Η θέση του εμβολίου Vaxigrip –tetra στον αντι-γριπικό εμβολιασμό

Ιωάννα Τσιαούση

MD, Γυναικολόγος –Μαιευτήρας MSc MBA, E&B Athens

Medical Director Sanofi Pasteur / ΒΙΑΝΕΞ

Η γρίπη είναι μία Συχνή και πολύ σοβαρή νόσος για τη Δημόσια Υγεία

3 έως 5 εκατομμύρια περιστατικά σοβαρής νόσου • 3-5 εκατομμύρια περιστατικά σοβαρής γρίπης στον κόσμο ανά έτος 2

1) WHO 2) Ryan, J. et al. Vaccine 2006. 24(47-48):6812–6822

250,000 έως 500,000 ΘΑΝΑΤΟΙ ΑΝΑ ΕΤΟΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ 1

• >170,000 Θάνατοι ανά έτος στην ΕΕ 2

Ετήσια επιδημιολογικά δεδομένα 1

• 5%-10% σε ενήλικες • 20%-30% σε παιδιά

Θεραπευτικές ενδείξεις Ευρωπαϊκή έγκριση Ιούνιος 2019

Το VaxigripTetra ενδείκνυται για πρόληψη από τη γρίπη που οφείλεται στους δύο υπότυπους του ιού της γρίπης τύπου Α και τους δύο Β τύπους του ιού της γρίπης που περιέχονται στο εμβόλιο για:

- ενεργητική ανοσοποίηση ενηλίκων, συμπεριλαμβανομένων των εγκύων γυναικών και παιδιών ηλικίας από 6 μηνών και μεγαλύτερα.

- παθητική ανοσοποίηση του βρέφους από τη γέννησή τους μέχρι και την ηλικία των 6 μηνών μετά τον εμβολιασμό των εγκύων γυναικών Η χρήση του VaxigripTetra θα πρέπει να βασίζεται σε επίσημες συστάσεις.

1. Εμβόλιο VaxigripTetra®. Περίληψη των Χαρακτηριστικών του Προϊόντος. Σεπτέμβριος 2019

Εμβολιασμός παιδιών από 6 μηνών

Επίσημες ενδείξεις Vaxigrip Τetra (SPC)

• Παιδιατρικός πληθυσμός - Παιδιά ηλικίας από 6 μηνών έως 17 ετών: μία δόση 0,5 ml. Σε παιδιά μικρότερα από 9 ετών που δεν έχουν προηγουμένως εμβολιασθεί, πρέπει να χορηγείται μια δεύτερη δόση 0,5 ml μετά από τουλάχιστον 4 εβδομάδες.

Εμβόλιο Vaxigrip Tetra. Περίληψη των Χαρακτηριστικών του Προϊόντος. Σεπτέμβριος 2019

Εθνικό Πρόγραμμα εμβολιασμών Παιδιών & Εφήβων 2019

• Χορηγείται σε άτομα ≥6 μηνών που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου

• Βρέφη και παιδιά ηλικίας <9 ετών τα οποία εμβολιάζονται για πρώτη φορά ή εκείνα <9 ετών που στο παρελθόν είχαν λάβει μόνο 1 δόση εμβολίου γρίπης χρειάζονται 2 δόσεις αντιγριπικού εμβολίου με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 28 ημερών.

• Σε βρέφη ηλικίας ≥6 μηνών, χορηγούνται 0,5 ml (ολόκληρη η δόση) τετραδύναμου αντιγριπικού εμβολίου σύμφωνα με το φύλλο οδηγιών.

« Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών & Εφήβων 2019», Αρ. Πρωτ. Δ1α/Γ.Π.οικ.48177, Αθήνα, 25 /6/2019

Αντιγριπικός εμβολιασμός στην κύηση Η ιδέα της παθητικής ανοσοποίησης

Θεραπευτικές ενδείξεις

Το VaxigripTetra ενδείκνυται για πρόληψη από τη γρίπη για:

• ενεργητική ανοσοποίηση ενηλίκων, συμπεριλαμβανομένων των εγκύων γυναικών και παιδιών ηλικίας από 6 μηνών και μεγαλύτερα.

• παθητική ανοσοποίηση του βρέφους από τη γέννησή τους μέχρι και την ηλικία των 6 μηνών μετά τον εμβολιασμό των εγκύων γυναικών

Η χρήση του VaxigripTetra θα πρέπει να βασίζεται σε επίσημες συστάσεις.

Επίσημες Συστάσεις

• Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού Ενηλίκων 2018

Συστήνεται ο εμβολιασμός σε έγκυες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωίδες, θηλάζουσες.

«Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2018 - 2019» Αρ. Πρωτ. Γ1α/Γ.Π.οικ.66202 - Αθήνα, 5/9/2018

Εμβόλιο Vaxigrip Tetra. Περίληψη των Χαρακτηριστικών του Προϊόντος. Σεπτέμβριος 2019

Αντιγριπικός εμβολιασμός στην κύηση Η ιδέα της παθητικής ανοσοποίησης

1. Ο εμβολιασμός στην κύηση ενδείκνυται για την προστασία της ίδιας της μητέρας αλλά και του βρέφους < 6 μηνών

2. Τα βρέφη <6 μηνών δεν δύναται να εμβολιασθούν με κανένα εμβόλιο γρίπης πριν την ηλικία των 6 μηνών

3. Παράλληλα η νόσηση από γρίπη σε αυτή την μικρή ηλικία συνοδεύεται με υψηλή νόσηση και υψηλό κίνδυνο επιπλοκών

WHO 2009 :η κύηση αποτελεί 1η προτεραιότητα για εμβολιασμό με εμβόλιο γρίπης

• Center of Disease Control

• ACIP

• World Health Organization

• Πλήθος επιστημονικών Γυναικολογικών εταιριών σε Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο επίπεδο (Guidelines and Recommendation)

• National Vaccination Calendar

• Από ιστορικά επιδημιολογικά δεδομένα από ΗΠΑ, Δανία, Σουηδία και Νορβηγία εντοπίσθηκε αυξημένος κίνδυνος αποβολών 1ου τριμήνου από γρίπη

• Στην πανδημία του 1918, οι γεννήσεις μειώθηκαν κατακόρυφα κατά 5% -

15% κάτω από βασικό επίπεδο γεννήσεων (P <0.05).

• Οι χαμένες γεννήσεις ήταν αποτέλεσμα αυξημένων αποβολών 1ου

τριμήνου • Αναλογία :1/10 γυναίκες που ήταν σε κύηση στη διάρκεια της πανδημίας

Επιπλοκές στην κύηση από νόσηση γρίπης

• Οι μελέτες δείχνουν αρνητική επίδραση στην εμβρυική ανάπτυξη

• Ο ιός της γρίπης σπάνια μπορεί να διέλθει από τον αιματοπλακουντιακό

φραγμό -Οι αρνητικές επιδράσεις οφείλονται σε μηχανισμό φλεγμονής από τη λοίμωξη

• Οι αναπνευστικές λοιμώξεις ,ειδικά η πνευμονία σχετίζεται με χαμηλό βάρος γέννησης -Αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού • Η ίδια η Αναπνευστική λοίμωξη σχετίζεται με 4πλάσια αύξηση συχνότητας

πρόωρου τοκετού

• 2.5-φορές αύξηση του εμβρυικού stress και 4πλάσια αύξηση πιθανότητας Καισαρικής τομής

Επίδραση της λοίμωξης στην έκβαση της κύησης

Δεν υπάρχουν σήμερα εμβόλια γρίπης που να ενδείκνυνται για παιδιά < 6 μηνών

Περίοδος με τη μεγαλύτερη

μολυσματικότητα γρίπης

Μπορεί να αξιοποιηθεί το ανοσοποιητικό σύστημα κατά τη διάρκεια της κύησης ?

• IgG μητρικά αντισώματα μεταφέρονται ενεργά δια μέσου πλακούντα από τη μάνα στο έμβρυο, προσφέροντας παθητική ανοσοποίηση έναντι λοιμώξεων σε παιδιά έως 6 μηνών

Αυξημένος κίνδυνος γρίπης και στα νεογέννητα

Englund JA. The influence of maternal immunization on infant immune

responses. J Comp Pathol 2007; 137: S16–S19

Στόχος της ανοσοποίησης της κύησης

• Προστασία της εγκύου • Προστασία του εμβρύου • Προστασία των βρεφών από λοιμώξεις που δύναται

να αποβούν θανατηφόρες τους πρώτους μήνες ζωής

Omer SB. Maternal immunization. N Engl J Med 2017;376:1256–67.

Διαπλακουντιακή μεταφορά IgG

Jennewein MF, et al. Semin Immunopathol 2017;39:605–13

Μητρική πλευρά Εμβρυική πλευρά

Επιλεκτική μεταφορά : • Υποκατηγορία IgG1 > 4 > 3 > 2

Αντισώματα & ανοσολογικά σύμπλοκα :

• Ανοσία έναντι τοξινών και παθογόνων

• Ανοχή σε αλλογόνα

• Ανάπτυξη του ανοσολογικού συστήματος

IgG, immunoglobulin G 13

Ο εμβολιασμός για τη γρίπη των εγκύων γυναικών αυξάνει τις πιθανότητες για υγιή βρέφη

• Μεγάλη Καναδική μελέτη που περιλάμβανε 55.570 γυναίκες που γέννησαν την περίοδο 2009-2010 που υπήρξε η πανδημία της γρίπης διερεύνησε την επίδραση του εμβολιασμού στα παιδιά τους.

• 42% των γυναικών αυτών εμβολιάστηκαν κατά του H1N1 κατά το δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.

• Οι γυναίκες που εμβολιάστηκαν για γρίπη είχαν χαμηλότερα ποσοστά να γεννήσουν παιδιά χαμηλού βάρους γέννησης, χαμηλότερα ποσοστά πρόωρου τοκετού και εμβρυικής θνησιμότητας σε σύγκριση με τις μη εμβολιασμένες.

• Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο εμβολιασμός κατά της γρίπης στη διάρκεια της πανδημίας της γρίπης σχετίστηκε με τη γέννηση περισσότερων υγιών παιδιών.

Η γρίπη στην Ελλάδα

Από την εβδομάδα 40/2018 έως και την εβδομάδα 20/2019 (13–19 Μαϊου 2019) καταγράφηκαν 388 σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης, εκ των οποίων τα 374 νοσηλεύτηκαν σε Μ.Ε.Θ. Εξ' αυτών των κρουσμάτων τα μη εμβολιασμένα ήταν το 85%. Το ίδιο χρονικό διάστημα καταγράφηκαν συνολικά 154 θάνατοι από εργαστηριακά

επιβεβαιωμένη γρίπη. Οι 140 θάνατοι αφορούσαν σε ασθενείς που νοσηλεύτηκαν σε Μ.Ε.Θ και 14 σε

ασθενείς χωρίς νοσηλεία σε Μ.Ε.Θ

Εκτίμηση αριθμού κρουσμάτων γριπώδους συνδρομής ανά 1.000 επισκέψεις, κατά εβδομάδα.

Σύνολο χώρας, περίοδοι γρίπης: 2017-2018, 2018-2019.

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΉ ΕΙΚΌΝΑ ΓΡΙΠΗΣ

Clinical samples 3.756

Isolated strains 1.101 (29%)

Influenza virus type Α A(H1N1)pdm09

A(H3N2)

1.087 (98,7%) 73,5%

26,5%

Influenza virus type Β 14 (1,3%)

Αντιγριπικά εμβόλια που συνταγογραφήθηκαν ανά μήνα, σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. 2017 – 2018 -2019

71786

946179

381076

90527

43351 29016 73325

972840

388713

92185 44192

29583

0

200000

400000

600000

800000

1000000

1200000

Sep.17 Okt.17 Nov.17 Dez.17 Jän.18 Feb.18

Πλήθος ασφ/νων

Πλήθος συνταγογραφημένων αντιγριππικών

Αριθ

μός Ε

μβολ

ίων

Πηγή: ΗΔΙΚΑ

Περίοδος 2017-18 2016-17 2015-16

Σύνολο συνταγογραφημένων

εμβολίων

1.600.838 1.133.062 924.073

Σύνολο ασφαλισμένων 1.561.935

Σύνολο εκτελεσμένων συνταγών

1.502.221

2019 1,928,361

1056655

3058 10888 30211 32827 25232 5159 30365 1530 784 36925

209946

919

58123

1569

82063

14448 136

0

200000

400000

600000

800000

1000000

1200000

Αριθ

μός Ε

μβολ

ίων

Αντιγριπικά εμβόλια που συνταγογραφήθηκαν ανά ομάδα αυξημένου κινδύνου, σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης

Πηγή: ΗΔΙΚΑ

Εμβολιαστική κάλυψη ΕΥ

Πότε πρέπει να ξεκινάει ο αντιγριπικός εμβολιασμός και πόσο διαρκεί η ανοσοποίηση;

Συνυπολογίζονται 3 παράγοντες: 1. Ο χρόνος έναρξης του επιδημικού κύματος της εποχικής γρίπης δε μπορεί να προβλεφθεί με

ακρίβεια. 2. Η επιδημική αιχμή δεν μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια ,καθώς τα τελευταία 10 χρόνια

μετακινείται συνεχώς πιο πίσω. 3. Η διάρκεια παραγωγής ανοσολογικής απάντησης και η διάρκεια ανοσίας.

Το 2018-19 στην Ευρώπη η αιχμή της Γρίπης ήταν τον Φεβρουάριο (5th week)

ECDC-Flunews

Στην Ευρώπη στις 5 μεγάλες χώρες η αιχμή της Γρίπης εμφανίζεται αργότερα κάθε χρόνο που περνάει

Source: WHO FluNet database for July 1996 to June 2016.

Caini et al. https://www.eurosurveillance.org/content/10.2807/1560-7917.ES.2018.23.1.17-00302

Country Temporal shift of the Epidemic peak from 2006 to 2016 (Cumulative average #days)

France 1.77 x 10= 17.7 (18 days)

Germany 0.95 x 10=9.5 (10 days)

Italy 0.82 x 10= 8.2 (8 days)

Spain 2.78 x 10= 27.8 (28 days)

United Kingdom

2.26x 10= 22.6 (23 days)

Πως κινείται η ανοσία μετά τον εμβολιασμό

Ferdinands JM et al. Clin Infect Dis. 2017;64(5):544–550. Link

Ανάγκη να εμβολιάσουμε αργότερα –πιο κοντά στην επιδημιολογική αιχμή

Μια ιδανική ανοσολογική απάντηση στον εμβολιασμό απαιτεί 2 έως 4 εβδομάδες

Συστήνεται από τον WHO να είμαστε προετοιμασμένοι για αργότερη έναρξη εμβολιασμού κατά 2-4 εβδομάδες

2019: Η μετακίνηση της αιχμής οδήγησε στη μετακίνηση της ημερομηνίας έκδοσης συστάσεων σύνθεσης των αντιγριπικών εμβολίων από τν WHO

https://www.who.int/influenza/vaccines/virus/recommendations/201902_qanda_recommendation_ah3n2.pdf?ua=1

https://www.ifpma.org/wp-content/uploads/2019/03/IFPMA-IVS-H3N2-NH2019-2020-Statement-VF.pdf

Ρόλος του Φαρμακοποιού στον αντιγριπικό εμβολιασμό

1. Θεσμοθέτηση ρόλου Φαρμακοποιών στον αντιγριπικό εμβολιασμό. Υπουργική Απόφαση & τρόπος πιστοποίησης. Υπουργική Απόφαση. Γ5α/ Γ.Π. οικ. 49734 (ΦΕΚ Β΄ 2811/ 4.7.2019)

2. Στενή και δια βίου σχέση με τον ασθενή

3. Καλύτερη προσβασιμότητα

4. Εμπιστοσύνη λόγω χρόνιας σχέσης και στήριξης του ασθενή με πολλαπλούς τρόπους

5. Δυνατότητα συμβουλευτικής και ευαισθητοποίησης

Η σημασία της επάρκειας του αντιγριπικού εμβολίου

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΗΓΕΤΗ

ΣΤΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΝΤΙΓΡΙΠΙΚΩΝ

ΕΜΒΟΛΙΩΝ

ΠΛΑΝΟ

ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ

&

ΠΡΟΛΗΨΗΣ

ΕΛΛΕΙΨΕΩΝ

ΑΝΟΙΧΤΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΜΕ ΑΡΧΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

&

ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥΣ - ΕΠ.ΥΓΕΙΑΣ

Η προσπάθεια που κατά βάλλει κάθε χρόνο η ΒΙΑΝΕΞ για τον αντιγριπικό εμβολιασμό

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ

ΕΜΒΟΛΙΩΝ ΕΙΝΑΙ

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΟΛΥΠΛΟΚΗ

Ένα σύνθετο ταξίδι σε ένα περιβάλλον με πολλούς & ιδιαίτερους ρυθμιστικούς κανονισμούς

1. Τα εμβόλια είναι εξελιγμένα βιολογικά προϊόντα

2. Πολύπλοκη διαδικασία παραγωγής με ιδιαίτερα χρονοβόρους κύκλους παραγωγής

3. Απαιτήσεις περίπλοκου εξοπλισμού και διαδικασιών για την εξασφάλιση σταθερής ποιότητας προϊόντων

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΕΜΒΟΛΙΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΟΛΥΠΛΟΚΗ

Κάθε χρόνο δημιουργούνται σημαντικές ελλείψεις αλλά και σημαντικές επιστροφές αντιγριπικών εμβολίων.

1. Δύσκολη και πολύπλοκη παραγωγική διαδικασία

2. Σύνθετη διαδικασία διασφάλισης επάρκειας εκατομμυρίων εμβολίων που διατίθενται

σε σύντομο διάστημα στον πληθυσμό. Σε κάποιες περιπτώσεις η παραγωγή δεν μπορεί αυτόματα να ακολουθήσει την αυξανόμενη ζήτηση.

3. Ο ρόλος του Φαρμακοποιού στην Ορθολογική χρήση των αντιγριπικών εμβολίων είναι κριτικής σημασίας.

Η ΒΙΑΝΕΞ καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών της χώρας για αντιγριπικό εμβόλιο, εδώ και χρόνια.

Παροχή Εμβολίων Γρίπης Μια παγκόσμια πρόκληση που απαιτεί

συνεργασία μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ