ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ - central bank of cyprus · 2.2 Α rd Δ e e d m Ο k 2013 14 2 . 3Δ e d...

107
1 2 3 4 5 Εισαγωγή από τον Διοικητή Διοίκηση και Οργάνωση της ΚΤΚ Οικονομικές Εξελίξεις Εργασiες της Τράπεζας Οικονομικές Καταστάσεις 2013 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑ - ΚΥΠΡΟΣ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2013 ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑ

Upload: others

Post on 20-May-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΛΕΥΚΩΣΙΑ - ΚΥΠΡΟΣ

ΕΤΗΣΙΑΕΚΘΕΣΗ

2013

ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

© ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, 2014

Διεύθυνση Λεωφ. Κέννεντυ 801076 ΛευκωσίαΚύπρος

Ταχ. Διεύθυνση Ταχ. Κιβ. 255291395 ΛευκωσίαΚύπρος

Τηλέφωνο +357 22714100Διαδίκτυο http://www.centralbank.gov.cy

Επιμέλεια από το Γραφείο ΕπικοινωνίαςΣχεδιασμός και Έκδοση διαδραστικού pdf: FBRH Consultants Ltd, http://www.www.fbrh.eu

Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος.Επιτρέπεται η αναπαραγωγή για εκπαιδευτικούς και μη εμπορικούς σκοπούςεφόσον αναφέρεται η πηγή.

ISSN (Ηλεκτρονική μορφή) 1986-1036

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΛΕΥΚΩΣΙΑ - ΚΥΠΡΟΣ

ΕΤΗΣΙΑΕΚΘΕΣΗ

2013

ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

2Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

πΕριΕχΟμΕνα

1. Εισαγωγή από τον Διοικητή 7

2. Διοίκηση και Οργάνωση της ΚΤΚ 12

2.1 Διοικητικό Συμβούλιο 122.2 Ανώτερη Διευθυντική Ομάδα 2013 142.3 Διευθυντική και Οργανική Δομή, Δεκέμβριος 2013 15

3. Οικονομικές Εξελίξεις 16

Διεθνείς οικονομικές εξελίξεις 16Εγχώριες εξελίξεις 17

Νομισματικές εξελίξεις 17Επιτόκια 19Πληθωρισμός 20Ζήτηση 21Παραγωγή 21Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) 22Χρηματοδότηση του ελλείμματος του ΙΤΣ 23Συναλλαγματικές ισοτιμίες 23Αγορά εργασίας, παραγωγικότητα και κόστος εργασίας 24

Δημόσια οικονομικά 24Προβλέψεις 26

4. Εργασiες της Τράπεζας 28

4.1 Ρύθμιση και Εποπτεία του Τραπεζικού Τομέα 28Εξελίξεις στο θεσμικό πλαίσιο της τραπεζικής εποπτείας και λειτουργίας των πιστωτικών ιδρυμάτων 28• Τροποποίηση των περί Τραπεζικών Εργασιών Νόμων 29• Η περί του Ορισμού των Μη Εξυπηρετούμενων και των Ρυθμισμένων Χορηγήσεων Οδηγία του 2013 29• Η περί της Σύνδεσης Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων με Κεντρικό Φορέα Οδηγία του 2013 30• Η περί της Διαχείρισης Καθυστερήσεων Οδηγία του 2013 30• Η περί των Διαδικασιών Χορήγησης Νέων Πιστωτικών Διευκολύνσεων και των Διαδικασιών

Αναθεώρησης Υφισταμένων Πιστωτικών Διευκολύνσεων Οδηγία του 2013 30• Η περί του Ορισμού Λειτουργίας Συστήματος ή Μηχανισμού Ανταλλαγής, Συγκέντρωσης και

Παροχής Δεδομένων μεταξύ των Αδειοδοτημένων Πιστωτικών Ιδρυμάτων και πιστωτικών ιδρυμάτων που λειτουργούν στη Δημοκρατία δυνάμει του άρθρου 10Α του Νόμου Οδηγία του 2013 31

• Τροποποίηση της Οδηγίας προς τα πιστωτικά ιδρύματα για τον υπολογισμό των Κεφαλαιακών Απαιτήσεων και των Μεγάλων Χρηματοδοτικών Ανοιγμάτων του 2013 31

Θέσπιση πλαισίου εξυγίανσης και εφαρμογή μέτρων εξυγίανσης σε Τράπεζα Κύπρου και Λαϊκή Τράπεζα 31(Α) Ο περί Εξυγίανσης Πιστωτικών και Άλλων Ιδρυμάτων Νόμος του 2013 32(Β) Ο περί Τραπεζικών Εργασιών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2013 32(Γ) Ο περί Ειδικού Φόρου Πιστωτικού Ιδρύματος (Τροποποιητικός) Νόμος του 2013 33(Δ) Ο περί της Διαχείρισης Χρηματοοικονομικών Κρίσεων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2013 33(Ε) Ο περί Σύστασης και Λειτουργίας Σχεδίου Προστασίας Καταθέσεων και Εξυγίανσης Πιστωτικών

και Άλλων Ιδρυμάτων Νόμος του 2013 - Οι περί Λειτουργίας Ταμείου Προστασίας Καταθέσεων και Εξυγίανσης Πιστωτικών και Άλλων Ιδρυμάτων Κανονισμοί του 2013 33

(ΣΤ) Ο περί Συνεργατικών Εταιρειών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2013 34Περιοριστικά μέτρα στις συναλλαγές των τραπεζικών ιδρυμάτων με τους πελάτες τους 35Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1024/2013 του Συμβουλίου, της 15ης Οκτωβρίου 2013 , για την ανάθεση ειδικών καθηκόντων στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σχετικά με τις πολιτικές που αφορούν την προληπτική εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων ("Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός") 35

4.2 Διασφάλιση Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας 37Μακροπροληπτική επίβλεψη 37Υποβολή ποσοτικών στοιχείων και χρηματοοικονομικών δεικτών για τον τραπεζικό τομέατης Κύπρου προς διεθνείς οργανισμούς 37Συμμετοχή σε επιτροπές και ομάδες εργασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου,του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της ΕΕ 38Συμμετοχή σε διαβουλεύσεις και συναντήσεις με εκπροσώπους της Τρόικα 39

Διαχείριση Ταμείων Προστασίας Καταθετών και Επενδυτών Πελατών Τραπεζών 39Σχέδιο Προστασίας Καταθέσεων και Εξυγίανσης Πιστωτικών και Άλλων Ιδρυμάτων (ΣΠΚ&ΕΠΑΙ) 39

Ταμείο Αποζημίωσης Επενδυτών Πελατών Τραπεζών (ΤΑΕΠΤ) 40

3Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

4.3 Αδειοδότηση και Κανονιστική Συμμόρφωση 414.3.1 Αδειοδότηση 41

Πιστωτικά Ιδρύματα 42Ιδρύματα πληρωμών (ΙΠ) 43Ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος 43Διεθνή συλλογικά επενδυτικά σχέδια (ΔΣΕΣ) 43

4.3.2 Παρεμπόδιση και Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες 43

4.4 Συστήματα Πληρωμών και Διακανονισμού Συναλλαγών 45Νομικό πλαίσιο 45Συστήματα πληρωμών, εκκαθάρισης και διακανονισμού συναλλαγών & μέσα πληρωμών 46Εξελίξεις στα Συστήματα Πληρωμών 46Ενιαίος Χώρος Πληρωμών σε Ευρώ (SEPA - Single Euro Payments Area) 47TARGET2 Securities-T25 48TARGET2-CY 48Κυπριακό Γραφείο Συμψηφισμού (ΚΓΣ) 48Κεντρικό Αρχείο Πληροφοριών για εκδότες ακάλυπτων επιταγών (ΚΑΠ) 49Επίβλεψη συστημάτων πληρωμών και διακανονισμού 49

4.5 Τραπεζογραμμάτια και Κέρματα Ευρώ 50Κύκλος του νομίσματος 50Παραχαραγμένα τραπεζογραμμάτια και κίβδηλα κέρματα ευρώ που εντοπίστηκαν στην Κύπρο κατά το 2013 50Εκδόσεις νομισματικών ειδών 51• Συλλεκτικό κέρμα 51• Συλλεκτικό σετ 51Απόσυρση της κυπριακής λίρας 51

4.6 Χρηματοοικονομικές Δραστηριότητες 524.6.1 Διαχείριση αποθεμάτων και άλλες δραστηριότητες 52

Συμμετοχή στη διαχείριση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της ΕΚΤ 52Συμμετοχή στα προγράμματα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) 53

4.6.2 Εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής 53

4.7 Διαχείριση Χρηματοοικονομικών Κινδύνων 54Επενδυτικές δραστηριότητες 54Κίνδυνος αγοράς 54• Επιτοκιακός κίνδυνος 54• Συναλλαγματικός κίνδυνος 55Πιστωτικός κίνδυνος 55Κίνδυνος ρευστότητας 55Εφαρμογή νομισματικής πολιτικής και πράξεις παροχής έκτακτης ρευστότητας 56

4.8 Οικονομική Έρευνα και Συναφείς Δραστηριότητες 56Οικονομικό Δελτίο 56Στήριξη Διοικητή και συμμετοχές σε επιτροπές και ομάδες εργασίας του ΕΣΚΤ 56Άλλες ερευνητικές δραστηριότητες 58Επισκέψεις ξένων εμπειρογνωμόνων και δημόσια επικοινωνία 59

4.9 Στατιστική 59Στατιστικές υποχρεώσεις 60Νομισματικές και χρηματοοικονομικές στατιστικές 60Χρηματοοικονομικοί λογαριασμοί 61Στατιστικές τίτλων 61Εξωτερικές στατιστικές 61Δημοσιονομικές στατιστικές 62Έρευνα νοικοκυριών 62Δείκτες τιμών κατοικιών 63Στατιστικές εκδόσεις 63Συνεργασία με ΣΥΚ 63

4.10 Πληροφορική 64Έργα Υποδομής 64

4Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Έργα ανάπτυξης, εφαρμογής και συντήρησης συστημάτων πληροφορικής 65Ασφάλεια συστημάτων πληροφορικής 66

4.11 Ανθρώπινο Δυναμικό, Οργάνωση και Μεθόδοι 66

4.12 Ασφάλεια και Υγεία 67

4.13 Ασφάλεια και Εγκαταστάσεις 68

5. Ελεγμένες Οικονομικές Καταστάσεις για το Έτος 2013 69

Ισολογισμός κατά την 31η Δεκεμβρίου 2013 70Λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσεως για το έτος 2013 72Σημειώσεις επί των οικονομικών καταστάσεων 73Έκθεση ανεξάρτητων ελεγκτών προς το Συμβούλιο της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου 104

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

5Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

πιναΚΕΣ Και ΔιαΓραμμαΤα

ΠΙΝΑΚΕΣ3.1 Δάνεια προς εγχώρια νοικοκυριά 183.2 Καταθέσεις από εγχώρια νοικοκυριά 183.3 Οικονομική δραστηριότητα σε βασικούς τομείς σε σταθερές τιμές 2005 213.4 Ισοζύγιο πληρωμών 223.5 Λογαριασμοί ευρύτερου δημόσιου τομέα 264.1 Αξία συναλλαγών ανά μέσο πληρωμής για το 2012 46

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ3.1 ΑΕΠ σε επιλεγμένες χώρες 173.2 Πληθωρισμός σε επιλεγμένες χώρες 173.3 Επιτόκια νέων δανείων των ΝΧΙ σε ευρώ προς κατοίκους της ζώνης του ευρώ 193.4 Επιτόκια νέων καταθέσεων σε ΝΧΙ σε ευρώ από κατοίκους στη ζώνη του ευρώ 193.5 Εναρµονισµένος πληθωρισµός στην Κύπρο και ζώνη του ευρώ 203.6 Επιλεγμένες ισοτιμίες έναντι του ευρώ 233.7 Σταθμισμένη συναλλαγματική ισοτιμία του κυπριακού νομίσματος (στάθμιση ΔΝΤ) 243.8 Ανεργία και απασχόληση 243.9 Ονομαστική δαπάνη ανά μισθωτό, παραγωγικότητα και μοναδιαίο εργατικό κόστος 253.10 Ακαθάριστο δημόσιο χρέος της γενικής κυβέρνησης 254.1 Χρήση μέσων πληρωμής 46

6Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

ΣυνΤΟμΟΓραφιΕΣ Και ΣυμΒΟΛα

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣΑΕΠ Ακαθάριστο Εγχώριο ΠροϊόνΔΝΤ Διεθνές Νομισματικό ΤαμείοΕΕ Ευρωπαϊκή ΈνωσηΕΚΤ Ευρωπαϊκή Κεντρική ΤράπεζαΕνΔΤΚ Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών ΚαταναλωτήΕΣΚΤ Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών ΤραπεζώνΕΣΛ 95 Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών 1995Ευρωστάτ Στατιστική Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής ΈνωσηςΙΤΣ Ισοζύγιο Τρεχουσών ΣυναλλαγώνΚΑΚΜΑ Κεντρικό Αποθετήριο και Κεντρικό Μητρώο ΑξιώνΚΑΠ Κεντρικό Αρχείο ΠληροφοριώνΚΤΚ Κεντρική Τράπεζα της ΚύπρουΜΣ Μνημόνιο ΣυναντίληψηςΜΣΙ ΙΙ Μηχανισμός Συναλλαγματικών Ισοτιμιών ΙΙΝΧΙ Νομισματικά Χρηματοπιστωτικά ΙδρύματαΣΠΚ&ΕΠΑΙ Σχέδιο Προστασίας Καταθέσεων και Εξυγίανσης Πιστωτικών και Άλλων ΙδρυμάτωνΣΥΚ Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής ΔημοκρατίαςΣΧΑ Στρατηγικά Χαρτοφυλάκια ΑναφοράςTΑΕΠΤ Ταμείο Αποζημίωσης Επενδυτών Πελατών ΤραπεζώνTΔΔ Τράπεζα Διεθνών ΔιακανονισμώνTΠΚ Ταμείο Προστασίας ΚαταθέσεωνΦΠΑ Φόρος Προστιθέμενης ΑξίαςECOFIN Συμβούλιο των Υπουργών Οικονομικών της ΕΕESRB Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού ΚινδύνουSEPA Ενιαίος Χώρος Πληρωμών σε ΕυρώTARGET2 Διευρωπαϊκό Αυτοματοποιημένο Σύστημα Ταχείας Μεταφοράς Κεφαλαίων και Διακανονισμού σε Συνεχή Χρόνο

ΣΥΜΒΟΛΑ€ Ευρώ£ Κυπριακή λίρα

Χιλιάδες, εκατομμύρια και δισεκατομμύρια διαχωρίζονται με μια τελεία (.) και δεκαδικοί διαχωρίζονται με ένα κόμμα (,).Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα συνολικά ποσά στους σχετικούς πίνακες μπορεί να μην συμποσούνται λόγω στρογγυλοποίησης.

Σημείωση: Τελευταία ημερομηνία ενημέρωσης των στατιστικών στοιχείων είναι η 31 Ιανουαρίου 2014.

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Από τον Μάρτιο του 2013 η κυπριακή οικονομίαβρίσκεται σε πρόγραμμα οικονομικής προσαρ-μογής με βάση το Μνημόνιο Συναντίληψης (ΜΣ)που συνομολογήθηκε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή(ΕΕ), την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και τοΔιεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Στη βάση τουπρογράμματος αυτού έχουν ήδη υλοποιηθεί μιασειρά από πρωτόγνωρα μέτρα αναδιάρθρωσης,εξυγίανσης και ανακεφαλαιοποίησης του τραπε-ζικού συστήματος. Επίσης, λήφθηκαν μια σειράαπό δημοσιονομικά μέτρα με στόχο την επανα-φορά των δημοσίων οικονομικών της χώρας σεβιώσιμη πορεία. Το πρόγραμμα αυτό, το οποίοεπικαιροποιείται ανά τρίμηνο, έχει, σύμφωνα με τιςέως τώρα αξιολογήσεις του, αρχίσει να αποδίδεικαι να δημιουργεί τις προϋποθέσεις επιστροφής σεσυνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης και πλήρουςαπασχόλησης. Με βάση την πορεία υλοποίησηςτου προγράμματος τόσο στον χρηματοοικονομικόκαι δημοσιονομικό τομέα όσο και στον πυλώνατων διαρθρωτικών αλλαγών, παρέχεται η απαραί-τητη χρηματοδότηση στην οικονομία μας μέχριπου αυτή να εισέλθει σε πορεία βιώσιμηςανάπτυξης και να επιστρέψει στον απρόσκοπτοδανεισμό από τις διεθνείς αγορές. Αν και πρέπει νααναγνωριστεί η ικανοποιητική, κάτω απόδύσκολες περιστάσεις, πορεία υλοποίησης τουπρογράμματος του ΜΣ, θα πρέπει να τονιστεί πωςπολλές προκλήσεις εξακολουθούν να υφίστανταικαι να μην επιτρέπουν περιθώρια εφησυχασμού.

Όσον αφορά τα δημοσιονομικά, σημειώνεταιότι οι δημοσιονομικοί στόχοι που έχουν τεθεί δενέχουν απλώς τηρηθεί αλλά υπερκαλυφθεί, αντικα-τοπτρίζοντας τη συνετή υλοποίηση του κρατικούπροϋπολογισμού. Ταυτόχρονα, έχει καταγραφείσημαντικά μικρότερης έκτασης επιδείνωση τουπραγματικού ΑΕΠ από ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθείγια το 2013. Επίσης, ο προϋπολογισμός του 2014

στοχεύει σε ταχύτερη υλοποίηση μέρους τηςεπιπρόσθετης δημοσιονομικής προσαρμογής πουαπαιτείται κατά τα έτη 2015-2018 σύμφωνα με τοΜΣ. Στόχος είναι να επιτευχθεί και να διατηρηθείσε μακροπρόθεσμο ορίζοντα ένα πρωτογενέςπλεόνασμα της τάξης του 4% του ΑΕΠ, έτσι ώστετο δημόσιο χρέος να οδηγηθεί σε μια σταθεράκαθοδική και βιώσιμη πορεία.

Σε ό,τι αφορά στις διαρθρωτικές μεταρρυθμί-σεις, σημειώθηκε πρόοδος τόσο στη μεταρρύθμισητου συστήματος κοινωνικής ασφάλισης όσο καιστην προετοιμασία οδικού χάρτη για το πρόγραμμαιδιωτικοποιήσεων, ο οποίος αποσκοπεί στη συγκέ-ντρωση τουλάχιστον €1 δις μέχρι το τέλος του 2016και επιπλέον €400 εκατ. έως το 2018, το αργότερο.

Όσον αφορά τον χρηματοπιστωτικό τομέα, ησειρά των γεγονότων και των κακών τραπεζικώνπρακτικών που εφαρμόζονταν πριν την υιοθέτησητου ΜΣ, έφεραν τον τραπεζικό τομέα αντιμέτωπομε την πιο δύσκολη χρονιά του μέχρι σήμερα.Υιοθετήθηκαν πρωτοφανή μέτρα για τηνεξυγίανση, ανακεφαλαιοποίηση και αναδιάρ-θρωση συστημικών πιστωτικών ιδρυμάτων.Επιπρόσθετα, το πλαίσιο ρύθμισης και εποπτείαςτων πιστωτικών ιδρυμάτων έχει ενδυναμωθεί καιπλήρως εκσυγχρονιστεί, ευθυγραμμίζοντας το μετις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές.

Οι αποφάσεις του Eurogroup της 25ης Μαρτίου2013, περιλάμβαναν μια σειρά μέτρων εξυγίανσηςτα οποία έχουν εφαρμοστεί από την ΚεντρικήΤράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) υπό την ιδιότητά της ωςΑρχή Εξυγίανσης. Η Λαϊκή Τράπεζα έτυχε άμεσηςεξυγίανσης, μέσω της πλήρους συνεισφοράς τωνμετόχων, των κατόχων αξιόγραφων και των μηασφαλισμένων καταθετών, σύμφωνα με τιςπρόνοιες του περί Εξυγίανσης Πιστωτικών και άλλωνΙδρυμάτων Νόμου, ο οποίος ψηφίστηκε στις 22Μαρτίου 2013 και είχε ως σκοπό τον καθορισμό

7Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

1. ΕΙΣΑΓωΓH ΑΠO ΤΟΝ ΔΙΟΙΚΗΤH

των εργαλείων αντιμετώπισης της κρίσης προςόφελος του δημόσιου συμφέροντος. Οι δραστη-ριότητες της Λαϊκής Τράπεζας, το προσωπικό, ταυποκαταστήματα και τα περιουσιακά της στοιχείαστην Κύπρο (με εξαίρεση τις επενδύσεις της σεθυγατρικές εξωτερικού), οι ασφαλισμένες καταθέ-σεις μέχρι του ποσού των €100.000, καθώς και οιυποχρεώσεις από την παροχή έκτακτης ρευστό-τητας έχουν μεταφερθεί στην Τράπεζα Κύπρου, ηοποία είχε, επίσης, τεθεί υπό καθεστώς εξυγίανσηςσύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup. Με τηνολοκλήρωση της ανεξάρτητης αποτίμησης τωνστοιχείων ενεργητικού και παθητικού της απόδιεθνή ελεγκτικό οίκο, η Τράπεζα Κύπρου ανακε-φαλαιοποιήθηκε μέσω της μετατροπής των μηασφαλισμένων καταθέσεων σε μετοχές και τηςπλήρους σχεδόν συνεισφοράς των μετόχων καιτων κατόχων αξιόγραφων. Σύμφωνα με τις αποφά-σεις του Eurogroup, δεν έχουν χρησιμοποιηθείκεφάλαια του προγράμματος για την ανακεφαλαι-οποίηση της Τράπεζας Κύπρου και οι ασφαλι-σμένοι καταθέτες έχουν πλήρως προστατευθείσύμφωνα με το κοινοτικό κεκτημένο. Ως αποτέ-λεσμα αυτού, μόνο το 4% των καταθετών τηςΛαϊκής Τράπεζας και της Τράπεζας Κύπρου έχουνεπηρεαστεί. Ωστόσο, λόγω των πρωτοφανώνδιαταράξεων στην αγορά και της επιδείνωσης τουκλίματος εμπιστοσύνης ως αποτέλεσμα των πιοπάνω μέτρων, λήφθηκαν περιοριστικά μέτρα ωςπρος την κίνηση κεφαλαίων για την προστασία τηςρευστότητας των τραπεζών.

Η έκθεση της Ανεξάρτητης Επιτροπής για τοΤραπεζικό Σύστημα, διορισθείσας από την ΚΤΚ, ηοποία δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2013,αναλύει σε αρκετή λεπτομέρεια τους λόγους πουοδήγησαν στην τραπεζική κρίση και η οποία κατέ-στησε αναγκαία την λήψη των πιο πάνω πρωτο-φανών ενεργειών. Επί σειρά ετών, ο τραπεζικός

τομέας στην Κύπρο, όπως και σε κάποιες άλλεςχώρες, εφάρμοζε ανεπαρκείς πρακτικές ως προςτα θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης και διαχεί-ρισης κινδύνων. Το γεγονός αυτό οδήγησε σεραγδαία πιστωτική επέκταση, στην υπέρμετρηέκθεση στην αγορά ακινήτων και σε εξωτερικέςαγορές όπως η Ελλάδα. Επιπλέον, οι τράπεζεςακολούθησαν μια επικίνδυνη επενδυτική στρατη-γική υψηλών αποδόσεων χωρίς σωστή εκτίμησητων κινδύνων και περιορισμών στις συγκεντρώ-σεις των ανοιγμάτων. Η υπερβολική έκθεση σταυψηλής απόδοσης ομόλογα του ελληνικού χρέουςκαι η συνεπακόλουθη συμμετοχή του ιδιωτικούτομέα (PSI) το 2011, δημιούργησε σοβαρέςεπιπτώσεις στις δύο μεγάλες συστημικές τράπεζες,την Τράπεζα Κύπρου και την πρώην ΛαϊκήΤράπεζα.

Έχουν ήδη ληφθεί δραστικά μέτρα για την αντι-μετώπιση των αιτιών που οδήγησαν στην κρίσηκαι στην αποκατάσταση της βιωσιμότητας τουτραπεζικού συστήματος. Μετά την ανακεφαλαιο-ποίηση της Τράπεζας Κύπρου και παρά τις δυσμε-νείς οικονομικές συνθήκες που επικρατούσαν, οΌμιλος της Ελληνικής Τράπεζας έχει επιτύχει τηνενδυνάμωση της κεφαλαιακής του βάσης με τηνάντληση ιδιωτικών κεφαλαίων ύψους €358 εκατ.Τα κεφάλαια που αντλήθηκαν είχαν ξεπεράσει τονστόχο που είχε τεθεί, καταδεικνύοντας το έντονοενδιαφέρον από ξένους επενδυτές. Η ΣυνεργατικήΚεντρική Τράπεζα και τα συνεργατικά πιστωτικάιδρύματα έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί από τοκράτος, μέσω χρηματοδοτικής στήριξης που πήρεαπό το Πρόγραμμα, με την παραχώρηση κεφαλαι-ακής στήριξης €1,5 δις, σύμφωνα με το ΜΣ.

Η Τράπεζα Κύπρου προχωρεί με τηνυλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης, το οποίοέχει εγκριθεί από την ΚΤΚ, ενώ η ΣυνεργατικήΚεντρική Τράπεζα, η οποία βρίσκεται κάτω από το

8Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

καθεστώς κρατικών ενισχύσεων, προχωρά στηνυλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης, το οποίοέχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Και ταδύο σχέδια αναδιάρθρωσης επικεντρώνουν τιςδραστηριότητες των τραπεζών σε εγχώρια τραπε-ζικά προϊόντα, στη βελτίωση των πρακτικών εται-ρικής διακυβέρνησης αντικαθιστώντας ήανανεώνοντας, όπου κρίνεται απαραίτητο, τα διοι-κητικά συμβούλια και τις διευθυντικές ομάδες. Ταπεριοριστικά μέτρα έχουν σταδιακά χαλαρώσειενώ υπάρχουν θετικά σημάδια επανάκτησης τηςεμπιστοσύνης όπως αυτό αποδεικνύεται από τηνάντληση ιδιωτικών κεφαλαίων από την ΕλληνικήΤράπεζα.

Στην Τράπεζα Κύπρου, έχει εκλεγεί νέο διοικη-τικό συμβούλιο τον Σεπτέμβριο του 2013, ενώ έχειδιοριστεί νέος Διευθύνοντας Σύμβουλος μεηγετικές ικανότητες και εμπειρία στις αναδιαρ-θρώσεις. Με την ανακεφαλαιοποίηση τηςΤράπεζας Κύπρου το 2013, η τράπεζα διατηρείισχυρή κεφαλαιακή βάση και προχωρεί με τηνυλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης της,συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης τωνδραστηριοτήτων της πρώην Λαϊκής, τοπρόγραμμα εξορθολογισμού των υποκαταστη-μάτων και τη μείωση του λειτουργικού κόστους.Αμέσως μετά την έξοδο από το καθεστώςεξυγίανσης στις 30 Ιουλίου του 2013, η ΤράπεζαΚύπρου επανάκτησε την ιδιότητα αποδεκτού αντι-συμβαλλομένου μέλους σε πράξεις νομισματικήςπολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τοοποίο της επιτρέπει να αντλεί κεφάλαια, μειώνο-ντας σταδιακά την εξάρτησή της από την παροχήέκτακτης ρευστότητας.

Η διαδικασία των συγχωνεύσεων των 93συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων σε 18 νέεςοντότητες, η οποία ξεκίνησε τον Οκτώβριο του2013, έχει ολοκληρωθεί σύμφωνα με το χρονο-

διάγραμμα τον Μάρτιο του 2014. Στη ΣυνεργατικήΚεντρική Τράπεζα έχουν διοριστεί νέο διοικητικόσυμβούλιο, καθώς και διευθύνων σύμβουλος, ενώβρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία διορισμού νέωνμελών στα διοικητικά συμβούλια των επιμέρουςσυνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων.

Μια σειρά από σημαντικά βήματα έχουν, επίσης,πραγματοποιηθεί για την ενίσχυση του εποπτικούκαι ρυθμιστικού πλαισίου προκειμένου να τεθούν ταθεμέλια για έναν υγιή και σταθερό τραπεζικό τομέατόσο σε μεσοπρόθεσμο όσο και μακροπρόθεσμοορίζοντα. Η ΚΤΚ έχει τροποποιήσει την οδηγία τηςγια τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, επιβάλλονταςελάχιστο δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων της τάξηςτου 9% για όλα τα πιστωτικά ιδρύματα, ενώ οιτροποποιήσεις του περί Εργασιών Πιστωτικών Ιδρυ-μάτων Νόμου ορίζουν ότι ο πρόεδρος και η πλειο-ψηφία των μελών του διοικητικού συμβουλίουπρέπει να είναι ανεξάρτητοι. Περαιτέρω, απαγορεύ-εται η παραχώρηση πιστωτικών διευκολύνσεων σεανεξάρτητους συμβούλους, ενώ η παραχώρησηπιστωτικών διευκολύνσεων προς τους μη ανεξάρτη-τους, μη εκτελεστικούς συμβούλους έχουν οριοθε-τηθεί στις €500.000. Επίσης, οι εκτελεστικοίδιευθυντές δύνανται να λαμβάνουν πιστωτικές διευ-κολύνσεις σύμφωνα με τα σχέδια που ισχύουν για τουπόλοιπο προσωπικό της τράπεζας και νοουμένουότι δεν υπερβαίνουν το όριο των €500.000, το οποίοισχύει για τους μη ανεξάρτητους συμβούλους. Ησυνολική παραχώρηση εξασφαλισμένων και μηεξασφαλισμένων πιστωτικών διευκολύνσεων προςτους μετόχους οι οποίοι κατέχουν πάνω από το 10%του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας έχουν οριο-θετηθεί, στο 20% και 2% της κεφαλαιακής βάσης τηςτράπεζας, αντίστοιχα.

Επίσης, έχουν εκδοθεί νέες Οδηγίες για τα μηεξυπηρετούμενα δάνεια και την αποτελεσματικήδιαχείριση των δανείων που παρουσιάζουν καθυ-

9Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

στερήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ορισμός τωνμη εξυπηρετούμενων δανείων, όπως καθορίζεταιστη νέα Οδηγία της ΚΤΚ, είναι παρόμοιος με αυτόπου έχει καθορίσει η Ευρωπαική Αρχή Τραπεζών(ΕΑΤ). Η εφαρμογή του νέου ορισμού μη εξυπηρε-τουμενων δανείων της ΕΑΤ στην ΕΕ αναμένεται νααρχίσει από τον Σεπτέμβριο του 2014. Η βασικό-τερη τροποποίηση στην οδηγία της ΚΤΚ αφοράτην μη αναγνώριση των εξασφαλίσεων γιασκοπούς κατάταξης των χορηγήσεων ως μη εξυπη-ρετούμενες. Επίσης, εκδόθηκε νέα οδηγία αναφο-ρικά με την απομείωση δανείων και τις διαδικασίεςδιενέργειας προβλέψεων, η οποία αποσκοπεί στηνδιασφάλιση της συνετούς εφαρμογής τωνσχετικών Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονο-μικής Πληροφόρησης από τις τράπεζες. Βάσει τηςνέας Οδηγίας, οι τράπεζες οφείλουν να εφαρμό-ζουν κατάλληλες πολιτικές και διαδικασίεςαναγνώρισης επαρκών προβλέψεων, είτε σεατομική είτε σε συλλογική βάση.

Το υψηλό επίπεδο των δανείων που παρουσιά-ζουν καθυστερήσεις αποτελεί μία από τις σημα-ντικότερες προκλήσεις που προκύπτουν από τηνανεπαρκή διαχείριση των κινδύνων και αξιολό-γηση της πιστοληπτικής ικανότητας των δανειο-ληπτών, αλλά και από την επιδείνωση τουμακροοικονομικού περιβάλλοντος. Οι τράπεζεςκλήθηκαν να θέσουν ως προτεραιότητα την αποτε-λεσματική διαχείριση των καθυστερήσεων και τηναναδιάρθρωση των δανείων, τη σύσταση τηςκατάλληλης οργανωτικής δομής για τη διαχείρισηκινδύνων και οφειλών που παρουσιάζουν καθυ-στερήσεις. Αναμένεται ότι η προτεραιότητα σταθέματα αυτά θα ενδυναμωθεί περαιτέρω, ενώ τοξεκαθάρισμα των ισολογισμών των τραπεζώναναμένεται να βελτιώσει τη λειτουργία του νομι-σματικού μηχανισμού. Πιο συγκεκριμένα, η μείωσητων μη εξυπηρετούμενων δανείων και η ενδυνά-

μωση των διαδικασιών ανάκτησης θα έχει ωςαποτέλεσμα τη μείωση των προβλέψεων, συμβάλ-λοντας έτσι στην αναγκαία μείωση των επιτοκίωνπρος όφελος των νοικοκυριών και των επιχειρή-σεων.

Οι αρνητικές επιπτώσεις που είχαν τα προβλη-ματικά δάνεια στη ρευστότητα, την κερδοφορίακαι, εν τέλει, την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών,αποτελούν μία συνεχώς αυξανόμενη και άμεσηπρόκληση του τομέα. Πέραν των πιο πάνωΟδηγιών, η ΚΤΚ εξέδωσε μία νέα οδηγία, γιασκοπούς καθοδήγησης των τραπεζών κατά τιςδιαδικασίες αξιολόγησης για χορήγηση νέωνπιστωτικών διευκολύνσεων και αναθεώρησηςυφισταμένων. Με την πιο πάνω Οδηγία, καθορί-ζεται ως βασικό κριτήριο δανεισμού η ικανότητααποπληρωμής του δανειολήπτη και όχι οι τυχόνεξασφαλίσεις που δυνατό να προσφέρει. Ο δανει-σμός στη βάση της εξασφάλισης περιουσιακώνστοιχείων δεν είναι πλέον αποδεκτός από την ΚΤΚ,αφού η ικανότητα αποπληρωμής αποτελεί, πλέον,το πρωταρχικό κριτήριο της εγκριτικής απόφασηςγια χορήγηση δανείων.

Συνολικά, η πρόοδος τόσο στον οικονομικόόσο και στον χρηματοπιστωτικό τομέα ήταν σημα-ντική, αλλά οι προκλήσεις παραμένουν. Οι θετικέςαποκλίσεις που έχουν καταγραφεί θα πρέπει ναενισχυθούν ακόμα περισσότερο γιατί δημιουρ-γούν ένα ασφαλές περιθώριο έτσι ώστε η οικο-νομία της χώρας να μπορεί να ξεπεράσει σχετικάπιο εύκολα ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις πουμπορεί κατά καιρούς να δημιουργούνται απόαπρόβλεπτες, αρνητικές οικονομικές εξελίξεις.Ενδυναμώνουν, επίσης, την αξιοπιστία μας τόσοέναντι των αγορών, όσο και έναντι των εταίρωνμας, ενώ παράλληλα παρέχουν την ευχέρεια γιατυχόν αναπροσαρμογές στο πρόγραμμα που ενδε-χομένως χρειαστούμε. Τρεις αξιολογήσεις του

10Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

προγράμματος μέχρι σήμερα έχουν ολοκληρωθεί,δύο από τις οποίες έλαβαν χώρα το 2013 και μίαστις αρχές του 2014. Οι αξιολογήσεις αυτές ήτανπολύ θετικές. Η εκτίμηση της Τρόικας είναι ότι τοΠρόγραμμα είναι σε καλό δρόμο με τα δημοσιο-νομικά αποτελέσματα να είναι καλύτερα από τααναμενόμενα ενώ, παράλληλα, η ανακεφαλαιο-ποίηση του τραπεζικού συστήματος έχει ολοκλη-ρωθεί. Ωστόσο, σημαντικές προκλήσειςπαραμένουν και οι οποίες υπαγορεύουν τη διατή-ρηση της επαγρύπνησης των κυπριακών Αρχώνκαι της πλήρους συμμόρφωσης με το Πρόγραμμαπου συμφωνήθηκε με τους διεθνείς εταίρους μας.Οι προκλήσεις για τον τραπεζικό τομέα επικε-ντρώνονται γύρω από την επιτυχή υλοποίηση τωνσχεδίων αναδιάρθρωσης των χρηματοπιστωτικώνιδρυμάτων και τη διαχείριση των υψηλώνεπιπέδων των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ηεπιτυχία σε αυτούς τους τομείς θα συμβάλει στηνενίσχυση της εμπιστοσύνης στο τραπεζικόσύστημα.

Πανίκος ΔημητριάδηςΔιοικητής

11Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

2. ΔΙΟIΚΗΣΗ ΚΑΙ ΟΡΓaΝωΣΗ ΤΗΣ ΚΤΚ2.1 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚO ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Πανίκος ΔημητριάδηςΔιοικητής και Πρόεδρος.

Στέλιος ΚοιλιάρηςΕίναι απόφοιτος του Οικονομικού Τμήματος της ΝομικήςΣχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και κάτοχος των τίτλωνΜΑ και PhD του Πανεπιστημίου του Essex. Έχει υπηρετήσειως Υπουργός Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού,Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Οικονομικός Διευ-θυντής (υπεύθυνος για θέματα Οικονομικής Έρευνας καιΜακροοικονομικής Πολιτικής) στο Υπουργείο Οικονομικών,Γενικός Διευθυντής της Euroinvestment and MerchantFinance και Διευθυντής/Διευθύνων Σύμβουλος/ ΠρώτοςΕκτελεστικός Λειτουργός σε εταιρείες του Ομίλου Louis.

Στο παρελθόν έχει επίσης υπηρετήσει ως Πρόεδρος ήμέλος Συμβουλίων διαφόρων Ημικρατικών Οργανισμών,Δημοσίων και Ιδιωτικών Εταιρειών, τόσο στην Κύπρο όσοκαι στο εξωτερικό, και ως Γραμματέας της Συμβουλευ-τικής Οικονομικής Επιτροπής και του Ανώτατου Συμβου-λίου Οικονομικής Πολιτικής. Υπήρξε επίσης μέλος τωνΕκτελεστικών Επιτροπών της Ομοσπονδίας Εργοδοτώνκαι Βιομηχάνων, του Κυπριακού Ναυτιλιακού Συμβουλίουκαι του European Cruise Council, Πρόεδρος της ΕπιτροπήςΕπιβατηγών Πλοίων του Κυπριακού Ναυτιλιακού Συμβου-λίου, μέλος του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου Κύπρου,Οικονομικός Σύμβουλος του Προέδρου του Δημοκρα-τικού Κόμματος και Council Member/GLG Educator of theGerson Lehrman Group Councils. Διορίστηκε ως μη εκτε-λεστικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΤΚ τονΜάιο του 2013 και ως εκτελεστικό μέλος τον Σεπτέμβριοτου 2013.

Γιώργος ΣυρίχαςΣπούδασε οικονομικά στο Οικονομικό ΠανεπιστήμιοΑθηνών και συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιοτου Essex της Μεγάλης Βρετανίας από όπου πήρε τουςμεταπτυχιακούς τίτλους ΜΑ στην οικονομική ανάπτυξη καιδιδακτορικό στα οικονομικά. Εργάστηκε ως λέκτορας των

οικονομικών στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίουτου Essex. Εργάστηκε επίσης ως ειδικός επιστήμονας στοΤμήμα Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου και ήταντακτικός συνεργάτης στην Ακαδημία Δημόσιας Διοίκησης.

Από το 2008 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2013, κατείχε τηθέση του Ανώτερου Διευθυντή του Τμήματος ΟικονομικώνΕρευνών, καθώς και άλλων τμημάτων στην ΚΤΚ. Μέχρι τονΑπρίλιο του 2012 συμμετείχε με το Διοικητή στις συνεδρίεςτου Γενικού και Διοικητικού Συμβουλίου του ΕυρωπαϊκούΣυστήματος Κεντρικών Τραπεζών. Συμμετείχε επίσης στιςΕπιτροπές Νομισματικής Πολιτικής και Επικεφαλής Ερευνώντης Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καθώς και της Οικο-νομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης. Είναι μέλος του Συμβουλίου του Κέντρου Οικονο-μικών Ερευνών (ΚΟΕ) και της Εταιρείας Κυπριακών Οικονο-μικών Μελετών (ΕΚΟΜ). Έχει δημοσιεύσει διάφορα άρθρακαι μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά και έδωσε πληθώραδιαλέξεων στην Κύπρο και στο εξωτερικό σχετικά με τηνκυπριακή οικονομία, νομισματικά και συναλλαγματικάθέματα. Διορίστηκε ως εκτελεστικό μέλος του ΔιοικητικούΣυμβουλίου της ΚΤΚ τον Σεπτέμβριο του 2013.

Σταύρος ΖένιοςΚαθηγητής χρηματοοικονομικών και διοικητικής επιστήμηςστο Πανεπιστήμιο Κύπρου και Senior Fellow στο WhartonFinancial Institutions Centre. Έλαβε το διδακτορικό τουτίτλο στα engineering management systems από το Πανε-πιστήμιο του Princeton το 1986.

Ειδικεύεται στη διαχείριση χρηματοοικονομικώνκινδύνων. Δημοσίευσε πέραν των 130 επιστημονικώνάρθρων σε διεθνή περιοδικά σε χρηματοοικονομικά καιδιοικητική επιστήμη. Είναι συγγραφέας πέντε βιβλίων καιεπιμελητής άλλων επτά με το Cambridge University Press,Blackwell και Oxford University Press. Διετέλεσε Καθηγητήςστο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανία και επισκέπτης καθη-γητής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ),στο Πανεπιστήμιο της Χάιφα, στο Οικονομικό ΠανεπιστήμιοΑθηνών, στο University of Bergamo και στο Universidad San

12Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πανίκος Δημητριάδης

Γιώργος Συρίχας

ΣτέλιοςΚοιλιάρης

ΣταύροςΖένιος

13Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

Andres. Δίνει διαλέξεις διεθνώς και πρόσφερε συμβουλευ-τικές υπηρεσίες σε διεθνείς χρηματοοικονομικούς οργανι-σμούς. Διετέλεσε για οκτώ χρόνια πρύτανης τουΠανεπιστημίου Κύπρου και εξελέγη δύο φορές Πρόεδροςτων Πανεπιστημίων των Ευρωπαϊκών ΠρωτευουσώνUNICA. Διορίστηκε ως μη εκτελεστικό μέλος του Διοικη-τικού Συμβουλίου της ΚΤΚ τον Οκτώβριο του 2013.

Νίκος ΚωνσταντίνουΚατέχει πανεπιστημιακό δίπλωμα σε συστήματα πληροφο-ρικής, μεταπτυχιακό στη διοίκηση επιχειρήσεων και τον επαγ-γελματικό τίτλο του εγκεκριμένου λογιστή / ελεγκτή από τοΗνωμένο Βασίλειο. Είναι μέλος του Συνδέσμου Εγκεκριμέ-νων Λογιστών Κύπρου (ΣΕΛΚ). Από το 2002 είναι διευθύνωνσυνέταιρος σε ελεγκτικό / συμβουλευτικό οίκο, καθώς επί-σης σύμβουλος στρατηγικής και ανάπτυξης σε εταιρείες μεέδρα την Ευρώπη και Ασία. Διορίστηκε ως μη εκτελεστικόμέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΤΚ τον Δεκέμβριοτου 2008.

Φίλιππος ΜαννάρηςΑποφοίτησε από το πανεπιστήμιο London School ofEconomics & Political Science με BSc (First Class Hons) στιςΑναλογιστικές Σπουδές. Είναι αδειούχος αναλογιστής,μέλος του Συνδέσμου Αναλογιστών Κύπρου και τουΗνωμένου Βασιλείου.

Ανήκει στο δυναμικό της Aon Hewitt από το 2003 όπουέχει το ρόλο του Διευθύνοντος Συμβούλου για την Κύπροκαι του υπεύθυνου για τις αναλογιστικές και επενδυτικέςυπηρεσίες του ομίλου για τη Μέση Ανατολή. Είναι συνε-ταίρο μέλος της ομάδας International Retirement & Invest-ment της Aon Hewitt, με εστίαση στην παροχή υπηρεσιών

σε θεσμικούς πελάτες. Είναι ο κύριος σύμβουλος για αριθμόμεγάλων τοπικών και πολυεθνικών εταιριών, καθώς καισυνταξιοδοτικών ταμείων και Ταμείων Κοινωνικών Ασφα-λίσεων στην Κύπρο, Ελλάδα, Αίγυπτο και Μέση Ανατολή.Διαθέτει συνολικά 15 χρόνια πείρα στην παροχή αναλογι-στικών και επενδυτικών υπηρεσιών γενικής φύσης στηΝοτιανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή. Διορίστηκε ωςμη εκτελεστικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΤΚτον Οκτώβριο του 2013.

Μιχάλης ΠολυδωρίδηςΕίναι fellow του Institute of Chartered Accountants inEngland and Wales, μέλος του Συνδέσμου ΕγκεκριμένωνΛογιστών Κύπρου, fellow του Chartered Management Insti-tute και μέλος του Institute of Directors. Είναι Σύμβουλοςτης Polydorides & Associates Consultants Ltd, που παρέχεισυμβουλευτικές και διευθυντικές υπηρεσίες σε επιχειρή-σεις, μη-εκτελεστικός Σύμβουλος της Interfund Invest-ments Plc και διοικητικό μέλος άλλων ιδιωτικών εταιρειών.Από το 1970 μέχρι το 1987 διετέλεσε Συνέταιρος στονελεγκτικό οίκο Σκώττης & Πολυδωρίδης και μετέπειτα Διευ-θύνων Συνέταιρος στους Peat Marwick Mitchell & Co. Το1987, διορίστηκε Διευθύνων Σύμβουλος της ΚΕΟ Plc, θέσηπου υπηρέτησε μέχρι το 1996. Διετέλεσε μη εκτελεστικόςΣύμβουλος της Alliance International Reinsurance Plc. Απότο 1993 μέχρι το 1999 διετέλεσε Πρόεδρος του Εμπορικούκαι Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Λεμεσού και από τότεείναι Επίτιμος Πρόεδρος του Επιμελητηρίου. Επίσης διετέ-λεσε μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΚυπριακούΕμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου από το 1993μέχρι το 2002. Διορίστηκε ως μη εκτελεστικό μέλος τουΔιοικητικού Συμβουλίου της ΚΤΚ τον Ιούλιο του 2013.

Σπύρος Σταυρινάκης (Υποδιοικητής, Φεβρουάριος -Απρίλιος 2013) Χαράλαμπος Αχνιώτης (Μάιος 2009 - Απρίλιος 2013) Ανδρέας Μάτσης (Δεκέμβριος 2008 - Απρίλιος 2013)

Αλέξανδρος Μιχαηλίδης (Μάιος - Νοέμβριος 2013) Μιχάλης Σπανός (Μάιος - Σεπτέμβριος 2013) Λούης Χριστοφίδης (Νοέμβριος 2011 - Απρίλιος 2013)

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Μέλη που αποχώρησαν κατά το 2013:

ΦίλιπποςΜαννάρης

ΜιχάληςΠολυδωρίδης

ΝίκοςΚωνσταντίνου

2.2 ΑΝωΤΕΡΗ ΔΙΕΥθΥΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ 2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

14Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Π. ΔημητριάδηςΔιοικητής

Σπ. ΣταυρινάκηςΥποδιοικητής

από τον Φεβρουάριο του 2013 μέχρι τον Απρίλιο

του 2013

Τα πιο κάτω Τμήματα και Υπηρεσίες / Γραφεία υπάγονται κατευθείαν στο Διοικητή

• Τμήμα Εσωτερικής Επιθεώρησης • Γραφείο Διοικητή & Επικοινωνίας • Γραφείο Διαχείρισης Κινδύνων • Νομική Υπηρεσία • Υπηρεσία Ασφάλειας

Κ. ΖίγκαςΑνώτερος Διευθυντής• Τμήμα Εποπτείας καιΡύθμισης Τραπεζικών

Ιδρυμάτων • Τμήμα Τραπεζικών

Εργασιών Εσωτερικού • Υπηρεσία Τεχνικής

Υποστήριξης

Φ. ΦρανκΑνώτερη Διευθύντρια• Τμήμα Στατιστικής

• Τμήμα Πληροφορικής • Τμήμα Ανθρώπινου

Δυναμικού, Οργάνωσης &Μεθόδων

Κ. ΠαπαδόπουλοςΑνώτερος Διευθυντής

• Τμήμα Χρηματοοικονομικών Αγορών • Τμήμα Διασφάλισης

Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας • Τμήμα Οικονομικών Ερευνών

• Τμήμα Συστημάτων Πληρωμών &Λογιστικών Υπηρεσιών

• Γραφείο Ευρωπαϊκών & ΔιεθνώνΥποθέσεων

15Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

2.3

ΔΙΕ

ΥθΥ

ΝΤΙ

ΚΗ

ΚΑ

Ι ΟΡΓ

ΑΝ

ΙΚΗ

ΔΟ

ΜΗ

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ 20

13

Διο

ικητ

ήςΠ

. Δημ

ητρι

άδης

Διο

ικητ

ικό

Συμβ

ούλι

ο

Κ. Π

απαδ

όπου

λος

Ανώτ

ερος

Διευ

θυντ

ής

Κ. Ζί

γκας

Ανώτ

ερος

Διευ

θυντ

ής

Φ. Φ

ρανκ

Ανώτ

ερη

Διευ

θύντ

ρια

Τμήμ

αΧρ

ηματ

οοικο

νομικ

ώνΑγ

ορών

Κ. Στ

αύρο

υ

Γραφ

είο Δι

οικητ

ή &Επ

ικοινω

νίας

Γ.Μ. Γ

εωργ

ίου

Τμήμ

α Στα

τιστικ

ήςΑ.

Καπά

ταης

Τμήμ

α Εσω

τερικ

ήςΕπ

ιθεώρ

ησης

Ντ. Λ

οϊζίδ

ης

Τμήμ

α Τρα

πεζικ

ώνΕρ

γασιώ

ν Εσω

τερικο

ύΜ.

Μιχα

ηλίδ

ηςΜ.

Όθω

νος

Υπηρ

εσία

Ασφά

λειας

Π. Ν

εοφύ

του

Νομικ

ή Υπη

ρεσία

Ε. Κο

υπεπ

ίδου

Τμήμ

αΠλ

ηροφ

ορική

ςΜ.

Νεο

φύτο

υ

Υπηρ

εσία

Τεχν

ικής

Υποσ

τήριξ

ηςΠ.

Νεο

φύτο

υ

Τμήμ

αΑν

θρώπ

ινου Δ

υναμ

ικού,

Οργά

νωση

ς & Μ

εθόδ

ωνΑ.

Μυλ

ωνά

Τμήμ

α Διασ

φάλισ

ηςΧρ

ηματ

οοικο

νομικ

ήςΣτ

αθερ

ότητ

αςΧρ

. Φαν

όπου

λος

Τμήμ

α Επο

πτεία

ς &Ρύ

θμιση

ς Τρα

πεζικ

ώνΙδρ

υμάτ

ωνΓ. Δ

ημητ

ρίου

Γραφ

είο Δι

αχείρ

ισης

Κινδύ

νων

Ντ. Λ

οϊζίδ

ης

Τμήμ

α Οικο

νομικ

ώνΕρ

ευνώ

νΓ. Κ

υριά

κου

Τμήμ

α Συσ

τημά

των

Πληρ

ωμών

& Λο

γιστικ

ώνΥπ

ηρεσ

ιών

Γ. Νικο

λάου

Γραφ

είο Ευ

ρωπα

ϊκών &

Διεθν

ών Υπ

οθέσ

εων

Α. Μ

υλων

ά

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

3. Οικονομικές Εξελίξεις

Διεθνείς οικονομικές εξελίξειςΗ ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας το 2013παρέμεινε υποτονική και ανομοιόμορφη μεταξύτων περιφερειών, ενώ παρατηρήθηκε μετατόπισητης δυναμικής της ανάπτυξης σε ορισμένες προηγ-μένες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑκαι του Ηνωμένου Βασιλείου. Στις αναδυόμενεςοικονομίες ο ρυθμός μεγέθυνσης, αν και κατέ-γραψε επιβράδυνση λόγω κυκλικών και διαρθρω-τικών παραγόντων, συνέχισε να συνεισφέρεισημαντικά στην παγκόσμια οικονομική δραστη-ριότητα. Πρόσφατοι δείκτες από διάφορες έρευνεςυποδηλούν περαιτέρω επέκταση της παγκόσμιαςοικονομικής δραστηριότητας, κυρίως, μέσω τηςσταθεροποίησης των παγκόσμιων χρηματοπιστω-τικών συνθηκών. Στη ζώνη του ευρώ, αν και ηπραγματική οικονομία επωφελήθηκε από τησημαντική βελτίωση που παρατηρείται στιςχρηματοπιστωτικές αγορές από το 2012, η ανεργίαπαρέμεινε σε υψηλά επίπεδα, την ίδια στιγμή πουη προσαρμογή στους ισολογισμούς του δημόσιουκαι του ιδιωτικού τομέα συνεχίζει να επηρεάζειαρνητικά την οικονομική δραστηριότητα. ΣτιςΗΠΑ, οι αυτόματες περικοπές δημοσίων δαπανώνπου τέθηκαν σε ισχύ το Μάρτιο του 2013 περιό-ρισαν την ανάπτυξη, αν και η ιδιωτική ζήτησηπαρουσιάστηκε σχετικά ανθεκτική με αποτέλεσμανα μειωθεί η ανεργία. Συγκεκριμένα, η σταδιακήβελτίωση των ισολογισμών των νοικοκυριώνοδήγησε σε αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσηςκαι των ιδιωτικών επενδύσεων περιλαμβανομένουκαι του οικιστικού τομέα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο,από την αρχή του έτους παρατηρήθηκε μιααπότομη ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριό-τητας και αύξηση της απασχόλησης στην αγοράεργασίας, κυρίως λόγω της συνεισφοράς της εγχώ-

ριας ζήτησης και ειδικότερα της ιδιωτικής κατανά-λωσης. Στην Ιαπωνία, παρά τη βουτιά που παρα-τηρήθηκε στην ανάπτυξη κατά το τρίτο τρίμηνοτου 2013, η υποκείμενη δραστηριότητα παρέμεινεισχυρή, υποστηριζόμενη από μια επεκτατικήδημοσιονομική και νομισματική πολιτική.

Με βάση τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις, το 2013το ΑΕΠ υπολογίζεται να συρρικνωθεί κατά -0,4% στηζώνη του ευρώ, να επιβραδυνθεί στο 1,6% στις ΗΠΑκαι να παραμείνει σταθερό στο 2% στην Ιαπωνία.Αντίθετα, το ΑΕΠ στο Ηνωμένο Βασίλειο εκτιμάται ναέχει αυξηθεί κατά 1,4% (Διάγραμμα 3.1, σελ. 17).

Ο πληθωρισμός σε παγκόσμιο επίπεδο υποχώ-ρησε περαιτέρω το 2013, κυρίως λόγω της πλεονά-ζουσας παραγωγικής δυναμικότητας στιςαναπτυγμένες οικονομίες, αλλά και λόγω τηςμείωσης των τιμών του πετρελαίου και των λοιπώνβασικών εμπορευμάτων σε σχέση με το 2012.Συγκεκριμένα, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκεκατά μέσο όρο στο 1,5% στη ζώνη του ευρώ καιστις ΗΠΑ, αντίστοιχα, στο 2,6% στο Ηνωμένο Βασί-λειο και στο 0,2% στην Ιαπωνία (Διάγραμμα 3.2,σελ. 17). Υπό τις πιο πάνω συνθήκες, οι μεγάλεςκεντρικές τράπεζες συνέχισαν τη διατήρηση τωνεπιτοκίων τους σε χαμηλά επίπεδα και την παρα-χώρηση μεγάλων ποσοτήτων ρευστότητας στατραπεζικά συστήματα μέσω διάφορων συμβατικώνκαι μη συμβατικών μέτρων νομισματικής πολιτικής.Επιπρόσθετα, η ΕΚΤ λαμβάνοντας υπόψη τις μειω-μένες πληθωριστικές πιέσεις και το αρνητικό κλίμαστην ανάπτυξη και την πιστωτική επέκταση,προχώρησε, επίσης, σε δύο μειώσεις των βασικώντης επιτοκίων, τον Μάιο και τον Νοέμβριο του 2013.Ως εκ τούτου, το επιτόκιο των πράξεων κύριαςαναχρηματοδότησης μειώθηκε στο 0,25%, τοεπιτόκιο της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδό-τησης στο 0,75%, ενώ το επιτόκιο της διευκόλυνσηςαποδοχής καταθέσεων παρέμεινε στο 0%. Η

16Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και η Τράπεζατης Αγγλίας, διατήρησαν τα βασικά επιτόκιά τουςαμετάβλητα, μεταξύ 0%-0,25% και 0,5% αντίστοιχα.

Παράλληλα, η μείωση των εντάσεων στιςχώρες του ευρώ που βρίσκονται υπό δημοσιονο-μική κρίση, οι προσδοκίες των αγορών για μείωσητου βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ, καθώς και οι πιοπρόσφατες προσδοκίες των αγορών για σταδιακήανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ και για πιθανή καθυ-στέρηση της μείωσης στην ποσοτική χαλάρωσηαπό την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ,οδήγησαν σε ανατίμηση του ευρώ, στη μείωσητων αποδόσεων των ευρωπαϊκών κρατικώνομολόγων καθώς και σε σημαντική μείωση στιςτιμές του χρυσού το 2013 σε σύγκριση με το 2012.Στις διεθνείς αγορές μετοχών, ο δείκτης DJEurostoxx, ο S&P500 και ο ιαπωνικός Nikkei κατέ-γραψαν αύξηση το 2013.

Παρόλα αυτά, οι καθοδικοί κίνδυνοι για τις προο-πτικές της παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης εξακο-λουθούν να υφίσταται, ένεκα κυρίως της αβεβαιότηταςως προς τις εξελίξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές,την πιθανότητα ασθενέστερης παγκόσμιας ζήτησηςκαι ψηλότερων τιμών από τις προβλεπόμενες τωνβασικών εμπορευμάτων. Ταυτόχρονα, δεδομένου ότιθα συνεχίσει να υπάρχει άφθονη πλεονάζουσα παρα-γωγική ικανότητα σε μεγάλες ανεπτυγμένες οικονο-μίες, ο παγκόσμιος πληθωρισμός αναμένεται ναπαραμείνει μάλλον υποτονικός.

Οι τελευταίες προβλέψεις διεθνών οργανισμώνκαι αναλυτών για το 2014 όσον αφορά το ΑΕΠαναφέρουν θετικό ρυθμό ανάπτυξης για τη ζώνητου ευρώ 1,0% και αύξηση 2,2%, 2,6% και 1,6% στοΗνωμένο Βασίλειο, στις ΗΠΑ και στην Ιαπωνία,αντίστοιχα. Ο πληθωρισμός αναμένεται να κατα-γράψει αύξηση 1,4% στη ζώνη του ευρώ, 1,7% στις

ΗΠΑ, 2,3% στο Ηνωμένο Βασίλειο και 2,5% στηνΙαπωνία (Διαγράμματα 3.1 και 3.2).

Εγχώριες ΕξελίξειςΝομισματικές εξελίξεις1, 2

Ο ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης των δανείων τουεγχώριου ιδιωτικού τομέα καταγράφει από τονΜάιο του 2013 αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής,φθάνοντας στο -3,5% τον Δεκέμβριο του 2013 από1,4% άνοδο τον Δεκέμβριο του 2012, αντικατο-πτρίζοντας τους ρυθμούς μεταβολής που κατέ-γραψαν οι πιο σημαντικές κατηγορίες του

17Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

1. Όλα τα νομισματικά μεγέθη συμπεριλαμβανομένων των επιτοκίων, αφορούν στοιχεία εξαιρουμένης της ΚΤΚ ή/και του Ευρωσυ-στήματος. Σημειώνεται, επίσης, ότι τα στοιχεία που αναλύονται στην παρούσα ενότητα της Έκθεσης αναφέρονται σε κατοίκουςΚύπρου και εξαιρούν τους οργανισμούς ή επιχειρήσεις χωρίς φυσική παρουσία στην Κύπρο. Η πιο πάνω επίδραση εξαιρείταιώστε να επιτευχθεί διαχρονική συγκρισιμότητα των στατιστικών στοιχείων και να υποβοηθηθεί η εξαγωγή συμπερασμάτων.

2. Για λεπτομέρειες ως προς τον υπολογισμό, βλ. την έκδοση «Νομισματικές και Χρηματοοικονομικές Στατιστικές» του ΤμήματοςΣτατιστικής της ΚΤΚ στον ιστοχώρο της ΚΤΚ.

-11

-9

-7

-5

-3

-1

2

4

6 Προβλ.ΗΠΑ Ιαπωνίαζώνη του ευρώ Ην. Βασίλειο

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

2013Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3

ΔIAΓPAMMA 3.1 αΕπ σε επιλεγμένες χώρες (ετήσια μεταβολή %, εποχιακά διορθωμένη)

Πηγή: Eurostat.Σημείωση: Οι προβλέψεις είναι για το έτος και υπολογίζονται ως οι μέσοι όροι των πιοπρόσφατων προβλέψεων από την Ευρωπαική Επιτροπή, The Economist poll και το ΔΝΤ.

-3-2-101234567

Προβλ.

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

2013Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ.

ΗΠΑ Ιαπωνίαζώνη του ευρώ Ην. Βασίλειο

ΔIAΓPAMMA 3.2 πληθωρισμός σε επιλεγμένες χώρες(ετήσια μεταβολή, %)

Πηγές: Eurostat, SDW (ΕΚΤ).Σημείωση: Οι προβλέψεις είναι για το έτος και υπολογίζονται ως οι μέσοι όροι των πιοπρόσφατων προβλέψεων από την Ευρωπαική Επιτροπή, The Economist poll και το ΔΝΤ.

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

δανεισμού προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.Οι αρνητικοί ετήσιοι ρυθμοί μεταβολής τωνδανείων προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα οφείλο-νται κυρίως στην αρνητική πορεία της οικονομίαςκαι στις ραγδαίες εξελίξεις μετά τις αποφάσεις τουEurogroup τον Μάρτιο του 2013 που επέφερανπεραιτέρω σημαντικούς κλυδωνισμούς στηνεγχώρια οικονομία αλλά και σημαντικές ανακατα-τάξεις στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα.

Αναλυτικότερα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολήςτων δανείων σε εγχώριες μη χρηματοοικονομικέςεπιχειρήσεις ανήλθε στο -2,3% τον Δεκέμβριο του2013 και είναι ο χαμηλότερος των προηγούμενωνετών για τα οποία υπάρχουν συγκρίσιμα στοιχεία.Παρόμοια εικόνα καταγράφεται και στον ετήσιορυθμό επέκτασης των δανείων σε εγχώρια νοικο-κυριά (Πίνακας 3.1), όπου καταγράφηκε μείωση4,7% τον Δεκέμβριο του 2013. Χαρακτηριστικά, ηκατηγορία των στεγαστικών δανείων παρουσίασερυθμό μεταβολής της τάξης του -5,3% τον Δεκέμ-βριο του 2013, καταγράφοντας τη μεγαλύτερηετήσια πτώση των τελευταίων ετών για τα οποίαυπάρχουν συγκρίσιμα στοιχεία.

Παρόμοια εικόνα παρουσιάζουν και οι καταθέ-σεις, αφού για την περίοδο Μαρτίου-Δεκεμβρίουτου 2013 καταγράφηκαν σημαντικές εκροές λόγωτου μειωμένου εισοδήματος και νοικοκυριών,καθώς και λόγω της απομείωσης στις ανασφάλιστεςκαταθέσεις στην Τράπεζα Κύπρου λόγω της ανακε-φαλαιοποίησης της εν λόγω τράπεζας με ίδια μέσα,αλλά και την πώληση ορισμένων εργασιών τηςCyprus Popular Bank Public Co Ltd στην ΤράπεζαΚύπρου. Εντούτοις, σημειώνεται ότι οι ετήσιοιρυθμοί μεταβολής καταθέσεων Μαρτίου-Δεκεμ-βρίου 2013, δεν αντικατοπτρίζουν την επίδρασητων εν λόγω πράξεων απομείωσης των καταθέσεων,αφού βάσει του στατιστικού χειρισμού του Ευρω-συστήματος, οι πράξεις αυτές δεν θεωρούνται ως

κανονικές χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Ως εκτούτου, οι εν λόγω απομειώσεις αντικατοπτρίζονταιμόνο στο συνολικό υπόλοιπο των καταθέσεων.

Πιο αναλυτικά, οι καταθέσεις του εγχώριου ιδιω-τικού τομέα3, λόγω των προαναφερθέντων γεγο-νότων, καταγράφουν από τον Μάρτιο του 2013,αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής για πρώτη φορά τατελευταία επτά έτη, φθάνοντας στο -11,2% τονΔεκέμβριο του 2013, αντικατοπτρίζοντας κυρίως τιςαρνητικές μεταβολές στις κατηγορίες των εγχώριωννοικοκυριών, των επιχειρήσεων αλλά και των ασφα-

18Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

3. Εξαιρουμένων των καταθέσεων προς ΝΧΙ και των καταθέσεων της Κεντρικής Κυβέρνησης.

Πίνακας 3.1 Δάνεια προς εγχώρια νοικοκυριά (1), (2)

Υπόλοιπα Ετήσιαως % του ποσοστιαία

συνόλου (3) μεταβολή2013 2012 2013Δεκ. Δεκ. Δεκ.

Εγχώρια νοικοκυριά 100,0 1,9 -4,71. Καταναλωτικά δάνεια 13,5 -1,0 -10,92. Στεγαστικά δάνεια 53,3 0,9 -5,33. Λοιπά δάνεια 33,2 4,7 -0,9

Πηγή: ΚΤΚ.(1) Σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση ΕΣΛ 95.(2) Συμπεριλαμβανομένων των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων που εξυπηρετούν νοικοκυριά.(3) Υπολογίζεται στο υπόλοιπο του τελευταίου διαθέσιμου μήνα. Τo σύνολo μπορεί να μη δίνειτο άθροισμα των επιμέρους, λόγω της στρογγυλοποίησης των αριθμών.

Πίνακας 3.2 Καταθέσεις από εγχώρια νοικοκυριά (1), (2)

Υπόλοιπα ως Ετήσιαποσοστό % ποσοστιαία

του συνόλου (3) μεταβολή2013 2012 2013Δεκ. Δεκ. Δεκ.

Εγχώρια νοικοκυριά 100,0 1,6 -7,7Μίας ημέρας 19,1 -0,9 17,4Προθεσμίας 73,7 3,7 -11,5μέχρι 2 έτη 69,9 3,7 -13,2άνω των 2 ετών 3,8 3,6 0,4Υπό προειδοποίηση 7,2 -12,5 -17,2μέχρι 3 μήνες 4,9 -16,8 -18,2άνω των 3 μηνών 2,3 -0,6 -15,0

Πηγή: ΚΤΚ.(1) Σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση ΕΣΛ 95.(2) Συμπεριλαμβανομένων των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων που εξυπηρετούν νοικοκυριά.(3) Υπολογίζεται στο υπόλοιπο του τελευταίου διαθέσιμου μήνα. Τα σύνολα μπορεί να μη δίνουντο άθροισμα των επιμέρους, λόγω της στρογγυλοποίησης των αριθμών.

λιστικών επιχειρήσεων και συνταξιοδοτικώνταμείων. Χαρακτηριστικά, σημαντικά επιβραδυ-ντική και αρνητική πορεία ακολούθησαν οι καταθέ-σεις από τα εγχώρια νοικοκυριά, οι οποίεςαποτελούν το μεγαλύτερο μερίδιο των καταθέσεωντου ιδιωτικού τομέα (Πίνακας 3.2, σελ. 18), αφούμειώθηκαν κατά 7,7% τον Δεκέμβριο του 2013.

ΕπιτόκιαΤα πλείστα δανειστικά επιτόκια στην Κύπρο, αν καισυνέχισαν να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, κατέ-γραψαν κατά μέσο όρο το 2013 ελαφρά μείωση σεσύγκριση με το 2012, παραμένοντας όμως σευψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τα αντίστοιχα στη

ζώνη του ευρώ. Το υφιστάμενο ύψος των εγχώριωνδανειστικών επιτοκίων αντικατοπτρίζει εν μέρει, τοαυξημένο ρίσκο που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες γιαχορήγηση νέων δανείων σε νοικοκυριά και επιχει-ρήσεις, λόγω της αύξησης των μη εξυπηρετούμενωνδανείων αλλά και των εγχώριων δυσμενών μακρο-οικονομικών συνθηκών στο εγχώριο περιβάλλον.Όσον αφορά τα εγχώρια επιτόκια καταθέσεων, αυτάκατέγραψαν απότομη μείωση από τον Απρίλιο του2013 λόγω κυρίως της απόφασης της ΚΤΚ τον Μάιοτου 2013 για επιβολή επιπρόσθετων κεφαλαιακώναπαιτήσεων στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σεπεριπτώσεις προσφοράς καταθετικών επιτοκίων ταοποία υπερβαίνουν το Euribor +300 μ.β.

19Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

2

4

6

8

10

Ιαν. Μάιος Σεπ.2009

Ιαν. Μάιος Σεπ.2010

Ιαν. Μάιος Σεπ.2011

Ιαν. Μάιος Σεπ.2012

Ιαν. Μάιος Σεπ.2013

Κύπρος, καταναλωτικά δάνεια

ζώνη του ευρώ, καταναλωτικά δάνεια

Κύπρος, στεγαστικά δάνεια

ζώνη του ευρώ, στεγαστικά δάνεια

1

2

3

4

5

6

7

8

Ιαν. Μάιος Σεπ.2009

Ιαν. Μάιος Σεπ.2010

Ιαν. Μάιος Σεπ.2011

Ιαν. Μάιος Σεπ.2012

Ιαν. Μάιος Σεπ.2013

Κύπρος, άνω του €1 εκατ.

ζώνη του ευρώ, άνω του €1 εκατ.

Κύπρος, μέχρι €1 εκατ.

ζώνη του ευρώ, μέχρι €1 εκατ.

ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ ΜΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΔIAΓPAMMA 3.3 Επιτόκια νέων δανείων των νχι σε ευρώ προς κατοίκους της ζώνης του ευρώ(1)

(% ετησίως, μέσοι όροι περιόδου)

Πηγές: SDW (ΕΚΤ), KTK.(1) Με µεταβαλλόµενο επιτόκιο και αρχικό προσδιορισµό επιτοκίου µέχρι 1 χρόνο.

1

2

3

4

5

6

Ιαν. Μάιος Σεπ.2009

Ιαν. Μάιος Σεπ.2010

Ιαν. Μάιος Σεπ.2011

Ιαν. Μάιος Σεπ.2012

Ιαν. Μάιος Σεπ.2013

Κύπρος ζώνη του ευρώ

ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ

0

1

2

3

4

5

6

Ιαν. Μάιος Σεπ.2009

Ιαν. Μάιος Σεπ.2010

Ιαν. Μάιος Σεπ.2011

Ιαν. Μάιος Σεπ.2012

Ιαν. Μάιος Σεπ.2013

Κύπρος ζώνη του ευρώ

ΜΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΔIAΓPAMMA 3.4 Επιτόκια νέων καταθέσεων σε νχι σε ευρώ από κατοίκους στη ζώνη του ευρώ (1)

(% ετησίως, μέσοι όροι περιόδου )

Πηγές: SDW (ΕΚΤ), KTK.(1) Προθεσμίας μέχρι 1 έτους.

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Γενικά, μέχρι και το τέλος του υπό ανασκόπησηέτους, παρατηρήθηκε τάση ελαφράς μείωσης σε όλατα επιτόκια των νέων δανείων προς τα νοικοκυριά καιτις επιχειρήσεις στην Κύπρο, ενώ για τις ίδιες κατη-γορίες τα καταθετικά επιτόκια κατά το τέλος του2013 κατέγραψαν σημαντική μείωση σε σύγκρισητόσο με το 2012 όσο και με το πρώτο τρίμηνο του2013 (Διαγράμματα 3.3 και 3.4, σελ. 19).

Ενδεικτικά, το μέσο επιτόκιο για δάνεια σε μηχρηματοοικονομικές επιχειρήσεις μέχρι €1 εκατ.4

στην Κύπρο κατέγραψε μείωση προς τα τέλη του2013 και ανήλθε στο 6% τον Δεκέμβριο του 2013,παραμένοντας ωστόσο σε υψηλά επίπεδα. Στηζώνη του ευρώ, η σταθεροποιητική τάση στοπροαναφερθέν μέσο επιτόκιο, είχε ως αποτέλεσματην μείωση της ψαλίδας έναντι του αντίστοιχουκυπριακού στις 274 μ.β. το 2013 από 321 μ.β. το2012 (Διάγραμμα 3.3, σελ. 19). Παρόμοια εικόνακατέγραψε και το μέσο επιτόκιο των δανείων προςνοικοκυριά για στεγαστικούς σκοπούς5 στηνΚύπρο, φθάνοντας στο 4,67% στο τέλος του 2013(Διάγραμμα 3.3, σελ. 19). Το αντίστοιχο μέσοεπιτόκιο στη ζώνη του ευρώ κατέγραψε οριακήμείωση προς το τέλος του 2013, καταλήγοντας τονΔεκέμβριο του 2013 στο 2,78%.

Όσον αφορά τις καταθέσεις, στην Κύπρο τομέσο επιτόκιο νέων καταθέσεων προθεσμίας μέχρι1 χρόνο από μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις(Διάγραμμα 3.4, σελ. 19) μειώθηκε στο 2,25% τονΔεκέμβριο του 2013, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιοστη ζώνη του ευρώ μειώθηκε στο 0,78% στο τέλοςτου 2013. Σημαντική μείωση κατέγραψε, επίσης,και το μέσο επιτόκιο νέων καταθέσεων προθεσμίαςμέχρι ενός έτους από νοικοκυριά στην Κύπρο ηοποία, παρά τη μείωση που κατέγραψε το αντί-στοιχο επιτόκιο στη ζώνη του ευρώ, περιόρισε τημεταξύ τους μέση ετήσια ψαλίδα στις 95 μονάδεςβάσης το 2013.

ΠληθωρισμόςΤο 2013 ο πληθωρισμός βάσει του Εναρμονι-σμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) στηνΚύπρο κατέγραψε κάθετη πτώση στο 0,4% σεσχέση με 3,1% το 2012, κυρίως λόγω της μείωσηςτων τιμών της ενέργειας καθώς και των εντεινό-μενων καθοδικών πιέσεων στις τιμές λόγω τηςεπιδείνωσης της ύφεσης στην κυπριακή οικονομία.Χαρακτηριστικά, στη συνιστώσα της ενέργειας ηπρος τα κάτω επίδραση της μείωσης της τιμής τουπετρελαίου καθώς και της απόφασης της Ρυθμι-στικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) για παρά-ταση της μείωσης της τιμής του ηλεκτρικούρεύματος που επιβλήθηκε τον Απρίλιο του 2013υπερίσχυσε των ανοδικών πιέσεων από τηναύξηση των φόρων κατανάλωσης και του ΦΠΑαπό το 17% στο 18% τον Ιανουάριο του 2013, μεαποτέλεσμα από τον Απρίλιο του 2013 ο πληθωρι-σμός ενέργειας να είναι αρνητικός. Συνολικά, το2013 ο πληθωρισμός ενέργειας διαμορφώθηκεστο -0,4% σε σύγκριση με 14,1% το 2012.

Γενικά, κατά το 2013 χαμηλότερο ή πιο αρνη-τικό πληθωρισμό κατέγραψαν όλες οι συνιστώσεςτου ΕνΔΤΚ με εξαίρεση τα επεξεργασμένα τρόφιμαστα οποία περιλαμβάνονται τα αλκοολούχα ποτάκαι τα καπνικά προϊόντα που ενσωμάτωσαν την

20Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

4. Με μεταβαλλόμενο επιτόκιο και αρχικό προσδιορισμό επιτοκίου μέχρι 1 χρόνο.5. Με μεταβαλλόμενο επιτόκιο και αρχικό προσδιορισμό επιτοκίου μέχρι 1 χρόνο.

-2

-1

0

1

2

3

4

5

6 Κύπρος ζώνη του ευρώ

Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ.2007 2008 2009 2010

Ιαν. Ιούλ.2011

Ιαν. Ιούλ.2012 2013

ΔIAΓPAMMA 3.5 Εναρµονισµένος πληθωρισµός στηνΚύπρο και ζώνη του ευρώ (ετήσια μεταβολή, %)

Πηγή: Eurostat.

αύξηση των φόρων κατανάλωσης και, τουλάχι-στον εν μέρει, την αύξηση του βασικού συντε-λεστή ΦΠΑ τον Ιανουάριο του 2013. Το 2013, οπληθωρισμός στην Κύπρο ήταν κατά μέσο όροχαμηλότερος από τον αντίστοιχο της ζώνης τουευρώ για όλες τις συνιστώσες του ΕνΔΤΚ με εξαί-ρεση τα επεξεργασμένα τρόφιμα (Διάγραμμα 3.5,σελ. 20).

ΖήτησηΠροκαταρκτικά στοιχεία για ολόκληρο το 2013κατέδειξαν μείωση του ΑΕΠ της τάξης του 5,4%, σεσύγκριση με συρρίκνωση της τάξης του 2,4% το2012. Για τους πρώτους εννέα μήνες του 2013,όπου υπάρχουν αναλυτικά διαθέσιμα στοιχεία,καταγράφηκε συρρίκνωση της οικονομίας κατά5,5% σε σύγκριση με συρρίκνωση 2,0% την αντί-στοιχη περίοδο του 2012.

Πιο συγκεκριμένα, τους πρώτους εννιά μήνεςτου 2013 η εγχώρια ζήτηση συρρικνώθηκε κατά11,5%, αντικατοπτρίζοντας τη μείωση που κατα-γράφηκε στις δημόσιες δαπάνες λόγω τουπρογράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης, τημείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης αλλά κυρίως

στην μείωση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου.Επιπρόσθετα, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιώνμειώθηκαν κατά 3,2% σε σύγκριση με αύξηση1,1% την αντίστοιχη περίοδο του 2012 λόγω,κυρίως, της μείωσης που παρατηρήθηκε σταέσοδα από το τριγωνικό εμπόριο. Αντίθετα, οιεισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκαν κατά16,0% σε σύγκριση με μείωση 6,4% την αντίστοιχηπερίοδο του 2012, αντικατοπτρίζοντας τη μειω-μένη εγχώρια ζήτηση αλλά και τη μείωση τωναποθεμάτων της οικονομίας.

ΠαραγωγήΟι τομείς της παραγωγής στο σύνολό τους συρρι-κνώθηκαν το πρώτο εννιάμηνο του 2013 (Πίνακας3.3) με τον τομέα των κατασκευών να συνεχίζει νασημειώνει τις μεγαλύτερες μειώσεις. Συγκεκρι-μένα, ο τομέας των κατασκευών συνέχισε τηνκαθοδική πορεία που ξεκίνησε το 2009, καταγρά-φοντας μείωση της τάξης του 30,1% σε σύγκρισημε μείωση 18,7% το αντίστοιχο εννιάμηνο του2012. Οι τομείς του χονδρικού και λιανικού εμπο-ρίου, ξενοδοχείων και εστιατορίων, μεταφορών καιαποθηκεύσεων κατέγραψαν συρρίκνωση της

21Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Πίνακας 3.3 Οικονομική δραστηριότητα σε βασικούς τομείς σε σταθερές τιμές 2005(μεθοδολογία αλυσιδωτής σύνδεσης, ετήσια ποσοστιαία μεταβολή)

Πηγή: ΣΥΚ.

Χονδρικό και λιανικό εμπόριο, μεταφορά Χρηματοπιστωτικέςκαι αποθήκευση, δραστηριότητες υπηρεσιών και ασφαλιστικές

Κατασκευές παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης δραστηριότητεςQ1 2011 -4,7 1,1 2,5Q2 2011 -2,8 1,6 0,9Q3 2011 -16,8 0,8 2,5Q4 2011 -16,2 -2,8 2,3Q1 2012 -16,7 -2,4 1,6Q2 2012 -20,9 -2,3 1,0Q3 2012 -18,1 -1,5 0,8Q4 2012 -22,0 -4,0 0,2Q1 2013 -26,7 -7,7 -3,4Q2 2013 -31,7 -6,2 -8,4Q3 2013 -31,8 -2,2 -11,4

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

τάξης του 5,2%, παρά τη θετική πορεία του τουρι-σμού. Επίσης, ο τομέας των χρηματοπιστωτικώνκαι ασφαλιστικών δραστηριοτήτων παρουσίασεσυρρίκνωση 7,7%, σε σύγκριση με αύξηση 1,1% τοαντίστοιχο εννιάμηνο του 2012.

Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ)Το πρώτο εννιάμηνο του 2013 σύμφωνα με τατελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΚΤΚ, καταγρά-φηκε σημαντική βελτίωση στο ισοζύγιο αγαθών καιυπηρεσιών. Αναλυτικότερα, το έλλειμμα του εμπο-

22Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πίνακας 3.4 ισοζύγιο πληρωμών(€ εκατομύρια)

2012 (Ιαν. - Σεπτ.) 2013 (Ιαν. - Σεπτ.)Καθαρό Καθαρό

Πίστωση Χρέωση ποσό Πίστωση Χρέωση ποσό ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ 8.352,9 9.117,9 -765,0 7.363,1 7.328,9 34,2ΑΓΑΘΑ, ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ 7.938,5 8.539,9 -601,4 7.081,6 6.908,8 172,8ΑΓΑΘΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 5.818,2 6.195,8 -377,6 5.561,3 5.225,6 335,7ΑΓΑΘΑ 1.097,2 4.012,2 -2.914,9 1.110,3 3.279,9 -2.169,5ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 4.720,9 2.183,7 2.537,3 4.451,0 1.945,7 2.505,3

Μεταφορές 1.016,6 887,4 129,2 997,0 802,5 194,6Ταξιδιωτικό 1.682,9 786,1 896,8 1.828,8 725,9 1.102,9Επικοινωνίες 43,3 84,3 -41,0 37,4 76,2 -38,7Κατασκευαστικές υπηρεσίες 38,7 5,9 32,7 16,2 11,6 4,7Ασφάλειες 26,1 26,5 -0,4 15,6 18,8 -3,2Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες 394,8 96,4 298,4 268,4 60,0 208,5Μηχανοργάνωση και πληροφόρηση 34,2 18,2 16,0 24,5 20,3 4,2Πνευματικά δικαιώματα 1,0 17,1 -16,1 2,0 18,6 -16,6Λοιπές επιχειρηματικές υπηρεσίες 1.385,2 179,5 1.205,7 1.171,9 142,1 1.029,8Προσωπικές, πολιτιστικές και ψυχαγωγικές 20,4 37,9 -17,5 12,0 23,9 -11,9Υπηρεσίες δημοσίου π.δ.κ.α. 77,8 44,3 33,5 77,0 46,0 31,0Υπηρεσίες που δεν έχουν κατανεμηθεί 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ 2.120,3 2.344,1 223,7 1.520,3 1.683,2 -162,9Εισοδήματα από εργασία 16,0 179,3 -163,3 11,8 187,6 -175,8Εισοδήματα από επενδύσεις 2.104,3 2.164,8 -60,5 1.508,5 1.495,6 12,9Εισοδήματα από άμεσες επενδύσεις 188,3 639,7 -451,4 -9,5 225,7 -235,2Εισοδήματα από επενδύσεις χαρτοφυλακίου 509,3 165,0 344,3 391,9 85,5 306,4Εισοδήματα από λοιπές επενδύσεις 1.406,7 1.360,1 46,6 1.126,1 1.184,4 -58,4

ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΙΣ 414,4 578,0 -163,6 281,5 420,1 -138,6Γενική κυβέρνηση 100,6 159,3 -58,7 94,3 166,6 -72,3Λοιποί τομείς 313,8 418,7 -104,9 187,3 253,5 -66,3

ΚΙΝΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ & ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ 690,6 227,4Κίνηση κεφαλαίων 35,5 11,3 24,2 201,0 10,5 190,4Χρηματοοικονομικές συναλλαγές 666,4 36,9Άμεσες επενδύσεις 284,6 713,3

Κατοίκων Κύπρου στο εξωτερικό -301,5 350,9Μη κατοίκων στην Κύπρο 586,2 362,4

Επενδύσεις χαρτοφυλακίου 2.778,9 10.633,8Απαιτήσεις 4.089,9 11.429,9Υποχρεώσεις -1.311,0 -796,1

Χρηματοοικονομικά παράγωγα -326,5 49,2Λοιπές επενδύσεις -2.118,7 -11.398,0

Απαιτήσεις -5.624,6 8.161,0Υποχρεώσεις 3.505,9 -19.559,0

Συναλλαγματικά διαθέσιμα 48,1 38,7ΚΑΘΑΡΑ ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΕΙΨΕΙΣ 74,3 -261,6

Πηγή: ΚΤΚ.

ρικού ισοζυγίου μειώθηκε από 21,8% του ΑΕΠ τοπρώτο εννιάμηνο του 2012, στο 17,4% του ΑΕΠ τηναντίστοιχη περίοδο του 2013, γεγονός πουεξηγείται από την περαιτέρω μειωμένη εγχώριαζήτηση (Πίνακας 3.4, σελ. 22). Το πλεόνασμα τουλογαριασμού υπηρεσιών, στο οποίο ιστορικάστηρίζεται η κυπριακή οικονομία για εν μέρεικάλυψη του ελλείμματος στο ισοζύγιο αγαθών,κατέγραψε οριακή μείωση της τάξης των €32,0εκατ. Εντούτοις, λόγω της μείωσης του ΑΕΠ, ωςποσοστό του ΑΕΠ έφτασε το 20,1% κατά το πρώτοεννιάμηνο του 2013 σε σχέση με πλεόνασμα ύψους19,0% του ΑΕΠ κατά την αντίστοιχη περίοδο του2012. Στη βελτίωση συνείσφερε κατά κύριο λόγο ηαύξηση των εσόδων από τον τουρισμό.

Συνολικά, το ΙΤΣ κατά τους πρώτους εννέαμήνες του 2013 κατέγραψε πλεόνασμα της τάξηςτων €34,2 εκατ. ή στο 0,3% του ΑΕΠ, σε αντίθεσημε έλλειμμα της τάξης των €765,0 εκατ. ή 5,7% τουΑΕΠ την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Η βελτίωσητου ΙΤΣ οφείλεται κυρίως στην βελτίωση του λογα-ριασμού αγαθών και σε μικρότερο βαθμό στηβελτίωση που κατέγραψαν στο λογαριασμό εισο-δημάτων, η οποία αντικατοπτρίζει τις σχετικάμειωμένες ζημιές των υποκαταστημάτων ή/καιθυγατρικών κυπριακών εταιρειών, κυρίωςΤραπεζών, στο εξωτερικό, σε σχέση με την αντί-στοιχη περίοδο του 2012.

Χρηματοδότηση του ελλείμματος του ΙΤΣ Η χρηματοδότηση του ελλείμματος του ΙΤΣ το2012 έγινε κυρίως μέσω της κατηγορίας «επενδύ-σεις χαρτοφυλακίου» και αυτό οφείλεται στηναύξηση των καθαρών εισροών λόγω ρευστοποιή-σεων και σε μικρότερο βαθμό από τις άμεσες ξένεςεπενδύσεις. Για το πρώτο εννιάμηνο του 2013 ηχρηματοδότηση του ελλείμματος του ΙΤΣ προήλθε,κυρίως, από τις καθαρές άμεσες ξένες επενδύσεις,

εξέλιξη η οποία οφείλεται κυρίως στην πώλησητων εργασιών των παραρτημάτων των κυπριακώντραπεζών στην Ελλάδα. Επίσης καταγράφηκανκαθαρές επενδύσεις χαρτοφυλακίων αποτέλεσματης μεγάλης μείωσης του ενεργητικού των επεν-δύσεων χαρτοφυλακίου λόγω ρευστοποιήσεων σεχρεωστικούς τίτλους που εκδόθηκαν από μηκατοίκους.

Συναλλαγματικές ΙσοτιμίεςΤο 2013 το ευρώ παρουσίασε κατά μέσο όροανατίμηση έναντι των κυριότερων διεθνών νομι-σμάτων, σε σύγκριση με το 2012, με πρόσφατεςτάσεις σταθεροποίησης. Από τις 28 Δεκεμβρίουτου 2012 και μέχρι τις 27 Δεκεμβρίου του 2013(ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης των στατι-στικών στοιχείων του παρόντος Δελτίου), το ευρώκατέγραψε άνοδο έναντι του δολαρίου κατά 4%,της στερλίνας κατά 1,9% και σημαντική άνοδοέναντι του γεν κατά 27,3% (Διάγραμμα Α.3.6).

Όσον αφορά στην πραγματική συναλλαγμα-τική ισοτιμία της Κύπρου6, αυτή ανατιμήθηκε κατά0,4% τους πρώτους 11 μήνες του 2013 σε σχέση μετην αντίστοιχη περίοδο του 2012. Παρά την ενδυ-νάμωση του δείκτη σε ονομαστικούς όρους πουοφείλεται στην πορεία του ευρώ έναντι των κυριο-

23Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

6. Ο σταθμισμένος μέσος όρος του νομίσματος μιας χώρας σε σχέση με ένα δείκτη ή καλάθι νομισμάτων προσαρμοσμένα για τιςεπιδράσεις του πληθωρισμού. Οι συντελεστές στάθμισης προσδιορίζονται με τη σύγκριση των σχετικών εμπορικών ισοζυγίων,από πλευράς του νομίσματος μιας χώρας, με κάθε άλλη χώρα εντός του δείκτη.

90

100

110

120

130

140

150

160

170

Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ. Ιαν. Ιούλ. Ιαν.2009 2010 2011 2012 2013

Ιούλ.

δολάριο γεν στερλίνα

ΔIAΓPAMMA 3.6 Επιλεγμένες ισοτιμίες έναντι του ευρώ (εβδομαδιαία στοιχεία, έτος βάσης 2000 =100)

Πηγή: Bloomberg.Σημείωση: Άνοδος (πτώση) στον δείκτη υποδηλοί την ανατίμηση (υποτίμηση) του ευρώέναντι των άλλων νομισμάτων.

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

τέρων εθνικών νομισμάτων (Διάγραμμα 3.7) ημικρότερη ενδυνάμωση του δείκτη σε πραγματι-κούς όρους οφείλεται στην μικρότερη αύξηση τουπληθωρισμού στην Κύπρο σε σχέση με τις αντα-γωνιστικές χώρες.

Αγορά εργασίας, παραγωγικότητα και κόστοςεργασίαςΗ απασχόληση κατέγραψε σημαντική σταδιακήχειροτέρευση, καταγράφοντας μειώσεις 5,2%,6,1% και 6,1% τα πρώτα τρία τρίμηνα του 2013, σεσχέση με μειώσεις 2,5%, 3,1% και 3,7% τα πρώτατρία τρίμηνα του 2012. Για ολόκληρο το 2013 ηαπασχόληση αναμένεται να παρουσιάσει περαι-τέρω πτώση, καθώς αυτή συνεχίζει να επηρεάζεταιαπό την υποτονική οικονομική δραστηριότητα.

Το ποσοστό ανεργίας, με βάση την έρευναεργατικού δυναμικού, έφθασε στο 15,8% το εννιά-μηνο του 2013 σε σύγκριση με 11,5% την αντί-στοιχη περίοδο του 2012 (Διάγραμμα 3.8). Ηχειροτέρευση οφείλεται στη συρρίκνωση της οικο-νομικής δραστηριότητας και την αδυναμία τηςοικονομίας να απορροφήσει τους ανέργους καιτους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας.Σύμφωνα με πιο πρόσφατα στοιχεία για ολόκληροτο 2013, ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων

έφθασε τις 46.765, αυξημένος κατά 10.403 άτομασε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι μεγαλύτερεςαυξήσεις στην εγγεγραμμένη ανεργία καταγρά-φηκαν στους τομείς του εμπορίου (2.241), τωνκατασκευών (1.087), των νεοεισερχομένων (1.042)καθώς επίσης και των μεταποιητικών βιομηχανιών(992) και των ξενοδοχείων και εστιατορίων (947).

Η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριό-τητας επηρέασε επίσης τη δαπάνη ανά μισθωτό ηοποία σημείωσε ετήσια μείωση κατά 4,8% τοπρώτο εννιάμηνο του 2013 σε σχέση με οριακήμείωση 0,6% κατά την αντίστοιχη περίοδο τουπροηγούμενου έτους. Ως αποτέλεσμα, το μονα-διαίο κόστος εργασίας το πρώτο εννιάμηνο του2013 κατέγραψε ετήσια μείωση 5,1% σε σχέση μεμείωση 2,5% το πρώτο εννιάμηνο του 2012(Διάγραμμα 3.9, σελ. 25).

Δημόσια οικονομικά Το 2012 το δημοσιονομικό έλλειμμα της γενικήςκυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ ανήλθε στο6,4%. Για το 2013, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τηςΤρόικας κατά τη δεύτερη αξιολόγηση του οικονο-μικού προγράμματος, το σχετικό ποσοστό τοπο-θετείται στο 7,8% σε σχέση με έλλειμμα πέραν του8% του ΑΕΠ, σύμφωνα με το Μνημόνιο Συναντί-

24Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

97,00

99,00

101,00

103,00

105,00

107,00

109,00

Ιαν.

Μαρ.

Μάιος

Ιούλ.

Σεπτ.

Νοέμ.

2010 2011 2012 2013

Ιαν.

Μαρ.

Μάιος

Ιούλ.

Σεπτ.

Νοέμ.

Ιαν.

Μαρ.

Μάιος

Ιούλ.

Σεπτ.

Νοέμ.

Ιαν.

Μαρ.

Μάιος

Ιούλ.

Σεπτ.

Νοέμ.

ΟΣΣΙ (ΔΝΤ) ΠΣΣΙ (ΔΝΤ)

ΔIAΓPAMMA 3.7 Σταθμισμένη συναλλαγματικήισοτιμία του κυπριακού νομίσματος (στάθμιση ΔνΤ)(έτος βάσης 2005=100)

Πηγή: ΔΝΤ.

-8-6-4-202468

1012141618

2009Q1 Q2 Q3 Q4

2010Q1 Q2 Q3 Q4

2011Q1 Q2 Q3 Q4

2012Q1 Q2 Q3 Q4

2013Q1 Q2 Q3

απασχόληση(ετήσια μεταβολή, %)

ανεργία (ως ποσοστότου εργατικού δυναμικού)

ΔIAΓPAMMA 3.8 ανεργία και απασχόληση

Πηγή: ΣΥΚ (ΕΕΔ).

ληψης που συνομολογήθηκε τον Απρίλιο του2013. Η σχετική πρόβλεψη, που περιλαμβάνειαποζημίωση ύψους 1,8% του ΑΕΠ για τα ταμείαπρονοίας στην πρώην Λαϊκή Τράπεζα, φαίνεται ναεπιτυγχάνεται με αξιοσημείωτο περιθώριο.

Τα προκαταρκτικά στοιχεία της ΣΥΚ για τοπρώτο εννιάμηνο του 2013 καταγράφουν ακόμασημαντικότερη βελτίωση από την αναμενόμενηλόγω της συνεχιζόμενης υλοποίησης του φιλό-δοξου προγράμματος δημοσιονομικήςεξυγίανσης, της συνετής εκτέλεσης του κρατικούπροϋπολογισμού καθώς και λόγω της λιγότεροσοβαρής επιδείνωσης της οικονομικής δραστη-ριότητας από ότι είχε αρχικά προβλεφθεί από τουςδιεθνείς δανειστές μας. Αναλυτικότερα, το δημο-σιονομικό έλλειμμα ως ποσοστό του ΑΕΠ ανήλθεστο 1,9% κατά την υπό αναφορά περίοδο σεσύγκριση με έλλειμμα της τάξης του 3,3% τοπρώτο εννιάμηνο του 2012 (Πίνακας 3.5, σελ. 26).Σύμφωνα με πιο πρόσφατα στοιχεία του Υπουρ-γείου Οικονομικών που αφορούν στους λογαρια-σμούς της κεντρικής κυβέρνησης σε χρηματικήβάση για το εντεκάμηνο του 2013, το δημοσιονο-μικό έλλειμμα ως ποσοστό του ΑΕΠ παρουσιάζεισχετική βελτίωση στο 3,6%, σε σχέση με έλλειμμα4,2% την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Αναφορικά με τα δημόσια έσοδα, αυτά παρου-σιάζουν ετήσια μείωση κατά 7,7% (Πίνακας 3.5,σελ. 26), σε μεγάλο βαθμό λόγω της μείωσης πουπαρατηρήθηκε στα φορολογικά έσοδα κατά 7,3%,ως αποτέλεσμα της σημαντικής συρρίκνωσης τηςοικονομικής δραστηριότητας. Ετήσια μείωση κατά10,7% καταγράφηκε στα μη-φορολογικά έσοδα, ηοποία μετριάστηκε μερικώς από την ετήσια αύξηση21,5% που παρατηρήθηκε στην κατηγορία «Εισό-δημα περιουσίας» (Πίνακας 3.5, σελ. 26) λόγω τουμεγάλου μερίσματος από την ΚΤΚ, που οφείλεται ενμέρει στην αποδέσμευση μέρους της υποχρέωσηςγια τραπεζογραμμάτια σε κυπριακή λίρα.

Αναφορικά με τις εξελίξεις στις δημόσιεςδαπάνες (Πίνακας 3.5, σελ. 26), η σημαντική ετήσιαμείωση των δαπανών κατά 11,7% το πρώτο εννιά-μηνο του 2013 οφείλεται σε μειώσεις δαπανώνσχεδόν σε όλους τους τομείς. Πρωτίστως, οφεί-λεται στη σημαντική ετήσια μείωση των δαπανώνγια κεφαλαιουχικά αγαθά μείον πωλήσεων(95,6%), λόγω της σημαντικής ετήσιας μείωσηςτων δαπανών για δημόσιες πάγιες επενδύσεις(38,4%) καθώς και στην κατηγοριοποίηση τωνπροσωρινής φύσεως εισπράξεων από τέλη αδειο-δότησης δικαιωμάτων εξερεύνησης υδρογοναν-θράκων στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική

25Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

-7-6-5-4-3-2-10123456

ονομαστική δαπάνη ανά μισθωτό

μοναδιαίο εργατικό κόστοςπαραγωγικότητα

2009Q1 Q2 Q3 Q4

2010Q1 Q2 Q3 Q4

2011Q1 Q2 Q3 Q4

2012Q1 Q2 Q3 Q4

2013Q1 Q2 Q3

ΔIAΓPAMMA 3.9 Ονοµαστική δαπάνη ανά µισθωτό,παραγωγικότητα και µοναδιαίο εργατικό κόστος(ετήσια μεταβολή, %)

Πηγή: ΣΥΚ.

40

50

60

70

80

90

100

110

120

2010Q1 Q2 Q3 Q4

2011Q1 Q2 Q3 Q4

2012Q1 Q2 Q3 Q4

2013Q1 Q2 Q3

ΔIAΓPAMMA 3.10 ακαθάριστο δημόσιο χρέος τηςγενικής κυβέρνησης(ως ποσοστό του ΑΕΠ)

Πηγές: Υπουργείο Οικονομικών, ΣΥΚ, ΚΤΚ.

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ζώνη (ΑΟΖ) ως αρνητική κεφαλαιουχική δαπάνησύμφωνα με τη μεθοδολογία της Eurostat.

Το ακαθάριστο δημόσιο χρέος της γενικήςκυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ έφθασε στο86,6% το 2012, ενώ για το υπό ανασκόπηση έτοςσύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα προκα-ταρτικά στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών,ανήλθε στο 112,1% κατά το τέλος του τρίτου τρίμηνοτου 2013 (Διάγραμμα 3.10, σελ. 25). Η εξέλιξη αυτήοφείλεται στις σημαντικές προσαρμογές ελλείμ-ματος-χρέους (deficit-debt adju stment), οι οποίεςπεριλαμβάνουν €1,5 δις για την δια δικασία ανακε-φαλαιοποίησης του Συνεργατισμού καθώς καισυσσώρευση κυβερνητικών καταθέσεων λόγω τηςπραγματοποίησης μικρότερου από του προβλεπό-μενου δημοσιονομικού ελλείμματος.

ΠροβλέψειςΣε ό,τι αφορά στις προοπτικές της κυπριακής οικο-νομίας για την περίοδο 2013-2015 σημειώνεται ηαναθεώρηση των προβλέψεων που υιοθετήθηκεστα πλαίσια του ΜΣ κατά την τρίτη αξιολόγηση τηςκυπριακής οικονομίας από την ΕΕ, την ΕΚΤ και τοΔΝΤ. Συγκεκριμένα, το ΑΕΠ για το 2013 αναθεω-ρήθηκε στο -6,0% από -7,7% και -8,7% που αρχικάπροβλεπόταν από τις δύο αμέσως προηγούμενεςαξιολογήσεις του ΜΣ. Το 2014 αναμένεταιεπιπλέον συρρίκνωση της τάξης του 4,8% λόγωτης συνεχιζόμενης αβεβαιότητας που επικρατεί,ενώ το 2015 αναμένεται οριακή ανάκαμψη τηςκυπριακής οικονομίας.

Σημειώνεται ότι η πιο πάνω εκτίμηση για το2013 κρίνεται ακόμα ως υπερβολικά απαισιό-

26Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πίνακας 3.5 Λογαριασμοί ευρύτερου δημόσιου τομέα (€ εκατομύρια)

Iαν-Σεπτ. 2012 Iαν-Σεπτ. 2013 Μεταβολή ΔΑΠΑΝΕΣΕνδιάμεση ανάλωση 619,7 548,0 -11,6Κεφαλαιουχικά αγαθά μείον πωλήσεις1 305,9 13,6 -95,6Απολαβές προσωπικού 1.982,9 1.811,8 -8,6Άλλοι φόροι επί της παραγωγής 0,3 0,1 -66,7Επιδοτήσεις 68,4 66,2 -3,2Τόκοι πληρωθέντες 470,6 456,2 -3,1Κοινωνικές παροχές 1.923,6 1.819,5 -5,4Άλλες τρέχουσες μεταβιβάσεις 275,1 261,9 -4,8Μεταβιβάσεις κεφαλαίου 54,9 59,2 7,8Σύνολο δαπανών 5.701,4 5.036,5 -11,7Σύνολο δαπανών ως % του ΑΕΠ 32,2 30,7ΕΣΟΔΑΠαροχή αγαθών και υπηρεσιών 366,4 310,9 -15,1Φόροι επί της παραγωγής και εισαγωγές 1.898,4 1.789,1 -5,8

εκ των οποίων ΦΠΑ 1.097,1 1.003,9 -8,5Εισόδημα περιουσίας 89,5 108,7 21,5Τρέχοντες φόροι στο εισόδημα, πλούτο κλπ 1.422,6 1.307,8 -8,1Κοινωνικές εισφορές 1.213,7 1.105,8 -8,9Άλλες τρέχουσες μεταβιβάσεις 118,5 95,2 -19,7Μεταβιβάσεις κεφαλαίου 3,5 1,5 -57,1Σύνολο εσόδων 5.112,6 4.719,0 -7,7Σύνολο εσόδων ως % του ΑΕΠ 28,9 28,7Πλεόνασμα (+) / Έλλειμμα (-) -588,8 -317,5Πλεόνασμα (+) / Έλλειμμα (-) ως % του ΑΕΠ -3,3 -1,9

1. Περιλαμβάνει τέλη ΑΟΖ που καταγράφηκαν ως αρνητική κεφαλαιουχική δαπάνη σύμφωνα με την Eurostat. Πηγές: ΣΥΚ, KTK.

δοξη καθώς τα τελευταία διαθέσιμα στοιχείακατέγραψαν θετικότερη εικόνα για το ΑΕΠ για τοπρώτο εννιάμηνο του 2013, αφού η συρρίκνωσηπεριορίστηκε στο -5,5%. Η μικρότερη από τηναναμενόμενη μείωση της ιδιωτικής κατανά-λωσης αλλά και η συνεχιζόμενη θετική πορείατου τουρισμού το τέταρτο τρίμηνο, αποτελούνπαράγοντες που συνέβαλαν στην ηπιότερηπορεία του ΑΕΠ το 2013.

Σε ό,τι αφορά στην ανεργία, σημειώνεται ότι ταπρωτοφανή για τα δεδομένα της Κύπρουποσοστά, ιδιαίτερα στην ανεργία των νέων, δεναναμένονται να ανατραπούν σύντομα αφού,σύμφωνα με το ΜΣ, οριακή βελτίωση θα κατα-γραφεί το 2015. Η πορεία φυσικά θα εξαρτηθεί καιαπό το βαθμό φυγής ξένων υπηκόων που παρα-μένουν άνεργοι στην Κύπρο για πολύ καιρό.

Ο πληθωρισμός συνεχίζει να είναι υποτονικόςκαι αναμένεται να φθάσει το 0,4% το 2014, 1,4% το2015 και 1,7% το 2016. Σημειώνεται ότι τα τελευ-ταία διαθέσιμα στοιχεία μέχρι τον Ιανουάριο του2014 καταγράφουν περαιτέρω υποτονική πορείατου πληθωρισμού και, ως εκ τούτου, υπάρχουνκίνδυνοι προς τα κάτω αναθεώρησης, κυρίως γιατο 2014.

27Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

4. Εργασίες της Τράπεζας

4.1 Ρύθμιση και Εποπτεία του Τραπεζικού ΤομέαΕξελίξεις στο θεσμικό πλαίσιο της τραπεζικήςεποπτείας και λειτουργίας των πιστωτικών ιδρυ-μάτωνΤο Μνημόνιο Συναντίληψης που υπογράφηκε απότην Κυπριακή Δημοκρατία τον Μάρτιο του 2013 μετην ΕΕ/ΕΚΤ/ΔΝΤ περιέχει αρκετές πρόνοιες οιοποίες στοχεύουν στην εξυγίανση, αναδιάρθρωσηκαι αποκατάσταση της φερεγγυότητας του τραπε-ζικού συστήματος και της εμπιστοσύνης των κατα-θετών και επενδυτών σε αυτό καθώς και τηςενίσχυσης του εποπτικού και ρυθμιστικού πλαι-σίου που διέπει τη λειτουργία των πιστωτικώνιδρυμάτων.

Συγκεκριμένα, με βάση ανεξάρτητο διαγνω-στικό έλεγχο, έχουν υπολογιστεί οι κεφαλαιακέςανάγκες των τραπεζών και των συνεργατικώνπιστωτικών ιδρυμάτων και όπου διαπιστώθηκανκεφαλαιακά ελλείμματα τα πιστωτικά ιδρύματαέχουν ανακεφαλαιοποιηθεί και έχουν καταρτίσεισχέδια αναδιάρθρωσης τα οποία διασφαλίζουν τηβιωσιμότητά τους. Σημειώνεται ότι έχει καθοριστείως ελάχιστος δείκτης βασικών πρωτοβάθμιωνκεφαλαίων (core tier 1 ratio) 9% για όλα τα πιστω-τικά ιδρύματα. Παράλληλα, γίνεται στενή παρακο-λούθηση της ρευστότητάς τους και έχει εγκριθείπρόγραμμα έκδοσης κυβερνητικών εγγυήσεωνύψους €2,9δις για άντληση ρευστότητας σε περί-πτωση ανάγκης.

Σε ότι αφορά το εποπτικό και ρυθμιστικόπλαίσιο, έχουν εκδοθεί σημαντικές νέες οδηγίες οιοποίες στοχεύουν στην ενδυνάμωση του ρυθμι-στικού πλαισίου και την περαιτέρω ευθυγράμμισήτου με τις διεθνείς πρακτικές. Συγκεκριμένα, έχουνεκδοθεί (α) οδηγία για τις μη εξυπηρετούμενες

χορηγήσεις η οποία είναι ευθυγραμμισμένη με τοτεχνικό πρότυπο που έχει ετοιμάσει η ΕυρωπαϊκήΑρχή Τραπεζών, (β) οδηγία που διέπει την αξιολό-γηση και χορήγηση νέων πιστωτικών διευκολύν-σεων και η οποία καθορίζει ως προϋπόθεση γιατην έγκριση μίας νέας χρηματοδότησης τηνύπαρξη ικανότητας αποπληρωμής, (γ) οδηγία γιατις πολιτικές και διαδικασίες σχηματισμού προβλέ-ψεων για τις επισφαλείς χορηγήσεις η οποίαδιασφαλίζει ότι οι τράπεζες θα αναγνωρίζουν τιςζημιές έγκαιρα και θα υπολογίζουν το ύψος τουςμε συντηρητικό τρόπο και (δ) οδηγία για τη διαχεί-ριση των καθυστερήσεων οι οποία περιλαμβάνεικαι κώδικα συμπεριφοράς των τραπεζών έναντιτων οφειλετών που παρουσιάζουν προβλήματαστην εξυπηρέτηση του δανεισμού τους.

Επιπρόσθετα, με διάφορες τροποποιήσεις τουπερί Εργασιών Πιστωτικών Ιδρυμάτων Νόμου, έχουνενισχυθεί οι κανόνες εποπτείας και εσωτερικήςδιακυβέρνησης των πιστωτικών ιδρυμάτων. Περαι-τέρω έχουν εισαχθεί πρόνοιες για τη δημιουργίααρχείου δανειοληπτών (credit register) το οποίοπρογραμματίζεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργίαστο τέλος Σεπτεμβρίου 2014 και θα αποτελέσειένα σημαντικό εργαλείο για τα πιστωτικά ιδρύματαστη διαδικασία διαχείρισης του πιστωτικούκινδύνου.

Το μνημόνιο περιέχει επίσης πρόνοιες για μεταρ-ρύθμιση του πλαισίου αφερεγγυότητας και τιςεκποιήσεις υποθηκευμένης περιουσίας με στόχο ναδιευκολύνει τη διαχείριση του μεγάλου ποσοστούτων μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων υποβοηθώ-ντας πελάτες και τραπεζικά ιδρύματα να προβούνσε βιώσιμες αναδιαρθρώσεις χορηγήσεων.

Οι συγκεκριμένες προσθήκες/τροποποιήσειςστο θεσμικό πλαίσιο που έγιναν κατά το 2013 είναιοι ακόλουθες:

28Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

• Τροποποίηση των περί Τραπεζικών ΕργασιώνΝόμων

Κατά το 2013, οι περί Τραπεζικών Εργασιών Νόμοιτου 1997 έως 2012 τροποποιήθηκαν στις 22 Μαρ -τίου 2013, 26 Ιουλίου 2013, 9 Σεπτεμβρίου 2013και 4 Δεκεμβρίου 2013. Οι τροποποιήσεις των ενλόγω Νόμων αφορούν, κυρίως, τα ακόλουθα:(α) τη διαδικασία εξυγίανσης και εκκαθάρισης.(β) την ανάθεση της αδειοδότησης, ρύθμισης και

εποπτείας των Συνεργατικών ΠιστωτικώνΙδρυμάτων (ΣΠΙ) στην ΚΤΚ.

(γ) τη μετονομασία των περί Τραπεζικών Ερ γα -σιών Νόμων του 1997 έως (Αρ.2) του 2013 σε «οιπερί Εργασιών Πιστωτικών Ιδρυμάτων Νόμοιτου 1997 έως (Αρ.3) του 2013».

(δ) την προσθήκη των νέων όρων «αδειο δο τη -μένο πιστωτικό ίδρυμα ή ΑΠΙ» και «διοικητικόόργανο» οι οποίοι έχουν αντικαταστήσει τουςόρους «τράπεζα» και «συνεργατικό πιστωτικόίδρυμα» και «διοικητικό συμβούλιο» και«επιτροπεία», αντίστοιχα.

(ε) την αναθεώρηση των ορίων των χρη μα το -δοτικών ανοιγμάτων προς μέλη διοικητικούοργάνου και προς μετόχους που κατέχουνειδική συμμετοχή σε Αδειοδοτημένο Πιστω -τικό Ίδρυμα (ΑΠΙ). Έχουν τεθεί όρια 20% και2% για το σύνολο των χορηγήσεων και τοσύνολο των μη εξασφαλισμένων χορηγήσεωναντίστοιχα προς τους μετόχους των πι -στωτικών ιδρυμάτων που κατέχουν ποσοστόπέραν του 10% του μετοχικού κεφαλαίου τουιδρύματος.

(στ) την, υπό εξαιρετικές περιπτώσεις, παρα χώ -ρηση δικαιώματος προς ΑΠΙ να ενοικιάζουνσε τρίτους ακίνητη ιδιοκτησία που αποκτούνμετά από διακανονισμό οφειλών με σκοπότην μείωση του σχετικού χρέους μέχρι τηνολοκλήρωση της διαδικασίας εκποίησης.

(ζ) την απαγόρευση χορήγησης πιστωτικώνδιευκολύνσεων για την αγορά μετοχών ήάλλων κεφαλαιακών μέσων των ΑΠΙ.

(η) την παροχή διακριτικής ευχέρειας στην ΚΤΚόσον αφορά την επέκταση της προθεσμίαςυποβολής στην ίδια των ετήσιων ελεγμένωνοικονομικών καταστάσεων.

(θ) την αναθεώρηση των διοικητικών προστίμωνώστε να είναι αποτρεπτικά και αναλογικά.

(ι) τη δημιουργία και λειτουργία συστήματοςμηχανισμού ανταλλαγής, συγκέντρωσης καιπαροχής δεδομένων μεταξύ πιστωτικώνιδρυμάτων.

(ια) την προσθήκη πρόνοιας για την ανεξαρτησίατης πλειοψηφίας των μελών του διοικητικούοργάνου και της ανεξαρτησίας των Προέδ -ρων των διοικητικών οργάνων. Απαγορεύεταιεπίσης ο δανεισμός προς του ανεξάρτητουςδιοικητικούς συμβούλους του πιστωτικούιδρύματος. Για το δανεισμό προς τους μηανεξάρτητους, μη εκτελεστικούς συμβούλουςτου τραπεζικού συστήματος τέθηκε ωςμέγιστο όριο το ποσό των €500.000. Οιεκτελεστικοί σύμβουλοι μπορούν να παίρ -νουν δάνεια με βάση τα σχέδια που ισχύουνγια το υπόλοιπο προσωπικό του τραπεζικούιδρύματος και υπόκεινται στο μέγιστο όριοτων €500.000 όπως οι μη εκτελεστικοί. και

(ιβ) ορισμένες μεταβατικές ρυθμίσεις αναφορικάμε τη λειτουργία των ΣΠΙ.

• Η περί του Ορισμού των Μη Εξυπηρετούμενων καιτων Ρυθμισμένων Χορηγήσεων Οδηγία του 2013

Η ανωτέρω Οδηγία εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2013και ρυθμίζει θέματα που αφορούν τον ορισμό τωνμη εξυπηρετούμενων και των ρυθμισμένων χορη-γήσεων προκειμένου να διαμορφώνεται επαρκήςεικόνα για το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων

29Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

χορηγήσεων, για τη λογιστική τους απεικόνιση καιγια σκοπούς διαχείρισης κινδύνων. Μια σημαντικήνέα πρόνοια της εν λόγω Οδηγίας είναι ότι, κατάτην ταξινόμηση των χορηγήσεων σε εξυπηρετού-μενες και μη εξυπηρετούμενες, δεν λαμβάνονταιυπόψη οποιεσδήποτε εξασφαλίσεις που καλύ-πτουν τις χορηγήσεις. Η Οδηγία αυτή είναι, σεγενικές γραμμές, εναρμονισμένη με το νέο τεχνικόπρότυπο που έχει εκδώσει η Ευρωπαϊκή ΑρχήΤραπεζών και το οποίο θα εφαρμόσουν όλα ταπιστωτικά ιδρύματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση απότην ημερομηνία αναφοράς 30 Σεπτεμβρίου 2014.

• Η περί της Σύνδεσης Συνεργατικών ΠιστωτικώνΙδρυμάτων με Κεντρικό Φορέα Οδηγία του 2013

Η ανωτέρω Οδηγία εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του2013 και καθορίζει:(α) τους όρους και προϋποθέσεις σύνδεσης και

ανάκλησης σύνδεσης συνεργατικών πι στω τι -κών ιδρυμάτων με κεντρικό φορέα.

(β) τα κριτήρια για τις διευθετήσεις μεταξύ συνερ -γατικών πιστωτικών ιδρυμάτων και κεντρικούφορέα αναφορικά με τις εγγυήσεις μεταξύ τωνσυνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων και τουκεντρικού φορέα.

(γ) τις αρμοδιότητες και υποχρεώσεις του κεντρι -κού φορέα έναντι των συνεργατικών πιστω -τικών ιδρυμάτων που συνδέονται με αυτόν, και

(δ) τις υποχρεώσεις και δικαιώματα των συνερ -γατικών πιστωτικών ιδρυμάτων που συνδέο -νται με τον κεντρικό φορέα.

• Η περί της Διαχείρισης Καθυστερήσεων Οδηγίατου 2013

Η ανωτέρω Οδηγία εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του2013 και θέτει το ρυθμιστικό πλαίσιο αναφορικάμε την εφαρμογή από τα ΑΠΙ αποδοτικών καιαποτελεσματικών στρατηγικών, πολιτικών,

δομών, διαδικασιών και μηχανισμών για τη διαχεί-ριση των καθυστερήσεων πιστωτικών διευκολύν-σεων και για την επίτευξη δίκαιων και βιώσιμωναναδιαρθρώσεων των πιστωτικών διευκολύν-σεων των δανειοληπτών που αντιμετωπίζουνοικονομικές δυσκολίες. Η εν λόγω Οδηγία περι-λαμβάνει, με τα ξύ άλλων, Κώδικα Συμπεριφοράς,προς συμ μόρ φω ση από τα ΑΠΙ, για το χειρισμόδανειοληπτών που αντιμετωπίζουν οικονομικέςδυσκολίες με απώ τερο σκοπό την ενδυνάμωσητου επιπέδου συνεργασίας μεταξύ των ΑΠΙ καιτων δανειοληπτών.

• Η περί των Διαδικασιών Χορήγησης Νέων Πιστω-τικών Διευκολύνσεων και των Διαδικασιών Αναθε-ώρησης Υφισταμένων Πιστωτικών ΔιευκολύνσεωνΟδηγία του 2013

Η ανωτέρω Οδηγία εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του2013 και καθορίζει τις ελάχιστες εποπτικές απαι-τήσεις αναφορικά με τις διαδικασίες χορήγησηςνέων πιστωτικών διευκολύνσεων και διαδικασίεςαναθεώρησης υφιστάμενων πιστωτικών διευκο-λύνσεων. Συγκεκριμένα, η εν λόγω Οδηγία:(α) καθορίζει τις ελάχιστες πρακτικές, τις οποίες

οφείλουν να εφαρμόζουν τα ΑΠΙ κατά τη δια -δικασία αξιολόγησης νέων ή/και αναθεώρησηςυφιστάμενων πιστωτικών διευκολύνσεων. Σταπλαίσια αυτά, η Οδηγία καθορίζει την ικανό -τητα αποπληρωμής ως προϋπόθεση για τηνέγκριση πιστωτικών διευκολύνσεων.

(β) καθορίζει τα ελάχιστα δικαιολογητικά πουοφείλουν να λαμβάνουν τα ΑΠΙ κατά τη δια -δικασία αξιολόγησης ή/και αναθεώρησηςπιστωτικών διευκολύνσεων, και

(γ) απαιτεί την άμεση ενσωμάτωση από τα ΑΠΙ τωνεν λόγω ελαχίστων πρακτικών στις εσωτερικέςτους οδηγίες, στην πιστωτική τους πολιτική καιστις εσωτερικές τους διαδικασίες.

30Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

• Η περί του Ορισμού Λειτουργίας Συστήματος ήΜηχανισμού Ανταλλαγής, Συγκέντρωσης και Πα-ροχής Δεδομένων μεταξύ των ΑδειοδοτημένωνΠιστωτικών Ιδρυμάτων και πιστωτικών ιδρυμάτωνπου λειτουργούν στη Δημοκρατία δυνάμει του άρ-θρου 10Α του Νόμου Οδηγία του 2013

Η ανωτέρω Οδηγία εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του2013 και καθορίζει:(α) τους όρους, προϋποθέσεις και διαδικασίες

λειτουργίας συστημάτων ή μηχανισμών ανταλ -λαγής δεδομένων που σχετίζονται με τη χρήσηαπό την Κεντρική Τράπεζα των δεδομένων γιατην άσκηση των αρμοδιοτήτων της που απορ -ρέουν από τον περί Εργασιών Πιστωτικών Ιδρυ -μάτων Νόμο και την αξιολόγηση του αξιόχρεουτων πελατών, ή και των δυνητικών πελατώντους, και συνδεδεμένων με αυτών προσώπωνγια την αποτελεσματικότερη διαχείριση τουπιστωτικού κινδύνου ή/και άλλων συναφώνκινδύνων από τα ΑΠΙ και τα πιστωτικά ιδρύ -ματα που λειτουργούν στη Δημοκρατία δυνά -μει του άρθρου 10Α του Νόμου. και

(β) τους όρους, προϋποθέσεις και διαδικασίεςσυνερ γασίας τέτοιων συστημάτων ή μηχα -νισμών ανταλλαγής δεδομένων με άλλες αντί -στοιχες διευθετήσεις ή με πιστωτικά ιδρύματαή χρηματοδοτικούς οργανισμούς στη Δημο -κρατία ή το εξωτερικό.

• Τροποποίηση της Οδηγίας προς τα πιστωτικάιδρύματα για τον υπολογισμό των ΚεφαλαιακώνΑπαιτήσεων και των Μεγάλων ΧρηματοδοτικώνΑνοιγμάτων του 2013

Τον Δεκέμβριο του 2013, η ΚΤΚ, βάσει μνημο-νιακής υποχρέωσης, προχώρησε σε τροποποίησητης ανωτέρω Οδηγίας. Η τροποποίηση αφορούσετην αύξηση του ελάχιστου δείκτη κύριων βασικών

ιδίων κεφαλαίων που οι τράπεζες οφείλουν ναδιαθέτουν, ανά πάσα στιγμή, σε 9%.

θέσπιση πλαισίου εξυγίανσης και εφαρμογήμέτρων εξυγίανσης σε Τράπεζα Κύπρου καιΛαϊκή ΤράπεζαΚατά το 2013 το κυπριακό τραπεζικό σύστημαβρέθηκε αντιμέτωπο με μια πρωτοφανή κρίση πουκατέστησε αναγκαία τη λήψη δραστικών μέτρωνγια την αντιμετώπισή της. Οι αποφάσεις που έλαβετο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕυρωπαϊκήςΚεντρικής Τράπεζας στις 21 Μαρτίου 2013 (α) ναδιατηρήσει το ύψος της έκτακτης ρευστότητας(Emergency Liquidity Assistance – ELA) σεΤράπεζα Κύπρου και Λαϊκή Τράπεζα, δηλαδή νατην παγοποιήσει στα επίπεδα που βρίσκονταν σεισχύ κατά την εν λόγω ημερομηνία έως τις 25Μαρτίου 2013, και (β) να εξετάσει την παροχή ELAμόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα τεθεί σε ισχύπρόγραμμα της ΕΕ/ΔΝΤ το οποίο θα εξασφάλιζε τηφερεγγυότητα των κυπριακών τραπεζών, έφεραντη Λαϊκή Τράπεζα και την Τράπεζα Κύπρου, τις δύομεγαλύτερες και συστημικές τράπεζες της Κύπρου,προ του ενδεχόμενου κατάρρευσης με ανυπολό-γιστες συνέπειες στο τραπεζικό σύστημα και τηνοικονομία του τόπου. Το εν λόγω ενδεχόμενο θαείχε αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις για τοσύνολο του χρηματοπιστωτικού συστήματος τηςχώρας αλλά και της ίδιας της Κυπριακής Δημο-κρατίας εφόσον θα έπρεπε να ενεργοποιηθεί τοΣχέδιο Προστασίας Καταθέσεων του οποίου τοαποθεματικό θα μπορούσε να καλύψει ένα πολύμικρό μέρος των ασφαλισμένων καταθέσεων(περιλαμβανομένων των καταθέσεων στα υποκα-ταστήματα των κυπριακών τραπεζών στο εξωτε-ρικό) μετακυλώντας την πιο πάνω υποχρέωσηστην Κυπριακή Δημοκρατία. Περαιτέρω, θαέπρεπε να υπάρξει άμεση αποπληρωμή της έκτα-

31Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

κτης χρηματοδότησης (ELA) που λήφθηκε από τιςδύο τράπεζες από τον μηχανισμό παροχής έκτα-κτης ρευστότητας. Λόγω της αδυναμίας τουκράτους να καλύψει τα πιο πάνω ποσά, το κράτοςθα οδηγείτο σε χρεοκοπία με ανυπολόγιστες αρνη-τικές συνέπειες για τη χώρα.

Για αντιμετώπιση της κρίσης τέθηκε ενώπιοντης Βουλής των Αντιπροσώπων με τη διαδικασίατου κατεπείγοντος και ψηφίστηκε στις 22 Μαρτίου2013 πακέτο επτά νόμων και κανονισμών μεσκοπό τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαι-σίου ανάκαμψης, αναδιάρθρωσης και εξυγίανσηςπιστωτικών ιδρυμάτων.

Ειδικότερα οι νόμοι και οι κανονισμοί πουθεσπίστηκαν στις 22 Μαρτίου 2013 είναι οιακόλουθοι:

(Α) Ο περί Εξυγίανσης Πιστωτικών και Άλλων Ιδρυμά-των Νόμος του 2013

Σκοπός του Νόμου είναι η εφαρμογή μέτρου ήμέτρων εξυγίανσης από την Κεντρική Τράπεζα τηςΚύπρου, ενεργώντας ως Αρχή Εξυγίανσης, σεπιστωτικά και άλλα ιδρύματα (τράπεζες και ΣΠΙ)κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, οι οποίεςαναφέρονται ρητά στο νόμο, λαμβάνοντας υπόψητην ανάγκη εύρυθμης λειτουργίας του χρηματοπι-στωτικού συστήματος και τη διασφάλιση τηςπροαγωγής της δημόσιας ωφέλειας και της εξυπη-ρέτησης του δημοσίου συμφέροντος. Με τροποι-ητικό νόμο που θεσπίστηκε στις 30 Αυγούστου2013, άλλαξε η σύνθεση της Αρχής Εξυγίανσηςούτως ώστε να περιλαμβάνει, εκτός από την ΚΤΚ,τον Υπουργό Οικονομικών και την Πρόεδρο τηςΕπιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Τα μέτρα εξυγίανσης που προνοούνται στονόμο βασίζονται στα διεθνή πρότυπα και σεπρόταση Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πουεκδόθηκε τον Ιούνιο του 2012 και λαμβάνονται με

την έκδοση διαταγμάτων από την Αρχή Εξυγίαν -σης και νοουμένου ότι τηρούνται συγκεκριμένεςπροϋποθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 6 τουνόμου. Τα μέτρα εξυγίανσης που καθορίζονται στοάρθρο 7 του νόμου περιλαμβάνουν την αύξησητου μετοχικού κεφαλαίου από ιδιωτικές πηγές, τηνπώληση εργασιών, τη μεταβίβαση περιουσιακώνστοιχείων, δικαιωμάτων ή υποχρεώσεων σε ενδιά-μεση τράπεζα, τη μεταβίβαση περιουσιακών στοι-χείων και δικαιωμάτων σε εταιρεία διαχείρισηςπεριουσιακών στοιχείων και τη διάσωση με ίδιαμέσα (αναδιάρθρωση χρεών και υποχρεώσεων τουιδρύματος που υπόκειται σε εξυγίανση).

Με τις πρόνοιες του νόμου, η Αρχή Εξυγίανσηςδιασφαλίζει ότι τυχόν απώλεια που υφίσταται τοθιγόμενο, από την εφαρμογή μέτρων εξυγίανσης,μέρος, δεν είναι μεγαλύτερη από εκείνη που θαείχε υποστεί εάν το πιστωτικό ίδρυμα πουυπόκειται σε εξυγίανση ετίθετο, στο σύνολο του,απευθείας σε εκκαθάριση.

Η χρηματοδότηση της εφαρμογής των μέτρωνεξυγίανσης (με εξαίρεση την αύξηση του μετοχικούκεφαλαίου και τη διάσωση με ίδια μέσα τα οποίαδεν απαιτούν οποιαδήποτε χρηματοδότηση ή αυτήγίνεται από ιδιωτικές πηγές) γίνεται από το ΤαμείοΕξυγίανσης Πιστωτικών και Άλλων Ιδρυμάτων καιαπό το Ταμείο Προστασίας Καταθέσεων στα οποίαΤαμεία οι εισφορές καταβάλλονται από τα πιστω-τικά ιδρύματα σύμφωνα με σχετικές νομοθεσίες. Σεπερίπτωση που τα κεφαλαία των εν λόγω Ταμείωνδεν επαρκούν για τη χρηματοδότηση των μέτρωνεξυγίανσης, τότε δύνανται να δανείζονται απόάλλες πηγές, περιλαμβανομένου του κράτους.

(Β) Ο περί Τραπεζικών Εργασιών (Τροποποιητικός)Νόμος του 2013

Οι κύριες τροποποιήσεις του βασικού νόμου είναιοι ακόλουθες:

32Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

(α) ενίσχυση των εξουσιών της Κεντρικής Τράπε -ζας της Κύπρου για τη συλλογή πληροφοριώναπό τράπεζες και για την επ’ αυτών διεξαγωγήελέγχου,

(β) επέκταση των μέτρων πρώιμης παρέμβασης(early intervention) από την Κεντρική Τράπεζαόταν τράπεζα αντιμετωπίζει προβλήματα μετην προσθήκη διατάξεων που αφορούν τηναύξηση μετοχικού κεφαλαίου από τους υφι -στάμε νους μετόχους, την ετοιμασία και υπο βο -λή σχεδίου ανάκαμψης, την υποβολήπληρο φοριών για την κατάρτιση σχεδίουεξυγίαν σης από την Κεντρική Τράπεζα ενερ -γώντας ως Αρχή Εξυγίανσης, τον περιορισμό ήμη καταβολή μερισμάτων και τον περιορισμόαποδοχών και ωφελημάτων των συμβούλωνκαι εκτελεστικών διευθυντών των τραπεζών,

(γ) προσθήκη νέου άρθρου το οποίο διέπει τηνειδική εκκαθάριση τράπεζας σε περίπτωση πουαυτή τηρεί καταθέσεις που καλύπτονται από τοΤαμείο Προστασίας Καταθέσεων,

(Γ) Ο περί Ειδικού Φόρου Πιστωτικού Ιδρύματος (Τρο-ποποιητικός) Νόμος του 2013

Σκοπός των τροποποιήσεων του βασικού νόμουείναι η εναρμόνιση με τις υπόλοιπες τροποποιή-σεις νόμων βάσει των οποίων το Ταμείο Εξυγίαν -σης Πιστωτικών και Άλλων Ιδρυμάτων διαδέχθηκετο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότηταςκαθώς και της μεταφοράς από 1ην Ιανουαρίου2017 και μετέπειτα των 25/60 των εσόδων από τονΕιδικό Φόρο στα Ταμείο Εξυγίανσης.

(Δ) Ο περί της Διαχείρισης Χρηματοοικονομικών Κρί-σεων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2013

Οι κύριες τροποποιήσεις του βασικού νόμου είναιοι ακόλουθες:(α) με την τροποποίηση του πεδίου εφαρμογής

ούτως ώστε το αντικείμενο του βασικού νόμουνα επικεντρώνεται στην αναδιάρθρωση καιστήριξη από δημόσιους πόρους πιστωτικώνιδρυμάτων (τράπεζες και ΣΠΙ) και άλλωνχρηματοοικονομικών οργανισμών (επενδυ -τικές και ασφαλιστικές επιχειρήσεις) κάτω απόσυγκεκριμένες προϋποθέσεις, οι οποίεςαναφέρονται ρητά στο άρθρο 3 του νόμου,

(β) με την προσθήκη νέου άρθρου 5 βάσει τουοποίου ο Υπουργός, με απόφαση του Υπουρ γι -κού Συμβουλίου κατόπιν εισήγησης της ΚΤΚκαθο ρίζει τον τρόπο διαχείρισης των υβρι -δικών και δευτεροβάθμιων κεφαλαίων, πουπεριλαμβάνει μεταξύ άλλων την απομείωση ήμετατροπή των κεφαλαίων αυτών σε μετοχές,

(Ε) Ο περί Σύστασης και Λειτουργίας Σχεδίου Προστα-σίας Καταθέσεων και Εξυγίανσης Πιστωτικών καιΆλλων Ιδρυμάτων Νόμος του 2013 - Οι περί Λει-τουργίας Ταμείου Προστασίας Καταθέσεων καιΕξυγίανσης Πιστωτικών και Άλλων Ιδρυμάτων Κα-νονισμοί του 2013

Σκοπός του νόμου είναι η σύσταση και λειτουργίαΣχεδίου Προστασίας Καταθέσεων και ΕξυγίανσηςΠιστωτικών και Άλλων Ιδρυμάτων.

Για την εξυπηρέτηση των σκοπών του εν λόγωΣχεδίου συστήνεται Επιτροπή η οποία διοικεί καιδιαχειρίζεται το Ταμείο Προστασίας Καταθέσεωνκαι το Ταμείο Εξυγίανσης, τα οποία διαδέχονται τοΤαμείο Προστασίας Καταθέσεων το οποίο είχεσυσταθεί δυνάμει των περί Τραπεζικών ΕργασιώνΝόμων του 1997 έως 2012 και το Ταμείο Χρηματο-πιστωτικής Σταθερότητας το οποίο είχε συσταθείδυνάμει του περί Σύστασης και Λειτουργίας Ανεξάρ-τητου Ταμείου Χρηματοπιστωτικής ΣταθερότηταςΝόμου του 2011 αντίστοιχα.

Μέσω του Ταμείου Προστασίας Καταθέσεωνδιασφαλίζεται: (α) η καταβολή αποζημιώσεων

33Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

στους καταθέτες καλυπτόμενων ιδρυμάτων (τρά -πε ζες και Οργανισμός Χρηματοδοτήσεως Στέγης)στην περίπτωση που αυτά δεν είναι σε θέση νααποπληρώσουν τις καταθέσεις τους, και (β) η χρη -ματοδότηση της εφαρμογής μέτρων εξυγίανσηςστις περιπτώσεις που αναφέρονται στο παρόννόμο. Μέσω του Ταμείου Εξυγίανσης Πιστωτικώνκαι Άλλων Ιδρυμάτων διασφαλίζεται αποκλειστικάη χρηματοδότηση της εφαρμογής μέτρωνεξυγίανσης. Ο νόμος καταργεί τον περί Σύστασηςκαι Λειτουργίας Ανεξάρτητου Ταμείου Χρηματοπι-στωτικής Σταθερότητας Νόμο του 2011.

Στους περί της Λειτουργίας Ταμείου ΠροστασίαςΚαταθέσεων και Εξυγίανσης Πιστωτικών και ΆλλωνΙδρυμάτων Κανονισμοί του 2013 περιλαμβάνονταιδιατάξεις σχετικά με τη λειτουργία του ΤαμείουΠροστασίας Καταθέσεων.

(ΣΤ) Ο περί Συνεργατικών Εταιρειών (Τροποποιητικός)Νόμος του 2013

Σκοπός του νόμου είναι η τροποποίηση του βα σι -κού νόμου ώστε:(α) να εμπλουτιστούν τα μέτρα πρώιμης παρέμ -

βασης (early intervention) από την ΥπηρεσίαΕποπτείας Συνεργατικών Εταιρειών όταν ΣΠΙαντιμετωπίζει προβλήματα με την προσθήκηδιατάξεων που αφορούν την αύξηση μετοχικούκεφαλαίου από υφιστάμενους μετόχους, τηνυποβολή σχεδίου ανάκαμψης, την υποβολήπληροφοριών για την κατάρτιση από την ΑρχήΕξυγίανση σχεδίου εξυγίανσης, τον περιορισμόή μη καταβολή μερισμάτων και τον περιορισμόαποδοχών και ωφελημάτων των αξιωμα -τούχων και διευθυντών των ΣΠΙ, και

(β) προσθήκη νέου άρθρου το οποίο διέπει τηνειδική εκκαθάριση ΣΠΙ.

Στη βάση του περί Εξυγίανσης Πιστωτικών Ιδρυ-

μάτων και Άλλων Ιδρυμάτων Νόμου και εφαρμόζο-ντας την πολιτική απόφαση που λήφθηκε στις 25Μαρτίου 2013 στο Eurogroup, την ίδια ημέρα, μετάαπό κοινή απόφαση του Διοικητή της ΚεντρικήςΤράπεζας της Κύπρου και του Υπουργού Οικονο-μικών, Τράπεζα Κύπρου και Λαϊκή Τράπεζατέθηκαν υπό καθεστώς εξυγίανσης με την έκδοσησχετικών διαταγμάτων. Σημειώνεται ότι ενόψει τηςαπόφασης του Eurogroup της 25ης Μαρτίου 2013που απέκλεισε τη δυνατότητα ανακεφαλαιοποί-ησης της Τράπεζας Κύπρου και της ΛαϊκήςΤράπεζας από το πρόγραμμα χρηματοδότησηςτης Κυπριακής Δημοκρατίας από ΕΕ/ΔΝΤ, καθί-στατο αδύνατο να ληφθούν μέτρα εξυγίανσης γιατα οποία απαιτείτο χρηματοδότηση από το ΤαμείοΕξυγίανσης. Ως εκ τούτου, η ανακεφαλαιοποίησητης Τράπεζας Κύπρου έγινε με πλήρη συνεισφοράτων μετόχων, κατόχων αξιογράφων και άλλωνχρεωστικών τίτλων καθώς και μετατροπή μέρουςτων ανασφάλιστων καταθέσεων σε μετοχές.

Συναφώς, με Διάταγμα που εκδόθηκε στις 29Μαρτίου 2013 τέθηκε σε εφαρμογή το μέτροεξυγίανσης για διάσωση της Τράπεζας Κύπρου μείδια μέσα με σκοπό την ανακεφαλαιοποίηση τηςΤράπεζας. Σύμφωνα με το Διάταγμα, ποσοστό37,5% των ανασφάλιστων καταθέσεων πέραν των€100.000, κατά τα οριζόμενα στους Κανονισμούςτου Σχεδίου Προστασίας Καταθέσεων, μετατρά-πηκαν σε μετοχές. Μετά από ανεξάρτητη αποτί-μηση των περιουσιακών στοιχείων της ΤράπεζαςΚύπρου που ακολούθησε και διενεργήθηκε από τοδιεθνή ελεγκτικό οίκο KPMG LLP του ΗνωμένουΒασιλείου, στις 30 Ιουλίου 2013 ένα επιπρόσθετοποσοστό 10% των ανασφάλιστων καταθέσεωνμετατράπηκε σε μετοχές με αποτέλεσμα η τράπεζανα αποκτήσει ισχυρή κεφαλαιακή βάση με ψηλόδείκτη φερεγγυότητας και να εξέλθει του καθε-στώτος εξυγίανσης.

34Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Με άλλο διάταγμα που εκδόθηκε στις 29Μαρτίου 2013 από την Κεντρική Τράπεζα τηςΚύπρου, ενεργώντας ως Αρχή Εξυγίανσης, οι εργα-σίες της Λαϊκής Τράπεζας στην Κύπρο μεταφέρ-θηκαν στην Τράπεζα Κύπρου. Οι μέτοχοι, κάτοχοιαξιογράφων και χρεογράφων καθώς και ανασφά-λιστες καταθέσεις παρέμειναν στη Λαϊκή Τράπεζαη οποία έπαυσε να προσφέρει τραπεζικές υπηρε-σίες και όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία εξυγίαν -σης θα τεθεί υπό εκκαθάριση. Βάσει τουδια τάγμα τος, στην Τράπεζα Κύπρου μεταφέρ-θηκαν όλα τα περιουσιακά στοιχεία της ΛαϊκήςΤράπεζας στην Κύπρο, με εξαίρεση τις επενδύσειςσε θυγατρικές τράπεζες του εξωτερικού. Επίσηςμεταβιβάστηκαν στην τράπεζα Κύπρου όλες οιασφαλισμένες καταθέσεις μέχρι του ποσού των€100.000 ανά νομικό ή φυσικό πρόσωπο. Μετα-φέρθηκαν επίσης οι υποχρεώσεις της ΛαϊκήςΤράπεζας προς την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρουσε σχέση με την παροχή έκτακτης ρευστότηταςύψος €9,1δις. Περαιτέρω, μετά από ανεξάρτητηαποτίμηση των καθαρών περιουσιακών στοιχείωντης Λαϊκής Τράπεζας που μεταβιβάστηκαν στηνΤράπεζα Κύπρου ο οποίος επίσης διενεργήθηκεαπό το διεθνή ελεγκτικό οίκο KPMG LLP τουΗνωμένου Βασιλείου, η Κεντρική Τράπεζα, ενερ-γώντας ως Αρχή Εξυγίανσης, καθόρισε το αντίτιμοτης πώλησης εργασιών της Λαϊκής Τράπεζας προςτην Τράπεζα Κύπρου το οποίο κατεβλήθη από τηντελευταία σε μετοχές με αποτέλεσμα η ΛαϊκήΤράπεζα να αποκτήσει το 18,1% του εκδοθέντοςμετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Κύπρου.

Περιοριστικά μέτρα στις συναλλαγές των τραπε-ζικών ιδρυμάτων με τους πελάτες τουςΛόγω των γεγονότων που ακολούθησαν τωναποφάσεων των αποφάσεων του Eurogroup στις15 και 25 Μαρτίου 2013 τα οποία επέφεραν

πλήγμα στην εμπιστοσύνη προς το τραπεζικόσύστημα, η ΚΤΚ αναγκάστηκε να διατηρήσει κλει-στές τις τράπεζες για δέκα μέρες από τις 18 μέχριτις 28 Μαρτίου και να θέσει σε εφαρμογή περιορι-στικά μέτρα στις συναλλαγές με τους πελάτες τους.Τα μέτρα που εφαρμόστηκαν αρχικά ήταν πολύαυστηρά αλλά, στο βαθμό που ήταν εφικτό,επέτρεπαν τη διεκπεραίωση εμπορικών συναλ-λαγών. Στόχος τόσο της ΚΤΚ όσο και του Υπουρ-γείου Οικονομικών είναι η κατάργηση τωνπεριοριστικών μέτρων μόλις το επιτρέψουν οισυνθήκες. Προς το σκοπό αυτό έχει καταρτιστείαπό την ΚΤΚ και το Υπουργείο Οικονομικών οδικόςχάρτης για τη σταδιακή κατάργηση των περιορι-στικών μέτρων. Ο οδικός χάρτης, ο οποίος είναιαναρτημένος στην ιστοσελίδα του ΥπουργείουΟικονομικών, αποτελείται από τέσσερα στάδια ταοποία συνδέονται με την επίτευξη συγκεκριμένωνστόχων και για κάθε στάδιο έχουν καθοριστεί καιοι χαλαρώσεις που θα γίνουν στα περιοριστικάμέτρα. Ήδη, έχουν γίνει σημαντικές χαλαρώσειςστα περιοριστικά μέτρα και ο σχεδιασμός προ βλέ -πει πλήρη κατάργηση των περιοριστικών μέτρωνγια τις συναλλαγές εντός Κύπρου κατά το πρώτοεξάμηνο του 2014.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1024/2013 του Συμβου-λίου, της 15ης Οκτωβρίου 2013, για την ανάθεσηειδικών καθηκόντων στην Ευρωπαϊκή ΚεντρικήΤράπεζα σχετικά με τις πολιτικές που αφορούντην προληπτική εποπτεία των πιστωτικών ιδρυ-μάτων ("Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός")Με τον πιο πάνω Ευρωπαϊκό Κανονισμό θεσπί-στηκε ενιαίο εποπτικό μηχανισμό για πιστωτικάιδρύματα στη ζώνη του ευρώ και, ενδεχομένως,και σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Ο μηχανισμόςαυτός αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία τηςτραπεζικής ένωσης της Ευρώπης.

35Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ο ενιαίος εποπτικός μηχανισμός θα δημιουρ-γήσει ένα νέο σύστημα χρηματοπιστωτικήςεποπτείας που θα περιλαμβάνει την ΕΚΤ και τιςεθνικές αρμόδιες αρχές των συμμετεχουσώνχωρών της ΕΕ. Πρόκειται για τις χώρες που έχουνυιοθετήσει το ευρώ, αλλά και για όσες έχουναποφασίσει να συνεργαστούν στενά με τον ενιαίοεποπτικό μηχανισμό, αν και δεν χρησιμοποιούν τοευρώ ως νόμισμά τους.

Οι βασικοί σκοποί του ενιαίου εποπτικού μηχα-νισμού θα είναι η διαφύλαξη της ασφάλειας και τηςευρωστίας του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστή-ματος και η ενίσχυση της χρηματοπιστωτικήςολοκλήρωσης και σταθερότητας στην Ευρώπη.

Η ΕΚΤ θα είναι υπεύθυνη για την αποτελεσμα-τική και συνεπή λειτουργία του ενιαίου εποπτικούμηχανισμού, σε συνεργασία με τις εθνικές αρμό-διες αρχές των συμμετεχουσών χωρών της ΕΕ.

Οι χώρες της ζώνης του ευρώ συμμετέχουναυτομάτως στον ενιαίο εποπτικό μηχανισμό.Κράτη μέλη που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώμπορούν να επιλέξουν να συμμετέχουν στον ενιαίοεποπτικό μηχανισμό με την καθιέρωση «στενήςσυνεργασίας» των οικείων εθνικών αρμόδιωναρχών με την ΕΚΤ. Αναμένεται ότι η ΕΚΤ θαεποπτεύει άμεσα περίπου 130 πιστωτικά ιδρύ-ματα, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν 85% τουσυνολικού ενεργητικού του τραπεζικού τομέα στηζώνη του ευρώ.

Η εποπτεία όλων των υπόλοιπων πιστωτικώνιδρυμάτων που είναι εγκατεστημένα στις συμμε-τέχουσες χώρες θα συνεχίσει να ασκείται από τιςεθνικές αρμόδιες αρχές. Η ΕΚΤ μπορεί ανά πάσαστιγμή να αποφασίσει να ασκήσει την άμεσηεποπτεία σε οποιοδήποτε από αυτά τα πιστωτικάιδρύματα, προκειμένου να διασφαλίσει τη συνεπήεφαρμογή υψηλών προτύπων εποπτείας.

Η ΕΚΤ θα αναλάβει τα πλήρη εποπτικά της

καθήκοντα στις 4 Νοεμβρίου 2014, δηλαδή 12μήνες μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού.

Στα πλαίσια της συμμόρφωσης της ΕΚΤ με τιςπρόνοιες του Κανονισμού του ΕυρωπαϊκούΣυμβουλίου (1024/2013) σε σχέση με τη σύστασητου Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, η ΕΚΤ έχειξεκινήσει στις 20 Νοεμβρίου 2013 συνολική αξιο-λόγηση των τραπεζών που κρίθηκαν ως σημα-ντικές από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα(‘ΕΚΤ’) η οποία αξιολόγηση αναμένεται να ολοκλη-ρωθεί πριν από την ανάληψη της συνολικήςευθύνης για την εποπτεία των τραπεζών από τηνΕΚΤ, δηλαδή πριν από τις 4 Νοεμβρίου 2014. Για ναχαρακτηριστεί ένα πιστωτικό ίδρυμα σημαντικό θαλαμβάνονται μεταξύ άλλων υπόψη η συνολικήαξία του ενεργητικού του (> €30δις), η σπουδαιό-τητα για την οικονομία της χώρας στην οποία είναιεγκατεστημένο (> 20% του ΑΕΠ) ή της ΕΕ συνολικά,η έκταση των διασυνοριακών συναλλαγών του καιαν έχει ζητήσει ή λάβει δημόσια χρηματοδοτικήστήριξη από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερό-τητας (ΕΜΣ) ή την Ευρωπαϊκή ΔιευκόλυνσηΧρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΔΧΣ).

Για την Κύπρο ως σημαντικές κρίθηκαν οιΤράπεζα Κύπρου, Ελληνική Τράπεζα, ΣυνεργατικήΚεντρική Τράπεζα-Κεντρικός Φορέας και η RCBBank Ltd.

Η συνολική αξιολόγηση αποτελείται από τρειςστενά συνδεδεμένες συνιστώσες:Α. Αξιολόγηση των εποπτικών κινδύνων μέσω

ποσοτικής και ποιοτικής εξέτασης των βασικώνκινδύνων, συμπεριλαμβανομένων κινδύνωνρευστότητας, μόχλευσης και χρηματοδότησης.

Β. Αξιολόγηση της ποιότητας του ενεργητικού τωντραπεζών έτσι ώστε να ενισχυθεί η δια φά νειασε θέματα που αφορούν τα χρημα τοδοτι κάανοίγματα των τραπεζών μέσω της επα νε ξέ -τασης της ποιότητας των στοιχείων ενερ γητικού

36Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

των τραπεζών, περιλαμβανομένης τηςκαταλληλότητας των περιουσιακών στοι χείωνκαι των εξασφαλίσεων αυτών και των σχετικώνπροβλέψεων που έχουν αναγνω ρι στεί.

Γ. Προσομοίωση Ακραίων Καταστάσεων με στό -χο να εξεταστεί η ανθεκτικότητα των στοι -χείων ισολογισμού των τραπεζών σε ακραίασενάρια.Η συνολική αξιολόγηση βασίζεται σε δείκτη

βασικών ιδίων κεφαλαίων ύψους 8% στη βάση τωναπαιτήσεων της Οδηγίας Κεφαλαιακών Απαιτή-σεων ΙV και του σχετικού κανονισμού (CRD IV/CRR).

4.2 Διασφάλιση Χρηματοοικονομικής Σταθε-ρότηταςΜακροπροληπτική επίβλεψηΗ ΚΤΚ αναλύει τις κυκλικές και διαρθρωτικές εξελίξεις στο χρηματοοικονομικό σύστημα και τοευρύτερο μακροοικονομικό/χρηματοοικονομικόπεριβάλλον με σκοπό τον εντοπισμό, την παρακο-λούθηση και την αξιολόγηση των κινδύνων πουαπειλούν τη σταθερότητα του χρηματοοικονο-μικού συστήματος της Κύπρου. Το επίκεντρο είναιτα χρηματοοικονομικά ιδρύματα και κυρίως οτραπεζικός τομέας, ο οποίος αποτελεί το μεγαλύ-τερο συνιστών στοιχείο του εγχώριου χρηματοοι-κονομικού συστήματος και το κύριο δυνητικόμέσο μετάδοσης κινδύνων εντός του συστήματοςκαι προς την πραγματική οικονομία. Επίσης, παρα-κολουθούνται οι εξελίξεις στον μη τραπεζικόχρηματοοικονομικό τομέα, ιδιαίτερα στον ασφα-λιστικό τομέα, καθώς και στις άλλες δύο συνι-στώσες του χρηματοοικονομικού συστήματος,ήτοι τις χρηματοοικονομικές αγορές και τιςυποδομές των χρηματοοικονομικών αγορών.Παράλληλα, αναλύονται οι εξελίξεις στο μακροοι-κονομικό/χρηματοοικονομικό περιβάλλον, μεέμφαση στις μακροοικονομικές συνθήκες και

στους τομείς των νοικοκυριών, των μη χρηματοοι-κονομικών επιχειρήσεων, των ακινήτων και τωνδημοσίων οικονομικών.

Η μακροπροληπτική επίβλεψη του χρημα το-οικονομικού συστήματος συμπληρώνει τη μικρο-προληπτική εποπτεία των μεμονωμένωντρα πεζικών ιδρυμάτων και άλλων χρηματοοικονο-μικών οργανισμών που ασκείται από την ΚΤΚ και τιςυπόλοιπες αρμόδιες εποπτικές αρχές του χρηματο-οικονομικού συστήματος της Κύπρου, αντίστοιχα.

Υποβολή ποσοτικών στοιχείων και χρηματοοι-κονομικών δεικτών για τον τραπεζικό τομέα τηςΚύπρου προς διεθνείς οργανισμούςΚατά το 2013, η ΚΤΚ συνέχισε την τακτική κατάρ-τιση και υποβολή συγκεντρωτικών ποσοτικώνστοιχείων και χρηματοοικονομικών δεικτών γιατον τραπεζικό τομέα της Κύπρου προς την ΕΚΤ καιτο ΔΝΤ, τα οποία δημοσιοποιούνται στις ιστοσε-λίδες των εν λόγω οργανισμών.

Συγκεκριμένα, στην ΕΚΤ υποβλήθηκαν, σεεξαμηνιαία βάση, τα Ενοποιημένα Τραπεζικά Στοι-χεία (Consolidated Banking Data – CBD) για τατραπεζικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Κύπρο,τα οποία χρησιμοποιούνται για σκοπούς μακρο-προληπτικής ανάλυσης που διενεργείται από τηνΕΚΤ. Σε αυτά περιλαμβάνονται στοιχεία λογαρια-σμού αποτελεσμάτων, ισολογισμού, ποιότηταςδανειακού χαρτοφυλακίου και κεφαλαιακής επάρ-κειας των τραπεζών της ΕΕ. Τα πιο πάνω στοιχείαυποβάλλονται από τις εθνικές αρχές του κάθεκράτους-μέλους της ΕΕ που είναι αρμόδιες για τηνεποπτεία του τραπεζικού τομέα (κεντρικέςτράπεζες ή άλλες αρχές) σε διασυνοριακό καιδιατομεακό ενοποιημένο επίπεδο με σκοπό νακαταστεί εφικτή μια ολοκληρωμένη αξιολόγησηόλων των κινδύνων που απειλούν τη σταθερότητατου Ευρωπαϊκού τραπεζικού τομέα.

37Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Στο ΔΝΤ υποβλήθηκαν, σε τριμηνιαία βάση, τασυγκεντρωτικά στοιχεία που αφορούν τουςΔείκτες Χρηματοοικονομικής Ευρωστίας (FinancialSoundness Indicators – FSIs) για τα τραπεζικά ιδρύ-ματα που λειτουργούν στην Κύπρο. Οι εν λόγωδείκτες έχουν αναπτυχθεί από το ΔΝΤ, σε συνερ-γασία με τη διεθνή κοινότητα, για σκοπούςυποστήριξης της μακροπροληπτικής ανάλυσης. Ταστοιχεία FSI που υποβάλλονται προς το ΔΝΤ απότα κράτη-μέλη, καταρτίζονται με βάση διάφορεςμεθοδολογίες, οι οποίες ενδέχεται να ποικίλουνκατά χρονική περίοδο όσον αφορά μια συγκεκρι-μένη χώρα. Ως εκ τούτου, οι χρήστες των πιο πάνωστοιχείων προτρέπονται να συμβουλεύονται τασυνοδευτικά μετα-δεδομένα ώστε να καθίστανταιουσιαστικές οι οποιεσδήποτε διασυνοριακέςσυγκρίσεις ή να μπορεί να γίνεται ορθή αξιολό-γηση της εξέλιξης των δεικτών για κάθε χώραδιαχρονικά.

Συμμετοχή σε επιτροπές και ομάδες εργασίαςτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κιν-δύνου, του Ευρωπαϊκού Συστήματος ΚεντρικώνΤραπεζών και της ΕΕΚατά το υπό ανασκόπηση έτος, στελέχη τουΤμήματος Διασφάλισης ΧρηματοοικονομικήςΣταθερότητας συμμετείχαν στις συναντήσεις καιεργασίες της Συμβουλευτικής Τεχνικής Επιτροπής(Advisory Technical Committee – ATC) τουΕυρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου(European Systemic Risk Board – ESRB) και τις υπόαυτήν ομάδες εργασίας. H ATC έχει συμβουλευτικόκαι υποβοηθητικό ρόλο σε θέματα που άπτονταιτων εργασιών του ESRB. Συμβάλλει, μεταξύ άλλων,στην τακτική επισκόπηση των συνθηκών χρημα το -οικο νομικής σταθερότητας στην ΕΕ, περιλαμ βανο -μένου του εντοπισμού συστημικών κινδύνων, στηνπροετοιμασία από πλευράς ανάλυσης και

καθορισμού πολιτικής των συζητήσεων στηΔιευθύνουσα Επιτροπή (Steering Committee) και τοΓενικό Συμβούλιο (General Board) του ESRBαναφορικά με προειδοποιήσεις και συστάσεις, στηναξιολόγηση και πιθανή ανάπτυξη εργαλείων μακρο-προληπτικής πολιτικής που να είναι διαθέσιμα προςτις αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών, στην τακτικήπαρακολούθηση των αποφάσεων μακρο-προληπτικής πολιτικής που λαμβάνονται από τιςαρμόδιες αρχές των κρατών-μελών και κρατώνεκτός ΕΕ καθώς, επίσης, και στη συζήτηση για τιςπιθανές επιπτώσεις από τυχόν εφαρμογή των πιοπάνω αποφάσεων στην ΕΕ ως σύνολο.

Επίσης, στέλεχος του Τμήματος συνόδευσε τονΔιοικητή στις συναντήσεις και έλαβε μέρος στιςεργασίες του Γενικού Συμβουλίου του ESRB.

Στελέχη του Τμήματος συμμετείχαν, επίσης,στις συναντήσεις και εργασίες της ΕπιτροπήςΧρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Financial Sta -bility Committee – FSC) του Ευρωπαϊκού Συστή-ματος Κεντρικών Τραπεζών και τις υπό αυτήνομάδες εργασίας. Η FSC παρέχει βοήθεια προς τααρμόδια όργανα της ΕΚΤ όσον αφορά την άσκησητων καθηκόντων τους που σχετίζονται με τη λήψηαποφάσεων στον τομέα της προληπτικήςεποπτείας των πιστωτικών ιδρυμάτων και τηςδιασφάλισης της σταθερότητας του χρηματοοικο-νομικού συστήματος. Συμβάλλει, μεταξύ άλλων,στην ανάλυση θεμάτων που αφορούν τη χρημα-τοοικονομική σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ,στην εξέταση των εργαλείων ανάλυσης γιαυποβοήθηση της αξιολόγησης των συστημικώνκινδύνων σε επίπεδο ευρωζώνης, στην ανάλυσηθεμάτων πολιτικής σχετικά με την εποπτεία και τηρύθμιση του χρηματοοικονομικού συστήματος καιτη διαχείριση χρηματοοικονομικών κρίσεων στηνΕΕ και διεθνώς, στην αξιολόγηση των επιπτώσεωντων ρυθμιστικών και εποπτικών απαιτήσεων στη

38Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

σταθερότητα του χρηματοοικονομικού συστή-ματος της ζώνης του ευρώ καθώς και στην προώθηση των διευθετήσεων σε θέματα χρημα-τοοικονομικής σταθερότητας σε επίπεδο ευρω-ζώνης και διεθνώς.

Επιπλέον, στέλεχος του Τμήματος έλαβε μέροςστις συναντήσεις της Ομάδας ΧρηματοπιστωτικήςΣταθερότητας (Financial Stability Table – FST) τηςΟικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής(Economic and Financial Committee – EFC) της ΕΕ.Η εν λόγω Ομάδα είναι υπεύθυνη για την προετοι-μασία των θεμάτων που άπτονται της χρηματοοι-κονομικής σταθερότητας και τα οποίασυζητούνται στο Συμβούλιο ECOFIN.

Συμμετοχή σε διαβουλεύσεις και συναντήσεις μεεκπροσώπους της ΤρόικαΚατά το 2013, στελέχη του Τμήματος συμμετείχανσε διαβουλεύσεις και συζητήσεις με εκπροσώπουςτης Τρόικα για θέματα που άπτονται του χρηματο-οικονομικού συστήματος στα πλαίσια της συμμε-τοχής της Κύπρου σε πρόγραμμα οικονομικήςπροσαρμογής και στήριξης. Με βάση τις πρόνοιεςτου Μνημονίου Συναντίληψης που έχει υπογραφεί,η ΚΤΚ προχώρησε σε τριμηνιαία δημοσιοποίησητων βασικών συγκεντρωτικών χρηματοοικονο-μικών δεικτών για τον Κυπριακό τραπεζικό καισυνεργατικό πιστωτικό τομέα καθώς και στηνυποβολή τριμηνιαίας έκθεσης για το χρέος τωννοικοκυριών και μη χρηματοοικονομικών επιχει-ρήσεων προς τη Τρόικα.

Διαχείριση Ταμείων Προστασίας Καταθετών καιΕπενδυτών Πελατών Τραπεζών

Σχέδιο Προστασίας Καταθέσεων και ΕξυγίανσηςΠιστωτικών και Άλλων Ιδρυμάτων (ΣΠΚ&ΕΠΑΙ)Τον Μάρτιο του 2013, εν μέσω των εξελίξεων στο

εγχώριο τραπεζικό σύστημα, τέθηκε σε ισχύ το νέοθεσμικό πλαίσιο και, συγκεκριμένα, οι περί Σύ στα -σης και Λειτουργίας Σχεδίου Προστασίας Κατα -θέσεων και Εξυγίανσης Πιστωτικών και ΆλλωνΙδρυμάτων Νόμοι του 2013 και οι περί Σύστασης καιΛειτουργίας Σχεδίου Προστασίας Καταθέσεων καιΕξυγίανσης Πιστωτικών και Άλλων ΙδρυμάτωνΚανονισμοί του 2013. Το νέο θεσμικό πλαίσιοαντικατέστησε το μέχρι τον Μάρτιο ισχύον πλαίσιοπου είχε τεθεί σε εφαρμογή από το 2000.

Το ΣΠΚ&ΕΠΑΙ αποτελεί ξεχωριστή νομικήοντότητα και για την εξυπηρέτηση των σκοπώντου, περιλαμβανομένης της διαχείρισης των τριώνταμείων που το αποτελούν, ήτοι το ΤαμείοΠροστασίας Καταθέσεων Τραπεζών (ΤΠΚ Τρα -πεζών), το Ταμείο Προστασίας Καταθέσεων Συνερ -γατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων (ΤΠΚ ΣΠΙ) και τοΤαμείο Εξυγίανσης Πιστωτικών και ΆλλωνΙδρυμάτων, συστάθηκε Επιτροπή, η οποία απο τε -λείται από εκπροσώπους του Υπουργείου Οικο -νομικών και της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου.

Στο ΣΠΚ&ΕΠΑΙ συμμετέχουν υποχρεωτικά όλεςοι τράπεζες και τα αδειοδοτημένα πιστωτικάιδρύματα. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα υπο -καταστήματά τους που λειτουργούν εκτός τηςΔημοκρατίας, τα συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματαπου έχουν συσταθεί στην Κυπριακή Δημοκρατία,καθώς και τα υποκαταστήματα τραπεζών απόχώρες μη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ΤοΣΠΚ&ΕΠΑΙ παρέχει κάλυψη μέχρι €100 χιλιάδες γιατο σύνολο των καταθέσεων που οποιοδήποτεφυσικό ή, με ορισμένες εξαιρέσεις, νομικόπρόσωπο διατηρεί με συγκεκριμένο πιστωτικόίδρυμα. Κατά το εν λόγω έτος, οι εργασίες τηςΤράπεζας Κύπρου στην Ελλάδα και μέρος τωνεργασιών της τράπεζας στη Ρουμανία, της CyprusPopular Bank στην Ελλάδα και το ΗνωμένοΒασίλειο, καθώς επίσης και της Ελληνικής

39Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Τράπεζας στην Ελλάδα, έπαψαν να τυγχάνουνκάλυψης από το ΣΠΚ&ΕΠΑΙ, καθώς οι εργασίεςστην Ελλάδα των εν λόγω τραπεζών εξαγορά -στηκαν από την Τράπεζα Πειραιώς, οι εργασίες στοΗνωμένο Βασίλειο της Cyprus Popular Bankμεταφέρθηκαν στη θυγατρική της Τράπεζας Κύ -πρου στην ίδια χώρα, ενώ μέρος των εργασιών τηςΤράπεζας Κύπρου στη Ρουμανία μεταφέρθηκε στηθυγατρική της Cyprus Popular Bank στην εν λόγωχώρα.

Τον Σεπτέμβριο του 2013, υιοθετήθηκαν νέεςτροποποιήσεις στο θεσμικό πλαίσιο, στο πλαίσιοτης γενικότερης αναδιάρθρωσης για την εποπτείατων ΣΠΙ από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Ωςαποτέλεσμα, η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα καιτα ΣΠΙ συμμετέχουν σε ξεχωριστό Ταμείο, το ΤΠΚΣΠΙ, αλλά υπό την αιγίδα του ΣΠΚ&ΕΠΑΙ. Η κάλυψητου ΤΠΚ ΣΠΙ παραμένει η ίδια, δηλαδή μέχρι€100.000 ανά καταθέτη ανά πιστωτικό ίδρυμα.

Σημειώνεται ότι, όπως και τα προηγούμεναχρόνια, κατά το 2013 δεν χρειάστηκε η ενεργο-ποίηση του ΣΠΚ&ΕΠΑΙ.

Το 2013 ολοκληρώθηκε η εφαρμογή τουπρογράμματος που αφορά τη λειτουργία ενόςολοκληρωμένου Μητρώου Καταθετών για τιςεμπορικές τράπεζες. Στο πλαίσιο του συγκεκρι-μένου προγράμματος, το ΤΠΚ Τραπεζών έχει στηδιάθεσή του ένα συγκεντρωτικό μητρώο για τοσύνολο του τραπεζικού συστήματος, με βάση τοοποίο το ΤΠΚ Τραπεζών θα δύναται να γνωρίζει τούψος των ενδεχόμενων υποχρεώσεών του έναντικάθε ξεχωριστού καταθέτη. Παράλληλα, εντός τουιδίου έτους άρχισε η εφαρμογή της τεχνοκρατικήςδιαδικασίας παρακολούθησης του ΤΠΚ ΣΠΙ λόγωτης ενσωμάτωσής του στο ΣΠΚ&ΕΠΑΙ.

Προς το τέλος του έτους υπήρξε επανέναρξηκαι κατάληξη εντός του 2014, των συζητήσεων σεεπίπεδο ΕΕ για την καινούργια Οδηγία, η οποία θακαταργήσει την υφιστάμενη για τα συστήματα

εγγύησης των καταθέσεων (94/19/ΕΚ). Οι συζητή-σεις έγιναν στο ευρύτερο πλαίσιο για τη νέαθεσμική υποδομή της ΕΕ αναφορικά με τηνεξυγίανση των τραπεζικών ιδρυμάτων. Μέσω τηςνέας Οδηγίας αναμένεται ότι ο ρόλος των συστη-μάτων εγγύησης των καταθέσεων ως μέσο διατή-ρησης της εμπιστοσύνης των καταθετών θαισχυροποιηθεί περαιτέρω. Συγκεκριμένα, επιδιώ-κεται η ταχύτερη καταβολή των αποζημιώσεων, ηκαλύτερη πληροφόρηση των καταθετών, καθώςεπίσης και η περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίαςμεταξύ των διαφόρων συστημάτων εγγύησηςκαταθέσεων που λειτουργούν στην ΕΕ.

Επίσης, κατά τη διάρκεια του έτους ο εκπρό-σωπος της Διαχειριστικής Επιτροπής τουΣΠΚ&ΕΠΑΙ, έλαβε μέρος σε συνεδρίες του Ευρω-παϊκού Φόρουμ Ασφαλιστών Καταθέσεων (Euro-pean Forum of Deposit Insurers-EFDI) στην οποίασυζητήθηκαν θέσεις και υποβλήθηκαν εισηγήσειςγια υιοθέτηση προτάσεων σε σχέση με τα συστή-ματα εγγύησης καταθέσεων.

Ταμείο Αποζημίωσης Επενδυτών Πελατών Τρα-πεζών (ΤΑΕΠΤ)Το ΤΑΕΠΤ, το οποίο λειτουργεί από το 2004 υπό τηναιγίδα της ΚΤΚ, συνέχισε κατά το 2013 τηλειτουργία του με σκοπό τη διασφάλιση τηςσταθερότητας στο χρηματοπιστωτικό τομέα.

Μέσω της λειτουργίας του ΤΑΕΠΤ παρέχεταιπρόσθετη εξασφάλιση προς τους πελάτες τρα πεζώνγια απαιτήσεις που είναι δυνατό να εγείρουν σεσχέση με την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών.Σύμφωνα με τους Κανονισμούς που διέπουν τηλειτουργία του ΤΑΕΠΤ, η συμμετοχή στο Ταμείο είναιυποχρεωτική για όλες τις τράπεζες, οι οποίεςπαρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες και οι οποίες έχουνσυσταθεί στην Κυπριακή Δημοκρατία ή έχουνσυσταθεί σε τρίτες χώρες και λειτουργούν στηνΚυπριακή Δημοκρατία μέσω υποκατα στή ματος. Στις

40Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

επενδυτικές υπηρεσίες για τις οποίες παρέχεταικάλυψη, περιλαμβάνονται και επεν δυ τικέςυπηρεσίες που παρέχονται από τα υποκατα στήματατων κυπριακών τραπεζών που λει τουρ γούν στοεξωτερικό. Το μέγιστο ύψος της αποζημίωσης πουείναι δυνατό να καταβληθεί προς τους επενδυτές-πελάτες τραπεζών ανέρχεται σε €20 χιλιάδες. Η ενλόγω κάλυψη αφορά το σύνολο των απαιτήσεωντου επενδυτή έναντι μιας συγκεκριμένης τράπεζας,ανεξάρτητα από τον αριθμό των λογαριασμών πουτηρεί, το νόμισμα ή το κράτος, από το έδαφος τουοποίου η τράπεζα παρέχει την υπηρεσία.

Κατά το 2013, ο αριθμός των τραπεζών πουσυμμετείχαν ως μέλη του Ταμείου, ανήλθε σεδεκαέξι. Η Διαχειριστική Επιτροπή του ΤΑΕΠΤ αφούαξιολόγησε τις υποχρεώσεις κάθε τράπεζας στοντομέα των επενδύσεων, προχώρησε σε καθορισμότων πρόσθετων εισφορών που οι τράπεζες πουσυμμετέχουν στο Ταμείο είχαν υποχρέωση νακαταβάλουν. Το σύνολο των οφειλόμενων για το2013 ποσών καταβλήθηκε στα χρονικά πλαίσιαπου καθορίστηκαν.

Σημειώνεται ότι, όπως και στην περίπτωση τουΤαμείου Προστασίας Καταθέσεων Τραπεζών, ηδιαδικασία εξυγίανσης της Τράπεζας Κύπρου καιτης Cyprus Popular Bank με ίδια μέσα δενενεργοποίησε το ΤΑΕΠΤ.

4.3 Αδειοδότηση και Κανονιστική Συμμόρφωση

4.3.1 ΑδειοδότησηΗ ΚΤΚ είναι η αρμόδια αρχή για χορήγηση άδειαςσε νομικά πρόσωπα που επιθυμούν να δρα στη -ριοποιηθούν στην Κυπριακή Δημοκρατία ως πι -στωτικά ιδρύματα δυνάμει των περί ΕργασιώνΠιστωτικών Ιδρυμάτων Νόμων του 1997 έως (Αρ. 4)του 2013, ως ιδρύματα πληρωμών δυνάμει του

περί Υπηρεσιών Πληρωμών Νόμου, 2009-2010 καιως ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος δυνάμει τουπερί Ιδρυμάτων Ηλεκτρονικού Χρήματος Νόμου,2012. Πρόσθετα, η ΚΤΚ είναι η αρμόδια αρχή γιατη χορήγηση έγκρισης για ίδρυση ΔιεθνώνΣυλλογικών Επενδυτικών Σχεδίων δυνάμει τουπερί Διεθνών Συλλογικών Επενδυτικών ΣχεδίωνΝόμου, 1999-2000.Η ΚΤΚ, με βάση τις εξουσίες που της χορηγούνταιαπό τις πρόνοιες των πιο πάνω Νόμων, μεταξύάλλων:(α) Αξιολογεί την ικανότητα ή/και καταλληλότητα

των προσώπων που επιθυμούν να αποκτήσουνάμεσο ή έμμεσο έλεγχο σε πιστωτικά ιδρύματα,ιδρύματα πληρωμών, ιδρύματα ηλεκτρονικούχρήματος και Διεθνή Συλλογικά ΕπενδυτικάΣχέδια, των μελών των διοικητικών τους συμ -βου λίων καθώς και των διευθυντικών στελε -χών αυτών.

(β) Αξιολογεί αιτήσεις για αποστολή σε αρμόδιεςαρχές άλλων κρατών μελών της Ε.Ε. γνω στο -ποιήσεων πιστωτικών ιδρυμάτων, ιδρυμάτωνπληρωμών και ιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρή -ματος που έχει αδειοδοτήσει με τις οποίεςενημε ρώνονται οι εν λόγω αρχές για την πρό -θεση των υπό αναφορά ιδρυμάτων για άσκησητου δικαιώματος εγκατάστασης ή ελεύθερηςπαροχής υπηρεσιών.

(γ) Παραλαμβάνει και αξιολογεί γνωστοποιήσειςπου αποστέλλονται από αρμόδιες αρχές άλλωνκρατών μελών σε σχέση με την άσκηση τουδικαιώματος εγκατάστασης ή ελεύθερηςπαροχής υπηρεσιών στην Κυπριακή Δημο κρα -τία από αδειοδοτημένα από αυτές πιστωτικάιδρύματα, ιδρύματα πληρωμών και ιδρύματαηλεκτρονικού χρήματος.

(δ) Τροποποιεί, αναστέλλει, εν όλω ή εν μέρει, ήανακαλεί τις υπό αναφορά άδειες, απαιτεί την

41Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

απομάκρυνση οποιουδήποτε διοικητικού συμ -βούλου ή διευθυντή ή απαγορεύει σε αδειο -δοτημένο ίδρυμα να ασκήσει το δικαίωμαεγκατάστασης ή ελεύθερης παροχής υπηρε -σιών σε άλλο κράτος μέλος.Η ΚΤΚ τηρεί δημόσια μητρώα στα οποία εγγρά-

φονται, μεταξύ άλλων, τα ονόματα των πιστωτικώνιδρυμάτων, των ιδρυμάτων πληρωμών και τωνιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρήματος που έχουνδικαίωμα να δραστηριοποιούνται στην ΚυπριακήΔημοκρατία καθώς και τα αναγνωρισμένα από τηνΚΤΚ Διεθνή Συλλογικά Επενδυτικά Σχέδια.

Τα μητρώα είναι προσβάσιμα από την ιστοσε-λίδα της ΚΤΚ στο διαδίκτυο.

Πιστωτικά ΙδρύματαΚατά τη διάρκεια του 2013 η ΚΤΚ, στο πλαίσιο τηςάσκησης των αρμοδιοτήτων της, χορήγησεδυνάμει των περί Εργασιών Πιστωτικών ΙδρυμάτωνΝόμων του 1997 έως (Αρ. 4) του 2013, τις απαιτού-μενες εγκρίσεις αναφορικά με τις αλλαγές στημετοχική δομή της Emporiki Bank-Cyprus Limitedκαι της Eurobank Cyprus Limited, οι οποίες προέ-κυψαν ως αποτέλεσμα της αναδιάρθρωσης τουτραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα.

Περαιτέρω, κατά το υπό επισκόπηση έτος η ΚΤΚπροέβηκε σε τροποποίηση της άδειας για διεξα-γωγή εργασιών πιστωτικού ιδρύματος που κατέχειη Cyprus Popular Bank Public Co Ltd με βάση τηνοποία η τελευταία απαγορεύεται να προβαίνει στηνανάληψη νέων υποχρεώσεων έναντι του κοινούυπό μορφή καταθέσεων, αξιογράφων ή άλλωνστοιχείων αποδεικτικών οφειλής. Η εν λόγω τροπο-ποίηση κρίθηκε επιβεβλημένη ενόψει των εξελί-ξεων σε σχέση με το καθεστώς λειτουργίας τηςCyprus Popular Bank Public Co Ltd στα πλαίσια τηςεφαρμογής του Νόμου περί της Εξυγίανσης Πιστω-τικών και Άλλων Ιδρυμάτων του 2013.

Στα πλαίσια της διαδικασίας του ενιαίου διαβα-τηρίου και σε συνέχεια της συμφωνίας που είχεεπιτευχθεί για την πώληση των υποκαταστημάτωντης Τράπεζας Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ, τηςCyprus Popular Bank Public Co Ltd και της Ελλη-νικής Τράπεζας Δημόσια Εταιρεία Λτδ στην Ελλάδαπρος την Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. η KTK, απεύθυνεεπικαιροποιημένη γνωστοποιήση στην Τράπεζατης Ελλάδος παρέχοντάς της σχετική ενημέρωσηγια το όλο θέμα.

Κατά το 2013 λήφθηκε, ακόμα, γνωστοποίησηαπό την RCB BANK LTD αναφορικά με την πρόθεσήτης να εγκαταστήσει υποκατάστημα στο Λουξεμ-βούργο στα πλαίσια της ελεύθερης εγκατάστασης.Η ως άνω γνωστοποίηση αφού έτυχε της δέουσαςαξιολόγησης από την ΚΤΚ διαβιβάστηκε στηναρμόδια εποπτική αρχή του Λουξεμβούργουσύμφωνα με τις σχετικές πρόνοιες της νομοθεσίας.

Περαιτέρω σημειώνεται ότι το 2013 λήφθηκαν18 γνωστοποιήσεις από εποπτικές αρχές κρατώνμελών για την πρόθεση πιστωτικών ιδρυμάτωντων χωρών τους να παρέχουν διασυνοριακάυπηρεσίες στη Δημοκρατία, ανεβάζοντας το συνο-λικό αριθμό πιστωτικών ιδρυμάτων από άλλακράτη μέλη που έχουν γνωστοποιήσει τηνπρόθεσή τους να παρέχουν διασυνοριακά υπηρε-σίες στη Δημοκρατία στα 317.

Ενόψει των πιο πάνω εξελίξεων, στο τέλος του2013 λειτουργούσαν στη Δημοκρατία 41 τράπεζεςαπό τις οποίες οι 14 είναι ιδρυμένες στη Δημο-κρατία και οι υπόλοιπες 27 είναι υποκαταστήματαξένων πιστωτικών ιδρυμάτων. Οκτώ από τιςτράπεζες που είναι ιδρυμένες στη Δημοκρατίαείναι θυγατρικές ξένων πιστωτικών ιδρυμάτων.Όσον αφορά τα 27 υποκαταστήματα πιστωτικώνιδρυμάτων που λειτουργούν στη Δημοκρατίασημειώνεται ότι 11 από αυτά προέρχονται απόάλλα κράτη μέλη και τα υπόλοιπα 16 προέρχονται

42Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

από τρίτες χώρες. Τέλος, στη Δημοκρατία λει τουρ -γεί και ένα γραφείο αντιπροσωπείας ξένου πιστω-τικού ιδρύματος.

Ιδρύματα πληρωμών (ΙΠ)Στη διάρκεια του έτους 2013, μετά από τηχορήγηση εκ μέρους της ΚΤΚ άδειας σε ακόμα δύοεταιρείες για να λειτουργούν ως ίδρυματαπληρωμών (ΙΠ), ο αριθμός των αδειοδοτημένωναπό την ΚΤΚ ΙΠ ανήλθε σε έντεκα. Από τα εν λόγωΙΠ έξι ήταν δραστηριοποιημένα στον τομέα τηςπαροχής υπηρεσιών εμβασμάτων χωρίς νατηρούν λογαριασμούς πληρωμών, τέσσερα στοντομέα της έκδοσης ή/και αποδοχής μέσωνπληρωμών και ένα στον τομέα της παροχήςυπηρεσιών εμβασμάτων με δικαίωμα τήρησης λο -γα ριασμών πληρωμών. Τα εν λόγω ΙΠ λειτουρ -γούσαν από 37 δικές τους υπηρεσιακές μονάδεςκαι 277 καταστήματα εξουσιοδοτημένων αντιπρο -σώπων.

Όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών πληρω -μών στη Δημοκρατία από ΙΠ που αδειοδοτήθηκαναπό άλλα κράτη μέλη, σημειώνεται ότι στηδιάρκεια του έτους 2013 η ΚΤΚ παρέλαβε από τιςαρμόδιες αρχές άλλων κρατών γνωστοποιήσειςπου αφορούσαν: (α) 57 ΙΠ που είχαν πρόθεση ναασκήσουν το δικαίωμα διασυνοριακής παροχήςυπηρεσιών, ανεβάζοντας το συνολικό αριθμότέτοιων ΙΠ σε 189 και (β) τρία ΙΠ, που άσκησαν τοδικαίωμα ελεύθερης εγκατάστασης στο παρελθόν,διόρισαν 6 νέους αντιπροσώπους.

Ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματοςΣτη διάρκεια του 2013 λειτουργούσε στηνΚυπριακή Δημοκρατία ένα μόνο αδειοδοτημένοαπό την ΚΤΚ ίδρυμα ηλεκτρονικού χρήματος.Πρόσθετα, δέκα τέσσερα ιδρύματα ηλεκτρονικούχρήματος από άλλα κράτη μέλη γνωστοποίησαν

την πρόθεσή τους να παρέχουν διασυνοριακάυπηρεσίες στη Δημοκρατία, ανεβάζοντας τοσυνολικό αριθμό των ιδρυμάτων ηλεκτρονικούχρήματος από άλλα κράτη μέλη τα οποίαπαρέχουν διασυνοριακά υπηρεσίες στην ΚυπριακήΔημοκρατία σε 39.

Διεθνή συλλογικά επενδυτικά σχέδια (ΔΣΕΣ)Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2013 υποβλήθηκεσχετικά μεγάλος αριθμός αιτήσεων γιααναγνώριση Διεθνών Συλλογικών ΕπενδυτικώνΣχεδίων (ΔΣΕΣ), βάσει του περί Διεθνών ΣυλλογικώνΕπενδυτικών Σχεδίων Νόμου, 1999-2000. Συγκεκρι -μένα, κατά το υπό ανασκόπηση έτος, αναγνωρί -στηκαν από την ΚΤΚ 11 νέα ΔΣΕΣ, ανεβάζοντας τοναριθμό των ΔΣΕΣ που λειτουργούσαν στη Δημο -κρα τία στο τέλος του 2013 σε 98. Παράλληλα,λόγω των ιδιάζουσων συνθηκών που έχουνδιαμορφωθεί και της παγκόσμιας οικονομικήςκρίσης ευρύτερα, οι αναγνωρίσεις 6 ΔΣΕΣ έχουνανακληθεί.

4.3.2 Παρεμπόδιση και Καταπολέμηση τηςΝομιμοποίησης Εσόδων από ΠαράνομεςΔραστηριότητες

Σύμφωνα με το άρθρο 59(1)(α) των περί τηςΠαρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομι μο ποίη -σης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμωντου 2007 έως 2013 ("ο Νόμος"), η ΚΤΚ είναι η αρμό -δια εποπτική αρχή για την εφαρμογή τωνπρονοιών της νομοθεσίας σε σχέση με χρημα -τοοικο νομικές δραστηριότητες για τα πιστωτικάιδρύματα (ΠΙ), τα ιδρύματα πληρωμών και ταιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος. Σχετικά, η ΚΤΚέχει εκδώσει προς τα πιστωτικά ιδρύματα τηνΟδηγία για την Παρεμπόδιση του ΞεπλύματοςΠαράνομου Χρήματος και της Χρηματοδότησης τηςΤρομοκρατίας ("η Οδηγία") η οποία καθορίζει τις

43Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

λεπτομέρειες και εξειδικεύει τον τρόπο εφαρμογήςτων διατάξεων του Νόμου.

Ο Νόμος ενσωματώνει στην Κυπριακή νομο -θεσία τις απαιτήσεις της Τρίτης Οδηγίας της Ευρω -παϊκής Ένωσης (Οδηγία 2005/60/ΕΚ). Κατά τηνπαρακολούθηση, αξιολόγηση και εποπτεία τηςεφαρμογής των απαιτήσεων του Νόμου και τηςΟδηγίας, η ΚΤΚ βασίζεται επίσης στις αξιολογήσεις,αποφάσεις και συστάσεις άλλων περιφερειακώνσωμάτων, όπως η Επιτροπή Moneyval τουΣυμβουλίου της Ευρώπης, το Διεθνές ΝομισματικόΤαμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα, ενώ για τηνετοιμασία Κατευθυντήριων Γραμμών προς ταεποπτευόμενα πρόσωπα, λαμβάνονται επίσηςυπόψη η τυπολογία, οι σύγχρονες τάσεις και οικίνδυνοι χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικούσυστήματος για σκοπούς ξεπλύματος παράνομουχρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας,καθώς και βέλτιστες πρακτικές που προάγονταιαπό άλλες εποπτικές αρχές για την παρεμπόδισηκαι καταπολέμηση του φαινομένου.

Στις 9 Μαρτίου 2013, ο Πρόεδρος της ΟμάδαςΕργασίας του Eurogroup, κάλεσε την ΕπιτροπήMoneyval του Συμβουλίου της Ευρώπης ναδιενεργήσει αξιολόγηση σχετικά με την αποτε -λεσμα τική εφαρμογή των διαδικασιών προσ διο -ρισμού ταυτότητας των πελατών στον κυπριακότραπεζικό τομέα. Επιπλέον, η Κύπρος ανέθεσε, μετη σύμφωνη γνώμη της Τρόικας, στην DeloitteΙταλίας να αξιολογήσει το επίπεδο συμμόρφωσηςτων ΠΙ με την κείμενη νομοθεσία ως προς τηνεπίδειξη δέουσας επιμέλειας.

Η ειδική αξιολόγηση της Moneyval διήρκησεδύο εβδομάδες και κάλυψε 13 ΠΙ, τα οποίααντιπροσωπεύουν περίπου το 71% τωνκαταθέσεων και το 76% των δανείων στοντραπεζικό τομέα της Κύπρου. Συνεπώς, η εν λόγωαξιολόγηση κάλυψε ένα πολύ μεγαλύτερο δείγμα

των ΠΙ από ό,τι θα λαμβανόταν σε μια τακτικήαξιολόγηση της Moneyval, θεωρήθηκε δεμοναδική από την άποψη ότι καμία άλλη χώρα, δενέχει, μέχρι στιγμής, υποβληθεί σε μια τέτοιαιδιάζουσα και θεματική αξιολόγηση ενός μόνομέρος του πλαισίου Παρεμπόδισης τουΞεπλύματος Παράνομου Χρήματος και τηςΧρηματοδότησης της Τρομοκρατίας (AML/CFT).

Η αξιολόγηση της Deloitte Ιταλίας διεξήχθηεντός πολύ αυστηρής προθεσμίας κατά τηδιάρκεια δύο εβδομάδων. Για την εκπόνησή τηςαπασχολήθηκαν 45 επαγγελματίες οι οποίοι είχανως καθήκον την αξιολόγηση των διαδικασιώνδέουσας επιμέλειας σε έξι ΠΙ.

Οι εκθέσεις σχετικά με τις δύο ειδικέςαξιολογήσεις παρουσιάστηκαν στα θεσμικάόργανα της Τρόικας στις 24 Απριλίου 2013.

Λαμβάνοντας υπόψη τα πορίσματα των δύοεκθέσεων στο σύνολό τους, δεν υπάρχει καμίααναφορά ή ένδειξη συστημικών ανεπαρκειών. Οιεκθέσεις καταδεικνύουν ότι τα βασικά δομικάστοιχεία του πλαισίου AML/CFT της Κύπρου είναιεπαρκή, τα αποτρεπτικά μέτρα και οι διαδικασίεςστα ΠΙ είναι γενικά σε υγιή βάση, και, γενικά, τα ΠΙπαρουσιάζουν υψηλό επίπεδο συμμόρφωσης μετις νομικές και κανονιστικές απαιτήσεις, οι οποίεςσε ορισμένα θέματα είναι πιο απαιτητικές από τιςαντίστοιχες ευρωπαϊκές και άλλες διεθνείς. Παρ’όλα αυτά, σύμφωνα με τις εκθέσεις, ορισμένοιτομείς απαιτούν προσοχή και επιδέχονταιπροτάσεων για περαιτέρω βελτιώσεις. Στο πλαίσιοαυτό, οι κυπριακές αρχές έχουν λάβει πολύσοβαρά το όλο θέμα και δήλωσαν ότι παραμένουνπλήρως δεσμευμένες να προβούν στις απαραί -τητες βελτιώσεις ή/και διορθώσεις.

Υπό το φως των ανωτέρω, στις 30 Ιουνίου2013, οι κυπριακές αρχές συμφώνησαν με τηνΤρόικα, μεταξύ άλλων, ένα Σχέδιο Δράσης για

44Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

την Παρεμπόδιση του Ξεπλύματος ΠαράνομουΧρήματος και της Χρηματοδότησης της Τρο μο -κρατίας (Σχέδιο Δράσης), εντός προκα θο -ρισμένου στενού χρονικού πλαισίου, με στόχοτην αντιμε τώπιση των ελλείψεων που εντο -πίστηκαν από τις αξιολογήσεις της Moneyval καιτης Deloitte Ιταλίας. Το εν λόγω Σχέδιο αποτελείτο Παράρτημα 2 του Μνημονίου Συναντίληψηςμε την Τρόικα.

Ειδικότερα, το Σχέδιο Δράσης απαιτεί, μεταξύάλλων, (α) την αναθεώρηση της οργανωτικήςδομής του Τμήματος Εποπτείας & ΡύθμισηςΤραπεζικών Ιδρυμάτων της ΚΤΚ και τηδιασφάλιση επαρκών ανθρώπινων πόρων, (β) τοσχεδιασμό και την ανάπτυξη εποπτικώνεργαλείων βάσει του υπολογιζόμενου κινδύνουγια την εξ' αποστάσεως και επιτόπια εποπτεία,και (γ) την εκπαίδευση των εποπτευόμενωνπροσώπων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ηανάπτυξη των εν λόγω εποπτικών εργαλείωνέγινε με τη σύναψη και υλοποίησηπρογράμματος τεχνικής βοήθειας από το ΔΝΤ.Bάσει του Σχεδίου Δράσης, η ΚΤΚ συνέταξεπρόσθετες κατευθυντήριες γραμμές προς τα ΠΙστους τομείς των συστημάτων διαχείρισηςκινδύνων, την επίδειξη δέουσας επιμέλειας ωςπρος τους πελάτες, τη λήψη αυξημένων μέτρωνδέουσας επιμέλειας σε σχέση με τα πολιτικώςεκτεθειμένα πρόσωπα, τη συνεχήπαρακολούθηση των λογαριασμών και τωνσυναλλαγών, την εκπαίδευση του προσωπικούκαι τα φορολογικά εγκλήματα ως γενεσιουργάαδικήματα για το AML/CFT.

Στις 4 Δεκεμβρίου 2013, η ΚΤΚ τροποποίησετην Οδηγία της προς τα ΠΙ προκειμένου ναενσωματωθούν σε αυτήν οι συστάσεις της Επι τρο -πής Moneyval καθώς και πρόσφατες τροπο ποιή -σεις στο Νόμο.

Επιπλέον, το Σχέδιο Δράσης απαιτεί από τηνΚΤΚ να διασφαλίσει ότι τα εποπτευόμενα πρόσωπαεφαρμόζουν αποτελεσματικά τις υπο χρεώ σεις τουςστις προαναφερθείσες θεματικές ενό τητες τουπλαισίου AML/CFT. Ωστόσο, ο βαθ μός στον οποίοτα μέτρα αυτά εφαρμόζονται απο τελε σματικά στηνπράξη, θα επαληθευτεί κατά τους επιτόπιουςελέγχους που η ΚΤΚ έχει προ γραμ ματί σει ναπραγματοποιήσει κατά τη διάρκεια του 2014.

4.4 Συστήματα Πληρωμών και ΔιακανονισμούΣυναλλαγώνΗ ΚΤΚ αναγνωρίζει μέσα στα πλαίσια τωναρμοδιοτήτων της ότι η διενέργεια πληρωμώνμέσω συστημάτων που διασφαλίζουν ασφάλεια,ταχύτητα και αποτελεσματικότητα είναι καθο ρι -στικής σημασίας για τη στήριξη της οικονομικήςδραστηριότητας και τη διασφάλιση της χρημα -τοοικο νομικής σταθερότητας. Στοχεύει να υπο -βοη θήσει τη μεθόδευση τεχνολογικών και άλλωναναβαθμίσεων που ως αποτέλεσμα θα έχουναπο κομίσει και τη μετακύλιση ωφελημάτωνστους καταναλωτές των υπηρεσιών πληρωμώνστην Κύπρο.

Νομικό πλαίσιοΟ ρόλος της KTK όσον αφορά τα συστήματαπληρωμών (ΣΠ), προβλέπεται στο Ευρωπαϊκόθεσμικό πλαίσιο και έχει καθοριστεί στους περί τηςΚεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Νόμους, 2002-2013και περιλαμβάνει τη συμμετοχή, λειτουργία,επίβλεψη και ρύθμιση συστημάτων πληρωμών ωςη αρμόδια αρχή.

Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο βρίσκονται σε εξέλιξησημαντικές αλλαγές τόσο στις υποδομές τωνχρηματοοικονομικών αγορών όσο και στοντρόπο παροχής υπηρεσιών πληρωμών. Οιαλλαγές αυτές αφορούν στη νέα Οδηγία για την

45Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

πρόσβαση σε βασικό λογαριασμό πληρωμών(“Payment Accounts Directive – PAD”), τoνεπερχόμενο κανονισμό για κεντρικά αποθετήριααξιών (Central Securities Depositories Regulation– CSDR), στην οδηγία υπηρεσιών πληρωμών(“Payment Services Directive – PSD II”), στηνπροτεινόμενη κανονιστική ρύθμιση τωνπολυμερών διατραπεζικών προμηθειών γιαπληρωμές με κάρτες (“Multilateral InterchangeFees Regulation – MIF”) και στις Συστάσεις γιατην ασφάλεια των διαδικτυακών πληρωμών(“Recommendations for the security of internetpayments – SecuRePay”).

Συστήματα πληρωμών, εκκαθάρισης και διακανονισμού συναλλαγών & μέσα πληρωμώνΣτην Κύπρο λειτουργούσαν κατά το 2013 πέντεσυστήματα πληρωμών, εκκαθάρισης και διακανο -νισμού συναλλαγών: • Σύστημα TARGET2-CY της Κεντρικής Τράπεζας

της Κύπρου• Σύστημα Εκκαθάρισης Επιταγών • ΣΠ μέσω Καρτών της JCC Payment Systems Ltd• ΣΠ μέσω Καρτών της FBME Card Services Ltd• Κεντρικό Αποθετήριο και Κεντρικό Μητρώο

Αξιών του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου.

Εντός του 2013, τερματίστηκε η λειτουργία τωνσυστημάτων JCCTransfers και Κυβερνητικών Εμβα -σμάτων λόγω της εφαρμογής των αντίστοιχωνσχεδίων πληρωμών που είναι συμβατά στο πλαίσιοτου Ενιαίου Χώρου Πληρωμών σε Ευρώ (SEPA -Single Euro Payments Area).

Όσον για τα αντίστοιχα μέσα πληρωμών, τα τελικάστατιστικά στοιχεία που αφορούν το 2012, όπως έχουνδημοσιευτεί στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ, καταδεικνύουντο σημαντικό ρόλο των ΣΠ στη διατήρηση της

χρηματοοικονομικής σταθερότητας. Η αξία τωνσυναλλαγών ανά μέσο πληρωμής για το 2012παρουσιάζεται στον Πίνακα 4.1. Όπως φαίνεται στοΔιάγραμμα 4.1 πιο πάνω, η διαχρονική τάση στηχρήση των διαφόρων μέσων πληρωμών παρουσιάζεισταθερή μείωση στη χρήση των επιταγών καισημαντική αύξηση στη χρήση των καρτών και τωνεμβασμάτων.

Εξελίξεις στα Συστήματα ΠληρωμώνΟι αποφάσεις του Eurogroup και τα δεδομένα πουδημιουργήθηκαν, επέφεραν ιδιαίτερα δύσκολεςσυνθήκες στη διενέργεια πληρωμών, ενώ ασκήθηκεμεγάλη πίεση για τη διατήρηση της απρόσκοπτηςλειτουργίας των ΣΠ στην Κύπρο. Τα γεγονότα που

46Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πίνακας 4.1 αξία συναλλαγών ανά μέσο πληρωμής γιατο 2012

Αξία συναλλαγών Αξία τωνως ποσοστό συναλλαγών

επί του ΑΕΠ (%) (ευρώ δις)Εμβάσματα 2.716 % 485,9ΚΓΣ 280 % 50,2Άμεσες Χρεώσεις 21 % 3,8Κάρτες 20 % 3,5

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

05.000

10.00015.00020.00025.00030.00035.00040.00045.000

Πληρωμές με κάρτες που εκδόθηκαν στη χώρα (εκτός κάρτες με χρήση e-money μόνο)Μεταφορές πίστωσης που έχουν υποβληθεί - σε έντυπη και μη μορφήΕντολές πληρωμής άμεσων χρεώσεων που υποβλήθηκαν - εκτός καρτώνΕπιταγές που εκδόθηκαν - μέσα πληρωμών εκτός καρτών

ΔIAΓPAMMA 4.1 χρήση μέσων πληρωμής(αριθμός σε χιλιάδες)

Πηγή: Statistical Data Warehouse, ΕΚΤ.

Πηγή: Payment and securities settlement systems in the European Union, Blue Book, ΕΚΤ,2012.

ακολούθησαν τις αποφάσεις του Eurogroupπαρατίθενται πιο κάτω, με χρονολογική σειρά:• Προσωρινή απαγόρευση έκδοσης εντολών

πληρωμής ή μεταφοράς κεφαλαίων (16 Μαρτίου2013) και η αναστολή της λειτουργίας ΣΠ.

• Η κήρυξη ειδικών τραπεζικών αργιών και ηεφαρμογή διαδικασίας επιλεκτικής εξουσιοδό-τησης πληρωμών από τη ΚΤΚ (19-27 Μαρτίου2013).

• Η επανέναρξη της λειτουργίας των χρηματοπι-στωτικών ιδρυμάτων (28 Μαρτίου 2013) και ηέκδοση διαταγμάτων, βάσει του περί τηςΕπιβολής Περιοριστικών Μέτρων στις Συναλ-λαγές σε Περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης Νόμουτου 2013.

• Η εφαρμογή διαταγμάτων επιβολής προσω-ρινών περιοριστικών μέτρων στις συναλλαγέςαπό ειδική Επιτροπή που συστάθηκε δυνάμειτου περί της Επιβολής Περιοριστικών Μέτρωνστις Συναλλαγές σε Περίπτωση Έκτακτης ΑνάγκηςΝόμου του 2013.Η παράταση των τραπεζικών αργιών και ειδικά

η θέση των δύο μεγάλων τραπεζών της χώρας σεκαθεστώς εξυγίανσης, δημιούργησαν σοβαράπροβλήματα στις πληρωμές λόγω τηςαβεβαιότητας που επακολούθησε και κατέστησαναναγκαία την παρέμβαση της ΚΤΚ, σε στενήσυνεργασία με την ΕΚΤ, με άλλες Εθν. ΚΤ και τηνΤρόικα, ώστε να καταστεί δυνατή η ολοκλήρωσητου κύκλου διεκπεραίωσης των πληρωμών καισυναλλαγών.

Επηρεάστηκε η υλοποίηση / ολοκλήρωση τουκύκλου διεκπεραίωσης των συνηθισμένωνπληρωμών της Κυβέρνησης, του διακανονισμούτων πληρωμών μέσω καρτών και της εκκαθάρισηςτων επιταγών. Τα θέματα αυτά επιλύθηκαν από τηνΚΤΚ σε στενή συνεργασία με την Κυβέρνηση, τιςτράπεζες και άλλους συμμετέχοντες στα ΣΠ.

Οι εξελίξεις και τα προβλήματα αυτά, έφερανστο προσκήνιο σημαντικές προκλήσεις αλλά καικατέδειξαν ότι υπάρχουν ευκαιρίες για τηνενίσχυση της αποτελεσματικότητας και τηςασφάλειας στη λειτουργία των ΣΠ καθώς και στηχρήση των μέσων πληρωμών. Γι' αυτό, στο πλαίσιοτων αρμοδιοτήτων της, η ΚΤΚ ενισχύει περαιτέρωτον καταλυτικό ρόλο της, ώστε να βελτιωθεί ηαπρόσκοπτη λειτουργία των υποδομώνχρηματοοικονομικών αγορών (Financial MarketInfrastructures - FMIs) στις οποίες περι λαμ -βάνονται τα ΣΠ και να διασφαλιστεί το κοινωνικόόφελος, η χρηματοοικονομική σταθερότητα και ηομαλότητα.

Ενιαίος Χώρος Πληρωμών σε Ευρώ (SEPa - Single Euro Payments area)Στα πλαίσια των προσπαθειών σε εθνικό επίπεδογια δημιουργία ρυθμιστικού πλαισίου καιενοποιημένων υποδομών στον Ενιαίο ΧώροΠληρωμών σε Ευρώ και σύμφωνα με το ΕθνικόΣχέδιο Μετάπτωσης στο SEPA, το οποίοπαρακολουθεί και συντονίζει η ΕθνικήΣυντονιστική Επιτροπή υπό την προεδρία της KTK,είχε τροχοδρομηθεί η αντικατάσταση τωνυφιστάμενων εθνικών μέσων πληρωμών απόσυμβατά με το SEPA προϊόντα, τα οποία αφορούνεμβάσματα, κάρτες πληρωμών και άμεσεςχρεώσεις. Παράλληλα, η ΚΤΚ στηρίζει τιςπροσπάθειες για τη χρήση όσο το δυνατόπερισσότερων συμβατών με το SEPA προϊόντων,και ως τραπεζίτης της κυβέρνησης, η ΚΤΚολοκλήρωσε επιτυχώς τη μετάπτωση όλων τωνκυβερνητικών εμβασμάτων σε ευρώ σε υποδομήσυμβατή με το ρυθμιστικό πλαίσιο του SEPA.

Η Κύπρος έχει συμμορφωθεί με τον Κανονισμό260/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο οποίοςκαθόρισε την 1 Αυγούστου 2014 ως καταληκτική

47Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

ημερομηνία, σύμφωνα με την παράταση πουδόθηκε στα κράτη μέλη της ευρωζώνης, γιαολοκλήρωση της μετάπτωσης. Έχει ολοκληρωθείη κατάργηση των μη συμβατών με SEPA εθνικώνμέσων πληρωμών για εμβάσματα (credit transfers)ενώ το έργο της μετατροπής των υφιστάμενωνεντολών άμεσης χρέωσης (direct debits) στο SEPAβρίσκεται στην τελική φάση υλοποίησής του.

TaRGET2 Securities - T2SΗ ΚΤΚ συμμετέχει στο T2S, ένα σημαντικό έργουποδομής του Ευρωσυστήματος που αποσκοπεί στηνανάπτυξη της αγοράς αξιών, μέσω της προσφοράςενός ενιαίου χωρίς σύνορα πανευρωπαϊκού καιτεχνολογικά προηγμένου μηχανισμού διακανονισμού,προς εξυπηρέτηση των χρηματοοικονομικώνυπηρεσιών.

Το έργο βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιοανάπτυξης σε συνεργασία με κεντρικές τράπεζεςκαι αποθετήρια και προγραμματίζεται να ξεκινήσεινα λειτουργεί στα μέσα του 2015. Η ΚΤΚ προβαίνειστις απαραίτητες ετοιμασίες για να εξυπηρετήσειτυχόν ανάγκες της Κυπριακής χρηματοοικονομικήςκοινότητας που σχετίζονται με τη λειτουργία τηςπλατφόρμας T2S, παρόλο που, στο παρόν στάδιοτουλάχιστο, το ΚΑΚΜΑ δεν θα συμβληθεί με αυτή.

TaRGET2-CYΗ ΚΤΚ διαχειρίζεται το σύστημα TARGET2-CY τοοποίο αποτελεί μια εκ των συνιστωσών τουσυστήματος TARGET2. Το TARGET2 (Trans-EuropeanAutomated Real-time Gross settlement ExpressTransfer system) είναι σύστημα διακανονισμούπληρωμών σε ευρώ σε συνεχή και πραγματικόχρόνο με άμεση οριστικότητα, ανήκει στο καιλειτουργείται από το Ευρωσύστημα και αποτελεί ένααπό τα μεγαλύτερα συστήματα διακανονισμούπληρωμών στον κόσμο. Το TARGET2 διακανονίζει

κυρίως πληρωμές μεγάλης αξίας που σχετίζονται μεπράξεις νομισματικής πολιτικής, πληρωμές τηςδιατραπεζικής αγοράς και πληρωμές πελατείας,καθώς και πληρωμές που αφορούν τις εργασίεςσυστημάτων συμψηφισμού και άλλων υποδομώντων χρηματοπιστωτικών αγορών (όπως τασυστήματα διακανονισμού τίτλων, κεντρικούςαντισυμβαλλόμενους και επικουρικά συστήματα).

Στη συνιστώσα TARGET2-CY συμμετέχουνμέχρι σήμερα, εκτός της ΚΤΚ, 18 τράπεζες πουλειτουργούν στην Κύπρο, οι 14 από αυτές ωςάμεσοι συμμετέχοντες και οι υπόλοιπες τέσσερειςως έμμεσοι συμμετέχοντες.

Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στατιστικά στοι-χεία της ΕΚΤ, η συνολική αξία των πληρωμών πουδιακανονίσθηκαν το 2013 μέσω TARGET2-CY μειώ-θηκε κατά 79% σε σύγκριση με το 2012, ενώ οσυνολικός αριθμός των διακανονισθεισώνεντολών πληρωμής αυξήθηκε κατά 42,8%. Οι πιοπάνω αποκλίσεις οφείλονται κατά κύριο λόγο στηνεφαρμογή τροποποιημένων κανόνων παροχήςστατιστικών στοιχείων για το ΤARGET2 από τηνΕΚΤ αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο 2013.

Κυπριακό Γραφείο Συμψηφισμού (ΚΓΣ)Το ΚΓΣ λειτουργεί από το 1964 υπό την αιγίδα τηςΚΤΚ και σε αυτό συμμετέχουν τράπεζες οι οποίεςπροσφέρουν στους πελάτες τους τρεχούμενουςλογαριασμούς επί των οποίων σύρονται επιταγές.Σκοπός του ΚΓΣ είναι η εναρμόνιση τωνδιαδικασιών που εφαρμόζονται κατά τηνανταλλαγή επιταγών μεταξύ παρουσιάστριας καιπληρώτριας τράπεζας. Τα ενεργά μέλη του ΚΓΣανέρχονται σε 18, με τα 16 από αυτά νασυμμετέχουν στο αυτοματοποιημένο σύστημαηλεκτρονικού συμψηφισμού επιταγών.

Κατά το 2013 ο αριθμός και η αξία τωνεπιταγών από ιδιώτες παρουσίασαν μείωση κατά

48Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

16% και 27% αντίστοιχα, σε σύγκριση με το 2012.Η μείωση που παρατηρήθηκε οφείλεται κατάκύριο λόγο στα περιοριστικά μέτρα στιςσυναλλαγές τα οποία τέθηκαν σε εφαρμογή τονΜάρτιο 2013 όπως και τις οικονομικές εξελίξεις. Ηχρήση των κυβερνητικών επιταγών έχει μειωθείμέσα στο 2013 καθότι τα πλείστα κυβερνητικάτμήματα καταβάλλουν τις οφειλές τους μεεμβάσματα SEPA μέσω της ΚΤΚ. Συγκεκριμένα, οαριθμός και η αξία των κυβερνητικών επιταγώνπαρουσίασαν μείωση κατά 42% και 33%αντίστοιχα, σε σύγκριση με το 2012.

Γενικά, όμως, φαίνεται ότι η επιταγή παραμένει ένααρκετά διαδεδομένο μέσο πληρωμής στην Κύπροπαρόλα τα μειονεκτήματα που φέρει σε σύγκριση μεάλλα μέσα πληρωμής όπως είναι τα εμβάσματα ή οικάρτες. To ΚΓΣ προτίθεται να προωθήσει μέτρα γιαεξορθολογισμό και μείωση της χρήσης της επιταγήςμέσα από διάλογο με επηρεαζόμενα οργανωμένασύνολα όπως οι καταναλωτές, ο επιχειρηματικόςκόσμος και οι τράπεζες.

Κεντρικό Αρχείο Πληροφοριών για εκδότες ακά-λυπτων επιταγών (ΚΑΠ)Στις 28 Μαρτίου 2013 μετά την απόφαση τουEurogroup για την Κύπρο, η λειτουργία του ΚΑΠαναστάληκε προσωρινά λόγω της έκρυθμηςκατάστασης που επήλθε στα συστήματαπληρωμών γενικά και στο ΚΓΣ ειδικά με τηνεφαρμογή των περιοριστικών μέτρων.Επαναλειτούργησε, τελικά, την 1 Σεπτέμβριου2013, για να δοθεί χρονικό περιθώριο στουςεκδότες επιταγών μετά τη σταδιακή εξομάλυνσητων συνθηκών ώστε να διευθετήσουν τιςυποχρεώσεις τους. Έχοντας υπόψη τις εξελίξειςστο τραπεζικό σύστημα, η επαναλειτουργία τουΚΑΠ έγινε με τροποποίηση των ‘Οδηγιώναναφορικά με το Άνοιγμα και τη Λειτουργία

Τρεχούμενων Λογαριασμών, τη ΔημιουργίαΚεντρικού Αρχείου Πληροφοριών για ΕκδότεςΑκάλυπτων Επιταγών και Άλλα Συναφή Θέματα’που εκδίδονται με βάση τους Περί ΤραπεζικώνΕργασιών Νόμους. Η τροποποίηση προνοούσε τηδιαφοροποίηση της διαδικασίας καταχώρισηςπροσώπων στο ΚΑΠ. Τροχοδρομήθηκε, επίσης, ηανάλογη και ευρύτερη αναθεώρηση των Οδηγιώνη οποία μεταξύ άλλων στοχεύει στην απλοποίησητης διαδικασίας τακτοποίησης ακάλυπτωνεπιταγών και διαγραφής από το ΚΑΠ.

Επίβλεψη συστημάτων πληρωμών και διακανο-νισμούΗ ΚΤΚ, σύμφωνα με τις εξουσίες που της παρέχειη νομοθεσία, έχει θέσει υπό την επίβλεψή της τασυστήματα πληρωμών, εκκαθάρισης καιδιακανονισμού που λειτουργούν στην Κύπρο.Κατά την εκπλήρωση αυτών των υποχρεώσεώντης εφαρμόζει την πολιτική και τις μεθοδολογίεςτου Ευρωσυστήματος.

Το 2013 η ΚΤΚ έχει ολοκληρώσει την έκθεσηεπίβλεψης του Κεντρικού Αποθετηρίου και ΚεντρικούΜητρώου Αξιών (ΚΑΚΜΑ) του Χρηματιστηρίου ΑξιώνΚύπρου (ΧΑΚ), έναντι του σχετικού πλαισίου επίβλεψης,ενώ ενεργεί και ως πρώτος αξιολογητής για το ΚΑΚΜΑ,εντός των αρμοδιοτήτων της ως χρήστης τουΚυπριακού αποθετηρίου, που αποτελεί προϋπόθεσηγια τη δυνατότητα συμμετοχής στις πιστοδοτικέςπράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος.

Η ΚΤΚ έχει αναλάβει από το 2011 το ρόλοδεύτερου αξιολογητή για το νεοσυσταθέν αποθε-τήριο στο Λουξεμβούργο, το LuxCSD, καθώς καιγια τρεις σχετικές διασυνδέσεις (links) μεταξύ τουεν λόγω αποθετηρίου και αποθετηρίων άλλωνχωρών του Ευρωσυστήματος. Επιπρόσθετα, η ΚΤΚέχει αναλάβει το ρόλο του δεύτερου αξιολογητήγια το αποθετήριο της Λιθουανίας.

49Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

4.5 Tραπεζογραμμάτια και Kέρματα EυρώΗ έκδοση νομίσματος (τραπεζογραμμάτια καικέρματα) αποτελεί αρμοδιότητα της ΚΤΚ η οποίαφροντίζει για την ύπαρξη του απαραίτητουνομικού πλαισίου, αναλαμβάνει την εκτύπωση τηςποσότητας των τραπεζογραμματίων που τηςαναλογεί μετά από κατανομή από την ΕΚΤ σε κάθεκεντρική τράπεζα του Ευρωσυστήματος, διεξάγειτις απαραίτητες ενέργειες για την κοπή κερμάτων,οργανώνει την επεξεργασία και διανομή τραπεζο-γραμματίων και κερμάτων, και αποσύρει και κατα-στρέφει τραπεζογραμμάτια και κέρματα που δενείναι κατάλληλα για επανακυκλοφορία.

Το συνολικό ποσό τραπεζογραμματίων ευρώπου εκδόθηκε από το Ευρωσύστημα μέχρι τις 31Δεκεμβρίου του 2013, ανήλθε σε €956.187 εκατ.,σημειώνοντας αύξηση 4,8% σε σχέση με το τέλοςτου 2012.

Λόγω της ελεύθερης διακίνησης ανθρώπων καιαγαθών δημιουργούνται εισροές και εκροέςνομίσματος οι οποίες δεν είναι δυνατόν ναμετρηθούν με ακρίβεια για τους σκοπούςυπολογισμού του πραγματικού ποσού ευρώ σεκυκλοφορία σε κάθε χώρα της ευρωζώνης.

Κύκλος του νομίσματοςΤο 2013 έτυχαν επεξεργασίας (δηλ. μετρήθηκαν,ελέγχθηκαν για γνησιότητα και καταλληλότηταπριν από την επανακυκλοφορία τους) από τοντρίτο φορέα, που οι εννέα από τις δέκα τράπεζεςπου συμμετέχουν στο σχέδιο «Νόμισμα ειςΔιαταγή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου –ΝΗΤΟ» έχουν αναθέσει τις εργασίες φύλαξης καιεπεξεργασίας των τραπεζογραμματίων τους, καιτην τράπεζα που ενεργεί από μόνη της, 116,6 εκατ.τεμάχια τραπεζογραμματίων ευρώ, εκ των οποίων22,7% (26,4 εκατ. τεμάχια) κρίθηκαν ακατάλληλα

για επανατοποθέτηση στην κυκλοφορία καιεπιστράφηκαν στην ΚΤΚ για περαιτέρω επεξερ-γασία. Την ίδια περίοδο η ΚΤΚ προέβηκε σε ελέγ-χους των μηχανών που χρησιμοποιούνται για τηνεπεξεργασία των τραπεζογραμματίων από τοντρίτο φορέα καθώς και την τράπεζα που επεξερ-γάζεται η ίδια τα τραπεζογραμμάτιά της. Επίσης, ηΚΤΚ προέβηκε σε επιτόπιους ελέγχους τωντραπεζών για να διαπιστωθεί κατά πόσο τηρούνταιοι πρόνοιες της σχετικής Οδηγίας του 2011.

Κατά τη διάρκεια του 2013, έτυχαν επεξεργα-σίας από τον τρίτο φορέα στον οποίο ανατέθηκαναπό την ΚΤΚ οι εργασίες φύλαξης και επεξεργασίαςτων κερμάτων που επιστρέφονται, 26,8 εκατ.κέρματα ευρώ, εκ των οποίων 0,1% (20,495κέρματα) κρίθηκαν ακατάλληλα για επανατοποθέ-τηση στην κυκλοφορία. Επίσης, κατά την υπόαναφορά περίοδο η ΚΤΚ προέβηκε σε επιτόπιουςελέγχους σε πιστωτικά ιδρύματα για να διαπι-στωθεί κατά πόσο τηρούνται οι πρόνοιες τουΚανονισμού (ΕΕ) 1210/2010.

Παραχαραγμένα τραπεζογραμμάτια και κίβδηλακέρματα ευρώ που εντοπίστηκαν στην Κύπροκατά το 2013Κατά τη διάρκεια του έτους εντοπίστηκαν εντόςκυκλοφορίας 313 παραχαραγμένα τεμάχιατραπεζογραμματίων ευρώ διαφόρων αξιών, σεσύγκριση με 1.203 τεμάχια το 2012. Σημειώνεται,ότι η μείωση οφείλεται στις σημαντικάχαμηλότερες ποσότητες τραπεζογραμματίων πουκατατέθηκαν σε πιστωτικά ιδρύματα το 2013 σεσχέση με το 2012 λόγω των ιδιαζουσώνσυνθηκών που επεκράτησαν. Το τραπε ζο -γραμμάτιο των €50 παρέμεινε, όπως και το 2012,η πιο συχνά παραχαραγμένη αξία αντι προ -σωπεύοντας το 73,5% του συνόλου. Τα πλείστα

50Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

παραχαραγμένα τραπεζογραμμάτια, τα οποίααποσύρθηκαν από την κυκλοφορία, εντο πί -σθηκαν από ταμίες πιστωτικών ιδρυμάτων. Σεσχετικούς όρους, ο αριθμός των παραχα -ραγμένων τραπε ζογραμ ματίων ευρώ που εντ ο -πίστηκαν εντός κυκλο φορίας στην Κύπρο είναιπολύ μικρός. Ανέρχονται περίπου σε 4παραχαραγμένα τραπεζογραμμάτια ανά 10.000κατοίκους το χρόνο, που είναι από τα χαμηλότεραστις χώρες της ζώνης του ευρώ.

Κατά την επεξεργασία κερμάτων εντοπίστηκεπολύ μικρός αριθμός κίβδηλων κερμάτων (205κέρματα) που αφορούν τις αξίες €2, €1 και €0,50.

Εκδόσεις νομισματικών ειδών• Συλλεκτικό κέρμαΤο έτος 2013 αποτέλεσε το χρονικό ορόσημο τηςσυμπλήρωσης 50 ετών από την ίδρυση καιλειτουργία της ΚΤΚ (1963-2013). Προς τιμή τηςεπετείου εκδόθηκαν τον Νοέμβριο του 2013 1.000χρυσά και 4.000 αργυρά κέρματα με ονομαστικέςαξίες €20 και €5, αντίστοιχα. Τα κέρματα είναιυποδειγματικής κατάστασης και έχουν ταυτόσημοσχέδιο, το ποίο φιλοτεχνήθηκε από τον καλλιτέχνηκ. Γιώργο Σταματόπουλο. Το σχέδιο απεικονίζεινεαρή κόρη να κρατά κλαδί ελιάς με καρπό,συμβολίζοντας την ελπίδα για τη νέα περίοδο πουακολουθεί την πεντηκονταετή προσφορά της ΚΤΚστην εξέλιξη της κυπριακής οικονομίας. Στο φόντοη εναλλαγή των συμβόλων της κυπριακής λίραςκαι του ευρώ παραπέμπει στα επίσημα νομίσματατης πεντηκονταετίας.

• Συλλεκτικό σετΤον Ιούνιο του 2013 η ΚΤΚ εξέδωσε 10.000συλλεκτικά σετ κυπριακών κερμάτων ευρώ,κοπής 2013, σε λαμπρή ακυκλοφόρητη

κατάσταση. Πρόκειται για την τέταρτη έκδοσητης σειράς σετ κυπριακών κερμάτων ευρώ πουείναι αφιερωμένη στα ψηφιδωτά της Πάφου πουέχουν περιληφθεί στον κατάλογο των ΜνημείωνΠαγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς τηςUNESCO.

Απόσυρση της κυπριακής λίραςΗ ανταλλαγή τραπεζογραμματίων κυπριακώνλιρών με ευρώ συνεχίστηκε και το 2013. Κατά τη

51Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

διάρκεια του έτους ανταλλάχτηκαν τραπεζο -γραμμάτια συνολικής αξίας £0,5 εκατ. για τοσυνολικό ποσό των €0,8 εκατ. Η ΚΤΚ θα συνεχίσεινα ανταλλάσσει τραπεζογραμμάτια κυπριακώνλιρών μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2017.

4.6 Χρηματοοικονομικές Δραστηριότητες4.6.1 Διαχείριση αποθεμάτων και άλλες δρα-στηριότητες

Στις 31 Δεκεμβρίου του 2013, τα διαθέσιμα τηςΚΤΚ, συμπεριλαμβανομένου και του αποθέματοςσε χρυσό αξίας €389,2 εκατ., ανέρχονταν σε€981,9 εκατ. σε σχέση με €2.059,2 εκατ. στο τέλοςτου 2012.

Το ύψος των συνολικών διαθεσίμων πουκατέχει η ΚΤΚ μειώθηκε σημαντικά κατά τηδιάρκεια του έτους κυρίως ως αποτέλεσμα τηςμειωμένης χρήσης εγκεκριμένων επενδυτικώνεπιλογών υπό το πρίσμα των χαμηλών αγοραίωνεπιτοκίων, καθώς και της συνεχιζόμενης πολιτικήςτης ΚΤΚ για περιορισμό και εντός του 2013 τωνχρηματοοικονομικών κινδύνων. Στη μεταβολή τουύψους των διαθεσίμων συνέβαλαν, επίσης, ηεπανεπένδυση του εισοδήματος από τόκους επίτων διαθεσίμων, οι αποτιμήσεις των επενδύσεωνμε βάση τις τρέχουσες αγοραίες τιμές, η μεταβολήτης συναλλαγματικής αξίας των ξένων νομισμάτωνέναντι του ευρώ, καθώς και οι καθαρές ροές σεξένα νομίσματα.

Με βάση το πλαίσιο της Επενδυτικής Πολι-τικής της ΚΤΚ, η διαχείριση των διαθεσίμων σεευρώ, συνάλλαγμα και χρυσό επικεντρώνεται στημεγιστοποίηση της μακροχρόνιας απόδοσήςτους, χωρίς φυσικά να παραγνωρίζονται άλλοιδιαχρονικοί και καίριας σημασίας στόχοι, όπως ηασφάλεια των διαθεσίμων και η προστασία τηςαξίας τους από ενδεχόμενη μείωση. Τα έσοδααπό τη διαχείριση των διαθεσίμων αποτελούν

διαχρονικά την κυριότερη πηγή χρηματοδότησηςτων δραστηριοτήτων της ΚΤΚ και συντελούν στηδιασφάλιση της οικονομικής της ανεξαρτησίαςκαι αυτοτέλειας.

Η Επενδυτική Πολιτική διαλαμβάνει την επένδυσητων διαθεσίμων και του χρυσού σε εγκεκριμένεςεπενδυτικές τάξεις με τη διενέργεια πράξεων εγκε-κριμένων τύπων που διεκπεραιώνονται μέσω εγκε-κριμένων αντισυμβαλλόμενων, οι οποίοι μπορεί ναείναι τραπεζικοί οργανισμοί ή οργανισμοί παροχήςεπενδυτικών υπηρεσιών. Βασικός πυλώνας της Επεν-δυτικής Πολιτικής είναι η χρήση στρατηγικών χαρτο-φυλακίων αναφοράς (benchmark portfolios).

Κατά τη διάρκεια του 2013, το γενικό πλαίσιοστρατηγικής επενδύσεων της ΚΤΚ, έχει αποδειχθείως αρκούντως κατάλληλο, υπό τις επικρατούσεςσυνθήκες, αφού έχει προστατεύσει την αξία τωνδιαθεσίμων στη δίνη της συνεχιζόμενης χρηματο-πιστωτικής κρίσης και των αβέβαιων διεθνώνεπενδυτικών συνθηκών. Συναφώς, κατά τη διάρ-κεια του χρόνου, η ΚΤΚ τηρούσε διαθέσιμα κυρίωςσε ευρώ και, σε πολύ μικρότερο βαθμό, σε δολάριαΗΠΑ και σε λίρες Αγγλίας.

Εν μέσω της αβεβαιότητας και μεταβλητότηταςστις χρηματοπιστωτικές αγορές, οι τοποθετήσειςσε εμπρόθεσμες καταθέσεις διατηρήθηκαν σεεξαιρετικά χαμηλά επίπεδα.

Συμμετοχή στη διαχείριση των συναλλαγματι-κών διαθεσίμων της ΕΚΤΗ διαχείριση των συναλλαγματικών αποθεμάτωντης ΕΚΤ διεξάγεται αποκεντρωτικά από τις εθνικέςκεντρικές τράπεζες των χωρών που υιοθέτησαν τοευρώ οι οποίες ενεργούν εκ μέρους της ΕΚΤ. Η ΚΤΚσυμμετέχει στη διαχείριση των συναλλαγματικώνδιαθεσίμων της ΕΚΤ με κοινοπρακτική διαχείρισητων αναλογούντων διαθεσίμων με την Τράπεζατης Ελλάδας.

52Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Συμμετοχή στα προγράμματα του Διεθνούς Νο-μισματικού Ταμείου (ΔΝΤ)Από τον Μάρτιο του 2011 η ΚυπριακήΔημοκρατία συμμετέχει στο πρόγραμμαδανεισμού «New Arrangements to Borrow» πουλειτουργεί υπό την εποπτεία του ΔΝΤ. Η ΚΤΚ,ενεργώντας ως οικονομικός αντιπρόσωπος τηςΔημοκρατίας εκτελεί τις συναλλαγές πουεμπίπτουν στο εν λόγω πρόγραμμα.

4.6.2 Εφαρμογή της νομισματικής πολιτικήςΕκ μέρους της ΕΚΤ, η οποία είναι αρμόδια για τηχάραξη της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη τουευρώ, η ΚΤΚ συμμετέχει ομοιόμορφα και ισότιμαμε τις άλλες εθνικές κεντρικές τράπεζες τωνκρατών μελών που ανήκουν στη ζώνη του ευρώστην εφαρμογή της ενιαίας νομισματικής πολι-τικής, όπως αυτή καθορίζεται από τις αποφάσειςκαι τις κατευθυντήριες γραμμές του ΔιοικητικούΣυμβουλίου της ΕΚΤ. Ως εκ τούτου, τα πιστωτικάιδρύματα που είναι εγκατεστημένα στην ΚυπριακήΔημοκρατία δύνανται να συμμετέχουν και ναέχουν πρόσβαση, μέσω της ΚΤΚ, στις πράξεις ανοι-κτής αγοράς και στις πάγιες διευκολύνσεις τουΕυρωσυστήματος.

Υπό τη σκιά των δυσμενών και ασταθώνσυνθηκών που εξακολουθούσαν να επικρατούνεντός του 2013, τόσο οι τακτικές όσο και συμπλη-ρωματικές πράξεις ανοικτής αγοράς του Ευρω-συστήματος συνέχισαν να διενεργούνται στηβάση δημοπρασιών σταθερού επιτοκίου μεπλήρη κατανομή της αιτούμενης ρευστότητας. Ηπολιτική αυτή θα ισχύει τουλάχιστον μέχρι τις 7Ιουλίου του 2015.

Τον Μάρτιο του 2013 το Διοικητικό Συμβούλιοτης ΕΚΤ αποφάσισε ότι από την 1 Μαρτίου 2015 οιμη καλυμμένες τραπεζικές ομολογίες που εκδίδο-νται από αντισυμβαλλόμενο και φέρουν κρατική

εγγύηση από χώρα του Ευρωπαϊκού ΟικονομικούΧώρου, και οι οποίες χρησιμοποιούνται από τονίδιο τον αντισυμβαλλόμενο ή από στενά συνδεδε-μένες μαζί του οντότητες, δεν θα μπορούν ναχρησιμοποιούνται ως ασφάλειες για τις πράξειςνομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος απότον εν λόγω αντισυμβαλλόμενο. Η ίδια απαγό-ρευση ισχύει όταν οι ομολογίες αυτές συμπερι-λαμβάνονται στη «δεξαμενή» των στοιχείωνενεργητικού που υποστηρίζουν καλυμμένεςομολογίες που εκδίδονται από τον ίδιο αντισυμ-βαλλόμενο ή από οντότητες με τις οποίες διατηρείστενούς δεσμούς. Σε εξαιρετικές μόνο περιπτώ-σεις το Διοικητικό Συμβούλιο μπορεί με απόφασήτου να χορηγεί προσωρινές παρεκκλίσεις από τηναπαγόρευση αυτή.

Τον Ιούλιο του 2013 το ΔιοικητικόΣυμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε να ενισχύσει τοπλαίσιο ελέγχου κινδύνων που προκύπτουν απόπράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυ-στήματος, προσαρμόζοντας τα κριτήρια καταλ-ληλότητας και τις περικοπές (haircuts) πουεφαρμόζονται στις αποδεκτές ασφάλειες(collateral). Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤαποφάσισε όπως οι καλυμμένες ομολογίες πουδύνανται και χρησιμοποιούνται ως ασφάλειααπό τον αντισυμβαλλόμενο που τις εκδίδειυπόκεινται πλέον σε πρόσθετη περικοπή αποτί-μησης. Επίσης, το νέο ελάχιστο όριο πιστολη-πτικής διαβάθμισης που απαιτείται γιααποδεκτούς τίτλους προερχόμενους από τιτλο-ποίηση (asset-backed securities), επιφυλασσο-μένων των σχετικών απαιτήσεων παροχήςστοιχείων, αποφασίστηκε να αντιστοιχεί στηβαθμίδα πιστοληπτικής αξιολόγησης Α, τόσοκατά την έκδοση όσο και μέχρι τη λήξη τέτοιωντίτλων. Τέλος, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤαποφάσισε να τροποποιήσει και τα κριτήρια

53Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

καταλληλότητας που εφαρμόζονται στιςπροσωρινά αποδεκτές ως ασφάλεια πρόσθετεςδανειακές απαιτήσεις.

4.7 Διαχείριση Χρηματοοικονομικών ΚινδύνωνΗ ΚΤΚ είναι εκτεθειμένη σε χρηματοοικονομικούςκινδύνους οι οποίοι απορρέουν από τις επενδύσειςτης ΚΤΚ σε εγχώριο νόμισμα, ξένο νόμισμα καιχρυσό, από την εφαρμογή της ενιαίας νομισμα-τικής πολιτικής ως μέλος του Ευρωσυστήματος καιαπό τις πράξεις παροχής έκτακτης ρευστότητας σεεγχώρια πιστωτικά ιδρύματα.

Από το 2011 η διαχείριση των χρηματοοικο-νομικών κινδύνων διενεργείται, σε ότι αφορά τηνοργανική διάρθρωση, ξεχωριστά από τις δραστη-ριότητες της ΚΤΚ στις χρηματοοικονομικέςαγορές. Επιπρόσθετα, από τις αρχές του 2013, τοΓραφείο Διαχείρισης Κινδύνων υπάγεται απευ-θείας στο Διοικητή και επιλαμβάνεται της διαχεί-ρισης τόσο των χρηματοοικονομικών κινδύνωνόσο και του λειτουργικού κινδύνου, συμπεριλαμ-βανομένων των θεμάτων της επιχειρησιακής ετοι-μότητας της ΚΤΚ.

Επενδυτικές δραστηριότητες Η παρακολούθηση, αναφορά και η εν γένειδιαχείριση των χρηματοοικονομικών κινδύνωνπου απορρέουν από τις επενδύσεις της ΚΤΚ σεεγχώριο και ξένο νόμισμα, καθώς και σε χρυσό,διενεργείται εντός του πλαισίου της εγκεκριμένηςαπό το Διοικητή και Διοικητικό ΣυμβούλιοΕπενδυτικής Πολιτικής (ΕΠ) της KTK.

Η ΕΠ ορίζει τα νομίσματα στα οποία μπορούννα επενδυθούν τα διαθέσιμα, τις χώρες, τις επεν-δυτικές τάξεις, τους εκδότες, τις συναλλαγές καιτα χρηματοοικονομικά εργαλεία τα οποίαμπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους διαχειρι-στές των χαρτοφυλακίων της ΚΤΚ καθώς και τα

εγκεκριμένα χρηματοοικονομικά ιδρύματα γιασκοπούς διενέργειας πράξεων στις αγορέςχρήματος, συναλλάγματος και κεφαλαίου.Βασικός πυλώνας της ΕΠ είναι η χρήση επιλεγ-μένων στρατηγικών χαρτοφυλακίων αναφοράς(ΣΧΑ) (benchmark portfolios) τα οποία αντικατο-πτρίζουν το επενδυτικό προφίλ της ΚΤΚ. Η χρήσηΣΧΑ παρέχει τη δυνατότητα συγκριτικήςμέτρησης της απόδοσης αλλά και της αξιολό-γησης των κινδύνων που απορρέουν από τιςεπενδύσεις των διαθεσίμων έναντι παραμέτρωνπου αντανακλούν το προφίλ απόδοσης –κινδύνου της ΚΤΚ.

Το εν γένει πλαίσιο επιμέτρησης, παρακολού-θησης και ελέγχου των κινδύνων που σχετίζονται μετη διαχείριση των διαθεσίμων καθώς και οι εφαρ-μοζόμενες μεθοδολογίες αποτίμησης κινδύνωντυγχάνουν περιοδικής αξιολόγησης και αναπρο-σαρμόζονται, εάν αυτό κρίνεται απαραίτητο.

Οι κυριότεροι χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι πουτυγχάνουν διαχείρισης είναι:

Κίνδυνος αγοράς Ο κίνδυνος αγοράς περιλαμβάνει τον κίνδυνομείωσης της αξίας των διαθεσίμων της ΚΤΚ λόγωδυσμενών μεταβολών στις συναλλαγματικέςισοτιμίες, στα επιτόκια και στις τιμές των επιμέρουςστοιχείων των διαθεσίμων. Προς διαχείριση τωνβασικών διαστάσεων του κινδύνου αγοράς,δηλαδή του επιτοκιακού και του συναλλαγματικούκινδύνου, η Τράπεζα εφαρμόζει, κατά περίπτωση,τα ακόλουθα:

• Επιτοκιακός κίνδυνοςΕπιτοκιακός κίνδυνος θεωρείται ο κίνδυνοςμείωσης της αγοραίας αξίας των επενδύσεων λόγωμεταβολών στα αγοραία επιτόκια. Ο εν λόγω

54Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

κίνδυνος οριοθετείται με την επιλογή ΣΧΑ πουαντανακλούν τα αποδεκτά για την Τράπεζαεπίπεδα κινδύνου επιτοκίου και τον καθορισμόσυντηρητικών περιθωρίων απόκλισης από τηνεκάστοτε προκαθορισμένη τιμή της σταθμικήςμέσης διάρκειας των ΣΧΑ. Κατά το 2013, οιεπενδύσεις της ΚΤΚ ήταν περιορισμένες μεαποτέλεσμα η μέση σταθμική διάρκεια τωνεπενδυτικών χαρτοφυλακίων της να διαμορφωθείσε χαμηλότερα επίπεδα από τη μέση σταθμικήδιάρκεια των αντίστοιχων ΣΧΑ. Η έκθεση στονεπιτοκιακό κίνδυνο περιορίστηκε περαιτέρω με τησυνέχιση της πρακτικής τοποθέτησης σημαντικούμέρους των χρεογράφων σε ευρώ στοχαρτοφυλάκιο επενδύσεων τα οποία θαδιακρατηθούν μέχρι τη λήξη τους.

• Συναλλαγματικός κίνδυνοςΣυναλλαγματικός κίνδυνος θεωρείται οκίνδυνος μείωσης της αγοραίας αξίας τωνεπενδύσεων λόγω της μεταβολής τηςσυναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ έναντιτων άλλων νο μι σμάτων στα οποία η ΚΤΚδιατηρεί διαθέσιμα. Κατά το 2013 η ΚΤΚσυνέχισε να διατηρεί τα διαθέσιμά της κυρίωςσε ευρώ και, σε πολύ μικρότερο βαθμό, σεδολάρια ΗΠΑ και σε στερλίνες. Η πολιτική τηςΚΤΚ για αντιστάθμιση του μεγαλύτερου μέρουςτου συναλλαγματικού κινδύνου με χρήση εγκε -κριμένων εργαλείων αντιστάθμισης,συνεχίστηκε και κατά το 2013, με στόχο τηναποτροπή ζημιών οι οποίες, ενδεχομένως, ναπροκύψουν από τη μεταβολή στιςσυναλλαγματικές ισοτιμίες του δολαρίου ΗΠΑκαι της στερλίνας έναντι του ευρώ. Η ΚΤΚδιατηρεί, επίσης, ακάλυπτες θέσεις σε ξένονόμισμα συγκεκριμένου ύψους για τυχόνέκτακτη καταβολή επιπρόσθετων συναλ λαγμα -

τικών διαθεσίμων στην ΕΚΤ για σκοπούςπαρέμ βασης στην αγορά συναλ λάγματος και γιασκο πούς εξυπηρέτησης συναλ λαγών και υπο -χρεώ σεων.

Πιστωτικός κίνδυνοςΠιστωτικός κίνδυνος θεωρείται ο κίνδυνος ένααντισυμβαλλόμενο μέρος ή ένας εκδότηςχρεογράφων να αδυνατεί να ανταποκριθεί στιςσυμβατικές ή νομικές του υποχρεώσεις γιαολόκληρο ή μέρος του συμφωνηθέντος ποσού.Ο πιστωτικός κίνδυνος περιλαμβάνει, επίσης, τονκίνδυνο μείωσης της αξίας των επενδύσεωνλόγω υποβάθμισης της πιστοληπτικήςικανότητας εκδοτών χρεογράφων. Όπως καικατά τα προηγούμενα έτη, με σκοπό τονπεριορισμό του πιστωτικού κινδύνου σεαποδεκτά επίπεδα, η ΚΤΚ συνέχισε και κατά το2013 να εφαρμόζει συντηρητικά κριτήριαεπιλεξιμότητας και όρια έκθεσης σε σχέση μετους εγκεκριμένους αντισυμβαλλομένους καιεκδότες και διατήρησε στο ελάχιστο τιςτοποθετήσεις της σε καταθέσεις.

Κίνδυνος ρευστότηταςΟ κίνδυνος ρευστότητας αναφέρεται στοενδεχόμενο η ΚΤΚ να αδυνατεί να έχει άμεσηπρόσβαση στις χρηματαγορές ή σε περίπτωσηπου έχει πρόσβαση, το κόστος συναλλαγής ναείναι ιδιαίτερα υψηλό. O κίνδυνος ρευστότητας σεευρώ έχει σχεδόν εκμηδενιστεί καθώς η ΚΤΚ έχειτην ευχέρεια χρήσης του λογαριασμούδοσοληψιών με το Ευρωπαϊκό Σύστημα ΚεντρικώνΤραπεζών (TARGET2) προς κάλυψη αναγκώνρευστότητας. Επιπρόσθετα, η ΚΤΚ επενδύεισημαντικό μέρος των διαθεσίμων σε χρεόγραφατα οποία χαρακτηρίζονται από επαρκήρευστότητα και ικανοποιητικό βάθος αγοράς.

55Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Περαιτέρω, όσον αφορά τα διαθέσιμα σε δολάριοΗΠΑ, τηρούνται ακάλυπτες θέσεις συγκεκριμένουύψους για σκοπούς ικανοποίησης τυχόν έκτακτωναναγκών ρευστότητας στο εν λόγω νόμισμα.

Εφαρμογή νομισματικής πολιτικής και πράξειςπαροχής έκτακτης ρευστότηταςΌσον αφορά την εφαρμογή της νομισματικήςπολιτικής του Ευρωσυστήματος στην εγχώριααγορά και στα πλαίσια της συμμετοχής της ΚΤΚ στασυλλογικά αρμόδια σώματα του Ευρωσυστήματος,η ΚΤΚ συμβάλλει στην παρακολούθηση, επιμέ-τρηση και αναφορά των απορρεόντων χρηματο-οικονομικών κινδύνων και στον καθορισμό τουσυναφούς πλαισίου διαχείρισης περιλαμβανο-μένων των μεθοδολογιών επιμέτρησης των ενλόγω κινδύνων.

Η παροχή έκτακτης ρευστότητας σε πιστωτικάιδρύματα διενεργείται στη βάση συγκεκριμένηςπολιτικής και μετά από σχετική έγκριση του Διοι-κητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ. Οι χρηματοοικονο-μικοί κίνδυνοι που απορρέουν από τις εν λόγωπράξεις τυγχάνουν παρακολούθησης εντός τουγενικότερου πλαισίου που διέπει την παροχή έκτα-κτης ρευστότητας.

4.8 Οικονομική Έρευνα και Συναφείς Δραστη-ριότητεςΓια τους σκοπούς επιτέλεσης των αρμοδιοτήτωντης, η ΚΤΚ μελετά και αναλύει σε βάθος την εγχώριαοικονομία, ενώ παρακολουθεί τις εξελίξεις στηνοικονομία της ζώνης του ευρώ, καθώς και στοδιεθνές οικονομικό περιβάλλον γενικότερα. Παράλ-ληλα, ο Διοικητής ενημερώνεται τακτικά απόαρμόδια στελέχη αναφορικά με τις οικονομικέςεξελίξεις, καθώς και για τις προβλέψεις πουαφορούν στην κυπριακή οικονομία και στην οικο-νομία της ζώνης του ευρώ. Η ΚΤΚ συνεισφέρει ευρύ-

τερα στις μελέτες και αναλύσεις μέσω των εκπρο-σώπων της που συμμετέχουν σε επιτροπές του ΕΣΚΤκαι της ΕΕ. Άλλες δραστηριότητες περιλαμβάνουνσυναντήσεις με κλιμάκια διεθνών οργανισμών, ενώοργανώνονται ενημερωτικές παρουσιάσεις σεενδιαφερόμενους φορείς, όπως εκπαιδευτικά ιδρύ-ματα και εμπορικά επιμελητήρια, και εργαστήρια μεπροσκεκλημένους ομιλητές.

Ουσιαστικής σημασίας ήταν ο ρόλος της ΚΤΚστις συναντήσεις με εκπροσώπους της Τρόικαςκατά το 2013 στα πλαίσια της διαδικασίας διαβου-λεύσεων για την αξιολόγηση και επικαιροποίησητου Μνημονίου Συναντίληψης (ΜΣ). Συγκεκριμένα,υπήρξε ενεργός συμμετοχή κυρίως στις συζητή-σεις για τις μακροοικονομικές προβλέψεις, τηδημοσιονομική αναδιάρθρωση, καθώς και τιςδιαρθρωτικές πρόνοιες του προγράμματος, ενώπαρασχέθηκε υποβοηθητική στήριξη στις συζη-τήσεις για τον χρηματοοικονομικό τομέα.

Οικονομικό ΔελτίοΚατά το 2013 δημοσιεύθηκαν δύο εξαμηνιαίαΟικονομικά Δελτία, τον Ιούνιο και τον Δεκέμβριο.Το Δελτίο παρουσιάζει τις κυριότερες μακροοικο-νομικές και χρηματοοικονομικές εξελίξεις, τόσοστο διεθνές όσο και στο εγχώριο περιβάλλονκαθώς και τις προβλέψεις της ΚΤΚ για την κυπριακήοικονομία. Το Δελτίο ετοιμάζεται στα ελληνικά καιαγγλικά και δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της ΚΤΚ.

Στήριξη Διοικητή και συμμετοχές σε επιτροπέςκαι ομάδες εργασίας του ΕΣΚΤΚατά το υπό ανασκόπηση έτος συνεχίστηκε ηστήριξη της προετοιμασίας και συμμετοχής τουΔιοικητή στις συναντήσεις του ΔιοικητικούΣυμβουλίου της ΕΚΤ, σε θέματα που άπτονται τηςχάραξης και άσκησης νομισματικής πολιτικής απότην ΕΚΤ στη ζώνη του ευρώ. Συγκεκριμένα, ετοι-

56Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

μάστηκαν οι τακτικές μηνιαίες παρουσιάσεις για τοΔιοικητή, οι οποίες αναλύουν τις μακροοικονο-μικές και χρηματοοικονομικές εξελίξεις στη ζώνητου ευρώ αλλά και στην παγκόσμια οικονομία, μεέμφαση στους δείκτες που αντανακλούν τις προσ-δοκίες για τη μελλοντική πορεία του πληθωρισμούκαι της οικονομίας γενικότερα.

Σημαντικό ρόλο είχε, επίσης, η συμμετοχήστην Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής του ΕΣΚΤκαι στις ομάδες εργασίας που υπάγονται σεαυτήν και οι οποίες έχουν ως κύριες θεματολο-γίες: (α) τις οικονομικές προβλέψεις, (β) την οικο-νομετρική μοντελοποίηση και (γ) την ανάλυσητων δημοσίων οικονομικών. Η προαναφερθείσαΕπιτροπή και οι ομάδες εργασίας που υπάγονταισε αυτήν παρακολουθούν τις οικονομικές καινομισματικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ καιγενικότερα στην ΕΕ και ετοιμάζουν εκθέσεις οιοποίες στηρίζουν τις αποφάσεις του ΔιοικητικούΣυμβουλίου της ΕΚΤ.

Μέσω της συμμετοχής στην Ομάδα ΕργασίαςΠροβλέψεων, η ΚΤΚ συμμετέχει στις τακτικέςπροβλέψεις του Ευρωσυστήματος, οι οποίεςκαταρτίζονται κάθε Ιούνιο και Δεκέμβριο. Οιπροβλέψεις αυτές, οι οποίες αφορούν τα βασικάμακροοικονομικά μεγέθη, ετοιμάζονται υιοθετώ-ντας κοινές υποθέσεις εργασίας για όλες τις χώρεςτης ζώνης του ευρώ, ώστε να είναι εφικτή η συγκε-ντρωτική ανάλυση της οικονομίας της ζώνης τουευρώ. Επιπρόσθετα, δύο φορές το χρόνο, ετοιμά-ζονται επιπλέον προβλέψεις για τον πληθωρισμό,στα πλαίσια των προβλέψεων των εμπειρογνω-μόνων της ΕΚΤ κάθε Μάρτιο και Σεπτέμβριο.Πέραν των τακτικών κύκλων προβλέψεων πουδιεξάγονται στα πλαίσια του Ευρωσυστήματος,καταρτίζονται και δημοσιοποιούνται μακροοικο-νομικές προβλέψεις στα πλαίσια του ΜΣ και τηςσχετικής αξιολόγησης της κυπριακής οικονομίας

κάθε τρίμηνο μετά από συμφωνία μεταξύ τηςΤρόικας και των αρχών (Υπουργείο Οικονομικώνκαι ΚΤΚ).Οι προβλέψεις της ΚΤΚ επικαιροποιούνταιόταν κριθεί σκόπιμο για στήριξη των γενικότερωνεργασιών της ΚΤΚ.

Στα πλαίσια της συμμετοχής στην ΟμάδαΕργασίας Οικονομετρικής Μοντελοποίησης,χρησιμοποιήθηκε το εξειδικευμένο οικονομε-τρικό μοντέλο CYMCM, το οποίο ενσωματώνει τηναπαιτούμενη υποδομή για την εκτίμηση τεχνικώνπροβλέψεων των βασικών οικονομικών μεγεθώντης κυπριακής οικονομίας. Επίσης, η συγκεκρι-μένη ομάδα εργασίας υποστηρίζει τις ανάγκες τηςΟμάδας Εργασίας Προβλέψεων για τεχνικάθέματα, όπως είναι η ανάλυση διαφόρων σενα-ρίων, η ανανέωση των προβλεπόμενων ελαστικο-τήτων μοντέλου καθώς και άλλα ερωτηματολόγιατεχνικών θεμάτων. Ταυτόχρονα, ξεκίνησεπροσπάθεια για υιοθέτηση του μοντέλου EAGLEτο οποίο αρχικά συστάθηκε στην ΕΚΤ και αναμέ-νεται να βοηθήσει στην ανάλυση των μακροοικο-νομικών συσχετίσεων μεταξύ των χωρών τηςζώνης του ευρώ καθώς και των συσχετίσεωνμεταξύ της ζώνης του ευρώ και άλλων χωρών. Τομοντέλο αναμένεται επίσης να βοηθήσει στηνδιεξαγωγή ανάλυσης των επιπτώσεων διαφόρωνπολιτικών. Η προσπάθεια ξεκίνησε το 2013 καιαναμένεται να ολοκληρωθεί το 2014.

Οι υποχρεώσεις της Κυπριακής Δημοκρατίαςσε σχέση με την εφαρμογή των δημοσιονομικώνπτυχών του ΜΣ, έχουν αναδείξει τη μεγάλησημασία της δημοσιονομικής πολιτικής. Ησυμμετοχή της ΚΤΚ στην Ομάδα Εργασίας τουΕΣΚΤ για τα Δημόσια Οικονομικά έχει ως απόρροιατην εντατικοποίηση της παρακολούθησης καιανάλυσης των δημοσιονομικών εξελίξεων, μεστόχο τη διαμόρφωση ιδίας άποψης από την KTKκαι τον καταρτισμό ανεξάρτητων προβλέψεων,

57Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

καθώς επίσης την εκπόνηση διάφορων μελετών,εντός του προαναφερθέντος πλαισίου.

Το 2013 η ΚΤΚ μέσω συνεργασίας με εξωτερικόσυνεργάτη, προχώρησε στη δημιουργίαεπιπρόσθετων μοντέλων για την παρακολούθησηκαι πρόβλεψη μακροοικονομικών μεταβλητών.Συγκεκριμένα, εκτιμήθηκαν μοντέλα για τηνπαρακολούθηση και πρόβλεψη της τιμής τωνακινήτων, καθώς και του ΑΕΠ7. Η προσπάθεια αυτήείχε ως κύριο στόχο την κατασκευή μακρο -οικονομικών μοντέλων για την κυπριακήοικονομία τα οποία δίνουν έμφαση στην ποιότητατων στατιστικών ιδιοτήτων των χρονοσειρών πουχρησιμοποιούνται. Ταυτόχρονα, εκτιμούνται απότην ΚΤΚ άλλα μικρής κλίμακας οικονομετρικάμοντέλα πρόβλεψης του ΑΕΠ για κάθε τρέχοντρίμηνο στη βάση προπορευόμενων οικονομικώνδεικτών. Τα προαναφερόμενα μοντέλα χρησι -μοποιούνται από το 2013 και εντεύθεν συ μ -πληρωματικά και παράλληλα με τις υφιστάμενεςμεθοδολογίες που ήδη χρησιμοποιεί η ΚΤΚ για τηνπρόβλεψη των συγκεκριμένων μεταβλητών σταπλαίσια των προβλέψεων του Ευρωσυστήματος.

Άλλες ερευνητικές δραστηριότητεςΤο 2013 συνεχίστηκε η διεξαγωγή, σε τριμηνιαίαβάση, της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων, στοπλαίσιο του Ευρωσυστήματος. Πρόκειται για μιαποιοτική έρευνα που αφορά τις τραπεζικέςχορηγήσεις στη ζώνη του ευρώ, βασικός στόχοςτης οποίας είναι η βαθύτερη κατανόηση του ρόλουτων πιστώσεων στο μηχανισμό μετάδοσης τηςνομισματικής πολιτικής, ώστε να εμπλουτιστούν ταστοιχεία στα οποία βασίζεται η ανάλυση και ηαξιολόγηση της νομισματικής πολιτικής. Τοερωτηματολόγιο αποστέλλεται σε ένααντιπροσωπευτικό δείγμα ΝΧΙ. Τα αποτελέσματάτου παρακολουθούνται από την ΚΤΚ, σε

συνάρτηση με τα συγκεντρωτικά αποτελέσματατου Ευρωσυστήματος. Η ΚΤΚ δημοσιοποιεί κάθετρίμηνο σε συγκεντρωτική βάση, τα αποτελέσματατης Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων για τηνΚύπρο με την ετοιμασία ειδικού δελτίου πουαναρτάται στην ιστοσελίδα της ΚΤΚ.

Επιπλέον, η ΚΤΚ συμμετέχει σε ειδικές ομάδεςεργασίας της ΕΚΤ, στόχος των οποίων είναι ηανάλυση διαφόρων τομέων ενδιαφέροντος, όπωςη ομάδα εργασίας που συστάθηκε τον Μάιο του2012 και συνέχισε τις εργασίες της το 2013 για τηδιερεύνηση του τομέα της χρηματοδότησης τωνεπιχειρήσεων στη ζώνη του ευρώ και του τρόπουμε τον οποίο η χρηματοδότηση αυτή επηρεάζεταιαπό το γενικό μακροοικονομικό περιβάλλον.Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην περίοδο τηςχρηματοοικονομικής κρίσης, που ξεκίνησε το 2007-2008, και εξετάστηκε το πώς η κρίση επηρέασετόσο τους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούςόσο και τη λήψη αποφάσεων για εσωτερικό ήεξωτερικό τρόπο χρηματοδότησης τωνεπιχειρήσεων της ζώνης του ευρώ. Για το σκοπόαυτό, αναλύθηκαν οι οικονομικές επιπτώσεις κατάτην περίοδο της χρηματοοικονομικής κρίσης(2008Q3-2012Q4) πάνω σε μεγάλο δείγμαεπιχειρήσεων της ζώνης του ευρώ σε σύγκριση μετην περίοδο πριν ξεσπάσει η κρίση (2000-2008Q2).Από τα αποτελέσματα του δοκιμίου, διαφάνηκε ότικατά την περίοδο της χρηματοοικονομικής κρίσης,οι επιχειρήσεις που προέρχονταν από τις χώρες τηςζώνης του ευρώ οι οποίες επιβαρύνθηκανεπιπρόσθετα από τη δημοσιονομική κρίση τηςχώρας τους, είχαν μεγαλύτερη αύξηση στο κόστοςτου εσωτερικού/εξωτερικού δανεισμού τους σεσχέση με τις επιχειρήσεις οι οποίες προέρχονταναπό χώρες που δεν είχαν υποστεί δημοσιονομικήκρίση. Η εργασία αυτή δημοσιεύθηκε από την ΕΚΤ8

τον Αύγουστο του 2013.

58Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

7. http://www.centralbank.gov.cy/media/pdf/workingpaper_ASmallMacroeconometricModelfortheCyprusEconomy.pdf8. http://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/scpops/ecbocp151.pdf

Στα πλαίσια της ανάλυσης της δυναμικής τωνμισθών, άρχισε η προετοιμασία για τη διεξαγωγήδειγματοληπτικής έρευνας με θέμα τη διαδικασίακαι τους παράγοντες που επηρεάζουν τονκαθορισμό των τιμών και μισθών στις εγχώριεςεπιχειρήσεις. Η σχετική έρευνα αποτελεί συνέχειαεκείνης που διεκπεραιώθηκε τον Ιούλιο του 2009και η οποία παρουσίασε χρήσιμα στοιχεία όπως,για παράδειγμα, το βαθμό κάλυψης τωνυπαλλήλων από συμβάσεις και ΑΤΑ. Επίσης, απότην έρευνα που διεξήχθη τον Ιούλιο 2009διαφάνηκε ότι οι κυπριακές επιχειρήσεις είχαν απότότε επηρεαστεί από την οικονομική κρίση, αλλάπροφανώς όχι στο βαθμό που ισχύει με βάση τατρέχοντα οικονομικά δεδομένα. Η έρευνα που θαδιεξαχθεί το 2014 αφορά στοιχεία του 2013 καιαναμένεται να βοηθήσει στην καλύτερηκατανόηση των επιπτώσεων της κρίσης.

Επιπρόσθετα, λόγω της σημασίας τουτραπεζικού τομέα, η ΚΤΚ επικεντρώθηκε στημελέτη των επιπτώσεων της κρίσης στο ΑΕΠ.Ταυτόχρονα, επικαιροποίησε τις εσωτερικέςμεθόδους για τις προβλέψεις του κόστουςχρηματοδότησης των νοικοκυριών και των μη-χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων καθώς και τιςπροβλέψεις που αφορούν τα επίπεδα δανεισμούκαι καταθέσεων.

Επισκέψεις ξένων εμπειρογνωμόνων και δημό-σια επικοινωνίαΤο 2013 επισκέφθηκαν την Κύπρο οι οίκοιαξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας FitchRatings, Moody’s Investors Service και Standard &Poor’s Ratings Services. Οι εν λόγω οίκοι, εξετάζουντην κυπριακή οικονομία σε τακτά χρονικάδιαστήματα και εκδίδουν ανεξάρτητες αξιολογήσεις.Η αντιπροσωπεία των Moody’s επισκέφθηκε τηνΚύπρο τον Μάιο του 2013, των Standard & Poor’s τον

Σεπτέμβριο και των Fitch τον Οκτώβριο του ίδιουέτους. Επίσης, τον Ιούλιο και τον Οκτώβριο του 2013επισκέφθηκε την Κύπρο κλιμάκιο αποτελούμενοαπό στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ καιτου ΔΝΤ στα πλαίσια της πρώτης και δεύτερηςαξιολόγησης του προγράμματος του κυπριακούμνημονίου, αντίστοιχα. Η ΚΤΚ συμμετείχε ενεργάστις παρουσιάσεις και στις διαβουλεύσεις με όλες τιςπροαναφερθείσες ξένες αντιπροσωπείες, ενώ, όπωςπροαναφέρθηκε παρείχε υποβοηθητική στήριξη γιατην υλοποίηση διάφορων πτυχών του κυπριακούμνημονίου.

4.9 Στατιστική Οι δυσμενείς επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικήςκαι οικονομικής κρίσης στην κυπριακή οικονομίαοδήγησαν στη συνομολόγηση Μνημονίου μεταξύτης Κύπρου και των διεθνών πιστωτών της. Υπό τοβάρος των σημαντικών αυτών εξελίξεων και τωνσυνεπακόλουθων αυξημένων απαιτήσεων γιααναλυτικά στοιχεία, το Τμήμα Στατιστικής (ΤΣ)υιοθέτησε πιο δραστικά μέτρα για τη διασφάλισητης εγκυρότητας και αξιοπιστίας τωνπαραγόμενων στατιστικών στοιχείων, πουαφορούν κυρίως τον χρηματοοικονομικό τομέα.Περαιτέρω, συνέβαλε στην ετοιμασία των βασικώνοικονομικών δεικτών που περιλαμβάνονται στηνετήσια Έκθεση του Μηχανισμού Επαγρύπνησηςστα πλαίσια της Διαδικασίας ΜακροοικονομικώνΑνισορροπιών που τέθηκε σε εφαρμογή από τηνΕυρωπαϊκή Επιτροπή.

Παρά τις αυξημένες υποχρεώσεις πουπαρατηρήθηκαν, συνεχίστηκε και κατά το 2013 ηαπρόσκοπτη συλλογή, καταρτισμός καιδημοσίευση των στοιχείων αναφορικά με τιςνομισματικές χρηματοπιστωτικές στατιστικές,τους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς και τιςεξωτερικές στατιστικές. Tα εν λόγω στοιχεία

59Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

υποβάλλονται επί τακτικής βάσεως προς την ΕΚΤ,την Ευρωστάτ και σε διεθνείς οργανισμούς (ΔΝΤ,ΤΔΔ), ενώ σημειώθηκε σημαντική πρόοδος όσοναφορά την ποιότητα και τη διαθεσιμότητά τους.

Εντατικοποιήθηκαν, επίσης, οι προσπάθειες γιαπεραιτέρω αυτοματοποίηση των συστημάτωνσυλλογής και καταρτισμού στοιχείων, καθώς καιγια αξιοποίηση διαθέσιμων διοικητικών πηγών,στοχεύοντας στην ελαχιστοποίηση, όπου είναιδυνατό, της επιβάρυνσης των μονάδων αναφοράς.

Στατιστικές υποχρεώσεις Ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, αυξήθηκεη ζήτηση στατιστικών στοιχείων από διάφορουςχρήστες. Η επερχόμενη εφαρμογή, εντός του 2014,του “Ευρωπαϊκού Συστήματος ΟικονομικώνΛογαριασμών (ΕΣΟΛ 2010)”, του “ΕγχειριδίουΙσοζυγίου Πληρωμών και Διεθνούς ΕπενδυτικήςΘέσης, έκτη έκδοση (BPM6)” του ΔΝΤ, καθώς καιάλλων νομοθετημάτων που διέπουν τη συλλογήστατιστικών στοιχείων εκ μέρους της ΕΚΤ,αναμένεται να ικανοποιήσει, σε μεγάλο βαθμό, τιςεν λόγω ανάγκες. Ήδη έχουν δρομολογηθεί οιαπαιτούμενες αναθεωρήσεις στις εσωτερικέςδιαδικασίες και συστήματα που διέπουν τησυλλογή και παραγωγή των απαιτούμενωνστοιχείων και έχουν γίνει οι αναγκαίες οργανικέςανακατατάξεις προς διευκόλυνση των πιο πάνωενεργειών.

Νομισματικές και χρηματοοικονομικές στατιστικέςΤο ΤΣ συμμετείχε ενεργά στις συζητήσεις για τηναναθεώρηση των νομοθετημάτων που διέπουν τησυλλογή στοιχείων από νομισματικά χρηματοπι-στωτικά ιδρύματα (ΝΧΙ) και άλλους χρηματοοικο-νομικούς οργανισμούς. Συγκεκριμένα, εντός του2013, εκδόθηκαν οι νέοι Κανονισμοί της ΕΚΤ που

αφορούν τη λογιστική κατάσταση του τομέα τωνΝΧΙ, τα στοιχεία επιτοκίων των ΝΧΙ και τα στοιχείατου ενεργητικού και παθητικού των επενδυτικώνοργανισμών και των χρηματοοικονομικών εται-ρειών ειδικού σκοπού που ασχολούνται με συναλ-λαγές τιτλοποίησης, οι οποίοι θα τεθούν σεεφαρμογή με μήνα αναφοράς τον Δεκέμβριο 2014.Συμμετείχε επίσης, στην άσκηση εντοπισμού καιεκτίμησης των κόστους των στοιχείων που θασυμπεριληφθούν στον επικείμενο νέο κανονισμόγια τις ασφαλιστικές εταιρείες.

Λόγω της ιδιαίτερης κατάστασης τηςκυπριακής οικονομίας κατά το 2013, η ζήτησηνομισματικών στοιχείων από διάφορους χρήστες– τόσο εντός όσο και εκτός ΚΤΚ – ήταν ιδιαίτερααυξημένη. Μεταξύ των στοιχείων που ζητήθηκαν,περιλαμβάνονται διάφορες αναλύσεις στοιχείωνισολογισμού και επιτοκίων των ΝΧΙ πέραν αυτώνπου δημοσιεύονται, τα οποία παράχθηκαν γιαπρώτη φορά. Οι εν λόγω αναλύσεις απαιτούνταιπλέον τόσο σε μηνιαία βάση, όσο και έκτακτα.

Στα πλαίσια εφαρμογής της πρώτης φάσης τηςαναθεωρημένης κατευθυντήριας γραμμής τηςΤΔΔ, σχετικά με τα διεθνή τραπεζικά στοιχεία,υποβάλλονται κανονικά τα στοιχεία ισολογισμούτων τραπεζών με επιπρόσθετες και αναλυτικό-τερες πληροφορίες ως προς τη γεωγραφικήδιασπορά του αποθεματικού/ενεργητικού τωνεγχώριων τραπεζών, καθώς και η έκθεσή τους σεξένο νόμισμα. Η υλοποίηση της δεύτερης φάσης,που περιλαμβάνει στοιχεία ισολογισμού ομαδο-ποιημένα σε θυγατρικές, υποκαταστήματα καιεγχώριες τράπεζες καθώς και αναλύσεις κατάθεσμικό τομέα, αναβλήθηκε, με τη σύμφωνηγνώμη της ΤΔΔ, για το 2014.

Κατά τη διάρκεια του 2013, πραγματοποιή-θηκε, όπως γίνεται τα τελευταία χρόνια, ο ετήσιοςέλεγχος ποιότητας των στοιχείων ισολογισμού,

60Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

επιτοκίων και ροών των ΝΧΙ, από τους εσωτερι-κούς/εξωτερικούς ελεγκτές τους. Τα αποτελέ-σματα του εν λόγω ελέγχου αξιολογήθηκαν καιέγιναν οι ανάλογες συστάσεις προς τα ΝΧΙ.

Χρηματοοικονομικοί λογαριασμοίΜε στόχο τον εκσυγχρονισμό των μεθόδων καιυποδομών που χρησιμοποιούνται στονκαταρτισμό στατιστικών, τέθηκε σε λειτουργία τονέο μηχανογραφημένο σύστημα καταρτισμού τωνστοιχείων των τριμηνιαίων χρηματοοικονομικώνλογαριασμών (ΤΧΛ). Το συγκεκριμένο σύστημα,πέραν της ενίσχυσης της αποτελεσματικότηταςτων μεθόδων καταρτισμού, αναμένεται νασυνεισφέρει ταυτόχρονα και στη βελτίωση τηςποιότητας των παραγόμενων στοιχείων. Προςεπίτευξη του εν λόγω στόχου, έχουν εμπλουτισθείκαι επεκταθεί οι πηγές συλλογής δεδομένων πουχρησιμοποιούνται στον καταρτισμό των ΤΧΛ.Επιπρόσθετα, δρομολογείται και η εφαρμογή τηςαναθεωρημένης κατευθυντήριας γραμμής της ΕΚΤγια τους ΤΧΛ.

Στατιστικές τίτλωνΚατά το υπό επισκόπηση έτος, συνεχίστηκε ηαποστολή μηνιαίων στοιχείων και η συμμετοχήτου ΤΣ στις μηνιαίες ασκήσεις βελτίωσηςποιότητας του ΕΣΚΤ σε ότι αφορά την κεντρικήβάση δεδομένων για τίτλους (CSDB). Επιπλέον,εξακολούθησε η ενεργός συμμετοχή της ΚΤΚ στοCSDB-SEC Expert Group, που δημιουργήθηκεαπό το ΕΣΚΤ με στόχο την ποιοτική αναβάθμισηκαι τη σύγκλιση μεταξύ των στατιστικών πουαφορούν τις εκδόσεις τίτλων και του CSDB. Στοπλαίσιο αυτό, έχουν πραγματοποιηθείσημαντικές αναθεωρήσεις στα παραγόμεναστοιχεία για την περίοδο 2008-2013. Τον Ιούλιοτου 2013 τέθηκε επίσης σε εφαρμογή η

κατευθυντήρια γραμμή της ΕΚΤ σχετικά με τοπλαίσιο διαχείρισης της ποιότητας δεδομένωντου CSDB, καθορίζοντας τα πρότυπα που πρέπεινα ακολουθούνται από όλα τα μέλη του ΕΣΚΤ, γιατη διασφάλιση της πληρότητας, ακρίβειας καισυνοχής των εξαγόμενων δεδομένων.

Επιπρόσθετα, έχει ολοκληρωθεί η διαδικασίαεφαρμογής μίας νέας έρευνας, η οποία θαδιεξάγεται σε μηνιαία βάση, αρχής γενομένης απόμήνα αναφοράς τον Δεκέμβριο 2013, και θααφορά τη συλλογή στοιχείων για τις διακρατήσειςτίτλων, στοχεύοντας στην ικανοποίηση τωνυποχρεώσεων που απορρέουν από τον σχετικόκανονισμό της ΕΚΤ. Συγκεκριμένα, θα συλλέγονταιπληροφορίες ανά τίτλο για μετοχές, μερίδια σεεπενδυτικά ταμεία και χρεόγραφα πουδιακρατούνται από θεσμικούς τομείς κάτοικουςΚύπρου. Κατά τη διάρκεια του 2013,υποβάλλονταν στην ΕΚΤ πειραματικά στοιχεία γιατις διακρατήσεις τίτλων σε τριμηνιαία βάση, για ναικανοποιηθούν οι ανάγκες των χρηστών μέχρι τηνεφαρμογή του νέου κανονισμού.

Εξωτερικές στατιστικέςΣτα πλαίσια της προετοιμασίας για την επικείμενηεφαρμογή του ΒΡΜ6, κατά τη διάρκεια του 2013προγραμματίστηκαν σημαντικές αλλαγές στουφιστάμενο σύστημα συλλογής στοιχείων για τονκαταρτισμό των εξωτερικών στατιστικών.Συγκεκριμένα, αξιολογήθηκαν σχετικές διαθέσιμεςδιοικητικές πηγές και, παράλληλα, τρο πο -ποιήθηκαν υφιστάμενες έρευνες για κάλυψη τωνδιεθνών στατιστικών απαιτήσεων. Επιπλέον,εντατικοποιήθηκαν οι προσπάθειες για βελτίωσητης κάλυψης και ποιότητας των συλλεγόμενωνστοιχείων, ιδιαίτερα όσον αφορά τις εταιρείεςειδικού σκοπού, και δρομολογήθηκε η δημιουργίανέων ερευνών με στόχο τη σταδιακή απεξάρτηση

61Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

της συλλογής στοιχείων του ισοζυγίου πληρωμώναπό το τραπεζικό σύστημα.

Με γνώμονα την αναβάθμιση της ποιότηταςτων στοιχείων του ισοζυγίου πληρωμών,συλλέχθηκαν για πρώτη φορά στοιχεία τριγωνικούεμπορίου9 απευθείας από τις εταιρείες πουδραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο τομέα.Επίσης, σχεδιάστηκε η εφαρμογή μιας καινούργιαςέρευνας για τα χρηματοοικονομικά παράγωγα, τωνοποίων η σημασία κατά τα τελευταία χρόνια έχειαυξηθεί σημαντικά. Πέραν των πιο πάνω, το ΤΣσυμμετείχε, για δεύτερη συνεχόμενη φορά, σεεθελοντική άσκηση της Ευρωστάτ για μείωση τωνασυμμετριών μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕαναφορικά με τις άμεσες επενδύσεις.

Για σκοπούς προσαρμογής στις απαιτήσεις τουBPM6, έχουν αναθεωρηθεί και ενοποιηθεί οιέρευνες άμεσων ξένων και λοιπών επενδύσεων,επιτυγχάνοντας πληρέστερη κάλυψη των στοι-χείων και μικρότερη επιβάρυνση των μονάδωναναφοράς. Η ενοποιημένη έρευνα αναμένεται νατεθεί σε εφαρμογή τον Ιούνιο του 2014.

Επιπρόσθετα, άρχισε η σταδιακή υλοποίησητης ενιαίας (μεταξύ των διεθνών οργανισμών)διαδικασίας διαβίβασης των παραγόμενωνστοιχείων των εξωτερικών στατιστικών (StatisticalData and Metadata Exchange – “SDMX”) και ηπροετοιμασία για δοκιμαστική υποβολή αρχείωνεντός του πρώτου τριμήνου του 2014.

Δημοσιονομικές στατιστικέςΚατά το 2013, εγκρίθηκε η κατευθυντήρια γραμμήτης ΕΚΤ σχετικά με τις δημοσιονομικές στατιστικές,η οποία ενσωματώνει τις αλλαγές που αφορούν τηνεισαγωγή του ΕΣΟΛ 2010 καθώς επίσης και τιςαλλαγές που εισήχθηκαν από τον κανονισμό τουΣυμβουλίου για το ευρωπαϊκό σύστημα εθνικώνκαι περιφερειακών λογαριασμών της Ευρωπαϊκής

Ένωσης. Η εν λόγω κατευθυντήρια γραμμή θα τεθείσε εφαρμογή την 1 Σεπτεμβρίου 2014. Για τηνεκπλήρωση των υποχρεώσεων της ΚΤΚ, τηβελτίωση της παραγωγικότητας και την καλύτερηαξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, έχουν γίνει οιπροκαταρκτικές ενέργειες και αντηλλάγησαναπόψεις με το Τμήμα Πληροφορικής της ΚΤΚπροκειμένου να δημιουργηθεί μια βάσηδεδομένων για τα δημοσιονομικά, η οποία ναανταποκρίνεται πλήρως στα νέα δεδομένα της ΕΚΤ.

Eπιπλέον, σε ότι αφορά τη βελτίωση τουπλαισίου ετοιμασίας, υποβολής και ελέγχου τωνδημοσιονομικών στοιχείων σε εθνικό επίπεδο,έχουν γίνει σχετικές εισηγήσεις, τόσο από το ΤμήμαΕσωτερικού Ελέγχου της ΚΤΚ, όσον και από τηνΕΚΤ, οι οποίες είναι στο στάδιο της υλοποίησης.

Έρευνα νοικοκυριώνΤο 2013, συνεχίστηκε η συμμετοχή της ΚΤΚ στηνέρευνα του Ευρωσυστήματος σχετικά με τηχρηματοοικονομική κατάσταση και τιςκαταναλωτικές συνήθειες των νοικοκυριών(“Household Finance and Consumption Survey” -"HFCS"). Mετά από ενδελεχείς ελέγχους, η ΚΤΚαπέστειλε στην ΕΚΤ τα τελικά αποτελέσματα τουπρώτου κύματος της έρευνας, η οποία διεξήχθηστην Κύπρο το 2010 με δείγμα 1237 νοικοκυριών.Συγκεντρωτικά αποτελέσματα του πρώτου κύματοςτης έρευνας για τις 15 συμμετέχουσες χώρες τηςζώνης του ευρώ, συμπεριλαμβανομένης τηςΚύπρου, δημοσιεύθηκαν από την ΕΚΤ τον Απρίλιοτου 2013. Ταυτόχρονα δόθηκε σε ακαδημαϊκούςερευνητές η δυνατότητα πρόσβασης (υπόπροϋποθέσεις) σε ανώνυμα μικρο-δεδομένα τηςέρευνας για περαιτέρω ανάλυση και έρευνα.Παράλληλα, η ΚΤΚ συνέχισε την ανάλυση των μικρο-δεδομένων της έρευνας και την ετοιμασίαερευνητικών άρθρων. Το δεύτερο κύμα της έρευνας,

62Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

9. Περιλαμβάνει την αγορά αγαθών που πραγματοποιεί κάτοικος Κύπρου από μη κατοίκους και τη μεταπώληση των ίδιων αγαθώνσε άλλους μη κατοίκους, χωρίς τα αγαθά να μεταφερθούν στην Κύπρο.

με συμμετοχή όλων των χωρών μελών της ζώνηςτου ευρώ, θα διεξαχθεί το 2014.

Δείκτες τιμών κατοικιώνΚατά το 2013 η Μονάδα ΠαρακολούθησηςΑκινήτων συνέχισε τον καταρτισμό του ΓενικούΔείκτη Τιμών Κατοικιών και επιμέρους δεικτώντιμών κατοικιών ανά επαρχία και ανά τύποκατοικίας (οικίες και διαμερίσματα). Επιπλέον,άρχισε ο καταρτισμός πειραματικών δεικτών τιμώνκατοικιών σε τουριστικές περιοχές.

Στατιστικές εκδόσειςΜε στόχο την περαιτέρω ενίσχυση/αναβάθμισητης πληροφόρησης και, κατ’ επέκταση, την ικανο-ποίηση των αναγκών και των προσδοκιών τωνεσωτερικών και εξωτερικών χρηστών, εμπλουτί-σθηκαν οι υφιστάμενες εκδόσεις και προωθή-θηκαν νέες σε εξειδικευμένα θέματα.

Συνεχίστηκαν, για δεύτερη χρονιά, οι δημοσι-εύσεις των ετήσιων δελτίων για τις εξωτερικέςστατιστικές και τις άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ)της Κύπρου. Στα εν λόγω δελτία, αποτυπώνονταιοι κυριότερες εξελίξεις στο ισοζύγιο πληρωμών, τηδιεθνή επενδυτική θέση και τις ΑΞΕ της Κύπρου,δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ανάλυση τωνοικονομικών μεγεθών ανά χώρα και τομέα οικο-νομικής δραστηριότητας.

Κατά το 2013, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες γιααναβάθμιση της έκδοσης με τίτλο Νομισματικές καιΧρηματοοικονομικές Στατιστικές, η οποία δημοσι-εύεται σε μηνιαία βάση στην ιστοσελίδα της ΚΤΚ.Οι κυριότερες ενέργειες που δρομολογήθηκαναφορούν την αναθεώρηση των στοιχείων τηςέκδοσης σχετικά με δάνεια και καταθέσεις, έτσιώστε οι μηνιαίες συναλλαγές και οι ετήσιοι ρυθμοίαύξησης να περιλαμβάνουν και την αναπροσαρ-μογή που προέρχεται από τις συναλλαγματικές

μεταβολές. Η αλλαγή αυτή αναμένεται να προσ-δώσει σημαντική επιπλέον πληροφόρηση στουςχρήστες σε ότι αφορά την πραγματική ετήσιαποσοστιαία μεταβολή στα νομισματικά μεγέθη,σύμφωνα με τη μεθοδολογία που ακολουθεί η ΕΚΤ.

Συνεχίστηκε επίσης η δημοσίευση του τριμηνι-αίου δελτίου με τίτλο Δείκτης Τιμών Κατοικιών, τοοποίο είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα της ΚΤΚ καιπεριλαμβάνει σύντομη ανάλυση των εξελίξεωνστην κτηματαγορά.

Συνεργασία με ΣΥΚ Το ΤΣ συνέχισε να έχει στενή συνεργασία με τηΣΥΚ, προκειμένου να καταστεί δυνατή ηεφαρμογή των νέων εγχειριδίων ΕΣΟΛ 2010, SNA2008 και BPM6 το 2014 και η αξιοποίηση, στομέγιστο δυνατό βαθμό, συνεργειών σε θέματακοινού ενδιαφέροντος, προς όφελος και των δύοοργανισμών.

Στα πλαίσια εφαρμογής των νέων εγχειριδίων,έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, κυρίως όσοναφορά την εναρμόνιση και διασφάλιση τηςμέγιστης δυνατής συνέπειας μεταξύ τωνπαραγόμενων στατιστικών από τις δύο αρχές.Συγκεκριμένα, έχει καταρτιστεί ενιαίο μητρώοεπιχειρήσεων, το οποίο βασίζεται σε κοινέςέννοιες, ορισμούς και ταξινομήσεις, όπως αυτάκαθορίζονται στα πρότυπα και τις οδηγίες της ΕΚΤ,της Ευρωστάτ και του ΔΝΤ. Το εν λόγω μητρώο,αναμένεται να βελτιώσει την ποιότητα/ κάλυψητων στοιχείων σχετικά με τις επιχειρήσεις, νασυμβάλει στην ομοιογένεια των εφαρμοζόμενωνορισμών και στη συγκρισιμότητα των στατιστικώντους. Επιπρόσθετα, θα αποτελέσει τη βάση για τονκαταρτισμό των δειγμάτων των ερευνών πουδιεξάγονται από τις δύο αρχές.

Πρόοδος σημειώθηκε επίσης ως προς την αξιο-ποίηση συνεργειών. Το ΤΣ, από κοινού με τη ΣΥΚ,

63Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

έχουν καταρτίσει και θέσει σε εφαρμογή ερωτη-ματολόγιο για τη συλλογή στοιχείων σχετικά με τοντομέα της πλοιοδιαχείρισης. Το συγκεκριμένοερωτηματολόγιο καλύπτει τις ανάγκες και των δύοοργανισμών, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα τημείωση της επιβάρυνσης αναφοράς που υφίστα-νται οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις.

4.10 ΠληροφορικήΚατά το 2013 οι κύριες εργασίες του ΤμήματοςΠληροφορικής (ΤΠ) συνοψίζονται ως ακολούθως: α) Υλοποίηση συστημάτων προς υποστήριξη του

μνημονίου με ΤΡΟΪΚΑ.β) Ανάπτυξη ή / και αναβάθμιση εφαρμογών,

ιδιαίτερα για:• την υλοποίηση των αποφάσεων για την

εποπτεία των τραπεζικών ιδρυμάτων• την εκτέλεση της νομισματικής πολιτικής• την παροχή έγκυρης και άμεσης

πληροφόρησης εντός και εκτός ΚΤΚ• αναθεωρήσεις που προέρχονταν από το

Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών(ΕΣΚΤ) και την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών(EAT)

γ) Αναβάθμιση της υποδομής της πληροφορικήςκαι των συστημάτων της Τράπεζας σε νέεςεκδόσεις και επέκτασή τους για παροχή νέωνυπηρεσιών.

δ) Ενίσχυση της ασφάλειας της υποδομής και τωνσυστημάτων.

Παράλληλα το ΤΠ συμμετείχε στην Επιτροπή και τιςομάδες εργασίας Πληροφορικής, καθώς και σεομάδα εργασίας της Επιτροπής Στατιστικής, τηςΕΚΤ και της ΕΑΤ και προχώρησε, σε τοπικό επίπεδο,στην έγκαιρη υλοποίηση των έργων και άλλωναποφάσεων του ΕΣΚΤ και ΕΑΤ.

Έργα υποδομής• Ολοκληρώθηκε η υλοποίηση του μεγάλου

έργου της αναβάθμισης και εκσυγχρονισμούτης πλατφόρμας των βάσεων δεδομένων, τωνεξυπηρετητών εφαρμογών και παράλληλα τηςαναβάθμισης όλων των εφαρμογών τηςτράπεζας στις νέες εκδόσεις των εργαλείωνανάπτυξης Oracle. Στα πλαίσια του έργουαυτού ενισχύθηκε επίσης η δυνατότηταδιαχείρισης και υποστήριξης των συστημάτωνκαι των βάσεων δεδομένων.

• Συνεχίστηκε η εφαρμογή έργων του ΕΣΚΤόπως του συστήματος πιστοποίησης και εξου-σιοδότησης χρηστών και συστημάτων (“IAM”και “PKI”) και του συστήματος ασφαλούςανταλλαγής ηλεκτρονικού ταχυδρομείου(“SEE”) ενώ ξεκίνησε η προετοιμασία για τηνυλοποίηση του νέου δικτύου που συνδέει τουφορείς του ΕΣΚΤ (CoreNet) και του νέουΣυστήματος Τηλεδιάσκεψης (“NETS”).

• Εκσυγχρονίστηκαν και επεκτάθηκαν περαι-τέρω τα συστήματα διαχείρισης και υποστή-ριξης της υποδομής, ενώ συνεχίστηκε ηενίσχυση της διαθεσιμότητας, επεκτασιμό-τητας και αποδοτικότητας των συστημάτωνπληροφορικής.

• Αντικαταστάθηκε σημαντικό μέρος τηςτεχνολογίας των χρηστών, περιλαμβανομένωνπροσωπικών και φορητών υπολογιστών, ώστενα ανταποκρίνεται στις αυξανόμενες ανάγκες.

• Άρχισε η αναβάθμιση της υποδομής του ενδο-δικτυακού τόπου (Intranet Portal) στηντελευταία διαθέσιμη έκδοση που αναμένεταινα ολοκληρωθεί το 2014.

• Έγινε η αναβάθμιση της υφιστάμενης πλατ-φόρμας συλλογής στοιχείων από εξωτερικούςσυνεργάτες (e-επιχειρείν)

64Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Έργα ανάπτυξης, εφαρμογής και συντήρησηςσυστημάτων πληροφορικήςΚατά το 2013 ολοκληρώθηκε η ανάπτυξη και η εφαρ-

μογή των πιο κάτω κύριων συστημάτων:• Ενσωμάτωση νέων προδιαγραφών στο Μη χα-

νισμό Έκτακτης Ενίσχυσης Ρευστότητας (ELA)• Αυτοματοποίηση συντάξεων• Παραγωγή στοιχείων Τριμηνιαίων Χρηματοοι-

κονομικών Λογαριασμών (MUFA) με νέεςπροδιαγραφές

• Συλλογή / Επεξεργασία και υποβολή στοιχείωνγια διακρατήσεις τίτλων (Securities Holdingsstatistics) στην ΕΚΤ

• Αυτοματοποίηση της τριμηνιαίας κατάστασηςκαταθέσεων στο σύστημα «Σχέδιο ΠροστασίαςΚαταθέσεων Τραπεζικών Ιδρυμάτων»

• Υιοθέτηση αυτοματοποιημένης επεξεργασίαςστοιχείων Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας(Financial Stability System)

• Παροχή πρόσβασης στο Γενικό Λογιστήριο τηςΚυβέρνησης για διαχείριση των λογαριασμώντου, μέσω διαδικτύου.

Μέσα στα πλαίσια της συντήρησης των συστημάτωνπληροφορικής, έγιναν αναβαθμίσεις όπως:

• Επέκταση της υφιστάμενης εφαρμογήςΕπιχειρηματικής Ευφυΐας (Business Intelligence– “ΒΙ”) για κάλυψη νέων εποπτικών εκθέσεωνκαι παραγωγή αναλύσεων.

• Αναβαθμίσεις συστημάτων ΕκκαθάρισηςΕπιταγών, και Ταμείου.

• Διεξαγωγή μελέτης για προώθηση εργαλείων“ΒΙ” στο Τμήμα Στατιστικής.

• Ολοκλήρωση της μεταφοράς των κυβερνη-τικών εμβασμάτων στο σύστημα “SEPA” (SingleEuro Payment Area) και κατάργηση του συστή-ματος Κυβερνητικών Εμβασμάτων.

• Ανάπτυξη μηχανισμού συμψηφισμού και

επιβεβαίωσης των πληροφοριών του συστή-ματος Dealing, που αφορούν επενδύσεις σεχρεόγραφα, με τα πραγματικά υπόλοιπα τωνσχετικών λογαριασμών του ισολογισμού τηςΤράπεζας.

• Μεταφορά και ρύθμιση συστημάτων πληρο-φορικής στη νέα έκδοση Oracle 11g.

Έργα και αναβαθμίσεις που άρχισαν το 2013 και θαολοκληρωθούν το 2014

• Ταμείο Προστασίας Καταθετών ΣυνεργατικώνΠιστωτικών Ιδρυμάτων.

• Εφαρμογή προτύπων που αφορούν υποβολήστοιχείων (SDMX) σε ΕΚΤ και EUROSTAT.

• Εφαρμογή νέων προδιαγραφών για συλλογήκαι επεξεργασία στοιχείων Ισοζυγίου Πλη -ρωμών, Νέας Μηνιαίας Λογιστικής Κατά-στασης, Επιτοκίων καταθέσεων και Δανείων,Ροών, Επενδυτικών Ταμείων και “MUFA”, τουΤμήματος Στατιστικής.

• Αναβάθμιση συστημάτων “RIAD” (Register ofInstitutions and Affiliates Database) για συντή-ρηση καταλόγων και υποβολής τους στην ΕΚΤπου αφορούν Τραπεζικά Ιδρύματα, ΕπενδυτικάΤαμεία και τυχόν παραβιάσεις από ΤραπεζικάΙδρύματα για υποβολή στοιχείων προς την ΚTΚ.

• Καταρτισμός Ενιαίου Μητρώου ΘεσμικώνΜονάδων

• Ανάπτυξη του συστήματος “NHTO” (NotesHeld To Order) το οποίο αυτοματοποιεί τηνυποβολή στοιχείων από την “Group 4” και τηδημιουργία στατιστικών καταστάσεωναναφορικά με τον αριθμό των χαρτονο -μισμάτων που έτυχαν επεξεργασίας και τωναποθεμάτων που διατηρεί η “Group 4” εκμέρους των εμπορικών τραπεζών.

• Αναβάθμιση συστήματος “SEPA” (Single EuroPayments Area) ώστε η αποστολή των

65Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

αρχείων να γίνεται με “straight throughprocessing”.

• Ανάπτυξη επικουρικού συστήματος (ΑSI-SDD) του “TARGET2” για το χρηματικόδιακανονισμό άμεσων χρεωστικώνεμβασμάτων SEPA.

Ασφάλεια συστημάτων πληροφορικήςΣυνεχίστηκε η συστηματική αξιολόγησηκινδύνων αναφορικά με την υποδομή και τασυστήματα πληροφορικής και η ενίσχυση τωνδικλείδων ασφάλειας, όπου κρίθηκε σκόπιμο.Διαμορφώθηκαν νέες πολιτικές, διαδικασίες καιοδηγίες ασφάλειας και συνεχίστηκε η διεξαγωγήελέγχων ασφάλειας και η αξιολόγηση συστη-μάτων, σε σχέση με την εμπιστευτικότητα, ακεραι-ότητα και διαθεσιμότητα των πληροφοριών πουδιαχειρίζονται.

Διενεργήθηκαν επίσης μελέτες για τηνασφάλεια των ηλεκτρονικών πληροφοριών τηςΤράπεζας και πραγματοποιήθηκαν εργασίες για τησταδιακή υλοποίηση μέτρων που απορρέουν απότις μελέτες αυτές.

4.11 Ανθρώπινο Δυναμικό, Οργάνωση και ΜέθοδοιΛόγω των ιδιάζουσων συνθηκών που επικρα-τούσαν στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου καιστο ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον κατά το2013, το Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού, Οργά-νωσης & Μεθόδων εστίασε τις προσπάθειες τουστην επαρκή στελέχωση της Τράπεζας με κατάλ-ληλο προσωπικό. Συγκεκριμένα, οι συνεχιζόμενεςκαι αυξανόμενες αποχωρήσεις προσωπικού,κυρίως με αφυπηρέτηση, συνεχίστηκαν κατά το2013 με αποτέλεσμα να υπάρξουν σημαντικέςανάγκες στελέχωσης στα πλείστα Τμήματα τηςΤράπεζας.

Η πλήρωση των αναγκών έγινε πιο επιτακτικήμετά την ανάληψη νέων αρμοδιοτήτων από τηνΤράπεζα, ως μέλος της Αρχής Εξυγίανσης και ωςεπόπτης των Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυ μάτων,ως επίσης και από τις υποχρεώσεις που απορρέουναπό το Μνημόνιο Συναντίληψης με την Τρόικα.

Σαν αποτέλεσμα, η Τράπεζα προχώρησε σεπροκήρυξη αριθμού θέσεων με συμβόλαιαορισμένης διάρκειας, και παράλληλα προχώρησεστη μεταφορά κατάλληλου προσωπικού από τηνΥπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών, με βάση τον περίΜεταφοράς Προσωπικού της ΥπηρεσίαςΣυνεργατικών Εταιρειών στην Κεντρική Τράπεζα τηςΚύπρου Νόμο.

Κατά το υπό αναφορά έτος το ΤμήμαΑνθρώπινου Δυναμικού προχώρησε επίσης στηνυλοποίηση προνοιών νομοθεσιών οι οποίεςψηφίστηκαν στα πλαίσια του ΜνημονίουΣυναντίληψης με την Τρόικα και οι οποίες είχαν ωςκυριότερο στόχο την συγκράτηση του κόστουςστον Δημόσιο και Ευρύτερο Δημόσιο Τομέα.

Στον τομέα της εκπαίδευσης, ανεστάλησαν οιπλείστες ενδοεπιχειρησιακές δραστηριότητες γιατο προσωπικό λόγω φόρτου εργασίας τωνΤμημάτων. Το Τμήμα προχώρησε με την πιλοτικήεισαγωγή ενός νέου διαδικτυακού συστήματοςεκπαίδευσης (e-learning) το οποίο στόχο έχει ναλειτουργήσει ως συμπληρωματικό εργαλείοεκπαίδευσης σε συνάρτηση με άλλα σεμινάριαπου θα διοργανώνει η Τράπεζα. Παράλληλα,συνε χίστηκε, σε μειωμένο βαθμό, η συμμετοχήμελών του προσωπικού σε πολυεπιχειρησιακάπρο γράμματα εντός Κύπρου καθώς και σεεκπαιδευτικά προγράμματα του ΕΣΚΤ, τόσο σεγενικά όσο και σε τεχνικά/εξειδικευμένα θέματα.Για τα προγράμματα η Τράπεζα εξασφάλισε τιςανάλογες επιχορηγήσεις από τις αρμόδιες αρχέςτου κράτους.

66Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Το Τμήμα μέσω της συμμετοχής του στηνεπιτροπή Human Resource Conference τηςΕυρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας συνείσφερε στηνπροσπάθεια στελέχωσης του ενιαίου εποπτικούμηχανισμού που έχει θεσπιστεί με στόχο τηντραπεζική εποπτεία στην Ευρώπη.

Στον τομέα των εργασιακών σχέσεωνολοκληρώθηκε η διαδικασία διαπραγμάτευσηςκαι υπογράφηκε η νέα συλλογική σύμβαση πουαφορά την τριετία 2011 – 2013 μεταξύ τηςΈνωσης Τραπεζικών Υπαλλήλων Κύπρου (ΕΤΥΚ)και της ΚΤΚ. Επιπρόσθετα ξεκίνησε και ηδιαδικασία διαπραγμάτευσης για την ανανέωσητης συλλογικής σύμβασης για την περίοδο 2014– 2016.

Όσον αφορά διοικητικά θέματα ολοκληρώ-θηκε η διαδικασία προσφορών για την παροχήασφαλιστικών καλύψεων προσωπικού. Παράλ-ληλα στα πλαίσια παροχής διοικητικής στήριξηςστα Τμήματα της Τράπεζας, μετά τα γεγονότατου Μαρτίου 2013 και τις σχετικές αποφάσειςτου Eurogroup το Τμήμα επικεντρώθηκε στηναντιμετώπιση των νέων προκλήσεων, κυρίωςαναφορικά με την επάνδρωση τηλεφωνικούΚέντρου Εξυπηρέτησης Κοινού, την παροχήπληροφόρησης μέσω του ιστοχώρου τηςΤράπεζας, καθώς επίσης και τη λειτουργία τηςΕπιτροπής για τα Περιοριστικά μέτρα στιςσυναλλαγές.

4.12 Ασφάλεια και Υγεία Η ΚΤΚ αποδίδει πρωταρχική σημασία σταθέματα Ασφάλειας και Υγείας. Στα πλαίσια τηςεταιρικής κοινωνικής της ευθύνης, λαμβάνονταιμέτρα για: • Τη διασφάλιση της ασφάλειας και της υγείας

του προσωπικού, καθώς επίσης και τρίτων

προσώπων (επισκεπτών, συνεργατών).• Τη συμμόρφωση με τις σχετικές νομοθετικές

διατάξεις που ισχύουν στην ΚυπριακήΔημοκρατία.

Κατά το 2013, η προσοχή στράφηκε στηνουσιαστική εφαρμογή των προνοιών της πολιτικήςΑσφάλειας και Υγείας, αξιοποιώντας το σύστημαασφάλειας και υγείας και την αντίστοιχη μελέτηεκτίμησης κινδύνων.

Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια του έτουςπραγματοποιήθηκαν τα ακόλουθα:• Συνεχίστηκε η προσπάθεια περεταίρω

βελτίωσης των οδηγιών εργασίας και ιδιαίτερατης οδηγίας που αφορά στην αντιμετώπισηέκτακτων περιστατικών.

• Συνεχίστηκε η διενέργεια επιθεωρήσεωνΑσφάλειας και Υγείας στους χώρους εργασίαςαπό τον Λειτουργό Ασφάλειας και Υγείας.

• Ελήφθησαν μέτρα και υλοποιήθηκαν εισηγή-σεις τόσο του Λειτουργού Ασφάλειας καιΥγείας όσο και της Επιτροπής Ασφάλειας καιΥγείας με στόχο τη μείωση της επικινδυνό-τητας και την αναβάθμιση της Ασφάλειας καιΥγείας στους χώρους εργασίας.

• Συνεχίστηκε η εκπαίδευση της ΟμάδαςΠρώτων Βοηθειών με επαναληπτικά προγράμ-ματα εκπαίδευσης για τα υφιστάμενα μέλη καιπλήρη προγράμματα για τα νέα μέλη . Με εισή-γηση της Επιτροπής Ασφάλειας και Υγείας στηνομάδα εντάχθηκαν και μέλη του προσωπικούτης Υπηρεσίας Ασφάλειας που εργάζονται μετο σύστημα βάρδιας και τα οποία έτυχανανάλογης εκπαίδευσης.

• Υλοποιήθηκαν εκπαιδευτικά προγράμματα καιπαρουσιάσεις σε όλο το προσωπικό καθώς καισε εξειδικευμένες ομάδες.

67Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

68Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

4.13 Ασφάλεια και ΕγκαταστάσειςΟι κύριες αρμοδιότητες του Τμήματος Ασφάλειαςκαι Τεχνικής Υποστήριξης αφορούν τη λήψη τωναπαραίτητων μέτρων ασφάλειας για τηνπροστασία του κτηρίου, των εγκαταστάσεων, τουπροσωπικού, των επισκεπτών και τωνπεριουσιακών στοιχείων της ΚΤΚ και η συντήρησητων εγκαταστάσεων της ΚΤΚ.

Εντός του πλαισίου των πιο πάνωαρμοδιοτήτων συνεχίστηκε κατά το υπόεπισκόπηση έτος, η εκπαίδευση του προσωπικούασφάλειας σε συνεργασία με την Αστυνομία.Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια του 2013, στελέχητου Τμήματος συμμετείχαν στην ΟμάδαΕπιθεωρητών Ασφάλειας του ΕΣΚΤ, η οποίαασχολείται με θέματα ασφάλειας του ευρώ καθώς,επίσης, και στην Ομάδα Προϊσταμένων Ασφάλειαςτων Κεντρικών Τραπεζών της ΕΕ και των G10, ηοποία ασχολείται με θέματα ασφάλειας τωνΚεντρικών Τραπεζών.

Κατά το υπό επισκόπηση έτος αναβαθμίστηκεκαι βελτιώθηκε ο μηχανολογικός εξοπλισμός μεστόχο τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.Ταυτόχρονα έχουν αναβαθμιστεί τα συστήματαασφάλειας και έχουν αναθεωρηθεί οι διαδικασίεςασφάλειας. Ο έλεγχος και η παρακολούθηση τωνπεριβαλλοντικών συνθηκών και της λειτουργίαςτου εξοπλισμού μέσω του συστήματος διαχείρισηςτου κτηρίου ήταν συνεχής, όπως και κατά τιςπροηγούμενες χρονιές.

Για το προσεχές μέλλον, μεταξύ άλλων,προγραμματίζονται η αντικατάσταση μέρους τουμηχανολογικού εξοπλισμού με νέο εξοπλισμότελευταίας τεχνολογίας ώστε να μειωθεί ηκατανάλωση ενέργειας, και να αναβαθμιστούνπεραιτέρω τα συστήματα ασφάλειας.

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

69Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

5. ΕΛΕΓΜΕΝΕΣΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2013

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑ

70Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Κεντρική Τράπεζα της ΚύπρουΕυρωσύστημα

ιΣΟΛΟΓιΣμΟΣ ΚαΤα ΤΗν 31Η ΔΕΚΕμΒριΟυ 2013

31 Δεκ. 2013 31 Δεκ. 2012ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ €'000 €'000 €'0001 Χρυσός και απαιτήσεις σε χρυσό 389.194 563.4232 Απαιτήσεις σε συνάλλαγμα έναντι μη κατοίκων ζώνης ευρώ 277.798 343.332

2.1 Απαιτήσεις έναντι του ΔΝΤ 221.296 230.763

2.2 Καταθέσεις σε τράπεζες, χρεόγραφα, δάνεια και λοιπά στοιχεία ενεργητικού 56.502 112.569

3 Απαιτήσεις σε συνάλλαγμα έναντι κατοίκων ζώνης ευρώ 26.190 171.5445 Δάνεια σε ευρώ προς πιστωτικά ιδρύματα ζώνης ευρώ,

σχετιζόμενα με πράξεις νομισματικής πολιτικής 1.600.000 411.0005.1 Πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης 400.000 0

5.2 Πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης 1.200.000 411.000

5.3 Αντιστρεπτέες πράξεις εξομάλυνσης βραχυχρόνιων διακυμάνσεων της ρευστότητας 0 0

5.4 Διαρθρωτικές αντιστρεπτέες πράξεις 0 0

5.5 Διευκόλυνση οριακής χρηματοδότησης 0 0

5.6 Πιστώσεις για την κάλυψη περιθωρίων 0 0

6 Λοιπές απαιτήσεις σε ευρώ έναντι πιστωτικών ιδρυμάτων ζώνης ευρώ 9.550.214 9.400.1107 Χρεόγραφα σε ευρώ κατοίκων ζώνης ευρώ 880.754 1.634.041

7.1 Χρεόγραφα για σκοπούς νομισματικής πολιτικής 352.122 427.295

7.2 Χρεόγραφα για σκοπούς εκτός νομισματικής πολιτικής 528.632 1.206.746

8 Χρέος γενικής κυβέρνησης σε ευρώ 1.350.762 1.402.9749 Απαιτήσεις εντός του Ευρωσυστήματος 109.457 976.402

9.1 Συμμετοχή στο κεφάλαιο και αποθεματικά της ΕΚΤ 32.208 33.519

9.2 Απαιτήσεις που αντιστοιχούν στη μεταβίβαση συναλλαγματικών διαθεσίμων 77.249 78.863

9.3 Απαιτήσεις που συνδέονται με γραμμάτια τα οποία καλύπτουν την έκδοση χρεογράφων της ΕΚΤ 0 0

9.4 Καθαρές απαιτήσεις που συνδέονται με την κατανομή των τραπεζογραμματίων ευρώ εντός του Ευρωσυστήματος 0 864.020

9.5 Λοιπές απαιτήσεις εντός του Ευρωσυστήματος (καθαρές) 0 0

10 Στοιχεία υπό τακτοποίηση 37.964 31.86411 Λοιπά στοιχεία ενεργητικού 82.177 119.790

11.1Κέρματα ζώνης ευρώ 0 0

11.2Πάγια στοιχεία ενεργητικού 9.452 10.085

11.3Λοιπά Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού 0 0

11.4Διαφορές από αναπροσαρμογή της αξίας πράξεων εκτός ισολογισμού 0 0

11.5Δεδουλευμένα έσοδα και προπληρωθέντα έξοδα 49.889 72.853

11.6Διάφορα στοιχεία 22.836 36.852

Σύνολο Ενεργητικού 14.304.510 15.054.480

Οι "Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις" στις σελίδες 73-103 αποτελούν μέρος των Οικονομικών Καταστάσεων

71

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

ιΣΟΛΟΓιΣμΟΣ ΚαΤά ΤΗν 31Η ΔΕΚΕμΒριΟυ 2013

31 Δεκ. 2013 31 Δεκ. 2012ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑθΗΤΙΚΟΥ €'000 €'000 €'0001 Τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία 1.687.666 1.642.6652 Υποχρεώσεις σε ευρώ έναντι πιστωτικών ιδρυμάτων ζώνης ευρώ,

σχετιζόμενες με πράξεις νομισματικής πολιτικής 2.773.296 3.984.4512.1 Τρεχούμενοι λογαριασμοί (που καλύπτουν το σύστημα ελάχιστων αποθεματικών) 1.008.296 1.903.4512.2 Διευκόλυνση αποδοχής καταθέσεων 925.000 1.840.0002.3 Καταθέσεις προθεσμίας 840.000 241.0002.4 Αντιστρεπτέες πράξεις εξομάλυνσης βραχυχρόνιων διακυμάνσεων της ρευστότητας 0 02.5 Καταθέσεις για την κάλυψη περιθωρίων 0 0

3 Λοιπές υποχρεώσεις σε ευρώ έναντι πιστωτικών ιδρυμάτων ζώνης ευρώ 11.633 04 Εκδοθέντα χρεόγραφα 0 05 Υποχρεώσεις σε ευρώ έναντι λοιπών κατοίκων ζώνης ευρώ 841.137 260.120

5.1 Γενική κυβέρνηση 820.896 256.9735.2 Λοιπές υποχρεώσεις 20.241 3.147

6 Υποχρεώσεις σε ευρώ έναντι μη κατοίκων ζώνης ευρώ 21.619 29.1327 Υποχρεώσεις σε συνάλλαγμα έναντι κατοίκων ζώνης ευρώ 14.911 1008 Υποχρεώσεις σε συνάλλαγμα έναντι μη κατοίκων ζώνης ευρώ 0 0

8.1 Καταθέσεις, υπόλοιπα και λοιπές υποχρεώσεις 0 08.2 Υποχρεώσεις που απορρέουν από πιστωτικές διευκολύνσεις στο πλαίσιο του ΜΣΙ ΙΙ 0 0

9 Λογαριασμός ειδικών τραβηκτικών δικαιωμάτων του ΔΝΤ 148.513 154.80810 Υποχρεώσεις εντός του Ευρωσυστήματος 7.343.147 7.473.041

10.1 Υποχρεώσεις που αντιστοιχούν στη μεταβίβαση συναλλαγματικών διαθεσίμων 0 010.2 Υποχρεώσεις που συνδέονται με γραμμάτια τα οποία καλύπτουν

την έκδοση χρεογράφων της ΕΚΤ 0 010.3 Καθαρές υποχρεώσεις που συνδέονται με την κατανομή των τραπεζογραμματίων

ευρώ εντός του Ευρωσυστήματος 501.999 010.4 Λοιπές υποχρεώσεις εντός του Ευρωσυστήματος (καθαρές) 6.841.148 7.473.041

11 Στοιχεία υπό τακτοποίηση 38.291 32.38812 Λοιπές υποχρεώσεις 217.715 235.878

12.1 Διαφορές από αναπροσαρμογή της αξίας πράξεων εκτός ισολογισμού 0 10.34212.2 Δεδουλευμένα έξοδα και προεισπραχθέντα έσοδα 6.218 7.56312.3 Διάφορα στοιχεία 211.497 217.973

13 Προβλέψεις 428.902 415.08214 Λογαριασμοί αναπροσαρμογής 380.523 567.13715 Κεφάλαιο και αποθεματικά 170.418 148.102

15.1 Κεφάλαιο 90.000 90.00015.2 Γενικό Αποθεματικό Κεφάλαιο 80.418 58.102

16 Πλεόνασμα Χρήσεως 226.739 111.576Σύνολο Παθητικού 14.304.510 15.054.480

Κεντρική Τράπεζα της ΚύπρουΕυρωσύστημα

Οι "Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις" στις σελίδες 73-103 αποτελούν μέρος των Οικονομικών Καταστάσεων

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από τη

ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2012

72Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

ΛΟΓαριαΣμΟΣ απΟΤΕΛΕΣμαΤΩν χρΗΣΕΩΣγια το έτος 2013

Κεντρική Τράπεζα της ΚύπρουΕυρωσύστημα

2013 2012€'000 €'000 €'000 €'000

1.1 Έσοδα από τόκους 318.891 371.457

1.2 Έξοδα από τόκους (49.621) (99.662)

1 Καθαρά - Έσοδα από τόκους 269.270 271.7952.1 Πραγματοποιηθέντα κέρδη από χρηματοοικονομικές πράξεις 2.446 3.899

2.2 Αποσβέσεις χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού και θέσεων (3.837) (1.236)

2.3 Μεταφορές προς προβλέψεις έναντι κινδύνων - (185.000)

2 Καθαρό αποτέλεσμα από χρηματοοικονομικές πράξεις, αποσβέσεις και προβλέψεις για κινδύνους (1.391) (182.337)

3.1 Έσοδα από αμοιβές και προμήθειες 19.415 15.862

3.2 Έξοδα για αμοιβές και προμήθειες - -

3 Καθαρά Έσοδα από αμοιβές και προμήθειες 19.415 15.8624 Έσοδα από μετοχές και συμμετοχές 2.741 1.952

5 Καθαρό Αποτέλεσμα από τη συγκέντρωση και την αναδιανομή του νομισματικού εισοδήματος (713) (5.593)

6 Λοιπά Έσοδα 1.155 620

Σύνολο Καθαρών Εσόδων 290.477 102.2997 Δαπάνες Προσωπικού (39.065) (33.188)

8 Διοικητικές Δαπάνες (29.787) (18.891)

9 Αποσβέσεις Ενσώματων πάγιων στοιχείων ενεργητικού (1.655) (1.605)

10 Υπηρεσίες παραγωγής τραπεζογραμματίων και κερμάτων (1.206) (681)

11 Λοιπά Έξοδα (492) (762)

Σύνολο Εξόδων (72.205) (55.127)Αποδέσμευση υπολοίπου πρόβλεψης για το κόστος κοπής κερμάτων και προμήθειας χαρτονομισμάτων ευρώ - 4.404 Αποδέσμευση της υποχρέωσης για τραπεζογραμμάτια σε κυπριακή λίρα 8.467 60.000 Πλεόνασμα Χρήσεως 226.739 111.576Καθαρό Πλεόνασμα Χρήσεως 226.739 111.576Κατανομή Καθαρού ΠλεονάσματοςΓενικό Αποθεματικό Κεφάλαιο 45.348 22.315

Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας 181.391 89.261

Καθαρό Πλεόνασμα Χρήσεως 226.739 111.576

Οι "Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις" στις σελίδες 73-103 αποτελούν μέρος των Οικονομικών Καταστάσεων

Πανίκος ΔημητριάδηςΔιοικητής

28 Μαρτίου 2014

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Γενικές αρχές κατάρτισης των οικονομικώνκαταστάσεωνΟι οικονομικές καταστάσεις της ΚεντρικήςΤράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ) καταρτίζονταισύμφωνα με το Άρθρο 57(2) των περί της ΚεντρικήςΤράπεζας της Κύπρου Νόμων 2002 έως 2013, μεβάση τις εγκεκριμένες λογιστικές αρχές πουεκάστοτε ισχύουν για το Ευρωπαϊκό ΣύστημαΚεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ). Οι λογιστικές αρχέςέχουν καθοριστεί από την Ευρωπαϊκή ΚεντρικήΤράπεζα με την Κατευθυντήρια ΓραμμήΕΚΤ/2010/20 και με τις τροποποιητικές Κατευθυ-ντήριες Γραμμές ΕΚΤ/2011/27 και ΕΚΤ/2012/29.Οι αρχές αυτές, βασίζονται σε γενικώς αποδε-κτές βασικές λογιστικές παραδοχές, και έχουνδιαμορφωθεί κατά τρόπο ώστε να λαμβάνουνυπόψη το ιδιαίτερο καθεστώς λειτουργίας τωνεθνικών κεντρικών τραπεζών (ΕθνΚΤ) τουΕυρωσυστήματος.

Βασικές λογιστικές παραδοχές Για τη λογιστική μεταχείριση των συναλλαγών καιτων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού και τηςδιαμόρφωσης λογιστικών κανόνων ισχύουν οιακόλουθες βασικές λογιστικές παραδοχές: • Πραγματική οικονομική κατάσταση και

διαφάνεια: Οι λογιστικές μέθοδοι και ηυποβολή χρηματοοικονομικών στοιχείωναντανακλούν την πραγματική οικονομικήκατάσταση και χαρακτηρίζονται απόδιαφάνεια, η δε ποιότητα των υποβαλλόμενωνστοιχείων προάγει την ευκολία στηνκατανόηση, τη συνάφεια, την αξιοπιστία και τησυγκρισιμότητά τους. Οι συναλλαγέςλογιστικοποιούνται και παρουσιάζονται μεκριτήριο το ουσιαστικό τους περιεχόμενο και

την πραγματική οικονομική κατάσταση και όχιαπλώς με κριτήριο το νομικό τους τύπο.

• Συντηρητικότητα: Η αποτίμηση των στοιχείωντου ενεργητικού και του παθητικού και ηαναγνώριση των εσόδων γίνεται με σύνεση.Στο πλαίσιο της παρούσας κατευθυντήριαςγραμμής αυτό συνεπάγεται ότι τα μη πραγμα-τοποιηθέντα κέρδη δεν αναγνωρίζονται ωςέσοδα στο λογαριασμό αποτελεσμάτωνχρήσης, αλλά καταγράφονται απευθείας σελογαριασμό αναπροσαρμογής και ότι οι μηπραγματοποιηθείσες ζημίες στο τέλος τουέτους μεταφέρονται στο λογαριασμό αποτελε-σμάτων χρήσης, εφόσον υπερβαίνουν προη-γούμενα κέρδη, τα οποία έχουν καταγραφείστον αντίστοιχο λογαριασμό αναπροσαρ-μογής. Δεν συνάδει με την αρχή της συντηρη-τικότητας η δημιουργία αφανών αποθεματικώνή η εκ προθέσεως ανακριβής αναγραφή στοι-χείων στον ισολογισμό και στο λογαριασμόαποτελεσμάτων χρήσης.

• Μεταγενέστερα του ισολογισμού γεγονότα:Στην περίπτωση γεγονότων που λαμβάνουνχώρα στο διάστημα μεταξύ της ημερομηνίαςαναφοράς και της ημερομηνίας έγκρισης τωνοικονομικών καταστάσεων από τα αρμόδιαόργανα, πραγματοποιείται προσαρμογή τωνστοιχείων του ενεργητικού και παθητικού,εφόσον τα εν λόγω γεγονότα επηρεάζουν τηνκατάσταση των ως άνω στοιχείων τηνημερομηνία αναφοράς. Στην περίπτωσηγεγονότων που λαμβάνουν χώρα μετά τηνημερομηνία αναφοράς δεν πραγματοποιείταιπροσαρμογή των στοιχείων του ενεργητικούκαι του παθητικού, αλλά γίνεται αναφορά τωνεν λόγω γεγονότων εφόσον μεν δενεπηρεάζουν την κατάσταση των ως άνωστοιχείων την ημερομηνία αναφοράς, αλλά δε

73Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

ΣΗμΕιΩΣΕιΣ Επι ΤΩν ΟιΚΟνΟμιΚΩν ΚαΤαΣΤαΣΕΩν

η σπουδαιότητά τους είναι τέτοια ώστε τυχόνμη αποκάλυψή τους θα επηρέαζε τηδυνατότητα των χρηστών των οικονομικώνκαταστάσεων να διαμορφώνουν ορθέςεκτιμήσεις και να λαμβάνουν ορθές αποφάσεις.

• Ουσιώδες των λογιστικών γεγονότων: Παρεκ-κλίσεις από τους λογιστικούς κανόνες, συμπε-ριλαμβανομένων των κανόνων πουεπηρεάζουν τον υπολογισμό των αποτελε-σμάτων χρήσης της ΚΤΚ, επιτρέπονται μόνοεάν αφορούν λογιστικά γεγονότα που εύλογαμπορούν να κριθούν επουσιώδη στο γενικό-τερο πλαίσιο και την παρουσίαση των χρημα-τοοικονομικών καταστάσεων της ΚΤΚ.

• Λειτουργούσα οντότητα: Οι λογαριασμοίκαταρτίζονται με βάση την παραδοχή τηςλειτουργούσας οντότητας.

• Πραγματοποίηση των εσόδων/εξόδων(παραδοχή του δεδουλευμένου): Τα έσοδακαι έξοδα αναγνωρίζονται εντός της χρήσηςκατά την οποία πραγματοποιούνται και όχιεντός της χρήσης κατά την οποία εισπράττο-νται ή πληρώνονται, αντίστοιχα.

• Συνέπεια και συγκρισιμότητα: Τα κριτήριααποτίμησης του ισολογισμού και αναγνώρισηςτων εσόδων εφαρμόζονται με συνέπεια,σύμφωνα με μία ομοιογενή και συνεχή προσέγ-γιση εντός του Ευρωσυστήματος, προκειμένουνα διασφαλίζεται η συγκρισιμότητα των στοι-χείων στις οικονομικές καταστάσεις.

Λογιστικοί Κανόνες• Αναγνώριση των στοιχείων του ενεργητικού

και παθητικούΈνα στοιχείο του ενεργητικού ή του παθητικούαναγνωρίζεται στον ισολογισμό μόνο όταναναμένεται ότι κάθε μελλοντικό οικονομικόόφελος ή κόστος που σχετίζεται με το εν λόγω

στοιχείο θα αναγνωρίζεται από την ΚΤΚ ή θαεκρέει από αυτήν, όλοι ουσιαστικά οι κίνδυνοικαι τα οφέλη που σχετίζονται με το εν λόγωστοιχείο έχουν μεταβιβαστεί στην ΚΤΚ και τοκόστος ή η αξία του στοιχείου του ενεργητικούή του παθητικού είναι δυνατό να υπολογιστούνμε αξιόπιστο τρόπο.

• Αποτίμηση στοιχείων ενεργητικού καιπαθητικούΟι απαιτήσεις και υποχρεώσεις της Τράπεζαςσε ξένα νομίσματα και χρυσό αποτιμώνται μεβάση τις ισχύουσες ισοτιμίες της ημερομηνίαςαναφοράς που αναφέρονται στο δελτίο συναλ-λαγματικών ισοτιμιών της ΕΚΤ.Η αποτίμηση της αξίας του χρυσού λογιστικο-ποιείται με βάση την τιμή του σε ευρώ ανάουγγία καθαρού χρυσού, όπως αυτή προκύπτειαπό τη συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ / δολα-ρίου ΗΠΑ την ημερομηνία αναφοράς.Με εξαίρεση τα στοιχεία του πάγιου επενδυ-τικού χαρτοφυλακίου και χρηματοοικονομικώνμέσων που κρατούνται μέχρι τη λήξη τους, στοτέλος του οικονομικού έτους τα στοιχεία πουαφορούν χρηματοοικονομικά μέσα είτε εντόςείτε εκτός ισολογισμού αποτιμώνται στιςτρέχουσες τιμές.Η αναπροσαρμογή της αξίας των απαιτήσεωνκαι υποχρεώσεων σε συνάλλαγμα γίνεταιχωριστά κατά νόμισμα, συμπεριλαμβανομένωντων εντός και εκτός ισολογισμού στοιχείων.Κεφαλαιουχικά κέρδη ή ζημιές των απαιτή-σεων και υποχρεώσεων σε ξένο συνάλλαγμαπου προκύπτουν από αυξομειώσεις στην αξίααποτίμησης παρουσιάζονται χωριστά από τηναναπροσαρμογή της αξίας τους λόγω μετα-βολής των συναλλαγματικών ισοτιμιών.

• Αναγνώριση συναλλαγών- Συναλλαγές σε ξένο νόμισμα, χρηματοοι-

74Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

κονομικά μέσα σε ξένο νόμισμα και δεδου-λευμένοι τόκοι καταγράφονται με ημερο-μηνία αξίας την ημερομηνία τουκαταρτισμού της συναλλαγής (μέθοδοςοικονομικής προσέγγισης).

- Οι δεδουλευμένοι τόκοι των χρηματοοικονο-μικών μέσων καθώς και οι σχετικές αποσβέ-σεις υπέρ ή υπό το άρτιο υπολογίζονται καιλογιστικοποιούνται σε ημερήσια βάση.

- Τα έσοδα και τα έξοδα μετατρέπονται σεευρώ με την ισοτιμία που ισχύει κατά τοχρόνο της συναλλαγής.

Αποτίμηση εσόδων και εξόδωνΤα πραγματοποιηθέντα κέρδη και οι πραγματο-ποιηθείσες ζημιές από πράξεις επί συναλλάγματοςκαι χρεογράφων μεταφέρονται στο λογαριασμόαποτελεσμάτων χρήσεως. Το αγοραίο κόστος τωνστοιχείων που έχουν διατεθεί υπολογίζεται μεβάση τη μέθοδο του μέσου αγοραίου κόστους τωναντίστοιχων στοιχείων σε ημερήσια βάση, λαμβά-νοντας υπόψη την επίδραση των οποιωνδήποτεδιαφοροποιήσεων στις τιμές συναλλάγματος καιστις αγοραίες τιμές.Μη πραγματοποιηθέντα κέρδη από αποτιμήσειςσε οποιοδήποτε χρεόγραφο ή νόμισμα ή διαθέ-σιμα σε χρυσό δεν αναγνωρίζονται ως έσοδααλλά μεταφέρονται απευθείας σε λογαριασμούςαναπροσαρμογής. Μη πραγματοποιηθείσεςζημιές από αποτιμήσεις, στο βαθμό που υπερβαί-νουν προηγούμενα κέρδη από αποτίμηση και ταοποία έχουν καταγραφεί στον αντίστοιχο λογα-ριασμό αναπροσαρμογής, αναγνωρίζονται στολογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσεως και δενμπορούν να αντιστραφούν έναντι μελλοντικώνμη πραγματοποιηθέντων κερδών. Αυτές οι μηπραγματοποιηθείσες ζημιές επί ενός συγκεκρι-μένου τίτλου ή νομίσματος ή επί των διαθεσίμων

σε χρυσό δεν συμψηφίζονται με τα μη πραγμα-τοποιηθέντα κέρδη από άλλους τίτλους ή νομί-σματα ή χρυσό. Σε περίπτωση τέτοιων μηπραγματοποιηθεισών ζημιών οι οποίες μεταφέ-ρονται στα αποτελέσματα χρήσης, το κατά μέσονόρο κόστος του εν λόγω στοιχείου μειώνεται στησυναλλαγματική ισοτιμία ή στην αγοραία τιμή τουστο τέλος του έτους. Οι ζημιές λόγω απομείωσης μεταφέρονται στααποτελέσματα χρήσης και δεν αντιλογίζονται ταεπόμενα έτη, εκτός εάν η απομείωση μειώνεται καιη μεταβολή αυτή μπορεί να σχετιστεί με παρατη-ρήσιμο γεγονός που επήλθε μετά την πρώτη κατα-γραφή της απομείωσης.Αξίες χρεογράφων υπέρ ή υπό το άρτιο υπολογί-ζονται και αποσβένονται κατά την εναπομένουσαδιάρκεια των χρεογράφων και λογίζονται ως μέροςτων εσόδων από τόκους.

Λογιστική Μεταχείριση• Χαρτοφυλάκιο ΧρεογράφωνΔιαπραγματεύσιμα χρεόγραφα τόσο εντός όσο καιεκτός ισολογισμού εξαιρουμένων των χρεο-γράφων του πάγιου επενδυτικού χαρτοφυλακίουαποτιμώνται στις μέσες αγοραίες τιμές της ημερο-μηνίας ισολογισμού, χωριστά για κάθε καταχωρη-μένο χρεόγραφο κατά Διεθνή Αριθμό ΤίτλωνΑξιογράφων (κατά ISIN). Διαπραγματεύσιμα χρεό-γραφα του πάγιου επενδυτικού χαρτοφυλακίου καιχρεόγραφα που κρατούνται μέχρι την λήξη τουςαποτιμώνται στην αποσβεσθείσα τιμή κτήσης καιυπόκεινται σε έλεγχο απομείωσης.

• Στοιχεία πάγιου ενεργητικούΤα στοιχεία πάγιου ενεργητικού, αποτιμώνται στοκόστος μείον συσσωρευμένες αποσβέσεις. Οιαποσβέσεις υπολογίζονται με τη μέθοδο τηςσταθερής απόσβεσης για όλη τη διάρκεια της

75Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

προσδοκώμενης ωφέλιμης ζωής του κάθε στοι-χείου ως ακολούθως:

Κατηγορία παγίων Περίοδος απόσβεσηςΤα οικόπεδα και τα έργα τέχνης δεν αποσβένονται.Κτήρια 25 χρόνιαΈπιπλα, κτηριακός εξοπλισμός και άλλος εξοπλισμός 10 χρόνιαΕξοπλισμός πληροφορικής 4 χρόνιαΜηχανοκίνητα 4 χρόνιαΣτοιχεία αγοραίας αξίας κάτω των €10.000αποσβένονται κατά το έτος κτήσεως.

• Τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορίαΤα τραπεζογραμμάτια ευρώ εκδίδονται από τηνΕΚΤ και τις ΕθνΚΤ που μαζί αποτελούν το Ευρωσύ-στημα. Το 8% της συνολικής αξίας των τραπεζο-γραμματίων σε κυκλοφορία εκδίδεται γιαλογαριασμό της ΕΚΤ και το υπόλοιπο 92% για λογα-ριασμό των ΕθνΚΤ. Η συνολική αξία των κυκλοφο-ρούντων τραπεζογραμματίων αποτελεί στοιχείοπαθητικού και κατανέμεται στις ΕθνΚΤ του Ευρω-συστήματος κατά την τελευταία εργάσιμη μέρακάθε μήνα σύμφωνα με την Κλείδα ΚατανομήςΤραπεζογραμματίων η οποία ισούται με την κλείδατου Ευρωσυστήματος προσαρμοσμένη στο 92%που αναλογεί στις ΕθνΚΤ του Ευρωσυστήματος.Η διαφορά μεταξύ της αξίας των τραπεζογραμμα-τίων που κατανέμεται σε κάθε ΕθνΚΤ σύμφωνα μετην Κλείδα Κατανομής Τραπεζογραμματίων και τηςαξίας των τραπεζογραμματίων που αυτή στηνπράξη θέτει σε κυκλοφορία, δημιουργεί υπόλοιπααπαιτήσεων ή υποχρεώσεων εντός του Ευρωσυ-στήματος.Κατά τα πρώτα πέντε έτη που ακολουθούν τηναλλαγή του νομίσματος ενός κράτους μέλους και

την εισαγωγή του ευρώ, οι απαιτήσεις ή υποχρεώ-σεις εντός του Ευρωσυστήματος που προκύπτουναπό την κατανομή των τραπεζογραμματίων ευρώ,αναπροσαρμόζονται έτσι που να αποφεύγονταισημαντικές διαφοροποιήσεις στα εισοδήματα τηςσυγκεκριμένης ΕθνΚΤ σε σύγκριση με προηγούμεναχρόνια. Αυτές οι αναπροσαρμογές λαμβάνουνυπόψη τις διαφορές μεταξύ της μέσης αξίας τωντραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία για κάθε ΕθνΚΤκατά την υπό αναφορά περίοδο και τη μέση αξίατων τραπεζογραμματίων που θα κατανέμοντανστην ίδια ΕθνΚΤ με βάση την Κλείδα ΚατανομήςΤραπεζογραμματίων κατά την ίδια περίοδο. Ηαναπροσαρμογή αυτή μειώνεται σταδιακά κάθεέτος μέχρι την πρώτη μέρα του έκτου έτους πουακολουθεί την αλλαγή του νομίσματος οπότε πλέοντα έσοδα από τα τραπεζογραμμάτια κατανέμονταικατ’ αναλογία της συμμετοχής της κάθε ΕθνΚΤ στοκεφάλαιο της ΕΚΤ. Για την ΚΤΚ και την ΚεντρικήΤράπεζα της Μάλτας η περίοδος αναπροσαρμογήςέληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2013. Επιπρόσθετα κατάτο 2013 έγιναν αναπροσαρμογές σε σχέση με τηνένταξη στο Ευρωσύστημα της Κεντρικής Τράπεζαςτης Σλοβακίας την 1 Ιανουαρίου 2009 και της Εσθο-νίας την 1 Ιανουαρίου 2011 οι οποίες θα λήξουνκατά το τέλος του 2014 και 2016 αντίστοιχα.

• Κεφαλαιουχική Κλείδα Η Κεφαλαιουχική Κλείδα αποτελεί το μέτρο τουσχετικού εθνικού μεγέθους κάθε χώρας μέλους τουΕΣΚΤ και ισούται με το άθροισμα του 50% του μερι-δίου συμμετοχής του οικείου κράτους-μέλους στοακαθάριστο εγχώριο προϊόν της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης και του 50% του μεριδίου συμμετοχής τουστον πληθυσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρθρο29 παρ. 1 του Καταστατικού της ΕΣΚΤ). Η Κεφαλαι-ουχική Κλείδα χρησιμοποιείται ως η βάση για την

76Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

κατανομή του κεφαλαίου της ΕΚΤ στις ΕθνΚΤ, και,σύμφωνα με το Καταστατικό του ΕΣΚΤ, αυτή θαπρέπει να αναθεωρείται κάθε πέντε χρόνια και κάθεφορά που ένα νέο κράτος γίνεται μέλος της ΕΕ.Η κλείδα του Ευρωσυστήματος αποτελεί τηνΚεφαλαιουχική Κλείδα προσαρμοσμένη για τιςΕθνΚΤ του Ευρωσυστήματος μόνο και χρησιμο-ποιείται ως βάση για την κατανομή του νομισμα-τικού εισοδήματος, των τραπεζογραμματίων σεκυκλοφορία και των κερδοζημιών της ΕΚΤ καθώςεπίσης και για τον καταμερισμό προβλέψεων καιζημιών που μπορεί να προκύψουν από τιςπράξεις Νομισματικής πολιτικής .Την 1 Ιουλίου 2013 με την ένταξη της Κροατίας ωςνέο μέλος της ΕΕ και της ΕθνΚΤ της ως μέλους τουΕΣΚΤ η Κεφαλαιουχική Κλείδα των ΕθνΚΤ μελων τουΕΣΚΤ έχει αναθεωρηθεί. Επίσης την 1 Ιανουαρίου2014 έγινε η πενταετής αναθεώρηση της κεφαλαι-ουχικής κλείδας και της κλείδας του Ευρωσυστή-ματος και ταυτόχρονα η Λετονία εντάχθηκε ως μέλοςτου Ευρωσυστήματος. Και οι δύο αναπροσαρμογέςπαρουσιάζονται στον Πίνακα 20 (σελ. 103).

• Σχέδιο συνταξιοδότησηςΗ ΚΤΚ με βάση τα αποτελέσματα τακτικής περιο-δικής αναλογιστικής μελέτης δημιουργεί τις απαι-τούμενες προβλέψεις με χρέωση/πίστωση τουΛογαριασμού Αποτελεσμάτων Χρήσεως που αντι-κατοπτρίζουν το κόστος και την δέσμευση της ΚΤΚνα παρέχει τα συνταξιοδοτικά ωφελήματα.

ΣΗΜΕΙωΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΕ1. Χρυσός και απαιτήσεις σε χρυσόΤο στοιχείο αυτό περιλαμβάνει τα διαθέσιμα τηςΚΤΚ σε χρυσό τα οποία στις 31 Δεκεμβρίου 2013παρέμειναν αμετάβλητα στις 446.794,82 ουγγίες.

Με αγοραία αξία €871,22 ανά ουγγία (31/12/2012:€1.261,18), τα διαθέσιμα χρυσού της ΚΤΚ αποτι-μούνται στα €389,2 εκατ. (31/12/2012: €563,4εκατ.) κατά την ημερομηνία του ισολογισμού.Η αποτίμηση του χρυσού γίνεται με βάση την τιμήσε ευρώ ανά ουγγία καθαρού χρυσού που ισχύειστο τέλος του έτους και αναφέρεται στο ειδικόδελτίο συναλλαγματικών ισοτιμιών της ΕΚΤ. Η τιμήσε ευρώ ανά ουγγία προκύπτει με βάση την ισχύ-ουσα τιμή του χρυσού σε δολάρια ΗΠΑ σε συνάρ-τηση με την ισοτιμία Ευρώ/Δολαρίου ΗΠΑ κατάτην ίδια ημερομηνία.Το ποσό που έχει προκύψει από την μείωση τηςτιμής του χρυσού κατά το 2013 ανέρχεται σε€174,2 εκατ. (2012: €19,9 εκατ.). Το συνολικό ποσόανατίμησης της τιμής του χρυσού στις 31 Δεκεμ-βρίου 2013 σε σχέση με το μέσο κόστος κτήσηςλογίζεται ως μη πραγματοποιηθέν κέρδος καιανήλθε σε €375,4 εκατ. (2012: €549,6 εκατ.). Περι-λαμβάνεται στο στοιχείο «Π14. ΛογαριασμοίΑναπροσαρμογής του παθητικού».

Ε2. Απαιτήσεις σε συνάλλαγμα έναντι μηκατοίκων ζώνης ευρώΣτο στοιχείο αυτό περιλαμβάνονται οι απαιτήσειςσε ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα Special DrawingRights - SDRs έναντι του Διεθνούς ΝομισματικούΤαμείου (ΔΝΤ) και άλλες απαιτήσεις σε συνάλ-λαγμα έναντι χωρών εκτός ζώνης ευρώ.

Οι Απαιτήσεις έναντι του ΔΝΤ αναλύονται στονΠίνακα 1 (σελ. 78).

Οι απαιτήσεις έναντι του ΔΝΤ αποτιμήθηκαν μετην ισχύουσα στις 31 Δεκεμβρίου 2013 ισοτιμίατου SDR έναντι του ευρώ όπως αναφέρεται στοΔελτίο Ισοτιμιών Αναφοράς της ΕΚΤ, δηλαδή1SDR=1,1183 Ευρώ (2012: 1SDR=1,1657 Ευρώ).

Οι Καταθέσεις σε τράπεζες, χρεόγραφα, δάνεια

77Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

και λοιπά στοιχεία ενεργητικού, αναλύονται στονΠίνακα 2.

Οι Απαιτήσεις σε συνάλλαγμα έναντι κατοίκωνζώνης ευρώ, αναλύονται στον Πίνακα 3.

Ε5. Δάνεια σε ευρώ προς πιστωτικά ιδρύματαζώνης ευρώ σχετιζόμενα με πράξεις νομισμα-τικής πολιτικής (Πίνακας 4, σελ. 79)Στο στοιχείο αυτό εμφανίζονται τα υπόλοιπα τωνλογαριασμών χορηγήσεων της ΚΤΚ προς τα

εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα, στο πλαίσιοάσκησης της ενιαίας νομισματικής πολιτικής στιςχώρες της ζώνης του ευρώ. Στο τέλος του έτουςαναφοράς οι εκκρεμείς πράξεις νομισματικής πολι-τικής του Ευρωσυστήματος ανήλθαν σε €752.288εκατ. εκ των οποίων €1.600 εκατ. χορηγήθηκαν σεαντισυμβαλλόμενους της ΚΤΚ.Η χορήγηση ρευστότητας μέσω των πράξεωνκύριας και πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδό-τησης πραγματοποιείται έναντι επαρκών εξασφα-

78Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Πίνακας 1 απαιτήσεις έναντι του ΔνΤ

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Μερίδιο συμμετοχής της Κύπρου στο ΔΝΤ (SDR158,2 εκατ.

στις 31 Δεκεμβρίου 2013 όπως και 2012) 176.915 184.414 (7.499)

Καταθέσεις ΔΝΤ (122.576) (127.914) 5.338

Αποθεματικό με ΔΝΤ 54.339 56.500 (2.161)

Διαθέσιμα SDRs 166.957 174.263 (7.306)

Σύνολο απαιτήσεων έναντι του ΔΝΤ 221.296 230.763 (9.467)

Πίνακας 2 Καταθέσεις σε τράπεζες, χρεόγραφα, δάνεια και λοιπά στοιχεία ενεργητικού

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα 41.499 1.260 40.239

Εμπορεύσιμοι μη προθεσμιακοί τίτλοι 14.830 111.121 (96.291)

Άλλες απαιτήσεις 173 188 (15)

Σύνολο 56.502 112.569 (56.067)

Πίνακας 3 απαιτήσεις σε συνάλλαγμα έναντι κατοίκων ζώνης ευρώ

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα 23.206 18 23.188

Εμπορεύσιμοι μη προθεσμιακοί τίτλοι 2.984 171.526 (168.542)

Σύνολο 26.190 171.544 (145.354)

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

λίσεων τις οποίες παρέχουν οι αντισυμβαλλόμενοι.Τα υποκείμενα περιουσιακά στοιχεία διακρίνονταισε εμπορεύσιμα και μη εμπορεύσιμα και πληρούντα κριτήρια καταλληλότητας που θέτει το Ευρω-σύστημα.Σύμφωνα με το άρθρο 32.4 του καταστατικού τουΕΣΚΤ και της ΕΚΤ, οι κίνδυνοι από τις πράξεις αυτές,εφόσον υλοποιηθούν, κατανέμονται μεταξύ τωνΕθνΚΤ του Ευρωσυστήματος σε αναλογία με τιςισχύουσες κλείδες συμμετοχής τους στο Ευρωσύ-στημα. Ζημιές από τις πράξεις αυτές, προκύπτουνμόνο εφόσον ο αντισυμβαλλόμενος χρεοκοπήσεικαι τα διαθέσιμα από τη ρευστοποίηση εξασφαλί-σεων δεν είναι επαρκή. Σε περίπτωση ζημιάς πουπροέρχεται από συγκεκριμένες αποδεκτέςεξασφαλίσεις οι οποίες χρησιμοποιούνται κατ’επιλογή και κατά την κρίση έκαστης ΕθνΚΤ, τονκίνδυνο τον επωμίζεται η εν λόγω ΕθνΚΤ.

Ε5.1 Πράξεις κύριας αναχρηματοδότησηςΟι πράξεις αυτές αποτελούν πράξεις ανοικτήςαγοράς που διενεργούνται από το Ευρωσύστημα.Διεξάγονται μέσω αντιστρεπτέων συναλλαγώνπαροχής ρευστότητας διάρκειας μίας εβδομάδος,συνήθως μέσω των τακτικών εβδομαδιαίων δημο-πρασιών και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλοστην επίτευξη των στόχων της εκάστοτε εφαρμο-ζόμενης νομισματικής πολιτικής. Στις 31 Δεκεμ-

βρίου 2013 η αξία των πράξεων κύριας αναχρη-ματοδότησης αυξήθηκε σε €400 εκατ.. Κατά μέσοημερήσιο όρο, οι πράξεις κύριας αναχρηματοδό-τησης ανήλθαν σε €177,2 εκατ. (2012: €963,0εκατ.).Οι τόκοι που πηγάζουν από δάνεια της ΚΤΚ προςτα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα μέσω τωνπράξεων κύριας αναχρηματοδότησης για το 2013ανήλθαν σε €0,8 εκατ. (2012: €9,7 εκατ.) (βλ. Λογα-ριασμός Αποτελεσμάτων Χρήσεως 2013 Σημείωση«Κ1. Καθαρά έσοδα από τόκους »).Στις 31 Δεκεμβρίου 2013 οι εισπρακτέοι τόκοι πουπηγάζουν από δάνεια της ΚΤΚ προς τα εγχώριαπιστωτικά ιδρύματα μέσω των πράξεων κύριαςαναχρηματοδότησης ανήλθαν σε €6 χιλιάδες(2012: €-) και περιλαμβάνονται στο στοιχείο ενερ-γητικού «Ε11.5 Λοιπά στοιχεία ενεργητικού/Δεδου-λευμένα έσοδα και προπληρωθέντα έξοδα ».

Ε5.2 Πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησηςΟι πράξεις αυτές αποτελούν πράξεις ανοικτήςαγοράς, που διενεργούνται από το Ευρωσύστημα μετη μορφή αντιστρεπτέων συναλλαγών, μέσω μηνι-αίων τακτικών δημοπρασιών. Είναι, συνήθως, διάρ-κειας τριών μηνών και αποσκοπούν στην παροχήπρόσθετης ρευστότητας πιο μακροπρόθεσμηςδιάρκειας. Περιλαμβάνονται και οι συμπληρωμα-

79Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πίνακας 4 Δάνεια σε ευρώ προς πιστωτικά ιδρύματα ζώνης ευρώ σχετιζόμενα με πράξεις νομισματικήςπολιτικής

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

1 – Πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης 400.000 0 400.000

2 – Πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης 1.200.000 411.000 789.000

Σύνολο 1.600.000 411.000 1.189.000

τικές πράξεις παραχώρησης μακροπρόθεσμηςρευστότητας (supplementary LTRO) με διάρκεια 3,6, 12 και 36 μηνών που έγιναν στα πλαίσια αντιμε-τώπισης της οικονομικής κρίσης. Στις 31 Δεκεμβρίου2013 η αξία των πράξεων πιο μακροπρόθεσμηςαναχρηματοδότησης αυξήθηκε κατά €789,0 εκατ.σε €1.200,0 εκατ. Κατά μέσο ημερήσιο όρο, οιπράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησηςανήλθαν σε €680,8 εκατ. (2012 €3.527,2 εκατ.).Οι τόκοι που πηγάζουν από δάνεια της ΚΤΚ προςτα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα μέσω τωνπράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδό-τησης για το 2013 ανήλθαν σε €2,3 εκατ. (2012:€32,5 εκατ.) (βλ. Λογαριασμός ΑποτελεσμάτωνΧρήσεως 2013 Σημείωση «Κ1. Καθαρά έσοδα απότόκους »).Στις 31 Δεκεμβρίου 2013 οι εισπρακτέοι τόκοι πουπηγάζουν από δάνεια της ΚΤΚ προς τα εγχώριαπιστωτικά ιδρύματα μέσω των πράξεων πιομακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης ανήλθανσε €2,8 εκατ. (2012: €4,2 εκατ.) και περιλαμβάνο-νται στο στοιχείο «Ε11.5 Λοιπά στοιχεία ενεργη-τικού/Δεδουλευμένα έσοδα και προπληρωθένταέξοδα ».

Ε6. Λοιπές απαιτήσεις σε ευρώ έναντι πιστω-τικών ιδρυμάτων ζώνης ευρώΤο ποσό €9.550 εκατ. (2012: €9.400 εκατ.) αφοράστην παροχή έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα(Emergency Liquidity Assistance – ELA) που χορη-γήθηκε σε εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα.Η ΚΤΚ παρέχει ELA σε εποπτευόμενα πιστωτικάιδρύματα που αντιμετωπίζουν προσωρινή αδυναμίαεξασφάλισης από άλλες πηγές της ρευστότητας πουχρειάζονται. ELA παρέχεται σε πιστωτικά ιδρύματαυπό προϋποθέσεις οι οποίες περιλαμβάνουν,κυρίως, ότι το πιστωτικό ίδρυμα είναι φερέγγυο, ηστήριξή του είναι σημαντική για λόγους χρηματοοι-

κονομικής σταθερότητας, το πιστωτικό ίδρυμαπαραχωρεί στην ΚΤΚ επαρκείς εξασφαλίσεις,υποβάλλει αποδεκτό σχέδιο διαχείρισης καιαναπλήρωσης από άλλες πηγές της απαιτούμενηςρευστότητας και παρέχει διαρκή ενημέρωση για τηνκατάσταση της ρευστότητάς του.Επιπλέον, η παροχή ELA διέπεται από όρους καισυμβατικές υποχρεώσεις δυνάμει των οποίων ηΚΤΚ έχει το δικαίωμα να διαχειριστεί τα περιου-σιακά στοιχεία που αποτελούν την εξασφάλισηκατά την απόλυτη δική της κρίση, σε περίπτωσηπου το πιστωτικό ίδρυμα αθετήσει την υποχρέωσηαποπληρωμής της οφειλής του έναντι της ΚΤΚ.Το χαρτοφυλάκιο εξασφαλίσεων περιλαμβάνειαξιόγραφα, δανειακές απαιτήσεις και ακίνητη περι-ουσία. Το εν λόγω χαρτοφυλάκιο τυγχάνει αξιολό-γησης και αποτίμησης από την ΚΤΚ επί συνεχούςβάσεως, στα πλαίσια της εφαρμογής εγκεκριμένουπλαισίου πολιτικής. Κατά την αποτίμηση, και γιασκοπούς περιορισμού του κινδύνου αγοράς καιρευστότητας, η ΚΤΚ επιβάλλει κατάλληλες περι-κοπές αποτίμησης οι οποίες προσδιορίζονται καιαναλόγως του είδους εξασφάλισης.Η παροχή ELA δεν εντάσσεται στο πλαίσιοάσκησης της ενιαίας νομισματικής πολιτικής τουΕυρωσυστήματος. Διενεργείται με ευθύνη της ΚΤΚβάσει του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου του Ευρω-συστήματος και όπου απαιτείται σε σχέση με τούψος του ποσού κατόπιν μη ένστασης του Διοικη-τικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής ΚεντρικήςΤράπεζας. Ως εκ τούτου, η ΚΤΚ επωμίζεται τοκόστος και τους κινδύνους που προκύπτουν απότην παροχή έκτακτης ρευστότητας. Συνεπώς, κατάτην παροχή ELA λαμβάνονται υπόψη και διενερ-γούνται κατάλληλες προβλέψεις για διάφορουςκινδύνους συμπεριλαμβανομένων του πιστωτικούκινδύνου, του κινδύνου αγοράς, και του λειτουρ-γικού κινδύνου.

80Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Σημειώνεται ότι η έκτακτη ενίσχυση σε ρευστό-τητα παρέχεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις σεπιστωτικά ιδρύματα που αντιμετωπίζουν προσω-ρινά προβλήματα ρευστότητας. Συνεπώς ησύμφυτη διάρκειά της είναι σύντομη. Όταν προκύ-πτει παρατεταμένη ανάγκη, η παροχή ELA ανανε-ώνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα τωνδεκαπέντε περίπου ημερών, τηρουμένων πάντατων προαναφερθέντων προϋποθέσεων και πλαι-σίων.Οι χορηγήσεις έκτακτης ρευστότητας είναι έντοκεςκαι φέρουν επιτόκιο ψηλότερο από το επιτόκιοπου εφαρμόζει το Ευρωσύστημα για τη Διευκό-λυνση Οριακής Χρηματοδότησης. Το περιθώριοκαθορίζεται λαμβάνοντας υπόψη και τυχόν ειση-γήσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ.Κατά το έτος 2013, τα συνολικά έσοδα από τόκουςπου πηγάζουν από την παροχή ELA ανήλθαν σε€224,4 εκατ. (2012: €188,7 εκατ.) (βλ. ΛογαριασμόςΑποτελεσμάτων Χρήσεως 2013 Σημείωση «Κ1.Καθαρά έσοδα από τόκους »).Στις 31 Δεκεμβρίου 2013, οι εισπρακτέοι τόκοι πουπηγάζουν από την παροχή ELA ανήλθαν σε €5,6εκατ. (2012: €6,5 εκατ.) και περιλαμβάνονται στοστοιχείο «Ε.11.5 Λοιπά στοιχεία ενεργητικού/Δεδου-λευμένα έσοδα και προπληρωθέντα έξοδα».

Ε7. Χρεόγραφα σε ευρώ κατοίκων ζώνης ευρώΕ7.1 Το χαρτοφυλάκιο χρεογράφων για σκοπούςνομισματικής πολιτικής (Πίνακας 5)

Το στοιχείο αυτό περιλαμβάνει χρεόγραφα πουαγοράστηκαν από την ΚΤΚ για σκοπούς άσκησηςτης ενιαίας νομισματικής πολιτικής, στα πλαίσιατου Προγράμματος Αγοράς ΚαλυμμένωνΟμολόγων (CBPP και CBPP2) και τίτλους του δημο-σίου στα πλαίσια του προγράμματος αγοράς χρεο-γράφων (SMP). Τα εν λόγω χρηματοοικονομικάστοιχεία αποτιμώνται στο κόστος κτήσης προσαρ-μοσμένο με τις τυχόν υπό ή υπέρ το άρτιοαποσβεσθείσες διαφορές, ελέγχονται γιααπομείωση της αξίας τους και όπως αποφασί-στηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤκρατούνται μέχρι τη λήξη τους .- Το πρόγραμμα αγοράς καλυμμένων ομολόγων

(CBPP) με την απόφαση της ΕΚΤ της 2 Ιουλίου2009 και το δεύτερο πρόγραμμα αγοράςκαλυμμένων ομολόγων (CBPP2) με απόφασητης ΕΚΤ ημερομηνίας 3 Νοεμβρίου 2011,αφορούν καλυμμένα τραπεζικά και καλυμμέναεταιρικά ομόλογα χωρών του Ευρωσυστή-ματος. Ο στόχος των προγραμμάτων αυτώνήταν να συμβάλουν στη χαλάρωση των όρωντης χρηματοδότησης των πιστωτικών ιδρυ-μάτων και των επιχειρήσεων και να ενθαρρύ-νουν τα πιστωτικά ιδρύματα να διατηρήσουνκαι να επεκτείνουν το δανεισμό τους προς τουςπελάτες.Το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα εν λόγωπρογράμματα προνοεί ότι έκαστη ΕθνΚΤ

81Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πίνακας 5 χαρτοφυλάκιο χρεογράφων για σκοπούς νομισματικής πολιτικής

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Καλυμμένα χρεόγραφα 91.935 125.111 (33.176)

Χρεόγραφα SMP 260.187 302.184 (41.997)

Σύνολο 352.122 427.295 (75.173)

επωφελείται των εσόδων αλλά επωμίζεταιτυχόν ζημίες που δυνατόν να πραγματοποιη-θούν εντός του χαρτοφυλακίου της.

- Το Πρόγραμμα Αγοράς Χρεογράφων (SMP)τέθηκε σε εφαρμογή τον Μάιο του 2010 καιπεριλαμβάνει παρεμβάσεις από το Ευρωσύ-στημα σε δημόσιες και ιδιωτικές αγορές χρεο-γράφων στην ζώνη του ευρώ με σκοπό τηνεξασφάλιση εμπορευσιμότητας στα τμήματαεκείνα της αγοράς τα οποία ήταν δυσλειτουρ-γικά. Ο στόχος ήταν η αποκατάσταση ενόςκατάλληλου μηχανισμού μετάδοσης της νομι-σματικής πολιτικής, και, συνεπώς, η αποτελε-σματική άσκηση της νομισματικής πολιτικήςπροσανατολισμένης προς τη σταθερότητα τωντιμών μεσοπρόθεσμα. Τον Σεπτέμβριο του2012 το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αποφά-σισε τον τερματισμό του ΠρογράμματοςΑγοράς Χρεογράφων SMP.Το Ευρωσύστημα είχε στην κατοχή του στις 31Δεκεμβρίου 2013 χρεόγραφα SMP συνολικήςαποσβεσμένης αξίας €178.835 εκατ. (2012:€209.033 εκατ.). Στον ισολογισμό της ΚΤΚ στις31 Δεκεμβρίου 2013 ήταν καταχωρισμένα€260,2 εκατ. (2012: €302,2 εκατ.) χρεόγραφατου προγράμματος SMP .Σύμφωνα με το άρθρο 32.4 του Καταστατικού τουΕΣΚΤ, το εισόδημα και τυχόν ζημιές από τηνκατοχή χρεογράφων SMP, κατανέμονται στις

ΕθνΚΤ του Ευρωσυστήματος, σύμφωνα με τηνεκάστοτε ισχύουσα κλείδα του Ευρωσυστήματος.

Ε7.2 Χαρτοφυλάκιο Χρεογράφων για σκοπούςεκτός νομισματικής πολιτικήςΤο Χαρτοφυλάκιο Χρεογράφων για σκοπούς εκτόςνομισματικής πολιτικής, αναλύεται στον Πίνακα 6.Το Χαρτοφυλάκιο Χρεογράφων για σκοπούς εκτόςτης νομισματικής πολιτικής περιλαμβάνει χρεό-γραφα και γενικά χρηματοοικονομικά περιουσιακάστοιχεία τα οποία έχουν εκδοθεί από κυβερνήσειςκαι κατοίκους χωρών της ζώνης του ευρώ καικατανέμονται σε επί μέρους χαρτοφυλάκια πουκατέχει η ΚΤΚ για σκοπούς της επενδυτικής τηςπολιτικής.

Κυκλοφορούν Επενδυτικό Χαρτοφυλάκιο Χρεογράφων Τα χρεόγραφα αυτά αποτιμούνται σε δίκαιη αξία.Αφορούν χρεόγραφα με καθορισμένες ή προσ-διορισμένες πληρωμές και καθορισμένη λήξη καιαποτελούν εμπορεύσιμο μεταβαλλόμενο επενδυ-τικό χαρτοφυλάκιο. Αποτιμώνται στις μέσεςαγοραίες τιμές κατά την ημερομηνία αναφοράς καιμεταβάλλονται μέσα στα πλαίσια της επενδυτικήςπολιτικής.

Πάγιο Επενδυτικό Χαρτοφυλάκιο ΧρεογράφωνΤα χρεόγραφα αποτιμώνται σε αποσβεσμένο

82Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Πίνακας 6 χαρτοφυλάκιο χρεογράφων για σκοπούς εκτός νομισματικής πολιτικής

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Κυκλοφορούν Επενδυτικό Χαρτοφυλάκιο 102.785 493.186 (390.401)

Πάγιο Επενδυτικό Χαρτοφυλάκιο Χρεογράφων 425.847 713.560 (287.713)

Σύνολο 528.632 1.206.746 (678.114)

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

κόστος. Αφορούν χρεόγραφα με καθορισμένες ήπροσδιορισμένες πληρωμές και καθορισμένη λήξηκαι αποτελούν πάγιο επενδυτικό χαρτοφυλάκιοπου προορίζεται να κρατηθεί μέχρι τη λήξη του.Αποτιμώνται στο κόστος κτήσης προσαρμοσμένομε τις τυχόν υπό ή υπέρ το άρτιο αποσβεσθείσεςαξίες. Ελέγχονται για απομείωση της αξίας τους καιδιακρατούνται μέχρι τη λήξη τους.

Ε8. Χρέος Γενικής Κυβέρνησης σε ευρώΤο στοιχείο αυτό αφορά αποκλειστικά στις μακρο-πρόθεσμες δανειακές απαιτήσεις της ΚΤΚ επί τηςΚυπριακής Κυβέρνησης.Πριν την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στηνΕΕ, το σύνολο των απαιτήσεων της ΚΤΚ έναντι τηςΚυβέρνησης που εκκρεμούσε κατά τις 5 Ιουλίου2002 μετατράπηκε σε μακροπρόθεσμο δάνειοδιάρκειας τριάντα ετών, με τα πρώτα πέντε έτη ωςπερίοδο χάριτος όσον αφορά το κεφάλαιο και μεετήσιο επιτόκιο 3% βάσει επίσημης συμφωνίαςμεταξύ της ΚΤΚ και του Υπουργείου Οικονομικώνκαι του εδαφίου (3) του άρθρου 49 των περίΚεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Νόμων του 2002έως 2013.Η μετατροπή έλαβε χώραν επειδή σύμφωνα μετις διατάξεις του άρθρου 101 της Συνθήκης γιατην Ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τουΚανονισμού (ΕΚ) αριθμός 3603/93 του Συμβου-λίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 13 Δεκεμβρίου1993, όπως εκάστοτε τροποποιείται, η ΚΤΚ δενπαρέχει πιστωτικές διευκολύνσεις προς τηνΚυβέρνηση.Τα σχετικά έσοδα από τόκους για το έτος 2013ανήλθαν σε €41,4 εκατ. (2012: €42,8 εκατ.) (βλ.Λογαριασμός Αποτελεσμάτων Χρήσεως 2013Σημείωση «Κ1. Καθαρά έσοδα από τόκους»).Στις 31 Δεκεμβρίου 2013 τόκοι εισπρακτέοι πουπηγάζουν από το Χρέος Γενικής Κυβέρνησης

ανήλθαν σε €3,4 εκατ. (2012: €3,6 εκατ.) και περι-λαμβάνονται στο στοιχείο ενεργητικού «Ε11.5Λοιπά στοιχεία ενεργητικού/Δεδουλευμένα έσοδακαι προπληρωθέντα έξοδα».

Ε9. Απαιτήσεις εντός του ΕυρωσυστήματοςΕ9.1 Συμμετοχή στο κεφάλαιο και αποθεματικά τηςΕΚΤΤο στοιχείο αυτό περιλαμβάνει τη συμμετοχή τηςΚΤΚ στο κεφάλαιο της ΕΚΤ. Σύμφωνα με το άρθρο28 του Καταστατικού του ΕΣΚΤ, οι ΕθνΚΤ του ΕΣΚΤείναι οι μόνοι εγγεγραμμένοι μεριδιούχοι καικάτοχοι του κεφαλαίου της ΕΚΤ. Η εγγραφή στοκεφάλαιο της ΕΚΤ πραγματοποιείται σύμφωνα μετην Κεφαλαιουχική Κλείδα κάθε ΕθνΚΤ.Την 1 Ιουλίου 2013 με την ένταξη της ΕθνΚΤ τηςΚροατίας στο ΕΣΚΤ έγινε διαφοροποίηση στις κεφα-λαιουχικές κλείδες των ΕθνΚΤ για τη συμμετοχή τουςστο κεφάλαιο της ΕΚΤ. Το μερίδιο συμμετοχής τηςΚΤΚ στο κεφάλαιο της ΕΚΤ μειώθηκε από 0,1369%σε 0,1333% . Η συνολική συμμετοχή της ΚΤΚ στοκεφάλαιο, αποθεματικά και προβλέψεις της ΕΚΤ στις31 Δεκεμβρίου 2013 ανερχόταν σε €32,2 εκατ..Την 1 Ιανουαρίου 2014 έγινε η πενταετής αναθεώ-ρηση του υπολογισμού της κεφαλαιουχικήςκλείδας των ΕθνΚΤ η οποία συνέπεσε με τηνένταξη της ΕθνΚΤ της Λετονίας στο Ευρωσύστημα.Το μερίδιο της ΚΤΚ στο κεφάλαιο της ΕΚΤ αυξή-θηκε την 1 Ιανουαρίου 2014 από 0,1333% σε0,1513% με αποτέλεσμα η συνολική συμμετοχήτης ΚΤΚ στο κεφάλαιο, αποθεματικά και προβλέ-ψεις της ΕΚΤ την 1 Ιανουαρίου 2014 να ανέλθει σε€34,2 εκατ..

Ε9.2 Απαιτήσεις που αντιστοιχούν στημεταβίβαση συναλλαγματικών διαθεσίμωνΑφορούν τις απαιτήσεις της ΚΤΚ που απορρέουναπό τη μεταφορά συναλλαγματικών διαθεσίμων

83Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

στην ΕΚΤ, σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκηςγια την Ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρθρο 30του Καταστατικού του ΕΣΚΤ).Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα μεταφέρθηκαν κατ’αναλογία του μεριδίου συμμετοχής της ΚΤΚ στοκαταβεβλημένο κεφάλαιο της ΕΚΤ και αφορούσανκατά 85% δολάρια ΗΠΑ και κατά 15% χρυσό.Οι απαιτήσεις αυτές μετατράπηκαν σε ευρώ, μεβάση τις ισοτιμίες που ίσχυαν κατά το χρόνο τηςμεταβίβασής τους και αποφέρουν τόκο πουυπολογίζεται με το εκάστοτε οριακό επιτόκιοκύριας αναχρηματοδότησης, εκτός του μέρουςπου αποτελείται από χρυσό και το οποίο φέρειμηδενικό επιτόκιο.Η διαφοροποίηση στις κεφαλαιουχικές κλείδεςτων προαναφερθεισών ΕθνΚΤ για τη συμμετοχήτους στο κεφάλαιο της ΕΚΤ την 1 Ιουλίου 2013 και1 Ιανουαρίου 2014 δημιούργησε, επίσης, διαφο-ροποίηση στις απαιτήσεις για τη μεταφορά συναλ-λαγματικών διαθεσίμων από τις ΕθνΚΤ στην ΕΚΤ.Για την ΚΤΚ η διαφοροποίηση κατέληξε σε μείωσηκατά €1,6 εκατ. και ακολούθως σε αύξηση κατά€10,4 εκατ. αντίστοιχα.

Ε9.4 Καθαρές απαιτήσεις που συνδέονται με τηνκατανομή των τραπεζογραμματίων ευρώ εντόςτου ΕυρωσυστήματοςΣτο στοιχείο αυτό περιλαμβάνονται οι απαιτήσειςτης ΚΤΚ έναντι του Ευρωσυστήματος σε σχέση μετην κατανομή των τραπεζογραμματίων ευρώ στοΕυρωσύστημα. (βλ. σημείωση «Τραπεζογραμμάτιασε κυκλοφορία» στην Λογιστική Μεταχείριση.Κατά το έτος 2013, τα συνολικά καθαρά έσοδα απότόκους που πηγάζουν από την καθαρή απαίτησηανήλθαν σε €0,7 εκατ. (2012: €5,9 εκατ.) (βλ. Λογα-ριασμός Αποτελεσμάτων Χρήσεως 2013 Σημείωση«Κ1. Καθαρά έσοδα από τόκους»).

Ε10. Στοιχεία υπό τακτοποίησηΠεριλαμβάνονται υπόλοιπα υπό τακτοποίησηδιαφόρων ενδιάμεσων λογαριασμών και αφορούν,κατά κύριο λόγο, επιταγές που διακανονίζονταιμέσω του Κυπριακού Γραφείου Συμψηφισμού.

Ε11. Λοιπά στοιχεία ενεργητικού (Πίνακας 7,σελ. 85)

ΠΑθΗΤΙΚΟΠ1. Τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία(Πίνακας 8, σελ. 85)Το στοιχείο αυτό αφορά στο μερίδιο της ΚΤΚ στοσύνολο των κυκλοφορούντων τραπεζογραμμα-τίων ευρώ που εκδόθηκαν από το Ευρωσύστημα.Η συνολική αξία των κυκλοφορούντων τραπεζο-γραμματίων κατανέμεται στις ΕθνΚΤ του Ευρωσυ-στήματος κατά την τελευταία εργάσιμη μέρα κάθεμήνα σύμφωνα με την Κλείδα Κατανομής Τραπε-ζογραμματίων. Στις 31 Δεκεμβρίου 2013 η ΚλείδαΚατανομής Τραπεζογραμματίων για την ΚΤΚ ανερ-χόταν σε 0,1765% (31.12.2012: 0,1800%) (σχετικήαναφορά γίνεται στον Πίνακα 20 (σελ. 103).Κατά τη διάρκεια του έτους 2013, η συνολική αξίατων τραπεζογραμματίων ευρώ που τέθηκαν σεκυκλοφορία εντός του Ευρωσυστήματος αυξή-θηκε κατά 5%. Σύμφωνα με την κλείδα κατανομής,τα τραπεζογραμμάτια ευρώ που έχουν τεθεί σεκυκλοφορία από την ΚΤΚ ανέρχονται σε €1.687,7εκατ. έναντι €1.642,7 εκατ. το 2012.Η μεταβολή οφείλεται στην αύξηση της συνολικήςκυκλοφορίας τραπεζογραμματίων ευρώ σε όλεςτις χώρες, εντός και εκτός ζώνης του ευρώ, η οποίαανήλθε σε €956,2 δισεκ. στις 31 Δεκεμβρίου 2013,έναντι €912,6 δισεκ. στις 31 Δεκεμβρίου 2012.

(i) Υπολογίζεται ως 8% επί της συνολικής αξίαςτων κυκλοφορούντων τραπεζογραμματίων ευρώ

84Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

επί την κλείδα συμμετοχής στο Ευρωσύστημα.(ii) Απεικονίζονται στο στοιχείο παθητικού

«Π10.3 Υποχρεώσεις εντός του Ευρωσυστή-ματος/Καθαρές υποχρεώσεις» που συνδέονται μετην κατανομή των τραπεζογραμματίων ευρώεντός του Ευρωσυστήματος και στο στοιχείο ενερ-

γητικού «Ε.9.4 Απαιτήσεις εντός του Ευρωσυστή-ματος/Καθαρές απαιτήσεις που συνδέονται με τηνκατανομή των τραπεζογραμματίων ευρώ εντόςτου Ευρωσυστήματος».Η αξία των τραπεζογραμματίων ευρώ που στηνπράξη τέθηκαν σε κυκλοφορία από την ΚΤΚ το

85Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πίνακας 8 Τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Συνολική αξία τραπεζογραμματίων ευρώ που στην πράξη

έχουν τεθεί σε κυκλοφορία από την ΚΤΚ 2.189.665 778.645 1.411.020

Μείον: Υποχρέωση που απορρέει από το μερίδιο που

εκδίδεται για λογαριασμό της ΕΚΤ (i), (ii) (146.593) (142.842) (3.751)

Μείον: Υποχρέωση που απορρέει από τη κατανομή εντός

του Ευρωσυστήματος των κυκλοφορούντων

τραπεζογραμματίων ευρώ(ii) (355.406) 1.006.862 (1.362.268)

Συνολική αξία τραπεζογραμματίων ευρώ σε κυκλοφορία από την ΚΤΚ με βάση την Κλείδα Κατανομής Τραπεζογραμματίων 1.687.666 1.642.665 45.001

Πίνακας 7 Στοιχεία πάγιου ενεργητικού

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

ΚόστοςΟικόπεδα και κτήρια 22.465 22.451 14

Έπιπλα, κτηριακός και άλλος εξοπλισμός 13.066 12.351 715

Εξοπλισμός πληροφορικής και λογισμικά 7.159 6.869 290

Μηχανοκίνητα 826 826 0

Συνολικό κόστος 43.516 42.497 1.019

Συσσωρευμένες αποσβέσειςΟικόπεδα και κτήρια 15.553 14.743 810

Έπιπλα, κτηριακός και άλλος εξοπλισμός 10.654 10.174 480

Εξοπλισμός πληροφορικής και λογισμικά 7.031 6.671 360

Μηχανοκίνητα 826 824 2

Σύνολο συσσωρευμένων αποσβέσεων 34.064 32.412 1.652

Καθαρή λογιστική αξία 9.452 10.085 (633)

2013, παρουσίασε αύξηση κατά 98% από μηνιαίομέσο όρο €843,7 εκατ. το 2012 σε €1.673,0 εκατ. το2013. Καθώς αυτή ήταν μεγαλύτερη από το ποσόπου έχει κατανεμηθεί, η διαφορά των €502 εκατ.απεικονίζεται στα στοιχεία παθητικού (2012: €864εκατ. μικρότερη διαφορά η οποία παρουσιάζεταιστα στοιχεία ενεργητικού) ως η ανωτέρω υποση-μείωση (ii) (επίσης βλ. "Τραπεζογραμμάτια σεκυκλοφορία" στις σημειώσεις για τις λογιστικέςπαραδοχές).Η αύξηση στην αξία των τραπεζογραμματίωνευρώ που στην πράξη τέθηκαν σε κυκλοφορίααπό την ΚΤΚ το 2013 οφείλεται στην τάσηανάληψης τραπεζογραμματίων από το τραπεζικόσύστημα που παρατηρήθηκε κατά το έτος 2013μετά τις αποφάσεις του Eurogroup το Μάρτη του2013.Η καθαρή απαίτηση ή υποχρέωση που προκύπτειαπό την κατανομή τραπεζογραμματίων ευρώ είναιέντοκη και φέρει επιτόκιο ίσο με το επιτόκιο πουεφαρμόζει το Ευρωσύστημα για Πράξεις ΚύριαςΑναχρηματοδότησης.Κατά το έτος 2013, τα συνολικά καθαρά έσοδα απότόκους που πηγάζουν από την καθαρή απαίτησηανήλθαν σε €0,7 εκατ. (2012: €5,9 εκατ.) (βλ. Λογα-ριασμός Αποτελεσμάτων Χρήσεως 2013 Σημείωση«Κ1. Καθαρά έσοδα από τόκους»).

Π2. Υποχρεώσεις σε ευρώ έναντι πιστωτικώνιδρυμάτων ζώνης ευρώ σχετιζόμενες με πράξειςνομισματικής πολιτικής (Πίνακας 9)Π2.1 Τρεχούμενοι λογαριασμοί (που καλύπτουντο σύστημα ελάχιστων αποθεματικών)Οι λογαριασμοί αυτοί αντιπροσωπεύουν τις κατα-θέσεις των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων μετην ΚΤΚ οι οποίες χρησιμοποιούνται για την εκπλή-ρωση της υποχρέωσής τους για τήρηση ελάχιστωναποθεματικών στο Ευρωσύστημα και για τηντακτοποίηση των μεταξύ τους πληρωμών.

Π2.2 Διευκόλυνση αποδοχής καταθέσεωνΑφορά την πάγια διευκόλυνση αποδοχής καταθέ-σεων που παρέχει το Ευρωσύστημα στα πιστωτικάιδρύματα.Ειδικότερα πρόκειται για τις καταθέσεις μίαςημέρας (overnight) από πιστωτικά ιδρύματα στηνΚΤΚ, στο πλαίσιο άσκησης της ενιαίας νομισμα-τικής πολιτικής στις χώρες της ζώνης του ευρώ μεπροκαθορισμένο επιτόκιο .

Π2.3 Καταθέσεις ΠροθεσμίαςΑφορούν έντοκες καταθέσεις, με καθορισμένηδιάρκεια και καθορισμένο επιτόκιο, των πιστω-τικών ιδρυμάτων στην ΚΤΚ, οι οποίες επιτρέπονταιμόνο για λόγους εξομάλυνσης των βραχυχρόνιωνδιακυμάνσεων της ρευστότητας με σκοπό την

86Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Πίνακας 9 υποχρεώσεις σε ευρώ έναντι πιστωτικών ιδρυμάτων ζώνης ευρώ σχετιζόμενες με πράξειςνομισματικής πολιτικής

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

2.1 - Τρεχούμενοι λογαριασμοί (συμπεριλαμβανομένων

υποχρεωτικών καταθέσεων) 1.008.296 1.903.451 (895.155)

2.2 - Διευκόλυνση αποδοχής καταθέσεων 925.000 1.840.000 (915.000)

2.3 - Καταθέσεις Προθεσμίας 840.000 241.000 599.000

Σύνολο 2.773.296 3.984.451 (1.211.155)

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

απορρόφηση ρευστότητας από την αγορά στοπλαίσιο άσκησης της ενιαίας νομισματικής πολι-τικής στις χώρες της ζώνης του ευρώ.

Π5. Υποχρεώσεις σε ευρώ έναντι λοιπώνκατοίκων ζώνης ευρώΠεριλαμβάνει κατά κύριο λόγο τα υπόλοιπα τωνκαταθέσεων της κυβέρνησης και άλλων οργανι-σμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Π6. Υποχρεώσεις σε ευρώ έναντι μη κατοίκωνζώνης ευρώΠεριλαμβάνει κατά κύριο λόγο τα υπόλοιπα κατα-θέσεων σε ευρώ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τηχρηματοδότηση έργων στην Κύπρο.

Π7. Υποχρεώσεις σε συνάλλαγμα έναντικατοίκων ζώνης ευρώΑφορούν κατά κύριο λόγο έντοκες καταθέσειςδημόσιων οργανισμών σε συνάλλαγμα.

Π9. Λογαριασμός ειδικών τραβηκτικών δικαιω-μάτων του ΔΝΤΣτο λογαριασμό αυτό εμφανίζονται οι υποχρεώ-σεις της ΚΤΚ προς το ΔΝΤ από κατανομές ειδικώντραβηκτικών δικαιωμάτων (SDRs) ύψους SDR132,8 εκατ. ως αποτέλεσμα της συμμετοχής τηςΚύπρου στο ΔΝΤ (31 Δεκεμβρίου 2012 SDR132,8εκατ.). Η μεταβολή του ποσού σε ευρώ οφείλεταιστην μεταβολή της ισοτιμίας.

Π10. Υποχρεώσεις εντός του ΕυρωσυστήματοςΠεριλαμβάνει υποχρεώσεις της ΚΤΚ προς την ΕΚΤκαι προς άλλες κεντρικές τράπεζες οι οποίεςσυμμετέχουν στο Ευρωσύστημα.

Π10.3 Καθαρές υποχρεώσεις που συνδέονται με την κατανομή των τραπεζογραμματίων ευρώεντός του Ευρωσυστήματος

Υπόλοιπα εντός του Ευρωσυστήματος που δημι-ουργούνται ως αποτέλεσμα της κατανομής τωντραπεζογραμματίων ευρώ απεικονίζονται στονισολογισμό κάτω από το στοιχείο «Π10.3. ΚαθαρέςΑπαιτήσεις / Υποχρεώσεις που συνδέονται με τηνκατανομή των τραπεζογραμματίων ευρώ εντόςτου Ευρωσυστήματος».Στο στοιχείο αυτό περιλαμβάνονται οι υποχρεώ-σεις της ΚΤΚ έναντι του Ευρωσυστήματος σε σχέσημε την κατανομή των τραπεζογραμματίων ευρώστο Ευρωσύστημα (βλ. στοιχείο παθητικού «Π1.Τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία»).Η καθαρή υποχρέωση που προκύπτει από τηνκατανομή τραπεζογραμματίων ευρώ είναι έντοκηκαι φέρει επιτόκιο ίσο με το επιτόκιο που εφαρ-μόζει το Ευρωσύστημα για Πράξεις ΚύριαςΑναχρηματοδότησης.

Π10.4 Λοιπές υποχρεώσεις εντός τουΕυρωσυστήματος (καθαρές)Υπόλοιπα εντός του ΕυρωσυστήματοςΤα υπόλοιπα αποτελούν τις καθαρές υποχρεώσειςτης ΚΤΚ έναντι του ΕΣΚΤ που απορρέουν από τιςδιευρωπαϊκές συναλλαγές των εγχώριων πιστω-τικών ιδρυμάτων και τις συναλλαγές της ΚΤΚ με τιςλοιπές ΕθνΚΤ του Ευρωσυστήματος, με την ΕΚΤ,καθώς και με τις ΕθνΚΤ των χωρών της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης (εκτός Ευρωσυστήματος) που συμμετέ-χουν στο σύστημα TARGET2 (Διευρωπαϊκό Αυτο-ματοποιημένο Σύστημα Ταχείας ΜεταφοράςΚεφαλαίων σε Συνεχή Χρόνο).Επιπρόσθετα, συμπεριλαμβάνεται η υποχρέωσηπου προκύπτει στο τέλος του έτους από τη συγκέ-ντρωση και αναδιανομή του νομισματικού εισο-δήματος (βλ. Λογαριασμός ΑποτελεσμάτωνΧρήσεως 2013 Σημείωση «Κ5. Καθαρό Αποτέλεσμααπό τη συγκέντρωση και την αναδιανομή του νομι-σματικού εισοδήματος») καθώς και η απαίτηση σεσχέση με την ενδιάμεση διανομή κερδών της ΕΚΤ

87Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

(βλ. Λογαριασμός Αποτελεσμάτων Χρήσεως 2013Σημείωση «Κ4. Έσοδα από μετοχές και συμμε-τοχές»).Στο τέλος του έτους οι υποχρεώσεις αυτέςανήλθαν σε €6,841 εκατ. (2012: €7,473 εκατ.). Κατάμέσο ημερήσιο όρο, η τοκοφόρα καθαρήυποχρέωση ανήλθε σε €7.690,6 εκατ. (2012:€9.664,2 εκατ.) (Πίνακας 10).Οι τόκοι των θέσεων του TARGET2 οι οποίοι υπολο-γίζονται σε καθημερινή βάση με το τελευταίοδιαθέσιμο επιτόκιο που εφαρμόζει το Ευρωσύ-στημα στις δημοπρασίες των πράξεων κύριαςαναχρηματοδότησης ανήλθαν σε €44,0 εκατ.(2012: €85,9 εκατ.) (βλ. Λογαριασμός Αποτελε-σμάτων Χρήσεως 2013 Σημείωση «Κ1. Καθαράέσοδα από τόκους»).Π11. Στοιχεία υπό τακτοποίησηΑφορά κατά κύριο λόγο υποχρέωση προς τηνκυβέρνηση σε σχέση με τις επιταγές που διακανο-νίζονται μέσω του Κυπριακού Γραφείου Συμψηφι-σμού επιταγών.

Π12. Λοιπές υποχρεώσειςΠ12.1 Διαφορές από αναπροσαρμογή της αξίαςπράξεων εκτός ισολογισμούΑφορά αποτίμηση εκκρεμούντων συμβολαίωνανταλλαγής νομισμάτων με βάση τις ισοτιμίεςνομισμάτων κατά το τέλος του έτους.

Π12.3 Διάφορα στοιχείαΑφορά κατά κύριο λόγο τα κέρματα ευρώ στηνκυκλοφορία αξίας €99,1 εκατ. (2012: €96,1 εκατ.). Η υποχρέωση συνολικής αξίας €8,5 εκατ. για τατραπεζογραμμάτια σε κυπριακή λίρα που έπαυσε ναείναι νομίμως κυκλοφορούν νόμισμα μετά την εισα-γωγή του ευρώ και τα οποία, μέχρι την 31 Δεκεμ-βρίου 2013 δεν είχαν επιστραφεί για ανταλλαγή μεευρώ, αποδεσμεύτηκε και μεταφέρθηκε στο Λογα-ριασμό Αποτελεσμάτων Χρήσεως του 2013. Αντί-στοιχη αποδέσμευση έγινε κατά την 31 Δεκεμβρίου2012 για ποσό €60 εκατ.. Τα τραπεζογραμμάτια σεκυπριακή λίρα θα ανταλλάσσονται μέχρι την 31Δεκεμβρίου 2017 με χρέωση του ΛογαριασμούΑποτελεσμάτων Χρήσεως του αντίστοιχου έτους.Π13. Προβλέψεις (Πίνακας 11, σελ. 89).Πρόβλεψη για ωφελήματα αφυπηρέτησηςΗ ΚΤΚ διατηρεί, για υπαλλήλους που κατείχανμόνιμη και συντάξιμη θέση πριν την 1 Οκτωβρίου2011, Σχέδιο Συντάξεων το οποίο παρέχει συντα-ξιοδοτικά ωφελήματα στους αφυπηρετούντεςυπαλλήλους. Οι υπάλληλοι κατέβαλλαν μέχρι την30 Σεπτεμβρίου 2011 εισφορές μόνο για σκοπούςμεταβίβασης της σύνταξής τους στο χήρο ή στηχήρα και στα ορφανά τέκνα τους. Σύμφωνα με τιςπρόνοιες του περί Συνταξιοδοτικών ΩφελημάτωνΚρατικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων του Ευρύ-τερου Δημόσιου Τομέα περιλαμβανομένων και των

88Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Πίνακας 10 υπόλοιπα εντός του Ευρωσυστήματος

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Υποχρέωση σε σχέση με το TARGET2 6.842.625 7.468.258 (625.633)

Υποχρέωση σε σχέση με την αναδιανομή του νομισματικού

εισοδήματος του Ευρωσυστήματος 1.264 6.736 (5.472)

Απαίτηση σε σχέση με την διανομή κερδών της ΕΚΤ (2.741) (1.953) (788)

Σύνολο 6.841.148 7.473.041 (631.893)

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Διατάξεις ΓενικήςΕφαρμογής) Νόμου του 2011, όπως έχει αντικατα-σταθεί από την 1 Ιανουαρίου 2013 από τον περίΣυνταξιοδοτικών Ωφελημάτων Κρατικών Υπαλ-λήλων και Υπαλλήλων του Ευρύτερου ΔημόσιουΤομέα περιλαμβανομένων και των Αρχών ΤοπικήςΑυτοδιοίκησης (Διατάξεις Γενικής Εφαρμογής)Νόμο του 2012, από την ημερομηνία εφαρμογήςτου νόμου την 1 Οκτωβρίου 2011 αποκόπτεται3% από τις μηνιαίες απολαβές των υπαλλήλων γιασκοπούς διασφάλισης της βιωσιμότητας τουσχεδίου, χωρίς αυτό να το καθιστά ως σχέδιο μεεισφορές, για σκοπούς του περί Κοινωνικών Ασφα-λίσεων Νόμου του 2010. Οι αποκοπές για τηνπερίοδο 1 Οκτωβρίου 2011 έως 30 Σεπτεμβρίου2012 εμβάζονταν μηνιαία στο Πάγιο Ταμείο τηςΔημοκρατίας σύμφωνα με τις πρόνοιες του υπόαναφοράν Νόμου, ενώ από τον Οκτώβριο 2012 οιαποκοπές λογίζονται στην ΚΤΚ έναντι τουκόστους του σχεδίου.Η υποχρέωση της ΚΤΚ αναφορικά με τη συντά-ξιμη υπηρεσία των υπαλλήλων υπολογίζεταικατά τακτικά διαστήματα από οίκο αναλογιστών.Η αναλογιστική μελέτη που έγινε κατά την 31Δεκεμβρίου 2013 έδειξε καθαρό αναλογιστικόκέρδος €2.0 εκατ. σε σύγκριση με τη μελέτη πουέγινε κατά την 31 Δεκεμβρίου του 2012 η οποία

έδειξε καθαρή αναλογιστική ζημιά €1,3 εκατ..Από την αναλογιστική μελέτη επιπλέον προκύ-πτει κόστος προϋπηρεσίας €0,3 εκατ. για τουςαξιωματούχους που δεν υπολογίστηκε σε προη-γούμενες αναλογιστικές μελέτες και €2,0 εκατ.για την αναγνώριση της προϋπηρεσίας τωνυπαλλήλων της Υπηρεσίας Συνεργατικών Εται-ρειών που προσλήφθηκαν στην ΚΤΚ τον Νοέμ-βριο του 2013.Κατά το έτος 2013 έγινε για πρώτη φορά αναλογι-στική μελέτη για το Σχέδιο ΙατροφαρμακευτικήςΠερίθαλψης Συνταξιούχων της ΚΤΚ και Εξαρτώ-μενων τους η οποία κατέδειξε αναλογιστικήυποχρέωση ύψους €12,6 εκατ.Η Κίνηση της Καθαρής Υποχρέωσης ΩφελημάτωνΑφυπηρέτησης, αναλύεται στον Πίνακα 12 (σελ. 90).

Πρόβλεψη έναντι κινδύνων που απορρέουν από τιςκύριες δραστηριότητες της ΚΤΚ Η αποτίμηση των στοιχείων ενεργητικού και παθη-τικού των ισολογισμών της ΕΚΤ και των ΕθνΚΤ τουΕυρωσυστήματος, καθώς και η αναγνώρισηεσόδων/εξόδων, διενεργείται σύμφωνα με τιςεκάστοτε εγκεκριμένες λογιστικές παραδοχές καιλογιστικούς κανόνες που ισχύουν για το ΕΣΚΤ καιδιέπεται από την αρχή της συντηρητικότητας.Στο πλαίσιο αυτό, η ΚΤΚ σχηματίζει και διατηρεί

89Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πίνακας 11 προβλέψεις

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Πρόβλεψη για ωφελήματα αφυπηρέτησης 143.902 129.526 14.376

Πρόβλεψη έναντι κινδύνων που απορρέουν από τις κύριες

δραστηριότητες της ΚΤΚ 285.000 285.000 -

Ειδική Πρόβλεψη έναντι κινδύνων αντισυμβαλλομένων σε

πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος - 556 (556)

Σύνολο 428.902 415.082 13.820

προβλέψεις έναντι των κινδύνων που απορρέουναπό τις κύριες δραστηριότητές της εφαρμόζονταςπαραδοχές και κανόνες αποτίμησης οι οποίεςδιέπονται από την αρχή της συντηρητικότητας.Προβλέψεις είναι ποσά που δεσμεύονται από τααποτελέσματα χρήσης, με σκοπό την κάλυψη κάθεγνωστής ή αναμενόμενης υποχρέωσης ήκινδύνου, το κόστος των οποίων δεν μπορεί ναπροβλεφθεί με ακρίβεια. Σημειώνεται επίσης ότιπροβλέψεις για μελλοντικές υποχρεώσεις καιεπιβαρύνσεις δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιού-νται για την προσαρμογή της αξίας των στοιχείωντου ενεργητικού.Η πρακτική σχηματισμού προβλέψεων και διατή-ρησης αποθεματικών, στοχεύει στην ενίσχυση της

οικονομικής θέσης της ΚΤΚ και της δυνατότηταςαπορρόφησης τυχόν απωλειών σε περίπτωσηυλοποίησης των κινδύνων που απορρέουν από τιςκύριες δραστηριότητες της Τράπεζας. Ενισχύεται,επίσης, και διασφαλίζεται, στο βαθμό του δυνατού,η οικονομική της ανεξαρτησία.Συνεπώς, η ΚΤΚ σχηματίζει και διατηρεί ενιαίαπρόβλεψη έναντι κινδύνων που απορρέουν απότις κύριες δραστηριότητές της. Η πρόβλεψη εστιά-ζεται στους ακόλουθους κινδύνους:• Κίνδυνος αγοράς

Ο κίνδυνος αγοράς είναι ο κίνδυνος μείωσηςτης αγοραίας αξίας των χρηματοοικονομικώνμέσων εξαιτίας (δυσμενών) μεταβολών στιςτιμές συναλλάγματος (συναλλαγματικός

90Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Πίνακας 12 Κίνηση της Καθαρής υποχρέωσης Ωφελημάτων αφυπηρέτησης

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Καθαρή υποχρέωση κατά την 1 Ιανουαρίου 129.526 125.126 4.400

ΥπάλληλοιΕπιβάρυνση έτους 1.361 3.703 (2.342)

Κόστος προϋπηρεσίας 1.953 - 1.953

Καθαρό αναλογιστικό (κέρδος)/ζημιά Αναλογιστικής

Υποχρέωσης (970) 1.265 (2.235)

ΑξιωματούχοιΕπιβάρυνση έτους 24 - 24

Κόστος προϋπηρεσίας 345 - 345

Κεφαλαιοποίηση τόκων 4.045 6.002 (1.957)

Εισφορά υπαλλήλων και αξιωματούχων 725 437 288

Ωφελήματα που πληρώθηκαν (4.749) (7.007) 2.258

Καθαρό αναλογιστικό (κέρδος)/ζημιά Αναλογιστικής

Υποχρέωσης (994) - (994)

131.266 129.526 1.740

Υποχρέωση για το Σχέδιο Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης Συνταξιούχων και Εξαρτωμένων τους 12.636 - 12.636 Καθαρή Υποχρέωση κατά την 31 Δεκεμβρίου 143.902 129.526 14.376

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

κίνδυνος), στα επιτόκια (επιτοκιακός κίνδυνος)και στις συνθήκες στις αγορές κεφαλαίου καιχρήματος. Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακάστοιχεία της ΚΤΚ, υπόκεινται σε κίνδυνοαγοράς λόγω της αβεβαιότητας ως προς τιςμελλοντικές διακυμάνσεις των τιμών των ενλόγω στοιχείων.

• Πιστωτικός κίνδυνοςΟ πιστωτικός κίνδυνος προκύπτει από τηνπιθανότητα αθέτησης λόγω αδυναμίας ήαποφυγής ενός συμβαλλόμενου με την ΚΤΚμέρους να ανταποκριθεί πλήρως ή εγκαίρωςστις υποχρεώσεις του με κίνδυνο τηνπραγματοποίηση απωλειών. Συμβαλλόμεναμέρη μπορεί να περιλαμβάνουνδανειζόμενους, εκδότες τίτλων ή οποιοδήποτεάλλο μέρος με το οποίο συμβάλλεται η ΚΤΚ.

• Λειτουργικός κίνδυνοςΛειτουργικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνοςαπωλειών που δύναται να προκύψουν απόανεπαρκείς εσωτερικές διαδικασίες καισυστήματα ελέγχου ή μπορεί να καταλογιστείστον ανθρώπινο παράγοντα ή στη αδυναμίααντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών ήκρίσεων.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, το ΔιοικητικόΣυμβούλιο της ΚΤΚ αποφάσισε την διατήρηση τηςπρόβλεψης έναντι κινδύνων που απορρέουν απότις κύριες δραστηριότητες της ΚΤΚ στα €285,0εκατ.. Το Συμβούλιο κατέληξε στη συγκεκριμένηαπόφαση αφού έλαβε υπόψη τη συνολική δυνα-τότητα της Τράπεζας να αντιμετωπίσει τους κινδύ-νους αυτούς.

Οι εκτιμήσεις της ΚΤΚ για σκοπούς προσδιορι-σμού του ύψους των προβλέψεων περιλαμβάνουνκυρίως τους εξής κινδύνους:- Κίνδυνο αγοράς και πιστωτικό κίνδυνο που

απορρέουν από τη διαχείριση των επενδυτικών

διαθεσίμων.- Κίνδυνο αγοράς και πιστωτικό κίνδυνο που

απορρέει από πράξεις παροχής έκτακτηςρευστότητας.

- Πιστωτικό κίνδυνο ο οποίος απορρέει από τιςπράξεις ενιαίας νομισματικής πολιτικής τουΕυρωσυστήματος που αναλογεί στην ΚΤΚ μεβάση το μερίδιο συμμετοχής της στο κεφάλαιοτης ΕΚΤ και ο οποίος αποτιμάται από την ΕΚΤ.Ειδικότερα, ο κίνδυνος περιλαμβάνει τονπιστωτικό κίνδυνο από Πράξεις ΑνοικτήςΑγοράς και από τα χρεόγραφα πουαποκτήθηκαν στο πλαίσιο των προγραμμάτωνπολιτικής του Ευρωσυστήματος, ήτοιΠρογράμματα Αγοράς Καλυμμένων Ομολόγωνκαι Πρόγραμμα Αγοράς Χρεογράφων.

- Λειτουργικό κίνδυνο.Σημειώνεται ότι η εκτίμηση κινδύνων και η δημι-ουργία προβλέψεων απαιτεί από τη Διεύθυνση καιτο Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΤΚ την άσκησηκρίσης και τη διατύπωση εκτιμήσεων και παρα-δοχών εντός ενός περιβάλλοντος αβεβαιότητας. Οιεκτιμήσεις και οι υποστηρίζουσες παραδοχές βασί-ζονται σε παράγοντες οι οποίοι πιστεύεται ότι είναιλογικοί και επαρκώς συντηρητικοί υπό τις περι-στάσεις, όπως ο βαθμός κάλυψης από εξασφαλί-σεις, η ποιότητα των εξασφαλίσεων και η πορείασυγκεκριμένων μακρο-οικονομικών δεικτών τηςοικονομίας. Για τον υπολογισμό του ύψους τωνπροβλέψεων χρησιμοποιούνται, ανάλογα με τοκίνδυνο, διεθνώς αναγνωρισμένα εργαλεία όπωςΑξία-σε-Κίνδυνο (Value-at-Risk) και ΑναμενόμενηΑπώλεια (Expected Shortfall) καθώς επίσης καιμεθοδολογίες που εφαρμόζονται σε επίπεδοΕυρωσυστήματος. Σημειώνεται ότι στην πορείατου χρόνου τα τελικά αποτελέσματα μπορεί ναδιαφέρουν από αυτές τις εκτιμήσεις.

91Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ειδική πρόβλεψη έναντι κινδύνων αντισυμβαλλο-μένων σε πράξεις νομισματικής πολιτικής του ΕυρωσυστήματοςΕφαρμόζοντας τη γενική λογιστική αρχή της συντη-ρητικότητας, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤέκρινε απαραίτητη τη δημιουργία στους λογαρια-σμούς των ΕθνΚΤ για το 2008 ειδικής πρόβλεψηςσυνολικού ύψους €5.736 εκατ. έναντι κινδύνωναντισυμβαλλομένων σε πράξεις νομισματικής πολι-τικής του Ευρωσυστήματος. Σύμφωνα με το άρθρο32.4 του Καταστατικού του ΕΣΚΤ, η ειδική αυτήπρόβλεψη κατανεμήθηκε στις ΕθνΚΤ κατ’ αναλογίατης κεφαλαιουχικής τους κλείδας στο Ευρωσύ-στημα όπως ίσχυε κατά το 2008.Στο τέλος κάθε επόμενου έτους το ΔιοικητικόΣυμβούλιο της ΕΚΤ εξέταζε και αποφάσιζε για τηναναθεώρηση του ποσού της ειδικής αυτήςπρόβλεψης που κατά την 31 Δεκεμβρίου, 2012ανερχόταν σε €300 εκατ..Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ επανεξέτασε τηναναγκαιότητα της ειδικής αυτής πρόβλεψης καισύμφωνα με τις λογιστικές αρχές της συντηρητι-κότητας αποφάσισε τη διάλυσή της κατά το 2013.Το ποσό της αποδέσμευσης, €556 χιλιάδες,φαίνεται στο στοιχείο 5 του Λογαριασμού Αποτε-λεσμάτων.

Π14. Λογαριασμοί αναπροσαρμογής (Πίνακας 13)Κατά την αποτίμηση στο τέλος της χρήσεως2013 τα συνολικά μη πραγματοποιηθέντα κέρδημειώθηκαν κατά €187 εκατ. (2012: αύξηση €18εκατ.) και εμφανίζονται αναλυτικά στον Πίνακα13.Οι αναπροσαρμογές προ-σταδίου ΙΙΙ αφορούν σεσυσσωρευμένες αναπροσαρμογές μέχρι την 31Δεκεμβρίου 2007, δηλαδή πριν την υιοθέτηση τουευρώ. Οι αναπροσαρμογές αυτές παραμένουνσταθερές. Μετέπειτα αναπροσαρμογές καταχω-ρούνται ξεχωριστά στα υπόλοιπα στοιχεία τουανωτέρω πίνακα.Στις 31 Δεκεμβρίου 2013 η μεγαλύτερη αναπρο-σαρμογή σε αξία πηγάζει από την αποτίμηση τωνδιαθεσίμων της ΚΤΚ σε χρυσό (βλ. Σημείωση «Ε1.Χρυσός και απαιτήσεις από χρυσό») και οφείλεταιστην πτώση των τιμών χρυσού στις διεθνείςαγορές.Οι κυριότερες ισοτιμίες που χρησιμοποιήθηκαν γιατις αναπροσαρμογές έναντι του ευρώ όπωςαναφέρονται στο Δελτίο Ισοτιμιών Αναφοράς τηςΕΚΤ είναι: Στερλίνα €0,8337 (2012: €0,8161),Δολάριο ΗΠΑ €1,3791 (2012: €1,3194).

92Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Πίνακας 13 Λογαριασμοί αναπροσαρμογής

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Αναπροσαρμογές προ-σταδίου III 241.007 241.007 -

-Χρυσός 240.030 240.030 -

-Συνάλλαγμα 977 977 -

Άλλες αναπροσαρμογές 139.516 326.130 (186.614)

-Χρυσός 135.333 309.563 (174.230)

-Συνάλλαγμα 268 2.807 (2.539)

-Τιμές χρεογράφων 3.915 13.760 (9.845)

Σύνολο 380.523 567.137 (186.614)

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Π15. Κεφάλαιο και αποθεματικά (Πίνακας 14)Το κεφάλαιο της Τράπεζας ανέρχεται σε €90 εκατ.και κατέχεται εξ ολοκλήρου από το κράτος.Η Τράπεζα έχει αποθεματικό, καλούμενο ΓενικόΑποθεματικό Κεφάλαιο, το οποίο σχηματίζεται μεπαρακράτηση από τα καθαρά κέρδη της ΚΤΚ, τούψος του οποίου καθορίζεται από το ΔιοικητικόΣυμβούλιο με κριτήριο τη διασφάλιση της διαρ-κούς και εύρυθμης λειτουργίας της ΚΤΚ και τηςαπαραίτητης οικονομικής ανεξαρτησίας γιαεπίτευξη των σκοπών της.Στο Γενικό Αποθεματικό Κεφάλαιο μεταφέρθηκετο 20% του καθαρού πλεονάσματος κατά το 2012όπως προνοείται στο άρθρο 59 των περί ΚεντρικήςΤράπεζας της Κύπρου Νόμων. Το υπόλοιπο 80%του καθαρού πλεονάσματος εκάστης χρήσεωςμεταφέρεται στο Γενικό Κυβερνητικό Λογαριασμόσε πίστη του Πάγιου Ταμείου της Κυβέρνησης,εκτός εάν το Συμβούλιο αποφασίσει την περαι-τέρω παρακράτηση κερδών σε περίπτωση πουτούτο επιβάλλεται κατά την κρίση του από εξαι-ρετικές περιστάσεις.

Άλλες σημειώσειςΕκκρεμούσες δικαστικές υποθέσειςΣτις 31 Δεκεμβρίου 2013 υπήρχαν εκκρεμούσεςαγωγές εναντίον της ΚΤΚ σε σχέση με τις δραστη-ριότητές της. Η πλειονότητα των αγωγών καταχω-ρήθηκαν εναντίον της ΚΤΚ ως συνδίκου καιπροέκυψαν συνεπεία των διαταγμάτων που εκδό-

θηκαν για την εφαρμογή των μέτρων εξυγίανσηςκατά το 2013.

Η ΚΤΚ έχει διαβουλευθεί με τους νομικούς τηςσυμβούλους και κρίνει ότι έχει ισχυρή βάση υπερά-σπισης βασισμένη στο νομικό και θεσμικό πλαίσιο,καθώς και στα πραγματικά γεγονότα που κρίνο-νται. Συνεπώς δεν έχει γίνει οποιαδήποτε πρόνοιαστις οικονομικές καταστάσεις.

Μνημονιακές ΠρόνοιεςΣύμφωνα με τις δεσμεύσεις που περιλαμβάνονταιστο Μνημόνιο Οικονομικών και Χρηματοοικονο-μικών Πολιτικών (Memorandum of Economic andFinancial Policies – MEFP) (Μνημόνιο) με το ΔιεθνέςΝομισματικό Ταμείο:• Η ΚΤΚ και η Κυβέρνηση (μέσω του Υπουργείου

Οικονομικών) στοχεύουν να πραγματοποιή-σουν ανταλλαγή χρέους-περιουσιακών στοι-χείων (debt-to-asset swap). Την ανταλλαγή αυτήθα υλοποιήσει η ΚΤΚ τηρώντας τις πρόνοιες τηςΣυνθήκης Ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης,του Καταστατικού του ΕΣΚΤ και της σχετικήςνομοθεσίας, με σκοπό να μειωθεί το δημόσιοχρέος κατά περίπου €1.000 εκατ. μέχρι το τέλοςΙουνίου 2014. Εκτός εάν η προαναφερθείσαμνημονιακή δέσμευση τροποποιηθεί, η εκπλή-ρωσή της θα οδηγήσει στην αποπληρωμή τουμεγαλύτερου μέρους του Χρέους της ΓενικήςΚυβέρνησης σε ευρώ προς την ΚΤΚ, ενώ θαοδηγήσει σε αντίστοιχη αύξηση άλλων περιου-

93Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πίνακας 14 Κεφάλαιο και αποθεματικά

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Κεφάλαιο 90.000 90.000 -

Γενικό Αποθεματικό Κεφάλαιο 80.418 58.102 22.316

Σύνολο 170.418 148.102 22.316

σιακών στοιχείων της ΚΤΚ ανάλογα με τιςτελικές διευθετήσεις της ανταλλαγής.

• Θα γίνει μεταφορά από την ΚΤΚ €200 εκατ. στοΠάγιο Ταμείο μέχρι το τέλος Απριλίου 2014 καιμετέπειτα μεταφορά επιπλέον €200 εκατ. μέχριτο τέλος του Μνημονίου που λήγει στις 31Μαρτίου 2016.

Γεγονότα μεταγενέστερα του ισολογισμού• Ο Διοικητής κ. Πανίκος Δημητριάδης υπέβαλε

την παραίτηση του στις 10 Μαρτίου 2014 μεισχύ από τις 11 Απριλίου 2014. Με απόφαση του Προέδρου της ΚυπριακήςΔημοκρατίας από τις 11 Απριλίου 2014Διοικητής διορίζεται η κα. Χρυστάλλα Γιωρκάτζη.

94Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Κ1. Καθαρά έσοδα από τόκους (Πίνακας 15, σελ. 96)Το στοιχείο αυτό περιλαμβάνει έσοδα από τόκουςμείον έξοδα από τόκους. Τα καθαρά έσοδα απότόκους μειώθηκαν κατά €2,5 εκατ. και ανήλθαν σε€269,3 εκατ. έναντι €271,8 εκατ. στην προηγού-μενη χρήση.

Κ.1.1 Έσοδα από τόκουςΜειώθηκαν κατά €52,6 εκατ. και ανήλθαν σε €318,9εκατ. έναντι €371,5 εκατ. στην προηγούμενηχρήση.• Χρεόγραφα για σκοπούς νομισματικής

πολιτικήςΠεριλαμβάνει τόκους χρεογράφων πουαγοράστηκαν από την ΚΤΚ στο πλαίσιο τωνπρογραμμάτων του Ευρωσυστήματος για τηναγορά Καλυμμένων Ομολόγων (CBPP1 καιCBPP2) και τίτλους του δημοσίου στα πλαίσια τουΠρογράμματος Αγοράς Χρεογράφων (SMP). (βλ.σημείωση «Ε7.1 Χαρτοφυλάκιο χρεογράφων γιασκοπούς νομισματικής πολιτικής»).

• Πράξεις Ανοιχτής ΑγοράςΠεριλαμβάνει τόκους που πηγάζουν απόδάνεια της ΚΤΚ προς τα πιστωτικά ιδρύματαμέσω των πράξεων ανοικτής αγοράς καθώς καιτης πάγιας διευκόλυνσης οριακήςχρηματοδότησης που διενεργούνται από τοΕυρωσύστημα για τη χορήγηση ρευστότηταςστο πλαίσιο της άσκησης της ενιαίαςνομισματικής πολιτικής στις χώρες της ζώνηςτου ευρώ.Οι τόκοι της κατηγορίας αυτής μειώθηκαν κατά€39,8 εκατ. σε €3,2 εκατ. το 2013. Η μεταβολήοφείλεται κυρίως στη μείωση του επιτοκίουτων πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης τουΕυρωσυστήματος, το οποίο διαμορφώθηκεστο 0,55% το 2013 (μέσος όρος) έναντι 0,88%

το 2012 (βλ. σημείωση «Ε5. Δάνεια σε ευρώπρος πιστωτικά ιδρύματα ζώνης του ευρώσχετιζόμενα με πράξεις νομισματικήςπολιτικής»).

• Έκτακτη Ενίσχυση ΡευστότηταςΑφορά τόκους από πράξεις παροχής έκτακτηςενίσχυσης σε ρευστότητα προς εγχώριαπιστωτικά ιδρύματα (ELA) (βλ. σημείωση «Ε6.Λοιπές απαιτήσεις σε ευρώ έναντι πιστωτικώνιδρυμάτων ζώνης του ευρώ»).

• Χρεόγραφα βάσει επενδυτικής πολιτικήςΟι τόκοι της κατηγορίας αυτής μειώθηκαν κατά€25,8 εκατ. σε €25,5 εκατ. το 2013 έναντι €51,3εκατ. το 2012.

• Απαιτήσεις από την μεταβίβασησυναλλαγματικών διαθεσίμων στην ΕΚΤΠεριλαμβάνει τόκους επί της απαίτησης σε ευρώπου προέκυψε από τη μεταφορά τωνσυναλλαγματικών διαθεσίμων στην ΕΚΤ,σύμφωνα με το άρθρο 30 του Καταστατικού τουΕΣΚΤ. Ο τόκος υπολογίζεται με το 85% τουεκάστοτε ισχύοντος οριακού επιτοκίου τωνπράξεων κύριας αναχρηματοδότησης τουΕυρωσυστήματος. Η μείωση της κατά €228 χιλ.έναντι της προηγούμενης χρήσης οφείλεταικυρίως στη μείωση του επιτοκίου (μέσος όρος2013: 0,55% έναντι 0,88% το 2012) (βλ. σημείωση«Ε9.2 Απαιτήσεις που αντιστοιχούν στημεταβίβαση συναλλαγματικών διαθεσίμων»).

• Μακροχρόνιο Δάνειο στην ΚυβέρνησηΗ κατηγορία αυτή αφορά τόκους επί τουμακροπρόθεσμου δανείου που προέκυψε απόοφειλές από την Κυπριακή Κυβέρνηση προςτην ΚΤΚ πριν την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ.Το επιτόκιο ανέρχεται σε 3% (βλ. σημείωση «Ε8.Χρέος Γενικής Κυβέρνησης σε ευρώ»).

• Δάνεια στο προσωπικό της ΚΤΚΟι τόκοι αυτοί οι οποίοι πηγάζουν από δάνεια

95Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

ΛΟΓαριαΣμΟΣ απΟΤΕΛΕΣμαΤΩν χρΗΣΕΩΣ 2013

που έχουν χορηγηθεί στο προσωπικό της ΚΤΚ(στεγαστικών και άλλων οικονομικών αναγκών)μειώθηκαν κατά €33 χιλ. σε €132 χιλ. το 2013.

Κ.1.2 Έξοδα σε τόκουςΤα Έξοδα σε τόκους αναλύονται στον Πίνακα 16(σελ. 97).

Μειώθηκαν κατά €50,0 εκατ. και ανήλθαν σε€49,6 εκατ. έναντι €99,6 εκατ. στην προηγούμενηχρήση. Αυτό οφειλόταν κυρίως στη μείωση τόκουεπί των ημερησίων υπολοίπων του λογαριασμούδιασυνοριακών δοσοληψιών της ΚΤΚ με την ΕΚΤ

και τις ΕθνΚΤ του ΕΣΚΤ (σύστημα TARGET 2).• Υποχρέωση στο TARGET2

Περιλαμβάνει τόκους οι οποίοι υπολογίζονταιεπί των ημερησίων υπολοίπων τουλογαριασμού δοσοληψιών της ΚΤΚ με την ΕΚΤκαι τις ΕθνΚΤ του ΕΣΚΤ (σύστημα TARGET2). Ημείωση κατά €41,9 εκατ. σε €44,0 εκατ. το 2013οφείλεται κυρίως στη μείωση του βασικούεπιτοκίου της ΕΚΤ με το οποίο εκτοκίζεται τοστοιχείο αυτό (ο μέσος όρος του επιτοκίου από0,88% το 2012 διαμορφώθηκε σε 0,55% το2013) (βλ. σημείωση «Π10.4 Λοιπές υποχρεώσεις

96Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Πίνακας 15 Έσοδα από τόκους

2013 2012 ΑλλαγήΈσοδα από τόκους σε ευρώ €΄000 €΄000 €΄000Από Απαιτήσεις σε ευρώ

Από πράξεις νομισματικής πολιτικής

Χρεόγραφα 18.391 21.051 (2.660)

Πράξεις Ανοιχτής Αγοράς 3.177 42.944 (39.767)

21.568 63.995 (42.427)

Από άλλες απαιτήσεις σε ευρώ

Παροχή Έκτακτης Ενίσχυσης σε Ρευστότητα 224.364 188.666 35.698 Χρεόγραφα βάσει επενδυτικής πολιτικής 25.535 51.268 (25.733)

Απαιτήσεις από τη μεταβίβαση συναλλαγματικών

διαθεσίμων στην ΕΚΤ 373 601 (228)

Καθαρή απαίτηση που προκύπτει από την κατανομή

τραπεζογραμματίων ευρώ 723 5.869 (5.146)

Μακροχρόνιο δάνειο στην κυβέρνηση 41.369 42.799 (1.430)

Δάνεια στο προσωπικό της τράπεζας 132 165 (33)

Λοιποί Τόκοι 142 - 142

68.274 100.702 (32.428)

Σύνολο εσόδων τόκων από απαιτήσεις σε ευρώ 314.206 353.363 (39.157)Από Απαιτήσεις σε συνάλλαγμα

Χρεόγραφα 4.518 17.549 (13.031)

Λοιποί Τόκοι 167 545 (378)

4.685 18.094 (13.409)Σύνολο εσόδων από τόκους 318.891 371.457 (52.566)

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

εντός του Ευρωσυστήματος (καθαρές) »).• Υποχρεωτικές καταθέσεις πιστωτικών

ιδρυμάτωνΑφορούν σε τόκους επί των υποχρεωτικώνκαταθέσεων (ελάχιστα υποχρεωτικάαποθεματικά) (βλ. σημείωση «Π2. Υποχρεώσειςσε ευρώ έναντι πιστωτικών ιδρυμάτων ζώνηςτου ευρώ σχετιζόμενες με πράξειςνομισματικής πολιτικής»).

• Άλλες καταθέσεις πιστωτικών ιδρυμάτωνΑφορούν σε τόκους επί καταθέσεων πάγιαςδιευκόλυνσης αποδοχής καθώς και επίκαταθέσεων προθεσμίας (βλ. σημείωση«Π2.Υποχρεώσεις σε ευρώ έναντι πιστωτικώνιδρυμάτων ζώνης του ευρώ σχετιζόμενες μεπράξεις νομισματικής πολιτικής»).

Κ2. Καθαρό αποτέλεσμα από χρηματοοικονο-μικές πράξεις, αποσβέσεις και προβλέψεις γιακινδύνους Οι αποσβέσεις χρηματοοικονομικών μέσων καιτοποθετήσεων απεικονίζουν κατά κύριο λόγο τημείωση, πέραν του καθαρού κόστους κτήσης, τηςαγοραίας αξίας χρεογράφων που αποτιμούνταιστις μέσες αγοραίες τιμές.

Κ3.1 Έσοδα από αμοιβές και προμήθειες ή άλλαέσοδαΤο στοιχείο αυτό περιλαμβάνει κατά κύριο λόγοέξοδα που επανακτήθηκαν για συμβουλευτικέςυπηρεσίες τα οποία καταχωρήθηκαν στο στοιχείο«Κ8. Διοικητικές Δαπάνες» €15,8 εκατ. (2012: €11,9εκατ.).

Κ4. Έσοδα από μετοχές και συμμετοχέςΔιανομή κερδών της ΕΚΤ Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ έχει αποφασίσειότι τα έσοδα που απορρέουν από το μερίδιό τηςεπί της συνολικής αξίας των κυκλοφορούντωντραπεζογραμματίων που έχουν εκδοθεί για λογα-ριασμό της (8%), και τα καθαρά έσοδα από τοΠρόγραμμα Αγοράς Χρεογράφων του Ευρωσυ-στήματος, «Securities Markets Programme» (SMP),θα αναγνωρίζονται στις ΕθνΚΤ κατά το οικονομικόέτος στο οποίο αφορούν. Εκτός εάν αποφασισθείδιαφορετικά από το Διοικητικό Συμβούλιο, η ΕΚΤθα διανέμει αυτά τα εισοδήματα μέσα στον Ιανου-άριο του επόμενου έτους υπό τη μορφή ενδιά-μεσης διανομής κέρδους. Η διανομή του ποσούγια τα έσοδα που απορρέουν από το μερίδιο τηςΕΚΤ στα κυκλοφορούντα τραπεζογραμμάτια

97Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πίνακας 16 Έξοδα σε τόκους

2013 2012 ΑλλαγήΈξοδα από τόκους €΄000 €΄000 €΄000Από Υποχρεώσεις σε ευρώ

Υποχρέωση στο TARGET2 44.023 85.948 (41.925)

Υποχρεωτικές καταθέσεις πιστωτικών ιδρυμάτων 3.605 7.308 (3.703)

Άλλες καταθέσεις πιστωτικών ιδρυμάτων 305 3.259 (2.954)

Λοιπά έξοδα τόκων 1.566 2.905 (1.339)

49.499 99.420 (49.921)Έξοδα τόκων σε συνάλλαγμα 122 242 (120)

Σύνολο εξόδων σε τόκους 49.621 99.662 (50.041)

μπορεί να μειωθεί με απόφαση του ΔιοικητικούΣυμβουλίου λόγω εξόδων της ΕΚΤ σε σχέση με τηνέκδοση και διαχείριση τραπεζογραμματίων ευρώ.Γενικά το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ στις αρχέςκάθε έτους αποφασίζει κατά πόσο όλο ή μέρος τουεισοδήματος από τα χρεόγραφα (SMP) και εάνχρειάζεται, από όλο ή μέρος του εισοδήματος πουαπορρέει από το μερίδιο της ΕΚΤ στα κυκλοφο-ρούντα τραπεζογραμμάτια μπορεί να παρακρα-τηθεί στο βαθμό που είναι αναγκαίο ώστε τοδιανεμηθέν κέρδος να μην είναι μεγαλύτερο απότο καθαρό κέρδος της ΕΚΤ. Το ΔιοικητικόΣυμβούλιο της ΕΚΤ μπορεί να αποφασίσει, επίσης,την παρακράτηση μέρους ή του συνόλουολόκληρων των εσόδων που προκύπτουν από τοΠρόγραμμα Αγοράς Χρεογράφων (SMP) και ανείναι απαραίτητο μέρους ή ολόκληρων τωνεσόδων από το εκδοτικό δικαίωμα της ΕΚΤ καιμεταφορά τους στην πρόβλεψη έναντι συναλλαγ-ματικού κινδύνου, κινδύνου επιτοκίου, πιστωτικούκινδύνου και κινδύνου τιμής χρυσού.Για το 2013, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤαποφάσισε κατά την συνεδρία του στις 9 Ιανουα-ρίου 2014 την παρακράτηση μέρους των εισοδη-μάτων από το Πρόγραμμα Αγοράς ΧρεογράφωνSMP και των εισοδημάτων που απορρέουν από τοεκδοτικό δικαίωμα, και τη μεταφορά τους στηνπρόβλεψη έναντι συναλλαγματικού κινδύνου,κινδύνου επιτοκίου, πιστωτικού κινδύνου καικινδύνου τιμής χρυσού. Το υπόλοιπο μέρος τωνυπό αναφορά εισοδημάτων της ΕΚΤ διανεμήθηκεστις 31 Ιανουαρίου 2014. Το ποσό που αντιστοιχείστην ΚΤΚ ανέρχεται σε €2,6 εκατ. (2012: €1,1 εκατ.). Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, στη συνεδρίατου στις 19 Φεβρουαρίου 2014 αποφάσισε τηδιανομή του υπολοιπόμενου καθαρού κέρδους γιατο 2013 ύψους €60,6 εκατ.. Το ποσό που αναλογείστην ΚΤΚ ανέρχεται σε €116 χιλιάδες. Η διανομή

του υπολοιπόμενου καθαρού κέρδους της ΕΚΤ γιατο 2012 ήταν ύψους €423,4 εκατ. και το ποσό πουαναλογούσε στην ΚΤΚ ανερχόταν σε €828 χιλιάδες.

Κ5. Καθαρό αποτέλεσμα από τη συγκέντρωσηκαι την αναδιανομή του νομισματικού εισοδή-ματοςΤο στοιχείο αυτό περιλαμβάνει το καθαρό αποτέ-λεσμα από τη συγκέντρωση και την αναδιανομήτου νομισματικού εισοδήματος και το εισόδημααπό τη μείωση της πρόβλεψης έναντι κινδύνωναντισυμβαλλομένων σε πράξεις νομισματικήςπολιτικής του Ευρωσυστήματος για το οποίογίνεται αναφορά και στη σημείωση Π13. του ισολο-γισμού.Νομισματικό εισόδημα είναι το εισόδημα πουσυγκεντρώνουν οι ΕθνΚΤ κατά την άσκηση τωνκαθηκόντων τους στον τομέα της νομισματικήςπολιτικής του Ευρωσυστήματος.Το ποσό του νομισματικού εισοδήματος για κάθεΕθνΚΤ προσδιορίζεται με υπολογισμό των πραγ-ματικών ετήσιων εσόδων που απορρέουν από ταστοιχεία του ενεργητικού που έχει στην κατοχή τηςέναντι της νομισματικής βάσης.Η νομισματική βάση αποτελείται από τα ακόλουθαστοιχεία του παθητικού:• τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία,• υποχρεώσεις σε ευρώ έναντι πιστωτικών

ιδρυμάτων της ζώνης του ευρώ σχετιζόμενεςμε πράξεις νομισματικής πολιτικής,

• καθαρές υποχρεώσεις εντός τουΕυρωσυστήματος που απορρέουν από τουπόλοιπο του λογαριασμού δοσοληψιών με τοΕυρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών(TARGET2),

• καθαρές υποχρεώσεις που απορρέουν από τηνκατανομή, εντός του Ευρωσυστήματος, τωνκυκλοφορούντων τραπεζογραμματίων ευρώ.

98Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Ποσά τόκων που έχουν πληρωθεί επί των πιο πάνωυποχρεώσεων που αποτελούν τη νομισματικήβάση αφαιρούνται από το νομισματικό εισόδημακάθε ΕθνΚΤ.Τα στοιχεία του ενεργητικού οι αποδόσεις τωνοποίων λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμότου νομισματικού εισοδήματος είναι τα ακόλουθα:• δάνεια σε ευρώ προς πιστωτικά ιδρύματα της

ζώνης του ευρώ σχετιζόμενα με πράξειςνομισματικής πολιτικής,

• απαιτήσεις εντός του Ευρωσυστήματος από τημεταβίβαση συναλλαγματικών διαθεσίμωνστην ΕΚΤ,

• καθαρές απαιτήσεις εντός του Ευρωσυστήματοςπου απορρέουν από το υπόλοιπο τουλογαριασμού δοσοληψιών με το ΕυρωπαϊκόΣύστημα Κεντρικών Τραπεζών (TARGET2),

• καθαρές απαιτήσεις που απορρέουν από τηνκατανομή, εντός του Ευρωσυστήματος, τωνκυκλοφορούντων τραπεζογραμματίων ευρώ,

• ένα ελάχιστο ποσό διαθεσίμων χρυσού γιακάθε ΕθνΚΤ, κατ’ αναλογία της κλείδαςκατανομής κάθε ΕθνΚΤ. Ο χρυσός θεωρείται ότιδεν παράγει εισόδημα.

Στις περιπτώσεις που η αξία των στοιχείων τουενεργητικού οι αποδόσεις των οποίων λαμβάνο-νται υπόψη για τον υπολογισμό του νομισματικούεισοδήματος υπερβαίνει ή υπολείπεται της αξίαςτης νομισματικής βάσης, η απόδοση της διαφοράς(gap) υπολογίζεται με βάση το μέσο ετήσιο ύψοςτης εν λόγω διαφοράς επί τη μέση ετήσια εκατο-στιαία απόδοση των κοινών για όλες τις ΕθνΚΤ τουΕυρωσυστήματος στοιχείων του ενεργητικού πουαναφέρονται παραπάνω.Στο τέλος κάθε οικονομικού έτους το συνολικόποσό του συγκεντρωθέντος νομισματικού εισοδή-ματος του Ευρωσυστήματος αναδιανέμεται μεταξύ

των ΕθνΚΤ, κατ’ αναλογία των αντίστοιχων κατα-βεβλημένων μεριδίων συμμετοχής τους στο κεφά-λαιο της ΕΚΤ.Η διαφορά, ύψους €1,3 εκατ. (2012: €6,9 εκατ.),μεταξύ του νομισματικού εισοδήματος, ύψους€33,6 εκατ. (2012: €52,7 εκατ.), που η ΚΤΚ συγκέ-ντρωσε στη χρήση 2013 και του νομισματικούεισοδήματος, ύψους €32,3 εκατ. (2012: €45,8 εκατ.),που της αναλογεί από την αναδιανομή, σύμφωναμε το μερίδιο της στο καταβεβλημένο κεφάλαιοτης ΕΚΤ, αντιστοιχεί στο καθαρό αποτέλεσμα απότη συγκέντρωση και την αναδιανομή του νομι-σματικού εισοδήματος του Ευρωσυστήματος καιπληρώθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2014.Το εισόδημα που αναλογεί στην ΚΤΚ από την μείωσητης πρόβλεψης έναντι κινδύνων αντισυμβαλλομένωνσε πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστή-ματος, ανέρχεται σε €0,5 εκατ. (2012: €1,1 εκατ.)

Κ7. Δαπάνες προσωπικού (Πίνακας 17, σελ. 100)Στους αξιωματούχους περιλαμβάνονται ο Διοι-κητής, ο Υποδιοικητής και οι ΕκτελεστικοίΣύμβουλοι οι οποίοι είχαν απολαβές (βασικός,τιμάριθμος και επιδόματα), όπως αναλύονται στονΠίνακα 18 (σελ. 101).

Σύμφωνα με το συμβόλαιο τους ο Διοικητήςδικαιούται προσωπικό και στεγαστικό δάνειο, καιοι Εκτελεστικοί Σύμβουλοι δικαιούνται προσωπικόδάνειο με τους ίδιους όρους που τα δάνεια αυτάπαραχωρούνται στο υπόλοιπο προσωπικό της ΚΤΚ.

Στους Αξιωματούχους παραχωρήθηκαν τα εξήςδάνεια, όπως αναλύονται στον Πίνακα 18 (σελ. 101).

Κ8. Διοικητικές δαπάνες (Πίνακας 19, σελ. 102)Κατά τη διάρκεια του έτους οι διοικητικές δαπάνεςαυξήθηκαν κατά €10,9 εκατ. σε €29,8 εκατ. (2012:€18,9 εκατ.).

99Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Η κυριότερη αύξηση οφείλεται στην αύξησηκατά €9,7 εκατ. σε €23,7 εκατ. (2012: €13,6 εκατ.)των συμβουλευτικών υπηρεσιών από εξωτερικούςεπαγγελματικούς συμβούλους και στην αύξησηκατά €1,7 εκατ. σε €1,9 εκατ. (2012: €0,1 εκατ.) τωνδικηγορικών εξόδων. Οι αυξήσεις αυτές σημειώ-θηκαν κυρίως λόγω των έκτακτων αναγκών πουπροέκυψαν από τις εξελίξεις στην κυπριακή οικο-νομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα κατά τοέτος 2013 οι οποίες επέφεραν ανάγκες συμβου-

λευτικών υπηρεσιών από συμβουλευτικούςοίκους.

Σημειώνεται ότι ποσό €15,8 εκατ. (2012: €11,9εκατ.) από το κόστος συμβουλευτικών υπηρεσιώνανακτήθηκε και περιλαμβάνεται στο στοιχείο τουΛογαριασμού Αποτελεσμάτων «K3.1 Έσοδα απόαμοιβές και προμήθειες».

Η Κλείδα συμμετοχής στο κεφάλαιο της ΕΚΤ,παρουσιάζεται στον Πίνακα 20 (σελ. 103).

100Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Πίνακας 17 Δαπάνες προσωπικού

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

ωφελήματα ΥπαλλήλωνΑπολαβές (Βασικός, Τιμάριθμός, Επιδόματα, Υπερωρίες) 17.778 19.286 (1.508)

Συνταξιοδοτικά ωφελήματα

-Πρόβλεψη κόστους τρέχουσας υπηρεσίας 1.361 3.663 (2.302)

-Κόστος προϋπηρεσίας 1.953 - 1.953

-Καθαρό αναλογιστικό κέρδος/ζημιά (970) 1.265 (2.235)

Εργοδοτικές εισφορές στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων

και άλλες εισφορές 2.560 2.660 (100)

Σύνολο 22.682 26.874 (4.192)

ωφελήματα ΑξιωματούχωνΑπολαβές (Βασικός, Τιμάριθμός, Επιδόματα) 251 219 32

Συνταξιοδοτικά ωφελήματα

-Πρόβλεψη κόστους τρέχουσας υπηρεσίας 24 40 (16)

-Κόστος προϋπηρεσίας 345 - 345

-Καθαρό αναλογιστικό κέρδος/ζημιά (994) - (994)

Εργοδοτικές εισφορές στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων

και άλλες εισφορές 41 43 (2)

Αντιμισθία Μη Εκτελεστικών Διοικητικών Συμβούλων 35 10 25

(298) 312 (610)Δαπάνη τόκου επί του Σχεδίου Σύνταξης 4.045 6.002 (1.957)

Καθαρό αναλογιστικό κέρδος/ζημιά για το Σχέδιο

Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης Συνταξιούχων και

Εξαρτωμένων 12.636 - 12.636

Σύνολο 39.065 33.188 5.877

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

101Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πίνακας 18 απολαβές αξιωματούχων

2013 2012€΄000 €΄000

Πανίκος Δημητριάδης (Διοικητής από 3 Μαΐου 2012) 160 118

Αθανάσιος Ορφανίδης ( Διοικητής μέχρι 2 Μαΐου 2012) - 101

Σπύρος Σταυρινάκης (Υποδιοικητής από 4 Φεβρουαρίου 2013 μέχρι 8 Απριλίου 2013) 21 -

Γιώργος Συρίχας (Εκτελεστικός Σύμβουλος από 19 Σεπτεμβρίου 2013) 35 -

Στέλιος Κοιλιάρης (Εκτελεστικός Σύμβουλος από 19 Σεπτεμβρίου 2013) 35 -

Σύνολο 251 219

Μη Εκτελεστικοί Σύμβουλοι

Νίκος Κωνσταντίνου (από 3 Δεκεμβρίου 2008) 8 2

Σταύρος Ζένιος (από 16 Οκτωβρίου 2013) 6 -

Φίλιππος Μαννάρης (από 16 Οκτωβρίου 2013) 6 -

Μιχάλης Πολυδωρίδης (από 26 Ιουλίου 2013) 7 -

Αλέξανδρος Μιχαηλίδης (από 24 Μαΐου 2013 μέχρι 28 Νοεμβρίου 2013) 4 -

Μιχάλης Σπανός (από 24 Μαΐου 2013 μέχρι 5 Σεπτεμβρίου 2013) 1 -

Χαράλαμπος Αχνιώτης (από 13 Μαΐου 2009 μέχρι 11 Απριλίου 2013) 1 2

Ανδρέας Μάτσης (από 3 Δεκεμβρίου 2008 μέχρι 11 Απριλίου 2013) 1 2

Λούης Χριστοφίδης (από 16 Νοεμβρίου 2011 μέχρι 9 Απριλίου 2013) 1 2

Μάριος Κλείτου (από 2 Απριλίου 2008 μέχρι 5 Δεκεμβρίου 2012) - 2

Σύνολο 35 10Δάνεια ΑξιωματούχωνΠανίκος Δημητριάδης

Προσωπικό δάνειο με επιτόκιο 0% στις 10 Μαΐου 2012 €77 χιλ.

- Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 74 77

Αθανάσιος Ορφανίδης

Προσωπικό δάνειο με επιτόκιο 0% στις 5 Νοεμβρίου 2008 €73 χιλ. - -

- εξοφλήθηκε στις 28 Μαΐου 2012

Στεγαστικό δάνειο στις 21 Σεπτεμβρίου 2009 €559 χιλ., εξοφλήθηκε

στις 28 Μαΐου 2012 - -

- τα επιτόκια κυμάνθηκαν ως εξής:

0,89% μέχρι 12 Απριλίου 2011 ,1% μέχρι 12 Ιουλίου 2011,

1,11% μέχρι 8 Νοεμβρίου 2011, 1% μέχρι 13 Δεκεμβρίου 2011, 0,89%

μέχρι 10 Ιουλίου 2012

Σπύρος Σταυρινάκης

Προσωπικό δάνειο με επιτόκιο 0% στις 4 Απριλίου 2013 €61 χιλ.

- εξοφλήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2013 - -

Στέλιος Κοιλιάρης

Προσωπικό δάνειο με επιτόκιο 0% στις 17 Οκτωβρίου 2013 €58 χιλ.

- Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 56 -

102Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

Πίνακας 19 Διοικητικές δαπάνες

2013 2012 Αλλαγή€΄000 €΄000 €΄000

Συμβουλευτικές υπηρεσίες 23.351 13.633 9.718

Νομικές δαπάνες 1.856 116 1.740

Συντήρηση, επιδιορθώσεις, καθαριότητα 1.189 1.015 174

Οδοιπορικά και επιδόματα εκτός έδρας 817 1.042 (225)

Τηλεπικοινωνίες 728 646 82

Ηλεκτρισμός, θέρμανση και τέλη υδατοπρομήθειας 769 934 (165)

Φιλοξενία και συνέδρια εντός Κύπρου 103 231 (128)

Ασφάλιση κτηρίου, εξοπλισμού και οχημάτων 66 74 (8)

Διάφορα 908 1.201 (293)

Σύνολο 29.787 18.891 10.897

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

103Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Πίνακας 20 Κλείδα συμμετοχής στο κεφάλαιο της ΕΚΤ

Μέχρι 30 Από 1 Ιουλίου– ΑπόΙουνίου 31 Δεκεμβρίου 1 Ιανουαρίου

2013 2013 2014Nationale Bank van België/Banque Nationale de Belgique 2,4256 2,4176 2,4778

Deutsche Bundesbank 18,9373 18,7603 17,9973

Eesti Pank 0,1790 0,1780 0,1928

Bank of Greece 1,9649 1,9483 2,0332

Banco de España 8,3040 8,2533 8,8409

Banque de France 14,2212 14,1342 14,1792

Central Bank and Financial Services Authority of Ireland 1,1107 1,1111 1,1607

Banca d’Italia 12,4966 12,4570 12,3108

Banque centrale du Luxembourg 0,1747 0,1739 0,2030

De Nederlandsche Bank 3,9882 3,9663 4,0035

Oesterreichische Nationalbank 1,9417 1,9370 1,9631

Banco de Portugal 1,7504 1,7636 1,7434

Suomen Pankki-Finlands Bank 1,2539 1,2456 1,2564

Banka Slovenije 0,3288 0,3270 0,3455

Latvijas Banka - - 0,2821

Central Bank of Malta/ Bank Ċentrali ta’ Malta 0,0632 0,0635 0,0648

Central Bank of Cyprus 0,1369 0,1333 0,1513

Národná banka Slovenska 0,6934 0,6881 0,7725

Σύνολο ΕθνΚΤ ζώνης του ευρώ 69,9705 69,5581 69,9783

Česká národní banka 1,4472 1,4539 1,6075

Danmarks Nationalbank 1,4835 1,4754 1,4873

Latvijas Banka 0,2837 0,2742 -

Lietuvos bankas 0,4256 0,4093 0,4132

Magyar Nemzeti Bank 1,3856 1,3740 1,3798

Narodowy Bank Polski 4,8954 4,8581 5,1230

Sveriges Riksbank 2,2582 2,2612 2,2729

Bank of England 14,5172 14,4320 13,6743

Bulgarian National Bank 0,8686 0,8644 0,8590

Banca Nationalâ a României 2,4645 2,4449 2,6024

Hrvatska Narodna Banka - 0,5945 0,6023

Σύνολο ΕθνΚΤ εκτός ζώνης του ευρώ 30,0295 30,4419 30,0217

Σύνολο ΕθνΚΤ ΕΣΚΤ 100 100 100

Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου

Κλείδα Ευρωσυστήματος 0,1957 0,1916 0,2121Κλείδα Κατανομής Τραπεζογραμματιών 0,1800 0,1765 0,1995

Έκθεση επί των οικονομικών καταστάσεωνΈχουμε ελέγξει τις συνημμένες οικονομικές κατα-στάσεις της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (η'Τράπεζα') στις σελίδες 70 μέχρι 103 οι οποίεςαποτελούνται από τον ισολογισμό στις 31 Δεκεμ-βρίου 2013, και το λογαριασμό αποτελεσμάτωνγια το έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώςκαι περίληψη σημαντικών λογιστικών πολιτικώνκαι λοιπές επεξηγηματικές πληροφορίες.

Ευθύνη του Διοικητή και του Συμβουλίου για τις οικο-νομικές καταστάσειςΟ Διοικητής και το Συμβούλιο της Τράπεζας είναιυπεύθυνοι για την κατάρτιση οικονομικών κατα-στάσεων που δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνασύμφωνα με το Άρθρο 57(2) των περί της ΚεντρικήςΤράπεζας της Κύπρου Νόμων του 2002 έως 2013, μεβάση εγκεκριμένες λογιστικές αρχές που εκάστοτεισχύουν για το Ευρωπαϊκό Σύστημα ΚεντρικώνΤραπεζών (ΕΣΚΤ) όπως αυτές καθορίζονται απότην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην Κατευθυ-ντήρια Γραμμή ΕΚΤ/2010/20, όπως αυτή έχειτροποποιηθεί με τις Κατευθυντήριες ΓραμμέςΕΚΤ/2011/27 και ΕΚΤ/2012/29, και για εκείνες τιςεσωτερικές δικλίδες που ο Διοικητής και τοΣυμβούλιο καθορίζουν ως απαραίτητες ώστε νακαθίσταται δυνατή η κατάρτιση οικονομικών κατα-στάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδες σφάλμα,οφειλομένου είτε σε απάτη είτε σε λάθος.

Ευθύνη των ελεγκτών Η δική μας ευθύνη είναι να εκφράσουμε γνώμη επίαυτών των οικονομικών καταστάσεων με βάση τονέλεγχό μας. Διενεργήσαμε τον έλεγχό μαςσύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου. ΤαΠρότυπα αυτά απαιτούν να συμμορφωνόμαστε μεκανόνες δεοντολογίας καθώς και να σχεδιάζουμεκαι διενεργούμε τον έλεγχο με σκοπό την

απόκτηση λελογισμένης διασφάλισης για το εάν οιοικονομικές καταστάσεις είναι απαλλαγμένες απόουσιώδες σφάλμα.Ο έλεγχος περιλαμβάνει τη διενέργεια διαδικασιώνγια την απόκτηση ελεγκτικών τεκμηρίων σχετικάμε τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις οικονο-μικές καταστάσεις. Οι επιλεγόμενες διαδικασίεςβασίζονται στην κρίση του ελεγκτή, περιλαμβανο-μένης της εκτίμησης των κινδύνων ουσιώδουςσφάλματος των οικονομικών καταστάσεων, οφει-λομένου είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τηδιενέργεια αυτών των εκτιμήσεων κινδύνων, οελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλίδες πουσχετίζονται με την κατάρτιση οικονομικών κατα-στάσεων της οντότητας που δίνουν αληθινή καιδίκαιη εικόνα με σκοπό το σχεδιασμό ελεγκτικώνδιαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλάόχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτε-λεσματικότητας των εσωτερικών δικλίδων τηςοντότητας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης τηναξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικώνπολιτικών που χρησιμοποιήθηκαν και του λελογι-σμένου των λογιστικών εκτιμήσεων που έγιναναπό τον Διοικητή και το Συμβούλιο, καθώς και τηναξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των οικο-νομικών καταστάσεων.Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμεαποκτήσει είναι επαρκή και κατάλληλα για ναπαράσχουν βάση για την ελεγκτική μας γνώμη.

Γνώμη Κατά τη γνώμη μας, οι οικονομικές καταστάσειςδίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα της οικονομικήςθέσης της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου στις 31Δεκεμβρίου 2013, και της χρηματοοικονομικής τηςεπίδοσης για το έτος που έληξε την ημερομηνίααυτή σύμφωνα με το Άρθρο 57(2) των περί τηςΚεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Νόμων του 2002 έως

104Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

ΕΚΘΕΣΗ ανΕΞαρΤΗΤΩν ΕΛΕΓΚΤΩν πρΟΣ ΤΟ ΣυμΒΟυΛιΟ ΤΗΣΚΕνΤριΚΗΣ ΤραπΕΖαΣ ΤΗΣ ΚυπρΟυ

Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 3

2013, με βάση εγκεκριμένες λογιστικές αρχές πουεκάστοτε ισχύουν για το Ευρωπαϊκό ΣύστημαΚεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ) όπως αυτές καθορί-ζονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στηνΚατευθυντήρια Γραμμή ΕΚΤ/2010/20, όπως αυτήέχει τροποποιηθεί με τις Κατευθυντήριες ΓραμμέςΕΚΤ/2011/27 και ΕΚΤ/2012/29.

Έκθεση επί άλλων νομικών απαιτήσεωνΣύμφωνα με τις απαιτήσεις του περί Ελεγκτών καιΥποχρεωτικών Ελέγχων των Ετήσιων και των Ενοποι-ημένων Λογαριασμών Νόμου του 2009, αναφέρουμετα πιο κάτω:• Έχουμε πάρει όλες τις πληροφορίες και

εξηγήσεις που θεωρήσαμε αναγκαίες γιασκοπούς του ελέγχου μας.

• Κατά τη γνώμη μας, έχουν τηρηθεί από τηνΤράπεζα κατάλληλα λογιστικά βιβλία.

• Οι οικονομικές καταστάσεις της Τράπεζαςσυμφωνούν με τα λογιστικά βιβλία.

• Κατά τη γνώμη μας και από όσα καλύτερα έχουμεπληροφορηθεί και σύμφωνα με τις εξηγήσεις πουμας δόθηκαν, οι οικονομικές καταστάσειςπαρέχουν τις απαιτούμενες πληροφορίες με τοναπαιτούμενο τρόπο, σύμφωνα με το Άρθρο 57(2)

των περί της Κεντρικής Τράπεζας της ΚύπρουΝόμων του 2002 έως 2013, με βάση εγκεκριμένεςλογιστικές αρχές που εκάστοτε ισχύουν για τοΕυρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ)όπως αυτές καθορίζονται από την ΕυρωπαϊκήΚεντρική Τράπεζα στην Κατευθυντήρια ΓραμμήΕΚΤ/2010/20, όπως αυτή έχει τροποποιηθεί με τιςΚατευθυντήριες Γραμμές ΕΚΤ/2011/27 καιΕΚΤ/2012/29.

Άλλο θέμαΑυτή η έκθεση, περιλαμβανομένης και της γνώμης,ετοιμάστηκε για το Συμβούλιο της Τράπεζας ωςσώμα και μόνο και για κανένα άλλο σκοπό. Δίνο-ντας αυτή τη γνώμη δεν αποδεχόμαστε ή αναλαμ-βάνουμε ευθύνη για οποιοδήποτε άλλο σκοπό ήπρος οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο στη γνώση τουοποίου αυτή η έκθεση δυνατόν να περιέλθει.

Συγκριτικοί αριθμοίΟι οικονομικές καταστάσεις της Τράπεζας για τοέτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2012 ελέγ-χθηκαν από άλλον ελεγκτή ο οποίος εξέφρασε μηδιαφοροποιημένη γνώμη επί εκείνων των οικονο-μικών καταστάσεων την 11 Μαρτίου 2013.

105Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

1

2

3

4

5

Εισαγωγή από

τον ΔιοικητήΔιοίκηση και

Οργάνω

σητης ΚΤΚ

ΟικονομικέςΕξελίξεις

Εργασiες τηςΤράπεζας

Οικονομικές

Καταστάσεις2013

Ιάκωβος Π. Γαλανός, FCaΕγκεκριμένος Λογιστής και Εγγεγραμμένος Ελεγκτήςεκ μέρους και για λογαριασμό τηςKPMG LimitedΕγκεκριμένοι Λογιστές και Εγγεγραμμένοι ΕλεγκτέςΕσπερίδων 141087 ΛευκωσίαΚύπροςΛευκωσία, 28 Μαρτίου 2014