گفتارھایی در فلسفھ تئوریھای سازمان دولتی

الوانی و دانایی فرد

گفتارھایی در فلسفھ تئوریھای گفتارھایی در فلسفھ تئوریھای سازمان دولتیسازمان دولتی

الوانی و دانایی فرد الوانی و دانایی فرد

مبانی نظری مبانی نظری

اھداف این فصلاھداف این فصل

آشنایی با مــــفاھیم بنیادی

و ارتباط آنھا با مدیریـــــــــــت دولتی

آشنایی با مــــفاھیم بنیادی آشنایی با مــــفاھیم بنیادی

و و ارتباط آنھا با مدیریـــــــــــت دولتی ارتباط آنھا با مدیریـــــــــــت دولتی

nn تکنولوژی و آینده تکنولوژی و آینده technology and the futuretechnology and the futurenn تصمیم گیری مبتنی بر اجماع تصمیم گیری مبتنی بر اجماع consensual decision makingconsensual decision makingnn محیط محیط –– رابطھ سازمان رابطھ سازمان organizational organizational ––environment interfaceenvironment interfacenn معیارھای عملکرد سازمانی معیارھای عملکرد سازمانی organization performance measuresorganization performance measuresnn حاکمیت سازمانی حاکمیت سازمانی organizational governanceorganizational governancenn پیوند فرد و سازمان پیوند فرد و سازمان integration of the individual and the organizationintegration of the individual and the organizationnnتعقل گرایی تعقل گرایی rationalityrationalitynnشناخت شناسی شناخت شناسی EpistomologyEpistomologynn جھت گیریھای ارزشی جھت گیریھای ارزشی value orientationsvalue orientationsnn ارزشھا ارزشھا valuesvaluesnn ھنجارھا ھنجارھا normsnormsnn پارادایم ھا پارادایم ھا paradigmsparadigms

ما بھ بررسی این مفاھیم می پردازیم ما بھ بررسی این مفاھیم می پردازیم

پارادایمپارادایم

:کوھن پارادیم ھا موقعیت خود را از آنجا بدست می آورند کھ نســـــبت بھ نظریات رقیب در حل مسائل راه چـــاره ھایی ارائھ می دھند کــھ

بھ ھر حـــــــــــــــال .کاربران آنھا را زیرکانھ تشخیص می دھــند موفق تر بودن بھ معنای توفیق کامل در حل یک مسالھ واحد یا

. موفقیت در حل تعداد بی شماری از مسائل نیست

::کوھن کوھن پارادیم ھا موقعیت خود را از آنجا بدست می آورند کھ نســـــبت بھ پارادیم ھا موقعیت خود را از آنجا بدست می آورند کھ نســـــبت بھ نظریات رقیب در حل مسائل راه چـــاره ھایی ارائھ می دھند کــھ نظریات رقیب در حل مسائل راه چـــاره ھایی ارائھ می دھند کــھ

بھ ھر حـــــــــــــــال بھ ھر حـــــــــــــــال ..کاربران آنھا را زیرکانھ تشخیص می دھــند کاربران آنھا را زیرکانھ تشخیص می دھــند موفق تر بودن بھ معنای توفیق کامل در حل یک مسالھ واحد یا موفق تر بودن بھ معنای توفیق کامل در حل یک مسالھ واحد یا

. . موفقیت در حل تعداد بی شماری از مسائل نیست موفقیت در حل تعداد بی شماری از مسائل نیست

: : کوھنکوھن

بھ نظر می رسد در غیاب یـــــــــک پارادایم یا نبــــــــــود راه کـارھای جایگزین برای یک پارادایم،ھمھ واقعیاتی کھ می تواند بھ ایجاد و توسعھ یک علم خاص مربوط شــود بطور مــــساوی

نتیجًا جمع .از اھمـــــیت برخوردار بوده و مرتبط می باشـــــــند آوری اطــــــالعات بدین صورت بیشتر شبیھ یـــــــــــک فعالیت تصــــادفی می باشد تا آنکھ فعالیتی در جھت توسعھ دانش آتی

. بشمار آید

بھ نظر می رسد در غیاب یـــــــــک پارادایم یا نبــــــــــود راه بھ نظر می رسد در غیاب یـــــــــک پارادایم یا نبــــــــــود راه کـارھای جایگزین برای یک پارادایم،ھمھ واقعیاتی کھ می تواند کـارھای جایگزین برای یک پارادایم،ھمھ واقعیاتی کھ می تواند بھ ایجاد و توسعھ یک علم خاص مربوط شــود بطور مــــساوی بھ ایجاد و توسعھ یک علم خاص مربوط شــود بطور مــــساوی

نتیجًا جمع نتیجًا جمع ..از اھمـــــیت برخوردار بوده و مرتبط می باشـــــــند از اھمـــــیت برخوردار بوده و مرتبط می باشـــــــند آوری اطــــــالعات بدین صورت بیشتر شبیھ یـــــــــــک فعالیت آوری اطــــــالعات بدین صورت بیشتر شبیھ یـــــــــــک فعالیت تصــــادفی می باشد تا آنکھ فعالیتی در جھت توسعھ دانش آتی تصــــادفی می باشد تا آنکھ فعالیتی در جھت توسعھ دانش آتی

. . بشمار آیدبشمار آید

مطالعھ و عمل مدیریت دولتی ما را بھ دو مفـــــــــــھوم : مـــھم می رساند

ھنجارھا ارزشھا

مطالعھ و عمل مدیریت دولتی ما را بھ دو مفـــــــــــھوم مطالعھ و عمل مدیریت دولتی ما را بھ دو مفـــــــــــھوم : : مـــھم می رساندمـــھم می رساند

ھنجارھا ھنجارھا ارزشھا ارزشھا

ارزش ھاارزش ھا

سازمانھا : بھ طور مثال مدیریت دولتی نــــــوین می گوید . باید کمتر بوروکراتیک و بیشتر مشتری مدار باشند

)دستور تجویزی( آنھایی کھ از رویکرد اقتصــــــــــادی در خط مـــشی عمومی حمایت می کننـــــــــد معتقدند با مشوقھــای پولی افــراد رو

آنھا ھم واقعیـــــــــــت را از دیدگــــــاه -بر مـــی انگیزانـــندخود توصیف می کنـــــند و ھم الگوھای خاصی برای رفـتار

) دستورتلویحی. (تجویز می کنند

سازمانھا سازمانھا : : بھ طور مثال مدیریت دولتی نــــــوین می گوید بھ طور مثال مدیریت دولتی نــــــوین می گوید . . باید کمتر بوروکراتیک و بیشتر مشتری مدار باشندباید کمتر بوروکراتیک و بیشتر مشتری مدار باشند

))دستور تجویزیدستور تجویزی(( آنھایی کھ از رویکرد اقتصــــــــــادی در خط مـــشی عمومی آنھایی کھ از رویکرد اقتصــــــــــادی در خط مـــشی عمومی حمایت می کننـــــــــد معتقدند با مشوقھــای پولی افــراد رو حمایت می کننـــــــــد معتقدند با مشوقھــای پولی افــراد رو

آنھا ھم واقعیـــــــــــت را از دیدگــــــاه آنھا ھم واقعیـــــــــــت را از دیدگــــــاه --بر مـــی انگیزانـــندبر مـــی انگیزانـــندخود توصیف می کنـــــند و ھم الگوھای خاصی برای رفـتار خود توصیف می کنـــــند و ھم الگوھای خاصی برای رفـتار

) ) دستورتلویحیدستورتلویحی. (. (تجویز می کنندتجویز می کنند

چھار رویکرد نسبت بھ ارزشھای انسانی چھار رویکرد نسبت بھ ارزشھای انسانی

Subjectivism ذھنی گرایی

Biosocialism اجتماعی– زیستی

Biopolitics اثبات گرایی منطقی

Intersubjectivity رویکرد بین االذھانی

SubjectivismSubjectivism ذھنی گرایی ذھنی گرایی

BiosocialismBiosocialism اجتماعی اجتماعی–– زیستی زیستی

BiopoliticsBiopolitics اثبات گرایی منطقی اثبات گرایی منطقی

IntersubjectivityIntersubjectivity رویکرد بین االذھانی رویکرد بین االذھانی

ذھنی گرایی ذھنی گرایی

بوسیلھ تفاسیر و تعابیر شخص، توصیف و مشخص می شود

عدم تعمیم در تحلیل ھا

بوسیلھ تفاسیر و تعابیر شخص، توصیف و مشخص می شود بوسیلھ تفاسیر و تعابیر شخص، توصیف و مشخص می شود

عدم تعمیم در تحلیل ھا عدم تعمیم در تحلیل ھا

اجتماعی اجتماعی --زیستی زیستی

اجتماعی بھ وجود –ارزشھا در اثر واکنش ھای زیستی می آیند

مشارکت انسان جزیی است بھ مشارکت انسان نیاز ندارد

اجتماعی بھ وجود اجتماعی بھ وجود ––ارزشھا در اثر واکنش ھای زیستی ارزشھا در اثر واکنش ھای زیستی می آیندمی آیند

مشارکت انسان جزیی استمشارکت انسان جزیی است بھ مشارکت انسان نیاز ندارد بھ مشارکت انسان نیاز ندارد

اثبات گرایی منطقی اثبات گرایی منطقی

ارزشھا بھ عنوان واقعیات اجتماعی ھستند کھ در قالب عینی ارزشھا بھ عنوان واقعیات اجتماعی ھستند کھ در قالب عینی . . تشریح می شوند تشریح می شوند

قی قی تجربھ گرایی اثبات گرایی منط تجربھ گرایی اثبات گرایی منط

:تجربھ گرایی و اثبات گرایی منطقی

ذھن ابزاری منفعل است کھ اثرات حسی محیط بر آن اثر . می گذارد

::تجربھ گرایی و اثبات گرایی منطقیتجربھ گرایی و اثبات گرایی منطقی

ذھن ابزاری منفعل است کھ اثرات حسی محیط بر آن اثر ذھن ابزاری منفعل است کھ اثرات حسی محیط بر آن اثر . . می گذاردمی گذارد

:بلونھ و نایگرو

فرآیند شکل گیری ارزش بوسیلھ افراد اســــــــت ولی ارزش ھا از طریق فرآیندھای مختلف جامعھ پذیری بر

.آنھا تحمیل می شود

::بلونھ و نایگرو بلونھ و نایگرو

فرآیند شکل گیری ارزش بوسیلھ افراد اســــــــت ولی فرآیند شکل گیری ارزش بوسیلھ افراد اســــــــت ولی ارزش ھا از طریق فرآیندھای مختلف جامعھ پذیری بر ارزش ھا از طریق فرآیندھای مختلف جامعھ پذیری بر

..آنھا تحمیل می شودآنھا تحمیل می شود

رویکرد بین االذھانی رویکرد بین االذھانی

معانی مشترک بین افراد

فرآیند تعامل اجتماعی کھ فرد بھ نتیجھارزش ھا بھ عنوان . طور فعال در خلق ارزشھا مشارکت دارد

معانی مشترک بین افرادمعانی مشترک بین افراد

فرآیند تعامل اجتماعی کھ فرد بھ فرآیند تعامل اجتماعی کھ فرد بھ نتیجھنتیجھارزش ھا بھ عنوان ارزش ھا بھ عنوان . . طور فعال در خلق ارزشھا مشارکت دارد طور فعال در خلق ارزشھا مشارکت دارد

:ریچارد مینز

آنچھ برای خود یا جامعھ معنی دار است تعیین کنیم تعبیراز واقعیت

چھ چیزی معنا دار است موضوع ارزشھای انسانی

::ریچارد مینز ریچارد مینز

آنچھ برای خود یا جامعھ معنی دار است تعیین کنیم آنچھ برای خود یا جامعھ معنی دار است تعیین کنیم تعبیراز واقعیت تعبیراز واقعیت

چھ چیزی معنا دار است چھ چیزی معنا دار است موضوع ارزشھای انسانی موضوع ارزشھای انسانی

:شوتز انسان در یک جھـان بیــــــــــــن االذھانی زندگی می کند، زیرا در وھلھ نخست، جـــــــــھانِ زندگیِ روزمره یک جھانِ پر معنا برای اوست، یعنی باید بھ منظور یافتن معانی خود در درون آن بھ تفسیر

. روی آورد و با آن کنار بیاید

::شوتزشوتز انسان در یک جھـان بیــــــــــــن االذھانی زندگی انسان در یک جھـان بیــــــــــــن االذھانی زندگی می کند، زیرا در وھلھ نخست، جـــــــــھانِ زندگیِ می کند، زیرا در وھلھ نخست، جـــــــــھانِ زندگیِ روزمره یک جھانِ پر معنا برای اوست، یعنی باید روزمره یک جھانِ پر معنا برای اوست، یعنی باید بھ منظور یافتن معانی خود در درون آن بھ تفسیر بھ منظور یافتن معانی خود در درون آن بھ تفسیر

. . روی آورد و با آن کنار بیاید روی آورد و با آن کنار بیاید

معرفت شناسی معرفت شناسی

چھ چیزی واقعیت است و چھ چیزی معنا دار

بستگی بھ فرآیند کسب دانش دارد

چھ چیزی واقعیت است و چھ چیزی معنا دار چھ چیزی واقعیت است و چھ چیزی معنا دار

بستگی بھ فرآیند کسب دانش دارد بستگی بھ فرآیند کسب دانش دارد

:در معرفت شناسی بھ

محدوده ای از ادرک محدوده ای از ادرک بن بست ھابن بست ھا

تشخیص موانعتشخیص موانعتشخیص اینکھ چھ چیزی ارزش دانستن داردتشخیص اینکھ چھ چیزی ارزش دانستن دارد

یافتن ابزار موثریافتن ابزار موثرعمل کردن با ابزارعمل کردن با ابزار

تحقیقات در علوم اجتماعی عقالیی و اثبات .گرا است

تحقیقات در علوم اجتماعی عقالیی و اثبات تحقیقات در علوم اجتماعی عقالیی و اثبات ..گرا استگرا است

عقالنیت عقالنیت

در زمان ارسطو

عقالنیت اشاره بھ رفتار اخالقی دارد

در زمان ارسطو

عقالنیت اشاره بھ رفتار اخالقی دارد

: در زمان معاصر

عقالنیت بھ عنوان رفتاری کھ در پی حداکثر کردن .ارزش است

: در زمان معاصر

عقالنیت بھ عنوان رفتاری کھ در پی حداکثر کردن .ارزش است

: راموس تعریف عقالنیت بھ صورت رفتار بھ عنوان رفتار حداکثر کننده ارزش، بســتھ بھ ارزشی کھ فرد در تالش برای تحقق آن است،

.رفتار درست و نادرست را می توان عقالنیت نامید

از نظر راموس این تعریف ھم می تواند مفـــھوم رفتار حداکثر .کردن ارزش را داشتھ باشد

: : راموس راموس تعریف عقالنیت بھ صورت رفتار بھ عنوان رفتار حداکثر کننده تعریف عقالنیت بھ صورت رفتار بھ عنوان رفتار حداکثر کننده ارزش، بســتھ بھ ارزشی کھ فرد در تالش برای تحقق آن است، ارزش، بســتھ بھ ارزشی کھ فرد در تالش برای تحقق آن است،

..رفتار درست و نادرست را می توان عقالنیت نامید رفتار درست و نادرست را می توان عقالنیت نامید

از نظر راموس این تعریف ھم می تواند مفـــھوم رفتار حداکثر از نظر راموس این تعریف ھم می تواند مفـــھوم رفتار حداکثر ..کردن ارزش را داشتھ باشد کردن ارزش را داشتھ باشد

استفاده ازعقالنیت برای وصف اعمال شخصی و سازمانی

استفاده ازعقالنیت برای وصف اعمال شخصی و سازمانی

شھود شھود

انسان عقالیی انسان عقالیی

عقالنیت وظیفھ ای در برابر عقالنیت جوھری عقالنیت وظیفھ ای در برابر عقالنیت جوھری

شھودشھود

: یزقل درور

فرآیند شھودی فرا عقالیی

: : یزقل درور یزقل درور

فرآیند شھودی فرا عقالیی فرآیند شھودی فرا عقالیی

فرآیند عمل شھودیفرآیند عمل شھودی

برای حداکثر کردن ارزشھابرای حداکثر کردن ارزشھا

با روش سازگار و ھدفمندبا روش سازگار و ھدفمند پردازش ذھن آگاه ذھن آگاهآگاھی نداریمآگاھی نداریم

انـــســـان عــقـــالیـــــیانـــســـان عــقـــالیـــــیانـــســـان عــقـــالیـــــی

عقالنیت وظیفھ ای در برابر عقالنیت جوھری عقالنیت وظیفھ ای در برابر عقالنیت جوھری

رفتار سازگاربا اھداف و ارزشھای سازمان

در راستای تحقق ارزشھا و اھداف شخصی

رفتار سازگاربا اھداف و ارزشھای سازمان رفتار سازگاربا اھداف و ارزشھای سازمان

در راستای تحقق ارزشھا و اھداف شخصی در راستای تحقق ارزشھا و اھداف شخصی

تلفیق نیازھای فردی و سازمانی تلفیق نیازھای فردی و سازمانی

: : آرجریس آرجریس این فرضیھ ماست کھ ناسازگاری بیــــــــــــــن فرد و سازمان این فرضیھ ماست کھ ناسازگاری بیــــــــــــــن فرد و سازمان مـــی تـواند مبنایی برای چــالشی دائمی باشــــــد ،می توان بھ مـــی تـواند مبنایی برای چــالشی دائمی باشــــــد ،می توان بھ موازات کاھش ایـن ناسازگاری رشـــــد خود را افزایش داده و موازات کاھش ایـن ناسازگاری رشـــــد خود را افزایش داده و

. . سازمانھایی را ایجاد کرد کھ پایا و اثر بخش باشند سازمانھایی را ایجاد کرد کھ پایا و اثر بخش باشند

خودخود

آیا فرد می تواند با سازمان یکی شود ، بستگی بھ آیا فرد می تواند با سازمان یکی شود ، بستگی بھ ..دارددارد“ “ خودخود””باور ما نسبت بھ اھمیت باور ما نسبت بھ اھمیت

ارزش زیردستان در تولید -----مدیر معتقد بھ مفھوم اول آنھاست

برای افراد با نیازھا و ----مدیر معتقد بھ مفھوم دوم خواستھ ھا

ارزش قایل است

ارزش زیردستان در تولید ارزش زیردستان در تولید ----------مدیر معتقد بھ مفھوم اول مدیر معتقد بھ مفھوم اول آنھاست آنھاست

برای افراد با نیازھا و برای افراد با نیازھا و --------مدیر معتقد بھ مفھوم دوممدیر معتقد بھ مفھوم دوم خواستھ ھا خواستھ ھا

ارزش قایل است ارزش قایل است

حاکمیت سازمانی حاکمیت سازمانی

موضوع مھم در تئوری سازمان -دموکراسی -بروکراسی -

بعد از مشخص کردن حاکمیت سازمان باید عملکرد سازمانی را سنجید

موضوع مھم در تئوری سازمان موضوع مھم در تئوری سازمان --دموکراسی دموکراسی --بروکراسی بروکراسی --

بعد از مشخص کردن حاکمیت سازمان باید بعد از مشخص کردن حاکمیت سازمان باید عملکرد سازمانی را سنجید عملکرد سازمانی را سنجید

معیارھای عملکرد سازمانی معیارھای عملکرد سازمانی

کاراییکارایی اثربخشی اثربخشی

ارزش مشارکت ارزش رشـد طـلبی

ارزش عدالت اجتماعی

ارزش مشارکت ارزش رشـد طـلبی

ارزش عدالت اجتماعی

چگونھ با توجھ بھ محدویت ھا و کمبود منابع در . محیط، عملکرد سازمان رو ارزیابی کنیم

چگونھ با توجھ بھ محدویت ھا و کمبود منابع در چگونھ با توجھ بھ محدویت ھا و کمبود منابع در . . محیط، عملکرد سازمان رو ارزیابی کنیم محیط، عملکرد سازمان رو ارزیابی کنیم

رابطھ سازمان ومحیط رابطھ سازمان ومحیط

استراتژی ھای تغییراستراتژی ھای تغییر استراتژی ھای تغییر

باز آموزیباز آموزی

مشارکتیمشارکتی

مبتنی بر اجبار مبتنی بر اجبار

تصمیم گیری مبنی بر اجماع تصمیم گیری مبنی بر اجماع

فرآیندی است کھ در آن قدرت شخصی و کنترل اطالعات . ، تابع بحث باز و صادقانھ پیرامون موضوعات است

برنده شدن از حق مھـــــــــمتر است خصوصا وقتی ---چانھ زنی . بھترین راھکار مشخص نباشد

فرآیندی است کھ در آن قدرت شخصی و کنترل اطالعات فرآیندی است کھ در آن قدرت شخصی و کنترل اطالعات . . ، تابع بحث باز و صادقانھ پیرامون موضوعات است ، تابع بحث باز و صادقانھ پیرامون موضوعات است

برنده شدن از حق مھـــــــــمتر است خصوصا وقتی برنده شدن از حق مھـــــــــمتر است خصوصا وقتی ------چانھ زنی چانھ زنی . . بھترین راھکار مشخص نباشد بھترین راھکار مشخص نباشد

تفاوت تصمیم گیری بر مبنای اجماع و چانھ زنیتفاوت تصمیم گیری بر مبنای اجماع و چانھ زنی

بازیھای داللی قدرت بازیھای داللی قدرت --موضع ھنجاری موضع ھنجاری --

تکنولوژی و آیندهتکنولوژی و آینده

: شوماخر

تغییر در تکنولوژی جدای از روش ھای تــولید کھ از مــــــنابع استفاده زیادی می کـنند،مسـتلزم

.تغییری در ارزشھا خواھد بود

: : شوماخرشوماخر

تغییر در تکنولوژی جدای از روش ھای تــولید تغییر در تکنولوژی جدای از روش ھای تــولید کھ از مــــــنابع استفاده زیادی می کـنند،مسـتلزم کھ از مــــــنابع استفاده زیادی می کـنند،مسـتلزم

..تغییری در ارزشھا خواھد بودتغییری در ارزشھا خواھد بود