نگهداشت قائم وضعیت در باید را ها سنج جریان لوله• نتیجه در و لوله جداره با بوبین تماس از و آید بدست جریان شدت

. شود جلوگیری لوله به آن چسبیدن

احتمال کند می دوران لوله تحتانی قسمت نزدیکی در بوبین که وقتی• بساید لوله جداره به بوبین اگر . است زیاد لوله جداره به آن چسبیدن خود این و گردند جمع بوبین در الکترواستاتیکی بارهای دارد احتمال برای ها لوله از بعضی کند می بیشتر هم باز را چسبیدن احتمال

خود داخلی جداره پشت در ساکن، بارهای گونه این تجمع از جلوگیری در دیگر بعضی و است شده کشیده پایین تا باال از که دارند هادی نوار

. کنند دور را ساکن بارهای تا دارند هادی پوشش خود داخلی جداره

12

اندازه گیری شدت جریان گاز

هم کنار سنج جریان دو از هوشبران اگر• و کم های جریان شدت برای یکی ،

، زیاد های جریان شدت برای دیگری می زیاد گیری اندازه دقت کنند استفاده

جریان هایی سیستم چنین با .شود بدست مقادیری معموال جدید های سنج درصد 2.5 واقعی مقادیر با که دهند می

تر قدیمی انواع با ولی دارد اختالف درصد 5 از بیش خطایی ها سنج جریان 13 . است شده گزارش

چسبیدن مشکل شود استفاده ب 7-3 شکل ساده توپی سنج جریان از اگر• مشخصی سطح زیرا دارد کمتری دقت سنج جریان این ولی رود می بین از

از را جریان شدت عمل در . خواند را جریان شدت آن روی از بتوان که ندارد . خوانند می توپی وسط

جداره که مخروطی . هستند سوراخی دارای ها سنج جریان 7-3 شکل در• ریخته قالب خاصی طرز به را سوراخ این عمل در ولی است راستی خط آنها و کم های جریان شدت هم بتوان تا است متغیر مخروطی آن جداره که اند . گرفت اندازه راحت را زیاد های جریان شدت هم

جریان شدت برای هم یکسانی سنج جریان از باشند خواسته هوشبران اگر• زیاد جریان شدت با سیستمهایی برای هم و بسته مداری به کم های

. برند کار به را فوق های سنج جریان باید آنگاه کنند استفاده

اندازه گیری شدت جریان گاز دریچه معموال ها سنج جریان زیر در دهد می نشان 8-3 شکل که کلی طور به•

کنترل پیچ به که دارند بلندی نازک محور ، سوزنی های دریچه . دارد قرار سوزنی به را گاز منبع از جریان راه تا خورد می پیچ ورودی محل به کنترل پیچ . است متصل . بندد خود باالی سنج جریان

. کند می جلوگیری محور این اطراف در گاز نشت از اش مهره با همراه گالند واشر• واشرهای و است شده ساخته پذیری تراکم ماده از که است واشری گالند واشر .روند می کار به نیز گازی منابع گاز نشت از جلوگیری برای گالند های مهره و گالند

است دار سوراخ فلزی ورقه از غباری و گرد فیلتر سنج جریان هر تحتانی قسمت در• در آنچه با جنبه این از سوزنی های دریچه درون از جریان عبور اساس . دارد قرار اطراف در گاز خطی سرعت گاز منبع عادی فشار در که دارد فرق دادیم شرح 2 فصل .رسد می ثابتی ماکزیمم مقدار به و شود می نزدیک صوت سرعت به کنترل محور در فشار کوچک تغییرات از و دارد بستگی کانال سطح به فقط جریان شدت نتیجه در

.شود نمی متأثر ، ها سنج جریان خروجی مثال جریان مسیر

14

است مزیتی هوشبران برای امر این• آن از پس که است معنی بدین زیرا با کردیم، تنظیم را کنترل پیچ که

مانند دیگری دستگاههای اتصال به مانلی تهویه یا کننده تبخیر

نمی تغییری گازها جریان خروجی، ممکن بوبین مکان که چند هر کنند، .کند تغییر اندکی است

ترتیب قرار گرفتن جریان سنج ها ها سنج جریان گرفتن قرار ترتیب دهد می نشان الف 9-3 دشکل چنانچه•

مرکزی سنج جریان اگر . باشد ساز مسئله تواند می هوشبری ماشین روی از که (چپ از) اکسیژنی مقدار ، کند نشت ها سنج جریان مجموعه مرکز یا

اکسید درصد نتیجه در و است ازت اکسید از بیش کند می نشت سوراخ این است ممکن و است نظر مورد مقدار از بیش رسد می بیمار به که ازت

. آورد وجود به حیاتی عوارض را ازت اکسید و اکسیژن های سنج جریان محل که است این حل راه یک•

شود می یافت شمالی آمریکای در ترتیبی چنین .(ب 9-3 شکل)کنیم عوض عادت ها سنج جریان کنونی ترتیب به هوشبران از بسیاری ، متاسفانه .

روی بنابراین .است نشده پذیرفته دنیا جای همه حل راه این اما ، اند کرده .(ج 9-3 شکل) شود می دیده دیگری حل راه هوشبری ماشینهای از بعضی

15

ریسک کاهش مقدار اکسیژن

به اکسیژن مقدار کاهش ریسک نباید شود می توصیه بیشتر ایمنی جهت• دست برای که کارهایی و ساز از یکی . باشد داشته وجود درصد 25 از کمتر های کنترل دکمه که است ای زنجیره رود، می کار به منظور این به یافتن دستگاه این در .کند می وصل هم به را ازت اکسید و اکسیژن سنج جریان می نیز اکسیژن کنترل دکمه کنیم، باز را ازت اکسید سنج جریان دریچه اگر

ازت اکسید که زمان هر رو این از و شود می باز اکسیژن دریچه و چرخد . یابد می جریان نیز اکسیژن ، یابد جریان

و ها کننده تبخیر به تواند می شود می خارج ها سنج جریان از که گازی• ها سنج جریان خروجی در فشار افزایش سبب امر این و برود تهویه دستگاه

به گاز ویسکوزیته و چگالی در که تغییری اثر بر فشار افزایش . شود می . گذارد می اثر ها سنج جریان بندی درجه بر آید، می وجود

در هم باز ، آوریم حساب به محیط فشار تا را گاز مجدد انبساط اگر حتی• . داشت خواهد وجود خطا اندکی دهد می نشان سنج جریان که عددی طوری و کنند می کنترل را خروجی جریان ها سنج جریان از برخی امروزه به فشارهایی در توانند می که اند شده بندی درجه و گرفته قرار فشار تحت در فشار کم نسبتا تغییرات اثر ترتیب بدین .کنند کار نیز بار چندین اندازه

. رسد می حداقل به خروجی قسمت

16

اندازه گیری شدت جریان گاز جریان گیرد، می اندازه را یان جر متغیر روزنه اصل اساس بر که ای وسیله دومین•

پره سوی به بیمار بازدم گازهای وسیله این در .(10-3شکل) است رایت سنج کند، دوران پره این که وقتی .دارند می وا دوران به را آن و روند می متحرکی خارج آن از توانند می گازها و شود می باز دستگاه قاعده در ای دایره شکافی .شوند

بر که ای عقربه و کرده مخالفت پرده دوران با آورد می وجود به مارپیچ فنر که نیرویی• تقریبا فنر نیروی . کند می ثبت مدرجی صفحه روی را پره حرکت است پره سر محور جریان که ثابتی فشار با تا کند می وارد اندکی ثابت فشار پره سطح بر و است ثابت افزایش قدر آن روزنه این اندازه . کند برابری دهد می عبور متغیر روزنه درون از را گاز مکان به پره شود ماکزیمم جریان که وقتی و است الزم گاز جریان برای که یابد می

می دهد می نشان عقربه که عددی کردن یادداشت از پس .رسد می خود ماکزیمم . برگرداند صفر به را آن ای دکمه دادن فشار با توان

17

ای استوانه سنج، جریان این دیگر نوع• جای به آن درون هوای و است شکل شکاف از دادیم، توضیح که ای دایره شکاف با .شود می خارج شکلی مستطیل مربع اساس بر نیز سنج جریان این این، وجود افراد برای .کند می کار متغیر روزنه اصل دقیقه در لیتر 500 تا 400 جریان حداکثر بالغ

آمفیزم به مبتال افراد در ولی است عادی .است دقیقه در لیتر 100 از کمتر

اندازه گیری شدت جریان گاز است این جریان بـا متناسب الکتریکی سیگنال آوردن بـدست بـرای متـداولی روش •

این جریان گیرنده اندازه واحد .کنیم استفاده (11-3شکل) نیوموتاکوگـراف از کـه منظم جریان گذرد می توری از که جریانی تا دارد زیاد قطر با توری ای پرده وسیله سبب بیمار تنفسی هوای جریان و کند می ایجاد مقاومت جریان برابر در توری .باشد سیگنال به را فشار تغییر که مبدلی .شود می توری طرف دو در کوچکی فشار افت

الکتریکی سیگنال و گیرد می اندازه را فشار تغییر این کند می تبدیل الکتریکی کند می توصیف را ای وسیله مبدل کلمه) .کرد ثبت و داد نمایش توان می را حاصل

.(کند می تبدیل دیگر نوع انرژی سیگنال به را انرژی نوعی از سیگنالی که آن با همزمان و بگیرد اندازه را بیمار تنفس در سریع تغییرات تواند می نیوموتاکوگراف•

به تنظیم جریان چون .آورد نمی وجود به تنفس برابر در محسوسی مقاومت می نیوموتاکوگراف که گازی دمای یا ترکیب در تغییر دارد بستگی سیال چسبندگی

درجه تواند می هوشبری گازهای افزودن مثال برای .گذارد می اثر آن دقت بر گذرد، . دهد تغییر را بندی

18

تغییر اثر بر دستگاه دقت که این برای• از برخی نرود، بین از گاز دمای

کردن روشن با را ها نیوموتاکوگراف می نگه ثابتی دمای در حرارتی المان شود می باعث همچنین امر این .دارند تجمع توری روی بازدم گاز آب بخار که

را جریان تنها نه نیوموتاگوگراف .نکند گیری انتگرال با بلکه گیرد می اندازه

می درونش از که جریان از الکترونیکی گیری اندازه را حجم تواند می گذرد .کند

اندازه گیری شدت جریان گاز هایی لوله آن در که دهد می نشان را نیوموتاکوگراف از دیگری نوع 12-3 شکل•

.هستند راستا هم سیال جریان با که است رفته کار به تیتوت های لوله به معروف از یک هر در سیال بنابراین .هستند متصل تفاضلی فشار مبدل به تیتوت های لوله در ها لوله این که فنی دستگاه بخش در سیال چند هر است ساکن تیتوت های لوله .باشد حرکت حال در است ممکن دارند قرار آن

وقتی که است فشاری از بیش دارد قرار سیال جریان جهت در که ای لوله در فشار• انرژی به حرکت حال در سیال جنبشی انرژی لوله در .کند نمی حرکت سیال

با جنبشی انرژی .دهد می افزایش را لوله درون فشار و شود می تبدیل پتانسیل .است متناسب فشار با پتانسیل انرژی و سیال سرعت مجذور

نتیجه در و جنبشی انرژی با دارد قرار سیال جریان جهت در که تیتوت لوله در فشار• امتداد در سیال جریان سرعت که این وجود با .است متناسب سیال سرعت مجذور جریان تیتوت های لوله از استفاده با توان می کند، می تغییر تنفسی دستگاه قطر

تغییر با که این بر مشروط گرفت اندازه گذرد می تنفسی دستگاه از که را سیالی با گیرند می اندازه قطر امتداد در ای نقطه در تیتوت های لوله که سرعتی جریان، . باشد متناسب گذرد می تنفسی دستگاه از که کلی جریان

19

های لوله که تنفسی دستگاه آداپتور• چنان اند گرفته قرار آن در پیتوت

را منظور این که است شده طراحی رابطه سرعت با جریان تا کند آورده بر

. کند پیدا

اندازه گیری شدت جریان گاز شکل که است جرمی سنج جریان دارد الکتریکی خروجی که دیگری وسیله•

ترمیستور از الکتریکی جریان .دهد می نمایش را آن از نوعی اصول 3-13 جریان .کند می تغییر دما با مقاومتش که گذرد می (الکترونیکی قطعه)

روی از شود گیری اندازه باید که گازی جریان و کند می گرم را ترمیستور داشتن نگه ثابت برای .برد می خود با را گرمایی انرژی و گذرد می ترمیستور

زیاد را الکتریکی جریان باید یابد افزایش گاز جریان چنانچه ترمیستور، دمای .برد خواهد خود با را بیشتری گرمایی انرژی یافته افزایش گاز جریان چون کرد

. است گاز جریان از معیاری الزم الکتریکی جریان بناراین

در سرد گاز چون گذارد، می تاثیر گیری اندازه فرایند بر نیز گاز جریان دمای• این جبران برای .گیرد می ترمیستور از را بیشتری گرمای گرم گاز با مقایسه

گیری اندازه برای که بگذرد ترمیستوری روی از گاز جریان که آن از پیش اثر .گیرند می اندازه دیگری ترمیستور با را گاز جریان دمای رود می کار به جریان

20

اندازه گیری شدت جریان مایع گیری اندازه نوع متداولترین رگی برون سیال اینفیوژن آهنگ گیری اندازه احتماال •

یا خون کیسه از قطرات افتادان فرو با چون باشد، هوشبری رشته در مایع جریان .کرد برآورد سرعت به را مایع جریان توان می سرم مجموعه

را اینفیوژن آهنگ آن روی از توان می که دارند معینی حجم قطرات این عالوه به• یا خون کیسه از قطرات عبور آهنگ در را قطره حجم باید منظور بدین .گرفت اندازه .کرد ضرب سرم بطوری

که کند می تعیین را ای قطره نهایی قطر که است عواملی از یکی سطحی کشش• قطره که وقتی .گیرد می شکل لوله انتهای در لوله، درون از مایع آرام عبور هنگام به

می برابری قطره داخل مایع بر وارد گرانشی نیرو با آن سطحی کشش گرفت، شکل بزرگ با این، وجود با .افتد فرو لوله انتهای از قطره که گذارد نمی نتیجه در و کند

از قطره بنابراین و شود می سطحی کشش از بیش سرانجام آن وزن قطره، شدن .افتد می فرو لوله انتهای

آهنگی و لوله شکل و اندازه مایع، سطحی کشش و چگالی به قطره نهایی حجم• و دما به دو هر سطحی کشش و چگالی .دارد بستگی جریان لوله درون از مایع که

اندازه به تغییراتی توان می نتیجه در و دارند بستگی تزریقی خون یا محلول ماهیت .داشت انتظار را شده برآورد جریان در گونه بدین و قطره حجم در درصد بیست

از که قطراتی شمردن با که اند دسترس در پمپهایی و اینفیوژن های کننده کنترل• لیکن .گیرند می اندازه را اینفیوژن آهنگ افتند، می فرو سرم مجموعه یا خون کیسه مجموعه . کند کنترل را اینفیوژن کامل دقت با که کرد اعتماد وسایل اینگونه به نباید (متر میلی هر در قطرات تعداد حسب بر) مختلف های بندی درجه با اینفیوژن های آن مناسب مجموعه خاصی پمپ برای که شود دقت باید و شوند می عرضه بازار به . کنند انتخاب را 21

اندازه گیری شدت جریان مایع اطاقک که دهد می نشان را اینفیوژن کننده کنترل مجموعه شمار قطره 14-3 شکل•

یا المپ که قرمز مادون تابش یا نور از ای باریکه . است داده جای خود در را ریز قطره به مقابل طرف در و گذرد می اطاقک درون از است کرده تولید نور گسیلنده دیود

شدت ، کند قطع را نور باریکه مسیر ای قطره که بار هر . تابد می نوری ساز آشکار تواند می کننده کنترل بنابراین یابد می کاهش رسد می ساز آشکار به که نوری ای شده تعیین پیش از مقدار روی را مایع جریان و بشمارد را ها قطره ریزش آهنگ .کند تنظیم

وارد کننده کنترل داخل بندی لوله از طولی بر ای میله که فشاری با تنظیمی چنین• می مسطح بندی لوله میله، حرکت با .گیرد می انجام کار خود طور به آورد، می . یابد می کاهش اینیفوژن آهنگ و افزایش مایع جریان برابر در مقاومت و شود

22

اندازه گیری شدت جریان مایع باید را شمارها قطره ، کند کار درست ای وسیله چنین که این برای•

می تشکیل آن در قطره که ای روزنه بین از نور باریکه که داد قرار چنان را ریز قطره اطاقک سوم یک باید مایع . بگذرد مایع سطح و شود

باریکه بتوانند قطرات تا بگیرد قرار قائم باید ریز قطره اطاقک .کند اشغال . کنند قطع را نور

اطاقک به مایع رساندن برای دادیم شرح اینک هم که دستگاهی در• . شود می استفاده گرانش نیروی از ریز قطه

در . کرد پمپ بیمار به را اینفیوژن سیال توان می نیز دیگری طریق به• بدقت توان می را آن جریان و کنند می مشخص را مایع حجم مورد این

نمی ببار داشت وجود شمارها قطره با که مشکالتی و کرد معلوم می اند شده پر نظر مورد داروی با که نیز را معمولی های سرنگ .آیند . کرد تزریق را سیال از دقیقی حجم و دارد قرار داری موتور درگیره توان

23

اندازه گیری شدت جریان مایع

اپیودها و پروپوفل مانند وریدی درون آور خواب داروهای معرفی دنبال به• در استفاده برای ای ویژه تزریق های پمپ رمیفنتانیل، و الفنتانیل مانند

.اند شده طراحی هوشبری

آنها از ها بخش در که استانداردی های دستگاه با ها پمپ این• برای) دارند سریعتری تزریقی آهنگ چون دارند فرق شود می استفاده

.(پروپوفول برای ساعت در لیتر میلی 1000 از بیش مثال

وسیله جلو در که دارند داری بارکد های کارت ها پمپ این از برخی• پمپ به را غلظت و دارو نوع و گیرد می جا کنترل های دکمه باالی با بیمار وزن و mg/kgmin حسب بر دارو دوز که همین .کند می اعالم به مناسب تزریق آهنگ شوند تنظیم دستگاه روی کنترل های دکمه متخصص که نیست الزم بنابراین .شود می محاسبه خودکار طور

.کند تجویز ساعت در لیتر میلی حسب بر را تزریق آهنگ هوشبری

24

اندازه گیری شدت جریان مایع تزریق های دستگاه رگی درون هوشبری برای تزریق های دستگاه ترین جدید•

ریز اساس بر که تزریقی وسایل این در . دارند نام (TCI) کنترلی هدف - شده استفاده دارو حرکت ای کوپه سه مدل از اند شده ساخته ها پردازنده TCI تزریقی های دستگاه .دارند عهده به را دارو حذف و توزیع که است و تعیین را جراحی محرک تراز و بیمار هر مناسب پروپوفلی هدف خون غلظت

. دارند می نگه ثابت لحظه هر

باالیی فشارهای به توانیم می آسانی به بریم می کار به سرنگ که وقتی• برای را رگی درون کنیوالی که وقتی نتیجه در و (1 فصل) یابیم دست

. دهیم خرج به خاصی دقت باید کنیم می جاسازی اینفیوژن پمپ با استفاده

اندازه گذرد می دستگاهی درون از که را سیالی جریان که باشد الزم اگر• از .کنند می کفایت کرنومتر یک و مدرج استوانه یک صورت این در بگیریم، برای هم و گازها برای هم توان می دارند متغیر روزنه که هایی سنج جریان .کرد استفاده مایعات

از که جریانی گیری اندازه برای توان می را ها سنج جریان اینگونه مثال، برای• در این، وجود با .برد بکار گذرد می ریه و قلب ماشین یا کلیه ماشین داخل های تکنیک گذرند می بدن گردشی سیستم از که هایی جریان مورد

سازی رقیق رنگ، سازی رقیق از جمله آن از که است الزم تری پیشرفته سنج جریان و صوتی ماوراء گیری اندازه گرمایی، سازی رقیق و ایزوتوپ

اصل ، خاص های تکنیک این بر عالوه . برد نام توان می الکترومغناطیسی 25 .است مهم بسیار نیز فیک

اندازه گیری شدت جریان مایع روی از آن از استفاده با توان می که دهند می نمایش را اصلی 15- 3 شکل مثال•

از را اکسیژن بیمار . گرفت اندازه را ریوی خون جریان ، ریه مصرفی اکسیژن مقدار مصرف آهنگ و کند می تنفس راث بندیک اسپایرومتر از سوداالیم کننده جذب طریق

می دقیقه در متر میلی 250 کند می رسم اسپایرومتر که نموداری روی از اکسیژن .شود

و گرفته را سیاهرگی خون نمونه ریوی سرخرگ یا راست بطن در واقع کاتتری از• .است شده لیتر میلی 150 بیمار خون از لیتر هر در اکسیژن محتوی و اند کرده آنالیز

گیری اندازه لیتر میلی 200 خون لیتر هر در سرخرگی خون نمونه اکسیژن غلظت اضافی اکسیژن لیتر میلی 50 مقدار ها ریه از عبور هنگام خون بنابراین . است شده باید بنابراین گیرند، می اکسیژن لیتر میلی 250 ها ریه دقیقه هر در چون .گیرد می حمل را اکسیژن از حجم این بتواند که بگذرد ها ریه از (50 250 =5) خون لیتر 5

.کند

26

اصل فیک

اندازه را خون جریان ها، ریه مصرفی اکسیژن از استفاده با مثال این در• اکسید دی مقدار روی از و برد کار به توان می را فیک اصل . ایم گرفته نمونه در کربن اکسید دی غلظت و کنند می دفع ها ریه که کربنی .آورد بدست را خون جریان سرخرگی، و سیاهرگی خون های

در که خونی جریان گیری اندازه برای توان می همچنین را فیک اصل• وارد اندام این به پیوسته طور به ای ماده آن با و است برقرار اندام هر ماده غلظت بتوان که این بر مشروط برد، کار به شود می خارج آن از یا : است چنین کلی فرمول .گرفت اندازه را

• اندام در خون جریان =( ماده خروج یا ورود آهنگ / سرخرگی و سیاهرگی خون در ماده غلظت اختالف)

•

27

اندازه گیری غیر تهاجمی خروجی قلب ، با استفاده از اصل

تفاضلی فیک برای اندازه گیری حذف دی اکسید کربن را فیک اصل اگر . برد بکار ، هستند وصل ونتیالتور به که بیمارانی در توان می را روش این•

:داریم ، بریم بکار قلب خروجی گیری اندازه برای

• 𝐻𝑒𝑎𝑟𝑡 𝑂𝑢𝑡𝑝𝑢𝑡 = 𝑉

𝑣−𝑎

v و سرخرگی کربن اکسید دی غلظتa و ها ریه از کربن اکسید دی حذف آهنگ 𝑉 که• .باشد می سیاهرگی کربن اکسید دی غلظت

می افزایش سرخرگی کربن اکسید دی غلظت شود، دمیده مجددا دمیده باز گاز چنانچه • بنابراین دارد، بستگی شده دمیده کربن اکسید دی غلظت به غلظت این چون .یابد

در دیگری و عادی تنفس مورد در یکی که نوشت توان می زیر شکل دو به را باال معادله . رود می بکار مجدد تنفس مورد

• 𝐻𝑒𝑎𝑟𝑡 𝑂𝑢𝑡𝑝𝑢𝑡 = V3

𝑉3−𝑎

• 𝐻𝑒𝑎𝑟𝑡 𝑂𝑢𝑡𝑝𝑢𝑡 = Vn

𝑉𝑛−𝑎

که مجدد تنفس حین در مخلوط سیاهرگی کربن اکسید دی غلظت که است شده معلوم• می نهایت در ، Vn = 3V چون نتیجه در و کند نمی تغییر زیاد کشد می طول ثانیه 50 : نوشت توان

• 𝐻𝑒𝑎𝑟𝑡 𝑂𝑢𝑡𝑝𝑢𝑡 = 𝑉

3 −V

n

𝑎𝑛−𝑎

3

تعیین را قلب خروجی توان می فیزیولوژیکی گیریهای اندازه کاربردن به با رابطه این از• . است رفته بکار آن در روش این که دهد می نشان را ای وسیله اصول 16-3 شکل .کرد

28

خروجی قلب شکل Y رابط و بیمار رابط بین است دریچه و حسگرها شامل که دستگاهی•

خودکار طور به بیمار بازدم و دم گازهای دقیقه سه هر .گیرد می قرار ونتیالتور می هدایت مجدد تنفس حلقه بـه ثانیه 50 مدت به مجدد تنفس دریچه بـا

: با است برابر ها ریه از کربن اکسید دی حذف آهنگ لحظه هر در .شوند = 𝑉 (دارد وجود بازدم جریان این در که کربن اکسید دی از کسری) (بازدم جرم)•

به مقداری تا شود می گیری میانگین تنفس دوره روی ضرب حاصل این• اکسید دی غلظت برآورد برای .دهیم می قرار باال فرمول در که آید دست می استفاده مدی و جزر پایان کربن اکسید دی غلظت از سرخرگی کربن .شود

مقداری کنیم استفاده دادیم شرح باال در که گونه آن فیک اصل از که وقتی• در که است جریانی از کسری تنها آید می دست به قلب خروجی برای که

به بنابراین .ریوی های مویرگ خون جریان یعنی دارد، شرکت گازی تبادل که مقداری با را مقدار این تا کند برآورد را انحرافی جریان که داریم نیاز روشی غلظت از مقداری منظور بدین .کنیم جمع آید می دست به گیری اندازه

می وارد دستگاه به اپراتور را آن که گیریم می نظر در را ای دمیده اکسیژن اکسیژن روش بـه که اکسیژنی اشباع با را انتظار قابل اکسیژن اشباع و کند

. کنیم می مقایسه ، شود می گیری اندازه پالس سنجی

29

خروجی قلب

30

31